SISTEM SEKOLAH

DI MALAYSIA

Dr. Syar Meeze Mohd Rashid

Pusat Kajian Pendidikan dan Kesejahteraan
Komuniti,
Fakulti Pendidikan,
Universiti Kebangsaan Malaysia
 2

Kenali bentuk
sekolah di Malaysia
 “
3

Jenis-jenis sekolah

Sekolah kerajaan

Sekolah bantuan kerajaan

Sekolah menengah
 4

Sekolah kerajaan
 5

Pra sekolah
 Sekolah tadika (prasekolah) : 4-6 tahun.
 Bukan pengajian wajib dalam Pendidikan Malaysia.
 Sebahagian besar Sekolah Kebangsaan mempunyai kelas
prasekolah.

 Pra sekolah (kerajaan), swasta dan pra sekolah (pendidikan khas)

 Satu program yang menyediakan pengalaman pembelajaran
kanak-kanak yang berumur 4+ dan 5+ tahun dalam jangka
masa satu tahun atau lebih sebelum memasuki ke Tahun
Satu.
 6

○ Sekolah Kebangsaan
Sekolah rendah ○ Sekolah Jenis Kebangsaan
pendidikan rendah)
○ Sekolah Kebangsaan Pendidikan Khas
 7

○ Sekolah Menengah (arus perdana)

○ Sekolah Menengah (Berasrama penuh)
Sekolah menengah
(pendidikan ○ Sekolah Agama Bantuan Kerajaan
menengah )
○ Sekolah Seni Malaysia
○ Sekolah Sukan
○ Sekolah Menengah Teknik
○ Sekolah Menengah Vokasional
 1. Sekolah Kebangsaan & Sekolah Menengah 8
2. Sekolah jenis Kebangsaan / sek Men Jenis Keb (sekolah conforming)
3. Sekolah Wawasan (gabungan sekolah)
4. Sekolah kulster (sekolah cemerlang)
Jenis-jenis 5. Sekolah premier (Sekolah cemerlang lebih 100 tahun)
sekolah di 6. Sekolah agama
7. Sekolah agama bantuan kerajaan
bawah KPM 8. Sekolah Mubaligh
9. Sekolah bestari (ICT)
10. Sekolah berpretasi tinggi (cemerlang & ada identity sendiri)
11.Maktab rendah sains mara
12.Sekolah berasrama penuh
13.Sekolah berasrama penuh integrasi
14.Sekolah seni
15.Sekolah sukan
16.Sekolah amanah (ssekolah separa korporat)
17.Sekolah transformasi
 9

JENIS SEKOLAH DAN

PROGRAM PENDIDIKAN KHAS
 10

○ Sekolah Pendidikan Khas

○ Program Pendidikan Khas Integrasi
○ Program Pendidikan Khas Inklusif
Pendidikan khas ○ Program Pemulihan Khas
○ Sekolah dalam hospital
○ Pusat Perkhidmatan Pendidikan Khas
3PK)
○ Sekolah integriti dan sekolah Henry
Gurney
 11

Pengenalan
Sekolah
Pendidikan Khas Sekolah Pendidikan Khas adalah sekolah yang menyediakan
pendidikan khas bagi murid berkeperluan khas (MBK) pada
semua peringkat persekolahan. Sekolah Pendidikan Khas ini
dikendalikan terus oleh Bahagian Pendidikan Khas (BPKhas).
 16

Sejarah
Program Tahun 1962
Pendidikan Program Pendidikan Khas Integrasi (PPKI) (Rancangan Percantuman) bagi
Khas Integrasi pendidikan kanak-kanak kurang upaya penglihatan di sekolah rendah dan
menegah arus perdana yang terpilih mula diperkenalkan.
(PPKI) Tahun 1963
Pembukaan kelas-kelas pendidikan khas Rancangan Percantuman kurang
upaya pendengaran di sekolah rendah dan sekolah menengah mula
dilaksanakan.
Tahun 1988
Kementerian Pendidikan Malaysia telah memulakan kelas perintis untuk
murid-murid peringkat rendah bermasalah pembelajaran dan seterusnya ke
suluruh Negara.
PPKI diuruskan oleh Jabatan Pendidikan Negeri
 17

