Aks ve millerin özellikleri nelerdir ? Belirtiniz.

Genellikle 60, 70 mm çapindaki miller soguk sekil verilmis dairesel karbon çeligi
çubuklardan yapilir. . .
Akslar egilmeye ve ezilmeye zorlanirlar. . .
Miller egilme ve burulmaya degisken bir yükle zorlanirlar. . .

Egilen dikdörtgen ve burulan daire kesitli çubuklarda ortaya çikan gerilmeleri sekil
çizerek gösteriniz.

y
σ := E⋅
r

τ := G⋅ r⋅ θ

Millerin deformasyon hesaplarinda hangi deformasyonlar önemlidir ? Yaziniz.

Millerde egilme momenti sonucu olusan çökme ve burulma momenti sonucu olusan
kesit dönmesi deformasyonlari önemlidir. Çökmeler yataklarda kilitlenme, dönmele
mil üzerindeki kama gibi sekil baglantilarinin üzerine gelen basinçlarin düzgün
olusmamasina yol açar.

Millerin kritik devir sayilari nedir ? Çalisma devir sayilari nasil olmalidir?
C 30 30 C
kritik devir sayisi ωk = nk = ⋅ω k nk = ⋅ seklinde hesaplanir.
m π π m

Rezonansa meydan vermemek için milin isletme devir sayisinin kritik devir sayisind
büyük, yada daha küçük olmasi gerekir.
Sekilde gösterilen aksi, yatak kuvvetleri ve kritik kesitlerde egilme gerilmelerine göre
kontrol ediniz.
kgf
Verilenler: Malzeme St50, σ Ak := 28 P := 6000kgf
2
mm
uzunluklar:

L := 600mm Lp := 420mm l1 := 50mm l2 := 180mm l3 := 290mm l4 := 40mm

kritik çaplar: d1 := 70mm d 2 := 125mm d 3 := 100mm d 4 := 70mm

S := 5 (3 . . 5)

σ Ak
σ em :=
S

kgf
σ em = 5.6
2
mm

yatak kuvvetleri :

∑ MA = 0 P⋅ l2 − B⋅ L = 0 6000kgf ⋅ 180 mm − B⋅ 600 mm = 0

.
P⋅ l2 − B⋅ L = 0 solve , B → 1800⋅ kgf

6000kgf ⋅ 180 mm
B := B = 1800 kgf
600mm

∑F=0 A+ B+ P=0 A + B − P = 0 solve , A → 4200⋅ kgf

.
A := P − B A := 6000kgf − 1800kgf A = 4200 kgf

3
π⋅d
( ) ( )
3 5 3
We( d ) := We d 1 = 33673.946 mm We d 2 = 1.917 × 10 mm
32

( ) ( )
3 3
We d 3 = 98174.77 mm We d 4 = 33673.946 mm

5
M e1 := A⋅ l1 M e1 := 4200kgf ⋅ 50mm M e1 = 2.1 × 10 kgf ⋅ mm
 M e1 kgf
σ e1 := σ e1 = 6.236
( )
We d 1
mm
2

5
M e2 := A⋅ l2 M e2 := 4200kgf ⋅ 180 mm M e2 = 7.56 × 10 kgf ⋅ mm

M e2 kgf
σ e2 := σ e2 = 3.943
( )
We d 2
mm
2

5
M e3 := B⋅ l3 M e3 := 1800kgf ⋅ 290 mm M e3 = 5.22 × 10 kgf ⋅ mm

M e3 kgf
σ e3 := σ e3 = 5.317
( )
We d 3
mm
2

M e4 := B⋅ l4 M e4 := 1800kgf ⋅ 40mm M e4 = 72000 kgf ⋅ mm

M e4 kgf
σ e4 := σ e4 = 2.138
( )
We d 4
mm
2

sadece d1 mil çapi 5,6kgf/mm2 emniyetli gerilmeden büyük oldugundan kritiktir.

