SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 VÀO TRƯỜNG

TỈNH QUẢNG NAM THPT CHUYÊN NĂM HỌC 2022-2023

Môn thi: TOÁN (Chuyên)
ĐỀ CHÍNH THỨC
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
(Đề gồm có 01 trang) Khóa thi ngày: 14-16/6/2022

Câu 1. (2,0 điểm)

a) Không dùng máy tính bỏ túi, hãy rút gọn biểu thức
3
A
= 507 + 13 − 48 − 25 .
b) Tìm tất cả các cặp số nguyên ( x ; y ) thỏa mãn x3 + x 2 = y 3 + y 2 .
Câu 2. (1,0 điểm)
Cho parabol (P): y = 2 x 2 và đường thẳng (d): y= ax + b . Tìm các hệ số a, b biết
 3
rằng (d) đi qua điểm A 1;  và có đúng một điểm chung với (P) .
 2
Câu 3. (2,0 điểm)
a) Giải phương trình 3 3 − x − 2 x 3 + x − 9 − x 2 + 6 x = 0.
 x 2 + 4 y 2 + 4 x + 2 y − 4 xy =
3
b) Giải hệ phương trình  .
2 2
4 x + y + 2 x − 4 y + 4 xy = 3
Câu 4. (2,0 điểm)
Cho tam giác nhọn ABC (AB < AC) nội tiếp trong đường tròn (O). Dựng đường kính
NP của đường tròn (O) vuông góc với BC tại M (P nằm trên cung nhỏ BC). Tia phân giác
 cắt AP tại I.
của ABC
a) Chứng minh PI = PB.
 = INA.
b) Chứng minh IMB 
Câu 5. (2,0 điểm)
Cho tam giác nhọn ABC cân tại A và có tâm đường tròn ngoại tiếp là O. Lấy điểm D
 = 2BAC
bên trong tam giác ABC sao cho BDC  (AD không vuông góc với BC).
a) Chứng minh bốn điểm B, C, D, O cùng nằm trên một đường tròn.
b) Chứng minh OD là đường phân giác ngoài của BDC và tổng BD + CD bằng hai
lần khoảng cách từ A đến đường thẳng OD.
Câu 6. (1,0 điểm)
Cho ba số thực dương x, y, z thỏa mãn xyz = 1. Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức
1 1 1
P= 2 2
+ 2 2
+ .
4+ x + y 4+ y + z 4 + z 2 + x2

--------------- HẾT ---------------

* Thí sinh không được sử dụng tài liệu, cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
* Họ và tên thí sinh: ………………………………….. Số báo danh: ……........
 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 VÀO TRƯỜNG
TỈNH QUẢNG NAM THPT CHUYÊN NĂM HỌC 2022-2023
HƯỚNG DẪN CHẤM
HDC CHÍNH THỨC
MÔN: TOÁN (Chuyên)

(Hướng dẫn chấm gồm 07 trang)

Câu Nội dung Điểm
a) Không dùng máy tính bỏ túi, hãy rút gọn biểu thức A
= 3
507 + 13 − 48 − 25 1,0

