Machine Translated by Google

2344 UYGULAMALI SÜPERİLETKENLİK ÜZERİNE IEEE İŞLEMLERİ, CİLT. 13, HAYIR. 2 HAZİRAN 2003

Yüksek Sıcaklığın Tasarım Optimizasyonu

Süper İletken Güç Transformatörleri
Thomas L. Baldwin, John I. Ykema, Cliff L. Allen ve James L. Langston

Özet— HTS transformatörleri kamu ve ticari uygulamalara geçmeye Bu makalenin amacı, HTS trafo sargı tasarımında ve literatürde bildirilen
başladıkça, mühendislik, performans kriterlerini ve uygulama gereksinimlerini
çeşitli çalışmalardan optimizasyonda gerekli olan hususları bir araya
karşılarken, tasarımları AC kayıpları ve toplam sahip olma maliyetleri için
getirmektir.
optimize etmelidir. Transformatör üreticileri, malzeme maliyetlerini en aza
indirmek ve kamu hizmeti kuruluşunun kayıp değerlendirme gereksinimlerini
karşılamak için tasarım aşamasında maliyet optimizasyon tekniklerini II. TRAFO ÖZELLİKLERİ
kullanır. Bu makale, yüksek sıcaklık süperiletkenlerini sarım malzemesi olarak
kullanmak için transformatör tasarımında ve optimizasyonunda gerekli Bu yazıda, gemi uygulamalarında kullanılan orta güçlü, üç fazlı
değişiklikleri sunmaktadır. Bu değişiklikler AC kayıplarını, kısa devre transformatörlerin bir sınıfını dikkate alarak tasarım kapsamına odaklanıyoruz.
gerilimlerini ve soğutma yüklerini içerir. Gemilerde elektrik dağıtımı için
Tipik güç değerleri 0,5 MVA ile 5,0 MVA arasında değişir ve nominal birincil
azaltılmış ağırlık ve ayak izi alanı için optimize edilmiş beş ayaklı çekirdekli,
gerilim değerleri 60 Hz'de 4,16 kV ve 6,6 kV'dir. Nominal sekonder voltaj
üç fazlı, 3,5 MVA güç transformatörüne yönelik tasarım sonuçları sunulmaktadır.
değerleri, kullanım voltajlarını temsil eden 120 V ile 600 V arasında değişir.
Transformatörler, yağla doldurulmuş transformatörlerin zorunlu olarak
Dizin Terimleri—Yüksek sıcaklık süper iletkenleri, optimizasyon
yasaklandığı gemi bölmelerinde bulunur.
yöntemler, güç transformatörleri.

Gemi dağıtım ağları hem üç bacaklı çekirdek hem de beş bacaklı çekirdek
I.GİRİŞ transformatörleri kullanır.

T
Bu araştırmada, bireysel kriyostatlarda silindirik sargılara sahip beş
Yüksek sıcaklıkta süper iletken güç aparatlarının HE gelişimi, sırasında
bacaklı sıcak bir çekirdek kullanıyoruz. Su soğutmalı demir çekirdek oda
dikkate değer bir ilerleme kaydetti.
sıcaklığında çalışır. Sıcak delikli kriyostat HTS sargılarını içerir. Bi-2223 bant
son birkaç yıldır. Yeni teknolojinin kamu hizmeti endüstrisine yönelik
sargıları, bobinler boyunca eksenel olarak ilerleyen iletken metal soğutma
avantajları ve potansiyel uygulamaları laboratuvarlarda ve endüstriyel
şeritleri bulunan üç fazın her biri için iki kriyo-soğutucu tarafından soğutulur.
prototiplerle gösterilmiştir [1].
Sargılar, sıvı kriyojen olmadan vakum altında tutulur ve bu da kapalı
Ticarileştirmeye giden bir sonraki adım, iyi tasarım teknikleri ve üretim
alanlarda güvenlik sorunu oluşturabilir. Bu soğutma sistemi, sarımın önemli
süreçleri geliştirmektir. HTS güç cihazlarının gelecekteki başarısı, daha
tasarım değişiklikleri olmadan 35 K ila 80 K sıcaklık aralığında çalışmasına
düşük AC kayıpları elde edilmesine ve toplam sahip olma maliyetlerinin
izin verir.
azaltılmasına bağlıdır. Optimize edilmiş tasarım teknikleri maliyet ve
kayıpların en aza indirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır [2].
HTS trafo tasarımları söndürme olayını dikkate almalıdır. Arıza akımı sınırlamasını

