2.

ASLİYE CEZA MAHKEMESİ HÂKİMLİĞİNE

KONYA
(BİLİRKİŞİ RAPORUDUR)

DOSYA NO : 2022/244 ESAS

DAVACI : K.H.
MÜŞTEKİ : MERAM BELEDİYE BAŞKANLIĞI (YAPI KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ)
ŞÜPHELİ(SANIK) : HÜSEYİN GÜMÜŞOK
SUÇ : İMAR KİRLİLİĞİNE NEDEN OLMAK
SUÇ TARİHİ VE YERİ : 2017-KONYA/MERKEZ
KEŞİF TARİHİ : 08/09/2022

I-TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI

A) MÜŞTEKİNİN İDDİA VE TALEPLERİ:
Konya Cumhuriyet Başsavcılığının; 21/03/2022 tarih ve 2022/3675 E.2022/5227 numaralı
İddianamesinde “Meram Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü tarafından Cumhuriyet Başsavcılığına yapılan
03/03/2022 tarih ve E.29626 sayılı suç duyurusunda; Meram İlçesi, Gödene Mahallesi, 17323 Sokak No:28
adresinde ve tapunun 27348 ada, 7 nolu, mülkiyeti Hüseyin GÜMÜŞOK’a ait parsele Hüseyin GÜMÜŞOK
tarafından yapı ruhsatı alınmadan yapımına başlanan 24m2 ebadındaki mesken vasıflı yapı iskan edilmiş
halde iken, 21/01/2022 tarih ve 345 sayılı Yapı Tatil Zaptı tanzim edilerek mühürlenmiş, zaptın bir sureti de
yapıya bırakılmıştır.” şeklinde belirtilerek imar kirliliğine neden olan şüphelinin cezalandırılabilmesi için kamu
davası açılmasını talep etmiştir.
Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2022/17970 soruşturma numaralı, 2022/647 birleştirme numaralı
yazısında ‘’Cumhuriyet Başsavcılığımızın 2022/17970 soruşturma numaralı dosyası ile 2022/11595
soruşturma numaralı dosyası arasında hukuki ve fiili irtibat bulunduğu anlaşılmakla her iki evrakın
birleştirmesine soruşturmaya 2022/11595 soruşturma numaralı evrak üzerinden devam olmasına
2022/179707 soruşturma numaralı kaydın kapatılmasına’’ karar verilmiştir.

B) SANIĞIN İDDİA VE SAVUNMALARI:

Şüpheli 18/02/2022 tarihli ifadesinde özetle “Gödene Mahallesi, 27348 ada, 7 nolu parselde bulunan
yapının kendisine ait olduğunu, 24 m2 bu yapıyı bahçede kullandığı araç gereç ve malzemelerini koymak
korumak amacı ile 2018 yılı içinde yaptığını, imar barışı için müracaat ettiğini, müracaatının kabul edildiğini,
yapı kayıt belgesinin verildiğini ancak daha sonra iptal edildiğini, bu yapı için Meram Belediyesine elektrik, su,
kapı numarası için müracaat ettiğini, Meram Belediyesi bütün müracaatlarını kabul ettiğini ve hepsinin
masraflarını kendinden aldığını, ayrıca yine Meram Belediyesi tarafından 8200TL ceza kesildiğini ve bu cezayı
da ödediğini, yaptığı masraflardan dolayı mağdur olacağından dolayı eski haline getiremeyeceğini imkanı
olursa imar barışından faydalanmak istediğini” belirtmiştir.

II. BİLİRKİŞİ HEYETİNDEN TALEP EDİLEN HUSUSLAR:

Mahkeme tarafından bilirkişi heyetinden, davaya konu binanın; imar kanun ve yönetmenliklerine göre
imar kirliliğine neden olup olmadığı hususlarında ayrıntılı rapor verilmesi istenmiştir.