A= 3
13 3 + 13 − 4 3 − 25 0,25

A
= 3
13 3 + (1 − 2 3) 2 − 25 0,25

=A 3
15 3 − 26 0,25

A = 3 ( 3 − 2)3 = 3 − 2 0,25
b) Tìm tất cả các cặp số nguyên ( x ; y ) thỏa mãn x3 + x 2 = y 3 + y 2 1,0
Ta có: x3 + x 2 = y 3 + y 2 ⇔ ( x − y )( x 2 + y 2 + xy + x + y ) = 0 0,25
x − y = 0
⇔ 2 2
 x + y + xy + x + y = 0 0.25
Câu 1 - Khi x − y = 0 ⇔ x = y . Khi đó ( x ; y ) = (m ; m) (m là số nguyên tùy ý)
(2,0) - Khi x 2 + y 2 + xy + x + y = 0 ⇔ ( x + y ) 2 + ( x + 1) 2 + ( y + 1) 2 = 2 . 0.25
2 2 2
Suy ra trong ba giá trị ( x + y ) , ( x + 1) , ( y + 1) có một giá trị bằng 0, hai giá trị bằng 1.
Giải tìm được: ( x ; y ) = (0;0) , ( x ; y=
) (0; − 1) , ( x ; y ) = (−1;0) .
0.25
Vậy các cặp số thỏa đề là: ( x ; y ) = (m ; m) (m là số nguyên tùy ý), ( x ; y= ) (0; − 1) ,
( x ; y ) = (−1;0) .
Nhận xét:
x 2 + y 2 + xy + x + y = 0 ⇔ x 2 + ( y + 1) x + y 2 + y = 0 (*)
+ Phương trình (*) có nghiệm theo x khi
0.25
1
∆ ≥ 0 ⇔ ( y + 1) 2 − 4( y 2 + y ) ≥ 0 ⇔ ( y + 1)(−3 y + 1) ≥ 0 ⇔ −1 ≤ y ≤ ( y ∈  )
3
⇔ y= −1 hoặc y = 0 .
+ Với y = 0 , giải tìm được x = 0, x = −1.
+ Với y = −1 , giải tìm được x = 0. 0.25

Trang 1/7
Câu Nội dung Điểm
2
Cho parabol (P): y = 2 x và đường thẳng (d): y= ax + b . Tìm các hệ số a, b biết rằng
 3 1,0
(d) đi qua điểm A 1;  và có đúng một điểm chung với (P) .
 2
3 3 3
+ (d): y= ax + b đi qua A 1;  nên a + b = ⇔ b = − a . 0,25
 2 2 2
+ Phương trình hoành độ giao điểm của (P) và (d) là:
3 0,25
Câu 2 2 x 2 = ax + b ⇔ 2 x 2 = ax + − a ⇔ 4 x 2 − 2ax + 2a − 3 =0 (*)
(1,0) 2
+ (d) và (P) có đúng một điểm chung khi phương trình (*) có một nghiệm duy nhất
a = 2 0,25
⇔ ∆ ' =0 ⇔ a 2 − 4(2a − 3) =0 ⇔ a 2 −8a +12 =0 ⇔ 
a = 6
1 9
+ a =⇒ 2 b =− , a =⇒ 6 b =−
2 2
0,25
1 9
Vậy a = 2, b = − hoặc a = 6, b = − .
2 2

Trang 2/7
Câu Nội dung Điểm
2
a) Giải phương trình 3 3 − x − 2 x 3 + x − 9 − x + 6 x =0. 1,0
3 − x ≥ 0
Điều kiện:  ⇔ −3 ≤ x ≤ 3 . 0,25
3 + x ≥ 0
3 3 − x − 2 x 3 + x − 9 − x2 + 6 x = (
0 ⇔ 3 − x 3 − 3 + x − 2x ) ( )
3+ x −3 =0
3 − 3 + x = 0 0,25
⇔ (3 − 3 + x )( 3 − x + 2 x) =0⇔
 3 − x + 2 x = 0
+ 3 − 3 + x = 0 ⇔ x = 6 (loại) 0,25
x ≤ 0
−2 x ≥ 0 
+ 3 − x + 2 x =0 ⇔  ⇔   x = −1 ⇔ x =−1 (thỏa điều kiện)
3 − x =(−2 x)
2
 x = 3 / 4 0,25

