Business Law Text and Cases Clarkson

13th Edition Solutions Manual

Visit to download the full and correct content document: https://testbankbell.com/dow
nload/business-law-text-and-cases-clarkson-13th-edition-solutions-manual/
More products digital (pdf, epub, mobi) instant
download maybe you interests ...

Business Law Text and Cases Clarkson 11th Edition

Solutions Manual

http://testbankbell.com/product/business-law-text-and-cases-
clarkson-11th-edition-solutions-manual/

Business Law Text and Cases Clarkson 13th Edition Test

Bank

http://testbankbell.com/product/business-law-text-and-cases-
clarkson-13th-edition-test-bank/

Business Law Texts and Cases 13th Edition Clarkson

Solutions Manual

http://testbankbell.com/product/business-law-texts-and-
cases-13th-edition-clarkson-solutions-manual/

Business Law Text and Cases Legal Ethical Global and

Corporate Environment 12th Edition Test Bank Clarkson

http://testbankbell.com/product/business-law-text-and-cases-
legal-ethical-global-and-corporate-environment-12th-edition-test-
bank-clarkson/
Business Law Text and Cases Clark Miller Cross 12th
Edition Solutions Manual

http://testbankbell.com/product/business-law-text-and-cases-
clark-miller-cross-12th-edition-solutions-manual/

Business Law Today Standard Text and Summarized Cases

11th Edition Miller Solutions Manual

http://testbankbell.com/product/business-law-today-standard-text-
and-summarized-cases-11th-edition-miller-solutions-manual/

Solution Manual for Business Law: Texts and Cases, 13th

Edition, Kenneth W. Clarkson, Roger Miller Frank B.
Cross

http://testbankbell.com/product/solution-manual-for-business-law-
texts-and-cases-13th-edition-kenneth-w-clarkson-roger-miller-
frank-b-cross/

Test Bank For Business Law: Text and Cases 14th Edition

http://testbankbell.com/product/test-bank-for-business-law-text-
and-cases-14th-edition/

Business Law Text and Cases Clark Miller Cross 12th

Edition Test Bank

http://testbankbell.com/product/business-law-text-and-cases-
clark-miller-cross-12th-edition-test-bank/
Business Law Text and Cases Clarkson 13th Edition
Solutions Manual

To download the complete and accurate content document, go to:

https://testbankbell.com/download/business-law-text-and-cases-clarkson-13th-edition-
solutions-manual/
Business Law Text and Cases Clarkson 13th Edition Solutions Manual

CHAPTER 7

STRICT LIABILITY AND PRODUCT LIABILITY

ANSWER TO CRITICAL ANALYSIS

QUESTION IN THE FEATURE
INSIGHT INTO ETHICS—LEGAL CRITICAL THINKING—INSIGHT INTO THE SOCIAL
ENVIRONMENT (PAGE 150)
Should victims of a mass shooting be able to sue the manufacturer of a violent video
game for a design defect if the shooter had been a devoted player of that violent game?
This question is likely to be raised in the wake of the 2013 shooting at Sandy Hook Elementary
school children Newtown, Connecticut. The shooter in that instance was a devoted player of
Call of Duty, which many commentators complain is too violent. Nevertheless, that video game
does carry voluntary warning labels that say it is for mature players, and the game cannot be
purchased by anyone younger than 17 years. Video games are entitled to First Amendment
protection, as the Supreme Court ruled in the case discussed in this feature.
Although individual victims may attempt to sue the game’s manufacturer, it would be
difficult to prove that the game is defective simply because it is violent. People like to watch
violent movies and play violent video games, and there is no proof that it is unsafe to do so. In
spite of what the public or many parents might view as common sense, most studies have failed
to show a causal connection between playing violent video games and committing real world
acts of violence. In addition to proving that the game is defective, a plaintiff would also have to
show a reasonable alternative design. Call of Duty is an extremely popular game, making it
difficult to argue that a reasonable alternative (a video game that is not violent) exists.

1
© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website,
in whole or in part.

Visit TestBankBell.com to get complete for all chapters

2 UNIT TWO: TORTS AND CRIMES

ANSWERS TO QUESTIONS
AT THE ENDS OF THE CASES

CASE 7.1—QUESTIONS (PAGE 144)

THE ECONOMIC DIMENSION
What is the public policy expressed by the provisions of the NCVIA? In the Supreme
Court’s interpretation, the NCVIA’s program balances payment of compensation to victims
harmed by vaccines and protection of the vaccine industry from the potentially devastating costs
of tort liability. In effect, the Court adds a fourth assumption to the list in the text of the grounds
for the public policy underlying the imposition of product liability—the liability imposed on the
manufacturers of beneficial products should not be so onerous as to drive them out of business.

POLITICAL CONSIDERATION
If the public wants to change the policy applied through the statute in this case, which
branch of the government—and at what level—should be lobbied to make the change?
Explain. The statute at the heart of this case is the National Childhood Vaccine Injury Act of
1986 (NCVIA). The branch of the government that should be lobbied by the advocates for a
change in the policy expressed through the statute is the legislative branch. Any change should
be sought through the legislative process at the federal level by lobbying Congress. The reason
is that the NCVIA is a federal statute.

CASE 7.2—LEGAL REASONING QUESTIONS (PAGE 147)

1A. What is the “consumer-expectations test”? The consumer-expectations test is one of
two tests that courts commonly use to determine whether a product’s design was defective in a
suit alleging product liability on that basis. To obtain findings under the consumer-expectations
test in the Wilson case, the court told the jury that “a design is defective if the product fails to
perform as safely as an ordinary customer would expect when the product is used in an
intended or reasonably foreseeable manner.”

2A. What factors did the court consider in determining whether the evidence in this
case was sufficient to establish reasonable consumer expectations? In the Wilson case,
the court applied the consumer-expectations test to evaluate the sufficiency of the evidence.
The court considered the degree of danger in the product at issue and comparable products
sold at the same time. This included the existence of safer, commercially available alternatives
and how those might have prevented the plaintiff’s injury. Statements made by the defendant’s
representative to the plaintiff about the product were reviewed. The plaintiff’s belief about new-
product testing and the safety of marketed products generally was a factor. Evidence of industry
practice was also considered relevant.

3A. Can a jury make “inferences” to arrive at a verdict? Explain. Yes, a jury can make
reasonable inferences in arriving at a verdict. In the Wilson case, the intermediate appellate

© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website,
in whole or in part.
 CHAPTER 7: STRICT LIABILITY AND PRODUCT LIABILITY 3

court held that the jury properly drew inferences about the level of safety in the umpire’s mask
that an ordinary user would expect from the existence of safer, commercially available
alternatives. “In addition, the jury could have concluded that the statements made by Wilson's
representative to Mr. Hickox about the mask reflected Wilson's standard marketing approach,
and that an ordinary consumer therefore would have expected the mask to perform more safely
than other models.” The jury was allowed to consider the plaintiff’s testimony about what he
believed with respect to new-product testing and the safety of marketed products generally “in
combination with their own reasonable inferences to determine an ordinary consumer's
expectations.” And from evidence of baseball-industry practices, the jury “could infer that an
ordinary consumer would have expected baseball masks to disperse rather than concentrate
energy.”