III- İNCELEME VE TESPİTLERİMİZ:

“İmar kirliliğine neden olmak” davasına Mahkeme tarafından resen Bilirkişi seçilmiş olduğumuzdan,
dava konusu taşınmazın mahalline 08/09/2022 tarihinde gidilerek dava konusu taşınmaz gezilip görüldü,
gerekli notlar alındı ve ölçümler yapıldı.
Mahkeme tarafından heyetimize teslim edilen dosyada bulunan belgeler, tarafların sunduğu diğer
deliller incelenmiştir.
Yapılan incelemeler dava ile ilgili kanun ve yönetmenlikle incelenip değerlendirilerek; istenen hususlar
tespit edilerek mahkemenize sunulmuştur.

1
 IV - DAVA KONUSU BİNANA VE TAŞINMAZIN BULUNDUĞU ARSA ÜZERİNDEKİ
İNCELEME VE ARAŞTIRMALAR

1- Davaya konu ana taşınmaz Konya İli, Meram İlçesi, Gödene Mahallesi, 27348 Ada 7 parsel nolu,
604,14 m2 yüzölçümlü ve Arsa vasıflı taşınmazdır. Kuzey yönünde 27348 ada 4 parsel, batısında 27348 ada 8
nolu parsel, güneyinde 17323. Sokak ve doğusunda 27348 ada 6 nolu parsel ile çevrilidir.
Davaya konu binanın 27348 ada 7 nolu parselin bir kısmına isabet etmektedir. Keşif doğru taşınmaz ve
yer üzerinde yapılmıştır. Davaya konu taşınmazın Durum Haritası, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün
Parsel sorgulama uygulamasından ekran görüntüsü alınarak yukarıda gösterilmiştir.
2- Davaya konu taşınmazın Konya Büyükşehir Belediyesi Kent Rehberi
(https://kentrehberi.konya.bel.tr) yapılan sorgulamada 1/1000’lik İmar planında ayrık nizam 2 kat Taks:0.15
Emsal:0.30 konut alanına isabet etmekte olduğu tespit edilmiştir.
3- Meram Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü ekipleri tarafından 21/01/2022 tarih ve 00345 Sayılı Yapı
Tatil Zaptı ile “Dava konusu Konya İli, Meram İlçesi, Gödene Mahallesi, 17323.Sokak no:28 adresinde ve
tapuda 27348 ada, 7 nolu, arsa nitelikli parsel üzerine, “Ruhsatı olmadan yapımına başlanan 24,00 m2
ebadındaki mesken vasıflı yapı, iskan edilmiş halde iken tespit edilmiş ve zaptın bir sureti de yapıya
bırakılmıştır.”
4- 3194 Sayılı İmar Kanunun 42. Maddesine göre III. sınıf A grubuna giren 24.00 m2 alanlı mezkûr
ruhsatsız yapıyı yapan ve hakkında 21.01.2022 tarih ve 345 sayılı tatil zaptı tanzim edilen Hüseyin
GÜMÜŞOK’a 8.190,86 TL idari para cezası verilmesine karar verilmiştir.
5- Meram Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü 28/01/2022 tarih ve E.26763 sayılı yazı ile Hüseyin
GÜMÜŞOK ’a mezkûr ruhsatsız yapı hakkında 21.01.2022 tarih ve 345 sayılı “Yapı Tatil Zaptı” düzenlendiğini
ve bir suretinin yapıya bırakıldığını ve 3194 Sayılı İmar kanunun 32. Maddesi gereğince en geç 30 gün
içerisinde mevzuata uygun hale getirilmesi” hususunda resmi yazı düzenlenmiştir.
6- Meram Belediyesi Encümeni’nin 23/02/2022 tarih ve 2022/233 sayılı kararında “Hüseyin
GÜMÜŞOK’a ait ve Hüseyin GÜMÜŞOK tarafından ruhsatsız yapılan mezkûr yapı hakkında 3194 Sayılı İmar
kanunun 32. Maddesi gereğine göre verilen 30 günlük sürenin sonunda mevzuata uygun hale getirmediği
görülmüştür.
Buna göre mezkûr yapının yıktırılmasına; yıkım ile ilgili masrafların da yapı sahibinden tahsiline oy
birliği ile karar verilmiştir.”
7- Meram Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü 24/02/2022 tarih ve E.28904 sayılı cevap yazısında,
“Meram İlçesi, Gödene Mahallesi, 17323 Sokak, No:28 adresinde ve tapunun 27348 ada, 7 parsel nolu
mülkiyeti Hüseyin GÜMÜŞOK adına kayıtlı parsele Hüseyin GÜMÜŞOK tarafından ruhsat alınmadan yapımına
başlanan başlanan 24,00 m2 ebadındaki mesken vasıflı yapı iskan edilmiş halde iken 21.01.2022 tarih ve 345
sayılı “Yapı Tatil Zaptı” düzenlendiği, söz konusu yapının bina vasfında olduğu, söz konusu yapı Belediye
sınırları içerisinde olup özel imar rejimine tabi alanda bulunmadığı, söz konusu yapının bugüne kadar
yıkılmadığı, imar planına ve ruhsata uygun hale getirilmediği” belirtilmiştir.

