Arthrologie

Gewrichten v/d bekkengordel

1) Art. sacroiliaca

- Facies articularis

Verbinding tussen os ilium en os sacrum  synoviaal gewricht met cavum articulare (

Amphiarthrose  gevormd door facies auriculares + bedekt met kraakbeen
Facies verbonden door collagene vezels
Opgedeeld in 3 delen:
 Bovenste gewrichtsvlak
 Middelste bindweefselige verbinding
 Onderste gewrichtsvlak

Translatoire & rotatoire bewegingen

 tijdens gaan, overgang liggend naar staand en omgekeerd
Rotatiebeweging gebeurd rond compromisas die hori. door beide fac. Auriculares verloopt

- Ligamentuur

Ligg. Sacro-iliaca ventralia

Verstevigen gewrichtskapsel voor en onder

Verbind; voorste vlak van sacrum (1e 3foramina sacralia pelvina) met os coxae (lat. van linea arcuata)
Ligg. Sacro-iliaca interossea

Stevige, dubbelgelaagde ligamenten

Verbind; tuberositas iliaca met tuberositas sacralis
Ligg. Sacro-iliaca dorsalia

Korte, hori. verlopende & langere, vert. verlopende banden

Bedekken voorgaande ligamenten
Verbind; cristae sacrales intermedia  lat.
Spina iliaca post. sup.  labium internum cristae iliacae
Lig. Iliolumbale

Extracapsulaire band
Verbind; os ilium met 5e lendenwervel
Lig. Sacrotuberale

Brede band, convergerende vezels schuin coudaallateraalwaarts

Als oorsprong van m. biceps femoris, m. gluteus maximus
Verbind; spina iliaca post. sup., crista sacralis lat., os coccugis  tuber ischiadicum
(zet voort ramus ossis ischii als processus falciformis)
Lig. Sacrospinale

3hoekige band
Verbind; lat. boord sacrum  os coocygis  spina ischiadica
(sluit incisurae ischiadicae majores & minores af -> openingen foramina ischiadicum majus & minus
2) Art. sacrococcygea
Symphysis voorzien van discus & verstevigd door lig.
Verbind enkele vezels cornua van sacrum  coccyx
Lig. Sacrococcygeum ventrale

Voortzetting lig. Longitudinale anterius

Lig. Sacrococcygeum dorsale profundum

Voortzetting lig. Longitudinale posterius

Lig. Sacrococcygeum dorsale superficiale

Bedekt hiatus sacralis + vormt eindvezels van lig. Supraspinale

Lig. Sacrococcygeum laterale

Opgevat worden als lig. Inertransversarium

3) Art. lumbosacralis
Dikker, konischgevormde (puntige) discus intervertebralis
Tussen 5e lumbale wervel en sacrum
Basis van sacrum hoek 30°
Lig. iliolumbale

Processus costarii van 5e lumbale wervel verbind met ilium & sacrum
4) Symphysis pubica
(vrouw zwangerschap bewegelijk)
Verbind; beide schaambeenderen via facies symphysiales
Tussen facies (bedekt met dun laagje hyalien kraakbeen) is een fibreus-kraakbeenachtige tussenschijf,
discus interpubicus (met kleine holte)
Lig. Pubicum superius

Craniale zijde, tussen beide tubercula pubica

Lig. Arcuatum pubis

Caudale zijde
5) Intrinsieke ligamenten v/h bekken

Membrana obturatoria

Meerdere kruisende aponeurotische vezels  foramen obturatum afsluiten

thv sulcus obturatorius blijft opening vrij; canalis obturatorius
lig. Inguinale

caudale aponeurotische begrenzing van abdominale spieren

tussen spina iliaca ant. sup. & tuberculum pubicum
waaiervormig bevestigd door brede band, lig lacunare
versterking van fascia iliaca, arcus iliopectineus, verbind voorrand van lig. Met eminentia iliopectinea
 2 afgescheiden openingen
  Craniaal-lat. -> lacuna musculorum
 Caudaal-med. -> lacuna vasorum

6) Art. coxae

- Facies articularis

Geen volledige congruentie -> gewrichtsvlakken niet gelijk

Caput femoris <-> acetabulum
Caput femoris bedekt met kraakbeen
Acetabulum incomplete ring, facies lunata
 bodem, fossa acetabuli, opgevuld met vetweefsel -> corpus adiposum acetabuli
 labrum acetabulare = fibreus kraakbeenachtige gewrichtslip
Berbindingslijn; tussen dorsale & ventrale gewrichtsrand -> hoek 45° met sagittale vlak

- Capsula articularis

Membrana fibrosa

Vastgehecht aan rand acetabulum, aan lig. Transversum acetabuli

 Ventraal; linea intertrochanterica
 Dorsaal; proximaal van crista intertrochanterica
o Buitenste laag; overlangse vezels
o Binnenste laag; circulaire vezels (zona orbicularis)

Membrana synovialis

Bedekt corpus adiposum acetabuli + omringt lig. Capitis femoris

 Intracapsulair lig. tussen fovea capitis femoris & lig. transversum acetabuli + randen labrum
Lig.  steunweefsel voor ramus acetabularis van arteria obturatoria (bloedvat) (-> extrasynoviaal)
Lig. iliofemorale / lig. van Bertin/Bigelow

Ventrale zijde van kapsel, 3hoekig

2 bundels
 Mediale bundel; vertikaal  distaal deel linea intertrochanterica
 Laterale bundel; spiraalsgewijs  prox. deel van linea intertrochanterica

