31 STYCZNIA – EGZAMIN 10:00

Migracje – wykłady
Zatem kim jest imigrant ?
Dlaczego ludzie migrują ?
Jakie rodzaje migracji można wyróżnić?
Czy istnieje jedna definicja migracji ?
Czy istnieje uniwersalna teoria wyjaśniająca migrację ?

Migracje jako zjawisko wielowymiarowe o charakterze demograficznym, społecznym,

politycznym, ekonomicznym, kulturowym czy psychologicznym.
Łac.migratio – przemieszczenie, wędrówka
Migrare - przemieszczenie się, wędrówka
Migrans,migrantis - osoba która zmienia miejsce stałego pobytu, przemiszcza się
Emigracja z kraju, imigracja do kraju ( polscy imigranci w WB, Szabugańscy emigrancji z
Si€ko )
Kraj emigracji – kraj (miejsce) odpływu, pochodzenia, urodzenia, kraj wysyłający
Kraj imigracji – kraj (miejsce) napływu, osiedlenia, przeznaczenia, kraj docelowy, kraj
przyjmujący
Kraj tranzytowy – kraj w którym imigrant znajduje się chwilowo w celu dostania się do kraju
docelowego.
Charakter podejmowwania fecyzji
-migracje dobrowlone (woluntarystyczne)
-migracje przymusowe (niewoluntarystyczne)
-wydalenie lub wypędzenie
-uchodżctwo
-wysiedlenie
-ewakuacja (problemy religijne rasowe)
-deportacja
Przyczyny
-ekonomiczne
-polityczne
-religijne
-narodowościowe
-ekologiczne / klimatyczne (wybuch wulkanu w południowych włoszech)
-rodzinne / matrymonialne / emerytalne (łączenie rodzin /erazmusowa miłość / na emeryturze)
-indywidualne

+Typy migracji
Charakter geograficzny migracji
-wewnętrzne ( w ramach jednostki politycznej lub administracyjnej)
-zewnętrzne (zagraniczne, międzynarodowe)
-kontynentalne ( w obrębie kontynentu )
-zamorskie (między kontynentalne )

Charaketr osadnictwa/ przemieszczeń

-z miasta do miasta
- z miasta do wsi
- z wsi do wsi
- z wsi do miasta

Kraj słabo rozwinięty --- kraj uprzemysłowiony

Peryferia do centrum
….
Czas trwania
-stałe (osiedlowe)
-okresowe (3-12 – krótkookresowe/12 - … długookresowe )
-sezonowe
-cyrkulacyjne (opiekunki wymieniają się, regularne w czasie )
-wahadłowe
-wielokrotne
Migracja
-ruch fizyczny w określonym celu
- zmiana miejsca zamieszkania
-zmiana terytorium (jednostka osiedlenia, państwo )
- przenisienie z jednej społeczności do drugiej
-zmiana społecznego i kulturowego otoczenia

Prawa imigracyjne
- wielkość strumienia migracyjnego na krótsze dystanse są częstsze
- migracje przebiega etapami – w kierunku coraz bardiej rozwiniętych ośrodków
- kady przepływ wywołuje równoważny przepływ powrotny
-mieszkańcy miast cechują się mniejszą skłonnośćią do przemieszczania się niż mieszkańcy
wsi
-w migracjach na krótkie dystanse dominują kobiety
-czynnikiem sprzyjającym migracji jest technologia
- najważniejszym czynnikiem jest sprawa ekonomi i bytu materialnego , pragnienie do
poprawienie sobie bytu waży więcej niż inne czynniki