2
 8- 3194 Sayılı İmar Kanununa eklenen geçici 16. Maddesi ile “ afet risklerine hazırlık kapsamında
ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışı sağlanması amacıyla
yapılan düzenleme gereğince” dava konusu taşınmaz için Hüseyin GÜMÜŞOK tarafından
Çevre Şehircilik Bakanlığından
Belge numarası : LKBE5YS9
Başvuru Numarası : 5513067
Düzenleme Tarihi : 21/06/2019
Yapının adresi : Konya İli; Meram İlçesi, Gödene Mahallesi,
Ada ve parsel : 27348 ada, 7 parsel,
Numaralı Yapı Kayıt Belgesi alındığı tespit edilmiştir.

9- Konya Valiliği Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’nün Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’na yazdığı E.2521608
sayılı yazısında, “Bakanlığımız İmar Barışı Rapor Uygulama Sistemi ve diğer erişim uygulamaları ile birlikte
yapılan sorgulama ve değerlendirmelere göre yapının 21.12.2017 den sonra yapıldığı bilgisine ulaşılmış olup
yapı kayıt belgesinin geçersiz sayılarak iptal edildiği” belirtilmiştir.

10- Keşif sırasında yapılan tespitte tek katlı yaklaşık brüt 24,00 m2lik yığma yapı mesken niteliklidir. Dış
duvarları briket olup yüzeyleri sıvanmış ama boyanmamış durumdadır. Ahşap oturtma, tek eğimli çatının
kaplaması kiremit kaplamadır. Yapının pencereleri pvc ve dış kapısı demir doğramadır.
Davaya konu yapı, 3194 sayılı imar yasasının 5. Maddesine göre bina vasfındadır. Yapı, konut vasfında
tek katlı, bitmiş ve iskan edilir durumdadır.

11- 3194 SAYILI İMAR KANUNUN DAVA İLE İLGİLİ MADDELERİ:

Madde-1 – “Bu Kanunun, yerleşme yerleri ile bu yerlerdeki yapılaşmaların; plan, fen, sağlık ve çevre
şartlarına uygun teşekkülü sağlamak amacıyla düzenlenmiştir.”
Madde 5 – Bu Kanunda geçen terimlerden bazıları aşağıda tanımlanmıştır.
Yapı; karada ve suda, daimi veya muvakkat, resmi ve hususi yeraltı ve yerüstü inşaatı ile bunların ilave,
değişiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve müteharrik tesislerdir.
Bina; kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü ve insanların içine girebilecekleri ve insanların oturma,
çalışma, eğlenme veya dinlenmelerine veya ibadet etmelerine yarayan, hayvanların ve eşyaların korunmasına
yarayan yapılardır.
Madde 8 - Planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulur.
b) İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı
ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve
uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe
girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde bir ay süre ile
ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine
gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi on beş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.”

YAPI RUHSATİYESİ:
Madde 21 - Bu Kanunun kapsamına giren bütün yapılar için 26. ncı maddede belirtilen istisna dışında
belediye veya valiliklerden (....) yapı ruhsatiyesi alınması mecburidir.
Ruhsat alınmış yapılarda herhangi bir değişiklik yapılması da yeniden ruhsat alınmasına bağlıdır. Bu
durumda; bağımsız bölümlerin brüt alanı artmıyorsa ve nitelik değişmiyorsa ruhsat, hiçbir vergi, resim ve
harca tabi olmaz.

