GEOGRAFIA TEMAT: PIERWSZE PODRÓŻE GEOGRAFICZNE

Pierwsi śmiałkowie którzy odważyli się na takie podróże byli Wikingami- wojownikami,
którzy od VIII wieku podejmowali dalekie wyprawy o charakterze kupieckim, rabunkowym lub
osadniczym. Organizowali wyprawy do krajów położonych na wschód i południe od ich
ojczyzny, docierając do Bułgarii Kamskiej, Rusi Kijowskiej, Bizancjum, a nawet Kalifatu
Bagdadzkiego. Wikingowie dotarli też do Ameryki Północnej na długo przed Kolumbem.
Dopłynęli do półwyspu Labrador – Winlandii (wschodnie wybrzeże Kanady). [byli
pochodzenia skandynawskiego]{dzisiaj m.in. Norwegia czy Szwecja]

Zasięg ekspansji Wikingów

Osadnictwo Wikingów
Marco Polo- ur. 15 września 1254 w Wenecji, zm. 8 stycznia 1324 tamże) – wenecki kupiec i
podróżnik. Wraz z ojcem i stryjem dotarł becnie Marco Polo jest uważany za jednego z
największych podróżników, chociaż współcześni uznawali go raczej za gawędziarza, a jego
opowieści za fantastyczne. Pewne elementy jego relacji oraz brak bezpośrednich śladów
jego obecności na dworze cesarskim w kronikach chińskich sprawiły jednak, że pojawiły się
głosy powątpiewające w jego podróże do Chin, przemierzając jedwabny szlak. Był on jednym
z pierwszych przedstawicieli Zachodu, który dotarł do Państwa Środka. Jego podróże zostały
spisane w książce znanej jako Opisanie świata przez Rustichella z Pizy w czasie, gdy Marco
Polo przebywał w niewoli w Genui po przegranej bitwie morskiej między Republiką
Wenecką a Republiką Genui.

Vasco Da Gama - ur. ok. 1460 lub 1469 w Sines, w niewielkim porcie w prowincji Alentejo,
zm. 24 grudnia 1524 w Koczinie) – odkrywca portugalski, który jako pierwszy dotarł drogą
morską z Europy do Indii, opływając Afrykę, co umożliwiło Europejczykom handel
z Azją południową.
Krzysztof Kolumb- (ur. prawdopodobnie między 25 sierpnia a 31
października 1451 w Genui, zm. 20 maja 1506 w Valladolid) – włoski żeglarz, podróżnik i
nawigator, tercjarz franciszkański. Kapitan wyprawy, która płynęła na trzech statkach: „Santa
María”, „Niña” i „Pinta” pod flagą Kastylii w poszukiwaniu zachodniej drogi morskiej do
wschodniej Azji (według ówczesnego nazewnictwa – do Indii, gdyż pod tą nazwą w jego
czasach rozumiano całość południowego, południowo-wschodniego i wschodniego wybrzeża
Azji aż po Kataj – dzisiejsze Chiny – i Cipangu – dzisiejszą Japonię). Jako pierwsza wyprawa
w historii nowożytnych odkryć geograficznych pokonała zwrotnikowy Ocean Atlantycki i 12
października 1492 dotarła do Indii Zachodnich u wybrzeży Ameryki – kontynentu nieznanego
w ówczesnej Europie. Za dokonania został mianowany admirałem i pierwszym
namiestnikiem hiszpańskich kolonii w Ameryce Środkowej. Organizator i kapitan
czterech odkrywczych wypraw transatlantyckich z Hiszpanii do Ameryki.
Ferdynand Magellan- jedna z najwybitniejszych postaci w dziejach żeglugi i odkryć
geograficznych. Nazwał Ocean Spokojny (Pacyfik). 20 września 1519 roku wyruszył
z Hiszpanii pięcioma statkami drogą zachodnią, czyli przez Ocean Atlantycki, do Wysp
Korzennych w Archipelagu Malajskim. Wyprawa, która wypłynęła pod jego dowództwem,
jako pierwsza opłynęła Ziemię lecz tylko jednym statkiem o nazwie Victoria. Zginął 27
kwietnia 1521 zamordowany przez mieszkańców wyspy Mactan w Archipelagu Filipińskim.
James Cook- Organizator i kierownik trzech wypraw dookoła świata (1768-1780). W trakcie
pierwszej (1768-1771) zdobył Wyspy Towarzystwa, spenetrował obszary Melanezji i Nowej
Zelandii, dotarł do wybrzeży Australii (1770) i przepłynął cieśninę Torresa. Podczas drugiej
(1772-1775) odkrył, m.in.: Nową Kaledonię, archipelag Fidżi, wyspy w Polinezji, Georgię
Południową i Sandwich Południowy. Trzecia wyprawa (1776-1780) zorganizowana w celu
odnalezienia przejścia morskiego z Oceanu Spokojnego na Ocean Atlantycki, dotarła do
wybrzeży Alaski, na Morze Czukockie oraz na Hawaje, gdzie Cook zginął w potyczce z
tubylcami. Sporządzone przez Cooka mapy zmieniły wyobrażenie o zarysach lądów i mórz.
Doniosłe znaczenie miało również stwierdzenie możliwości kolonizacji Australii

David Livingstone (ur. 19 marca 1813 w Blantyre, zm. 1 maja 1873 w Zambii)
– szkocki misjonarz protestancki, lekarz i odkrywca.
Robert Edwin Peary (ur. 6 maja 1856 w Cresson w Pensylwanii, zm. 20
lutego 1920 w Waszyngtonie) – amerykański podróżnik i odkrywca; najprawdopodobniej był
pierwszą osobą, która dotarła do geograficznego bieguna północnego.

Ronald Amundsen-(ur. 16 lipca 1872 w Borge w Norwegii, zaginął 18

czerwca 1928 w Arktyce) w latach 1903–1906 jako pierwszy przebył drogę łączącą Ocean
Atlantycki i Spokojny, tzw. Przejście Północno-Zachodnie prowadzące przez Ocean
Arktyczny wzdłuż północnego wybrzeża Kanady.W 1910 roku planował wyprawę na biegun
północny, lecz gdy nadeszła wiadomość, że jako pierwszy dotarł tam Amerykanin Frederick
Albert Cook (1865–1940) i Robert Edwin Peary (1856–1920), Amundsen zmienił plan i
postanowił zdobyć drugi z biegunów. Wyprawa ta była wyścigiem z ekspedycją brytyjską,
której przewodził porucznik Robert Falcon Scott (1868–1912). Amundsen dotarł do bieguna
południowego jako pierwszy, 14 grudnia 1911 roku, a Scott miesiąc później – 17 stycznia
1912 roku (Scott i jego czterej towarzysze zginęli w drodze powrotnej). Norweska wyprawa
na biegun odbyła się na statku „Fram” użyczonym Amundsenowi przez rodaka Fridtjofa
Nansena.