‫ﻏﻠﻄﻮاره ﻓﮑﺮ ﺳﯿﺎﺳﯽ‬

‫در اﯾﺮان‬

‫ﻣﺮﺗﻀ ﯽ ﻣﺮد ﯾﻬ ﺎ‬

‫‪۱۳۸۰‬‬

‫‪1‬‬
 ‫ﻓﻬﺮﺳ ﺖ‬

‫ﻧﯿﻤﻪ ﺗﺎرﯾﮏ ﻣﺎه _________________________________________________________ ‪5‬‬ ‫‪.1‬‬

‫ﻗﻤﺮ در ﻋﻘﺮب __________________________________________________________ ‪35‬‬ ‫‪.2‬‬

‫ﮐﺴﻮف ﮐﺎﻣﻞ __________________________________________________________ ‪61‬‬ ‫‪.3‬‬

‫اﻧﻘﻼب زﻣﺴﺘﺎﻧﯽ ________________________________________________________ ‪91‬‬ ‫‪.4‬‬

‫ﻣﺰرع ﺳﺒﺰ ﻓﻠﮏ ________________________________________________________ ‪113‬‬ ‫‪.5‬‬

‫داس ﻣﻪ ﻧﻮ __________________________________________________________ ‪150‬‬ ‫‪.6‬‬

‫اﻋﺘﺪال رﺑﯿﻌﯽ ________________________________________________________ ‪186‬‬ ‫‪.7‬‬

‫ﺑﺮج ﺳﺮﻃﺎن __________________________________________________________ ‪211‬‬ ‫‪.8‬‬

‫اﺳﻄﺮﻻب ___________________________________________________________ ‪246‬‬ ‫‪.9‬‬

‫‪ .10‬رﻣﻞ _______________________________________________________________ ‪265‬‬

‫‪2‬‬
‫ﮔ ﻔ ﺘ ﻢ ﮐ ﻪ ﮐ ﻔ ﺮ ز ﻟ ﻔ ﺖ ﮔ ﻤ ﺮ اه ﻋ ﺎﳌ ﻢ ﮐ ﺮ د‬

‫ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﯽ ﻫ ﻢ او ت ر ﻫ ﺒﺮ آ ﯾ ﺪ‬

‫ﺣ ﺎﻓ ﻆ‬

‫ﮐ ﺘ ﺎﺑ ﯽ ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ر و د ا ر ﯾ ﺪ و ﻳﺮ اﺳ ﺘﻪ ا ی اﺳ ﺖ ا ز د ه ﺳ ﺨ ﻨﺮ ا ﻧ ﯽ ﻣ ﺘ ﻮ ا ﻟ ﯽ ‪ ،‬د ر آ ن ر و ز ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ر ﺑ ﺎ ب ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﯽ‬
‫ﻓ ﮑ ﺮ ی و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺣ ﻮ اد ث ﺳ ﻪ د ﻫ ﻪ اﺧ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬د ر ﺟ ﻤ ﻊ ﻣ ﺤ ﺪ و د ی ا ز ﻋ ﻼ ﻗ ﻪ ﻣ ﻨ ﺪ ا ن ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ﺗ ﺮ ر و ا ﯾ ﺘ ﯽ‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ی ﺗ ﺮ ا ز آ ن ﻣ ﻨ ﺘ ﺸ ﺮ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﺳ ﺎس ﺑ ﺤ ﺚ د ر ﻧ ﻘ ﺪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب و اﺻ ﻼ ح و ﻋ ﻠ ﻞ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ و ﭘ ﯿ ﺮ و ز ی آ ن‬
‫ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﺑ ﺮ ا ی ﭘ ﺮ ﻫ ﯿ ﺰ ا ز و ر و د ﻣ ﺴ ﺘ ﻘﯿ ﻢ ﺑ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎ ﺣ ﺚ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ی ذ ﻫ ﻦ ﮐ ﺎو ﺷ ﮕ ﺮ ﺟ ﻮ ا ﻧ ﺎن اﻣ ﺮ و ز ﺟ ﺰ ﻧ ﻘ ﻞ‬
‫ﺣ ﻮ اد ث و ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﺮ د ن آ ن اﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻻ ً ﭼ ﯿ ﺰ د ﯾ ﮕ ﺮ ی ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺗ ﺮ ﺟ ﯿ ﺢ د ا د ﯾ ﻢ ﺑ ﻪ ر ﺷ ﺘ ﻪ ا ی ا ز ر ﯾ ﺸ ﻪ ﯾ ﺎ ﺑ ﯽ ﻫ ﺎ‬
‫ر و آو ر ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﻌ ﻀ ﯽ و ﻗ ﺎﯾ ﻊ ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﯿ ﻪ ر ا د ر ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز و ﺳ ﯿ ﻊ ﺗ ﺮ ی ﻣ ﯽ ﻧ ﺸ ﺎ ﻧ ﺪ و ا ز ا ﯾ ﻦ ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﻓ ﻬ ﻢ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎر ‪،‬‬
‫ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﻋ ﻠﻞ و ﻧ ﺘ ﺎ ﯾ ﺞ آ ن ر ا آﺳ ﺎن ﺗ ﺮ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ر ﯾ ﺸ ﻪ ﯾ ﺎ ﺑ ﯽ ﻫ ﺎ ‪ ،‬آ ن ﻫ ﻢ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﯽ ﻣ ﻮ ا ر د ا ز ﻧ ﻘ ﻄ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﺧ ﺎ ص ﻧ ﮕ ﺎ ر ﻧ ﺪ ه ‪ ،‬ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﺷ ﺎﻣ ﻞ ﻧ ﮑ ﺎ ﺗ ﯽ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻧ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﺧ ﺼ ﻢ ر ا ﺧ ﻮ ش ﳕ ﯽ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ د و ﺳ ﺖ ر ا ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ﳓ ﺎ ﻧ ﺪ ‪.‬‬
‫ﻗ ﺼ ﺪ ﻣ ﻦ آ ن ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﭘ ﺎ ر ه ا ی ا ز ﺑ ﺎو ر ﻫ ﺎ ی ر ا ﯾ ﺞ و ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﯽ ﺷ ﺪ ه ر ا ﺑﻪ ﻣ ﺤ ﮏ ﻧ ﻘ ﺪ ﻋ ﻘ ﻠ ﯽ و‬
‫ﲡ ﺮ ﺑ ﯽ ﮔ ﯿ ﺮ م ﺗ ﺎ ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﻏ ﺶ آ ن ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ م ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻔ ﺤ ﺎ ت آ ﺗ ﯽ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺣ ﺎﻣ ﻞ ﮔ ﺰ ا ر ه ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﺗ ﻌ ﺠ ﺐ ر ا ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ د ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ‪ ،‬ر ا ﺟ ﻊ ﺑ ﻪ ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ ﻣ ﺒ ﻨ ﯽ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺧ ﻼ ف آ ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ د ت ﮔ ﻮ ﯾ ﯽ ﭼ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﻣ ﻦ‬
‫د ر ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ا ﺿ ﻌ ﺎ ﻧ ﻪ و آ ﮔ ﺎ ﻫ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺐ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ر ا ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﺮ آﻣ ﺪ ه ا ز ﻧ ﻘ ﻄ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ی‬
‫ﺧ ﺎ ص ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﯽ ﮐ ﺮ د م ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ﮔ ﻤ ﺎ ن د ا ر م ‪ ،‬ﮔ ﺎه ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ و د ﯾ ﺮ ﭘ ﺎ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﺷ ﺘ ﺒ ﺎ ﻫ ﺎ ت د ر ﺳ ﺖ ﻫ ﻤ ﺂ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﺑ ﻮ د ه‬
‫اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﺗ ﺎ ﮐ ﯿ ﺪ و ﺗ ﮑ ﺮ ا ر ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﯽ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ آﻣ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪3‬‬
‫ﺑ ﯽ ﺷ ﮏ ﺑ ﺨ ﺶ ﻣ ﻬ ﻤ ﯽ ا ز ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺐ ﮐ ﺘ ﺎ ب ‪ ،‬ﺣ ﺘﯽ ﺑ ﺮ ا ی ﺳ ﻄ ﻮ ح ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ﻧ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺷ ﺎﯾ ﺪ‬
‫ا ز ﺷ ﺪ ت ر و ﺷ ﻨ ﯽ ﻣ ﺤ ﺘ ﺎج ﺗ ﮑ ﺮ ا ر ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺎ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﯽ ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ﻣ ﯽ ﺑ ﺮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻨ ﯽ ﻓ ﺸ ﺎ ر‬
‫ﻣ ﺸ ﺘﺮ ک ﻫ ﻤ ﻪ ر ا ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺘ ﯽ ﻣ ﯽ ر ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز د ر د ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺸ ﺘﺮ ﮐ ﯽ ﺷ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و د ر ﻣ ﺂن ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺸ ﺘﺮ ﮐ ﯽ ر ا ﻫ ﻢ‬
‫ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﻨ ﻬ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﻣ ﻦ ﻧ ﺨ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﻪ ا م ﲤ ﺎ ﻣ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ ﺷ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ و ﺣ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ر ﮐ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ر ا د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ ﻣ ﯽ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺪ و ن ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﻣ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺘ ﯽ ﺑ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺐ‬
‫ﺑ ﻪ ﺷ ﯿ ﻮ ه ا ی ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﯾ ﺎ ﲤ ﺎ ﻣ ﺎ ً آ ﮐ ﺎ د ﻣ ﯿ ﮏ و ﺑ ﺎ ز ﺑ ﺎ ن ﻓ ﻨ ﯽ ﺑ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ -‬ﮐ ﻪ د ر آ ن ﺻ ﻮ ر ت ﺣ ﺠ ﻢ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﻪا ی‬
‫ا ز ﻣ ﺨ ﺎ ﻃ ﺒ ﺎ ن ا ﺻ ﻠ ﯽ ﺧ ﻮ د ر ا ﮐ ﻪ ﻗ ﺎﻋ ﺪ ﺗ ﺎ ً د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﺎ ن ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ا ز د ﺳ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ د ا د ‪ -‬ﺑ ﺮ آ ن ﺑ ﻮ د ه ا م ﮐ ﻪ د ر ﻫ ﺮ‬
‫ﮔ ﻔ ﺘ ﺎر ‪ ،‬و ﻧ ﯿ ﺰ د ر ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﮐ ﺘ ﺎ ب ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺮ ی ا ز ﲢ ﻠﯿ ﻞ ﻓ ﮑ ﺮ ی ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ی ﲢ ﻠﯿ ﻞ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻢ ‪.‬‬

‫ﺑ ﺨ ﺸ ﯽ ا ز ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ د ﻓ ﺎﻋ ﯿ ﻪ ا ی ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ آ ﯾ ﺪ ا ز ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً ﺑ ﺪ ا ﻧ ﮕ ﺎﺷ ﺘﻪ‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ه و ر د ّﯾﻪ ا ی ﺑ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﺎً ﺧ ﻮ ب ﺗ ﻠ ﻘ ﯽ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ؛ اﻣ ﺎ د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻗ ﺪ ر ی ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺗ ﻔ ﺎ و ت د ا ر د ‪ .‬ﻣ ﻦ ﺑ ﻪ اﯾ ﻦ ﻣ ﺒ ﺎ ﺣ ﺚ ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ا ر ز ﺷ ﯽ د ر ﻣ ﻘ ﻮ ﻟ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﺑ ﺮ ﻋ ﮑ ﺲ آ ﻧ ﭽ ﻪ ﻣ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ا م ﺟ ﺎ ی‬
‫د ا د ه ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ا ز ز ا و ﯾ ﻪ ا ی د ﯾ ﮕ ﺮ ﻧ ﮕ ﺎ ه ﮐ ﺮ د ه ام ‪ .‬ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﯿ ﻤ ﯿ ﺎ ی ﻣ ﻦ ! ﻣ ﺲ ﻫ ﺎ ر ا ز ر ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ اﻣ ﺎ ز ر ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﺲ‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ آ ﻧ ﭽ ﻪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﮕ ﺎ ﺷ ﺘ ﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د و ﻣ ﻦ ا ز آ ن د ﻓ ﺎ ع ﮐ ﺮ د ه ام ‪ ،‬د ر اذ ﻫ ﺎن ﺧ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎن ﺑ ﺪ ﺑ ﺎ ﻗ ﯽ ﲟ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ‬
‫آ ﻧ ﭽ ﻪ ﮐ ﻪ آﻧﺎن ﺧ ﻮ ب ﻣ ﯽ ﭘ ﻨ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ر ﻧ ﮓ ﺑ ﺒ ﺎ ز د ‪ .‬د ر اﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﺘ ﻬ ﻢ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺣ ﺪ اﻗ ﻞ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ا ز‬
‫د ﳋ ﻮ ﺷ ﯽ ر ا آن ﻫ ﻢ د ر ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﺎ ﻧﻪ ﻋ ﺴ ﺮ ت ا ز ا ﻓ ﺮ اد ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ام ‪ .‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﻨ ﺎ ی ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﮐ ﺎ ر ی ر ا ﻧ ﺪ اﺷ ﺘﻪ ام ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﱎ‬
‫ا د ﻋ ﺎ ﮐ ﻨ ﻢ ﮐ ﻪ ‪ » :‬ﻗ ﻠ ﺐ ر ا ﻣ ﻦ ﮐ ﯽ ﺳ ﯿ ﻪ ر و ﮐ ﺮ د ها م ‪ /‬ﺻ ﯿ ﺮ ﻓ ﯽ ا م ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ ا و ﮐ ﺮ د ه ا م « ا ﻣ ﯿ ﺪ و ا ر م ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ‬
‫ا ﻧ ﺪ ﮐ ﯽ ﻧ ﮕ ﺎ ه ﻣ ﺎ ر ا ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻘ ﻮ ﻻ ت ﺗ ﺮ ﻣ ﯿ ﻢ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ﻗ ﺖ ﺗ ﺎم ﻣ ﯽ ﻃ ﻠﺒ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎن ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺑﻪ‬
‫ا ﻣ ﺮ و ز ﻣ ﺎ و ﭼ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﺮ د آ ن ﻧ ﺎ ﻇ ﺮ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ) ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ ﺑ ﺮ ا ی آ ن ﺟ ﺰ ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر و ا ﻣ ﯿ ﺪ ر ا ﻫ ﯽ ﳕ ﯽ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻢ ( ﻣ ﺘ ﻮ ﺟ ﻪ د ﯾ ﺮ و ز ﻣ ﺎ‬
‫و ﭼ ﻪ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻣ ﯽ ﮐ ﺮد ﻣ ﺎن اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪4‬‬
 ‫‪۱‬‬
‫ﻧﯿﻤﻪ ﺗﺎرﯾﮏ ﻣﺎه‬

‫‪5‬‬
‫ﮔﻪ ﺑﻮد ﮐﺰ ﺣ ﮑ ﯿﻢ روﺷ ﻦ رای‬

‫ﺑﺮ ﻧﯿﺎﯾﺪ د رﺳ ﺖ ﺗﺪ ﺑﯿﺮ ی‬

‫ﺳ ﻌﺪی‬

‫د ر ﺷ ﺮ و ع ﺳ ﺨ ﻦ و د ر ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د ر ﻧ ﯿ ﻤ ﻪ ﻧ ﺨ ﺴ ﺘﯿ ﻦ ﻗ ﺮ ن ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﺷ ﻤ ﺴ ﯽ و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً د ر‬
‫د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﭼ ﻬ ﻞ و ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه ﭼ ﻪ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﭼ ﻨ ﺎ ن و ﺿ ﻌ ﯿ ﺘ ﯽ ر ﺳ ﯿ ﺪ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﻦ ا ز ﻓ ﻀ ﺎ ی ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی آ ن ﻋ ﺼ ﺮ ﺑ ﻪ‬
‫ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ ﻣ ﻬ ﻢ ﻧ ﺮ م ا ﻓ ﺰ ا ر ی ﻧ ﺎ م ﻣ ﯽ ﺑ ﺮ م ‪ .‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا و ﺿ ﺎ ع ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی و ر و ش و ﻣ ﻨ ﺶ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﻓ ﮑ ﺮ و‬
‫ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ د ر ﺣ ﻮ ا د ث ﺑ ﺰ ر گ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ﻣ ﺆ ﺛ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻣ ﻦ ﻓ ﻌ ﻼ ً د ر ﻣ ﻘ ﺎم ﺑ ﺤ ﺚ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ؛ ﻧ ﯿ ﺰ‬
‫ﻋ ﻼ و ه ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻢ ﮐ ﻪ ا ز آﳓ ﺎ ﮐ ﻪ ر ﻓ ﺘ ﺎر آد ﻣ ﯿ ﺎن ﻧﻪ ﺑﺮ اﺳ ﺎس و اﻗ ﻌ ﯿﺖ ﺑﻠﮑ ﻪ ﺑﺮ اﺳ ﺎس د ر ﯾ ﺎﻓ ﺖ و ﺑﺮ د اﺷ ﺘ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ا ز آ ن د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬او ﺿ ﺎ ع ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ و ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی آ ن ز ﻣ ﺎن ﻫ ﻢ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺑ ﺮ اﺳ ﺎس ر و ا ﯾ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ا ز آ ن ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻪ‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ و اﺣ ﺴ ﺎﺳ ﺎ ت و ﻋ ﻘ ﺎ ﯾ ﺪ ﺧ ﺎﺻ ﯽ ر ا ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺨ ﺖ ‪ .‬ﭘ ﺲ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﺿ ﺮ و ر ی اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ آﻏ ﺎ ز ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ز ﻣ ﺎ ن ﻣ ﻮ ر د ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺎ ﭼ ﻪ ﻣ ﯽ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ و ﭼ ﺮ ا ‪ ،‬و ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ آ ن ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪﻫ ﺎ ﺑ ﻪ آ ن ﲢ ﻮ ﻻ ت ﻣ ﻨ ﺠ ﺮ‬
‫ﺷ ﺪ‪.‬‬

‫ﺑ ﺤ ﺚ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﻬ ﻤ ﯽ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ز ﯾ ﺮ ا ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف آ ﻧ ﭽ ﻪ ﮐ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﻇ ﻮ ا ﻫ ﺮ اﻣ ﻮ ر ا ﻟ ﻘ ﺎ‬
‫ﮐﻨﺪ‪ ،‬آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻣﺎ اﻣﺮوز وارﺛﺎن آن ﻫﺴﺘﯿﻢ‪ ،‬ﭼﯿﺰی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﯽ دﻫﻢ آن را ﻣﯿﺮاث ﺳﻨﺖ‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﺑ ﻨ ﺎ ﱈ ‪ .‬ا و ﺿ ﺎ ع ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﯽ و اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ی ﺟ ﻬ ﺎ ن ‪ ،‬د ر ا ﺻ ﻞ‬
‫ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻧ ﻘ ﺶ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ د ر ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺼ ﻮ ص ‪ ،‬ﺑ ﻪ ر ﻏ ﻢ ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ آ ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ﺑ ﻪ‬
‫ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﻓ ﺮ ﻋ ﯽ ﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﺘ ﺎً د و ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ی ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ر ا ا ز ﻫ ﻢ ﺗ ﻔ ﮑ ﯿ ﮏ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﺗ ﺎ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎی ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺎ‬
‫ر و ﺷ ﻦ ﺗ ﺮ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﭼ ﻮ ن و ا ژ ه ﻫ ﺎ ﮔ ﺎه د ﭼ ﺎ ر ا ﻧ ﻌ ﻄ ﺎ ف ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﯾ ﯽ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ ﻧ ﮑ ﻨ ﯿ ﻢ ر ا ﺟ ﻊ ﺑ ﻪ ﭼ ﻪ ﺻ ﺤ ﺒ ﺖ‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮔ ﺰ ا ر ه ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ا ر ا ﯾ ﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ﻧ ﺎﻇ ﺮ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ی ﻣ ﻮ ر د ﻧ ﻈ ﺮ ﺗ ﻠ ﻘ ﯽ ﻧ ﺸ ﻮ د و د ﭼ ﺎ ر ا ﺑ ﻬ ﺎ م ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﯾ ﮏ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ی ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﯽ ر ا ﯾ ﺞ د ا ر د و ﯾ ﮏ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ی ا ﺻ ﻄ ﻼ ﺣ ﯽ ‪ .‬د ر ﻣ ﻌ ﻨ ﺎی ر ا ﯾ ﺞ ‪ ،‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ﺑ ﻪ ﮐ ﺴ ﯽ‬

‫‪6‬‬
‫اﻃ ﻼ ق ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺗ ﻌ ﺼ ﺐ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ز ﻧ ﺪ ا ﻧ ﯽ ز ﻣ ﺎن و ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺧ ﻮ د ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ د ر ﺣ ﺪ ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ ﻣ ﺎ ت ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﯽ‬
‫ا ﻫ ﻞ د ر ک و د ا ﻧ ﺶ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﭘ ﺎ ر ه ا ی ا ر ز ش ﻫ ﺎ ﻣ ﺜ ﻞ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ‪ ،‬ر ﻓ ﺎه و ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﯽ ﺑ ﺮ ا ی ا و ﻣ ﻄ ﺮ ح ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ﻟ ﺬ ا ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ا ﻓ ﺮ اد ﺑ ﺪ و ن آ ن ﮐ ﻪ ﺿ ﺮ و ر ﺗ ﺎ ّ ا ﻫ ﻞ ﻓ ﮑ ﺮ ‪ ،‬ﻗ ﻠ ﻢ ‪ ،‬ﺳ ﺨ ﻨ ﺮ ا ﻧﯽ و ‪ . . . .‬ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧﻨ ﺪ د ر ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ی‬
‫ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺜ ﻼ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ ﻣ ﺎ د ر ﻣ ﻦ ر و ﺷ ﻨ ﻔﮑ ﺮ ا ﺳ ﺖ ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﻓ ﻬ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﻄ ﻠ ﻊ ‪ ،‬ا ﻫ ﻞ ﺗ ﺴ ﺎ ﻣ ﺢ ‪،‬‬
‫ﺣ ﺴ ﺎس ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ او ﺿ ﺎ ع ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ و ‪ . . . .‬اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫اﻣ ﺎ آ ﻧ ﭽ ﻪ ﻣ ﻦ اﺳ ﻢ آن ر ا ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻣ ﯽ ﮔ ﺬ ا ر م ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ﻧ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﺪ و د د و ﯾ ﺎ ﺳ ﻪ ﻗ ﺮ ن اﺳ ﺖ‬
‫ﮐﻪ در دﻧﯿﺎ ﻗﻮام ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻓﻌﺎل و ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ‪ ،‬روﺷﻨﻔﮑﺮی ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﻣﺘﺎﺛﺮ از ﻓﻠﺴﻔﻪ‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ی ﮐ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﯽ و اﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﯾ ﯽ و ﻧ ﻘ ﺪ ﻗ ﺪ ر ت و ﺳ ﻨ ﺖ ر ا ﻣ ﺤ ﻮ ر ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺧ ﻮ د ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﯽ د ﻫ ﺪ و ﺑ ﻪ‬
‫ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ﺑ ﺎ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺶ ﭼ ﭗ ﺑﻪ ﺳ ﻤ ﺖ ا ر ز ش ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﻔ ﯽ ﺳ ﻠﻄ ﻪ و ﺑﻪ ﻣ ﻨﻈ ﻮ ر ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ی ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﯽ ر و د ‪ .‬آ ﻧ ﭽ ﻪ ﻣ ﻦ د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻣ ﯽ ﻧ ﺎ ﱈ و ﺗ ﺼ ﻮ ر م اﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ا ﻓ ﺮ ا د‬
‫د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎی ﻣ ﺨ ﺘ ﻠﻒ و د و ر ه ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺨ ﺘ ﻠﻒ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻋ ﻼ و ه ﺑﺮ ﭘ ﺎر ه ا ی‬
‫ا و ﺻ ﺎ ف ﭼ ﻮ ن ا ﻫ ﻞ ﻗ ﻠ ﻢ ‪ ،‬ا ﻫ ﻞ ﻣ ﻄ ﺎ ﻟﻌ ﻪ ‪ ،‬د ا ر ا ی د ﻏ ﺪ ﻏ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ و اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ﺑ ﻮ د ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﺟ ﺪ ی و ﺑ ﻨ ﯿ ﺎ د ی‬
‫ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ و ﻓ ﻌ ﺎ ﻟ ﯿ ﺖ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ و ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ د ر ﻧ ﻔ ﯽ ﺳ ﻠﻄ ﻪ و ا ﺑ ﺴ ﺘﻪ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﭼ ﻨ ﺎن ﮐ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ‬
‫ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ آ و ر د ‪ ،‬ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﺷ ﺘ ﺒ ﺎ ه و آ ﻓ ﺖ آ ن ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺗ ﻼ ش ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘﯿ ﮏ و ﻧ ﺎ ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﯽ د ر ﻧ ﻔ ﯽ ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ‬
‫ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻧ ﯿ ﺰ ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ آ و ر د ‪ ،‬آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر ا و ا ﺧ ﺮ د ﻫ ﻪ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه د ر ا ﯾ ﺮ ا ن‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ز ﯾ ﺎد ی ر ﯾ ﺸ ﻪ د ر ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ اﺷ ﺘﺒ ﺎه د اﺷ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻫ ﺎ ﺑ ﺰ و ﻻ ک ‪ ،‬و ﻫ ﺮ د و ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﻌ ﺮ و ﻓ ﯽ ر ا ﺟ ﻊ ﺑ ﻪ » و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﯽ « د ا ر ﻧ ﺪ و ﻋ ﻤ ﺪ ه ا ﺧ ﺘ ﻼ ف ﻧ ﻈ ﺮ آ ن ﻫ ﺎ‬
‫د ر ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ا ز ﺗ ﺼ ﻮ ر ی ﮐ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ د ا ر ﻧ ﺪ ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ ﺧ ﯿ ﺰ د ‪ .‬و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ و ﺿ ﻊ‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ د ر ز ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ ﮐ ﻪ ﻫ ﻨ ﻮ ز ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﯽ د ر ﮐ ﺎ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ د ر ﻏ ﯿ ﺎ ب ﺻ ﻨ ﺎﻋ ﺖ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ؛‬
‫وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﻨﻮز از ﺳﺎﻣﺎن و ﺳﺎزﻣﺎن ﺳﻠﺴﻠﻪﻣﺮاﺗﺒﯽ ﻗﺪرت ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺗﻔﺎوت ﻧﻈﺮ اﯾﻦ دو‬
‫ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ف د ر ﺑ ﺎ ر ه و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﻣ ﺒ ﻨ ﺎی ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺖ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﻧ ﻮ ع ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ‬
‫ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﻫ ﺎ ﺑ ﺰ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن د ر و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﯽ ﻣ ﺜ ﻞ ﻓ ﺮ و ﺷ ﻨ ﺪ ه ا ی ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺟ ﻨ ﺴ ﯽ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه و ﻓ ﺎ ﻗ ﺪ ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ﺿ ﯽ و‬
‫د ر ﺣ ﺎ ل اﺿ ﻤ ﺤ ﻼ ل د ا ر د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﺤ ﺾ اﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘ ﮕ ﺎ ر ی ﺑ ﺮ ا ی آ ن ﭘ ﯿ ﺪ ا ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺪ و ن د ر ﻧ ﮓ ﺳ ﻌ ﯽ د ر‬

‫‪7‬‬
‫و ا ﮔ ﺬ ا ر ی آ ن د ا ر د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻨ ﺲ ‪ ،‬آ ز اد ی ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ و آ ن ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﮕ ﺎ ر ‪ ،‬ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ و ﺑ ﻬ ﺎ ی ﭘ ﺮ د ا ﺧ ﺘ ﯽ ‪،‬‬
‫ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﺷ ﻤ ﺎ ا ز و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﻧ ﻈ ﺎم ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﮐ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ ﺑ ﻪ آ ن ر أ ی ﻣ ﯽ د ﻫ ﯿ ﺪ ﭼ ﯿ ﺴ ﺖ ؟‬
‫د ر ﻫ ﺮ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﯽ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺴ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺮ ﭼ ﻢ ر ا ﺑ ﻠﻨ ﺪ ﮐ ﻨ ﺪ ﺷ ﻤ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺗ ﺴ ﻠ ﯿ ﻢ ا و ﺷ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ .‬ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ﻫ ﺎ ﺑ ﺰ ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎن د ر‬
‫و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ د ﭼ ﺎ ر ﯾ ﮏ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﺑ ﻪ ﺳ ﺨ ﺘ ﯽ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﲢ ﻤ ﻞ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ و ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎً ﺧ ﺸ ﻦ‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ی د ﺳ ﺘ ﯿ ﺎ ﺑ ﯽ ﺑ ﻪ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﻫ ﺎ ی ﮐ ﻤ ﯿ ﺎ ب ‪ ،‬و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﯽ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﻪ ﺷ ﺪ ت ﺑ ﺤ ﺮ ا ﻧ ﯽ و ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ‬
‫ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬د ر ﭼ ﻨﯿ ﻦ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺘ ﯽ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺴ ﯽ و ﺑ ﺎ ﻫ ﺮ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ر ا د ر اﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر‬
‫ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د و ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ ا و ﻟ ﯿ ﻪ ر ا ﺗ ﺄﻣ ﯿ ﻦ ﮐ ﻨ ﺪ و ﻧ ﻈ ﻤ ﯽ د ر ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ آ ن ر ا ﺑ ﭙ ﺬ ﯾ ﺮ ﻧ ﺪ و ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ‬
‫ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺘ ﯽ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﻻ ک ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ د ر و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﻣ ﺜ ﻞ ﺻ ﺎﺣ ﺐ ﺟ ﻨ ﺴ ﯽ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ‬
‫ﮐﻪ ﻧﻪ در ﺣﺎل ﻓﺎﺳﺪ ﺷﺪن اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺿﺮورﺗﯽ ﺑﺮای ﺧﻼﺻﯽ از آن وﺟﻮد دارد؛ ﻧﻪ ﺑﺤﺮاﻧﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‬
‫و ﻧ ﻪ ﻧ ﮕ ﻬ ﺪ ا ر ی آ ن ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ د ر ﻏ ﯿ ﺎ ب ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎ ﺑ ﺪ و ن ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺣ ﺎد ی ز ﻧ ﺪ ﮔ ﯽ‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ر و ﺷ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﯽ آ ز اد ی ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ﺑ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﯽ ﻓ ﺮ و ﺧ ﺘ ﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﻘ ﺪ ا ر ز ﯾ ﺎد ی‬
‫ﺧ ﻮ ﺷ ﺒ ﺨ ﺘ ﯽ ‪ ،‬ﺳ ﻌ ﺎد ت و ‪ . . .‬ر ا ﺑ ﺮ ا ی ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺮ ا ه آ و ر د ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﻓ ﻘ ﻂ ﯾ ﮏ ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ ﺳ ﺎ د ه ‪ .‬ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ﻫ ﺎ ﺑ ﺰ‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﭼ ﻮ ن د ﭼ ﺎ ر اﺿ ﻄ ﺮ ا ر ﺑ ﺮ ا ی ﺧ ﺮ و ج ا ز ا ﯾ ﻦ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﯽ ﺗ ﻦ ﻣ ﯽ د ﻫ ﻨ ﺪ و ﻟ ﻮ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ‬
‫ﯾﮏ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺴﺘﺒﺪ و ﻣﻄﻠﻘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﻻک ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﯿﻠﯽ ﭼﯿﺰﻫﺎ در ﭼﻨﺘﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ﺗ ﻀ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﻣ ﻨﯿ ﺖ و ﻣ ﺎ ﻟ ﮑ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﺎم آ و ر ا ﻣ ﻮ ر ی ﭼ ﻮ ن د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺳ ﯽ ‪ ،‬ﺑ ﯽ ﻃ ﺮ ﻓ ﯽ ‪ ،‬ا ﺣ ﺘ ﺮ ا م ‪ ،‬ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ‪ ،‬ر ﻓ ﺎ ه‬
‫ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﺗ ﺎ ﻣ ﺮ د م ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﺑﻪ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ش آ ن ﮔ ﺮ د ﻧ ﺪ و آ ز اد ی ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑﻪ او ﺗ ﺴ ﻠ ﯿ ﻢ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻦ د و ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ا ز و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس د و ﻧ ﻮ ع ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﯽ ا ﺳ ﺘ ﻮ ا ر ا ﺳ ﺖ ‪ :‬د ر‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯽ ﻫ ﺎ ﺑ ﺰ ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ﺗ ﯽ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺶ ﮔ ﺮ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﻋ ﻘ ﻞ ‪ ،‬ا و ﻻ ً و ﺑ ﺎ ﻟ ﺬ ا ت ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ا ﺑ ﺰ ا ر‬
‫ﺑ ﻬ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﺎز ی ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺶ ﮔ ﺮ ی ‪ -‬د ر ر اس آ ن ﺻ ﯿ ﺎ ﻧ ﺖ ذ ا ت ‪ -‬اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬د و و ﺻ ﻒ ﻣ ﻬ ﻢ آ ن ﻫ ﺎ‬
‫ﯾ ﮑ ﯽ ﻃ ﻤ ﻊ اﺳ ﺖ و د ﯾ ﮕ ﺮ ی ﺗ ﺮ س ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د و ﺻ ﻔ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﯿ ﻞ ﺑﻪ ﺑ ﺪ ﺳ ﺖ آو ر د ن ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ﺑ ﺎ ت ﺧ ﻮ د و ﺗ ﺮ س‬
‫ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ا ز د ﺳ ﺖ د ا د ن آ ن ﻫ ﺎ‪ -‬ﺑ ﻪ ﻣ ﺴ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت د ﺳ ﺖ ﻣ ﯽ ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﺮ س و ﺻ ﻔ ﯽ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﯾ ﻤ ﻦ آ ن ا ﻧ ﺴ ﺎ ن‬
‫ﺗ ﻦ ﺑﻪ ﺗ ﺒﻌ ﯿ ﺖ ا ز ﯾ ﮏ ﻗ ﺪ ر ت ﻏ ﺎ ﻟ ﺐ و ﻗ ﺎ ﻫ ﺮ ﻣ ﯽ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻧ ﻈ ﻢ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﻣ ﺎ د ر‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﯽ ﻻ ک ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ی ﻋ ﺎ ﻗ ﻞ ا ﺳ ﺖ و ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ و ﺻ ﻒ ا و ﺗ ﺮ ﺑﯿ ﺖ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ی ا و ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﺣ ﺴ ﺐ ا ﯾ ﻦ و ﺻ ﻒ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ آ ن ا و ﺻ ﺎ ﻓ ﯽ ر ا ﮐ ﻪ ﻫ ﺎ ﺑ ﺰ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺪ اﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫‪8‬‬
‫د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺑﻪ ﻧ ﻘ ﻄ ﻪ ﻋ ﻄ ﻒ ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﯿ ﻢ ‪ .‬ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ د رﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﺘ ﺎ ن ا ز ا ﻧ ﺴ ﺎ ن و ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ‬
‫ﺗ ﺄ ﺛﯿ ﺮ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﻬ ﻤ ﯽ د ا ر د ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﺤ ﺚ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ و ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﭼ ﻪ ﻣ ﻮ ﺿ ﻌ ﮕ ﯿ ﺮ ی ا ی د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﺪ ؟ د ر ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﻻ ک‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﻤ ﺎ ن ﭼ ﯿ ﺰ ی ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﺎ ﺑ ﺰ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس ﺗ ﺮ ﺑ ﯿ ﺖ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻢ ﯾ ﺎ ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻢ‬
‫ﺑ ﻪ و ا ﺳ ﻄ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﭼ ﻨ ﺎ ن ﺗ ﺮ ﺑ ﯿ ﺖ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻃ ﻤ ﺎ ع ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ه و ‪ . . .‬ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ی ﺧ ﻮ د‬
‫و ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﯽ ‪ .‬ﻻ ک ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ا ی د ا ر د ﮐ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ و ﻟ ﯽ ﺗ ﺄ ﺛ ﯿ ﺮ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی د ر ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ی و‬
‫ﺟ ﻨﺒ ﺶ رو ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی د ارد ‪ ،‬و آن ﻧﻈ ﺮ ﯾﻪ ﻣ ﻌﺮو ف » ﻟﻮ ح ﺳ ﻔ ﯿﺪ « اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻻ ک د ر ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾﻪ ا ﭘﯿ ﺴ ﺘﻤ ﻮ ﻟﻮ ژ ﯾ ﮏ‬
‫ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن د ا ﻧ ﺶ ﭘﯿ ﺸ ﯿ ﻨ ﯽ ﻧ ﺪ ا ر د ؛ ا د ﻋ ﺎ ﺋ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻏ ﻠ ﻂ ﻧ ﺒ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬و ﻟ ﯽ ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﮐ ﻪ‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎن د ا ﻧ ﺶ ﭘﯿ ﺸ ﯿ ﻨ ﯽ ﻧ ﺪ ا ر د و ذ ﻫ ﻦ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻣ ﺜ ﻞ ﻟ ﻮ ح ﻧ ﺎ ﻧ ﻮ ﺷ ﺘ ﻪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺖ ﻏ ﻠ ﻂ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ‬
‫ﻣ ﺒ ﻨ ﯽ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺶ ﭘ ﯿ ﺸ ﯿ ﻨ ﯽ ﻫ ﻢ ﻧ ﺪ ا ر د و ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺗﯿ ﺐ ‪ ،‬ﻧ ﻮ ﻋ ﯽ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﯽ ا ﯾ ﺠ ﺎ د و ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﺷ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ﻣ ﺪ ﻋ ﯽ ﺑ ﻮ د ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ د ا ر ا ی ﻓ ﻄ ﺮ ﺗ ﯽ ﭘ ﺎ ک ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ی ﺧ ﻮ د ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ی ﻫ ﯿ ﭻ ﻋ ﻤ ﻠ ﯽ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﯽ ) ﺑ ﺮ‬
‫ﺣﺴﺐ ﻣﻌﻨﺎی دﯾﮕﺮ ﭘﺎک( ﻫﯿﭻ ﻋﻤﻞ ﺑﺪی را ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﮔﺮاﯾﺸﻬﺎی ﺧﺎص و ﺑﺴﯿﺎر ﻗﻮی‬
‫ﺑ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ ﻣ ﯽ آ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ آ ن اﻣ ﯿ ﺎ ل ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ی ا ﺳ ﺖ و ا ﯾ ﻦ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺶ ﮔ ﺮ ی ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ی ا ﻧ ﺴ ﺎن ر ا ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺖ‬
‫ا ﻓ ﮑ ﺎ ر و ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ی ﺧ ﺎ ﺻ ﯽ ﻣ ﯽ ﮐ ﺸ ﺎ ﻧ ﺪ ؛ ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ د ر ﺣ ﮑ ﻢ ا ﺑ ﺰ ا ر ﻫ ﺎﺋ ﯽ ﺟ ﻬ ﺖ ر ﺳ ﯿ ﺪ ن ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ و ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﺑ ﻪ آ ن‬
‫اﻣ ﯿ ﺎ ل ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻣ ﺘ ﻌ ﺎ ﻗ ﺐ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻐ ﺎﻟﻄ ﻪ ‪ ،‬ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ی ا ز ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ر ا ﯾ ﺞ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻄ ﺎ ﺑ ﻖ آ ن ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻋ ﯿ ﺒ ﯽ‬

