Phục lục B

PHỤ LỤC B
HÀM XÁC SUẤT LỖI

Hàm xác suất lỗi được định nghĩa như sau:

u2
∞
1
Q( x) =
2π ∫ exp(−
x
2
) du (B.1)

T ừ (4.47) và (B.1) suy ra quan hệ giữa Q(x) và erfc(x) như sau:

1 x (B.2)
Q( x) = erfc( )
2 2
hay

erfc( x) = 2Q ( x 2 ) (B.3)

Phương trình (4.52) có thể được biểu diễn theo hàm Q(x) như sau:

 SNR 
BER = Q 
 (B.4)
 2 
Giá trị của hàm xác suất lỗi có thể xác định dưới dạng bảng hoặc đồ thị. Hình B.1 là dạng
đồ thị của hàm xác suất lỗi. Ta nhận thấy, nếu SNR càng cao thì tỉ số lỗi bit càng nhỏ, tức hệ
thống có chất lượng càng cao.

Hình B.1 BER thay đổi theo SNR.

Ngoài ra, giá trị của hàm xác suất lỗi cũng có thể được xác định dưới dạng bảng. Chúng ta
có thể sử dụng bảng B.1 để xác định giá trị Q(x) khi biết x hoặc tìm x khi biết giá trị của Q(x).
Các ví dụ dưới đây minh họa cách sử dụng bảng B.1.
167
 Phục lục B

Bảng B.1 Bảng xác suất lỗi của hàm Q(x)