sağlamak için bobin söndürme aktif olarak kullanılabilir. Aksi takdirde tasarım, beklenen
Görünüşte, özellikle küçük güç transformatörleri için tasarlanan
herhangi bir çalışma koşulu altında bobinin söndürülmesine izin vermemelidir. Bu
transformatör, basit ve ilkel bir görev gibi görünmektedir. Tel boyutları akım
tasarımda transformatörün çalışması, kısa devre ve ani akımlarla bobinin sönmesi
değerlerine göre seçilir, çekirdek boyutları tepe akı yoğunluklarına göre
nedeniyle kesintiye uğramaz.
seçilir ve benzeri [3]. Transformatörlerin basit kurallar ve ardından tasarım
optimizasyonu kullanılarak tasarlanabileceği doğru olsa da, bakır veya
alüminyum iletkenlerden HTS malzemelerine geçiş yapılırken dikkatli
olunmalıdır.
III. TASARIM KISITLAMALARI
Dikkate alınması gereken önemli farklılıklar arasında AC kayıp mekanizması,
kritik akımlar ve iletkenin mekanik sınırları yer alır.
Her transformatör, anormal olaylar meydana geldiğinde kendisine veya
çevresindeki sisteme zarar vermeden performans gereksinimlerini
karşılamalıdır. Bu tür kısıtlamalar genellikle tasarım değişkenlerinin
Yazının teslim tarihi 5 Ağustos 2002. Bu çalışma kısmen doğrusal olmayan fonksiyonlarıdır. Bir HTS transformatörünün ana tasarım
ABD Savunma Bakanlığı ve Deniz Araştırmaları Ofisi tarafından. kısıtlamaları daha sonra tartışılacaktır.
TL Baldwin, Gelişmiş Güç Sistemleri Merkezi ve FAMU-FSU Mühendislik
Fakültesi, Tallahassee, FL 32310 ABD'de çalışmaktadır (e-posta:
tom.baldwin@ieee.org). A. Bobin Tasarımı
JI Ykema, SPD Technologies Inc., L-3 Communications, Philadel-phia, PA
19116 ABD ile birliktedir (e-posta: jykema@spd.L-3com.com). Sargılar için eşmerkezli silindirik bobinleri seçtik. Yassı şekilli sargılara
CL Allen, Ship Systems, Nothrop Grumman Corporation'da çalışıyor göre avantajı, başıboş manyetik alanın daha düşük radyal akı
Pascagoula, MS 39568 ABD (e-posta: clallen@northropgrumman.com).
yoğunluğundan dolayı daha yüksek bir kritik akım yoğunluğudur.
JL Langston, Tallahassee'deki FAMU-FSU Mühendislik Fakültesi'nde çalışıyor.
FL 32310 ABD (e-posta: langston@eng.fsu.edu). Çalışma sıcaklığı 35 K'ye düştüğünde kritik akım da 3,5 kat artar.
Dijital Nesne Tanımlayıcı 10.1109/TASC.2003.813123

1051-8223/03$17,00 © 2003 IEEE

Machine Translated by Google

BALDWIN ve diğerleri: YÜKSEK SICAKLIK SÜPER İLETKEN GÜÇ TRANSFORMATÖRLERİNİN TASARIM OPTİMİZASYONU 2345

Şekil 1. Paralel manyetik akı yoğunluğunun bir fonksiyonu olarak kritik akım oranı
Bi 2223 bant yüzeyine.
Şekil 3. LH sargılı bir transformatörün transformatör kaçak akısı. Sadece
sargıların alt yarısı gösterilmiştir. Sargı ve çekirdek silindiriktir
çekirdek merkez çizgisine göre simetriktir.

bobinin amper dönüşleri nerede ve bobin

uzunluk. Tepe radyal manyetik akı yoğunluğu geleneksel olarak

dikkate alınır, ancak bir bobinin ucunda şu şekilde yaklaşılabilir:

(2)

bandın genişliği nerede.