‫ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮ اﯾﺪه ﻣﺬﮐﻮر‪ ،‬ﺗﺼﻮﯾﺮی ﮐﻪ ﻫﺎﺑﺰ از اﻧﺴﺎن اراﺋﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻧﺴﺎن ﺑﻌﺪ از اﺟﺘﻤﺎع‪ ،‬اﻧﺴﺎن ﺧﺎرج‬
‫ﺷ ﺪ ه ا ز و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ا ﺳ ﺖ ؛ ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﺑ ﺪ ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺪ ﺷ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﭘ ﺎ ک و ﻻ ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ﺑ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ‬
‫ﻣ ﯽ آ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﺪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﺼ ﻮ ر ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ﭼ ﻘ ﺪ ر ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ا ز ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی د ﻟ ﺮ ﺑ ﺎﺋ ﯽ‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺮ د م ﭘ ﺎ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﻓ ﺎﺳ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ر ا ﻓ ﺎ ﺳ ﺪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ‪ ،‬ﺷ ﻐ ﻞ‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ر و ﺑﻪ ر اه ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ :‬آ ﮔ ﺎ ﻫ ﯽ ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺪ ﺳ ﻨ ﺖ و ﻗ ﺪ ر ت ‪ .‬ﺑ ﺪ و ن ﻓ ﮑ ﺮ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﮐ ﻪ ﭘ ﺲ ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﭼ ﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ﻓ ﺎن ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ى ) ﮐ ﻪ ا ر ز ش ﮐ ﺎ ر آ ن ﻫ ﺎ د ر ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ د ﻧ ﯿ ﺎ ی ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﺳ ﺘ ﺎ ﯾ ﺶ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ا ﺳ ﺖ ( ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫د ﻟ ﯿ ﻞ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺧ ﺎ ص ﻋ ﺼ ﺮ ﺷ ﺎ ن ‪ ،‬ﺑ ﻌ ﻀ ﺎً د ﭼ ﺎ ر ا ﯾ ﻦ ﺧ ﻄ ﺎ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ا ﻧ ﺒ ﻮ ﻫ ﻰ ا ز ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻫ ﺎ ﯾ ﺸ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى‬

‫‪9‬‬
‫ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ﲤ ﺎ م ﻣ ﺼ ﺎﺋ ﺐ ا ﯾ ﻦ د ﻧ ﯿ ﺎ د ر د و ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺧ ﻼ ﺻ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ :‬ﯾ ﮑ ﻰ ﺟ ﻬ ﻞ ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺒ ﺮ د ا ر و‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻇ ﻠ ﻢ ﻓ ﺮ ﻣ ﺎﻧﺮ و ا ؛ و اﻟﺒﺘﻪ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﻞ ﻫ ﻢ ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز آ ن ﻇ ﻠ ﻢ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﺲ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت‬
‫ﻣ ﺘ ﻮ ﺟ ﻪ د و ﻟ ﺖ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬و ﻟ ﺘ ﺮ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑ ﻪ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﻧ ﮕ ﺎ ﻫ ﻰ ﺧ ﻮ ﺷ ﺒ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧﻪ ﻧ ﺪ ا ر د و د ر ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر د ر ﺑ ﺎ ب آد ا ب و ر و ﺣ ﯿ ﻪ‬
‫ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ى ا ز ﺗ ﺒ ﻬ ﮑ ﺎ ر ى ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ﯾ ﻮ ا ﻧ ﮕ ﻰ ﻫ ﺎ و ﺑ ﺪ ﺑ ﺨ ﺘ ﻰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫د ر ﺑ ﯿ ﻦ آ ن ﻫ ﺎ ﮔ ﻬ ﮕ ﺎه ﺷ ﻤ ﺎ ر ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻰ ا ز ﻓ ﻀ ﺎ ﺋ ﻞ و ﻧﯿ ﺰ ﺑ ﺮ ﺧ ﻰ ر و ز ﮔ ﺎ ر ا ن ﺧ ﻮ ش ر ا د ﯾ ﺪ ه ا ﯾ ﻢ ؛ ﻫ ﻤ ﭽ ﻨ ﺎ ﻧ ﮑ ﻪ ﮔ ﺎ ه د ر د ل‬
‫ﺑﯿ ﺎﺑﺎن ﺑ ﻰ آ ب و ﻋ ﻠ ﻒ ﮐ ﻠﺒﻪ ﻫ ﺎ ى ﭘ ﺮ ا ﮐ ﻨ ﺪ ه ا ى ﻣ ﻰ ﺑﯿﻨﯿ ﻢ ؛ اﻣ ﺎ ﺟ ﺎ ی د ﯾ ﮕ ﺮ ی ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﻃ ﻰ ﭼ ﻨﺪ ﺳ ﺎل‬
‫ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﭼ ﻪ ﻧ ﻮ ر ى ا ر و ﭘ ﺎ ر ا ﻓ ﺮ ا ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻮ ر ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً ﻫ ﻤ ﻪ ﺷ ﻬ ﺮ ﯾ ﺎ ر ا ن ﺳ ﺮ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻬ ﺎ ى ﺷ ﻤ ﺎﻟ ﻰ ر ا‬
‫ر و ﺷ ﻦ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺶ ﮐ ﺮ د ؛ و ﺣ ﺘ ﻰ اﯾ ﻨ ﮏ و ا ر د د ا ﻧ ﺸ ﮕ ﺎ ه ﻫ ﺎ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻮ ر ‪ ،‬ﻧ ﻮ ر ﻋ ﻘ ﻞ ﺳ ﻠ ﯿ ﻢ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺸ ﺎن‬
‫ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ا و ر ا ﺟ ﻊ ﺑ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﮐ ﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ا ز ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﳕ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ د ﻟﯿ ﻞ ﻧ ﺒ ﻮ د ن ر و ﺷ ﻨ ﻰ ﻋ ﻘ ﻞ‬
‫د ر ﺷ ﻬ ﺮ ﯾ ﺎ ر ا ن و د ا ﻧ ﺸ ﮕ ﺎ ه ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻃ ﺒﻌ ﺎً ﺑ ﺎ آﻣ ﺪ ن ر و ﺷ ﻨ ﻰ ﻋ ﻘ ﻞ آن ﺗ ﺎر ﯾ ﺦ ﻫ ﻢ ﺗ ﻐﯿ ﯿ ﺮ ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ی‬
‫ﻣﻰدﻫﺪ‪ ،‬ﮐﻪ در آن اﻧﺴﺎن اﺻﺎﻟﺘﺎً ﺑﺪ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺪ ﻣﻰﺷﻮد‪ .‬ﻋﻘﻞ دوران روﺷﻦاﻧﺪﯾﺸﻰ از ﺣﯿﺚ ﻣﺒﺎﻧﻰ‬
‫ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ ا ز ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻻ ک ﻣ ﺘ ﺄ ﺛ ﺮ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ا و ﻣ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ اﺿ ﺎﻓ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ و ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻓ ﻼ ﺳ ﻔ ﻪ‬
‫ر و ﺷ ﻦ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻰ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ر ا ﻓ ﻀ ﯿ ﻠ ﺘ ﻰ ﺑ ﺸ ﻤ ﺎ ر ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ آ ن ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﺑ ﻪ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ر ﺳ ﯿ ﺪ ‪ .‬ا ز ﻧ ﻈ ﺮ آ ﻧ ﺎن ‪ » ،‬ﺑ ﻪ‬
‫ﻫ ﺮ ﺣ ﺎل ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺷ ﮑ ﻞ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ‪ ،‬آﻣ ﻮ ز ش ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ و اﺻ ﻼ ح ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ « ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ر ژ ﯾ ﻢ اﺳ ﺘﺒ ﺪ اد ی ﺳ ﻠﻄ ﺎﻧ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﻈ ﻬ ﺮ‬
‫ﺟ ﻬ ﺎ ﻟ ﺖ و ﺗ ﻌ ﺼ ﺐ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﯿ ﺎ ن ا ﻧ ﺴ ﺎ ن و ﻫ ﺪ ف ﻧ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ا ش ﻓ ﺎﺻ ﻠ ﻪ ﻣ ﻰ ا ﻧ ﺪ ا ﺧ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﻧﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ﻧ ﺴ ﺒﺘﺎً اﺑﺘ ﮑ ﺎر ى ﻻ ک ﮐ ﻪ ذ ﻫ ﻦ اﻧ ﺴ ﺎن ‪ ،‬ﻣ ﻔ ﻄ ﻮ ر ﺑﻪ ﻫﯿ ﭻ ﻓ ﻄ ﺮ ﺗ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪،‬‬

‫ﺑﻠﮑﻪ ﻋﯿﻦ ﯾﮏ ﻟﻮح ﺳﻔﯿﺪ اﺳﺖ و ﺑﻌﺪاً ﻫﺮﭼﻪ روى آن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺷﺨﺼﯿﺖ اﻧﺴﺎن را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﻰدﻫﺪ‪،‬‬
‫ﺑ ﻬ ﺘﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺒﻨ ﺎ و ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﺳ ﻨ ﮓ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻌ ﺪ ا ً ر و ﺳ ﻮ ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ﻓ ﻄ ﺮ ى ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ر ا ﺑ ﺮ آ ن ﺳ ﻮ ا ر ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﯿ ﺰ ى‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اﺻﻞ اﺳﺎﺳﻰ روﺷﻨﻔﮑﺮى اﺳﺖ‪ .‬ﻻک ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ذﻫﻦ ﮐﺎﻏﺬی ﺳﻔﯿﺪ اﺳﺖ و ﻫﯿﭻ رﻗﻤﻰ‬
‫ﺑ ﺮ آ ن د ﯾ ﺪ ه ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﻓ ﺎ ﻗ ﺪ ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻻ ک ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ز اﯾ ﻦ ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﺎ ت ا ﻋ ﺘ ﺒ ﺎ ر ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ر ا ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﺎ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﻧ ﺘ ﺎ ﯾ ﺞ ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺼ ﺮ ح ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ و‬
‫آ ر اء ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﻻ ک ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮑ ﻰ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻦ د ر ﺳ ﺘ ﻰ اﺳ ﺖ اﻣ ﺎ ﻧ ﻮ ع ا ﯾ ﻦ ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ﻗ ﺪ ر ى ﭘﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه و‬
‫ا ﺑ ﻬ ﺎم آﻣ ﯿ ﺰ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﻘ ﺮ ه ا ز او د ﻗ ﺖ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ » :‬ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺘ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺴ ﻠ ﻢ ﺗ ﺮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ آ د ﻣ ﯿ ﺰ اد ﮔ ﺎن ا ز ﯾ ﮏ‬
‫ﮔ ﻮ ﻫ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﯾ ﮑ ﺴ ﺎن د ر ﺑﺮ ا ﺑﺮ ﻣ ﻮ ا ﻫ ﺐ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ز اد ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻫ ﻤ ﻪ ا ز ا ﺳ ﺘ ﻌ ﺪ ا د ﻫ ﺎ ى ﯾ ﮑ ﺴ ﺎﻧ ﻰ‬

‫‪10‬‬
‫ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﻧ ﺪ ؛ ﭘ ﺲ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﻫ ﻢ د ر و ﺿ ﻌ ﻰ ﺑﺮ ا ﺑﺮ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ و ﻫ ﯿ ﭻ ﻧ ﻮ ع ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ و ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺒ ﺮ ى ﻣ ﯿ ﺎن آن ﻫ ﺎ‬
‫و ﺟ ﻮ د ﻧﺪ اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪« .‬‬

‫ﺑﺮ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺎﺳﻰ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﻨﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ زﻧﺪﮔﻰ ﺳﯿﺎﺳﻰ‪ ،‬ﻣﻘﺒﻮل‪ ،‬و ﺗﺸﮑﯿﻞ دوﻟﺖ‪ ،‬ﮐﺎرى ﻣﻮّﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﻓ ﺮ ا و ا ﻧ ﻰ ﺑ ﺮ آ ن ﻣ ﺘ ﺮ ﺗ ﺐ ﮔ ﺮ د د ‪ .‬ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ا ز آ ن ر و د ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﺠ ﺎد د و ﻟﺖ ﻣ ﻰ ز ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ » ﭘﺎر ه ا ى‬
‫آ ﺳ ﺎ ﯾ ﺶ ﻫ ﺎ« ر ا ا ز آ ن ﭼ ﺸ ﻢ د ا ر د ‪ ،‬د ر ﻏ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﭘ ﺎ ﯾ ﺪ ا ر ﲟ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺧ ﻂ ﺳ ﯿ ﺮ ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﺳ ﺖ ‪:‬‬
‫ذ ﻫ ﻦ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻟ ﻮ ح ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ا ﺳ ﺖ ؛ ﭘ ﺲ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ى ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﺘ ﺸ ﺎن ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﺖ ﺻ ﻠ ﺢ و‬
‫ﻫ ﻤ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ؛ ﭘ ﺲ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺿ ﺮ و ر ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ د و ﻟﺘ ﻰ ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د‬
‫ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ﺑﺎر ﺳ ﻨﮕ ﯿﻨ ﻰ ا ز ا ﻧﺘﻈ ﺎر ا ت ا ز او و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪.‬‬

‫ا ﺑ ﻬ ﺎ م آ ﻣ ﯿ ﺰ ﺑ ﻮ د ن ا ﯾ ﻦ ر ﺑ ﻂ ا ز ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻟ ﻮ ح ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ﺑ ﻮ د ن ذ ﻫ ﻦ د ر ﻫ ﻨ ﮕ ﺎم ﺗ ﻮ ﻟ ﺪ و‬
‫ا ﻧ ﺪ اﺧ ﱳ ﲤ ﺎم ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ د و ش د و ﻟ ﺖ و ر و ﺷ ﻦ ﮐ ﺮ د ن آ ﺗ ﺶ ﯾ ﮏ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه د ا ﺋ ﻤ ﻰ ﻗ ﯿ ﺎس ﻫ ﺎ ى ﺿ ﻤ ﯿ ﺮ ى‬
‫و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ د ر ﺗ ﺴ ﻠ ﺴ ﻞ آ ن ﺗ ﺄﻣ ﻞ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﭼ ﻮ ن ذ ﻫ ﻦ ﻟ ﻮ ح ﺳ ﻔﯿ ﺪ ا ﺳ ﺖ ﭘ ﺲ ﺟ ﻬ ﻞ ﻣ ﺮ د م ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز ﺷ ﻘ ﺎو ت‬
‫و ﺳ ﺘ ﻢ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ اﺳ ﺖ و ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺎ‪ ،‬ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ﺑ ﻪ آ ن آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ﺑ ﺪ ﻫ ﯿ ﻢ ‪ ،‬و ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان‬
‫د و ﻟ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﮐ ﺎ ر آ و ر د ﮐ ﻪ » ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﻓ ﺮ ا و ا ن « د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬اﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ا ز ﻻ ک ﺑ ﻪ ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ﻓ ﺎن د ا ﯾ ﺮ ه ا ﳌ ﻌ ﺎ ر ف ر ﺳ ﯿ ﺪ‬
‫و ا ز آ ﳓ ﺎ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﺑ ﻨ ﯿ ﺎد ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ اﺧ ﺘ ﻼ ف ﻧ ﻈ ﺮ ى د ر آن ﻣ ﺸ ﺎﻫ ﺪ ه ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ ﯾ ﮏ اﺻ ﻞ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﮐ ﻪ‬
‫ﻣ ﻔ ﺮ و غ ﻋ ﻨ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ ض ﺻ ﺤ ﺖ آ ن و ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ ا ﻏ ﺖ ﺧ ﺎ ﻃ ﺮ ا ز ﺻ ﺤ ﺖ ﯾ ﺎ ﺳ ﻘ ﻢ آ ن ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻣ ﺴ ﻠ ّﻢ ا ﻧ ﮕ ﺎ ﺷ ﱳ آ ن‬
‫ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺑ ﺮ ا ى ﺳ ﺎ ﺧ ﱳ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﻣ ﻮ ﻋ ﻮ د ﳑ ﮑ ﻦ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺷ ﺮ و ع ﺷ ﺪ ‪ .‬د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻏ ﺮ ب و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً‬
‫ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ﺻ ﺪ و ر ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى د ر ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻏ ﺮ ب و ﺑ ﻌ ﺪ ا ز آ ن ﺑ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﭘ ﯿ ﺮ اﻣ ﻮ ن ﺷ ﺪ ‪.‬‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ر ﺳ ﻪ و ‪ . . .‬ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﻓ ﻨ ﻰ ﮐ ﻠ ﻰ ﻧﻪ د ا ﻧ ﺸ ﻤ ﻨ ﺪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻧﻪ ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ف ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻓ ﻮ ﻧ ﻨ ﺘ ﻞ ‪ ،‬و ﻟ ﺘ ﺮ د ﯾ ﺪ ر و ‪ ،‬ﻫ ﻮ ﺑ ﺎخ‬
‫و ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﺑ ﺮ ﺿ ﺪ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ » ﻧﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘ ﺎ ر ﭘ ﯿ ﺸ ﺒ ﺮ د ﻋ ﻠ ﻢ و د ا ﻧ ﺶ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ا ز ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ‬
‫ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ د ر ﻧ ﻈ ﺎم آﻣ ﻮ ز ﺷ ﻰ و ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎم ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى و اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و ﺳ ﺮ اﳓ ﺎم ﺣ ﺘ ﻰ ا ز ﺗﻐ ﯿ ﯿ ﺮ د ر ﻧ ﻈ ﺎم‬
‫ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺣ ﻤ ﺎﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬آ ن ﻫ ﺎ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎن و ﻗ ﻮ ع ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻧ ﺒ ﻮ د ﻧ ﺪ و و ﻗ ﻮ ع آ ن ر ا ﻫ ﻢ ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ﳕ ﯽ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻟ ﯿ ﮑ ﻦ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ د ا ت ﺗ ﻨ ﺪ و ﺗﯿ ﺰ و ﻃ ﺮ ح ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى اﺻ ﻼ ح ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺑ ﻰ ﺷ ﮏ د ر ﻓ ﺮ و ﭘ ﺎ ﺷ ﻰ ر ژ ﯾ ﻢ ﻗ ﺪ ﯾ ﻢ‬
‫ﻣ ﺆ ﺛﺮ ا ﻓ ﺘ ﺎد ‪ « .‬ا ﯾ ﻦ ﻓ ﻼ ﺳ ﻔ ﻪ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺑ ﯿ ﺶ ﻫ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘ ﺎ ر آن ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ن ر ا ﺑ ﻪ ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا ﺣ ﺖ ﺗ ﺮ و‬

‫‪11‬‬
‫ﻣ ﺴ ﺎﻋ ﺪ ﺗﺮ ﺑﺮ ا ى ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﺗﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﺎ ز ﻣ ﻨ ﺪ ا ﯾ ﺪ ه ا ى ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ر ا اﺻ ﻮ ﻻ ً ﻣ ﺴ ﺘﻌ ﺪ‬
‫ا ﯾ ﺠ ﺎد ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻋ ﻠ ﺖ ﻋ ﺪ م ﲢ ﻘ ﻖ آ ن ر ا » ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﻣ ﺼ ﻨ ﻮ ﻋ ﻰ « ﺑ ﺪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ﻋ ﺪ ه ا ى ا ﯾ ﺠ ﺎد‬
‫ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻻ ک و ر و ﺳ ﻮ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﺗ ﻔ ﺎو ت ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻰ ر و د ﮐ ﻪ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ر و ﺳ ﻮ ﻗ ﻮ ﯾ ﺎ ً ﺑ ﺮ‬
‫ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻟ ﻮ ح ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ﻻ ک ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا و ﻣ ﻰ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﺪ ﮐ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ز د و ﺳ ﺘ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﺻ ﺎد ﻗ ﺎ ﻧ ﻪ ‪،‬‬
‫ا ﺣ ﺘ ﺮ ا م ﻫ ﺎ ى و ا ﻗ ﻌ ﻰ و اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺴ ﺘ ﺤ ﮑ ﻢ ا ﺛ ﺮ ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺳ ﻮ ء ﻇ ﻦ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﺪ ﮔ ﻤ ﺎ ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺗ ﺮ س ﻫ ﺎ ‪،‬‬
‫ﺳ ﺮ د ى ﻫ ﺎ ‪ ،‬اﺣ ﺘ ﯿ ﺎ ط ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻧ ﻔ ﺮ ت ﻫ ﺎ و ﺧ ﯿ ﺎ ﻧ ﺖ ﺑ ﻰ و ﻗ ﻔ ﻪ ﺧ ﻮ د ر ا ز ﯾ ﺮ ﻧ ﻘ ﺎ ب ﻣ ﺘ ﺤ ﺪ ا ﻟ ﺸ ﮑ ﻞ و ر ﯾ ﺎ ﯾ ﻰ ا د ب ‪ ،‬ز ﯾ ﺮ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﺪ ﻧ ﯿ ﺖ ﻣ ﻮ ر د ﺳ ﺘ ﺎﯾ ﺶ ﻣ ﺎ‪ ،‬ﮐ ﻪ آن ر ا ﻣ ﺪ ﯾ ﻮ ن ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ى ﻋ ﺼ ﺮ ﺧ ﻮ ﯾ ﺸ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﭘﻨ ﻬ ﺎن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ .‬د ر ﻧ ﮕ ﺎه او » ار و اح‬
‫ﻣ ﺎ ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﺎن ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﮐ ﻪ ﻋ ﻠ ﻮ م ﻣ ﺎ و ﻫ ﻨ ﺮ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى ﮐ ﻤ ﺎ ل ﭘﯿ ﺶ ر ﻓ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﻓ ﺎﺳ ﺪ ﺷ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ « .‬ا ز ﻧ ﮕ ﺎه او ﺟ ﺰ ر‬
‫و ﻣ ﺪ رو زﻣ ﺮه آب ﻫ ﺎى اﻗ ﯿ ﺎﻧ ﻮ س ‪ ،‬آن ﻗ ﺪ ر ﮐ ﻪ ﺳ ﺮ ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ﺧ ﻠﻘﯿ ﺎت و د رﺳ ﺘ ﮑ ﺎر ى ﻣ ﺎ ﺗﺎﺑﻊ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ﻋ ﻠﻮم و‬
‫ﻫ ﻨ ﺮ ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺑ ﻊ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻣ ﺎه ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ا ﻧ ﻮ ا ر ﻋ ﻠ ﻮ م و ﻫ ﻨ ﺮ ﻫ ﺎ د ر ا ﻓ ﻖ ﻣ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ ﺗ ﺮ ﻃ ﻠ ﻮ ع ﮐ ﻨ ﺪ ﻓ ﻀ ﯿ ﻠ ﺖ‬
‫ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ د ‪ .‬ر و ﺳ ﻮ ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨﺪ ﮐ ﻪ د ر ز ﻣ ﺎن ا ﻧﯿ ﻮ س ﻫ ﺎ و ﺗ ﺮ ا ﻧ ﺲ ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ر و م ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﭼ ﻮ ﭘ ﺎ ﻧ ﻰ‬
‫ﺗ ﺎ ﺳ ﯿ ﺲ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﺎ ﮐ ﺎ ر ز ﺣ ﻤ ﺘ ﮑ ﺸ ﺎ ن ﻧ ﺎ ﻣ ﻮ ر ﮔ ﺮ د ﯾ ﺪ ‪ ،‬ر و ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺤ ﻄ ﺎ ط ﻧ ﻬ ﺎد ‪ .‬ﺑ ﺎ ﻇ ﻬ ﻮ ر ا و ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ﺗ ﻮ ل ﻫ ﺎ ‪،‬‬
‫ﻣ ﺎ ر ﺳ ﯿ ﺎ ل ﻫ ﺎ ‪ ،‬و ﺧ ﯿ ﻞ ﻋ ﻈ ﯿ ﻢ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎ ن و ﻗ ﯿ ﺤ ﻰ ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎم ﺑ ﺮ د ن ا ز آ ن ﻫ ﺎ ﺷ ﺮ م ر ا ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ د ‪ ،‬ر و م ﮐ ﻪ‬
‫ﭘ ﯿ ﺶ ا ز آ ن ﻣ ﻌ ﺒ ﺪ ﻓ ﻀ ﯿ ﻠ ﺖ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﲤ ﺎﺷ ﺎﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﻨ ﮓ ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ و ﺑ ﺎ ز ﯾ ﭽ ﻪ ﺑ ﺮ ﺑ ﺮ ﻫ ﺎ ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﻻ ک ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﻟ ﻮ ح ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ﺧ ﻤ ﯿ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان و ﻣ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﻧ ﺒ ﻮ ﻫ ﻰ ا ز آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻔ ﯿ ﺪ‬
‫و ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ ﲡ ﺮ ﺑ ﻰ ر ا ﻧ ﮕ ﺎﺷ ﺖ و ا و ر ا د ر ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ و ﲤ ﺪ ن ﺑ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ر ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ر و ﺳ ﻮ ‪ ،‬د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً د ر ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ ى ﻣ ﻌ ﮑ ﻮ س‬
‫ﻗ ﺮ ا ر د اﺷ ﺖ و ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ‪ ،‬ﻫ ﻨ ﺮ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻢ و ﲤ ﺪ ن ر ا ﺧ ﻄ ﻮ ط ﺳ ﯿ ﺎﻫ ﻰ ﻣ ﻰ د اﻧ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑﺮ آن ﻟﻮ ح‬
‫ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ﻧ ﮕ ﺎﺷ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬و ﻟ ﻰ ﻋ ﻠ ﯿ ﺮ ﻏ ﻢ ا ﯾ ﻦ ا ﺧ ﺘ ﻼ ف ا ﺳ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻣ ﻌ ﮑ ﻮ س ر و ﺳ ﻮ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ‬
‫ﻟ ﻮ ح ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻋ ﻤ ﻮ م ﻓﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ﻓ ﺎن د ا ﯾ ﺮ ه ا ﳌ ﻌ ﺎ ر ف ﺿ ﺮ و ر ت آ ﮔ ﺎ ه ﮐ ﺮ د ن ﻣ ﺮ د م ر ا ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ و‬
‫ا ﺻ ﻼ ً ﺗ ﺪ و ﯾ ﻦ د ا ﯾ ﺮ ه ا ﳌ ﻌ ﺎ ر ﻓ ﻰ ﺳ ﻰ و ﭘ ﻨ ﺞ ﺟ ﻠ ﺪ ى ﮐ ﻪ ﻋ ﻤ ﻮ م ﻣ ﻌ ﺎ ر ف ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ر ا ﺑ ﻪ ز ﺑ ﺎ ﻧ ﻰ ﻧ ﺴ ﺒ ﺘ ﺎً ﺳ ﺎد ه ﺑ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪،‬‬
‫ﺑ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺳ ﺎ س ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ر و ﺳ ﻮ د ر ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ‪ ،‬آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ر ا ﻋ ﺎﻣ ﻞ ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ر ﻓ ﱳ آ ز ا د ى و ﭘ ﺎ ﮐ ﻰ‬
‫ﻣﻰداﻧﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ دو ﺟﺮﯾﺎن در ﯾﮏ ﺟﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﻼﻗﻰ ﮐﺮدﻧﺪ‪ :‬ﭼﻮن ذﻫﻦ ﻟﻮح ﺳﻔﯿﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﻫﺮ ﭼﻪ‬

‫‪12‬‬
‫ﮐ ﮋ ى و ﮐ ﺎﺳ ﺘ ﻰ ﻫ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ا ز ﺑ ﯿ ﺮ و ن اﺳ ﺖ و ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺑﻪ ﭼ ﺎﻟ ﺶ ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ‪ ،‬ﺑ ﺎ آ ن ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﮐ ﺮ د ن و ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎم ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ اﺧ ﱳ و‬
‫ﻃ ﺮ ﺣ ﻰ ﻧ ﻮ د ر ا ﻧ ﺪ اﺧ ﱳ ‪.‬‬

‫ﮐ ﺎ ﻧ ﺖ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﻟﻪ ﻣ ﻌ ﺮ و ف ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ی ﭼ ﯿ ﺴ ﺖ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﭘ ﺲ ا ز آ ن ﮐ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﺎن ﺟ ﺎ ﻧ ﻮ ر ا ن د ﺳ ﺖ آ ﻣ ﻮ ز‬
‫ﺧ ﻮ د ر ا ﺧ ﻮ ب ﲢ ﻤ ﯿ ﻖ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺳ ﺨ ﺖ ﻣ ﻮ اﻇ ﺒ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ت ﺳ ﺮ ﺑﻪ ر اه ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ا ز ﻗ ﻔ ﺴ ﮏ‬
‫ﮐ ﻮ د ﮐ ﻰ ﺷ ﺎ ن ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ز ﻧ ﺪ ا ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﺸ ﺎ ن ﺑ ﺮ ا ى ﺷ ﺎ ن ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﭘ ﺎ ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﮔ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺘ ﻰ‬
‫ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ر و ﺷ ﻦ ﻧ ﮕ ﺮ ى د ﺳ ﺖ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ﻣ ﺤ ﺘ ﻤ ﻞ و ا ﮔ ﺮ آ ز ا د ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ش ا ى ﺑ ﺴ ﺎ ﻗ ﻄ ﻌ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺗﯿ ﺐ‬
‫ا ز ز ﺑ ﺎ ن د ﻗ ﯿ ﻖ و ﻣ ﺤ ﺘ ﺎ ط ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﮐ ﺎ ﻧ ﺖ ﻫ ﻢ ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎم ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ » ا ﮔ ﺮ آ ز ا د ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ش « د ر ک و‬
‫ﳓ ﺎ ت ﻗ ﻄ ﻌ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﻫ ﻢ د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﺮ د ن ﺗ ﻮ د ه ﻋ ﻮ ام ﺑﻪ ﺗ ﻨ ﺒ ﻠ ﻰ و ﮐ ﻢ ﺟ ﺮ أ ﺗ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎً ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﺎ ن و ﻗ ﯿ ﻤ ﺎ ن ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﻮ د ه ر ا ﲢ ﻤ ﯿ ﻖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﺑ ﺮ ا ى ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﺧ ﻮ د ‪ ،‬د ر ﻗ ﻔ ﺲ ﻧ ﺎ د ا ﻧ ﻰ ز ﻧ ﺪ ا ﻧ ﻰ ﺷ ﺎ ن‬
‫ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪ .‬آﯾﺎ اﯾﻦ اﯾﺪه ﻫﻢ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاى ﺧﻔﯿﻒﺗﺮ و ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢﺗﺮ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن اوﻣﺎﻧﯿﺴﻢ و‬
‫ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎً ﺑﻪ د ﻋ ﻮ ى ﺑﯿ ﮕ ﻨ ﺎﻫ ﻰ ﻣ ﺮ د م و ﻧ ﺸ ﺎﻧﻪ ر ﻓ ﱳ ا ﻧ ﮕ ﺸ ﺖ ا ﺗ ﻬ ﺎم ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ؟‬
‫ﮐ ﺎ ﻧ ﺖ د ر ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺆ ا ل ﮐ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ى ﭼ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﺟ ﺮ أ ت ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﺪ ن د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ش « و ا د ا ﻣ ﻪ‬
‫ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﻦ آﺳ ﺎ ﯾ ﻰ و ﺗ ﺮ ﺳ ﻮ ﺋ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺳ ﺒ ﺐ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﺑ ﺨ ﺶ ﺑ ﺰ ر ﮔ ﻰ ا ز آ د ﻣ ﯿ ﺎن ‪ ،‬ﺑ ﺎ آن ﮐ ﻪ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ آ ﻧ ﺎن ر ا‬
‫د ﯾﺮ ﮔ ﺎﻫ ﻰ اﺳ ﺖ ﺑﻪ ﺑﻠﻮ غ رﺳ ﺎﻧ ﯿ ﺪ ه و از ﻫ ﺪ اﯾ ﺖ ﻏ ﯿﺮ ر ﻫ ﺎﺋ ﻰ ﺑ ﺨ ﺸ ﯿ ﺪ ه ‪ ،‬ﺑﺎ رﻏ ﺒﺖ ﻫ ﻤ ﻪ ﻋ ﻤ ﺮ ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﲟ ﺎﻧﻨﺪ ‪ ،‬و‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺳ ﺎ د ه و آ ﺳ ﺎ ن ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﻪ ﻣ ﻘ ﺎم ﻗ ﯿ ﻢ ا ﯾ ﺸ ﺎ ن ﺑ ﺮ ﮐ ﺸ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﮐ ﺎ ﻧ ﺖ ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ﻟ ﻮ ح ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ‬
‫اﺳ ﺖ و ﻧﻪ ﺑﻪ ﺑ ﯿ ﮕ ﻨ ﺎﻫ ﻰ ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﺑ ﺎز ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﺜﻞ ﻻ ک و ﻣ ﺜ ﻞ ر و ﺳ ﻮ ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎن ر ا ﺑﻪ ﺑ ﻠ ﻮ غ‬
‫ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ ه و ا ﮔ ﺮ ﻗ ﯿ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ د ﯾ ﮕ ﺮ ان ﺑﺮ آ ﻧ ﺎن ﻧﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ﺑﻪ ﺷ ﺮ ط ﺟ ﺮ أ ت ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﺪ ن ‪ ،‬د ر ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ د ر ﺳ ﺖ ﻗ ﺮ ا ر‬
‫ﺧ ﻮاﻫ ﻨﺪ ﮔ ﺮﻓ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺗ ﺎ ﭘ ﯿ ﺶ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ " ﻣ ﺮ د م " و ا ژ ه ا ى ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ر ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ د اﺷ ﺖ ‪ .‬د ر ﻫ ﻤ ﻪ ز ﺑ ﺎن ﻫ ﺎ ى‬

