Negenmaandenplan Baby Op Komst

9 MAANDEN PLAN
Jouw zwangerschapskalender met per week

informatie over de ontwikkeling van jou en je
baby, tips, adviezen en meer
Hoi,
Welkom bij je eigen Negenmaandenplan. Mijn naam is Sandra Vuik, ik ben verloskundige en
eigenaar van Babyopkomst.
Met dit negenmaandenplan begeleiden wij, het hele team van Babyopkomst, je graag bij je
zwangerschap en in de periode richting je bevalling. Het is immers bekend dat jij zelf heel veel
kunt doen om gezond zwanger te blijven en op een natuurlijke en fijne manier te bevallen.
In jouw negenmaandenplan heb ik alle info per week gesorteerd die in die week van je
zwangerschap voor jou belangrijk is. Lekker makkelijk toch? Je hoeft niet meer te zoeken naar
info op de site en ik weet zo zeker dat jij leest wat ook echt belangrijk is om fijn, gezond en goed
voorbereid zwanger te zijn en te bevallen.
Noem het een tic of noem het mijn passie, maar een gezonde zwangerschap en een
superbevalling voor iedere zwangere, dát is mijn doel en de reden waarom ik zowel de site als dit
e-book heb ontwikkeld.
Naast de vele tips die je in dit e-book vindt, heb ik nog één tip voor je start met lezen:
Lees de info per week van je zwangerschap, ga niet weken vooruit lezen. Door je te beperken tot
de week waarin je nu zit, neem je de info beter tot je en heb je ook de tijd om de artikelen online
te lezen waar we naar verwijzen.
Ik wens je veel plezier en vooral veel nieuwe kennis toe met het lezen van dit negenmaandenplan.
Lieve groet,
Sandra Vuik
Week 1: Is dit je laatste menstruatie?
Hoewel we dit week 1 van de zwangerschap
noemen, ben je eigenlijk nog niet zwanger. De
zwangerschap begint in werkelijkheid pas na de
eisprong (over ongeveer 14 dagen) als de eicel
wordt bevrucht.
Vanaf de bevruchting duurt een zwangerschap

38 weken, maar omdat de meeste vrouwen niet
weten wanneer ze precies bevrucht worden,
houden medici de eerste dag van je laatste
menstruatie aan als begin van de zwangerschap.
Deze datum is immers bij de meeste vrouwen wel
bekend.
Vanaf de eerste dag van je laatste menstruatie duurt het (bij een cyclus van 28 dagen) nog 14
dagen voordat je werkelijk zwanger bent.
Doordat medici dus rekenen vanaf de eerste dag van je laatste menstruatie, rekenen ze bij de
zwangerschap met 40 weken om tot de uitgerekende datum te komen. Wil je je uitgerekende
datum zelf uitrekenen? Tel zeven dagen op bij de eerste dag van je laatste menstruatie en tel
dan negen maanden verder. Dit rekensommetje is alleen van toepassing als je een regelmatige
cyclus hebt van 28 dagen.
Maar ook al ben je nog niet echt zwanger, je kunt al wel goed voor je kindje zorgen. Een
gezonde leefstijl is ontzettend belangrijk als je zwanger wilt worden.
Je baby zal er zijn leven lang profijt van hebben als jij en je partner zorgen voor een gezonde
start van de zwangerschap. Daarnaast is bekend dat vrouwen die gezond leven minder
complicaties hebben tijdens de zwangerschap.
Week 2: Eind deze week (of begin volgende week) is je eisprong
Wanneer moet je vrijen om de kans op een zwangerschap zo hoog mogelijk te maken?
Als je meer vaginale afscheiding krijgt, is dat een teken dat je eisprong eraan zit te komen. Bij
een cyclus van 28 dagen heb je rond dag 14 van je cyclus een eisprong (ovulatie). Heb je een
langere of kortere cyclus, dan heb je gemiddeld 14 dagen vóór je verwachte volgende
menstruatie een eisprong. Met andere woorden: als je op dag 23 van je cyclus ongesteld moet
worden, dan heb je rond dag 9 je eisprong. Heb je een cyclus van bijvoorbeeld 30 dagen dan
ovuleer je rond dag 16.
Een eicel leeft gemiddeld zo’n 24 uur, maar de kans op bevruchting is het grootst net na de
eisprong. Hoe langer de eicel leeft zonder dat er een zaadcel is binnengedrongen, hoe moeilijker
het wordt voor een zaadcel om binnen te dringen. Zaadcellen daarentegen leven veel langer,
tussen de 3 en 7 dagen.
Zaadcellen moeten een lange reis afleggen van de vagina naar de eileider (waar de bevruchting
plaatsvindt). Deze reis duurt 12 tot 24 uur. Hoewel er ook zeer snelle zaadcellen zijn die al na een
uur in de eileider aankomen.
De kans op bevruchting is het grootst als de zaadcellen klaarliggen in de eierstokken op het

moment van de eisprong. Je maakt een goede kans om zwanger te worden als je in
bovenstaande periode twee tot drie keer vrijt.
Onregelmatige cyclus?
Is je cyclus onregelmatig, dan is het lastig te bepalen wanneer je eisprong hebt. Het is dan
belangrijk dat je regelmatig gemeenschap hebt in de periode halverwege je cyclus. Is er echt
geen peil te trekken op de duur van je cyclus, dan kan een ovulatietest uitkomst bieden. Ook het
bijhouden van je ochtendtemperatuur kan je inzicht geven in het moment van eisprong als je
onregelmatig ongesteld bent.
Week 3: De bevruchting heeft plaatsgevonden
Jazeker, nu ben je zwanger, al weet je het zelf nog
niet. Binnen in je buik zijn een eicel van jou en een
zaadcel van je partner versmolten. Nog niet te zien
met het blote oog, maar dit wordt echt een baby,
jullie baby!
Hoewel er bij een zaadlozing miljoenen zaadcellen

vrijkomen, zal slechts 10% de eileider bereiken en
maar één zaadcel zal het lukken om de eicel
daadwerkelijk te bevruchten. Zodra de eicel bevrucht
is, sluit de wand van de eicel zich en wordt deze
ondoordringbaar voor andere zaadcellen.
Eén eicel wordt dus altijd maar door één zaadcel bevrucht. Tweelingen ontstaan dus niet door
een dubbele bevruchting van één eicel.
Bij een eeneiige tweeling is er wel sprake van maar één eicel (het woord zegt het al), maar deze
eicel is ook gewoon door één zaadcel bevrucht. Deze eicel splitst zich binnen enkele dagen na de
bevruchting in twee identieke cellen. Slechts 30% van de tweelingen betreft een eeneiige
tweeling. Een eeneiige tweeling is volkomen identiek aan elkaar een heeft dus altijd hetzelfde
geslacht en lijkt als twee druppels water op elkaar.
Bij een twee-eiige tweeling is er sprake van een dubbele eisprong. Normaal komt er tijdens een
ovulatie maar één eicel vrij, een enkele keer springen er dus twee eicellen. Als die beiden bevrucht
worden, door twee verschillende zaadcellen, dan is er sprake van een twee-eiige tweeling. Een
twee-eiige tweeling lijkt niet meer op elkaar dan een broer en zus. Ze hebben genetisch
materiaal van dezelfde ouders, maar kunnen onderling net zoveel verschillen als broertjes en
zusjes. Het krijgen van een twee-eiige tweeling is erfelijk, maar alleen van de vrouw haar kant.
Het gaat er namelijk om dat de dubbele eisprong erfelijk is.
Eind van deze week zal de zygote (het bevruchte eitje) aankomen in de baarmoederholte en zich
proberen in te nestelen. Als het de bevruchte eicel niet lukt om zich in te nestelen, sterft het af en
zul je gewoon ongesteld worden zonder ooit te weten dat je toch heel even zwanger bent
geweest.
Interessant om nu te lezen
❖ Voeding, wat heb je nodig

❖ Voeding, lijst voedingsmiddelen ‘wat mag je wel en wat niet’
❖ Foliumzuur
❖ Heb ik voedingssupplementen nodig?
❖ De verloskundige, wat doet zij?
❖ Sport tijdens de zwangerschap
❖ Is het veilig? Mag ik..?
❖ Hoeveel mag je aankomen tijdens de zwangerschap?
Week 4: Ben je zwanger, dan blijft deze week je menstruatie uit
Tijd om een test te kopen en te starten met
dagdromen!
Op de dag dat je normaal ongesteld zou zijn

geworden, kun je voor het eerst een
zwangerschapstest doen.
De testen meten de hoeveelheid HCG (het

zwangerschapshormoon) in je urine. Het komt
voor dat de test aangeeft dat je niet zwanger
bent, terwijl je het toch bent.
De hoeveelheid zwangerschapshormoon is dan nog te laag om te meten. Probeer het over een
paar dagen nog een keer. Schrijf de datum op van wanneer je de eerste test hebt gedaan en ook
wanneer de eerste test positief was.
Zo groot als een maanzaadje
Vanaf deze week heet je baby een embryo. Het is niet meer dan
een klompje cellen ongeveer zo groot als een maanzaadje.
Tien tot elf dagen na de bevruchting is de eicel volledig

ingenesteld in de wand van je baarmoeder. Ongeveer dertien
dagen na de bevruchting begint uit het klompje cellen de placenta zich te ontwikkelen.
Jouw bloedvaten maken contact met de ontwikkelende bloedvaten in de placenta. De baby krijgt
zijn voeding nu nog via de dooierzak, de grote terracottakleurige zak die je op de tekening ziet.
Deze dooierzak verdwijnt later in de zwangerschap als de placenta volledig is ontwikkeld.
Onder de dooierzak zie je de driebladige kiemschijf. Uit deze schijven ontstaat je baby. Uit iedere
schijf ontstaan andere organen. Het hartje is nog niet ontwikkeld, er is dus ook nog geen
bloedcirculatie.
Zwangerschapssymptomen en klachten
De kans is groot dat je je helemaal nog niet anders dan anders voelt. Vaak beginnen klachten
pas rond de zesde week. Maar de één is gevoeliger dan de ander voor het
zwangerschapshormoon, het kan dus voorkomen dat je nu al klachten hebt die passen bij de
vroege zwangerschap:
❖ Misselijkheid
❖ Moeheid
❖ Bloedverlies
❖ Kramperige buikpijn
Veel vrouwen hebben last van 'buien'. Ze huilen en worden boos om niks. Als jong zwangere kun
je heel onredelijk zijn. Je lichaam staat volledig op zijn kop, de hormonen gieren door je lijf en dat
kan behoorlijke invloed hebben op hoe je in je vel zit.
Probeer er regelmatig aan te denken dat je partner of andere mensen om je heen niet voelen
wat jij voelt. Het dus bij hen soms erg onredelijk overkomen wanneer je de hormonen de schuld
geeft en zegt dat je er zelf niets aan kunt doen. Dat is deels natuurlijk zo, hoewel het ook wordt
gewaardeerd als je af en toe laat merken dat je snapt dat je anders dan anders overkomt.
❖ Deze symptomen kunnen wijzen op een zwangerschap

❖ Een gezonde leefstijl verdient je volle aandacht
❖ Online cursus Voeding en Zwangerschap, omdat jij het beste wilt voor jezelf en je baby
Week 5: Je bent zwanger!
De baby
Ongeveer zo groot als een appelzaadje. Het embryo is nu volledig

ingenesteld.
Het embryo lijkt meer op een kikkervisje dan op een mensje. Wel
ontstaat er deze week een hoofd- en staarteinde.
De komende periode is cruciaal voor de ontwikkeling van het zenuwstelsel en het hart. De eerste
aanleg van het hartje begint nu te komen en aan het eind van deze week gaat het piepkleine
hartje voor het eerst kloppen, maar er is nog geen bloedcirculatie. Ook de aanleg van de lever,
het maagje en nieren begint deze week.
Jij
Pijnlijke borsten zijn voor veel vrouwen een eerste teken dat ze
misschien zwanger zijn. Alleen een test geeft zekerheid.
Zwangerschapstesten die je koopt bij de drogist zijn heel

betrouwbaar, een heel enkele keer komt het voor dat de test
negatief blijft, terwijl later blijkt dat er toch sprake is van een
zwangerschap. Maar dit zijn echt uitzonderingen.
Als je test negatief is en je hebt klachten of je voelt symptomen die kunnen wijzen op een
zwangerschap, dan kun je de huisarts vragen om bloedonderzoek te doen om absolute zekerheid
te krijgen.
Hoewel er nog niet veel te zien is van je zwangerschap, gebeurt er wel al heel veel in je lichaam.
Je lijf heeft tijd nodig om aan de veranderende situatie te wennen. Het zwangerschapshormoon
kan je leven behoorlijk op zijn kop zetten. Niet alleen omdat je klachten kunt krijgen (let op, dit
hoeft niet zo te zijn!) maar ook omdat je humeur behoorlijk van slag kan zijn. Het ene moment is
er niets aan de hand, het volgende moment kun je volledig uit je slof schieten zonder dat hier
echt een goede reden voor is.
Hormonen kunnen rare dingen met je doen.

Bereid je partner hier op voor. Vertel hem of haar dat je soms heel onredelijk kunt zijn en dat je
hier zelf ook van baalt, maar dat het je niet lukt om tegen te houden, wat je wel probeert
natuurlijk.
Hoewel je je behoorlijk lamlendig kunt voelen, is het belangrijk dat je goed voor jezelf blijft
zorgen.
Ook al ben je misselijk, probeer toch te blijven eten. Verdeel je maaltijden anders en laat
eventueel iemand anders koken zodat je niet misselijk wordt van de lucht tijdens het koken.
Hoewel er vaak wordt gesproken over ochtendmisselijkheid, zijn veel zwangeren de hele dag
misselijk.
Dit kun je doen tegen misselijkheid tijdens de zwangerschap
❖ Zet 's avonds een beschuitje of biscuitje naast je bed en eet dit 's morgens als je wakker
wordt. Blijf daarna minimaal nog een half uur liggen.
❖ Eet kleine beetjes tegelijk. Maak bijvoorbeeld een boterham klaar en eet ieder half uur een
partje en doe dit de hele dag door.
❖ Vermijd dingen die misselijkheid oproepen zoals bepaalde geuren (de geur van vlees) of
sterk gekruid voedsel. Op de site lees je heel uitgebreide info over misselijkheid en wat je er
tegen kunt doen.
Een andere veelgehoorde klacht in de zwangerschap is vermoeidheid. Zoals gezegd gebeurt er al

heel veel in je lijf. Je lichaam moet zich nog aanpassen aan de zwangerschap en dat kost veel
energie.
Vooral in de eerste tien tot twaalf weken zijn veel zwangeren ontzettend moe. Verzet je hier niet
tegen, laat het lekker toe.
Luister naar je lichaam en rust gewoon wat meer
Ga even een uurtje liggen als je thuis komt van je werk en vraag je partner om voor je te koken.
Vraag hulp aan familie/goede vriendin om je door deze eerste weken heen te helpen. Heb je nog
een peuter in huis rondlopen die 's middags niet meer wil slapen? Vraag of hij/zij af en toe een
middagje naar je (schoon)moeder mag zodat jij even kunt bijtanken.
Ga op tijd naar bed en ga als het even kan tussendoor een half uurtje liggen. Je zult zien dat je
je stukken beter voelt als je luistert naar je lichaam. Lees het artikel over vermoeidheid op de site
voor nog veel meer tips.
❖ Gewichtstoename tijdens de zwangerschap

❖ De eerste controle bij je verloskundige
❖ Onderzoek naar aangeboren afwijkingen
❖ We komen dagelijks met schadelijke stoffen in contact
Week 6: Het nieuws begint langzaam tot je door te dringen
De baby
Piepklein nog, ongeveer 5 mm, ongeveer zo groot als een erwt.

Je baby lijkt nog het meest op een garnaaltje.
Het hartje klopt voor het eerst, met ongeveer 65 slagen per
minuut.
Deze week ontstaat er een verbinding tussen het (primitieve)

hart en de bloedvaten en komt er voor het eerst een circulatie
op gang. De navelstreng ontstaat en vanaf deze week krijgt je
baby voeding en zuurstof via de navelstreng van de moederkoek. De dooierzak verliest langzaam
maar zeker zijn functie en begint te verschrompelen.
De eerste aanleg van de ogen begint deze week. Ook ontstaan er kleine uitstulpingen op de plek
waar later de armen zich gaan vormen. Deze week begint ook de aanleg voor de longen, de
lever, nieren, darmen en blaas. Hoewel de baby nog het meest op een garnaaltje lijkt, kun je toch
hier en daar al zien dat het een mensje wordt.
Jij
Misselijkheid is een veelgehoorde klacht in deze

periode van de zwangerschap, net als hondsmoe
zijn. Veel zwangeren hebben menstruatie-achtige
buikpijn en zijn hierdoor bang dat het mis zal
gaan.
Je lichaam moet wennen aan de nieuwe situatie,

wat de nodige klachten kan geven.
Pijnlijke borsten zijn ook een veelgehoorde klacht. Er verandert al heel veel in je borsten, ze
groeien en dat is bij veel zwangeren pijnlijk. Een goede zwangerschapsbeha vermindert klachten
en geeft je borsten de steun die ze nodig hebben.
Jouw TO DO lijst voor deze week
❖ Bel deze week om een afspraak te maken voor de eerste zwangerschapscontrole bij de
verloskundige
❖ Ga op pad voor een goede zwangerschapsbeha
❖ Denk na of jullie onderzoek willen laten doen naar het syndroom van Down en andere
aangeboren afwijkingen
❖ Check hoeveel je mag aankomen in de zwangerschap
❖ Lees wat veilig is en wat niet in de zwangerschap
❖ Start met een zwangerschapsdagboek. Voorkom dat mooie herinneringen verloren gaan
Week 7
De baby
Aan het einde van de week is het embryo ongeveer één

centimeter lang, gemeten van het puntje van het hoofd tot het
punt van de billen.
In een week tijd is het embryo twee keer zo groot geworden, hij
is nu ongeveer zo groot als een blauwe bes.
De hersenen groeien heel hard, iedere minuut komen er zo'n 100 nieuwe hersencellen bij.
Hierdoor is het hoofd veel groter dan de rest van het lichaam. Maar liefst 50% van het embryo
bestaat uit hart en hersenen.
Het hart ligt nog aan de oppervlakte en niet in de borstkas.
De binnenoren beginnen zich in deze week te vormen. De vorming van het buitenoor (de
oorschelpen) duurt nog enkele weken. Ook de spieren en beenderen beginnen zich deze week te
ontwikkelen. De baby kan nog niet bewegen. De armen lijken op peddels en aan het uiteinde
zitten de handen al. Maar die lijken dus op de bladen van een peddel. De benen en voeten
ontwikkelen zich iets later dan de armen, maar je kunt nu wel zien dat het benen en voeten
worden.
Jij
Nu de hormonen op volle kracht door je lijf