4A. How did the appellate court’s conclusion in this case affect the parties? In this
case, the District of Columbia Court of Appeals affirmed the lower court’s judgment. The
appellate court determined that “considering all the evidence, a reasonable juror could conclude
that an ordinary consumer would have expected the mask to perform more safely than it did.”
Thus, the award of damages to the plaintiff was upheld, and Wilson was liable for it. Of course,
either party could appeal the decision to the next level of appellate court.

CASE 7.3—QUESTIONS—(PAGE 149)

THE LEGAL ENVIRONMENT DIMENSION
What could Medtronic have done to avoid possible liability to plaintiffs like the
Johnsons? Was there a reasonable alternative design for the defibrillator? To ensure that
plaintiffs like the Johnsons could not recover, Medtronic should have designed the defibrillator
differently. Medtronic had notice that other users had inadvertently delivered asynchronous
shocks after failing to reset the device. To avoid liability for a design defect, Medtronic should
have designed the defibrillator to remain in the synchronous mode once that mode was
selected.

THE ECONOMIC DIMENSION

Could Hahn or the hospital be held liable for Johnson’s injury on a product liability
theory? Explain. One of the requirements for liability on a product liability theory is that the
defendant must normally be engaged in the business of selling (or otherwise distributing) the
product that injures the plaintiff. Thus, in this case, neither Hahn nor the hospital could be held
liable for Johnson’s injury on a product liability basis because neither party is normally engaged
in the business of selling or otherwise distributing the defibrillator. But these parties might held
be liable on the basis of some other tort (negligence, for example).

© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website,
in whole or in part.
4 UNIT TWO: TORTS AND CRIMES

ANSWERS TO QUESTIONS IN THE REVIEWING FEATURE

AT THE END OF THE CHAPTER

1A. Product liability

Kolchek may sue the manufacturer Great Lakes for product liability based upon negligence.
Furthermore, she may assert claims against Great Lakes and Porter, as a member of the
distributive chain, for strict product liability based upon design defects associated with the spa
and inadequate warnings with respect to its use.

2A. Privity of contract

Injured consumers may bring claims sounding in product liability or strict liability against
manufacturers despite the absence of a direct contractual relationship. Potential defendants to
such actions include manufacturers, sellers, and lessors.

3A. Requirements
Plaintiffs in strict product liability cases must show the product was in a defective condition when
it was sold, the defendant sells or distributes such products in the ordinary course of business,
the product was unreasonably dangerous, the plaintiff suffered physical harm or injury to
property as a result of use of the product, the injury was proximately caused by the defect, and
the product was not substantially changed from the time it was sold to the time the injury
occurred.

4A. Defenses
Comparative negligence allows the jury to compute the contributions of both parties to the
situation. This results in the reduction or elimination of the plaintiff’s recovery, depending on the
state rule and the percent of negligence contributed. Leaving a six year old unattended in the
spa may be deemed negligent and thereby reduce the plaintiff’s ultimate recovery.

ANSWER TO DEBATE THIS QUESTION IN THE REVIEWING FEATURE

AT THE END OF THE CHAPTER

All liability suits against tobacco companies for lung cancer should be thrown out
of court now and forever. It is difficult to believe that those who smoked in the past and those
who smoke tobacco products today didn’t or don’t know about the health dangers of
smoking. After all, even 75 years ago, before any research was carried out, kids called
cigarettes “coffin nails.” Common sense tells anyone that inhaling smoke into one’s lungs
cannot have a positive effect on one’s health. Cigarettes are just another product that
individuals have the choice to buy or not to buy. There should be no liability issues here.

Cigarette companies for years promoted the glamour and even the safety of smoking, so
tobacco manufacturers should be liable for the deaths caused by cigarette smoking, at least

© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website,
in whole or in part.
 CHAPTER 7: STRICT LIABILITY AND PRODUCT LIABILITY 5

those that occurred in the past. There is uncontroverted proof that the ads for cigarette smoking
were misleading because they played down the negative health effects of this activity. Any time
false advertising is an issue, companies that engage in it should be held liable for the results of
such advertising.

ANSWERS TO ISSUE SPOTTERS IN THE EXAMPREP FEATURE

AT THE END OF THE CHAPTER

1A. Rim Corporation makes tire rims that it sells to Superior Vehicles, Inc., which
installs them on cars. One set of rims is defective, which an inspection would reveal.
Superior does not inspect the rims. The car with the defective rims is sold to Town Auto
Sales, which sells the car to Uri. Soon, the car is in an accident caused by the defective
rims, and Uri is injured. Is Superior Vehicles liable? Explain your answer. Yes. The
manufacturer is liable for the injuries to the user of the product. A manufacturer is liable for its
failure to exercise due care to any person who sustains an injury proximately caused by a neg-
ligently made (defective) product. In this problem, the failure.

2A. Real Chocolate Company makes a box of candy, which it sells to Sweet Things,
Inc., a distributor. Sweet sells the box to a Tasty Candy store, where Jill buys it. Jill gives
it to Ken, who breaks a tooth on a stone the same size and color as a piece of the candy.
If Real, Sweet, and Tasty were not negligent, can they be liable for the injury? Why or why
not? Yes. Under the doctrine of strict liability, persons may be liable for the results of their acts
regardless of their intentions or their exercise of reasonable care (that is, regardless of fault).

ANSWERS TO BUSINESS SCENARIOS AND BUSINESS CASE PROBLEMS

AT THE END OF THE CHAPTER

7-1A. Strict liability

(Chapter 7—Page 141)
The court agreed with the Kleins, applying the rule that “any party carrying on an ‘abnormally
dangerous activity’ is strictly liable for ensuing damages.” The court looked to the factors listed
in the Restatement (Second) of Torts, Section 520, to determine whether the fireworks display
was abnormally dangerous. Those factors are “(a) existence of a high degree of risk of some
harm to the person, land or chattels of others; (b) likelihood that the harm that results from it will
be great; (c) inability to eliminate the risk by the exercise of reasonable care; (d) extent to which
the activity is not a matter of common usage; (e) inappropriateness of the activity to the place
where it is carried on; and (f) extent to which its value to the community is outweighed by its
dangerous attributes.” Of these factors, “ordinarily several of them will be required for strict
liability,” but “it is not necessary that each of them be present, especially if others weigh heavily.”
In particular, the court found the first three factors to be present in this case. “Any time a person

© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website,
in whole or in part.
6 UNIT TWO: TORTS AND CRIMES

ignites aerial shells with the intention of sending them aloft to explode in the presence of large
crowds of people, a high risk of serious personal injury or property damage is created. That risk
arises because of the possibility that a shell will malfunction or be misdirected. Furthermore, no
matter how much care pyrotechnicians exercise, they cannot entirely eliminate the high risk
inherent in setting off powerful explosives such as fireworks near crowds.”

