Zasady gry w szachy – część 7

WZGLĘDNA WARTOŚĆ BIEREK

(ciąg dalszy)

Dla przypomnienia raz jeszcze podaje teoretyczne wartości poszczególnych bierek.

Diagram (po lewej pokazuje typową pozycję, na której można studiować wygrywający manewr.
Białe mają przewagę piona, ale podobnie jak to było na pozycji z poprzedniej lekcji [diagram (po
prawej)], nie mogą przemienić przechodniego piona ponieważ król
stoi za nim, a nie przed nim. Z drugiej strony nie ma
prawdopodobnie sensu iść do przodu pionami z drugiej strony
szachownicy, ponieważ czarne mają tam taką samą liczbę pionów i
nie ma szans aby któryś z białych pionów mógł przebić się do
przodu. Całkiem łatwo jest poprowadzić białe ku zwycięstwu, a
strategia, jaką należy zastosować, będzie dobrze widoczna po
następujących rozważaniach: król czarnych jest znacząco
ograniczony w swoich ruchach, ponieważ musi nieustannie
monitorować przechodniego (tzw „wolnego”) piona białych
Biały król ma wolny wybór i może przemieścić się tam, gdzie chce
nie będąc bezpośrednio zagrożonym. Nic więc nie przeszkodzi mu w zaatakowaniu i zbiciu
czarnych pionów, ponieważ, gdy czarny król spróbuje powstrzymać marsz białego, przechodni
pion białych ruszy do przodu i zmusi nieprzyjacielskiego króla do podjęcia próby przechwycenia go, dając tym samym wolną drogę
swojemu królowi. Zgodnie z tym schematem gra może przebiegać w następujący sposób:
1. Kc2-d3 Kc5-d5
2. Kd3-e3 Kd5-e5
3. b3-b4 g6-g5
4. b4-b5 Ke5-d5
5. b5-b6 Kd5-c6
6. Ke3-d4 Kc6:b6
7. Kd4-e5 f5-f4
8. Ke5-f5 Kb6-c6
9. Kf5:g5 Kc6-d6
10. Kg5:f4 Kd6-e6
11. Kf4-g5 Ke6-f7.
Teraz białe wygrają nawet bez piona g2 grając 12. Kg5-f5 itd., jak to wyjaśniono przy okazji pokazu sposobu wygrywania w poprzedniej
części (dla przypomnienia pozycja z diagramu mniejszego, tego po prawej stronie) .
Z powyższego wynika wniosek, że jeżeli jednemu z graczy uda się uzyskać przewagę piona, może
wygrać partię, jeżeli będzie w stanie wymienić wszystkie bierki, tak, aby pozostały jedynie piony.
Jednak nie widać jeszcze sposobu, w jaki można wymusić tą wymianę. Oczywiste jest, że gracz,
który stracił piona będzie starał się zapobiec wymianom, w nadziei, że uda mu się nadrobić stratę
piona prowadząc grę swoimi bierkami. Będzie unikał wymiany z wyjątkiem sytuacji, kiedy
unikanie jej spowodowałoby dodatkowe straty. Prostego przykładu dostarcza pozycja
przedstawiona na diagramie. Białe, mając ruch, grają We2-e5, proponując wymianę wież. Jeżeli
czarne spróbują uniknąć wymiany grając Wb5-b6, białe mogą zbić piona f5 wieżą i po tym jak
król czarnych odejdzie z szachowanego pola, wezmą również piona g4. Tak więc czarne muszą
przyjąć ofertę wymiany wież, a wtedy białe wygrywają idąc naprzód pionem z linii (kolumny)
„c”, który zmusza czarnego króla do odejścia na skrzydło hetmańskie i pozostawia piony ze
skrzydła królewskiego bez wsparcia.

Szkoła Podstawowa nr 26 w Gdyni str 1 Do użytku wewnętrznego – zezwala się na kopiowanie

 Początkujący gracz może pomyśleć, że ponieważ strata piona w większości przypadków oznacza
przegraną partię ze względu na przemianę piona w hetmana w końcówce, wskazane może być
poświęcenie figury jeżeli można w ten sposób uniknąć straty piona. Ten pomysł jest jednak
całkowicie błędny, ponieważ mając przewagę figury przeciwnik z łatwością zdobędzie przewagę
tylu pionów ilu tylko zechce w dalszym przebiegu partii. Pozycja na diagramie może służyć za
przykład. W przytoczonej dalej sekwencji posunięć przyjęto, że czarne wykonują najlepsze
możliwe posunięcia, ale zastosowana metoda sprawdza się również w przypadku gdyby czarne
grały pasywnie, z tą tylko różnicą, że wtedy białe wygrałyby szybciej.
1. Sd3-c5 Ga4-c6
2. Ge2-f3 Gc6:f3
3. Kf4:f3 b7-b6
4. Sc5-e6 c7-c5
5. a2-a4
To posunięcie zatrzymuje czarne piony, tak, aby skoczek mógł zaatakować je z lepszym efektem.
5. … c5-c4
6. Se6-c7 Kh6-g7
7. Sc7-b5 a7-a6
8. Sb5-d6 Kg7-f6
9. Sd6:c4 b6-b5
10. a4:b5 a6:b5
11. Sc4-a3 b5-b4
12. Sa3-c2 b4-b3
13. Sc2-d4 itd. (ciąg dalszy nastąpi)
Zadania. Mat w 1 posunięciu.

Koniec części siódmej

Szkoła Podstawowa nr 26 w Gdyni str 2 Do użytku wewnętrznego – zezwala się na kopiowanie