TÜRK HALK BİLİMİ ÖDEVİ

MUHAMMAD SALAFUSH SHALİH

B190206551
VI. BÖLÜM: HALK BİLİMİ VERİ TOPLAMA VE İNCELEME TEKNİKLERİ.

1. Alan araştırması incelemeyle ilgili temel kavramlarda neler var?

Cevap: Alan (Saha), Kaynak Kişi, İcra ve İcracı, Bağlam (Ortam), Derlemeci, Örneklem,
Hipotez, Fenomen, Problem, Veri toplama araçları ve Monografi.

2. Alan ya da Saha bir köy olabileceği gibi ne olabilir?

Cevap: Alan ya da Saha bir köy olabileceği gibi bir mahalle, bir fabrika, bir okul da olabilir.

3. Orhan Acıpayamlı’nın kitabı ne ad verilir?

Cevap: Orhan Acıpayamlı’nın kitabı “Türkiye’de Doğumla İlgili Adet ve İnanmaların
Etnolojik Etüdü” ad verilir.

4. Orhan Acıpayamlı’nın kitabı ne zaman çıkarmış?

Cevap: Orhan Acıpayamlı’nın kitabı 1961 Tarihli çıkarmış.

5. Barlas Uğurol’un kitabı ne ad verilir?

Cevap: Barlas Uğurol’un kitabı “Anadolu Dügünlerinde Monografiler” ad verilir.

6. Barlas Uğurol’un kitabı ne zaman çıkarmış?

Cevap: Barlas Uğurol’un kitabı 1974 Tarihli çıkarmış.

7. Hipotez nedir?
Cevap: Hipotez (önerme/varsayım) olarak adlarından fikir, önsezi ve soruları bilimsel bilgiye
dönuştürmek için bilimsel yöntemlerin kullanılmasıdır.

8. Monografi nedir?
Cevap: Bilimsel alanlarda özel bir konu veya sorun üzerine yazılan inceleme.

9. İcra ne demek?
Cevap: İcra, bir halk bilgisi ürünün anlatıcı ya da gösterimci tarafından belli bir amaçla belli
bir ortamda anlatımı ya da gösterimi anlamına gelir.

10. Anket ya da Sorgulama nasıl oluşturur?

Cevap: Araştırıcının daha çok araştırma bölgeşiyle ilgili ön bilgileri toplamak amacıyla
oluşturduğu sorulardan oluşmaktadır.
1. "Kaynak kişi" halk bilimsel ürünleri yaratan, icra eden ve aktaran kişidir.

Yukarıda sözü edilen nitel araştırma tekniği, aşağıdakilerden hangisidir?

a. Kaynak Kişi
b. Hipotez
c. Anket
d. Monografi
e. Bağlam

2. “Bir araştırmacının daha büyük bir havuzdan seçtiği ve nüfusa genellediği daha küçük bir
örnek bir olaylar kümesidir.”

Yukarıda sözü edilen nitel araştırma tekniği, aşağıdakilerden hangişidir?

a. Hipotez
b. İcra
c. Örneklem
d. Olgu
e. Alan

3. Aşaıdakilerden hangisi Orhan Acıpayamlı’nın kitabı?

a. Sindel Köyünün Toplumsal ve Ekonomik Yapısı

b. Hal Köyünün Etnoljik Etüdü
c. Anadolu Düğünlerinde Büyüsel İnanmalar
d. Türkiye’de Doğumla İlgili Adet ve İnanmaların Etnolojik Etüdü
e. Hepsi Orhan Acıpayamlı’nın kitabıdır

4. Daha çok araştırma bölgesiyle ilgili ön bilgileri toplamak amacıyla oluşturulan sorulardan
meydana gelir.

Yukarıda sözü edilen nitel araştırma tekniği, aşağıdakilerden hangisidir?

a. Anket
b. Örneklem
c. Hipotez
d. Bağlam
e. Alan
5. Aşağıdakilerden hangisi, nitel araştırma yöntemlerine başvuran disiplinlerin ortak
amacıdır?

a. Bozulan çevrenin canlılar üzerindeki olumsuz etkilerini tespit etmek

b. İnsan davranışını, içinde bulunduğu ortam içinde çok yönlü bir şekilde anlamaya
çalışmak
c. Mistik deneyimleri anlamlandırmak
d. Zenginlik ve uygarlık arasındaki ilişkiyi sorgulamak
e. Hepsi doğru

6. Aşağıdakilerden hangisi Monografi anlamı?

a. Bilimsel alanlarda özel bir konu, sorun ya da bir kişi üzerine yazılan ve kendi başına
bir bütün oluşturmaktadır
b. Bir araştırmacının daha büyük bir havuzdan seçtiği ve nüfusa genellediği daha küçük bir
örnek olaylar kümesidir
c. Daha çok araştırma bölgesiyle ilgili ön bilgileri toplamak amacıyla oluşturulan sorulardan
meydana gelir
d. A ve B doğru
e. B ve C doğru

