Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ...... / 84 p.

Imię ..................................................................................

1 Sprężyna o długości 25 cm rozciągana siłą 3 N zwiększa swoją długość do 31 cm. Zaznacz poprawne ( ... / 2 p.)
dokończenie zdania. Sprężyna ta będzie mieć długość 35 cm, gdy będziemy ją rozciągać siłą
A. 4 N. B. 5 N. C. 6 N. D. 10 N.
2 Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 3 p.)
Przyrost długości sprężyny jest A/ B do siły, która na nią działa. Zależność tę nazywamy prawem Hooke’a.
C/ D ona podstawowym prawem przyrody, gdyż obowiązuje tylko dla stosunkowo E/ F siły.
A. wprost proporcjonalny D. Nie jest
B. odwrotnie proporcjonalny E. dużej
C. Jest F. niewielkiej
3 Andrzej szykuje bagaż do podróży liniami lotniczymi, w których dopuszczalna masa walizki wynosi 20 kg. ( ... / 4 p.)
Zepsuła mu się waga, więc postanowił skorzystać ze sprężyny gimnastycznej oraz znajomości prawa
Hooke’a. Zawiesił na przyrządzie butelkę z wodą
o masie 5 kg i zmierzył przyrost długości sprężyny: wyniósł on 12,5 cm. Następnie zawiesił na sprężynie
bagaż: tym razem rozciągnęła się ona o 40 cm. Czy bagaż przejdzie kontrolę na lotnisku? Oblicz
m
współczynnik sprężystości sprężyny oraz masę bagażu. Przyjmij, że ciężar wynosi Fg = mg, g ≈ 10 2 , a
s
więc każdy 1 kg odpowiada sile 10 N.
4 Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 4 p.)

Całkowita długość sprężyny jest wprost proporcjonalna do siły, jaka na nią

1. P F
działa.
Zbyt silnie rozciągnięta sprężyna przestaje zachowywać się zgodnie z prawem
2. P F
Hooke’a.
Sile rozciągającej sprężynę towarzyszy przeciwnie zwrócona siła sprężystości,
3. a w stanie równowagi zgodnie z trzecią zasadą dynamiki siły te mają P F
jednakową wartość.
4. Prawo Hooke’a jest jednym z podstawowych praw przyrody. P F

5 Zaznacz poprawne dokończenie zdania. ( ... / 2 p.)

Jeżeli okres drgań ciężarka jest równy 2,5 s, a ich amplituda wynosi 5 cm, to w czasie 10 s ciężarek przebywa
drogę
A. 20 cm. B. 40 cm. C. 80 cm. D. 160 cm.
6 Zaznacz przykłady ruchu drgającego. ( ... / 3 p.)
A. ruch membrany głośnika D. ruch wahadła starego zegara
B. ruch samochodu na autostradzie E. ruch strun głosowych człowieka
C. ruch rzuconego kamienia F. ruch cząsteczek powietrza w ciszy
7 Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 3 p.)
W ramach doświadczenia na lekcji fizyki uczniowie skonstruowali proste wahadło. Początkowo ciężarek na
nitce się nie poruszał. A/ B równoważyła siłę ciężkości. Siły prostopadłe do nici C/ D. Po wychyleniu
wahadła ciężarek zaczął się poruszać tam
i z powrotem, a cały cykl trwał 0,3 sekundy – czas ten nazywamy E/ F.
A. Siła naciągu nici D. utrzymywały wahadło w bezruchu
B. Energia potencjalna wahadła E. częstotliwością
C. nie działały na wahadło lub wzajemnie się F. okresem
równoważyły

Grupa A | strona 1 z 5
8 Odczytaj amplitudę i okres drgań oraz oblicz częstotliwość ruchu drgającego na podstawie wykresu ( ... / 3 p.)
zależności położenia ciężarka na sprężynie od czasu.

