Professional Documents
Culture Documents
English Hawaiian Dictionary Hitchcock 1997
English Hawaiian Dictionary Hitchcock 1997
OF THE
UNIVERSITY OF CALIFORNIA
Received ^-^^^<^^^'-...../c?c5'i^
http://www.archive.org/details/en'glishhawaiiandOOhitcrich
AN
ENGLISH-HAWAIIAN
DICTIONARY;
WITH VARIOUS USEFUI/ TABI^ESI
HAWAIIAN-ENGIvISH SCHOOLS,
BT
•
^^ ^
Pnnapal of the I^ahamaluna SemiMry '^ • -
CUT
^IPOB."^
San Francisco
THE BANCROFT COMPANY, PRINTERS AND Publishers
1887
Entered according to Act of Congress, in the year 1887,
BY
H. R. HITCHCOCK,
In the Office of the Librarian of Congress, at Washington, D. C.
PREFACE.
[N the latter part of the year 1882 the subscriber was authorized by the
(?J Board of Education to prepare an English-Hawaiian Dictionary ior
use in the Public Schools. The work has been in progress since
that date, and is now placed before the public in its entirety. Its scope
has been widened, so as to embrace the wants of the English speaking
community in their intercourse with Hawaiians.
Nearly sixteen thousand words have been defined; and over three
thousand phrases illustrate the popular use of English and Hawaiian.
More than three thousand synonyms give further scope to the Hawaiian
in his use of English.
marks and marks of accent follow those in Websters's
Diacritical
High School Dictionary, from which the vocabulary has been formed.
Webster's Unabridged Dictionary has been used as the final authority
in the preparation of this work.
numbered according to priority of usage.
Definitions are
Hawaiian words are accented, whenever they do not come within the
general rules laid down elsewhere for their pronunciation.
The acknowledgements are due,
subscriber's grateful
1st. To Revs. A. O. Forbes and L. Lyons for their revision of manu-
script.
2nd. To Rev. W. B. Oleson for the Table of Prefixes and Suffixes.
3rd. To Hon. D. Kahaulelio, Police Justice of Lahaina, for valuable
critical Hawaiian definitions.
4th. To Hon. A. Fornander for his valuable ''Chronological Table
of Events in Hawaiian History," continuing down to the year 1854.
5th. To C. M. Hyde, D. D., for the continuation of that Table down
to the present time.
6th. And to many others who have expressed marked interest in the
progress of this work.
H. R. HITCHCOCK.
Lahainaluna, June, 1887.
HINTS
TO THE CORRECT PRONUNCIATION OF THE
HAWAIIAN I^ANGUAGE.
po-ho' is loss; mama means chewed, and ma'ma' means swift, or spry; pu-a is & flower
but pu-a' is a bundle, or herd, or flock.
5. In words of more than two syllables the accent generally on the penult.
falls
When this is not the case words in this book carry the accent mark; thus, kanaka
is a man, whilst ka'naka signifies men.
6. Reduplicated words follow the accent of their primitives as ku'hiku'hi from
ku'hi; hjo'loho'lo, from ho'lo; ha'kiha'kiirora haki the penult of the reduplicated word
;
8. The sign of the passive voice, i-a, takes a secondary accent, as huna', huna'i'a.
9. According to the best usage of the present day the Hawaiian consonants have
their unchangeable sounds. Thus "Ka-lo" is never pronounced ta-ro by educat-
ed Hawaiians, nor is "Ka-pu" changed by them into ta-bu.
10. Words incorporated into the Hawaiian language from the English retain
their English consonant sounds. Thus "Sabbath" becomes sabati in Hawaiian
and is not spelled kapaki. "Book" is written 6u)ke and not puJfec; "Bible" is Baibala
and not Paipala.
SUOQESTIONS TO TEACHERS
with this advantage in its favor the pupil can comprehend the meaning
of each word as he proceeds. It is also intended to be used in sentence-
building.
It is presumed that pupils using book understand the signifiance
this
of the parts of speech of the English Language, and that they also have a
little knowledge of sentence-building.
This being the case, whenever a spelling lesson is assigned to the
class, let it be so short that each pupil may become acquainted with the
use of each word, by building sentences. Let each word, as it is spelled,
be incorporated into a simple sentence, the remaining essential words
being furnished by the pupils.
It is not necessary that the alphabetical order of the vocabulary be
followed. Let the teacher give the class a list of words to be incor-
porated into sentences, requiring each pupil to prepare the sentences be-
forehand. Then, after the class has recited the lesson, and mistakes
have been corrected, exercise it in the impromptu construction of sen-
tences, thus forming habits of quick perception.
The idiom of the Hawaiian language requires that the qualifying ad-
jective should /oZZoiy its noun, and, that the predicate of a sentence should
precede its subject. So the Hawaiian pupil will naturally say "A horse
fine," "runs swiftly the horse fine," unless his attention is called to these
differences between the idoms of the two languages.
The Chronological Table, at the close of the book, may also be made a
very interesting study to the pupil. Assign dates from the table to the
class, and let each pupil cluster historical incidents around these dates,
drawing them from all available sources. After the class has done its
best in this line, let the teacher supplement class effort from his superior
sources of information.
KEY TO PRONUNCIATION.
VOWKIvS.
*
Long and Short Sounds.
4^, a, long, as in :...j...Ale, Fiite, Gray
A, a, short, as in .^Add, Fat, Kansoin
T^, e, long, as in Five, Mete, Seisure
E, e, short, as in End, Met, Leopard
1, i, long, asin ..Ice, Knife, Thrive
tf i, short, asin Inch, Skin, Tribute
8, 6, long, asin <ild, KoII, Kei)(>se
_, o, short, asin Odd^ S6d, Hi'irrid
\J, u, long, asin ^ Use-ful, Tube
IT, u, short, asin Under, Fun, Sftpper
It, y, long, as in Fly, Simplify
1l% y» short, asin Hymn, Siuxply
A
OCCASIONAL, SOUNDS. A
A, a, asin ...-Air, Fair, Snare
.A, ii, Italian, asin ^ Scar
:Art, Fiitlier,
A, a, asin Ask, Grass, Dance
^, a, broad, as in A^l, Baulk, Talk
A, a, like short o, as in What, Wander
E, fe, like a, asin fjre. There, Heir
E, e, like a, asin Eig^ht, Prey Obey
Mf e, asin Ver-min, Er-mine
like e, asin
j(, k", J'ique, Machine
X, like e, asin
i, ..Irksome, Virgin
O, 6, like fi, asin Other, Done, Son
O, q, like long oo, as in Prove, Do, Move
O, o, like short 00, as in Bosom, Woman
Oi 6,jlike a, asin Form, Storm
Ordj^r,
OO, do, asin Moon, Food, Booty
OO, o~b, asin Wot>lj, Gr>bd^ Fo^bt
tJ, u, as in Urgre, Urchin
U, u, preceded by r, asin Rule, Rumor
tl, u, like ot>, as in Bull, '"Put, Bush
^i,'oi or Oy, oy, unmarked, as in Oil, Join, Oyster, Toy
Ou, ou or Ow, ow, unmarked, as in Out, Hound, Owl, Vowel
CONSONANTS.
C» €» so/^ like sharp s, as in QeAe, Ac-cepf
€, €, hard, like k, as in ~ Concur
Call,
Ch, ch, (unmarked) asin Church
Child,
Ch, ch, hard, like k, asin Chorus, Echo
^h, ch, soft, like sh, as in ^haise. Machine
G, g, (unmarked), /lard, asin Gun, Tiger
6, g, soft, asin 6em, Engine
S, s, sharp, (unmarked), asin Same, Rust
f, vocal or flat, like 2, asin Has, Amuse
Th, th, sharp, (unmarked), as in Thirtieth
Th, th, vocat or ^af, asin Thither, Thou
X, X, like gz, as in Ejact, Example
Ph, ph, (unmarked), like/, as in Philanthropy
Qu, qu, (unmarked), like kw, asin Quality
Wh, wh, (unmarked), like hw, as in Why, When
ACCENT.
The principal accent is denoted by a heavy mark, (') and the secondary by a light
mark, {'), as in Ex-am'i-na'tion, Im'mor-tftPi-ty.
PREFIXES AND SUEEIXES.
Prkparsd by RBV. W. B. OLBSON,
PRINCIPAIv OF THE KAMEHAMEHA SCHOOL.
English prefixes are syllables put before English words to change their meaning.
Thus the word 'illegal' is composed of the prefix HV and the recognized EngUsh
word "legal."
But in such words as 'illustrate,' the HI' is not a proper English prefix, but
merely an initial syllable.
As a prefix, HI' means 'not;' whilst, as an initial syllable merely, It is not separ-
able from the rest of the word.
In the following tables the definitions are for the various syllables used as prefixes
only. Some prefixes are sometimes merely Intensive or superfluous, and are largely
obsolete; that is, not used. Ex. A-wake, A-rise, Be-dazzle, Be-gird, For-do,
NOTE B.
As initial syllables, the following occur in many English words, bat as proper
English prefixes they occur but comparatively few times.
PREFIXES AND SUFFIXES.
Hem-i- Hem'i-spliere
Dem-i- as lu Dem'i-god ^
means Jialf.
Sem-i- Sem-i-cir-cl©
Trans-
Hy-per- as m Trans'plant/
Hy'per-crit'ic-al I
means over.
Sii'per- Su'per-nat'u-ral
Ex-tra- I
as in
I Ex'tra-ju-di'cial I
means more than,
Co- as in
Co-e'qual means with.
Con- I I Con-ge'ni-al I
An-te- as in •!
An'te-room means before.
Pre- I Pr©'ex-l8t' I
An-ti- An'ti-sla'very
as in < > m^eans against.
Con-tra- Con'tra-dis-tinc'tion
Sub- Sub-of fi-cer ^ f under.
In-ter- In'ter-is'land among.
Post- as in < Post-nup'tial > means < after.
Ex- Ex-gov-er-nor former.
Cir-cum- Cir-cum-nav-i-gate J ^ around.
English snfSxes are syllables placed after English words to change their meaning.
The same distinction needs to be made between suffixes and final syllables as be-
tween prefixes and initial syllables. Thus: *'able,'^is a true suffix in '*val'u-
able," but a final syllablemerely in the word "cap'able." In the latter word it is
not separable from it, while in the former word it denotes" having value."
Words ending in 'ness' and 'ship' denote 'quality' or 'being,' as 'goodTies*,'
'fellows/itp.' Words ending in 'some' denote 'emphasis,' as lone-some.
Words ending in 'ist' denote attachment to a particular calling or profession; as
'iournal-tsi.'
Words ending in 'age,* denote the condition of a person or thing; as 'vassal-age.'
Several suffixes have nearly the same force in the words in which they are found.
-1-ty 'Re-aVi-ty r real.
-ment Con-tenVment contented.
-i-on Con-tracVion contracted.
-a-tlon as in
Hefor-mii'tion state of being ^
re-formed.
-ly Friend'ly friends.
-ance Re-pent'ance repent-ant.
The following table includes all the commoner suffixes not already noticed.
-like States'man-like
-isli as in CliildHsh means resembling.
-y Diist'y
-er
as in
Writ-er means
-or Ag'i-ta'for
\ one who.
-al
as in
Edu-ca'tion-aZ means relating to.
-a-ry Dic-tion-a-ry I
-a-bl© Tal'n-a-ble
-ful
> as in
H6pe'/Mi means <
having the.
-iv© Of-feii'sive qualities of.
-ous J)3,u'ger-ou8
-less
-a-ble as m Honse'less
JRea,d-a-ble
means without,
that one may.
ABBREVIATIONS
Used in the Vocabulary.
adj Adjective pi Plnral
adv Adverb prep Preposition
conj Conjunction p. p Participle past
/ Feminine pron Pronoun
interj Interjection Sing Singular
m Masculine Syn Synonym
n Noun V Verb
AN
English-Hawaiian Dictionary
ABJECT
A 2.
art.
kekahi
He.
1. Kekahi.
ilio.
Jt is a dog,he ilio ia.
A dog ran, holo Ab-doin'I-nal,
hakahaka.
adj.
A-baft', adv. Mahope, abaft the viain Syn. kidnap. He abducted the child, ka-
mast J Mahope o ke kia nui. Pili i na ili aku la oia i ke keiki.
wahi maluna o ka mokn. Ab-dGe'tion, n. Ke kai malu' an'aku;
A-ban'don, v. E haalele loa; e waiho ke kaili ana. Syn. kidnapping.
loa'ku. He abandoned his evil habits. Ab-dOe'tor, n. Ka mea nana e kai ma-
Waiho loa'ku la oia i kana mau hana lu' aku.
ino. A-beam', adv. Pa aoao mai. The wind
A-ban'doned, ad;. 1. Haalele loa la; isabeam, pa aoao mai ka makani.
Syn. forsakened. Tlie abandoned house, A -bed', aav. Maluna o ka moe; maka
Ka hale i haalele loa ia. ^moe.
2. Lilo loa i ka hewa; puni loa i ka he- Ab'er-ra'tion, n. 1. Ke kekee ana.
wa. Syn. profligate. Ka haalele ana i ka pololei.
2.
A-base', v. E hoohaahaa. Syn. degrade; 3. He opulepule o ka noonoo.
humble; cast down. A-bet', 1 E kokua ma na meapono
t'.
A-base'ment, n. Ka hoohaahaa ana. ole. Do not abet the thief, mai kokua i
Syn. degradation. ka aihue.
A-bash', E hoopilihua; e hoohilahila; e 2. E kokua malu'. Syn. connive at.
pilihua. Syn. confuse; disconcert; Do not connive at evil, mai kokua malu'
shame. Peter was abashed when his mas- i ka hewa.
ter looked at him. Pilihua o Petero i ka A-bey'-an^e, n. Kahookauluaaname
nana'na o kona Haku iaia. Do not con- ka hooko ole. The work was in abey-
fuse me with your talk. Mai hoopilihua ance, ua hookaulua ia ka hana.
mai ia'u me kou "vvalaau. Ab-hor', v. Ehoopailua loa. Syn. loathe;
A-bat'a-ble, adv. Hiki ke hooemiia. abominate. Abhor evil, e hoopailua loa
A-bate', v. E emi; e hooemi. Syn. de- 1 ka hewa.
crease subside lessen The waters abate,
; ; . Ab-h6r'rence, n. Ka hoopailua loa
ke emi nel na wai. The pain is lessened, Syn. loathing; detestation.
ana.
ua hooemiia ka eha. Ab-hor'rent, adj. Ku i ka hoopailua
Ab-bre'vl-ate, v. E hoopokole; e hoo- ia. Syn. detestable.
hapa mai. Syn. abridge. Abbreviate A-bide', r. 1. E noho iki; e hoomoana.
your speech, e hoopokole i kau haiolelo. Syn. stay. Abide over night, e noho a
Ab-bre'vl-a'tion, n. Ka hoopokole hala ka po.
ana; ka hoohapa ana mai. Syn. abridge- 2. E paa. I will abide bv your decision,
ment. e paa ana au ma kau olelo hooholo.
Ab'di-cate, v. 1. E haalele aku. Syn. A-bid'ingr-pla^e, n. He wahi noho paa.
vacate. Abdicate the throne, c haalele Syn. home.
aku i ka noho alii. Vacate the chair, e A-bll'i-ty, n. Ho mana hooko, Syn.
haalele i ka noho „ capacity.
2. E waiho aku. Syn. resign. To resign Ab'Jeet, adj. 1. Haahaa loa. Syn. mean,
the office. E waiho aku i ka oihana. vile. An abject man, he kanaka haahaa
Ab'dl-ca'tion, n. Ka haalele aku ana; loa.
ka waiho akii ana. 2. Hnukae; Paumacle.
Ab-do'zueu, 71. Kaopu; keahakahaka. 3. Abject poverty, ilihune loa.
I
ABJECTLY 10 ABSTRUSE
Ab-jeet'ly , adv. Me ka haukae loa; ma A-bridge'ment, n. Ka hoopokole ana;
ke ano hoopilimeaai. ka hoohapa ana mai.
Ab-jure', v. E haalele me ka hooMkiia. A-broad', adv. 1. Laha. Death is abroad
A-blaze', adv. Aa i ke ahi. Syn. on fire. in the'land, lahaka make maka aina.
2. na aina e.
I He went abroad, hele
A'ble, adj. 1. Makaukau. Syn. capable. „oiai naaina e.
An able man he kanaka makaukau. Ab'ro-gate, v. E hoonoa. Syn. abolish.
2. Hiki. Syn. can. Are you able to do Ab-rtkpt', adj. Kalakala. An abrupt
1.
_this, hiki anei !a oe ke hana i keia? speech, he olelo kalakala.
A'ble-bocl'ietl, adj. Kino ikaika; pui- 2. Ku; An abrupt precipice, he jtnli "ku.
_pui. Ab-riipt'ly, adv. 1. Me ke kalakala.
A/bly, adv. Me keakamai; me ka ma- ^2. Ano pali ku.
kaukau. Ab's^ess, n. He mai palahee.
Ab-lu'tion, n. 1. Ka holoi ana i ka ma- Ab-seond', v. E mahuka; e holo malu'.
ka. Ab-scond'er, n. He mea mahuka.
2. Ka holoi ana i ke kino okoa. Ab'sen^e, n. Ke kaawale ana ma kahi
3. Ka auau aua.
Ab-nor'mal, adj. Ano e; ku ole i ka Ab'sent, adj. Ma kahi e. Absent friends^
rula. Syn. deformed. na hoa'loha ma kahi e.
A-board', adv. Maluna o ka moku, a o Ab-sent', v. E hookaawale aku. Do not
ke kaa pah a. All aboard! pau mai ma- absent yourself for a long time, mai hoo-
luna o ka moku, (a o ke kaa paha). „ kaawale aku oe no ka wa loihi.
A-bode', n. Wahi noho paa. Syn. abid- Ab'sen-tee', n. Ka mea kaawale aku.
ing place. Ab'8o-lute,adj. 1. Loa. Absolute power,
A-bdl'ish, V. Ehoopau; ehoonoa. Syn. manaloa. Absolute perfection, hemolele
abrogate. loa.
^Abolish the law, e hoonoa i ke kanawai. 2. Keakea ole la. Absolute promise,
Ab'o-li'tion, n. Ka hoopau ana; ka olelo paa i keakea ole ia. Syn. uncon-
hoonoa ana. Syn. Abrogation. edition al.
A-bdm'i-na-ble, adj. Inoloa; pelapela Ab'so-lute-ly, adv. 1. Me ke keakea
loa. ole ia. Govern absolutely, e hoomalu me
A-bom'i-nate, v, E hoopailua loa. Syn. ke keakea ole ia mai.
abhor; detest, 2. MaoU. Syn. truly. It is absolutely
A-bom'i-na'tion, n. He mea hoopai- ^so, pela maoli no; oiaio maoli no.
„lua; mea pelapela. Ab'so-lu'tion, n. Ke kala ana i ka he-
Ab'-o-rig'i-nal, adj. Mai kamuamai; _ wa. Syn. pardon.
maoli. The aboriginal inhabitants, na Ab-8olve', V. E kala; e kala i ka hewa.
^kupa maoli o ka aina. Ab-sorb', v. 1. E omo. The thirsty soil
Ab'o-rig'-i-nes, n. Na kupa maoli o absorbs water, ke omo nei ka lepo panoa
ka aina. 1 ka wai. Syn. drink in.
A-bor'tion, n. Ka hanau e ana. Hee 2. Lilo loa. He is absorbed in his books,
wale. lilo kona mau buke.
loa oia i
A-bor'tive, &dj Makehewa; hoka. Ab-sorb'ent, w. Ka mea e omo ana.
Abortive efforts, ka hooikaika makehe- 2. Kekumui lilo loa aika man ao.
wa. Ab-s6rb'ing, adj. E hoolilo pau ana i
A-bound', v. E paapu. ka noonoo. An absorbing thought, he
A-bout', prep. Aneane; kokoke. He is manao e hoolilo pau ana i ka noonoo.
about to go, kokoke ia e hele. About a Ab-s6rp'tion, n. 1. Ka omo ana. The
thousand, aneane he tausaui. Syn. near- absorption of moisture, ka omo ana i ka
ly. ma-u'.
A-bouf, adv. 1. Ma kauwahi. Syn. 2. Ka lilo loa ana. Absorption of mind,
near. Me is about the house, ala ia ma ka lilo loa ana i ka noonoo.
kauwahi o ka hale. Ab-8tain', v. E hookaawale aku; ehoo*
2. Ma; J am about my work, eia au ma kaaokoa'ku. Syn. refrain; forbear.
ka'u hana. Ab-ste'mi-ous, adj. 1. Pakiko.
A-bove', prep, and adv. Kiekie ae; ma- 2. E umi ana i ke kuko.
luna'e. Ab'8tl-nen?e, n. Ke kaaokoana'ku.
A-bove'board, adv. Ma ke akea; me Ab'8tra€t, n. Moolelo i kaomiia. SYN.
ka huna' ole; me ka epa ole. epitome.
A-bove'meii'tioned, adj. loleloiama- Ab-stract% v. 1. E unuhi ae.
luna'e nei, 2. E
kaili aku, Syn. purloin.
A-bra'sion, n. Ke koli ana apohole. Ab'stract, adj. Kuu kaawale; pili ole
A-breast', adv. 1. Papa. Stand abreast, i kekahi mea. An abstract number, he
e ku papa mai. helu ku kaawale, (e laa 10.) An abstract
2. Kupono i kekahi wahi, a mea paha. idea he manao kaawale, pili ole i ke-
Abreast of the harbor, kupono i ke awa. kahi mea i ike maka ia.
A-bridp:e', v. E hoopokole; e hoohapa Ab-8truso', adj. Pohihihi; maopopo
mai. Syn. abbreviate. ole.
ABSURD 11 ACCUMULATE
Ab-surd', adi. Lapuwale; ku I ka aka- Ac-€^in'ino-da'tion> n. Ke kokua ana;
aka; kaawale loa niai ka oiaio. ka hoolako ana.
Ab-surd'i-ty, «. He mea lapuwale he ; Ae-eom'mo-da'tlons, TO. «Z. Na lako,
maiiao lapuwale. na pono o ka noho ana. Poor accommo-
Ab-8urd'ly adv. Me ke lapuwale.
, dations, heniahema na lako o ka noho
A-ban'dan^e, n. Ka lawa pono. ana.
A- b6n'dant, adj. Lawa pono; nuiwale. Ac-eom'pa-nl-ment, to. Mea kokua
A-biise'jW. 1. Ka hana ino. Abuse of pu. Instrumental accompaniment, ke ko-
the body, ka hana ino i ke kino. kua pu ana o na mea kani i ka leo.
2. Ka noomainoino. Ae-com'pa-ny, r. Ehelepu; e ukali.
A-buse' (a-buze), v. E hoomalnolno; Ac-€om'i)li^e, TO. He hoa ma ka hewa.
e hana ino. Ae-com-plisli, v. E hooko. Syn. com-
A-bu'sive, adj. Hoomainoino; hana plete; perform.
ino. Ac-cdm'plished, adj. 1. Hookoia. Syn.
A-but'ment, n. 1. Ka pill pu ana. completed.
2. He kahua i kukuluia no ke alahaka. 2. Akamai; makaukau ma na mea na-
A-byss', n. He wahl kuhoho. auao.
Ae-a-deni'ie, adj. Pill i ke kula kie-
) Ac-com'pllsh-inent, TO. Kahookoana.
Ae-a-deni'ie-al,i kic. Syn. fulfilment.
An academical education, ka hoonaaua- 2. A ftill accomplishment, ipuui eo,
oia o ke kula kiekie. Ac-cord', t'. E ku-like; elokahi.'
A-ead'e-my, rt. 1. He kula kiekie. Ac-cord'an^pe, n. Ku-like. I7i accord-
^ 2. He ahahui imi naauao. ance with his ideas, ku-like me kona ma-
Ae-^ede', v. E ae aku. nao.
Ae-^e'ler-ate, V. Ehoomama; ehoohi- Ac-cord'ing to, prep. Mamuli o. Syn.
^kiwawe; e awiwi. Syn. hasten. in accordance with.
Ae'^ent, n. Ke kalele ana o ka leo. Ac-cord'ing-ly, adv. Like. Syn. like-
Mark of accent, he kaha kalele leo. wise. Do accordingly, e hana like.
Ac-^env, v. E kalele leo. 2. Nolaila; no ia mea hoi. Syn. there-
Ac-^ept', v. 1. Eae;elawe. Accept a fore; for that reason.
report, e lawe i ka olelo hoike. Accept Ac-cost', V. E kamailio mua aku.
a proposition, e ae 1 ka manao. Ac-count', TO. 1.He moolelo. Syn. nar-
Ac-^ept'an^e, n, Ka ae ana
e lawe.
1. rative.
2. Ka lawe ana. The acceptance of the He helu; helu aie.
2.
report, ka lawe ana i ka olelo hoike. Accounts, na helu. Public accounts,
3.
Ae-^ept'a-ble, adj. Oluolu i ka manao, na buke helu o ke aupuni.
ku 1 ka niakemake. Ac-counf, V. E hoike; e hoike lea. 1
Ac-^ept'a-bly, adv. Me ke aponola, me cannot account for it, aole hiki ia'u ke
ka maikai. Jt was done acceptably, ko hoike lea no ia mea.
. ia mea me ka maikai. Ac-count'a-bil'i-ty, TO. 1. Ku i ka hoo-
Ac'^ess, n. Ke komo ana aku. kolokoloia. Man's accountability to God,
Ac-^ess'i-ble, adj. 1. Hiki. Knowledge
ke ku o ke kanaka i ka hookolokoloia
is accessible to all, he hiki i ka poe a pau imua o ke Akua. Man's responsibility
to man, ka pono o ke kanaka i ke ka-
ke loaa i ke ike.
2. Laulea; oluolu. The teacher is acces- naka.
sible to the scholar, oluolu ke kumu i ka
2. Kail! ana. The responsibility of the
haumaua Syn. friendly. work rests upon him, ill ka hana maluna
Ac-?es'8o-ry, ?i. He kokua makahoo- on a.
haki kanawai; he kokua ma ka hewa. Ac-count'a-ble, adj. Ka noho anama-
lalo o ka hooponopono ana o hai.
^Syn. accomplice.
Ac'^l-dent, n. He poino i ulia wale. 2. Hiki ke hoomaopopoia.
Ac'^l-dent'al, adj. Ulia wale. 3. Kupono ke hoike nona iho. An id-
iot is not responsible, kupono ole ka hu-
Ac'^i-dent'al-ly, adv. Ma ke ano ulia
wale. He was hurt accidentally, ua eha po ke hoike nona iho.
wale mai no ia. Ac-counfant, to. Mea malama buke
Ji.e-cla.iiu',
helu
Ae'-cla-ma'tlon, n. Hoo'ho mahalo. Ac-cou'ter-ments, TO. 1. Na mea e ka-
hiko ai ka lio
Ac-cli'mate, v. E hoomaamaa i ke kau 2. Na mea e kahiko al a nan! ke kino.
o ka aina. Ac-cred-it, v. E hoapono ma ka pala-
Ac-cllv'i-ty, n. Hoopiina mauna. pala
Ae-com'mo-date, v. E kokua; e hoo- Ac-crue', v. E mahuahua mai.
lako. He accommodated me with a horse, Ac-cu'mu-late, v. 1. E ho'ahu.
Syn.
ua kokua mai oia i lio no'u. Syn. as- amass. Accumulate wealth, ho'ahu wai-
sist. wai.
Ac-conri'mo-da'tlnpr, adj. Kokua; olu- 2. E hooililli;e hooakoakoa. Syn. col.
olu. An accommodating man, he kanaka lect. Collect stones, e hooiliili i na po-
kokua. Syn. obliging. haku.
ACCUMULATION 12 ADDRESS
A€-€u'inu-la'tIon, n. Ka ho'ahu ana; Ac'ro-bat, n. He kanaka e kea'ka ana
„ ka hooiliili ana. me kona kino.
Ae'eu-ra-^y, n. Pololei o ka liana, a A-€r6ss', prep, and adv. Mai kekahi aoao
olelo paha. a i kekahi aoao.
Ac'cu-rate, adj. Pololei loa. Syn. ex- 2. To place one thing across another, e
act.^ „ kau pea i kekahi mea maluna o kekanu
J^c-cnrs^ed, adj. Hooinoinoia. Act, V. E hana; e hooko.
Ac'eu-sa'tion, n. Olelo hoohewa. 2. E hoike. Act the coward^ e hoike iaia
2. Ka hoopii ana no kekahi hewa. ^iho he maka'u wale.
A€-€use', V. E hoopii no ka hewa; e Act, n. Ka hana.
hoohewa. Ka mea i hanala.
2.
Ac-eus'er, n. Ka mea nana e hoohewa. ^3. He kanawai o ka ahaolelo.
A€-€iis'-toin, v. E hoomaamaa; e hoo- Ac'tion, n. 1. He hana.
walea. 2. He hoopii Imua o ke kanawai.
Ac-cfis'tomed, adj. Pakua'. Syn. us- 3. He kaua iwaena o na moku kaua,
ual;common. A common occurrence, he Syn. naval action.
mea pakua' wale; mea maa wale. 4. A man of action, not of words, he ka-
A-^erb'i-ty, n. Awahia; awahia o ka ^naka hooko, aole he kanaka olelo wale.
naau. Ae'tion-a-ble, adj. Ku i ka hoopiiia.
Ache (ak), n. He eha; he hui. Syn. Aet'lve, adj. Mama; miki ma ka hana
pain. makaala. Syn. wide awake.
A-chieve', v, E loaa mamuli o ka hoo- Ac-tiv'1-ty, n. Ka makaala; ka miki
ikaika; e lauakila. Achieve success, eluo ma ka hana. Mental activity, ka maka-
aku a, lanakila. „ ala o ka noonoo.
A-chieve'nxent, w. 1. Kahanai lana- Acf or, n. 1. He kanaka kea'ka.
„2.
kila.
Hana nui i hookoia.
2. Ka mea e hana ana.
A'^id,n. He mea awaawa. Act'u-al, adj. See Real,
Ac-knowl'edge, v. 1. E ae i kapono, Aet'u-al-ly, adv. Syn. really. It is act-
a hewa paha. Syn. admit; own. lac- ^xcally so, pela maoli no.
knowledge I was wrong, ke ae nei au ua Aefu-ate, v. 1. E hooeueu; e palpal.
hewa wau. Syn. incite; arouse.
2. E hooia. He acknowledged the con- 2. _E hoala. Syn. arouse.
ua hooia oia i ka olelo ae-like.
tract, A-cu'inen,n. Ka makaala o ka noonoo;
Ac-knowl'edgre-ment, n. 1. Ka ae noeau. Syn. sagacity.
ana'ku. Syn. admission; confession. A-cute', adj. 1. 01. Acute angle, huina
2. Ka hooia ana. Acknowledgement of oi.
the contract^ ka hooia ana i ka palapala 2. Eha loa.
Acute pain, he eha loa.
ae-like. 3. Maalea. Syn. shrewd.
Ae'me, n. Ka wekiu; ka piko. 4. Noeau. An acute reasoner, he kana-
2.Acme of the disease, ka mahuahua ka noonoo noeau.
loa mai o ka mai. A-cute'ly, adt/. 1. Ehaehaloa.
A-€t>u'8tie8, n. Ka ike e pili anal ka Me ka noeau.
2.
leo; kekani; kahaalulu. Ad'a^e, n. He olelo ao; olelo maa mau.
Ac-quaint'an^e, n. 1. He hoalauna; Syn. proverb.
kanaka ike pono ia. A-dapf, V. E hookupono; e hoopill-
2. Heike; nemaopopo. ^pono.
Ac'qui-es^e', v. E apono. Ad'ap-ta'tion, n. Ka pili pono ana;
2. Eae i ka manao, a makemake o hai. ^ke kupono ana.
Syn. submit; yield. I acquiesce in your Add, V. 1. E hoouluulu. Add numbers,
decision, ke ae nei au i kau olelo hoo- e hoouluulu i na helu.
holo. 2. E kui; epakui. Add another room
Ae-quire', V. E loaa. Syn. obtain; get. to the house, e pakui hou mai i keena no
Ae'qui-si'tion, n. Ka loaa ana; ka mea ka hale.
loaa. Ad-di'tion, n. 1. Ka hoouluulu.
Ae-qmt', v. E hookuu hala ole. Syn. 2. Ke kui ana; ka pakui ana.
to clear. Ad-di'tion-al, adj. Hou mai. Addi'
Ae-quit'tal, w. Ka hookuu ana no ka tional expense, lilo hou maL Additional
„ hala ole. trouble, pilikia hou mai.
A'ere (a'ker), n. He eka; he 160 roda Ad-dlct', V. E maa; e walea. Addicted
_kuea. ^to strong drink, maa i ka wai ona.
A'ere-age, n. Ka nui o na eka. Syn. Ad'dled, adi. Ho wai; huailo. Addle-
^number of acres. pated, huailo ka noonoo.