7–2A. Product liability

(Chapter 7—Page 142)
The court should rule in favor of the manufacturer, finding that the gun did not malfunction but
performed exactly as Clark and Wright expected. The court should also point out that Clark and
Wright appreciated the danger of using the guns without protective eyewear. Clark offered no
proof that the paintball gun used in the incident failed to function as expected. He was aware
that there was protective eyewear available but he chose not to buy it. He was an active
participant in shooting paintballs at other vehicles. The evening of the incident Clark carried his
paintball gun with him for that purpose. Wright also knew it was dangerous to shoot someone in
the eye with a paintball gun. But the most crucial testimony was Wright’s statement that his
paintball gun did not malfunction.

7-3A. Defenses to product liability

(Chapter 7—Page 151)
Baxter’s claimed defense of lack of privity of contract is invalid. Privity is not a requirement for
an action either in negligence or in strict liability. Baxter’s best defense is Cox’s assumption of
risk, which is a defense to both negligence and strict liability actions. For such a defense to be
established, the defendant Baxter must show (1) that plaintiff Cox voluntarily engaged in the risk
while realizing the potential danger, (2) that Cox knew of and appreciated the risk, and (3) that
Cox’s decision to undertake the risk with such knowledge was unreasonable under the
circumstances. There is no question that Cox knew of the defect in the dryer when she saw
sparks upon plugging in the dryer. She also voluntarily continued to use the dryer with
knowledge of the potential danger. Thus, unless such conduct would be expected from a
reasonable person, Baxter has a good defense.

7–4A. Defenses to product liability

(Chapter 7—Page 151)
To establish a strict product liability claim, a plaintiff must show among other things that the
product was in a defective condition, unreasonably dangerous to the user. A product can be
defective and unreasonably dangerous if it is not equipped with necessary safety features. But a
product is not defective simply because it does not have all the optional safety features that
could be included. For example, a bicycle is safer when it is equipped with lights, but a bicycle
not so equipped is not defective and unreasonably dangerous. Textron could argue that the
same reasoning could be applied here: the golf car was not defective and unreasonably
dangerous merely because it did not have lights. A product can be defective and unreasonably
dangerous if it does not come with adequate warnings. But a product is not defective for failing
to warn of a commonly known danger. Textron could contend that the operation of an unlighted

© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website,
in whole or in part.
 CHAPTER 7: STRICT LIABILITY AND PRODUCT LIABILITY 7

golf car on a public highway at night presents a commonly known risk. Consequently, the golf
car was not rendered defective and unreasonably dangerous by Textron’s failure to warn
against nighttime operation on public roads. As for the negligence claim, there is similarly no
duty to warn of a danger that is commonly known. Against the negligence claim, Textron might
also assert a defense of comparative negligence, contending that Stroud was negligent in
driving the unlit golf car at night on a public road. On these defenses, the court granted a
summary judgment in Textron’s favor. On the plaintiffs’ appeal, a state intermediate appellate
court affirmed.

7–5A Product misuse

(Chapter 7—Page 151)
No, Ford could not succeed on a claim that Cheyenne had misused the seatbelt. Product
misuse occurs when a product is used for a purpose that was not intended. This defense has
been severely limited by the courts. It is recognized as a defense only when the particular use
was not reasonably foreseeable. Manufacturers and suppliers are required to expect reasonably
foreseeable misuses and to design products that are safe when misused or marketed with a
protective device, such as a childproof cap.
In the facts of this problem, Cheyenne was too young to be negligent, and it is reasonably
foreseeable that a child would wear a seatbelt incorrectly without understanding the risks.
In the actual case on which this problem is based, the court issued a judgment in
Cheyenne’s favor.

7–6A. Design defects

(Chapter 7—Page 146)
If there were any inadequacies in the warning label, they were not a substantial factor in
bringing about the injuries suffered. It was Chow’s responsibility to read the label, which covered
the factors involved in the incident. So that claim is properly dismissed. As to the claim of design
defect, Chow must establish that the product was not reasonably safe and that it was feasible to
design it in a safer manner. The claim of an expert that backsplash is a common problem does
not mean there is a safer design. There was no evidence offered of a superior, safer design of
the product in question so the claim was properly dismissed.

7–7A Strict product liability

(Chapter 7—Page 143)
No. Dobrovolny’s claim is not likely to succeed. The majority of states recognize strict product
liability. The purpose of strict product liability is to ensure that the costs of injuries resulting from
defective products are borne by the manufacturers rather than by the injured persons. The law
imposes this liability as a matter of public policy. Some state courts limit the application of the
tort theory of strict product liability to situations involving personal injuries rather than property
damage.
In this problem, Nebraska recognizes strict product liability, but the state’s courts limit its
application. The issue is whether these limits apply when a product self-destructs without
causing damage to persons or other property. When a product injures only itself, the reasons for

© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website,
in whole or in part.
8 UNIT TWO: TORTS AND CRIMES

imposing liability in tort lose their significance. The consumer has not been injured, and the loss
concerns the consumer’s benefit of the bargain from the contract with the seller of the product.
Although a consumer with only a damaged product may not recover in tort, the consumer
is not without other remedies. Recovery can be sought on a contract theory for breach of
warranty. Product value and quality are the purposes of warranties. Thus, even though the court
is likely to deny Dobrovolny’s strict product liability claim, he might seek to recover for breach of
warranty on contract principles for the loss of his truck. If there were no express warranties that
the truck would not spontaneously combust, relief may be possible for breach of the implied
warranty of merchantability or fitness for a particular purpose. In the actual case on which this
problem is based, the court issued a decision in Ford’s favor.

7–8A. BUSINESS CASE PROBLEM WITH SAMPLE ANSWER—Product liability

Here, the accident was caused by Jett’s inattention, not by the texting device in the cab of his
truck. In a product-liability case based on a design defect, the plaintiff has to prove that the
product was defective at the time it left the hands of the seller or lessor. The plaintiff must also
show that this defective condition made it “unreasonably dangerous” to the user or consumer. If
the product was delivered in a safe condition and subsequent mishandling made it harmful to
the user, the seller or lessor normally is not liable. To successfully assert a design defect, a
plaintiff has to show that a reasonable alternative design was available and that the defendant
failed to use it.
The plaintiffs could contend that the defendant manufacturer of the texting device owed
them a duty of care because injuries to vehicle drivers and passengers, and others on the
roads, were reasonably foreseeable due to the product’s design that (1) required the driver to
divert his eyes from the road to view an incoming text from the dispatcher, and (2) permitted the
receipt of texts while the vehicle was moving. But manufacturers are not required to design a
product incapable of distracting a driver. The duty owed by a manufacturer to the user or
consumer of a product does not require guarding against hazards that are commonly known or
obvious or protecting against injuries that result from a user's careless conduct. That is what
happened here.
In the actual case on which this problem is based, the court reached the same
conclusion, based on the reasoning stated above, and an intermediate appellate court affirmed
the judgment.

