გეშტალტთერაპია ბავშვებთან და მოზარდებთან

ლექცია2

საქართველოს უნივერსიტეტი

მაგდა მაჭავარიანი,
EAGT აკრედიტებული ფსიქოთერაპევტი
19 დეკემბერი, 2022
 მაგდა მაჭავარიანი
 ინგლისური ენისა და ლიტერატურისა და ფსიქოლოგიის
მაგისტრი, EAGT ევროპაში აკრედიტებული
გეშტალტთერაპევტი, EMDR თერაპევტი
 ვ. ოკლანდერის სახ. გეშტალტ თამაშით თერაპიის
ინსტიტუტის თანადამფუძნებელი, თანადირექტორი და
ტრენერი
 თვითზრუნვის, ფსიქ. კეთილდღეობისა და ფსიქოთერაპიის
ეფექტურობის მკვლევარი, ფსიქოთერაპიის კვლევის
საზოგადოების (SPR) წევრი და ქვეყნის კოორდინატორი

გაცნობა  სეგი-ს (საქართველოს ეროვნული გეშტალტ ინსტიტუტი), WCI-

ის (ბავშვებთან და მოზარდებთან გეშტალტთერაპიის
დასავლეთ სანაპიროს ინსტიტუტი, კალიფორნია, აშშ) და
ტრავმა-ინფორმირებული ექსპრესიული ხელოვნებით
თერაპიის ინსტიტუტის (ნიუ-იორკი, აშშ) კურსდამთავრებული
 პროფესიული გვერდი - Magda Machavariani Psychotherapist
https://www.facebook.com/MagdaMachavariani.Gestalt
 გვერდი იუთუბზე
მაგდა მაჭავარიანი
https://www.youtube.com/channel/UC36HBZr-oQBpo_Tmy1K99mA
EAGT ევროპაში
აკრედიტებული  ელ. ფოსტა: machavarianimagda@yahoo.com
გეშტალტთერაპევტი
 ოჯახი: მეუღლე და ორი შვილი
  არამხარდამჭერ გარემოში, ბავშვი კრეატიულად ერგება
გარემოს - საკუთარი აქტუალური მოთხოვნილების
დასაკმაყოფილებლად კონტაქტის ადაპტაციის სხვადასხვა
გზებს მიმართავს!
 წინააღმდეგობა არის ბავშვის/მოზარდის ბუნებრივი თავდაცვა,
როცა თავს არიდებს კონტაქტს, ძირითადად (შინაგანი ან

ბავშვის
გარემოში) მხარდაჭერის ნაკლებობის შემთხვევაში.

ადაპტაციის
გზები
  ბავშვთა და მოზარდთა გეშტალტთერაპიის
ფუძემდებლის, ვ. ოკლანდერის მიხედვით,
მასთან თერაპიაზე ნამყოფი ბავშვების
უმეტესობას ორი ძირითადი სირთულე აქვს:
 “Poor Sense of Self” - უჭირს კონტაქტი
საკუთარ თავთან და აქვს
არასრულფასოვნების განცდა (დაბალი
რატომ
თვითშეფასება), რაც საკუთარი
ხვდება ბავშვი
ემოციური და სენსორული
გამოცდილების ბლოკირების შედეგია
თერაპიაზე?
 „Inability to Make Good Contact“ - უჭირს
ურთიერთობა, კარგი კონტაქტის
დამყარება გარემოსთან (წიგნებთან,
მასწავლებლებთან, მშობლებთან, სხვა
ბავშვებთან, და ა. შ.): მოსმენა,
ყურადღების კონცენტრაცია და დანახვა,
შეხება, ყნოსვა, გემო შეგრძნება.
სიმპტომები, რის გამოც ბავშვი
თუ მოზარდი თერაპიაზე ხვდება:
 შფოთვა /პანიკა / "წიკები"
 ყურადღების კონცენტრაციის
სირთულე, ჰიპერაქტიურობა
 ძალადობა / იგნორირება
 ენურეზი / ენკოპრეზი
(შარდის/განავლის შეუკავებლობა)


ქცევის სირთულეები
საყვარელი ადამიანის/ცხოველის
გარდაცვალება და გლოვა
 დანაკარგთან შეგუების პრობლემა /
განშორების შფოთვა
 ბულინგი / კიბერბულინგი
 თანატოლებთან ურთიერთობის
სირთულეები
 სწავლის სირთულეები
 ოჯახის ცვლილებები (შვილად
აყვანა, მშობლების განქორწინება,

დედმამიშვილის დაბადება)
შიშები / ფობიები
თანატოლების ზეწოლა

 პერფექციონიზმი
 ინტენსიური ემოციები (სევდა,
ბრაზი)
 მეტისმეტი სიმორცხვე და
თავდაუჯერებლობა
 ძილის პრობლემები
 ტრავმული გამოცდილება და სხვ.
  გეშტალტთერაპიის მიზანია არა ბავშვის „გამოსწორება“ ან მისი
„ცუდი“ ქცევის მართვა/შეცვლა, არამედ ბავშვის მალადაპტური
ქცევის მიღმა მის საჭიროებებსა და განცდებზე ფოკუსირება და
მისი ჯანსაღი განვითარების პროცესის აღდგენის მხარდაჭერა -
შედეგია, ბედნიერი ბავშვი, რომელსაც აქვს კარგად ყოფნის
განცდა (wellbeing).
 ბავშვი, რაც უფრო მეტად შედის კონტაქტში საკუთარ თავთან და
თერაპიის გარემომცველ სამყაროსთან, რაც უფრო მეტად აცნობიერებს,