‫ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺴ ﻰ ‪ ،‬آ ﳌ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻮ ى ‪ ،‬ﻓ ﺎ ر ﺳ ﻰ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﻪ ر ا ﺟ ﻊ ﺑ ﻪ ﺗ ﻮ د ه ﻣ ﺮ د م ر اﯾ ﺞ ﺑ ﻮ د ﯾ ﮏ ﻣ ﻀ ﻤ ﻮ ن ا ر ز ﺷ ﻰ ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ‬
‫د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬آ ن ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ د ر ﺗ ﺪ ا و ل ﺟ ﺎ ر ى د ر ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ " ﻋ ﻮ ام " ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ﻧ ﻬ ﻔ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى‬
‫اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر واژه »‪ «Peuple‬ﻣﺮدم‪ ،‬ﺧﻠﻖ‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﮏ واژه ﻣﻘﺪس ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﻰﺷﻮد وﻣﺼﺪاق آنﻫﻢ ﺑﻪ ﯾﮏ‬
‫ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﻣ ﻌ ﺼ ﻮ م ﻣ ﻨ ﻘ ﻠ ﺐ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ د ر آ ن د و ر ا ن د ﻣﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ا ت و د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ت ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ‬

‫‪13‬‬
‫ﻣ ﺘ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺗ ﻮ د ه ﮔ ﺮا ﻧﺒﻮ د ﻧﺪ و ﻣ ﺜﻼ ً ﻗ ﺒﻮ ل ﻧﺪ اﺷ ﺘﻨﺪ ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ر أى ﺑﺪ ﻫ ﻨﺪ ‪ .‬ﺗ ﻮ د ه ﻣ ﺮد م د ر اﻧ ﻘ ﻼ ب ﻓ ﺮ اﻧ ﺴ ﻪ ﺑﻪ ﯾ ﮏ‬
‫ا ر ز ش ﻗ ﺪ ﺳ ﻰ ﻣ ﺒ ﺪ ّ ل ﺷ ﺪ و ﭼ ﻮ ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﺳ ﺮ ﻣ ﻨ ﺸ ﺄ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﲢ ﻮ ﻻ ت د ر د ﻧﯿ ﺎ ى ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ﺧ ﻮ د ﺷ ﺪ ‪،‬‬
‫ﯾ ﮑ ﻰ ا ز آ ن ﻣ ﻀ ﺎ ﻣ ﯿ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺧ ﻮ د ﺣ ﻤ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د و ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﭘ ﯿ ﺎم ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ا ﺳ ﺮ د ﻧ ﯿ ﺎ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﺎ ً‬
‫ﲢﻘﯿﺮ ﺷﺪه و ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻨﺎ و ﻓﻌﻼً ﺗﺼﻌﯿﺪ ﺷﺪه و ﻣﺤﻮرﯾﺖﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ :‬ﻣﺮدم‪ .‬رﻣﺎﻧﺘﯿﺴﯿﺴﻢ ﻫﻢ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ آن‬
‫آ ﻣ ﺪ و ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻎ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ا ز ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر گ ﺑ ﻪ ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ‪ ،‬ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ﺑ ﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى‬
‫ﭘ ﯿ ﺮ اﻣ ﻮ ن ‪ ،‬ا ز ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ ﺑﻪ ﺳ ﻤ ﺖ ر و ﺳ ﺘ ﺎ ﻫ ﺎ‪ ،‬ا ز ر و ﺳ ﺘ ﺎ ﻫ ﺎ ﺑﻪ ﺳ ﻤ ﺖ ا ﯾ ﺎ ﻻ ت ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ى ﭘ ﺎ ک ﺗ ﺮ ‪،‬‬
‫ﭘ ﺮ ﺗ ﻼ ش ﺗ ﺮ و ﮐ ﻢ آ ز ا ر ﺗ ﺮ ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﺪ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﺼ ﻮ ر ا ﯾ ﻦ د ﺷ ﻮ ا ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ و ﻗ ﺘ ﻰ ﭼ ﻨﯿ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ا ى ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ا ن ﭘ ﺮ و ﻟ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺎ ﺑﺮ ﺳ ﺪ ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﻏ ﻠﻈ ﺖ آ ن ﭼ ﻘ ﺪ ر ﺑ ﺎ ﻻ ﻣ ﻰ ر و د ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ د ﯾ ﮕ ﺮ ﻧﻪ ﻣ ﺮ د م ﮐ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻟ ﺖ ‪،‬‬
‫ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و ﺣ ﻤ ﺎ ﻗ ﺖ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻓ ﻬ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ و ﺻ ﺪ ا ﻗ ﺖ ﺗ ﻌ ﺒﯿ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ و ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ و ﻟ ﯿ ﻨ ﯿ ﻦ‬
‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻧ ﻮ ا ﺑ ﻐ ﻰ ﺑ ﺰ ر گ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ اﯾ ﻦ ‪ ،‬د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ا و ﺻ ﺎ ف ﻋ ﻤ ﻮ م ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ا ز ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ﻣ ﯿ ﻞ ﺑ ﻪ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ و ﻗ ﺪ ر ت‬
‫) اﻋ ﻢ ا ز ﻣ ﺎد ى ﯾ ﺎ ﻣ ﻌ ﻨ ﻮ ى ( د ا ر ا ى و ﺟ ﺪ ا ن ﺣ ﻤ ﺎ ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ و ﺗ ﻮ د ه ﮔ ﺮ ا ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﻧ ﯿ ﻤ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﮏ ذ ﻫ ﻨ ﯿ ﺖ آ ﻧ ﺎن ‪ ،‬د ر‬
‫ﭼ ﻬ ﺮ ه ﺧ ﺸ ﻦ ‪ ،‬ﺟ ﺎﻫ ﻞ و ﻃ ﻤ ﺎع ﺗ ﻮ د ه ﻫ ﺎ ﺳ ﯿ ﻤ ﺎ ى ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ﺗ ﻰ ﭘ ﺎک ر ا ﻣ ﻰ د ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ز ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ ر ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ‬
‫د ر ﻧ ﺎآ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ا ﻧ ﺪ و ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﺗ ﺎ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﭼ ﺎﺷ ﻨ ﻰ ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﻰ ر ا د ر ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﻦ ا ﻗ ﯿ ﺎ ﻧ ﻮ س ﻣ ﺘ ﻼ ﻃ ﻢ ا ﻧ ﺮ ژ ى ر و ﺷ ﻦ‬
‫ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﻧ ﻮ ر آ ن آ ﻓ ﺎ ق ر ا ر و ﺷ ﻦ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ا و ﺻ ﺎ ف ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ ﻧ ﺎﻣ ﺒ ﺮ د ه ر ا د ر ﺟ ﺒﯿ ﻦ و ﻋ ﻤ ﻞ ﭘ ﺮ و ﻟ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺎ‬
‫ﻣ ﻰ د ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻨ ﺎ ى ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎ م ﳌ ﭙ ﻦ ﭘ ﺮ و ﻟ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺎ ﻗ ﺎ ﺋ ﻞ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و اﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﻪ ﲤ ﺎ م آ ﻧ ﺎ ن ر ا ا ز د ا ﯾ ﺮ ه‬
‫ﳌ ﭙﻨ ﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﺑ ﺮ د ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﺎ ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ذ ا ﺗ ﻰ آ ن ﻫ ﺎ ﮐ ﻪ ﻓ ﻘ ﻂ ﮔ ﺮ د و ﻏ ﺒ ﺎ ر ﻧ ﺸ ﺴ ﺘ ﻪ ﺑ ﺮ آ ن ﺑ ﺎﯾ ﺪ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﭘ ﺎک ﺷ ﻮ د ‪ ،‬د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ى ﺑ ﺴ ﺎ ز د ‪ .‬ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﻘ ﺮ ه ا ز ﻣ ﺎ ﻧ ﯿ ﻔ ﺴ ﺖ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ » :‬ﺣ ﻤ ﻠﻪ‬
‫ﮐﺎرﮔﺮان ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮ ﺿﺪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪى ﺑﻮرژوازى ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺮ ﺿﺪ ﺧﻮد اﻓﺰارﯾﻬﺎى ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﯿﺰ ﻫﺴﺖ؛‬
‫ﺑ ﺪ ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ ﮐ ﺎﻻ ﻫ ﺎى ﺑﯿ ﮕ ﺎ ﻧﻪ ا ى ر ا ﮐ ﻪ ﺑﺎ آﻧﺎن ر ﻗ ﺎﺑﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ﻣ ﻰ ﺳ ﺎز ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺎﺷ ﯿ ﻦ ﻫ ﺎ ر ا د ر ﻫ ﻢ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ر ا ﻃ ﻌ ﻤ ﻪ ﺣ ﺮ ﯾ ﻖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻣ ﻰ ﮐ ﻮ ﺷ ﻨ ﺪ ﺗ ﺎ ﺑ ﺎ اﻋ ﻤ ﺎل ز و ر ﻣ ﻘ ﺎم ا ز د ﺳ ﺖ ر ﻓ ﺘﻪ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ﻗ ﺮ و ن‬
‫و ﺳ ﻄ ﺎﺋ ﻰ را ﺑﺎز ﯾﺎﺑﻨﺪ ‪« .‬‬

‫ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ﯾ ﮏ ﻣ ﺎ ﺗ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺖ ﻋ ﻠ ﻢ ﮔ ﺮ ا ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ا ز اﯾ ﻦ ﻓ ﻘ ﺮ ه و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً ﺟ ﻤ ﻠﻪ آﺧ ﺮ آ ن ﻋ ﻄ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ‬
‫ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﻪ ﻣ ﺸ ﺎ م ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ﯾ ﮏ ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ﺗﺮ ﻗ ﻰ ﺧ ﻮ اه اﺳ ﺖ و ﺑ ﺮ ﻋ ﮑ ﺲ ر و ﺳ ﻮ د ل‬
‫د ر ﮔ ﺮ و آ ﯾ ﻨ ﺪ ه د ا ر د ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬آ ﻟ ﯿ ﻨ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ن ا و ) ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﺻ ﻨ ﻌ ﺖ ﺑ ﻮ ر ژ و ا ﺋ ﻰ ( ﺑ ﺎ آ ﻟ ﯿ ﻨ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ن ر و ﺳ ﻮ ) ﻋ ﺎﻣ ﻰ‬

‫‪14‬‬
‫ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﻋ ﻠ ﻢ و ﻫ ﻨ ﺮ ( ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ د و ﻧ ﺎﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ﮐ ﻪ د ر ﻫ ﺮ د و آ ﻟ ﯿ ﻨ ﻪ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻰ ﮔ ﻨ ﺎ ه‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و د ر ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﭼ ﺎ ر ه ﺧ ﺮ و ج ا ز آ ن ‪ ،‬ﻗ ﯿ ﺎم ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻇ ﻞ آ ن ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﯾ ﺎ ا ﯾ ﺠ ﺎ ب‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻔﺎوﺗﻰ ﻧﺪارد‪ .‬ﻫﻤﻪ اﯾﻦ ﺗﻔﮑﺮات ﻋﻠﯽرﻏﻢ اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻣﻬﻤﻰ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ داﺷﺘﻨﺪ در اﯾﻦ ﮐﻪ‬
‫و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ و ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ر ا ﻧ ﺎ د ﯾ ﺪ ه ا ﻧ ﮕ ﺎ ر ﻧ ﺪ و ﲤ ﺎﻣ ﻰ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻣ ﺮ د م ر ا ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ا ز ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر و ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻤ ﺎ ر‬
‫ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻗﻠﻤﺪاد ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺘﺮک ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﻈﺮﯾﻪﭘﺮدازان دو اﻧﻘﻼب ﻣﻬﻢ ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻟﻨﯿﻦ در روﺳﯿﻪ و‬
‫ﻣ ﺎﺋ ﻮ د ر ﭼ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺮ و ژ ه ر ا ﺑﻪ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ ﻓ ﮑ ﺮ ى ‪ ،‬ﺿ ﺮ و ر ت ﻋ ﻤ ﻠ ﻰ ﻫ ﻢ‬
‫ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ » ﻣ ﺮد م « ﯾ ﺎ » ﺧ ﻠﻖ « ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ﺗ ﻰ ﭘ ﺎک و ﺑ ﯽ ﮔ ﻨ ﺎه ﺑ ﺎﺷ ﻨﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑﺮ آن ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ر و د ‪،‬‬
‫ﺣ ﺎ ﺻ ﻞ ﻇ ﻠ ﻢ و ﺟ ﻬ ﻞ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ د و ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﻧ ﻈ ﺎم ا ﻣ ﭙ ﺮ ا ﺗ ﻮ ر ى و ﺗ ﺰ ا ر ى ﺑ ﻪ ز و ر ا ﻋ ﻤ ﺎ ل ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺮ د م ﻫ ﺮ‬
‫ﭼ ﻪ ﻓ ﻘﯿﺮ ﺗﺮ ‪ ،‬ﺟ ﺎﻫ ﻞ ﺗﺮ ‪ ،‬ﺧ ﺸ ﻦ ﺗﺮ ‪ ،‬ﻃ ﻤ ﺎع ﺗﺮ ‪ ،‬و ﺑ ﺪ و ى ﺗﺮ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻰ ﮔ ﻨ ﺎه ﺗﺮ ‪ ،‬ﻣ ﻈ ﻠﻮم ﺗﺮ ‪ ،‬ز ﻻ ل ﺗﺮ ‪ ،‬و ﻣ ﺤ ﻖ ﺗﺮ‬
‫ﺑﻪ ﻧﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﻖ از او ﺳ ﺮﭼ ﺸ ﻤ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و ﺑﻪ او ﺑﺎز ﻣ ﻰ ﮔ ﺸ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﭼ ﯿﺰ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﯾ ﺎ ﻏ ﺼ ﺐ ﺑﻮد ‪،‬‬
‫ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﺟ ﺎﯾ ﮕ ﺎ ه ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺎﺷ ﯿ ﻪ ا ى ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺎ ه د ا ﻧ ﺸ ﻤ ﻨ ﺪ ا ن و ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ‪ .‬اﺻ ﻞ‬
‫ﺗ ﻮ د ه ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﭼ ﻮ ن آ ب ز ﻻ ﻟ ﻰ د ر ﭘ ﺸ ﺖ ﺳ ﺪ ﻧ ﺎد ا ﻧ ﻰ و ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻰ ﻧ ﺎﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﻪ ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ و ﻃ ﺮ ا و ت ر ا ﻓ ﺮ و‬
‫ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د و ر ﻧ ﮓ ﮔ ﻨ ﺪ ﯾ ﺪ ﮔ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺳ ﺪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺷ ﮑ ﺴ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ا ز آن ﭘ ﺲ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺮ ﮐ ﻪ ﮔ ﻨ ﺪ ا ب‬
‫ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ر و د ى ﻓ ﺮ و ا ر و ز ﻻ ل و ﺧ ﺮ د ﺷ ﺎن ﻫ ﻤ ﻪ ﮐ ﻮ ﯾ ﺮ ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ﺑ ﺮ و ﺑ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﻧ ﺸ ﺎ ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫و ﻟ ﮑ ﻮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻮ ف د ر ﺑ ﺎ ر ه ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﻠ ﺸ ﻮ ﯾ ﮏ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ا ﻧ ﺮ ژ ى ﺗ ﻮ د ه ﻫ ﺎ ر ﻫ ﺎ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د و ﻣ ﺴ ﺌ ﻠﻪ ﻋ ﺒ ﺎر ت ﺑ ﻮ د‬
‫ا ز ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﮕ ﻰ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى ﻫ ﺪ ف و آ ر ﻣ ﺎ ن و ﺑ ﻠ ﻨ ﺪ ى ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ﻟ ﻨﯿ ﻦ ﻧ ﯿ ﺰ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﭘ ﻨ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻄ ﺒ ﻮ ﻋ ﺎ ت ﺣ ﺰ ﺑ ﻰ ﭘ ﺮ ا ز ﻣ ﻘ ﺎ ﻻ ت ﮐ ﺎ ر ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﺎ ﻧ ﯽ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺗ ﻮ ﺻ ﯿ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﭘ ﯿ ﺶ ر ﻓ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﻪ‬
‫ﭼ ﯿﺰ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎر ﺗﺎز ه و ﻧ ﻮ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﮔ ﻬ ﮕ ﺎه ﺑﻨﻈ ﺮ ﻣ ﻰ رﺳ ﯿﺪ ﯾ ﮏ ﺷ ﻌ ﺎر ﮐ ﺎﻓ ﻰ اﺳ ﺖ ﺗﺎ ﻣ ﻮ ﺟ ﺐ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ او ﺿ ﺎع ﺧ ﻮ د ﺑﻪ ﺧ ﻮ د‬
‫ﭘﯿﺶ ﺑﺮود‪ .‬ﺑﻮﺧﺎرﯾﻦ در ‪ ۱۹۲۵‬ﺻﺮﯾﺤﺎً ﻧﻮﺷﺖ ﻣﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ را اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻰدﯾﺪﯾﻢ‪ :‬ﻗﺪرت را ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﯿﻢ‬
‫آ و ر د ‪ .‬ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ر ا د ر د ﺳ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ ن ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬و ﺑ ﻼ ﻓ ﺎﺻ ﻠ ﻪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى ﺑ ﺮ ﻧ ﺎ ﻣ ﻪ ر ﯾ ﺰ ى ﺷ ﺪ ه ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ‬
‫ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ا ز ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺎن ﺑ ﺎ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ر ا ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب و ﺑ ﻘ ﯿ ﻪ ر ا ﻣ ﻬ ﺎ ر ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﮐ ﺮ د ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮕ ﺮ ش ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ﭘﯿ ﭻ و ﺧ ﻢ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د د ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎ ن ا ﯾ ﺪ ه ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ ‪-‬‬

‫اﻧﺴﺎنﺷﻨﺎﺧﺘﻰ ﮐﻪ از ﻻک ﻧﻘﻞ ﺷﺪ‪ :‬وﻗﺘﻰ ﺻﻔﺤﻪ ذﻫﻦ ﭘﺎک و ﺻﺎف ﺧﻠﻖ ﻣﻰﺷﻮد‪ ،‬روﺷﻦ اﺳﺖ ﻫﺮﭼﻪ‬

‫‪15‬‬
‫ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺖ و ﺳ ﻮ ﯾ ﻰ ﺑ ﺮ و ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ د ﺳ ﺘ ﮑ ﺎ ر ى د ر ا ﯾ ﻦ ذ ﻫ ﻨ ﯿ ﺖ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺑ ﻪ و ﺿ ﻊ‬
‫ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ى ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﺣ ﺮ ﻓ ﻰ ﮐ ﻪ ر و ﺳ ﻮ ﺑ ﺮ ا ى ا و ﻟﯿ ﻦ ﺑ ﺎ ر ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﺻ ﺮ ﯾ ﺢ‬
‫ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﺮ د و ﭘ ﺎ ى آ ن اﯾ ﺴ ﺘ ﺎد ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﺮ ا ث د ر د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﭼ ﻬ ﻞ و ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه ﻫ ﺠ ﺮ ى ﺑ ﻪ ﻣ ﺎ ر ﺳ ﯿ ﺪ و ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى‬
‫ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ﻣ ﺎ ﮐ ﻪ ﻻ ک ‪ ،‬ر و ﺳ ﻮ ‪ ،‬ﻣ ﺎ رﮐ ﺲ و ﻟ ﻨ ﯿ ﻦ ر ا د ر ﻫ ﻢ آﻣ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ﺑ ﻪ ﺗ ﻘ ﺪ ﯾ ﺲ ﻋ ﻮ ا م ﭘ ﺮ د ا ﺧ ﺖ ‪ .‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﯾ ﮏ ﻓ ﮑ ﺮ ر و ﺷ ﻦ و ا ژ ه ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺎﯾ ﺪ آ ن ﺑ ﺎ ر ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ و ا ژ ه ﻋ ﻮ ا م ر ا د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ‬
‫د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ » ﻣ ﺮ د م « ﺑ ﺎ و ﺻ ﻒ ﺳ ﺎد ﮔ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻰ ﮔ ﻨ ﺎ ﻫ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر ﯾ ﺪ ى د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎن و ﺑ ﺮ ﮔ ﺰ ﯾ ﺪ ﮔ ﺎن ﺑﻪ ﯾ ﮏ ﭼ ﯿ ﺰ‬
‫ﻣ ﻘ ﺪ س ﺗﺒﺪ ﯾﻞ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻗ ﺴ ﻢ آ ن ‪ -‬ﻋ ﻤ ﺪ ﺗ ﺎً ﻗ ﺒﻞ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ -‬ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﮐ ﺎر رو ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺑ ﻮ د و ﯾ ﮏ ﻗ ﺴ ﻢ آ ن‬
‫ﻫ ﻢ ‪ -‬ﻋ ﻤ ﺪ ﺗ ﺎ ً ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ -‬ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﻗ ﺪ ر ﻋ ﻮ ام ﺗ ﺮ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه‬
‫ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ا ز آ ن ﻫ ﺎ ر اﺣ ﺖ ﺗ ﺮ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د و ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ اﯾ ﻦ د ر ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎن ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﺑ ﺎ ﺷ ﻌ ﺎ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ » ﻣ ﺮ د م ا ز‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻓ ﻬ ﯿ ﻢ ﺗ ﺮ و ﺟ ﻠ ﻮ ﺗ ﺮ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ « ر و ﺑ ﻪ ر و ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن و ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﺎن‬
‫ﺟ ﺪ ﯾﺪ ﺑ ﻮ د ‪.‬‬

‫د ر ﺳ ﺨ ﻨ ﺎن ﻻ ک ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ز ﻣ ﻌ ﺼ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ و ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ اﺣ ﺖ ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ د ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ و ﻟ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺑﻪ‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ﯾ ﮏ ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﺑ ﻼ ﻓ ﺼ ﻞ ﻗ ﻀ ﯿ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ و ﺿ ﻮ ح ر و ﺷ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ و ﻗ ﺘ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﻓ ﻄ ﺮ ت ﺻ ﺎ ف و‬
‫ذ ﻫ ﻨ ﯿ ﺖ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ﻣ ﺘ ﻮ ﻟ ﺪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﮐ ﺴ ﻰ ﯾ ﺎ ﻧ ﻬ ﺎ د ى ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ل ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﻌ ﺪ ى آ ن ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ و ا ﯾ ﻦ‬
‫» ﮐ ﺴ ﻰ « ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺘ ﺎ ً ﺟ ﺰ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ د ر ر ژ ﯾ ﻢ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﺎ ﺑ ﻖ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﻗ ﯿ ﺎم و‬
‫ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ى ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻧ ﻮ ﺷ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ى ر و ﺳ ﻮ و اﺿ ﺢ ﺗ ﺮ ﺷ ﺪ و ﺑ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﮐ ﺒ ﯿ ﺮ ﻓ ﺮ ﺟ ﺎ ﻣ ﯿ ﺪ ‪ .‬د ر‬
‫ﺣ ﺎ ﻟ ﯽ ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه ﺑ ﺰ ر ﮔ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ر ﻫ ﺒ ﺮ ا ن ﻣ ﺬ ﻫ ﺒﯽ ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف ﻣ ﯿ ﻞ ﺑ ﺎﻃ ﻨ ﯽ ﺷ ﺎ ن ‪ ،‬ﺗ ﺴ ﻠ ﯿ ﻢ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ﺷ ﺪ ه ‪،‬‬
‫اﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﯽ ا ﻧ ﺒ ﯿ ﺎء او ﻟ ﻮ ا ﻟﻌ ﺰ م ﻫ ﻢ ﻧ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ آ ن ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘ ﻨ ﺪ ﻣ ﺎﻣ ﻮ ر ﯾ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺳ ﺎ ز ی‬
‫ﺧ ﻮ د ر ا ا ﳓ ﺎ م د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻋ ﻠ ﯽ ا ﻟ ﻘ ﺎﻋ ﺪ ه ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻦ ﺗ ﺮ و ﮐ ﻢ ﺗ ﻌ ﺼ ﺐ ﺗ ﺮ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﺻ ﺮ ا ر‬
‫د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﺧ ﻤ ﯿ ﺮ ی ﺑ ﯽ ﺷ ﮑ ﻞ و ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﺎ ً ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﺮ ﺑﯿ ﺖ ا ﻧ ﺪ ؟ ﭼ ﺮ ا ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻻ ک ‪ ،‬ا ﳓ ﯿ ﻞ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی‬
‫ﺷ ﺪ ؟ ا ﮔ ﺮ د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﻫ ﺎ ی ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﲢ ﻮ ل ﺧ ﻮ اه ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﯽ ﺑ ﻪ و ﻓ ﻮ ر ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ﺑ ﻪ‬
‫ﺧ ﺎﻃ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺌ ﻮ ر ی ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت ﺑﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﯽ د ا د و آ ن ﻫ ﺎ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ اﺣ ﺴ ﺎس ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﯾ ﯽ د ر‬
‫» ﺗﻐ ﯿ ﯿ ﺮ و ﺳ ﺎ ﺧ ﱳ « ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯽ ﻻ ک ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺑ ﺮ ا ی ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎو ر ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ و ﺟ ﻪ ﺗ ﺮ ﺑ ﯿ ﺖ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻧ ﺪ ؛ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻮ ژ ه ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﺎ اﺳ ﺘﻌ ﺪ اد ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﺗ ﺎ ﺑ ﯽ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ‪ ،‬د ر د ﺳ ﺖ ﺷ ﻤ ﺎ ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ‬

‫‪16‬‬
‫ﺑ ﺮ ا ی ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﯾ ﮏ ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ﺑ ﻬ ﺸ ﺘ ﯽ ا ز آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺴ ﺎ ز ﯾ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ر ا ﻣ ﯽ ﺑ ﯿ ﻨ ﯿ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ﯾ ﺎ ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً‪ ،‬ﻃ ﻤ ﺎ ع ‪،‬‬
‫ﺷ ﻬ ﻮ ت ر ا ن ‪ ،‬ز و ر ﮔ ﻮ ‪ ،‬ﺗ ﺮ ﺳ ﻮ و ‪ . . . .‬ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ی ﺧ ﻮ د ا ﯾ ﻦ ﻃ ﻮ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ؛ ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻋ ﻠﯿ ﺮ ﻏ ﻢ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ د ا ر ا ی‬
‫ﻟ ﻮ ﺣ ﯽ ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ) ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ی ﻓ ﻄ ﺮ ت ﭘ ﺎ ک ‪ ،‬ﯾ ﺎ ذ ا ت ﻻ ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ( ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺳ ﺎﺧ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻤ ﺖ‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﺸ ﺎﻧ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﻠﻄ ﻪ و ﻣ ﻨ ﺸ ﺄ اﺻ ﻠ ﯽ آ ن ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﺮ ﻣ ﻨ ﺸ ﺄ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﻧ ﺤ ﺮ ا ف ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ر و ﺳ ﻮ د ر‬
‫" ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ﻓ ﺎ ت " ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ا ﺣ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ و ﺣ ﺎﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ر ا ﻣ ﻨ ﺸ ﺄ ﲤ ﺎ م ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﯽ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﯽ‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ا ﯾ ﺪ ه ا ی ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻤ ﺎن ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ی د ر ذ ﻫ ﻦ اﯾ ﺠ ﺎد ﮔ ﺮ د د ﻣ ﺒﻨ ﯽ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ﺗ ﯽ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﻋ ﻠ ﯽ ا ﻻ ﺻ ﻮ ل ﭘ ﺎ ک و ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﺗ ﺮ ﺑ ﯿ ﺖ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﮐ ﻪ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﻣ ﻄ ﺎﻣ ﻊ ﺧ ﻮ د‬
‫ر و ش ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ر ا د ر ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﯽ ﮔ ﯿ ﺮ د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ر ا ﺑﻪ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ﺗ ﯽ د ر ﺣ ﺎ ل ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺧ ﺸ ﻦ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ ‪،‬‬
‫ﮔ ﺮ گ ﺻ ﻔ ﺘ ﯽ و ‪ . . . .‬ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ‪ :‬ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﭼ ﯿ ﺰ ﺑ ﺪ ی اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻤ ﻼ ً ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ه ﺷ ﺪ ﺑ ﻪ‬
‫آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ﯾ ﮏ آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﻀ ﻤ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﻔ ﯽ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻣ ﻔ ﺎد ﭘ ﻨ ﻬ ﺎ ن آ ن ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ‪ :‬د و ﻟ ﺖ ﺧ ﻮ ب ‪ ،‬د و ﻟ ﺘ ﯽ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﻧ ﻮ ع د و ﻟ ﺘ ﯽ ‪ ،‬و ﻟ ﻮ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ﺑ ﺮ ا ی ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ی د و ﻟ ﺖ ﺧ ﻮ ب ﺗ ﻼ ش ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﻟ ﯽ‬
‫ﺷ ﺪ ت و ﻋ ﻤ ﻖ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯽ و ﺑ ﺪ ﮔ ﻮ ﺋ ﯽ آ ﻧ ﺎن د ر ﺑ ﺎ ب ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﺣ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ا ز ا ﯾ ﻦ د اﺷ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ﻋ ﻮ ا ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ‬
‫ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ اﺳ ﺖ ﺗ ﺎ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ‪ .‬د ر ر و ا ﯾ ﺖ ر و ﺳ ﻮ ﯾ ﯽ ‪ ،‬د و ﻟ ﺖ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ آ ﺋ ﯿ ﻨ ﻪ ﺑ ﺮ ا ی ا ر اد ه ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﯽ‬
‫ﻓ ﺮ و ﮐ ﺎﺳ ﺘﻪ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و د ر ر و ا ﯾ ﺖ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﺘ ﯽ اﻋ ﺘ ﻘ ﺎد ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ر و ز ی د و ﻟ ﺖ ﺑ ﻪ ﮐ ﻠ ﯽ ﻣ ﺤ ﻮ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﳕ ﯽ ﮔ ﻔ ﺘﻨ ﺪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺮ ﮔ ﺸ ﺖ ﺑ ﻪ و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﯽ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﯽ ر و ﺳ ﻮ ﮐ ﻪ ا ز آ ن ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺑ ﺮ د اﺷ ﺖ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﺑ ﺎ ﻧ ﻘ ﺪ‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ﻓ ﺎن ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ی ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻪ ﺷ ﺪ ‪ .‬و ﻟ ﺘ ﺮ د ر ﻧ ﻘ ﺪ ی ﺗ ﻨ ﺪ ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﲢ ﻠ ﯿ ﻞ ر و ﺳ ﻮ ﻻ ﺑ ﺪ ﻣ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﺟ ﻨ ﮕ ﻞ‬
‫ﺑ ﺮ ﮔ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ .‬ﺑﻪ ﺟ ﻨﮕ ﻞ ﺑﺎز ﻧ ﮕ ﺸ ﺘﻨﺪ و ﻟ ﯽ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ی د ر ﻣ ﯿ ﺎن آن ﻫ ﺎ ر ا ﯾ ﺞ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺷ ﺎﯾ ﺪ ﺧ ﺴ ﺎ ر ت آ ن ﺧﯿ ﻠ ﯽ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ا ز‬
‫ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ر ﻓ ﱳ ﺑ ﻪ ﺟ ﻨ ﮕ ﻞ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬و آ ن ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ﻧ ﯽ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﺷ ﮑ ﻞ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ﮐ ﻪ ﻧ ﻪ ﻣ ﺜ ﻞ ﯾ ﮏ ﺣ ﺰ ب‬
‫ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻧﻪ اﺳ ﺎﺳ ﻨ ﺎﻣ ﻪ ﻣ ﺼ ﺮ ﺣ ﯽ د ا ﺷ ﺖ ؛ ﯾ ﮏ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎن د ر ﺣ ﺎل ﲤ ﻮ ج ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺮ ام د ر آ ن ﻣ ﺴ ﻠ ﻢ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﺷ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ » ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺪ « و » ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺧ ﻮ ب « ﺗ ﺮ م ﻫ ﺎ ی ﺗ ﻨ ﺎ ﻗ ﺾ آﻣ ﯿ ﺰ ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ‪ .‬ﻻ ز ﻣ ﻪ ﺳ ﺨ ﻦ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ‪ :‬د اد ن‬
‫ﲤ ﺎم ﺣ ﻖ ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ د م و ﲤ ﺎم ﻧ ﺎ ﺣ ﻖ ﺑ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ‪ .‬ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ا ر ا ﺋ ﻪ ﯾ ﮏ آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﯽ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی و اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ و ا ر ا ﺋ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ﻣ ﻮ ل ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ر ا ﺑ ﺮ د ا ر ﯾ ﺪ ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ د ر ﺳ ﺖ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬
‫و ﺣﺎﺻﻞ اﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎن اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ در ﻃﻮل دو ﻗﺮن ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻓﺎﮐﺘﻮر اﺛﺮﮔﺬار در ﲢﻮﻻت ﺳﯿﺎﺳﯽ‬
‫د ر ﺳ ﺮ اﺳ ﺮ ﺟ ﻬ ﺎن ا ز ا ر و ﭘ ﺎ ﺗ ﺎ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ی ﺟ ﻨ ﻮ ﺑ ﯽ ‪ ،‬ا ز آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ ﺗ ﺎ آﺳ ﯿ ﺎ ﭼ ﯿ ﺰ ی ﺑ ﻮ د ﺑﻪ ﻧ ﺎم ا ﻧﺘ ﻘ ﺎد ﺑ ﯽ اﻣ ﺎن ‪ ،‬ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه‬

‫‪17‬‬
‫ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ‪ ،‬ﺷ ﻮ ر ش و ﺗ ﻼ ش ﺑ ﺮ ای ﺑ ﺮ ﭘ ﺎ ﺋ ﯽ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ .‬ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﻧ ﮑ ﺮ د ن ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ‪ -‬اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ﻣ ﺴ ﺎو ی ﺑ ﻮ د ﺑ ﺎ‬
‫ﻣ ﺮ د ن ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒﯿ ﺮ ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﯽ ا ﮔ ﺮ د ر ﺻ ﺤ ﻨ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﯽ ﻫ ﺮ ﮐ ﺠ ﺎ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ ﺑ ﺎش ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻢ ‪ ،‬ﺟ ﻬ ﻞ ‪ ،‬ﳕ ﺎ ز ‪ ،‬ﺷ ﺮ ا ب ‪ ،‬و ‪. . .‬‬
‫ﻓ ﺮ ﻗ ﯽ ﳕ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ا ﺑ ﺰ ا ر ﻓ ﺮ ﯾ ﺐ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﻦ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻪ اﺻ ﻠ ﯽ‬
‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﺗ ﮑ ﺎ ﭘ ﻮ ﻫ ﺎ ی ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً ﭘ ﺮ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ و ﮐ ﻢ ﻓ ﺎ ﯾ ﺪ ه ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ د ر ﻃ ﻮ ل د و ‪ -‬ﺳ ﻪ ﻗ ﺮ ن ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ؛‬
‫ﺧﺼﻮﺻﺎًَ در ﻣﯿﺎﻧﻪ ﻗﺮن ﻧﻮزده ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﻧﻘﻼﺑﯽ در اروﭘﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﯾﺎﻓﺖ و در رﺑﻊ ﺳﻮم ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻓ ﻌ ﺎ ﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ د ر ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺳ ﻮ م ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﯿ ﺰ ی ﮐ ﻪ ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﻫ ﺎی ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ر آ و ر د و ﻧ ﺘ ﺎ ﯾ ﺞ‬
‫ﻣ ﻨ ﻔ ﯽ ﻓ ﺮ او ا ﻧ ﯽ د اﺷ ﺖ ‪.‬‬