Ae'rid, adj. Mulea; awahia; wela. Syn. Ad-dress', v. E kamailio i kekahi aku.
„ pungent. I address myself to you, ke kamailio aku
A-c'ri-mo'ni-otks, adj. Kalae'a; aki. nei au ia oe.
Ac'ri-mo-ny , n. He kalae'a o ka olelo, 2. E kakauinoa ma ka palapala, Syn,
o ka leo. direct.
ADDRESS 10
o ADVERSE
Ad-dress', n. L He haiolelo. Syn. lec- Ad-mls'sl-ble, adj. Kupono; kupono
ture. ke hookomoia.
2. Kainoa i kakaiiia ma ka palapala, Ad-mit', V. 1. E hookomo aku. Admit
a iiknna paha. Syn. superseription. the hearer, e hookomo aku i ka mea na-
3. Akamai; makaukau. Syn. dexter- na keiailawe.
ity; skill. 2. See acknowledge. He admits his mis-
A-dept',*n. He mea makaukau; mea take,ke ae nei oia i kona lalau.
akamai. An adept at lying he mea ma-^ Ad-mit'tan^eW „ 1. Ka ae ana. Ad-
^kaiikau i ka wahahee. Ad-inis'sion, ) mission of guilt, ka
Ad'e-qxiate, arf/. Lawa pono. ae anauahewa.
Ad-here', v. 1. E kupaa, standfast. 2. Ka hookomo ana. Admittance to the
Adhere to the truth, e kujma 1 ka oiaio. exhibition, ka hookomo ana i ka hoike-
2. Epilipaa; epipili. Syn. stick. Glue ike.
adheres to wood, Bipili ke gelu' i ka laau. Ad-mdn'lsli, v. E ao aku; e pa'pa"ku.
Ad-lier'ent, n. Mea kupaa. An adher- Ad'ind-ni'tion, n. He olelo ao; oleic
ent of the King, mea kupaa i ka Moi. pa'pa'. Syn. reproof; counsel.
Ad-her'ent, adj. Pilipu; pilipaa. Syn. A-do' (a-du), n. Pilikia.
clinginj?. A-d6pf V. 1. E hookama.
,
Ad-lie'sive, a(f/. Pipill. Syn. sticky. 2. E apono. Adopt the report, e apono
3fud is sticky, pipili ka lepo palolo. i ka olelo hoike.
A-dieu', adv. He huaolelo e haawi ana 3. E apo. Adopt the truth, e apo i ka
i ke aloha kaawale. Syn. goodbye; fare- oiaio.
well. A-dop'tion, 71. 1. Ka hookama ana.
Ad-ja'^ent, adj. E waiho kokoke ana; 2. Ka apono ana.
^pili pu ana. Syn. adjoining. 8. Ke apo ana. The adoption of the sen-
Ad'Jee-tive, n. He hai ano. timent, ke apo ana i ka manao.
Ad-join'ing, adj. E pili pu ana. A-dor'a-ble, adj. Ku 1 ka hoomanaia,
Ad-jo urn', v. E hoopanee i ka halawal. A-dore', v. 1. E hoomana; e hoonani.
2. Adjourn sine die, e hoopau loa i ka 2. E hoohiwahiwa.
halawai. A-dor'er, n. 1. Ka mea e hoomana
Ad-journ'ment, n. Ka hoopanee ana. ana.
The adjournment of legislature, ka hoo- 2. Ka mea aloha nui.
^panee ana i ka ahaolelo. A-dorn', v. 1. E kahiko ananl.
Ad'junct, w. 1. Hua olelo pili pu. 2. E hoohanohano. He adorns his pro-
2. Mea pilipu. Knowledge ts an adjunct fession, ke hoohanohano nei oia i kana
to civilization, he mea pill pu ka ike i ka oihana.
naauao o ka noho ana, A-droit', adj. Makaukau. Syn. expert;
Ad-jure', v. E koi mamuli o kahoohiki. skilful.
Ad-jtisf, V. E hooponopono. Adjust A-drlft', adj. Hookuu wale ia. The
^the difficulty, e hooponopono i ka hinia. boat is adrift, ua hookuu wale ia ka
Ad'ju-tant, n. Helunakokua; he hope. waapa.
Adjutant-General, he hope kenela. A-dtilf , TO. He kanaka 00; he wahine
Ad-min'is-ter, v. 1. E lawelawe. Ad- 00.
minister public affairs, e lawelawe ma ka A-dikl'ter-ate, v. E kawili pu i ka mea
oihana aupuni. waiwai me ka mea waiwai ole.
2. E haawi. Administer reproof, e haa- A-dai'ter-y, TO. He moe kolohe.
wi i ka oleic ao. Administer relief, e Ad-van^e', v. 1. E nee imua. Advance
haawi i ke kokua. in knowledge, e nee imua ma ka iko.
3. E hooponopono. Administer an es- 2. E hookiekie. Advance in office, e
tate, e hooponopono i ka waiwai. hookiekie ae la ma ka oihana.
4. Adminuter an oath, QhootdYi. Ad-vance'ment, TO. 1. Ka nee ana imua.
Ad-min'is-tra'tion, n. 1. Ka lawe- 2. Ka hookiekie ana'e.
lawe ana; ka hooko ana. Ad-van'tage, w. He pomaikai. Syn.
2- Na poo o ka oihana o ke aupuni. ^benefit.
The present administration, na poo e la- Ad'van-ta'^eous, acf/. Pomaikai. Syn.
welawe nei o ke aupuni. beneficial.
Ad-min'ls-tra'tor, n. 1. He mea e la- Ad-vent'ure, TO. Mea ulia.
welawe ana ma kekahi oihana aupuni. Ad-venf ur-er, to. He kuewa; he aea
2, He luna hooponopono waiwai. wale.
Ad'mi-ra-ble» adj. Ku i ka mahalo Ad-vent'nr-oiis, adj. Aa; nahoa. Syn.
nui. ^bold; daring.
Ad'ml-ral, n. He adimarala; ke 'lii o Ad'verb. to. Halnalea.
^ ke aumoku kaua o ke aupuni. Ad'ver-sa'ry, n. He mea ku-e'; heen-
Ad'ml-ra'tlon, n. Ka mahalo nui. emi.
Ad-mire', v. E mahalo nui; e apono Ad-v€rse', adj. Ku-e. An adverse de-
maikai, Syn. esteem' cision, he olelo hoohoio ku-e'.
Ad-mir'er, n. 1. Mea mahalo mai. 2. In adverse circumstances^ pilikia ka
2. He ipo. Syn. lover. uoho'ua.
ADVERSITY 14 AGILITY
Ad-ver'sl-ty, n. Ke kaii o ka poino; Af-fol•d^ V. 1. E haawi. Syn. give. Af-
^ke kau ana mai o na popilikia. ford pleasure, e haawi i ka hauoli.
Ad'ver-tise', v. E hoolaha ma ka nu- 2. Hiki. I cannot afford to hmj, aole
pepa; e hoolaha oihaua, hiki ia'u ke kuai. The student cannot af-
Atl-ver'tise-ment, n. He hoolaha ma ford to waste his time, aole hiki i ka hau-
ka nupepa. mana ke mauna wale i kona manawa.
Ad-vi^e', n. Olelo ao. Af-fray', w. Hehaunaele; he hakaka.
Ad-vis'a-ble, adj. Kupono. Syn. ex- Syn. tumult quarrel.
pedient; proper. Af-front', V. E hoonaukiuki. Syn. of-
Ad-vise', v. 1. E ao. fend.
2. E kuka' pu. 2.E hookokonoi'e; e hanawale. Syn.
Ad-vise'ment, n. 1. Ke kukala'na. insult; provoke.
2. Ka noonoo ana. The matter is under A-fire', adv. A
ia i ke ahi. Syn. on fire.
advisement, ke noonoo la nei la mea. A-float', adv. Lana ka wai.ma
Ad-vis'or, w. Mea ao; mea kuka' pu. A-foot', adv. Hele wawae.
^2. He kakaolelo. A-fore'said, adj. I olelo ia mamua.
Ad'vo-€ate, v. E kokua. A-fore'time, adv. I ka wa i hala.
Adz, Koikalai.
A- fraid', adj. Maka'u; hopohopo; pu-
^-
Adze, J
iwa.
A-e'ri-al, adj. E
ana 1 ka lewa. pill A-fresh', adv. Hou. Syn. again.
_ Aerial flight, lele ana ma ka lewa. Aft, adv. Ma ka hope o ka moku.
A'er-o-lite, n. He pohaku no ka lewa. Aft'er, prep, and adv. Mahope; ihope.
A'er-o-naut', n. Ka mea e lewa ana Aft'er-noon', n. Auina la.
_makabaluna. Aft'er- thought, n. Manao 1 ala m.ai
A-er-o-naut'ic8, n. Ka ike no ka hoo- ^ mahope.
lewa ana'ma ka baluna. Aft'er-wardg, adv. Mahope; i ka wa
Aes-thet'ie, / j. E pili ana i ka mahope.
Aes-thet'ie-al, •'•
maikai, a i ka
) A-gain' (a-gen), adv. Hou. Do not do
nani o ka noho'na. 80 again, mai hana hou pela.
Aes-thet'ics, n. Ka ike e pono ai ka 2. Eiahou. Again; if this be true, etc.
maikai, me ka nani o ka noho'na. Eia hou; ina he oiaio keia, etc.
A-far', adv. Mamao aku; kaawale loa A-gainstS prep. Ku-e'. Syn. versus.
^'ku; poiuiu. Agre, n. He au manawa. The age in
Af 'fa-ble, adj. Oluolu; laulea. Syn. po- which we live, ke au a kakou e noho nei.
lite.
2. Na makahiki o ke ola ana. What is
Af-fair', n. Hana. A disgraceful affair, _your agef ehia ou mau makahiki?
. he hana hilahila. A'ged, ad/. Kahiko; piha na makahiki,
Af 'fee-ta'tion, n. Heanohaakei; ano _ Syn. old; venerable.
hookohukohu. A'gen-^y, n. Ka oihana o ke agena.
Af-feet'ing, adj. Manaonao. Syn. pa-
thetic. A'^ent, w. 1. He hope; he agena.
Af-fee'tion, n. 1. He aloha. 2. He kumu; he mana.
Fire is an agent
2. He mai. Affection of the heart, he he kumu ke ahi no ka wela.
of heat,
mai e pili ana i ka puuwai. Ag'grand-ize, v. E hoomahuahua.
Af-fee'tion-ate, ao;. Aloha. An affec- Syn. augment. Aggrandize power, e hoo-
tionate disposition, he ano aloha. mahuahua i ka mana.
Af-fi'an^e, v. E hoopalau. Syn. be- Ag'gra-vate, v. 1. E hoonaukiuki;
^ troth. hoouluhua. He aggravated me, nana i
Af fi-da'vit, n. Olelo hoike i kakauia, hoonaukiuki mai la'u
E hoomahuahua ino. It aggravates
a i hoohikiia. Syn. deposition. 2.
B
Bab'ble, v. E walaau wale; e hau- Bail'a-ble, adj. Hiki ke bela la.
walaau. Bait, n. He maunu.
Bab'bler, Mea walaau wale.
n. Bait, V. 1. E kau i ka maunu ma kft
makau.
Ba'l^ **• K^^ki kolo; keiki omo waiu.
( 2. E hanai ka ai i ka holoholona.
Bab-oon', n. Keko nui. Bake, v. E hoomoa ma ka imu.
Ba'by-hood, n. Ka wa keiki kolo. Bak'er, w. Kanaka puhi palaoa.
Ba'by-ish, adj. Ano keiki liilii. Bak'er-y, n. Hale puhi palaoa; hale
Bach'e-lor, n. Kanaka i mare ole. hoomoa mea ai.
2. Bachelor of arts., he inoa hanohano Bal'an^e, n. 1. He kaupaona kau like.
ihaawiia 1 na liaumana i puka pono 2. Ke koena i like.
aku mai ke kula nui. Bal'ance, -v. 1. E kaupaona like.
Back, n. Kua. 2. E noohalike. Balance accounts, e
Back, adv. Ma ke kua. Syn. behind. hoohalike na aoao elua o ka mooaie.
i
Back of the hotise, ma ke kua o ka hale. Bal'an^e-sheet, n. He pcpa hoike i ka
2. Mahope ae. like o na aoao elua o ka mooaie.
Back, V. 1. E haawe; e waha. » Bal'co-ny, n. He lanai uuku.
2. E ce maluna. To back a horse, e ee Bald, adj. Ohule; niania; nia.
malunao ka lio. B^l'der-dash, 71. Olelo lapuwale ano ;
I"
BUTCHER 38 CALUMNIATOR
Bntch'er, n. Kanaka loli bipi, kao, hi- Bfit'ton-liole, n. Puka pihi.
pa, etc. Bux'om, adj. Onaona; ui.
But- end', n. Ka welau nui. 77ie hut- Buy (by), v. E kuai lilo mai.
end of the log, ka welau nui o ka pauku Buy'er, n. Ka mea e loaa ana mamuli
laau. oke kuai.
Butt, 71. He mea i hoohenehene nui ia. B^zz, V. Kamumumu.
2. He pahu ana me ke poo. By, prep. Ma; mahope; mao. By-and-
3. He pahu nunui. 5?/, mamuli; kokoke.
But'ter, Waiu bata.
7i._ By-law, n. Rula.
Biit'ter-fly, n. Pnlelehua.
But'ter-mllk, n. Ka waiu o ka waiu By'way^j ^- He alanui pipa.
bata. By'stand-er, n. Mea e ku kokoke ana.
But'toek, n. Okole. By'word, n. wawa wale ia.
1. Olelo i
But'ton, n. Pi hi lole. 2. Kumu hoohenehene; mea i hoowa-
BJit'ton, V. £ piM, hawahaia.
popoki.
**
keena liilii o ka hale paahao.
, ,
€a-thar'tl€, n. Laau hoonana'.
,
2. Na pukapuka o ke kukae nalo mell.
€a-tlie'dral, n. Luakini bihopn. 3. Na pukapuka ma na mea ulu,
€ath'o-li€, adj. Akea wale; pill laula. ^el'lar, n. Ka lua malalo o ka hale.
n. He mea 1 hookonokonoia <2el'lu-lar, adj. Pukapuka; paapuina
€ftts'paw,
ehanakolohe; heweawea. puka liilii.
2. He onini ma ka Hi o ke kai. Qem'ent, n. 1. Puna pohaku.
eat'tle, n. Na holoholona laka o ke 2. He pilali.
kula. ^e-ment', v. E hoopili paa aku. E hoo-
pipili.
2. Na bipi.
^em'e-ter'y, n. Pa ilina kupapau.
aina kula no na
,
Cat'tle-range, n. He . ,
l^ipi.
Cen'ser, n. Ipu kuni mea ala.
Cau'ctis, n. He halawai ku i ka wa. <2en-8o'ri-otis, adj. Imi hala; hoahewa
€iiu8e, n. 1. Kumu. The cause of all wale.
'things, ke kumu o na mea a pau. Cen'8ur-a-ble, adj. Ku i ka ahewaia.
2. Hihia ma ke kanawai. Syn. case. ^en'sure, n. Olelo hoahewa. Syn.
eause'less, adv. Me ke kumu ole. rebuke.
€au8e'way, n. Alanui i hookiekieia ^en'sus, n. Papa helu lahui.
mawaena o kahi pohopoho. €en'su8-blaiik', n. Pepa paihakahaka
€au'ter-ize, v. E kuni me ka hao wela; " no ka helu lahui,
e kuni me ka laau lapaau wela. Cen'sus-tak'er, w. Luna helu lahui.
Cau'tion, n. 1. Ke akahele; kanoonoo ^ent, n. Keneta.
pono. Syn. prudence; care. gen'taur, w. He kupua o ka wakahiko,
2. Heoleloao; olelopapa. ""nona ke kino i oleloia he hapa kanaka
€au'tion, v. E ao aku; e papa'ku. hapa lio.
Cau'tiofis, oty. Noonoo; akahele. Syn. ^en-ten'ni-al, n. Ka haneri o na ma-
prudent. kahiki.
€au'tioti8-ly, adv. Me ka noonoo; me ^en'ter, Ko waenakonu kikowaena.
n. ;
" tainly come to pass, e ko io ana ia mea. Change m^ney, e hoololi dala; e wawahi
1. Ae no paha. Please do me a favor f dala.
t— Certainly, e oluolu oe e kokua iau ? Change'a-ble, adj. Loli lua; kaamola;
— Ae no paha.
— olewa; kapekepe. Syn. fickle.
3. Pel a. Do you understand f Certain- 2. Lauwili. A changeable wind, he ma-
ly, ke hoomaopopo anei oe ? Pela. — kani lauwili. Syn. variable.
Cer'tain-ty, n. Xa mea maopopo lea. Change'a-ble-ness, n. Ano loli wale.
Cer-tif i-cate, n. Palapala hooia. Change'less, adj. Loli ole; oni paa.
Cer'ti-fl-er, n. Mea nana e hooia. Clian'nel, w. Auwaha; kowa'.
^er'ti-fy, v. E hooia ma ke kakau lima. Chant, V. E oil.
Ce-ru'le-an, acy.Uliuli, like me ke aouli Chant'er, 71. Mea nana e oli.
^es-sa'tion, n. Ka pau ana; ka oki Chant'i-cleer', n. Moa kane. Syn.
ana. Cessation of hostilities, ka pau ana cock.
o ke kaua. Cha'os, n. Ka waiho ana huikau; hoo-
Ces'sion, n. Ka hoolilo ana ia hai. pouoponoole.
Chafe, V. 1. E ukiuki; hoonaukiuki. Cha-6t'ic, ad^'. Huikau; hnunaele.
Syn. fret. Chap, 7i. Keiki kane; kanaka opio.
2. Maoa. Syn. rub sore. Chap'el, n. Hale halawai hoomana.
ChaflF, n. He opala, Char'ae-ter, n. 1. Ke ano o ke kana-
<21ia-grlii', n. Manao ukiuki. Syn. ka; inoa iwaena o kanaka. Syn. repu-
vexation. tation.
Chain, n. Kaula apo. Iron chain, kaula 2. Ano. Syn. quality. The character
hao. of the enterprise, ke ano o ka hana.
Chain, v. E hoopaa me ke kaula hao. Char'ae-ter-is'tic, adj. Ku i ke ano.
Chair, n, 1. He noho maoli. Characteristic of the man, ku i ke ano o
2. Ka mea e noho ana ma ka noho. ke kanaka.
8. He lala o ka oihana hoonaauao. €har'ac-ter-ize, v. E kuhikuhi ano.
Chair of Mathematics, ka oihana ao ma- Char-ad e', n. He nanenane hoomai-
timatika. "keike i kekahi hua olelo i hunaia.
Chair'man, n. Lunahoomalu. Chiir'coal, n. Nanahu wahie.
^liaise n. Kaa huila elua, me ka uhi
j Cliiirge, v. 1. E kauoha; e haawi i ke
"oluna. kauoba. Syn. exhort.
Chal'dron, n. He ana; 36 busela. 2. E hoopii no ke karaima, Syn.
Chalk, n. Po'ho. accuse.
ChSl'len^e, v. E aa aku ia hal. 3. E kakau hooaie.
Chal'lengr-er, n. Ka mea e aa aku ana. 4. E boopiha i ka p\i.
Cham'ber, n. 1. Keeua maluna; kee- 5. E hoouka i ke kaua.
na moe. Chorge'a-ble, adj. Kupono ke hoopiia
2. He ahahui. Chamber of Commerce, kupono ke aubauia.
ahahuikalepa. Char'ger, n. 1. Lio holo kaua,
3. He aha Icaukanawai. Chamber of 2. Pa aina nui,
Deputies, ahakaukanavvai o na luna Char'1-ot, n. Kaa holo kaua kaa kaua. ;
ole.
2._ He hana hoopunipuni hana apuka. ;
Child'less, adj. Keiki ole.
Cheat, V. E hoopunipuni; e hana apu- Childlike, adj. Akahai; like me ke
ka; e epa. keiki.
Check, t'. 1, E keakea; ekaohi. Chil'dren, n. Na kamalii,
2. Ekaha. Check baggage, e kaha i ka Chill, 71. Haukeke; opili; li.
1,
ukana; e hoailonaika ukana. Check 2. Chills and fever, he li me ka wela.
off names, e kaha'ku i na inoa. Chill'i-ness, 71. Anuanu; opili; koe-
Check, n. 1. He kumu keakea. koe.
2. He kaha; he hoailona. ChlU'y, adj. Koekoe; huihui; opili.
8. Bila kikoo dala.
Cheek'er, v._ Kikokikol. Chime, n. He mau bele kani oli pu.
Chock'er-hoard, n. He papa mu. Chim'ney, n. Puka uahi.
Chcek'er^, ru, Paani papa mu. Chin, n. Ka auwae.
Chcek'mate, v. E hoohoka loa. Chink, n. He owa'; he nakaka.
Cheek, n, 1. Papalina. Chip, n. Mamala laau.
2. Ano honekoa. Chi-rdg'ra-phy, n. Kakau lima. Syn.
Cheer, v. 1. E hoohoihoi; hooeueu; handwriting.
hoolalelale. Chirp, V. E nunulu; e piopio; e ioio
2. E hoolana i ka manao. Chirp'ing, n. Ka piopio ana o na ma-
3. E haawi i ka huro. nu
Cheer, 7t. 1. Hauoli; lea; hoihoi. Chis'el, 71. He kila.
2. He huro, Chit'chat, n. Syn. chat.
8. Good cheer, na mea ai me na mea <2hiv'al-roiis, adj. 1. Ano koa; wiwa
inu maikai, ole.
Cheer'ful, adj. Hoihoi oluolu hauoli, ; ; 2. Malama pono i na wahine.
Cheer'ful-ness, n. Ka hauoli o ka na- ^hiv'al-ry, n. 1. Poe koa.
au; ka oluolu oka manao. 2. Poe laulea, malama pono 1 na wa-
Cheer'less, adj. Kaumaha; luuluu. hine.
Cheese, n. Waiu paa, Chock'full, adj. Piha loa; pihakui.
Cheege'press, n. He kaomi no ka waiu Choc'o'late, n. Mea inu i hanaia mai
paa. ke cocoa.
Chcm'ie-al, adj. E pili ana i ke c/iem- Choi<^e, n. Ke koho ana; ka wae ana.
istry. Choice, adj. Milimili.
^he-mise' (she-meez'), a. Lole muu- Choir (quire), 71. Aha mele o ka luaki-
muu. ni.
Chcin'ist, n. He kanaka i akamai ma Choke, V. 1. (From violence.) Eumi.
ke chemistry. Syn. strangle.
CliiJm'is-try, n. Ka ike e iml ana i na 2. (From eating or drinking.) E puua;
mole a mo na kumu o na mea a pan, a laowa. Byn. strangle; suffocate.
me ka hoohui ana o ia mau mole me Choke'damp, n. Ea ino iloko o na lua
na kumu, i loaa na kino o kela me keia me na ana, mea make.
ano. Cho'ler, n. Huhu; inaina. Syn, anger.
Cher'lgh, v. Emalamaloa; e hoomili- €h61'e-ra, n. Mai kolera.
laili. Chol'e-ra-mdr'bus, n. Nahu o ka opu
Chttst, n. 1. Pahu nul waiho lole, wai- me ka hi a me ka luai pu.
ho mea hana. Ch<Sl'er-ic, adj. Hikiwawe i ka huhu.
2. Ke keapaa; kaumauma. Syjj. passionate.
Chew (chu), V. 1. E nau; o mama. Choofle, V. E koho; e wae.
2. Chew the cud, e hoolualuai. Choos'er, n. Mea koho.
CHOP 44 CITIZEN
Cli6p, V. 1. E kaka. CIiop up firewood, ^inct'ure, n. Kaula apo; kaei. Syn.
e kaka wahie. "belt; girth.
2. E kua. Chop down a tree, e kua i ka Cin'der, n. Pula nanahu.
laau; e okl i ka laau. Cin'na-mon, n. Kinamona; laau ala.
8. E okioki. Chop in pieces, e okioki Ci'pher, n. 1. Ka hua helu 0; he ole.
liilii. "2. Kakaulima buna.
Chop, n. Apana i-o, mea koala. Ci'pher, v. E kakau helu; e hana ma
Chop'sea, n. Kai kuplkipiki-o'; kai "na helu.
oqloku. ^ir'cle, n. 1. Poai poepoe.
Cho'ral, adj. Pili 1 ka aha mele. 2. He poe. Circle oj friends, poe maka-
Chore, n. Wahi haua iki. Chores, na maka.
hana liilii. C^ir'cle, V.E poai apuni; e kaapuni.
Chor'is-ter, n. Ke alakai o ka papa lii- ^ir'cuit, n. He kaapuni. Circuit of
meni. Hawaii, ke kaapuni ana i Hawaii. Cir-
Cho'rus, n. Leo hui. cuit Court, Aha kaapuni.
Christ, w. Kristo; Ka Mesia. ^ir-ea'i-tous, adj. Ma ke ano kaapuni;
Christ'en, v. E haawi inoa., a bapetizo. loloiahili.
€hris'ten-dom» n. Na aupuni kristi- Cir'eft-lar, adj. Ano poai poepoe,
ano. ^ir'eu-lar, n. He palapala hooili lau-
Chris'ten-ingr, n. Ka bapetizo ana. laha'ku.
Chris'tian, adj. Auo kristiano. Chris- ^ir'cu-late, v. 1. E laha. The blood
tian name, iuoa kristiauo. circulates through the body, laha ke koko
Chris'tian, n. Haumana na Kristo. a puni ke kino.
Chrlst-ian'i-ty, n. Ka hoomana kris- 2. E holo kaapuni.
tiano. 3. Circulating medium, ke dala i laha.
Christ'ian-ize, v. E boohaumana na ^ir'eu-la'tlon, n. Ka laha ana. Circu-
Kristo. lation of blood, ke kahe ana o ke koko
Christ'-like, adj. Like me Kristo. iloko o na aa.
Christ'mas, n. La boomauao no ko <2ir'€uin-aiix'bi-eiit, adj. Lewa ana a
Kristo hanau ana. puni.
Chro-mat'ie, adj. 1. E pili ana i na ^Ir'cum-am'hu-late, v. E poai a puni
wai hooluu. ma ka hele wawae.
no kapa-ko-li. 42>r'€urn-9i8e, v. E oki poepoe.
2.
CJhrfin'ie, adj. Kuluma. Chronic dis- <2ir-€iim'fer-en^e, n. Ke ana puni.
ease, mai kuluma.
^ir'euin-lo-eu'tlon, n. Kamaillo kua-
Chron'l-cle, n. Moolelo o ke Aupuni a wili.
Lahui paha. Syn. history. ^ir'cum-nav'l-gate, v. E kaapuni ma
Chro-nol'o-glst, n. He kanaka imi i ka holo moku.
na helu manawa o na wa i hala. ^ir'cum-uav'i-gra'tion, n. Ke kaapuni
Chrdn'o-ldg'ic-al, adj. Pili i na helu
**
ana ma ka moku.
manawa. ^ir'cum-nav'i-ga-tor, n. Kanaka ho-
Chro-n61'o-^y n. Ka ike e pili ana no lo moku a puni ka honua.
gir'eum-po'lar, adj. A puni na welau
,
D
Daft, adj. Pupule; ulala, Syn. in- Diii'ry, n. Hale waiho waiu; hana wa-
sane. iu bata, etc.
l^^gr'ger, 71. Pahi oi lua. Dai'ry-maid, n. Wahine malama hale
I>a-guerre'o-type, n. He kii i paiia i waiu.
ka la ma ke pa keleawe i hoomakau- Bale, n. He kahawai uuku.
kauia me ka wai dala.
Dai'ly, adj. Kela me keia la. A daily Dal'li-ance.Ti. Ka hoonanea ana; hoo-
newspaper, he nupepa puka la. milimiliana.
iDfiin'ti-ly, adv. Me he ono ole la. Dal'ly, V. E hoonanea; e hoohala ma-
Dain'ty, adj. 1. Ono. A dainty dish, nawa.
he ai ono. Dam, 71. 1. He kumulau.
2. Aulii; maikai. A dainty dress, he Hepalewai; paku wai.
2.
De-bll'i-tate, v. E hoonawaliwali.
Syn. enfeeble. De-ci'sion, n. 1. Ke kupaa o ka ma-
De-biVi-ty, n. Nawaliwall. nao. Syn. firmness.
Deb' it, n. Ka aoao aie. To debit, e ka- 2. Ka olelo hooholo. Syn. judge-
kau ma ka aoao aie. ment.
De-bris' (da-bree'), n. Lepo opala; De-cis'ive, adj. Lanakila,
opala. Deck, V. E kahiko a naui. Syn. adorn.
Debt (det), n. Aie. Deck, w. Oueki;papa hele o ka moku.
Debt'or, n._ Kanaka aie. De-claim', v. E naiolelo.
De-but' (da-bu'), n. Ka makamua o ka Dee'la-ma'tion, n. He haiolelo i hoo-
hooikeike ana ma ke keaka, a m.am.ua paanaau ia.
o ka lehulehu paha. Dec'la-ra'tion, n. He hoolaha. Syn.
Dee'ade, n. He anahulu. announcement.
De-ca'dence, n. 1. Ka emi ana. The De-clare', v. E hoolaha; e hai. Syn.
decadence of nations^ ka emi ana ona affirm; announce.
laliui. De-clen'sion, n. 1» Ka hoole ana.
2. K a helelei ana ka popo ana. Syn. refusal.
Ka emi ana. Syn. decrease.
;
B
Each, adj. Pakahl.
oukou pakahi.
Each one of you, Ee-cle'ii-as'tic-al, adj.
^lesia.
Pili i ka Eka-
Ra'ger, adj. Ake uui; llnl. Ech'o (ek'o), n. He kupinai; e-ko.
Kag'er-ly, adv. Me ka lini nui. E-cliit' (ek-lii), »t. Ka mahalo nui; ke
Ea'gle, n. Aeto. kaulana.
Ear, n. 1. Pepeiao. E-clipse', n. He pouli o ka La, ka ma-
2. Huhui. An ear of com, he huhui hina.
^kurina. E-clip'tlc, n. Ke ala hele o ka La.
Ear'ly, adv. Me ka makaala; me ka wi- E-co-nom'ic-al, adj. Malama pono;
«kie. u'hau'ha ole.
Earn, (urn), v. E loaa mamuli o ka E-eon'o-mist, n. Kanaka jnalama
^haua. pono.
Earn'est, adj. Ikaika ma ka manao. E-con'o-mise, v. E malama pono.
Earn'est-ly, adv. Me ka mauao ikaika. Economise time, e malama pono i ka ma-
Earn'lngs, n. Na loaa mamuli o ka nawa; e kalai pono.
_ hana. E-€6n'o-my, n. 1. Ka malama pono;
Ear'ring, n. Komo pepeiao. ke kalai pono ana. Political economy,
Ear'sliot, n. Ka lohe o ka pepeiao kalai aina.
Within earshot, ma ka lohe o ka pe- 2. Na rula me na loina no kela me keia
^peiao. mea. The economy of nature, na rula
Earth, n. 1. Ka Honua Nei. ^me na loina o ke ao nei.
Lepo. Fall
2. haule 1 ka
to the earth, ]pe'sta-sy, n. Hauoli piha.
^lepo, or, haule i ka honua. Edge, 11. 1. Kae. Syn. brim or brink.
Earth'en, adj. Hauaia mai ka lepo pa- Edge of a precipice, ke kae o ka pali.
~ lolo. 2. Kumu. edge of a tool, kumu o ka
Earth'quake, n. He olai; nauwewe. mea paahana.
Ease (ez), n. 1. Maha; olu. Syn. 3. Lihi. Edge of cloth, lihi lole. Edge
comfort. of forest, lihi o ka ulu laau. Syn. border
2. Ano hiki wale no. ^ 4. Niao. Edge of board, niao papa.
_ 3. Ano palaka. Edged, (ejd). adj. Me ke kumu; oi.
Eas'i-ly, adv. Hiki wale no. ]^d^'ing^7i. Lihilihi lole
East, n. Hikina. ]|;dge' tool', n. Mea oi
East'er, n. Ka la hoomanao no ko t;dge-wige, adv. Kunihi; lihi.
_ Kristo ala hou ana. Ed'i-ble, adj. Syn eatable.
East'er-ly, adv. or adj. I ka hikina'ku; E'diet, n. Kanawai i hoolahaia. Syn.
_ raoe aku
ka hikina.
1 ^ decree.
East'ern, adj No ka hikina. Ed'i-fi-ca'tion, n. Ka hoouaauao ana.
Easfward, adv. I ka hikina' ku. JEd'i-flee, n. Hale uunui.
Eag'y, ad/. 1. Hiki wale moakaka. ; l^d'i-fff V. E hoonaauao.
_2. Maha; pohala. Ed'it, V. E hooponopono nupepa, a bu-
Eat, V. £ af e pai'na. ; ke paha.