1. Semua murid berkeperluan pendidikan Khas (MBK) berpeluang

untuk menerima akses pendidikan yang releven dan sesuai

Tujuan PPKI 2. Semua MBK perlu diperkembangkan bakat dan potensi murid
melalui pendidikan vokasional bagi menghasilkan insan yang
berkemahiran ke arah meningkatkan kualiti hidup.
3. Semua MBK diberi peluang untuk mengikuti Program Intervensi
Awal agar tahap keupayaan mereka dapat dioptimumkan.
4. Menyediakan peluang MBK untuk mengikuti program pendidikan
yang menjurus kepada peningkatan potensi sedia ada bagi
melahirkan kumpulan separuh mahir dan seterusnya menjadi aset
kepada negara.
5. MBK yang berpotensi seboleh-bolehnya ditempatkan secara
inklusif di kelas-kelas arus perdana.
 18

Program
Pendidikan
Inklusif (PPI)
 19

Program
Pendidikan
Inklusif (PPI)
 20

Program
Pendidikan
Inklusif (PPI)
 21
1. Program Pemulihan Khas telah dilaksanakan oleh Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM)
semenjak tahun 1960an bagi membantu murid-murid di sekolah rendah yang menghadapi
masalah khusus dalam pembelajaran iaitu menguasai kemahiran asas membaca, menulis dan
mengira (3M).
2. Pada tahun 1983, sistem pendidikan Malaysia telah memperkenalkan Kurikulum Baru Sekolah
Program Rendah (KBSR) yang memberi fokus kepada masalah menguasai kemahiran asas. Usaha bagi
Pemulihan menangani masalah tersebut dijalankan menerusi Program Pemulihan Khas yang diwujudkan di
setiap sekolah rendah.
Khas 3. Fokus ke arah membasmi masalah 3M ini turut termaktub di dalam Teras Ketiga :
Memperkasakan Sekolah Kebangsaan dan Teras Keempat : Merapatkan Jurang Pendidikan;
dalam Pelan Induk Pembangunan Pendidikan (PIPP) 2006 - 2010. Melalui kedua-dua teras ini,
beberapa pelan tindakan dirancang untuk memastikan murid-murid menguasai kemahiran asas
3M pada Tahap 1. KPM telah memperkasakan Program Pemulihan Khas dengan menaik taraf
kelas Pemulihan Khas dan menyediakan Guru Pemulihan terlatih yang mencukupi termasuk di
Sekolah Kurang Murid (SKM).
4. Melalui Transformasi Pendidikan, Program Literasi dan Numerasi (LINUS) telah diperkenalkan
pada bulan Ogos 2009. Program LINUS adalah sebahagian daripada Bidang Keberhasilan
Utama Negara (NKRA) Pendidikan dalam Program Transformasi Kerajaan merupakan satu
kesinambungan daripada program yang sedia ada bagi mengatasi masalah penguasaan
kemahiran asas 3M dengan lebih sistematik. Pelaksanaan Program LINUS mensasarkan 100%
murid Tahun 3 menguasai kemahiran Literasi dan Numerasi sebelum naik ke tahun 4 melalui
Tahun 2013 kecuali Murid Berkeperluan Khas (MBK).
 22

Memastikan semua murid di Tahap 1 sekolah rendah menguasai kemahiran

Program asas membaca, menulis dan mengira (3M) kecuali Murid Berkeperluan Khas
Pemulihan (MBK)

Khas
Setelah mengikuti program ini murid dapat :
 Menguasai kemahiran asas 3M
 Meneruskan pembelajaran di kelas biasa
 Membina keyakinan diri dan bersikap positif terhadap
pembelajaran
 1. Pusat Perkhidmatan Pendidikan Khas (3PK) merupakan pusat khidmat23
setempat yang menyediakan perkhidmatan sokongan berbentuk intervensi,

Pusat rehabilitasi dan konsultasi dalam bidang khusus iaitu Audiologi, Psikologi,

Perkhidmatan Patalogi Pertuturan Bahasa, Terapi Carakerja dan Peripatetik.