Vậy phương trình đã cho có một nghiệm x = −1 .
 x 2 + 4 y 2 + 4 x + 2 y − 4 xy =
3
b) Giải hệ phương trình  1,0
2 2
4 x + y + 2 x − 4 y + 4 xy =
3
 x 2 + 4 y 2 + 4 x + 2 y − 4 xy =
3 2 2
 x − 4 xy + 4 y + 4 x + 2 y =
3
 2 ⇔
2 2 2
4 x + y + 2 x − 4 y + 4 xy = 3 4 x + 4 xy + y + 2 x − 4 y = 3
2
0,25
( x − 2 y ) + 2(2 x + y ) =3
⇔
2
(2 x + y ) + 2( x − 2 y ) =3
Câu 3 Đặt x − 2= y a, 2 x + = y b , khi đó ta có hệ:
(2,0)  2
a + 2b = 3
 2 ⇒ a 2 − b 2 + 2b − 2a =0 ⇔ (a − b)(a + b) − 2(a − b) =0 0,25
b + 2a = 3
⇔ (a − b)(a + b − 2) = 0 ⇔ a = b hoặc a + b =2
- Với a = b , ta có a 2 + 2a = 3 ⇔ a =1 hoặc a = −3 .
=a 1  x − 2= y 1 3 1
+ Khi a = 1 thì  ⇔ ⇔ ( x; y ) = ;− 
= b 1  2=x + y 1 5 5 0,25
a = −3  x − 2 y = −3  9 3
+ Khi a = −3 thì  ⇔ ⇔ ( x; y ) =
− ; 
b = −3 2 x + y =−3  5 5
- Với a + b = 2 ⇔ a = 2 − b , khi đó b 2 + 2(2 − b) = 3 ⇔ b 2 − 2b + 1 = 0 ⇔ b = 1 ⇒ a = 1
(Trường hợp này trùng trường hợp trên).
0,25
Vậy hệ phương trình đã cho có hai nghiệm ( x;=
3 1  9 3
y )  ; −  và ( x; y ) =  − ;  .
5 5  5 5
Nhận xét 1: Lấy phương trình thứ hai trừ phương trình thứ nhất ta được:
3 x 2 − 3 y 2 − 2 x − 6 y + 8 xy =0 ⇔ 3( x 2 + 6 xy + 9 y 2 ) − 30 y 2 − 10 xy − 2 x − 6 y =0
⇔ 3( x + 3 y ) 2 − 10 y (3 y + x) − 2( x + 3 y ) = 0 ⇔ ( x + 3 y )(3 x − y − 2) = 0
Nhận xét 2: Lấy phương trình thứ hai trừ phương trình thứ nhất ta được:
3 x 2 − 3 y 2 − 2 x − 6 y + 8 xy =⇔
0 3 x 2 − 2(1 − 4 y ) x − 3 y 2 − 6 y = 0 (*)
Phương trình (*) là phương trình bậc hai theo x có ∆ ' = (1 + 5 y ) 2 .
y+2
Suy ra được: x = −3 y , x = .
3
Thế lần lượt từng giá trị x vào một trong hai phương trình giải tìm y.

Trang 3/7
Câu Nội dung Điểm
Cho tam giác nhọn ABC (AB < AC) nội tiếp trong đường tròn (O). Dựng đường kính NP
của đường tròn (O) vuông góc với BC tại M (P nằm trên cung nhỏ BC). Tia phân giác của

ABC cắt AP tại I.

Câu 4
(2,0)
(Hình vẽ phục vụ câu a: 0,25 điểm)
a) Chứng minh PI = PB. 0,75
 = CAP
Ta có BAP  (vì sđ BP = sđ CP
). 0,25
 = BAI
BIP  + ABI = PAC + CBI  = PBC + CBI  =
PBI. 0,5
Suy ra tam giác PBI cân tại P. Do đó PI = PB.
 = INA.
b) Chứng minh IMB  1,0
BP NP IP NP
+ Trong tam giác vuông BNP tại B có: BP 2 = MP.NP ⇒
= hay = . 0,25
MP BP MP IP
 và IP = NP nên hai tam giác này đồng dạng.
 = NPI
+ Hai tam giác PMI và PIN có: IPM
MP IP 0,5
 
Suy ra PMI = PIN .
 = PMI
+ Ta có IMB  − 900 , INA  − IAN
 = PIN  = INA.
 − 900 . Suy ra IMB
 = PMI  0,25

Trang 4/7
Câu Nội dung Điểm
Cho tam giác nhọn ABC cân tại A và có tâm đường tròn ngoại tiếp là O. Lấy điểm D bên
 = 2BAC
trong tam giác ABC sao cho BDC  (AD không vuông góc với BC).