7-9A. A QUESTION OF ETHICS—Dangerous products

(a) The state supreme court held that the “ordinary consumer of a lighter, such as the
Aim N Flame here, is an adult—the typical user and purchaser. Therefore, the expectations
regarding the Aim N Flame's use and safety must be viewed from the point of view of the adult
consumer.” The court held that the lighter met this test. “The purpose of a lighter, such as the
Aim N Flame, is to produce a flame. Clearly then, the ordinary consumer would expect that,
when the trigger is pulled, a flame would be produced. Here, the Aim N Flame was not used in
its intended manner, i.e., by an adult.” But “[a]n ordinary consumer would expect that a child
could obtain possession of the Aim N Flame and attempt to use it. Thus, a child is a reasonably
foreseeable user. Likewise, an ordinary consumer would appreciate the consequences that

© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website,
in whole or in part.
Business Law Text and Cases Clarkson 13th Edition Solutions Manual

CHAPTER 7: STRICT LIABILITY AND PRODUCT LIABILITY 9

would naturally flow when a child obtains possession of a lighter. Specifically, an ordinary
consumer would expect that the Aim N Flame, in the hands of a child, could cause the result
that occurred here—the starting of a fire that led to injury to a child. . . . In other words, the Aim
N Flame did not fail to perform as an ordinary consumer would expect when used in a rea-
sonably foreseeable manner. Thus, as a matter of law, no fact finder could conclude that the
Aim N Flame was unreasonably dangerous under the consumer-expectation test.”
(b) The court issued a summary judgment in Scripto’s favor, but on Calles’s appeal, a
state intermediate appellate court reversed this judgment, and Scripto appealed to the Illinois
Supreme Court, which affirmed the lower appellate court’s ruling, remanding the case for trial on
Calles’s strict liability claims. The state supreme court considered a number of factors to
determine whether the lighter was an unreasonably dangerous product, but concluded that
“reasonable persons could differ on the weight to be given the relevant factors, particularly
where additional proofs are necessary, and thus could differ on whether the risks of the Aim N
Flame outweigh its utility. Therefore, reasonable persons could differ as to whether the Aim N
Flame is unreasonably dangerous, and we cannot say that Scripto was entitled to judgment as a
matter of law.”

17–10A. LEGAL REASONING GROUP ACTIVITY—Product liability

(a) The court should grant the manufacturer’s motion for summary judgment and dis-
miss D’Auguste’s complaint. There is no proof as to whether the crack in the heel housing was
substantial enough to have caused D’Auguste’s left ski to come off, whether the crack existed
before the accident, or whether the crack resulted from the impact during the accident. In fact,
there is no proof that the crack was in the binding attached to the left ski. In other words, there is
no evidence that the crack constituted a defect. Furthermore, the “snap off” of the left ski may
have been caused, not by a defect in the binding, but by negligence in the setting of the
bindings.
(b) The court should deny the manufacturer’s motion for summary judgment and allow
D’Auguste’s claim to proceed. Despite the lack of proof with respect to the cracked heel housing
noted in the previous answer, D’Auguste could still shoe that there was a defect in the binding
and succeed in his action if he could prove that the product did not perform as intended and
exclude all other causes for the product’s failure that are not attributable to the defendant.

© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website,
in whole or in part.

Visit TestBankBell.com to get complete for all chapters

Another random document with
no related content on Scribd:
De eerste stad, die wij bereikten, heet Simla. Zij telt nauwelijks 15000 inwoners,
maar zij is een der schoonste steden der wereld en een der machtigste, want in
haar cederwoud verheft zich een slot en in dit slot staat een Keizerstroon. En de
Keizer is de Koning van Engeland, wiens macht in Indië is toevertrouwd aan een
vice-Koning. Als de verlammende zomerwarmte begint, begeven alle
Engelschen, die door hun beroep niet worden gebonden aan het laagland, zich
naar de bergen, en wie in de [165]Pendschab woont, trekt naar Simla. De vice-
Koning en zijn staf, de regeering, de opperbevelhebbers van het leger,
beambten en officieren, allen reizen met vrouw en kind omhoog naar Simla, en
daar leeft de aanzienlijke wereld onder genot en feesten, precies als in Londen.
Dan stijgt het getal inwoners tot 30.000.

Simla is op heuvels gebouwd, omgeven door duizelingwekkende afgronden en

de huizen kleven als zwaluwnesten tegen steile berghellingen. De straten
loopen terrasgewijze boven elkaar, en overal in het rond is donker, dicht woud.
Maar door de open plekken tusschen de ceders ziet men in het verre Zuid-
Westen de vlakten van de Pendschab en de kronkelende loop van de Satledsch
en in het Noorden glinsteren de gebergten van den Himalaja met hun eeuwige
sneeuw. Het moet heerlijk zijn, na de verstikkende lucht van Indië, in Simla weer
te herademen; maar misschien is het nog heerlijker om, ontkomen aan Tibet’s
snijdende koude, daar te rusten.

Van Simla voert ons de trein door honderd tunnels en de dolste kromme lijnen
over ontelbaar veel bruggen en langs diepe afgronden, omlaag in de Pendschab
en nu omringt ons de zengende gloed van dit laagland. Wat zou men niet geven
voor een zacht koeltje van Tibet’s sneeuwbergen! Maar wij moeten tevreden
zijn; kalm voor het open, voortdurend met water besproeide portierraam zitten
en bij elk station een groot glas limonade met ijs te drinken.

Wij bezien Dehli slechts vluchtig; de eens zoo groote en beroemde stad aan de
Dschamna, een zijrivier van de Ganges. Toen het land nog toebehoorde aan
een van het Noorden gekomen Mohammedaansche vorstenfamilie, was Dehli
de hoofdstad van het rijk en de zetel van den Groot-Mogol. Een groot aantal
trotsche gedenkteekenen herinneren nog aan deze dynastie; prachtige
gebouwen, uit zuiver wit marmer opgetrokken, welker muren en zuilen zijn
ingelegd met steenen van groote waarde, als lapis-lazuli, malachiet, nephrit en
agaat. In een dezer paleizen placht vroeger de Groot-Mogol in een open, door
dubbele zuilengangen omgeven hal, recht te spreken en gezanten te ontvangen.
Als de zon op deze zuilengangen schijnt, lijkt het alsof het marmer doorzichtig is
en lichtblauwe schaduwen vallen op den marmeren vloer. In de troonzaal stond
vroeger de troon van den Groot-Mogol, de pauwentroon. Hij was met dik goud
bekleed en met talrijke diamanten versierd; op de rugzijde straalde de beroemde
diamant Orlow, die nu den Russischen rijksscepter tooit. Toen in het jaar 1739
de Perzische Koning [166]Nadir Schah, den Groot-Mogol overwon, werd diens
milliardenschat, waaronder ook de pauwentroon en de grootste bekende
diamant, de Kohinoor of „berg des lichts”, die nu tot de Britsche kroonjuweelen
behoort, buit van den overwinnaar. Nu nog is de pauwentroon in het bezit van
den Perzischen Schah, nog stralen de gouden pauwen op den rug ervan, maar
de groote diamant mankeert, evenals de overige; zij werden, de een na den
ander, gestolen of er uitgebroken, als de opvolgers van Nadir Schah zich in
geldverlegenheid bevonden.