1
amplituda: A = ......... cm okres: T = ......... s częstotliwość: f = = ......... Hz
T

9 ( ... / 2 p.)
Wykonano serię pomiarów okresu drgań czterech ciężarków m [g] 100 200 300 400
o różnej masie zawieszanych na tej samej sprężynie. Wyniki
wpisano do tabeli. T [s] 0,7 1,0 1,2 1,4
Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Na podstawie wykonanych pomiarów można przewidywać, że okres
drgań ciężarka o masie 600 g będzie równy
A. 1,5 s. B. 1,6 s. C. 1,7 s. D. 1,8 s.
10 Przyporządkuj nazwę energii do każdego z opisów w kontekście ruchu wahadła sprężynowego. ( ... / 3 p.)
1. Gdy ta energia jest najmniejsza, sprężyna zaczyna A. energia kinetyczna
się wydłużać.
2. Ta energia jest równa zeru w punktach B. energia potencjalna grawitacji
maksymalnych odchyleń wahadła.
3. Nagromadzenie tej energii pozwala sprężynie na C. energia potencjalna sprężystości
ponowne rozciągnięcie.
1. _____ 2. _____ 3. _____
11 Zaznacz wszystkie poprawne dokończenia zdania. ( ... / 2 p.)
W trakcie ruchu wahadła sprężynowego:
A. siła ciężkości jest stała.
B. siła sprężystości jest stała.
C. w położeniu równowagi siła ciężkości i siła sprężystości mają jednakową wartość.
D. energia całkowita wahadła okresowo się zmienia.

Grupa A | strona 2 z 5
12 Poniżej opisano ruch wahadła sprężynowego. Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 3 p.)
Poprzez pociągnięcie ciężarka w dół zwiększono energię potencjalną układu, a następnie puszczono ciężarek.
Siła A/ B była wtedy większa od siły A/ B, natomiast wypadkowa tych sił zwiększała prędkość ciężarka.
Jednak siła A/ B stopniowo malała,
aby w położeniu równowagi osiągnąć taką samą wartość jak siła A/ B. Dzięki bezwładności ciężarek poruszał
się dalej, a siła A/ B przeważyła siłę A/ B i spowolniła ciężarek.
A. sprężystości B. ciężkości

13 Ciężarek zawieszony na sprężynie wykonuje pionowe drgania. W czasie drgań ciągłej zmianie ulegają ( ... / 1 p.)
energie: Eps – potencjalna sprężystości, Epg – potencjalna ciężkości,
Ek – kinetyczna. Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Gdy ciężarek wznosi się do położenia równowagi,
to
A. Eps rośnie, Ek maleje. C. Ek rośnie, Eps maleje.
B. Epg rośnie, Eps rośnie. D. Eps maleje, Ek maleje.

14 Uczniowie w ramach doświadczenia przygotowali dwa identyczne wahadła sprężynowe. Aby wprawić je w ( ... / 1 p.)
ruch, pociągnęli w dół ciężarki: jednego wahadła o 5 cm, a drugiego
o 10 cm. Które wahadło ma większy okres drgań? Zaznacz poprawną odpowiedź.
A. pierwsze B. drugie C. oba wahadła mają jednakowy okres drgań
15 Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 3 p.)

Zależność okresu drgań wahadła sprężynowego od masy ciężarka to przykład

1. P F
proporcjonalności prostej.
Zamiana ciężarka 50 g na 100 g spowoduje, że okres drgań wahadła
2. P F
sprężynowego będzie dłuższy.
Zamiana ciężarka 200 g na 100 g spowoduje, że okres drgań wahadła
3. P F
sprężynowego będzie dwa razy krótszy.

16 Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Podczas rezonansu obserwujemy gwałtowny wzrost ( ... / 1 p.)
A. okresu drgań. B. częstotliwości drgań. C. amplitudy drgań. D. liczby drgań.
17 Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 3 p.)
Jeśli do drgającego ciała nie dostarczamy stale energii, to niemal zawsze mamy do czynienia z drganiami A/
B. Ich przyczyną są C/ D. Wahadło sprężynowe wprawione
w ruch, a następnie pozostawione samo sobie drga E/ F.

A. tłumionymi
B. wymuszonymi
C. odstępstwa opisywanych układów od zasady zachowania energii
D. opory ruchu
E. ze zmienną częstotliwością
F. z częstotliwością drgań własnych
18 Zaznacz wszystkie przykłady dotyczące rezonansu. ( ... / 3 p.)
A. poruszanie się wskazówki zegara
B. spadek swobodny
C. utrzymywanie ruchu wahadła
D. zawalenie się mostu od rytmicznego marszu
E. działanie odkurzacza
F. usuwanie kamieni nerkowych bez operacji chirurgicznej
19 Karol bawił się na jednoosobowej huśtawce. W pewnym momencie ustalił, że najmocniej huśta się wtedy, ( ... / 3 p.)
gdy w ciągu minuty wykonuje w stałym tempie 30 ruchów ciałem (licząc ruch jako odchylenie się w przód i
w tył). Oblicz częstotliwość drgań własnych tej huśtawki.

