Chương 1 TỔNG QUAN VỀ ĐỘNG CƠ MỘT CHIỀU VÀ BỘ BIẾN ĐỔI XUNG ÁP

Máy điện một chiều là loại máy điện biến cơ năng thành năng lượng điện một chiều
( máy phát ) hoặc biến điện năng dòng một chiều thành cơnnăng (động cơ một
chiều).. Õ máy điện một chiều từ trường là từ trường không đổi. Để tạo ra từtrường
không đổi người ta dùng nam châm vĩnh cửu hoặc nam châm điệnđược cung cấp
dòng điện một chiều.

. Máy điện một chiều cho phép điều chính tốc độ trong khoảng rộng vàmô men mở
máy lớn vì vậy nó được sử dụng rộng rãi làm động cơ kéo,khicần điều chỉnh chính xác
tốc độ động cơ trong khoảng rộng, máy điện một chiều còn được sử dụng rộng rãi
làm nguồn nạp ắc quy, hàn điện, nguồn cung cấp điện..\

1.1. PHÂN LOẠI ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU

Động cơ điện một chiều phân loại theo kích từ thành những loại sau:
-Kích từ độc lập.
-Kich từ song song
-Kích từ nối tiếp.
-Kích từ hỗn hợp.
1.2. CÂU TẠO VÀ HoẠT ĐỘNG CỦA ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
Động cơ một chiều bao gồm 2 phần: phần cảm (startor) và phần ứng(rotor).
- Phần cảm (stator):
Phần cảm gọi là stator, gồm lõi thép làm bằng thép đúc, vừa là mạch từ
vừa là vỏ máy và các cực từ chính có dây quấn kích từ (hình 1.1), dòng
điện chạy trong dây quấn kích từ sao cho các cực từ tạo ra có cực tính liên
tiếp luân phiên nhau. Cực từ chính gắn với vỏ máy nhờ cat bulong. Ngoài
ra máy điên một chiều còn có nắp máy, cực từ phụ và cơ cấu chổi than.
Phần ứng (rotor):
Rotor gồm lõi thép, dây quấn phần ứng, cổ góp và trục máy:
+ Lõi thép phần ứng: Hình trụ bằng các lá thép kĩ thuật điện dày 0,5 mm,
được phủ sơn cách điện ghép lại. Các lá thép được dập các lỗ thong gió và
rảnh để đặt dây quấn phần ứng.
+ Dây quấn phần ứng gồm nhiều phần tử mắc nối tiếp nhau, đặt trong các
rảnh của phần ứng tạo thành một hoặc nhiều vòng kín. Phần tử của dây
quấn là một bối dây gồm một hoặc nhiều vòng dây, hai đầu nối với hai
phiến góp của phiến góp. Hai cạnh tác dụng của phần tử đặt trong hai rãnh
dưới hai cực từ khác tên.
+ Cổ góp (vành góp): gồm nhiều phiến đồng được ghép với nhau thành
một khối hình trụ, cách điện với nhau và cách điện với trục máy.
- Chổi than: Máy có bao nhiêu cực thì có bấy nhiêu chổi than. Các chổi
than cùng cực tính được nối với nhau để có một cực âm dương duy nhất
- Các bộ phận khác: cánh quạt, trục máy.