7. Nermin Erdentuğ’un kitabı ne ad verilir?

a. Sindel Köyünün Toplumsal ve Ekonomik Yapısı

b. Hal Köyünün Etnoljik Etüdü
c. Anadolu Düğünlerinde Büyüsel İnanmalar
d. Türkiye’de Doğumla İlgili Adet ve İnanmaların Etnolojik Etüdü
e. Hepsi Orhan Acıpayamlı’nın kitabıdır

8. Derleme ya da alan araştırmasına çıkılmadan önce ilgili alanyazın okumaların yapılması,

neler dikkate alınmak gerekiyor?

a. Amaç
b. problem
c. yöntem
d. sınırlılıklar
e. Hepsi doğru
9. Derleyici soru-cevap faslında neler dikkate almalıdır?

a. Sözü
b. Mimikleri
c. Jestleri
d. Hareketleri
e. Hepsi doğru

10. Ses ve görüntü kayıt cihazında kaydedilerek derlenen malzemenin deşifresi ,

sınıflandırılması, arşivlenmesi, ve incelemesi gerekmektedir.

Yukarıda sözü edilen aşağıdakilerden hangisidir?

a. Derleme öncesinde
b. Derleme sırasında
c. Derleme sonrasında
d. Anket yapılırken
e. Hepsi yanlış

VII. BÖLÜM: HALK BİLGİSİNİN MİMARİYE DÖNÜK TEMSİLLERİ.

1. Yapım sistemlerinde neler var?

Cevap: Yapım sistemlerinde Oyma Sistemler, Yığma Sistemler, İskelet Sistemler, Karma
Sistemler var.

2. Dünyada bilinen en eski yapı malzemeleri neler var?

Cevap: Dünyada bilinen en eski yapı malzemeleri Taş, Toprak ve Ahşap var.

3. Karma sistemler nasıl yapılır?

Cevap: Karma Sistemler yığma ve iskelet sistemlerin birlikte kullandığı yapılar.

4. Taş duvarlar nerede gösterilebilir?

Cevap: Taş duvarlar Mısır, Yunan ve Güney Amerika kültüleri gösterilebilir.

5. İskelet Sistemlerin açıklaması aşağıya yazınız!

Cevap: Geleneksel mimaride iskelet sistemin temel yapı malzemesi ahşaptır. İskelet sistemler
yapılar taşıyıcı iskelet ve dolgu olmak üzere iki şekilde ele alınmaktadır.
1. Yığma sistemlerde özellikle taş ve kerpiç yapılarda taşıyıcı duvarlar kaç sentimetre
kalınlığında olabilmektedir?

a. 40-50 cm
b. 50-60 cm
c. 60-70 cm
d. 70-80 cm
e. 80-90 cm

2. Aşağıdakilerden hangisi Ulaşım Amaçlı Yapılar?

a. Merdiven
b. Pencere
c. Yollar
d. Köprüller
e. C ve D doğru

3. Aşağıdakilerden hangisi Bitkisel Motiflerden biri değildir?

a. Laleler
b. Asmalar
c. Sarmaşıklar
d. Çiçekler
e. Koçbaşı

4. Aşağıdakilerden hangisi geleneksel mimarının yapı malzemeleri arasında bahsedilmez?

a. Ahşap
b. Tuğla
c. Demir
d. A ve B
e. C ve D

5. Dünyadaki en eski yapı malzemeleri nedir?

a. Taş
b. Toprak
c. Ahşap
d. Demir
e. Çimento
VIII. BÖLÜM: HALK BİLGİSİNİN EKONOMİYE VE TEKNOLOJİYE DÖNÜK
TEMSİLLERİ.

1. Halk Ekonomisi nedir?

Cevap: Halkın, geçim ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla oluşturduğu, geleneksel yollardan
edindiği, dış kültürlerden esinlendiği ya da özümsediği üretim ve tüketim alışkanlıkları,
davranışları ve bu süreçte kullandığı geleneksel yol, yöntem, araç ve gereçlerin tümünü
derleyip değerlendirmeyi amaçlayan halk bilimi incelemedir.

2. Halk ekonomisi zamana göre uğradığı neler değişimleri ele alıp incelemektedir?
Cevap: Öncelikle toplayıcılık, avcılık, balıkçılık, hayvancılık, aracılık, yaylacılık, göçebelik,
bağcılık, bahçıvanlık, meyvecilik vd. her türlü alışveriş, esnaflık ve işçilik gibi temel tüketim
ve üretim biçimlerini ve bütün bunların zamana göre değişmektedir.