Als men eenige uren in de nauwe straten en bonte bazaars van Dehli heeft
rondgewandeld, en zich een weg heeft moeten banen door luidruchtige Hindoes
en Mohammedanen, dan is het een dubbel genot onder de gewelfde bogen van
de troonzaal te zijn. Dan begrijpt men de Perzische woorden ook, die boven den
ingang staan: „Als het paradijs op aarde te vinden is, dan is het hier, slechts
hier!”

Agra, wat verder omlaag aan de Dschamna, was eenigen tijd hoofdstad van den
Groot-Mogol, en een van die vorsten heeft hier (1629–1648) een gebouw
opgericht, dat nog heden als een der schoonste op aarde wordt beschouwd. Het
heet Tadsch Mahal, of het kroonpaleis, en is een grafmoskee ter herinnering aan
de lievelingsgemalin van den Groot-Mogol, Schah Dschahan, aan wier zijde hij
zelf in de crypte van de moskee is bijgezet.
 Tadsch Mahal in Agra.

Dit geweldig grafmonument is van louter witte marmersteenen gebouwd; men

heeft er twee en twintig jaar aan gewerkt, en de bouw heeft indertijd niet minder
dan 20½ millioen gulden gekost!

Door een prachtig portaal van rooden zandsteen, komt men eerst in een tuin,
die het heiligdom omgeeft. In een grooten vijver plassen goudvisschen en
drijven lotusbloemen; in het rond weelderig groen, vol zingende vogels en
springende eekhoorntjes. Jasmijn- en rozengeur waait ons tegemoet; jonge
cypressen verheffen zich hemelwaarts.

Verblindend wit in den zonneschijn, een zomerdroom van versteende witte

wolken, zweeft op een terras de marmeren Tadsch Mahal, een kunstwerk, als
alleen de liefde uit het puin der aarde weet tevoorschijn te tooveren. Op de vier
hoeken van het terras verheft zich een hooge, slanke minaret, eveneens van
marmer, en de koepel der achthoekige moskee heeft een hoogte van vijf en
zeventig meter. In het midden staan, achter een traliewerk van gebeeldhouwd
marmer, de grafmonumenten van den Schah Dschahan en van zijn Koningin
Mumtás-e Mahal. De sarcofagen van beiden rusten in de crypte.

De vier gevels van het gebouw zijn volkomen gelijk. Maar [167]de groene
achtergrond en de wisselende belichting wekken bij den toeschouwer steeds
nieuwe stemmingen. De door de zon bestraalde vlakken zijn sneeuwwit, de
schaduwen lichtblauw. Hier en daar schijnt het gebladerte een groenen
weerschijn op het witte marmer te werpen. Als de zon in vurig avondrood daalt,
wordt het geheele gebouw in een oranjekleurig schijnsel gehuld en men mag
Agra niet verlaten, zonder den Tadsch Mahal in maneschijn te hebben gezien.
Vochtig en nevelig, warm en zwijgend, ligt de tuin dan, maar de belichting der
marmeren muren is nu ijzig koud, de schaduwen lijken ravenzwart, alleen de
koepel glanst zilverwit. Nachtvlinders fladderen tusschen de boomen, en de
muggen gonzen luid. De geheimzinnige klanken van den dschungel galmen in
het rond en het vuilgrijze water van den Dschamna wentelt zich zachtruischend
naar den heiligen Ganges.
[Inhoud]
 40. Een heilige stad.

Het stroomgebied van den Ganges, waardoor de spoor ons nu naar

het Oosten voert, is buitengewoon vruchtbaar en wordt door honderd
millioen, voor het meerendeel Hindoes, bewoond. Het wemelt van
steden, van welke verscheidene twee tot drie honderd jaar oud zijn,
en van ontelbare dorpen, waar de boeren hun hutten uit bamboes en
stroomatten hebben.

De Hindoes verbouwen tarwe en rijst en teelen prachtig ooft. Hun

kleine, bruine, aardige kinderen spelen spiernaakt voor de hutten.
Beklagenswaardige, kleine schepsels! Op hun negende jaar worden
zij al uitgehuwelijkt; de jonge echtgenooten wonen echter nog
gescheiden, totdat zij volwassen zijn, en vóór de
huwelijksplechtigheid is de jonge vrouw, zelfs voor haar
bloedverwanten, onzichtbaar. Maar nog ongelukkiger is een
weduwe. Vroeger moest zij zich met het lijk van haar man op een
brandstapel laten verbranden; deze huiveringwekkende gewoonte
hebben de Engelschen echter afgeschaft, maar haar lot is
desondanks nog altijd zwaar genoeg. Men gaat haar met afschuw uit
den weg en wie ’s morgens het eerst een weduwe ontmoet, dien zal
zeker op dien dag een ongeluk overkomen!

Aan het station van Benares stopt de trein en door een gewemel van
Hindoes en Mohammedanen in lichte, bonte kleeren, met tulbanden
of kleine ronde mutsen, brengt een voertuig mij naar een bungalow,
zooals het Indische logement heet, waar ik mij door een bad
verfrisch. [168]

Benares is de heiligste stad der aarde. Lang voordat Jeruzalem en

Rome, Mekka en Lhasa bestonden, was Benares de geboorteplaats
van den oerouden Indischen godsdienst, en nog steeds is de stad
het hart van het Brahmaïsme en het Hindoeïsme. Er zijn meer dan
twee honderd millioen Hindoes en het doel van aller verlangen is
Benares! De zieken sleepen er zich heen om in het water van den
heiligen Ganges weer gezond te worden, de ouden om hier te
sterven; en wie in de verte sterft, laat zijn asch naar Benares
zenden, opdat ze in het zaligmakende water van de heilige rivier
gestrooid worde. In Benares predikte ook Boeddha, 500 jaar voor
Christus’ geboorte, en voor zijn aanhangers, de vierhonderd millioen
Boeddhisten, is Benares ook een heiligdom.

De straten der stad zijn ontzettend nauw en van verstikkende

dampen en den stank van allerlei verrottende planten vervuld.
Rechts en links zijn open winkels, waar sierlijke vazen, schalen en
bekers van koper en andere metalen, vele er van met ingelegd
lakwerk, worden verkocht. De afgesleten straatsteenen zijn glad als
zeep van de mest van heilige koeien, die met half gesloten oogen,
hangende en lui hier staan of met sleependen gang aankomen en de
nauwe straten versperren. Overal ziet men goudsbloemen, want het
wordt als een goed werk beschouwd, deze viervoetige heiligen er
mede te voederen.