Q(x)
Hệ số
x 0,00 0,01 0,02 0,03 0,04 0,05 0,06 0,07 0,08 0,09 nhân

0,0 0,5000 0,4960 0,4920 0,4880 0,4840 0,4801 0,4761 0,4721 0,4681 0,4641
0,1 0,4602 0,4562 0,4522 0,4483 0,4443 0,4404 0,4364 0,4325 0,4286 0,4247
0,2 0,4207 0,4168 0,4129 0,4090 0,4052 0,4013 0,3974 0,3936 0,3897 0,3859
0,3 0,3821 0,3783 0,3745 0,3707 0,3669 0,3632 0,3594 0,3557 0,3520 0,3483
0,4 0,3446 0,3409 0,3372 0,3336 0,3300 0,3264 0,3228 0,3192 0,3156 0,3121
0,5 0,3085 0,3050 0,3015 0,2981 0,2946 0,2912 0,2877 0,2843 0,2810 0,2776
0,6 0,2743 0,2709 0,2676 0,2643 0,2611 0,2578 0,2546 0,2514 0,2483 0,2451
0,7 0,2420 0,2389 0,2358 0,2327 0,2296 0,2266 0,2236 0,2206 0,2177 0,2148
0,8 0,2119 0,2090 0,2061 0,2033 0,2005 0,1977 0,1949 0,1922 0,1894 0,1867
0,9 0,1841 0,1814 0,1788 0,1762 0,1736 0,1711 0,1685 0,1660 0,1635 0,1611
1,0 0,1587 0,1562 0,1539 0,1515 0,1492 0,1469 0,1446 0,1423 0,1401 0,1379
1,1 0,1357 0,1335 0,1314 0,1292 0,1271 0,1251 0,1230 0,1210 0,1190 0,1170
1,2 0,1151 0,1131 0,1112 0,1093 0,1075 0,1056 0,1038 0,1020 0,1003 0,0985
1,3 0,0968 0,0951 0,0934 0,0918 0,0901 0,0885 0,0869 0,0853 0,0838 0,0823
1,4 0,0808 0,0793 0,0778 0,0764 0,0749 0,0735 0,0721 0,0708 0,0694 0,0681
1,5 0,0668 0,0655 0,0643 0,0630 0,0618 0,0606 0,0594 0,0582 0,0571 0,0559
1,6 0,0548 0,0537 0,0526 0,0516 0,0505 0,0495 0,0485 0,0475 0,0465 0,0455
1,7 0,0446 0,0436 0,0427 0,0418 0,0409 0,0401 0,0392 0,0384 0,0375 0,0367
1,8 0,0359 0,0351 0,0344 0,0336 0,0329 0,0322 0,0314 0,0307 0,0301 0,0294
1,9 0,0287 0,0281 0,0274 0,0268 0,0262 0,0256 0,0250 0,0244 0,0239 0,0233
2,0 0,0228 0,0222 0,0217 0,0212 0,0207 0,0202 0,0197 0,0192 0,0188 0,0183
2,1 0,0179 0,0174 0,0170 0,0166 0,0162 0,0158 0,0154 0,0150 0,0146 0,0143
2,2 0,0139 0,0136 0,0132 0,0129 0,0125 0,0122 0,0119 0,0116 0,0113 0,0110
2,3 0,0107 0,0104 0,0102 0,0099 0,0096 0,0094 0,0091 0,0089 0,0087 0,0084
2,4 0,0082 0,0080 0,0078 0,0075 0,0073 0,0071 0,0069 0,0068 0,0066 0,0064
2,5 0,0062 0,0060 0,0059 0,0057 0,0055 0,0054 0,0052 0,0051 0,0049 0,0048
2,6 0,0047 0,0045 0,0044 0,0043 0,0041 0,0040 0,0039 0,0038 0,0037 0,0036
2,7 0,0035 0,0034 0,0033 0,0032 0,0031 0,0030 0,0029 0,0028 0,0027 0,0026
2,8 0,0026 0,0025 0,0024 0,0023 0,0023 0,0022 0,0021 0,0021 0,0020 0,0019
2,9 0,0019 0,0018 0,0018 0,0017 0,0016 0,0016 0,0015 0,0015 0,0014 0,0014
3,0 0,0013 0,0013 0,0013 0,0012 0,0012 0,0011 0,0011 0,0011 0,0010 0,0010
3,1 0,9676 0,9354 0,9043 0,8740 0,8447 0,8164 0,7888 0,7622 0,7364 0,7114 *1,0e-03
3,2 0,6871 0,6637 0,6410 0,6190 0,5976 0,5770 0,5571 0,5377 0,5190 0,5009 *1,0e-03
3,3 0,4834 0,4665 0,4501 0,4342 0,4189 0,4041 0,3897 0,3758 0,3624 0,3495 *1,0e-03
3,4 0,3369 0,3248 0,3131 0,3018 0,2909 0,2803 0,2701 0,2602 0,2507 0,2415 *1,0e-03
3,5 0,2326 0,2241 0,2158 0,2078 0,2001 0,1926 0,1854 0,1785 0,1718 0,1653 *1,0e-03
3,6 0,1591 0,1531 0,1473 0,1417 0,1363 0,1311 0,1261 0,1213 0,1166 0,1121 *1,0e-03
3,7 0,1078 0,1036 0,0996 0,0957 0,0920 0,0884 0,0850 0,0816 0,0784 0,0753 *1,0e-03
3,8 0,7235 0,6948 0,6673 0,6407 0,6152 0,5906 0,5669 0,5442 0,5223 0,5012 *1,0e-04
3,9 0,4810 0,4615 0,4427 0,4247 0,4074 0,3908 0,3747 0,3594 0,3446 0,3304 *1,0e-04
4,0 0,3167 0,3036 0,2910 0,2789 0,2673 0,2561 0,2454 0,2351 0,2252 0,2157 *1,0e-04
4,1 0,2066 0,1978 0,1894 0,1814 0,1737 0,1662 0,1591 0,1523 0,1458 0,1395 *1,0e-04
4,2 0,1335 0,1277 0,1222 0,1168 0,1118 0,1069 0,1022 0,0977 0,0934 0,0893 *1,0e-04
4,3 0,8540 0,8163 0,7801 0,7455 0,7124 0,6807 0,6503 0,6212 0,5934 0,5668 *1,0e-05
4,4 0,5413 0,5169 0,4935 0,4712 0,4498 0,4294 0,4098 0,3911 0,3732 0,3561 *1,0e-05