gieren, moet je wel een ontzettende
geluksvogel zijn als je van geen enkel
zwangerschapskwaaltje last hebt. Tegen de
meeste kwalen kun kun je gelukkig wel iets
doen. Op de site lees je er alles over.
Je kunt wat last hebben van bloedverlies. Natuurlijk schrik je hiervan, maar gelukkig betekent
bloedverlies lang niet altijd dat je een miskraam krijgt.
Veel vrouwen beginnen al wat dikker te worden. Dit komt niet zozeer door de groei van je baby,
want hoewel die heel hard groeit zit de baarmoeder nog helemaal achter je schaambot.
Waardoor je wel dikker begint te worden? Je lichaam bereidt zich voor op de borstvoeding. Voor
borstvoeding is veel energie nodig, daarom gaat je lichaam nu vast wat extra vetreserves
opbouwen. Vaak merk je dit het eerste aan wat dikker wordende billen/heupen en een laagje vet
op je buik.
Als je broeken niet meer lekker zitten, wordt het tijd om op pad te gaan voor positiekleding.
Pijnlijke borsten zijn voor veel vrouwen een eerste teken dat ze zwanger zijn. Je borsten hebben
het zwaar te verduren tijdens de zwangerschap. Verwen ze met een extra goede beha.
Een zwangerschapsbeha is echt geen overbodige luxe!
❖ Nog geen afspraak gemaakt bij de verloskundige? Bel echt deze week. Gemiddeld ga je
tussen 8 en 11 weken voor het eerst op controle
❖ Check wat je rechten en plichten zijn op het werk.
❖ Twijfel je over je financiële situatie, overweeg wat een spaarplan voor je kan doen, een kind
is duur.
Interessant om te lezen
Is het veilig/Mag ik? Antwoord op je vragen of je dingen wel of niet kunt eten, gebruiken, doen.
Week 8
De baby
De baby is ongeveer veertien mm lang, gemeten vanaf de billen tot en met het hoofdje, zonder
de beentjes dus. Dat is ongeveer net zo groot als een framboos. Het heeft al echt de vorm van
een superklein mensje.
Het hoofdje is rond, maar de ogen zitten nog ver naar de zijkant. Het hoofdje is bijna de helft
van het totale embryo. De mond en tong worden gevormd maar de mond kan nog niet open.
Aan de handen ontstaan de vingers. Alleen zijn de vingers nog niet los van elkaar. Er zit een vlies
tussen dat lijkt op een soort zwemvliesje. Deze beweegt de baby nog niet. Vanaf negen weken
beginnen de eerste kleine bewegingen.
Jij
Bespreek met je partner of jullie onderzoek willen laten doen

naar eventuele afwijkingen bij jullie baby. Alleen als je 36 jaar
of ouder bent, krijg je de onderzoeken vergoed.
Pff, wat mag ik nu nog wel eten?
De adviezen over wat je wel of niet zou mogen eten

vliegen om je oren. De één zegt dit, de ander dat.
Het is om gek van te worden. Wil jij zeker weten
wat wel of niet mag? Wij maken het je makkelijk!
Kijk naar onze lijst voedingsmiddelen en zie in één

keer wat je wel of niet zou moeten eten.
Liever een leuke cursus volgen en precies weten hoe jij op een heel leuke en makkelijke manier
goed voor jezelf en je ongeboren kindje zorgt?
Wij hebben speciaal voor jou de online (video)cursus Voeding en Zwangerschap gemaakt.
Heerlijk thuis vanaf de bank te volgen. Wij gaan voorbij aan hypes en vertellen je eerlijk hoe het
nu echt zit.
De eerste controle
Een erg uitgebreide controle met veel vragen. Zorg dat je goed voorbereid bent, lees wat er
gevraagd gaat worden én welke onderzoeken plaatsvinden.
Echo
Als er in deze periode een echo moet worden gemaakt,

vraag dan na of deze echo vaginaal of via de buik
gemaakt wordt. Bij een echo via de buikwand is het
meestal nodig (vroeg in de zwangerschap) dat je een volle
blaas hebt, maar bij een vaginale echo zit een volle blaas
juist in de weg.
Mogelijke klachten en tips
Het is heel normaal dat je erg moe en misselijk bent. Als je erg misselijk bent, eet dan meerdere
keren op de dag een klein beetje en vermijd vet.
Heb je vooral 's morgens last van misselijkheid, eet dan twee crackers op bed en blijf hierna nog
een half uurtje liggen. Hoewel niet wetenschappelijk bewezen, blijkt het veel vrouwen te helpen
als ze twee keer daags 50 mg vitamine B6 innemen.
Bij anderen helpt gember. Trek thee van verse gember of probeer of gembersnoepjes helpen. Op
de site lees je nog veel meer tips bij misselijkheid, maar natuurlijk ook over alle andere klachten
die je kunt hebben vind je veel tips en adviezen.
Steken laag in de onderbuik worden veroorzaakt door het groeien van de baarmoeder. Vooral
de banden die de baarmoeder verbinden met het schaambot geven in deze periode wel eens
pijnklachten. Een warme kruik, bij voorkeur een rubberen warmwaterzak, helpt hier goed tegen.
De meeste klachten die je nu hebt verdwijnen weer als je ongeveer veertien tot vijftien weken
zwanger bent.
Dat is schrikken!!
Je schrikt je rot, bij het naar toilet gaan zie je ineens wat bloed in je onderbroek. Wat nu? Gaat
het mis?
Als je last hebt van bloedverlies, ga dan eerst na of het uit de vagina komt en niet van
bijvoorbeeld aambeien. Het komt regelmatig voor dat je vroeg in de zwangerschap last hebt van
een beetje bloedverlies. Dit betekent lang niet altijd dat je een miskraam krijgt, maar het kan wel
natuurlijk. 10% van de zwangerschappen eindigt in een miskraam.
Wat zijn de alarmsignalen en wanneer lijkt het wel mee te vallen? Op de

site www.babyopkomst.nl vind je alle info.
Dit wist je vast nog niet
Dagelijks komen we in contact met allerlei chemische middelen. Via voeding,

schoonmaakmiddelen, cosmetica, verzorgingsproducten en zo kunnen we nog wel even doorgaan.
Zonder dat je je er bewust van bent, kom je met heel veel chemische middelen in aanraking. Van
een deel van deze middelen is bekend dat ze een hormoonverstorende werking kunnen hebben
op de ontwikkeling van je baby.
Moet je zelf iets doen om contact met chemische middelen zoveel mogelijk te voorkomen?
Dit zijn enkele onderwerpen die nu voor jou van belang zijn
❖ Wat mag je wel en niet eten

❖ Seks als je zwanger bent
❖ Klachten tijdens de zwangerschap
❖ Onderzoek naar aangeboren afwijkingen
❖ Wanneer vertel ik het mijn baas?
❖ Maak een lijst met alle gegevens die je verloskundige van je nodig heeft
❖ Meld je aan bij Moeders voor Moeders als je dat nog niet gedaan hebt en help andere
vrouwen om ook zwanger te worden
❖ Koop een goede beha die je borsten extra steun geeft en geen irriterende naden heeft
❖ Oriënteer je op de mogelijkheden van onderzoek naar aangeboren afwijkingen
❖ Beperk het gebruik van allerlei chemische middelen
Week 9
De baby
Het gezicht begint nu echt menselijke trekken te krijgen. De

neusholte is gevormd en ook de oogleden vormen zich deze week,
al kunnen ze nog lang niet open. Ook de smaak en reuk
ontwikkelen zich deze week. Je baby begint te proeven. De smaak
van het vruchtwater verandert door jouw voeding. Zo leert een
baby in de baarmoeder al verschillende smaken kennen.
Is jouw baby een jongen, dan begint deze week de penis te

ontstaan, maar dit is nog lang niet zichtbaar op een echo.
Botten worden langer en de tenen worden gevormd. De benen en voeten ontwikkelen zich iets
later dan de armen. De enkels en polsen ontwikkelen zich. Deze week kan je baby voor het eerst
bewegen. Dit zijn nog heel kleine en onwillekeurige bewegingen. De baby kan dus nog niet
bedenken dat hij wil bewegen, het zijn meer reflexen.
De borstkas is inmiddels gevormd en het hart ligt op zijn plaats. Ook de buikholte is inmiddels
klaar. De longen beginnen zich langzaam te ontwikkelen.
Jij
Een gezonde leefstijl is nu extra belangrijk.
Maar wat mag je wel en niet, adviezen veranderen nog wel eens, heel verwarrend soms, maar de
wetenschap staat niet stil.
Regelmatig worden nieuwe mogelijke oorzaken gevonden voor ziekten en afwijkingen, waardoor
het kan zijn dat wat vandaag oké is, volgend jaar wordt afgeraden.
Gezonde voeding is natuurlijk superbelangrijk. Er wordt veel onderzoek gedaan naar de effecten
van voeding op de ontwikkeling van je baby en telkens weer blijkt dat je met de juiste voeding
heel veel gezondheidswinst kunt halen voor jezelf en je kind.
Hier vind je een handige lijst met voedingsmiddelen die je wel/niet of beperkt zou moeten eten.
Kun je wel wat hulp gebruiken in de wirwar van adviezen rondom een gezonde leefstijl in de
zwangerschap? Krijg gedegen advies, wars van alle hypes en mythes en volg onze online cursus
Voeding en Zwangerschap waarin diëtiste Anouk je in 15 lessen uitlegt hoe makkelijk een
gezonde leefstijl te verkrijgen is. Je hoeft echt niet je hele voedingspatroon om te gooien en het
kost ook niet veel meer tijd
Hulp nodig bij het op gewicht blijven tijdens je zwangerschap? Onze tool Mijn Gewicht vertelt je
niet alleen hoeveel jij mag aankomen (dat is namelijk afhankelijk van je BMI van voor de
zwangerschap), maar je kunt ook bijhouden in de gewichtsgrafiek hoeveel je groeit. Je ziet dan
gelijk of je volgens de richtlijn aankomt.
❖ Omgaan met stress

❖ Moet ik supplementen nemen?
❖ Welke zorgverleners kun je mee in aanraking komen en wie doet wat?
❖ NIPT
❖ Wat koop je wanneer?
❖ Sporten in de zwangerschap
Jouw TO DO van deze week
Maak een foto van je buik, leg iedere 4 weken je buik vast om te zien hoe mooi ze groeit. Voeg
de foto’s toe aan je zwangerschapsdagboek.
Week 10
De baby
Vanaf nu heet je baby een foetus en zo blijft de

benaming tot de geboorte.
Hoewel de foetus nog erg klein is, ongeveer 4 cm

van het puntje van het hoofd tot het puntje van de
billen, zit alles er al op en aan. De belangrijkste
organen zijn inmiddels aangelegd en liggen op hun
plaats. Ze moeten zich alleen nog groeien en verder
ontwikkelen.
De baby kan al flink bewegen, alleen voel jij er nog

niets van. Dit is ook logisch, want het is nog zo klein en de bewegingen zijn nog zo zachtjes dat
dit nog niet doordringt tot de aanstaande moeder.
De spieren van je baby zijn nog volop in ontwikkeling en hebben nog maar heel weinig kracht,
vandaar dat je alle buitelingen die je baby nu al maakt nog niet kunt voelen.
Heb je al nagedacht over kraamzorg?
Kraamzorg is niet verplicht, maar wel heel erg aan te raden. Als je thuis wilt bevallen kun je niet
zonder kraamzorg, zij is de assistente van de verloskundige tijdens de bevalling.
Ook al beval je niet thuis, kraamzorg is en blijft heel belangrijk. Een kraamverzorgster is jullie
vraagbaak gedurende de kraamdagen. Zij helpt jullie met de zorg voor de baby, leert jullie alles
over voeding, badderen en andere belangrijke handelingen en ze verzorgt de kraamvrouw.
Daarnaast houdt ze de verloskundige op de hoogte van hoe het lichamelijk en geestelijk met
jullie gaat.
Wanneer vertel je je werkgever dat je zwanger bent?
Je kunt wachten tot na de 12 weken, maar als je werkt met chemische stoffen of er andere
mogelijke risico's zijn in je werk is het verstandig het eerder te vertellen. Alles over rechten en
plichten rondom je werk lees je hier.
Welke cursus past bij jou?
Een goede voorbereiding is het halve werk, dat weten we allemaal.
Dat geldt zeker voor een goede voorbereiding op je bevalling. Daarom hebben wij online
bevalcursussen ontwikkeld. Allemaal gegeven door verloskundigen; wie anders weet precies wat jij
nodig hebt op welk moment van je bevalling. Nu lijkt je bevalling nog heel ver weg, maar er zit
ook een cursus bij waar je al vroeg in je zwangerschap mee kunt starten.
Naast onze bevallingscursussen hebben we ook een cursus rondom voeding tijdens de
zwangerschap ontwikkeld. Er gaan zoveel broodjes aap rond over wat je wel of juist niet zou
moeten eten dat wij het tijd vonden om een gedegen (online) cursus aan te bieden zodat jij
straks precies weet hoe makkelijk een gezonde leefstijl in te passen is in jouw leven en je je niets
meer laat wijsmaken door alle verhalen die overal rondzwerven.
Mooie herinneringen wil je bewaren, toch?
Jouw zwangerschap zit voor altijd in je geheugen. Toch zul je merken dat je na verloop van tijd
vergeet hoe de emoties en dingen ook alweer precies gingen. Start daarom vandaag nog met
het bijhouden van een zwangerschapsdagboek.
Interessant om te lezen
❖ Sport in de zwangerschap
❖ Babyuitzet Gids; zeer uitgebreide en betrouwbare info over alles wat je nodig hebt voor je
baby zodat jij weet waar je op moet letten als je de winkel bezoekt.
❖ Checklist babyuitzet: alles wat je nodig hebt in een overzichtelijke lijst
❖ Lijst voedingsmiddelen: in één overzicht wat je wel en niet 'mag' eten tijdens de
zwangerschap
❖ Tips om makkelijk gezond te eten
❖ Wat koop je wanneer
Week 11
De baby
Ongeveer 5 cm lang en 10 gram. De ogen zijn volledig

gevormd, maar blijven gesloten. Je baby kan wel zijn/haar
mondje openen.
Een veel gehoorde vraag tijdens de zwangerschap blijft:

Wat mag ik nu wel of niet eten?
Voor verpakte kazen die je in de Nederlandse supermarkt

koopt, geldt dat ze allemaal zijn gemaakt van
gepasteuriseerde melk. Deze mag je dus rustig eten, ook al
is het een Franse kaas. Bij zachte kazen die je vers van de plank bij de kaasboer koopt, moet je
altijd vragen of ze van gepasteuriseerde melk zijn gemaakt.
Zachte kaas, gemaakt van rauwe melk mag je NIET eten. Harde kazen mag je altijd eten, ook
van rauwe melk. Koop je kaas om in een gerecht te verwerken, bijvoorbeeld op je pizza, dan mag
je iedere kaas eten. Eventuele bacteriën worden gedood als de kaas voldoende wordt verhit.
Sommige vleeswaren zijn alleen gedroogd, gerookt of gefermenteerd. Deze bewerkingen zijn
echter niet voldoende om de toxoplasmoseparasiet te doden welke schadelijk kan zijn voor je
foetus. Vleeswaren als chorizo en salami kun je daarom ook beter laten staan.
Het is belangrijk dat vleeswaren gebakken, gestoofd of gekookt zijn. Kijk op de verpakking of
vraag het bij twijfel na bij de slager of de fabrikant. Als je de vleeswaren verhit, bijvoorbeeld
plakjes salami meebakken op een pizza of stukjes chorizo in een ovenschotel, dan kun je deze
vleeswaren wel gebruiken.
Voor vis geldt dat ze goed vers moet zijn. Vraag in de viswinkel dus altijd of de vis echt goed
vers is, eet liever geen rauwe vis zoals in sushi.
Gerookte vis die vacuüm verpakt is: niet eten. In vacuüm verpakte vis wordt regelmatig listeria
aangetroffen. Een listeria besmetting is gevaarlijk voor je ongeboren kind en kan tot een
miskraam of vroeggeboorte leiden.
Wil je meer weten over wat je wel en niet mag eten? Ga naar onze voedingspagina
Erkennen
Als jullie NIET getrouwd zijn en geen geregistreerd partnerschap hebben, moet je partner het
kind erkennen als hij/zij ook wettelijk erkend wil worden als ouder van jullie kind.
De babyuitzet
Het moment nadert waarop jullie toe zijn aan het oriënteren op spullen voor de babykamer en
alle andere dingen die nodig zijn voor de baby.
Lees en gebruik je ons dossier Babyuitzet voordat je gaat shoppen, dan ben je goed voorbereid.
Hier krijg je onafhankelijke informatie over alles wat je nodig hebt voor de baby en jezelf. Zo
weet jij precies waar je op moet letten als je inkopen gaat doen.
Fit je zwangerschap door
Nu jij je waarschijnlijk wat beter gaat voelen en minder moe bent, heb je een mooie mogelijkheid
om weer wat actiever te worden. Veel onderzoeken hebben al aangetoond dat vrouwen die
actief bewegen en/of sporten, minder klachten hebben tijdens de zwangerschap én makkelijker
bevallen. Een fijn extraatje dus.
Nu hoef je echt niet drie keer in de week naar de sportschool als je daar geen zin in hebt,
dagelijks tenminste dertig minuten dusdanig bewegen dat je hartslag merkbaar hoger is, kun je
ook bereiken door bijvoorbeeld een fikse wandeling te maken. Overigens geldt stevig
huishoudelijk werk ook.
Sommige sporten worden afgeraden.
Wist je trouwens dat actief blijven ook zorgt voor een betere hersenontwikkeling van je baby?
In het kader van de hersenontwikkeling van je baby willen we je ook nog even wijzen op het
gebruik van alcohol in de zwangerschap:
Af en toe een glaasje wijn moet toch kunnen?
Tijdens de zwangerschap is de concentratie alcohol in het bloed van de moeder gelijk aan die in
de weefsels van de baby. Met andere woorden, ieder glaasje alcohol wat jij drinkt komt net zo
hard bij de baby aan. Maar is één glaasje nu zo erg? Lees meer
Week 12
De baby
Het hartje klopt inmiddels met 120 tot 160 slagen per
minuut. Ruim twee keer zo snel als bij ons dus.
Er is nu een samenwerking tussen de hersenen en de

spieren. Hierdoor kan de baby zijn bewegingen
coördineren. Je baby kan gezichten trekken, de vuistjes
ballen en schoppen als hij/zij daar zin in heeft.
De baby begint de longfunctie te oefenen door

adembewegingen te maken. Hierbij komt er geen lucht in
zijn longen. Hij krijgt zijn zuurstof immers via de moederkoek, maar de oefening is wel nodig om
de longen goed te kunnen ontwikkelen.
In het mondje zijn de knoppen ontwikkeld waar later de tanden uit zullen groeien. De vingers
krijgen nagels.
De foetus kan zijn hoofdje nu al iets gaan optillen, tot nu toe lag het hoofdje nog gebogen op
zijn borstje, maar nu kan hij het dus iets opheffen.
Inmiddels is de foetus gegroeid tot een lengte van ongeveer 6-7 cm en weegt hij 25 gram.
Jij
Je baarmoeder kun je inmiddels zelf voelen, net boven het schaambot. Hoewel je het misschien
graag zou willen, zullen anderen nog niet zien dat je zwanger bent. Dat buikje lijkt maar niet dik
te willen worden. Als dit je tweede kindje is dan zul je waarschijnlijk al wel een zichtbaar buikje
hebben. Dit komt omdat je buikspieren bij een tweede (of volgende) kindje veel sneller
verslappen. Daardoor zet je buik al op terwijl de baarmoeder nog helemaal niet zo groot is.
Bij een eerste kindje duurt het vaak wel tot 20 weken voordat anderen echt gaan zien dat je
zwanger bent, hoewel dit erg per persoon kan verschillen. Het ligt ook erg aan je manier van
zwanger zijn op welk moment je buikje zichtbaar dikker wordt.
In week 12 nemen bij de meeste vrouwen klachten als misselijkheid en moeheid af. Voor de
meeste vrouwen breekt een periode aan dat ze zich echt goed voelen. Toch zijn er nog wel wat
klachten die regelmatig voorkomen, bijvoorbeeld versterkte vaginale afscheiding en
blaasontsteking.
Meer lezen?
Klachten & kwaaltjes