Gij kunt, dag in dag uit, de straten van Benares doorgaan, en

peinzend voor haar tweeduizend tempels zitten, duidelijk zal u het
raadsel van dezen Brahmaanschen godsdienst zeker even weinig
worden als mij! Milliarden jaren en 330 millioen goden, wie kan dat
begrijpen! Lees in elk geval de 4000 jaar oude zangen en gebeden
en bewonder hun poëzie, waarmede natuur en zon, regen en vuur,
aarde, wind en morgenrood bezongen worden. Maar wat gij er in
vindt aan diepzinnig gepeins over de eeuwigheid, zult gij nooit
begrijpen, als gij niet zelf een Hindoe zijt.
De Hindoes hebben drie voorname goden: Brahma, den Schepper,
Vischnoeh, den instandhouder en Siwa, den verwoester. Van deze
drie zijn de overige millioenen goden afkomstig; zoo beteekent
bijvoorbeeld de godin Kali niets dan een eigenschap van Siwa. Aan
deze godin werden vroeger nog kinderen geofferd; nu, nadat de
Engelschen deze ruwheid hebben verboden, nog slechts geiten.

De godsdienstige vereering der Hindoes beperkt zich echter niet tot

de goden. De gansche natuur is hen bijna heilig. Boven alles, de
koe, de stier, de aap, de krokodil, de slang, de schildpad, de adelaar,
de pauw en de duif. Leugen, diefstal en moord [169]zijn geoorloofd,
maar als een Hindoe vleesch eet of door een toeval ook maar een
haar van een koe inslikt, is hij veroordeeld tot de hel van de kokende
olie; hij is voor alle geloovigen een voorwerp van ontzetting, en
bovenal voor zichzelf! Dit bijgeloof is hem sedert duizenden jaren in
vleesch en bloed gedrongen, en bestaat tegenwoordig nog in volle
kracht. Een koe te dooden is hier in dit land, waar men zelfs
ziekenhuizen voor het vee bouwt, de ergste van alle
goddeloosheden. Een groote opstand tegen de Engelschen in 1857,
werd gedeeltelijk veroorzaakt, omdat de patronen van een nieuw
model geweer met—rundertalk waren ingesmeerd!

En daarbij worden de Hindoes geregeerd door blanke meesters, die

ossen slachten en het vleesch eten, een gewoonte, die voor de
Indiërs veel afschuwwekkender is dan weduwen te verbranden of
der godin Kali kinderen te offeren! Zoo hemelsbreed is hun wijze van
voelen van de onze verwijderd. Vaak ben ik de gast van Hindoes
geweest en uitnemend door hen onthaald, maar niets ter wereld zou
hen bewogen hebben met mij te eten; met een ongeloovige te eten
is verontreiniging en als Hindoes mij bezochten, had het in het
geheel geen doel hen iets voor te zetten. Bij groote feestelijkheden,
welke de Engelsch-Indische Vice-Koning in Calcutta aanricht, zag ik
voorname vorsten, Maharadscha’s in goud geborduurde, met
edelsteenen bezaaide gewaden, maar zij namen hun plaats pas kort
voor het einde van het diner in en raakten geen spijzen aan. Nam
een voornaam Hindoe toch deel aan den maaltijd, dan was hij een
afvallige, die uit zijn kaste was getreden.

Sedert Indië, of op zijn Perzisch, Hindostan, door de van het Noord-

Westen binnendringende Ariërs was veroverd, dus sedert meer dan
4000 jaren, zijn de Hindoes in kasten verdeeld, en het onderscheid
tusschen de verschillende kasten is veel grooter dan bij ons in
Europa tusschen ridders en boeren in de Middeleeuwen. Eens
waren de Brahmanen, de geestelijken, en de krijgslieden, de twee
voornaamste kasten. Nu zijn er duizenden van die kasten, want elk
handwerk vormt er een; alle goudsmeden bijvoorbeeld behooren tot
dezelfde kaste, alle sandalenmakers tot een andere. En ook zij, die
tot een kaste behooren, verontreinigen zich, als zij met die van een
der andere eten.

Als een Hindoe Indië verlaat of over de „Zwarte Zee” reist, verliest hij
het recht tot zijn kaste te behooren; slechts als hij de Brahmanen
groote sommen betaalt, kan hij dit recht onder zekere
boetedoeningen terug erlangen. Zulk een boetedoening bestaat in
het verorberen van vier, van de koe komende, stoffen: [170]melk,
boter en mest in tweeërlei vorm, want de koe is een
vleeschgeworden godheid en heiliger dan alle menschen, dat wil
zeggen—met uitzondering van de Brahmanen!

Daardoor ziet men ook de menigte mooie en vette koeien in de

straten van Benares. Evenzeer wemelt het hier van heilige apen. Zij
hebben een bijzonderen tempel, die gewijd is aan de gemalin van
Siwa, een booze vrouw, die slechts vreugde vindt in verwoesten en
die verzoend moet worden met bloedige offers.

Toen ik dezen apentempel eens bezocht, was men aan den ingang
juist bezig een geit te offeren. Twee mannen verkochten uit groote
korven gerst en noten, en raadden mij dringend aan een buidel vol
mede te nemen, om niet met ledige handen de heilige apen te
naderen. Nauwelijks had ik den hof betreden of een vijftigtal grijze
apen omgaven mij reeds, die grommend, snaterend en lachend, met
welbehagen en in goede stemming de tanden knarsten. Toen ik hun
een handvol korrels reikte, gingen ze op de achterpooten staan,
hielden mijn hand met een hunner zwarte pooten vast en namen met
den anderen een greep gerstenkorrels. Een tweede handvol
verdween even snel en zoo ging het verder, totdat mijn voorraad was
uitgeput. Daarna staarden zij mij met hun ronde, bruine oogen aan,
knarsten met de tanden, smakten met de lippen, krabden zich den
nek of onder de armen en verdwenen in een oogwenk, om op de
takken der naaste boomen te gaan schommelen. De apentempel is
hun kwartier, waar zij zeker zijn van hun voedsel, maar zij verheugen
zich in onbeperkte vrijheid en glippen ondertusschen overal in de
stad rond. Met „aapachtige handigheid” ziet men hen langs den rand
van de daken der huizen loopen, balkons en galerijen opklauteren,
over de straten springen, zich in de kronen der boomen slingeren,
die een tempelhof beschaduwen, en het volgende oogenblik weer op
lijsten en uitspringsels van de daken van hooge pagoden plaats
nemen. En zij passen ook uitstekend bij geschilderde en
uitgesneden scènes uit de godensagen der Hindoes, die den
achtergrond vormen!
[Inhoud]
 41. Aan de kust der geloovigen.

Voor dag en dauw, als de nachtelijke duisternis pas in het Oosten begint
te wijken, ben ik reeds aan de kade van Benares, huur een boot, die
vier mannen met stokken vooruitstuwen en zet mij neer op het dak der
kajuit in een rieten stoel. Langzaam langs de kade varend, heb ik een
voortreffelijk uitzicht op deze [171]vreemde stad, die zich langs den linker
oever van den Ganges uitstrekt, een lange uitgestrekte massa op elkaar
gedrongen gebouwen, huizen, muren en galerijen en daartusschen veel
pagoden, Hindoesche tempels met hooge torens en overladen
architectuur.