Eat'a-ble, adj. Kupono ke ai E-di'tion, n. Ka nui o na nupepa, a
Eaves, Na umalu o ka hale.
n. buke paha i paiia i ka wa hookahi.
Eaves'drfip'per, n. He mea hakllo. Ed'l-tor, n. Luna hooponopono nupepa
il^aves'drop'piug, n. Ka hakilo ana. ^ a buke paha.
Ebb, n. Ka emi ana. Ebb of the tide, ka Ed'i-to'ri-al, n. Manao hoopuka a ka
^ emi ana o ke kai. . luna hooponopono.
l^h^on-y, n. Laau paa, eleele. Ed'l-t<ir-8hlp', n Oihana hooponopono
E>>'ul-1 lotion, n. 1. Ku lapalapa ana. ^nupepa.
o ka wui. Etl'u-«ate, V. E hoonaauao; e ao. Syn.
2. Ka hoee ana. Ebullition of temper, ^instruct, teach.
ka hoee ana o ka huhu. Ed'u-ea'tion, n. Ka hoonaauao ana;
ifce-cen'tric, adj. Ka aul ana mai1. ke ^ ke ao ana. Syn. instrmftion.
kiko waena. Ed'u-oa'tiou-al, ar/j. Pill 1 ka hoouar
2. Ano e; like ole me kanaka e. ^auao.
Ec'cen-tri'cl-ty, n. Ke ano like ole me Ed'u-ea'tor, n. Kumu ao. Syn. ia-
.k(rkHnaka"e, _struetor; teacher.
Ec-cle'si-as'tic, n. Kahunapule. Eel, n. He puhi.
EFFACE . 76 ELSEWHERE
J5f-face', V. E holoi. Syn. erase.
1. E-lnte', V. E hoohoihoi; hooeueu.
To ^ace a mark, e holoi i ke kaha. EI 'bow, TO. Kuekue lima.
2. E auai. Syn. blot out; obliterate. El'bow, V. E hookuekue; e hoo-kc'.
Ef-fect', n. 1. Ka hua o ka hana. El'der, adj. Kahiko ae. Elder brother,
Cause and effect, ke kumu me koBa hua. ^kaikuaana. An Elder, he lunakahiko.
2. Ka hua o ka olelo. Words without Eld'est, arfj. Ka oi o ke kahiko. Eld-
effect, na huaolelo hua ole. est son, ka makahiapo.
3. Ano. He spoke to that effect, kamai- E-lect', V. Ekoho;
e wae.
lio oia maiaano. E-lect', kohoia.
TO. Poe i
4. E ko. To effect a purpose, e ko i ka E-lce'tion, n. Ke koho ana.
makemake. E-lec'tion-eer', i;. L E hooholo ba-
Ef-fects', 01. pi. Na waiwai lewa o kela lota.
me keia ano. Syn. goods; chattels. 2. E paipai balota.
Ef-fect'u-al, adj. Ko pono. E-leet'or, to. Kanaka koho.
Ef-fem'i-nate, adj. Hookohukohu wa- Pili i ka uila.
""•^•
^hine la. E-Iee'tri-eal,i
Ef'fer-vesce', v. E pipii; e huahuai. Elce-tri'cian, «. Kanaka lawelawe
Ef'fi-ea'cioiis, adj. Mana. Syn. ef- uila.
^ f eetual ;''powerful. E-lec-tric'i-ty, n. Uila,
Ef''fi-€a-oy, n. Ka mana o ke ko ana. El-e-ganoe, to Ka nani. Elegance of
_Syn. poVer. . o ka aahu.
atlire, na~ui
Ef'fi-gy, n. He
o ke kanaka. kii El'e-gant, adj. Nani; nonohe.
Ef flu-eiit, n. He kahawai e kuhe aku El'e-gant-ly, adv. A nani. Dress ele*
anamai ka lokowai; a kahawai e ae ^gantly, e aahu a nani
paha. El'e-gy, n. He mele kanikau.
!5^f-flu'vl-um, n. He hauna. El'e-inent, to. 1. He mole; he kumu.
Erfort, w. He hoao. Syn. attempt; en- „ 2. Elements, na mea hookurau.
^ deavor. To make an effort, e hoao. El'«-»"<'»it'a-ry, adj. Kumu mua
Ef-fronf er-y, n. Ano mahaoi; ano El'e-iihant, n. Elepani.
pakike'. El'e-vate, v E hapai iluna; e hookie-
Ef-f61'g:ence, n. Alohilohi. ^kie ae.
Ef-fu'sionr n. Ka hookahe ana. Ef- El'e-va'tion, n. 1. Kahi kiekie.
Jusion of blood, ka hookahe ana o ke ^2. Ka hookiekie ana.
^ koko. El'e-va'tor, n. 1. Ka mea e hapai ana,
Egg, n. He hua, Hen's egg, hua moa. 2. Ka mea e hookiekie ana.
E'go-tism, 11. Auohaauou;kaeua wale. 3. He pahu nui e pii ana, a e iho aua.
E'go-tist, TO. Kanaka kaena wale. E-lev'en, adj. Umikumamakabi.
E-^re'giotis, arf/. Lauuaole. Anegre- E-lcv'enth, adj. 1. Ka umikumama-
_gioiis mistake, hekuhihewa launa ole. kabi.
E'gress, n. Ka puka ana iwaho. 2. He hapa— 11.
Eight (jite), adj. Ewalu. E-lIe'it, V, E loaa mamuli o ka ninani-
Eigh-teen', adj. Umikumamawalu. nau ana. Syn. bring to light.
Eight'fold', adj. Pa-walu. El'i-gi-bil'i-ty, «. Ke kupono. Eligi-
Eighth, adj. 1. Ka walu. The eighth ^ bilily to office, ke kupono no ka oihaua.
day, ka walu o na la. El'i-gi-ble, adj. Kupono.
2.Hapa-walu. One eighth, hookahi E-lim'i-nate, v. E kapai.
hapawalu. E-lim'i-na'tion, Ke kapai ana. to.
Eight'y, adj. Kanawalu. E-lis'ion, to. Ka oki ana; ke kapai ana.
Eith'er (e-ther or i-ther), adj. Ke- Syn. cutting off from.
kahi o namea elua. El-lipse', 71. Poai-loihi.
E-jeet', t?. E hookuke; e kiola iwaho. El'o-cfi'tion, w. 1. Ke kamailio; ka
E-ject'ment, n. Ka hookuke ana. Writ haiolelo.
_ of ejectment, palapala hookuke. ^2. Ka puana pono ana.
Eke, V. E hoomahuahua; e hooloihi. El'o-eu'lion-iht, 11. Kanaka akamal
Eke out a living, e hoomahuahua i na ma ka heluhelu ana.
loaa. E-16n'gate, n. E pauainai; e pakuikui.
E-lab'o-rate, adj. Aulii. Syn. per- E-16pe% V. E mahukapu; e hoio main'.
fected. E-lope'iuent, n' Ka nolo malu' ana, o
E-lab'o-rate, v. E hana me ka noonoo; ^ke kane me ka wahine.
E hana me ke akahele. Syn. to take El'o-quence, to. Ke akamai ma ka hai
pains. ^ olelo.
E-lab'o-rate-ly, adj. Me ke akahele El'o-quent, adj, Akamai ma ka olelo.
oka hana; me ka aulii; me ka mikioi. El'o-quent'ly, adv. Me ke akamai o ka
E-lab'o-ra'tiou» n. Ka mikioi ana ^ olelo.
ma ka hana, Else, pron. E ae. some one else, kekahi
E-lapse', v. E hala. Several days must „ mea e ae.
elapse, e hala ana kekahi man la. Else, adv. I ole. Syn. otherwise.
E-las'tie, adj. Holuholu; ILnalina. Else'where, adv. Ma kahi e.
ELUCIDATE 77 ENCOUNTER
E-lu'cl-date, t'. E hoomoakaka; e we- Em'i-nent, adj. Kiekie ; kaulaua. Syn.
hewehe. Syn. explain; make clear. . distinguished ; celebrated.
E kuailo. Em'is-8a-ry, n. He kin. Syn. spy.
te-lii'ci-da'tlon, n. Ka hoomaopopo E-mit', v. 1, E hoopuka. Emit a sound,
anafka wehewehe ana, Syn. explana- e hoopuka I leo.
tion. 2. E mohala; e moani. To emit fra-
E-lude', V. E haliu aku; e aloalo'. Syn. grance, e moani.
avoid; shun. E-mol'u-ment, n. Ka loaa; ka puka.
E-ina'ci-at'ed, adj. Panauea; wiwi. Emoluments of office, na loaa o ka oinaua.
£in'a-uate, v. E puka no loko mai. E-mo'tion, n. 1. Pihoihoi. Syn. agi-
^ Syn. proceed from. tation.
Em-a-na'tion, n, Ka mea I puka mai. Manao. Syn. feeling. A joyful emo-
2.
E-man'ci-pate, v. E hookuu. Syn. he manao hauoli.
^tion,
set free. E kala, Em'per-or, to. He Emepero.
^-inan^ci-pa'tion, n. Ka hookuu ana. IKm'pha-sis, TO. Ke kalele ana o ka leo.
Syn. liberation. Ke kala ana, Em'pha-size, 1. E kalele leo.
E-man'ci-pa'tor, n. Ka mea nana e 2. E hoomaopopo lea.
hookuu. Syn. liberator. Em-phat'ie, adj. Loa. An emphatic
Em-balm', v. E ialoa. denial, he hoole loa,
Em-bank'ment, n. He kapa; he paku. 2. Koikoi; ano nui. An emphatic
Em-bar'go, n. Palapala hoopaa moku, he manao koikoi.
thought,
i hole Die. Em-phat'ie-al-ly, adv, 1. Io;.maoli.
^m-bark', v. Ee moku. Syn. go aboard. Emphatically 80, pela io no; or, pela
Em'bar-ka'tion, n. Ka ee ana i ka maoli no.
moku. Syn. going aboard. ^2. Me ka leo koikoi.
Em-bar'rass-ing, adj. Meae hooulu- Em'pire, to. 1. Aupuni o ka Emepero.
hua. Syn. confusing. 2. Ka mana nui.
Em-bar'rass-ment, n. 1. Ka pihoihoi. Em-ploy', V. 1. E lawelawe. Syn. use.
Pilikia.
2. Peamiary embarrassment, 2. E hoolimalima. Syn. hire.
^ka pilikia no ke dala ole. 3. E hoohana; hoounauna. Syn. work.
Em'bas-sy, n. He poe elele aupuni. Em-ploy', TO. Hana. To be in the em-
Em-bel'li8h,z'. E
hoonani. Embellished ploy of one, e noho ma ka hana o ke-
^v)ith engravings, hoonaniia me na kii. Vahi.
Em'bers» 7i. Nanahu enaena. Syn. live Em-ploy'er, to. Haku hana.
coals. Em-ploy'm«nt, TO. Hana; oihana. Syn.
Em-bez'zle, v. E apuka dala. business; occupation.
Em-bez'zle-ment, n. Ka apuka ana i Em-pow'er, v. E kau mana aku. Syn.
ke dala. authorize.
„
Em-bez'zler, n. Mea apuka dala. Syn. Eixi'press, TO. Emepera wahine.
^ defaulter. Emp'ti-ness, w. Ka nele; ka waiho
Em'blem, n. He hoailona; he ouli. ^ kaawale ana.
^Syn. symbol; sign. Einp'ty, adj. Nele: hakahaka; kaawale.
Em'blem-at/ic, adj. E
hoailona ana. An empty house, he hale kaawale. An
Em-bod'y, v. E hoohui. To embody empty head, he poo hakahaka; or, he
thought, e hoohui manao. ^ poo nele i ka ike.
Em-bold'en, v. E hoo-a'-a'. Emp'ty, v. E ninini: e kiola aku.
^m-brace', v. E hii; e puliki. Em'u-late, v. E hooikaika i like.
Em'bro "ea'tion, n. Laau hamo. Em'u-la'tion, to.Ka hooikaika ana i
Em-broid'er, v. E hoonionio; e hana Syn. competition.
^like.
lihilihi. Em'u-loiis, a^'. Ake nui e like.
Em-broid'er-y, n. Lihilihi lole. En-a'ble, v. E kokua. Syn. assist.
Em-broil', V. E hoohaunaele; e hoala En-act', V. E hooholo i kanawai.
^1 kahakaka. En-&ct'ment, n. 1. He kanawai i hoo-
5m'bry-o, v. Ka mole; kamakamua. holoia, Syn. act.
Em'er-ald, n. Pohaku momi; emerala. 2. Ka hooholo ana i ke kanawai.
E-mer^e', v. E puka mai. En-€amp'ment, n. Wahi e hoomoana
E-mer'gen-cy, n. Pilikia ulla \vale ai. Syn. camp.
^mai; pilikia Kuhevva. En-chain', v. E hoopaa. To enchain
Em'er-v, n. Lepo metala, mea anal. the attention, e hoopaa i ka manao.
E-met'lc, TO. Laau hoo-luai. En-ch&iit', V. 1. £ hoohalua i ka ma-
Emk'i-grant, Mea baalele aina n. ha- nao.
^nau anoho makaalna e. E hooholhoi. Syn. delight.
2.
Em'i-grfite, v. E haalele alna hanau. E hana kilokilo. Syn. bewitch.
8.
Em-i-grii'tion, n. Ka haalele aina. En-cir'ele, v. E hoopuui; e poai apuni.
EmM-nence, TO. 1. Kahi kiekie. On an En-c6re' (oiig-kor';, n. E kaheae nana
eminence 'm.a. kahi kiekie. hou.
2. Kulana kiekie. Eise to eminence, e En-cdon'ter, v. E halawai he alo he
pii i ke kulaua kiekie. alo.
ENCOUPvAGE 78 ENNOBLE
En-cdur'agfe, v. E hooland, manao; e En-ga^e', v. 1. E kauoha. Syn.
^ hoohoihoi. speak for.
En-cdur'age-ment, n. Ka hooikaika 2. E hoolimalima. Syn hire.
ana i ka manao. 3. E ae paa. Syn. agree.
En-eour'ag-ing, adj. Hoihoi; hoohoi- 4. E paa i ka hana. Syn. employ.
hoi. Engaged in business, paa ma ka oihana;
En-croach', v. E komo hewa. Syn. komo ma ka oihana.
intrude. 5. Ehooukakaua.
En-eroach'ment, n. Ke komo bewa En-gag^ed', adj. 1. Lilo. Syn. spoken
ana. Syn. intrusion. for.
En-cum'ber, v. E hookaumaha; e hoo- Hoopalau. Syn. betrothed espoused.
2. ;
_ kl ke ao mo ka po ma na wahi a pau.
^ kolo. E'qni-nox, n. ka wa i like a like ke ao
En'trails, n. Na naau liilll. me ka po ma na wahi a pau.
En'trance, n. 1. Ke komo ana. E-qnIp', V. E hoolako a makauknu.
,2. Kahi e komo ai. Eq'ui-page (ek'wi-pej),7t. 1. Naukali
En-trance', v. E hoohoihoi; hoohauoli. o kela me keia ano.
Syn. enrapture. 2. Na kahiko o kela me keia ano.
En-trftp', V. E hoohalua; e uplkl. Syn. E-quip'xaent, n, Na lako hoomakau-
decoy. kau.
EQUIPOISE 80 EVADE
E'qui-poise, n. *Ke kaupaona like. Es-say'
v. E hoao. Syn. endeavor
„ Syn. equilibrium. go,e hoao e hele.
^ Essay to
Eq'ui-ta-ble, adj. Kaulike; kupono. Es'say, n. He kumumanao i hakuia.
„Syn. fair; just. :^8'8ay-ist, n. Mea haku manao.
Eq'ui-ty, n. Ke kaulike; ka hoopono. Es'sence, n. 1. Hewaiala.
JE-quiv'a-lent, n. Ka mea waiwai like. 2. Kai'o; ke anonui. Syn. meaning.
E-quIv'o-cal, adj. Epa-epa; wahahee. Es-sen'tial, adj. Kupono loa, Syn.
E-quiv'o-cate, v. E olelo epa; e hoo- necessary.
_punipuni. Es-tab'lish, v. 1. E hoonohonoho.
E'ra, n. He au he wa. ; The Christian Establish boundaries, e hoonohonoho pa-
era, ke au Kristiano. lena aina. Syn. settle.
E-rad'i-eate, V. 1. E anal. Syn. erase. 2. E hookumu; hookahua. Establish
2. E uhuki; e hehuae. Syn. extirpate. schools, e hookumu i na kula.
E-rage', v. E holoi. Syn. efface; ob- 3. E hookupaa. Establish principles, e
literate. To erase a writing, e holoi i ka hookupaa i na loina.
mea 1 kakauia. Es-tab'iish-inent, n. L Ka hoonoho-
E-ra'sion, ) Ka holoi ana o ka mea noho ana.
E-ra'sure,) i kahaia a kakauia paha. Hale oihana. A printing establish'
2.
Ere (&r), prep, and adv. Mamua; ma- he hale pal palapala.
vient,
mua'e. Es-tate'. 71. 1. Waiwai. Syn. property.
E-reet', ad/. Kupololei; kupono. Syn. Real estate, waiwai paa. PersonaL
perpendicular. estate, waiwai lewa.
E-re€t% v. 1. E kukulu. 2. Kulana, Syn. rank. High estate^
2. E hoo-ku' pololei. kulana kiekie.
E-rec'tion, n. 1. Ke kukulu ana. 3. Kekahi ona mana o ke aupuni.
2. Ka mea i kukuluia. Es-teem', v. E mahalo nui.
Erelong', adv. Aole liuliu.
Err, V. E kuhihewn; e lalau. Eg'ti-ma-ble, adj. Mahaloia.
Er'rand, n. He kumuhoounanna. To Es'tl-mate, n. E noonoo no kanuio
send on an errand, e hoounauna. >^ kekahi mea.
F
Fa'hle, n. Olelo nane; e hoike ana no Face, TO. 1. Helehelena; maka.
kekahi kumu oiaio. 2."Alo. Syn. front. Face of a buildingf
Fab'ric, n. 1. Mea i hana ia, like me ke alo o ka hale.
ka hale, uapo, etc. Face, V. E ku he alo he alo.
2. Mea I hana ia, like me ka lolei. 2." E alo. Fa^e opposition, e alo i ke
Fab'ri-eate, a. 1. E hana lima. Syn. ku-e'iamai.
manufacture.
2. E kukulu. Fabricate a lie, e kukulu Fa-ce'tiois, adj. Lealea.
i wahahee. Fa-cil'-i-tate, v. E hoowiwi; e hoohi"
Fab'u-lot^s, adj. Oiaio ole. kiwawe. Sy>. expedite.
FACILITY S5 faste:n'
Fa-cll'l-ty, n. Hikiwale; hikiwa-vve. Fal'li-ble, adj. Hikiwawe I ka lalau;
Syn. ease. ke kuihee.
Fac-sim'i-le, n. Kalualike. FalFlng-star, n. Hoku lele. Syn.
Fact, n. He oiaio; mea i hookola. shooting-star; meteor.
Fac'tor, n. 1. Helu hana. Fal'low, adj. Mahakea.
2. Heagena; he hope. False, adj. Wahahee.
Fac'to-ry, n. Hale oihana hana lima. False''hood, n. He wahahee; hehoo-
S YN. m
auuf actory. punipuni.
Fae-to'tum, n. Kauwa lawelawe akea. Fal'si-ty, V. E hoopunipuni. To /alsif>j
Fac'ul-ty, n. 1. Ka mana. Syx. power. accounts, e kakau hoopunipuni i na
Faculty ojf speech, Via. mana e kamailio. helu.
2. He poe kumuao o ke kula nui. Fal'tcr, V. E haalulu; e kulanalana.
Fade, v. 1. E mae; e luhe'; e loha Syn. tremble; hesitate.
Syn. droop; wilt. Ffjl'ter-lng, adj. Kulanalana. Syk.
2. E akeakea. Syn. bleach. hesitating.
Fad'ed, adj. Ahiahia. Sy'n. bleached. 2. Haalulu, faltering accents, leo haa-
Fad'ing, adi. Mae; lube'. lulu.
Fag, V. 1. E hooluhi wale. Fame, n. Ka lono; ke kaulana. Sy'N.
2. Completely Jagged out, maluhiluhi celebrity; renown.
loa, Famed, adj. Kaulana. Syn. renown;
Fapf'end, n. Koena waiwai ole. celebrated.
Fag'ot, n. Laolao laau. Fa-mil'iar, adj. Maa; walea; ike lea ia.
Fail, V. 1. E haule. To fail in alesson, Fa-mil'iar-ise, v. E hoomaamaa; e
o haule ma ka haawina. walea.
2. E poho. To fail in business, e poho Fa-mil-iar'i-ty, n. Ano maa; walea.
ma ka oihana. Fa-mil'iar-ly, adv. Me ka walea.
3. E nawaliwali. To fail in health, e Fam'i-ly, n. Ghana; mamo.
nawaliwali ma ke ola kino. Fam'ine, n. \Vi.
Fail'ure, w. 1. Ka haule ana. Fam'isli, v. E make 1 ka pololL Syn.
2. Poho ma ka oihana. starve.
8. Ka nawaliwali o ke kino. Fa'mojis, adj. Kaulana,
Faint, adj, Naenae; nawaliwali. Fan, n. He peahi.
Faint, v. E ma-u'le. Fa-nafic, n. Kanaka manaoio me ka
Faint'-heart'ed, adj. Puiwa wale; ma- noonoo ole.
ka'u wale. Syn. timid. Fan'cy, n. Manao ulia wale.
Faintly, adv. 1. Nawaliwali. Speak Fan'cy, v. E manao wale. Syn. un-
faintly, kamailio nawaliwali. agine.
2. Powehiwehi. See faintly, e ike po- Fang, n. Niho holoholona.
wehiwehi. Far, adj. Mamao; ma-o' loa.
Fair, adj. 1. Pono; kaulike. Farce, n. Hana hoo-akaaka.
2. Onaona; upalu. A fair woman, he Fare, 71. Uku moku; uku kaa.
wahineonaona. 2. He ai. Syn. food. Good fare, ai
3. Maikai. Fair weather, vr a. Ta^sdk&i. maikai.
Fair, n. He fea. Syn. exhibition. Fare'well, interjec. Aloha; no ke k€ia-
Fair'ly, adv. Me ke kaulike; me ka wale ana. Syn. good-by.
pololel. Farm, He mahina al.
n.
Fair'ness, n. 1. Ka pono; ke kaulike. Farm, E mahi-ai.
v.
2. Ka maikai o ke kino, a heleheleua Fiirm'er, n. Kanaka mahl ai.
paha. Fiirm'ing, n. Ka mahi ana ka i aina.
Fair'y, n. He kupua. Fftr'ri-er, n. 1. Kanaka kapili wawae
Faith', n. He paulele; manaoio. hao.
Faith'ful, adj. Kupaa; oiaio. Syn. 2. Kanaka lapaau lio.
steadfast.
Faitli'ful-ly, adv. Me ka oiaio. ?ar'«.:r:j «^-' ^I^o^ku.
Faitli'le88, adj. 1. Manaoio ole; hoo- Far'tiiing, n. He palekini.
maloka. Ffts'ci-njite, v. E hoohoihoi I ka ma-
2.Ano kumakaia. naoT Syn. captivate.
F^U, V. 1. E haule. Syn. drop. Fash'lon, 71. Ka meal hoomahuiia,
2. E hinallalo. Syn. tumble down (of 2. 2.Ke ano mau.
men or animals). Fftsh'ion, V. E hana. Syn. make.
3. E hiolo. Syn. tumble (of buildings). Fasl»Mon-a-ble, adj. Hoomahuiia.
liall, n. 1. Ka haule ana; hiolo ana; Fast, V. E hooke' ai.
hina ana. Fist, adj. 1. Paa, Syn. tight.
2. Wailele. Syn. waterfall. 2. Ma'ma'. Syn. swift.
8. Kau haule lau. Syn. Autumn. 8. Uhauha. Syn. dissipated.
Fal-la'cioCks, arfj. Wahahee; oiaio ole. F&Ht/day, n. La hooke' ai.
Faria-cy, 71. Ka wahahee; ka oiaio ole. Fkst'eu, V. 1. E hoopaa; e makla; o
Syn. falsity. kakia. Fasten slightly, maulihilihi.
FASTENING 86 FELONY
TitaVen-ing, n, Mea hoopaa; he ma- Feast, V. 1. E ai a nul.
kia. 2. E kukulu i abaaina.
Fas-tid'i-oiis, adj. Palawaiki; aulii Feat, n. He hana kupaianaha.
Pat, n. Kelekele; aila holoholona. Feath'er, n. Hulu manu.
Fat, adj. Momona; puipui. Feat'xire, n. 1. Helehelena.
Fa'tal, adj. Make. Syn. deadly. Fa- 2. Hiobiona.
tal sickness, mai make. Feb'ri-fuge, n. Laau lapaau mai wela,
Fii'tal-ly, adv. E make ai. Injured fa- F<^b'ru-a-ry, n. Peberuari.
tally, eha e make ai. Fed'er-al,, adj. Hui. Federal govern-
Fsite, n. Hopena. ment, aupunihul.
Fji'tiier, n. Makuakane To father, e Fee, n. 1. Na koina o ke kanawai.
bookama. 2. Uku o ka loio.
Fii'ther-land, Aina makua. n. Fee'ble, adj. Uawallwali; palupalu.
Fii'ther-less, adj. Makuakane ole. Fee'ble-ness, n. 1. Ka palupalu.
Fa'ther-ly, adv. Me he makuakane Ja. 2. Ka nawJiliwalL
Syn. paternal. Feed, v. E hanaJL
Fatli'om, n. Anana. Feed, n. Ai na na holoholona.
Fatli'om, V. E ana i ka hohonu. Feel, V. 1. E ha'ha'. Syn. touch
Fatii'om-less, adj. X. Hohonu palena 2. E miinaouao. SYN. pity; sjTnpa-
ole. thize.
2. Lipolipo. The fathomless ocean, Jca 3. Syn. to be. To feel happy; or to be
moana lipolipo. happy, e olioli; ua oluolu.
Fa-tii^ue' (fateeg'), n. Luhi; maloe- 4. Syn. think. How do you feel about
loe; maluhiluhi. it; or, what do you think about it, pah.nsi
2. Mao'pao'pa. Syn. fatigue through kou manao no ia mea ?
walking. Feel'lng, n. 1. Ka ha'ha' ana. Syn.
Fat'ten, v. E hanai i momona. touch.
Fau'cet, n. Mea ukuhi wai, 2. Manao. An angry feeling, he manao
Faull, n. 1. Hewa. huhu.
^'. Kina'. Syn. blemish. 3. Ka hoomaopoi)0 ana. Syn. ^ense.
Fault'less, adj. I. Hewa ole. Syn. A feeling of pain; or, a sense of pain, ka
perfect. hoomaopopo ana 1 ka eha.
2. Kina' ole. Syn. unblemished. Feel'Ing-ly, adv. Me ka hoomaopopo.
Fanlt'y, adj. Hewa; pono ole. 2. Mencmene.
riiii'iia, n. Na mea ola a pan o ka aIna. Fee-sim'ple, adj. Alodio. Fee simple
Fa'vor, n. 1. Lokomaikai. Syn. kind- title, he palapala alodio.
ness. Feign (fane), 1. Aano.
2. He kokua. To do a favor, e kokua 2. Hoomala-e'. Syn. to put on appear-
lokomaikai. ances.
Ffi'vor, V. 1. E kokua lokomaikai. 3. E ake. Feign to eat. e ake e ai. Syn.
2. E maliu. desire.
Fa'vor-»-ble, Kupono. A
adj. 1. Feint, n. Hana hookamanl.
favorable wind, he makani pa pono mai. Fe-lic'i-tate, v. E haawi i ka hauoli.
2. Maliu; oluolu. Favorable to the cause, SYNr congratulate. To offer congralulo'
maliu i ka aoao; or, oluolu i ka aoao. tions, e haawi i ka hauoli.
Ffi'Tor-a-bly, adv. Apono. To think Fe-lic'i-totis, adj. Kupono loa. Syn.
favorably of a thing, e manao apono aku happy. A
felicitous expression, he olelo
i kekahi mea. kupono loa.
Fa'vor-ite, n. He milimili; he puna- Fe-llc'i-ty, n. Ka
hauoli nui. Syn.
hele. bliss.
FiVvor-it-ism, n. Ewaewa o ka haua. Fe'line, n. ano poiK)ki.
Fawn, V. E hoopilimeaai. Fell, V. 1. E kua. Syn. cut down.
Foar, n. Maka'u; puiwa; well well. Fell a tree, e kua i ka laau.
Fear, v. E maka'u; e puiwa. Syn. 2. E kulai. Syn. knock down.
dread. Fell, adj. Lokoino; mainoino. Syn.
Fear'fuJ, adj. h Puiwa; maka'u. Syn, cruel.
afraid. Fel'low, n. He hoa; he kokoolua.
2. Weliweli; eehia, Syn. dreadful; Fellow-crea'turo, n. Hoa kana'ka.
terrible. Fel'low-feel'ing, 71. Launa o ka ma-
Fear'less, ad/. Maka'u ole; wi wo ole; nao.
Syn. bold. Fel'ldw-sWp, n. Ka launa ana. Syn.
Fear'less-ly, adv. Makoanie ka ma- society; intercourse.
ka'u ole. Ffil'ly, n, Laau po-ai o ka huila kaa.
Fear'less-ness^ n. Ke ano wiwoole. Fel'on, n. 1. Kanaka i hoahewaia i ke
Syn. boldness. karaimanui.
Feaf-i-ble, adj. Hiki ke hookoia; hlki 2 He puha' ma ka lima.
wale no. Syn. practicable. F61'o-ny, n. Karaima nul. Syn. fel*
M!'eikBtf n, Ahaaiua, oni.
FEMALE 87
2. Uuku o ka lilo.
Fr^it, n. 1. Hua. metala.
2.
*
Hua ai. 2. Kapuahi hoomehana.
Frult'f ul, acy. Hua nui; momona. Syn. Fur'nish, v. E hoolako. Syn. supply.
fertile. Fur'nl-ture, n. Na lako. Household
Fruit'fal-ness, n. 1. Ka hua nui ana furniture, na lako hale.
mai. Syn. productiveness. Fur'row, n. Auwahao ke o'palau.
2. Ka momona o ka lepo. Syn. fertility. Fur'tlier, adv. Oi ae ma o aku. ;
G
Gab'ble, v. E walaau wale, me he G&m'bol, V. E lelelele; e haa. Stk.
mau keko la. Syn. iabber. frisk.
GiV'ble, Hakala o ka hale.
71. Game, n. 1. He paani.
Gad, v. E
holoholo wale. 2. Na holoholona i ki-pu ia.
Ctad'a-boi^t, n. He mea holoholo w«de; Game'ster, n. Kanaka pili waiwai.
he a'ea wale. Syn. gambler.
Gag, E o-a. Oarn'moit, n. 1. He hoka. Syn. hum*
Gagp,n. Laau hoopaa waha. bug.
Gain, n. 1. Waiwai puka. Gam'xit, n. Na leo ewalu o ka pa-ko-lL
2. Pomaikai. Syn. scale.
Crsis, V. L B pwka. GanMer, n. Manu ne'ne' kane.
2. ka makemake
To gain a point, e ko i Gang, n. He poe. A gang of laborers^ he
Gain'leas,adj. Poho^ waiwai ole. Syn. poe paahana.
losing. G^n-grene', n. Ka palaho o kau wahi
Gain' say, v. E pale i ka olelo; ehoole o ke kino.
i ka olelo. Gane'way, Vf. Kahi e komo aku ai o ka
Gait, n. Ke ano o ka hele ana. A »low moku.
gait, ka hele lolohi ana. Gaol (Jail), n. Hale paahao. Syn. jail.
Gait'er, w. He ano kamaa. Gaol'er (jail'er), ti. Luna hale paa-
Ga'la-day, n. La hauoli. hao. Syn. jailer.
Gale, n. Makani nui. Gap, n. Wahi helelei o ka pa.
1.
Gall, n. Ke an. 2- Wahi haahaa mawaena o na kua-
G^ll, V. 1. E hoopohole i ka III. ^TV. hiwi.
chafe. Gape, V. E hamama waha. Syn. yawn..
2. E
hoonaukiuki. Garb, 71. -Jahu.
Gal-lant', v. E kokua pono i ka wahine. Garb'age, ti. Opala holoholona; opala.
GaPlant, adj. Koa; maka^u ole. Syn. Giir'ble, E kalai ino i ka olelo.
v.
brave; courageous. Giir'den, n. He kihapai.
Gal'lant-ry,n. 1. Ke ano koa. Gar'den-er, n. Kahu malama kihapai,
2. Ke kokua pono ana 1 na wahine. Gar'gle, v. B o'lao'la ma ka puu.
G»11er-y, n, 1. Wahi noho oluns. Gar'land, n. Lei. Syn. wreath.
