Wat is theologie?

Als het woord theologie wordt genoemd, dan denken mensen al snel aan de kerk, bijbel-studies of
een prekende dominee. Veelal wordt deze term geassocieerd met het Christendom, wat vrij normaal
is in een land waar het Christendom de dominante religie is. Dankzij de opkomst van de
multiculturele samenleving in samenhang met de ontkerkelijking begint er een verschuiving te
komen op dit vlak. De Islam neemt namelijk toe, waar het Christendom afneemt. Hierdoor zien we
dat de interreligieuze dialoog meer aan de orde komt, en er meer vraag is naar theologen met een
net wat andere kijk, namelijk door de ogen van een moslim.

Etymologisch

In het Arabisch is de meest gepaste term voor dit vak 'ʿilm al-dīn'. Het woord ʿilm betekent 'kennis' of
'wetenschap' en verwijst naar het begrijpen van informatie binnen een bepaalde wetenschap. ' al-
dīn' betekent het geloof of de religie. Wanneer we dus de term 'ʿilm al-dīn' vertalen, zouden we het
letterlijk 'wetenschap van de religie' of 'kennis van de religie' noemen. Deze term wordt vaak
gebruikt om te verwijzen naar theologische studies binnen de islam, maar wordt soms ook voor
andere studies gebruikt. Het is een brede term, omdat je bij de theologie ook een breed scala aan
onderwerpen en concepten bestudeerd.

Echter is het een verkeerde opvatting om ervan uit te gaan dat deze wetenschap enkel in gaat op de
religieuze teksten. Zo speelt het rationeel denkvermogen en het gebruik van logica een grote rol bij
het bestuderen van deze wetenschap.

Theologie is er voor de mens

Wanneer we kijken naar alle geloven, komen we bijna altijd uit op hetzelfde standpunt. De
geschriften, geboden en handelingen zijn er voor de mens, en niet voor God. Het is natuurlijk
vreemd om bepaalde handelingen of daden van aanbidding te verrichtten voor een entiteit die
volkomen onafhankelijk is van wat wij doen. We doen dit immers enkel om onze eigen positie in het
hiernamaals veilig te stellen, of in uitzonderlijke gevallen door een vorm van liefde of dankbaarheid
die wij hebben jegens God. Hierdoor is theologie een vak dat de mens juist verduidelijking biedt.

Je draagt bij theologie als het ware de logica achter bepaalde religieuze gedachten en verplichtingen
over op een doelgroep. Deze logica helpt bij het begrijpen van waarom we dingen doen, en waarom
we in bepaalde dingen geloven. Je vertaalt dus moeilijke, ingewikkelde concepten voor een publiek
die hier misschien niet in is gespecialiseerd. Als je niet weet hoe je iets overbrengt op verschillende
publieken, dan kan je het als theoloog heel moeilijk krijgen. Daarom is een goed begrip van de
menselijke psyche essentieel, dan weet je namelijk hoe je het beste deze concepten kan vertalen.

Theologie in de multiculturele samenleving

Doordat de Islam steeds meer toeneemt in Nederland, is de vraag naar Islamitische theologen groter
dan ooit. Veel moslimjongeren die in detentie zitten of met mentale problemen kampen, hebben
baat bij het geloof. Dit geloof dient duidelijk uitgelegd te worden, zodat zij hier hun rust in kunnen
vinden. Op deze manier hebben zij een ethische leidraad in het leven die hen op het juiste pad kan
houden en ervoor zorgt dat zij een waardevolle bijdrage kunnen leveren aan de maatschappij.
Doordat de Islam door steeds meer mensen wordt vertegenwoordigd, wakkert dit ook de
interreligieuze dialoog aan.