Vastgehecht aan
 Top; onderzijde spina iliaca anterior inferior
 Basis; linea intertrochanterica

Remt verdere retroflexie voorbij frontale vlak

Ontspant bij anteflexie & endorotatie
Lig. pubofemorale

Ventraal op kapsel, 3hoekige band

basis vastgehecht aan:
  Eminentia iliopectinea
 Crista obturatoria
 Membrana obturatoria

Vezels versmelt met mediale bundel van lig. iliofemorale & zona orbicularis
Zit vast aan linea intertrochanterica (nabijheid van trochanter major)
Lig. ischiofemorale

Spiraalvormig verloop op dorsale zijde kapsel, vezels loop convergerend craniaal & lat.
Versmelt met zona orbicularis & lat. bundel lig. iliofemorale
 Vanaf corpus ossis ischii
 onder & achter acetabulum
 Tegenover spina ischiadica
- Bewegingsmogelijkheden

3 loodrechte bewegingsassen = conventioneel

Rotatoire bew. Gepaard met translatoire bew.
 Anteflexie-retroflexie

frontale as (tss caput femoris & trochanter major)

anteflexie: (gestrekte knie) 100° à 120° anteflexie mogelijk (met anteflexie = 165°)
Anteflexie + adductie = ook endorotatie
Anteflexie + abductie = ook exorotatie
gewrichten:
o Sacro-iliacaal
o Lumbo-sacraal
o Intervertebrale

Retroflexie -> max spanning in capsuloligamentair apparaat ~10°

Retroflexie + abductie = ook endorotatie
Retroflexie + adductie = ook exorotatie
 Abductie & adductie

Dorso- ventrale as
Abductie 60° (geremd door lig. pubofemorale)
Adductie 30° (geremd door lat. vezels van lig. iliofemorale)
 Exo-/endorotatie

Longitudinale as
Gesloten keten; conjunct rotation + rotatie einfase extensie/beginfase flexie van knie
Open keten; adjunct rotation
Exorotatie 15°
Endorotatie 35°
 remming lat. vezels van lig. iliofemorale & lig. ischiofemorale
90° anteflexie
= 60° exorotatie
= 40° endorotatie
Gewrichten v/h bovenbeen

1) Art genus

1.1) Art. femorotibialis

Condylair gewricht tss condyli van femur & tibia
1.2) Art. femoropatellaris
Zadelgewricht tss patella & facies patellaris femoris

- Facies articularis

Condyli femoris:
Convex in transversaal & sagittaal plan, met kromming naar dorsaal
Med. condylus groter dan lat. zodat met kraakbeen bedekte gewrichtsopp. omvangrijker is.
Convergeren in fac. Patellaris
Condyli tibiae:
Kraakbeen bedekte fac. art. sup. Tibiae
Licht concaaf in centraal gedeelte & vlakker aan periferie

Vertikale groeve verdeelt: groter lat. & kleiner med. gewrichtsfacet

Fac. Patellaris femoris:
Concaaf in dwarse & convex in sagittale richting
Art. femoropatellaris = asymmetrisch zadelgewricht

- Capsula articularis

Membrana fibrosa

Aan dorsale zijde: vertikaal verlopende vezels

Vasthecht; bovenste boord condyli femoris & linea intercondylaris
Achterste boord condyli tibiae & area intercondylaris post.
Aan femur: boven gewrichtskraakbeen (-> epicondyli extracapsulair blijven)
Aan tibia: randen van gewrichtskraakbeen
Aan ventrale zijde: kapsel in midden vervangen door pees van m. quadriceps, patella, lig. patellae
Versterkt door; retinaculae patellae med. & lat.
Tractus iliotibialis
Retinaculae patellae; vert. verlopende vezels van m. quadriceps
In diepte; vezels hori.
verbinding tss randen patella <-> ronden med. & lat. meniscus <-> randen tibiaschotel
 Meniscopatellaire vezels

Membrana synovialis

Tss pees van m. quadriceps & femur

Vormt: bursa suprapatellaris
Achterzijde lat. meniscus => onder oorsprongpees van m. popliteus
2e uitstulping van gewrichtsholte => recessus popliteus
Vetlichaam van Hoffa = corpus adiposum infrapatellare
 membrana synovialis gescheiden van lig. patellae
Wederzijds bedekt met vetweefselplooien = plicae alares
 naar achteren convergeren tot vert. septum = plica synovialis infrapatellaris
Dorsaal: rand kraakbeen tot voor eminentia intercondylaris

- Ligamentuur

Lig. patellae

Sterke platte band, tss apex patellae & bovenste deel tuberositas tibiae
Opp. Vezels  over patella naar pees van m. quadriceps
Tss lig. & mem. Synovialis => corpus adiposum infrapatellare
Tss lig. & tibia => bursa infrapatellaris profunda
Lig. popliteum obliquum

Uitspansel van pees van m. semimembranus

Versmelt met gewrichtskapsel
Loopt craniaal- & lat. waarts naar lat. deel van linea intercondylaris & condylus lat. femoris
Lig. popliteum arcuatum

y-vormig systeem van capsulaire vezels

van caput fibulae -> boogvormig -> naar craniaal & med. lopen
med. bundel:
overspant pees van m. popliteus  area intercondylaris tibiae
lat. bundel:
condylus lat. femoris verbonden met caput van m. gastrocnemius
lig. collaterale tibiale