daN ≡ 10N S := 2 (2 . . 5)

daN σ kop kgf

σ kop := 60 σ em := σ em = 30.591
2 S 2
mm mm

Mekanizmadaki mil, disli çarka tesir eden P=1000 daN'luk bir kuvvet ile egilmeye
zorlanmakta ve elastik bir kavrama ile aldigi Md=62500 daN.mm'lik döndürme
momentini nakletmektedir. Bütün yüzeyler hassas islenmistir. Sürekli mukavemet sin
göre en az S=1,5 emniyet katsayisi seçilmelidir. Milin mukavemet kontrolunu yapiniz
Malzeme St60, α0=1 , bk=1,9 , b0=0,65 , b1=0,86 , σem=30 daN/mm2 veriliyor.
 β k := 1.9 b 0 := 0.65 b 1 := 0.86 σ eD = Degisken egilme emniyet gerilmesi
b0= Büyüklük faktörü (çapa bagli)
S := 1.5 b1=Yüzey isçiligi faktörü
βk=Çentik katsayisi
P := 1000kgf M d := 62500daN⋅ mm S= Emniyet katsayisidir.

σ eg.em daN
α0 = σ em := 30
2 ⋅ τ b.em 2
mm

σeğ Tam değişken

σ eD⋅ b 0 ⋅ b 1 α0 =0,5-0,6
σ es.em = α 0 := 1 τb Titreşimli için
β k⋅ S σeğ Tam değişken
α0 =0,73-0,85
τb Tam değişken için
β k⋅ S
= 5.098
b0⋅ b1

σ em⋅ b 0 ⋅ b 1 daN
σ es.em := σ es.em = 58.842 MPa σ es.em = 5.884
β k⋅ S 2
mm

uzunluklar: L := 320mm l1 := 100mm l2 := 150mm l3 := 120mm l4 := 170mm

kritik çaplar: d1 := 56mm d 2 := 60mm d 3 := 55mm d 4 := 55mm

yatak kuvvetleri :
∑ MA = 0 P⋅ l2 − B⋅ L = 0 1000kgf ⋅ 150 mm − B⋅ 320 mm = 0
.
P⋅ l2 1000kgf ⋅ 150 mm
B := B = 4596.867 N B := B = 468.75 kgf
L 320mm

∑F=0 A+ B− P=0 A := P − B A = 5209.783 N

.

A := P − B A := 1000kgf − 468.75kgf A = 531.25 kgf

M e := A⋅ l2 M e = 7968.75 kgf ⋅ cm M e := B⋅ l4 M e = 7968.75 kgf ⋅ cm

Memaks := M e Memaks = 7968.75 kgf ⋅ cm

3 3
π⋅d π⋅d
M d = 6373.226 kgf ⋅ cm M b := M d We = Wb :=
32 16

Me Me M e⋅ 32 Mb Mb M b ⋅ 16
σe = σe = σe = τb = τb = τb =
We π⋅ d
3 3 Wb π⋅ d
3 3
π⋅d π⋅d
32 16

Esdeger gerilmeler (sekil degistirme enerjisi hipotezine göre)

( )2
2 2 2 2
σv = σ e + 3⋅ α 0⋅ τ b 3⋅ α 0 = 3 σv = σ e + 3 ⋅ τ b ≤ σ es.em

⎡⎢⎛ M ⋅ 32 2 ⎛ Mb⋅ 16 ⎞ ⎤⎥ 1
2 2 2
⎛ Me⋅ 32 ⎞⎟ ⎛ Mb⋅ 16 ⎞⎟ e ⎞
σ es.em = ⎜ + 3⋅ ⎜
2 2
⎜ π ⋅ d3 ⎟ ⎜ π ⋅ d3 ⎟ ⎢⎜ π ⎟ + 3⋅ ⎜ π ⎟ ⎥ ⋅ 6 = σ es.em
⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎣⎝ ⎠ ⎝ ⎠⎦ d

1
6
⎡⎡⎢⎛ M ⋅ 32 2 M b ⋅ 16 ⎞ ⎥⎤
2 ⎤
⎢ e ⎞ ⎛ 1 ⎥
d := ⎢⎜ ⎟ + 3⋅ ⎜ ⎟ ⎥⋅ d = 5.48 cm
⎢⎣⎝ π ⎠ ⎝ π ⎠⎦ σ 2⎥
⎣ es.em ⎦

bütün mil çaplari

( )
2 3 2 2 en kritik dmin=55
M esd := Me + ⋅ α 0⋅ Mb α0 = 1
4 mm boyutundan
büyük oldugundan
3 emniyetlidir.
2 3 2 32 M esd
M esd := Me + ⋅ Mb d := ⋅ d = 54.799 mm d := 55mm
4 π σ es.em
standart mil
capi seçilir.