Grupa A | strona 3 z 5
20 Podaj na podstawie poniższego tekstu następujące wartości charakteryzujące opisaną falę tsunami: prędkość ( ... / 5 p.)
fali, jej okres, amplitudę, częstotliwość i długość. Wykonaj niezbędne obliczenia.
Fale tsunami na oceanie są bardzo trudne do zaobserwowania. Zanim dotrą do lądu, mogą mieć postać wahań
poziomu wody o zaledwie 1 metr. Podniesienie i opuszczenie się poziomu wody może trwać 30 minut, zatem
km
pomimo ogromnej prędkości (1000 ) długość takiej fali jest olbrzymia.
h
21 Dwa kolejne grzbiety fali znajdują się w odległości d od siebie. Zaznacz poprawne dokończenie zdania. ( ... / 2 p.)
Odległość d jest równa
A. połowie długości fali. C. podwójnej amplitudzie drgań.
B. odwrotności częstotliwości fali. D. ilorazowi prędkości i częstotliwości fali.
22 Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 3 p.)
Fala mechaniczna to rozchodzące się drgania A/ B. Wiąże się ona z przenoszeniem C/ D. Pojedyncze
zaburzenie w ośrodku nazywamy E/ F.
A. ośrodka sprężystego C. energii E. drganiem wymuszonym
B. dowolnego ośrodka D. cząsteczek ośrodka F. impulsem falowym

23 W 1960 r. w Chile miało miejsce największe w historii zarejestrowane trzęsienie ziemi. Było ono źródłem fal ( ... / 2 p.)
tsunami, z których pierwsza uderzyła w Hawaje (11 000 km dalej) ok. 15 godzin po trzęsieniu ziemi. Oblicz
przybliżoną średnią prędkość tej fali tsunami.
24 Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 3 p.)
Fala dźwiękowa to przykład A/ B. To znaczy, że cząsteczki ośrodka, w jakim rozchodzi się dźwięk, drgają C/
D do kierunku jego rozchodzenia się. Jeśli dźwięk rozchodzi się na duże odległości, E/ F.

E. wraz z nim przemieszczają się również cząsteczki

A. fali podłużnej C. równolegle ośrodka
B. fali poprzecznej D. prostopadle F. cząsteczki w przybliżeniu zachowują swoją pozycję

25 Pomieszczenia mogą w naturalny sposób wzmacniać dźwięki o wybranych częstotliwościach. W pewnym ( ... / 2 p.)
pokoju był bardzo silnie słyszalny silnik samochodu pracujący na zewnątrz, ponieważ długość fali
dźwiękowej odpowiadała długości pokoju równej 6 m. Oblicz częstotliwość dźwięku emitowanego przez
m
silnik. Wynik zaokrąglij do najbliższej liczby całkowitej. Przyjmij prędkość dźwięku v = 344 (w
s
powietrzu
o temperaturze 20°C).
26 W pokoju rozchodził się dźwięk o długości fali równej 3,44 m. W pomieszczeniu tym stało akwarium. Oblicz ( ... / 3 p.)
częstotliwość i długość fali tego dźwięku zmierzonych pod wodą. Przyjmij prędkość dźwięku w powietrzu o
m m
temperaturze 20°C równą 344 oraz prędkość dźwięku w wodzie o temperaturze 20°C równą 1482 .
s s
27 Dwie fale dźwiękowe rozchodzące się w różnych ośrodkach: w powietrzu i w wodzie, mają taką samą ( ... / 2 p.)
długość. Zaznacz zdanie prawdziwe.
A. Częstotliwość i prędkość fali rozchodzącej się w powietrzu są mniejsze niż w wodzie.
B. Prędkość fali w powietrzu jest mniejsza niż w wodzie, a częstotliwość – taka sama.
C. Częstotliwość i prędkość fali rozchodzącej się w powietrzu są większe niż w wodzie.
D. Prędkość fali w powietrzu jest większa niż w wodzie, a częstotliwość – taka sama.
28 Dźwięk a ma częstotliwość 220 Hz. Oblicz częstotliwości czterech pierwszych alikwotów (składowych ( ... / 2 p.)
harmonicznych) tego dźwięku.

