İNSANDA DOLAŞIM SİSTEMİ

DOLAŞIM SİSTEMLERİ
• İnsanda dolaşım sistemleri kan dolaşımı ve lenf dolaşımı
olmak üzere 2 farklı dolaşım sisteminden meydana
gelmektedir.

İnsandaDolaşım Sistemleri
Kan Dolaşım
Sistemi

Lenf Dolaşım
Sistemi

2
Prepared by Fetane DEMİR
1. İnsanda Kan Dolaşım Sistemi
İnsanda kan dolaşımının amacı;
hücrelerin ihtiyaç duydukları organik ve
inorganik besin maddelerini ve oksijeni
hücrelere iletmek, hücrelerin
metabolizmaları sonucu oluşmuş atık
maddelerin ise uzaklaştırılmasını
sağlamaktır.

Prepared by Fetane DEMİR 3

1. İnsanda Kan Dolaşım Sistemi

• 3 temel kısımdan oluşmaktadır;

1. Kalp (kanın damarlar içerisinde
ilerlemesini sağlayan pompa)
2. Damarlar (kanın vücuttaki tüm
hücrelere yayılmasını sağlayan yapılar)
3. Kan (maddelerin içinde taşındığı
doku)

Prepared by Fetane DEMİR 4

 KALP
KALBİN YAPISI
Kalp akciğerlerimizin orta kısmında
yer alır ve yaklaşık olarak bir
kişinin yumruğu büyüklüğündedir.

5
Prepared by Fetane DEMİR
 KALP
KALBİN YAPISI
Kalp; üstte iki kulakçık (atrium),
altta iki karıncık (ventricle) olmak
üzere toplam dört odacıktan
meydana gelmektedir.

Prepared by Fetane DEMİR 6

 KALP
KALBİN YAPISI
KULAKÇIKLAR; kalbe kanın ilk giriş
yaptığı odacıklardır. Kasılmaları sonucu
içlerindeki kanı karıncıklara iletirler.

KARINCIKLAR; kasılmaları sonucu

içlerindeki kanı ana atardamarlara
gönderirler,
• Sağ karıncıkakciğer atardamarına
• Sol karıncıkaort damarına

Prepared by Fetane DEMİR 7

 KALP
Kalp dıştan içe doğru üç tabakadan
KALBİN TABAKALARI oluşur.
1. Perikard: en dışta bulunur, iki
tabakadan oluşur, bu iki tabaka
arasındaki sıvı kalbin çalışmasını
kolaylaştırır ve sürtünmeyi azaltır.
2. Miyokard: perikardın hemen altında
bulunan kalbin kas tabakasıdır.
Karıncıklarda kulakçıklara göre daha
kalındır. Sol karıncık ise sağ
karıncıktan daha kalındır.
3. Endokard: kalbin tüm iç yüzeyini
kaplayan tek katlı epitel tabakadır.

Prepared by Fetane DEMİR 8

 KALP
KALBİN YAPISI
Kalbin sol odacıklarında oksijence
zengin (temiz), sağ tarafında ise
oksijence fakir (kirli) kan
bulunmaktadır.

Prepared by Fetane DEMİR 9

 KALP
Kalp yapısında 2 tip kapakçık yapısı
KALBİN YAPISI görülür:

KALP KAPAKÇIKLARI
Triküspit
ATRİOVENTRİKÜLER
KAPAKÇIK
Biküspit (Mitral)

Akciğer atardamarı
SEMİLUNAR girişinde
KAPAKÇIK
Aort girişinde

Prepared by Fetane DEMİR 10

 KALP
Atrioventriküler Kapakçıklar:
KALBİN YAPISI • Kulakçıklar ve karıncıklar arasında yer
alan kapakçıklardır.
• Tek yönlü açılırlar (kulakçıklardan
karıncıklara doğru)
• Sağ kulakçık ve sağ karıncık
arasındaki kapakçığa TRİKÜSPİT
(üçlü kapakçık) adı verilir.
• Sol kulakçık ve sol karıncık arasındaki
kapakçığa BİKÜSPİT (Mitral/ikili
kapakçık)) adı verilir.

Prepared by Fetane DEMİR 11

 KALP
Semilunar (yarımay) kapakçıkları;
KALBİN YAPISI • Karıncıklardan çıkan atardamarların
(sağ karıncıktan akciğer atardamarı,
sol karıncıktan aort) başlangıç
kısımlarında yer alır.
• Tek yöne açılırlar.
• Karıncıkların kasılması sonucu bu
atardamarlara geçmiş olan kanın
karıncıklar gevşediği zaman geri
kaçmasını önler.

Prepared by Fetane DEMİR 12

 KALP
KALBİN YAPISI
• Bu kapakçıkların herhangi birisinde
meydana gelecek bir bozukluk, kanın
bir kısmının gitmesi gereken yönün
aksine hareket etmesine yol açar. Bu
durum ÜFÜRÜM olarak adlandırılır.
• Kapakçıklardaki bozukluk doğuştan
olabileceği gibi sonradan geçirilen bir
hastalık sonucunda da meydana
gelebilmektedir.

