ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ

Με τον όρο αιμοδοσία εννοούμε τη χορήγηση αίματος με την

μετάγγιση και κατ’ επέκταση την όλη οργάνωση που ασχολείται με
τη λήψη, συντήρηση και διάθεση του αίματος.
Στην Ελλάδα αναζητούνται ετησίως 550.000 – 650.000 μονάδες
αίματος, μόλις το 53% συλλέγεται από εθελοντές αιμοδότες
σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΕΚΕΑ. Το μεγαλύτερο
ποσοστό συλλέγεται από δότες αντικατάστασης, δηλαδή συγγενείς
και φίλους του ασθενή κάτι το όποιο έχει θέσει ως στόχο ο
Παγκόσμιος Οργανισμό Υγείας να αλλάξει και ικανοποιούνται στο
100% οι ανάγκες για αίμα και αιμοπετάλια από εθελοντές
αιμοδότες.
Σπάνιες ομάδες αίματος

Μερικές φορές ένας άνθρωπος μπορεί να γεννηθεί με ένα σπάνιο

αντιγόνο στα ερυθρά αιμοσφαίρια του, ή χωρίς ένα αντιγόνο που
υπάρχει στους περισσότερους ανθρώπους. Αυτές οι διαφορές
αναφέρονται σαν σπάνιες ομάδες αίματος και είναι δύσκολο να
βρεθούν μονάδες αίματος που να ταιριάζουν (να είναι συμβατές)
έτσι ώστε να μπορούν να μεταγγιστούν αυτοί οι άνθρωποι εφόσον
το χρειαστούν.

Ποιες ομάδες αίματος είναι συμβατές μεταξύ τους;

Στον πίνακα φαίνεται ότι η ομάδα Ο είναι αυτή που μπορεί να δώσει
σε όλες.
Είσαι περίεργος να μάθεις σε ποια ομάδα αίματος ανήκεις;
Έλα στην αιμοδοσία να δώσεις αίμα και σε λίγες ημέρες θα πάρεις
μία κάρτα με την ομάδα αίματος σου.
Τι γίνεται με το αίμα που προσφέρεις;
Το ολικό αίμα όπως συλλέγεται στην αιμοδοσία, σπάνια
χρησιμοποιείται σε αυτή τη μορφή. Στην πλειοψηφία των
περιπτώσεων διαχωρίζεται στα τρία κύρια συστατικά του (πλάσμα,
ερυθρά και αιμοπετάλια) και μεταγγίζεται ανάλογα με την ανάγκη
του ασθενή, γι᾽αυτό και μία μονάδα αίματος μπορεί να σώσει έως
και τρεις ζωές. Το πρώτο βήμα σε μια αιμοδοσία είναι ο έλεγχος της
συμβατότητας δότη και δέκτη πριν τη μετάγγιση.
Εφόσον διαπιστωθεί συμβατότητα, χορηγείται στον ασθενή το
απαραίτητο συστατικό: Τα ερυθρά αιμοσφαίρια χρησιμοποιούνται
κυρίως σε περιπτώσεις απώλειας όγκου αίματος όπως τα ατυχήματα
και ο τοκετός και για την αντιμετώπιση της αναιμίας και άλλων
παθήσεων του αίματος. Συντηρούνται στους +4 βαθμούς Κελσίου
και πρέπει να χρησιμοποιηθούν εντός 35-42 ημερών από την ημέρα
της συλλογής τους. Το πλάσμα χρησιμοποιείται σαν πηγή
παραγόντων πήξεως, σαν υποκατάστατο όγκου ή για την παραγωγή
λευκωματίνης (πρωτεΐνη που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση
εγκαυμάτων και σοκ). Συντηρείται κατεψυγμένο για μια περίοδο
ενός έτους. Από τη διαδοχική επεξεργασία ψύξης και απόψυξης,
προκύπτει ένα μικρό μέρος του πλάσματος, το κρυοκαθίζημα, το
οποίο περιέχει παράγοντες πήξης και χρησιμοποιείται σαν πηγή
παράγοντα VIII της πήξης του ινωδογόνου.
Τα αιμοπετάλια βοηθούν στην πήξη του αίματος, και
χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία ασθενών με σοβαρές παθήσεις.
Τα αιμοπετάλια πρέπει να παραχθούν από την αρχική μονάδα
αίματος μέσα σε οκτώ ώρες από την αιμοληψία και φυλάσσονται σε
θερμοκρασία δωματίου υπό συνεχή ανακίνηση ώστε να παραμένουν
λειτουργικά. Ο χρόνος συντήρησης τους δεν ξεπερνά τις πέντε
ημέρες.
Ποιος μπορεί να δώσει αίμα
Μπορείς αν :
1.Είσαι μεταξύ 18 και 65 ετών. Μόνο σε ειδικές περιπτώσεις και
μετά από εντολή γιατρού δίνουν αίμα άτομα 17 ετών ή πάνω από 65
ετών.

2.Ζυγίζεις πάνω από 50kg. Με βάρος μικρότερο των 50kg, είναι

συνήθως επικίνδυνο να γίνεις αιμοδότης.