0,25

Câu 5
(2,0)
(Hình vẽ phục vụ câu a: 0,25 điểm)
a) Chứng minh bốn điểm B, C, D, O cùng nằm trên một đường tròn. 0,75
 = 2BAC
Ta có BDC  = 2BAC
 (gt), BOC  (t/c góc ở tâm) ⇒ BDC = .
BOC 0,5
Mà O, D nằm cùng phía đối với đường thẳng BC nên bốn điểm B, C, D, O cùng nằm trên
0,25
một đường tròn.
b) Chứng minh OD là đường phân giác ngoài của BDC  và tổng BD + CD bằng hai lần
1,0
khoảng cách từ A đến đường thẳng OD.
- Dựng đường kính OP của đường tròn (O’) đi qua 4 điểm B, O, D, C.
= 1   1 
⇒ BDP sđ BP , CDP = sđ CP .
2 2
  = . 0,25
+ OP ⊥ BC ⇒ sđ BP = sđ CP ⇒ BDP CDP
.
Do đó DP là đường phân giác trong của BDC
Lại có OD ⊥ DP ⇒ OD là đường phân giác ngoài của BDC .
+ Dựng đường thẳng qua C, vuông góc với OD và cắt đường thẳng BD tại C’.
+ Vì OD là đường phân giác ngoài của BDC nên DC = DC’ và OC = OC’ (C’ nằm trên 0,25
đường tròn (O)).
+ Ta có: BD + CD = BD + DC’ = BC’ = 2BK (với K là trung điểm của BC’).
0,25
+ Hạ AL vuông góc với đường thẳng OD tại L.
- Xét hai tam giác vuông ALO và BKO có:
+ OA = OB ( bán kính đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC).
 = OPD
+ OAL  (so le trong) 0,25
Suy ra hai tam giác ALO và BKO bằng nhau. Do đó BK = AL.
Suy ra BD + CD = 2AL (điều cần chứng minh).

Trang 5/7
Cách khác:

Kẻ AL ⊥ OD tại L .
Trên tia đối của tia DB lấy điểm C ' sao cho DC ' = DC , do đó BD + DC =
BC ' (1)
   
Tam giác DCC ' cân tại D nên BDC = 2.BC'C , từ đó suy ra BAC = BC'C , do đó điểm C '
thuộc đường tròn ( O )
Có OC O'C,
= = DC DC ' nên OD là đường thẳng chứa tia phân giác của góc ngoài của
.
BDC
Gọi E là giao điểm của OD và BC, chứng minh được DBC = C'OE
 (cùng bằng DOC
)
 = C'OE
Hay C'BE  , do đó bốn điểm B, O, C ', E cùng thuộc một đường tròn.
' = OEC
Suy ra OBC ' ( cùng chắn cung OC’)
 = OEC
Mặt khác OEB  = OBC
' , do đó OEB ' .
 = OEB
Lại có LAO  = OBC
 ( góc có cạnh tương ứng vuông góc), suy ra LAO '
Kẻ OK ⊥ BC ' tại K , suy ra BC ' = 2BK
Ta có ∆ ALO = ∆ BKO ( cạnh huyền, góc nhọn), suy ra AL = BK
Suy ra BC ' = 2AL (2)
Từ (1) và (2) suy ra BD + DC =2AL

