CZYM ZAJMUJE SIĘ PSYCHOLOGIA OSOBOWOŚCI?

możliwe do
zaobserwowania na wewnętrzne
zewnątrz działania doświadczenia
jednostki

Naukowe badanie zachowania jednostek i ich procesów psychicznych.

wnioski
psychologiczne przedmiot analizy
oparte na materiale psychologicznej
dowodowym

W jakim środowisku można

badać jednostkę?
naturalnym
kontrolowane warunki
laboratorium badawczego

BADANIA NAD OSOBOWOŚCIĄ

Uniwersalny
Zróżnicowanie Niepowtarzalność
właściwości
indywidualne jednostki
natury ludzkiej

1
 JAKIE SĄ CELE PSCYHOLOGII OSOBOWOŚCI?

OPISYWANIE TEGO, CO SIĘ DZIEJE

dokładna obserwacja zachowania
• dane behawioralne – wnioski z obserwacji dotyczące zachowania
jednostek oraz warunków, w których te zachowania występują

Jak zbierać takie dane?

(1) wybrać odpowiedniPOZIOMY
poziom analizy
ANALIZY
(2) opracować taki sposób pomiaru zachowania, który
zapewni obiektywność

POZIOMY ANALIZY

najbardziej ogólny najbardziej szczegółowy

rozpatrujemy zachowanie danej skupiamy uwagę na prostych

jednostki jako całość w cechach zachowania
kontekstach społecznym i
kulturowym

OBIEKTYWNY OPIS ZACHOWANIA

zbierania takich faktów, jakie realnie występują

nie można dopuścić, aby osobiste czynniki zniekształcały wynik

WYJAŚNIANIE TEGO, CO SIĘ DZIEJE

jak działa zachowanie? np. jakie okoliczności doprowadziły nastolatka do próby
samobójczej?
na większość zachowań wpływa kombinacja różnych czynników
• czynniki wewnętrzne
• czynniki zewnętrzne
• dlaczego ludzie zdradzają swoich partnerów?
• wyjaśnienie różnych zachowań jedną przyczyną – wzorzec zachowania

2
PRZEWIDYWANIE TEGO, CO SIĘ ZDARZY
twierdzenia dotyczące prawdopodobieństwa, że wystąpi pewne zachowanie
lub, że zostanie odkryta określona zależność
na podstawnie wyjaśnienia pewnego zachowanie możemy przewidzieć je w
przyszłości
przewidywania naukowe trzeba formułować wystarczająco ściśle, aby można je
było sprawdzić i odrzucić, jeśli nie znajdą potwierdzenia w dowodach
• przewidywania przyczynowe – określa warunki, w jakich zachowania
będą się zmieniać

KIEROWANIE TYM, CO SIĘ DZIEJE

tworzenie warunków zgodnie z przyczynowym wyjaśnieniem zachowania, w
których można tym zachowaniem kierować
określenie predyspozycji do różnych zadań:
• zapoczątkowanie zachowania
• wspieranie i stymulowanie rozwoju osobowości
• zapobieganie patologii
wpływ na:
• formę
• siłę
• częstość występowania zachowania
pomaga ludziom w poprawieniu jakości ich życia