Professional Documents
Culture Documents
ACL Opis
ACL Opis
net/publication/296487024
CITATIONS READS
4 13,872
1 author:
Robert Porzak
WSEI University
52 PUBLICATIONS 73 CITATIONS
SEE PROFILE
All content following this page was uploaded by Robert Porzak on 24 October 2016.
Robert Porzak
1.Wprowadzenie
Test Przymiotnikowy ACL jest zestawem 300 określeń przymiotnikowych powszechnie
wykorzystywanych do opisu szerokiego zakresu ludzkiej działalności. Może być wykorzystywany
do badania obrazu siebie, charakterystyki innych osób lub obiektów, kategoryzowania
obserwacji prowadzonej w poradnictwie lub psychoterapii. W 1978 roku znalazł się na 26
miejscu w grupie 100 najczęściej wykorzystywanych narzędzi w badaniach psychometrycznych
(Gough, Heilbrun 1980). Jego podstawowa wartość badawcza polega na wykorzystaniu zgodnej
z naturalnymi tendencjami języka procedury charakteryzowania obiektu z wykorzystaniem
przymiotników. Zaletą jest możliwość korzystania z testu do opisu zróżnicowanej gamy obiektów
zarówno konkretnych, jak i abstrakcyjnych. Elastyczność stosowania i naturalność procedury
badawczej wynikają z konstrukcji testu opartej na danych obserwacyjnych wspartych
określeniami zaczerpniętymi z różnych koncepcji osobowości. Konstrukcja i schemat
interpretacji wyników Testu ACL są oparte na integracji kilku koncepcji wywodzących się z grupy
ujęć czynnikowych i psychoanalitycznych Taka wielowymiarowość testu czyni z niego narzędzie o
bardzo szerokich możliwościach wykorzystania, prowadzi jednak zarazem do możliwości
powstawania wieloznaczności interpretacyjnych. Specyfika konstrukcji testu opartego na nie
powiązanych ze sobą koncepcjach osobowości prowadzi także do kwestionowania jego
rzetelności i trafności teoretycznej (Siek 1983). Nie zmniejsza to jednak walorów Testu
Przymiotnikowego ACL jako narzędzia służącego eksploracji i formułowaniu heurystycznych
opisów (Wolińska, Drwal 1995).
Test Przymiotnikowy ACL był wykorzystywany w kilkuset opracowaniach naukowych
dotyczących poza podstawowymi zastosowaniami również tak zróżnicowanych treści
badawczych, jak np.: badanie obrazu postaci historycznych, obrazu wielkich miast,
stereotypowych obrazów mężczyzn i kobiet, homoseksualistów, dokonywanie charakterystyki
obserwowanych osób (Gough, Heilbrun 1980). W Polsce ACL wykorzystano między innymi w
badaniach reprezentacji śmierci (Bąk 1985), charakterystyki osobowości nauczycieli (Bartel,
Michowska-Gorysz, Powichrowska 1983), pielęgniarek (Matkowski 1984), studentów, osób
uzależnionych i samobójców (Pilecka 1991). Test był także wykorzystywany jako jeden z
elementów zestawu służącego do kompleksowej charakterystyki funkcjonowania środowiska
rodzinnego w celu przygotowania programu działań profilaktycznych wspomagających rodziców
w pokonywaniu trudności wychowawczych (Gaś 1994).
Test Przymiotnikowy ACL znalazł również zastosowanie jako narzędzie pomocnicze
w rozwiązywaniu konfliktów szkolnych (Gaś, Pastusiak 1985). Służył także jako podstawa dla
tworzenia metod badających między innymi poziom twórczości (Tucholska 1980), poziom
samoakceptacji (Matkowski 1984), zgeneralizowany obraz szkoły (Porzak 1991). Niniejsze
opracowanie prezentuje ogólną psychometryczną charakterystykę testu oraz metodykę
badawczą i wyniki badań uzyskanych poprzez zastosowanie Testu Przymiotnikowego ACL do
opisu osób centralnych w środowisku szkolnym: nauczycieli i uczniów.
BIBLIOGRAFIA
Bartel S., Michowska-Gorysz D., Powichrowska H.: Próba charakterystyki psychologicznej nauczycieli.
Psychologia Wychowawcza 1983, 5, s. 500-510.
Bąk B.: Psychologiczne oblicza śmierci. Akcent 1985, 2-3, s. 90-92.
Doliński D.: Przypisywanie moralnej odpowiedzialności. Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Warszawa 1992.