2. Keen a hoikeike kit. Gar'ment, n. Lole komOr
3. Photographic gallery, hale pai fcii. Gar'ner, n. Hale nanaa. Syn. barn.
Gal'ley,n. Hale kuke olunaoka moku. Gardner, v. E hoouiili ma ka hale pa-
GaI'lie, adj. No Faruni. Syn. french. paa.
Gal'li-nlp'per, n. He makika nui. Garget, n. Pohaku momi ulaula.
Gal'lon, 71. He galani. Giir'nish, r. E kahiko a maikai. Syn*
Gal'lop, V. Ka nolo loa ana o ka lio. decorate; adorn.
Gal^lows, n. Amana. Gar'nish-ee', v. E hoopaa waiwai oka
GaFTan-ism, n. He mana ano like me mea ai-e.
kauila. Gftr'ret, n. Ke keena oluna loa o ka
Gam'ble, v. E waiwai.
pill hale. Syn. attic.
G&ux'bler, n. Kanaka pill waiwai. Gar'ri-son, n. Na koa o ka pa-kaua.
GARROTE 95 GEOMETRY
Gar-rote', v. E uuml. 6en'er-&l'i-ty, n. 1. Ka hapa nui.
Oar'ru-lotts, adj. Walaan wale. Syn. majority.
Gar'ter, n. Lipine hoopaa kakini. . 2. Generalities^ na mea ano nui.
Gas, 71. Eamama. Gen'er-al-ize, v. E hoomaopopo ma
Gas'e-ous, ke ea mama.
adj. Pili i ke ano nui.
Gash, 71. Wahi moku ma ke kino. Gen'er-al-ly, adv 1. Ma ke ano man.
Gas'ligrh.t, n. Ka malamalama o ke ea 2. Generally so, pela i ka hapa nui o ka
mama. man aw a.
Gas-om'e-ter, 71. Wahfehooahu ai o 3. Generally XLseful, makaukau ma kela
ke ea mama. me keia mea.
Gasp, V. E hamipaa. E mauliawa. 4. Generally understood, hoomaopopo
Gas'ferie, adj. Pili i ka opu hoowale ai. iae ka hapa nui.
Gas'trie Juice, n, Wai hoowale alo Gen'er-al-sliip, 71. Ke kulana, ke aka-
ka opu. mai o ka generala.
Gate, 71. Puka pa. Gen'er-ate, v. E hoohua mai.
Gate'way, n. Kahi e komo ai, Gen'er-a'tion, n. 1. Ka hoohua ana
Gatii'er, v. 1. E hooakoakoa. Syn. mai.
2. He hanauna. Third generation, ku-
2. E hooiliill.Snr. collect things. . akahi.
3. E hoouluulu. Syn. collect animals Gen'er-a-tor, w. Mea e hoohua ana.
together. Ge-ner'ic, adj. Pili i ka papa; ke ku-
4. E ohi. Syn. gather fruit. lana; ke ano like, ka hanauna.
5. E hooahu. Syn. hoard. Gen'er-os'i-ty, n. Ano lokomaikai;
Gatii'er-er, n. Mea nana e hoiliill, etc. manawalea. »yn. liberality.
Gath'er-ing, n. 1. He anaina. Syn. Gen'er-otks, adj. Lokomaikai; mana-
assembly. walea. Syn. liberal.
.
Gill, n. He gila, hapa-ha o ke paina. 2. E holo niau; mehe kaa ahi la.
Gill, n. Api; mahamaha. Glim'mer, n. Uiuiki.
Gilt, adj. Hamoia i ke gula. Glimpse, n. He ike aweawea; he awl-
Gim'let, n. Wili puka uuku. ha.
Gin, n. 1. He
waiona. gini. Glis'ten, v. E oa'oaka,
2. He upiki. Syn. trap. Glit'ter, v. E wakawaka; e hulili.
8. Mikini wehe 1 ka anoano o ka pulu- Globe, 71. He kino poepoe. Syn. sphere.
.
pulu. Gldb'u-lar, adj. Poepoe. Syn. spheri-
Gin'ger, n. Awapuhi. cal.
Gin'ger-bread, n. Berena ono 1 hoomi- G16b-ule, He kulu. Syn. drop.
w.
ko pu ia ka awapuhi. Gloom, Pouli powehiwehi.
71. Gloom ;
H
Ha'be-ag Cdr'pug, n, Palapala hoo- Hag'gle, V. E hoohalahala no ke ku-
kuu kino. mukuai.
Ha-bil'l-ment, 71. Aahu. Syn. cloth- Hag'gler, n. Kanaka hoohalahala mau
ing. no ke kumu kuai.
Haiyit, 71, 1. Hana maa, Syn. custom. Hail, 71. Huahekili.
2. Aahu. Syn. dress. Hail, r. 1. E haule mai he hua hekill.
Hab'it-a-bl e, adj. HikI ke noho ia. 2. E kahea leo nui,
Hab'l-ta'tion, n. Wahi noho mau. 3. E haawi i ke aloha.
Syn. abode; dwelling. HaiPstone, n. Syn. hail.
Ha-blt'u-al, adj. Maa; walea. Syn. Hail'storm, n. Ka haule ino ana o ka
customary. huahekili.
Ha-bifu-al-ly, adv. Mau. Hair, 71. Lauoho.
Ua-bit-u-ate, v. E hoomaamaa. Syn. Hair'breadtb, ad/. Mahunehune. Syn.
accustom. narrow. An hairbreadth escape, he pa-
Hack, n. Kaa lio holoholo. kele mahunehune.
Hack, V. E oki hemahema. 2. Kokoke loa. Syn. very nearly.
Hack'neyed, adj. Kahiko. A hackneyed Hair'brush, 71. Hulu kahi lauoho.
subject, kiimu manao kahiko. Syn. old. Hair'cldtb, n. Lole hanaiai ka lauoho.
Haft, 71.Heaupahi. Ha ir'less, adj. Ohule: lauoho ole.
Hag, 71. He luwahine pupuka ino. Hair'y, acy. Paapu i ka lauoho; hulu-
Hag'gard, adj. Haikea; onawaliwali. huliu
HALCYON 101 HARMONICS
Hal'cy-on, adj. Malia; malino. Syn. Hang, V. 1. E li. To hang on the gal-
calm; peaceful. lows, e li ma kaamana.
Hale, ao/. Ikaika; puipui. 2. E kaawe. Syn. to hang one's self.
Half; n. He hapalua. 3. E kau; e kaulai. Hang up to dry,
HalTeaste, 11. He hapahaole. E kaulai i maloo.
HiilTpay, n. Uku hapa. 4. To hang on the cross, e kaulia ma ke
Halfwit-ted, adj. Ano lolo ma ka noo- kea.
noo. Hang'er-on', n. L Kanaka hoopili-
Hall, n. 1. Keena komo o ka hale. meaai.
2I Keena nui no na halawai. 2. He a'ea wale.
3. Hale nui. Hang^ings, n. Na paku lole o kela me
4. Halls of justice, na keena hookolo- keia ano.
kolo. Hang'man, n. Kanaka li kanaka.
Ha'le-lu'jah, interj. Aleluia! Hank, n. He mau owili lopi i owili pu
Hal-loo', i/iter/. Eo! leo kahea. ia.
Hal'low, V. E hoano. Hank'er, v. E kuko nui.
Hal-lu'ci-na'tion, n. He hihio o ka Hank'-er-ing, n. Ke kuko nui ana.
naau. Hap'haz'ard, n. Mea ulia wale. Syn.
Ha'lo, n. Pona'hana'ha; Lua hoana; chance.
luakalai. Hap'pen, v. 1. Loohia. Syn. occur.
Halt, V. 1. E
ku, e noho iki. Syn. stop. 2. Wale. To happen on a person, e ipaa
2I E holo ku-ku. Syn. limp. wale i kekahi.
Hal'ter, 11. 1. Kaula punuku. Hap'pi-ly, adv. Oluolu. To live hap-
'il Kaula kaawe. Syn. noose. pily together, e noho oluolu pu.
Halve, V. E mahele hapalua. 2. Pomaikai. Syn. fortunately.
Halves, (halvz) ?i.»J. Na hapalua Hap'pi-ness, n. Ka oluolu o ka manao.
Hal'yard, n. Kaula hukl pea; kaula Hap'py, adj. Oluolu.
huki hae. Har'ass, v. E hoopilikia; e hoonauki-
Ham, n. Puaa hama. uki; hoouluhua.
Hames, n. Na hao e hoopaa ana i na Har'bin-g^er, n. He ouli.
kaula huki kaa lio, i ka a-i o ka lio. Hiir'bor, n. Awa ku moku.
Hain'let, n. Kauhale uuku. Syn. small Har'bor, v. 1. E hookipa. Harbor evil
village. designs, e hookipa 1 na noonoo iuo.
Ham'mer, n. Hamale. 2. Harbor ill will, e hoomauhala.
Ham'mer, v. E kui me ka hamale. Hard, adj. 1. Paa; paakiki.
Hain'mock, n. Moe e lewa ana. 2. Oolea. A hard man, he kanaka 00-
Ham'per,n. Hei-enunui^ mealawe ai. lea.
Ham'per, v. E hoopilikia; e keakea. 3. Pilikia. Hard times, na wa pilikia.
Syn. encumber; embarrass. Hard'en, v. E hoopaakiki e hoo-olea e
; ;
Il-llm'it-a-ble, adj. Palena ole. Syn. Im'mi-grate, v. E hoo pae aina mai
boundless. na aina haole. Board of Immigration,
Il-lit/er-ate, adj. Makaukau ole ma ^ papa hoopne lima hana.
ka ike o na buke. im'mi-gra'tion, n. Hoopae aina mai
Ill-na'tur-ed, adj. Naaukeemoa; nai- ^ na aina e mai.
nai. Syn. morose; cross. Im'mi-ncnt, adj. E kau wellweli ana.
lll'ness, n. Mai; nawaliwali. Syn sick- Imminent danger, popilikia e kau wcli-
ness. well mai ana. Syn. impending; threat-
Il-log'ic-al, adj. Aole noonoo pono ia. ening.
ill'stiirred, adj. Poino mau; pilikia im'mo-bil'1-ty, n. Onipaa. Syn. fix-
Syn. always unfortunate. edness.
Ill-tem'pered, adj. Syn. Ill natured. Im-mdd'er-ate, adj. Kela loa i ka
Il-lu'ini-nate, v. E hoomalamalnma. mea kupono. Syn. excessive.
Il-Iu'mi-na'tion, n. Ka hoomalama- Im-mdd'est, adj. Hilahila ole.
lama ana. im'mo-late, v. E mohai. Syn. sacri-
Il-lu'sion, n. 1. He kubihewa. fice.
2. He hihio o ka naau. Im-mdr'al, adj. Ku-e' ika pono; hewa;
Il-lu'sive, adj. Alakai hewa. _ ino.
Il-lis'trate, v. 1. E hoonani me na im'mo-ral'i-ty,n. Hana ku-e' i ka po-
kii. Byn. adorn. no; hanahaukae; hewa.
2. E hooraaopopo ma, ka hoohalikelike.
Ixn-mor'tal, adj. Make ole; ola mau.
Il'lus-tra'tlon, n. 1. He kii nupepa; Im'mor-tal'i-ty, n. Ke ola mau loa,
kii buke. Im-mor'tal-ize, v. E hooraau aku.
2. Ka hoohalike. Syn. comparison, Immortalize a name, e hoomau aku i ka
Il-ltl8'trl-ous, adj. Kaulana. Syn. dis- ino a.
tinguished; eminent. Im-mov'a-ble, adj. Onipaa; ku paa.
lll'will, n. Manao ku-e; manao enemi. Im-mil'ni-ty, n Ka pakele aua. Immu-
nity from punishment, ka pakele ana
Im'age, n. Kii. Graven image, kii ka- mai ka hoopai.
laiia. Molten image, kii hooheenee ia. Im-mure', E hoopaa iloko o ka hale
v.
Im-ag'in-a-ble, Hiki ke noonooia.
adj. paaliao.
Infi-ag'i-na-ry, n. Manao wale ia. Im-mu'ta-bil'l-ty, n. Ka loli ole; ka
Im-ag'i-na'tion, n. Noonoo ulu wale. oni ole, Syn. unchangeableness,
iin-ag'ine, v. E manao wale. Im-mu'ta-ble, adj. Loli ole; onipaa.
f m'be-cile, adj. Lola; lolo. Syn. unchangeable.
Im-bibe', v. E omo. Im-pair, v. E hooemi I ka maikal.
Im-brue', v. 1, E hoo-u'. Im-pan'el, V. Ekohoijure.
2. E paumaele; hands imbrued with Ina-part', v. 1. E haaAvi, Syn. to give.
^ blood, na lima paumaele i ke koko. 2. E mahele; e puunaue. Syn, to
I:xi'i-tate, v. E hoomahui. part with.
Im-i-ta'tion, n. He mea like; ka hoo- 3. E hoolaha; e hai. Impart knowledge,
_halike ana. e hai aku i ka ike.
Im'i-tu'tor, n, Mea hoomahui; mea Im-par'tial, adj. Ewaewa ole; kaulike.
hana like. Syn, just.
Im-mae'u-late, adj. Makamae; kina' Im-piir'tial'l-ty, 71. Ewawaole; kau-
_ ole. Syn. justice
like.
Im'ma-te'rl-al, adj. 1. Pill ole. Syn. Im-par'tial-ly, adv. Me ke kaulike;
irrelevant. ewaewa ole.
2. Mea ole. Syn. matters not. Im-pass'a-ble, adj. Hiki ole ke heleia,
^ 3. Pili 1 ka uhane; kino ole. Iin-pa'tience» ii. Paupauaho o ka msr
Iin'ma-ture', adj. O ole; maka. nao.
IMPATIENT 109 IMPRECATION
Im-pa'tlent, CK^*. Paupauaho wale aho- ; fm-plant', v. E kanu iloko; ehookorao.
nui ole. iin'ple-ment, TO. Mea haua lima; mea
Im-pa'tient-ly, adv. Me ke ahouui ole. ^ lawelawe. Syn. tool; utensil.
Im-peach', V. Ehoopii; e hoopil no ka Im-pli'cate, V. E hoahewa pu; e komo
pono ole o ka haua. ^ like ma ka hihia.
Im-peacli'a-ble, adj. Ku i kahoopii Im'pli-ca'tion, ?i. 2. Hihia like; hewa
ia.
like.
Iin-peach'ment, n. 1. Ka hoopil ana 2.Mea i manaoia, aole nae i olelo ia.
no ka hewa o ka hana. Syn. inference.
2. Ka hoahewa ana. Im-plic'it, adj. Kanalua ole. Implicit
Im'pe-eun'i-otks, adj. Dala ole. Syn. obedience, hoolohe kanalua ole.
poof; penniless. Im-pllc'it-ly, adv. Me ke kanalua ole;
Im-pede', v. E keakea; hoopillkia; hoo- me ke kapekepeke ole.
hihia. Syn. hinder; obstruct. Im-plore', v. E noi haahaa. Syn. be-
Im-ped'l-ment, TO. Kumu keakea; ku- seech^
mu hihia. Syn. hindrance; obstruc- Im-ply', r. E hoike; Syn. mean; sig-
tion. ^ niiy.
Im-pend', v. E kau maluna a'e. Pun- Im'po-lite', adj. Nihaniha.
ishment impends over the guilty, e kau im'po-lite'ness, TO. Ano nihaniha; pi-
ana ka hoopai maluna'e o ka poe hewa. halula ole.
Im-pend'ing, adj. E kau mai ana. Im- Inx-pdl'l-tic, adJ' Ku pono ole. Syn.
pending punishment, ka hoopai e kau unwise; imprudent; inexpedient.
mai ana. Im-porf , V. E hookomo waiwai i ka
Im-pen'e-tra-bil'1-ty, n. Hiki ole ke ^ aina.
komoia; paapu loa. Im'port, TO. 1. Waiwai 1 hookomoia i
o ka naau. hano.
Im-pen'i-tent, adj. Mihi ole paakiki. ;
Im-pdr'tant, adj. Ano nui; waiwai
Im-per'a-tive, adj. Kaohiia; niki ole ^ nui.
^ ke hoole ia.
Im'i>or-ta'tion, n. 1. Ka hookomo wai-
Im'per-cept'i-ble, adj. Maopopo ole i wai ka aina.
i
in-cf'fa-ble, adj. Hiki ole ke haila! Iii'f'ant, n. 1. Keike ai waiu, Syn. babe.
naniloa; kamahao. TTie ineffable Jous 2. Keike oo ole ma ke kanawai. Syn.
of heaven^ na hauoli o ka lani i hikf ole minor.
ke haiia. |n-f.in'ti-^ide, n. Umi keike.
In'ef-face'a-ble, adj. Hiki ole ke ho- in'fiiiit-ile, adj. Ano keiki kolo.
loila; p'aa loa. ta'f.'int-ry, n. Poe koa kelo wawae; koa
In'ef-fec'tii-al, adj. Makehewa; ko ole. kani wawae.
Syn. vain; useless. In-fat'u-at'ed, adj. Punilea.
8
INFATUATION 114 INHUMANITY
In-fat'u-a'tion, n. Ka punilea i kekahl tn'for-mal'i-ty, n. Ke ku like ole me
mea. na rula.
In-fee'tion, n. 1, Ka lele ana o ka mai. In-form'ant; 1. Mea nana e hai.
2. Mai lele. In-form'er i
"' 2. He kiu. Syn. spy.
In-fee'tio68, adj. Lele. Infectious dis- in'for-ma'tion, n. 1. Ike. Syn. knowl"
ease., mai
lele. edge. General information, ike akea,
in'fe-lic'i-ty, n. Oluolu ole. Syn. un- 2. Nu hou. Syn. news.
happiness. In-frac'tlon, n. Ka haki ana. Infrac-
In-fer', v. E ohi i kamanao. tion of the law, ka haki ana o ke kana-
lu'fer-ence, n. He manao ohi, wai.
In-fe'ri-6r, adj. Haahaa iho; emi ino. In-fre'quent, adj. Kakaikahi. Syn.
In-fe'ri-cir'l-ty, n. Ka haahaa iho; ka seldom.
emi iho. , , , ,
In-fringe', v. 1. E haki. Infringe on
In-fer'nal, adj. No Gehena. Infernal the contract, e haki i ka olelo ae-like.
regions, Gehena. 2 E komo hewa. Syn. trespass. Inr-
In-ifest', V. E paapuu ino mai. fringe on the rights of others, e komo he-
in'fl-tlel, w. Heaia'; hoomaloka. Syn. wa ma na pono a hai.
atheist. In-fringe'ment, n. 1. Ka haki ana.
in'fi-del'l-ty, n. Hoomaloka; hooma- 2. Ke komo hewa ana.
lau. In-fuse', V. 1. E hoo-u'. Syn. steep.
2. Kolohe me hai o ka poe mare. 2. E hookomo. Syn. instill. Infuse
in'fl-nlte, adj. Palenaole; aohekumu, hope, e hookomo i ka manaolana.
aohe welau. In-fu'sion, n. 1. He wai i hoo-u ia me
In-fin'i-ty, n. Ke akea palena ole; ke kekahi mea.
ao palena ole. 2. Ka hookomo ana. Syn. instilling.
In-firm', adj. Nawaliwali; palupalu; In-j^en'i-o68, adj. Noeau; akamai. Syn.
omaimai. , -. skilful.
In-firm'a-ry, n. He hale mai. Syn. In'gfe-nu'i-ty, n. Loea; hailea; aka-
hospital. mai. Syn. skill.
In-firm'i-ty, n. He nawaliwali kumu ; In-gen'u-otis, adj. Oiaio. Syn. truth-
palupalu. -r , . , ful; frank.
In-flr»me', v. 1. E hoowela; ho-a'. Inr In-glo'ri-otis, adj. Haahaa; hanohano
flame the passions, e ho-a' i na kuko. ole; hilahila. Syn. ignominious.
2. E pehu. Syn. swell. f n'go-ing, adj. Ke komo ana iloko.
In-flam'a-ble, adj. Pau wale i ke ahi. in'got, n. Auka' metala. An ingot of
Syn. combustible. gold, he auka gula.
in'flam-ma'tion, n. He pehu; he wela in'grate, n. Mea aloha ole; mea loko-
ma ke kino. ., , , ino.
In-flate', v. 1. E hoopiha i ka makanl.
,
In-grftt'i-tude, n. He lokoino.
2. Inflated with pride, piha i ka haaheo. In-gre'di-ent, n. Kekahi mea o ke
In-fle€t% V. E kalele leo. _
kino hui.
In-flec'tion, n. Ke kalele ana i ka leo. in'grress, n. 1. Kahi e komo ai. Syn.
Iii-flex'i-ble,ad/. Peluole;kupaa. Syk. entrance.
unbending. Ke komo ana.
In-fliet', V. E kau aku. Syn. impow. 2.
K
K
Keel,
Keen,
edgre, n.
n.
adj.
Iwikaele.
1.
He heleuma liilii.
L
La'bel, n. Mea hoailona ukana; hoai- Land, V. E hoopae iuka; e lele luka; e
loua omole.etc. pae.
L.a'bl-al, n. Hua puanaia me na lehele- Land'breeze, n. Kehau.
he, like me b, p. Land'ed, adj. Ma ka aina. Landed
Lisi'bor, n. 1. Hana. Syn. work. interest, na pono ma ka aina.
2. Syn. toil.
Luhi. Land'hold-er, n. Konohiki.
L,ab'o-ra-to-ry, n. Keena hana laau Land'ing, n. Wahl pae waapa.
lapaau, a me na mea e ae oia ano. Land'la-dy, n. Haku aina wahine.
liU'bor-er, n. Kanaka hana; paahana; Land'less, adj. Kaaawe.
paaua. Syn. workman. Land^loek-ed, adj. Hoopuniia i ka
I.a-bo'ri-otk8, ad/. 1. Hooikaika mau. aina.
2. Luhi. Syn. toilsome. Iiand'lord, n. 1. Haku aina.
Lia-bo'ri-ofis-ly, adv. Me ka luhi. 2. Haku hale hookipa.
r.ab'y-rinth, n. Wahi i pakaawili o na Liand'marky n. 1. He kihi aina;mo-
ala hele. kuna aina.
Lace, w. Lihilihi. 2. He mea i ike maopopoia ma ka
r,ac'er-ate, v. E haehae. Syn. rend; aina.
wound. liand'of'flce, n. Keena oihana kuai
li&c-er-a'tion, n. Ka haehae ana. aina.
L.aeh'ry-mal, adj. Pili i ka wai maka. Land'-own'er, n. Haku aina.
Lachrymal duct, luaohane. Land'seape, n. Hiohiona aina; na-
Ijack, n. He nele he hemahema. Syn.
; naina.
destitution. Land'slide,
le
L,a-€<Sn'i€, ad^. Pokole ma ka olelo. Liand'sli]), ^
)
i
liock, V. 1. E ki a paa. 2^ E
kala; e hookuu.
2. Lock arms, e hookui pu i na lima. Loose, adj. 1. Oluolu; alualu. Syn.
liock'er, n. Iiolowaa 1 ki ia. not tight.
Iioek'et, n. Mea milimili, walho kli. 2. Hemo. Syn. not fast.
Luek'-smltli, n. Kanaka hana laka. 3. Ino; pono ole. Loose habits, na ha-
Li3ek'-up, n. Halewal. na maa ino. A loose life, he noho'ua
Lo'eo-mo'tlon, n. Ka hele ana ma na pono ole.
kauwahi. Loose'ly, adv. Kapulu. To do work
liji'eo-mo'tive, n. Enikini kaa mahn. loosely, e hana kapulu ka hana. 1
2. Hale halawai o na aha malu'. Loosen the jib sheet, e hoo alualu i ke
liddgre, n. 1. £ noho iki; nohonoka kaula pea inu.
wa pokole. 2. E noopalupalu. Loosen the soil, e
2. E ku. Syn. strike; hit. hoopalupalu lepo. i xa
3. Lodge a complainty e waiho mal i kn- 8. E liemo; o wehe ae.
mu hoopii. Lo-qua'cioGs, adj. Walaau mau.
liodg'er, 71. Ohuahale; meaenohoana. Lo-quac^i-ty, ti. Ka walaau mau.
liudg'ings, 71. pi. Wahi noho. Ldrd, 7i7 1. Haku.
lioft, n. Keena oluna. Sail lojl, keena 2. Inoa hanohano.
humuhumu pea. Lord, V. E hookiekie.
tarty, adj.Klekle. Syn. elevated.
1. Lord'Iy, adj. Haaheo; hookano; hoo-
2. Hookano; haakei. Syn. proud. kiekie.
l,6g, n. Pauku laau. Lord'ship, n. Inoa hanohano.
Log'a-rltliin, 71. Huhtii helH. Lore, 71. Naauao; ike. Syn. learning.
Lug'-bobk, n. Buke moolelo no ka hoo- Lose. V. 1. E nalowale: e lllo.
holo moku. '± E poho'.
Liog'-hoiise, w. Hale 1 kuknlnla me na 8. E naule.
pauku laau. Los'er, n. 1. Ka mea nana ka poho'.
Log'ic, n. Ka ike o ke kukulu manao. 2. Ka mea nana ka mea Iiaule. i
r.ab'ber, n. Kanaka puipui a molowa; Liurk'ing- place, n. Wahi e pee ai; wa-
kanaka hawawa. hi e hoom.akaldu.
liilb'ber-ly, adj. Kapulu; hemahema; liiks'ciotis, adj. Onoloa; mikomiko.
lomaloma. Syn. awkward. L.iist7 n. Kuko hewa; makaleho.
Iju'bri-€ate, V. £ hamo i pahee. Liist'ful, adj. Piha i na kuko hewa;
liU'cid, adj. 1. Molaelae; moakaka; makaleho.
aiai. Syn. clear; bright. adv.
I^iist/ i-ly, 1. Ikaika. To work
2. Lucid interval, wa noonoo pono o ka e hana ikaika.
lustily,
mea pupule. Syn. sane. 2. Nui. To shout lustily, e hooho nui.
JLtiek, n. Mea ulia wale; laki. Good liis'trous, adj. Alohilohi; hinuhinu;
luck, he pomaikai 1 ulia wale. Bad luck, anapanapa.
he poino i ulia wale; laki ole. liiist'rum, n. Hewa; elima makahiki,
ttick'y, adj. Pomaikai; laki. T.iisVy,adj. Ikaika; puipui. Syn. strong.
I^iiek'l-ly, adv. Pomaikai maoll.
Liux-u'ri-ance, n. Nui o ka ulu.
Lu'cra-tive, adj. Puka; nui mai o ke Liux-u'ri-ant, adj. 1. Kawowo. ittx-
dala.
liU'cre, n.Dala puka; waiwai puka. urant growth, kawowo ka ulu ana.
Lu'di-croGs, adj. Lea; ku i ka akaaka, 2. Ikaika ma ka ulu ana ulu a nui. ;
liux-u'ri-ate, v. L E hoo-oluolu; e
Syn. laughable. hoonanea,
lidff, V. E hoopii i ka raakani. E hauolinui.
Litkg, r. E halihali me ke kaumaha, 2.
liux-u'rl-ofis.adj. 1. Pakela aL Syn.
Liijg'Ka^e, n. Ukana pili kino. Syn.
luxurious living.
bugKHge.
lau-gu'brl-otig, adj. Haloilol; kuma- 2. Hoohiehie.
kena. Syn. mournful.
liux'u-ry, n. Mea e hoohiehie ai ka no-
I.uke'w}|rm, adj. Malili; pumahana. ho ana.
lL.y-ce'uin, n. L Ahahul Ilnl Kaauao
L.A11, V. E hoo-na'. Syn. cjuiet.
2."Hale o ka ahahui Imi Naauao.
2. E malie mai. The vnnd has lulled,
r.yo (li), n. Wai lehu ahi.
ua malie mai ka makani.
3. E hoomalielie. Syn. calm. Lyre, n. Lira hookani. Syn. harp.
9
MACADAJMIZE 130 MAKE
M
Mac-ad'am-ize, n. E kaplll alanui i MSg'ni-tud©, n. Ka nui, Syn. bulk;
na pohuku iliili, greatness. Magnitude of the undertaking,
M.a€li'i-na'tion (mak-l-na'tion), n. ka nui o kahana.
Hana malu' kui)onoole. Syn. intrigue; Ma-hog'a-ny, n. He kumu laau ane
Btratagem. like me ke kou.
Ma-chine', ^ma-sheen'), n. Mikini; Ma-hdm'et-an, n. He Mahometa.
mea kokua i ka hana a ka lima.
Ma-cliin'er-y, n. Na mikini o kelam.e MMd'en '( ^' Wahine opio mare ole.
keia ano. Maid'en-hair, n. He iwaiwa.
Ma-chin'ist, n. Kanaka hana mikini. Mail, w, 1. Pale umauma metala.
Mad^ adj. 1. Huhuloa. 2. Eke leta.
2. Pupule. Mail, V. £ hookomo ma ke eke leta.
Mad'am, Inoa kahea no ka wahine.
n. Syn. post.
Mad'house, n. Hale pupule. Syn. in- MaiPa-ble, adj. Kupono ke halihali
sane asylum. ia ma ke eke leta.
Mad'ly, adv. Me ka ino loa. Syn. in- Maim, v. E moku na lala; e hana ino i
sanely. Pupule. ke kino. Syn. mutilate.
M ad'ness n. Ano pupule ano hehena
, ; Main, ad). 1. Nui. Syn. mighty.
Ano nui; hapa nui. Byn, chiefly;
ulala. Syn. insanity. 2.
Mag'a-zine', n, L Hale hoo-ahu. Syn. rincipally. Mainly devoted to agricul-
storehouse. ' *• lure, lilo nui i ka m'ahiai.
FJ
2. Buke
i 1 kela me keia mana-
paiia Mfiin'mast, n. Ke kia nui o ka moku.
"wa, buke hooiliili kumu manao. Main'sJiil, n. Ka pea hope; ka ])ea nui.
Mag'got, n. Ke ilo. Main-tain', V. L E malama mau.
Mag'eot-y, adj. Paapu I na ilo. Syn. sustain.
Ma'gi, w. Ka poe Magoi o ka Hlklna. 2. E hoolako. Syn. support, lulain-
Mag'ie, TO. Hana kilokilo. tain a family, e hoolako i ka ohaua.
Ma-gi'eian, n. Kanaka kilokilo. Miiin'te-naiice, n. 1. Ka hoolako ana
Mag'is-te'ri-al, adj. 1. Piii 1 ka oi- i na mea e pono ai ke ola.
liana lunakanawai. Maize, TO. Kurina. Syn. Indian com.
2. Haaheo; hookiekie. Syn. arrogant. Ma-Jes'tic, adj'. Ihiihi; kamahao.
Magr'is-tra-cy, n. L Oihana lunaka- Maj'es-ty, TO. Hanohano nui he kama- :
Mahele ai.
Mid'way,
Mid'wife,
n. Mawacnakonu.
Hepalekeiki.
Mess, n. 1. n.
2. Poe o ka papaaina hookahi. Mid'-n in'ter, n. Iwaena o ka hooilo.
Mes'sage, n. Oielo hoou'na. Mien, n. Helehelena. Syk. countenance.
Mes'sen-ger, n. Mea i hoounaia;he Lofty mien, helehelena haaheo.
elele. Mift', n. He ukiuki pan koke.
Mes-si'ah, n. Ka Mesia; Kristo. Might, n. Mana; ikaika. Syn. i>ower.
Mrss'mate, n. Hoa papa aina. 3Iight'i-ly, adv. Me ka mana nui.
Met'al.n. Metala. Miglit'y, ad . Mana; Ikaika; nui. Syn.
Me-tal'lic, adj. Metala. Metallic lustre, powerful.
hinuhinu o ka metala. Mi'grate, V. E hele mai kahi aina a i
Met'al-lifer-ous, adj. Paapu i ka kahi aina e noho ai.
metala. Mi'gra-to'ry, adj. Kuewa wale.
Me-tai'lur-gry, n. Oihana hookaawale Milch, adj. Waiu. Milch cow, bipi haawi
metala. waiu.
MILD 135 MISCHIEF
Iffild, adj,Olnoln; nahcnnhe; palupa- Mln'is-ter, V. E lawelawe; ehoolako.
lu; abe. Syn. geutle; placid. Min'is-te'ri-al, adj. 1. Oihana kahu-
MiPclew, n. Ponalo. napule.
Mild'ly, adv. Oluolu; unhenahe. 2. Oihana kuhina.
Mild'ness, 71. 1. Ka oluolu. Syn. clem- Min'is-tra'tion, v. Ka lawelawe ana.
ency. Min'is-try, 71. 1. Oihana kahunapule.
2. Akahni. Syn. gentleness. 2. Papa o na kuhina.
Mile, n. He mile. Mi'nor, n. He keiki ma kc kanawai.
Mile'age, «. 1. Ka helu o na mile. Mi'nor, adj. Emi iho; uuku iho.
2. Ukumile. Mi-n6r'i-ty, n. 1. Wa keiki ma ke
Mil e'post, n. Kia kuhikuhl mile. kanawai.