(lang en plat)
Brede 3hoekig band
Van epicondylus med. femoris, juist onder tuberculum adductorium  med. zijde van tibia in
eindpees m. semimembranosus
 Voorste deel: vezels vert. verlopen, door dun laagje bindeweefsel (& bursa)
 Achterste deel: schijne vezels die naar achter & hoek vormen
Verbind met rand van med. condylus van tibia, gewrichtskapsel & med. meniscus

Lig. collaterale fibulare

(kort en rond) Sterke ronde band

Tss epicondylus lat. femoris & caput fibulae
Lig. omringt door eindpees m. biceps femoris
Ligg. Cruciata

Intracapsulair gelegen in centrum knie

-> extrasynoviaal
Lig. cruciatum anterius:
Van area intercondylaris ant.  dors. Deel van binnenvlak condylus lat. femoris
Overdreven voorwaarts glijden van tibia op femur
Lig. cruciatum posterius
Van area intercondylaris post. & cornu post. van lat. meniscus  binnenzijde van condylus med.
femoris
Overdreven achterwaarts glijden van tibia op femur

- Menisci

Halvemaanvormige structuren van vezelig kraakbeen die tibiaplateau verdiepen

Verdikte convexe buitenrand , dunne concave binnenrand
Dikke perifeer -> bloed voorzien door kleine bloedvaatjes
Die uitgaan van gewrichtskapsel & membrana synovialis
Naar tibia toegekeerde zijden = vlak
Naar femur toegekeerde zijden = concaaf
 vergemakkelijken onderlinge bew. van gewrichtsvlakken
 verspreiding van synovia
 bescherming van gewrichtsranden in extreme flexie & extensie
Meniscus medialis
Klein deel van grote cirkel, breder dors. dan vent.
 Voorste uiteinde; (cornu ant.)
Vast aan area intercondylaris ant. tibiae voor lig. cruciatum ant.
 Achterste uiteinde; (cornu post.)
Vast aan area intercondylaris posterius. tibiae, tss aanhechting van lat. meniscus vent. &
aanhechting van lig. cruciatum posterius dors.
 Perifere boord verbonden met gewrichtskapsel & met lig. collaterale tibiale

Meniscus lateralis
Groot deel van kleine cirkel, overal even breed
 Via aanhechting van kruisbanden, minder hechte verbonden met eminentia
intercondylaris
 Cornu ant. bevindt dorsolateraal & cornu post. vent. Van mediale meniscus
 Dorso-lat. zijde van lat. meniscus verbonden met pees m. popliteus
 Achterste hoorn: aan med. condylus femoris door stevige fasciculi
 ligg. Meniscofemoralia ant. & post. voor en dors. gelegen van lig. cruciatum post.

- Bursae

Verschillende synoviale beurzen

 Bursa praepatellaris; voorzijden tss patella & huid
 Bursa infrapatellaris profunda; tss bovenste deel van tibia & lig. patellae
 Bursa suprapatellaris; tss voorste vlak van dist. Uiteinde van femur & m. quadriceps
Vergroot gewrichtsruimte naar craniaal
 Recessus popliteus; onder pees van m. popliteus

- Bewegingen in de art. femorotibialis

 Flexie-extensie

Sagittale vlak, rond frontale-as door condyli femoris

Strekken; naar voren & boven verplaatsing
Buigen; naar achter &onder verplaatsing
o Gesloten keten; (tibia gefixeerd) laatste graden  femur lichte endororotatie
 1e fase buiging  exorotatie van femur
o Open keten; (femur gefixeerd) conjunct rotation = slotrotatie -> extensie voor
kniegewricht close-packed position is

Strekking  exoroteert tibia

Buiging  endoroteert tibia
Actief knie 130°
Passief 150°
 Rotatie

Flexie ontspannen lig. collaterale fibulare & achterste deel lig. collaterale tibiale
Primaire/adjunct rotatie, rond longitudinale as
Max 40° exo
5° à 10° endo
90° flexie

- Beweging in de art. femoropatellaris

Knie beweegt  beweegt derhalve femur tegenover patella

Buigen knie  patella lager liggen op femur  patella tegengestelde rotatie van femur
Verhoogde druk op femurcondylen, flexie als extensie  patella stabiliserende factor voor knie

Gewrichten v/h onderbeen en enkel

1) Artt. Tibiofibulares

- Art. tibiofibularis

Vlak zadelgewricht tss fac. art. capitis fibulae & fac. art. fibularis
-> aan achterzijde condylus lat. tibiae
Concaviteit van prox  dist.
Convexiteit van dorsomed.  laterovent.
Kraakbeen bedekte facetten (rond tot ovaal en vlak)
Fibreus kapsel & 2 hori. verlopende lig.:
 Lig. capitis fibulae anterius & posterius

- Membrana interossea

Verbindt margines interossei van tibia met fibula ( bindweefselig tussenschot)

Vezels lopen tibiaal-prox.  fibulair-dist. (prox. & dist. Openingen voor doorgang bloedvaten)
Continu met lig. interosseum van syndesmosis tibiofibularis
- Syndesmosis tibiofibularis

Verbinding tss;
 ruwe 3hoekig en concave insnijding op dist. uiteinde van tibia (= incisura fibularis)
 ruwe convexe opp. op tibiale zijde van dist. uiteinde van fibula

dist. deel van gewricht met kraakbeen bedekt

gewrichtsholte = voortzetting gewrichtsholte van art. talocruralis
versterkt door ligg. tibiofibularia anterius & posterius
gewrichtsvlakken verbonden door kleine sterke bandjes
(= lig. interosseum, continu met mem. interossea)
 - bewegingen

dorsaalflexie van voet  exorotatie fibula (botuiteinden uit elkaar)

fibula tov tibia iets dist. verschuiven

2) art. talocruralis (bovenste spronggewricht)