Pendidikan 2. Sokongan 3PK bertujuan meminimakan impak ketidakupayaan Murid
Khas (3PK) Berkeperluan Khas (MBK) bagi membolehkan MBK menjalani proses
pembelajaran dengan lebih baik selain membimbing MBK ke arah hidup
berdikari serta bermakna.
3. Pengurusan 3PK negeri berada di bawa seliaan Cawangan Latihan dan
Khidmat Bantu (CLKB), Bahagian Pendidikan Khas, Kementerian Pendidikan
Malaysia. Terdapat 12 buah 3PK di seluruh Malaysia yang beroperasi di
Sekolah Pendidikan Khas dan satu (1) beroperasi di Bahagian Pendidikan
Khas.
 1. Melaksanakan program saringan kepada murid yang mempunyai ciri-ciri24
berkeperluan khas.

Fungsi Pusat 2. Melaksanakan ujian/penilaian dengan menggunakan peralatan

Perkhidmatan khas/instrumen standard bagi mengenal pasti masalah-masalah spesifik

Pendidikan yang dihadapi oleh kanak-kanak dan MBK.
Khas (3PK) 3. Melaksanakan program intervensi/rehabilitasi bagi meminimakan impak
ketidakupayaan kanak-kanak dan MBK.
4. Melaksanakan program intervensi awal dari aspek domain-domain
perkembangan bagi kesediaan kanak-kanak ke alam persekolahan.
5. Menyediakan perkhidmatan konsultasi mengikut bidang khusus iaitu
Peripatetik, Audiologi, Patalogi Pertuturan Bahasa, Terapi Carakerja dan
Psikologi bagi menyokong pendidikan MBK secara menyeluruh
 Audiologi 1. Ujian audiologikal 25
2. Penilaian diagnostik pendengaran
3. Program rehabilitasi pendengaran

Perkhidmatan 4. Pemeriksaan dan penilaian alat bantu pendengaran dan assistive

listening devices

sokongan Pusat 5. Memberi konsultasi kepada ibu bapa/penjaga dan guru

Perkhidmatan Patalogi 1.
2.
Ujian saringan
Penilaian diagnostik pertuturan bahasa

Pendidikan
(pertuturan bahasa) 3. Program rehabilitasi pertuturan bahasa
4. Konsultasi berkaitan komunikasi dan pertuturan bahasa kepada ibu

Khas (3PK)
bapa/penjaga dan guru

1. Ujian saringan dengan menggunakan instrumen standard

Peripatetik 2. Program Intervensi masalah pembelajaran
3. Pengurusan klien dengan profesional atau agensi yang berkaitan
4. Konsultasi berkaitan dengan keperluan pembelajaran/pendidikan MBK

Terapi Carakerja 1. Ujian saringan

2. Penilaian terapi carakerja
3. Program intervensi terapi carakerja
4. Konsultasi kepada ibu bapa/penjaga dan guru

1. Ujian saringan
Psikologi 2. Penilaian diagnostik bagi mengesan masalah spesifik MBK
3. Program Intervensi
4. Konsultasi kepada ibu bapa/penjaga dan guru
26
  Sekolah Dalam Hospital (SDH) adalah satu inisiatif bersama Kementerian Pendidikan 27
Malaysia dan Kementerian Kesihatan Malaysia bagi mengatasi keciciran murid yang
ketinggalan sesi persekolahan apabila menerima rawatan untuk tempoh yang lama atau
berulang di hospital.
 SDH merupakan pusat pembelajaran di hospital yang khusus dan berstruktur, berfokus
kepada kesediaan dan keupayaan murid bermasalah kesihatan.
Sekolah dalam  Pembelajaran di SDH adalah berorientasikan didik hibur dan fleksibel di mana guru sebagai