3.Είσαι υγιής . Αν είσαι άρρωστος/η ή παίρνεις φάρμακα, μπορεί το

αίμα σου να έχει αρνητικές συνέπειες στον άνθρωπο που θα το
πάρει. Δεν θα μπορέσεις να προσφέρεις αίμα σε μια εθελοντική
αιμοδοσία εάν είχες στο παρελθόν ίκτερο ή ηπατίτιδα, ή εάν είχες
κάποια μορφή καρκίνου, καρδιοπάθειας, επιληψία η κάποια
αιμορραγική διαταραχή. Εάν έχεις ερωτήσεις για κάποια
συγκεκριμένα φάρμακα που παίρνεις επικοινώνησε με τον υπεύθυνο
γιατρό που υπάρχει σε κάθε αιμοδοσία, με σκοπό να σου λύσει όλες
τις απορίες σχετικά με τη λήψη φαρμάκων, με την ύπαρξη
ασθενειών ή με οποιαδήποτε άλλη απορία έχεις σχετικά με την
αιμοδοσία.

4.Έχεις ασφαλή τρόπο ζωής. Πράγματα και συμπεριφορές που

θεωρούνται υψηλού κινδύνου, όπως η λήψη ουσιών, πολλαπλοί
ερωτικοί σύντροφοι, τατουάζ ή piercings που έγιναν τους
τελευταίους 6 μήνες. Για την δική σου ασφάλεια δεν μπορείς να
προσφέρεις αίμα εάν κάνεις πρωταθλητισμό και προετοιμάζεσαι για
κάποιο μεγάλο αθλητικό γεγονός ή εάν κάνεις κάποιο επικίνδυνο
επάγγελμα.
 Πότε δεν επιτρέπεται να δώσεις αίμα

 Είσαι φορέας ηπατίτιδας B, C ή HIV.

 Είσαι άντρας και έχεις κάνει σεξ με άλλον άντρα ή με ιερόδουλη,
ακόμη και ασφαλές σεξ με προφυλακτικό.
 Έχεις ποτέ εργαστεί ως ιερόδουλος/η.
 Έχεις κάνει χρήση, ακόμη και μία φορά, ενδοφλέβιων
ναρκωτικών.
 Εάν έχεις κάνει μέσα στους προηγούμενους 12 μήνες σεξ με άντρα
που έχει κάνει σεξ με άλλον άντρα.
 Κάνεις χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών.
 Έχεις αιμορροφιλία ή άλλη διαταραχή πήξης για την οποία έχεις
λάβει παράγοντες πήξης.
 Εάν ήσουν σεξουαλικά ενεργός/ενεργή τον τελευταίο χρόνο στην
Αφρική (εκτός Μαρόκο, Αλγερία, Λιβύη, Τυνησία και Αίγυπτο). Ο
κύριος δρόμος μετάδοσης του HIV στην Αφρική είναι η
ετεροσεξουαλική σχέση!
 Ποτέ μη δίνεις αίμα αν ανησυχείς ότι μπορεί να χρειάζεσαι τεστ
για AIDS ή ηπατίτιδα ή ανησυχείς ότι έχεις κάνει σεξ τον τελευταίο
χρόνο με κάποιον που πιστεύεις ότι μπορεί να είχε.
 Ποτέ μη δίνεις αίμα για να κάνει εξετάσεις για AIDS.
 Απαγορεύεται να δώσει αίμα έγκυος ή γυναίκα που ήταν έγκυος τον
τελευταίο χρόνο.
 Εάν έχεις επιστρέψει από ταξίδι σε περιοχή που ευδοκιμεί η
ελονοσία, καλύτερα να περιμένεις 12 μήνες μέχρι να δώσεις αίμα.
 Επίσης, όταν πας να δώσεις αίμα ενημέρωσε τους γιατρούς για
επισκέψεις σας σε χώρες όπως της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής,
Αγγλία κ.λπ.
Φθάνοντας στην Αιμοδοσία
✔ Θα έχεις φιλική υποδοχή
✔ Θα δηλώσεις τα στοιχεία σου
✔ Θα δώσεις ένα μικρό ιατρικό ιστορικό που έχει σκοπό να
προστατεύσει την υγεία τη δική σου και του ασθενή, γι΄αυτό σε
παρακαλούμε να απαντήσεις με ακρίβεια
✔ Θα μετρήσουμε πίεση, αιματοκρίτη ή αιμοσφαιρίνη και
σφυγμούς
✔ Θα κρίνει ο ιατρός αν μπορείς να δώσεις αίμα ή αν πρέπει να
αναβληθεί η αιμοδοσία για ένα χρονικό διάστημα
✔ Θα υπάρχει απόλυτη εχεμύθεια
Διαδικασία αιμοληψίας
✔ Κάθεσαι αναπαυτικά στην καρέκλα
✔ Καθαρίζεται το σημείο που θα γίνει η λήψη αίματος
✔ Πραγματοποιείται η αιμοληψία εύκολα και ανώδυνα από
εκπαιδευμένο και έμπειρο προσωπικό
✔ Χρησιμοποιούνται μόνο αποστειρωμένα και μιας χρήσης υλικά ✔
Ο όγκος αίματος που θα προσφέρεις είναι περίπου 450 ml και
αναπληρώνεται πλήρως σε 24 περίπου ώρες ενώ τα ερυθρά
αιμοσφαίρια σε 4 περίπου εβδομάδες
Διαδικασία μετά την αιμοληψία
✔ Θα πρέπει να πίνεις πολλά υγρά
✔ Να μην καπνίσεις για τουλάχιστον 2 ώρες
✔ Να μην καταναλώσεις αλκοόλ και να μην εκτεθείς σε υψηλές
θερμοκρασίες
✔ Να μη σηκώσεις μεγάλο βάρος με το χέρι που έδωσες αίμα
✔ Να αποφύγεις την πολύωρη ορθοστασία και την έντονη άσκηση.

ΠΗΓΕΣ:
https://ekea.gr

https://el.wikipedia.org
https://www.nikaia-hosp.gr

https://bloode.org

https://agsavvas-hosp.gr