‫د ر د و ر ا ن ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﺪ ر ن ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻔ ﯽ ا ز ا ﻧ ﺴ ﺎن و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ز ﯾ ﺎد ی و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧﻪ ﺑ ﻮ د ه‬
‫ا ﺳ ﺖ ﭼ ﻮ ن ﺑ ﺮ ﻃ ﺒ ﻊ ﺣ ﯿ ﻮ ا ﻧ ﯽ ا و ﻫ ﻢ ﺗ ﺄﮐ ﯿ ﺪ ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪ .‬د ر د و ر ا ن ﻗ ﺮ و ن و ﺳ ﻄ ﯽ ﺗ ﻔ ﺎ و ت ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﯽ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ‬
‫و آ ن ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﮐ ﮋ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﻓ ﻄ ﺮ ی ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﺬ ﻫ ﺒﯽ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﯽ ﭼ ﻮ ن ا و ﮔ ﻮ ﺳ ﺘ ﯿ ﻦ ﺑ ﺎ ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ه ﮔ ﻨ ﺎ ه‬
‫ﻧ ﺨ ﺴ ﺘ ﯿ ﻦ د ر ﻫ ﻢ ﭘ ﯿ ﻮ ﺳ ﺖ و ﻗ ﺪ ر ی ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺤ ﺮ ا ف ر ﻓ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ﺗ ﺎ ﺟ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺑ ﻪ ﺧ ﺎﻃ ﺮ د ا ر د ‪ ،‬ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن‬
‫ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً ﺧ ﻮ ﺷ ﺒ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧﻪ ﻧ ﺒ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ اﺳ ﺎس ‪ ،‬ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﻪ ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ و ﻧ ﻮ ﻋ ﯽ‬
‫ﻧ ﻈ ﻢ و اﻣ ﻨ ﯿ ﺖ ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ و ﺑ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺳ ﺎ س ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ﻓ ﺎن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ – ﺣ ﺘ ﯽ د ر ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ی ﻋ ﺼ ﺮ‬
‫ﻣﺪرن‪ -‬ﺑﺎ ﺣﻖ ﺷﻮرش ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﻋﺼﺮ ﻣﺪرن ﮐﻪ اﻧﺴﺎن و ﺷﻬﺮوﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﺮد اﻫﻤﯿﺖ‬
‫ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎﺣ ﺪ و د ی ﻣ ﺘ ﺄ ﺛ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﻧ ﺎ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﯿ ﺖ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﻪ و ﻋ ﺪ م ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﯿ ﺖ‬
‫ﺷ ﻮ ر ش ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺑ ﺎ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ی ﻫ ﺎ ی ﻻ ک ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ی ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺜ ﻞ‬
‫ﮐ ﺎﻏ ﺬ ﻧ ﺎ ﻧ ﻮ ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ؛ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻮ ی ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ر ا ا ز ﻻ ک ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ و ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻎ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ر و ﺳ ﻮ‬
‫ر و ا ﯾ ﺘ ﯽ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ ا ز آ ن ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ د اد و ﻣ ﻔ ﻬ ﻮ م » و ﺣ ﺸ ﯽ ﳓ ﯿ ﺐ « ر ا ﭘ ﺮ و ر د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎو ر ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺧ ﺮ و ج ا ز‬
‫و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ﺑ ﻪ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ﻣ ﺰ ا ﯾ ﺎ ی ز ﯾ ﺎد ی ﻃ ﻠ ﺐ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭘ ﺲ ا ز ﻻ ک ﮔ ﻮ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ‬
‫ﺑﻬﺎی ﺑﺴﯿﺎر ﺳﻨﮕﯿﻨﯽ ﻣﯽﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﳕﯽﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ اﻧﺘﻈﺎرات ﺣﺪاﮐﺜﺮی‬
‫وﻓﺎ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻏﺎﻟﺒﺎً و ﺑﻠﮑﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﻧﺎﻣﺸﺮوع ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬روﺳﻮ اﯾﻦ ﻓﮑﺮ را ﺑﺎ ﭘﺎرهای ﻧﻮآوریﻫﺎی وﺣﺸﯽ‬
‫و ﻫﯿﺠﺎﻧﺎت اﺣﺴﺎﺳﺎتﮔﺮاﻳﯽ در ﻫﻢ آﻣﯿﺨﺖ‪ .‬اﯾﻦ اﻧﺘﻈﺎر ﺣﺪ اﮐﺜﺮی از ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻫﺎ و ﻧﺎﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ ﻣﺒﺘﻨﯽ‬
‫ﺑ ﺮ آ ن ﻣ ﻮ ﺟ ﯽ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ﺑﺮ آن ﺳ ﻮ ا ر ﺷ ﺪ و ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ر ا ﻋ ﺎﻣ ﻞ ا ﻟ ﯿ ﻨ ﻪ ﺷ ﺪ ن ﻣ ﺮ د م ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ و ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺰ ﻣ ﺎ ن ‪،‬‬
‫ﻫ ﻢ ﻣ ﺮ گ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ ﮐ ﺮ د ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﻗ ﺘ ﻞ آ ن ﻫ ﺎ د ﻋ ﻮ ت ﮐ ﺮ د ‪.‬‬

‫‪18‬‬
‫ﺑ ﺮ ا ی ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﻌ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮕ ﺎه ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ی و ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ ﺑ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﮔ ﺮ د ﯾ ﻢ ﺑﻪ ﻓ ﻀ ﺎ ی ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻗ ﺒﻞ ا ز‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ :‬ﯾ ﮏ ﻧ ﮕ ﺎ ه ﺗ ﻮ ﻃ ﺌ ﻪ ا ﻧ ﮕ ﺎ ر و ﺗ ﻮ ﻃ ﺌ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺶ و ﻃ ﻠ ﺒ ﮑ ﺎ ر ا ﻧ ﻪ ﻣ ﻄ ﻠﻖ ا ز ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﮐ ﻪ‬
‫ﮐ ﺴ ﯽ ﮐ ﻪ د ر ر أ س ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ اﺳ ﺖ ﻓ ﺮ د ی ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ا ﻧ ﺒ ﻮ ﻫ ﯽ ا ز او ﺻ ﺎ ف ﻣ ﻨ ﻔ ﯽ و ﻫ ﺮ ﮐ ﺎ ر ی ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ د ر ﺟ ﻬ ﺖ‬
‫ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ی ﺿ ﺪ ا ر ز ش ﻫ ﺎ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﯽ ﮐ ﺎ ر ﻫ ﺎ ی ﻣ ﻔ ﯿ ﺪ و ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻣ ﻮ ر د ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺳ ﻮ ء ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ‬
‫ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﯽ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ؛ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ ی ‪ » :‬آﯾﻨﻪ ﺻ ﺒ ﻮ ح ر ا ﺗﺮﺟ ﻤ ﻪ ﺷ ﺒ ﺎﻧﻪ ﮐ ﻦ « ‪ .‬ﮔ ﻮ ﯾ ﯽ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﯿ ﭻ ﻫ ﻮ ﯾﺘ ﯽ ﺟ ﺰ‬
‫ﺳ ﺘ ﻢ و ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﺎﻣ ﻮ ر ﯾ ﺘ ﯽ ﺟ ﺰ ﺗ ﺨ ﺮ ﯾ ﺐ ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪ .‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ﺑ ﺮ ا ی ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﺮ د ن ﮐ ﺸ ﺎ و ر ز ی ﺑ ﻮ د ؛ ﺗ ﺄ ﺳ ﯿ ﺲ‬
‫ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﮐﺎر ﮐﺎذب ﺑﺮای ﮐﺸﺎورزان ﺑﯿﮑﺎر ﺷﺪه ﺑﻮد؛ ﻧﻔﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺧﺮﯾﺪ اﺳﻠﺤﻪ ﺻﺎدر‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ا ﺳ ﻠ ﺤ ﻪ ﺑ ﺮ ا ی د ﻓ ﺎ ع ا ز ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺑﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﮕ ﺎ ن و ا ر د ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ؛ ﺗ ﻠ ﻮ ﯾ ﺰ ﯾ ﻮ ن ﺑ ﺮ ا ی ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻓ ﺴ ﺎ د ﺑ ﻮ د و ‪ . . .‬ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ و ا ر و ﻧﻪ ﻧ ﺎﺷ ﯽ ا ز ا ﯾ ﻦ د ﯾ ﺪ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ی ﭘ ﺎ ک ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و ﻫ ﺮ ﻋ ﯿ ﺒ ﯽ‬
‫ﻧ ﺎﺷ ﯽ ا ز ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ اﺳ ﺖ و و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺘ ﯽ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ا ﺳ ﺖ و ﺧ ﺮ و ج ا ز آ ن ﻣ ﺴ ﺘ ﻠ ﺰ م ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺑ ﺎج ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﺪ ﻫ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ا ﺻ ﻮ ﻻ ﮐ ﺞ ‪ ،‬ﮐ ﺞ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺶ ‪ ،‬ﮐ ﺞ ر ا ه و ‪ . . .‬ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و ﺗ ﻼ ش ﻋ ﻤ ﺪ ه ﻣ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ‬
‫ﻣ ﺼ ﺮ و ف ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﺮ د ا ر ﯾ ﻢ و ﻧ ﻮ ﻋ ﯽ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺑ ﺪ و ن ﺳ ﻠﻄ ﻪ ا ز ﻃ ﺮ ف‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ی ﻧ ﯿ ﮑ ﻮ ﻧ ﻬ ﺎ د ﻓ ﺎ ﺳ ﺪ ﻧ ﺸ ﺪ ه ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﻋ ﻠ ﯽ ا ﻟ ﻘ ﺎﻋ ﺪ ه ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ د ر ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﭘ ﺎ ﻳ ﯿ ﻦ‬
‫اﺟ ﺘ ﻤ ﺎع ﺟ ﺴ ﺘ ﺠ ﻮ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ د و ر ی ا ز ﻋ ﻠ ﻢ و ﻓ ﻦ ‪ ،‬ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ‪ ،‬و د و ر ی ا ز ر أس ﻫ ﺮ م ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﺷ ﺎ ﻧ ﺲ‬
‫ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ی ﺑ ﺮ ا ی ا ﯾ ﻦ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻓ ﺴ ﺎد د ر آ ن ﻫ ﺎ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﻧ ﻔ ﻮ ذ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻓ ﻘ ﻂ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺟ ﻬ ﻞ ﻣ ﯽ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ آ ن‬
‫ﻫ ﻢ و ﻇ ﯿ ﻔ ﻪ ﺑ ﺰ ر گ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺑ ﺮ ﻃ ﺮ ف ﮐ ﺮ د ن آ ن ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ا ﺳ ﻄ ﻮ ر ه ﺑ ﯿ ﺪ ا ر ی ‪ .‬د ر ﺳ ﺖ د ر ﻫ ﻤﯿ ﻦ ﻓ ﻀ ﺎ ی‬
‫ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﲡﻠﯿﻞ ﻓﻘﺮ و ﺗﺸﺒّﻪ ﺑﻪ ﻋﻮام‪ ،‬اﻇﻬﺎر ﺗﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻻﯾﻪﻫﺎی ﭘﺎﯾﯿﻦ اﺟﺘﻤﺎع ﻓﺨﺮ روﺷﻨﻔﮑﺮان‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﻮد‪.‬‬

‫ر و ا ﯾ ﺖ ﻣ ﻼ ﻗ ﺎ ت آ ل اﺣ ﻤ ﺪ ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﺮ اه ﺗﻨ ﯽ ﭼ ﻨ ﺪ ا ز ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺑ ﺎ ﻫ ﻮ ﯾ ﺪ ا ‪ ،‬ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ و ز ﯾ ﺮ و ﻗ ﺖ ‪ ،‬ا ز ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺣ ﯿ ﺚ ﺟ ﺎ ﻟ ﺐ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﭘ ﺲ ا ز ﻣ ﺪ ﺗ ﯽ ﺑ ﺤ ﺚ ‪ ،‬ﻇ ﺎﻫ ﺮ اً ﺗ ﻮ ا ﻓ ﻘ ﯽ ﺣ ﺎﺻ ﻞ ﳕ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ) .‬ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻻ ً ا ﺻ ﻼ ً ﻗ ﺮ ا ر ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ‬
‫ﺑ ﺮ ا ی ﺗ ﻮ ا ﻓ ﻘ ﯽ ﺗ ﻼ ش ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻗ ﺎﻋ ﺪ ﺗ ﺎً ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺖ ﺑ ﺮ ا ی اﻋ ﻼ م آﺷ ﺘ ﯽ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ی ﺧ ﻮ د ﺑﻪ د ﯾ ﺪ ا ر ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ و ز ﯾ ﺮ ﯾ ﮏ‬
‫ر ژ ﯾ ﻢ ا ز ﻧﻈ ﺮ آ ﻧ ﺎن ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺮ د ﻣ ﯽ و و ا ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ ﺧ ﺎ ر ج ‪ ،‬ر ﻓ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ( .‬د ر ا ﻧ ﺘ ﻬ ﺎ ی ﺟ ﻠ ﺴ ﻪ ‪ ،‬ﻫ ﻮ ﯾ ﺪ ا ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ و‬
‫ﺻ ﺎد ق ﭼ ﻮ ﺑ ﮏ ﻧ ﺸ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻫ ﻔ ﺘ ﮕ ﯽ د ا ر ﯾ ﻢ ‪ ،‬د ر ﺟ ﻠ ﺴ ﻪ آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﯾ ﮏ ﺑ ﻄ ﺮ ا ﺳ ﮑ ﺎچ ‪ -‬ﻻ ﺑ ﺪ ﻣ ﺸ ﺮ و ﺑ ﯽ اﻋ ﯿ ﺎ ﻧ ﯽ و‬
‫ﮔ ﺮ ا ن ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﯽ آو رم ‪ .‬ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﻣ ﯽ ﻧ ﻮ ﺷ ﯿ ﻢ و ﺻ ﺤ ﺒﺖ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﺟ ﻮ ا ب آ ل اﺣ ﻤ ﺪ ﺟ ﺎﻟ ﺐ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪:‬‬

‫‪19‬‬
‫» ﻣ ﺎ ﻓ ﻘ ﻂ و د ﮐ ﺎ ی ا ر ز ا ن ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ و آ ن ﻫ ﻢ د ر ﮐ ﺎ ﻓ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﻻ ﻟ ﻪ ز ا ر ﻣ ﯽ ﺧ ﻮ ر ﯾ ﻢ ‪ « .‬ﻗ ﻀ ﺎو ت ﻣ ﯿ ﻼ ﻧ ﯽ د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ب‬
‫ﻣ ﺆ ﯾ ﺪ ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ی ﻣ ﺎ اﺳ ﺖ ‪ » :‬ا ﯾ ﻦ ﻋ ﺒ ﺎ ر ا ت آ ل اﺣ ﻤ ﺪ ر ا ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ان ا ز د و ﺟ ﻨﺒﻪ ﺣ ﺎ ﺋ ﺰ ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ د ا ﻧ ﺴ ﺖ ‪ .‬ا ز ﺳ ﻮ ﯾ ﯽ ‪ ،‬د ر‬
‫ﺣ ﮑ ﻢ ر د ﭘ ﯿ ﺸ ﻨ ﻬ ﺎد ﻫ ﻮ ﯾ ﺪ ا ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ز ﺳ ﻮ ﯾ ﯽ د ﯾ ﮕ ﺮ ﲡ ﻠ ﯽ د ﯾ ﮕ ﺮ ی ا ز ﮐ ﯿ ﺶ ﻓ ﻘ ﺮ ﭘ ﺮ ﺳ ﺘ ﯽ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ د ر آ ن ﺳ ﺎ ل ﻫ ﺎ د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ -‬و ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز د ﯾ ﮕ ﺮ ﻧ ﻘ ﺎط ﺟ ﻬ ﺎن ‪ -‬ا ر ج و ﻣ ﻨ ﺰ ﻟﺘ ﯽ و ﯾ ﮋ ه د اﺷ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﻪ ﺗ ﻈ ﺎﻫ ﺮ ﺑﻪ ﻓ ﻘ ﺮ‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻓ ﻘ ﺮ ر ا ﭘ ﯿ ﺶ ﺷ ﺮ ط و ﻧ ﺸ ﺎن ﻫ ﻤ ﺒ ﺴ ﺘ ﮕﯽ ﺑ ﺎ ﺧ ﻠﻖ ﻣ ﯽ د ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻓ ﺨ ﺮ آ ل اﺣ ﻤ ﺪ ﺑﻪ و د ﮐ ﺎ ی‬
‫ا ر ز ا ن و ﮐ ﺎ ﻓ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﻻ ﻟ ﻪ ز ا ر ﻫ ﻤ ﻪ ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ر ﯾ ﺸ ﻪ ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ ﺧ ﻮ اﺳ ﺖ ‪« .‬‬

‫ﮔ ﺎه ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﮔ ﺮ و ه ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺴ ﻠ ﺢ ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ر ا ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر ر و ﺳ ﺘ ﺎ ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ ﻣ ﺤ ﻠ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﺳ ﻄ ﺢ ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ‬
‫ﻣ ﺨ ﻔ ﯽ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻟ ﻮ ﻣ ﯽ د ا د ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﺎ ً ﺷ ﺮﯾ ﻌ ﺘ ﯽ ا ﯾ ﻦ ر ا ﺟ ﺎ ﯾ ﯽ ﻧ ﻘ ﻞ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ﺑ ﺎ ز ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺳ ﻞ ﺑﻪ ﻧ ﺎآ ﮔ ﺎ ﻫ ﯽ ﻣ ﺮ د م‬
‫ﻣ ﺴ ﺄﻟﻪ ر ا ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻢ ﺑﻪ ر ﻏ ﻢ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺗﺮ د ﯾ ﺪ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ا ﯾ ﺠ ﺎد ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ و ﻗ ﺖ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑﻪ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻓ ﮑ ﺮ و اﳕ ﯽ د ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﭼ ﻄ ﻮ ر ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑﻪ ﯾ ﮏ ﺑ ﺖ ﻣ ﻘ ﺪ س ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﮐ ﺮ د ه ا ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫ا ﯾ ﻦ ر اﺣ ﺘ ﯽ ﻋ ﻠﯿ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ ﻋ ﻤ ﻞ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؛ ﺣ ﺘ ﯽ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ﻟﻪ اﺳ ﻄ ﻮ ر ه ﺑ ﯿ ﺪ ا ر ی ﮐ ﻤ ﮏ ﻣ ﯽ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ‬
‫ﻣ ﯽ ﮔ ﻔ ﺘ ﻨ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺘﯿ ﺠ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺤ ﻤ ﺎ ر ) ﻓ ﺮ ﯾ ﺐ د اد ه ﺷ ﺪ ن ﻣ ﺮ د م ﻧ ﺎآ ﮔ ﺎه ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﺘ ﻤ ﮕ ﺮ ( اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ل آ ن ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﻔ ﺘ ﻨ ﺪ ﺷ ﺪ ت ﺣ ﺎ ﻟ ﺖ ا ﺳ ﺘ ﻀ ﻌ ﺎ ف و ا ﺳ ﺘ ﺤ ﻤ ﺎ ر د ر ﻣ ﺮ د م ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎﻋ ﺚ‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺎﺟ ﯿ ﺎ ن و ا ﻗ ﻌ ﯽ ﺧ ﻮ د ﺷ ﺎن ر ا ﺑﻪ د ﺷ ﻤ ﻦ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ و ا ر د ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻦ ﯾ ﮑ ﯽ ا ز ﻣ ﺤ ﻮ ر ی ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺧ ﻄ ﻮ ط د ﯾ ﺴ ﮑ ﻮ ر س ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﭼ ﻬ ﻞ و ﭘﻨ ﺠ ﺎه ﻫ ﺠ ﺮ ی د ر ا ﯾ ﺮ ا ن‬
‫ﺑ ﻮ د ؛ و ﺿ ﻌﯿﺘ ﯽ ﮐ ﻪ د ر آن ﺧ ﻂ ﻏ ﺎﻟﺐ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ‪ ،‬اﻋ ﻢ از ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﯽ و ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﯽ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ر ا ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ﺧ ﻮ د‬
‫ا ﺳ ﺘ ﺨ ﻔ ﺎ ف ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺑﻪ ﻣ ﻘ ﺎ ﯾ ﺴ ﻪ ز ﯾ ﺮ ا ز ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﯽ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ » :‬ﯾ ﮏ ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﯽ د ر ﻣ ﺸ ﻬ ﺪ ﻣ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺧ ﯿ ﻠ ﯽ‬
‫ﻧ ﯿ ﺮ و ﻣ ﻨ ﺪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺧ ﯿ ﻠ ﯽ ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ د اﺷ ﺘ ﻨ ﺪ و ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ و ﻓ ﻌ ﺎ ﻟﯿ ﺖ ‪ .‬د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ﯾ ﮏ ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ ﺧ ﯿ ﻠ ﯽ ﮐ ﻤ ﯽ‬
‫ﺑ ﻮ د ﯾ ﻢ ؛ ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺘ ﯽ ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه د و ‪ -‬ﺳ ﻪ ﻣ ﺎه ﻗ ﺮ ض د ا ر ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﺮ ا ی ﭘ ﻮ ل ﭼ ﺎ ﯾ ﯽ ا ش ﻣ ﯽ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﻠ ﺘ ﺶ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ‬
‫آ د م ﻫ ﺎ و ا ﻋ ﻀ ﺎ ی آ ن ﻫ ﺎ ا ز ﺗ ﻮ د ه ﻣ ﺮ د م و ﭘ ﻮ ل ﺑ ﺪ ه و ﻓ ﺪ اﮐ ﺎ ر ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﻣ ﺎ ‪ ،‬ا ز ا ﯾ ﻦ‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻧ ﻖ ﻧ ﻘ ﻮ و ﺑ ﯽ ﺧ ﺎ ﺻ ﯿ ﺖ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻫ ﺰ ا ر ﺗ ﺎ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﺑ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ و ﭘ ﻨ ﺠ ﺎ ه ‪ -‬ﺷ ﺼ ﺖ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ و‬
‫ﭘ ﯿ ﺸ ﻨ ﻬ ﺎ د د ر ﺳ ﺎ ﻋ ﺖ ﻣ ﯽ د ا د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﯾ ﮏ ﻗ ﺮ ا ن ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﻧ ﺒ ﻮ د ﻧ ﺪ ﺑ ﺪ ﻫ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﻄ ﺢ ﻓ ﮑ ﺮ ﻣ ﺎ ﺑ ﺎ ﻻ ﺑ ﻮ د و آ ن ﻫ ﺎ ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ‬
‫ﻫ ﻤ ﺖ آ ن ﻫ ﺎ و ﻗ ﺪ ر ﺗ ﺸ ﺎ ن ز ﯾ ﺎد ﺑ ﻮ د و ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﭻ « ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻦ ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﯽ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬آ ل اﺣ ﻤ ﺪ ﻗ ﺪ ر ی ﺳ ﺨ ﺖ ﮔ ﯿ ﺮ ﺗ ﺮ‬

‫‪20‬‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ » :‬اﺻ ﻮ ﻻ ً ﺑ ﺮ ا ی ﮐ ﺪ ا م ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ﻧ ﺎ د ا ن ﺧ ﻮ د ﻓ ﺮ و ش ز ﺣ ﻤ ﺖ ﺑ ﮑ ﺸ ﻢ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻻ ﯾ ﻖ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﯽ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ د ا ر ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻦ ﺑ ﺮ ا ی ﭘ ﺎ ﺑ ﺮ ﻫ ﻨﻪ ﻫ ﺎ ﻓ ﻌ ﺎ ﻟ ﯿ ﺖ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻢ « ‪ .‬ﻃ ﻨ ﯿ ﻦ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘﯿ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎن‬
‫ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ آ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﭘ ﺎ ﺑ ﺮ ﻫ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ د آ و ر ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ » ﺳ ﺎ ن ﮐ ﯿ ﻠ ﻮ ت ﻫ ﺎ« د ر اد ﺑ ﯿ ﺎ ت ر و ﺑ ﺴ ﭙ ﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺪ‬
‫ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ی ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ﻫ ﺎ ا ﯾ ﺪ ه » ﺑ ﺪ و ی ﳓ ﯿ ﺐ « ر و ﺳ ﻮ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻘ ﺎ ﯾ ﺴ ﻪ ا ی ﮐ ﻪ ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﯽ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺳ ﻠ ﻤ ﺎ ن و ا ﺑ ﻮ ذ ر‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ﮔ ﻮ ﯾ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا و د و ﺣ ﺪ ﯾ ﺚ ا ز ﭘ ﯿ ﺎﻣ ﺒ ﺮ ﻧ ﻘ ﻞ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ :‬ﯾ ﮑ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ » آ ﻧ ﭽ ﻪ ر ا ﮐ ﻪ ﺳ ﻠ ﻤ ﺎ ن‬
‫ﻣ ﯽ د ا ﻧ ﺪ ا ﮔ ﺮ ا ﺑ ﻮ ذ ر ﻣ ﯽ د ا ﻧ ﺴ ﺖ ﮐ ﺎ ﻓ ﺮ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ « ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻧ ﺸ ﺎ ن آ ن ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺳ ﻠ ﻤ ﺎ ن ﳕ ﺎد د ا ﻧ ﺎ ﯾ ﯽ ا ﺳ ﺖ و ا ﺑ ﻮ ذ ر ﳕ ﺎ د‬
‫ﺳ ﺎ د ﮔ ﯽ ﻋ ﺎﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬و د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ » آ ﺳ ﻤ ﺎ ن ﺑ ﺮ ﮐ ﺴ ﯽ ﺻ ﺎ د ق ﺗ ﺮ ا ز ا ﺑ ﻮ ذ ر ﺳ ﺎ ﯾ ﻪ ﻧ ﯿ ﻨ ﺪ ا ﺧ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ « ﮐ ﻪ – ﺑ ﻪ ﻗ ﺮ ﯾ ﻨ ﻪ‬
‫ﺣﺪﯾﺚ ﻗﺒﻠﯽ‪ -‬ﺣﺎﮐﯽ از ﻧﻮﻋﯽ ﺻﺪاﻗﺖ ﺑَﺪَوی اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺮﯾﻌﺘﯽ در ﺗﺮﺟﯿﺢ اﺑﻮذر ﺑﺮ ﺳﻠﻤﺎن‪ ،‬ﺻﺪاﻗﺖ ﺑﺪوی‬
‫و ﺳ ﺎ د ﮔ ﯽ ﻋ ﺎﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ ر ا ﺑ ﺮ د ا ﻧ ﺎ ﯾ ﯽ ﺗ ﺮ ﺟ ﯿ ﺢ ﻣ ﯽ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺪ ﺑ ﻪ ر ا ﺣ ﺘ ﯽ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ن ر ﯾ ﺸ ﻪ ﻫ ﺎ ی ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن‬
‫ر ا د ر ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ر و ﺳ ﻮ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﻋ ﻠ ﻢ ‪ ،‬ﻫ ﻨ ﺮ ﻫ ﺎ و ﻓ ﻨ ﻮ ن ‪ ،‬و ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺄ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ر ا ا ز ﻓ ﻄ ﺮ ت ﭘ ﺎ ﮐ ﺸ ﺎن د و ر‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ ،‬ﺟ ﺴ ﺘﺠ ﻮ ﮐ ﺮد ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺗﯿ ﺐ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻋ ﺒ ﺎ ر ت ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ا ز ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺪ ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬و ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ‬
‫ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ‪ .‬ﺣ ﺎﺻ ﻞ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ د ر ﭘ ﯽ ﻫ ﺮ ﻫ ﺪ ﻓ ﯽ ﮐ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ و ﻫ ﺮ ﮐ ﺎ ر ی ﻣ ﯽ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﺑ ﮑ ﻨ ﯿ ﻢ ‪،‬‬
‫ا ز ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ آ ﺳ ﺎﯾ ﺶ ‪ ،‬ﺻ ﻼ ح ‪ ،‬ﻓ ﻼ ح ‪ . . .‬ﻻ ز م ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﭼ ﯿ ﺰ ی ر ا د ر ﺳ ﺖ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ ا ﺳ ﺖ ﭼ ﯿ ﺰ ی ر ا‬
‫ﺧ ﺮ ا ب ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻣ ﺜ ﻼ ً ﻓ ﺮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ی ﻣ ﺮ د م ا ﮐ ﺜ ﺮ ا ً ﺑ ﯽ ﺳ ﻮ اد ﻧﺪ ‪ ،‬اﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ﺷ ﺎن ﺿ ﻌ ﯿ ﻒ و ﻣ ﻨ ﺎ ﺑ ﻊ ﻣ ﺎ ﻟﯽ ﺷ ﺎن‬
‫ﻣ ﺤ ﺪ و د اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ آ ن ﻫ ﺎ و ﯾ ﺮ ا ن و و ﺿ ﻊ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﯽ آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺎ ﻫ ﻨ ﺠ ﺎ ر اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﺮ د ؟‬
‫ﭘﺎﺳﺨﯽ ﮐﻪ از آن ﻓﻀﺎی ﻓﮑﺮی ﺑﯿﺮون ﻣﯽآﻣﺪ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻫﯿﭻ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﻣﺎﻧﻊ وﺟﻮد دارد ﺑﻪ ﻧﺎم ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ‬
‫ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺮ د ﻣ ﯽ و ﺷ ﺮ و ر ‪ ،‬آ ن ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ر ا ﺑ ﺮ د ا ر ﯾ ﺪ ﲤ ﺎم ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺣ ﻞ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ؛ ز ﯾ ﺮ ا ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ﺗ ﺒ ﻊ آ ن ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ‪ ،‬ﯾ ﺎ‬
‫ﻫ ﻤ ﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﯽ ﻫ ﺎ ر ا د ا ر ﻧ ﺪ و ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ آ ن ر ا ﺧ ﺮ ا ب ﮐ ﺮ د ه ﯾ ﺎ ﻻ ا ﻗ ﻞ اﺳ ﺘﻌ ﺪ اد آن ر ا د اﺷ ﺘﻪ ا ﻧ ﺪ و ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ا ﯾ ﻦ‬
‫اﺳ ﺘﻌ ﺪ اد ر ا ﻣ ﯽ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬د ر د اﺳ ﺘ ﺎن ﻗ ﻠﻌ ﻪ ﺣ ﯿ ﻮ ا ﻧ ﺎ ت ﻣ ﯿ ﺠ ﺮ ﭘ ﯿ ﺮ )ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ﯾ ﺎ ﻟﻨﯿ ﻦ ( ﺑ ﻪ ﺣ ﯿ ﻮ ا ﻧ ﺎ ت ﻗ ﻠ ﻌ ﻪ ) ﭘ ﺮ و ﻟ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺎ (‬
‫ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ر ﻓ ﻘ ﺎ ! ر ا هﺣ ﻞ ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻣ ﺎ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺟ ﺎ اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ر اه ﺣ ﻞ د ر ﯾ ﮏ ﮐ ﻠ ﻤ ﻪ ﺧ ﻼ ﺻ ﻪ‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ :‬ﺑ ﺸ ﺮ ) ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ا ر ﺑ ﺎ ﺑ ﺎ ن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ و ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی ( ‪ .‬ﺑ ﺸ ﺮ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ د ﺷ ﻤ ﻦ و ا ﻗ ﻌ ﯽ ﻣ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺸ ﺮ ر ا ا ز ﺻ ﺤ ﻨ ﻪ‬
‫ﺣ ﺬ ف ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ﺗ ﺎ ﺑ ﺮ ا ی ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ر ﯾ ﺸ ﻪ ﮔ ﺮﺳ ﻨﮕ ﯽ و ﺑﯿ ﮑ ﺎ ر ی ﺑ ﺨ ﺸ ﮑ ﺪ ‪ » .‬ﮐ ﺎﻓ ﯽ اﺳ ﺖ ا ز ﺷ ﺮ ﺑ ﺸ ﺮ ﺧ ﻼ ص ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ﺗ ﺎ‬
‫ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ز ﺣ ﻤ ﺎﲤ ﺎن ﻣ ﺎ ل ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎن ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً ﺑ ﺎ ﮔ ﺬ ﺷ ﺖ ﯾ ﮏ ﺷ ﺐ ‪ ،‬ﺛ ﺮ و ﲤ ﻨ ﺪ و آ ز اد ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ‪ « .‬و‬

‫‪21‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً ﻫ ﻤ ﺎن ﺳ ﺨ ﻨ ﯽ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻣ ﺎ ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ و ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﻣ ﯽ آﻣ ﻮ ﺧ ﺘﻨ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ر ا ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ‬
‫ﺑ ﮑ ﺸ ﯿ ﺪ و ﭘ ﺲ ا ز آن ﺳ ﯿﻞ ﺧ ﻮ ﺷ ﺒ ﺨ ﺘ ﯽ و ر ﻓ ﺎه ﺷ ﻤ ﺎ ر ا ﺑ ﺎ ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑﺮ د ‪.‬‬

‫ﺑ ﺮ ا ی ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺨ ﱳ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻪ ﺗ ﺨ ﺮ ﯾ ﺐ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ﮐ ﯽ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ا ﯾ ﻨ ﺮ ﺳ ﯽ ز ﯾ ﺎ د ﺧ ﻠ ﻖ ‪ ،‬ا ﻧ ﺮ ژی‬