Grupa A | strona 4 z 5
29 Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 3 p.)

W muzyce jednakowa odległość (interwał) pomiędzy dźwiękami oznacza

1. P F
jednakowy stosunek częstotliwości.
Strój równomiernie temperowany polega na podziale oktawy
2. P F
na 12 półtonów.
Jeśli stosunek dwóch częstotliwości wyniesie 2:3, współbrzmienie nie będzie
3. P F
harmonijne, gdyż są to liczby względnie pierwsze.

30 Zaznacz fale elektromagnetyczne uszeregowane według rosnącej długości fali. ( ... / 1 p.)
A. fale radiowe, światło widzialne, promieniowanie gamma
B. mikrofale, ultrafiolet, podczerwień
C. promieniowanie rentgenowskie, mikrofale, fale radiowe
D. promieniowanie gamma, mikrofale, światło widzialne
31 Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 3 p.)

1. Fale elektromagnetyczne mogą rozchodzić się w próżni. P F

Fale elektromagnetyczne mogą przebywać odległości porównywalne z
2. P F
wymiarami znanego nam Wszechświata.
Fala elektromagnetyczna porusza się w powietrzu z taką samą prędkością jak
3. P F
dźwięk.

32 Odległość Ziemi od Księżyca wynosi ok. 384 tys. km. Oblicz, po jakim czasie odbierzemy na Ziemi sygnał ( ... / 2 p.)
km
wysłany z Księżyca. Przyjmij, że prędkość światła wynosi ok. 300 000 .
s
33 Zaznacz poprawne dokończenia zdań. ( ... / 2 p.)
1. W fizyce teoria to:
A. propozycja stwierdzenia, która czeka na potwierdzenie lub obalenie.
B. uporządkowany system wiedzy, sprawdzony doświadczalnie.
2. Dzięki nowej teorii można:
A. zbadać wyłącznie znane wcześniej zjawiska.
B. znaleźć nowe, nieobserwowane wcześniej zjawisko.

Grupa A | strona 5 z 5
Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ...... / 84 p.
Imię ..................................................................................

1 Sprężyna o długości 21 cm rozciągana siłą 3 N zwiększa swoją długość do 37 cm. Zaznacz poprawne ( ... / 2 p.)
dokończenie zdania. Współczynnik sprężystości sprężyny jest równy
N N N N
A. 8 . B. 10 . C. 14 . D. 19 .
m m m m

2 Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 3 p.)

Aby określić liczbowo, jak łatwo jest rozciągnąć daną sprężynę, posługujemy się wielkością zwaną
współczynnikiem A/ B. Określa ona stosunek C/ D. Stosunek ten jest E/ F od przyłożonej siły.
A. rozciągliwości D. przyrostu długości sprężyny do wartości siły
B. sprężystości E. niezależny
C. wartości siły do przyrostu długości sprężyny F. zależny
3 Olek i Karol porównywali siłę swoich mięśni za pomocą sprężyny gimnastycznej. Karol zdołał rozciągnąć ją ( ... / 4 p.)
o 40 cm, a Olek – o 44 cm. Karol zapewnił, że ćwiczył w podobnych warunkach na siłowni, gdzie ustawiał
obciążenie profesjonalnej maszyny na 24 kg. Jeśli rzeczywiście tak było, to z jakim obciążeniem poradziłby
sobie Olek? Oblicz współczynnik sprężystości sprężyny gimnastycznej. Przyjmij, że ciężar wynosi Fg = mg,
m
g ≈ 10 2 , a więc każdy 1 kg odpowiada sile 10 N.
s

4 Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 4 p.)