Vaginale afscheiding
Blaasontsteking
Nergens last van? Gelukkig maar, geniet ervan!
Mag ik tillen? Schilderen? Mijn haar verven? Naar de sauna?
Nergens doen zoveel fabels en zogenaamde feiten de ronde als over wat je wel en niet zou
‘mogen’ wanneer je zwanger bent. Veel goedbedoelde adviezen en zo nu en dan vermaningen
waar je haren van overeind gaan staan.
Herken je dit? Lees ons dossier Is het veilig? Mag ik?
Hoeveel mag je eigenlijk aankomen?
Als je zwanger bent, word je vanzelf zwaarder. Maar hoeveel mag je eigenlijk aankomen? Dat is
afhankelijk van je gewicht vóór de zwangerschap. Een simpele berekening laat je zien hoeveel je
met jouw gewicht mag groeien in de zwangerschap. Vrouwen die teveel of te weinig aankomen,
lopen verhoogde risico’s op allerlei complicaties. Check dus hoeveel jij mag groeien en hoe je
voorkomt dat je teveel/te weinig aankomt.
❖ Gewichtstoename tijdens de zwangerschap

❖ Seks tijdens de zwangerschap
❖ Tips om makkelijk gezond te eten
❖ Dossier babyuitzet: jouw handleiding om goed voorbereid op pad te gaan voor je babyuitzet
❖ Pas op met allerlei chemische stoffen waar je dagelijks mee in aanraking komt
Week 13
De baby
Aan het eind van deze week is je baby geheel

gevormd. Nu is het een kwestie van groeien en de
functies van de diverse organen verder verbeteren.
De longen zijn nog lang niet klaar, maar wel
volledig aangelegd en zo is het met de meeste
organen. Het is er allemaal, het werkt ook al, maar
nog lang niet zoals het zou moeten.
Het lichaam van de baby is bedekt met fijne

donshaartjes, lanugo genaamd. Als de baby netjes
op tijd wordt geboren, zal het grootste gedeelte
van deze haartjes weer verdwenen zijn. Bij te vroeg
geboren baby’s zie je vaak dat ze nog bedekt zijn
met deze haartjes.
De nek is inmiddels ook volledig gevormd en de baby kan zijn hoofdje dus alle kanten op
bewegen.
De baby is nu ongeveer 7 cm lang.
Jij
Je baarmoeder is nu ongeveer zo groot als een grapefruit.
Menstruatie-achtige krampen worden veroorzaakt door de groei van je baarmoeder. De

baarmoeder zit vast aan diverse banden. Vroeg in de zwangerschap kun je vooral last hebben
van de korte banden die lopen van de voorkant van je baarmoeder naar je schaambot. Door de
groei van je baarmoeder komt er spanning op die banden en dit kan de menstruatie-achtige
krampen veroorzaken. Een warme kruik op de pijnlijke plek helpt vaak heel goed.
Je zwangerschap is nu het tweede trimester ingegaan. Wordt het eerste trimester voor de meeste
vrouwen gekenmerkt door zich niet lekker voelen en moe zijn, het tweede trimester is voor de
meeste vrouwen een periode waarin ze zich prima voelen. Je hebt het gevoel dat je de hele
wereld aankunt. Anderen zullen dit ook aan je zien, je straalt en oplettende mensen zullen aan je
uitstraling zien dat je zwanger bent.
Hoogste tijd om je te gaan voorbereiden op alles wat je nodig hebt voor je baby. In ons dossier
Babyuitzet vertellen we je precies wat je nodig hebt én waar je op moet letten bij je aankopen.
Mooi is immers niet de enige eis bij je aankopen, veiligheid is minstens zo belangrijk!
Babymoon
Het tweede trimester is ook een prima periode om samen nog even vakantie te vieren, de
zogenaamde Babymoon wordt ook in Nederland steeds populairder. Er zijn wel een aantal
voorzorgsmaatregelen te treffen of dingen die je zou moeten weten voor je naar het buitenland
vertrekt.
Welke zwangerschapscursus past bij jou?
Wij als verloskundigen die Babyopkomst maken, zien dagelijks het verschil tussen vrouwen die
een goede zwangerschapscursus hebben gevolgd en vrouwen die dit niet deden. Investeer
alsjeblieft in een goede cursus.
Let bij je keuze op wie de cursus geeft. Helaas zijn er geen keurmerken voor
zwangerschapscursussen, wat ervoor zorgt dat iedereen die het leuk vindt een cursus kan geven.
Wij zijn hier sterk op tegen.
Een goede cursus moet echt gegeven worden door een deskundige. Dit kan een verloskundige
zijn (onze voorkeur), maar ook een fysiotherapeut die zich heeft bijgeschoold in begeleiding van
zwangeren. Om jou te leren wat je op welk moment van de bevalling kunt doen en hoe jij ervoor
zorgt dat je bevalling een positieve ervaring wordt, moet de docente echt goed weten waar ze
het over heeft en hoe een bevalling verloopt.
Er is heel veel keuze in zwangerschapscursussen, we hebben de belangrijkste voor je op een rijtje

gezet.
Geen zin of tijd om naar een klasje te gaan?
Wij als verloskundigen hebben diverse online cursussen voor je ontwikkeld. Zo kun jij (liefst samen
met je partner) je heerlijk thuis prima voorbereiden op de bevalling.
Kraamzorg al geregeld?
Als je nog geen kraamzorg geregeld hebt, doe het dan deze week. Kraamzorg regel je in
principe vóór de zestien weken, maar regel je dit eerder dan is het wel zo prettig. Dan weet je
snel waar je aan toe bent en of het kraamcentrum van jouw keuze ook hulp kan bieden in de tijd
dat jij gaat bevallen. Ook al ga je in het ziekenhuis bevallen, kraamzorg moet toch geregeld
worden!
Tijd voor een foto
Het is alweer vier weken geleden dat je een foto van je buik hebt gemaakt, tijd dus voor een
volgende foto. Leuk om het verschil te zien met vorige keer.
Week 14
De baby
De baby weegt nu ongeveer 45 gram en is ongeveer

8 cm lang (puntje hoofd tot puntje billen).
De zwemvliesjes tussen de vingers en tenen zijn nu

verdwenen en de baby kan nu ook al echt duimen.
Op de echo kun je dit soms heel mooi zien.
Het hoofdje lijkt nu erg op ons eigen gezicht. De

oorschelpen zijn gevormd en zitten op de normale
plaats. Zo ook de ogen en zelfs het neusje is er al.
Nog steeds is het hoofdje erg groot in verhouding tot
de rest van de foetus.
De spieren gaan zich steeds beter ontwikkelen. De nek- en rugspieren zijn inmiddels zo sterk dat
de baby zijn hoofdje rechtop kan houden.
De teennagels beginnen te groeien en de baby plast al. De urine komt in het vruchtwater terecht.
De baby drinkt continue van het vruchtwater. Vruchtwater wordt steeds opnieuw aangemaakt en
is steriel, dat wil zeggen dat er geen bacteriën inzitten.
Jij
Neerslachtigheid
Hoewel dit een onderwerp is waar niet veel over gesproken wordt, willen we het toch noemen
omdat we weten dat er aardig wat vrouwen zijn die er last van hebben en zich schuldig voelen
omdat zij denken dat ze de enige zijn. Dat is zeker niet zo.
Sommige vrouwen reageren heel sterk op de wisselingen van hormonen die je in je lichaam hebt.
Vergelijk het met vrouwen die neerslachtig zijn tijdens de eerste dagen van de menstruatie of de
buien die vrouwen in de overgang hebben.
Deze stemmingswisselingen zijn inmiddels algemeen geaccepteerd en vinden we heel gewoon.

Maar bij een zwangere vrouw ‘hoort’ dit op een of andere manier niet. Als je zwanger bent, schijn
je per definitie gelukkig te moeten zijn. Nou, helaas geldt dat lang niet voor iedereen.
Zoals al gezegd: er zijn vrouwen die erg sterk reageren op al die wisselingen van hormonen en
hierdoor zelfs depressief kunnen raken. Dus als je je soms neerslachtig voelt en je vindt het
eigenlijk allemaal helemaal niet zo leuk, denk dan niet dat er iets aan jou mankeert. Het is een
veelvoorkomende klacht bij zwangere vrouwen.
Gelukkig gaat het bij velen over rond de zestiende week, maar helaas zijn er ook vrouwen die de
hele zwangerschap door alleen maar depressief zijn. Pas als het kind geboren is zijn zij weer
gelukkig. Probeer je niet schuldig te voelen en praat erover met je verloskundige, je partner en
met goede vrienden. Ben je echt depressief en vind je er allemaal niets meer aan, zoek dan hulp!
Je verloskundige of arts is bekend met het fenomeen dat sommige zwangeren last hebben van
depressies en zullen het echt niet raar vinden. Trek dan ook aan de bel!
Wist je dat er speciale poli's zijn voor zwangeren met depressieve klachten, de zogenaamde POP-
poli's vind je in het hele land. Dit bewijst nog maar eens dat je echt niet de enige bent.
Gebruik jij genoeg melk(producten)?
Neem je minimaal 1000 mg calcium per dag in, dan verlaag je het risico op het krijgen van pre-
eclampsie met maar liefst 55%! Pre-eclampsie is een ernstige vorm van hoge bloeddruk, de meest
voorkomende complicatie tijdens de zwangerschap.
Babyopkomst heeft in samenwerking met diverse verloskundigen een aantal fantastische online
cursussen ontwikkeld.
❖ Gewichtstoename in de zwangerschap
❖ Wat koop je wanneer
❖ Babyuitzet gids
❖ Klachten tweede drie maanden
❖ Jouw To Do’s voor deze periode
❖ Is het veilig: seks
Week 15
De baby
Groeien is het sleutelwoord voor de komende periode.

Ongeveer 9 cm lang en 60 gram weegt de foetus nu,
maar in principe is alles aangelegd en moet de baby dus
alleen nog groeien en zijn functies verbeteren.
De botten worden steeds sterker. Tot nu toe was het
vooral kraakbeen maar langzaam maar zeker wordt het
steeds meer ‘echt’ been. Let dus goed op je
calciuminname, want je baby heeft veel calcium nodig om
sterke botten te krijgen.
Het gehoor begint zich te ontwikkelen. Je baby kan nu jouw hartslag en darmgerommel horen.
Jij
Er verandert veel in je lichaam als je zwanger bent. Zo krijg je veel meer bloed en moet je hart
harder werken om dit extra bloed rond te pompen. Op dit moment werkt je hart zo'n 20% harder
dan buiten de zwangerschap. Tegen de tijd dat je gaat bevallen werkt je hart zelfs 50% harder
dan buiten de zwangerschap.
Nu breekt voor de meeste zwangeren een periode aan waarin ze zich goed voelen en het idee
hebben de hele wereld aan te kunnen.
Leven voelen
Als je in verwachting bent van je eerste kindje, voel je waarschijnlijk nog geen leven in je buik
(meestal pas rond de twintigste week). Krijg je een tweede of volgende kindje, dan zul je hem of
haar nu zo ongeveer gaan voelen.
Andere vraag: hoe is het eigenlijk met je gebit?

Hoe is het met je gebit?
Het klinkt raar, maar wist je dat tandvleesproblemen een vroeggeboorte kunnen veroorzaken?
Als zwangere heb je een verhoogd risico op tandvleesproblemen, vaak merk je er niets van. Het
advies is dan ook om je gebit en vooral je tandvlees een keer extra te laten controleren. Doe dit
niet voor de dertien weken, maar rond de huidige periode is een goede tijd om de tandarts te
bezoeken.
❖ Zwangerschapscursussen
❖ Inkopen voor jezelf en je baby
❖ Zwangerschapsbeha; beetje onzin, toch?
❖ Op pad voor een kinderwagen, waar let je op?
❖ Lijst voedingsmiddelen: wat wel en wat niet eten?
Week 16
De baby
De gehoorgang ontwikkelt zich steeds beter, maar de

baby kan alleen nog geluiden van jou horen. Geluiden
van buitenaf zijn nog niet hoorbaar voor de baby.
Omdat jouw stem ook in je lichaam doorklinkt, kun je nu
wel beginnen om voor je baby te zingen.
De benen zijn inmiddels langer geworden dan de armen.

Het hoofdje is in verhouding nog vrij groot, maar het
lichaam begint aan zijn inhaalslag. Het verschil wordt
dus steeds kleiner.
De baby is nu ongeveer tien tot elf centimeter lang en weegt rond de 130 gram, ongeveer zo
groot als een avocado. Piepklein nog, maar al een heel minimensje. Hoewel de baby geen adem
hoeft te halen (zuurstof wordt via de navelstreng doorgegeven) maakt hij wel adembewegingen.
Hierbij komt vruchtwater in de longetjes, dat hij later er weer
uitperst.
De baby kan inmiddels flink heen en weer springen. De

zwemvliesjes tussen de tenen en vingers zijn verdwenen. Hij/zij
drinkt van het vruchtwater en plast dat ook weer uit.
Eigenlijk is de baby in aanleg nu helemaal klaar, alles zit erop

en eraan. Hij/zij moet alleen nog groeien en de organen
moeten rijpen.
Jij
De gewichtstoename is in deze periode ongeveer een pond per week. Maar als je minder groeit,
is dat helemaal niet erg. Als je er maar op let dat je gezond en voldoende eet. Lijnen is uit den
boze, je mag best opletten dat je niet alles naar binnen stopt, maar als je echt lijnt dan ontstaan
er afvalstoffen die schadelijk zijn voor je baby.
Met onze tool Mijn Gewicht krijg je niet alleen advies hoeveel jij mag aankomen tijdens de
zwangerschap, maar ook tips over hoe je netjes op gewicht blijft. Verder kun je je gewicht
bijhouden zodat je makkelijk kunt zien of je groeit volgens de richtlijnen.
Vind je dat je teveel groeit? Let eens op verborgen en natuurlijke suikers. Fruit en
vruchtensappen bevatten heel veel natuurlijke suikers. Beperk je tot twee stuks fruit per dag en
drink weinig of geen vruchtensap.
Was je vorige kindje een dikkerd, zonder dat hier een medische oorzaak voor was? Let dan zeker
op je voeding. Natuurlijk blijf je gezond en voldoende eten, maar door niet te snoepen en wat
magerder te eten, zul je zien dat deze baby veel minder dik wordt. Alle suikers en vetten die jij
naar binnen stopt, zetten immers ook aan bij je baby.
Groei van je baarmoeder
Je baarmoeder kun je zo ongeveer halverwege je schaambot en navel voelen. Ga op je rug liggen

en druk je platte hand net onder je navel in je
buik, beweeg dan langzaam naar beneden. Daar
waar je een hardere rand voelt is de bovenkant
van je baarmoeder.
Tijdens de controles voelt je verloskundige ook hoe

hoog de bovenkant van je baarmoeder ligt. Zij
noteert dit in je dossier en meet ook het aantal
centimeters vanaf de bovenkant van je
baarmoeder tot je schaambot.
Het aantal centimeters + 4 moet ongeveer

overeenkomen met het aantal weken dat je
zwanger bent. Pin je hier niet teveel op vast, een
volle blaas kan al voor meer centimeters zorgen
dan verwacht en een laagje vet natuurlijk ook.
Moeite met ontlasting?
Een veel gehoorde klacht in de zwangerschap: niet of slecht kunnen poepen. Onder invloed van
hormonen worden je darmen luier, waardoor het risico op moeizaam ontlasten hoger wordt.
Gelukkig kun je er zelf veel aan doen.
Probeer meer (water) te drinken, eet vezelrijker (de meeste mensen krijgen te weinig vezels
binnen) en ga meer bewegen. Helpt dit nog niet, lees dan welke truckjes je nog meer kunt
toepassen.
Twintigwekenecho
Rond deze tijd zal je verloskundige je vragen of je bij twintig weken een screeningsecho wilt. Veel
stellen zullen zonder nadenken volmondig JA zeggen, maar realiseer je dat deze echo geen
pretecho is. Natuurlijk is het altijd leuk om je baby te zien, maar de twintigwekenecho is een echo
waarbij de hele baby wordt nagekeken.
De echo is bedoeld om eventuele lichamelijke afwijkingen bij je kindje op te sporen. Lees je dan
ook goed in en bespreek samen of je alles wilt weten. De twintigwekenecho kan heel veel onrust
veroorzaken omdat er regelmatig ‘dingen’ gezien worden die na veel onderzoeken geen probleem
of gevaar blijken te zijn, maar ondertussen zijn jullie al die tijd angstig dat er iets mis is met de
baby. Praat daarom samen goed over de keuze voor deze echo, de vraag is: wil je alles weten?
Hoe ga jij je voorbereiden op je bevalling?
Steeds minder vrouwen volgen een zwangerschapscursus en dat is eigenlijk heel erg jammer. Als
verloskundigen merken we het echt wie wel of niet een cursus gevolgd heeft. Een goede cursus
zorgt er voor dat je beter weet wat er op je afkomt tijdens de bevalling en vooral hoe jij met de
pijn kunt omgaan. Want bevallen doet pijn, maar er is een verschil tussen pijn hebben en pijn
lijden. Jouw mindset is hierbij ontzettend belangrijk. Vrouwen die angstig zijn, werken onbewust
hun bevalling tegen. Weeën zwakken af en je bevalling duurt langer wanneer je bang bent.
Maar ook als je helemaal niet bang bent voor de bevalling en zoiets hebt van ‘we zien het wel, er
is er nog nooit één blijven zitten’ is een goede voorbereiding heel belangrijk. Weten wat er
gebeurt in je lijf en hoe jij hier op in kunt spelen.
Hoe je mee kunt gaan met de weeën en de pijn in plaats van je er tegen te verzetten is voor
iedereen belangrijk om te leren.
Volg je een goede cursus, dan krijg je niet alleen alle info over wat er in je lijf gebeurt bij de
bevalling, maar krijg je ook handvatten en tools hoe je weeën opvangt, hoe je met pijn omgaat
én hoe jouw mindset invloed heeft op je bevalling.
Wij hebben de meest gekozen zwangerschapscursussen voor je op een rijtje gezet.