Gaś Z.B., Pastusiak A.: Interwencja psychologiczna w sytuacji konfliktowej w klasie szkolnej.
Psychologia Wychowawcza 1985, 2, s. 179-185.
Gaś Z.B.: Kompleksowe badanie środowiska rodzinnego jako podstawa opracowania programu
profilaktyki pierwszorzędowej. w: Z.B. Gaś (red.): Kierunki działań profilaktycznych. Fundacja
"Masz Szansę". Lublin 1994.
Gough H.G., Heilbrun A.B.: The Adjective Check List. Manual 1980 Edition. Consulting Psychologists
Press. Palo Alto 1980.
Gryniuk I.: Percepcja obrazu siebie i obraz nauczyciela u studentów pedagogiki. Referat wygłoszony na
konferencji "Uniwersyteckie kształcenie nauczycieli a psychopedagogiczne czynniki ucznia" w
Kazimierzu Dolnym nad Wisłą 1997 (w druku).
Juros A., Oleś P., Wujec Z.: Analiza wyboru przymiotników do opisu siebie - test ACL. Raport w CPBP
08.03.IV.9, maszynopis. Lublin 1987.
Juros A., Oleś P., Wujec Z.: Struktura czynnikowa i skupieniowa testu ACL H.G. Gougha i A.B. Heilbruna
(przydatność dla diagnostyki psychologicznej). Raport w CPBP 08.03.IV.9, maszynopis. Lublin
1988.
Kashiwagi S., Wada S.: A study of the concurrent validity of personality inventory from the view of the
Five Factor Model concerning personality traits. The Japanese Journal of Psychology, 67 (4),
1996, s. 300-307.
Matkowski M.: Test Przymiotników jako narzędzie do badania struktury potrzeb jednostki. Przegląd
Psychologiczny 1984, 27 (2), s. 519-536.
Ostrowska K.: Test Przymiotnikowy H. Gougha i A Heilbruna: Opracowanie psychometryczne. ATK.
Warszawa 1986.
Piedmont R.L., McCrae R.R., Costa P.T. Jr.: Adjective Check List scales and the Five Factor Model.
Journal of Personal and Social Psychology, 60 (4), 1991, s. 630-637.
Pilecka B.: Koncepcja własnej osoby u osób uzależnionych od środków uzależniających. Wydawnictwo
Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie. Rzeszów 1991.
Pilecka B.: Test Przymiotnikowy ACL-37 jako technika badania osobowości. w: Z.B. Gaś (red.): Kierunki
działań profilaktycznych. Fundacja "Masz Szansę". Lublin 1994.
Poleszak W.: Warunki wspomagające rozwój dziecka - deklaracje i fakty. Referat wygłoszony na
konferencji "Uniwersyteckie kształcenie nauczycieli a psychopedagogiczne czynniki ucznia" w
Kazimierzu Dolnym nad Wisłą 1997 (w druku).
Porzak R.: Obraz szkoły a reakcje w sytuacji niepowodzenia. Annales Universitatis Mariae Curie-
Sklodowska. Lublin 1991 vol. IV, 16 Sectio J. s. 217-229.
Porzak R.: Tworzenie warunków wspomagających rozwój dziecka przez nauczycieli o różnym poziomie
przygotowania psychologiczno - pedagogicznego. Niepublikowana praca doktorska. UMCS
11
Lublin 1995.
Porzak R.: Przygotowanie nauczycieli do tworzenia warunków wspomagających rozwój dziecka - stan i
propozycje modyfikacji w szkoleniu uniwersyteckim nauczycieli. Referat wygłoszony na
konferencji "Uniwersyteckie kształcenie nauczycieli a psychopedagogiczne czynniki ucznia" w
Kazimierzu Dolnym nad Wisłą 1997 (w druku).
Siek S.: Wybrane metody badania osobowości. Akademia Teologii Katolickiej. Warszawa 1983.
Tucholska S.: Poziom samoaktualizacji jednostek potencjalnie twórczych. Zdrowie Psychiczne 1979, 1,
s. 71-79.
Wolińska J.M., Drwal R.Ł.: Test przymiotnikowy (ACL) H.G. Gougha i A.B. Heilbruna w badaniach
samooceny i percepcji społecznej. w: Drwal R.Ł (pod red. P. Brzozowskiego przy współpracy
P. Olesia): Adaptacja kwestionariuszy osobowości. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa
1995.
12
View publication stats