3
 Ancak; derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk, dere, doğrama, döşeme ve tavan kaplamaları, elektrik
ve sıhhi tesisat tamirleri ile çatı onarımı ve kiremit aktarılması ve yönetmeliğe uygun olarak mahallin
hususiyetine göre belediyelerce hazırlanacak imar yönetmeliklerinde belirtilecek taşıyıcı unsuru etkilemeyen
diğer tadilatlar ve tamiratlar ruhsata tabi değildir.
Belediyeler veya valilikler mahallin ve çevrenin özelliklerine göre yapılar arasında uyum sağlamak, güzel
bir görünüm elde etmek amacıyla dış cephe boya ve kaplamaları ile çatının malzemesini ve rengini tayin
etmeye yetkilidir. Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce yapılmış olan yapılar da bu hükme tabidir.

RUHSATSIZ VEYA RUHSAT VE EKLERİNE AYKIRI OLARAK BAŞLANAN YAPILAR:

Madde 32 - Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat
alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulce
(...) tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce
o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur.
Durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir
nüshası da muhtara bırakılır.
Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat
alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını ister.
Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata
uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa, mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin
verilir.
Aksi takdirde, ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina, belediye encümeni veya il
idare kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir.
VI – SONUÇ VE KANAAT:
Yukarıdaki inceleme ve değerlendirmeler sonucunda, davaya konu ana taşınmaz Konya İli, Meram
İlçesi, Gödene Mahallesi, 27348 Ada 7 parsel nolu, 604,14 m2 yüzölçümlü ve Arsa vasıflı taşınmaz olduğu,
Kuzey yönünde 27348 ada 4 parsel, batısında 27348 ada 8 nolu parsel, güneyinde 17323. Sokak ve
doğusunda 27348 ada 6 nolu parsel ile çevrili olduğu, davaya konu binanın 27348 ada 7 nolu parselin bir
kısmına isabet etmekte olduğu,
Davaya konu taşınmazın 1/1000’lik İmar planında ayrık nizam 2 kat Taks:0.15 Emsal:0.30 konut alanına
isabet etmekte olduğu,
Dava konusu taşınmaz üzerine; şüpheli Hüseyin GÜMÜŞOK tarafından “Ruhsatı olmadan yapımına
başlanan 24,00 m2 ebadındaki mesken vasıflı yapı, iskan edilmiş halde iken” Meram Belediyesi ekiplerince
21.01.2022 tarih ve 345 sayılı Yapı Tatil Zaptı düzenlendiği,
Konya Valiliği Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’nün Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’na yazdığı E.2521608
sayılı yazısında, “Bakanlığımız İmar Barışı Rapor Uygulama Sistemi ve diğer erişim uygulamaları ile birlikte
yapılan sorgulama ve değerlendirmelere göre yapının 21.12.2017 den sonra yapıldığı bilgisine ulaşılmış olup
yapı kayıt belgesinin geçersiz sayılarak iptal edildiği”,
Meram Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü 24/02/2022 tarih ve E.28904 sayılı cevap yazısında, “Söz
konusu yapının bina vasfında olduğu, söz konusu yapı Belediye sınırları içerisinde olup özel imar rejimine tabi
alanda bulunmadığı, söz konusu yapının bugüne kadar yıkılmadığı, imar planına ve ruhsata uygun hale
getirilmediği”,
Davaya konu yapının, 3194 sayılı imar yasasının 5. Maddesine göre bina vasfında olduğu, yapının,
konut vasfında tek katlı, bitmiş ve iskan edilir durumda olduğu tespit edilmiştir.

Dava konusu bina (yapı) Yapı Ruhsatı almadan kaçak ve İmar Kanun ve Yönetmelikleri’ne aykırı olarak
yapılmış olduğundan; bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygun olmadığı ve mahal ile çevrenin
özelliklerine göre yapılar arasında uyum sağlamadığından İMAR KİRLİLİĞİ OLUŞTUĞU kanaatine varılmıştır.
Tarafımdan hazırlanan iş bu raporun takdiri Yüce Mahkemenize ait olmak üzere saygı ile arz ederim.
10.10.2022

MİMAR BİLİRKİŞİSİ
Ali KAYGISIZ
YÜKSEK MİMAR
BİL.NO: 19720
e-İmzalıdır