‫ا ﮐ ﺘ ﯿ ﻮ ا ﺳ ﯿ ﻮ ن ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﺧ ﻮ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻻ ز م اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﺸ ﺖ د ﯾ ﻮ ا ر ی ﮐ ﻪ ﻗ ﺮ ا ر ا ﺳ ﺖ ﺗ ﺨ ﺮ ﯾ ﺐ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻬ ﺸ ﺘ ﯽ ر ا ﺳ ﺮ ا غ‬
‫د ﻫ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺷ ﻮ ق ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ د ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﺎ ز و ا ﺣ ﺴ ﺎس ﻣ ﯿ ﻞ ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﺑ ﺮ ﻃ ﺮ ف ﮐ ﺮ د ن آ ن ﻧ ﯿ ﺎ ز ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﻗ ﺪ ر ت‬
‫ﻓ ﺮ ا و ا ﻧ ﯽ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﻧ ﻮ ﺟ ﻮ ا ﻧ ﯽ د ا ﺳ ﺘ ﺎ ﻧﯽ ا ز ﻋ ﺰ ﯾ ﺰ ﻧ ﺴ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻨ ﺪ ه ﺗ ﺮ ک ‪ ،‬ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ه ام ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ی ﻧ ﻘ ﺪ‬
‫ﺣ ﺎ ل ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺎ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎن د اﺳ ﺘ ﺎن ﭘ ﺨ ﻤ ﻪ ا ی ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑﯿ ﮑ ﺎ ر ه و و ﻟ ﮕ ﺮ د و ﺑﯽ ﭘ ﻮ ل ‪ .‬ﮔ ﺮ ﺳ ﻨ ﮕ ﯽ ﺑ ﻪ ا و‬
‫ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻣ ﯽ آ و ر د ‪ ،‬و ﻓ ﺸ ﺎ ر ا ز ﺣ ﺪ ﻃ ﺎ ﻗ ﺖ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﺸ ﻤ ﺶ ﺑ ﻪ د ﮐ ﺎ ﻧ ﯽ ﻣ ﯽ ا ﻓ ﺘ ﺪ ﮐ ﻪ د ر آ ن ﭘ ﯿ ﺮ اﺷ ﮑ ﯽ ﻣ ﯽ ﭘ ﺰ ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ﺑ ﻮ ی ﭘ ﯿ ﺮ ا ﺷ ﮑ ﯽ ﻫ ﺎ اﻣ ﺎ ن و ﻃ ﺎ ﻗ ﺖ ا و ر ا ﺑ ﺮ ﯾ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ﺳ ﺘ ﺶ د ر ﺟ ﯿ ﺐ ﺧ ﺎ ﻟ ﯽ ا ش ﺑ ﯿ ﻬ ﻮ د ه ﻣ ﯽ ﭼ ﺮ ﺧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻧ ﺎ ﮔ ﺎ ه‬
‫ﻓ ﮑ ﺮ ی ﺑ ﻪ ذ ﻫ ﻨ ﺶ ﺧ ﻄ ﻮ ر ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ :‬ﺧ ﻄ ﺎ ب ﺑ ﻪ ﭼ ﻨ ﺪ ﻧ ﻔ ﺮ ا ز ﺟ ﺎ ﻫ ﻼ ن ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﺮ ط ﻣ ﯽ ﺑ ﻨ ﺪ م ﮐ ﻪ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎ ه‬
‫ﭘ ﯿ ﺮ اﺷ ﮑ ﯽ ر ا ﺑ ﺨ ﻮ ر م ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﺧ ﻮ ر د م ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻧ ﺨ ﻮ ر د م ﻓ ﻼ ن ﻣ ﻘ ﺪ ا ر ﺟ ﺮ ﯾ ﻤ ﻪ ﻣ ﯽ د ﻫ ﻢ ‪ .‬ﻗ ﺼ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﲤ ﺎم‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ا و ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﭼ ﻬ ﺎ ر و ﭘ ﻨ ﺞ ﭘﯿ ﺮ ا ﺷ ﮑ ﯽ ر ا ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﺨ ﻮ ر د و ﭼ ﻮ ن ﭘ ﻮ ﻟ ﯽ ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ا ی ﭘ ﺮ د ا ﺧ ﺖ‬
‫ﺟ ﺮ ﯾ ﻤ ﻪ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺷ ﺪ ت ﻣ ﻮ ر د ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﯽ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ﺳ ﺆ ا ﻟ ﯽ ﮐ ﻪ د ر ﻫ ﻨ ﮕ ﺎ م ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﻌ ﻪ ﮐ ﺘ ﺎ ب ﺑ ﻪ ذ ﻫ ﻦ ﻣ ﻦ‬
‫ﺧ ﻄ ﻮ ر ﮐ ﺮ د ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﭼ ﺮ ا ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ د ﮔ ﺮ ﺳ ﻨ ﻪ ﺑﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﻣ ﻌ ﻘ ﻮ ل ﺗ ﺮ ی ﻋ ﻤ ﻞ ﻧ ﮑ ﺮ د ‪ .‬ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د م ا و‬
‫ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺗﻌ ﺪ اد ﭘ ﯿ ﺮ اﺷ ﮑ ﯽ ﻫ ﺎ و ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻃ ﻮ ر ﺟ ﺮ ﯾ ﻤ ﻪ ا ی ر ا ﮐ ﻪ د ر ﺻ ﻮ ر ت ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺖ ﻣ ﯽ ﭘ ﺮ د ا ﺧ ﺖ ‪،‬‬
‫ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ ﺑ ﯿ ﺎ و ر د ؛ ﺗ ﺎ ﻫ ﻢ ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺧ ﻮ ر د ن ﭘ ﯿ ﺮ ا ﺷ ﮑ ﯽ ﻫ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ ﺗ ﺮ ﺑ ﺎﺷ ﺪ و ﻫ ﻢ د ر ﺻ ﻮ ر ت ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯽ ا ز ﺧ ﻮ ر د ن ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﺰ ا ن‬
‫ﺟ ﺮ ﯾ ﻤ ﻪ ﮐ ﻢ ﺗ ﺮ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺎ د ﻗ ﺖ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ ﱈ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻧﻪ ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﻮ ن د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ﻃ ﻤ ﻊ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ‬
‫ﲢ ﺮ ﯾ ﮏ ﳕ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﭼ ﺸ ﻢ ﻫ ﺎ ر ا ﺧ ﯿ ﺮ ه ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ﺗ ﺎ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ر ا ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ر ﯾ ﺴ ﮏ و ا د ا ر د ‪ .‬ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه ﭘ ﯿ ﺮ ا ﺷ ﮑ ﯽ و ا ﮔ ﺮ‬
‫ﻧﺸ ﺪ ﻣ ﺜﻼ ً ﭘﺎﻧﺼ ﺪ د ﻻ ر ﺟ ﺮ ﯾﻤ ﻪ ! ﻗ ﺼ ﻪ ﲢ ﻠﯿﻞ ﻫ ﺎ و وﻋ ﺪ ه ﻫ ﺎی آن ﻋ ﺼ ﺮ ﻫ ﻢ د و ر از اﯾﻦ د اﺳ ﺘﺎن ﻧﺒﻮد ‪.‬‬
‫ﳕﯽﺧﻮاﻫﻢ ادﻋﺎ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ آن وﻋﺪهﻫﺎ آﺷﮑﺎرا و آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ دروغ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ وﻗﺘﯽ در ﺳﺮاﺷﯿﺐ ﻋﻤﻞ ﻧﯿﺎزﻫﺎ‬
‫آ ﺷ ﮑ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ د ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﻫ ﻢ ﻣ ﯽ د ﻫ ﺪ ﺗ ﺎ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬آ ﮔ ﺎ ﻫ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﻧﯿ ﻤ ﻪ آ ﮔ ﺎ ﻫ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬و‬
‫ﻧ ﺎآ ﮔ ﺎ ﻫ ﺎ ﻧﻪ ‪ ،‬و ﻋ ﺪ هﻫ ﺎ ی ﺑ ﺰ ر گ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻮ ع ﮔ ﺮ ﺳ ﻨ ﮕ ﯽ ﻫ ﺎ و ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻮ ع اﺣ ﺴ ﺎس ﺿ ﺮ و ر ت ﺑﻪ ﲢ ﺮ ک‬
‫د ر آو ر د ن ﻣ ﺮ د م ﺧ ﻤ ﻮ د ه ﺑﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ و ﻋ ﺪ ه ﻫ ﺎ ی ﺑ ﺰ ر گ ﺑ ﺮ ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻧ ﺒ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪22‬‬
‫آ ن ﻗ ﺴ ﻢ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗ ﺮ ﻓ ﻨ ﺪ ﻫ ﺎ ی ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﻣ ﺮ ﺑ ﻮ ط ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ا ﻏ ﻔ ﺎ ل ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺮ ا ی‬
‫اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ا ز آ ﻧ ﺎن ﺑﺮ ا ی ر ﺳ ﯿ ﺪ ن ﺑﻪ ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﺑﺮ ر ﺳ ﯽ ﻣ ﻦ د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ه ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﺤ ﺼ ﺮ ﺑ ﻮ د ن ﭼ ﺎ ر ه ﮐ ﺎ ر ﺑ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ی ‪ ،‬ﮐ ﻪ آ ن ز ﻣ ﺎ ن ا ز ﺳ ﻮ ی ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻣ ﺤ ﻤ ﻞ ﺧ ﻮ ﺑﯽ‬
‫ﺳ ﻮ ا ر ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ا ز ﻗ ﺒ ﻞ ‪ ،‬ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ی آ ن ا ز ﻃ ﺮ ف ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﲤ ﻬ ﯿ ﺪ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﺑﻪ آ ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﯽ ‪،‬‬
‫ﺟ ﻮ ا ب ﻣ ﯽ د ا د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ﮔ ﯽ د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌﻪ ﻣ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻠ ﺖ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ی آ ن‬
‫ﭘ ﯽ ﻣ ﺤ ﮑ ﻤ ﯽ ا ز ﻃ ﺮ ف ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی د ا ﺧ ﻞ و ﺧ ﺎ ر ج ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ی آ ن ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د‬
‫ا ﻧ ﻔ ﻌ ﺎ ﻟ ﯽ و ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﺑ ﯽ ﮔ ﻨ ﺎ ه ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﺣ ﯿ ﺚ اﺳ ﺘ ﻌ ﺪ اد ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﺸ ﮑ ﻠ ﯽ ﻧ ﺪ اﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل‬
‫ﺗ ﺨ ﺮ ﯾ ﺐ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﻣ ﯽ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ﲤ ﺎﻣ ﯽ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﯾ ﮏ ﺟ ﺎ ﺣ ﻞ ﺷ ﻮ د و ﲤ ﺎم ﺣ ﻘ ﻮ ق ﯾ ﮏ ﺟ ﺎ اﻋ ﺎد ه ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﺳﺎواک در ﺳﺎل ‪ ۴۸‬ﭼﻨﯿﻦ ﮔﺰارش ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﯽ ﺑﺎ ﺗﻘﺪﯾﺮ از آلاﺣﻤﺪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ا ﺳ ﺘ ﺎ د ﻣ ﺎ ر ا ا ز ﺧ ﻮ ا ب ﻏ ﻔ ﻠ ﺖ ﺑﯿ ﺪ ا ر ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺑ ﺎ ر ا ﻫ ﻨ ﻤ ﺎ ﯾ ﯽ ﻫ ﺎ ی ا و ﻣ ﺎ ا ﮐ ﻨ ﻮ ن ا ز ﻫ ﺮ ﻣ ﻄ ﻠﺒ ﯽ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﮐ ﺮ د ه و د ﯾ ﮕ ﺮ‬
‫ﺧ ﺎﻣ ﻮ ش و ﺳ ﺎ ﮐ ﺖ ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﻧ ﺸ ﺴ ﺖ ‪ .‬ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ د ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺆ ﺛ ﺮ ﻧ ﺸ ﺪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﺑ ﻪ ر اﺳ ﺘ ﯽ ﭼ ﺮ ا‬
‫ﻣ ﯽ ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺖ ا ز ﻫ ﺮ ﻣ ﻄ ﻠﺒ ﯽ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ؟ ﻻ ﺑ ﺪ ﭼ ﻮ ن د ر ﻧ ﻈ ﺮ آ ن ﻫ ﺎ ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿ ﺰ ﺳ ﺎﳌ ﯽ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﺎن‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ی اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ آ ن ر ا آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ﭘ ﻨ ﻬ ﺎ ن ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻣ ﯽ ﻧ ﺎﱈ ﮐ ﻪ د ر ﻗ ﺎ ﻟ ﺐ ﻧ ﻘ ﺪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺑ ﺪ ‪ ،‬د ر‬
‫و ا ﻗ ﻊ ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺪ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﻧ ﻘ ﺪ ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﯽ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ د ر آ ﳓ ﺎ ﻫ ﺎ ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﺑ ﯿ ﻨ ﯿ ﺪ ﻣ ﺴ ﺄ ﻟ ﻪا ی‬
‫را ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﺗﮑﺮار ﮐﺮدهام‪ ،‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺟﺰ اﯾﻦ ﺣﺮف دﯾﮕﺮی ﻧﺪارم‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺣﺎﺷﯿﻪ اﺳﺖ؛ ﻣﺜﻼً‬
‫ز ر و ز و ر و ﺗ ﺰ و ﯾ ﺮ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ﮐ ﻪ ﺟ ﺰ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻪ ﺣ ﺮ ف ‪ ،‬ﺣ ﺮ ف د ﯾ ﮕ ﺮ ی ز د ه ﺑ ﺎﺷ ﻢ ‪ ،‬ﭘ ﺸ ﯿ ﻤ ﺎﱎ ‪ .‬ا ز ﻣ ﻨ ﺤ ﺼ ﺮ ﮐ ﺮ د ن ﻣ ﻄ ﻠﻖ‬
‫ﻫ ﺮ آ ﻧ ﭽ ﻪ ﻣ ﯽ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﺳ ﻪ ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ﭼ ﻪ ﺑ ﺮ د اﺷ ﺘﯽ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ن د ا ﺷ ﺖ ؟ ﻧ ﻔ ﯽ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ‪ ،‬ﺳ ﻪ ﭼ ﻬ ﺮ ه‬
‫ﺳ ﻠﻄ ﻪ ‪ .‬ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﺟ ﺰ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘﻪ ام ﭘ ﺸ ﯿ ﻤ ﺎﱎ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ر ا د ر ﻧ ﻔ ﯽ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﺧ ﻼ ﺻ ﻪ ﮐ ﺮ د ن ‪ .‬و‬
‫ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺗ ﯿ ﺐ ﺑ ﺎ ز ﻣ ﯽ ر ﺳ ﯿ ﻢ ﺑ ﻪ آ ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻪ آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ﺧ ﻔ ﯽ ؛ ﻓ ﺘ ﻮ ای ﺗ ﻠ ﻮ ﯾ ﺤ ﯽ ﺑ ﻪ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ﺑ ﯿ ﺖ و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ‪ ،‬و‬
‫ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ی ﮐ ﺮ د ن ﻣ ﻄ ﺎ ﻟﺒ ﺎ ت ا ز ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋ ﺪ م ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺑ ﺮ آ و ر د آ ن ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ‪ ،‬و ا ر ز ﯾ ﺎ ﺑ ﯽ ﻣ ﻨ ﻔ ﯽ‬
‫ﻓ ﻌ ﺎ ﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﯽ د و ﻟ ﺖ ا ز ﺳ ﻮ ی د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ر ا ﻫ ﯽ ﺟ ﺰ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد و ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬و ﻧ ﻔ ﯽ ﻣ ﻄ ﻠﻖ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺑ ﺎ ﻗ ﯽ‬
‫ﳕ ﯽ ﮔ ﺬ ا ر د ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻤ ﻼ ً ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺎ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﺧ ﻮ ب د و ﻟ ﺘ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫‪23‬‬
‫ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ ض ﺑ ﯽ ﮔ ﻨ ﺎﻫ ﯽ ﻣ ﺮدم ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿﺰ د ر ﮔ ﺮ و ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ د و ﻟﺖ و د اﺷ ﱳ اﻧﺘﻈ ﺎر ات ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜﺮ ی ا ز آ ن‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺷ ﻌ ﺎ ر و ﺷ ﻌ ﻮ ر ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﻋ ﻨ ﺎﺻ ﺮ ﻗ ﺪ ر ت د ر ر ژ ﯾ ﻢ ﭘ ﯿ ﺸ ﯿ ﻦ‬
‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﯿ ﺶ ا ز آ ن ﻣ ﻘ ﺪ ا ر ی ﮐ ﻪ ﺑ ﺪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﯾ ﺎ ﺧ ﻄ ﺎ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺸ ﺎن د اد ه ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ و ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﯿ ﺶ ا ز آ ن‬
‫ﻣ ﻘ ﺪ ا ر ی ﮐ ﻪ ﺑ ﯽ ﮔ ﻨ ﺎ ه و ر ا ﺳ ﺘﮑ ﺎ ر ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﻧ ﺸ ﺎن د اد ه ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ؛ ﺗ ﺎ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻀ ﺎد ﺑ ﯽ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ‪ -‬ﮐ ﻪ د ر و ﻏ ﯽ ﺑ ﯿ ﺶ ﻧﺒ ﻮ د ‪-‬‬
‫آ ﺗ ﺸ ﯽ ا ﻓ ﺮ و ﺧ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻗ ﺼ ﻪ اﯾ ﻦ د ر و غ ر ا ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی د ر ﺳ ﺖ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﺑ ﻪ ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﺑ ﺎ ر ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ﺷ ﮑ ﻞ ا ز آ ن اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﭼ ﻮ ن ﻣ ﺤ ﻤ ﻠﯽ ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﯽ ﻫ ﻢ د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑﻪ ر اﺣ ﺘ ﯽ ﳕ ﯽ ﺷ ﺪ آ ن ر ا ﻧ ﻘ ﺪ و ﻧ ﻘ ﺾ ﮐ ﺮ د ‪.‬‬
‫ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ آ ﻗ ﺎی ﺑ ﺸ ﯿ ﺮ ﯾ ﻪ ‪ » :‬ﻓ ﺮ ض اﺳ ﺎﺳ ﯽ ﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻧ ﮕ ﺮ ش ﻫ ﺎ و ﻋ ﻘ ﺎ ﯾ ﺪ ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎ ن ا ز ﻫ ﺮ ﮐ ﺠ ﺎ ﮐ ﻪ ﻧ ﺎ ﺷ ﯽ‬
‫ﺷ ﺪ ه ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر و ﻧ ﺤ ﻮ ه اﻋ ﻤ ﺎ ل ﻗ ﺪ ر ت ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺗ ﺄ ﺛﯿ ﺮ ی ﺗ ﻌ ﯿ ﯿ ﻦ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ﻣ ﯽ ﮔ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﯽ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ‬
‫ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ا ﻟ ﯿ ﺖ ر ا ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻋ ﺎ ﻣ ﻠ ﯽ ﺑ ﺮ ا ی ﺗ ﻮ ﺿ ﯿ ﺢ ﻧ ﻈ ﺎم ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ و ﻋ ﻤ ﻠ ﮑ ﺮ د آ ن و ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ذ ﻫ ﻨ ﯽ‬
‫ﻣ ﺆ ﯾ ﺪ ﻋ ﻤ ﻞ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﺑ ﺮ ﯾ ﻢ ‪ ،‬د ر و ا ﻗ ﻊ ﻓ ﺮ ض ﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﺗ ﻐﯿ ﯿ ﺮ د ر ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎن‬
‫ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﻣ ﺨ ﻞ ﺗ ﺪ او م ﻧ ﻈ ﺎم ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ و ﻋ ﻤ ﻠ ﮑ ﺮ د آ ن ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ « .‬ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ﻣ ﺎ ا ز ﺗ ﺒ ﺎ ر ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯽ ﻧ ﻘ ﺪ ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑﻪ ﻗ ﺼ ﺪ » ﺗﻐ ﯿ ﯿ ﺮ د ر ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎن « اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻢ ﮐ ﻪ ا ز‬
‫ﭘ ﺎ ر ﯾ ﺲ ﺗ ﺎ ﻣ ﺴ ﮑ ﻮ ﺑ ﻪ ﺧ ﻄ ﺎ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﯽ ر ﻓ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً و ﺑ ﻪ ر اﺣ ﺘ ﯽ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ر ا ﻣ ﺒﻨ ﺎ ی‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻗ ﺮ ا ر د اد ‪ ،‬و ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ ر د ‪ .‬د ر ﺣ ﺎﻟ ﯽ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ﺋ ﺎ ت ﻧ ﻔ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ا ﻧ ﺴ ﺎن ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﯽ آ ن ﻣ ﻘ ﺪ ا ر ی‬
‫ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ د ر ﻃ ﻮ ل ز ﻧ ﺪ ﮔ ﯽ ﺷ ﺎ ن و ﯾ ﺎ ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ د ر ﻃ ﻮ ل د و ر ا ن ﻫ ﺎ ی ﺧ ﺎ ص ﲢ ﺖ ﺗ ﺄ ﺛ ﯿ ﺮ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻫ ﺎی ﺑ ﯿ ﺮ و ﻧ ﯽ‬
‫ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ و د ﭼ ﺎ ر آ ﻓ ﺖ و ا ﻧ ﺤ ﺮ ا ف و ﻋ ﻘ ﺐ ا ﻓ ﺘ ﺎد ﮔ ﯽ و ﻓ ﺴ ﺎد ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﺳ ﺎ د ه ا ﻧ ﮕ ﺎ ر ا ﻧ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻋ ﻠ ﺖ آ ن ر ا ﻓ ﻘ ﻂ‬
‫ﺑﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ د ﻫ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﭼ ﯿﺰ ی ﮐ ﻪ از ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎر ﻣ ﻬ ﻢ ﺗﺮ اﺳ ﺖ و ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺨ ﺸ ﯽ ا ز آ ن‬
‫ا ﺳ ﺖ و ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺑ ﺨ ﺶ آ ن ﻫ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ع ا ﺳ ﺖ ؛ ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ا ی ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﻋ ﻮ ض‬
‫ﮐ ﺮ د ن ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ آ ن ‪ ،‬ﺑﻪ ر اﺣ ﺘ ﯽ ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ آن ﻋ ﻮ ض ﳕ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﭼ ﯿ ﺰ ی اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ا ز آ ن ﻏ ﻔ ﻠ ﺖ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ‪ :‬ﻃﺒﯿﻌﺖ اﻧﺴﺎن و اﻗﺘﻀﺎﺋﺎت رواﺑﻂ ﺟﻤﻌﯽ‪ ،‬ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژی اﻧﺴﺎن و ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ؛ ﮐﻪ آن ﻃﺒﯿﻌﺖ‪،‬‬
‫آن ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژی‪ ،‬ﺿﻤﻦ داﺷﱳ ﻫﺴﺘﻪای ﮐﻤﺎﺑﯿﺶ ﺳﺨﺖ ﲢﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ اﯾﻦ اﻗﺘﻀﺎﺋﺎت‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر‪ ،‬ﻫﺪاﯾﺖ‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﺷ ﮑ ﻞ ﻣ ﯽ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ﭼ ﻮ ن ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺮ د و ر ا ﻧ ﺎ د ﯾ ﺪ ه ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ و ﻓ ﻘ ﻂ ا ﻧ ﮕ ﺸ ﺖ ا ﺗ ﻬ ﺎم ﺷ ﺎ ن ﻣ ﺘ ﻮ ﺟ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ‬
‫ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑﻪ اﺳ ﺘﺮ ا ﺗﮋ ی ا ﻧ ﻘ ﻼ ب و ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ی و ﺗ ﺨ ﺮ ﯾ ﺐ و ﺟ ﻨ ﮓ ر ﺳ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ﺣ ﺎﻟ ﯽ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ا ﻧ ﻪ و ﭼ ﻨ ﺪ ﺳ ﻮ ﻧ ﮕ ﺮ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ر ا ﻫ ﻤ ﺰ ﻣ ﺎ ن د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د و ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ اﯾ ﻦ ﻧ ﺴ ﺨ ﻪ ﻃ ﻼ ﯾ ﯽ و‬
‫ﺷ ﺎه ﮐ ﻠﯿ ﺪ ﺣ ﻞ ﮐ ﻞ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ر ا ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ی ﺳ ﻠﻄ ﻨ ﺖ و ز ﯾ ﺮ و ر و ﮐ ﺮ د ن ﻧ ﻈ ﻢ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﯽ ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻧ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ‬

‫‪24‬‬
‫ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﻫ ﻤ ﺰ ﻣ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ی ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ا ز ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻞ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﯽ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﯽ‬
‫و اﻗﺘﺼﺎدی ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﺪ و ﺗﻮﺟﻪ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮ از اﯾﻦﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻃﺒﻊ اﻧﺴﺎن و ﺳﺎﺧﺖ رواﺑﻂ‬
‫ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ د ر ﻧ ﻮ ع ﻧ ﮕ ﺮ ش ﺑﻪ ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻞ و ﻓ ﻌ ﺎ ﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﻫ ﻢ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﺟ ﺪ ی ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﺑﯿ ﺎو ر د ‪.‬‬

‫ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎن و ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎر ﻓ ﻀ ﺎی ر و ا ﺑ ﻂ ﺟ ﻤ ﻌ ﯽ ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ی اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎی آ ن د ر ﺟ ﺎ ﺗ ﯽ ا ز‬
‫ﻧ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ی ‪ ،‬ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ و ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﯽ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب د ر آ ن ﻋ ﻤ ﺪ ﺗ ﺄ ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﺟ ﺎ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ﯾ ﯽ ا ﺳ ﺖ ﻧ ﻪ ﺣ ﺬ ف آ ن‬
‫ﻣ ﻘ ﻮ ﻻ ت ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ا ﯾ ﻦ ر ا ﻣ ﯽ ﻓ ﻬ ﻤ ﯿ ﺪ ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ‪ ،‬ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﯽ و ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی ﺟ ﻬ ﺎ ن ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ﺟ ﻬ ﺎ ن‬
‫ﺳﻮم ﺑﻪﮔﻮﻧﻪای دﯾﮕﺮ ﻣﯽﺑﻮد‪ .‬زﯾﺮا‪ ،‬اوﻻً ﻫﻤﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﻣﻔﯿﺪ و ﻣﺜﺒﺖ را در ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺧﻼﺻﻪ‬
‫ﳕ ﯽ ﮐ ﺮ د ؛ ﺛ ﺎ ﻧﯿ ﺎ ً ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ر ا ﺑ ﺎ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻣ ﻌ ﺎ د ل ﳕ ﯽ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ؛ ﺳ ﻮ ﻣ ﺎ ً ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ر ا ﺿ ﺮ و ر ﺗ ﺎ ً و ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ﺋ ﺎ ً ﺑ ﻪ‬
‫ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و آ ﺷ ﺘ ﯽ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ی ﳕ ﯽ آ ﻟ ﻮ د ؛ ﭼ ﺎ ر ﻣ ﺎً‪ ،‬و ا ز ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺳ ﺮ ﯾ ﻊ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت ﺑ ﺰ ر گ‬
‫ﺧ ﻮ ش ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﺣ ﺪ ﳕ ﯽ د ا ﺷ ﺖ و ﺑ ﻪ ﭼ ﻨﯿ ﻦ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ و ﻋ ﺪ ه ﺑ ﻬ ﺸ ﺖ ر و ی ز ﻣ ﯿ ﻦ ﳕ ﯽ د ا د ‪ .‬ﮐ ﺎ ﻧ ﺖ‬
‫ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ » ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ی ﺧ ﻮ د ﮐ ﺎﻣ ﮕ ﯽ ﻓ ﺮ د ی و ز و ر ﮔ ﻮ ﯾ ﯽ آ ز ﻣ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻪ ﯾ ﺎ ﻗ ﺪ ر ت ﭘ ﺮ ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫د ﺳ ﺖ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ اﺻ ﻼ ح و ا ﻗ ﻌ ﯽ ﺷ ﯿ ﻮ ه ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ا ز آ ن ﺑ ﺮ ﳕ ﯽ آ ﯾ ﺪ و ﺧ ﺎم د ا و ر ی ﻫ ﺎ ی ﺗ ﺎ ز ه د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ﺧ ﺎ م د ا و ر ی ﻫ ﺎ ی‬
‫ﮐ ﻬ ﻦ ا ﺑﺰ ا ر ر ا ﻫ ﺒﺮ ی ﺗ ﻮ د ه ﻋ ﻈ ﯿ ﻢ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﺑ ﺎﺧ ﺘ ﮕ ﺎن ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ « .‬ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﺴ ﯽ ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺷ ﺮ اﯾ ﻂ ﻓ ﻌ ﻠ ﯽ ﻣ ﺎ‬
‫ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ی ﺧ ﻮ د ﮐ ﺎﻣ ﮕ ﯽ ﻓ ﺮ د ی و ز و ر ﮔ ﻮ ﯾ ﯽ آ ز ﻣ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻪ ﯾ ﺎ ﻗ ﺪ ر ت ﭘ ﺮ ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﮐ ﻢ ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺘ ﯽ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ‬
‫د ر ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺖ و ﻟ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﭼ ﯿ ﺰ ی ﻧ ﺒ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی و ﻋ ﺪ ه ﻣ ﯽ د ا د ؛ ﻓ ﻮ ا ﯾ ﺪ ی ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﯿ ﺶ ا ز اﯾ ﻦ ر ا‬
‫ﺑ ﺎ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ا ز آ ﻧ ﭽ ﻪ ﺻ ﺮ ف ﺷ ﺪ و ﻋ ﺪ ه د اد ‪ ،‬و ﺧ ﻄ ﺎ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﺗ ﺎ ز ه د ر ا ﯾ ﻦ‬
‫د و د ﻫ ﻪ اﺧ ﯿ ﺮ د ر ﺳ ﺖ ﻓ ﻬ ﻤ ﯿ ﺪ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ﮐ ﺎﻣ ﮕ ﯽ ﻓ ﺮ د ی و ز و ر ﮔ ﻮ ﯾ ﯽ آ ز ﻣ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻪ ﯾ ﺎ ﻗ ﺪ ر ت ﭘ ﺮ ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻪ ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﭼ ﻪ ‪ .‬ﻣ ﻦ‬
‫ﻣ ﺎ ﯾ ﻞ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﮐ ﻪ د ر اﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﺧ ﯿ ﺎ ﻧ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ر ا ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺮ م ﭼ ﻮ ن د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ د ر د ام ﻫ ﻤ ﺎ ن‬
‫ا ﻧ ﺤ ﺮ ا ف ﺑ ﯿ ﻔ ﺘ ﻢ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ د ر ﺗ ﻌ ﺒﯿ ﺮ ﺧ ﯿ ﺎ ﻧ ﺖ ﻧ ﻮ ﻋ ﯽ ا ر اد ه ﺷ ﺮ و ﺷ ﺮ ا ر ت ﻧ ﻬ ﻔ ﺘ ﻪ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﻣ ﻦ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﺮ ﺟ ﯿ ﺢ ﻣ ﯽ د ﻫ ﻢ آ ن ر ا ﯾ ﮏ ﺧ ﻄ ﺎ ی اﺳ ﺘﺮ ا ﺗﮋ ﯾ ﮏ ﺑ ﻨ ﺎ ﱈ ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﺎ ً ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﻧ ﺒ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ د ر ﯾ ﮏ‬
‫ﻓ ﻀ ﺎ ی ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ﻧ ﯽ ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺷ ﺪ ت ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻪ ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﮐ ﻪ ﺧ ﻄ ﺎ ﺑ ﻮ د ن آ ن اﯾ ﻨ ﮏ و ا ز‬
‫ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺎﻫ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ آن ر ا ﺑﺮ اﻧﺪ از ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ آﺳ ﺎن ﺗ ﺮ آ ﺷ ﮑ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ .‬زﻣ ﯿ ﻨﻪ ﻣ ﻨ ﺪ ﺑ ﻮ د ن ﺣ ﻮ ا د ث ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﯽ و‬
‫ﭘ ﺎ ر ا د ا ﯾ ﻤ ﯽ ﺑ ﻮ د ن ﻧ ﮕ ﺎ ه ﲢ ﻠ ﯿ ﻞ ﮔ ﺮ ﻣ ﺴ ﺘ ﻠ ﺰ م ا ﺣ ﺘ ﯿ ﺎ ط د ر ﻗ ﻀ ﺎ و ت ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ) ا ﻣ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﻬ ﻢ ا ﺳ ﺖ ( اﯾ ﻦ‬
‫اﺣ ﺘ ﯿ ﺎ ط ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ی ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ د ر ا ﻣ ﮑ ﺎن ﺗ ﺨ ﻄ ﺌ ﻪ آ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻣ ﻮ ر د ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺎ ﮔ ﺎه ﺣ ﺘ ﯽ ﻧ ﻮ ا ﺑ ﻐ ﯽ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ‬

‫‪25‬‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﺰ ر ﮔ ﯽ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ و ﭘ ﺎ ﮐ ﯽ ا ﺣ ﺴ ﺎ س آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﺳ ﺘ ﺎ ﯾ ﺶ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ﺣ ﺎﺻ ﻞ ﻓ ﻌ ﺎ ﻟﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ی‬
‫آ ﻧ ﺎن ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺎ ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﺑ ﺎ ر ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت ﭘ ﺴ ﯿ ﻨ ﯽ ﻣ ﺎ ‪ ،‬ﮐ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ا ﮔ ﺮ‬
‫ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ) ﺑﻪ ﺧ ﺼ ﻮ ص ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ر ا ( ﻣ ﯽ ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬اﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻻ ً ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ آ ﮔ ﺎ ﻫ ﯽ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧ ﻈ ﺮ‬
‫ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﺳ ﺎ د ه ا ﻧ ﮕ ﺎ ر ی ‪ ،‬ا ﯾ ﺪ ه آ ل ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ‪ ،‬ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﺎ ت ﺿ ﻌﯿ ﻒ و د ا د ه ﻫ ﺎ ی ﻧ ﺎ ﺳ ﻨ ﺠ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﯽ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﭘ ﺲ اﺻ ﻞ اﺳ ﺎﺳ ﯽ ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻣ ﺎ ﻧ ﻘ ﺪ ر اد ﯾ ﮑ ﺎ ل و ﻧ ﺎﻣ ﻨ ﺼ ﻔ ﺎ ﻧﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ ﺑ ﺮ اﺳ ﺎس‬
‫ا ﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت ﻣ ﻮ ﻫ ﻮ م و اﯾ ﺠ ﺎ د ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ی ا ز ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ و ﻗ ﺖ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﺧ ﻼ ﺻ ﻪ ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ی ا ﯾ ﻦ ﺧ ﻄ ﺎ ر ا‬
‫ﻣ ﺮو ر ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻢ ‪.‬‬