- facies articularis

gewrichtsopp. bedekt met kraakbeen

 Facies superior; (trochlea tali) (zadel)
Convex dorso-vent. richting
Concaaf medio-lat. richting
 fac. art. inferior tibiae
Trochlea breder dist. kant dan prox.
 Facies lateralis; (schildvorm)
3hoekig, punt naar onder & concaaf cranio-caudale richting
 fac. art. malleolaris fibulae
 Facies medialis; (kegelvorm)
Kommavormig, concaaf in voorste , convex in achterste deel
 fac. art. malleolaris tibiae

- Capsula articularis

Dunne gewrichtskapsel hecht aan gewrichtsvlakken

 Proximaal; aan randen fac. art. tibiae, beide malleoli
 Distaal; aan randen fac. sup. Van trochlea tali

Cavum art. zet voort naar prox. in cavum art. van syndesmosis tibiofibularis
- Ligamentuur

Lig. collaterale mediale / lig. deltoideum

Stevige 3hoekige band

Onderrand malleolus med. naar dist.
Opp. vezels & diepe vezels
o Opp. vezels
 Voorste deel; pars tibionavicularis,  tuberositas ossis navicularis
 Middenste deel; pars tibiocalcanea,  sustentaculum tali
 Achterste deel; pars tibiotalaris posterior, achter aan med. zijde talus
o diepe vezels
 pars tibiotalaris anterior, onder pars tibiocalcanea  nier articulair gedeelte van med.
zijde talus

lig. collateralia lateralia

 lig. talofibulare anterius; tss malleolus lat. & voorrand fac. lat. van trochlea tali
 lig. talofibulare posterius; hori. vezels van malleolus lat.  tuberculum lat. van processus
posterior tali
 lig. calcaneofibulare; tss malleolus lat. & lat. zijde van calcaneus
 - bewegingsmogelijkheden

enkelgewricht = scharniergewricht bimalleolaire as (1 as)

vanuit anatomische houding waarbij voet = 90°
 dorsiflexie = 70° (verkleint)
 plantair extensie = 150° (vergroot)
Onzuivere ginglymus (soort gewricht)
Bij dorsiflexie ook abductie & eversie talus
Bij plantair extensie ook adductie & inversie voet
gesloten keten: dors. flexie => endorot. van tibia met med. bew. van dist. uiteinde tibia
Omgekeerd bij planair extensie
Uiteengaan malleoli (door breder deel talus) bij dorsiflexie
 geringe exorot. & prox. verschuiving van dist. deel fibula in syndesmosis tibiofibularis
 lichte verschuiving in art. tibiofibularis (-> max. congruentie -> close-packed position)
Planair extensie => onderste brede deel talus tss malleoli  stabiele eindstand
 rotatie & verschuiving tegengesteld dorsiflexie
Tussenstadia  minder stabiel  ab-& adductie

Gewrichten v/d voet

1) artt. Intertarseae
1.1) art. subtalaris
gevormd door
fac. art. talaris post. calcanei, concaaf in mediolat. richting, convex in dorsovent. richting
fac. art. calcanea post. tali, krommingen tegengesteld
 articulatio sellaris

dun (zadel) gewrichtskapsel & versterkt door lig.

lig. talocalcaneum laterale

van processus lat. tali  plant & dorsaal  lat. vlak calcaneus
lig. talocalcaneum med.

van tuberculum med. tali + achterste deel sustentaculum tali  med. vlak calcaneus
lig. talocalcaneum interosseum

vult ruimte sinus tarsi

lig. talocalcaneum cervikale

ligt lat. van sinus tarsi

van bovenste deel calcaneus, lat. van fac. art. anterior  med. talus
lig. talocalcaneum dorsale

tss tuberculum lat. van processus post tali & bovenvlak calcaneus
1.2) art. talocalcaneonaviculare
samengesteld articulatio ellipsoidea
-convexe fac. art. navicularris tali
concave fac. art. talaris ossis navicularis
-convexe fac. art. calcaneae anterior & media tali
Concave fac. art. talaris anterior & media calcanei
Ei-gewricht
gewrichtsbanden van talus  os naviculare:
Lig. calcaneonaviculare plantare

Voorste rand sustentaculum tali  ondervlak os naviculare

Draagt fibreus kraakbeenachtig facetje; contact met caput tali -> taluskop ondersteund, acetabulum
pedis
Lig. talonaviculare

Collum tali  dors. vlak os naviculare

Pars calcaneonavicularis van lig. bifurcatum

Dors. vlak van calcaneus  lat. zijde os naviculare

1.3) art. calcaneocuboidea
op 1 lijn met gewricht talocalcaneonaviculare
 vormen art. tarsi transverso / gewricht van Chopart

articulatio sellaris (soort gewricht, zadelgewricht)

concaaf: fac. art. cuboidea calcanei
convex: fac. art. ossis cuboidei
lig. calconeocuboideum dorsale

bovenste vezels van gewrichtskapsel (dikker)

membrana synovialis

omsluit cavum articulare

lig. bifurcatum

= lig. van Chopart

Sterke band
Voorste deel dors. vlak van calcaneus  splits in 2 fasciculi:
 laterale fasciculus: lig. calcaneocuboideum
versterking kapsel  dors. vlak os cuboideum
 mediale fasciculus: lig. calcaneonaviculare
 dorso-lat. vlak os naviculare