Hospital SDH
pemudahcara untuk membantu mereka mengikuti pembelajaran di SDH.
 Oleh itu, kelangsungan pembangunan modal insan dapat diteruskan di luar amalan
persekolahan yang konvensional. Penggunaan nama "Sekolah Dalam Hospital" telah
dipersetujui dalam Mesyuarat Jawatankuasa Induk Sekolah Dalam Hospital KPM Bil. 4/2011
bertarikh 19 Mei 2011 yang dipengerusikan oleh Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia
(KPPM).
 Mesyuarat juga memutuskan bahawa Bahagian Pendidikan Khas (BPKhas) diberi
tanggungjawab sebagai pentadbir dan pengurus SDH. SDH Malaysia berpandukan Model
Hospital School in Australia (The Children's Hospital at Westmead. Royal Noith Shore
Hospital and Sydney Children's Hospital. Randick) yang telah disesuaikan mengikut konteks
Malaysia.
 Sehingga kini terdapat 15 buah SDH di seluruh negara. Pelaksanaan Program SDH sentiasa
mendapat perhatian dan kerjasama daripada pihak agensi luar seperti Badan Bukan
Kerajaan dan syarikat-syarikat korporat bagi memenuhi tanggungjawab sosial mereka.
Sumbangan-sumbangan yang diterima amat bermanfaat untuk merealisasikan perancangan
aktiviti-aktiviti dalam program ini.
 28

Objektif Sekolah 1. Menyediakan pendidikan yang formal dan berstruktur dalam persekitaran
dalam Hospital yang kondusif secara santai / didik hibur (fun learning) bagi murid yang
SDH sedang dirawat di hospital
2. Menyokong dan memberi rangsangan kepada murid untuk meneruskan
pembelajaran supaya tidak tercicir dalam pelajaran.
3. Menyediakan perkhidmatan pendidikan kepada semua peringkat umur
kanak-kanak yang bersekolah tanpa batasan tempat dan keadaan.
4. Menyediakan pendidikan di hospital bagi murid sakit melalui pelbagai
pendekatan sebagai satu bentuk terapi.
 29

Lokasi SDH
 30

1. Warganegara dalam peringkat persekolahan daripada

Kelayakan prasekolah hingga menengah atas.
belajar di SDH
2. Berdaftar di sekolah kerajaan.
3. Dijangka menerima rawatan di wad lebih daripada 3 hari dan
berulang (dialisis) atau rawatan berulang.
4. Diperakukan oleh pegawai perubatan sebagai murid yang
mempunyai kesediaan belajar (clinically fit).
5. Mendapat kebenaran bertulis daripada ibu bapa/penjaga.
 31

Pengajaran dan
pembelajaran
SDH
 32

1. Penubuhan Sekolah Integriti (SI) dan Sekolah Henry Gurney

Sekolah (SHG) adalah untuk menyediakan pendidikan secara formal di
Integriti dan institusi penjara dengan kerjasama antara Kementerian
sekolah Henry Pendidikan Malaysia dan Jabatan Penjara Malaysia.
2. Pendidikan di penjara ini disediakan kepada penghuni yang
Gurney berumur antara 15 hingga 21 tahun. Terdapat dua kumpulan
pelajar yang bersekolah iaitu juvana di Sekolah Henry Gurney
dan banduan muda di Sekolah Integriti.
3. Bermula pada tahun 2008, enam SI dan dua SHG ditubuhkan
bagi memberi peluang kedua kepada juvana dan banduan muda
memperbaiki diri dalam aspek akademik, kokurikulum dan
sahsiah diri. Sehingga 2017, terdapat lapan (8) SI dan empat (4)
SHG di seluruh negara.
 33
 Menyediakan sistem pendidikan formal berdasarkan kurikulum
Konsep Kementerian Pendidikan Malaysia.
pelaksanaan  Pengurusan dan pentadbiran sekolah di bawah Sektor
Sekolah Pendidikan, Jabatan Penjara Malaysia.
 Jalinan kerjasama Kementerian Pendidikan Malaysia dengan
Integriti dan Jabatan Penjara Malaysia dalam urusan profesionalisme guru
sekolah Henry dan operasi pendidikan.
Gurney  Pengelasan pelajar bukan berdasarkan umur tetapi mengikut
tahap pencapaian akademik.
 Kelas- kelas yang ditawarkan :
1. 3M (Membaca, Menulis dan Mengira)
2. Tingkatan 1 dan 2
3. PraSPM
4. STPM
5. SPM
 34