Benares.

Van den dertig meter hoogen oever voeren breede trappen naar de
rivier en steenen dammen steken als bruggen in het water.
Daartusschen staan houten getimmerten boven den waterspiegel, die
met stroodaken en groote zonneschermen zijn bedekt.
Hier is de verzamelplaats der geloovigen. Uit het binnenste der stad
komen zij omlaag naar de heilige rivier, om de opgaande zon te
begroeten; bruine, half naakte gedaanten, wier lichte kleedingstukken—
dikwijls niets meer dan een linnen doek—schreeuwen in schril-bonte
kleuren. Een ontzaglijk gewoel van menschen heerscht langs de rivier;
het deel van den oever, dat ik kan overzien, telt er op zijn minst vijf
duizend.

Ik laat de boot stil liggen, want dit schouwspel is te bijzonder.

Op een der steenen dammen nadert een Brahmaan en hurkt neder. Zijn
hoofd is glad geschoren, alleen in den nek staat nog een bosje haar. Hij
schept met de hand water uit de heilige rivier, slurpt het op, spoelt zijn
mond er mede en spuwt het weer uit. Hij roept Ganga aan, de dochter
van Vischnoeh en smeekt haar de onreinheid der geboorte en der
zonden van hem te nemen en hem tot zijn dood te beschermen. Daarop
[172]noemt hij de vier en twintig namen van Vischnoeh, staat op, roept
het heilige woord: „Om”, hetwelk Brahma, Vischnoeh en Siwa omvat.
Ten slotte wendt hij zich nog tot aarde, lucht, zon, maan en sterren, en
giet water over zijn kruin.

Nu wordt boven den dschungel, aan den rechteroever van den Ganges
de rand der zon zichtbaar. Haar opgaan wordt door deze duizenden
vrome pelgrims met wateroffers begroet. Men spat met de handen
water in de lucht naar de zon, en waadt over den langzaam dalenden
bodem de rivier in. De Brahmaan is weer neergehurkt en maakt nu met
handen en vingers de raadselachtigste bewegingen. Nu eens strijkt hij
over zijn kruin, dan legt hij zijn hand op oogleden, voorhoofd, neus,
ooren en tegen de borst, alles om Vischnoeh’s honderd en acht
verschillende openbaringen zinnebeeldig voor te stellen. Vergeet hij
slechts een enkele dezer ontelbare handbewegingen, dan zou de
geheele godsdienstoefening, die ongeveer twee uur in beslag neemt,
vergeefs zijn! Na het middageten en ’s avonds wordt dezelfde
ceremonie herhaald. In den tusschentijd heeft de Brahmaan in den
tempel andere godsdienstige plichten te vervullen.
Langzaam glijdt mijn boot de Ganges weer af. Daar ligt op lompen een
grijsaard uitgestrekt; hij is zoo mager, dat de huid over de ribben spant,
en even bruin als de andere geloovigen, maar zijn baard is sneeuwwit.
Hij is naar Benares gekomen, om aan de heilige Ganges, die ontspringt
uit den voet van Vischnoeh, te sterven. Ginds is een melaatsche, een
man van middelbaren leeftijd, wiens levenskracht door zijn wonden
wordt verteerd; hij zoekt genezing aan de Ganges, aan de bron des
levens. Hier daalt een jonge vrouw bevallig de steenen trappen af, de
steenen kruik draagt zij sierlijk op het hoofd. Zij waadt in de rivier, totdat
het water tot aan haar heupen reikt; daarna drinkt zij uit de holle hand,
spat water naar de zon, giet de druppels over haar haren, vult haar kruik
en gaat weer langzaam terug, terwijl de heilige stroom van den rooden
sluier, die haar lichaam omhult, afdruipt. Anderen zitten urenlang in
groepen aan den oever, en gaan gezamenlijk weer heen.

In den oneindigen keten van het bestaan is dit korte morgenuur slechts
een seconde der eeuwigheid. En al deze duizenden, die met het
wateroffer uit den heiligen stroom de zon huldigen, zijn overtuigd, dat
ieder, die een bedevaart naar Benares maakt en binnen haar muren
sterft, vergeving aller zonden ontvangt. Benares zien en dan sterven!
Dat is voldoende.

Evenals de Boeddhisten gelooven ook de Hindoes aan zielsverhuizing.

De ziel van een Hindoe moet meer dan acht [173]millioen dierlijke
gedaanten doortrekken, en in latere bestaansvormen de zonden
boeten, die zij vroeger beging. Daarom worden offers aan goden en
Brahmanen gebracht, om zoo spoedig mogelijk verlost te worden van
dat eeuwig zwerven, en den hemel der goden te mogen binnengaan.

’s Avonds, als de heetste uren van den dag voorbij zijn, vaar ik weer
langzaam langs de steenen trappen aan den oever langs de stad.
Triest, morsig en grauw stroomt nu de heilige rivier geluidloos door haar
bedding. Welk een menigte vuilheid en verrotting bevat dit
zaligmakende water! Heele bundels vertrapte, kwalijk riekende
goudsbloemen drijven voorbij, met afval, lompen, spaanders en schuim.
Uit een steil oploopende steeg nadert, onder huiveringwekkende
muziek, in snellen pas een lijkstoet den oever. Geraasmakend
tromgeroffel wordt door de muren der pagoden weerkaatst. Op de baar
onder een wit laken ligt de doode recht uitgestrekt, bruin en mager, en
lieden uit de kaste der lijkverbranders leggen hem op den aan den
oever opgerichten brandstapel. Weldra spat en knettert het vuur en
dikke rookwolken stijgen omhoog. De geur van verbrand vleesch dringt
tot mij door en ik laat de boot verder roeien. Met het brandhout zijn de
doodgravers echter niet al te verkwistend. Als de hoop hout opgebrand
is, ligt het verkoolde zwarte lichaam nog op de gloeiende asch, en wordt
dan in de rivier geworpen!

In de Ganges wonen goden, niet alleen onzichtbare, die met het

zegenrijke water leven en kracht uit de akkers der Hindoes halen, maar
ook zichtbare. Voor den Hindoe is toch bijna de geheele natuur de
openbaring eener godheid en de krokodil is ook een godheid. Men mag
hem niet storen of dooden. Ongehinderd kruipt hij op den oever, grijpt
met zijn scherpgetande kaken kleine, spelende kinderen en verdwijnt
met zijn buit in den stroom. Wel treuren vader en moeder, maar zij
denken nooit aan wraak, doch beschouwen den krokodil nu misschien
nog met grooter eerbied dan te voren. „Op aarde is zijn gelijke niet. Hij
is de koning aller roofdieren,” staat in den bijbel.