Lig. plantare longum

Langste voetzoollig. plantair vlak calcaneus

Diepe laag: overbrugt de sulcus tendinis mm. Peronei longi van os cuboideum
 tuberositas ossis cuboidea
Opp. laag: loopt naar bases van ossa metatarsalia II-V
Lig. calcaneocuboideum plantare

Korte band tss voorste tuberkel van calcaneus & plantair vlak os cuboideum
1.4) art. cuneonavicularis
vlak zadelgewricht
dist vlak os naviculare  prox. facetten op 3 ossa cuneiformia
cavum articulare = continu met:
 artt. Intercuneiformes
  gewrichten tss ossa cuneiformia intermedium & lat. + 2e & 3e os metatarsale
 gewrichten tss basis 2e en 3e & 3e en 4e os metatarsale

versterkt door lig. cuneonavicularia dorsalia & plantaria

1.5) (art. cuboideonaviculare)
syndesmosis = geen kraakbeen, enkel bindweefsel
lig. cuboideonaviculare plantare, dorsale en interosseum

versterken verbinding
1.6) artt. Intercuneiformes & cuneocuboidea
synoviale verbinding = vlakke zadelgewrichten
verstevigd door
ligg. Intercuneiformia dorsalia, plantaria en interossea

ligg. Cuneocuboidea dorsale en intersosseum

- bewegingsmogelijkheden in onderste spronggewricht

open keten (inversie & eversie)

compromisas: med. door caput tali  lat. calcaneus
inversie (lat. rand grond) => adductie, naar med. bewegen + plantair extensie van voorvoet
eversie (med. rond grond) => omgekeerde
- bewegingsmogelijkheden in art. calcaneocuboidea

gesloten keten (pronatie & supinatie)

rond sagittale as: door art. calcaneocuboidea
pronatie: voorste deel van voet tov talus & calcaneus, med. voetrand steviger tegen grond
supinatie: lat. voetrand steviger tegen gond
2) artt. Tarsometatarsae

- verbinding

vlakke synoviale gewrichten

gewrichten van Lisfranc: gewrichtslijn = amputatielijn
 os metatarsale I: os cuneiforme med.
 os metatarsale II: met 3 ossa cuneiformia
 os metatarsale III: os cuneiforme lat.
 os metatarsale IV: os cuboideum + inconstant met os cuneiforme lat.
 os metatarsale V: os cuboideum

3 aparte gewrichtsholten
o 1e: tss os metatarsale I & os cuneiforme med.
o 2e: tss ossa metatarsale II en III & ossa cuneiformia intermedium en lat.
Continu met gewrichtsholten van artt. Intercuneiformes, cuneonavicularis, intermetatarseae
o 3e: tss ossa metatarsalia IV en V & os cuboideum
Continu met ossa metatarsalia zelf

Lig. tarsometatarseae dorsalia

Os metatarsale I met os cuneiforme med.

Os metatarsale II met 3 ossa cuneiforme
Os metatarsale III met os cuneiforme lat.
Os metatarsale IV met os cuboideum + os cuneiforme lat.
Os metatarsale V met os cuboideum
Ligg. Tarsometatarseae plantaria (3-1-2-2)

3lig: os cuneiforme med.  ossa metatarsalia I, II, III

1lig: os cuneiforme intermedium  os metatarsale II
2lig: os cuneiforme lat.  ossa metatarsalia II, IV
2lig: os cuboideum  ossa metatarsalia IV, V
- Beweeglijkheid

Translatoire bew.
Passieve rotatoire bew. tss os metatarsale I & os cuneiforme med.
Pro- & supinatiebew. van belaste voet
3) Artt. Intermetatarseae
Tss naar elkaar gekeerde zijden van bases van ossa metatarsalia II tot V
Beperkt passieve translatoire bew.
Ligg. Metatarseae transversa profunda

Capita verbind
4) Artt. Metatarsophalangeae (MTP)

- Verbindingen

Convece hoofd van ossa metatarsalia

Cancave basis van prox. phalanges
2 longitudinale gleuven (plantair gedeelte van gewrichtsvlak van os matatarsale I)

 gescheiden door kam

In gleuven = in gewrichtskapsel verweven ossa sesamoidea
Ligg. Plantaria

Aan 1 kant
Ligg. Collateralia

Vormen goot voor pezen v/d teen flexoren

Lopen schuin
- beweeglijkheid

extensie + abductie
flexie + adductie
+ schuif & rotatiebew.
25° extensie: prox phalanges tov ossa metatarsalia
90° extensie: grote teen
5) artt. Interphalangeae (pip + dip)
dist. katrolvormige gewrichtsvlakken op phalanges prox. & med.
 prox. gewrichtsvlakken phalanges med. & dist.
 artt. Condylares (ginglymi)

plantair gedeelte gewrichtskapsel verdikt = lig. plantare

versterkt door ligg. Collateralia
dorsaalflexie & plantiar flexie

gewrichten v/d schoudergordel en de bovenarm

1) art. sternoclavicularis

- facies articulars

verbind: fac. art. sternalis van clavicula  incisura clavicularis van manubrium sterni & kraakbeen 1e rib
gewrichtsvlak clavicula groter dan sternum
zadelvormig: convex; boven naar onder
concaaf; achter naar voren
gewrichtsvlak sternum => lichte concaviteit = discongruent
discongruentie  biconvexe discus articularis
(achter-boven boord clavicula  vooronder kraakbeen 1e rib, sternum + omringde gewrichtskapsels
- capsula articularis