‫اوﻟﯿﻦ ﻣﺒﻨﺎی اﯾﻦ اﺷﺘﺒﺎه ﻓﻄﺮت ﮔﺮاﯾﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﺗﺼﻮر ﮐﻪ اﻧﺴﺎنﻫﺎ آزاداﻧﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺮﺑﯿﺖاﻧﺪ‪.‬‬
‫د ر ﺣ ﺎﻟ ﯽ ﮐ ﻪ و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧﻪ ﺗ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ﺗ ﯽ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺜ ﻞ ﺣ ﯿ ﻮ ا ﻧ ﺎ ت ﻣ ﻬ ﻤ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫و ﺻ ﻔ ﺸ ﺎ ن ﻟ ﺬ ت ﻃ ﻠﺒ ﯽ و ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺶ ﮔ ﺮ ی ا ﺳ ﺖ و ﻋ ﻘ ﻞ آ ن ﻫ ﺎ ا ﺑ ﺰ ا ر ی ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺶ ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ‬
‫ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ و ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﺗ ﺄ ﻣ ﯿ ﻦ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﮐ ﻨ ﺎ ر ﮔ ﺬ ا ﺷ ﱳ ا ﯾ ﻦ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ و ا ز ﺗ ﻮ د ه ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ی ﻣ ﻘ ﺪ س ﺳ ﺎﺧ ﱳ‬
‫ﺧ ﻄ ﺎ ﯾ ﯽ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻣ ﺮ ﺗ ﮑ ﺐ ﺷ ﺪ ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﯽ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﺎ اﻣ ﯿ ﺎ ﻟ ﺸ ﺎ ن ر ﻫ ﺎ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ﻋ ﻘ ﻠ ﺸ ﺎ ن ر ا د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ﺷ ﺎن‬
‫ﺑﮕﺬارﯾﻢ ﻧﺎﺧﻮدآﮔﺎه ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﯾﻦ ﻣﯽ روﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﻄﻮر ﺑﻪ اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﺮﺳﻨﺪ و ﭼﻮن اﯾﻦ اﻣﮑﺎﻧﺎت‬
‫ﻣ ﺤ ﺪ و د اﺳ ﺖ ﺧ ﻮ اه ﻧ ﺎﺧ ﻮ اه ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺘ ﺎً ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ و ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻇ ﻬ ﻮ ر ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬
‫اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺎ اﻧﺴﺎن را ﻣﻮﺟﻮد ﭘﺎک ﯾﺎ ﮐﺎﻣﻼ ﺗﺮﺑﯿﺖﭘﺬﯾﺮ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﯿﻢ ﺑﺎ ﻋﺎدیﺗﺮﯾﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪات ﻣﺎ در ﺗﻌﺎرض‬
‫اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ﺑ ﻌ ﺪ ی ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ‪ ،‬ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘﯿ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ا ز آ ن ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯽ ا ﺣ ﺴ ﺎ ﺳ ﺎ ﺗ ﯽ و‬
‫ﺳ ﻄ ﺤ ﯽ و ﻏ ﯿ ﺮ و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧﻪ اﺳ ﺖ د ر ﻋ ﺼ ﺮ ﻫ ﻨ ﺮ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘﯿ ﮏ ﻫ ﻢ ﻋ ﻤ ﺪ ﺗ ﺎً د ر ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ و آﳌ ﺎن ﺑ ﺤ ﺚ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ‬
‫و ﻗ ﺘ ﯽ ﻧ ﻘ ﺎ ﺷ ﯽ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﯾ ﮏ ﻧ ﻘ ﺸ ﯽ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ر ﱋ د ﻫ ﻘ ﺎ ن ر ا ﻧ ﺸ ﺎ ن د ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﻗ ﯿ ﺎ ﻓ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ی ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ر ﱋ‬
‫ر ا ﻧ ﺸ ﺎ ن د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﯿ ﺖ و ﺻ ﻨ ﻌ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ﺟ ﺐ ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧﯿ ﺖ ا ﺳ ﺖ ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ض ﮐ ﺮ د ‪ .‬آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﯽ‬
‫ﺳ ﻄ ﺤ ﯽ ا ز ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﯽ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﻓ ﻀ ﺎ ی ﻗ ﺒﻞ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎن ﺑ ﻬ ﺘﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺼ ﺪ ا ق آ ن ر ا‬
‫ﻣ ﯽ ﯾ ﺎ ﺑ ﯿ ﺪ ر ا ﺣ ﺖ ﺗ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ آﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯽ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ﺗ ﻘ ﺼ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻋ ﻬ ﺪ ه ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪26‬‬
‫ﭘ ﺲ آن ر ا ﺑﺮ د ا ر ﯾ ﺪ ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ د ر ﺳ ﺖ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﺎن ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﻧ ﺸ ﺎن آ ن ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن د ر ﭘ ﯿ ﺸ ﺒ ﺮ د ﭘ ﺮ و ژ ه ﺧ ﻮ د ﺷ ﺎن ز ﯾ ﺎ د ﻧ ﯿ ﺎ ز ﻣ ﻨ ﺪ ﻧ ﺒ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻋ ﻘ ﻮ ل ﻋ ﺎ ﻗ ﻼ ن ر ا د ر ﺧ ﻄ ﺎ ب ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪.‬‬
‫ﺿ ﺮ و ر ﺗ ﯽ ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ﮐ ﻪ آ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺰ د ﻗ ﯿ ﻘ ﯽ ﺻ ﻮ ر ت ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺣ ﺮ ا ر ت ا ﺣ ﺴ ﺎ ﺳ ﺎ ت ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﯽ ﲢ ﺮ ﯾ ﮏ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬
‫اد ﺑﯿ ﺎ ت و ﺧ ﻄ ﺎ ﺑ ﻪ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ و اﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﻻ ز م ﺑ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ی د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺧ ﻄ ﺎ ﺗ ﺼ ﻮ ر اﺻ ﺎﻟ ﺖ ﺣ ﻖ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﺎ د ر اد اﻣ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ اﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ﳌ ﺎن ﭼ ﻪ ﺑ ﻮ د ؟ اﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﻧ ﻔ ﺮ ﺑ ﻪ ﻣ ﺎ ﲡ ﺎ و ز ﮐ ﺮ د ه ا ﺳ ﺖ و ا ﻻ ن ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺟ ﻮ ا ب ﭘ ﺲ د ﻫ ﺪ ‪ .‬اﯾ ﻦ ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س‬
‫ﺣ ﻖ اﺳ ﺖ و ﻏ ﻠ ﻂ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﯾ ﮑ ﯽ ا ز ا ر ﮐ ﺎن ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ ﺣ ﻘ ﯽ ر ا ﺗﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ‬
‫و دﻧﺒﺎل اﺳﺘﯿﻔﺎی آن ﻫﺴﺘﯿﺪ‪ .‬دو ﻣﺸﮑﻞ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ :‬اول اﯾﻨﮑﻪ آﻧﭽﻪ در دﻧﯿﺎ ﺣﺎﮐﻢ اﺳﺖ ﻗﺪرت اﺳﺖ‬
‫و ﳕﯽﮔﺬارد ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺣﻖ ﺧﻮد را ﻣﺴﺘﻘﻞ از آن ﻗﺪرت ﺗﻌﺮﯾﻒ و اﮐﺘﺴﺎب ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﭼﻨﯿﻦ ﺣﻖﺧﻮاﻫﯽای‬
‫ﺳﺎدهﻟﻮﺣﯽ اﺳﺖ‪ .‬دوم اﯾﻨﮑﻪ ﺣﻖ را ﺷﻤﺎ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬دﯾﮕﺮی ﳑﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ دﯾﮕﺮی ﺗﻌﺮﯾﻒ‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﯽ ﺣ ﻖ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﺷ ﺪ ﻃ ﺒ ﻌ ﺎ ﺗ ﻌ ﺎ ر ض ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻣ ﯽ آ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﻌ ﺎ ر ض ﻫ ﺎ ی ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ‪ -‬ﻣ ﺜ ﻼ‬
‫ﻣ ﯿ ﺎن اﺳ ﻼ م و ﻣ ﺎر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ -‬ﻣ ﺜ ﺎ ل ﺧ ﻮ ﺑ ﯽ ا ز ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗ ﻌ ﺎ ر ض ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﻣ ﯿ ﺎن ا ﻫ ﻞ ﺳ ﻠﻄ ﻪ و ﲢ ﺖ ﺳ ﻠﻄ ﻪ‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺣ ﻖ و ﺑ ﺎﻃ ﻞ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﺣ ﻖ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ﺗ ﻌ ﺎ ر ض ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ‬
‫ﻟ ﺰ و ﻣ ﺎ ﺗ ﻌ ﺎ ر ض ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺣ ﻖ و ﺑ ﺎﻃ ﻞ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﺎ ﺗ ﻌ ﺎ ر ض ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺣ ﻖ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺘ ﻔ ﺎ و ت و ر ﻗ ﯿ ﺐ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ی د ﯾ ﮕ ﺮ آن ‪ ،‬ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی آ ر ﻣ ﺎن ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﺑ ﻮ د ‪ .‬آ ر ﻣ ﺎن ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ر و ا ﻧ ﺸ ﻨ ﺎﺧ ﺘﯽ ﻣ ﻮ ر د‬
‫ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺴ ﯽ ﺑ ﺮ ا ی ﺧ ﻮ د آ ر ز و ﻫ ﺎﯾ ﯽ د ا ر د ﺣ ﺘ ﯽ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﺑﻪ آ ن آ ر ز و ﻫ ﺎ ﻧ ﺮ ﺳ ﺪ و ﻟ ﯽ ﻧ ﯿ ﻢ ﻧ ﮕ ﺎﻫ ﯽ‬
‫ﺑ ﻪ آ ن د ا ﺷ ﱳ د ر ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز آﯾ ﻨ ﺪ ه ﻣ ﺸ ﮑ ﻠ ﯽ ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﳕ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺟ ﻬ ﺖ ﻣ ﯽ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ د ر ﺑ ﺮ ﺧ ﯽ ﻣ ﻮ ا ر د‬
‫آ ر ﻣ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ و آ ر ﻣ ﺎن ﻫ ﺎ ﺟ ﺪ ی ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ؛ ﻣ ﯽ ﮔ ﻔ ﺘﻨ ﺪ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ آ ر ﻣ ﺎن ﻫ ﺎ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻣ ﺜ ﻼ‬
‫ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﺳ ﻠﻄ ﻪ ر ا ا ز ﻋ ﺎﻟ ﻢ ﺑ ﺮ ﭼ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ؛ ا ﯾ ﻦ ﯾ ﮏ آ ر ﻣ ﺎن ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ر و ا ن ﭘ ﺮ ﯾ ﺸ ﺎﻧﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﮑ ﯽ ﺑ ﻪ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎو ر ﮐ ﻪ » ا و ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ر و ﺣ ﯽ ﺣ ﻖ ﻋ ﺰ و ﺟ ﻞ ‪ /‬ﮐ ﺮ د ﻋ ﺎ ﻟ ﻢ ر ا ﭘ ﺮ ا ز ﺷ ﻤ ﻊ و ﻋ ﺴ ﻞ « ‪ .‬ا ﯾ ﻦ آ ر ﻣ ﺎن ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ا ﯾ ﺠ ﺎد‬
‫د ر ﺧ ﻮ اﺳ ﺖ ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ی ﺿ ﺮ ﺑ ﺎ ت ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻨ ﯽ ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ﺑﻪ ر ا ﺑﻄ ﻪ ﻣ ﯿ ﺎن د و ﻟﺖ و ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ز د و ﺑﻪ ﺳ ﻮ ی آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ‬
‫ﺳ ﻮ ق د اد ‪.‬‬

‫‪27‬‬
‫ﻣ ﺘ ﮑ ﺎ ی د ﯾ ﮕ ﺮ آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯽ ﻫ ﺎ ی ﻏ ﯿ ﺮ ﻋ ﻠ ﻤ ﯽ ﺑ ﻮ د ‪ .‬د ﻧ ﯿ ﺎ ی ﻣ ﺎ – د ر ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ و ﺣ ﺎ ل ‪ -‬د ﻧ ﯿ ﺎ ی‬
‫ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ا ی ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﯽ ﺗ ﺮ ا ژ ﯾ ﮏ ا ﺳ ﺖ ﻧ ﻪ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﯽ ‪ .‬د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ی ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ر ا ﺳ ﺖ و ﯾ ﮏ ﻇ ﻠ ﻤ ﺖ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ‬
‫ﻧ ﻮ ر ﭘ ﯿﺮ و ز ﺷ ﺪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺣ ﻞ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ؛ و ﻟ ﯽ د ر د ﻧﯿ ﺎی ﺗﺮاژد ی ﯾ ﮏ ﻣ ﻌ ﺎرﺿ ﻪ د ار ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ اﮔ ﺮ ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ام ﮐ ﺸ ﺘﻪ‬
‫ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ د ﻧ ﯿ ﺎ ی ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﯿ ﻦ ﺧ ﻮ ب و ﺧ ﻮ ب ﺗ ﺮ و ﺑ ﺪ و ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ﮐ ﻪ ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً ﻓ ﺎﺻ ﻠ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﯽ‬
‫د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ آﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯽ ﻋ ﻠ ﻤ ﯽ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﯽ ﮐ ﻪ د ر آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯽ ﻫ ﺎ ی ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﻧﻪ‬
‫ﻓ ﻀ ﺎ ‪ ،‬ﻓ ﻀ ﺎ ی ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﯽ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﻣ ﺮ و ز ه ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﺪ ﯾ ﮏ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﺳ ﺎ د ه ا د ا ر ی ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﺑ ﯿ ﻨ ﯿ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﻌ ﺪ ا د‬
‫ز ﯾ ﺎد ی ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﺿ ﺪ و ﻧ ﻘ ﯿ ﺾ ﻟﻪ ﯾ ﺎ ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﯾ ﮏ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د د ا د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﻃ ﺮ ف د ر ﺳ ﺖ ﺑ ﺎﺷ ﺪ و‬
‫ﻃ ﺮ ف د ﯾ ﮕ ﺮ ﻏ ﻠ ﻂ ‪ ،‬ﺗﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ا ی ا ز ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ و ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ی ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ اﺳ ﺖ ‪ .‬ر أ ی ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ﭘ ﺲ‬
‫ا ز ﺷ ﻨ ﯿ ﺪ ن ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ر ﻫ ﺎ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻋ ﻠ ﯿ ﺮ ﻏ ﻢ ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﻫ ﺎ ی ﻗ ﻮ ی ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﻊ ﯾ ﮏ‬
‫ﻃ ﺮ ف ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻠ ﻞ ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ا ز ﺟ ﻤ ﻠ ﻪ ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ آ ن ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ﻧﻪ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ‬
‫ﻏ ﯿ ﺮ ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﯽ ر أ ی ﻣ ﯽ د ﻫ ﯿ ﻢ ﺑ ﻠﮑ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﯽ ﮐ ﻪ آ ﻧ ﻘ ﺪ ر ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﻫ ﺎ د ﯾ ﺪ ﮔ ﺎﻫ ﯽ و ﭼ ﻨ ﺪ ﭘ ﻬ ﻠ ﻮ و ﻫ ﻤ ﮑ ﻨ ﺶ ﻣ ﯿ ﺎن‬
‫اﺣﻮال ﻋﻘﻼﻧﯽ و ﻋﺎﻃﻔﯽ اﻧﺴﺎن ﭘﯿﭽﯿﺪه و ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﻧﻮع اوﺗﻮﻣﺎﺗﯿﺴﻢ ﺳﺎدهاﻧﮕﺎر را ﻃﺮد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻗ ﺒﻞ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬د ر ﻣ ﯿ ﺎن ﮔ ﻔ ﺘﻤ ﺎن ﻏ ﺎﻟﺐ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ‪ ،‬ﺻ ﻨ ﻌ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﻔ ﺖ ‪ ،‬ﲡ ﺎ ر ت ‪ ،‬ر و ا ﺑ ﻂ ﺧ ﺎ ر ﺟ ﯽ و ‪. . .‬‬

‫ا ﯾ ﺮ ا ن ﭼ ﻄ ﻮ ر ا ر ز ﯾ ﺎ ﺑ ﯽ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ؟ ﺑ ﻪ ﺳ ﺎ د ه ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺷ ﮑ ﻞ آ ن ‪ :‬ﯾ ﮏ د ﺷ ﻤ ﻦ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ﺷ ﺎ ه و ﯾ ﮏ د ﺷ ﻤ ﻦ‬
‫ﺑ ﺰ ر ﮔ ﺘ ﺮ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ﻏ ﺮ ب ‪ .‬ا ﯾ ﻦ د و ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ر ا ﺑ ﺮ ﺑ ﺎ د ﻓ ﻨ ﺎ ﻣ ﯽ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﺎ ه ر ا ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺟ ﺰ ﻓ ﺴ ﺎد و ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ی ﭼ ﯿ ﺰ ی ﻋ ﺎ ﯾ ﺪ‬
‫ﳕ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﺎ ا ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﮐ ﻪ ﺳ ﺮ ﻣ ﻨ ﺸ ﺄ ﲤ ﺎم ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﲤ ﺎ م د ﻧ ﯿ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ د ر ﺳ ﺖ‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﯾ ﮏ ر و ز د ر آﻣ ﺪ ﻧ ﻘ ﺪ ر ا ﺻ ﺮ ف ﺑ ﻠ ﻮ ﭼ ﺴ ﺘ ﺎن ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﺑ ﻬ ﺸ ﺖ ﺑﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ؛ و ‪ . . .‬؛ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ی‬
‫ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﯽ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﯽ ﮐ ﻪ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﺗ ﺮ ا ژ ﯾ ﮏ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ر ﺳ ﺘ ﻢ ر ا ﺑ ﺎﯾ ﺪ د ر ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﺎ ا ﺳ ﻔ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ر د ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ د ‪،‬‬
‫ﮔ ﺮ ﯾ ﻪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﲤ ﺎم ا ﺑ ﻬ ﺖ ا و ﺧ ﺮ د ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻓ ﺮ ا ر ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎ م ﺑ ﺎ ﻧ ﺎ ر و ز د ن ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ﻧ ﯿ ﺎ ی ﻣ ﺎ د ﻧ ﯿ ﺎ ی‬
‫ر ﺳ ﺘ ﻢ و ا ﺳ ﻔ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ر ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﯽ ﮐ ﻪ ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻎ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﯽ ر ﺳ ﺘ ﻢ د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ا ﻓ ﺮ ا ﺳ ﯿ ﺎ ب‬
‫ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻎ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ﺑ ﺮ ا ی ﻣ ﺎ ﮔ ﺮ ا ن ﲤ ﺎ م ﺷ ﺪ ‪ .‬ﮐ ﺎ ش ا ز ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ﮐ ﻪ آ ن ز ﻣ ﺎ ن ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻘ ﺎ ﯾ ﺪ ر ا د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ) ا ز ﺟ ﻤ ﻠ ﻪ‬
‫د ر ز ﻧ ﺪ ا ن ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﺧ ﯽ د ر آ ن ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ( ‪ ،‬ﺧ ﻮ اﺳ ﺘﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺜ ﻼ ً ﯾ ﮏ ﻧ ﺎ ﻧ ﻮ ا ﯾ ﯽ ر ا ) ﻧﻪ ﭼ ﯿﺰ ی ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ﺗ ﺮ‬
‫ﻣ ﺜ ﻞ ﻓ ﻼ ن و ز ا ر ﺗ ﺨ ﺎ ﻧ ﻪ ﯾ ﺎ ﭘ ﺎ ﻻ ﯾ ﺸ ﮕ ﺎه ﯾ ﺎ ‪ ( . . .‬ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ و ﺑ ﺒ ﯿ ﻨ ﻨ ﺪ آ ﯾ ﺎ ﮐ ﺎ ر ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ر ا ﺳ ﺘ ﯽ ﻫ ﻤ ﺎ ﻧ ﻘ ﺪ ر آ ﺳ ﺎ ن ا ﺳ ﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻣ ﯽ اﻧﮕ ﺎر ﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪28‬‬
‫ﻋ ﺎﻣ ﻞ د ﯾ ﮕ ﺮ ی ﻫ ﻢ ﺑ ﻮ د و آ ن ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ز ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﻣ ﺴ ﻠ ﻄ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﺷ ﻤ ﺮ د م ﻋ ﺪ ه ا ی ا ز ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن‬
‫ﻋ ﻤ ﻠ ﮕ ﺮ ا ﺗ ﺮ ﺑ ﺮ ا ی ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﻓ ﻘ ﻂ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺒ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻫ ﺎ د ر ذ ﻫ ﻦ ﻋ ﺪ ه ا ی ﭼ ﻨ ﺎ ن‬
‫ﺳ ﺎﺧ ﺖ ﺑ ﻨ ﺪ ی ﺷ ﺪ ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ر ا ﻇ ﺎﻟ ﻢ ﺗ ﻠ ﻘ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ی ﻫ ﻢ ﺟ ﺪ ا ل ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﺎ‬
‫ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑﻪ ﺗﻌ ﺮ ﯾ ﻒ و ا ﻗ ﻊ ﺑﯿ ﻨ ﺎ ﻧﻪ ا ی ﮐ ﻪ ا ز ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ﺗ ﯽ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺶ ﮔ ﺮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻋ ﺎﻣ ﻞ‬
‫آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑﻪ ر ﻗ ﺎﺑ ﺖ ﻣ ﯽ ﮐ ﺸ ﺎﻧ ﺪ ‪ :‬اﻋ ﻢ ا ز ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬ﺛ ﺮ و ت ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺰ ﻟ ﺖ ﯾ ﺎ ﻧ ﻈ ﺎﺋ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن‬
‫ا ز آﺳ ﻤ ﺎن ﺑ ﻪ ز ﻣ ﯿ ﻦ ﻧ ﯿ ﺎﻣ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﺨ ﺸ ﯽ ا ز اﺻ ﺮ ا ر آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﺧ ﻄ ﺎ ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ ﺧ ﻄ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ﻧ ﮕ ﺎﺷ ﱳ آن ﺧ ﻄ ﺎﻫ ﺎ ر ا‬
‫ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻧ ﺎﺷ ﯽ ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﲤ ﺎ ﯾ ﻼ ت ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﯽ ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﻫ ﺎ ی ﮐ ﻤ ﯿ ﺎ ب د ا ﻧ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﯽ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﻨ ﺪ ا و‬
‫ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬آ ﻧ ﺎ ن ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻬ ﻢ ﻧ ﺒ ﻮ د ﺑ ﺮ ا ی ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻫ ﺪ ﻓ ﯽ ﭼ ﻘ ﺪ ر د ر و غ د ر ا ﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت و ﲢ ﻠ ﯿ ﻞ ﻫ ﺎ د ا ﺧ ﻞ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﺳ ﺮ ّ ﺳ ﻮ ﯾ ﺪ ا ی ﺧ ﻄ ﺎ ی ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ر ا ﺑ ﺮ ﺑ ﺸ ﻤ ﺮﯾ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﺎﯾ ﺪ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ ﻧ ﻔ ﯽ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ‪ .‬ا ﻟﺒﺘﻪ‬

‫ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ﺑﯽ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰﯾ ﺮ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺎ ﻓ ﻘ ﻂ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﺑ ﯿ ﻦ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﻫ ﺎ ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ز ﻧ ﺪ ﮔ ﯽ‬
‫ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﯽ ﺑ ﺪ و ن ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ اﻣ ﮑ ﺎ ن ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﻣ ﻄ ﻠﻖ ﺑ ﺎ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ر ا ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘﯿ ﻢ و ا ز ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺗ ﺼ ﻮ ر ﮐ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ و ﻗ ﺖ ﻓ ﻘ ﻂ د ر ﭘ ﯽ ﭼ ﭙ ﺎو ل ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻮ د ه د ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ د ا ﺷ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ ،‬و ﻣ ﯽ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﯿ ﻢ‬
‫ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ د ر ز ﻧ ﺪ ﮔ ﯽ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ﺧ ﻮ د ﺑ ﺎ ﺻ ﺪ ﻫ ﺎ ﻧ ﻔ ﺮ ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺪ ام از آ ن ﻫ ﺎ د ر ﭘ ﯽ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﺣ ﻖ ﻣ ﺎ ﻟ ﻄ ﻒ ﺑ ﯽ د ر ﯾ ﻎ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻟ ﯽ ﻣ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ر ا د ﺷ ﻤ ﻦ ﳕ ﯽ د ا ﻧ ﯿ ﻢ ﭘ ﺲ ﭼ ﺮ ا ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ر ا ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ‬
‫ﺗﺼﻮر ﻧﮑﻨﯿﻢ‪ ،‬ﭼﺮا ﺳﻼﻃﯿﻦ و ﻣﺪﯾﺮان آﻧﺎن را ﲤﺎﻣﺎً ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻮﺟﻮداﺗﯽ ﻣﺰور و ﺧﯿﺎﻧﺘﮑﺎر ﺑﻨﮕﺮﯾﻢ‪ ،‬در آن‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ر و ﺷ ﻦ ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﯿ ﺪ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﯿ ﻦ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﮑ ﯽ ر ا ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﮐ ﻢ ﺧ ﻄ ﺮ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ر ا ؛ ﮐ ﻢ ﻋ ﯿ ﺐ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ر ا ؛ ﮐ ﻢ ﻋ ﯿ ﺐ و ﮐ ﻢ ﺧ ﻄ ﺮ ﺑ ﺎ ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ﻫ ﺎ ی ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑ ﺸ ﺮ ی ‪ .‬ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔﮑ ﺮ ی ﺑ ﻪ‬
‫ﮐ ﺴ ﯽ اﺟ ﺎز ه ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ﺳ ﻠﻄ ﻪ ر ا ﳕ ﯽ د ا د ‪ .‬د ر ﭘ ﯽ ﯾ ﮏ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ ﺑ ﺎ ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﻧ ﺒ ﻮ د ﺟ ﺰ ﻓ ﺮ ا ر‬
‫ا ز ﺳ ﻠﻄ ﻪ ا ی ﺑ ﻪ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ا ی ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺳ ﺨ ﺖ ﺗ ﺮ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ی ﯾ ﮏ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ ﺑ ﺎ ﻣ ﻄ ﻠﻖ‬
‫ﺳ ﻠﻄ ﻪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ آ ﻣ ﻮ ز ه ﻻ ک ‪ ،‬ر و ﺳ ﻮ و ﻣ ﺎ رﮐ ﺲ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ا ﻧﺘ ﺨ ﺎب ﻣ ﯿ ﺎن ا ﻧ ﻮ ا ع ﺳ ﻠﻄ ﻪ آن ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ د ﯾ ﺪ ی ﻋ ﻠ ﻤ ﯽ ‪ -‬و ا ﻗ ﻊ ﮔ ﺮ ا‬
‫ر ا ﺗ ﺮ و ﯾ ﺞ ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﺣ ﻮ اد ث ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر د ﻫ ﻪ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ‬
‫ﻣ ﺴ ﯿﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ی د اﺷ ﺘﻪ ﺑﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫‪29‬‬
‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﯿ ﺎ ن د و و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﺗ ﻔ ﺎو ت ﻗ ﺎ ﺋ ﻞ ﺷ ﺪ ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﯽ ﮐ ﻪ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻋ ﯿ ﻨ ﯽ و ذ ﻫ ﻨ ﯽ ﻣ ﺴ ﺘ ﻌ ﺪ ﭘ ﺮ و ر ش ﯾ ﮏ‬
‫ا ﯾ ﺪ ه ﯾ ﺎ ﻋ ﻤ ﻞ اﺳ ﺖ و ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﯽ ﮐ ﻪ ا ز آ ن ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﮔ ﺬ ر ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ و ﺳ ﺴ ﺘ ﯽ آ ن ا ﯾ ﺪ ه ﯾ ﺎ ﻋ ﻤ ﻞ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ﻗ ﺎﺑﻞ‬
‫ﺗ ﻮ ﺟ ﻬ ﯽ ﻣ ﻮ ر د ﺗ ﺄﯾﯿ ﺪ ﻗ ﺮار ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪ .‬اﺑﺮاﻫ ﯿ ﻢ ﯾﺰ د ی د ر ا ﺑ ﺘ ﺪ ای ﮐ ﺘ ﺎ ب ﺧ ﻮ د ﺷ ﻌ ﺮی ﻧ ﻘ ﻞ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎر‬
‫ﮔ ﻮ ﯾ ﺎ اﺳ ﺖ ‪ » :‬ﻣ ﺎ ﺳ ﺘ ﻢ ر ا ﻧ ﺸ ﺎﻧﻪ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﺑ ﻮ د ﯾ ﻢ ‪ /‬اﻣ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ﺗ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ ا ز ﮐ ﻤ ﺎن د ا ﻧ ﺶ ﭘﺮ ﺗ ﺎ ب ﻧ ﺸ ﺪ ‪ /‬ا ی ﮐ ﺎش ‪ /‬ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ‬
‫» ﺟ ﻬ ﻞ « ر ا ﻧ ﺸ ﺎ ﻧ ﻪ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ﯾ ﻢ « ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﺧ ﻄ ﺎ د ر ﺗ ﺸ ﺨ ﯿ ﺺ ا و ﻟ ﻮ ﯾ ﺖ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻫ ﺪ ف ﻗ ﺮ ا ر د ا د ن ﺳ ﺘ ﻢ ﺣ ﮑ ﺎم ﯾ ﺎ ﺟ ﻬ ﻞ‬
‫ﻋ ﻮ ام ﻧ ﺒ ﻮ د ؛ ا ﺷ ﺘ ﺒ ﺎه اﺻ ﻠ ﯽ د ر ﺧ ﻼ ﺻ ﻪ ﮐ ﺮ د ن ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ د ر ا ﯾ ﻦ د و ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺮ د و ‪ ،‬ﻏ ﻔ ﻠ ﺖ ا ز‬
‫ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺶ ﮔ ﺮ ی ﻧ ﻔ ﺲ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺑ ﻮ د ؛ ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ﻫﯽ ﻫ ﺎﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ر ﯾ ﺸ ﻪ د ر ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﻮ ﻟﻮ ژ ی ﺑ ﺸ ﺮ د ا ر د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻧ ﺴ ﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫آ ر ﻣ ﺎن ﻫ ﺎ ی اﺧ ﻼ ﻗ ﯽ د ر ﺣ ﮑ ﻢ ﯾ ﮏ ﭼ ﻮ ب ﮐ ﺞ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﻓ ﺮ ز ﻧ ﺪ ا ن ﻣ ﻌ ﻨ ﻮ ی ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ‪ ،‬ر و ﺳ ﻮ و ﻻ ک ‪،‬‬
‫ﻧ ﺨ ﻮ اﺳ ﺘﻨ ﺪ ﺑ ﻔ ﻬ ﻤ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ا ﻋ ﻢ ا ز ﺷ ﺮ ﯾ ﻒ و و ﺿ ﯿ ﻊ ‪ ،‬ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ و ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ‪ ،‬ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د ﭼ ﺎ ر ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ‬
‫ﺟ ﻬ ﻞ ﯾ ﺎ ﺳ ﺘ ﻢ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﻮ ﻋ ﯽ ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ ز ﯾ ﺴ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﯽ ‪ -‬ر و ا ن ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﯽ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﺳ ﻄ ﻮ ر ه ﺑ ﯿ ﺪ ا ر ی‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﯽ ا ز آ ن ﺣ ﻞ ﻧ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺮ د م ر ا ا ز ﺧ ﻮ ا ب ﺟ ﻬ ﻞ و ﻏ ﻔ ﻠ ﺖ ﺑ ﻪ د ر ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ‬
‫ﻣ ﺼ ﺪ ا ق ا ﯾ ﻦ ﺑ ﯿ ﺖ ﺣ ﺎ ﻓ ﻆ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ » ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻮ ر ﺑﻪ آ ﻓ ﺎ ق د ﻫ ﯿ ﻢ ا ز د ل ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ‪ /‬ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ ر ﺷ ﯿ ﺪ ر ﺳ ﯿ ﺪ ﯾ ﻢ‬
‫و ﻏ ﺒ ﺎ ر آﺧ ﺮ ﺷ ﺪ « د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﯽ ﮐ ﻪ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ی ا ﮔ ﺮ د ر ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻣ ﻘ ﺪ و ر ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ا ﻧ ﺪ ک و ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺠ ﯽ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬و آ ن ﻫ ﻢ د ر‬
‫ﭘ ﯽ ﻋ ﻮ اﻣ ﻠ ﯽ ﭼ ﻮ ن ر ﺷ ﺪ آ ﻣ ﻮ ز ش و ﺗ ﺎ ﻣ ﯿ ﻦ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﯽ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ و ا ﺳ ﻄ ﻪ ﻣ ﻮ ﻋ ﻈ ﻪ ﻫ ﺎ ی ا ﺧ ﻼ ﻗ ﯽ و‬
‫ﺧ ﻄ ﺎ ﺑ ﻪ ﻫ ﺎ ی ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ ‪ .‬ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ ﻧ ﻮ ع ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ‪ ،‬ا ﻋ ﻢ ا ز ﺣ ﺎﮐ ﻢ و ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ‪ ،‬ﲤ ﺎ ﻣ ﯽ ﺗ ﺼ ﻮ ر ا ت ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﺑ ﺮ ا ی ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ر ا ر ﯾ ﺸ ﺨ ﻨ ﺪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ا ﯾ ﺮ ا ن ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻫ ﻢ د ر ﮔ ﯿ ﺮ اﺳ ﻄ ﻮ ر ه ﺑ ﯿ ﺪ ا ر ی و آ ﮔ ﺎ ﻫ ﯽ‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﺗ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ ﻧ ﻪ ا ز ﮐ ﻤ ﺎ ن ﺳ ﺘ ﻢ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﺎ ن ﭘ ﺮ ﺗ ﺎ ب ﺷ ﺪ و ﻧ ﻪ ا ز ﮐ ﻤ ﺎ ن ﺟ ﻬ ﻞ ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬ﺑ ﻠﮑ ﻪ ا ز ﮐ ﻤ ﺎ ن ﭼ ﻮ ب‬
‫ﮐ ﺞ ﻫ ﻮ ﯾ ﺘ ﯽ ﻓ ﯿ ﺰ ﯾ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ﺑ ﺸ ﺮ ﭘ ﺮ ﺗ ﺎ ب ﺷ ﺪ ه و ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ا ﺻ ﻼ ً د ر ﺳ ﺖ ﮐ ﺮ د ن و‬
‫ﺑ ﻬ ﺴ ﺎز ی و ﺿ ﻊ ﻣ ﺮ د م د ر ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎن ﻣ ﺤ ﺪ و د ه ﺗﻨ ﮕ ﯽ د ا ر د ‪ .‬ذ ا ت ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎن ﭼ ﻨ ﺎن اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮐ ﺎر ﻫ ﺎ د ر آن‬
‫د ﺷ ﻮ ا ر اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗﺮ ا ژ ﯾ ﮏ ﺑ ﻮ د ن ز ﯾ ﺴ ﺖ د ر ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎن ﯾ ﮏ ﻗ ﺴ ﻢ ﻫ ﻢ ﻧ ﺎﺷ ﯽ ا ز ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎر ی ﭼ ﯿﺰ ﻫ ﺎی‬
‫ﺧ ﻮ ب ر ا ﻫ ﻤ ﺰ ﻣ ﺎن و ﺑﻪ ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ز ﯾ ﺎد ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ان د اﺷ ﺖ ‪ .‬ﻧﻪ ﻓ ﻘ ﻂ ر ﻓ ﺎه ز ﯾ ﺎد و ﻋ ﺪ اﻟ ﺖ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎر ﻧ ﺎﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ‬
‫ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ و ﺗ ﺴ ﺎو ی ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﻧ ﺎﻫ ﻤ ﺴ ﺎز ﻧ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎن ا ﮔ ﺮ آن ز ﻣ ﺎن ﻫ ﻢ ﮔ ﻔ ﺘﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ و ا ﮐ ﻨ ﺶ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ) ﻫ ﻢ د ر ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ی ﻋ ﺎم ﯾﻌ ﻨ ﯽ د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﺎن و د ر س ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﮔ ﺎن ﻫ ﻢ د ر ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ی ﺧ ﺎص آ ن ﻣ ﺸ ﺎ ﻫ ﯿ ﺮ ی‬
‫ﮐﻪ راه و ﭼﺎه زﯾﺴﺖ ﺳﯿﺎﺳﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدادﻧﺪ( اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ دروغﻫﺎ را دﺷﻤﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‬
‫ﺗﺎ ﻣ ﺎ ﻣ ﺒﺎر زه ﻧﮑ ﻨﯿﻢ ‪.‬‬

‫‪30‬‬
‫ا ز ز ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺧ ﻄ ﺎ ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً آﺷ ﮑ ﺎ ر ﺷ ﺪ و ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﮐ ﺴ ﯽ د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ی ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ و ﺣ ﺘ ﯽ د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ی ﭘ ﯿ ﺮ اﻣ ﻮ ن ﺑﻪ‬
‫ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﺗ ﯽ ﺑ ﺎو ر ﻣ ﻨ ﺪ ﺑ ﺎ ﻗﯽ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ا ز ﺣ ﺪ و د د ﻫ ﻪ ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد ﺑ ﻪ ﺑ ﻌ ﺪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﯽ د ر ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ‬
‫ﺑ ﮑ ﻮ ﺷ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﯽ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ ﺑ ﺎﻗ ﯽ ﲟ ﺎﻧﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﺑﻪ ﻫ ﺮ د ﻟ ﯿ ﻠ ﯽ ﳉ ﺎ ج د ر ا ﺣ ﺘ ﺠ ﺎ ج ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ان د ر ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﯾ ﯽ ﻋ ﻘ ﻠ ﯽ و‬
‫ﺳ ﻼ ﻣ ﺖ ر و ا ﻧ ﯽ آ ﻧ ﺎن ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪ .‬اﻣ ﺮ و ز ﭘ ﺎ ر ه ا ی ا ز ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻣ ﺤ ﮏ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ‪ ،‬ﻗ ﻠ ﺐ ا ز ﮐ ﺎ ر د ر آ ﻣ ﺪ ه‬
‫اﺳ ﺖ ‪ » .‬اﺣ ﺴ ﺎس ﺳ ﻮ ز ان ﻓ ﻮ ر ﯾ ﺖ آ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ « ﺑ ﻪ ﻗ ﻮ ل ﺑ ﺮﯾ ﻨ ﺘ ﻮ ن و ﺑﯿ ﺰ ا ر ی ژ ر ف ا ز ﺷ ﯿ ﻮ ه ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺤ ﺎﻓ ﻈ ﻪ ﮐ ﺎ ر ا ﻧ ﻪ‬
‫د ر ﻓ ﻀ ﺎ ی ﻗ ﺮ ن ﻫ ﺠ ﺪ ﻫ ﻢ اﻣ ﮑ ﺎن ر ﺷ ﺪ د اﺷ ﺖ ‪ .‬و ﻟ ﯽ ا ﯾ ﻨ ﮏ ﻓ ﻘ ﺪ ا ن د ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﯽ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻓ ﻮ ر ی و ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ‪ ،‬د ر ا ذ ﻫ ﺎ ن‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻏ ﺮ ﺑ ﯽ و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﯽ ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﭼ ﺮ ا ا ﯾ ﻨ ﺎ ن ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻧ ﻘ ﺸ ﯽ ر ا ﮐ ﻪ و ﻟ ﺘ ﺮ ﻫ ﺎ و ﻻ ک ﻫ ﺎ‬
‫د ر ﺳ ﺪ ه ﻫ ﺠ ﺪ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ز ی ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬اﮐ ﻨ ﻮ ن ﺑ ﺎ ز ی ﳕ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻠ ﻮ غ ﻓ ﮑ ﺮ ی‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻏ ﺮ ب د ر د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ی ا ﺧ ﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺳ ﺎد ه ا ﻧ ﮕ ﺎ ر ی و ﻫ ﯿ ﺠ ﺎ ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﻣ ﯿ ﺮ ا ث‬
‫ﻗ ﺮ ن ﻫ ﺠ ﺪ ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ﺑ ﻪ ﻓ ﺮ اﻣ ﻮ ﺷ ﯽ ﺳ ﭙ ﺮ د ه ﺷ ﻮ د و ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن د ر ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺎ ﻣ ﻞ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﭼ ﺮ ا ﻟ ﻮ ﺗ ﺮ د ر ﻧ ﻬ ﻀ ﺖ‬
‫اﺻ ﻼ ح ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﯽ ﻓ ﺮ ﯾ ﺐ د ﻫ ﻘ ﺎ ﻧ ﺎن ﺷ ﻮ ر ﺷ ﯽ ر ا ﻧ ﺨ ﻮ ر د و ﮔ ﻔ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﮓ ﻫ ﺎ ی ﻫ ﺎ ر ر ا ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ د ﯾ ﺪ ﯾ ﺪ ﺑ ﮑ ﺸ ﯿ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﻗ ﻀ ﺎو ت ﻫ ﺎ ﺑ ﺰ ‪ ،‬ا ﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﺷ ﮑ ﻠ ﯽ ﺧ ﻔ ﯿ ﻒ و ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ‪ ،‬ر اﺟ ﻊ ﺑﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز‬