Angielskie kolonie w Ameryce

- 1606 – Jakub I zakłada Kompanię Wirgińską ( Pierwsza Kolonia Londynu/ Druga Kolonia
Plymouth )
- wydobycie złota, import produktów spożywczych i drzewnych, handel z Indianami
- kolonizacja metodami siłowymi ( doświadczenia irlandzkie ) vs zaludnienie
niezamieszkanych terenów
Jamestown
- 6 maja 1607 rok, zatoka chesapeak, osada Jamestown, kapitan John Smith
- napływ nowych osadników w 1609 roku pod przewodnictwem Thomasa Gatesa
- Eksport tytoniu
- Walki z inniadami „ inwazja” na Indiańskie terytoria
- 1624 rok – Wirginia staje się kolonią królewską
Maryland – pierwsza kolonia „prywatna”
- powstała w 1634 roku przez Ceciliusa Caverta/ drugi lord Baltimore ( katolik )
- pierwsza osada St. Mary
-właścicielami ziemskimi mogli być wyłącznie katolicy ( liczni protestanci wśród służby )
- przywilej stanowienia praw w porozumieniu z „wolnymi obywatelami” ( głównie dawni
służacy oraz migranci z Wirginii )
Plymouth
- założenie osady w 1620
-Założyciele należali do radykalnego odłamu purytanów ( tzw separatystów )
-Uchodźcy ze wschodniej Anglii szukający schronienia w Holandii ( Lejda )
- We wrześniu 1620 ponad 100 osób pod przywództwem Williama Bradforda na pokładzie
Mayflower odpłynęło do Nowego Świata
- w listopadzie dopłynęli do brzegów Nowej Anglii
Massachusetts
- 1628- utworzenie Kompani Nowoangielskiej ( purytanie, kupcy )
- zmiana nazwy na Kompanię Zatoki Massachusetts
- Azyl dla prześladowanych purytanów, plan budowy „ Nowej Jerozolimy”
- kluczowa postać: John Wintrop
- 1630 – purytanie na pokładzie Arbelii przybywajają do Ameryki
- miasto na wzgórzu
- Boston
( bardziej złożone powody : ekonomiczne, osobise, awans, ambicje / Umiejętności
rzemieślnicze, niezależność finansowa przed wyjazdem )

Charakterystyka Osadnictwa
- Dominacja młodych mężczyzn
- 1/3 rodziny
- kontraktowi służący, niewolnicy, skazańcy
- średniozamożni, zubożałe rodziny
- zróżnicowanie religijne: purytanie, anglikanie, kwakrzy, metodyści
- różnorodność kulturowa ( wielość brytyjskich stylów życia )
Służący kontraktowi
- forma zatrudnienia – w zamiast za opłacenie podróży wynajmowano się do pracy
- odprawanie biletu w ciągu kilku lat
- uzależnienie od pracodawcy, nie można samodzielnie wybrać miejsca pobytu, licytacja
- zasada „wykupienia za długi”
- liczebność 350 – 500 tyś w XVI-XVIIIw
Inni Imigranci
- Holendrzy, Francuzi, Szkoci, Szwedzi, Szkoto-Irlandczycy, Niemcy
Szkoto-Irlandczycy
- Prezbiterianie uciekający ze Szkocji do Ulsteru
- Emigracja z Ulster z powodów ekonomiczno-polityczno-religijnych
- Środkowe kolonie i Pelnsylwania
Migracje Łańcuchowe
- wyjazd jadnych pociąga za sobą wyjazd innych osób
- wąskie rozumienie : osoby spokrewnione
- szerokie rozumienie : przyjaciele, znajomi, sąsiedzi, znajomi znajomych
- wykorzystanie powiązań rodzinnych, społecznych, środowiskowych, towarzyskich,
regionalnych ( związek jednokierunkowy w przeciwieństwie do SIECI SPOŁECZNYCH –
social network )
Migracje w latach 1820 – 1921/24
Do wybuchu wojny secesyjnej przbyło 5 mln imigrantów
Od 1865 do lat 1920 – polityka restrykcyjna
Zmiana obszarów wysyłających
1820 – 1861 1861 – 1900 1901 – 1920
Europa Płn i zach 75 % 68% 41%
Europa Pd. I wsh - 22% 44%
Azja - 2% 4%
IMIGRANCI ANGIELSCY I SZKOCCY
- Od 1830 – dominacja rzemieślników i robotników przemysłowych, ale napływają też
farmerzy, kupcy
- emigracja rodzinna
Co wypycha : brak możliwości zarobkowych, awansu ekonomicznego, stagnacja,
niepewnosc
Co przyciąga : własność ziemi, niskie podatki, niezależność
Gdzie się osiadlają : Środkowy zachód
IRLANDCZYCY
3 fazy emigracji
- przed wielkim głodem
800 000 – 1 000 000 osób
Od 1840 głównie emigracja katolików
- w okresie wielkiego głodu ( 1845 - 1855)
Zaraza ziemniaczana
Ponad 2 mln emigruje
1,8 mln do USA, nie wielka część do Kanady
- po wielkim głodzie
Migracje ekonomiczne i w poszukiwaniu szans życiowych
Migracje do miast ( NY, Boston, Filadelfia, Chicago
Geografia osiedlenia : wschodnie wybrzeże, północny schód
Geografia zatrudnienia :
- przy budowie kolei i kanałów, w hutach, stoczniach, odlewniach żeliwa
- kobiety pracowały jako służące, praczki, w przemyśle odzieżowym, zakładach
włókienniczych
Nieliczne migracje powrotne
Silne uprzedzenia anty-irlandzkie i antykatolickie
SZWEDZI
Migracje religijne – Janssoniści
Migracje ekonomiczne – brak ziemi, głód
Szczyt napływu po 1865
Geografia Osiedlenia : Wilsconsin, Illinois, Minnesota, Iowa, obie Dakoty
- od osad farmerskich przez pracę w kopalniach i przemyśle do imigracji w kierunku miast :
chicago )
Migracje kobiet
NORWEGOWIE
Emigracja głównie do USA ( 95% )
Motywy ekonomiczne, choć początkowo również religijne
- kwakrzt 1825
- brak ziemi, niski stopień industrializacji i urbanizacji, brak perspektyw
- działalność agentów migracyjnych
Miejsca napływu: Ohio, Indiana, Illinois, Winsconsin, Iowa, Minnesota, Płn Dakota
Głowna fala – po 1865
Migracja łańcuchowa
Osady farmerskie