Geen tijd of zin om naar een klasje te gaan?
Op babyopkomst.tv bieden we je online bevallingscursussen aan. ‘Geen tijd’ is dus niet langer een
excuus, je volgt deze cursussen op ieder vrij momentje waar en wanneer jij maar wilt.
❖ Seks in de zwangerschap
❖ Extra aandacht voor je gebit
❖ Eet jij voldoende goede vetzuren?
❖ Op vakantie in deze periode is dat een goed idee?
Week 17
De baby
Deze week kan de baby voor het eerst geluiden van

buitenaf horen. Dit betekent dus ook dat extreme
geluiden de baby kunnen laten schrikken en bij
langdurige blootstelling aan heel harde geluiden kan er
gehoorschade ontstaan. De hersenen zijn overigens nog
niet voldoende ontwikkeld om geluiden te kunnen
interpreteren.
Er ontstaat een vetlaagje op de huid van de baby, het

huidsmeer. Dit beschermt de huid van de baby tegen de
invloeden van het vruchtwater en zorgt ervoor dat de
huid zacht en heel blijft.
Er ontstaan kussentjes in de vingers en de baby krijgt een eigen, typerende vingerafdruk. De

baby kan de vingers nu ook buigen en een vuist maken. Je verloskundige kan, als de baby er
goed voor ligt, het geslacht op een echo zien.
Jij
Niet alleen je buik wordt dikker, er verandert zoveel meer in je lijf.
Een veelgehoorde kreet is dat zwangere vrouwen stralen. Door de betere doorbloeding van je
lichaam krijgt je huid ook een andere uitstraling, dat is wat men ziet. Daarnaast is je haar vaak
wat voller in de zwangerschap.
Door de andere hormonen in je lijf valt er minder haar uit dan buiten de zwangerschap én de
betere doorbloeding van de haarzakjes zorgt voor meer groei van haar. Geniet van je stralende
uiterlijk. Geef je huid en haar de extra aandacht die het verdient, maar doe het zoveel mogelijk
met natuurlijke producten.
Pas op met schoonmaakmiddelen e.d.
Dagelijks kom je in aanraking met allerlei chemische stoffen. Van veel chemische stoffen, waar je
tig keer per dag mee in contact komt, blijkt uit onderzoek dat ze waarschijnlijk
hormoonverstorend werken op je baby.
Is dit je eerste kindje, dan zullen nog niet veel mensen aan je vragen of je zwanger bent. Meestal
heb je nu nog niet echt een dikke buik. Als je bloot op je rug ligt, kun je de welving van de
baarmoeder wel zien, maar de meeste mensen zien nog niets aan je wanneer je kleren aan hebt.
De bovenkant van je baarmoeder reikt nu tot ongeveer twee tot drie vingers onder je
navel. Natuurlijk komt het ook voor dat het al wel duidelijk zichtbaar is dat je zwanger bent.
Ieder lijf is tenslotte anders. Zie je nog niet echt iets: maak je geen zorgen. Het moment waarop
iedereen je aanspreekt op je zwangerschap komt echt wel. Soms tot vervelens toe
Heb je al eerder een kind gekregen, dan zul je merken dat de buik nu flink begint te groeien. Het
dragen van positiekleding is bijna onvermijdelijk. Bij een tweede of volgend kind kunnen je hele
buik en maagstreek al vrij vroeg uitzetten, terwijl de baarmoeder daar nog helemaal niet zit. Dit
komt omdat je lichaam een soort herinnering heeft aan de vorige keer. Je spieren weten dat ze
toch weer worden opgerekt en verslappen al snel, het lijkt dan of je al een gigantische dikke buik
hebt.
Bij een tweede kindje kun je, door de verslapping van de buikspieren, nu al last hebben van
harde buiken en lage rugpijn.
Volop bezig met het shoppen voor je babyuitzet?
Vergeet onze babyuitzet gids niet te lezen! Je vindt hier niet alleen de complete uitzetlijst, maar
ook onafhankelijke informatie over alle producten die je nodig hebt voor je baby (en jezelf).
Enkele artikelen die we extra onder je aandacht willen brengen
❖ Zo koop je de kinderwagen die bij jullie past

❖ Autostoeltje; veiligheid komt eerst
❖ Luiers, zijn wasbare een optie?
❖ Billendoekjes, liever niet te vaak
❖ Flessen en spenen: meer keus dan je lief is
Het is alweer vier weken geleden… tijd voor een buikfoto dus.
Week 18
De baby
Veertien cm lang (kruin-stuitlengte) en alweer 200 gram,

in één week 50 gram gegroeid!
De verbindingen tussen de zenuwen en de spieren worden

verfijnder. Dit betekent dat je baby nu voor het eerst
bewegingen bewust kan gaan uitvoeren. Voorheen waren
bewegingen vooral reflexen, nu kan de baby bedenken
dat hij/zij wil schoppen en dat vervolgens ook doen.
De baby kan de hik krijgen. Dit kan wel een half uur
duren. Is dit je tweede of volgende kindje, dan voel je de hikjes doordat je om de twee tot vier
seconden een schokje voelt.
Hoewel de oogleden nog steeds gesloten zijn, reageert de baby wel op licht. Als er scherp
violetlicht op de buik schijnt, zal de baby zijn ogen beschermen door zijn hand voor de ogen te
houden.
Jij
Voor de meeste zwangere vrouwen is dit een rustige periode. Er zijn niet veel klachten en voor de
meeste medische complicaties is het nog te vroeg. Hoge bloeddruk en zwangerschapssuiker
ontstaan meestal pas ruim na de twintigste week.
De baarmoeder reikt nu ongeveer tot zo'n

twee vingers onder je navel en veroorzaakt
nog maar een kleine bolling. Bij een
tweede kindje kan je buik al heel wat
dikker zijn.
Een veelvoorkomende klacht in deze

periode is bandenpijn. Een scherpe pijn
aan weerszijde van de baarmoeder die kan
doortrekken naar je schaambot en zelfs tot
in je vagina. Deze pijn wordt veroorzaakt
door de rek die op de banden komt.
De baarmoeder groeit nu heel hard en de banden worden dus flink opgerekt. Bij bepaalde
bewegingen kan dit flink zeer doen. Meestal helpt het als je rustig gaat liggen en eventueel iets
warms tegen je buik legt. De banden komen dan tot rust en de pijn neemt af.
Als je er veel last van hebt, dan is het prettig om je buik en banden te ondersteunen met een
speciale buikband die te koop is bij de betere lingeriezaken.
Twintigwekenecho: weten of verrassing?
Bij de twintigwekenecho kan het geslacht meestal worden gezien. Veel stellen willen het geslacht
weten, de nieuwsgierigheid wint.
Voordelen van weten
De kleertjes en de kamer kunnen worden

gekocht voor een meisje of jongen. Had je
al een jongens- en meisjesnaam bedacht,
dan valt er één af.
Nadelen van weten
Je mist de blijvende spanning tijdens de

zwangerschap en het bijzondere moment
na de bevalling. Het is zo’n uniek moment
na de bevalling om te horen wat het
geslacht van jullie kindje is.
Sexy... maar niet zo verstandig
Nu je buik dikker wordt, verandert het zwaartepunt van je lichaam. Daarnaast zijn je gewrichten
minder stabiel. Zwikken, lage rugpijnen andere ongemakken kun je voorkomen door een goede
houding. Helaas voor diegenen die er dol op zijn: lopen op hoge hakken zijn allesbehalve
verstandig wanneer je zwanger bent.
Ga dus op pad voor een paar stevige, goed zittende schoenen.

❖ Voedingskussen, ook heerlijk om mee te slapen in de zwangerschap

❖ Slaapproblemen tweede drie maanden
❖ Feiten en fabels
❖ Praktische tips voor aanschaf babykamer (video)
Week 19
De baby
De baby is 16 cm en 250 gram, gaat smaken herkennen.

Eet jij iets zoets, dan wordt het vruchtwater ook zoet en
zal de baby er meer van gaan drinken. Bitter lust hij
niet…
Eet jij gevarieerd, dan leert je baby alle smaken al

kennen. Dit kan helpen om een makkelijke eter te krijgen.
Probeer tijdens de zwangerschap bijvoorbeeld zoveel
mogelijk verschillende groenten te eten zodat je baby de
smaken al kent.
Jij
Wees zuinig op je bekkenbodem
Je bekkenbodemspieren hebben het zwaar te

verduren tijdens de zwangerschap. Deze spieren
liggen als een soort halve bal onder in je buik en
ondersteunen je inwendige organen zoals je blaas,
baarmoeder en darmen.
Door de zwangerschap komt er veel druk op de

bekkenbodem en worden de spieren slapper. Bij
sommige vrouwen worden ze zo slap dat ze last
krijgen van incontinentie (plas niet op kunnen houden).
In de loop van de zwangerschap heeft ongeveer de helft van de vrouwen last van ongewild
urineverlies. Je bent dus echt niet de enige. Probeer je bekkenbodemspier dagelijks te oefenen.
Op zwangerschapsgym leer je hoe dit moet, maar je kunt het ook op de website lezen, samen
met alle info over bekkenpijn.
Nog even tijd voor elkaar
Als dit jullie eerste kindje is, verandert jullie leven straks drastisch. Veel stellen onderschatten de
impact van een eerste kindje. Het ouderschap is waarschijnlijk de grootste verandering in je leven.
Tijd voor elkaar valt niet mee in de eerste jaren van het ouderschap. Probeer tijdens de
zwangerschap dicht bij elkaar te blijven. Steek tijd in elkaar en je relatie. Misschien nog even
lekker samen op vakantie? Er zijn wel een paar dingen waar je op moet letten wanneer je naar
het buitenland gaat.
Gevaar op de weg?
Volgens Canadees onderzoek hebben zwangere vrouwen maar liefst een

42% hoger risico op het krijgen van een auto-ongeluk. Bescherm jezelf en je
baby goed door de gordel op de juiste manier te dragen. Een verkeerd
gedragen gordel kan veel schade toebrengen.
Groei ik niet teveel/ te weinig?
Hoe gaat het met je gewicht? De zwangerschap is geen periode om te lijnen, maar opletten wat
je eet is zeker, wel verstandig. Wist jij dat je baby ook zwaarder wordt wanneer jij veel snoept of
vet eet? Check hoe het zit met jouw gewichtstoename.
❖ Verlofregelingen, waar heb je precies recht op?

❖ Omgaan met stress
❖ Vergeet jij ook van alles? We noemen dit zwangerschapsdementie
❖ Seks in de zwangerschap: er doen veel fabels de ronde, mag je bijvoorbeeld speeltjes
gebruiken?
Week 20
YEAH...halverwege!
Een mijlpaal: je bent halverwege je

zwangerschap! Maak er een klein feestje van
samen. Een goed excuus om samen iets leuks te
doen.
De baby
De baby is nu ongeveer 25 cm lang (incl. de

benen) en weegt ongeveer 300 gram.
Je baby heeft qua lengte dus al de helft bereikt

van de lengte bij de geboorte, maar qua
gewicht is het nu nog minder dan 10%. Een
mager popje dus. Het onderhuids vet moet dan
ook nog komen.
De baby kan vanaf nu zelf een positie gaan bepalen. Als je baby niet lekker ligt, gaat
hij/zij anders liggen.
De ogen van de baby staan nu recht naar voren en de baby kan gezichten trekken, fronsen en
grimassen maken.
Deze week groeien de hersenen heel snel. Wist je dat de hersenen blijven groeien tot de baby vijf
jaar is? De baby slaapt ongeveer twintig uur per dag, maar is ook heel vaak korte tijden wakker.
Plotselinge geluiden, fel licht, hobbelen in de auto of de trilling van de wasmachine, dit alles kan
de baby wakker maken.
De baby kent absoluut geen dagen nachtritme. Juist als mama lekker rustig wil gaan liggen,
grijpt de baby zijn kans om eens flink te gaan schoppen. Dit ‘wangedrag’ zal je in de toekomst
nog regelmatig wakker houden.
Jij
Leven voelen
Als dit je eerste kindje is, dan zul je rond deze tijd voor het eerst beweging voelen. Gemiddeld
voel je een eerste kindje rond de twintigste week.
Maar er zijn genoeg vrouwen die het al eerder voelen en helaas ook genoeg die het pas later
voelen. Dit is absoluut geen reden om je zorgen te maken. Het voelen van de baby is van vele
factoren afhankelijk.
Ook al heb je de baby al voelen bewegen, je hoeft hem in deze periode niet dagelijks te voelen.
Waarschijnlijk zal je dikker wordende buik nu ook door je kleren heen voor iedereen zichtbaar
zijn. Bereid je voor op mensen die je buik willen aanraken en allerlei (on)gevraagde adviezen en
opmerkingen
Nu jij je waarschijnlijk wat beter voelt, krijg je misschien ook weer meer zin in seks. Er doen veel
fabels de ronde over seks in de zwangerschap. Moet je extra voorzichtig zijn, of maakt het niets
uit? Mag je bijvoorbeeld een vibrator gebruiken? Net zo diep penetreren als buiten de
zwangerschap? Wat als je partner het eng vindt? Alles over seks tijdens de zwangerschap lees je
hier.
Tijd om je te oriënteren op een pufcursus
Een positieve bevalervaring, dat is wat wij je gunnen. Alle spookverhalen achter je laten en weten
wat er werkelijk in je lijf gebeurt. Maar vooral ook leren wat jij/jullie kunnen doen om met de pijn
om te gaan. Dit alles leer je in een goede bevalcursus.
Doe jezelf een plezier en volg een goede cursus. Er is zoveel keuze, er is altijd een cursus die bij
jou past.
Geen zin om naar een klasje te gaan?
Wij bieden verschillende online bevalcursussen aan op onze zustersite Babyopkomst.TV.

❖ Bekkenpijn
❖ Lage rugpijn
❖ Incontinentie (plas niet op kunnen houden)
❖ Zwangerschapscursussen
❖ Klachten tweede trimester
Hoogste tijd om na te denken over kinderopvang
Ga je voor een crèche, gastouders of vraag je aan jullie (schoon)ouders om op te passen? Als
jullie de ouders willen vragen, is het voor hen prettig wanneer je ze vrij laat om nee te zeggen.
Veel opa’s en oma’s voelen zich toch min of meer verplicht om ja te zeggen, terwijl ze het liever
niet zouden doen. Ga je open het gesprek aan en geef je duidelijk aan dat het geen MOETEN
is, dan neemt dat al veel druk weg.
Bij het maken van jullie keuze zijn de kosten en kwaliteitseisen waarschijnlijk ook van belang. Op
de site van de rijksoverheid lees je er alles over en kun je berekenen hoeveel kinderopvangtoeslag
jullie krijgen.
Bereken ook eens wat het gaat kosten als jullie beiden minder gaan werken. Jullie zullen de eerste
niet zijn die verbaasd zijn hoe weinig dit scheelt. Neem bij je berekening alles mee, dus ook
minder kosten aan opvang, minder vervoerskosten naar je werk enz.
Er is een heel handige tool beschikbaar waar jullie beiden kunnen uitrekenen wat minder werken
kost.
Week 21
De baby
De tandknoppen voor de volwassen tanden vormen zich nu achter

de knoppen van de melktanden. De knoppen voor de melktanden
waren al eerder gevormd.
De huid is inmiddels niet meer doorzichtig. Er worden witte

bloedlichaampjes gemaakt die belangrijk zijn voor het
afweersysteem.
De longen blijven zich verder ontwikkelen, maar voordat ze zo ver zijn dat ze zuurstof kunnen
opnemen en koolzuur kunnen uitscheiden, moet er nog heel veel gebeuren. De baby krijgt zijn
zuurstof en voeding tot net na de geboorte via de navelstreng.
De kleine gaat steeds meer en fanatieker bewegen, met wel tweehonderd tot driehonderd
bewegingen per dag. Toch voel je die lang niet allemaal en als het je eerste kindje is, voel je het
misschien helemaal nog niet.
Vanaf nu begint het gehoor van de baby te werken. Het gehoord werkte al, maar de hersenen
konden de geluiden nog niet interpreteren. Deze reageren nu wel op harde geluiden. Soms merk
je dat de baby bepaalde geluiden niet prettig vindt, je voelt dan het protesteren door flinke
bewegingen. Je kunt je baby ook laten wennen aan allerlei geluiden, bijvoorbeeld de stem van
papa en bepaalde muziek.
Jij
Striae, kun je het voorkomen?
Waarom de één striae krijgt en de ander niet, weten we niet precies. Jonge vrouwen lijken eerder
last te krijgen van een gesprongen huid dan vrouwen die al wat ouder zijn. Er zijn veel middeltjes
te koop die beloven dat ze striae voorkomen, maar helpen ze echt?
Ik blijf maar zo moe
Als zwangere heb je een verhoogd risico om bloedarmoede te krijgen. Een bekende klacht van
bloedarmoede is moeheid. Toch hoeft je moeheid niet per se te betekenen dat je bloedarmoede
hebt.
Misschien ben je gewoon te druk?
Een zwangerschap doe je niet even tussendoor, je lichaam heeft echt meer rust nodig. Het lastig
is om meer te rusten wanneer je bijvoorbeeld fulltime werkt of een peuter rond hebt lopen.
Bepaal voor jezelf of je het echt nodig hebt om je drukke sociale leven te blijven leiden zoals je
het deed, of dat het misschien veel fijner is om een paar uurtjes op de bank te hangen met een
mooi boek, een leuk tijdschrift of een spannende serie.
Rust is belangrijk in deze periode. Ga na je werk even een uurtje op de bank liggen, je partner
kan zijn of haar kookkunsten vertonen. Zet ’s avonds je telefoon en andere apparaten lekker op
stil en geniet gewoon even van je rust.
Om de dag rustiger te beginnen kun je een half uurtje eerder opstaan…Dat klinkt je misschien
helemaal niet fijn in de oren, maar niets is zo vervelend als de dag gehaast beginnen. Door een
half uurtje eerder op te staan, heb je tijd om even rustig het nieuws te kijken of een kwartiertje
een mindfulness oefening te doen. Een rustige start van je dag maakt echt veel verschil.
Het is een simpele gedachte, maar als je toch al moeite hebt om je bed uit te komen, dan is het
verschil tussen je gebruikelijke tijd om op te staan of een half uurtje eerder niet zo heel groot.
Geeft dit je meer rust, dan is het de moeite van het proberen meer dan waard.
Hoe is het met jouw gewicht?
Per gewichtscategorie (ondergewicht, normaal gewicht, overgewicht, obees) gelden er adviezen

hoeveel je mag aankomen in de zwangerschap. Groei jij netjes volgens de richtlijn? In onze tool
Mijn Gewicht kun je niet alleen zien hoeveel jij mag aankomen, maar ook bijhouden of je netjes
binnen de lijntjes blijft.
Al nagedacht waar je wilt bevallen?
Wij zetten alle opties met de voor- en nadelen voor je op een rij.
❖ Thuis bevallen, veilig of onverantwoord?