168
 Phục lục B
4,5 0,3398 0,3241 0,3092 0,2949 0,2813 0,2682 0,2558 0,2439 0,2325 0,2216 *1,0e-05
4,6 0,2112 0,2013 0,1919 0,1828 0,1742 0,1660 0,1581 0,1506 0,1434 0,1366 *1,0e-05
4,7 0,1301 0,1239 0,1179 0,1123 0,1069 0,1017 0,0968 0,0921 0,0876 0,0834 *1,0e-05
4,8 0,7933 0,7547 0,7178 0,6827 0,6492 0,6173 0,5869 0,5580 0,5304 0,5042 *1,0e-06
4,9 0,4792 0,4554 0,4327 0,4111 0,3906 0,3711 0,3525 0,3348 0,3179 0,3019 *1,0e-06
5,0 0,2867 0,2722 0,2584 0,2452 0,2328 0,2209 0,2096 0,1989 0,1887 0,1790 *1,0e-06
5,1 0,1698 0,1611 0,1528 0,1449 0,1374 0,1302 0,1235 0,1170 0,1109 0,1051 *1,0e-06
5,2 0,9964 0,9442 0,8946 0,8476 0,8029 0,7605 0,7203 0,6821 0,6459 0,6116 *1,0e-07
5,3 0,5790 0,5481 0,5188 0,4911 0,4647 0,4398 0,4161 0,3937 0,3724 0,3523 *1,0e-07
5,4 0,3332 0,3151 0,2980 0,2818 0,2664 0,2518 0,2381 0,2250 0,2127 0,2010 *1,0e-07
5,5 0,1899 0,1794 0,1695 0,1601 0,1512 0,1428 0,1349 0,1274 0,1203 0,1135 *1,0e-07
5,6 0,1072 0,1012 0,0955 0,0901 0,0850 0,0802 0,0757 0,0714 0,0673 0,0635 *1,0e-07
5,7 0,5990 0,5649 0,5326 0,5022 0,4734 0,4462 0,4206 0,3964 0,3735 0,3519 *1,0e-08
5,8 0,3316 0,3124 0,2942 0,2771 0,2610 0,2458 0,2314 0,2179 0,2051 0,1931 *1,0e-08
5,9 0,1818 0,1711 0,1610 0,1515 0,1425 0,1341 0,1261 0,1186 0,1116 0,1049 *1,0e-08
6,0 0,9866 0,9276 0,8721 0,8198 0,7706 0,7242 0,6806 0,6396 0,6009 0,5646 *1,0e-09
6,1 0,5303 0,4982 0,4679 0,4394 0,4126 0,3874 0,3637 0,3414 0,3205 0,3008 *1,0e-09
6,2 0,2823 0,2649 0,2486 0,2332 0,2188 0,2052 0,1925 0,1805 0,1693 0,1587 *1,0e-09
6,3 0,1488 0,1395 0,1308 0,1226 0,1149 0,1077 0,1009 0,0945 0,0885 0,0829 *1,0e-09
6,4 0,7769 0,7276 0,6814 0,6380 0,5974 0,5593 0,5235 0,4900 0,4586 0,4292 *1,0e-10
6,5 0,4016 0,3758 0,3515 0,3288 0,3076 0,2877 0,2690 0,2516 0,2352 0,2199 *1,0e-10
6,6 0,2056 0,1922 0,1796 0,1678 0,1568 0,1465 0,1369 0,1279 0,1195 0,1116 *1,0e-10
6,7 0,1042 0,0973 0,0909 0,0848 0,0792 0,0739 0,0690 0,0644 0,0601 0,0561 *1,0e-10
6,8 0,5231 0,4880 0,4552 0,4246 0,3960 0,3692 0,3443 0,3210 0,2993 0,2790 *1,0e-11
6,9 0,2600 0,2423 0,2258 0,2104 0,1960 0,1826 0,1701 0,1585 0,1476 0,1374 *1,0e-11
7,0 0,1280 0,1192 0,1109 0,1033 0,0961 0,0895 0,0833 0,0775 0,0721 0,0671 *1,0e-11
7,1 0,6238 0,5802 0,5396 0,5018 0,4667 0,4339 0,4034 0,3750 0,3486 0,3240 *1,0e-12
7,2 0,3011 0,2798 0,2599 0,2415 0,2243 0,2084 0,1935 0,1797 0,1669 0,1550 *1,0e-12
7,3 0,1439 0,1336 0,1240 0,1151 0,1068 0,0991 0,0920 0,0853 0,0791 0,0734 *1,0e-12
7,4 0,6809 0,6315 0,5856 0,5430 0,5034 0,4667 0,4326 0,4010 0,3716 0,3444 *1,0e-13
7,5 0,3191 0,2956 0,2739 0,2537 0,2350 0,2176 0,2015 0,1866 0,1728 0,1600 *1,0e-13