Şekil 2. Manyetik akı yoğunluğunun bir fonksiyonu olarak kritik akım oranı
Bi 2223 bant yüzeyine dik. Kritik akımın ne kadar hızlı olduğuna dikkat edin
Şekil 1 ile karşılaştırıldığında artan akı yoğunluğu ile azalır.
İletken kayıpları taşıma akımına bağlıdır
ve enine manyetik alanlar ve 60 Hz'de histerezis hakimdir. Öz, paralel
ve dik manyetik alanlardan üç kayıp bileşeni toplanarak toplam
değer elde edilir.
kayıp. Kendi alan kaybı, eliptik kesitli bir süperiletken için Norris
denklemi ile verilir [5]

daha yüksek akım yoğunlukları iletken AC'yi etkili bir şekilde azaltır
kayıplar. (3)
Eşmerkezli bir sargıda iletken, akım yoluna dik olarak frekans nerede ve kritik akım
yönlendirilmiş bir manyetik alana maruz bırakılır. Alan kaset. Genişliğine paralel manyetik alandan kaynaklanan kayıp
,
bandın yüzeyine göre hem paralel ,
hem de dik akı bileşenlerini içerir. bant [6] ile anlatılmıştır;
İhtiyaç duyulanı elde etmek için
Bi-2223 bandındaki akım yoğunluğu, manyetik tasarımın
dikey ve paralel kaçak kombinasyonunu aşmamalıdır (4)
Şekil 2 ve 3'ten belirlenen akı yoğunlukları. 1 ve 2, hangi grafik
bandın özellikleri [4]. Sargı uzunluğunun büyük bir kısmı için,
etkin iletim alanı katsayısı nerede
özellikle eksenel merkezin yakınında, sızıntıdaki akı çizgileri
bant kesit alanı ve tam penetrasyon alanı akıdır
Kanal, Şekil 3'te gösterildiği gibi çekirdek eksenine paraleldir. Yakın
yoğunluk. Parametreler ve deneysel olarak takıldı
sarımların uçları, bazı akı çizgileri dönüp kesişiyor
test verisi. Dik manyetik alandan kaynaklanan kayıp
sargılara, böylece iletkendeki akı bileşeni
[6] tarafından tarif edilmiştir;
radyal bileşene sahiptir.
Bant, Şekil 3'teki ek parçada gösterildiği gibi, daha geniş kenarı
eksenel yönde yönlendirilmiş şekilde sarılır. Sonuç olarak, bobinin
bant için eksenel alan olur. Aynı şekilde bobinin radyal
(5)
alan olur. Tepe eksenel akı yoğunluğu şu şekilde bulunur:
burada geometrik bir parametre ve kritik bir manyetik alandır. Tablo
bobin yüksekliğinin ortası ve yaklaşık olarak hesaplanır
I Bi-2223 bandına ilişkin değerleri vermektedir.
Karşılaştırma yapmak gerekirse, bakır ve alüminyum iletkenler
için akım yoğunluğu 1 ile 4,5 A/mm (rms) arasında değişmektedir.
(1) 15 ila 60 mW/Am düzeyinde kayıplar. Rekabetçi olabilmek için,
Machine Translated by Google
2346
TABLO I
BI-2223 GÜÇLENDİRİLMİŞ TEL ÖZELLİKLERİ
77 K'de çalışan HTS bantlardaki AC kayıpları yaklaşık 100 kat daha
küçük olmalıdır. Daha büyük olan faktör,
ısıyı uzaklaştırmak için soğutma katsayısı.
B. Büyük Akımlardan Kaynaklanan İletken Gerilmeleri
İletkenler, kısa devre arızaları ve enerjilenme koşulları sırasında
büyük elektromanyetik ve mekanik kuvvetlerle karşılaşabilirler.
Bi-2223 bantlar, Tablo I'de gösterildiği gibi gerilim altına
yerleştirildiğinde kritik akımda bir azalma yaşar. Kritik gerilim
noktasında kritik akım %5 oranında azalır [4].
Kaçak akı yoğunluğunun ve akımın vektör çarpımı
Bir iletkendeki akış, iletken üzerinde radyal bir kuvvete neden olur.
İç eşmerkezli sargı radyal içe doğru bir kuvvetle sıkıştırılırken, dış sargı dışa doğru
bir kuvvetle genişletilir. Dışa doğru radyal kuvvet, çekme halkası gerilimi olarak
iletkene aktarılır. Maksimum gerilim, dış bobinin en içteki dönüşünde meydana gelir
[8]