SPOŁECZNOŚCI IMIGRANCKIE
Etniczna kompletność instytucjonalna
- migranci tworzą na obczyźnie swiat który pozwala im funkcjonować bez wychodzenia poza
jego granice
- Raymond Breton 1964
- continnum : nieformalne powiązania ( rodzinne, przyjacielskie, bez struktur ) versus
formalne i nieformalne organizacje ( dobroczynne, religijne, edukacyjne, polityczne itp. )
- wysoki stopień kompletności instytucjonalnej współistnieje z wysoką spójności grupową i
niewielkią częstotliwośćią kontaktó zewnętrznych
Ellis island
Castle garden – ośrodek przyjmowania imigrantów
-1855 – 1890
- ok 8 mln osó
Ellis island
- od nazwiska prywatnego właściciela – Samuela Ellisa
- 1892 – 1954
-około 12 mln osób
Annie moore – pierwsza imigrantka na Ellis
Fiorello H. La Guardia
Nowa Imigracja
- Włosi, Żydzi, Polacy, Ukraińcy, Grecy, ( głównie Europa wschodnia i Południowa )
- migracje intencjonalnie czasowe, do miast
- przewaga migracji indywidualnych
Stara Imigracja
- Irlandczycy, Skandynawowie, Niemcy ( Europa Zachodnia i Płn )
- Migracje Osiedleńcze
- Znaczący udział migracji rodzinnych, do prac w rolnictwie
Odsetek migrantów z płd włoch
1876 – 1880 13%
1881 – 1900 27%
1891 – 1900 33%
1901 – 1910 47 %

PRZECIĘTNY IMIGRANT W USA

Mężczyzna
W wieku 14 – 45 lat
Z południa Włoch
Niewykwalifikowany robotnik rolny
Analfabeta
- z płn 11% z płd 50 %
Niesprecyzowany projekt migracyjny
- powroty : 50 % ( do lat 20-tych XX wieku – tj. do momentu wprowadzenia
restrykcyjnych wyjazdów, potem 20 % )
GEOGRAFIA OSIEDLENIA
- migracje głownie do miast ( zwłaszcza na wschodnim wybrzeżu - ponad 50 % )
Nowy Jork
Filadelfia
Boston
Chicago
San Francisco
- Kalifornia : dwie fazy napływu
Poszukiwacze złota ( 1850 – 70 )
Migracje do Sand francisco ( 1880 – 1930 )
-Nowy orlean – miasto sycylijczyków
LITTLE ITALY
Nowy york ( Manhattan, Brooklyn, Queens ) : Lower East Side, East Harlem
- Mulbery street, Elizabeth Street
O wyborze miesjca decydowały głównie względy ekonomiczne oraz bliskość miejsca pracy
Wzory osiedlania odzwierciedlały podziały społeczne z Italii
- migranci z okrelślonych miast czy rejonów zamieszkiwali inne ulice
Campanilismo ( odtworzone na emigracji konflikty i rywalizacja znane z kraju
pochodzenia )