‫ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻤ ﻨ ﺪ ا ن ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ی ‪ ،‬ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﻮ ر د ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﺎ ﻣ ﺼ ﺪ ا ق ﭘﯿ ﺪ ا ﮐ ﻨ ﺪ ‪ » .‬ﺟ ﻬ ﻞ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﻋ ﻠ ﻞ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ آ د ﻣ ﯽ‬
‫ر ا ﻣ ﺴ ﺘ ﻌ ﺪ ز و د ﺑ ﺎ و ر ی و ﺳ ﺎد ه ﻟ ﻮ ﺣ ﯽ ﻣ ﯽ ﺳ ﺎ ز د ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺎ ﻧ ﮑ ﻪ ﻣ ﮑ ﺮ ر ا ً ا ﻣ ﻮ ر ﻏ ﯿ ﺮ ﳑ ﮑ ﻦ ر ا ﺑ ﺎ و ر ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ :‬ز ﯾ ﺮ ا ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ‬
‫ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ﭼ ﯿ ﺰ ی ﻣ ﻐ ﺎ ﯾ ﺮ ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ه ا ی ﮐ ﻪ ﺷ ﻨ ﯿ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ﳕ ﯽ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻨ ﺪ و ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ آ ن ر ا ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﯽ ﻣ ﯽ ﺷ ﻤ ﺎ ر ﻧ ﺪ ؛ و ا ز آ ن ر و‬
‫ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧﻨ ﺪ اﻣ ﺮ ﻧ ﺎﳑ ﮑ ﻦ ر ا ﺗ ﺸ ﺨ ﯿ ﺺ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ا ز آﳓ ﺎ ﮐ ﻪ آ د ﻣ ﯿ ﺎ ن د و ﺳ ﺖ د ا ر ﻧ ﺪ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ن ﺷ ﺎ ن د ر ﺟ ﻤ ﻊ ﻣ ﻮ ر د ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ‬
‫ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬ز و د ﺑ ﺎو ر ی آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﺴ ﺘﻌ ﺪ د ر و غ ﮔ ﻮ ﯾ ﯽ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ :‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻔ ﺲ ﺟ ﻬ ﺎﻟ ﺖ ﺑ ﺪ و ن ﺳ ﻮ ء ﻧ ﯿ ﺖ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ‬
‫آ د ﻣ ﯽ ر ا ﻣ ﺴ ﺘ ﻌ ﺪ آ ن ﺳ ﺎ ز د ﮐ ﻪ ﻫ ﻢ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ن د ر و غ ر ا ﺑ ﭙ ﺬﯾ ﺮ د و ﻫ ﻢ د ر و غ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ و ا ز ﺧ ﻮ د ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﯽ ﺑ ﺒ ﺎ ﻓ ﺪ ‪« .‬‬

‫د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺗ ﺬ ﮐ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﺿ ﺮ و ر ی ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗ ﺨ ﻄ ﺌ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ﮐ ﻪ ﲤ ﺎم ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺑ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ‬
‫ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ ﮔ ﺮ د د و ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ف ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﱳ آ ن ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﺣ ﻞ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﺎ ﺗ ﯽ ﺑ ﺎ ﺗ ﺼ ﺪ ﯾ ﻖ ﻣ ﺒ ﺎر ز ه ر اد ﯾ ﮑ ﺎ ل ﺑ ﺎ‬
‫ر ژ ﯾ ﻢ ﻫ ﺎ ی ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻨ ﺎﺋ ﯽ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﻣ ﺪ ﻋ ﺎی ﻣ ﺎ ﻣ ﺘ ﻀ ﻤ ﻦ اﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺜ ﻼ ً د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻓ ﻌ ﻠ ﯽ‬
‫ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ر ا ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ل اﺻ ﻠ ﯽ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺑ ﺪ ا ﻧ ﯿ ﻢ و ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ز ﯾ ﺎ د ﺑ ﻪ آ ن‬
‫ﺑ ﭙ ﺮ د ا ز ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ﻧ ﮕ ﺮ ﺷ ﯽ ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ا ﺗ ﯽ و ﻏ ﯿ ﺮ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺑ ﻪ د ر ک ﻋ ﻤ ﯿ ﻖ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت و ر ا ه ﺣ ﻞ ﻫ ﺎ ی‬

‫‪31‬‬
‫ﻣ ﺨ ﺘ ﻠﻒ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﯽ و ‪ . . .‬ﺑ ﭙ ﺮ د ا ز ﯾ ﻢ ‪ ،‬و ﺑ ﺎ ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﺮ د ن ﻫ ﺮ ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺘ ﯽ ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﯾ ﻢ ﺑ ﺮ ﺧ ﯽ ﺑ ﮕ ﺰ ﻧ ﺪ و ﻟ ﯽ‬
‫ا ز ﮔ ﺰ ﻧ ﺪ اﯾ ﻤ ﻦ ﲟ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ز ﻗ ﻀ ﺎ ی ر و ز ﮔ ﺎ ر ‪ ،‬د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻓ ﻌ ﻠ ﯽ ﺑ ﻪ ﺟ ﺪ ﯾ ﺖ ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ آ ن ا ﯾ ﺪ ه ر ا ﺗ ﻘ ﺒ ﯿ ﺢ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ‬
‫و از ﺳﻮءﺑﺮداﺷﺖ ﻫﻢ ﻧﻬﺮاﺳﯿﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮردی در ﺟﻬﺎن ﻫﺴﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ی ر ا ﮐ ﻪ ﺑ ﻄ ﻠ ﺒ ﯿ ﺪ د ر ا و ﻟﯿ ﻦ و ﻫ ﻠ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﺑ ﻠ ﻨ ﺪ ی ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم د ﯾ ﻮ ا ر ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ؛ ﻫ ﺮ‬
‫ﻃ ﺮ ﻓ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﺪ ﭘ ﺎ ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﯾ ﺪ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ د ر ﮔ ﯿ ﺮ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﯾ ﺪ و ﻣ ﺜ ﻞ آ ﻗ ﺎ ﳓ ﻔ ﯽ – ﻣ ﻼ و ﻣ ﻼ ک ﺑ ﺰ ر گ‬
‫ا ﺻ ﻔ ﻬ ﺎن ‪ -‬د ر ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ﺑ ﻪ ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ض ﻇ ﻞ ا ﻟ ﺴ ﻠ ﻄ ﺎ ن ‪ -‬ﭘ ﺴ ﺮ ﻧ ﺎ ﺻ ﺮ ا ﻟ ﺪ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎ ه و ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ا ﺻ ﻔ ﻬ ﺎ ن ‪ -‬ﮐ ﻪ » آ ﻗ ﺎ ﭘ ﺎ ر و ی‬
‫دم ﻣﺎ ﻧﮕﺬار!« ﻣﺠﺒﻮرﯾﺪ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ ﺷﻤﺎ ﺣﺪود دُم ﺧﻮدﺗﺎن را ﻣﻌﻠﻮم ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ ﭘﺎ روی آن ﻧﮕﺬارﯾﻢ‪ ،‬ﭼﻮن‬
‫ﻫﺮﺟﺎ ﻣﺎ ﭘﺎ ﻣﯽﮔﺬارﯾﻢ دُم ﺷﻤﺎ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ا ﮔ ﺮ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ و ﻗ ﺖ د ر ﻫ ﯿ ﭻ د و ر ه ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﯽ ‪ ،‬آ ن ﺗﺌ ﻮ ر ی ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت و ﻫ ﻤ ﻪ‬
‫ﻣ ﺴ ﺎﺋ ﻞ ﺑﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ ﮔ ﺮ د د و ﺣ ﻞ آ ن ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺣ ﻞ ّ ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ا ﻗ ﻊ ﳕ ﺎ ﻧ ﺒ ﻮ د ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ‬
‫ﭼﻪ ﺑﺴﺎ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺣﺎﺿﺮ ﮐﻪ آن دوﺗﻦ در ﻫﻢ ﺗﻨﯿﺪه ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬آن ﺗﻔﮑﺮ واﻗﻊﳕﺎ ﺟﻠﻮه ﮐﻨﺪ‪ .‬وﻟﯽ‪ ،‬اﯾﻦ واﻗﻌﯿﺖ‬
‫ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺧ ﻄ ﺎ ﺑﯿ ﻨ ﺪ ا ز د ﮐ ﻪ ﻓ ﮑ ﺮ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺑ ﻪ ر ا ﺣ ﺘ ﯽ ﺣ ﻞ‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻫ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ا ز ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﯿ ﺖ و ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ی ر ﳓ ﻮ ر ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﮐ ﻨ ﺎ ر ﮔ ﺬ اﺷ ﱳ آ ن ‪ ،‬د ر‬
‫ﻓ ﺎ ز ﺻ ﻔ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ د اﺷ ﺖ ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﯽ ﮐ ﺴ ﯽ ر ا ﺑﻪ ﻓ ﻠ ﮏ ﺑ ﺴ ﺘﻪ ا ﻧ ﺪ و ﺑ ﺎ ﺿ ﺮ ﺑ ﺎ ت ﻣ ﮑ ﺮ ّر ﺷ ﻼ ق او ر ا ﻣ ﯽ ز ﻧ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و‬
‫ﻫ ﺘ ﮏ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﺮ ا ی او ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿﺰ د ر اﯾ ﻦ ﺧ ﻼ ﺻ ﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ آن ﻓ ﺮد ﺷ ﻼ ق ز ﻧﻨﺪ ه ﻫ ﺮ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ ﻫ ﺴ ﺖ از‬
‫ا ر ﯾ ﮑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﺷ ﻼ ق زد ن ﭘﺎﯾﯿ ﻦ ﺑ ﯿ ﺎﯾ ﺪ ‪ .‬د ر آ ن ﳊ ﻈ ﻪ ﮐ ﻪ د رد ﺷ ﻼ ق ﻫ ﺎ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻣ ﯽ آو ر د ﻓ ﺮ د اﺣ ﺴ ﺎس ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﭼ ﻪ ﺑ ﻬ ﺸ ﺘ ﯽ ا ﺳ ﺖ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﯽ ﮐ ﺮ د ن ﺑ ﺪ و ن ﺷ ﻼ ق ‪ .‬و ﻟ ﯽ ﺑ ﻪ ﻣ ﺤ ﺾ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺷ ﻼ ق ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ و ز ﺧ ﻢ ﻫ ﺎ ا ﻟ ﺘ ﯿ ﺎم‬
‫ﭘﯿﺪا ﮐﺮد ﺑﻪ زودی درﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺸﺘﯽ در ﮐﺎر ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﮔﺮﺳﻨﻪ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺗ ﺸ ﻨﻪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ ر ﻓ ﺎه ‪ ،‬ا ﻓ ﺘ ﺨ ﺎ ر ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺰ ﻟ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺴ ﺮ ‪ ،‬ﺗ ﻨ ﻮ ع ‪ ،‬ﺗ ﻔ ﺮﯾ ﺢ و ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ی د ﯾ ﮕ ﺮ ﻧ ﯿ ﺎ ز د ا ر د ﮐ ﻪ د ر د‬
‫ﺷ ﻼ ق ﻫ ﺎ ﻧ ﻮ ﺑ ﺖ ﺑ ﻪ ﺑ ﺮ و ز آ ن ﳕ ﯽ د ا د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﺨ ﺮﯾ ﺐ ﻓ ﻘ ﻂ ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﺗ ﺴ ﻄ ﯿ ﺢ ﻣ ﯽ آ ﯾ ﺪ ؛ ﺑ ﺮ ا ی ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ‪ ،‬ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ و‬
‫ر ﻓ ﺎ ه ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺳ ﺎﺧ ﺖ ؛ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﻨ ﯽ ﮐ ﻪ د ﺷ ﻮ ا ر و ﮐ ﻨ ﺪ ا ﺳ ﺖ ؛ ﭼ ﯿ ﺰ ی ﮐ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻣ ﻮ ر د ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺎ ‪ -‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺗ ﮑ ﻨ ﻮ ﮐ ﺮ ا ت ‪ -‬ﻫ ﯿ ﭻ و ﻗ ﺖ ﺑ ﻪ آ ن ا ﺷ ﺎ ر ه ﻧﮑ ﺮ د ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ » :‬ﺗ ﻮ ﭘ ﺎ ی ﺑ ﻪ ر ه‬
‫ﺑ ﮕ ﺬ ا ر و ﭘ ﺲ ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﭙ ﺮ س ‪ /‬ﺧ ﻮ د ر ا ه ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ ت ﮐ ﻪ ﭼ ﻮ ن ﺑﺎ ﯾ ﺪ ر ﻓ ﺖ « ‪ ،‬د ر ﭘ ﺎ ﯾ ﺎن ر اه ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﻬ ﺘﺮ ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ض‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ی ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ر ﺳ ﯿ ﺪ ن ﺑ ﻪ ﻓ ﺎ ز ﺻ ﻔ ﺮ ﻋ ﺎﯾ ﺪ ﳕ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ا ن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ﻣ ﯽ آ ﯾ ﺪ ؟‬

‫‪32‬‬
‫ﭘ ﺎ ﻧ ﺼ ﺪ ﺳ ﺎ ل ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ﻋ ﺼ ﺮ ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ی ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ ی ‪ ،‬ﺑ ﻪ ر ﻏ ﻢ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ گ ا ﻫ ﻞ ﻋ ﻤ ﻞ ﺑ ﻮ د ) اﻟﺒﺘﻪ‬
‫د ر ﺣ ﻮ ز ه ﻋ ﺮ ﻓ ﺎن ( ‪ ،‬ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘﻪ ﻣ ﻬ ﻢ اﺷ ﺎر ه ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑﺮﻃ ﺮ ف ﮐ ﺮ د ن ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﺑﯿ ﺮ و ﻧ ﯽ ﺑ ﺨ ﺶ ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﯽ ا ز‬
‫ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﺳ ﺎ ﺧ ﱳ ا ﺳ ﺖ ؛ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺶ ﻫ ﺎ و ﻋ ﻼ ﺋ ﻖ د ر و ﻧ ﯽ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ اﺻ ﻠ ﯽ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ا و ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ی‬
‫آ ر ﻣ ﺎن ﻫ ﺎ ی اﺧ ﻼ ﻗ ﯽ ﺑ ﻪ ﺣ ﺴ ﺎ ب ﻣ ﯽ آ ﯾ ﺪ ؛ ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻌ ﯽ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﻗ ﺴ ﻢ ﺗ ﻐﯿ ﯿ ﺮ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ اﺳ ﺖ و ﯾ ﮏ ﻗ ﺴ ﻢ ﻫ ﻢ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺗﺪرﯾﺠﯽ اﺳﺖ‪ .‬در داﺳﺘﺎن ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ از ﻧﺒﺮد ﭘﯿﺮوز ﺑﺪر‪ ،‬ﻣﻮﻟﻮی از ﻗﻮل او ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﯾﺎراﻧﺶ‬
‫ﻧ ﻘ ﻞ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ » :‬ا ی ﺷ ﻬ ﺎ ن ﮐ ﺸ ﺘ ﯿ ﻢ ﻣ ﺎ ﺧ ﺼ ﻢ ﺑﺮ و ن ‪ /‬ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﺧ ﺼ ﻤ ﯽ ز ان ﺑ ﺘ ﺮ د ر ا ﻧ ﺪ ر و ن ؛ ﮐ ﺸ ﱳ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ﻋ ﻘ ﻞ‬
‫و ﻫ ﻮ ش ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ /‬ﺷ ﯿ ﺮ ﺑ ﺎﻃ ﻦ ﺳ ﺨ ﺮ ه ﺧ ﺮ ﮔ ﻮ ش ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ « ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻢ ا ز ﺷ ﮕ ﻔ ﺘ ﯽ ﻫ ﺎ ی ر و ز ﮔ ﺎ ر اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻋ ﺎ ر ﻓ ﺎ ن‬
‫ﻗ ﺮ و ن و ﺳ ﻄ ﯽ ا ز ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻋ ﺼ ﺮ ﻣ ﺪ ر ن ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯽ و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧﻪ ﺗ ﺮ ی د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﻘ ﻞ و‬
‫ﻫ ﻮ ش ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ﻓ ﺎن ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ی ﺑ ﻪ ﺣ ﻖ ﺑ ﺮ آ ن ﺗ ﺎ ﮐ ﯿ ﺪ د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺳ ﺮ ﺣ ﺪ اﻋ ﺠ ﺎ ز ﻧ ﯿ ﺮ و ﻣ ﻨ ﺪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ) ا ﻣ ﺎ ﯾ ﯽ‬
‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﻬ ﻢ ( ﺷ ﯿ ﺮ ﺑ ﺎﻃ ﻦ ر ا ﺑﻪ ﺳ ﺎد ﮔ ﯽ ﻣ ﻘ ﻬ ﻮ ر ﺧ ﻮ د ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪ .‬اﯾ ﻦ ﺷ ﯿ ﺮ ﺑ ﺎﻃ ﻦ ﯾ ﮏ ﻣ ﻔ ﻬ ﻮ م ﻣ ﺎﺑﻌ ﺪ ا ﻟ ﻄ ﺒﯿ ﻌ ﯽ‬
‫ﯾ ﺎ ﻋ ﺮ ﻓ ﺎ ﻧ ﯽ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎ ﻧ ﯽ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ف ‪ .‬ا ﺳ ﮑ ﯿ ﻨ ﺮ ‪ ،‬ر ﻓ ﺘ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ی ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ ر ‪ ،‬د ر ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻓ ﺮ ا ﺳ ﻮ ی آ ز اد ی و‬
‫ﻣ ﻨ ﺰ ﻟ ﺖ ﺑﻪ ز ﺑ ﺎﻧ ﯽ ﻋ ﻠﻤ ﯽ ﺑ ﯿ ﺎن ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺧ ﻼ ﺻ ﻪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ ،‬ر ا ﯾ ﺞ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ا ز ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ‪ ،‬ﺑ ﻪ ر و اﯾ ﺖ ﻏ ﺎ ﻟ ﺐ ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺪ ﻗ ﺪ ر ت و ﺳ ﻨ ﺖ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻣ ﻨ ﺘ ﻘ ﺪ ﺳ ﻨ ﺖ ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﻣ ﻨ ﺘ ﻘ ﺪ ﺟ ﻬ ﻞ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﻣ ﺮ د م ؛ ﻣ ﻨ ﺘ ﻘ ﺪ ﻗ ﺪ ر ت ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﻣ ﻨ ﺘ ﻘ ﺪ ﺷ ﺮ ا ر ت ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ‪ .‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی‬
‫ﺧ ﻼ ﺻ ﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ د ر ﺟ ﺪ ا ل ﺑ ﺎ ﺟ ﻬ ﻞ ﻣ ﺮ د م ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ ﺟ ﻮ ر ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ) و ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻫ ﻢ‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ( ﮐ ﻪ ﺑﺎ ﺧ ﻄ ﺎﺑﻪ ﻫ ﺎی ﺷ ﻮ ر ا ﻧ ﮕ ﯿﺰ اﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﻞ ﺑ ﺮ ﻃ ﺮ ف ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د و ﺑ ﺎ اﻧﻘﻼ ب ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺟ ﺪ ﯾﺪ ی ﻣ ﯽ آﯾﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ی ﻓ ﺮ ﻫ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ و د ﻟ ﺴ ﻮ ﺧ ﺘ ﻪ د ر ر أ س آ ن ﻗ ﺮ ا ر د ا ر ﻧ ﺪ و ا ﻟ ﻮ ا ح ﺳ ﻔﯿ ﺪ ر و ا ن ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ و ﺟ ﻪ‬
‫ﻣ ﯽ ﻧ ﮕ ﺎر ﻧ ﺪ و ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺑ ﺮ ﻃ ﺮ ف ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺴ ﺨ ﻪ ا ی ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی د ر آ ن ز ﻣ ﺎن ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ﻏ ﻠ ﻂ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س آ ن ﺑ ﻨ ﯿ ﺎ د ی د ر ا ﻓ ﮑ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺳ ﺮ اﺳ ﺮ ﺧ ﺴ ﺮ ا ن ﺑ ﻮ د ‪ .‬و ﻋ ﺠ ﯿ ﺐ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ‬
‫ﻣ ﺸ ﺎ ﻫ ﺪ ه ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﻪ ﻧ ﺎ ﺑ ﺴ ﺎﻣ ﺎ ﻧ ﯽ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز آ ﻧ ﺎ ن ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﺑ ﻪ ﺧ ﻄ ﺎ ی ﻣ ﺤ ﺮ ز و ﻣ ﻬ ﻠ ﮏ ﺧ ﻮ د ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ﺳ ﻄ ﻮ ر ه ﺑﯿ ﺪ ا ر ی و ا ﺳ ﻄ ﻮ ر ه ﻧ ﻔ ﯽ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن د و ا ﺻ ﻞ ا ﺳ ﺎ ﺳ ﯽ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﻏ ﻔ ﻠ ﺖ‬
‫ا ز ﺷ ﻨ ﺎ ﺧ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﺑ ﻪ اﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ﮐ ﻪ آ ﻧ ﭽ ﻪ ر ا ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﻢ ﺑ ﺎ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ﻓ ﻌ ﻠ ﯽ ا ﯾ ﺮ ا ن‬
‫‪ -‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﯾ ﮏ ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ ﺷ ﺒ ﺨ ﺘ ﺎ ﻧ ﻪ ﮐ ﻤ ﯿ ﺎ ب ا ﺳ ﺖ ‪ -‬ﻗ ﯿ ﺎس ﻧ ﮑ ﻨ ﯿ ﺪ ) ﺑ ﺮ ا ی ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر م ر ا ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ا ﺑ ﺮ ا ز ﮐ ﻨ ﻢ‬

‫‪33‬‬
‫ﻣﺼﺪاق ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ را ﻧﻈﺎم ﭘﯿﺸﯿﻦ ﯾﺎ ﺑﺴﯿﺎری از ﻧﻈﺎمﻫﺎی ﻓﻌﻠﯽ در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪﮔﺮا ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ(‪،‬‬
‫ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ ‪ ،‬د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﺑ ﺎ ﺑ ﺼ ﯿ ﺮ ت ‪ ،‬ا ز ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی د ﻓ ﺎ ع ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻢ و ﻧ ﻘ ﺪ ﻫ ﺎی‬
‫ﺑ ﯽ ﺣ ﺴ ﺎ ب و ﺑ ﯽ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎن ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی د ر ﺣ ﻖ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ر ا ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﯾ ﮏ آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ﭘﻨ ﻬ ﺎن ‪ ،‬ﺧ ﻄ ﺎ ی‬
‫اﺳ ﺘﺮ ا ﺗﮋ ﯾ ﮏ آ ن ﻣ ﯽ د ا ﱎ ‪ .‬ﭼ ﯿ ﺰ ی ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺗ ﻮ ا ن ﻣ ﻨ ﺪ ی ﭼ ﻮ ن ﻋ ﻠ ﯽ ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﯽ و ﺟ ﻼ ل آ ل اﺣ ﻤ ﺪ‬
‫د ر ا ﯾ ﺮ ا ن د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﭼ ﻬ ﻞ و ﭘﻨ ﺠ ﺎه ﻧ ﯿ ﺮ و ی ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬و د ر ﺟ ﻨ ﺐ ﭘ ﺎ ر ه ا ی ﺗ ﺼ ﺎد ﻓ ﺎت و ﺗ ﻘ ﺎر ﻧ ﺎت ﮐ ﻤ ﯿ ﺎ ب‬
‫ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﯽ ﻋ ﺎﻣ ﻞ اﺻ ﻠ ﯽ ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه و ﻫ ﻔ ﺖ ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫‪34‬‬
 ‫‪۲‬‬

‫ﻗﻤﺮ در ﻋﻘﺮب‬

‫‪35‬‬
‫د ا ﻧ ﯽ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﻗ ﺮ ا ن ﻣ ﻬ ﺪ ی‬

‫ﻧﺎﯾﺪ ز ﻗ ﺮو ن ﻫ ﯿﭻ ﻋ ﻬ ﺪ ی‬

‫ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯽ‬

‫اﻧﻘﻼ ب ﯾ ﮏ ﭘﺪ ﯾﺪ ه ﻣ ﺪ ر ن اﺳ ﺖ ‪ .‬ﮔ ﺮﭼ ﻪ ﳕ ﻮ ﻧﻪ ﻫ ﺎى ﻣ ﺸ ﺎﺑ ﻬ ﻰ از آن را د ر ﻗ ﺪ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﺜﻼ ً د ر ﻧ ﻬ ﻀ ﺖ‬

‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮاﻧﻰ ﮐﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﺳﯿﺎﺳﻰ داﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻣﺜﻞ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬ﺳﺮاغ ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻰ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﻰ‪ ،‬در دﻧﯿﺎى‬
‫ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﺪ ر ن ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ا ﻧ ﺒ ﻮ ه ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ا ى ﺷ ﻮ ر ش ‪ ،‬ا ز ﺷ ﻮ ر ش ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺮ د ﮔ ﺎ ن ﺗ ﺎ ﺷ ﻮ ر ش ﻫ ﺎ ى د ﻫ ﻘ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ر ا ﻣ ﺸ ﺎ ﻫ ﺪ ه‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً ﻫ ﻢ ﺳ ﺮﮐ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ و ﺑ ﻪ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ر و ا ﺑ ﻂ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﳕ ﻰ ر ﺳ ﻨ ﺪ ؛ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﻣﺎ در دﻧﯿﺎى ﻣﺪرن ﺑﺎ آن روﺑﻪرو ﻫﺴﺘﯿﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﺮ ﻣﻘﺪﻣﺎت و ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻣﺪرن اﺳﺘﻮار اﺳﺖ‪ .‬در دﻧﯿﺎى ﻣﺪرن‬
‫ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ اﻧ ﺴ ﺎن ﺧ ﻮ د ر ا ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﯾ ﮏ ﺧ ﻮاﻫ ﺶ ﮔ ﺮ و ﯾ ﮏ ﻟﺬ ت ﺟ ﻮ ﮐ ﺸ ﻒ ﮐ ﺮد ؛ د ر ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻋ ﺼ ﺮ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺣ ﻖ‬
‫اﻟﻬﻰ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻰ ﻣﻮرد اﻧﮑﺎر ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ؛ ﺷﻮرﯾﺪن ﺑﺮ ﻣَﻠﮏ ﻇﺎﻟﻢ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻘﺒﯿﺢ ﻧﺸﺪ )ﻣﮕﺮ اﺳﺘﺜﻨﺎﺋﺎً در‬
‫ﺳ ﺨ ﻨ ﺎن ﻫ ﺎﺑﺰ ( ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ رد ﺗ ﻮﺻ ﯿﻪ و ﺗﺮ و ﯾ ﺞ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ؛ د ر ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻋ ﺼ ﺮ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ اﻣ ﺘﯿ ﺎ ز ا ت ذ ا ﺗ ﻰ و ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ى‬
‫ا ﺷ ﺮ ا ف ﻣ ﻮ ر د ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و ﻃ ﺒ ﻘﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ و ا ﺷ ﺮ ا ف ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ز ا د ه ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﮔ ﺎ ه ﺑ ﻪ ﺗ ﻮ ﺻ ﯿ ﻪ و‬
‫ﲢ ﺮ ﯾ ﮏ آ ﻧ ﺎ ن ﺗ ﻮ د ه ﻋ ﻮ ام ﻫ ﻢ د ر ﭘ ﻰ و ﺻ ﻮ ل ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ت ﻣ ﻌ ﻮ ﻗ ﻪ ﺑ ﺮ آﻣ ﺪ ؛ ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﻧ ﻈ ﻢ ذ ﻫ ﻨ ﻰ و ﻧ ﻈ ﻢ ﻋ ﯿ ﻨ ﻰ د ر ﺑ ﺎ ب‬
‫ﻧ ﻈ ﺎم ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ ﻟ ﺬ ت ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺖ ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ﻓ ﺎن و ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎن ﻋ ﺼ ﺮ ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ى ‪ ،‬د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﻣ ﻨ ﻄ ﺒ ﻖ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﻪ د ر ﮐ ﺎ ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﮐ ﺎ ر ﺳ ﺎ ز ى ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ؛ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر ﻓ ﺼ ﻞ ﭘ ﯿ ﺶ آ ﻣ ﺪ ‪ ،‬ﻗ ﺮ ا ر‬
‫ﺑ ﻮ د ﺑ ﺎ ﺣ ﺬ ف ﻣ ﺎﻧ ﻊ اﺳ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ و ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ اﺷ ﺮ ا ف ﺳ ﻨﺘ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻗ ﺴ ﻂ و آ ز اد ى و ر ﻓ ﺎه ر ا‬
‫ا ر ﻣ ﻐ ﺎن ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ا ز ﺻ ﺮ ا ط ﺑ ﺎ ر ﯾ ﮏ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﮐ ﻪ ﭘ ﻠ ﻰ ا ﺳ ﺖ ا ز ﻣ ﻮ ﺑ ﺎ ر ﯾ ﮏ ﺗ ﺮ و ا ز ﺷ ﻤ ﺸ ﯿ ﺮ ﺗ ﯿ ﺰ ﺗ ﺮ ﺧ ﻠ ﻖ ر ا ﺑ ﻪ ﺑ ﻬ ﺸ ﺖ‬
‫ﺑ ﺮ د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﺑ ﻪ د ﻟﯿ ﻞ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺑ ﺎ ر ﯾ ﮑ ﻰ و ﺗ ﯿ ﺰ ى ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﺎ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺻ ﺮ ا ط ﻣ ﯽ ﮔ ﺴ ﯿ ﺨ ﺖ و ر ا ﻫ ﯿ ﺎن ﺑ ﻬ ﺸ ﺖ‬
‫ر ا ﺑﻪ ﺑ ﺮ ز خ ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﯽ د و ز خ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ .‬آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر ﺑ ﺎ ر ه ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى و ر ا ﻫ ﺒ ﺮ د و ﺟ ﻪ ﻏ ﺎ ﻟ ﺐ آ ن د ر ﻓ ﺼ ﻞ ﻗ ﺒ ﻞ اﺷ ﺎر ه‬
‫ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻃ ﻮ ﻓ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﺎد ﺑ ﺎ ن ﻫ ﺎ ى ﻧ ﯿ ﻤ ﻪ ا ﻓ ﺮ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ت ﺗ ﻮ د ه ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺎ د و ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ آ ن ﻫ ﺎ ر ا د ﭼ ﺎ ر‬

‫‪36‬‬
‫آ ﺷ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬د ﻋ ﻮ ی ﺑ ﯿ ﮕ ﻨ ﺎ ﻫ ﯽ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻻ ک ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا د ﻋ ﺎی ﻧ ﻮ ﻋ ﯽ ﮔ ﻨ ﺎ ه ﻧ ﺨ ﺴ ﺘ ﯿ ﻦ د ر ﻣ ﻮ ر د‬
‫ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ و ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی ‪ ،‬د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ر و ﺳ ﻮ ‪ ،‬ر ﺳ ﯿ ﺪ ؛ ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﺎ ت ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﯽ ﺑ ﺮ ک و ﻫ ﯿ ﻮ م د ر ر د‬
‫آ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺸ ﻬ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ‪ ،‬د ر ﻓ ﻀ ﺎ ی آ ﮐ ﻨ ﺪ ه ا ز ﻫ ﯿ ﺠ ﺎن ﻋ ﺼ ﺮ ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ی ﮔ ﻮ ش ﺷ ﻨ ﻮ ا ﯾ ﻰ ﻧ ﯿ ﺎﻓ ﺖ ؛ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ‬
‫ﻓ ﻘ ﻂ ﺳ ﻮ ﺳ ﯿ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ر ا ﮐ ﻢ د اﺷ ﺖ ﺗ ﺎ ﻗ ﺮ ن ﻧ ﻮ ز د ﻫ ﻢ ر ا‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً د ر ﻏ ﺮ ب ﺻ ﻨﻌ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﻗ ﺮ ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬
‫ﺳ ﯿ ﺮ ت ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى د ر ﻧ ﻘ ﺪ ﻗ ﺪ ر ت و ﺳ ﻨ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ د ﻗ ﯿ ﻖ ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺪ ﺟ ﻮ ر ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ و ﻧ ﻘ ﺪ ﺟ ﻬ ﻞ ﻋ ﻮ ام ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ‬
‫ﺑﻪ آن‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪای ﻗﺎﺑﻞاﻧﺘﻈﺎر‪ ،‬ﺑﻪ ﲢﺮﯾﮏ و ﲡﻬﯿﺰ ﺗﻮدهﻫﺎ ﺑﺮاى ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ »رژﯾﻢ ﺳﺎﺑﻖ« و ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﻰ آن‬
‫ﺑ ﺎ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ى ر اه ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﺧ ﻮ ش ﺑ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧﻪ ﻟ ﻮ ح ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻣ ﯽ ر ﻓ ﺖ ﮐ ﻪ » ا و‬
‫ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ر و ﺣ ﯽ ﺣ ﻖ ﻋ ﺰ ّ و ﺟ ﻞ ّ‪ /‬ﮐ ﺮ د ﻋ ﺎ ﻟ ﻢ ر ا ﭘ ﺮ ا ز ﺷ ﻤ ﻊ و ﻋ ﺴ ﻞ « ؛ ﭼ ﯿ ﺰ ی ﮐ ﻪ آ ن ر ا » ا ﺳ ﻄ ﻮ ر ه ﺷ ﻤ ﻊ و ﻋ ﺴ ﻞ «‬
‫ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ه ام ‪.‬‬