Mile'stone, n. Pohaku kuhikuhi mile. 2. Ka hapa uuku.
Mil'i - ta-ry, affj. Koa. Min'strel, 71. Mea hookani pila.
Mil'i-ta-ry, n. Na papa koa o kela me Min'strel-sy, n. Hookani pila; mele;
k eiaano. poe mele.
Mil'i-tute, V. E ku-e'. Syn. conflict. Mint, n 1. Hale hana dala o ke aupuni.
Ml-li'tia, n. Na koa ku i ka wa.
Milk, n. Wain. 2. He laau ala.
Euwiwaiu. Min'u-end, n. Helu hoolawe.
Milk, 17.
Mi'nus, adj. Emi. Minus sign, kaha
Milk'mai<l,n. Wahine nwi bipi. emi.
Milk'-man, n. 1. Kanaka uwi bipi. Min'ute (min-it), n. 1. He minute.
2. Kanaka kuai vraiu. 2. Moolelo halawai.
Mllk'-pail, 71. Bakeke uwi walu. Mi-niite', adj. Uuku loa; makalii.
Milk'sop, n. Kanaka lauvvili wale. Min'ute-gun, n. Pu kanikau.
Milk'y, arfj. Me he waiu la. Mi-nute'ly, adv. No na mea liilii.
Milk'y-way, n. Kaleileioua; leileiaka. Mi-nii'ti-ae, n. pi. Na mea liilii.
Mill, n. 1. Mikini will. Minx, 71. Kaikamahine mahaoi.
he hapa-uml kcneta.
2.
Mir'a-ele, n. Hana mana.
MlllMain, n. Paku wai no ka will. Mi-rae'u-loiis, adj. Mana kupaianaha.
Mil-len'i-al, adj. Pili i ka milenio.
Mire, Lepo kelekele; nenelu.
Mil-len'i-um, n. Ka milenio. Mir'ror,
71.
«. Aniani nana; he kilo. Sy^n.
Miller, n. Kanaka will palaoa. looking glass.
3Iil'li-ner, n. Wahine haua a kuai pa- Mirth, n. Lealea; olioli. Syn. merri-
pale. ment; hilarity.
Mil'li-ner-y, n. Na kahlko no kepoo. Mirth'ful, a<y. Lea; lealea, Syn. merry;
Mil'lion, n. Miliona.
gay.
Mil'lion-aire', n. He ona miliona,
3IilI'race, n. Ha wai no ka will. Mir-y, adj. Po'hopoho'; kelekele.
3Iill'8t6ne, n.Pohaku will palaoa. Mis'an-thrope, n. Kanaka nanau.
Mis'an-thrfip'ic, adj. Nanau.
Mlm'ic, V. Ehanawale; ehoohenehene. Mi8-an*thro-py, n. Naau nanau; alo-
Mince, V. 1. E kui me ka pahi kui. ha ole i kanaka.
2. "E hooahaaha. Mis-ap'pli-ea'tion, n. Ka pili pono
Mind, n. L Kanaau; kanoonoo. ole; pili hewa.
2. Manao. Syn. will; thought. MIs'ap-ply' V. E hoopili hewa; e hoo-
Mind, E hoolohe e haliu.
V. 1. ;
lilo hewa.
, 2. Malama. Syn. to be careful. Mis-ftp'i^re-hend', V. E kuhihewa.
Mind'ful, ck/;. 1. Ano hoolohe. Syn.
Syn. misunderstand.
heedfuL Mls-ap'pre-hen'slon, n. Kekuhikewa.
2. Ano makaala; kuoo. Syn. attentive.
Syn. misunderstanding.
Mine, x>ro». No'u; na'u; ko'u; ka'u.
Mis'be-come', v. Ku pono ole; kohu
Mine, n. Lua ell waiwai. Oold mine,
ole.
lua cli gula. Mis'be-have', v. E hana pono ole.
Min'er, n. Kanaka ell waiwaL Mis'be-hav'ior, v. Hana kupono ole.
Min'er-al, n. Minerala; pohaku metala.
Min'er-ai'o-^ist, w. Kanaka ike ma Syn. misconduct.
MIs-cal'eu-late, v. E noonoo hewa.
na minerala. MiA-e(vll', E kapa hewju
V.
Mln'er-ai'o-g:y, n. Ka ike no namlne- Mis-c^r'ry, v. 1. E ko pono ole.
/ rala. , Ehalahi.
Min-grle, V. E kaawlll pu: o hul pu,
.
2.
Mis'cel-la'ne-ofis, adj. Kcla me keia.
Mln'1-a-ture, n. 1. Kii makaliii pe-
nala. Mls'cel-la-'^y """ Kela me keia manao
2. Meamakalil, ano like. i paiia.
Mln'i-muni, n. Haawiua emi loa; ha- Mki-chance', n. Kuhihewa; poino.
pa uuku loa. Syn. misfortune. ...1 .-
Min'is-ler, 71. 1. Kauwa, Syn. servant. MlB'chief (chif), 71. 1. Hana apa; ma-
2. Kahunapule, Syn. clergyman. haoi.
8. KuhinaAupuni. 2. Hanakolohe.
4. Kuhina elele. 8. Poho' ;
poino. Syn. damage.
MISCHIEVOUS 136 MODEL
Mls'cMev-o&s, adj. Mahaoi; kolohe; Miss, V. E haule. Miss an opportunity,
npa. e haule ka wa k upno.
Mis'con-ceive', v. E kuhihewa. Syn. Mis'sile, n. He mea hoolei; mea ki.
misapprehend. Mis'sing, adj. Nalo; haule.
Mis'eon-^ep'tion, n. Ke kuhihewa. Mis'sion, n. 1. He hana i hoounaia e
Mis-con'dtict, n. Ka hewa o ka hana, hana.
Syk. misbehavior. 2. He poe i hoouna ia no kekahi hana.
Mis'con-strikc'tion, n. "Wehewehe he- Mis'sion-a'ry , n. Misionari elele o ka ;
wa. euanelio.
Mis'con-strue', v. E wehewehe hewa. MIs'si ve, n. He palapala hoouna.
Mis'ere-ant, n. Kanaka kolohe loa. Mis-spell', V. E pela hewa; e hookui-
Mis-tleed', w. Hana kolohe. kui hewa.
MIs'de-mean'or, v. 1. Hana hewa. Mis-spend', v. E hoomaunauna; e
2. Ofeni ma ke kanawai. Syn. offense. uhauha. Syn. waste.
Mis'di-rect', v. 1. E kuhikuhi hewa. Mis-state', v. E hai hewa; hoakaka
2. E kakau hewa. hewa.
Mls'em-ploy', v. E lawelawe hewa, Mis-state'ment, n» Hehooakakahewa.
Mi'ser, n. Kanaka pi; kanaka puniwal- Mist, 7?. He noe; u'-a liilii.
wai; alunu. Mis-take', n. Kuhihewa Inlau. ;
sullen crabbed.
; Mdurn'ful, adj. Luuluu; kaumaha.
Mo-rose'ness, n. Ano nunuha; ano Mourn'ing, n. 1. Uwe; kanikau; ku-
nainai. makena.
Mor'row, n. Apopo. 2. Lole kanikau.
Mor'sel, n. Hu'na; wahi hakiua iki. Mouse, 71. loleliilii.
Mor'tal, adj. E make ana; e make ai. Mous'er, n. Mea hopu iole; Popoki.
A mortal wound, he eha e make ai, Motis-taclie' (m&s-tash'), n. Lmiumi
Mor'tal, He kanaka.
71. o ka lehelehe.
Mor-tal'i-ty,n. Ka make ana. Mouth, n. 1. Waha.
M6r'tal-ly, adv. E make ai. Syn. 2. Nuku. Mouth of a river, ]i.a nuku o
fatally. ka muliwal.
Mor'tar, n. 1. Puna hamo. Mouth'ful, 71. Hepiha waha; he olopu.
2. Ipu kui laau lapaau. Mouth'piece, n. 1. He wahaolelo.
3. Pu ki poka'pahu'. Syn. spokesman.
Mort'gago (mortgage), n. Moraki; 2. Mea paa i ka waha.
palapala hoopaa waiwai. Mpv'a-ble, adj. Hiki ke hoonee ia.
Morfga-gee', n. Ka mea nana ka Move, V. 1. E nee; hoo-nee.
moraki. 2. E manao. Move an adjownment, e
M6rt'ga-ger, n. Mea moraki waiwai. manao e hoopanee.
M6r'ti-fl-ea'tion, n. PalaLo. 3. E hoolalelale. Syn. stir up.
2. Hilahila. Syn. shame. Move'uient, n. 1. Ka nee ana.
Mor'ti-fy, v. 1. E palaho. 2.*Ka hana ana.
2. E Syn. put to shame.
hoohilahila. 3. Ka naha ana okalaau.
Mor'tlse, n. He puka hole. Mqv'er, n. 1. Ka mea e nee ana.
Mo8-qui'to (mus-ke'to), n. Makika, 2.'Mea hapai manao, a olelo hooholo
Moss, n, Limu. paha. The mover of a resolution, ka
Moss'y, adj. Paa i ka limu. mea e hapai ana i ka olelo hooliolo.
Mote, w. ilepula. MovMng, adj. 1. E nee ana. A mov-
Moth, n. He mu. ing body, he kino nee.
Motli'er, n. 1. Mahuahine. 2.Hooala manao. A moving speech,
2. Linalina vinika. he haiolelo hooala manao.
Motli'er-less, adj. Makuahine ole., Mow, V. E oki me ka pahi mauu; e oki
M6th'er-ly, Makuahine. Mother-
adj. me ka mikini.
ly love, aloha makuahine. Mow'er, 71. Mea oki mauu; mikini oki
Motli'er-wit, n. Noili; maiele. mauu.
Md'tion, 71. 1. Motio; kaneeana. M&ch, adv. or adA. Nui; makena.
2. notion of wings, kapaliU ana o na Mu'cl-lage, n, Wai hooplpili.
eheu. Muck, 71. Opala pilau.
3. Motion of the blood, ka pana ana o Mu'cus, 71. Wale; hupe'.
ke koko. Mjkd, 71. Kelekele.
4. He manao. To make a motion, e Miid'dle, n. Kuawili o ka noonoo.
waiho mai i manao. To second a mo- Mfid'dy, adj'. 1. Paele i ka lepo. Mud-
tion, & kokua i ka manao. dy shoes, kamaa paele i ka lepo.
6. Motion of the hands^ ka paipai ana o 2. Kelekele. Muddy roads, alanui ke-
na lima. lekele.
Mo'tion-less, adj. Oniole; malle, Mtkff, 71. Huluhulu hoopumehanai na
Mo'tive, 71. Ke kumu e hana ai. lima.
Mo'tive-pow'er, n. Ka mana hoo-nee. Muffler, 71. Kaei hoomahana i ke poo
Mo'tor, 71. Ka mana e nee ai. me ka a-i.
Mot'to, 71. Olelo hoopili. Milg, 71, Kiaha pohaku.
Moxintl, 71. Hepuu; he ahua. Mu-lat'to, 7i. Hehapauika.
Mount, V. 1. E pii. Mul'ber-ry, 7i. Laau lau lole; laau si-
2. E ee. Mount a horse, ee maluna o lika.
ka lio. Mulct, V. E kau i ka uku hoopai. Syn.
3. Mount a picture, e hookomo ke kii fine.
ma kona pahu. Mule, 71. Hoki.
4. Mount guard, e hoonoho i kiaL Mulet-eer', n. Kahu hoki.
Mountain, Mauna; kuahiwi.
n. Mul'ish, adj Oolea; nunuha. Syn.
Kanaka o kuahiwi.
]\Iouiit'aiii-eer', n. stubborn.
Mount'ain-eer'ing, n, Ka maa i ka Mul'let, 71. He I'-a; ke anae; amaama.
pii kuahiwi. Mul'ti-fa'ri-otis, adj. Lehulehu o na
M6unt'ain-oti8, adj. Mauna. ano.
Mount'ain-top, n. Wekiu o ka mauna; Mul'ti-ple, 71. Helu komo ia.
piko o ka mauna; kualouo. Mtil'ti-pli-cand', 7t. Heluhuonui ia.
Mount'e-bauk, n. Poe akena wale. MGl'ti-pli-ca'tion, n. Ka hoonui.
Syn. quack. Mul'tl-plic'i-ty, 71. Ka lehulehu ona
Mourn, v. E kanikau ; e kaniuhu uwe.
; ano.
MULTIPLIER 139 NAP
Miil'ti-pli'er, n, Helu hoonul. Miisk'mel'on, n. Ipu ala.
MAl'ti-ply, V. E hoonui; e hoomahua- Mtks'lin, n. Lole makaleua.
hua. Mtks'sul-man, n. He Mahometa. Syn.
MAPti-tude, n. Heluna nui; ka lehu- Mahommedan.
lehu. M6st, aux. V. He mea pono.
Mam, adj. Mumule. Mtis'tard, n. Hua makeke.
Mum'ble, v. E nokenoke. Mtis'ter, v._ E hoakoakoa. Syn. collect.
AIAinps, n. Mai pehu ma ka papalina. Mus'ter-roll, n. Papa inoa o ka puali
WOnch, E naunau.
V. koa.
MOii'dane, adj. No ka honua. Miist'j^, adj. Paa i ka punahelu; pou'-
Mu-nlc'i-pal, adj. Pili i ke kulana- kiu'ki.
kauhale. Municipal government, ka Mu'ta-bil'i-ty, n. Ano hee; ano pau
hoomalu ana o ke kula'nakauhale. wale loli wale.
;
N
Nftb, V. E hopn.
Syn. sleze. To nab Na'ked, adj. Olohelohe; kohana.
thief, e hopu
a ka aihue. i Niyked-nes8, n. He olohelohe; kohana.
Na'bob, n. 1. He kiaaina ma Inla. Name, n. He inoa. To make a name,
2. Kanaka waiwai koikoL e hookaulaua ai i ka inoa.
N&g:, n. He lio. Name, v E hai i ka inoa; e kahea inoa;
Nail, n. 1. Kui kakia. ehaawl i inoa.
2. Maiuu; mikiau. Name'less, adj. Inoa ole.
Nail, V. E kakia kui. Namely, adv. Oia hoi.
Nail'brusli, n. Balaki hoomacmao mi- Name'sake, n. like. He poe Inoa
kiau. Nap, n. Kuluhiamoe; hiamoe ikt
NAPE 140 NEGOTIATE
Nape, n. Ke ami o ka a-i'. Neap'tide, n. Kai make.
Nap'kin, n. Kawele lima no ka papa- Near, adj. Kokoke kokoke loa. ;
O
n. Hoe waapa.
Oar,hookele. Steering oar hoe Ob-Hfer-at©, V. Eholoiaku; e anai
aku. Syn. efface; erase.
6'a>si8» n. Wahi uliuli ma ka wao-one. Ob-liv'i-oiis, adj. Ike ole mai; poina
wale. Syn. forgetful.
6at» n, Hua oka. Ob'long, adj. Huina-ha-loa.
Qathy n. Olelo hoohiki. Ob'lo-quy, n. Olelo hoomaewa; olelo
Oat'meal, n. Palaoa o ka hua oka. akiaki. Syn. reproach; calumny.
Ob'du-ra-cy, n. Ano paakiki o ka Ob-nox'ious, adj. Kuoleika make-
naau. make; hoowahawahaia.
Ob'du-rate, adj. Paakiki. Syn. hard; Ob-scene', acy. Pelapela; haumia.
callous. Ob-s^en'i-ty, n. Olelo haumia; oleic
O-be'di-ence, n. Ka hoolohe malama ;
pelapela.
kauoha. Ob-scure', ad^. L Powehiwehi; mao-
O-be'di-ent, adj. Hoolohe; malama. popo ole.
O-bei'sance, n. Ke kulou ana. Syn. 2. Haahaa; kaulana ole; ike ole ia.
bow. Ob-seure'ly, adv. Me ka powehiwehi.
O-bese', adj. Puipui loa. Syn. cor-
pulent. Ob-seikr'i-ty, n. 1. He powehiwehi;
O-bes'i-ty,n. Ka puipui loa o ke kino. molehulehu.
O-bey', V. E hoolohe; e malama. 2. Ka haahaa o ka noho ana; ka ike
O-blt'u-a-ry, n. Olelo hoike make. ^oleia'ku.
Ob'se-quies, n. Na hana o kahoolewa
db'Jeet, n. 1. Mea ike maka la.
kino kupapau. Syn. funeral rites.
2. Mea i kau ia ai ka manao; ke kumu. Ob-se'qul-ofis, adj. Hoopilimeaai
Ob-J6ct', V. E ku-e e hoohalahala;
kuapelu wale.
kuipehi.
Ob-Jec'tlon, n. Kumu ku-e; kumu Ob-serv'a-ble, ac^. Noonooia; ikeia.
hoohalahala. Ob-serv'ance, n. Ka malama ana.
Ob-jec'tl<»n-a-ble, adj. Kupono ole; Syn. the keeping of.
hoohalahalaia. Ob'ser-va'tlon, n. 1. Noonoo pono;
Ob-la'tion, n. He mohai. haka pono. A man of observation, he
dbli-ga'tlon, n. 1. Ale'. Syn. debt. kanaka haka pono.
2. Pono. Parental obligation, ka pono 2. He olelo. Syn. remark.
Ob-serv'a-to-ry, n. Hale nana hoku;
a ka makua 1 ke keiki. ao-hoku, etc.
Ob-lig'a-to-ry, adj. Hi ka pono: he
Ob-serve', v. 1. E hakapono; e hakilo.
J)OUO. The payment of debts is obliga- Syn. watch narrowly.
ory, he pono ke hookaa i na aie.
O-bfi^e', V. 1. E kaohi; ©kouo. Syn. 2. E olelo. Syn. remark.
conit)el.
Ob-serv'er, n. Mea haka pono; mea
hakilo.
2. E oluolu. Syn. please.
Ob'so-lete', adj. No ka wa 1 hala.
8. E kokua, Syn. assist Oblige me
with a loan, e kokua mai i wahi dala. db'sta-ele, n, Kumu keakca; kumu
O-hli^'ing, adj. Oluolu; kokua. alalai.
Ob-lique' (ob-like), adj. Hio'. 06- Ob'sti-nate, adj. Hoaano; paakiki; a-1
lique line, kaha hi-o'. oolea.
Ob-liq'ui-ty, w. Ka aui ana mai ka Ob-strfip-er-otks, adj. Wahakole; wa-
pololei. hapaa; waha ukele.
OBSTRUCT 144 OLIVE
Ob-strftet', v. E keakea; e alalai. Syn. Odd'ly, adv. Ano e, Syn. singularly.
hinder. Oddly enough, eia ka mea ano e.
_
Ob-8trae'tion, n. Kumu keakea; ku- Odds, n. pi. Ka oi o ka pomaikai.
mu alalai. Syn. hindrance. O'di-ofts, adj. Inainaia; pelapela; hoo
Ob-tain', v. E lofia. Syn. get. pailua.
_
Ob-taln'a-ble, adj. Hiki ke loaa. O'di-um, Inaina; huahua.
n. Syn.
Ob-tu8e', adj. 1. Paakiki ma ka noo- .hatred; reproach.
noo. Syn. dull. O'dor, n. 1. He ala. Syn. fragrance.
2. Obtuse angle, huina peleleu. _2. Hauna; pilau. Syn. offensive odor.
Ob-tiise'ness, n. 1. Ka paakiki o ka O'dor-irer-ousJ „,. 1. Ala. Syn.
noonoo. O'dor-otks, )
""J" fragrant.
2. Ka oi ole. ^ 2. Pilau, hauna.
Ob'Ti-ate, v. E hookaaokoa aku; e hoo- Of, prep. O; a.
^ kaawale ae. OS, adv. Aku.
Ob'vl-otks, adj. Maopopolea;moakaka.
^Syn. evident. Of"fl"Ie'',i ^- 0^6^"' liana kolohe.
Ob'vl-ou8-ly, adv. Heoialo; he moa- Of-fend', E ku-e.
V. 1. Offend against
kaka. Syn. clearly; evidently. the laws, ekue i na kanawai.
Oe-csi'sion, n. 1. Wa. A suitable oc- 2. E hoohuhu; hoonaukiuki.
casion, he wa kupouo. Syn. oppor- Of-fend'er, n. Lawehala.
tunity. Of-fen'8lve, adj. 1. Ku-e.
2. Kumu. Give occasion, haawi 1
2. Pilau; ino; hauna.
kumu. ^3. n. Ka aoao hoouka.
0€-€a'sion-al, adj. I kekahi wa;ka- Orfer, V. E makaukau e haawl.
walawala.
Oc-ea'sion-al-ly, adv. I kekahi wa. Orfer, TO. Haawiua.
^Syn. sometimes. orfer-ing, n. Haawina; mohal.
Oc'^i-dent, n. Ke komohana. Syn. Ofl'hand, adv. Me ka makaukau ole e
west. mamua.
Oe'ei-piit, n. Panepoo. Orfice, TO. Oihana; keena oihana.
Oc-€iilt', adj. Pohihihi; hunala. 6rfl-cer, TO. He luna; luna oihana.
Oc'eul-ta'tion, n. Ka nalo ana o ke- Of-fl'cial, adj. Me ka mana o ka oihana.
kahi ao o ka lani i kekahi ao. Of-fl'cial, TO. Luna.
Oe'cu-pan'^y, Ka noho paa ana Of-fl'ci-ate, v. E hooko mamuli o ka
Oe'eu-pant, n. Mea e noho ana. oihai'a.
Oe'cu-pa'tion, n. Hana; oihana. Syn. Of-fl'cions, adj. Mahaoi; komo wale
employment. ma ko hai pouo. Syn. meddlesome.
Oe'€u-py 1. E noho e komo. Occupy
, ;
Oll^ing, TO. Mawaho ae o ka moana.
a house, e komo i ka hale. Oflfscdur-ing, TO. Opala; mea hoowa-
2. E ko pono; hoopaa pono. Occupy hawahaia.
the time, ke ko pono i ka manawa. Oft'8et, V. E pale. Offset a bill, Q ^sHq
8. E paa i ka hana. I am occupied, i ka bila ale.
paa wau i ka hana. 2. E hoo-kaulike.
Oc-cur', V. 1. Ikeia; Syn. happen. Oflf spring, TO. Na keiki; na mamo
2. Ala mai. The;thought occured to me,
ala mai la ka manao iloko o'u. Ojt'ln-timesj ^^^- ^^^^V^^^-
Oe-€ur'rence He ulia. Syn. inci- Og'le, V. E awihi. Syn. look askance;
_ dent.
0'*;ea.TL (o'shuny, n. Ka moana, Oh! tracer/. Auwe!
Oil, TO. Alia.
O-ce-an'ie, aaj. Moana. Oil, V. E kahinu; e hamo me ka alia.
6c'ta-gon, n. Huina lehulehu, aoao Oil'cloth, TO. Lole hooma-uia i ka alia,
^ewalu. Oil'eol-or, n. Hooluu i kaawiliia me ka
Oe-tag'o-nal, adj. Huina ewaln. aila.
Oe'tave, n. Na leo ewalu o ke mele. Me he aila la; paapu i ka aila.
Oil'y , adj.
0€-ta'vo, n. He buke nona na opi eko- Oint'ment, to. Laau hamo; aila poni.
lu i ke kalana hookahi. Old, adj. 1. Kahiko.
Oc-to'ber, n. Okatoba. 2. Apulu. Syn. worn out, (spoken of
Oe'to-^e-na'ri-an, n. Kane a wahine things only).
ai na makahiki. 3. Old man, kanaka elemakule.
, paha 1 kanawalu Old woman, luwahiue.
4.
6e'u-lar, adj. Maka. Ocular demonstra- 6ld-fash'ioned, adj. No ka wakahi-
tion,ike maka.
C c'u-list, n. Kanaka lapaau maka. _ko.
0'le-&ir'in-ous, adj. Syn. oily.
Odd, adj. 1. Like ole kaupaewa. ;
Ol-fae'to-ry, adj. No ka honi.
^2. Ano e ku i ka aka.
;
Paf ron, n. Mea kokua; mea hoopo- ano paha. Peculiar to the class, pili i
maikfii. kela papa wale no.
Pat'ron-age, n. Ke kokua ana; ka Pe-€ul'lar'i-ty, n. He mea ano e.
hoopomaikai ana. Pe-€un'ia-ry, adj. Dala. Pecuniary
Pat/ron-ize, v. E kokua; e hoopomai- kokua dala. Pecuniary mat-
assistance,
kai. na mea pili i ke dala.
ters,
P after, r. L E nakulukulu. Syn. Ped'a-gdgue, n. Kumu kula. Syn.
patter as rain. teacher.
2, Kamumu; nakeke. Syn. patter of Pcd'aiit, n.Mea e akena ana i kona ike.
feet. Pe-dant'ie, adj. Hookelakela i ka Ike.
Pat'tern, Ti. Aiiahoohalike;kumu hoo- Ped'dle, v. E piele; e maau'auwa'.
halike. Ped'dler, n. He piele m ea maauauwa. ;
2. He olelo pili
kino. Pe^V, n. He noho ma ka luakinL
Per'son-al-ly, adv. Iho. Personally Pew'ter, 7t. Piula; piuta.
maluna ihoo'u ka haawe.
responsible, Phan'tasm, n. He ouli he hihio, ;
i
"' ^P* '^'^'^^
ai aina.
Plu-r&l'i-ty, w. Ka lehulehu; ka oi. Pdl'i-tl'cian, n. Kanaka makee oihana
Pltks. Hui hoailoua o ka hoouluulu.
;
aupuni."
Pneu-mat'ics (nu), n. Ka ike no ke Pdl'i-tics, n. Ka ike e pili ana i ka
ea me kona ano. oihana aupuni.
Pneu-mo'ni-a, n. He wela ma ke ake Poll, n. Ke poo. Poll tax, auhau kino.
mama. Polls, n, pi. Papa inoa o ka poe koho
Poach, V. 1. E hoomoa hua moa ma balota. At the polls, ma ke kahua
ka hoo-naha' ana iloko o ka wai baila. koho.
2. E aihue i na holoholona liilii ma Pol-lute', TO. E hoohaumia. Syn,
ka aina o hai. defile; corrupt.
POLLUTION 167 POSTMISTRESS
Pol-lu'tion, TO, Hammla; paumaele. Pop-tenfofts, adj. Paapu i na onll o
Syn. corruption. ka ino.
Pol-troon', n. He maka'uwale haukae. Por'ter, n. 1. Kiai puka.
Po-lygr'a-mist, ». Mea mare lehulehu. 2.Kanaka hali ukana.
Po-lyg'ii-my, n. Mare lehulehu. 8.He ano bia.
POl'y-gan, n. Huina lehulehu. Port'fo'li-o, n. He ope waiho pepa.
Pol'y-no'ml-al, ?4. Kuanite mahele Port'hole, n. Puka ki-pu o ka moku
lehulehu. manuwa.
Pol'y-syFla-"bl©, 71, Hua-olelo ma- Por'tl-eo, n. He lanai no ka puka ko-
mala lehulehu. mo.
Pol'y-the'ism, n, Manaoio i na akua Por'tion, n. Haawina; mahele; hapa.
he lehulehu. Por'tion-less, adj. Mahele ole.
Port'ly, adj. Puipui.
Po'-Sa'lumJ ^' A^l^ 1^»^« 1»^«^«- Port-naan'teau, n. Eke lawe lole.
Pom'mel, «. Omuku noho Ho. Por'trait, n. Kii helehelena.
Pom-mel, v. E kui. Syn. pound. Por-tray', v. E pena i ke kii.
Po-mdl'o-sy, «. Ka ike e pili ana I na 2. E hoike lea.
hua o ka aina me ka hooulu ana. Pose, n. Ke ano o ke ku ana,
Pdmpf n. Hoohiehie; hookahakaha. Pos'er, n. Ninau pohihihi.
P<5inp'otk8, adj. Hookeha. Po-si'tion, n. 1. Wahi. Syn. place.
P ond ,He kiowai loko wai uuku.
n. ; 2. Kulana. Position in society, kulana
Pdn'der, v, E nalu; e poonoo. Syk. iwaena o kanaka.
consider. Pds'i-tive, adj. Akaka; maopopo
Pon'der-otis, <idj. Kaumaha loa. Syn. 2. Positive quantity, kuanite nui.
heavy. Pos'i-tlve-ly, adv. Me ka maopopo
Pdn'tiff, TU Kahuna
Nui. lea;oiaiomaoli.
Po'ny, 71. Lio punahele. Pds'se €6in-i-ta'tti8, TO. He puali ma-
Poo'dle, n. Ilio liilii. kaainaua e kokua ana i na lima o ke
Pool, w. He kiowai loko. kanawai.
Poor, ad/. 1. Ilihune; nele.- Syn.
;
des- Pos-sess', V. E
loaa; e loaa ponoi.
titute.
Pos-ses'sion, Ka loaa ana. In his
n.
2. Olala; wiwl. Syn. lean. possessioTit aia ma
kona lima; aia 1
Inoino. Syn. inferior. lala.
3.
4. Kuponoole. Syn. worthless. Pog-ses'siong, to. pi. Na waiwai ponoi,
5. Onawaliwali. Syn. ill. Pos-ies'sor, n. Ka ona; ka haku.
Poor'ly, adv. 1. Onawaliwali. Pdi'si-bil'i-ty, to. Ka tiki ana paha.
2. Hemahema. Poorly done, hema- Pds'sl-ble, adj. Paha. Syn. pernaps.
hema ka hana. Post, TO. He pou.
3. Think poorly of, manao ole ia'ku. 2. He elele.
Pdp, V. E poha'; e leleponi. Post, V. 1. E hoonoho. Post guards, o
Pope, n, Ke poo o ka hoomana kato- hoonoho i poe kiai.
lika. 2. E hookomo i ka eke leta. Syn.
Pop'©r-y, n. Hoomana katolika. mail.
Pop'u-lace, n. Na makaainaua. E hookomo ma ka Ledger.
3.
Pop'u-lar, adj. Oluolu i kalahul;ku E imi e hoonaauao.
4. ;
i Ka makemake o ka lehulehu.
Post'age, TO. Uku leta; poo leta.
Pop'u-lar'i-ty, n. Ka hilinai o ka le- Post'al, adj. Pili i ka oinana lawe leta.
hulehu. Post-date, v. E kakau mahope o ka
P6p'u-late, V. E hoopiha ka aina i ka- manawa^
naka. Post'di-lii'Tl-an, adj. Mahope mai o
Pdp'u-la'tion, n. Na kanaka o ka aina. kaiakahinalii.
Post'er, TO. Palapala hoolaha.
P<Sp'u-loti», adj. Paapu i kanaka. Pos-te'ri-or, adj. Mahope mai.
Porch, n, Lanai hale. Pos-te'ri-ors, n. pi. Kikala.
Pore, n, Pukapuka ill. Pos-ter'i-ty, to. Na mamo. Syn. de-
Pore, V, E haka pono e noonoo. ;
scendants.
Pork, tu I'o puaa. Post-haste, adv. Me ka awiwi loa.
Pork'er, He puaa. Pdsfhu-moiis, adi. Mahope mai o ka
Poi/ofts, adj.Pukapuka. make ana. A posthuvious child, he kei-
Por'polae (pus), n. Naia. ki i hanauia mahope mai o ka make
Port, n. 1. Awa ku moku. Syn. harbor. ana o ka makuakane.
2. Aoaohema Oka moku. 2. Posthumous works, na buke i palia
P6rt'a-bil'l-ty, n. Hiki ke hallhali ia. mahope mai o ka make ana o ka mea
Por'ta-ble, adj. Hiki ke laweia. nanai kakau.
Port/al, n. Ipuka; kahi e komo ai. Post'mark, to. Hoailona pai o ka hale
Por-tend', v. E hoike e mamua. Syn. leta.
presage. Poat'm^st'er, 71. Luna leta,
Por'tent, n. He cull o ka poduo. Posfmis'tress, n. Luna leta wahine.
POST-MORTEM 158 PRECURSOR
PSst-rnor'tem, adj. Mahope o ka ma- Praise, n. Mahalo; hoolea; hoonani.
ke. Postmortem examination, ka imi Praise'wor-thy, adj. Ku i ka maha-
ana i ke kumu o ka make ana. loia.
Post'ofHce, n. Hale leta. Prance, r. E lelelele.
Post'paid, adj. Ukuia ka uku leta. Pranc'er, n. Lio lelelele.
Post'pone, V, E hoopanee. Prank, 71. Hana paani; hana lealea.
Post-pone'ment, n. Ka hoopanee ana, Syn. frolic.
Post'scrlpt, a. Olelo pakui no ka pa- Prate, v. E walaan wale.
lap a la. Prat- tie, v. Ka walaau o kamalii liilii.
Post'ure, Ke ano o ke ku ana; ka
n. Prat'tler, n. Keiki liilii hoomaka wa-
moe ana. Syn. attitude. laau.