Trang 6/7
 Câu Nội dung Điểm
Cho ba số thực dương x, y, z thỏa mãn xyz = 1. Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức
1 1 1 1,0
P= 2 2
+ 2 2
+ .
4+ x + y 4+ y + z 4 + z 2 + x2
4 4 4 x2 + y 2 y2 + z2 z 2 + x2
4P = + + = 1 − + 1 − + 1 −
4 + x2 + y 2 4 + y 2 + z 2 4 + z 2 + x2 4 + x2 + y 2 4 + y2 + z2 4 + z 2 + x2
0,25
 x2 + y 2 y2 + z2 z 2 + x2 
3−
= 2 2
+ + 
 4+ x + y 4 + y 2 + z 2 4 + z 2 + x2 
1  ( x + y ) 2 + ( x − y ) 2 ( y + z ) 2 + ( y − z ) 2 ( z + x) 2 + ( z − x) 2 
3− 
= + + 
2 4 + x2 + y 2 4 + y2 + z2 4 + z 2 + x2 
1  ( x + y)2 ( y + z )2 ( z + x) 2  1  ( x − y ) 2 ( y − z )2 ( z − x) 2 
3− 
= + + − + + 0,25
2  4 + x 2 + y 2 4 + y 2 + z 2 4 + z 2 + x 2  2  4 + x 2 + y 2 4 + y 2 + z 2 4 + z 2 + x 2 
1  ( x + y)2 ( y + z )2 ( z + x) 2 
≤ 3−  + + (*)
2  4 + x 2 + y 2 4 + y 2 + z 2 4 + z 2 + x 2 
( x + y)2 ( y + z )2 ( z + x) 2 4( x + y + z ) 2 2( x + y + z ) 2
Ta có: + + ≥ =
4 + x 2 + y 2 4 + y 2 + z 2 4 + z 2 + x 2 2( x 2 + y 2 + z 2 ) + 12 x 2 + y 2 + z 2 + 6
x + y + z )2
Ta đi chứng minh: 2(
2 2 2
≥ 2 (**).
x + y + z +6 0,25
2( x + y + z ) 2
Thật vậy 2 ≥ 2 ⇔ ( x + y + z ) 2 ≥ x 2 + y 2 + z 2 + 6 ⇔ xy + yz + zx ≥ 3
Câu 6 x + y2 + z2 + 6
(1,0)
xy + yz + zx ≥ 3 là bất đẳng thức đúng vì xy + yz + zx ≥ 3 3 ( xyz ) 2 = 3 (bđt Cô si)
1 1
Từ (*) và (**) suy ra 4 P ≤ 3 − .2 = 2 ⇒ P ≤ (Dấu “=” xảy ra khi x= y= z= 1 ).
2 2
0,25
1
Vậy giá trị lớn nhất của biểu thức P là bằng .
2
1 1 1 z x y
Cách khác: P ≤ + + = + +
4 + 2 xy 4 + 2 yz 4 + 2 zx 4 z + 2 4 x + 2 4 y + 2
0,25
3 1 1 1 1 
= −  + + 
4 4  2x +1 2 y +1 2z +1 
Đặt
= x a= 3 3
, y b= , z c3 . Khi đó a, b, c > 0 và abc = 1
1 1 1 abc abc abc
+ + = 3
+ 3 + 3
2 x + 1 2 y + 1 2 z + 1 2a + abc 2b + abc 2c + abc 0,25
bc ca ab (bc) 2 (ca ) 2 (ab) 2
= + + = + +
2a 2 + bc 2b 2 + ca 2c 2 + ab 2ab.ca + (bc) 2 2ab.bc + (ca ) 2 2bc.ca + (ab) 2
(bc + ca + ab) 2 (bc + ca + ab) 2
≥ = 1
= 0,25
2ab.ca + (bc) 2 + 2ab.bc + (ca ) 2 + 2bc.ca + (ab) 2 (bc + ca + ab) 2
3 1 1
Suy ra P ≤ − = (Dấu “=” xảy ra khi x= y= z= 1 ).
4 4 2
0,25
1
Vậy giá trị lớn nhất của biểu thức P là bằng .
2

--------------- HẾT ---------------

* Lưu ý: Nếu thí sinh làm bài không theo cách nêu trong HDC nhưng đúng thì vẫn cho đủ số điểm
từng phần như HDC quy định.

Trang 7/7