gewrichtskapsel dik & slap

versterkt door capsulaire & extracapsulaire lig.
- ligamentuur

ligg. Sternoclavicularis anterius & posterius

lat.-boven  med.-onder vezels tss stenaal uiteinde clacicula & manubrium sterni + 1e rib
lig. interclaviculare

extracapsulair, versterken
beide sternale uiteinden claviculae met elkaar
overbrugt incisura jugularis
in lig. kleine botstukken voorkomen (ossa suprasternalis)
ligg. Costoclavicularia

extracapsulair, versterken
tss bovenrand med. uiteinde 1e rib + aanliggende kraakbeen
 impressio ligamenti costoclavicularis claviculae
  voorste laag: vezels onder-med.  boven-lat.
 onderste laag: vezelsrichting tegengesteld

tss lagen => busa synovialis

- beweging

3assen mogelijk
 elevatie & depressie, rond sagittale as: (door sternaal uiteinde van clavicula)
elevatie: 50 à 70° (-> coudalwaartse verschuiving)
depressie 5 à 10° (-> craniaalwaartse verschuiving)
 protractie & retractie, rond langitudinale as: (door sternum)
beide 30° mogelijk
retractie  ventraalwaartse verschuiving (en omgekeerd)
 voorover- & achteroverkantelen (rotatie) (door beide uiteinden clavicula)
max bew.uitslag 30°

2) art. acromioclavicularis

- facies articulares

gewrichtsvlakken
-fac. art. acromialis clavicula; concaaf: onder  boven convex: med.-achter  lat.-voor
-fac. art. acromii scapula; concaaf & convex omgekeerd
Dikke laag kraakbeen
Zadelgewricht
- capsula articularis en ligamentuur

kapselgewricht = wijd
lig. acromioclaviculare

bovenzijde versterkt door brede, 4kante lig.

botuiteinden verbindt
lig. coracoclaviculare

extracapsulair, versterkt
(junctura fibrosa)
 lig. trapezoideum

ventro-ventraal, 4kant, hori. vezels; linea trapezoidea claviculae  processus coracoideus

 lig. conoideum

dorsomediaal, 3hoekige band

vert. vezels; tuberculum coideum claviculae  top aan processus coracoideus
tss 2 delen = vet/bursa
- bewegingen

bew. scapula
 elevatie & depressie; verschuiving over borstkaswand; boven  beneden
 protractie & retractie; verschuiving over borstkaswand; lat. voren  med. achteren
 exo- & endorotaie; verplaatsing van angulus inferior; lat.  med.

elevatie = vooroverkantelen + exorotatie + protractie

depressie = achterkantelen + endorotatie + retractie

in acromioclaviculair gewricht
 abductie & adductie; longitudinale as
door acromiaal uiteinde clavicula
margo med. scapulae dichter bij thorax
 rotatie rons as
door beide uiteinden clavicula
angulus inf. Scapulae  vent./ dors.
 exo- & ensorotatie; as loodrecht op vorige
angulus inf.  lat./ med.

3) art. humeri

- facies articulares

gewrichtsvlakken (hyalien kraakbeen bedekt)

-concaaf glenoidalis scapulae
-covex caput humeri
Opp cavitas glenoidalis vergroot omringde labrum glenoidale => gewrichtsopp. caput humeri
Art. spheroidea = sterk discongruent
Contactarea’s vergroot  arm abduceren & exoroteren
- capsula articularis en ligamentuur

gewrichtskapsel dun & slap

aan scapula = mem. Fibrosa vast aan rand cavitas glenoidalis
 tuberculum suproglenoidale intracapsulair
 tuberculum infraglenoidale extracopsulair
Lig. transversum humeri

Vezels van kapsel

Versterkt door:
-Eindpezen van aanliggende spieren (=> rotator cuff)
-Ligg. Glenohumeralia superius, medius, inferius

Voorste rand labrum glenoidale  tuberculum minus & collum anatomicum

-Lig. coracohumerale

Tss basis processus coracoideu scapulae & tuberculum majus humeri

Membrana synoviales

Overal waar geen kraakbeen

Dist. verder in sulcus intertubercularis
 caput longum van m. biceps brachii omringt + vormt vagina synovialis intertubercularis
Pees m. biceps door cavum articulare in eigen vagina synovialis (= intracapsulair + extrasynoviaal)

Rondom schoudergewricht  bursae synoviales

 subdeltoidea
 subacromialis
 subcoracoidea
 subscapularis

- bewegingen

als art. spheroidea

 ante- & retroflexie in sagittaal valk
(arm med., respectievelijk lat.)
Volgt vlak van scapula
 ab- & adductie in frontaal vlak
(arm lat. & vent. bij abductie)
Bew.as door caput humeri
 exo- & endorotatie in transversaal vlak
rotatieas door schacht van humerus

anteflexie = abductie + exorotatie + gewricht naar craniaal

abductie: 90 à 110°
adductie: 5 à 10°
anteflexie: 80 à 105°
retrofexie: 30 à 45°
exo- & endorotatie: 100°
vb. anteflexie/abductie  elevatie, protractie, exorotatie van scapula
=> anteflexie/abductie mogelijk tot 155 à 165° door lateroversie van romp
Tot elevatie = 180°