❖ Wie kom je tegen qua zorgverleners?
❖ Is het veilig; beauty en wellness
❖ Klachten tweede trimester
❖ Wat moet je allemaal regelen in deze periode?
Het is alweer vier weken geleden dat je je buik hebt gefotografeerd, tijd voor een nieuwe foto
waarop het verschil te zien is.
Week 22
De baby
De lengte is ongeveer 27 cm en het gewicht is zo’n 450 gram.

Eigenlijk is het alleen nog een kwestie van groeien.
Alle organen zijn natuurlijk al lang aangelegd, maar veel

organen kunnen hun werk nog niet goed doen. Het geslacht van
de baby is nu uitwendig goed te zien. Moet er een echo
gemaakt worden, dan kun je vragen of het een jongen of meisje
is.
De huid van de baby is nu nog erg rimpelig, dat komt omdat er nog steeds weinig onderhuids
vet is.
Jij
Voor de meeste vrouwen is dit een rustige periode. Meestal zijn er niet zoveel klachten en gaat
alles zo zijn gangetje.
De bovenkant van je baarmoeder rijkt nu zo ongeveer tot je navel. Hierdoor krijgen andere
organen, waaronder je maag, steeds minder ruimte. Lees wat je kunt doen om maagzuur te
voorkomen of te verminderen.
Vooral wanneer dit niet je eerste kindje is, kun je nu al last hebben van harde buiken. Zeker als je
druk bent geweest, kan de baarmoeder protesteren door hard te worden. Het is niet erg wanneer
je een paar keer per dag een harde buik hebt. Heb je het veel vaker, dan geeft je lichaam je
hiermee een teken dat je het rustiger aan moet doen.
Je kunt nu merken dat je huid meer pigment bevat. Sommige vrouwen krijgen een donkere streep
tussen het schaambot en de navel: de Linea Nigra.
Ook kan het zijn dat je vlekkerig bruin wordt als je in aanraking komt met de zon. Probeer dus
eerst voorzichtig uit of je hier geen last van hebt. Andere huidproblemen, zoals jeuk en puistjes
worden in de zwangerschap ook vaker gezien.
Zijn jullie niet getrouwd en je partner wil voor de wet de vader (of moeder) van jullie kind
worden, dan moet het kind erkend worden. Omdat jij mee moet naar het gemeentehuis is het
verstandig om dit al tijdens de zwangerschap te regelen en omdat je nooit weet wanneer je
precies gaat bevallen en hoe je zwangerschap verder verloopt, is het handig om dit nu al te
regelen.
Duizelig, hartkloppingen, kortademig?
Halverwege de zwangerschap kan je bloeddruk vrij laag zijn, de zogenaamde mid pregnancy
drop. Op zich heel gezond, maar je kunt er wel duizelig van worden. Ook hartkloppingen en
kortademigheid komen vaker voor in deze periode. Hoe het komt en wat je eraan kunt doen lees
je hier.
Onze missie
Als verloskundigen (ja, de medewerkers van

Babyopkomst zijn verloskundigen of medische
professionals, dus we weten waar we het over
hebben) willen we zo graag dat jij een gezonde
zwangerschap hebt én een fantastische bevalling.
Dat is dan ook de belangrijkste reden dat we deze
site maken, dit e-book uitgeven én online
zwangerschapscursussen hebben ontwikkeld.
Door jou alle informatie te geven die je nodig hebt om gezond zwanger te zijn en je goed voor te
bereiden op je bevalling hopen we een klein steentje bij te dragen aan een fijne zwangerschap en
bevalling.
Natuurlijk doet bevallen pijn, wij zullen de laatste zijn die beweren dat dit niet zo is. Maar ook de
eerste om te zeggen dat jij hier echt iets aan kunt doen. Er is een groot verschil tussen pijn
hebben en pijn lijden. Ken je het gezegde ‘alles wat je aandacht geeft GROEIT’? Dat is zo in de
liefde, in je carrière, maar ook in beleving van bijvoorbeeld pijn.
Met onze online bevalcursussen willen we jou graag leren hoe je met de pijn van de bevalling om
kunt gaan. Hoe je jouw mindset zo kunt instellen dat de pijn geen loopje met je neemt. Maar ook
welke tools jij kunt inzetten om de pijn te verminderen. Zodat jij straks vol vertrouwen naar je
bevalling toeleeft en achteraf trots en tevreden op je bevalling terugkijkt; dat is onze missie!
Want bevallen: je lichaam kan het, maar weet je hoofd dit ook?
❖ Verkeerd dragen van autogordel gevaarlijk voor baby

❖ Vergeet jij ook van alles?
❖ Hoe zit het precies met zwangerschapsverlof? Wat als je ziek wordt? Werkloos en zwanger?
Lees alles in recht en plicht
❖ Dat stress slecht is voor jezelf en je baby weet je waarschijnlijk wel, maar ja, wat doe je er
tegen?
❖ Tandvleesontsteking, vaak merk je er niets van. Maar wist je dat het een vroeggeboorte kan
veroorzaken?
❖ 10 tips om de pijn van de bevalling te verminderen
Week 23
De baby
Geluiden van buiten komen nu echt goed door bij de

baby. Dit betekent dat zowel jij als je partner nu echt
contact kunnen maken met de baby. Praat tegen je
ongeboren baby, zing liedjes en laat hem/haar
bijvoorbeeld wennen aan één bepaald nummer wat
jullie beiden mooi vinden.
Er wordt gedacht dat een baby ook na de geboorte

zal reageren op een nummer wat van buitenaf in de
baarmoeder vaak heeft geklonken. De theorie is dat je
een baby rustig kunt krijgen door dit nummer te
draaien wanneer hij/zij huilt of onrustig is.
Met je hand kun je al contact maken met de baby. Veel baby's komen naar je hand toe als je die
op de buik legt.
De bloedvaten in de longen ontwikkelen zich. Deze bloedvaten heeft de baby na de geboorte

nodig om zuurstof uit de lucht op te nemen en koolzuurgas af te geven.
Jij
Als dit jullie eerste kind is, mogen jullie zelf kiezen welke achternaam jullie kind krijgt. Deze keuze
is wel bepalend voor de achternamen van alle andere kinderen die hierna geboren worden, zij
krijgen dezelfde achternaam als jullie eerste kind.
Als jullie niet getrouwd zijn (en geen geregistreerd partnerschap hebben), moet je partner jullie
kind erkennen om ook wettelijk de ouder te worden. Erkennen doe je bij voorkeur tijdens de
zwangerschap. Na de geboorte moet dan ook het ouderlijk gezag nog geregeld worden.
Lastig om iedere dag groenten te eten?
Er kunnen vele redenen zijn waarom het maar niet lukt om

dagelijks je portie groenten/fruit binnen te krijgen. Maar
dat is eigenlijk heel goed te doen, binnen 2 minuten kun je
je dagelijkse portie groenten/fruit klaar hebben.
Klussen in de babykamer
Het wordt tijd om de babykamer in orde te maken. Maar

wat mag je nu wel of niet als je zwanger bent? Hoe zit het
met verven en andere chemische stoffen?
Wanneer ga je met verlof?
Heb je al nagedacht wanneer je met zwangerschapsverlof wilt gaan? Misschien denk je nu dat je
zo lang mogelijk wilt doorwerken, je voelt je waarschijnlijk prima in deze periode, dus waarom
niet. Toch zijn er nogal wat redenen om met 34 weken te starten met je verlof.
❖ Lage rugpijn
❖ Harde buiken
❖ Bekkenpijn
❖ Blaasontsteking
❖ Bloedarmoede
❖ Vis voor een slim kind
Week 24
De baby
De baby is nu ongeveer 29 cm lang en 600 gram zwaar.

Al vrij lang, maar nog erg mager dus. Er is nog geen
onderhuids vet opgebouwd, dat begint nu te komen. De
periode die nu aanbreekt, gebruikt de baby om
uiteindelijk dat lekkere dikke baby’tje te worden straks bij
de geboorte.
De baby is nu volop in beweging. Er is nog alle ruimte

om rond te springen en je kan hem/haar overal in je buik
voelen.
Jij
Jij zult de afgelopen weken hebben gemerkt dat je buik opeens heel hard is gaan groeien. Je hebt
nu een voor iedereen zichtbaar buikje. De baarmoeder zal nu iets boven je navel zitten.
Je kunt contact maken met de baby door tikjes op je buik te geven. Veelal zal de baby reageren
door naar je hand toe te komen en hier te schoppen. Zowel jij als je partner kunnen tegen de
baby praten en de baby naar je hand lokken door je hand op de buik
te leggen. Soms duurt het even, maar meestal reageert de baby door
naar je hand toe te komen.
Als je van plan bent om na de geboorte borstvoeding te geven, is het

goed om nu je voor te breiden.
Eigenlijk hoef je als je zwanger bent niets te doen. Je lijf bereidt zich
er al helemaal op voor.
Wat wel belangrijk is, is dat je zelf informatie over het geven van
borstvoeding zoekt of een informatieavond of borstvoedingscursus
gaat volgen. Het lijkt raar, maar dat is het niet.
Borstvoeding geven is de meest natuurlijk manier van het voeden van je baby, maar het is wel
iets wat je moet leren. Volg je een cursus, dan begrijp je waarom dit zo belangrijk is. Denk je zelf
dat de voeding prima gaat, terwijl dit niet zo is, dan kan dat nogal wat consequenties opleveren
voor je kindje.
Natuurlijk is er ook nog de kraamhulp maar die is er maar een beperkt aantal uren per dag. Het
grootste deel van de dag/nacht ben je als verse ouders alleen met je pasgeboren baby. Dan is
het prettig als je al wat meer weet over hoe het borstvoeden gaat en wat daarbij belangrijk is.
Net zo goed als je je voorbereidt op de bevalling, is het ook prettig om je voor te bereiden op
wat daarna komt. Weet je meer, dan voel je je zekerder en zal het beter gaan.
Volg een goede cursus!
We kunnen het niet genoeg benadrukken: Een goede voorbereiding op je bevalling is bewezen
effectief. Vrouwen bevallen beter en kijken beter terug op hun bevalling als ze goed voorbereid
aan hun bevalling beginnen. Gun jezelf een goede bevalling en investeer tijd om je goed voor te
bereiden. Liever niet naar een klasje? Kijk eens naar onze online bevalcursussen.
Autostoeltjes… pff wat een keuze
Direct vanaf de geboorte heb je een autostoeltje nodig. Maar wat een keuze, wat is nu handig?
I-size, wat is dat nu weer? Waar let je op bij de aankoop van een autostoeltje?
❖ Is jullie huis veilig voor een baby?

❖ Hoe zit het precies met alle verlofregelingen rondom zwangerschap en ouderschap?
❖ De voor- en nadelen van het dragen van je baby (draagdoek of draagzak)?
❖ Klachten in deze periode
Week 25
Deze week volop aandacht voor veelvoorkomende
klachten in deze periode van de zwangerschap.
Bandenpijn
Door de fikse groei van de afgelopen weken worden je

banden opgerekt. De banden lopen van de zijkant van
je baarmoeder naar je schaambot en via je lieskanaal
naar je zitbeen.
Als de banden overrekt raken, kan dit een scherpe,

stekende pijn geven aan de zijkant van je baarmoeder,
laag in de onderbuik of in je vagina. Warmte helpt om
bandenpijn te verminderen, een warme kruik biedt dus uitkomst.
Daarnaast helpt het om je buik te ondersteunen. Door de verslapping van je spieren (bij een
tweede is dit erger en heb je vaak ook eerder en vaker last van de banden) krijgt de zwaarder
wordende baarmoeder minder steun en hangt de baarmoeder dus echt aan je banden.
Een zwangerschapspantybroekje (of een goede buikband) neemt de functie van de buikspieren
over en zorgt ervoor dat de baarmoeder minder aan de banden hangt. Hierdoor heb je vaak
minder last van bandenpijn en ook lage rugpijn neemt af.
Lage rugpijn
Door het zwangerschapshormoon worden de verbindingen tussen je wervels en andere beenderen

minder sterk. Daarnaast is de zwaarder wordende baarmoeder een hele belasting voor je rug.
Veel vrouwen nemen een andere houding aan en krijgen een holle rug, ze hangen hierdoor als
het ware in de ruggenwervel waardoor het risico op klachten toeneemt. Er zijn aardig wat dingen
die je zelf kunt doen om lage rugpijn te voorkomen/ verminderen.
Ook is het belangrijk om goede schoenen te dragen wanneer je zwanger bent en niet te zwaar te
tillen, te rekken en strekken.
Slapende handen
Deze klacht wordt veroorzaakt door de verminderde ruimte die er is in de tunnel in je onderarm
waar de zenuwen voor je handen en vingers doorheen lopen. We noemen dit ‘het carpale
tunnelsyndroom’. Door vocht en opgezet weefsel wordt de ruimte in de carpale tunnel te klein. De
zenuwen komen knel te zitten met als gevolg dode vingers, tintelingen en soms is het behoorlijk
pijnlijk. Natuurlijk geven onze verloskundigen tips om de klachten te verminderen.
Spataderen - aambeien, wat gebeurt er toch met je lijf
Soms lijkt het wel of je lichaam niet meer van jou is. Er verandert zoveel dat je je eigen lijf soms
niet herkent. Spataderen en aambeien zijn voorbeelden van vervelende veranderingen waar veel
zwangere vrouwen mee te maken krijgen.
Nog zo iets wat verandert aan je lichaam en waarvan je zult denken “Moet dat nou?”: Vaginale
afscheiding. Gedurende de zwangerschap verandert er veel in je afscheiding. Het wordt meer en
ruikt soms ook anders. Je hebt ook een verhoogd risico op vaginale infecties.
Irritant !!!
Ken je dat, mensen die denken alles te mogen zeggen of iedereen die zomaar aan je buik zit. Als
je zwanger bent, lijkt het wel of allerlei normen en waarden van de omgeving veranderen. Zo
irritant soms. Lees onze top 10 van irritantste opmerkingen.
❖ Seks: klaarkomen kan anders aanvoelen

❖ Waar ga jij bevallen? Alle keuzes, met hun voor- en nadelen, op een rij.
❖ Help ik kan mijn plas niet ophouden
❖ Voorbereiden op het ouderschap
❖ Steunend ondergoed helpt bij lage rugpijn, bekkenpijn en harde buiken
Het is weer tijd voor een buikfoto, veel plezier met een zoek-de-verschillen met de foto van de
vorige keer.
Week 26
De baby
De lengte is nu ongeveer 33 cm en weegt ruim 800

gram, lang en dun dus. Van het onderhuidsvet is
dan ook nog niet veel gevormd. Door het ontbreken
van het onderhuidsvet is de huid van de baby rood
van kleur. De bloedvaten schijnen nog door de huid
heen.
Deze week gaan de longen voor het eerst

surfactant maken. Dit is een stof die ervoor zorgt
dat de longblaasjes open blijven staan en dus niet
meer aan elkaar verkleven. Als de longblaasjes
open blijven staan, is er pas uitwisseling mogelijk
van zuurstof en koolzuur.
Jij
Veel vrouwen maken zich (soms onbewust) zorgen of alles wel goed is met de baby en hoe het
zal gaan met de bevalling en de periode erna.
Bezorgdheid wordt vaak veroorzaakt door onzekerheid. Alles is zo nieuw. Er groeit een mensje in
je lichaam waar jij op dit moment alleen alle zorg voor hebt.
Groeit het wel goed, zal alles wel goed zijn, hoe verloopt de bevalling?
Kan ik dat wel aan, raak ik niet in paniek? Allemaal dingen waar veel vrouwen zich zorgen over
maken. Het valt ook allemaal niet mee. Er verandert zoveel en je hebt er zelf zo weinig grip op.
Daarom gaat het deze week vooral over het voorbereiden op je bevalling.
Waar wil je bevallen?
Jullie zullen er ongetwijfeld al eens over

gesproken hebben: waar wil je bevallen? Niet
zo’n makkelijke keuze, vooral omdat er veel
onduidelijkheden en onwaarheden circuleren
over wat nu veilig is en wat niet. Laat één
ding voorop staan: Kies voor de plek om te
bevallen waar JIJ je het prettigst voelt.
Maar om te bepalen waar jij je het prettigst

voelt is het wel fijn om de feiten op een rij te
hebben.
Warm water helpt
Warm water is bewezen effectief bij de bevalling. Niet alleen om de pijn beter te verdragen,
maar zeker ook om de ontsluiting te bevorderen. Lees je goed in over de voordelen van warm
water tijdens de bevalling en op welk moment je bijvoorbeeld in bad gaat.
Lees ook de 10 tips van onze verloskundigen die de pijn bij je bevalling verminderen.
Bereid je goed voor
Rond 30 weken gaat de verloskundige met je bespreken wat je wilt rondom de bevalling.
Om te bepalen wat je wilt is het belangrijk dat je je goed voorbereidt. Wie wil je erbij hebben,
wat moet je in huis hebben, wat neem je mee naar het ziekenhuis. Wat kun je doen om de pijn
hanteerbaar te houden, welke vormen van pijnbestrijding zijn er, zowel thuis als in het ziekenhuis.
En ga zo maar door.
Ons dossier voorbereiden bevalling vertelt je alles wat je wilt (en zou moeten) weten. Kijk ook het
filmpje over de voordelen van het maken van een geboorteplan op deze pagina.
Door de bezorgdheid slapen veel vrouwen slecht
Heb je last van slapeloosheid, probeer dan je dieet eens aan te passen: ontbijt en lunch mogen
eiwitrijk zijn, maar het avondeten liever niet. Dit betekent dat je ’s avonds beter geen groot stuk
vlees of vis kunt eten.
Meer tips over slecht slapen lees je op de site.
Wie doet wat?
Je kunt met verschillende zorgverleners te maken krijgen tijdens je zwangerschap of je bevalling.

