"Latarnik" Henryka Sienkiewicza to nowela wydana po raz pierwszy w 1881 roku.
Opowiada historię Skawińskiego, starszego Polaka, który po wielu latach tułaczki po
świecie, w końcu znajduje spokojną pracę jako latarnik w Aspinwall w Panamie.
Skawiński to były żołnierz i uczestnik licznych powstań narodowych, który przez
całe życie nie mógł znaleźć stałego miejsca do życia. Jego praca latarnika na małej wysepce daje mu upragniony spokój i możliwość refleksji nad swoim życiem. Wydaje się, że znalazł idealne miejsce, aby odpocząć po burzliwej przeszłości.
Jednakże pewnego dnia do Skawińskiego dociera paczka z książkami, wśród których
znajduje się "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza. Lektura tej polskiej epopei narodowej budzi w nim silne emocje i tęsknotę za ojczyzną, co powoduje, że zaniedbuje swoje obowiązki latarnika. Zaczytany, zapomina zapalić latarnię, co prowadzi do katastrofy – statek rozbija się na skałach.
Skawiński zostaje zwolniony z pracy i ponownie zmuszony do dalszej tułaczki.
"Latarnik" to opowieść o tęsknocie za ojczyzną, sile wspomnień i tożsamości narodowej, które mimo upływu lat wciąż żyją w sercu człowieka. Nowela ukazuje, jak przeszłość może wpływać na teraźniejszość i jak głęboko zakorzeniona jest w nas nasza ojczyzna.