burada birincil sargıdaki amper dönüşleri,
birincil bobinin eksenel uzunluğu, dıştaki rms akımı
gerilim altındaki bobin ve gerilim altındaki en içteki iletkenin çapıdır.
Uygulanan maksimum stres,
ani akım veya arıza akımından kaynaklanabilecek, bandın kritik
gerilimine yaklaşmamalıdır [9].
Bir transformatöre yeniden enerji verildiğinde, akı değişiminin yapılması gerekir.
Faraday yasasına göre voltajı eşleştirin. Tarafından bileşik
Artık (veya kalıcı) akı, çekirdek güçlü bir şekilde sürülür
çok büyük bir uyarma veya ani akım gerektiren doyma.
Ani akım normal yük akımının birçok katı olabilir ve
yaklaşık olarak
artık akı yoğunluğu nerede, doyma akısı
yoğunluk, çekirdeğin etkin kesit alanıdır ve
birincil bobinin ortalama dönüşünün içindeki alandır. İçin
%3 silikon çeliği, kalıcılık zirvenin %90'ına yakındır
akı yoğunluğu, . Çoğu transformatör tasarımı normalde
1,6 ila 1,8 T aralığında, yaklaşık %10 ila %20 altında
doygunluk akı yoğunluğu.
UYGULAMALI SÜPERİLETKENLİK ÜZERİNE IEEE İŞLEMLERİ, CİLT. 13, HAYIR. 2 HAZİRAN 2003
Döngünün herhangi bir bölümünde hatalar meydana gelebileceğinden,
En kötü durum geçici arıza akımı, belirlemek için kullanılır.
mekanik stres. Transformatör standartlarından [10],
(8)
- -
açık devre bobin voltajı nerede - ve karmaşık empedansın gerçek -
ve reaktif bileşenleri,
ve transformatör kaçak endüktansıdır. Sonuç
asimetrik arıza akımı manyetik elde etmek için kullanılır
Bobinleri çevreleyen sızıntı alanı ve bunun sonucunda ortaya çıkan mekanik
sargılara etkiyen kuvvetler.
C. Sızıntı Reaktansı
Süper iletken telin ac direnci küçük olduğundan,
HTS transformatörünün seri empedansı neredeyse tamamen
kaçak reaktansından oluşur. Güç sistemi çalışmasında
empedans kısa devre akımını sınırlamaya yarar.
empedans, hizmet sağlayıcı veya endüstri standartlarına göre belirlenir.
HTS transformatörleri muhtemelen böyle bir gereksinimi karşılayacak şekilde tasarlanacaktır.
Aktif arıza akımı sınırlama teknolojisine sahip değilse kısıtlama.
Herhangi iki sargı arasındaki kaçak reaktansı, Maxwell denklemini
doğrudan çözen sonlu elemanlar yöntemleriyle hesaplanabilir.
denklemler. Uygulamada basitleştirilmiş hesaplamalar kanıtlanmıştır
amp-dönüşlerinin eşit olduğunu varsayan yeterli
sargılar boyunca dağıtılır ve yalnızca manyetik alan
eksenel bileşenler içerir [11]. Sızıntı reaktansı bulundu
Şekil 4'te tanımlanan sarım boyutları cinsinden olacaktır ve
dönüş sayısı,
,
(6) (9)
iki bobinli, LH düzenlenmiş bir transformatör için. Üç bobin için LHL
Sargı düzenlemesinde, iki alçak gerilim sargısının genişliğinin eşit
olduğunu ve iki sızıntı kanalının
eşit boşluk mesafelerine sahip,
(10)
D. Soğutma Sistemi
Sargı iletkenlerinin performansı sıcaklıktır
bağımlı. Genel olarak, AC kayıplarını şu şekilde azaltabiliriz:
(7)
çalışma sıcaklığını düşürüyoruz, ancak cezalandırılıyoruz
ısının giderilmesi için artan soğutma maliyeti.
Kapsamlı bir termal tasarım optimizasyonu şu şekilde sunulmaktadır:
[12], sarımların kompaktlığını
soğutma sisteminin verimliliği. Prosedür bir ısı içerir
Soğutma yükü tahmini ve termodinamik için transfer analizi
Kriyojenik soğutmanın değerlendirilmesi. Optimum bir çalışma
genel güç tüketimini en aza indiren sıcaklık mevcuttur. İletim
soğutmalı eşmerkezli için optimum sıcaklık
Machine Translated by Google