1. Przyrost długości sprężyny jest wprost proporcjonalny do siły rozciągającej. P F

Współczynnik sprężystości zmienia się wraz ze wzrostem siły działającej na
2. P F
sprężynę.
3. Prawo Hooke’a nie jest jednym z podstawowych praw przyrody. P F
4. Prawo Hooke’a obowiązuje tylko dla stosunkowo niewielkiej siły. P F

5 Ciężarek wykonuje drgania o okresie 1,6 s, które rozpoczął od maksymalnego wychylenia w dół. Zaznacz ( ... / 2 p.)
poprawne dokończenie zdania.
Prędkość ciężarka osiągnęła po raz pierwszy wartość maksymalną po czasie
A. 0,3 s. B. 0,4 s. C. 0,6 s. D. 0,8 s.
6 Zaznacz przykłady ruchu drgającego. ( ... / 3 p.)
A. ruch cząsteczek wody głęboko D. ruch powietrza w grającym flecie
w jeziorze
B. ruch atomów w krysztale E. ruch struny w instrumencie muzycznym
C. ruch jednostajnie przyspieszony F. ruch spadającego meteoru
7 Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 3 p.)
W ramach doświadczenia na lekcji fizyki uczniowie zawiesili ciężarek na sprężynie. Pozostawiony w
bezruchu znajdował się w A/ B. Pociągnięty o 5 cm w dół, zaczął poruszać się ruchem drgającym o C/ D 5
cm. W ciągu sekundy ciężarek poruszył się
w górę i w dół 3 razy – czyli E/ F drgań to 3 Hz.
A. stanie spadku swobodnego D. okresie
B. położeniu równowagi E. częstotliwość
C. amplitudzie F. okres

Grupa B | strona 1 z 5
8 Odczytaj amplitudę i okres drgań oraz oblicz częstotliwość ruchu drgającego na podstawie wykresu ( ... / 3 p.)
zależności położenia ciężarka na sprężynie od czasu.

1
amplituda: A = ......... cm okres: T = ......... s częstotliwość: f = = ......... Hz
T

9 ( ... / 2 p.)
Wykonano serię pomiarów okresu drgań czterech ciężarków m [g] 100 200 300 400
o różnej masie zawieszanych na tej samej sprężynie. Wyniki
wpisano do tabeli. T [s] 0,9 1,3 1,6 1,8
Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Na podstawie wykonanych pomiarów można przewidywać, że okres
2,7 s będzie mieć ciężarek o masie
A. 600 g. B. 700 g. C. 800 g. D. 900 g.
10 Przyporządkuj nazwę energii do każdego z opisów w kontekście ruchu wahadła sprężynowego. ( ... / 3 p.)
1. Gdy ta energia jest największa, sprężyna zaczyna A. energia kinetyczna
się skracać.
2. Ta energia jest tym większa, im krótsza jest w B. energia potencjalna grawitacji
danym momencie sprężyna.
3. Ta energia jest największa, gdy wahadło znajduje C. energia potencjalna sprężystości
się w położeniu równowagi.
1. _____ 2. _____ 3. _____
11 Zaznacz wszystkie poprawne dokończenia zdania. ( ... / 2 p.)
W trakcie ruchu wahadła sprężynowego:
A. siła ciężkości się zmienia.
B. siła sprężystości się zmienia.
C. podczas maksymalnego wychylenia siła ciężkości i siła sprężystości mają jednakową wartość
D. energia całkowita wahadła jest stała.

Grupa B | strona 2 z 5
12 Poniżej opisano ruch wahadła sprężynowego. Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 3 p.)
Poprzez podniesienie ciężarka w górę zwiększono energię potencjalną układu, a następnie puszczono
ciężarek. Siła A/ B była wtedy większa od siły A/ B, natomiast wypadkowa tych sił zwiększała prędkość
ciężarka. Jednak siła A/ B stopniowo rosła, aby w położeniu równowagi osiągnąć taką samą wartość jak siła
A/ B. Dzięki bezwładności ciężarek poruszał się dalej, a siła A/ B przeważyła siłę A/ B i spowolniła ciężarek.
A. sprężystości B. ciężkości

13 Ciężarek zawieszony na sprężynie wykonuje pionowe drgania. W czasie drgań ciągłej zmianie ulegają ( ... / 1 p.)
energie: Eps – potencjalna sprężystości, Epg – potencjalna ciężkości,
Ek – kinetyczna. Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Gdy ciężarek opada z położenia równowagi, to
A. Eps rośnie, Ek maleje. C. Ek rośnie, Epg maleje.
B. Epg rośnie, Eps rośnie. D. Eps maleje, Ek maleje.

