Dekadentyzm - Nurt kulturowy charakteryzujący się poczuciem zaniku sił życiowych, utraty norm

moralnych, pesymizmem, lękiem przed nadchodzącą katastrofą.

Filister - Człowiek bez ambicji i wyższych aspiracji, mieszczuch ograniczony materialista, niewrażliwy
na doznania estetyczne, gardzili nimi młodopolscy artyści. Skupiony był na zbieraniu majątku.
Przyjmuje sztywne ramy norm obyczajowych, zachowuje pozory moralności.

Sztuka dla sztuki - Hasło postulujące uwolnienie sztuki od służebności wobec tendencji moralnych,
religijnych, politycznych i skupienie się na celach estetycznych. Sztuka powinna być wartością
absolutną. ma oddawać dusze artysty swobodę twórczą może być nawet niezrozumiałe sztuka nie
może być funkcją użytkową

Katastrofizm - Postawa wyrażająca przeświadczenie o nieuniknionej gwałtownej zagładzie obecnej

formy świata i cywilizacji.

Kobieta fatalna (femme fatale) - Związek Frazeologiczny oznaczający kobietę przynoszącą mężczyźnie
porażkę i zgubę. Inspiruje, pociąga mężczyznę, góruje nad nim i finalnie doprowadza go do zguby.
Jest atrakcyjna

Symbolizm - Nurt w literaturze i sztuce, który wykorzystuje symbole, metafory i alegorie do

wyrażania głębszych treści.

Ekspresjonizm - kierunek w sztuce którego celem było wyrażanie siebie swoich przeżyć uczuć emocji

Naturalizm - nurt literacki który przedstawia rzeczywistość w sposób realistyczny

Artysta młodopolski - twórca związany z ruchem artystycznym młoda polska który eksperymentował
ze stylami i technikami

Miasto jako ośrodek kultury w młodej polsce - w tym okresie miasto było istotnym ośrodkiem
kultury gdzie spotykali się artyści i intelektualiści, organizowano liczne wydarzenia oraz mieściły się
tam instytucje kulturowe jak muzea i teatry

Chłopomania - Przesadne idealizowanie chłopów i życia na wsi. Powrót do zainteresowania prostym

ludem, autentyzm, prosty sposób myślenia. Wieś = tradycja.

Filozofia:

Nietzscheanizm (Friedrichs Nietzsche) :

• Życie jest najwyższą wartością

• Ludzkość musi odrzucić chrześcijaństwo, które hamuje jej rozwój
• Ideałem jest nadczłowiek kierujący się wolą mocy
• Jednostka nie powinna poświęcać się dla ogółu
Schopenhaueryzm (Arthur Schopenhauer)

• U podstaw całej rzeczywistości leży wola

• Wola nigdy nie może być zaspokojona a to prowadzi do cierpienia
• Ból istnienia można złagodzić przez wyzbycie się pragnień (nirwana) lub kontemplację piękna
w sztuce

Bergsonizm (Henri Bergson)

• Intuicjonizm – prawdziwe poznanie nie dokonuje się poprzez rozum, ale - intuicję
 • Pęd życiowy - kosmiczna siła przenikająca naturę

Młoda polska inaczej modernizm lub neoromantyzm lub fin de siecle (koniec wieku)

Początek 1890

Koniec 1918 r. - odzyskanie niepodległości

1795 – 3 rozbiór polski

1918-1795 – 123 lata