Tenement – rodzaj kamienic czynszowych

Organizacje i towarzystwa wzajemnej pomocy
Nazwy od miejs pochodzenia, łoskich świętych, znaczących postaci wspierane przez
środowiska kościelne
Kompletność instytucjonalna – sklepy, banki, restauracje, kościoły, kluby sportowe
Prasa Włoskojęzyczna ( bardzo liczna, podzielona terytorialnie i ideologicznie )
Na przestrzeni 80 lat 1000 czasopism
Język migrantów
Tichetto, aiscrima, bruculinu
GEOGRAFIA ZATRUDNIENIA
- budownictwo ( przy budowie wieżowców )
- prace przy budowie tuneli, linii kolejowych, mostów
- praca w kopalniach
- drobny handel
- praca w winnicach ( kalifornia )
- kobiety praca w szwalniach, krawiectwo, modniarstwo, wynajem prywatnych kwater, prace
sezonowe w rolnictwie
Nie pracowały u rodzin amerykańskich jako pomoce domowe
MIGRACJE KOBIET
Migracje z północnych włoch częściej autonomiczne, niezależne od mężczyzn, na południu
podporządkowane migracjom mężczyzn i poddane męskim i/lub rodzicielkiej kontroli
Młode, niezamężne kobiety bardziej skłonne do emigracji niż mężatki
- „Żona z Fotografii”
„Mężczyźni w kopalniach w Missouri potrzebują kobiet do gotowania i prania …”
PADRONE – pośrednik między starym a nowym światem, pośrednik w znajdywaniu
zatrudnienia
 - wysokie opłaty ( także za zakwaterowanie, wyżywienie, ubranie )
- często w roli depozytoriusza zarobionych przez imigrantów pieniędzy ( nie zawsze
uczciwego )
- pośrednik polityczny
System ten sprzyjał przede wszystkim realizacji interesów amerykańskich pracodawców
KOŚCIÓŁ KATOLICKI
- słabszy stopień zorganizwania włoskich imigrantów w porównaniu z innymi grupami
katolickimi
- swoisty synkretyzm religijnych Włochów z południa
- dystans wobec kościoła zinstutucjonalizowanego antyklerykalizm
- nieliczni księża z Włoch
- silny kult lokalnych świętych ( san rocco, san gennaro, santa lucia )
MIĘDZYWOJNIE
Niekorzystna polityka imigracyjna USA
- „Furtką” staje się możliwość łączenia rodzin – w okresie międzywojennym przybywa 600
tyś włoskich imigrantów
- koneic migracji czasowych
- wzrasta liczba dzieci urodzonych w USA ( w rodzinach włoskich )
- zmniejsza się liczba powrotów
- awans zawodowy i społeczny
- prace wykwalifikowane
-wzrost dochodów ( dzieci nierzadko mają w tym swój udział
Lata 1930 –
SPADEK imigracji
- wybuch II wojny światowej
- przesiedlenie około 120 000 amerykanów japońskiego pochodzenia do obozów
Tzw Nisei
- Issei – I generacja
- Nisei - II generacja
- Sansei – III generacja
- amerykanie japońskiego pochodzenia walczyli na froncie, pracowali jako tłumacze
 - w 1988 władze przyznały, że internowanie było niesprawiedliwością i wypłacano
odszkodowania
Rozwój ekonimiczny i intensyfikacja migracji
- migracje wewnętrzne 1940 – 1950 – 8mln
- migracje afroamerykanów z południowych do zachodnich stanów
- przyrost ludności: kalifornia, oregon, nevada, waszyngton, utah, arizona, texas
- robotnicy pracownicy związani z przemysłem militarnym
Program bracero
- 1942 – 1964
- skierowany do meksykanów
- umowa z rządem, robotnicy tymczasowi ( głównie do prac rolnych )
- ok. 5 mln pracowników
IMMIGRATION AND NATIONALITY ACT – 1952
- prawo zwane również McCarran – Walter Act
- Objęcie prawem do naturalizacji przedstawicieli wszystkich ras/ grup etnicznych
- system imigracji elektywnej
- możliwość wydalenia z USA nienaturalizowanych cudzoziemców
- zniesienie zakazu wjazdu dla Japończyków
- 2 tyś. Wiz dla imigrantów z Azji i Pacyfiku