14 Uczniowie w ramach doświadczenia przygotowali dwa wahadła z jednakowymi sprężynami, ale różnymi ( ... / 1 p.)
ciężarkami: jednym o masie 100 g, a drugim – 200 g. Następnie pociągnęli obydwa ciężarki w dół o 5 cm,
aby wprawić je w ruch. Które wahadło ma większy okres drgań? Zaznacz poprawną odpowiedź.
A. pierwsze B. drugie C. oba wahadła mają jednakowy okres drgań
15 Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 3 p.)

W wahadle sprężynowym współczynnik sprężystości sprężyny jest odwrotnie

1. P F
proporcjonalna do okresu drgań.
Wymiana sprężyny na twardszą, o dwa razy większym współczynniku
2. sprężystości, spowoduje skrócenie okresu drgań wahadła sprężynowego o P F
połowę.
Wykorzystanie w wahadle sprężyny o mniejszym współczynniku sprężystości
3. P F
wydłuży okres drgań.

16 Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Do rezonansu dwóch wahadeł dochodzi, gdy mają one taką samą ( ... / 1 p.)
A. amplitudę drgań. B. częstotliwość drgań. C. energię drgań. D. masę.
17 Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 3 p.)
Jeśli na układ drgający działają siły zewnętrzne, które zmieniają się z częstotliwością równą częstotliwości
drgań własnych, to mamy do czynienia ze zjawiskiem A/ B.
C/ D drgań mogłaby wówczas rosnąć w nieskończoność, gdyby nie fakt, że jednocześnie E/ F straty energii.

A. tłumienia
B. rezonansu
C. Amplituda
D. Częstotliwość
E. rosną
F. maleją
18 Zaznacz wszystkie przykłady dotyczące rezonansu. ( ... / 3 p.)
A. poruszanie się satelity po orbicie
B. działanie klimatyzatora
C. tłuczenie szkła głosem
D. bujanie huśtawki
E. wzmacnianie dźwięku gitary akustycznej
F. lot balonem
19 Karolina bawi się na huśtawce o częstotliwości drgań własnych 0,5 Hz. Chce rozhuśtać się jak najmocniej. ( ... / 3 p.)
Oblicz, ile ruchów ciałem w stałym tempie powinna wykonać w ciągu minuty. Jako jeden ruch przyjmij
odchylenie ciała w przód i w tył.

Grupa B | strona 3 z 5
20 Podaj na podstawie poniższego tekstu następujące wartości charakteryzujące opisaną falę tsunami: prędkość ( ... / 5 p.)
fali, jej okres, amplitudę, częstotliwość i długość. Wykonaj niezbędne obliczenia.
Andrzej pływał po jeziorze łódką wyposażoną w silnik. W pewnym momencie stwierdził, że znajduje się 10
metrów od brzegu, a fala wywołana przepłynięciem łódki przebyła tę drogę w czasie 5 sekund. Woda
podniosła się w tym czasie 5 razy, a wywołana tym zjawiskiem różnica głębokości wyniosła 15 cm.
21 Grzbiet i sąsiednia dolina fali znajdują się w odległości d od siebie. Zaznacz poprawne dokończenie zdania. ( ... / 2 p.)
Odległość d jest równa
A. amplitudzie drgań. C. odwrotności częstotliwości fali.
B. połowie długości fali. D. ilorazowi prędkości i częstotliwości fali.
22 Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 3 p.)
Ruch fali A/ B tym samym co ruch ośrodka. Fala może rozchodzić się na duże odległości, podczas gdy
ośrodek C/ D wraz z nią. Fala na morzu E/ F spowodować tzw. prądu wstecznego.

A. nie jest C. nie przemieszcza się E. może

B. jest D. przemieszcza się F. nie może

23 Kasia wrzuciła kamień do wody w odległości ok. 7 metrów od brzegu. Fale, jakie zaczęły rozchodzić się ( ... / 2 p.)
dookoła miejsca, w którym zatonął kamień, dotarły do brzegu po
ok. 3 sekundach. Oblicz przybliżoną prędkość rozchodzenia się fal na wodzie
w opisywanych warunkach.
24 Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 3 p.)
Fala dźwiękowa tworzy okresowe zagęszczenia powietrza. Odległości pomiędzy maksymalnymi
zagęszczeniami nazywamy A/ B fali dźwiękowej. Wysokość dźwięku wzrasta wraz jego z C/ D, a głośny
dźwięk odznacza się dużą E/ F.