3. Neler hammadde olarak toprak kullanılan geleneksel meslekler var?

Cevap: Kil ve Çamur gibi malzemeler yardımıyla icra edilen ve geçimlik karakterde bir
meslek halini alan faaliyet kolları arasında çömlekçilik, seramikcilik ve tandır yapımcılığı yer
almaktadır.

4. Neler hammadde olarak ağaç kullanılan geleneksel meslekler var?

Cevap: Oymacılık, Kakmacılık, nalın yapımı, takunya yapımı, rölyef yapımı, külekçilik,
şimşir tarak yapımı, tahta kaşıkçılık, haratlık, bastonculuk, beşik yapımı ve müzik aletleri
yapımı gibi pek çok meslek, ağaç ham maddeli meslekler kapsamında değerlendirilir.

5. Ağaçlardan yapılan eşyalar nelerdir?

Cevap: Ağaçlardan yapılan eşyalar sehpa, kurşu kalem, kağıt, fotoğraf çerçevesi, kitaplık,
ayakkabılık vd.dir.

6. Kil ve çamurlardan yapılan eşyalar nelerdir?

Cevap: Vazo, heykel, sütlaç kasesi, yoğurt kasesi, tencere kapağı vd.dir.

7. Tarım kolundaki halk ekonomisinin araçları nelerdir?

Cevap: Anadut, çapa, pulluk gibi tarım koluna aittir.

8. Türk halk hayatında geçmişten günümüze kadar aydınlatma aracı nelerdir?

Cevap: Türk halk hayatında geçmişten günümüze çıra, meşale, kandil, mum, şamdan, idare
lambası, fener, gaz lambası, lüks lambası vb. aydınlatma aracı vardır.

9. Sepetçi ne yapar?
Cevap: Sepetçi meyve sepeti, yumurta sepeti, çamaşır sepeti vb. yapar.

10. Sepetleri yapmak için hangi malzemeler kullanıyor?

Cevap: Rattan, ahşap ve bambu kullanıyor.
1. Ham madde olarak Maden kullanılan geleneksel meslekler nedir?

a. Hayvancılık
b. Bakırcılık
c. Avcılık
d. Sepetçilik
e. Balıkçılık

2. Aşağıdakilerden demirlerden yapılan eşyalar hangisidir?

a. Sepet
b. Sehpa
c. Bıçak
d. Kılıç
e. C ve D doğru

3. Aşağıdakilerden hangisi derilerden yapılan eşyalar değildir?

a. Kitap cilt kapağı

b. Ayakkabı
c. Ceket
d. At eyeri
e. Çekiç

4. Aşağıdakilerden avcılık araç-gereçleri hangisidir?

a. Tuzaklar
b. Çapa
c. Sepet
d. Kandil
e. Hespsi doğru

5. Aşağıdakilerden hangisi arıcılık koluna ait?

a. Petek hanı
b. Kovan
c. Seren
d. A, B ve C doğru
e. Hepsi yanlış
6. Aşağıdakilerden taşlardan yapılan eşyalar hangisidir?

a. Biblo
b. Vazo
c. Küpe
d. Tencere
e. A ve C doğru

7. Aşağıdakilerden hangisi madenlerden yapılan eşyalar değildir?

a. Makaslar
b. Körük
c. Ocak
d. Çark
e. Fotoğraf çerçevesi

8. Yorgancılık araçları nelerdir?

a. Makas
b. Yüksük
c. Tebeşir
d. Kantar
e. Hepsi doğru

9. Günümüzde Türk halıcılığı hangi bölgelerde özgün ürünler verebilmektedir?

a. Ladik
b. Isparta
c. Konya
d. Uşak
e. Hepsi doğru

10. Aşağıdakilerden hangisi Bez dokumacılığından biridir?

a. Çarşaf
b. Peştamal
c. Nevresim
d. Örtü
e. Hepsi doğru
IX. BÖLÜM: HALK BİLGİSİNİN BESLENME VE MUTFAK KÜLTÜRÜNE DÖNÜK
TEMSİLLERİ.

1. Börek nasıl tüketilmektedir?

Cevap: Hamur işlerinin en önemlileri olarak kahvaltılarda, misafir ağırlamalarında veya ara
sıcak olarak tüketilen börekler, açılan hamur veya yufkanın içine peynir, kıyma vd. ürünler
konularak fırın, kızartma, tepsi vd. tekniklerle pişirilmesi ile hazırlanarak tüketilmektedir.

2. Yumurtalardan yapılan yiyecekler nelerdir?

Cevap: Menemen, Çılbır, Ispanaklı yumurta vd. dir.

3. Salata çeşitleri nelerdir?

Cevap: Mevsim salatası, Çoban salatası, Gavurdağı salatası, Kaşık salatası, Yeşil salatasıdır.

4. Hayvanlarının etleri dört temel pişirme nelerdir?

Cevap: Izgara, Fırın, Haşlama ve Kızartma ile pişirme tüketilmektedir.