Ví dụ B.1:
Hãy xác định x để BER = 10-9.
Giải:
Theo ví dụ này, đây là bài toán biết Q(x) tìm giá trị x.
Theo đề bài, BER = 10-9 tức là Q(x) = 10-9. Ta tìm trong bảng B.1 xem ở ô nào có giá trị
bằng hoặc gần bằng 10-9. Muốn vậy ta thực hiện như sau: tìm ở cột bên phải (Multi-factor) hàng
nào có hệ số bằng 1.0e-9. Dò trên hàng đó để tìm giá trị bằng 1 hoặc gần bằng 1. Nếu dò trên các
dòng có hệ số 1.0e-9 mà không tìm ra được giá trị 1 hoặc gần bằng 1 thì chúng ta chuyển sang dò
trên các hàng có hệ số 1.0e-8 và tìm giá trị 0,1 hoặc gần bằng 0,1. Chúng ta thực hiện đều này vì
Q(x) = 10-9 = 1×10-9 = 0,1×10-8.
Tra bảng ta tìm được ô có giá trị 0,9866*1.0e-9.
Với ô này là tương ứng với x = 6.0 + 0.00.
Vậy x = 6.

169
 Phục lục B

Ta xét một ví dụ khác.

Ví dụ B.2:
Hãy xác định x để BER = 10-12.
Giải:
BER = 10-12 tức là Q(x) = 10-12. Ta tìm trong bảng B.1 xem ở ô nào có giá trị gần bằng 1
ứng với dòng có hệ số (Multi-factor) bằng 1.0e-12 hoặc ô nào có giá trị gần bằng 0,1 ứng với
dòng có hệ số bằng 1,0e-11 vì Q(x) = 10-12 = 1×10-12 = 0,1×10-11.
Tra bảng ta thấy ô có giá trị là: 0,1033*1,0e-11.Và suy ra: x = 7,0 + 0,03.
Hay x = 7,03.

Lưu ý là chọn ô nào có sai số là nhỏ nhất, tức là độ sai lệch giữa Q(x) đã biết với giá trị ô
mình chọn là nhỏ nhất.
Ngược lại, khi có x chúng ta có thể xác định BER.

Ví dụ B.3:
Hãy xác định Q(x) nếu x =5.
Giải:
Đây là bài toán ngược với ví dụ B.1 và B.2, tức là tìm Q(x) khi đã biết x. Việc xác định
Q(x) dễ dàng hơn là tìm x.
Theo đề bài:
x = 5 tức là x = 5,0 + 0,00
Từ bảng B.1, ta xác định ô giao giữa hàng x = 5,0 và cột x = 0,00 và kết quả có được là
Q(5) = 0,2867×10-6 (vì dòng này có hệ số (Multi-factor) là 1,0e-6)

170