Peranan KPM
dalam 1. Urus setia Mesyuarat Pengoperasian SI dan SHG
Pelaksanaan 2. Urus setia Mesyuarat Jawatankuasa Teknikal Juvana
Sekolah dan Banduan Muda
Integriti dan 3. Menyediakan dan menempatkan guru mengikut
sekolah Henry keperluan di SI dan SHG
Gurney 4. Kemudahan buku teks dan keperluan pembelajaran
murid yang lain tertakluk kepada permohonan yang
dikemukan oleh pihak JPM dan bergantung kepada
kedudukan kewangan sedia ada KPM.
 35

Senarai sekolah
 “
36

PROSES PENEMPATAN
MURID BERKEPERLUAN
KHAS
 37
○ Memberi penempatan pendidikan yang sesuai kepada murid
dengan keperluan khas

Penempatan
• Penempatan dibuat berdasarkann prinsip
murid “least restrictive environment” atau

berkeperluan Prinsip persekitaran yang paling tidak menghadkan

• Seboleh yang mungkin, seseorang murid
khas penempatan harus ditempatkan belajar bersama-sama
murid biasa

• Penempatan dibuat berdasarkan tahap

masalah murid
Amalan • Biasanya mendapat persetujuan bagi
penempatan yang dicadangkan
penempatan
 KELAS BIASA 38
1. Situasi ideal
• Murid ditempatkan mengikut darjah/gred sendiri
• Bantuan dan pemantauan diberikan oleh guru khas

Jenis • Akomodasi dan modifikasi yang sesuai diberikan kepada murid

penempatan 2. Amalan
a) Model Konsultansi
i. Konsultasi pakar
• Guru khas memberi nasihat kepada guru biasa tentang pengurusan dan pengajaran murid
khas
ii. Konsultasi kolaborasi
• guru dan pakar-pakar dalam bidang lain bekerjasama untuk menyelesaikan masalah yang
dihadapi oleh murid
b) Team/ Cooperative Teaching
• Guru khas dan guru biasa berkongsi mengajar kelas yang ada murid khas
c) Teacher assistance teams
• Sekumpulan guru bekerjasama untuk membantu murid yang ditempatkan di kelas biasa
 Bilik Resos 39

Turut dikenali sebagai program “pull out”

Jenis Perlaksanaan:
penempatan  Murid di kelas biasa di tarik keluar dari kelas untuk
menerima pengajaran akademik (secara individu atau
kumpulan)
 Perkhidmatan khas seperti latihan bahasa dan pertuturan,
latihan orientasi dan mobiliti atau terapi fizikal
 40
Kelas khas
• Turut dikenali sebagai self-contained class
• Perlaksanaan:
Jenis
1. murid ditempatkan dalam kelas bersama-sama murid
penempatan
lain yang juga dari kategori yang sama (program
integrasi)
2. Kadangkala mereka menghabiskan sedikit masa di
kelas biasa untuk menerima pengajaran tertentu
(inklusif separa)
 Sekolah Khas 41

 Semua murid yang belajar di sekolah khas terdiri daripada mereka yang
mengalami kurang upaya (contoh: kurang upaya penglihatan dan
pendengaran)

Jenis  Biasanya murid terdiri daripada mereka yang mengalami kecacatan yang
teruk
penempatan
 Perlaksanaan:
1. sekolah harian
2. murid belajar di sekolah khas
3. murid balik selepas waktu persekolahan
4. Sekolah berasrama
5. murid belajar di sekolah khas
6. selepas waktu persekolahan murid balik ke asrama
 42
Pengajaran berdasarkan rumah/hospital

 guru pendidikan khas pergi ke rumah murid atau ke

Jenis hospital untuk mengajar murid
penempatan  Biasanya perkhidmatan sedemikian adalah buat
sementara sehingga murid sedia pulang ke sekolah
 43
Pengajaran berdasarkan rumah/hospital

 guru pendidikan khas pergi ke rumah murid atau ke

Jenis hospital untuk mengajar murid
penempatan  Biasanya perkhidmatan sedemikian adalah buat
sementara sehingga murid sedia pulang ke sekolah

Pemulihan dalam Komuniti

Perkhidmatan pendidikan disediakan di kawasan tempat

tinggal murid.
44
45
46
 47

Terima kasih !
Ada sebarang soalan?