Professional Documents
Culture Documents
By 4gujarat
By 4gujarat
com પરથી તમ
ે તમામ વિષયની ફ્રી pdf ડાઉનલોડ કરી શકો છો.
1|Page
4gujarat.com પરથી તમ
ે તમામ વિષયની ફ્રી pdf ડાઉનલોડ કરી શકો છો.
ગ
ુ ર્જર-પ્રતિહાર વંશ
ગુજરાતનાં ઇવતહાસના અનુમ
ૈ ત્રક કાળના રાજિંશો માનો એક રાજિંશ ગુજજર-પ્રવતહાર િંશ વિશ
ે જાણીશું.
➢ આઠમી અન
ે નિમી સદીના ગુજરાતનાં રાજકીય તથા સાંસ્કૃવતક ઇવતહાસના ઘડતરમાં ગુજજરોનો ફાળો નોંધપાત્ર
હતો.
➢ ગુજજરોનો સૌપ્રથમ ઉલ્લ
ે ખ “હષજચરરિ” માં આિ
ે છ
ે .
➢ સાતમી સદીમાં “ભિલ્લમાન (ભિન્નમાલ) (શ્રીમાલ)” ગુજજરોની રાજધાની હતી એમ ચીની યાત્રાળુ “હ્યુ-એન-
ત્સાંગ” ના નનદેશો તથા અન્ય સાધનો પરથી જાણિા મળ
ે છ
ે .
➢ િીલ્લમાલ ગુજજરોના સમયમાં સંસ્કૃવત તથા િ
ે પારનું મહાન ક
ે ન્દ્ર હતું. ગુજજરો ત્યાંથી ઉત્તર ગુજરાતનાં તથા ઉત્તર
િારતના િાગો પર શાસન ચલાિતા હતા.
➢ િીલ્લમાનનું પૌરાભણક નામ “શ્રીમાલ” હતું.
➢ િીલ્લમાલની આસપાસનો પ્રદેશ ગ
ુ ર્જર ેદશ તરીક
ે ઓળખાતો હતો. આ પ્રદેશ હાલના આબુની ઉત્તર-પશ્ચિમ
ે ,
રાજસ્થાનના દક્ષક્ષણ-પશ્ચિમ િાગમાં આિ
ે લો છ
ે .
➢ ગુજજરો પરથી આનતજ, સૌરાષ્ટ્ર િગ
ે ે ર જીત
ે લા પ્રદેશોન
ે ગુજરાત એિું નામ આપિામાં આવ્ું, જે પછીથી સમસ્ત પ્રાંત
માટે પ્રચલલત બન્યું. ત
ે પહ
ે લા “ગુજરાત” નામ અસ્તસ્તત્વમાં ન હતું.
➢ આ ગુજરાતની પહ
ે લી રાજધાની “િીલ્લમાલ” હતી.
➢ ઉત્તર ગુજરાતમાં પ્રવતહારોના શાસનનો અંત આવ્ા પછી ચાવડા વંશન
ુ ં રાજ્ય સ્થપાયું હતું.
➢ ગુજજર-પ્રવતહારોની સ્વતંત્ર સત્તાનો સ્થાપક “નાગિટ્ટ પ્રથમ” હતો.
➢ ગુજજર – પ્રવતહાર – રાષ્ટ્રકૂટ સ્પધાન
ે મ
ૈ ત્રક રાજ્યના નાશ પછી િ
ે ગ મળ્યો હતો.
ે દક્ષક્ષણમાં રાષ્ટ્રકૂટ રાજા ગોવિિંદ બીજાની સત્તા
➢ ઇ.સ 789માં અિંતીમાં ગુજજર-પ્રવતહાર રાજા “િત્સરાજ” ની અન
પ્રિતજતી હતી.
➢ રાષ્ટ્રકૂટ રાજા ધ્રુિરાજે ઉત્તર િારત પરના આક્રમણના સમય
ે િત્સરાજન
ે પરાક્ષજત કયો હતો.
➢ િત્સરાજના અનુગામી “નાગિટ્ટ-બીજો” કાવ્ક
ુ બ્જ (કન્નૌજ) કબજે કરી આનતજ સુધી આણ િતાિી.
➢ નાગિટ્ટ બીજો નાગાિલોક નામ
ે પ્રલસદ્ધ હતા.
2|Page
4gujarat.com પરથી તમ
ે તમામ વિષયની ફ્રી pdf ડાઉનલોડ કરી શકો છો.
♣♣♣
3|Page
follow our Instagram