Gewrichten v/d elleboog

1) art. cubiti
= art. composita
bestaat uit
 art. humeroulnaris
syndesmosis radioulnaris (mem. Interossea)
bew. elleboog
 art. humeroradialis

syndesmosis radioulnaris (mem. Interossea)

bew. elleboog
 art. radioulnaris proximalis

verbinding tss radius & ulna

- facies articulares

 art. humeroulnaris

gewrichtsvlakken (met kraakbeen bedekt)

1. trochlea humeri
Opgebouwd uit 2 kegels
Med. groter dan lat. + lager => ulna met humerus stompe hoek met opening lat. (cubitus valgus)
 verdwijnt bij flexie/ pronatie
2. incisura trochlearis ulnae
Discongruent, asymmetrisch zadelgewricht
Concaaf: transversale richting
Convex: voor-achterwaartse richting
 art. humeroradialis

convex: capitulum humeri

concaaf: fovea capitis radii
in contact als onderarm in stand tss pronatie & supinatie
 art. radioulnaris proximalis

1. tss cirumferentia art. capitis radii & kraakbeend bedekt lig. anulare radii
Convex: vent.  dors.
Concaaf: boven  onder
2. tss circumferentia art. capitis radii & incisura radialis ulnae
Rotatie bew. door (vlak) zadelgewricht

- capsula articularis

fossae coronoidea & radialis = fossa olecrani intracapsulair

beide epicaondyli humeri = blijven extracapsulair
dors. top van olecranon = extracapsulair
lat. sluit kapsel aan met lig. anulare radii
tss radius & ulna = dunne plooi => recessus sacciformis
 kapsel rot.bew. radius volgen

mem. Synovialis volgt mem. Fibrosa waar geen kraakbeen is

thv fossae olecrani, coronoidea, radialis tss mem. = klein kussentje
 - ligamentuur

lig. collaterale ulnare

3hoekig; epicondylus med. humeri  ulna

 voorste deel, pars anterior, aan tuberculum van processus coronoideus
 achterste deel, pars posterior,  ulnaire rand olecranon

verbonden door pars transverso, lig. van Cooper

lig. collaterale radiale

epicondylus lat. humeri  lig. anulare radii

enkele vezels naar voorste & achterste rand incisura radialis ulnae
lig. annulare radii

kraakbeen bedekt, randen incisura radialis unla rondom caput radii

lig. quadratum

collum radii  ulna, dist. van cavum articulare

2) artt. Radioulnares
tss radius & ulna
2.1) art. radioulnaris proximales

Onderdeel van art. cubiti

2.2) syndesmosis radioulnaris (= art. radioulnaris media)

Gevormd door mem. Interossa & chorda obliqua

Straffe vindweefselvezels, craniaal aan margo interossea radius  caudaal aan margo interosseus
ulna
Prox ontbreekt mem.  opening vooor smalle band tss radiale zijde van tuberositas ulnae &
onderrand van tuberositas radii: chorda obliqua
Dist. deel mem. Ovale opening voor doorgang bloedvaten
Mem. Interossea: spieraanhechtingen
 in stand tss pronatie & supinatie (geen remmende invloed)
2.3) art. radioulnaris distalis

Gewrichtsvlakken: (hyalien kraakbeen)

-circumferentia art. capitis ulnae
-incisura ulnaris radii
Recessus sacciformis: dun, los kapsel prox. tss ulna & radius
L- vormig cavum articulare afgesloten door discus articularis (=3hoekig)
Basis aan beenderige rand radius (die incisura scheidt van fac. art. carpea)
Top aan groeve tss processus styloideus & dist. deel ulna
 geleding dist. met os lunatum, prox. ulna

hand in ulnaire abductie -> discus contact met os triquetrum

- bewegingen

art. humeroulnaris -> asymmetrische gewrichtsvlakken, scharniergewricht, 3assen

 flexie – extensie, abductie – adductie, rotatie
flexie – extensie: schuin prox. door epicondylus lat.  dist. door epicondylus med.
 flexie onderarm -> ulnair extensie onderarm -> radiaal
Art. humeroradialis = art. spheroidea; nauwe verbindingen met ulna
 art. humeroulnaris: flexie – exentensie
 art. radioulnaris: rotatie

flexie & extensie beide gewrichten: 145 à 165°

extensie: 180°
lichte hyperextensie: +200°
max flexie: 35°
flexie & extensie + ab- & adductiebew.
Flexie  radius & ulna supineren als proneren
Artt. Radioulnares => pro- & supinatie genoemd
Pronatie = caput radii -> endorot. Uit lig. anulare radii
 voorzijde radius naar med.
 dist. uiteinde radius naar vent. & ulnair + boog om caput ulnae
Radius adduceert + gekruist over ulna bij supinatie -> tegenovergestelde
Pronatie -> exoroteert + abduceert ulna + schuifbew.
Pro- & supinatieas (= compromias) caput radii  4e vinger
 120 à 140°

Gewrichten v/d pols

1) Art. radiocarpea
Gewrichtsvlakken: eigewricht
-dist. uiteinde van radius, fac. art. carpea en dist. facet van discus art.
 ruw elliptisch + concaaf vlak vormen
-prox. concexe gewrichtsfacetten van ossa scaphoideum, lunatum, triquetrum
Os scaphoideum: alleen met radius
Os lunatum: radius & discus art.
Lig. radiocarpeum palmare

Intracapsulair: processus styloideus radii  ossa scaphoideum, lunatum, triquetrum

+ gedeeltelijk naar os capitatum
Lig. ulnocarpeum palmare

Processus styloideus ulnae + discus art.  ossa lunatum, triquetrum

Lig. radiocarpeum dorsale

Prox vastgehecht aan achterste boord van dist. uieinde van radius, dist. aan dors. vlak van ossa
scaphoideum, lunatum, triquetrum
Lig. collaterale ulnare