Pot, d. Ipu no kela me keia hana. Iron Pray, V. E pule; 6 nol. Syn. supplicate.
pot, ipn-nao. Pray'er, n. He pule; he noi. Syn.
Pot, E hookomo ma ka i|)U.
V. supplication.
Po'ta-ble, adj. Kupono ke inula. Syn. Pray'er-ful, adj. Haipule.
drinkable. Pray'er-less, adj. Pule ole; hooma-
Po-ta'to, n. Uala. Sweet potato, uala loka.
maoli. Irish or white potato, uala ka- Preach, v. E hai-olelo.
hiki. Preacii'er, n. He hai-olelo; kahuna
Po'tent, adj. Man a. Syn. powerful. pule.
Po'tent-ate, n. He moi. Syn. sover- Pre-fi.d'am-ite, CKff. Mamua'e o Adamu
eign. Pre'am-ble, n. Olelo mua.
Po'tion, 71. Laau inu. Pre-ca'ri-o<i8, adj. 1. Maopopoole;
Pot'luek, n. He paina o na mea ai i loll wale. Syn. uncertain.
loaa ma ka lima. 2. Paa ole.
Pdf tage, n. He supa. 8. Mahunehune. In a precarious con-
Pofter, TU Kanaka hana ipu lepo. dition, ola mahunehune.
Pot/ ter-y, n, Kela me keia ano ipu Pre-€a"'ti*>n, n, Ka hoomakaukau e.
lepo. To take the precaution, e hoomakaukau e.
P6t-val'lant, ad. Aa no ka ona. . Pre-cede', v. E hele mamua.
Pouch, TO. Aamoni; eke. Pre-ced'ence, f ^ t^-^ i,,,i„»,„ ^*
Poul'tl<ge, n. Laau hamo; mea hooe- Pre-ced'en--cy,l ^- ^'^ ^"^*^° * «^'
mi pehu. Prec'^e-dent, n. He ana hoohalike.
Poul'try, n. Na manu o ka pa manu. Pre-ced'ing, adj. Mamna'e.
Pounce, V. E poi; e popoi. Pre'cept, n. Kauoha; olelo ao. Syn.
Pound, n. 1. He paona. maxim.
2. He dala gula o Beretania. Syn. Pre-cept'or, 71. Kumu-ao. Syn. teacher.
sovereign. Pre'cinet, n. 1. Palena; mokuna. Syn.
3. Pa aupuni. boundary.
Pound, V. E kui. 2. He kauwahl.
Pound'keep'er, n. Luna pa-aupuni. Pre'ciotis, 71. Makamae; hiwahiwa.
Pour, r. E ninini; e hookahe. Prec'i-pice, n. Pali.
Pout, r, E o iwaho ka lehelehe e nu- ; Pre-cip'1-tan-cy, 71. Pupuahulu; kikl.
nuha. Pre-cIp'I-tate.'v. 1. E kiola iho. Syn.
PtJv'er-ty,71. He nele he hune. Syn. ; cast'down.
penury; want; indigence. 2. E pupuahulu.
Pow'der, n. 1. Pauda
ki-pu. 8. E noohikilele.
2. Lepo wall ; lepo aeae. Pre-cip'i-ta'tion, n. Ka hoohikilele
8. Laau a ke kauka. auaT
Pow^'er, n. Mana. Pre-clp'i-tofi8, adj. PaUpali.
Pow'er-ful, adj. Mana nui. Pre-cise', adj. Kupono loa; pololel
Pow'er-less, adj. Mana ole. loa."
Prac'tl-ea-bil'i-ty, n. Ka hiki. Syn. Pre-cige'ly, adv. Like loa; ku like
possibility. madli. Precisely so, pela maoli no.
Prac'ti-ca-ble, adj. Hiki. Syn. pos- Pre-cis'ion, n. Ke kupono loa; polo-
sible. lei loa.
Prae'ti-cal, adj. 1. Lawelawe man. Pre-clude', v. E hoo-ke'; hookaaokoa.
2. Makaukau ma ka lawelawe ana, A Pre-co'ciofts, adj. Ulu wawe o ka
practical man, he kanaka makaukau noonoo.
ma ka lawelawe ana. Pre-eoc'l-ty, n. Ka ulu wawe o ka noo-
Prae'tise, 71. L Hana mau. Syn. noo.
habit. Pre'con-ceive',
* v. E iooholo e ma ka
2. Ka lawelawe mau ana. manao.
Prac'tise, v. E hana mau; e lawelawe Pre'con-cerf, v. E noonoo, a hooholo
nui; e hoomaamaa. e m'amua.
Prae-ti'tion-er, n. Mea lawelawe ma Pre-cfir'sor, n. 1. He elele. Syn.
kekahi o na oihana naauao. forerunner.
Prai'rie, n. Aina papu akea. 2. He ouli. Syn. harbinger.
PREDATORY 159 PRESIDENT
Pred'a-to-ry, ac^. Powa; pakaha. Pre'ml-um, n. 1. Makana apono. Syn.
Syn. plundering. reward; prize.
Pred'e-ces'sor, n. Mea noho mua. Pre- 2. Uku makahikl no ka panai ola.
decessor in office, mea noho mua ma ka Pre'mo-ni'tlon, n. He halia; he liihio
oihana. no na mea e hiki mai ana.
Pre-des'tl-nateJ E wae e mamua, Pre-oc'eu-py, v. 1. E lilo e; e hoopaa e.
Pre-des'tine, \ Syn. foreordain, 2. E komo e.
Pre'de-ter'inlne, v. E hooholo e ma- Prep'a-ra'tion, n. Ka hoomakaukau
mua. ana.
Pre-dlc'a-ment, n. Pilikia. Pre-par'a-to-ry, adj. Hoomakaukau
Pre-dict', V. E wanana; hai e mamua. Pre-pare', v. E hoomakaukau; e lo-
Syn. foretelL lii; e liuliu.
Pre-die'tion, n. He wanana. Syn. Pre-pay', v. E uku e.
prophesy. Pre-pon'der-ate, v. E kaumaha oi;
Pre'di-lec'tlon, n. Ka huli e o ka ma- e koikoi oi aku. Syn. outweigh.
nao. Syn. partiality. Prep'o-sl'tion, n. Inaleo.
Pre'dls-pose', v. E hilinai e ka manao. Pre'pds-sess'lng, adj. Onaona; nakui.
Pre-dis'po-si'tion, w. He hilinai e. Pre-pos'ter-otls, adj. Lapuwale. Syn.
Pre-doniM-nant, adj. Pookela; oi 1- absurd.
mua o na mea e. Pre-req'ui-site, n. He mea e pono ai.
Pre-d6in'l-nate, V. E kela; e ol. Pre-rog'a-tive, n. Pono pili paa.
Pre-em'i-nence, n. Ka noho pookela Royal prerogative, pono pili paa i ka
ana. Moi.
Pre-em'i-nent, adj. Pookela. Pre-sa^e', v. E hoike e mai; e wanana.
Pre-empt', v. E loaa i ka pono o ke Pres'by-ter-y, n. Aha luna kahiko.
kuai mun. Pre'sci-ence, n. Ka ike no na mea e
Pre-emp'tioii, n. Ka pono o ke kuai hiki"mai ana. Syn. foresight.
mua. Pre-scribe', v. 1. E hoonoho i kana-
Pre'en-ga^e', v. E hoopaa e; e lilo e. wai; arulapaha.
Pre'en-gfiffe'inent, n. Ka hoopaa e 2. E haawi i laau lapaau.
ana; lilo e ana. Pre-scrip'tion, n. Olelo kuhikuhi laau
Pre'ex-ist', v. E ola e; e waiho e. lapaau.
Pre'ex-isf ent, adj. Ola ana mamua; Pre-serip'tlve, adj. Mai kahiko mai.
e waiho ana mamua. Prescriptive right, pono mai kahiko
Prerace, n, Olelo hoakaka mua. mai.
Pre-fer', v. E aho. Pres'ence, w. L Ke alo. Royal presence,
Prerer-a-ble. adj. Aho ia. alo MoiT
Prefer-ance, n. Ke koho ana; ka oi 2. Presence of mind, makaukau o ka
ma ke koho. noonoo; pillhuaole.
Pre-fer'ment, n. Ka hookiekie an'ae Pres'ent, n. L He makana.
maka oihana. 2. The present, ke au e hele nei.
Pre-flg'ure, v. E hoike e ma na hoai- Pres'ent, adv. Eia; maanei; ke noho
lona, nef.
Pre-flx', V. E kakau mamua iho. Pre-senf v. 1. E haawi. Syn. give.
,
bow. 2. E
hoe. Syn. row.
Prow'egs, n. Koa. Syn. valor. 3. Pull fruit from a tree, e loulu.
Prowl, V. E kokolo me he holoholona Pul'let, n. Moa wahine opio.
hihiu la. Pul'ley, n. He pokakaa; he balaka.
Prdx'l-mate, ad;. Kokoke; ane. 6yn. block.
Prox-lm'l-ty, n. Kahi kokoke. Syn. Pfil'ino-na-ry, adj. Pill i ke ake ma-
vicinity. ma.
Prdx'l-mo, n. Kelamahina'e. Ptklp, n. 1. Kal-o onahua al.
Prdx'y, n. Hehope; he aj?ena. 2. me kela mea palupalu.
Kela
PruMence, n. Noonoo akahele. Syn. Pul'pit, n. He awai luakinl.
discretion. Pai'sate, V. 1. E pana. Syn. beat.
Prji'dent, adj. Akahele ma ka noo- 2. Koni. Syn. throb.
n6o;noeau. Pul-sa'tlon, n. He pana; he koni.
Tt \i'dent-ly, adv. Me ke akahele; me PAlse, n. Kapana.
ka noonoo. Syn. discreetly. Pikl'ver-l-zji'tlon, n. Ka hooaeae ana
Prune, v. £ oki i ua lala. Syn. trim. o na mea kluo paa.
PULVERIZE 164 PYROTECHNIST
Piil-ver-ize, v. E aokaoka. Pur'pose (pns), n. Manao paa. Syn.
Pum'ice, n. Pohaku pele lana ma ka intention.
wai. Pur'pose, V. E manao paa. Syn. in-
Pfimp, n. He panma. tend.
Fump, V. 1. E pauma. Pur'pose-ly, adv. Me ka manao e ma-
2. E nietiiele maalea. mua. Syn. intentionally.
Pump'kln, 71. Ipu pu. Purse, n. Aa moni eke dala. ;
2.
Pu'ri-fl-ca'tion, n. Ka hoomaemae Pfiz'zle, V. E hoohuahualau; e hoopo-
ana. hihihi.
Pu'ri-fl'er, n. Mea hoomaemae. Pfiz'zling, adj. Pohihihi; hoohuahua-
Pu'rl-fy, V. E hoomaemae; e hiuwai. lau.
Pu'rl-ty, n. Ka maemae. Pyg-my, n. He keko; mea iii.
Pur-loin', V. E kaili; e aihue. Syn. Pyr'a-mid, Puuoa; piramida.
n.
pilfer. Py-ronn'e-ter, to. Mea ana wela nui.
, .,.
Pur-loin'er, n. Mea kaili wale. Pyr'o-tech'ny, to. Oihana hana ahika-
Pur'ple, n. Lole makue: poni; uliuli. olele.
Pur'ple, adj. Poni. Pyr'o-teeh'nist, n. Kanaka hana i na
Pur'port, n. Aug. Syn. meaning. ftliikaolele.
QUACK 165 QUICKSAND
Q
Qn&ck, n. 1, Leo o ka manu ka'ka'. Quart, n, Hapaha galani ; kuata.
2. Kauka hemahema. Quar'ter, n. 1. Hapaha,
Qua,ck'er-y, n. Ka akena wale maka 2. Kau-wahi.
ke lapaau. 3. He ahonui i ka enemi ma ke kaua.
Quad'ran-gle, n. He hulna-ha. Qua-ter'ni-on, n. Eha'; he kauiut.
Quad'rant, n. L Ka hapaha' o ka Quaternion of soldiers, eha' poe koa.
poai. Quar'ters, n. Wahi uoho.
2.Mea ana kiekie. Qujjr'ter-day, w. La hookaa aie.
Quad-raf ie, adj. Pili i ka huinaha' Quar'ter-deck', n. Oneki o hope o ka
like. moku, no na 'lii moku.
Quad-r&t'ic e-qua'tion, n. Hooha- Quar'ter-ly, adj. Kela me keia hapa-
like mana elua. ha.
Quad'ri-lat'er-al, n. Ill aoao eha'. Quar'ter-ly, n. Buke i paiia ma kela
^ua-drllle', n. He hula pa-ha'. me keia ha]^a-ha.
Quad-rin'ion, n. Kuaderillona. Quar'ter-mas'ter, n. Luna hoomakau-
Qu^d-roon', n. Hehapanika. kau, hoolako, no ka puali koa.
Qu^d-ru'ma-notks, n. Lima eha'. Quar-tette'^ „ Leo mele me na leo
Quar-tet' ^'
Quad'ru-ped, n. Holoholona wawae eha'.|
R
R ab'bet,
liab'bit, n.
v. E hole 1 ka papa.
Lapika; iole kahiki.
Rftd'i-cal-ly, adv.
Radically wrong,
mai.
Mai ke kumu
hewa mai ke kumu
mai.
Rant, n. Olelo haauui; wulaau; wiaha- 2. Ravished with delight, pilia i ka ha-
paa. noli.
Rant'er, n. He wahapaa; waha kole. Raw, adj. 1. Maka; kole.
Jlhpt V. E kui; e klkeke. Syn. k hock. 2. Raw material, ua lako m'rtoll.
Ra-pa'cloft«, o^y. Hao wale; alunu. 3. Anuanu;oplli. Syn. blustering.
Ra-pftc'i-ty, ii. Aliinu; puniWaiwal. Raw'boned, oto'. Olala.
Rape.'n. I'ue wahine. Raw'hide, H. Ill maka; laau hill.
RRpMd, adj. Mama; hikiwawe; klki. Ray, w, Kukuna.
R^pMdH, n. Kahi o kahe awiwi ai ka RftyleHs, adj. Tonlf poeleele.
;
KEGIME 171
kau.
mento.
2. E hai. Syn. recite.
2. Kino kupapau.
Reli^n, n. Ka noho alii ank.
Rel'ict, n. Wanine kane make. Syn.
ReMin-burse', v. E hoihoi i ka poho. widow.
Syn. repay. Re-lief, n. 1. Kokua. Syn. assistance.
Re'im-burse'ment, n. Ka hoihoi ana 2. Maha. Relief from pain, xasihB. mdi
ka poho. ka eh a.
i
S
Si€'rl-nc«, tr. E mohai; e hoopoino;
Qab'batli, n. La Sabati. hoo-poho'.
Sac'rI-legre, n. Ka hoohaumia ana i
na mea hoano.
Hepahikaua. Sac'ri-le'gious, acf?*. Manao hoino i
la^'bre:!"- "
Say'ing, n. He olelo.
Scab, n. He papaa ma ka Hi. 2. E honi.
Seab'bard, n. Wahi' pahikaua. Syn. Scent'less, adj. Ala ole.
sheath. Scep'ter, n. Kookoo alii.
Scaffold, n. He amana. Syn. gallows; Sched'ule, n. Papa hoike; papa kuhi-
gibbet. kuhi. A schedule of prices, papa kuhi-
Scaf'fold-ing, n. Wahi e ku ai o ka poe kuhi kumukuai.
kukulu. Scheme (skeme), n. He kumu hana;
Sc^ld, V. E wela i ka wai, a mahu paha. hana i noonooia.
^
SCHEME 181 SCRUPULOUS
Scheme, V. E poonoo; e noonoo hana. Scorn'ful, adj. Haakei.
Syn. plan. Sc6r'pi-on, n. Moo niho-awa.
Schism (slzm), n. Hemokuahana. Scotch, V. E paipai ka huilai kaaole.
Schis-inat'ic, adj. Mokuahana. Scotch'man, n. Kaniaaina no Sekotia.
SchoFar, n. 1. Hauinaua kula. Syn. Scot'free, adj, Hookuia me ka ukuole.
pupil. Seoun'drel, n. He mea i lilo loa i ka
2. Kanaka makaukau ma ka ike. hewa.
Sch61'ar-ly, adj. Makaukau ma ka ike. Scour, V. 1. E anai; e hoohinuhinu.
Syn. learned. 2. E holo a puni me ka imi ana. Scour
SchdI'ar-ship, n. 1. Ka makaukau o the country for food, e holo a puni ka
ka ike. aina e imi ana i ai.
2. He kulana kokua ma ke kula. Scourge (skurge), «. 1. He kaula hili.
Scho'li-um, n. Manao pili o ka manao 2. He mai ahulau, \
hai^ _ 3. He hoopai.
School (skool), n. Hekulaao. Scout, n. He kiu no ka puali koa.
School, V. E ao. Scout, V. E loiloi; e hoohenehene. Syn.
School'fellov*-, n. He hoa kula. Syn. ridicule.
Bchool-mate. Sc6tf, n. He kao; waapa nui halihali
Sehool'house, n. Hale kula. ukana.
School-ing, n. Ke ao ana ma ke kula. Scowl, n. Hookuekue maka.
School'-ma'am, n. Kumu kula wa- Scram'ble, v. E kokolo ma na kuli.
ll in^. 2. E hopuhopu aku.
School'-mas'ter, n. Kumu kula. Syn. Scrap, n. Apana liilii; hakina; huna,
school teacher, A scrap of news, hunahuna nuhou.
SchcTbl'teach'in^, n. Oihana ao kula. Scrap'b«>ok, n. Buke hooiliili huna-
SchcTbn'er, 1. Kialua. huna olelo.
2. Kiaha nui, mea inu bia. Scrape, v. 1. E koli; e kolikoli.
Sci'ence, ». L, Ike; ike i hoonohonoho 2. E wao; wauwau. Syn. scratch.
ponola. 3. Ekoekoe.
2. Akeakamai. Scrape, n. Hihia,
Sci'en-tirie, adj. Akeakamai. Scrap'er, n. Mea koekoe; mea kolikoli.
Sci'en-tiric-al-ly, adv. Mamuli o na Scratch, v. 1. E wao;
e wauwau.
^oina o ke akamail 2, E helu. Syn. scratch as a hen.
Sci'ent-lst, n. Kanaka akeakamai. Scr&tch, n. He kaha wale.
Scin-til'la, n. He huna; lihi iki. Scrawl, V. E kakau me ka pupuahulu.
Scln'til-late, v. E imoimo mehe hoku Scraw'ny adj. lika iii.
, ;
Shilling, 11.
'
Silina. iki.
Shil'ly-shal'ly, adv. Ano kanalua 2. Shorten sail, e hookuu i ka pea,
mau; lauwili wale. Short'hand, n. Kakau lima hoopoko-
Shlm'mer, v. E hulali; anapanapa. le. Syn. stenography.
Shin, n. Lapa wawae. Short'hand'ed, adj. Lawa ole na lima
Shine, v. IS, malamalama. hana.
Shin'gle, n. 1. Pili laau. Short-lived', adj. Ola pokole.
2. Iliili o kahakai. Short'ly, adv. Koke; kokoke.
Ship, n. Moku; moku kiakolu. Short-sighf ed, adj. 1. Ike powehi-
Ship, v. C E hooili ukana maluna o ka wehi.
moku. 2. Noonoo ole.
2. Ship a sea, e popoi ke kai maluna o Shdt, n. Poka' pukuniahi.
ka oneki moku. 2. Lu. .
rocket.
Slight, V. 1. E kapulu. To slight work,
Slab, n. Pauku palahalaha lahilahi. e kapulu ma ka hana.
Slack, adj. 1. Alualu. Syn. loose. 2. E manao ole aku.
2. Kaulua; palaka; palaleha. Syn. Slight'ly, adv. Iki.
dilatory. Slim, adj. 1. Wiwi. Syn. slender.
Slack'en, 1. E hooluolu; hooalua-
v.
2. A slim dinner, aina lawa ole.
lu;eko-o'. Syn. loosen. 3. A slim congregation, he anaina ka-
2. E hookaulua; palaka. walawala.
Slake, V. 1. E kena. Syn. quench. Slime, n. Nenelu.
2. E hooma-u'. Slake Zme, e hooma-u' Slim'y, adj. Walewale.
ka puna i ka wai. Sling, V. 1. E maa.
Slam, v. 1. Epapaniino. 2. Sling a hammock, e hohola i ka ma-
2. E
kiola ino ilalo. nele.
Sland'er, v. E alapahi; e akiaki. Syn. Slink, r. E
kokolo aku. Syn. sneak.
calumniate; defame. Slip, v. 1. E
pakika; e poholo.
Slan'der-er, n. He paokee; kanaka aki, 2. Slip away, e kolo malie aku.
Slan'der-ofis, adj. Alapahi; paokee. 3. Slip off, e noopahemo.
Slip, n. Lala laau mea kanu.
1.
Slang;, n. Olelo kupono ole; olelo haa- 2. He noho ma kaluakini.
haa. 3. Apana pepa loloa.
Sl&nt, V. E hi-o', e moc kapakahl. 4. He lalau; he kuhihewa. A slip of
Slant'lng;, adj. Hi-o; moe kapakahi. the pen, he lalau o ka peni.
Slap, V. E pai me ka lima. Slip'per, n. Kamaa haahaa.
Slap'dagh, adv. Ano kapulu; pupua- Sllp'per-y, adj. Pahee; hanupanupa;
hulu. lalawai.
Slash, V. E okiokl wale; okioki ino. Sllp'shdd, adj. 1. Komoia ke kamaa
Sliit, n. Aaho. Inoino.
Slate, n. Papa pohaku; pili pohaku. 2. Ano kapulu.
Slat'tern, n. Wahine kapulu Slit, V. E oki ma ka loa; e nahae.
Sl^ugli'tfer, V. 1. E pepehi wale. Sliv'er, n. He moka; he apana ololl,
2. E luku wale. lahilahi.
Slauph'ter-house, n. Hale pepehi Sloop, n. Kia-kahi.
Holoholoua. Sldp, n. 1. Wai hanini wale.
Slave, n. Kauwa hooluhl. 2. Slops, wai ekaeka.
Slave, V. E luhi wale;eluhimakehewa, 3. Slop over, e hanini.
Sldv'er, n. Moku powa kanaka. Slope, 7t. He lapa.
Slav'er-y, n. Ka iiooluhi wale ana. Slope, V. 1. E ni-o'.
Slsive'trade, n. Oihana powa kanaka 2. E mahuka.
Slav'ish, adj. Luhi wale; haahaa. Slop'ing, adj. E moe hi-o' ana. Syn.
servile. slanting.
Slay, r. E hoo-make; e pepehi. Syn. Sldp'py, adj. Kelekele. Syn. muddy.
kill. S16th, n. He molowa; hana ole. Syn,
Slay-er, n. Mea hoo-make. idleness.
Sled, n. Hee holua. Sldth'ful, adj. Molowa; hiamoe wale;
Sledge, n. Hamale nui. lomaloma. Syn. idle; lazy; sluggish.
Sleek, adj. Nemonemo. SlAth'ful-ness, n. Hiamoe wale.
Sleep, V. E moe; e hiamoe. Slough (slou), n. Wahi po'hopoho'.
SLOVEN 190 SNIVEL
Slov'en, n. Mea paumaele; meaekaeka. Smirch, v. E hapala; e paele.
S16v'«n-ly, adj. Ekaeka; paumaele; Smirk, v. See simper.
haukae. Smite, V. E kui e pai r e hoopai.
;
hakl. 3. E laha.
2. He moka. Syn. fragment. Spread, n. He papa aina i hoomakau-
Split, V. 1. E ka'ka'. Split wood, e ka'- kau ia me na mea ai.
\sl' wahie. Syn. cleave. Spree, n. Lealea uhauha.
2. E wahi; e wawahi liiliL Syn. split Sprig, 71. Laalaau.
to pieces. Sprighfli-ness, 7i. Ano hoihoi; lale-
8. E mokuahana. lale.
Spoil, V. 1. E hao; e pakaha. Syn. Sprightly, adj, Hoihol; lalelale. Syn.
rob. vivacious.
2. E ino. The food is spoiled, ua ino ka Spring. V. E lele. Syn. jump.
ai. 2. Epoi;popoi. Syn. pounce.
Spoil, n. Waiwal pio, Syn. plunder; 3. E puai, Syn. burst forth as water.
booty. 4. E kupu. Syn. germinate.
Spoke, 71. Kukuna o ka huila. 6. Nopu; nopunopu.
Spoke'shave, n. Pahi koli. Spring, 71. Punuwai. Spring water, wai
Spokes'man, n. He waha-olelo. mapuna.
Spo-li-a'tion, n. Ka hao wale ana. 2. Ke kau makalii; kau kupulau.
Sponge, n. Huahuakai. 3. Kila holuholu.
Spongr'er, n. He hoopilimeaai; he lo'- 4. He lehe iluna.
ma-lo'ma-ai-halale. Spring'tide, ti. Kai piha.
Spongr'y adj. Pukapuka; me he hua- Spring'y, adj. Holuholu; napenape.
huakai la. Syn. elastic.
Spon-ta'ne-otls, ad;. 1. Uluwale. Syn. Sprink'le, v. L E kapipi; e kopi.
voluntary. 2. E u'aikL
.2. A spontaneous thought, he manao Sprink'le, n. He wahl u'-a iki.
ulu Avale. Sprink'ling, 7i. 1, He mau paka-u'-a.
Spon-ta'ne-oiis-ly, adv. 1. Wale. To 2. He wahi mea iki.
grow spontaneously, e kupu wale mai. Sprit,n. He o'-a pea.
2. Hamuli o ka makemake. Syn. Sprite, 71. He uhane; lapu. Syn. ghost.
voluntarily. Sprout, V. E kupu e hoo-kupu. ;
Spook, n. He lapu; he mu. Syn. ghost. Sprout, n. He opuu. Sugar cane sprout,
Spool, n. Pokakaa will lopi. ahuahu.
Spoon, 71. He puna. Spruce, ad/, Mikioi; aulil. Syn. neat.
Spobn'ful, 71. Piha puna. Spry ,'adj. Ma'ma'. Syn. nimble.
tiport, 71. Paanl; lealea. Syn. play; SpAiik, 71. Naau koa; naau hooikaika.
iuu. Spur, n. Kepa; kui.
SPUR 195 STANDING
Spur, V. 1. E hon i ke kepa. 8. N"a kokua o ke generala; kiaaina,
2. E hooeueu; hoohilelale. etc.
Spii'ri-ous, adj. Oiaio ole; hookamani. 4. Flag staff, pahu hae.
Spurn, V- L E kae. Syn. turn a deaf Stage, n. 1. He awai.
ear. 2. He wa; he au.
2. E kipaku me ka hoowaha'waha' Stag-e'coach, n. Kaa nui lawe ohua.
8. E keehi me ka huhu. Stag'ger, r. E hika'ka'; kunewanewa.
Spurt, V. Eki'ki'. Stag'ing-, 71. He wahi e ku ai o ka poe
Sput'ter, E nono-a'; nononono-a
V. kukulu hale; amana kukulu hale.
Spy, n. He kiu. Stag'nant, adj. Lana malie a pilopilo.
Spy, V. 1. E hoomaka'kiu. Stag'nate, v. E lana malie a pilopilo.
2. E ike ma kahi mamao.
Syn. espy. E pau ke kahe ana a inoino mai.
Spy'plass, n. Ohe na'na'. Stag^-na'tion, n. Ka pau ana o ke kar
Squjib'ble, n. He hakaka; aumeume. he. Ka lana malie ana.
Syn. scuffle. Staid, adj. Kuoo. Syn. sedate.
Squstd, n. Poe koa; poe koa ao paikau. Stain, n. Kohulepo; hepaele; kina.
Squad'ron, n. 1. He mahele o ke au- Stain'l ess, ad!/. 1. Kina' ole. maemae.
moku. 2. Makamae. A stainless reputation,
2. He mahele o ka puali koa hooholo heinoamak amae.
lio. Stairs, n. Anuu.
Squatl'id, acf/. Haukae: pelapela. Stair'ease^ „ ., „^„„
Squall, n. 1. He kikiao; makani mu- Stair'wayl ^- Ala anuu.
miiku. Stake, n. 1. Pahu.
2. Alala' o ke keiki. 2. Waiwaipili.
Squal'ly, adj. Puahiohio. 3. Kuleana. A stake in the country, he
Squii'lor, n. Ka haukae o ka noho'na. he kuleana iloko o ka aina.
Squan-der, v. E uhauha; e hoomau- 4. Repxiiation at stake^ e poino paha ka
uauna. inoa maikai.
Square, adj. 1. Huina-ha-kupono; Stale, adj. Kahiko; mananalo.
aoao like. St^lk, n. Kumu o ka laau liilii. Corn
2. Hoopono; pololei. Syn. just; stalk, kumu kurina.
honest. St£|lk, t;. E hele kikoo moau.
Sqmftre, n. 1. He huina-ha-kupono, Stall, n. 1. Keena hoopaa hooloholona.
aoao like.
2. Hehelui hoonui lame la iho; he 2. Wahi kuai maka hale makeke.
mana. Stal'lion, n. Lio kea.
3. Kuea kamena'. StaPwart, adj. Ikaika; puipui. Syn.
4. Wahi akea, kaawale iloko o ke ku- strong.
lanukauhale. Stam'mer, v. E uu,
Square'ly, adt;. Pololei. Sit squarely, Stam'iner-cr, n. Mea leo \\m.
ku pololei. Stamp, V. 1. E hehi.
Square'roof n. Kumu kuea. ,
2. E pai ; e kau i i)oo leta.
Squash, n. Ipu pu. Stamp, Hoailouapai.
71. 1.
Stave, n. Laau kapili barela. From stem to stem, mai mua a hope o ka
Stave, V. E wawahi e kipo; e nahaTia'.
; moku.
Stay, V. 1. E noho; e kali. Stay axehile, Stem, V. E hoo-ku-e'. Stem the tide,
e kali iki. hooikaika kn-e' i ke au.
2. E koo; e paipai. Syh. prop. Stench, n. Pilau.
STENOGRAPHY 197 STONE'S-THEOW
Sten-Sg'ra-phy, n. Kakau lima hoo- Stingr, V. E aki; e o.
pokole. Stincf, n. He mea ooi.
Sten-to'ri-an, adj. Stentorian voice, leo Stin'gi-ness, n. Hoii; ano' pi.
ikaika loa; leo hoolio. Stin'gy, adj. Pi; aua; hoomakue; puki'.
Step, V. 1. mxehi; ehele. Step quietly, Stink, f. E pilati pilopilo.
;
Strait, adj. Ololi; haiki; pilikia. Strict'ure, n. Oleloku e'; olelo pa'pa';
Strait'en, V. E hoohaiki. In straitened olelo kaohi.
circumstances, haiki loa ka noho'na. Stride, n. He kikoo moau.
Strait'-jack'et, n. Lakeke hoopaa poe Strife, n. Huahua'; mokuahana; ha-
pupule. kaka, Syn. contention.
STRIKE 199 SUBMERGE
strike, v. 1. E kui; e hau; hahau. St&ff, V. E hoonuu ai. Syn. eat greedily
2. Kani. The clock strikes, kani ka 2. E kupalu. Syn. fatten.
wati. 3. E hoopiha,
3. E hooki hana, no ka uuku o ka uku. StOflf'ing, Mea i hookomoia.
7t.
Strike, n. He hooki baua. St61'ti-fy, E hoike i ka naaupo;
V. e
Strik'ing, adj. Kupaiauaha; kamahao. haua mamuli o ka naaupo.
String:, w. He kaula liilii. Stfiui'ble, V. E okupe; e hina wale.
Strin'^ent, adj. Oolea. Syn. severe. StGm'bler, n. Mea okupe wale.
Strip, v. 1. Ewehe. Syn. take off. Stum'bling-bloeky n. Mea e hina ai;
2. E maihe. Syn. peel. kumu hoohihia.
3. E hooueoneo. Syn. make destitute. St Amp, 71. Kumu i koe.
Strip, ju He apanaloihi; moliua. St<kn, V. E kuli kax>epeiao; ekullkuU.
Stripe, 1. Onionio. Stjknt, V. E keakea ka ulu ana.
2. He hili; he paopao. Stunt'ed, adj. A-a'; i-i'i.
Strlp'Iing, 71. He keiki kane ui. Stii'pe-fae'tion, n. Ka maeele ana o
Strive, v. 1. E hooikaika. ke kino, o ka noouoo paha.
2. E hakaka; aumeume. Stu'pe-fy. V. 1. E hoomaeele.
Stroke, n. 1. He kui hahau; hili. ; 2. E ka noonoo.
kaili i
2. He kaha. Stroke of the pen, kaha Stu-pen'doiis, adj. Nui weliweli.
ana o ka peni. Stu'pid, adj. Unea; naaupo; lo'lo'.
3. A good stroke qf business, puka pono Stu-pid'ly n. A no unea; kualala.
,
T
Ta'ble,
ab'er-na-ele,
n. 1. Papa.
n. Halelewa.