Maar wie is wie? Wat is ieders verantwoordelijkheid?
Nog niet met een cursus gestart?
Bedenk wat je nog tegenhoudt om dit te doen. Je wilt toch weten wat er gebeurt en welke keuzes
jij kunt en zou moeten maken? Door je goed voor te bereiden weet je wat je te wachten staat en
hoe jij (jullie) op allerlei situaties kunnen inspelen. Kennis geeft kracht en houvast. Gun jezelf een
positieve bevalervaring en start alsnog met een goede bevalcursus!
Het is nog niet te laat. Wij bieden wij je verschillende online bevallingscursussen aan waar je ook
nu nog mee kunt beginnen. Het grote voordeel van online cursussen is dat je de (video) lessen
kunt kijken waar en wanneer jij wilt. Je partner kijkt ook makkelijk mee én je kunt lessen herhalen
zoveel je wilt. We noemen dat de kracht van herhaling. Door belangrijke lessen te herhalen, gaat
het in je systeem zitten waardoor je het tijdens de bevalling zo weer kunt oproepen en precies
weet wat je op dat moment kunt doen.
Geloof ons, een goede voorbereiding is het halve werk voor één van de belangrijkste momenten
in je leven!
Week 27
De baby
De baby kan deze week voor het eerst zijn oogjes

openen en wordt dus ook gevoeliger voor sterk licht dat
op de buik schijnt. Ga je onder de zonnebank, scherm je
buik dan af met een handdoek. Dit is niet alleen voor
bescherming van de ogen van de baby, maar ook ter
voorkoming van verbranden van je uitstekende buik. De
oogjes hebben inmiddels ook wimpers.
De hersenen sturen deze week voor het eerst het

ademcentrum en het temperatuurcentrum aan. Dit
betekent dat je baby nu zelfstandig zou kunnen
ademhalen als hij geboren zou worden. Maar omdat er
nog veel te weinig surfactant (de stof die de longen openhoudt) is, zal hij nog steeds heel veel
moeite hebben om zelfstandig te ademen.
In de baarmoeder hoeven baby’s niet te ademen, ze krijgen immers zuurstof via de navelstreng
van hun moeder. Wel maken ze adembewegingen om de longen te oefenen. Bij deze bewegingen
komt er vruchtwater in de longen. Dit is heel normaal. De baby verslikt zich hier dus niet in.
Tijdens de bevalling wordt het vruchtwater uit de longen geperst.
Er begint zich steeds meer onderhuids vet te vormen. Hierdoor wordt de huid minder rood. Dit
vet is nodig om de baby op temperatuur te houden na de geboorte. Een baby zonder onderhuids
vet zou niet buiten een couveuse kunnen overleven.
Jij
Bloedarmoede komt veel voor in de laatste paar maanden van de zwangerschap. Je kunt zelf
veel doen om het te voorkomen of sneller te verhelpen wanneer je er al last van hebt.
Ben je vaak moe, dan kun je je verloskundige vragen om je Hb (ijzergehalte in je bloed) te

prikken. Afhankelijk van de duur van je zwangerschap geldt er een ondergrens. Onder deze grens
is er dus sprake van bloedarmoede.
Als je de babykamer nog niet gekocht (of geleend) hebt, dan is het nu echt de hoogste tijd om
hier achteraan te gaan. Eigenlijk moet je met 30 weken alles gereed hebben voor de baby. Soms
hebben babywinkels een lange levertijd. Ga je nu je spullen nog uitgebreid uitzoeken, dan kan
het zijn dat de kamer van je keuze niet op tijd geleverd kan worden.
Help, ik plas in mijn broek
Als je niest of lacht, of gewoon niet snel genoeg bij de wc kunt komen, kan het heel goed zijn dat
je een beetje in je broek plast.
Je bent echt niet de enige. Zo’n 60% van alle zwangere of pas bevallen vrouwen hebben er in
meer of mindere mate last van. Nog niets aan de hand? Zorg er dan voor dat je het niet krijgt
door goed je bekkenbodemspier te oefenen.
Kramp!!!
Kramp in je kuiten kan je rond deze tijd wakker gaan houden. Bij de één helpt massage, bij de
ander magnesium. Lees al onze tips om kuitkrampen te voorkomen of verhelpen.
De bevalling komt met rasse schreden naderbij. Ben jij al goed voorbereid? Kijk ons dossier
Bevallen er nog eens op na.
❖ Wil je borstvoeding gaan geven, lees onze info op de site. Zo ben je goed voorbereid.
❖ Hoeveel kraamverlof krijg je partner eigenlijk? En valt de dag van de bevalling daar ook
onder?
❖ Wanneer neemt je partner vrij na de bevalling?
Week 28
De baby
Ongeveer 33 cm lang en ruim 1 kilo.
Vanaf nu begint de baby steeds meer onderhuids

vet te krijgen. De baby is nog erg mager om te
zien, de komende weken verandert dat en krijgt
hij/zij langzaam maar zeker een vetlaagje. Ook de
botten van de baby beginnen te veranderen. Tot nu
toe was het vooral kraakbeen, maar dit begint nu
langzaam te verbenen en sterker te worden.
Vanaf nu groeit de baby gemiddeld met 200 gram

per week.
Vanaf 28 weken heet een geboorte een premature geboorte. Nog steeds een geboorte met heel
veel risico's, maar de kansen voor de baby stijgen nu snel. Het hoeft niet gezegd te worden dat
het veel beter is als de baby nog minimaal negen weken bij je blijft.
Jij
Het kan nu zwaar beginnen te worden, vooral als je hele dagen werkt en zwaar lichamelijk werk
hebt kan je wat extra klachten krijgen.
Harde buiken komen in deze periode regelmatig voor. Een harde buik kenmerkt zich door het
heel hard worden van je baarmoeder, maar het doet geen pijn of slechts een heel klein beetje.
Een paar keer per dag een harde buik is heel normaal, maar heb je ze meerdere keren per uur,
dan is dit echt een teken van lichaam dat je te druk bent.
Is dit niet je eerste kindje, dan kun je ook al last hebben van voorweeën, maar wat is het verschil
tussen harde buiken en voorweeën? En wanneer gaat het op echte weeën lijken en moet je je
verloskundige bellen? Wat kun je doen om voorweeën te verminderen of in ieder geval te kunnen
slapen? Lees dit artikel en jij weet er alles van.
Versterkte afscheiding is heel normaal in de zwangerschap, maar je bent ook vatbaarder voor
een vaginale infectie. Wat is normaal en wanneer moet je aan de bel trekken?
Wie wil jij bij je bevalling hebben? Steun is ontzettend belangrijk, maar wel van mensen die je
ook echt goed kunnen steunen. Medelijden zet geen zoden aan de dijk en motiveert uiteindelijk
niet tijdens de bevalling.
Rond de dertig weken zal je verloskundige de bevalling met je bespreken. Zij wil graag van jullie
weten hoe jullie de bevalling zien, wat wil je wel en wat perse niet. Om dat te weten, is het
belangrijk om goed voorgelicht te zijn. Lees alles over voorbereiden op je bevalling. Is in bad
bevallen misschien een optie voor jullie? Wat kun je doen om de pijn hanteerbaar te houden?
Heb je al een geboorteplan gemaakt?
Het maken van een geboorteplan is echt een goed idee. Niet omdat je van minuut tot minuut
kunt vastleggen hoe jij wilt dat je bevalling verloopt, want natuurlijk kun je dat niet plannen. Toch
heeft het maken van een geboorteplan grote voordelen. Verloskundige Wietske van Luipen legt
de voordelen in deze video uit.
Hoe denk je over pijnbestrijding, zowel thuis als in het ziekenhuis? Is continue begeleiding iets
voor jullie?
❖ Is alles geregeld? Kijk de to do's van deze periode nog een keer na.
❖ Mag je eigenlijk seks hebben tot het eind?
❖ Slaapproblemen
❖ Hoge bloeddruk
Week 29
De baby
De baby begint antistoffen tegen bepaalde

ziektes uit het bloed van de moeder te halen.
Hierdoor zijn pasgeborenen goed beschermd
tegen allerlei virussen en krijgen niet zo snel een
griepje of een kinderziekte als mazelen of bof.
De baby heeft inmiddels wimpers en
wenkbrauwen. Het hoofdhaar is nog niet echt
aanwezig.
De baby is nu ongeveer 36 cm lang en weegt

zo'n 1200 gram (1,2 kilo). In deze periode van je
zwangerschap groeit je baby gemiddeld zo'n
200 gram per week.
Groeit mijn kindje goed?
De groei van je kindje wordt gecontroleerd door de verloskundige. Soms lijkt een baby wat klein
aan te voelen en is nader onderzoek nodig. Wat gebeurt er dan en kun je zelf iets doen om de
groei van je baby te bevorderen?
Jij
Je baarmoeder reikt in week 29 ongeveer tot halverwege je navel en het puntje onderaan je
borstbeen.
Omdat je baarmoeder inmiddels zo groot is, kunnen je andere organen in de buikholte wat
klachten gaan geven. Ze worden immers flink weggedrukt. Een stekende pijn rechts onder je
ribbenboog? Je lever protesteert tegen de beperkte ruimte die hij over heeft.
Ook maagzuur wordt hierdoor veroorzaakt. Een heel vervelend en soms zelfs pijnlijk probleem
waar je zelf gelukkig iets aan kunt doen.
Moe, lamlendig?
Er kan sprake zijn van bloedarmoede. Probeer ijzerrijke voeding te eten, hierdoor verminder je
het risico op bloedarmoede of help je je ijzer omhoog als je al bloedarmoede hebt.
Een goed ijzergehalte is belangrijk wanneer je gaat bevallen. Bij de bevalling verlies je immers
bloed waardoor je ijzergehalte nog wat lager kan worden. Door te zorgen dat je voor de
bevalling een goed ijzergehalte in je bloed hebt, is de kans groot dat je na je bevalling veel
sneller opknapt en minder moe bent. Aan de spinazie dus?
Vis is belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen van je baby, zeker in deze laatste
maanden is het heel belangrijk dat je voldoende omega-3 vetzuren binnenkrijgt. Maar hoeveel vis
moet je nu eigenlijk eten en wat als je geen vis lust?
Seks
Nu je buik steeds dikker begint te worden kan het handig zijn om andere standjes uit te proberen
tijdens de geslachtsgemeenschap. Ook bekkenpijn kan een reden zijn om een andere houding
aan te nemen.
Jullie leven verandert compleet. Worden jullie voor de eerste keer ouders, dan zal er veel gaan
veranderen. Een kind doe je er niet ‘even bij’. Bereid je voor op het ouderschap, want pas
achteraf ontdek je dat dat eigenlijk heel erg nuttig was.
Zijn de financiële zaken op orde?
Tijd om eens te checken of de financiën op orde zijn. Is bijvoorbeeld een levensverzekering handig
nu jullie een kind krijgen? Hebben jullie al nagedacht over een voogd mocht er iets met jullie
gebeuren? Wat kost een kind en hoeveel impact heeft dat op jullie huishoudboekje?
❖ Voorbereiden op de bevalling
❖ Waarom zou je borstvoeding geven?
❖ Zwangerschapsdementie
❖ To do derde trimester
Er zijn alweer vier weken om, tijd voor een buikfoto!

Week 30
De baby
Het gewicht is nu ongeveer 1300 - 1400 gram.

Het onderhuids vet begint zich steeds meer af te
zetten. Hierdoor is de huid van de baby niet
meer zo rimpelig en schijnt ook niet meer zo rood
door. Je merkt dat er inmiddels flink wat
spierkracht ontstaat, trappen en boksen kan je
behoorlijk pijn doen.
Wist je dat een baby in de baarmoeder al

droomt? Hier zijn zeer sterke aanwijzingen voor.
Het zijn nog maar heel kleine dromen. De baby
maakt immers nog niet zoveel mee. Maar door
lief tegen hem te zijn en rustig met hem om te
gaan, kun je ervoor zorgen dat het in ieder geval plezierige dromen zijn.
Jij
Ligt je baby continu min of meer in dezelfde houding en word je dus steeds op één plek
geschopt, kun je echt een beurse plek van binnen krijgen. Dit kan behoorlijk pijnlijk zijn. Helaas
kun je er niet veel aan doen.
Help, nu al slaapgebrek!
Slapeloze nachten terwijl de baby er nog niet eens is… Waardoor kun je niet slapen en wat kun je
eraan doen? Wij hebben veel tips waardoor lekker slapen een stap dichterbij komt.
Voor een goede ontwikkeling van de hersenen van je baby zijn omega-3 vetzuren van groot
belang.
Heb je al een geboorteplan gemaakt? Zijn alle kleertjes gewassen en gestreken? Al jouw TO-
DO's voor het derde trimester op een rijtje.
Waarschijnlijk weet je wel dat je geen wasverzachter zou moeten gebruiken voor de kleertjes van
je baby, maar weet je ook waarom? Wasverzachter bevat allerlei chemische stoffen die schadelijk
zijn voor je kind en omdat wasverzachter achterblijft in de kleding (het wordt niet meer
uitgespoeld, anders zou de kleding niet zacht worden) komt je baby hier de hele dag mee in
contact.
Wist je ook dat meubels en matrassen tijdens de productie met allerlei chemische stoffen
(bijvoorbeeld brandvertragers) worden bewerkt? Je baby is klein en kwetsbaar en ligt bijna de
hele dag in de dampen die deze chemische stoffen uitademen. Lucht daarom alles wat nieuw is
heel goed voordat je baby erin komt te liggen.
Waarschijnlijk denk je regelmatig over de bevalling na. Hoe zal het gaan, zul je de pijn
aankunnen, wil je pijnbestrijding, zijn zo maar enkele dingen die vast al regelmatig door je hoofd
spoken. Om je te helpen al de voor jou juiste keuzes te maken, vind je op de site info over alles
rondom de bevalling. Hieronder enkele onderwerpen die voor jou interessant zijn:
❖ Waarom is voorbereiden zo belangrijk?

❖ 10 tips om de pijn te verminderen
❖ Wat is voor jou de beste plek om te bevallen?
❖ Waterbevalling, is dat iets voor jou?
❖ Wie wil je bij de bevalling hebben?
❖ Wie kun je als medische hulpverleners tegenkomen?
❖ Steun is belangrijk
❖ Angst is slechte raadgever
❖ Omgaan met de pijn
❖ Pijnbestrijding thuis
❖ Pijnbestrijding ziekenhuis
Volg jij al een bevalcursus of zie je het nut er niet zo van in want ‘op internet vind je alle info’
immers al?
Dat laatste klopt, op internet vind je alle info over bevallen, zo ook op onze site. Maar… lees eens
een artikel en kijk wat je er een dag later nog van hebt onthouden. De kans is groot dat dit niet
veel is. En nu heb je het gelezen terwijl je heel rustig was, stel je voor wat je hersens nog van deze
tips oproepen wanneer je aan het bevallen bent?
We weten dat je dingen die je één keer hoort of leest, voor 90% vergeet. Dat is voor ons dan ook
een belangrijke reden geweest om onze bevalcursussen online aan te bieden. De online lessen kun
je immers net zo vaak terugkijken als nodig. Door dingen vaker te horen en te oefenen, gaan ze
in je systeem zitten zodat je het bij de bevalling moeiteloos op kunt roepen en toe kunt passen.
Uit onderzoek (en onze eigen ervaring als verloskundigen) weten we ook dat vrouwen die weten
wat ze te wachten staat tijdens de bevalling, die weten wat hun opties zijn en keuzes kunnen
maken die bij hen passen, beter bevallen en met een positief gevoel terugkijken op hun bevalling.
Dus als je nog steeds geen cursus volgt, start dan vandaag nog met een online cursus en gun
jezelf een positieve bevalervaring!
Week 31
De meeste baby's liggen nu echt in de foetushouding.
Opgerold en armen en benen gekruist. De bewegingen
kunnen minder heftig worden omdat je kindje minder
ruimte krijgt.
Je baby is nu ongeveer 39 cm lang en weegt zo'n 1,6 kilo.
Tip voor de partner
Als je naar het hartje van de baby wilt luisteren, probeer

dat dan net nadat je vrouw bij de verloskundige is
geweest. Door de toeter of wc rol op de plek te zetten
waar de verloskundige ook luisterde, heb je een goede kans dat je het kunt horen.
Het is overigens best moeilijk om het hartje met een toeter te horen, dit vergt vaak enige
oefening. Wil je lezen hoe je dit het beste doet, kijk dan op de site.
Sommige baby's liggen er perfect voor en dan kun je het hartje luid en duidelijk horen kloppen.
Maar vaak is het kloppen erg zacht en wordt het geluid gedempt door allerlei andere geluiden in
je buik.
Op de site vind je trouwens een compleet hoofdstuk boordevol tips en adviezen voor de partner.
Bang voor de bevalling zijn alle vrouwen die in verwachting zijn wel een beetje. Maar als de
angst je echt naar je keel grijpt, is het zaak er iets aan te doen. Een bekend gezegde is: Angst is
een slechte raadgever.
Bij een bevalling is dat zeker zo. Als je heel bang bent, overheerst de adrenaline wat voor een
remmende werking op je bevalling zorgt. Jouw angst zorgt er (onbewust natuurlijk) dus voor dat
je bevalling moeizaam verloopt. Op die site lees je alles over hoe je het beste kunt omgaan met
de pijn en wat je kunt doen als je erg bang bent voor de bevalling.
Struisvogelpolitiek
Ben jij het type wat denkt ‘ik zie het allemaal wel, er is er nog nooit één blijven zitten dus bij mij
zal het ook wel goed komen’. Op zich niets mis mee om zorgen en angsten van je af te zetten of
nuchter naar de bevalling toe te leven.
Maar….niet voorbereiden is echt geen goed idee. Door je hoofd in het zand te steken en niet te
weten wat er straks allemaal gebeurt, is het risico echt groter dat je een bevalling krijgt die je
niet wilt. Door je goed voor te bereiden weet je niet alleen wat er in jouw lijf gebeurt, maar ook
wat je keuzes zijn wanneer een arts of verloskundige bijvoorbeeld een bepaalde ingreep voorstelt.
Laat je alles maar gebeuren of houd je zelf de regie?
Daarnaast zorgt een goede voorbereiding er voor dat je niet wordt overvallen en in paniek raakt.
Een bevalling is een intense gebeurtenis, jij bent de sleutel om ervoor te zorgen dat het geen
traumatische gebeurtenis wordt. Helaas gebeurt het nog al te vaak dat een slechte of zelfs geen
voorbereiding zorgt voor nare bevallingsverhalen.
Met onze online bevalcursussen kun je vandaag nog starten, het zijn 15 lessen van ongeveer 15
minuten per les, dus voor de tijdsinvestering hoef je het niet te laten. Bovendien worden onze
cursussen vergoed door de meeste zorgverzekeraars dus voor de kosten hoef je het ook nog eens
niet te laten.
Wat houdt jou dan nog tegen om je prima voor te bereiden? Precies, helemaal niks.
Harde buiken, voorweeën of echte weeën?
Vooral als dit niet je eerste kindje is, kun je veel last hebben van harde buiken of voorweeën.
Deze klachten kunnen zorgen voor slapeloze nachten en veel onrust. Wanneer weet je nu of het
voorweeën zijn of echte weeën? En wat kun je doen om harde buiken of voorweeën te
verminderen?
Week 32
Je baby
Je baby weegt nu ongeveer 1,8 kilo al en ongeveer