5. Türk mutfak geleneği içerisinde pilavlar nasıl pişirilir?

Cevap: Türk mutfak geleneği içerisinde ana yemeğin tamamlayıcısı olarak tüketilen pilavlar,
pirinç, bulgur ve şehriye gibi malzemelerin kavrulup su eklenerek pişirilmesi ile hazırlanır.

6. Hamur tatlılarının en bilinleri nelerdir?

Cevap: Hamur tatlılarının en bilinleri Baklava, Kadayıf, Revani vd. dir.

7. Sıcak içecek nelerdir?

Cevap: Çay, Kahve, Ihlamur, Salep vd. dir.

8. Çorba çeşitleri nelerdir?

Cevap: Mercimek çorbası, Domates çorbası, Patates çorbası vd. dir.

9. Etlerden yapılan yiyecekler nelerdir?

Cevap: Köfte, İskender, Döner, Steak vd. dir.

10. Adana şehrinde hangi yemekleri ile ünlüdür?

Cevap: Adana kebabı
1. Arkadaşlık işlevinde ne yiyecekler veya içecekler ikram edebilmektedir?

a. Çay
b. Su
c. Bisküvi
d. Kek
e. Hepsi doğru

2. Aşağıdakilerden hangisi hediye olabilmektedir?

a. Baklava
b. Su
c. Lokum
d. Süt
e. A ve C doğru

3. Aşağıdakilerden hangisi et pişirmesinin tekniği değildir?

a. Izgara
b. Kızartma
c. Fırınlanmış
d. Haşlama
e. Kavrulma

4. Hamurlardan yapılan yiyecekler nelerdir?

a. Börek
b. Tavuk kızartma
c. Köfte
d. İskender
e. Helva

5. Aşağıdakilerden hangisi börek çeşitlerinden değildir?

a. Kıymalı böreği
b. Kaşarlı böreği
c. Ispanak böreği
d. Patates böreği
e. Pilav böreği
6. Aşağıdakilerden hangisi lahmacun çeşitleri?

a. Kıymalı lahmacun
b. Kaşarlı lahmacun
c. Dört mevsim lahmacun
d.Sucuklu lahmacun
e. Hepsi doğru

7. Yiyecekler tavuk ile kullanan hangisidir?

a. Ekmek tavuk arasında

b. Tavuk kızartması
c. Tavuk şiş kebap
d. Tavuk sote
e. Hepsi doğru

8. Yiyecekler peynir ile kullanan hangisidir?

a. Makarna
b. Pide
c. Pilav
d. Çorba
e. Bulgur

9. Aşağıdakilerden hangisi sıcak içeceklerden değildir?

a. Ihlamur
b. Türk kahvesi
c. Salep
d. Kahve
e. Limonata

10. Aşağıdakilerden hangisi yiyecekler kıyma ile kullanan değildir?

a. Börek
b. Pide
c. Lahmacun
d. Pizza
e. Simit
X. BÖLÜM: HALK BİLGİSİNİN GİYİM-KUŞAM VE SÜSLENMEYE DÖNÜK
TEMSİLLERİ.

1. Göktürk döneminde en çok kullanılan giysilerin nelerdir?

Cevap: Pantolon, etek, gömlek, vd. dir.

2. Göktürk döneminde giyimin nerelerden üretilmektedir?

Cevap: Kürk, deri, yün, ipek vd. dir.

3. Giyim- kuşam ve süsleme üzerinde etkili olan başlıca faktörler nelerdir?

Cevap: Biyolojik, iklim, coğrafya ve diğer dış, sosyokültürel, psikolojik, ekonomik ve
teknolojik, siyasi ve ideolojik, sosyal statü, toplumsal rol, yaş ve meslek.

4. Başa giyilenler nelerdir?

Cevap: Şapka, başortüsü, türban vd. dir.

5. Üste giyilenler nelerdir?

Cevap: Fanila, gömlek, kazak, tişört vd. dir.

1. Aşağıdakilerden hangisi alta giyilenlerden değildir?

a. Pantolon
b. Etek
c. Şalvar
d. Entari
e. Mont

2. Aşağıdakilerden ayağa giyilenler hangisidir?

a. Bot
b. Mont
c. Şalvar
d. Kazak
e. Gözlük

3. Aşağıdakilerden yünlerden yapılan giyim hangisidir?

a. Atkı
b. Bot
c. Etek
d. Şapka
e. Maske

4. Aşağıdakilerden kadınlar için giyilenler hangisidir?

a. Pantolon
b. Gömlek
c. Etek
d. Başlık
e. Hepsi doğru

5. Aşağıdakilerden hangisi kış giyimlerinden değildir?

a. Spor ayakkabı
b. Mont
c. Termal
d. Bot
e. B ve C doğru