IMMIGRATION AND NATIONALITY ACT – 1965

-Ustawa znana pod nazwą Hart – celler act
-Podpisana przez prezydenta Johnsona
- kończyła okres polityki imigracyjnej opartej na kryterium rasowo – etnicznym
- rezygnacja z systemu kwotowego
- 170 tyś wiz dla imigrantów z wschodniej hemisfery
- max 20 tyś z jednego kraju
- 120 tyś z zachodniej hemisfery
Latynosi
– tradycja związków z Hiszpanią, pochodzenia z krajów Ameryki Łacińskiej, porozumieją
się w języku hiszpańskim
- pochodzenie z konkretnego kraju cywilizacji latynoamerykańskiej jest istotne jako czynnik
różnicujący zbiorowość latynoską
- preferowany sposób określania swojej tożsamości
51 % - tożsamość z myślnikiem – np. Amerycan – Mexican
24 % - Hispani lub Latino
21% - Amerykanin
Meksykanie
- stara i nowa emigracja
- Ziemia Teksasu
- traktat Guadelupe-Hidalgo
- Nowy Meksyk, kalifornia, utah, nevada, część arizony i kolorado
- meksykańskie zaplacze siły roboczej ( budowa kolei, program Bracero)
„Niemyśmy przekroczyli granicę, granica przekroczyła nas”

Nielegalna imigracja – nieudokumentowani imigranci ( nie nielegalni )

DACA – czasowa ochrona dla pewnej grupy imigrantów ( chodziło o osoby które przybyły do
stanów zjednoczonych jako dzieci, które są bardziej związane ze stanami niż z krajem
pochodzenia

KONWENCJA GENEWSKA
- uchodźca jest osobą, która na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu
swojej
-rasy
-religii
-narodowości
-przynależność do określonej grupy społecznej
- lub z powodu poglądów politycznych
Znajduje się poza terytorium kraju, którego jest obywatelem i z powodu tych obaw nie
chce lub nie może korzystać z ochrony tego państwa
AMERYKA ŚRODKOWA
- Gwatemala, Honduras, Nikaragua – wojna domowa, starcia polityczne, prześladowania i
przemoc ze strony władzy
- pomiędzy 1979 a 1985, około 2 mln obywateli Nikaragui, Salwadoru i Gwatemali musiało
opuścić swoje domy z powodu przemocy na tle politycznym (UNHCR 1993), około miliona z
nich przeszło przez granicę meksykańsko-amerykańską (głównie do miast)
- większość uchodźców (wewnętrznych i zewnętrznych) pozostawała poza miejscem swojego
pochodzenia/zamieszkania do przełomu lat 80/90
MEKSYK
- ograniczona forma pomocy dla gwatemalskich uchodźców i rzadkie przypadki legalizacji
pobytu osób przebywających na terenach przygranicznych
- region Chiapas – jeden z biedniejszych, z długą tradycją emigracji zarobkowej
- przekraczanie granicy przez wojska gwatemalskie w pościgu za rebeliantami – relokacja ok.
19 tyś uchodźców ( 27 tyś w obozach w Chiapas)
- połowa lat 80 – w Meksyku 385 tyś uchodźców ( 250 z Salwadoru, 110 z Gwatemali, co
najmniej 25 z Hondurasu i Nikaragui)
RUCH SANKTUARYJNY – Jim Corbett i pastor Jogn Five – przyjmują i pomagają
uchodźcom przechodzącym przez Arizonę