Prepared by Fetane DEMİR 13

 KALP
KALBİN YAPISI
Kalp ihtiyaç duyduğu besin ve oksijeni
içinden geçmekte olan kandan almaz.
Bunun yerine aort damarından ilk
dallanan ve miyokart tabakasına girip
tüm kalp yüzeyine dallanarak kalbi ağ
gibi saran KORONER DAMARALAR dan
ihtiyaçlarını karşılar.
Böylece kalpten geçen kanın
yoğunluğunda herhangi bir değişiklik
meydana gelmemiş olur.

14
Prepared by Fetane DEMİR
 KALP
KALP DAMAR BAĞLANTILARI
Kalpten çıkarak kanı kalpten
uzaklaştıran (götüren) damarlara
ATARDAMAR denir.

Kalbe giriş yaparak kalbe kanı

getiren damarlara ise
TOPLARDAMAR adı verilir.

15
Prepared by Fetane DEMİR
 KALP
Kalbin kanı pompalama görevini
KALBİN ÇALIŞMASI yerine getirmesi, odacıklarının
ritmik kasılıp gevşeme faaliyetleri
sonucunda meydana gelir.

Kalbin kasılmasına SİSTOL,

gevşemesine ise DİASTOL adı
verilir.

Kalbin bir odacığı kasıldığında o

odacıktaki kan gönderilirken,
gevşeme esnasında o odacığa kan
dolar. 16
Prepared by Fetane DEMİR
 KALP
KALBİN ÇALIŞMASI
Kalbin iki kulakçığı da aynı anda
kasılır, bu esnada karıncıklar
gevşemiş durumdadır.

Kalbin iki karıncığı da aynı anda

kasılır, bu esnada da kulakçıklar
gevşemiş durumdadır.

17
Prepared by Fetane DEMİR
 KALP
KALBİN ÇALIŞMASI
Kalp ritmik kasılmaları için gerekli
sinyali sinir sisteminden bağımsız
bir şekilde kendi kendine
oluşturabilmektedir.

18
Prepared by Fetane DEMİR
 KALP
KALBİN ÇALIŞMASI Kalbin kasılma sürecini başlatan
yapı sağ kulakçığın arka duvarında
bulunan SİNOATRİAL (SA)
DÜĞÜM dür.

Yaklaşık dakikada 70-80 uyartı

üretebilir.

Burada üretilen sinyaller sonucu

kulakçıklar kasılır.

19
Prepared by Fetane DEMİR
 KALP
KALBİN ÇALIŞMASI SA düğümünden çıkan sinyaller yine
sağ kulakçıktaki triküspit
kapakçığına yakın bir yerde bulunan
ATRİOVENTRİKÜLER (AV)
DÜĞÜM e iletilir.

Burada yaklaşık 0,1 sn kadar uyartı

bekletilir. Bu beklemedeki amaç,
kulakçıklardaki tüm kanın
karıncıklara geçişine fırsat
tanımaktır.

Prepared by Fetane DEMİR 20

 KALP
KALBİN ÇALIŞMASI AV düğümden çıkan uyarılar
karıncıkların ortasındaki HİS
DEMETLERİ boyunca kalbin uç
noktalarına kadar iletilir.

Burada his demetleri dallanarak

PURKİNJE LİFLERİ adı verilen
yapılarla tüm karıncık duvarlarına
uyarıyı iletmiş olur.

Sonuç olarak karıncıkların kasılması

işlemi gerçekleşmiş olur.
21
Prepared by Fetane DEMİR
22
 KALP
KALP DÖNGÜSÜ

Kalbin kanı pompalayarak

tekrardan kanla dolmasına KALP
DÖNGÜSÜ adı verilir.

23
Prepared by Fetane DEMİR
 KALP
Kalp döngüsü yaklaşık olarak
KALP DÖNGÜSÜ
0,85 sn sürer;

• 0,15 sn kulakçıklar kasılır

• 0,30 sn karıncıkların
kasılması
• 0,40 sn kalbin dinlenmesi

Prepared by Fetane DEMİR 24

 KALP
Karıncıklar her kasıldığında
KALP DÖNGÜSÜ atardamarlara yaklaşık 70 ml
civarında kan gönderir.

Kanın bu damarlara basınç

yapmasıyla damarlarda bir
gerilme meydana gelir. Bu
ritmik gerilmelere NABIZ
adı verilir.

Sağlıklı bir insanda nabız 60-

80 atım olarak sayılabilir.
Prepared by Fetane DEMİR 25
 KALP
KALBİN ÇALIŞMA HIZINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER
Kalp her zaman aynı hızda çalışmaz. Bazı faktörler kalbin kasılma
hızını artırırken bazı faktörler yavaşlatabilmektedir.
HIZLANDIRANLAR YAVAŞLATANLAR
1. Sempatik sinirler 1. Parasempatik sinirler
2.Adrenalin, noradrenalin ve tiroksin 2. Asetilkolin hormonu
hormonları
3. Kandaki CO2 miktarının artması
(asitlik artınca omurilik soğanı
tarafından algılanır)
4. Vücut sıcaklığının artması
5. Nikotin, kafein ve tein gibi
kimyasal maddeler Prepared by Fetane DEMİR 26
KALBİN YAPISI

Prepared by Fetane DEMİR 27