ŁM - W 2017 Karol Korcz

SYSTEMY MELDUNKOWE

• AMVER
• AIS
• VTS
• LRIT

Szczegółowe informacje dotyczące zasad uczestnictwa w wybranym systemie, sposobu

przekazywania raportu czy stacji nadbrzeżnych, przyjmujących te raporty, można znaleźć w
publikacjach ITU, w 1 i 6 tomie ALRS lub innych lokalnych publikacjach.

System AMVER

System meldunkowy statków AMVER (Automated Mutual-Assistance Vessel Rescue

System) prowadzony jest przez Straż Przybrzeżną Stanów Zjednoczonych, a swoją
działalnością obejmuje cały świat.

Raporty AMVER są wykorzystywane tylko w sytuacjach związanych z bezpieczeństwem na

morzu.

Meldunki AMVER powinny być przesyłane w ustalonym czasie, np. co 24 godziny.

Nie wysłanie meldunku w określonym czasie stanowi pierwszy sygnał, że statek może
znajdować się w niebezpieczeństwie.

W systemie tym wykorzystuje się pięć typów raportów:

 planu podróży (sailing plan - SP);
 wyjścia (departure - PR);
 pozycyjny (position - PR);
 wejścia (arrival - FR); oraz
 odchyleń (deviation - DR).

Plan podróży i raport wyjścia mogą być przesłane w postaci jednego raportu.

Pierwsza linia każdego raportu jest znakiem identyfikacyjnym depeszy AMVER, łamanym
przez znak rodzaju raportu (skróty w nawiasach powyżej).
Każda następna linia raportu rozpoczyna się od litery identyfikacyjnej linii;
Litery identyfikacyjne linii oraz poszczególne dane są oddzielane jedną kreską łamaną,
natomiast każdą linię kończą dwie takie kreski.
Należy pamiętać, aby przed każdym wejściem do portu wysłać raport wejścia, kończący
udział w systemie.

Przykładowy raport pozycyjny (PR) nadany przez statek ZIEMIA LUBUSKA:

AMVER/PR//
A/ZIEMIA LUBUSKA/SPUC//
B/042000Z//
C/5526S/07738W//
E/100//
F/140//

W poszczególnych liniach raportu podano:

A/nazwę statku/znak wywoławczy//

B/datę, czas UTC//
C/szerokość geograficzną/długość geograficzną//
ŁM - W 2017 Karol Korcz

E/kurs statku//
F/średnią prędkość//

Gęstość wysyłania raportów AMVER (2019r.)

Innym przykładem systemu raportowania jest lokalny system AUSREP (australijski).

System Automatycznej Identyfikacji - AIS (Automatic Identification System) statków

zapewnia automatyczną wymianę danych, przydatnych do uniknięcia kolizji między statkami
oraz ich identyfikacji dla brzegowych systemów nadzorujących ruch statków (np. VTS).

Statkowe urządzenie AIS składa się z urządzenia nadawczo-odbiorczego, pracującego w

paśmie VHF. Do urządzenia AIS spływają automatycznie dane o pozycji i ruchu statku z
GPS, logu i żyrokompasu. Dane te, wraz z informacjami wprowadzonymi ręcznie (nazwa
jednostki, sygnał wywoławczy, numer MMSI, port przeznaczenia, zanurzenie, liczba osób na
pokładzie, a także położenie anteny AIS na pokładzie jednostki i jej podstawowe wymiary),
są odbierane i odczytane przez inne urządzenia AIS na statkach i w stacjach kontroli ruchu.

Ponieważ AIS pracuje na częstotliwościach VHF, zasięg zależy od wysokości zamontowania

anteny - przy antenie umiejscowionej na wysokości 15 m ponad poziom morza zasięg
wynosi ok. 15-20 Mm, a dla większych statkach, na których antena znajduje się znacznie
wyżej, do ok. 40-60 Mm (zdarza się odbi erać sygnały ze statków oddalonych nawet o 150
mil).

System kontroli ruchu statków - VTS (Vessel Traffic Service) wykorzystywany jest przez
służbę kontroli ruchu statków, w rejonach gdzie natężenie ruchu, skupienie dużej ilości
jednostek w wąskich przejściach lub obecność niebezpieczeństw nawigacyjnych stwarza
duże zagrożenie kolizji lub wejścia na mieliznę.

W skład systemu VTS wchodzą: centrum kontroli, system obserwacji oraz łączność.
W zależności od potrzeb, ukształtowania akwenu i tras ruchu statków VTS może obejmować
port i podejście do niego (np. VTS na torze wodnym Szczecin-Świnoujście czy na Zatoce
Gdańskiej) lub obszar tranzytowy, przez który przechodzą statki, nie zawijając do portów.

VTS może składać się z:

- systemu AIS;
- radiotelefonii VHF;
- systemu radarowego;
- systemu TV przemysłowej (CCTV).
ŁM - W 2017 Karol Korcz

Podstawowym środkiem komunikacji między statkami a centrum kontroli jest radiotelefonia

VHF. Każde centrum kontroli używa innego kanału do komunikacji ze statkami. Statki nie
powinny używać kanałów VTS do komunikacji między statkami lub wewnątrz statkowej.

Pierwszą informacje podaje się w momencie wejścia w obszar VTS (przekraczając

pozycję/linię zgłoszeniową) lub z wyprzedzeniem.
W pierwszym meldunku statki podają informacje umożliwiające:
- ich identyfikację (nazwę, sygnał rozpoznawczy, numer identyfikacyjny),
- dane pozwalające na zlokalizowanie statku na radarze (pozycja, kurs i prędkość) oraz
- informacje dodatkowe (wielkość, zanurzenie, liczba osób, rodzaj ładunku, planowana trasa
przejścia, defekty i inne).

Następnie statek musi meldować do centrum kontroli minięcie kolejnych punktów

meldunkowych lub o zmianie zaplanowanej trasy. Obowiązkowe jest również
natychmiastowe meldowanie o wszelkich awariach i zagrożeniach.

Informacje o VTS znajdują się w tom. 6 ALRS.

Meldunek VTS zawiera informacje zgodnie ze standardem IMO dla systemów

meldunkowych (Ship Reporting System).

Udział w systemach meldunkowych jest obowiązkowy dla statków wskazanych w

regulacjach danego VTS (publikacjach).

W zgłoszeniach statków, może być nie wykorzystany przez statek „Deviation Report”.

System LRIT (System dalekosiężnej identyfikacji i śledzenia statków)

System LRIT jest ogólnoświatowym systemem umożliwiającym identyfikację

i śledzenie statków morskich na podstawie wysyłanych przez nie komunikatów. Komunikaty
te, nada wane automatycznie co 6 godzin, zawierają następujące dane:
 identyfikację statku,
 pozycję geograficzną statku (z odbiornika GNSS),
 datę i czas określenia pozycji.

Dodatkowo, komunikaty LRIT mogą być przesyłane w trybie odzewowym, na żądanie

upoważnionych odbiorców lądowych. Państwa nadbrzeżne maja prawo uzyskiwania tych
komunikatów od wszystkich statków znajdujących się w odległości do 1000 mil morskich od
ich wybrzeży.

Rys. Urządzenia pokładowe systemu LRIT - Sailor® TT-3000 LRIT