A. częstotliwością C. prędkością E. amplitudą

B. długością D. częstotliwością F. długością fali

25 Pomieszczenia mogą w naturalny sposób wzmacniać dźwięki o wybranych częstotliwościach. W pewnym ( ... / 2 p.)
pokoju był bardzo silnie słyszalny dźwięk, którego długość fali dźwiękowej odpowiadała wysokości pokoju,
równej 3 metry. Oblicz częstotliwość wzmacnianego przez ten pokój dźwięku. Wynik zaokrąglij do
m
najbliższej liczby całkowitej. Przyjmij prędkość dźwięku v = 344 (w powietrzu o temperaturze 20°C).
s
26 W akwarium z wodą rozchodził się dźwięk o długości fali równej 14,82 m. Oblicz częstotliwość i długość ( ... / 3 p.)
fali tego dźwięku zmierzonych w powietrzu. Przyjmij prędkość dźwięku w powietrzu o temperaturze 20°C
m
równą 344 oraz prędkość dźwięku
s
m
w wodzie o temperaturze 20°C równą 1482 .
s
27 Dwie fale dźwiękowe rozchodzące się w różnych ośrodkach: w powietrzu i w wodzie, mają taką samą ( ... / 2 p.)
częstotliwość. Zaznacz zdanie prawdziwe.
A. Długość i prędkość fali rozchodzącej się w powietrzu są większe niż w wodzie.
B. Prędkość fali w powietrzu jest mniejsza niż w wodzie, a długość taka sama.
C. Długość i prędkość fali rozchodzącej się w powietrzu są mniejsze niż w wodzie.
D. Prędkość fali w powietrzu jest większa niż w wodzie, a długość taka sama.
28 Dźwięk A ma częstotliwość 110 Hz. Oblicz częstotliwości czterech pierwszych alikwotów (składowych ( ... / 2 p.)
harmonicznych) tego dźwięku.

Grupa B | strona 4 z 5
29 Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 3 p.)

W muzyce jednakowa odległość (interwał) pomiędzy dźwiękami oznacza

1. P F
jednakową różnicę częstotliwości.
Strój równomiernie temperowany polega na zapewnieniu jednakowej różnicy
2. P F
częstotliwości pomiędzy każdymi dwoma sąsiednimi dźwiękami.
Konsonansowość, czyli zgodne współbrzmienie, można wiązać
3. z możliwością wyrażenia stosunku częstotliwości za pomocą niewielkich liczb P F
naturalnych.

30 Zaznacz fale elektromagnetyczne uszeregowane według rosnącej częstotliwości fali. ( ... / 1 p.)
A. mikrofale, światło widzialne, promieniowanie gamma
B. fale radiowe, ultrafiolet, podczerwień
C. promieniowanie rentgenowskie, mikrofale, fale radiowe
D. promieniowanie gamma, mikrofale, światło widzialne
31 Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 3 p.)

1. Fale elektromagnetyczne do rozchodzenia się wymagają ośrodka. P F

Maksymalna odległość, jaką może przebyć fala elektromagnetyczna, jest
2. P F
podobna jak dla dźwięku.
3. Prędkość fali elektromagnetycznej może zależeć od ośrodka. P F

32 Odległość Ziemi od Słońca wynosi ok. 150 mln km. Oblicz, z jakim opóźnieniem obserwujemy zjawiska ( ... / 2 p.)
km
zachodzące na powierzchni Słońca. Przyjmij, że prędkość światła wynosi ok. 300 000 .
s
33 Zaznacz poprawne dokończenia zdań. ( ... / 2 p.)
1. Teoria naukowa składa się z:
A. założenia, tezy oraz dowodu.
B. systemu pojęć, definicji, aksjomatów i twierdzeń.
2. Teorię fizyczną uznaje się za w pełni sprawdzoną:
A. dopiero wtedy, gdy wynikające z niej zjawiska zostaną potwierdzone doświadczalnie.
B. gdy świat nauki uzna cały jej tok rozumowania za poprawny.

Grupa B | strona 5 z 5