Multiplication ta-
take breath, e hanu; e hoomaha. To
take care, e akahele; e malama. To take
doitm, e hoohaahaa. Syn. write down,
ble, papa hoonui. e kakau iho. Take down pride, e hoo-
2. Dining table, -psLpa, Siina,; papa kau- haahaa i ka haaheo. Takedown a house,
kau. e wawahi i ka hale. To take effect as a
3. Writing table, papa kakau. law, e lilo i kanawai. To tale effect as
Ta'ble, v. E waiho ma ka papa. Table medicine, e naha'. To take hcr.rt, e hoo-
a bill, e waiho ka bila ma ka papa. lana i ka manao. To take heed, e uoo-
Tab'leau (tab'lo), n. He hoikeike o noo pono. To fate tn, e hoopuuihei; e
ka poe ola me he mau kii la. hoopuni. To take in sail, e li ka pea.
Ta'ble-land, 7i. Aiua papa. To take in the meaning, e hoomacp«.,po.
Ta'ble-si obn, n. Puna nui. To take in ha7id, e hoao e hana. lo take
Tab'let, n. Papa liilii, mea kakau. leave of, e haawi i ke aloha hooka;>
Ta'ble-talk, n. Ke kamailio ma ka wale. To take notice, e nana mai. To
papa aina. take offJ e wehe. To take on one's self,
Ta'ble-turn'ing, n. Ka hoonaue la e hapai i ke kaumaha. To take offence,
ana o na papaaiua e na uhaue lapu, e hunu. To take out a stain, e holoi i ka
wahi_a kekani poe. ?aele. To take part with, e kokua pu.
Ta-bob', n. He kapu. 'o take place, e ko. To take root, e hoo-
Tab'u-lar, adj. Papa. A tabular view, kumu. To take advantage of, e apo i ka
he hoike papa. pomaikai; e hana maaka. To take the
Tab'u-late, v. E hoonohonoho papa. air, e hele i ka holoholo. To take to
Tac'it, adj. Ekemu ole. Tacit consent, heart, e hookomo ma ka naau. To take
ae ekemu ole. up, e hapai ae. To take up the time, e
Tac'it-ly, adv. Me ka ekemu ole. hoopiha i ka manawa. To take up arms,
Tac'l-Curn, adj. Ekemu ole; mumule. e hoomakaukau no ke k;;ua. To take
Syn. silent. time, e lawe 1 manawa kupono. To tale
Tack, n. 1. Kui liilii kakia moena. up residence, e nohopaa. To take uj) a
2. Kaula hoopaa pea. thieft e hopu i ka ainue. To take up
3. Hoopii moku. room, e hoopiha wale. To take up a
Taek'ie,«. 1. Ka likini me na jwno e note, e hookaa i ka bllu aie.
ae o ka moku. Take'ln, n. He hoopuniwale; he halua.
2. Fishing tackle, na lako no ka lawai'a. Taking, adj. Onou. Syn. allurinj?.
3. Kaula huki o ka palaka. A taking way, he ano onou; hoomali-
Tack'le, v. 1. E hookomolio i ke kaa. mali.
2. E apo; e lalau lima aku; e hoopaa. Take'off, n. He hana e hoohenehene.
Tact, n. Noeau; maiau. Tale, TO. 1. Kaao; moolelo. Syn. story.
Tae'ties, n. Ka ike e pili ana i ke kaua. 2. Heheluna. Syn. number; count.
Tag, n. 1. He hoailona kau mawaho o Tale'bear-er, n. Holoholo olelo.
ka ukana. Tal'ent, to. 1. Talena.
2. Dog tag, hoailona ilio. 2. Noeau; akamai. Syn. ability.
Tag, V. E hahai koke mahope.
Tail, n. 1. Tail of a fish, he hivL. Tal'ent-ed, adj. Noeau; makaukau
Tail of an animal, he huelo.
Syn. able.
2.
3. Tail of a cock, koola; puapua,
Tales'man, to. Panihakahaka ma ke
jure.
4. Tail of a kite, kakaiapola.
Tail, V. Tail on or tail after^ e hahai mai T£|lk, TO. Kamailio. Ixmd talk, walaau.
mahope. T^lk, V. 1. Talk quietly, e kamailio.
Tuil'or, n. He tela; mea hmnuhumu Syn. converse.
lole. 2. Talk altogether, e hoo-uwauwa; e
Taint, TC. He kina' he hauna.; hauwalaau. Syn. gabble.
Taint, n. E hoohaumia; e hauna. Syn. 3. Talk foolishly, hoohauhili; kualau-
corrupt. wiU.
Take, v. 1. E lawe hopu e hoopaa.
; e ; Talk'a-tlve, adj. Walaau wale. Syn.
2. Take airily e hoopololei i ka pu. To ibquacious.
TALL 205 TEDIUM
Tail, a4j. Klekle. Tall and slender,
Me ^a *"^"-
puhio. ?tlt*e* ful-ly i «^^-
Tal'low.n. Ailabipl;ailahipa. Taste'less, arfj. Hukahukai; ono ole.
Tal'ly, E ku-like. Syn. agree. Keep
V. Syn. insipid.
tally e malama i ka helu.
f Tat'ter, n. Mea weluwelu.
TaPly-man, n. Kanaka malama helu. Tat'tle, V. E holoholo olelo.
Tal'on, n. Ka maiuu o ka manu. Tataier, n. Holoholo olelo. Syn. tale-
Tam'a-ble, adj. Hike ke hoolakalaka bearer.
la. Tat-too', n. Ka hookani pahu o ke
Tatn'a-rlnd, n. Kalaau wi; hua wi. ahiahi, no na koa e hoi i ko lakou wa-
Tiinie, adj. Laka. 1. hi noho no ka po.
2. Syn. dull.
Hoih'oi ole. Tat- too', V. E kakauhi; e kakaukaha.
Tame, v. E hoolakalaka. Taunt, V. E loiloi e nuku. Syn. sneer
;
U
Ublq'nl-toiig, adj. Ma na wahl a ^n'al-ldyed', adj. Makamae. Syn.
pau. Syn. everywhere. pure.
Ud'der, n. Ka u o na holoholona. Un-^l'ter-a-ble, adj. Loll ole; onipaa.
Syn. unchangeable.
Ug'li-nesB, n. Ino; inoino. Un-a'mi-a-ble, adj. Kaki; keemoa,
t'g'ly, adj. Inoino; pou'hu. _Syn. cross.
Ul'cer, n. Mai puha' ; aal. U'na-nlm'i-ty, n. Lokahi o ka ma-
nao.
Ul'cer-ofis, adj. Aai. U-nan-i-mo&s, adj. Lokahi.
IJl-te'ri-or, adj. Hope; mahope.
t'l'ti-mate, ad/.Hope loa. Syn. final. U-nan'i-moJis-Iy, adv. Me ka lokahi,
Un-&n'swer-a-ble, adj. Hiki ole ke
Ul'ti-mate-ly, adv. Mahope; mahope paniia; oiaio.
„ loa. Syn.
finally.
Un-an'swer-a-bly, adv. Hiki ole ke
X,l'ti-nia'tuna, n. Olelo hope loa. ^hooleia.
ri'tra, adj. Hala loa. Syn, extreme. Un'as-sum'ing:, adj.
Um'brage, n. Huhu; ukiuki. Syn. Akahai; hookie-
^ kie ole,
oflFense.
Un'a-Tail'lng, adj. 1. Makehewa; wai-
Um-bra'geoiis, adj. Malumalu. Syn. wai ole.
shady. 2. Inea. Unavailing labor, hana inea.
Fm-brel'la, n. Mamalu; lou'lu. Syn. ineffectuaL
^
Um'pire, n. Mea nana e hooholo i ka Un'a-vdid-a-ble, adj. Hiki ole ke pale
pono iwaena o na aoao elua. ^ia, Syn. inevitable.
Un. He mamala hua olelo e hoike mai-
Un'a-ware', adj. Ike ole; manao ole.
ana 1 ka nele.
Fn-a'ble, adj. Hiki ole. Un 'a- wares,' adv. Hikilele; manao ole
Un'ae-cept'a-ble, adj. Makemake ole la 'ku. Syn. suddenly.
^ ia. ' Un-bal'aneed, adj. 1. Kaulike ole.
T'n'ac-com'plislied, adj. Hooko ole la. ^ 2. Noonoo kupono ole.
Un'ac-€6unt'a-ble, adj. Pohihihi;ma- C^nTbe-com'ing, adj. Kupono ole. Syn.
^ opopo ole. ^ unsmtable.
ITu^ae-quainf ed, ad). Ike ole. Un'be-lief, n. Naau hoomaloka, Syn.
rn'ad-vis'a-ble, adj. Kupono ole. ^ infidelity.
Syn. inexpedient, Un'be-liev'er, n. He aia'; hoomaloka;
Un'ad-vis'ed-ly, adv. Me ka noonoo ^hoomalau.
Un'be-liev'ing, a4j. Manaoio ole: hoo-
Un,':a.f-feefed, adj. 1. Ano maolL maloka,
Syn. natural Un-bend', v. 1. E hoo-alualn.
2. Hookamaui ole, 2. E hoolauna;e launaoluolu.
UNBENDING 215 UNDERSELL
Un-bend'lng, aclj. Oolea; paakiki. Syn. Un'-€Oii-dI'-tion-al, adj. Pau loa; koe
inflexible. ole.
Un-bi'ased, adj. Ewaewa ole. Syn. Un-ccin'quer-a-ble, adj. Pioole. Syn.
unprejudiced. invincible.
Un-bid'den, a4j. Kahea ole ia. Syn. Vn-edn'sciotks, adj. Noonoo ole; lilo
uninvited. ka noonoo.
Un-l>ind, V. E wehe ae; e wehe i ka Un-€6n'8ciofis-ly, adv. Me ka noonoo
nakii. ole e mamua.
Un-blem'isliied, adj. Kina' ole. Un-edn'sciotis-ness, n. Lele o ka noo-
Un- blest, Hoopomaikai ole ia.
adj. noo* ka noonoo ole.
Un-blAgh'ing, adj. Honekoa. Syn. im- Un-con'sti-tu'tion-al, adj. Ku-e' i ke
pudent. kumu kanawai.
XJn-born, adj. Hanau ole ia. Un-edn'sti-tu'tion-al'i-ty, »i. Keku-e'
Un-bo'soiin, v. E hai pau loa. ^anai ke kumukanawai.
Un-bo6nd'ed, adj. Palena ole. Un'€on-tr61'la-ble, adj. 1. Hiki ole
Un-brok'en, adj. Wa'hi ole ia. Syn. ke hoolakalaka ia.
entire. 2. Hiki ole ke uumi ia. Syn. ungov-
Un-bGckle, v. E wehe I ka plhipihi. ^ernable.
Un-bur'ied, adj. 1. Kanuoleia. Ila'eon-vert/ed, adj. Hoohuli ole ia.
2, Hoolewa ole ia. Un-eofip'le, v. E hookuu.
Un-bur'den, v. 1. E kala i ka haawe. Un-€our'te-o<is, adj. Makoe-a. Syn.
2. E hai pau mai 1 ke kaumaha o ka uncivil; rude.
naau. Un-€outh', adj. Hemahema; kaialile.
Un-btki'ton, V, E hemo mai ka pihi. Syn. awkward.
Un-cea8'iiig, adj. 1. Pau ole; na ole. yn-cov'er, v. E wehe i ka uhi.
2. 'Mau. Syn. unending; ceaseless. Une'tion, n. Ka poni ana.
Un-cer'tain, adj. Maopopo ole; kana- Un-daunt'ed, adj. Wiwoole; koa. Syn.
luaia. Syn. doubtful. intrepid.
Uu-cer'tain-ty, n. He kanalua; kula- Un'de-ceive', v. E hoike i ka wahahee.
naTana. Syn. doubt. Un'de-ni'a-ble, adj. Hiki ole ke hoole
Un-ch.anl^e'a-ble, adj. Luli ole; loli ^ia; maopopolea. Syn. indisputable.
ole. Un'de-ni'a-bly, adv. Maopopolea. Syn.
Un-eh&r'i-ta-ble, adj. Aloha ole; lau- ^ indisputably.
lea ole. Un'd«r, prep, and adv. Malalo iho.
Un-chaste', adj. Maemae ole; haumia. Un'der-bld', v. E emi iho ma ke koho
Syn. impure. ^ana.
Un-ehrlst'ian, adj. Ku-e' i ke ano Un'der-brtish, n. Nahelehele o kaulu-
kristiano.
^ laau.
Uu-civ'll, adj. Makoe-a'; kamaniha.
Syn. impolite. yS'der-cldS^ing \
^' ^^ ^^^^ palemal.
Un-civ'il-ized, adj. Naaupo; kuaaina. Un'der-eur'rent, n, Ke au o kahi ho-
Un-civ'il-ly, adv. Makoe-a'. Syn. im-
^ honu; ke au ilalo loa.
politely; rudely. IJn'der-go', v. E hoomanawanui.
"Un-cle, n. Makuakane ma ka hanauna. Undergo pain, e hoomanawanui
Un -clean', adj. Maemae ole; paele; i ka
eha.
paumaele. tJn'der-grrftd'u-ate, n. Haumana i pu-
Un-elean^uegg, n. Paumaele; haukae. ka ole mai ke kula nui.
Un-cloud'ed, ad,?- Alaneo. Un'der-ground, adj. Iloko iho o ka
Un-clo8e', V. E wehe ae. honua; malalo iho o ka lepo. Syn. sub-
Un-coii', E
ko-a'.
V. terranean.
Un-come'ly, adj. Nanl ole; pou'hu. Un'der-growth, n. Nahelehele o ka
Un-c6m'fort-a-ble, adj. Oluolu ole. ululaau.
Un-cdrn'moii, adj. 1. Kakaikahi. Syn. Un'der-h&nd, adv. Huna'; epa.
rare. yn'der-lie', v. E waiho malalo iho.
2. Anoe. SYN.unusuaL Vn'der-line', v. E kaha malalo iho.
Un-cdm'mon-ly, adv. 1. Loa. Un- Un'der-llng, n. Mea noho kauwa
commonly bad weather, he wa ino loa. Un'der-mine', v. 1. E eli malalo iho.
tjn-eoxu-mu'ni-ca-tive, adj. Ekemu 2. E hoonawallwali. Undermine the
ole. health, e hoonawaliwall I ke ola kino.
Un-cdm'pro-mif'iiig, adj. 1. Laana Vn'der-neath', prep. Malalo iho.
ole; lauleaole. Un'd«r-pln'nlng, n, Na koo; na pai-
2. Ouipaa. Syn. firm pal o ka hale.
Un'con-cern', n. Unea; hoomalau. un'der-rate', v. E koho malalo iho o
Syn. indiffbrence. ka mea kupono.
tJn'con-cern'ed-ly, adt>. Wnle. To look Un'der-Bcore', v. fifes underline.
unconcernedly on, e nana wale aku no. tn'deT-B61V, V. E kuai emi i ko hai
2. Me ke ala ole mai o ka mauao. kual.
UNDERSIGNED 216 UNHANDSOMELY
l&n'der-sigrned', adj. Kameanonaka Un'ex-pect'ed-ly, adv. Manao ole la;
^ inoa malalo iho. lohe ole ia. He arrived unexpectedly
IJn'der-stand', v. E hoomaopopo. kumaioiame ka lohe ole ia; or, me
t'n'der-stand'ing, n. Ka noonoo. ka manao ole ia.
Un-fail'ing, adj. Mau; pau ole.
IJn'der-strap'per, n. See underling. Un-fair', adj. Paewaewa; kapakahi.
IJn'der-take', r. Ehoao. Syn. attempt. Un-fair'nes8, n. Ewaewa; kapakahi
1Jn'der-ta.k'er> n. Kanaka hoolewa ku- o ka hana.
^papau. Un-faith'ful, adj. Malama pono ole.
Un'der-tak'ing, n. He hana; oihana. Un-fash'ion-a-ble, adj. Kuaaina; ku
ole i ka mea mau.
^ Syn. enterprise.
IJn'der-tone, n. He leo haahaa; leo ha- Un-fast'en, v. E wehe.
^wauawana. Un-fatli'oin-a-ble, acZj. Hohonu loa;
lipolipo.
Un'der-tow, n. Ka au malalo iho o ka
Un-fav'or-a-ble, adj. 1. Kuponoole;
^ilikai, eholo ku-e' i ka au oluna.
tjn'der-val'ue, r. JSee underrate. maikai ole. Unfavorable weather, wa
kupono ole.
Un'der-writ'er, n. Kanaka kakau inoa 2. Oluolu ole maliu ole ku-e.
; ;
2. Pualu. Un'ob-tru'sive,
*"
adj. Akahai. Syn.
U'nlt, w. Mea hookahi. ^ modest.
U-nite', V. E hoohui; e hookuikul. Un-ds'ten-ta'tlotls, adj. Hoohiehie
U-nit'ed-Iy, adv. Alu pu. To work ole; akahai.
^unitedly, e alu pu ma ka hana. Un-pack', v. E wehe i ka mea i hoa ia
IJ'nl-ty, n. 1. Lokahi. ai haoiapaha.
2. Mea hookahi. Un-pal'at-able, adj. 1. Onoole.
tl'nl-vers'al, adj. Mai o a o; a pau loa. 2. Ku ole i ka makemake.
U'nl-vers'al-ism, n. Ka manaoio e ola Un-par'al-lel-ed, adj. Lua ole; like
mau loa'na kanaka a pau ma ka lani. ole.
fl'ni-vers'al-ly, aJi'. Maioao. Un-parlia-ment'a-ry, adj. Ku ole i
y'ni-verse, n. Na an a \)i\\\. na rula.
U'nl-vers'ity, w. Kula uui; kahi i ao- Un-p6p'u-lar, adj. Makemake ole ia
la'i na ike a pau. e ka lehulehu.
Un-Jftst', adj. Pono ole; paewaewa; Un-pdp'u-lar'i-ty, n. Hoowahawaha
hoopono ole. iae k a lehulehu.
Un-kind', adj. Lokomaikai ole; lokoi- Un-prec'e-dent-ed, adj. Ike ole ia
no. mamua; mea hou.
Un-kind'ly, adv. Lokoino. Un-prej'u-diced, adj. Hoopono. Syn.
IJn-knowMng-ly, adv. Me ka ike ole; just.
me ka naaupo. Un'pre-tdnd'ingr, adj. Manao akahai.
Un-known, Ike ole ia. adj. Un-prln'cl-pled, adj. Manao ole i ka
Vn-lade', v. E hoolei ukana, pono; Ino loa.
Un-law'ful, adj. Ku-e' 1 ke kanawai. Un'pro dftc'tive, adj. Hua ole; panoa.
Syn". illegal. Un-pr«5rit-a-ble, adj. Waiwai ole;
Un-lj^w'f ul-ly, adv. Me ke kanawai ole. makehewa.
UNPROFITABLY 218 UNVARNISHED
Un-prSrit-a-bly, adv. Makehewa. Un-sigbtly, adj. Kohu ole i ka Ike o
Vn-prdm'is-ing:, adj. Kohu pono ole ka maka; inoino.
ana. Unpromising weather, wa e kohu Un-skill'ful, adj. Akamai ole. Syn.
pOQO ole ana. clunasy.
Un'pro-pi'tiofis, adj. Kue; pono ole. Un-so'ci-a-ble,adj. Naanaa; launaole.
Syn. adverse. Un'so-phig'ti-cat-ed, adj. Hookamani
Un-quaPi-fied, adj. Makaukau ole; ole; oiaio; maalea ole.
kuporio ole. Vn-s6unii', adj. 1. Popopo. Syn. de-
Un-ques'tion-a-ble, adj. Oiaio maoli. cayed.
Un-ques'tion-a-bly, adv. Oiaio no. 2. Oiaio ole. Syn. insincere.
Syn. certainly. 8. Paa ole. Syn. defective.
Un-rav'el, v. E hoomohala. Un-spar'lng adj. Ana ole. With an
Un-reas'on-a-ble, o^/. L KvL ole i unsparing hand, me ka lima ana ole
kameapono. Un-speak'a-ble adj. Hiki ole ke oleic
2. Kaulikeole. olekehaiia. Syn. unutterable.
la; hiki
Un're-gen'er-ate, adj. Enemi i Ke Un-speak'a-bly, adv. Piha; hikl ole ke
Akua. hai ia. Unspeakably happy, hauoli pi-
Un're-lent'ing, adj. Menemene ole; ha. Syn. unutterably.
hoomauhala loa. Un-sp6t/ted, adj. Paele ole; maemae.
Un're-li'a-ble, adj. Hikl olekepau-
lele ia.
Un-sta'ble, adj. Lauwili wale; loli
Un're-mit-ting, adj. Mau; pan ole. wale. Syn. inconstant.
^Syn. ceaseless. Un-8tead'y, adj. OuionI; luliluli.
Un're-served', adj. Koeole; huna' ole. Un-strfing', adj. 1. Uluhua, Nerves
tn're-serv'ed-ly,adv. Koeole; pan loa. unstrung, uluhua ka manao.
IJn-rest', n. Ka pihoihoi mau; maha Alualu.
2.
ole.
Un'sftc-cegg'ful, adj. Hoka; kulea ole;
Uti-riglit'eoiis, adj. Hewa; pono ole. lanakila ole.
Un-right/eotks-ness, n. Hewa. Syn. sin. I7n-guit/a-ble,a<^'. Kupono ole. Syn.
Un-ripe', arf;. Ooole;maka. unfit.
Un-ri'valed, adj. Lua ole pookela. ;
Un-tam'a-ble, adj. Hiki ole ke hoola-
Un-roll', V. E uholn.
Un-roof, V. E hoohemoike kaupoko, Un-thank'ful, adj. Aloha ole. Syn.
Un-rtkrfled, adj. 1. Lai; malie; ma- ungrateful.
lino.
Un-tblnk'ing, adj. Noonoo ole.
2. Pihoihoi ole. Syn. calm. Un-thrlft'y. adj. Syn. shiftless.
tJn-ru'ly, adj. Hookuli hoolohe ole. :
Un-tie', V. E wehe i ka nipuu.
Un-sad'dle, v. E wehe i ka noho lio. Un-til', prep. 1. A. Wait until night,
Un-safe', adj. Main ole; pilikia. e kali a po.
Un-sal'a-ble, adj. Lilo ole ma ke kual. 2. A hiki. Until it is time, a hiki i ka
Un-sanc'ti-fied, ac^'. Huikala ole ia; manawa.
hewa. Un-time'ly, adj. Wa kupono ole. Syn.
IJn-sat'is-fac'to-ry, adj. Kux>ono ole unseasonable.
i kamanao. Un-tir'ing, adj. Luhi ole. Untiring
Un-sa'vo-ry, acy. Mikoole. ^ industry, makaala luhi ole.
JJn'to, prep. I;ia. Syn. to.
Un-serew', V. 1. E wehe i ka meal
will ia.
Un-told', adj. I hai ole ia. Untold suf-
fering, popilikia i hai ole ia.
2. E wehe i ke kul nao. Un-to^ward, adj. 1. Popilikia. Unto-
Un-scru'pu-loiis, adj. Manao ole i ka
pono; mahiehie. Syn. unprincipled. ward events, naouli popilikia.
TJn-seal', v. E
ka sila. Avehe i
2. Ino; kolohe. An untaward man, he
Un-search'a-ble, adj. Loaa ole ma ka kanaka kolohe. Syn. perverse.
imi. Syn. inscrutable. Un-trav'el-ed( ^. Hele ole ^^
Un-tr6d'den ° ^^' ""^^^ ^^^ ia_
Un-sea'son-a-ble, adj. Wakuponoole. \
waiwai.
Up-heave', v. E kiola iluna. _2. Ke ano kokua.
Up-hill', adj. 1. luka. Use'less, adj. Makehewa; waiwai ole.
'2. Uphill work, hana inea; hana oolea
Up-hold', V. 1. E kokua. tjse'less-ly, adv. Poho'; makehewa.
2. E koo. Uphold the power, e koo i ka Ush'er, n. 1. Luna hoonoho i ka poe o
mana. ke anaina.
Up-hol'ster-er, n. Kanaka hana 1 na ^ 2. He kokua kumu.
lako hale. Ush'er, v. 1. E hookomo; e kai. Ushered
Up-liol'ster-y, n. Na lako oloko o ka into a room, kai ia iloko o ke keen a.
^nale. _ 2. _ Usher in the day, e wehe i ke alaula.
Up'land, n. 1. AinakuahiwI;ainaouka. U'su-al, adj. Mea mau; mea i maa.
2. Upland taro, kalo o ka aiua maloo. U'su-al-ly, adv. He mea mau.
Up-lift', V. E
hapai iluna.
tj'su-rer, n. Kanaka hoopukapuka da-
Up-6n', prep.1. Ma; maluna.
la.
^2. I. t/po/i arrtvai, i kahiki ana'aku. U-su'ri-otks, adj. Hoopukapuka ino.
tjp'per, adi. Maluna. Upper room,
keeua maluna. U-8urp', V. E kaili hewa; e lawe wale.
Up'per-hand', n. Ka lanaklla; ka _ Usurp authority, e lawe wale i ka mana.
mana oi. Syn. ascendency. U'sur-pa'tion, v. Ka lawe hewa ana.
Up'per-most, adj. Maluna loa. U-surp'er, n. Mea i lawe wale i ka po-
tlp-ralse', v. E hoala iluua; e paipai _no o hai.
U'su-ry, n. Hoopukapuka ino i kedala.
iluna.
U-ten'sil, n. Mea hana; mea lawelawe.
tlp'right, adj. 1. Kupono; kupololei.
U-tll'i-ty, n. Pomaikai.
SYN. perpendicular. Ut'inost, adj. Hope loa: loa.
2. Hoopono. Syn. honest. U-to'pi-an, "adj. Makehewa; io ole Syn.
<^p'right-ne88, n. Kuonoono o ka
^ useless.
II oho ana; hoopono.
Ke ala ana mai. Ut'ter, a4j. Loa. Utter destitution, nele
l(jp'ris-lng, n
^loa.
Up'roar, n. tie haunaele; uluaoa. (Jt'ter, V. Eekemu;ehai.
Up-robf, V. E hehu. Ut'ter-ance, n. Olelo; kahai ana.
Up-s^f, V. 1. E hookahuli. Syn. over-
turn. Ut'ter-ly, adv. Loa. Utterly miserable,
2. E hoohaninl. oki loa.
tv'Hliot, n. He hopena. Syn. final Ut'ter-most, adj. Loa. Save to the ut-
issue. termost, e hoopakele loa.
Up'start, n. He mea 1 lele mai ka 111- Ux-o'ri-oAs, adj. Pili loa i ka wahino
kole a i ka waiwai uuL mare.
VACANCY 220 VEGETABLE
V
Va'can-cy, n. He hakahaka; wahi V&l'u-a'tiou, n. Ka hoonohonoho wal
kaawaie. wai.
Va'cant, adj. 1. Kaawaie; kawaha. Val'ue, n. Kumu lilo; waiwai.
2. A vacant place, kahi koo kahi kaa-
; Val'ue, v. 1. E manao. Value highly,
waie. e manao nui aku. Value slightly, e ma-
3. A vacant expression of countenance, nao liilii aku.
he helehelena neie i ka hoihoi. 2. E hooholo i kekumukuai; ehooho-
Va'eate, v. 1. E waiho kaawaie. lo 1 ka waiwai.
2. E waiho aku. Vacate an office, e wai- Valve, n. He pan!.
ho aku i ka oihaiia. Van, «. 1. Hunalewa.
Va-cfi'tion, n. Wa hoomaha. 2. Kaahalihali ukana.
Vac'ci-nate, v. E o lima. Vane, n. Ane makani.
Vae'cine vi'rus, n. Pahiheehee o lima. Van'-guard, n. Ke kulana mua oka
Vac'il-late, v. E kulanalana; e loli puali koa ma ka huakai; hunalewa.
wale. Syn. waver. Van'ish, v. E nalo koke aku. Syn.
Vac'il-la'ting, adj. Kulanalana; lau- disaj)pear.
wlli^ Van'i-ty, n. Kilohi; haakei.
Va-cu'i-tyl He hakakaka; kahikaa- Van'quish, v. E hooauhee; hoopio.
Vac'u-um J wale; wahi ole o loko.
* Syn. conquer.
Va'de-me'eum, n. Mea lawe pu. Van'tage-ground, n. 1. Ke kulana
Vag'a-bond, n. Aea haukae; he hoo- mua.
malau. 2. Ka oi o ka pomaikal.
Va'ga-ry, n. Noonoo ulu wale; noonoo Va-por, w. 1. Vapor of steam, mahu.
kupono ole. 2. Ohu. Syn. fog.
Va'gran-cy, n. Ka aea wale; noho Va'ri-a-ble, adi. Lauwili; loli wale.
wale. Syn. changeable.
Va'grant, n. See vagabond. 2. Variable as wind, pahili lauwili. ;
w
W
W ^d
Wade,
,
^b'ble,
n.
V.
Umokl
E
V. E onioni;
i>n.
hele iloko o ka wai.
e naue. Wam'pmn, n. Lei lehu o
oia ko lakou dala.
Wan, adj. Hakeakea. Syn. pale.
Wand, n. He kookooloihi;
na Inikiui»
hooakaaka. wale.
"Wag'on, n. Kaa lio. War, n. Kaua.
"Wag'on-er, n. Mea hookele kaa. Wjir'ble, v. E memele me he manu la.
Wail, n. Leokaniuhu'; uwe; leopihe' Wftr'bler, n. Manu memele.
W^aist, n. Ka puhaka. W^r'-cry, n. Leo hoo'ho kaua.
Waist'band, n. Kaei puhaka. Ward. n. 1. Keiki hanai.
Waist'coat, n. Puliki. Syn. vest. 2. Heapanamaloko o ke kulanakau-
Wait, V. 1. E
kali; e kakali. hale. Syn. precinct.
2. E lawelawe. To wait on the t&hle, 2. Keena o Ka ha le mai.
e lawelawe ma ka papa aina. W^rd'en/ „ Kahu malama; lunakl-
"Wait'er, ». 1. Mea lawelawe ma ka W^rd'eri "* ai.
papa aina; he kuene. Ward'robe, n. 1. Wahl e malama lole.
2. He pa palahalaha mea lawe at. He ahu lole komo.
2'.*
oe.
"U'ell, adj. Mai ole; ola pono. Where, adv. Ma kahi; mahea; ai ma-
Well, adv. 1. Pono; mekapololel. hea.
2. Ae, Well, and what did he sayf Ae, Where'a-bonts', adv. 1. Mahea la.
a heaha kanaolelo? i
2. Wahi noho. His whereabouts, kona
Well'-be'ing, n. See welfare, wahi noho,
Well'-bred, adj. Ao pono ia; mikioi. Where-as', adv. Oiai; no ka mea. Syn.
Well'-in-formed', adj, Noeau. Syn. since.
intelligent. Where-by', adv. Mamuli o ia mea.
AVHEREFORE 227 WIGGLE
"trhere'fore, adv. 1. Nolaila. Syn. White'ness, n. Keokeo.
thtjrcforG. White'-wash, n. Wai puna, mea hamo,
2. No ke aha la. Syn. why. White'w9,sh, v. E palaina; e hamo
Whfere-in', adv. 1. Ma ka inea hea la. puna.
2. Kahi. Wherein he trusted, kahi ana Whlth'er, adv. 1. I hea? Whither away,
i paulele ai. 1 hea aku nei.
Where-dr, adv. Kamea. Whereof he 2. Ma kahi. Whither I go, ma kahi
spake, ka mea ana i olelo al. au e hele ai.
TThere-en', j ^ j^r^
j^ mea.
Whlth'er-so-ev'er, adv. Ma kahi; ma
kauwahi. Whithersoever the pilot listeth,
"Wher-ev'er, i j
""^'
Makahi. Mlier- ma kahi a ka pailaka e makemake ai.
"Where'so-ev'er, i
ever you go, Whit'ing, 71. Poho aeae.
ma kahi au e hele ai. Whlt'tle, V. E kolikoli me kapahi.
TVhere'wltii-»l', adv. Me ke aha la. Whiz, V. Eoeoe; me hepokala i kona
Whet, V. 1. E hookala. Syn. sharpen. lele ana.
2. E hoala;hoo-eueu. Syn. excite. Who (hu), pron. 1. Ka mea.
"Whetti'er, jjron. 1. Whether of the two, 2. "Owai?
owai o laua. Who-e v'er, pron. Ka poe ka mea. ;
ka wa
Whoop, 71. Hoo'ho hoohenehene.
Whilst, I ^^' ^^** ;
i ;
1. Syn. as.
Whoop'lng-cough (hobp'ing-kawf),
Whim, n. He manao i ulu wale mai. n. Kuuu kalea.
Whiin'per, v. E uwe. Syn. cry. Whore, n. Wahine hookamakama.
Whim'si-cal, adj. I'-o ole. Whose, pron. Ka mea nana; nawai?