Vroeger wierp men de dooden ook onverbrand in de rivier. Om het

daardoor ontstane gevaar voor pest hebben de Engelschen deze
gewoonte verboden, maar ze moet in enkele afgelegen streken nog
bestaan. Men legt de dooden op een klein vlot en laat ze op de golven
van de Ganges langzaam door den stillen nacht verder dragen. Eens
zag ik zulk een dooden pelgrim, die midden in de rivier op een
zandbank was blijven hangen. Ik zou hem in het geheel niet hebben
opgemerkt, als [174]de gieren geen lijkwacht hadden gehouden bij zijn
overblijfselen.

Nu straalt het licht der volle maan over de rivier en de rietplaten en de

sprookjesachtige stemming van een Meinacht verbreidt zich over den
oever van de Ganges. Het water ruischt zacht om een vastgeraakten
boomstam en het ritselt in de donkere schuilhoeken van het riet. Een
panter, op buit uit, sluipt rond. Zijn gele oogen gloeien als kolen in het
kreupelhout. De apen zijn langs de lianen omhooggeklauterd en zitten
slapend onder de kronen der boomen. Een slaapdronken, uit den droom
opgeschrikte papegaai, laat zijn stem als een schrille fluit over het woud
weerklinken, maar niemand slaat acht op hem, zelfs de panter wendt
zich niet om. In het water komt eenige beweging. Een krokodil strekt zijn
kop langzaam boven het water en kruipt op den boomstam. Het
maanlicht glinstert op de natte schubben van zijn rug. Hij luistert
ingespannen en wacht eenigen tijd op buit. Maar spoedig trekt hij zich
weer terug, buigt de staart als een stalen veer en verdwijnt in de diepte.

Daar, plotseling, schokt een toon de lucht, welke in het rond schrik
verbreidt. Als schorre, klagende donder rolt het door het riet. De tijger is
ontwaakt en verlangt naar bloed! Wie eens het doodsoordeel heeft
gehoord, dat in het waarschuwingsgehuil van den tijger ligt, vergeet het
nooit meer!
[Inhoud]
 42. Het Licht van Azië.

In de zesde eeuw voor Christus’ geboorte leefde in Kapilavastoe,

200 kilometer noordelijk van Benares, de Arische stam der Sakya.
De koning van dit land had een zoon, Siddharta genaamd, die naar
lichaam en ziel met bovenmenschelijke gaven was uitgerust. Toen
de prins zijn achttiende jaar had bereikt, zou hij een gemalin kiezen
en zijn keuze viel op de schoone Iarodara. Maar om haar hand te
winnen, moest hij met de dappersten en krachtigsten van zijn volk
om den prijs dingen.

Eerst traden de meesters in het boogschieten op en troffen met hun

pijl het doel, een koperen trom. Siddharta beval het doel tweemaal
zoo ver te plaatsen; hij nam een boog, welke echter brak. Men
haalde uit een tempel een tweede, die zoo hard was, dat niemand ze
kon spannen. Siddharta was ze met gemak meester; de pijl
doorboorde niet alleen den trom, maar zette haar vlucht nog een
eind over de vlakte voort.

Daarna nam men de zwaardproef. De andere mededingers

[175]sloegen met één houw den stam van een krachtigen boom door.
Siddharta’s zwaard sneed twee naast elkaar staande stammen in
eens door, zoo glad en zoo snel, dat de stammen rechtop bleven
staan. De overige mededingers jubelden reeds en spotten over het
stompe zwaard van den prins. Maar nu voer een zwak koeltje door
de kronen der boomen en beiden stortten op den grond.

De derde proef was, een woest paard te bedwingen, dat niemand

kon berijden. Maar onder de sterke hand van Siddharta werd het
volgzaam en mak als een lam.
Daarna bracht de prins zijn gemalin in het prachtige paleis in
Kapilavastoe. Maar de koning was bang, dat boosheid, armoede en
ongeluk, welke buiten in de wereld heerschten, de ziel des prinsen
zou kunnen verduisteren, en daarom liet hij rondom het paleis een
hoogen muur bouwen, op welks torens wachters werden gesteld.

Nu leefde de prins gelukkig in zijn slot. Maar op zekeren dag overviel

hem het verlangen, te weten hoe de menschen buiten in de wereld
leefden. De koning stond hem het verzoek toe het paleis te verlaten,
maar beval dat de stad zich als tot een feest moest tooien, en dat
men alle armen, zieken en verminkten moest wegvoeren. In zijn,
door stieren getrokken, wagen, reed de prins door de straten.

Daar zag hij een gebogen, vermagerden grijsaard, die hem de hand
toestak met den kreet: „Geef mij een aalmoes, morgen of
overmorgen sterf ik!”

De prins vroeg of dit afschuwelijk schepsel, zoo geheel verschillend

van alle anderen, werkelijk een mensch was.

„Ja,” antwoordde de wagenbestuurder, „alle menschen worden oud,

zwak en ellendig, als deze, hier.” Daarna keerde Siddharta treurig en
peinzend naar huis terug.

Na eenigen tijd verzocht hij zijn vader de stad nu ook in het

alledaagsche kleed te mogen zien. Als koopman verkleed en onder
geleide van denzelfden wagenbestuurder, ging hij te voet door de
straten. Overal zag hij welvaren en ijver, maar eensklaps klonk op
zijn weg de klacht: „Ik lijd, help mij naar huis, voordat ik sterf.”
Siddharta bleef staan en zag een pestlijder, wiens lichaam bedekt
was met uitslag en die zich niet kon bewegen. De prins vroeg aan
zijn geleider wat dit was en vernam, dat een zieke voor hem lag.

„Kan de ziekte alle menschen overvallen?”

„Ja, heer, ze sluipt rond als de tijger door het kreupelhout, men weet
niet, wanneer en waarom, maar overvallen kan zij [176]ons allen.”

„Kan de ongelukkige lang in zulk een ellende leven en wat is het

einde?”

„De dood!”

„Wat is de dood?”

„Kijk ginds, daar komt een lijkstoet. De man, daar op de bamboe-

baar, heeft opgehouden te leven. Er achter gaan zijn treurende
bloedverwanten. Zie, hoe zij hem bij den oever op een stapel hout
leggen en hoe het brandt; spoedig zal er niets meer dan een hoopje
asch over zijn.”

„Moeten alle menschen sterven?”

„Ja, heer.”

„Ik ook?”

„Ja.”

Treuriger dan ooit keerde prins Siddharta naar huis terug, en in zijn
ziel rijpte het verlangen de menschen van leed, verdriet en dood te
verlossen. Hij hoorde een stem in zich: „Kies tusschen koningskroon
en bedelstaf, tusschen wereldlijke macht en eenzame paden, die
naar de redding der menschen voeren!”

Zijn besluit was genomen. Zacht ging hij naar de legerstede van
Iarodara en zag zijn jonge vrouw met haar pasgeboren zoon in den
arm op een bed van rozenbladeren rusten. Daarna verliet hij alles,
wat hij had liefgehad, beval zijn geleider zijn paard te zadelen en
reed naar de koperen poorten, die met drie wachten waren bezet.