Processus styloideus ulnae  ossa triquetrum, pisiforme

Lig. collaterale radiale

Processus styloideus radii  os scaphoideum + enkele vezels naar os trapezium

2) Artt. Intercarpeae
Tss ossa carpalia
 - Verbindingen tss proximale & distale rij

Gewrichtsvlakken:
- ossa scaphoideum, lunatum, triquetrum
-ossa trapezium, trapezoideum, capitatum, hamatum
 Art. mediocarpea (zadelgewricht)
 Samengesteld eigewricht
Os scaphoideum: 2 convexe gewrichtsvlakken
Ossa trapezium, trapezoideum: concave gewrichtsvlakjes
 Samengesteld eigewricht
ossa scaphoideum, lunatum: dist. concave gewrichtsvlakjes
os capitatum: prox. convexe gewrichtsvlak
 Vlak zadelgewricht tss
Os triquetrum
Os hamatum

- Onderlinge verbindingen binnenin de rij

Tss prox. & dist. rij

Art. ossis pisiforme: os pisiforme met os triquetrum
Cava articularia van al artt. Intercarpeae staan met elkaar in verbinding
Gewrichtskapsel versterkt; korte, onregelmatige ontwikkelde li:
 Ligg. Intercarpea palmaria

Palmaire zijde ossa carpalia onderling

Lig. carpi radiatum

Van os capitaium naar omliggende beetjes

Lig. pisohamatum

Os pisiforme  hamulus ossis hamati

 Ligg. Intercarpea dorsalia

Dorsale zijde kapsel versterkt

Ligg. Intercarpea interossea

Tss beenderen (ontbreekt tss ossa trapezium & trapezoideum

- Bewegingen

flexie – extensie, radiale – ulnaire abductie, circumductie, geringe rotatie

 Flexie- & extensie bew.

Radiocarpaal & mediocarpaal gewricht

Volledig palmaire  volledig dors. flexie (carpaalbeenderen in 4 functionele delen verdeeld):
1 os trapezium
2 os scaphoideum
3 ossa hamatum, capitatum, trapezodeum
4 ossa lunatum & triquetum
In rust beenderen los & beweeglijk
Bew. in 2 fasen
o 1e fase: dist. rij (3) tegenover prox rij (2.4)  3 in closed packed – situatie komen
o 2e fase: bew. laatste beenderen in blok tegenover 4, welke op zichzelf bew. in art. radiocarpea
Extreme standen post = geblokkeerd (-> andere bew. niet mogelijk)
flexie – extensie:  170° exstreem flexie/extensie: 85°
 Ulnaire & radiale abductie

Carpus in radiocarpaal gewricht in blok  ulnair/radiaal om sagittale as (door hoofd van os

capitatum)
Ulnaire abductie (adductie van hand): os lunatum  radiaal + alleen contacte met radius
Os scaphoideum verwijdert van processus styloideus radii
Radiale abductie (abductie van hand): tegengestelde
Kantelbew. tijdens globale bew. radiocarpaalgewricht  in intercarpale gewrichten
Ulnaire abductie: 40°
Radiale abductie: 15°

Gewrichten v/d hand

1) Artt. Carpometacarpeae II-V (cmc)

Zadelgewrichten
Gemeenschappelijk gewrichtskapsel -> cava articularia elkaar communiceren
Versterkt door:
Ligg. carpometacarpea dorsalia

Ligg. carpometacarpea palmaria

Ligg. Carpometacarpea interossea

Tss ossa capitatum, hamatum + ossa metacarpalia III en IV

Lig. pisometacarpeum = lig. pisohamatum

Uitspansel van pees m. flexor carpi ulnaris

2) Art. carpometacarpea pollicis (cmc)
Zadelgewricht, tss basis van 1e metacarpaal been & dist. vlak os trapezium
Gewrichtskapsel dik, maar los
Versterkt door lat., dors. en palmaire banden
flexie – extensie
sagittaal vlak, parallel aan handpalm
abductie – adductie
frontaal vlak
oppositie – repositie
oppositie: duim tegenover pink
 duim over handpalm verschuiven => flexie, adductie, endorotatie
 duim circumductiebew.
3) Artt. Intermetacarpeae (tss basis metacarpalen)
Junctururea synoviales; (vlakke zadel) tss ossa metacarpalia II, III, IV, V
Prox verbinding versterkt door palmaire, dors., interosseale lig.
Dist door ligg. Metacarpea transversa profunda
4) Artt. Metacarpophalangeae (mcp)
Eivormig gewrichten
Convexe: gewrichtsfacetten op metacarpalen
Concave: phalanges prox.
Gewrichtskapsel verstevigd door:
Ligg. Palmaria

Dwarse vezels, voor gewricht lopen + schede vormen voor pezen van vingerbuigers
Verbonden met ligg. metacarpeae transversa profunda
Ligg. collateralia

Verbind zijkanten van gewricht

Flexie: 90°
Extensie: 15°
Ab- & adductie: 45°
Rotatie: uitsluitend als secundaire bew. bij circumductie
Duim 60° buigen
5) Artt. Interphalangeae (ip)
Zelfde reden als vorige naar vorm artt. Condylares genoemd
Zijn alle artt. ginglymi
Gewrichtskapsel vertrekt door palmaire & collaterael banden
Flexie:  90°
Bij duim:  60°