Whine, n. 1. Leo uwe o ka ilio. ka'wai?
2. Leo ohumuhumu.
Whin'ney, v. E i'hihi'. Syn. neigh. Who's^a-'ev'er i
^^^^- ^^ ^^^' ^^ P^^'
Whip, w. 1. Laau hahau; laau hili. Why, adv. No ke aha.
2. Luna akoakoa i na hoa o ka aha- W^ick, n Uwiki.
olelo o Beritania uo ke koho ana. Wick'ecl, adj. Hewa; ino. Syn. sinful.
Whip, V. E hili; e hahau. WIck'ed-ness, n. Hewa; ino. Syn.
Whlp'ple-tree, I
Laau hoopna ike iniquity.
Whifne-tree, }
"' kaulahukioke W^ick'et, n. Puka komo haiki.
kiia a oo-palau paha. Wide, adj. Laula'; akea. Syn. broad;
Whip'stock, n. Au o ka laau hili. extensive.
BVN. whip handle. Wide'ly, adv. Akea. Syn. extensive-
Whir, n. Leo kamumu.
Syn. whiz. ly.Widely known, ike akea ia.
Whirl, V. E will; e kaa; kakaa; ninlu, Wid'en, v. E hoO-akea; e hoopalaha-
Whirl'-wlnd, n. Puahiohio; makani laha.
]»ukiki. _ Wid'ow, n. Wahihe karte make.
W^hiil'pool, n. MImilo. Wid'ow-er, n. Kane wahine make.
Whisk, V. E kahili. "Wid'oTv-hotid, n. Ka noho ana he
Whisk'er, n. UmiumI ma ka papalina. wahine kane make.
Whis'key,^
"• Waionakulu
waiona.Kuiu. Width, Ka laula'; ke akea.
71.
hele.
"Wink, E imo; awihi.
V.
"Word'y, adj. Paapu na olelo. Syn. Wreath, n. Lei. Syn. garland. Wreath
verbose. for the neck, wehi.
Work, n. Hana. Wreathe, E kau ka lei; e hoo-lei.
v. i
X
X e'hec (ze-bek),
kiakolu e holo ana
nahonua.
n. He moku
ma ke
liilil
Kaiwae-
Xy-I6g'ra»pher (zi-log'ra-fer), n.
Mea kahakaha kii ma ka laau.
Xy-16g'ra-phy (zi-l<>g'ra-fy), n. Oi-
hana kahakana kii ma ka laau.
Xy'lo-graph (zi'lo-graf), n. Kil i ka- X'mas, n. Syn. .Christmas. La hanaa o
hakaha ia ma ka laau. lesu.
HalelUo
3 Section. Apaua.
Sen. Senate, Senator, Senior.
Q Sep., Sept. September. Sepetemaba.
Q, Question. Ninau. Seq. (Sequentes.) The following.
Q. C. Queen's Couuselo Loio kickie Keia mea ae.
ma Beritania. Serv., Serv't. Servant. Kauwa,
Q. E. D. (Quod Erat Demonstrandum.)
Sh., sh. Shilling. Silina.
Wliich. was to be demonstrated.
Sing., sing. Singular. Meahookahi.
Ka mea e wehewehe ia'na.
Q. M. G. Quartei Master General. S. Lat. South Xiatitude. Latitu Hema.
Luna Nui no na lako koa. S. M. Short Meter.
Qt., qt. Quart, Quantity. Kuata; Soc. Society. Hui.
kuaniti. S. of Sol. Songs of Solomon. Na
q. V. (Quod vide.) "Wh-ich see. E Mele o Solomon a.
nana ia mea. Sq. Square. Huina-ha-like.
Qy. Query. Ninau. Sq. ft. Square feet. Kapuai kuea.
Sq. Square inches. Inlha ku'fea.
B Iri.
Ha.wa.iie.ra Equ.ivalents.
L NAMES OF MEN.
ge'cil, Kikila or Kekila. Maka po'
wehiwehi.
A.-a-ron« (Ar'un), Aarona. Kiekie; ^e'phas, Kepa. Pohaku.
_hiehie.
A'bel, Abela. Hanu: mahani. Charles, Kale. Manao koa.
A-bl'Jah, Aoaia. O Ke Akua ka Ma- Chris'tian, Kristiano.
^kua.
ollSde'-"" i
Kalandlo. Oop,.
Ab'ner, Abenera. Makua o ka Ma-
_lamalama. Clem'ent, Kelemenete. Ahonui.
A'bra-bain, Aberebama. Makua o €or-ne'li-ii8, BLorenelio.
^ka lehulehu. QfrvLSf Kuro. Ka La.
Ad-am, Adamu. Lepo ulaula. D
Al'bert, Alapaki. Kaulaua; alohilohi.
Al'ex-au'der, Alekanadero. Ke koa I>an, Dana. Lunakanawai.
^o ka'naka. Daii'i-el,Daniela. Luuakanawai lanl.
Al'fred, Alapai. Kakaolelo naauao. Da-ri'us, Dario. Mea hoopakele.
A'mos, Amosa. Ikaika; koa. Da'vid, Davida. Punahele.
An'drew, Aneru or Anelu. Hooka-
„naka.
An'tho-ny, Akonl. Makamae. i^d'gar, Eka or Ega.
Ar'cbi-bald, Aki. Koa maoli. Ed'mund, Ekeniana, or, Ailnene.
^ ICoa malama waiwai.
Ar'thur, Aka. Hanohauo. Ed'ward, Aikue', or Ailuene. Kahu
A'sa, Aka. Kauka kahuna lapaau.
; ^ malama waiwai.
^ug'tin* Ansetlna. No Augusetina. Ed'win, Ewinl, or Edewinl. Mea
_ hoiliili waiwai.
^u-gr^s'tus, Aug^seto. Kiekie; alii.
E'li, Eli. Keiki hanai.
E-li'ab, Eliaba. Ke Akua koua ma-
kua.
B^ld'wln, Balanlna. Hoa wiwo ole. E-li'as, Ellsai. Ke Akua ko'u Akua.
Eli'Jah, Ella.
liar'na-bas, Barcuaba. E'noch, Enoka. Laa.
Bar-thdl'o-mew, Baretolomeo. E'phra-iin, Eparaima. Hua uuL
Koiki koa. Eu-^ene, Eugene. Alii.
Ben'ja-niin, Benlamlna. Keiki o ka Ez'ra, Ezera or Ekela. Kokua.
lima akau.
«
L„u/|g -Ltii. Koawiwoole.
Ga'bri-el, Gaberiela. Kanaka o ke I
Lior'rin, liolena.
. Akua.
S(Sl'o-mon, Solomona.
papa.
Malu; kua- W
Ste'phen, Setepano. He lei alii. Wftl-ter, "Wala. E hoomalu ana i ka
puali.
William, Wilama or Uilama. Pa-
Th&d'de-u8, Tadalo. Ka mea naauao. kaua
Ev'l-irny*,' !
Ewalina. Like me Ewa.
€l«r;1;.,i, JKalara. Alohilohi.
€6-ra. Kora. Kaikamahlne; wahineui.
Cor-ne'li-a, Kureuella. Fftn'ny,
Fran'ceg, Fanl. Hookuu la.
M
Ma'bel, Mabela. Punahele.
Mad'e-line, Madelina. TaVi-tli4, Kapika. He dia.
Mar'ga-ret, Makaleka. He momi. V
Ma-ri'a, Maraea. Hoku o ke kai. *''
Ma'rl-oQ) Mariana. Farani no Mary. Vic-to'ri-i, Vitoria. Lanakila,
CHRONOLOGICAL TABLE
— OF —
Kona, Hawaii, finished and dedi- " —September. The disorderly conduct
cated. of Kaomi commences.
" —October. The U. S. ship " Peacock," 1833 March. Kaurkeaouli, Kamehameha
Capt. np Catesby Jones, arrives at III assumes the Government.
Honolulu. Revocation of most of the laws
1827 Februarys. Kalaimoku, son of Ke- imposed by Kaahumanu.
kuamanoha and Kanakahukilani, " —The Bethel Church built at Hono-
(w), died at Kailua, Kona, Ha- lulu.
waii, and Boki, his brother, ap- ** —Kaomi died.
pointed Governor of Oahu, and
guardian of the young King. 1834 February lU. First newspaper prin-
ted in Hawaiian at Lahainaluiiay
July 7. The ship " Comet," Captain called the " Lama Hawaii."
Plaisard, from Bordeaux, arrives " — June. Kamanele, daughter of Kuor
at Honolulu with the first Catho- kini, died.
lic Missionaries, Rev'd Messrs.
Bachelot and Short.
*'
—The newspaper "Kumu Hawaii"
commenced at Honolulu.
uly Ik. First Catholic Mass cele-
brated in Honolulu. 1835—First Hawaiian Almanac printed.
—October. " —Nahienaena, sister of the king,
*'
Marriage of Kinau, daugh-
ter of Kamehameha J, and Kahei- married to Leleiohoku, son of Ka-
laimoku.
heimalie, with M. Kekuanaoa. *' —December 16. John Young dies in
1828 September lU. Cornerstone of Wai- Honolulu.
nee church, in Lahaina, laid.
1^&—September SO— Robert Walsh, Catho-
1829 December 2, Governor Boki and his lic Priest,lands at Honolulu.
company, in the brig " Kameha-
meha" and schooner '"Becket,"
" — The newspaper (English) "Sand-
wich Island Gazette" commenced,
leave Honolulu for a voyage to the Honolulu.
South Pacific. " — December 30. Nahienaena died at
*' —Namahana Kekuai Piia, sister of Ka- Lahaina.
ahumanu, and wife of Laanui, 1837 April 17. Bachelot and Short return
died. to Honolulu on the brigantine
1830 March. Kaahumanu makes circuit " Clementine."
of Oahu ; during the year,
also,
Maui and Hawaii.
circuit of
" — May 20.—Mr. Dudoit, owner of the
" —August 3. The schooner " Becket"
" Clementine," hauls down her
flag and surrenders the vessel to
returns to Honolulu from the the Hawaiian Government under
South Pacific expedition and re- protest.
ports the brig ^'Kamehameha"
" —July English surveying ship
lost and Boki dead. 7.
" Sulphur," Capt. Belcher, and on
" —Disturbances in Honolulu by the Jwij/ iO, French frigate "Venus,"
party of Liliha, widow of Boki, Capt. dus Petit Thouars, arrive at
and daughter of Iloapilikane. Ku- Houohilu.
akini, brother of Kanhnvianu, ap-
pointed Governor of Oahu; order
—November Mr. L. Maigret, Catho-
2.
licPro-Vicar, arrived at Honolulu
restored. in the ship " Europa."
ISSl—September. The Lahalnaluna High " — Nov. 7. Extraordinary Tidal-wave
School opened. sweeping the coasts of the Ha-
'*
December 2L The Catholic priests sent waiian group.
out of- the country on board the " —November 23, —
Messrs. Maigret and
brig " Waverly," by order of Ka- Bachelot, Catholic Priesis, leave
ahnmann and landed at San Pedro, Honolulu by order of Govern-
California. ment.
248 CHRONOLOGICAL TABLE
1837 Aikanaka, son of Keohohiwa (w), and 1842 January. Kahieheimalie Hoapiliwa-
Kipookalani, and grandson of £6- hine, sister of Kaahumanu and
awe-a-Heulu, died. mother of Kinau and Kekauluohi,
••
—The streets in Honolulu, as now died.
existing, laid put. " —July Haalilio and Mr. Richards
8.
Commissioners, sail for the
as
1838— J. C. Jones, American Consul at United States and Europe to se-
Honolulu, superseded, and P. A. cure the recognition of Hawaiian
Brinsmade appointed in his place. Independence.
—
1839 April L Kinau, daughter of Kame- " —July. Doctor G. P. Judd takes ser-
hameha T, and Kaheiheimalie, wife vice under the Hawaiian Govern-
of Governor Kekuanaoa and Pre- ment and is appointed to fill the
mier of the kingdom, dies. The place of Mr. Richards.
next day the King appoints his " —
September. Mr. Charlton, English
cousin Kekauluohi as Premier Consul, goes to England via Maz-
(Kuhina Nui). atlan and is there removed from
*' — April 10. Kaikioewa, Governor of office. Before leaving, Charlton
Kauai, dies. appointed Mr. Alexander Simp-
" —May Hawaiian
10. Bible, first edi- son as the Consul, whom the King
declined to receive.
tion, finished printing at the Mis-
sion Press. " —December 19. The United States
'line 17. —The King, in Council, is-
acknowledge the Independence
of the Hawaiian Kingdom.
sues orders from Lahaina that no
more punishments should be in- 1843 January 18. First number of the
flicted on Catholics for religious "Friend" printed.
differences. " —
January 90. Eruption on Mauna Loa
uly
10. French frigate "Arte- Hawaii.
mise," Capt. La Place, arrived at '*
—February 10. H. B. M. Ship "Carys-
Honolulu. fort," Lord George Pamet, Capt.
" —-July lU. Kekauluohi and Kekuanaoa arrived at Honolulu.
" —February 17. Lord George Paulet
sign the treaty with Capt. La
Place and pay $20,000 to France. makes his demands on the Ha-
•* —
August 95. Liliha, widow of Gover- " —
waiian Government.
February 95. The King under pres-
nor Boki and daughter of Hoapi-
likane, died. sure from Lord Geo. Paulet and
the English Consul, Mr. Simpson,
1840 January. Hoapilikane, Governor of cedes the islands provisioually
Maui, son of Kameeiamoku, dies. to Great Britain and the English
** — May. Mr. Maigret returns to Hono- flag is hoisted on the Fort in Ho-
lulu. nolulu.
••
—The Royal School for Chiefs in Ho-
*'
"-March ILMr. Simpson leaves with
nolulu commenced under Mr. and dispatches from Lord Geo. Paulet
Mrs. Cooke. for England, and J F. B, Marshall
on behalf of the King, leaves in
-Kawaiahao Church, Honolulu, the same vessel.
commenced. " —July 6.
*• —August S. Mr. Bingham and family
U. S. S. "Constellation",
Commodore Kearney, arrives at
return to the United States of Honolulu.
America. Tuly S6. H. B. M. Ship "Dublin"
" —Aiigust Corner stone of Roman
6. Rear-Admiral Thomas, arrives at
Catholic Church in Honolulu laid. Honolulu.
" —September. Arrival of the U. Ex- S. uly 31. Admiral Thomas restores
ploring Expedition under Com- the sovereignty of the islands to
modore Wilkes. the King; Hawaiian flag re-hoist-
« — October 8. First written Constitu- ed and saluted.
tion granted by Kamehameha III. -August 25. Gen'l Wm. Miller aj)-
** —October 20. Kaman-awa and accom-
pointed English Consul General
Hawaiian Islands.
at
plice publicly executed for crime;
the murder of Kamanawa's wife -November 28. The independence of
Kamokuiki. the Hawaiian Kingdom recog-
nized jointly by England and
1£fl—May. Kapiolani wife of Naihe^ and France.
daughter of Keawemauhili, dies. -The Masonic Order established in
•* —^The School at Punahou commenced. Honolulu.
CHRONOLOGICAL TABLE 249
1852—December 17. First Hawaiian Cav- 18o7—David Halo, the celebrated Ha-
alry organized in Honolulu. waiian historian, died, and was
" —^Fungus first exported. buried on the summit of Mt. Ball,
back of the Lahainaluna Semi-
1853—itfarc/i. Beginning of Small-pox nary.
epidemic, which swept over all 1858—ifay 20. The Prince of Hawaii was
tne islands of the group and only borru
abated in October. 1859—^priZ 20. J. Piikoi died.
«« —April ^8. Arrival of Mormon mis- " —July. The Civil Code of the King-
sionaries. dom was promulgated.
*' September 13. Variety Theater opened " —Juiy 23—The Post Ofl&ce Department
in Honolulu, was established.
*' -Resignation of Dr. G. P. Judd from " —Sept. 9. W. P. Kinau, son of Leleio-
the Administration E. H. Allen ;
hoku and R Keelikolani, died.
appointed in his place.
1S60—February. The Custom House build-
" —November Arrival of steamer
lU. ing was begun.
" S. H. Wheeler", afterwards '* —
July 17. The corner stone of the
named the "Akamai," from San Queen's Hospital was laid.
Francisco; enrolled in the coast-
ing trade.
•* —
August 29. Lot Kamehameha visited
San Francisco.
«<
—December 20. First regular Census 1860—5epi. 5. The steamer "Kilauea"
of Hawaiian Islands taken. arrived, to run between the is-
1854r-Jwwe 1. Fort atLahaina demolished lands.
by order of Government. " —Sept. 23. Rev. R. Armstrong, D. D.
'• —
June 1. Honolulu Steam Flouring President of the Board of Educa-
Mill Co. started. tion, died.
«' —October Ih. Steamer "Sea-Bird" ar- 18id2—April. The island of Palmyra be-
came a dependency of the Ha-
rives from San Francisco and is
enrolled in the coasting trade. waiian Kingdom.
" —October 2A. Steamer "West Point" " —August 27. The Prince of Hawaii
arrived from San Francisco and died.
is enrolled in the coasting trade " —The Lahainaluna Seminary buil-
under name of "Kalaana." ding was destroyed by fire.
«* —
December 15. Kauikeaouli Kamha- " — October 11. Bishop Stayley and the
meha III died, and Alexander Church of England Mission ar-
Liholiho, nephew of the late King rived.
proclaimed as Kamehameha IV,
1863 November SO. Kamehameha IV died,
I'S&b-^anuary 10. Funeral of Kameham,e- aged 29 years, and Lot Kamehame-
ha III. ha succeeded to the throne, as
" —June IS, A
Paki, son of KaXanihele-
Kamehameha V.
mailunUf and grandson of Kamc' l^Mr-July 7. The Constitutional Con-
hameha Nui, King of Maui, dies vention, called by Kamehameha V,
in Honolulu. convened, to frame a new Consti-
" —July 7. Varieties Theatre in King tution.
street, Honolulu, burnt down.
" —August The King dissolved the
S.
Constitutional Convention.
1855—Augtist Rev. H. R. Hitchcock died «« —August The King proclaimed a
20.
at Kaluaaha, Molokai, aged c5 new Constitution.
years. " —Levi Haalelea died.
Kamehameha IV married 1865—ifay Queen Emma left Honolulu
6.
185&—June 19.
Emma Rooke. on board of H. B. M, S. "Clio,"
" ;Mormons arrived en route for a visit to England.
—Jun^ 22.
for San Francisco. «»
—October 19. R. C. Wyllie. Minister
of Foreign Affairs, died aged o7
1857—The Fort at Honolulu was demo- years.
lished. •«
—November The remains of the
" —Eonia, widow of A. PaH, died. SO.
Kings were transferred from their
" —May 29. Victoria Kamamalu was old tomb to the Royal Mausoleum.
appointed Premier. 1866—Jtfaj/ H. R. H. Victoria Kamama-
29.
• —July 18. John Young (Keoni Ana), lu,Premier of the Kingdom, and
the Premier, died. heir apparent to the throne, died.
CHRONOLOGICAL TABLE
1866 October 3S. Queen Emma returned I87i— February IS. The King, Kalakaua,
to Honolulu from her visit to took the oath to support the Con-
England. stitution.
1867 March 5. The corner stone of the " —February IL H. R. H. W. P. Leleio-
Pro-Cathedral of the English hoku, was proclaimed heir-ap-
Church was laid. parent to the throne.
1868 April Great earthquake at Kau,
i. " —Nov. 17. The King departed for San
followed by a burst of mud from Francisco, on a visit to the United
a mountain side and a tidal wave States, on board the U. S. S. "Be-
which, together, caused great de- nicia."
struction of life and property. —December 8. The Transit of Venus
—Great earthquake felt severely all
**
•
was observed at Honolulu.
over Hawaii.
" —Lava flow at Kahuku. 1875—February W. His Majesty Kalakaua
" — October Kaona, the false prophet,
ID.
returned to his Kingdom on
board of U. S. S. "Pensacola."
incited an insurrection at Koiia.
" —November H. H. M. Kekuannoa,
2U.
" —October 16. H. R. H. Kaiulani was
Governor of Oahu, and father of born.
Kamehameha IV and V, died, aged '• —Nov. 23. The remains of King
75 years. ittwaZito were placed in the Royal
Wo9—July 21. The Duke of Edinburgh Mausoleum expressly constructed
arrived at Honolulu. to receive them in the
Kawaiahao
" —
August 2. The lighthouse in the har-
church yard.
bor of Honolulu was lighted for 187&—February. The Government sent
the first time. forward an exhibit to the Phila-
delphia Centennial Exhibition.
1870—-4pn7 A. Jubilee of the American
Mission to the Hawaiian Islands. " —Aug. 15. The Reciprocity Treaty
•' —April The "Wongawonga," first
19.
was ratified.
"
Hale) was laid.
—Kamehameha " —Sept. 8.W. L. Moehonua, former
Fdied, aged 43 years. Minister of Interior, died
1873— H. R. H. W. C. Lunalilo was elected 1879-The Kahului railroad, reaching from
King by the Legislature. Kahului to Paia, was opened.
1^1^—January 9th. The King took the '*
—The first Steam Fire Engine was
oath to support the Constitution imported.
in the Kawaiahao church.
" —July 12.
" —December 31. The comer-stone of
G. P. Judd, M. D. died, the Palace was laid.
aged 70 years.
" —September7. The great mutiny at 1880—The first Artesian well was bored
in Honolulu.
the Barracks occurred.
1874— FeftrMary S. H. M. Lunalilo died,
•' —
^The system of telephonic commun-
aged 39 years. ication was established in Hono-
" —February 12. David Kalakaua was
lulu.
The Chinese Church
chosen King by the Legislature. 1881—Janwan/ 9.
building was dedicated.
" — A great riot in Honolulu, during " —
January 20. King Kalakaua set out
which the Court House and Legis-
lative Hall were sacked by the on his journey around the world.
mob, and several members .of •' —April
9. The Corner-stone of the
Legislature were fatally injured. ^'Lunalilo Home" was laid.
252 CHRONOLOGICAL TABLE
1881—Small Pox spread on Oahu ; 789 1884 October 16. Princess Pauahi, Hon.
cases and 289 deaths. Mrs. C. R. Bishop, died.
*' —June. Jubilee exercises were held 1885 Februarys. The foundations of the
at Lahainaluna, in commemora- new Police Station (Kalakaua
tion of the Sptn Anniversary of Hale), were laid.
the establishraent of the Semina- " —April 25. Queen Emma, widow of
ry. Kamelameha IV, died.
' —October ^9. King ^aiaAiawa returned " —November 10. P. Kanoa, formerly
from his journey around the Governor of Kauai, died.
world. 188&—April 18. Great fire in Honolulu,
" —November. Great lava flow which which destroyed a million and a
reached Halai Hill, Hilo before it half of property.
stopped. " —July 10. Postal Savings Bank was
1882—January Postage stampe for the
1. established.
Postal Union were first issued in " —September SI. Ocean Island became
Honolulu. a dependency of the Hawaiian
" —December 1. Rev. Titus Coan, for Kingdom.
many years Pastor of the Haili " —October. Rev. L. Lyons, for 54 years
Church, Hilo, died. missionary at Waimea, Hawaii,
died, aged 79 years.
\9S&—January 1. The Marine Railway
was opened for business.
•' —Nov. The Jubilee
15. Anniversary
of King Kalakaua' s birth was cele-
««
—February 12. The Coronation of brated.
King Kalakaua took place.
18S7—January 16-SO. Severe earthquakes
«« ^April n. The Y. M. C. A. building occurred in the district of Kau.
was dedicated. " —February i. H. R. H. Miriam Like-
" —May ZU. H. R. H, Ruth Keelikolani,
like (Mrs. Cleghorn) died, aged
formerly Governess of Hawaii,
36.
died, aged 65 years.
•'
October. The O. S. S. "Alameda"
•• —April IS. Queen Kapiolani set out
arrived on her first voyage be- on her visit to England.
tween San Francisco and Hono- 'une SO. A great political mass
lulu. meeting was held in Honolulu.
««
—November 1. The inter -island uly 7. The new Constitution was
steamer " Kinau " arrived. promulgated.
i«
—December 16.—The first instalment •* — September 13. General elections to
of " Kalakaua" currency arrived. the first Legislature under the
1S84—January 1. Postal notes were is- New Constitution were held.
sued. «'
—October 20. Supplementary conven-
'•
—March. Foundation laid of the Hall tion between the United States of
of Records (Kapuiwa Hale).
America and His Majesty the
King of the Hawaiian Islands, to
*• —June IS. Portuguese immigrants limit the duration of the conven-
(917) arrived at Honolulu. tion respecting Commercial Reci-
" —August 11. Rev. W. P. Alexander, procity concluded January SOth,
for many
years Principal of the 1875, ratified by the King, and
Lahainaluna Seminary, aied at November 9, proclaimed by Pres-
Oakland, Cal. ident Cleveland.
*• —October h. Rev. D. B. Lyman, «• —November S. The first Legislative
founder of the Hilo Boys' Board- Assembly under the new Consti-
ding School, died at Hilo. tution meets at Honolulu.
COMMON PHRASES
FROM
O
A la Francaige, Fr. After the French Cacoethes scribendi, L. An itch for
mode, mamuli o ke ano Farani. scribbling, ake e haku manao.
A la mode, Fr. In fashion, e like me Cseteris paribus, L, Other things being
ke ano mau. equal, ke like na mea e ae.
A priore, L. From the caune to the effect, Casus belli, L. ^ cawse /or war, he ku-
mai ke kumu a i kona hoopena. mu no ke kaua.
A vinculo matrimonii, L. From the Chef-d'oeuvre, Fr. A masterpiece, he
tie of marriage, mai ka berita mare. hana i pookela.
Ab initio, L. From the beginning, mai Comme il faut, Fr. As it should be, ka
ka hookumu ana. pono maoli no ia.
Ad infinitum, L. To infinity, i ka mau a Con amore, L. Withlove; earnestly, me
mau
loa aku. ka manao hoi hoi.
Ad interim, L. In the meanwhile, ia wa Cui bono ? L. For whose benefit f uo
no. ka pono owai la ?
Ad libitum, L. At pleasure, ai i ka ma- Cum grano sails, L. With a grain of
kemake. salt; with some allowance, me ka hao-
Ad nauseam, L. To disgust, a i ke po- hao o ka manao.
luea. D
Allons, Let us go, ina kakou.
Fr. De Jure, L. By right, mamuli o ka po-
Alma mater, L. A cherishing mother, no paa.
he makuahine hanai. I>e mortuis, nil nisi bonum, L. Say
Alter ego, L. Another self, ko'u lua. nothing but good of the dead, e hai na
Amende honorable, Fr. A satisfactory mea maikai wale no no ka poe i make;
i
En route, Fr. On the way, make alanui; to him who thinks evil. E poi mai ka ino
ke hele mai nei. i ka mea i manao ino.
Ennui, Fr. Weariness; disgust, molowa Hors de combat. Fr. Out of condition to
ka manao. hiki ole ke hakaka.
fight,
Ensemble, Fr. T^ew^oZe, kahulnapan. Hiimanum est errare, L. To err is
Entente cordial e, Fr, Evidevces of human, ku i ke ano kanaka ke lalau.
good will, ka loknhl o ka manao.
Entre nous, Fr. Between ourselves, iwae-
na o kaua wale no.
Entree, Fr. 1. Entry, ke komo ana.
Id est, L. That is, oia hoi.
2. First course at table, ka ai i kau mua In artlculo mortis, L. At the point of
death, i ka ipuka o ka make.
ma ka papa aina.
ia
In esse, I^. In being, ke waiho nei.
Entrepot, Fr. 1. A bonded warehouse,
In extremis, L. At the point of death.
he hale hooahu no na waiwai bona ia. i
In flagrante delicto, L. Taken in the
2. A free port, he awa ku moku i auhau act, hopuia oiai e hooko ana.
na moku.
ole ia
In loco, ma kahi
In the proper place,
E pluribus unum, L. One composed of kupono.
L.
many, lokahi o ka lehulehu; or hooka- In loco parentis, L. In the place of a
hi, ka huiJia o ka lehulehu.
parent, ma kahi o ka mukua.
Ergo, L. Therefore, nolaila. In medias res, L. Into the midst of
Esprit de corps, Fr. The animating things, mawaena konu o na hana.
spirit ofa collective body, ka manao hoi- In memoriam, L. In memory, mea hoo-
hoi like o ka hui, a papa paha.
Esto perpetua, L. Let it be perpetual,
manaonao.
e mau loa'ku no ia mea.
In perpetuum, L. Forever, mau a mau
loa'ku.
Et id genus omni, L. And everything
In posse, L. In possible existence, e hiki
of the sort, a me na mea a pan o ia ano.
ana paha.
Eureka, Gr. I have found it, ua loaa In propria persona, L. In person,
ia'u.
kino.
Ex officio, L. By virtue of his office, ma- In puris naturalibus, L. Quite naked,
muli o ka mana o kana oihana.
Ex parte, L. On one side only, ma kahi kohana, olohelohe.
aoao wale no; paewaewa. In re, L. In the matter of, no ka hihia.
Ex post facto, L. After the deed is done, In situ, L. In its original situation, ma
mahope o ke ko ana. kona wahl 1 kinohou.
Excelsior, Higher, iluna'e.
L.
In statu quo, L. Inthe former state, ma
Exuent omnes, L. All go oui, pau i ka ke kulana mua.
hele iwaho. In toto, L. Entirely; wholly, a pau loa.
Expose', Fr. An exposition, he wehe- In transitu, L. On the passage, 1 ka nee
_
In vino verltas, L. There is truth m
wehe. ana. . ^ .1, •
hehu e koo.
me ke ano akahai e onipaa ke hooko.
Qui Vive ? Fr. Who goes theref On the Sub Judice, L. Under cansideration, ke
noonoo ia nei.
Quod'erat demonstrandum. Which Sub rosa, L. Under the rose; privately,
malu'.
was to be demonstrated, ka mea e we- Sui generis, L. Of its own fcind, okona
hewehe ia'na.
like maoli iho no.
B Summnm bonum, L. The chief good,
ka pookela o ka pomaikai.
Keg:nant populi, L. The people rule, e Suum cuique, L. Let each havehisovm,
noho aupuni ana ka lahui. e lawe kela me keia i kona iho.
Requiescat in pace, L. May he rest in
peace, e maha oia me ka maluhia.
Resurgam, L. I shall rise again, e ala
hou ana wau. Tempora mutantur, et nos muta-
Revenous a nos moutong, Fr. Let us mur in illis, L. Times are changed
return to our sheep that is, let us return to
;
and ws change with them, huli ke au o ka
our e hoinou kakou i ko kakou
subject, manawa, a hull pu hoi kakou.
mau hipa oia hoi, e hoi hou kakou i
;
Tempus fugit, L. Time flies, k.Qva&hojA
ko kakou kumu manao. aku nei ka manawa.
Ruse de guerre, Fr. A stratagem of war, Terra firma, L. The solid earth, ka hon-
he pahele o ke kaua. ua paa.
Terra incognita, L. An unknown counr
S try, he aina i ike ole ia.
Salus populi suprema est lex, L. The Tout ensemble, Fr. The whole taken to-
is the Supreme Law.
gether, ka huina nui okoa.
welfare of the people
o ka pomaikai o ka lahui ka makia ia U
o na kanavvai. Ultima ratio regum, L. The last resort
Sanctum Sanctorum, L. The holy of
holies, wahi hemolele loa.
—
of Kings war, ke koo hope loa o na'lii
Sans ceremonie, Fr. Without ceremony,
— ke kaua.
me ka hookahakaha ole. Ultima Thule, L. The utmost limit, ka
palena hope loa.
Sans peur et sansreproche,Fr, With- Utile dulci, L. The useful with the pleas-
out fear and without reproach^ he wiwo
ant, ka waiwai me ka nani.
ole a he makamae.
Savoir faire, Fr. Ability, makaukau.
Secundem artem, L. According to rule,
mamuli o ka loina. Vade mecum, L. Go with me; a constant
Semper felix, L. Always fortunate, po- companion; he hoa pilimau; hoahele
maikai mau. mau.
Vale,L. Farewell, me oe ke aloha; me
, , ,
lii mau.
Sic itur ad astra, L. Such is the way word, and letter for letter, like na huao-
to immortality, oia ke ala i ke oia mau lelo, like hoi na hua palapala.
loa. Vi et armis, L. By main force, mamuli
Sic transit gloria mundi,L. Sopasses o ka limaikaika; me ka lima kakauha.
away the world's glory, pela e mahani Vincit omnia Veritas, L. Truth con-
aku ai ka nani o keia ao. Quers all things. Lanakila loa ka oiaio.
Sicut patribus, sit Deus nobis, L. Viva voce, L. With the voice, me ka leo.
God be with us, as he was with our fathers, Vox populi, vox Dei. L The voice of
leo o ka
o Ke Akua pu me kakou, me ia i noho the people is the voice of God, ka
pu me ko kakou poe kupuna. lahui ka leo ia o Ke Akua.