მიზნები გამოხატავს და იკმაყოფილებს საკუთარ საჭიროებებს, მით

ნაკლებად ავლენს ე.წ. „რთულ“ ქცევას და სხვადასხვა
სიმპტომებს.
  გეშტალტ თამაშით თერაპია მოიცავს თერაპევტთან მე/შენ
ურთიერთობის პროცესში ბავშვის განვითარების პროცესის
აღდგენისთვის ახალი გამოცდილების შექმნას და არა
კოგნიტური ინსაიტების ფორმირებას.
 თერაპიული ურთიერთობის ჩამოყალიბება
 კონტაქტზე მუშაობა (ორგანიზმული თვითრეგულაცია)
გეშტალტ  ბავშვის თვითობის გაძლიერებაზე მუშაობა - Self work

თამაშით (კონტექსტუალურ/ გარე საყრდენებზე მუშაობა, სხეულზე და

შეგრძნებებზე მუშაობა)

თერაპიის  ემოციების გაცნობიერებასა &

გამოხატვაზე მუშაობა
ძირითადი  აგრესიულ ენერგიაზე მუშაობა
ელემენტები  პოლარობებზე მუშაობა
 თვითზრუნვის პროცესი
 თერაპიის დასრულება
 ბავშვის რელაციურ ველთან
ურთიერთობა (მშობლები,
დედმამიშვილები, სკოლა და ა.შ.)
  თერაპიული ურთიერთობა, მე/შენ დიალოგი (I/Thou
Relationship)
 ბავშვებთან წარმატებული თერაპიული ურთიერთობის – მე-შენ
ურთიერთობის კომპონენტებია:

თერაპიული
ურთიერთობა
  პირველი კონტაქტი - სატელეფონო ზარი მშობელთან ანდა
ბავშვთან/მოზარდთან
 პირველი სესია:
 მიზანი: ნდობაზე დაფუძნებული მე-შენ ურთიერთობის ფესვების ჩაყრა.
 მშობლებთან ანდა მშობლებთან და ბავშვთან შეხვედრა
 თერაპევტი ბავშვს ხვდება იქ, სადაც ის არის და არ ცდილობს მის შეცვლას!
აკვირდება, რა ხდება და როგორ განიცდის ამას ბავშვი, ბავშვის რეაქციებს,
მშობელსა და შვილს შორის ურთიერთობის დინამიკას, ასევე საკუთარ

პირველი სესია
განცდებს; ახალისებს პრობლემის გაჟღერება ყველას პერსპექტივიდან!
 ვისია პრობლემა? (ბავშვის/მოზარდის, მშობლის თუ სკოლის)
 Intake form/კითხვარი - optional
 ეთიკა და თერაპიის საზღვრები (კონფიდენციალობა და მისი
გამონაკლისები; სესიის ხანგრძლივობა და პროცესი; ანაზღაურება და
გაცდენა/გადატანა; მშობლის ფსიქოგანათლებისა და კონსულტაციის
სესიები; ოჯახური ფსიქოთერაპიის სესიები)
 „სახლი, ხე და ადამიანი“ ანდა „ოჯახის ნახატი“ - თერაპევტი აკვირდება, რა
და როგორ ხატავს ბავშვი, ასევე საკუთარ განცდებს; თერაპევტი არ
აკეთებს ინტეპრეტაციას!!! შესაძლოა გაუზიაროს ბავშვს საკუთარი
რეზონანსი, თან გადაამოწმოს ბავშვთან!
  მოიმარაგეთ ფურცელი, პასტელები
 ინსტრუქცია: “დახატე ნებისმიერი სცენა, რომელშიც იქნება
სულ მცირე ერთი სახლი, ერთი ხე და ერთი ადამიანი.“
 ხატავთ თქვენთვის (10 წთ)
 სურვილისამებრ, ჯგუფში აზიარებთ თქვენს ნახატს, იღებთ

ნახატი ლექტორის უკუკავშირს და აკვირდებით თქვენს განცდებს (15

წთ)

„სახლი, ხე,  სურვილისამებრ, უკუკავშირი - თქვენი განცდები, როცა

ადამიანი“
თქვენი ნახატის შესახებ უკუკავშირი მოისმინეთ (5 წთ)

აქტივობა: ხატვა
გაზიარების მიზანია: თერაპიული
ურთიერთობის განცდა
აქტივობის მიზანია: მხარდამჭერი
და მზრუნველი თერაპიული
ურთიერთობის მნიშვნელობის
დემონსტრირება
 მადლობა ყურადღებისთვის 

კითხვები & დღის

შეჯამება
  ვ. ოკლანდერი, „ფანჯრები ჩვენი ბავშვებისკენ“,
გამომცემლობა“არტანუჯი“, 2020. გვ. 221-249
 Oaklander, V. (1978). Windows to our children: A Gestalt
therapy approach to children and adolescents. New York,
NY: The Gestalt Journal Press. გვ. 181-205
 Oaklander, V. (2006). Hidden treasure: A map to the child’s
საკითხავი inner self. London, England: Karnac Books. გვ. 5-20

ლიტერატურა