BALDWIN ve diğerleri: YÜKSEK SICAKLIK SÜPER İLETKEN GÜÇ TRANSFORMATÖRLERİNİN TASARIM OPTİMİZASYONU 2347

sargılar. Tasarımlar, sarım konfigürasyonunda temel olarak farklılık gösterir;

biri LH tasarımı, diğeri ise LHL tasarımıdır. LHL daha düşük bir elektrik
uzunluğu ve daha az kaçak kanal akışı sağlayarak daha düşük AC iletken
kayıpları sağlar.
Ayrıca, LHL tasarımıyla bir iletken üzerindeki halka gerilimi önemli ölçüde
azaltılırken, LH tasarımı mekanik limiti aşar ve bu nedenle uygulanabilir bir
tasarım değildir.

V. SONUÇ

Yüksek sıcaklık süper iletken güç transformatörlerinin başarısı, daha

yüksek maliyetleri haklı çıkarmak için performansın geleneksel yağla
doldurulmuş veya dökme bobinli güç transformatörlerinden daha üstün
olduğu niş fırsatların bulunmasına bağlıdır. Bu belgede sunulan tasarım
optimizasyonunda yapılan değişiklikler, HTS güç transformatörünün özel

Şekil 4. Sızıntı empedansını hesaplamak için LHL eşmerkezli sargılarının ilgili boyutları.
uygulamalar için mümkün olan en düşük maliyetle uyarlanmasına olanak
tanır. Bilgisayar destekli bir tasarım programı, bu kavramları dahil ederken
bir transformatör optimizasyonu uygular. Teknikler, arıza akımı sınırlama gibi
TABLO II
HTS transformatörlerinin yeni özelliklerini içerecek şekilde genişletilecektir.
HTS TRAFO TASARIM SONUÇLARI

Şu anda teknikler, HTS transformatörlerinin araştırma amacıyla teorik

tasarımlarını geliştirmek için kullanılmaktadır. Bu teknikler, transformatör
imalat bilgisayar destekli tasarım sistemlerine doğrudan uygulanabilir.

REFERANSLAR

[1] WV Hassenzahl, "Elektrik güç sistemlerine süperiletkenlik uygulamaları", IEEE Güç

Mühendisliği İncelemesi, cilt. 20, s. 4–7, Mayıs 2000.
[2] OW Andersen, “Elektrikli güç ekipmanının optimize edilmiş tasarımı,” Güçte IEEE
Bilgisayar Uygulamaları, cilt. 4, s. 11–15, Ocak 1991.
[3] WM Grady, R. Chan, MJ Samotyj, RJ Ferraro ve JL Bierschenk, "Kuru tip transformatörlerin
tasarımını ve analizini öğretmek için bilgisayar tabanlı bir bilgisayar programı", IEEE Trans.
Güç Syst, cilt. 7, s. 709–717, Mayıs 1992.