40 cm.
Veel baby's liggen nu goed. Dus met het hoofdje

naar beneden. Wel kan de baby nog met zijn rugje
van links naar rechts draaien, dus de ene keer kan
je hem links voelen trappen en de andere keer
rechts.
Ligt je baby nu in stuitligging, dan wordt het wel

moeilijker om uit zichzelf nog te draaien, maar het
kan zeker nog wel. Als je al eerder een kind hebt
gehad, kan het nog wat makkelijker, want dan heeft de kleine over het algemeen wat meer
ruimte om nog volop te draaien.
Jij
Het wordt steeds wat zwaarder allemaal en de kans bestaat dat je toch overal wat kleine pijntjes
krijgt. Je rug doet sneller zeer, je banden staan op hoogspanning, slapen wordt soms wat
moeilijker.
Vooral als je nog fulltime werkt, kan het wel eens tegenvallen.
Probeer iedere dag toch eens een uurtje te rusten. En als je nog werkt, ga dan na het werk eerst
een uurtje liggen voordat je gaat eten om bij te komen van je dag en nog wat energie te hebben
voor de avond.
Ringen af?
Vocht vasthouden (zeker als het warm weer is) hoort er voor veel vrouwen een beetje bij. Zoveel
mogelijk met je benen omhoog zitten en 's nachts het voeteneinde van je bed iets verhogen, kan
helpen.
Merk je dat je ineens heel veel vocht vasthoudt, lijken je benen in no time ineens op
olifantenbenen of zwelt je gezicht in korte tijd zichtbaar op? Bel dan je verloskundige, er kan
sprake zijn van plotseling optredende hoge bloeddruk. Ook als je bloeddruk bij de laatste
controle al wat hoog was en je nu ineens vocht gaat vasthouden, moet je onmiddellijk je
verloskundige bellen.
Een vervelende complicatie van dat extra vocht kan het Carpale Tunnelsyndroom zijn. Hierbij
heb je last van tintelende vinger en dood aanvoelende handen. Dit wordt veroorzaakt doordat er
in een tunneltje in je onderarm wat vocht zit. In dit tunneltje lopen de pezen en een zenuw voor je
vingers en handen. Door dit vocht worden die pezen en de zenuw afgekneld, wat dus zorgt voor
dood aanvoelende handen en tintelende vingers. Een heel vervelend gevoel dat ‘s nachts voor de
nodige slapeloosheid kan zorgen. Soms helpt het om 's avonds tien minuten te bewegen met je
vingers in warm water.
Tip: draag 's nachts skatebeschermers om de polsen wanneer je veel last hebt van je handen en
vingers, dit helpt vaak heel goed. Let hierbij wel op: de stand van de pols kan in deze spalken te
veel omhoog staan. Soms helpt het om ze een beetje te verbuigen totdat je pols helemaal recht
staat.
10 dingen die je voor de geboorte al wilt weten
Wil je goed voorbereid zijn op de periode na de geboorte, dan hebben wij de 10 belangrijkste
onderwerpen voor je op een rijtje gezet zodat je weet wat je te wachten staat en vooral ook hoe
je ermee dealt.
❖ Is jullie kind al erkend?

❖ To Do's in de laatste maanden
❖ Bevallen in water, misschien iets voor jou?
Jouw TO DO voor deze week
Geboortekaartjes regelen
Als je je geboortekaartjes nog niet geregeld hebt, is het nu een prima tijd om ermee aan de slag
te gaan. Door op tijd te beginnen kun je eventueel nog een ander kaartje maken, mocht je
proefdruk toch niet zijn wat je ervan verwacht had.
Week 33
Je baby
Je baby weegt nu zo'n 2 kilo en is ongeveer 42

cm lang.
Jij
Slecht slapen is een veelvoorkomend probleem.

Zeker aan het eind van de zwangerschap
slapen veel vrouwen slecht. Je kunt bijna geen
goede houding meer vinden om lekker te liggen
en lig je eenmaal lekker, dan krijg je weer
kramp of last van zuurbranden.
Tips om beter te slapen
Slaap op je zij, liefst je linkerzij, omdat de

doorbloeding naar de placenta dan het beste is.
Leg een kussen tussen je benen en een klein
kussentje onder je buik. Leg ook een kussen in je
rug.
Er zijn speciale slangkussens te koop. Vaak

worden ze (borst-)voedingskussens genoemd, die
je in de zwangerschap onder je buik, tussen je
benen door achter je rug kunt draperen.
Over krampen, maagzuur en het carpale
tunnelsyndroom (pijn en tinteling in handen) vind
je alles op de site.
Ook het tobben over de gezondheid van je baby, angstdromen over de bevalling en zorgen over
de verantwoording die je straks krijgt, kunnen voor een verstoorde nachtrust zorgen. Op zich zijn
deze zorgen allemaal heel normaal.
Toch moeten deze angsten niet zo erg worden dat je er geen nacht meer van slaapt. Is het wel
zo erg, zoek dan hulp. Praat erover met je partner. Je zult merken dat je partner zich ook best
zorgen maakt en er samen over praten, kan helpen om alles wat te relativeren. Natuurlijk kun je
ook met je verloskundigen of arts over je angsten praten. Geloof me, je bent echt niet de enige
die dergelijke angsten heeft.
Tot slot: een avondwandeling en een warm bad twee uur voor het naar bed gaan, kunnen de
slaap bevorderen. Een warm bad kan ook helpen om kuitkrampen te verminderen omdat je
spieren erdoor ontspannen.
Zorg ook dat je bed lekker warm is als je erin kruipt. Daarnaast moet de slaapkamer juist lekker
fris zijn.
Help, mijn bloeddruk stijgt
Een te hoge bloeddruk is de meest voorkomende complicatie in de

zwangerschap en kan zeer gevaarlijk zijn. Wat zijn tekenen waar je op
moet letten en wanneer moet je echt aan de bel trekken?
Plons of valt het mee?
Wat gebeurt er eigenlijk als je vliezen breken. Veel vrouwen hebben

angstdromen dat ze in de winkel ineens in een plas water staan, maar
wat is de werkelijkheid?
❖ Wie wil jij bij de bevalling hebben?

❖ Een goede voorbereiding is het halve werk.
❖ Van plan borstvoeding te gaan geven?
❖ Maagzuur
❖ Bekkenpijn
❖ Kuitkrampen
❖ Lage rugpijn
❖ Hoge bloeddruk
Het is alweer 4 weken geleden, tijd voor een foto, als het goed is dan is dit de op één na laatste!
Week 34
Veel baby's zijn nu al ingedaald. Let op: dit hoeft
nog niet. Pas bij 37 weken moet een eerste kindje zijn
ingedaald en bij een tweede kindje hoeft het
helemaal niet per sé.
Doordat de baby is ingedaald en toch steeds wat

groter wordt, neemt de bewegingsvrijheid in je buik
af. Het is dan ook heel normaal dat je hem anders
voelt bewegen. In plaats van flinke schoppen of
stompen, voel je hem nu wat heen en weer schuiven
met zijn voet of hand. Maar je moet je baby
dagelijks goed voelen. Is dat niet zo, bel dan altijd je
verloskundige.
De baby zit nog onder de kleine nesthaartjes over het hele lichaam. Langzaam maar zeker gaat
die beharing nu afnemen. Ook zit de baby nog volop onder het huidsmeer. Als de baby mooi op
tijd wordt geboren, is het meeste huidsmeer in de huid getrokken en zie je meestal alleen nog
smeer op het ruggetje.
Je baby
Je baby is nu ongeveer 43 cm en 2,2 kilo.

Billen eerst
Ligt jouw baby nog met de billen naar beneden? Geen paniek, draaien kan nog, hetzij uit
zichzelf of middels een uitwendige versie.
Jij
Sommige vrouwen kunnen de laatste weken van de zwangerschap niet meer op hun rug slapen,
dan worden ze duizelig en voelen zich eng. Dit wordt veroorzaakt doordat de steeds zwaarder
wordende baarmoeder de grote lichaamsader dicht KAN (hoeft dus niet) drukken die langs je
ruggenwervel loopt.
Doordat de baarmoeder deze ader dichtdrukt, krijg je zuurstoftekort in je hersenen en hierdoor

word je duizelig. Heb je hier last van, dan is het beter om niet meer op je rug te slapen. Niet bij
iedereen ligt de ader en de baarmoeder hetzelfde, je hoeft er dus helemaal geen last van te
hebben. Als je onbewust 's nachts steeds op je rug draait, leg dan een klein kussentje in je rug
zodat je niet kan terugdraaien.
Een andere veelgehoorde klacht zijn tintelende vingers.
Moeite met slapen? Lees ons artikel over slaapproblemen in de laatste drie maanden van de
zwangerschap.
Tips voor na de geboorte
Goed voorbereid de periode na de geboorte in? Lees onze tips.
Is jouw huis veilig?
Nu je waarschijnlijk niet meer hoeft te werken is het tijd om je huis eens goed te checken. Hoe
veilig is jouw huis voor een baby?
Week 35
De baby
De baby vult inmiddels je hele buik en kan

knap in de weg zitten. Vooral als het kontje
of, vervelender nog, het koppie onder je
ribbenboog zit, kun je er best veel last van
hebben. Als je gaat zitten, verklein je de
ruimte in je buik waardoor het allemaal nog
ongemakkelijker wordt. Ga dan ook wat meer
onderuit zitten op de bank of beter nog, leg
je benen op de bank en zak wat onderuit
met een kussen in je rug. Zo vergroot je de
ruimte net iets en heb je minder last van dat
kontje onder je ribben.
Jij
Meer rusten
Waarschijnlijk ben je inmiddels gestopt met werken en kan je het eindelijk iets rustiger aan gaan
doen. Loop jezelf niet alsnog voorbij, maar neem lekker je rust. 's Middags een uurtje of wat
liggen is absoluut niet gek en gewoon goed voor je.
Je lichaam moet zich ook voorbereiden aan de zware taak die bevalling heet. Het is dus
belangrijk dat je goed uitgerust bent tegen de tijd dat de bevalling zich aandient.
Als dit je tweede kindje is kun je last hebben van voorweeën. In ons artikel over voorweeën lees je
wat je er tegen kunt doen én hoe je het verschil herkent tussen echte weeën en voorweeën.
Hoewel de bevalling waarschijnlijk nog enkele weken op zich laat wachten is het zeker niet
onverstandig om de artikelen over voorbereiden op je bevalling en het artikel hoe begint de
bevalling nog eens door te lezen.
Het is nog niet te laat
Dacht je eerder dat een bevalcursus niet nodig was, maar krijg je daar nu twijfels over? Voor een
‘normale’ cursus ben je echt te laat, maar dat betekent niet dat je geen cursus meer kunt volgen.
Wij hebben fantastische online bevalcursussen voor je ontwikkeld die je op een reële manier
voorbereiden op je bevalling. Zo weet jij niet alleen wat je te wachten staat, maar krijg je ook
volop handvatten hoe om te gaan met de pijn en hoe jij niet in paniek raakt.
Waarschijnlijk heb je inmiddels verlof, alle tijd om lekker achterover op de bank met een kop thee
deze cursus te volgen. En voor de kosten hoef je het ook niet te laten, onze cursussen worden
door de meeste zorgverzekeraars vergoed. Gun jezelf een goede voorbereiding en straks een
positieve bevalervaring en start vandaag nog.
Alles klaar?
Waarschijnlijk heb je de babykamer al helemaal klaar, maar als dat niet zo is wordt het toch
echt tijd om op te schieten. De kamer moet tenslotte ook nog een poosje goed kunnen ventileren
om alle verf- en lijmluchten er goed uit te krijgen voordat de baby er in mag.
Alle babykleertjes, knuffels, lakens, dekentjes, luiers enzovoort moeten gewassen worden. Maar
waarom eigenlijk?
Verder is het verstandig wat voorwerk te doen. Je zult zien dat je het straks hartstikke druk hebt
wanneer je baby er is. Gezond eten koken is dan nog best lastig. Als je nu alvast dubbel kookt,
kun je porties invriezen voor na de geboorte.
Ook handig: maak een verlanglijstje. Niet alleen fijn dat jij de cadeautjes krijgt die je nodig hebt,
maar je vrienden en familie weten nu ook wat ze voor je kunnen kopen. Jij blij, iedereen blij.
Ben je benieuwd hoe het zal gaan als je baby er straks is? Lees de info over de kraamdagen
alvast een keer door.
Babyfoon of APP?
Heb je tegenwoordig nog een babyfoon nodig, of is het een kwestie van een app installeren op je
telefoon?
Jullie TO-DO’s voor deze week
Is alles in huis? Check je uitzetlijst nog een keer en ga op pad voor de laatste ontbrekende zaken.
Checklist voor je partner
Laat je partner deze checklist zien…en NEE, niet stiekem zelf lezen, het is echt iets voor je
partner.
Week 36
De baby
De donshaartjes die je baby’s lichaam bedekten,

vallen er nu af. Wordt een baby op tijd geboren,
zie je meestal weinig van die haartjes terug.
Sommige baby’s houden ze nog wel wat langer
op de rug.
Gemiddeld weegt een baby nu zo'n 2,6 kilo.
Jij
Het wordt allemaal steeds spannender; hoelang

zal het nog duren voordat de baby wordt
geboren?
Zul je het begin van de bevalling wel herkennen?

Hoe zal de bevalling gaan?
Kun je omgaan met de pijn?
Hoe zal de baby eruit zien en misschien weet je ook nog niet of het een jongen of meisje is?
Spannend!
Genoeg dingen om over na te denken
Heel veel vrouwen zijn de laatste weken van hun zwangerschap dan ook erg in zichzelf gekeerd.
Voor de omgeving zijn ze minder toegankelijk dan normaal. Er spookt zoveel door je hoofd dat je
niet zoveel aandacht meer hebt voor hetgeen er om je heen gebeurt. Probeer veel te rusten. Ga
zeker ’s middags een uurtje (liefst twee) liggen.
Een goede voorbereiding is het halve werk, lees daarom op de site alles over de bevalling.
Slecht slapen is een veelgehoorde klacht, zeker in de laatste weken als je buik in de weg zit en je
niet meer lekker kunt liggen. Toch kun je er best wat een doen. Lees onze tips.
Een groot schrikbeeld van veel zwangeren: de vliezen breken terwijl je bij de kassa staat of elders
in een openbare ruimte. Hoe vaak gebeurt dat eigenlijk?
Ligt jouw baby in stuit? Wat nu? Is een uitwendige versie een optie? Vaginaal bevallen of toch
liever een keizersnede? Vaginaal bevallen geeft niet meer risico’s blijkt uit de laatste
onderzoeken.
Ledikant of wieg goed opgemaakt?
Nadat je al het beddengoed gewassen hebt en het matras goed gelucht, is het tijd om het bedje
van je baby op te maken. Ter voorkoming van wiegendood is het belangrijk dat alleen de
onderste helft van het bedje wordt opgemaakt. Wij hebben een filmpje gemaakt om je te laten
zien hoe je het bedje goed opmaakt.
Jouw verloskundige bij de bevalling
Wat mag je van je verloskundige verwachten bij de bevalling? Wanneer komt ze bij jullie thuis?
Wat als je naar het ziekenhuis gaat?
Jullie TO DO voor deze week
Plaats het autostoeltje. Er worden veel fouten gemaakt bij het plaatsen van het autostoeltje. Wist
jij dat 73% van de kinderen niet veilig in de auto zit…Wat is nu het beste, op de voorstoel of toch
liever op de achterbank?
Kijk ook naar ons filmpje hoe je het stoeltje goed plaatst.
Week 37
Gefeliciteerd, je baby is voldragen
Hoewel je baby nu geboren mag worden, is de kans

groot dat de bevalling nog even op zich laat
wachten. Ga er dan ook niet op zitten wachten en let
niet op ieder pijntje wat je voelt. Zoek zoveel mogelijk
afleiding en ga de deur uit om leuke dingen te doen
zolang je dit nog kunt.
Een bevalling die tussen de 37 en 42 weken

plaatsvindt, noemen we OP TIJD ( de medische term
is Aterme). Slechts 4% bevalt exact op de
uitgerekende datum.
Voorweeën en andere pijntjes
Regelmatig kun je nu een harde buik krijgen of last van voorweeën. Voorweeën komen vaker
voor bij een tweede of volgende zwangerschap, maar ook bij een eerste kun je er last van
hebben. Harde buiken zijn niet pijnlijk, voorweeën wel.
Het is best lastig om het onderscheid te maken tussen voorweeën en de ‘echte’ bevalling. Om je
enige houvast te geven, hebben we de volgende tip:
Voorweeën kunnen best pijnlijk zijn en je kunt er echt uren van wakker liggen, maar ze blijven
steeds zo ongeveer hetzelfde. Ze komen bijvoorbeeld om de zes a zeven minuten, doen pijn en
houden ongeveer een halve minuut aan, maar dat is het dan ook.
Je merkt niet dat ze steeds iets vaker komen of steeds iets langer duren of steeds iets meer pijn
gaan doen. Zolang dat niet zo is, kun je ervan uitgaan dat het voorweeën zijn en niet het begin
van de bevalling. Bij een bevalling zie je namelijk dat het patroon en de kracht van de weeën
verandert. Ze worden steeds iets sterker, komen korter op elkaar en doen steeds iets meer pijn.
Alles over weeën, wat zijn de echte ontsluitingsweeën en wat niet, lees je op de site.
Geen paniek wanneer je nog geen zwangerschapscursus gevolgd. Heb je nu toch wel een beetje
spijt dat je je niet beter hebt voorbereid? Het is nog niet te laat. Met onze online bevalcursussen
kun je ook nú nog starten.
Tip
Maak wat gezonde maaltijden en vries ze in. Je zult er blij mee zijn als de baby straks geboren is
en je druk bent met verzorgen, voeden, knuffelen en alle andere bezigheden.
Een heel nieuwe wereld
Overal kun je cursussen voor volgen, ook

voor je bevalling. Maar een cursus
ouderschap… er zijn er een paar, maar de
meeste stellen volgen ze niet. Veel stellen
denken alleen aan de leuke kanten van het
krijgen van een kind.
Maar vergis je niet. Je leven staat straks

volledig op zijn kop. Je komt voor
verrassingen te staan waar je nooit over hebt
nagedacht. Bereid je hier ook op voor.
❖ Hoe begint de bevalling?