[4] “Amerikan Süper İletken, Yüksek Sıcaklık Süper İletken Teli,” American
Superconductor Corp, Westborough, MA, ASC/HTS-FS-0004, 2002.

Kriyo-soğutucunun soğuk başlığındaki bobin sargıları 65 K ila 75 K
aralığındadır. Soğutucu sıcaklıklar, yalnızca AC kaybı miktarının önemli
ölçüde azaltılması durumunda haklı çıkar.
IV. OPTİMİZASYON SONUÇLARI
Transformatör tasarım optimizasyonu, malzeme maliyetinin ve kayıpların
en aza indirilmesidir. Akı yoğunluğu, akım yoğunluğu, mekanik kuvvet
ve boyut sınırları, gerekli kaçak empedansına sahip olmanın yanı sıra,
minimizasyona kısıtlamalar ekler.
Klasik transformatör optimizasyonunda tasarımcı dört ila yedi bağımsız
değişken kullanır. Seçilen ortak miktarlar çekirdek indüksiyonu, dönüş
sayısı, yüksek ve alçak sargılar için akım yoğunlukları, elektrik uzunluğu ve
[10] Katı Dökme ve/veya Reçine Kapsüllenmiş Sargılara Sahip Olanlar Dahil Kuru Tip
soğutma kanalı boyutudur. HTS trafo tasarımlarında iletkenin maliyetinin
yüksek olması nedeniyle optimum iletken kullanımı için akım yoğunluklarının
[11] RM Del Vecchio, B. Poulin, PT Feghali, DM Shah ve R. Ahuja, Çekirdek Form Güç
maksimuma çıkarılması gerekmektedir. Optimizasyonda bağımsız değişken
olarak akım yoğunluğunun yerini alacak sargı sıcaklığını seçtik.
[5] WT Norris, "Ac taşıyan sert süperiletkenlerdeki histerezis kayıplarının hesaplanması:
İzole iletkenler ve ince levhaların kenarları," J. Phys. D., cilt. 3, s. 489–507, 1970.
[6] N. Magnusson ve A. Wolfbrandt, "Uzunlamasına manyetik alanlara maruz kalan
yüksek sıcaklıktaki süper iletken bantlardaki AC kayıpları"
Kriyojenik, cilt. 41, s. 721–724, 2001.
[7] D. Aized, EC Jones, G. Snitchler, J. Campbell, AP Malozemoff ve RE Schwall, "Çok
filamentli BSCCO 2223 yüksek sıcaklık süperiletkenlerinde AC kaybı ölçümleri",
Advances in Cryogenic Engi-neering, cilt. 42, s. 581–586, 1996.
[8] RL Bean, N. Chackan Jr., HR Moore ve EC Wentz, Elektrik Enerjisi Endüstrisi için
Transformatörler. New York: McGraw-Hill, 1959, s. 134–145.
[9] M. Steurer ve K. Fröhlich, "Ani akımların yüksek gerilim güç transformatörü
bobinlerinin mekanik gerilimi üzerindeki etkisi", IEEE Trans.
Güç Teslimat, cilt. 17, s. 155–160, Ocak 2002.
Dağıtım ve Güç Transformatörleri için IEEE Standardı Genel Gereksinimleri, ANSI/
IEEE Standardı C57.12.01, 1998.
Transformatörlerine Uygulamalarla Transformatör Tasarım Prensipleri. Amsterdam,
Hollanda: Gordon ve Breach, 2001, s. 87–117.

[12] H.-M. Chang, YS Choi, SW Van Sciver ve TL Baldwin, "Kompaktlık ve verimlilik için
HTS transformatörlerinin kriyojenik soğutma sıcaklığı", Uygulamalı Süperiletkenlik
Tablo II, 3,5 MVA'lık bir transformatör için iki deneme tasarımı sonucunu Konferansı, Houston, Teksas, Ağustos 2019.
sunmaktadır. Tablo I'de tanımlanan Bi-2223 bandı şu amaçlarla kullanılır: 4–9, 2002, Makale 2LG04.