❖ Help mijn vliezen breken
❖ Hoe werkt dat eigenlijk, ontsluiting?
Het is weer tijd voor een buikfoto (de laatste???)

Week 38
Is alles klaar?
Controleer nog een keer of je alles echt klaar

hebt voor de bevalling aan de hand van deze
checklist:
❖ Staat je tas klaar om naar het ziekenhuis

mee te nemen? Ook al ben je van plan thuis
te bevallen, zorg toch dat je een tas klaar
hebt staan voor wanneer je onverwacht toch
naar het ziekenhuis moet.
❖ Liggen de telefoonnummers van de
verloskundige en het ziekenhuis bij de hand?
❖ Ligt het lijstje met telefoonnummers klaar (of
is het voor je partner duidelijk wie uit je
telefoon direct gebeld moet worden?) van iedereen die gebeld moet worden na de
bevalling?
❖ Is er een lege opslagkaart/voldoende ruimte op je telefoon en is de batterij van de
fotocamera nog vol?
❖ Is er voldoende opslagruimte op de videocamera en is de batterij vol?
❖ Is de opvang van je andere kinderen goed geregeld, heb je ook een reserveadres?
❖ Zijn alle luiers gewassen en heb je er een stuk of 10 gestreken in een plastic zak zitten voor
bij de thuisbevalling?
❖ Is het bedje van de baby volgens de regels opgemaakt?
❖ Ligt er een beschermhoes of een zeiltje op jouw bed voor het geval je vliezen breken?
❖ Heb je jouw kant van het bed aan de linkerkant opgemaakt voor de bevalling? De meeste
verloskundigen zijn rechts en werken dus aan de linkerkant, gezien vanaf het voeteneinde,
van je bed.
❖ Staat je bed op de goede hoogte? Een prettige werkhoogte voor je verloskundige en
kraamverzorgster is 80 cm.
❖ Heb je Dextro energiesnoepjes in huis? Tijdens een bevalling eet je vaak heel wat uurtjes
niets en je lichaam heeft wel behoefte aan energie want het moet hard werken.
❖ Is je partner te allen tijde bereikbaar?
Als je op al deze punten JA kunt antwoorden, dan ben je er helemaal klaar voor.
Tip
Maak een verlanglijstje voor cadeautjes die je graag wilt ontvangen in de kraamdagen. Zo
voorkom je niet alleen dat je allerlei spullen krijgt die je niet leuk vindt, maar help je het bezoek
ook. Het is en blijft lastig om een leuk cadeau te kopen voor een ander. Jij kunt je vrienden en
familie hiermee helpen. In Nederland is een verlanglijstje voor kraamcadeau's nog niet
gebruikelijk, maar je zult merken dat iedereen blij is dat jij wél een verlanglijstje hebt.
Tip
Kook vooruit en vries een voorraad gezonde maaltijden in. Met een pasgeboren baby ben je best
druk, heel handig als je dan niet achter het eten aan hoeft.
Hoe ontsluit je het beste
Voor een goede vordering van de ontsluiting heb je niet alleen goede weeën nodig, maar ook
een goede instelling. Angst en onrust verstoren de ontsluiting. Lees nog een keer door wat je kunt
doen om je weeën goed op te vangen.
Een heel nieuwe wereld
Vorige week introduceerden we deel 1 van jullie wereld na de geboorte van jullie baby. Deze
week deel 2: De kraamdagen, wat kun je verwachten?
Ze zouden een feestje moeten zijn en dat kan ook als je er goed voorbereid aan begint.
Week 39
De bevalling komt steeds dichterbij
Ga zoveel mogelijk nog je normale gang. Ga

vooral niet zitten wachten op de bevalling.
Niemand kan je vertellen wanneer het gaat

beginnen en als je erop gaat zitten wachten,
dan duurt het helemaal zo lang. Je kan nog
rustig overal heen gaan. Als de weeën
beginnen, valt de baby er nog niet zomaar uit
en kun je bijna altijd nog gewoon thuiskomen.
Ben je van je vorige kind supersnel bevallen,

dan is het niet verstandig om nu nog ver weg
te gaan.
Je kunt nu meer last krijgen van harde buiken en ze kunnen ook wat pijnlijk worden. Pijnlijke
harde buiken noemen we voorweeën. Je kunt een nacht hebben dat je veel last hebt van
voorweeën. Die komen dan bijvoorbeeld iedere 10 minuten en doen ook best pijn. Lees het artikel
op de site om te weten wat je kunt doen tegen voorweeën.
De bevalling begint pas echt als je minimaal een uur lang goede weeën hebt die binnen de vijf
minuten komen en een minuut per wee duren.
Wanneer het je eerste kindje is, dan mag je rustig wachten met het bellen van de verloskundige
of naar het ziekenhuis gaan tot je flink pijnlijke weeën hebt die om de drie tot vier minuten
komen en, belangrijker nog, minstens één minuut aanhouden.
Natuurlijk mag je ook eerder bellen. Heb je behoefte aan ondersteuning van je verloskundige of
ben je onzeker of heb je gewoon een vraag, dan mag je altijd bellen, ook al zijn je weeën nog
niet zo sterk. Je verloskundige is dag en nacht bereikbaar en is het echt gewend om, ook 's nachts,
regelmatig gebeld te worden.
Heb je al eerder een kind gehad, bel dan wanneer je zelf denkt dat dit de echte weeën zijn.
Als dit je tweede of volgende kindje is, is het soms heel moeilijk om voorweeën te onderscheiden
van echte weeën.
De voorweeën kunnen behoorlijk pijnlijk zijn en ook best om de vijf minuten komen, toch is je
bevalling nog niet begonnen.
Het verschil tussen voorweeën en de echte weeën is dat voorweeën niet versnellen of verergeren.
Ze kunnen dus wel om de vijf minuten komen, maar dit blijft een beetje hetzelfde. Ze komen niet
ineens vaker en gaan ook niet meer pijn doen.
Pas wanneer je merkt dat er progressie zit in de pijn of frequentie, mag je ervan uitgaan dat dit
de echte weeën zijn en je bevalling is begonnen.
Nesteldrang
Poetsen, poetsen en nog een keer poetsen. Zo ken je jezelf misschien helemaal niet . De
natuur heeft het goed geregeld, hygiëne is immers superbelangrijk voor een kleine baby, ze zijn
nog zo vatbaar voor alles. Vandaar dat de meeste vrouwen last krijgen van nesteldrang. Kun je
zelf niet meer zo goed uit de voeten en is je huis nog niet op en top in orde, vraag
familie/vrienden om je te helpen.
Hamsteren
Vraag je partner om bepaalde boodschappen in voorraad te halen. Met een kleine baby wil je
niet sjouwen met kratten, grote pakken toiletpapier, pakken luiers en andere grote
boodschappen. Het is dan ook verstandig om zware/grote huishoudelijke benodigdheden in een
flinke voorraad in huis te hebben zodat je daar de eerste weken na de bevalling niet mee hoeft
te lopen sjouwen.
Een heel nieuwe wereld, deel 3
In de afgelopen weken hebben we je telkens aangeraden een artikel te lezen over de periode na
de geboorte. Dat heeft een reden. De ervaring leert dat heel veel stellen zich (redelijk) goed
voorbereiden op hun bevalling, maar wat er daarna gebeurt, geen idee…
En dat is jammer, want ook voor de periode na de bevalling geldt: een goede voorbereiding is
het halve werk. Als jij weet wat je kunt verwachten, kun je je daar op instellen en weet je ook
beter wat te doen in bepaalde situaties. Deze week willen we je vragen je te verdiepen in:
De baby in de eerste weken
Het is tijd om je voor te bereiden op de periode na de geboorte. Als je baby er eenmaal is, zul je
waarschijnlijk niet veel tijd meer hebben om te lezen. Daarom is het verstandig om nu vast te
lezen hoe je baby zich ontwikkelt in de eerste weken en wat voor klachten en oplossingen er zijn.
Nog beter voorbereid zijn op de komst van jullie kindje? Volg de online cursus Leer je baby
kennen.
Je hebt de lessen van de online bevalcursus als het goed is nog ter beschikking wanneer je de
cursus hebt gevolgd. Bekijk ze nog eens, het ververst je kennis en geeft je weer een mooie boost
van vertrouwen.
Heb je de cursus niet gevolgd, dan kan dat natuurlijk alsnog. Het wordt krap, maar als je deze
week veel tijd investeert, kun je je alsnog prima voorbereiden met één van onze online
bevalcursussen.
Kijk gelijk eens naar de cursus Leer je baby kennen. Een heel praktische cursus waarin je alles
leert over omgang met je baby. Dit geeft zóveel rust straks.
Week 40
De uitgerekende datum
Voor veel stellen is de uitgerekende datum een

magische datum. Hoewel men wel weet dat
deze datum absoluut niet zegt dat je dan ook
gaat bevallen, leeft bijna iedereen er toch
naar toe. Als de bevalling zich dan nog niet
aandient, is er soms toch een soort van
teleurstelling.
Maar wist je dat maar 4% van de vrouwen op

de uitgerekende datum bevalt? De kans is dus
heel klein dat je op die datum bevalt. Veel
vaker lopen vrouwen een paar dagen ‘over
tijd’. Men noemt het al snel over tijd, maar
eigenlijk is hier geen sprake van. Een normale
zwangerschap duurt tussen de 37 en 42 weken. Na 42 weken ben je dus pas echt over tijd.
Het breken van de vliezen
Veel zwangeren hebben een schrikbeeld dat hun vliezen zullen breken als ze ergens in een drukke
omgeving zijn. Maak je hier maar niet druk over, de kans dat je dit gebeurt is heel erg klein.
Maar 10% van de bevallingen BEGINT met het breken van de vliezen, veel vaker begint het dus
met weeën.
Daarnaast gaat het breken van de vliezen meestal niet gepaard met het verlies van een grote
golf vruchtwater. Veel vaker verlies je slechts een klein scheutje. Vooral als het hoofdje is
ingedaald verlies je vaak maar een klein beetje tegelijk. Het hoofdje werkt immers als een soort
stop. Voor de zekerheid kun je een (kraam-)verband meenemen als je weggaat. Zo vang je het
vruchtwater in ieder geval op en kom je redelijk droog thuis. Draag liever niet continue (voor de
zekerheid) een verband omdat dit je schaamstreek kan irriteren.
Alles over het breken van de vliezen en waar je op moet letten, lees je op de site.
Wanneer bel je de verloskundige?
Natuurlijk mag je altijd bellen wanneer je een vraag hebt, je ongerust maakt of gewoon even
advies wilt. Jouw verloskundige is dag en nacht bereikbaar. Maar wanneer moet je echt bellen?
Alarmsignalen
Hoge bloeddruk kan risicovol zijn. Signalen dat er iets mis is, worden vaak niet herkend door de
zwangere. Houd je plotseling heel veel vocht vast of voel je je beroerd, heb je last van je maag,
ben je misselijk, heb je hoofdpijn? Trek aan de bel! Lees alle klachten waarbij je direct aan de bel
zou moeten trekken.
Een heel nieuwe wereld, deze week het vierde en het laatste deel van artikelen waarvan wij
vinden dat je ze in de zwangerschap in ieder geval een keer gelezen moet hebben:
Baby blues of post partum depressie?
Nog zo’n onderwerp waar je na de bevalling vast geen tijd voor hebt om over te lezen, maar wat
wel belangrijk is om nu al te weten waar je op zou moeten letten.
Misschien denk je nu ‘Kraamtranen? Depressief? Waar hebben ze het over?’. Toch overkomt het
zo’n 10% van alle jonge moeders. Goed dus om te weten wanneer de alarmbellen af moeten
gaan omdat je negatieve gevoelens meer zijn dan de normale kraamtranen.
Week 41
Hoewel het heel normaal is om tussen de 37 en 42 weken te bevallen, worden de meeste vrouwen
nu toch echt ongeduldig.
Je uitgerekende datum was immers al een week geleden en er is nog geen baby. Probeer je
gedachten te verzetten en ga zoveel mogelijk nog je eigen gang. Als je er lichamelijk toe in staat
bent, is het heel goed om nog even op bezoek te gaan bij vrienden of familie of om nog lekker te
gaan winkelen. Alles wat je afleiding kan geven, is goed.
Tip
Wanneer je je goed voelt, ga dan wat extra gezonde maaltijden koken en vries ze in. Je zult er
blij mee zijn als je straks heel druk bent met je pasgeborene.
Er zijn aanwijzingen dat je je eigen bevalling kunt tegenhouden als je er te gefixeerd op bent.
Zoek dus afleiding en ontspanning.
Als je bevalling in de komende dagen niet spontaan begint, word je waarschijnlijk doorgestuurd
naar de gynaecoloog. Wat gaat er gebeuren?
Inleiden
Wanneer je wordt ingeleid verschilt per regio. Officieel is er niets op tegen om tot 42 weken te
wachten, maar er zijn nogal wat gynaecologen die vinden dat je in week 41 moet inleiden. Eén en
ander hangt ook af van de conditie van je baby en hoe het met jou gaat. Natuurlijk heb je er
zelf ook iets over te zeggen.
Wil je liever niet ingeleid worden, vraag dan of de conditie van je kind het toelaat om nog wat
langer te wachten. Als het hartfilmpje goed is en er is voldoende vruchtwater, dan is er niets op
tegen om (onder goede controle) nog wat langer te wachten. Jij bent de baas, jij beslist of je wel
of niet ingeleid wilt worden, niet de gynaecoloog!
Strippen? Wat is dat nu weer?
Strippen kan helpen om de bevalling op gang te helpen. Het is een inwendig onderzoek waarbij
de verloskundige je vliezen los woelt (dus niet kapot maakt) van de baarmoederwand. Hoe het
werkt en hoe vaak het helpt, lees je hier.
Dit was de laatste week van ons Negenmaandenplan.
Ik hoop dat je het met veel plezier hebt gelezen en vooral ook dat je er veel van hebt
opgestoken.
Ik wens je een heel goede bevalling en zie je graag terug op de site voor alle info voor na de
geboorte. We hebben ontzettend veel artikelen over wennen aan het moederschap, de
ontwikkeling van je baby, klachten bij je baby, enzovoort.
Lieve groet,
Sandra Vuik
Verloskundige en eigenaar van Babyopkomst

Negenmaandenplan Baby Op Komst

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Negenmaandenplan Baby Op Komst

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

9 MAANDEN PLAN

Jouw zwangerschapskalender met per week

Vanaf de bevruchting duurt een zwangerschap

Wanneer moet je vrijen om de kans op een zwangerschap zo hoog mogelijk te maken?

De kans op bevruchting is het grootst als de zaadcellen klaarliggen in de eierstokken op het

Hoewel er bij een zaadlozing miljoenen zaadcellen

❖ Voeding, wat heb je nodig

Op de dag dat je normaal ongesteld zou zijn

De testen meten de hoeveelheid HCG (het

Zo groot als een maanzaadje

Tien tot elf dagen na de bevruchting is de eicel volledig

❖ Deze symptomen kunnen wijzen op een zwangerschap

Ongeveer zo groot als een appelzaadje. Het embryo is nu volledig

Zwangerschapstesten die je koopt bij de drogist zijn heel

Hormonen kunnen rare dingen met je doen.

Dit kun je doen tegen misselijkheid tijdens de zwangerschap

Een andere veelgehoorde klacht in de zwangerschap is vermoeidheid. Zoals gezegd gebeurt er al

❖ Gewichtstoename tijdens de zwangerschap

Piepklein nog, ongeveer 5 mm, ongeveer zo groot als een erwt.

Deze week ontstaat er een verbinding tussen het (primitieve)

Misselijkheid is een veelgehoorde klacht in deze

Je lichaam moet wennen aan de nieuwe situatie,

Aan het einde van de week is het embryo ongeveer één

Het hart ligt nog aan de oppervlakte en niet in de borstkas.

Nu de hormonen op volle kracht door je lijf

Een zwangerschapsbeha is echt geen overbodige luxe!

Jouw TO DO lijst voor deze week

Bespreek met je partner of jullie onderzoek willen laten doen

De adviezen over wat je wel of niet zou mogen eten

Kijk naar onze lijst voedingsmiddelen en zie in één

Als er in deze periode een echo moet worden gemaakt,

Wat zijn de alarmsignalen en wanneer lijkt het wel mee te vallen? Op de

Dagelijks komen we in contact met allerlei chemische middelen. Via voeding,

❖ Wat mag je wel en niet eten

Jouw TO DO lijst voor deze week

Het gezicht begint nu echt menselijke trekken te krijgen. De

Is jouw baby een jongen, dan begint deze week de penis te

Een gezonde leefstijl is nu extra belangrijk.

❖ Omgaan met stress

Jouw TO DO van deze week

Vanaf nu heet je baby een foetus en zo blijft de

Hoewel de foetus nog erg klein is, ongeveer 4 cm

De baby kan al flink bewegen, alleen voel jij er nog

Heb je al nagedacht over kraamzorg?

Welke cursus past bij jou?

Een goede voorbereiding is het halve werk, dat weten we allemaal.

Mooie herinneringen wil je bewaren, toch?

Ongeveer 5 cm lang en 10 gram. De ogen zijn volledig

Een veel gehoorde vraag tijdens de zwangerschap blijft:

Voor verpakte kazen die je in de Nederlandse supermarkt

Fit je zwangerschap door

Sommige sporten worden afgeraden.

Af en toe een glaasje wijn moet toch kunnen?

Er is nu een samenwerking tussen de hersenen en de

De baby begint de longfunctie te oefenen door

Klachten & kwaaltjes

Nergens last van? Gelukkig maar, geniet ervan!

Mag ik tillen? Schilderen? Mijn haar verven? Naar de sauna?

Herken je dit? Lees ons dossier Is het veilig? Mag ik?

Hoeveel mag je eigenlijk aankomen?

❖ Gewichtstoename tijdens de zwangerschap

Aan het eind van deze week is je baby geheel

Het lichaam van de baby is bedekt met fijne

De baby is nu ongeveer 7 cm lang.