‫د ﯾ ﺪ ر و ﻣ ﯽ ﮔ ﻔ ﺖ ‪ » :‬ﭼ ﺮ ا ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ﻣ ﺤ ﺪ و د ﺟ ﻠ ﻮ ه د ا د ن ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺧ ﻮ ﺷ ﺒ ﺨ ﺘﯽ ‪ ،‬ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﺄ ﯾ ﻮ س و‬
‫ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ﻓ ﺎن ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ی ر ا د ﭼ ﺎ ر ا ﻓ ﺴ ﻮ س ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ؟ ‪ . . .‬ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ آ ﻣ ﺪ ‪ ،‬ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ آ ﻣ ﺪ ر و ز ی ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ آ ﻧ ﭽ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﻣ ﺘ ﺤ ﻘ ﻖ ﺷ ﻮ د ؛ ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ﻋ ﺎد ل ‪ ،‬ر و ﺷ ﻦ ﺑ ﯿ ﻦ و ﻗ ﺪ ر ﲤ ﻨ ﺪ ی ﮐ ﻪ د ر ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر ا و ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﳑ ﮑ ﻦ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ د د ر‬
‫ﻣ ﻘ ﺎم ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﻢ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ﺳ ﻌ ﺎ د ت ‪ ،‬ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ‪ ،‬و آ د ﻣ ﯿ ﺖ ر ا ﻓ ﺪ ا ی ﻣ ﯿ ﻞ ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت و ﺷ ﻮ ق ﺑ ﻪ ﻣ ﻘ ﺎ م ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪.‬‬
‫» د ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ﺑ ﺪ ﯾ ﻦ ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ا ز ﺧ ﻮ ش ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﯽ ﺑ ﺎﻟ ﻘ ﻮ ه ا ﻧ ﺴ ﺎن و اﻣ ﯿ ﺪ ﺑ ﻪ آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﻟ ﺒ ﺮﯾ ﺰ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ‬
‫و ﺳ ﻮ ا س ﻋ ﻘ ﻞ ر ا ﺑ ﻪ و ﺳ ﻮ ﺳ ﻪ ﺷ ﻮ ق ا ر ز ا ن ﻧ ﻔ ﺮ و ﺷ ﺪ ‪ .‬ذ ﯾ ﻞ ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﻣ ﺴ ﻠﻄ ﯽ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺗ ﻮ ﺻ ﯿ ﻪ ا ی ﺟ ﺰ اﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﭘﺮ و ﺑ ﺎ ل ﮔ ﯿ ﺮ د ﮐ ﻪ » ﺑ ﯿ ﺎ ﺗ ﺎ ﮔ ﻞ ﺑﺮ ا ﻓ ﺸ ﺎﻧ ﯿ ﻢ و ﻣ ﯽ د ر ﺳ ﺎﻏ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ﯾ ﻢ ‪ /‬ﻓ ﻠ ﮏ ر ا ﺳ ﻘ ﻒ ﺑ ﺸ ﮑ ﺎ ﻓ ﯿ ﻢ و‬
‫ﻃ ﺮ ﺣ ﯽ ﻧ ﻮ د ر ا ﻧ ﺪ ا ز ﯾ ﻢ « ؟ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻋ ﺼ ﺮ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﭘ ﺲ ا ز اﺻ ﻼ ح ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ و ر ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﺲ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﻣ ﯿ ﺪ ﺑ ﻪ ﺑ ﻬ ﺸ ﺖ ﺑ ﺎ ز ﭘ ﺴ ﯿ ﻦ‬
‫ر ا ﮐ ﺎﻫ ﺶ د اد ه ﺑ ﻮ د » ﺑﻪ اﻧﺪﯾ ﺸ ﯿﺪ ن ﺟ ﺪ ى ﺗﺮ ى ﭘﺮد اﺧ ﺖ ﺗﺎ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ﺑ ﻬ ﺸ ﺖ ر ا ر و ى ز ﻣ ﯿ ﻦ ﻣ ﺤ ﻘ ﻖ‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬آ ﻧ ﭽ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎن آ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا ا ز ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﺷ ﺨ ﺎ ص ﮐ ﻢ ﺣ ﺮ ا ر ت ﺗ ﺮ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﻣ ﻰ ﭘ ﻨ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺟ ﺪ ا ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪،‬‬
‫اﺣ ﺴ ﺎس ﺳ ﻮ ز ان ﻓ ﻮ ر ﯾ ﺖ آ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬اﺣ ﺴ ﺎﺳ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﻟ ﻘ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د د ر ﻫ ﻤ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ا ز ﺳ ﺮ ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ‬
‫ﮐ ﻨ ﻮ ﻧ ﻰ ﺷ ﺎن و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ « .‬ﻃ ﺮ ﯾ ﻘ ﻪ د ر ا ﻧ ﺪ اﺧ ﱳ ا ﯾ ﻦ ﻃ ﺮ ح ﻧ ﻮ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﻃ ﺮ ﺣ ﯽ ﻧ ﻮ ﺑ ﻮ د ﺑﻪ ﻧ ﺎم ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪.‬‬

‫ﺣ ﻮ اد ث ﺑ ﺰ ر ﮔ ﯽ ﮐ ﻪ د ر ا ﺛ ﻨ ﺎ ی ﻋ ﺼ ﺮ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ر خ د ا د ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ی ‪ ،‬د ر ﭘ ﯽ د ر ا ﻧ ﺪ اﺧ ﱳ‬

‫ﻃﺮحﻫﺎی ﻧﻮ ﺑﻮد؛ ﭼﻨﯿﻦ اﯾﺪهای ﻧﻪ ﻣﻨﺎﻓﯽ ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮل آن ﺑﻮد؛ اﺧﺘﻼف ﻧﻈﺮ ﻧﻪ در اﺻﻞ اﻣﮑﺎن‬

‫‪37‬‬
‫ﯾ ﺎ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ﺑ ﯿ ﺖ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ د ر ﻣ ﯿ ﺰ ا ن و ﺷ ﯿ ﻮ ه آ ن ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﮔ ﺎ ه ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب د ر ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎن‬
‫و ز ﯾ ﺮ و ر و ﮐ ﺮ د ن ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ ر و ا ﺑ ﻂ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ﻣ ﯽ ر ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﺷ ﮑ ﺎ ﻓ ﱳ ﺳ ﻘ ﻒ ﻓ ﻠ ﮏ ﻣ ﺎ ﻣ ﻮ ر ﯾ ﺘ ﯽ ﻧ ﺎ ﳑ ﮑ ﻦ‬
‫ﺑﻮد ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺪ ﺑ ﺮ ا ى و ﻗ ﻮ ع ﯾ ﮏ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺳ ﻪ ﺷ ﺮ ط ﻻ ز م اﺳ ﺖ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ د ر ﻏ ﯿ ﺎ ب ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻪ ﻗ ﻄ ﻌ ﺎً‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ر خ ﳕ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ :‬ﯾ ﮑ ﻰ د ر ﻫ ﻢ ر ﯾ ﺨ ﱳ ﺗ ﻄ ﺎ ﺑ ﻖ ﻧ ﻈ ﻢ ذ ﻫ ﻨ ﻰ و ﻧ ﻈ ﻢ ﻋ ﯿ ﻨ ﻰ ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ ﻟ ﺬ ت ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﺷ ﯿ ﻮ ع ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎو ر‬
‫ﮐ ﻪ و ﺿ ﻊ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ز ﺣ ﯿﺚ د ﺳ ﺘ ﺮ ﺳ ﯽ ﺑﻪ ﻣ ﻄ ﻠﻮ ب ﻫ ﺎی ﮐ ﻤ ﯿ ﺎب ‪ ،‬و ﺿ ﻌ ﯽ ﻃ ﺒﯿﻌ ﯽ ﯾ ﺎ ﺗ ﻘ ﺪ ﯾﺮ ی ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ﺧ ﺮ و ج ا ز‬
‫آ ن ﳑ ﮑ ﻦ و ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻪ اﺳ ﺖ ؛ د و م و ﺻ ﻞ ﮐ ﺮ د ن ﺳ ﺮ ﻧ ﺦ ﲤ ﺎ م ﯾ ﺎ ﻏ ﺎ ﻟ ﺐ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺑ ﻪ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ‬
‫ﳑ ﮑ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻣ ﮕ ﺮ د ر ﭘ ﻨ ﺎه اﺣ ﺴ ﺎس د ا ر ا ﺑ ﻮ د ن اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ا ى ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ف ﺣ ﺬ ف ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ ‪،‬‬
‫ﮐ ﻤ ﺒ ﻮ د ﻫ ﺎ و ر ﱋ ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﻃ ﺮ ف ﺷ ﻮ د ؛ ﺳ ﻮ م ﻧ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﱳ ﯾ ﺎ ﻧ ﺨ ﻮ اﺳ ﱳ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ د ر ﺑﻪ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﯿ ﺮ ى ﺷ ﯿ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى‬
‫ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب ‪ .‬اﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ف و ﺟ ﻮ د اﯾ ﻦ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻟ ﺰ و ﻣ ﺎ ً ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ر خ ﳕ ﯽ د ﻫ ﺪ ‪ .‬د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻪ ﺷ ﺮ ط‬
‫ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ى ا ز ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ر ا ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑﺮ ﺷ ﻤ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻻ ز م ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ اﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﯽ ﮐ ﻪ و ﻗ ﻮ ع ا ﻧ ﻘ ﻼ ب د ر ﻏﯿ ﺎ ب ﻫ ﺮ‬
‫ﯾ ﮏ ا ز آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﺤ ﺎل ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر آ ن ﺳ ﻪ ﺷ ﺮ ط ﻻ ز م ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧﻨ ﺪ ﺷ ﺮ و ط ﻣ ﮑ ﻤ ﻞ ‪ ،‬ﺷ ﺮ و ط ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ و ﻗ ﻮ ع ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ر ا ا ﯾ ﺠ ﺎ ب ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﺮ و ط ﻣ ﻮ ر د ﺑ ﺤ ﺚ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺮ ا ر ا ﻧ ﺪ ‪ ، :‬ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ ‪ ،‬اﺻ ﺎ ﻟ ﺖ‬
‫ﻋ ﻤ ﻞ و ﭘ ﺮ ﻫ ﯿ ﺰ ا ز ﻇ ﺮ ا ﻓ ﺖ ﭘ ﺮ د ا ز ى ﻫ ﺎ ى ﻋ ﻘ ﻠ ﻰ ‪ ،‬اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﺑ ﻪ ﺑ ﯿ ﮕ ﻨ ﺎ ﻫ ﯽ ﺗ ﻮ د ه ﻫ ﺎ ‪ ،‬اﻋ ﺘ ﻘ ﺎد ﺑ ﻪ ﮔ ﻨ ﺎ ﻫ ﮑ ﺎ ر ی ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﺎ ن ‪،‬‬
‫ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻋ ﻤ ﯿ ﻖ ﻣ ﻮ ر د ﻇ ﻠ ﻢ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ا ز ﺟ ﺎ ﻧ ﺐ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ‪ ،‬ﺳ ﺎد ه ا ﻧ ﮕ ﺎ ر ى د ر آﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ و ﺿ ﻊ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ‪،‬‬
‫ﺗ ﺮ ﺳ ﯿ ﻢ ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز د ﻟ ﺮ ﺑ ﺎﯾ ﯽ ا ز آ ر ﻣ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﭼ ﻮ ن ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ‪ ،‬آ ز اد ى و ر ﻓ ﺎه ‪ ،‬ر ﻫ ﺒ ﺮ ى ﮐ ﺎ ر ﯾ ﺰ ﻣ ﺎ ﺗ ﯿ ﮏ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺪ ﻟ ﻰ و‬
‫ﻫ ﻤ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﺮ د م ذ ﯾ ﻞ ﯾ ﮏ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ی و ﯾ ﮏ ﺣ ﺰ ب ﺣ ﺎﻣ ﯽ ﻣ ﻮ ا ر د ﻓ ﻮ ق ‪ ،‬و ﺟ ﻮ د ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن د و آ ﻟ ﯿ ﺴ ﺖ‬
‫ذ ى ﻧ ﻔ ﻮ ذ ‪ ،‬ﲢ ﺮ ک اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ‪ ،‬ﻋ ﺪ م ﻓ ﻘ ﺮ ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ‪. . .‬‬

‫ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﻓ ﺮ ﻣ ﻮ ﻟ ﻰ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﻃ ﺒ ﻖ آ ن ﺑ ﺸ ﻮ د ﭘﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ د ر ﭼ ﻪ‬
‫ﺷ ﺮا ﯾﻄ ﻰ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﻣ ﯿﺰ ا ن ا ز اﯾ ﻦ ﺷ ﺮ و ط ﮐ ﺎﻓ ﻰ د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر آ ن ﺷ ﺮ و ط ﻻ ز م ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﮏ اﻧﻘﻼ ب را ﺑﻪ راه اﻧﺪ ازد ﯾ ﺎ‬
‫ﻣ ﻮ ﻓﻖ ﮐ ﻨﺪ ‪ .‬اﻧﻮاع ﺗﺮ ﮐ ﯿﺐ ﻫ ﺎ از آن ﺳ ﻪ ﺷ ﺮ ط و ﻣ ﻮ ارد ى از ا ﯾﻦ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮﻋ ﻪ ﺷ ﺮو ط ﻣ ﻰ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣ ﻮﺟ ﺐ اﻧﻘﻼ ب‬
‫ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ﻧ ﺎ ﻗ ﺺ ﻣ ﺎ ا ز ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ﻋ ﻠ ﻞ ا ﻋ ﻢ ا ز ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ى ﯾ ﺎ ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ى ‪ ،‬و ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﻋ ﺪ م ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺑ ﺮ ا و ر د‬
‫ﮐ ﻢ ّ و ﮐ ﯿ ﻒ ﯾ ﺎ ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ‪ ،‬ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻫ ﻢ ﻗ ﺮ ا ر‬

‫‪38‬‬
‫ﮔﺮﻓﱳ ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎﻓﻰ ﻧﺎﻣﻰ ﺟﺰ ﻗﺮان‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎل‪ ،‬ﺷﺎﻧﺲ و ﻧﻈﺎﯾﺮ آن ﳕﻰﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﮕﯿﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻧﻘﻼب از‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى د ﯾ ﮕ ﺮ ا ز ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﻫ ﻤ ﺴ ﺎ ن ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ آ ﻧ ﭽ ﻪ آ ن ر ا ا ز ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ‬
‫ﺑ ﻐ ﺮ ﱋ ﺗ ﺮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﻣ ﻰ ﳕ ﺎ ﯾ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﭼ ﻮ ن ا ز ﺷ ﺮ و ط ﻻ ز م ‪ ،‬ﯾ ﮑ ﻰ‬
‫ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ‪ ،‬د ر ﻗ ﺮ ﯾ ﺐ ﺑ ﻪ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﻣ ﻮ ا ر د ‪ ،‬ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى د ر ﻣ ﻌ ﺮ ض ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ر اد ه و اﻣ ﮑ ﺎ ن‬
‫ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻫ ﺎ و ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ر ا د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻟ ﺬ ا ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑﻪ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى ﺑﻪ ﺷ ﺪ ت ﻧ ﺎد ر ا ﻟ ﻮ ﻗ ﻮ ع‬
‫ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى ا ز ﺗ ﮑ ﺮ ا ر ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ى ﻣ ﻨ ﻈ ﻢ د و ر ﺗ ﺮ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺮ آ و ر د ﻋ ﻠ ﻞ و ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ د ﺧ ﯿ ﻞ د ر آ ن‬
‫د ﺷ ﻮ ا ر ﺗ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ و ﻗ ﻮ ع ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى ﺟ ﺪ ى ﺗ ﺮ و ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ ﺗ ﺮ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ز‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ﺑ ﻰ ﻫ ﻤ ﺘ ﺎ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺶ ﺗ ﻘ ﺎر ن ﺑ ﺎ اﺣ ﺘﻤ ﺎل اﻧﺪ ک د ر آ ن ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺟ ﻠ ﻮ ه ﮔ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻨﻈ ﻮ ر ا ز ﺗ ﻘ ﺎر ن د ر‬
‫ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻫ ﻢ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ و ﺷ ﺮ و ﻃ ﯽ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ا م ﺑ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎﯾ ﯽ ﻋ ﻠ ﺖ ﺧ ﺎ ص ﺧ ﻮ د ر ا د ا ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﭼ ﯿ ﺪ ﻣ ﺎن ﺧ ﺎص ﯾ ﺎ ﺗ ﻘ ﺎر ن ز ﻣ ﺎﻧ ﯽ و ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﯽ آن ﻫ ﺎ ﺣ ﺴ ﺎ ب ﻧ ﺸ ﺪ ه و ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﯽ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺎس ‪ ،‬ﮐ ﻠﯿ ﻪ ا ﻓ ﺮ ا د ى ﮐ ﻪ ﭘ ﺲ ا ز ﯾ ﮏ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ و ﻗ ﻮ ع آ ن ر ا ﭘ ﯿ ﺶ ا ز آﻏ ﺎز ا ز ر و ی‬
‫ﻧ ﺸ ﺎ ﻧﻪ ﻫ ﺎ ى آ ن د ر ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ها ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ر اﺳ ﺖ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ﺣ ﺪ ﺳ ﻰ ز د ه ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﻗ ﻀ ﺎ د ر ﺳ ﺖ ا ز ﮐ ﺎ ر د ر آ ﻣ ﺪ ه‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ ر ‪ ،‬ﻋ ﻮ اﻣ ﻠ ﻰ ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د ‪ ،‬ا ﺧ ﺘ ﻼ ف ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ‪ ،‬ﻓ ﺴ ﺎد ا د ا ر ى ‪ ،‬و ا ﺑ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺑﻪ ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺘ ﻰ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ر ﻋ ﺎ ﯾ ﺎ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﯽ د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ی ‪ ،‬ر ﻫ ﺒ ﺮ ی ‪ . . .‬ﺑ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ و ﺟ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﯾﺎ ﺗﺒﯿﯿﻦ ﯾﮏ اﻧﻘﻼب واﻓﻰ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮد ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﺳﺎده ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎرى از ﺟﻮاﻣﻊ ﻟﺒﺮﯾﺰ از‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﺑ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ و ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ر ﻧ ﮕ ﻰ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻧ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ؛‬

‫ﺣ ﺘ ﻰ ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ﺗ ﺮ ى ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﻋ ﺪ م ﺗ ﻨ ﺎﺳ ﺐ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى و ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ا ﻓ ﻮ ل‬
‫ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ ﭘ ﺲ ا ز ﯾ ﮏ ﺷ ﮑ ﻮ ﻓ ﺎ ﯾ ﻰ ﺳ ﺮ ﯾ ﻊ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺼ ﻮ ل ﯾ ﮏ د و ر ه ﻓ ﻀ ﺎ ى ﻧ ﺴ ﺒ ﺘ ﺎ ً ﺑ ﺎ ز ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﭘ ﺲ ا ز‬
‫د و ر ه ا ى ﻃ ﻮ ﻻ ﻧ ﻰ ا ز ﻓ ﺸ ﺎ ر ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﺎ ت ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﺄﻣ ﻠ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﻏ ﻔ ﻠ ﺖ ا ز ﻗ ﺮ ا ن ﻣ ﯿ ﺎ ن‬
‫ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ اﺻ ﻠ ﻰ و ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﻓ ﺮ ﻋ ﻰ ﯾ ﺎ ﻋ ﻠ ﻞ ﻻ ز م و ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﻋ ﻠ ﻞ ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ‪ ،‬ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ﺗ ﺒ ﯿ ﯿ ﻦ ﲢ ﻮ ل‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺞ ﺗ ﯿ ﻠ ﯽ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺰ ﻫ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮕ ﺘ ﻮ ن ﮐ ﻪ ‪ » :‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ﺧ ﻰ ا و ﺿ ﺎ ع ﻧ ﻬ ﺎد ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺑ ﺎ ﺑ ﺮ ﺧ ﻰ ﻣ ﻘ ﺘ ﻀ ﯿ ﺎ ت ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺰ ﻣ ﺎ ن ر خ د ﻫ ﻨ ﺪ « ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﻮ ﺿ ﻊ‬
‫ﻣ ﺨ ﺘ ﺎ ر ﻣ ﺎ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻗ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻨ ﺘ ﻬ ﺎ ﺑ ﺮ اﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺗ ﻌ ﯿ ﯿ ﻦ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ د ر‬

‫‪39‬‬
‫» ا و ﺿ ﺎ ع ﻧ ﻬ ﺎ د ﻫ ﺎ ی ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ « ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﲤ ﺎ ﯾ ﻞ و ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﯾ ﯽ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ د ر ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ و ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ا ز ا ﺑ ﺰ ا ر‬
‫ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻋ ﺎﻣ ﻞ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﲢ ﻮ ل ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ر ا ﺑﻪ ﺷ ﺪ ت ﺑﻪ » ﺗ ﺼ ﺎد ف « و ا ﺑ ﺴ ﺘﻪ‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ز ﯾ ﺮ ا ﻓ ﻘ ﻂ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﯽ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً اﺳ ﺘ ﺜ ﻨ ﺎ ﺋ ﯽ ﭼ ﻮ ن د ر ﮔ ﯿ ﺮ ی د ر ﯾ ﮏ ﺟ ﻨ ﮓ ﻓ ﺮ ﺳ ﺎﯾ ﺸ ﯽ ‪ ،‬ﲢ ﻤ ﻞ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ‬
‫ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻦ ﻧ ﻈ ﺎ ﻣ ﯽ ‪ ،‬ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ی ذ ی ﻧ ﻔ ﻮ ذ ﺑ ﻮ د ن ‪ ،‬ا ز د ﺳ ﺖ د ا د ن ﻗ ﺪ ر ت و ﻗ ﺎ ﻃ ﻌﯿ ﺖ‬
‫ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ی ‪ ،‬د ﭼ ﺎر ﺷ ﺪ ن ﺑﻪ د ﻏ ﺪ ﻏ ﻪ ﻫ ﺎ ی اﺧ ﻼ ﻗ ﯽ و ‪ . . .‬ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﯾ ﮏ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ر ا ا ز ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب‬
‫ﺷ ﻮ ر ش ﻫ ﺎ ی ا و ﻟﯿ ﻪ ﯾ ﮏ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ن ﯾ ﺎ ﻣ ﻨ ﺼ ﺮ ف ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ز آ ﳓ ﺎ ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﯽ ﺑ ﻪ ﮐ ﻠ ﯽ د ﺷ ﻮ ا ر ‪،‬‬
‫ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻧ ﺎ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻠﯿ ﻪ ﻣ ﺪ ﻋ ﯿ ﺎ ﺗ ﯽ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ﮐ ﻪ ‪ :‬ﺑ ﻪ و ا ﺳ ﻂ ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻠ ﯽ ﭼ ﻮ ن ﻓ ﻘ ﺮ ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ا ﻧ ﺸ ﻘ ﺎ ق ﻓ ﺰ ا ﯾ ﻨ ﺪ ه‬
‫ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ‪ ،‬ﻋﺪم ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدی و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬اﻓﻮل ﻧﺴﺒﯽ رﻓﺎه ﭘﺲ از ﯾﮏ دوره رﺷﺪ ﺳﺮﯾﻊ‪،‬‬
‫ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ﻓ ﻀ ﺎ ی ا ر ﻋ ﺎ ب و ﺷ ﮑ ﻨ ﺠ ﻪ ‪ ،‬ا ﻓ ﻮ ل ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﯿ ﺖ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﮑ ﯿ ﻪ آ ن ﺑ ﻪ ﺣ ﺎﻣ ﯿ ﺎ ن ﺧ ﺎ ر ﺟ ﯽ ‪ ،‬ﲢ ﻤ ﯿ ﻞ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت‬
‫ﺳ ﺮ ﯾ ﻊ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﯽ ‪ ،‬ﺣ ﻀ ﻮ ر ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟﻮ ژ ی ﻣ ﺸ ﻮ ق ﺷ ﻮ ر ش و ﻣ ﻮ ارد ی ﻧﻈ ﯿﺮ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ‪ ،‬و ﻗ ﻮ ع اﻧ ﻘ ﻼ ب د ر ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ‪،‬‬
‫ر و ﺳ ﯿ ﻪ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ا ﯾ ﺮ ا ن و ‪ . . .‬ا ﯾ ﺠ ﺎ ب ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ز ر و ی ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻧ ﺸ ﺎ ﻧﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﭼ ﻨ ﺎ ن و ﻗ ﻮ ﻋ ﯽ ر ا‬
‫ﺣ ﺪ س ز د ﯾ ﺎ ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺑﻪ ﮐ ﻠ ﯽ ‪ ،‬ﺑ ﯽ اﺳ ﺎس اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺑ ﺮ ا ی د ر ک ﺑ ﻬ ﺘﺮ ا ﯾ ﻦ د ﻗ ﯿ ﻘ ﻪ ‪ ،‬ﮐ ﺎﻓ ﯽ اﺳ ﺖ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘﻪ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ‪ ،‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ و ﺟ ﻮ د ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻓ ﻮ ق ‪،‬‬

‫ﭼ ﻪ ﺗ ﻌ ﺪ ا د ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺗ ﺎ ﮐ ﻨ ﻮ ن ر و ی ﻧ ﺪ اد ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ی ﻫ ﺎ د ر ﺑ ﺎ ر ه ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻓﻬﻢ و ﺗﺒﯿﯿﻦ آن‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺧﻮد را ﺑﺮ ﺟﻮاﻣﻊ اﻧﻘﻼﺑﯽ در ﻋﺼﺮ اﻧﻘﻼب ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬در‬
‫ﺣ ﺎ ﻟ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺪ ﻻ ز م اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ﻓ ﺎ ﻗ ﺪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ د ر ﻏ ﯿ ﺮ ز ﻣ ﺎ ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﻢ‬
‫ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺷ ﻮ د ؛ ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً د ر ﻣ ﻮ ر د ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ی ﺗ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺪ ﮐ ﻤ ﯿ ﺎ ب ‪ .‬ﻗ ﻀ ﺎو ت آ ر ﻧ ﺖ د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ه ﺗ ﺄﻣ ﻞ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ا ﺳ ﺖ ‪:‬‬
‫» ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ﮐ ﻪ ﺑ ﺘ ﻮ ا ن ﻣ ﻄ ﻤ ﺌ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺴ ﻠ ﺢ ا ز ﻣ ﻘ ﺎﻣ ﺎت ﮐ ﺸ ﻮ ر ی اﻃ ﺎﻋ ﺖ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﯽ اﻣ ﮑ ﺎن و ﻗ ﻮ ع‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﻢ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ د اﺷ ﺖ ‪ .‬ﻋ ﻠ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻇ ﺎﻫ ﺮ اً ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ د ر ﻣ ﺮ ﺣ ﻠ ﻪ ﺑ ﺪ و ی ﺑ ﺎ ﺳ ﻬ ﻮ ﻟﺘ ﯽ‬
‫ﺷ ﮕ ﻔ ﺖ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ﭘﯿ ﺮ و ز ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﭘ ﺎ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎ ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ر ﺷ ﺘﻪ ﻗ ﺪ ر ت ر ا ا ز د ﺳ ﺖ ر ژ ﯾ ﻤ ﯽ ﺑ ﯿ ﺮ و ن‬
‫ﻣ ﯽ آ و ر ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ آ ﺷ ﮑ ﺎ ر ا د ﭼ ﺎ ر ا ز ﻫ ﻢ ﭘ ﺎﺷ ﯿ ﺪ ﮔ ﯽ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑﻨ ﺎﺑﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ر ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ ل ﺳ ﻘ ﻮ ط ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر‬
‫ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ د ا ﻧ ﺴ ﺖ ﻧ ﻪ ﻋ ﻠ ﺖ آ ن ‪ .‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻓ ﺎﻗ ﺪ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻟﺰ و ﻣ ﺎً ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﺑ ﻪ و ﻗ ﻮ ع ﳕ ﯽ ﭘ ﯿ ﻮ ﻧ ﺪ د ‪« .‬‬

‫آ ﯾ ﺎ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﻧﯿ ﻔ ﺘ ﺪ ؟ ا ﮔ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﳕ ﯽ ا ﻓ ﺘ ﺎد ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺮ ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﺑ ﻮ د ؟‬

‫‪40‬‬
‫ﺑ ﻪ ر ا ﺣ ﺘ ﯽ ا ﻣ ﮑ ﺎ ن د ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﻟ ﻮ ﺗ ﺮ ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ﮐ ﻮ ﺑ ﯿ ﺪ ن اﻋ ﻼ ﻣ ﯿ ﻪ ﻧ ﻮ د ﺳ ﺆ ا ل ﺑ ﺮ د ر ﮐ ﻠ ﯿ ﺴ ﺎ ی ﺷ ﻬ ﺮ ﺧ ﻮ د و‬
‫ﮐ ﭙ ﺮ ﻧ ﯿ ﮏ ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ا ﻗ ﺪ ا م ﺑ ﻪ ﻧ ﮕ ﺎ ر ش ﮐ ﺘ ﺎ ب د ر ﺑ ﺎ ر ه د و ر ا ن ا ﻓ ﻼ ک آ ﺳ ﻤ ﺎ ﻧ ﯽ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﺑ ﯿ ﻤ ﺎر ی ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ ﺣ ﺎد ﺛ ﻪ ﻧ ﺎ ﮔ ﻬ ﺎ ﻧ ﯽ‬
‫ﻓ ﻮ ت ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؛ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻗ ﺪ ر ﮐ ﻪ ا ﻣ ﮑ ﺎ ن د ا ﺷ ﺖ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﲡ ﺎ ر ت د ر ﯾ ﺎ ﯾ ﯽ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ی ﻟ ﻨ ﺪ ن د ر ﺑ ﺎ ر ﺳ ﻠ ﻮ ن ‪ ،‬و ﻧﯿ ﺰ‬
‫ﯾ ﺎ ر و ﺗﺮ د ام ‪ ،‬و ز ﻣ ﯿ ﻨﻪ ﻫ ﺎ ی ﺗ ﻮ ﺳ ﻌﻪ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﺻ ﻨ ﻌ ﺘ ﯽ ﺑﻪ ﺟ ﺎ ی ﻣ ﻨ ﭽ ﺴ ﺘ ﺮ د ر ﻟ ﯿ ﻮ ن ‪ ،‬ﻓ ﺮ اﻧ ﮑ ﻔ ﻮ ر ت ﯾ ﺎ ﭘﻨ ﺴ ﯿ ﻠ ﻮ ا ﻧﯿ ﺎ ﺻ ﻮ ر ت‬
‫ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ د ‪ ،‬و د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی د ﯾ ﮕ ﺮ ا ز و ﻗ ﺎ ﯾ ﻊ ﻫ ﻢ ﺷ ﮑ ﻞ د ﯾ ﮕ ﺮ ی ﺑﻪ ﺧ ﻮ د ﻣ ﯽ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﺎن ﭼ ﻨﯿ ﻦ‬
‫ﻣ ﯽ ﳕ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ی ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ی ﻋ ﻠ ﻤ ﯽ ‪ ،‬ﺻ ﻨ ﻌ ﺘ ﯽ ﯾ ﺎ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ د ر ﮔ ﺮ و ﭘ ﺎ ر ه ا ی‬
‫ر و ﯾ ﺪ ا د ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺳ ﺎد ﮔ ﯽ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﻧﯿ ﻔ ﺘ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﭼ ﺎ ر ﻟﺰ او ل ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﺑ ﺎج ﮐ ﺸ ﺘ ﯽ ر ا ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻣ ﻨ ﺤ ﺼ ﺮ ﺑ ﻪ‬
‫ز ﻣ ﺎن ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ز ﻣ ﺎن ﺻ ﻠ ﺢ ﺗ ﺴ ﺮ ی ﳕ ﯽ د ا د ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺬ ﻫ ﺐ ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﮑ ﻦ ر ا ﺑ ﻪ ا ﺳ ﮑ ﺎ ﺗ ﻠ ﻨ ﺪ ی ﻫ ﺎ ا ﻟ ﺰ ام ﳕ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪،‬‬
‫اﺣﺘﻤﺎل زﯾﺎدی وﺟﻮد داﺷﺖ ﮐﻪ ﺟﻨﮓ ‪ ۱۶۴۲‬ﻣﯿﺎن ﺷﺎه و ﭘﺎرﳌﺎن ﺻﻮرت ﻧﮕﯿﺮد‪ ،‬و اﮔﺮ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﺬﻫﺒﯽ‬
‫ﭘ ﯿ ﻮ ر ﯾ ﱳ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﻣ ﺎد ی ز ﻣ ﯿ ﻦ د ا ر ا ن و ﺑ ﺎ ز ر ﮔ ﺎ ﻧ ﺎ ن ﻫ ﻢ ﺳ ﻮ ﳕ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ د ر ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﻫ ﻢ ﻣ ﺜ ﻞ ا ﺳ ﭙ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ‪،‬‬
‫ﻓﺮاﻧﺴﻪ و آﳌﺎن‪ ،‬ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻣﺤﻠﯽ و اﯾﺎﻟﺘﯽ ﻗﺪرت و وﺣﺪت ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻠﯽ را ﺗﻀﻌﯿﻒ ﻣﯽﮐﺮد‪،‬اﺣﺘﻤﺎل زﯾﺎدی‬
‫و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺮ و ز ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻨ ﮓ ﭘ ﺎ د ﺷ ﺎ ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﻧ ﻪ ﭘ ﺎ ر ﳌ ﺎ ن ؛ و ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺗﯿ ﺐ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﻫ ﻢ ﻣ ﻨ ﺘ ﻔ ﯽ‬
‫ﻣ ﯽ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻧ ﻈ ﯿ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺷ ﺮ ﻃ ﯿ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﮐ ﺎذ ب ا ﳌ ﻘ ﺪ م ر ا ر ا ﺟ ﻊ ﺑ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﻫ ﻢ ﻣﯽ ﺗ ﻮ ان ﺑﺮ ﺷ ﻤ ﺮ د ‪ :‬ا ﮔ ﺮ ﻟ ﻮ ﯾ ﯽ‬
‫ﺷ ﺎ ﻧ ﺰ د ﻫ ﻢ ﻣ ﺘ ﺤ ﻤ ﻞ ﮐ ﺴ ﺮ ی ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ ﻧ ﺎ ﺷ ﯽ ا ز ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ی ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ا ﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت و زﯾ ﺮ ا ن‬
‫ﻣ ﺎﻟ ﯿ ﻪ ا و ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺐ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﺎ ز ی ﺑ ﻪ ﺻ ﺪ و ر ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ن ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ ا ﺗ ﺎ ژ ﻧ ﺮ ا ل ) ﻣ ﺠ ﺎ ﻟ ﺲ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ت ﺳ ﻪﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ( ﳕ ﯽ ا ﻓ ﺘ ﺎد ‪ ،‬و‬
‫ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻨ ﺪ ﻧ ﻔ ﺮ ا ز ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ ر و ﺣ ﺎ ﻧ ﯿ ﻮ ن د ر ﯾ ﮏ ﻋ ﻤ ﻞ ﳕ ﺎ د ﯾ ﻦ ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺎ ﻧﻪ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺳ ﻪ ﻧ ﭙ ﯿ ﻮ ﺳ ﺘﻪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و‬
‫ا ﮔ ﺮ ﯾ ﮏ ﺑ ﺎ ﻧ ﮑ ﺪ ا ر ﭘ ﺎ ر ﯾ ﺴ ﯽ ﺑ ﻪ ﲡ ﻬ ﯿ ﺰ ﻣ ﺎ ﻟ ﯽ و ﻧ ﻈ ﺎ ﻣ ﯽ ﻋ ﻨ ﺎ ﺻ ﺮ ﻃ ﺒ ﻘﻪ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ا ﻗ ﺪ ا م ﻧ ﮑ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺳ ﺘ ﯿ ﻞ ﻓ ﺘ ﺢ‬
‫ﳕ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺎ ر ی آ ﻧ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺖ ا ﺗ ﺮ ﯾ ﺸ ﯽ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺷ ﺎ ه د ر د و ر ا ن ﲢ ﺖ ا ﳊ ﻔ ﻆ ﺑ ﻮ د ن ﺑ ﺎ ا و ا ﻗ ﺪ ام ﺑ ﻪ ﻓ ﺮ ا ر ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ی‬
‫ا ﺗ ﺮ ﯾ ﺶ ﳕ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺪ ا م ا ﻋ ﺪ ا م ﳕﯽ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ی ﺑ ﻪ ﻧ ﺎ م ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﻫ ﻢ‬
‫ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ﳕ ﯽ آﻣ ﺪ ‪.‬‬

‫ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﭘﯿﺪا اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﻈﻮر از ذﮐﺮ ﻣﻮارد ﻓﻮق اﯾﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ‪ ،‬در ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺳﺎدهاﻧﮕﺎراﻧﻪ‪ ،‬ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫ﺑ ﺮ ﺷ ﻤ ﺮ د ه ر ا ﻋ ﻠ ﻞ اﺻ ﻠ ﯽ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﺎ ت ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﺑ ﺪ ا ﻧ ﯿ ﻢ ؛ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ا ی ا ز ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ و ﻋ ﻠ ﻞ ر ﯾ ﺸ ﻪ د ا ر و ﺑ ﻌ ﻀ ﺎ ً‬
‫ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﯽ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ی ‪ ،‬ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﯽ ‪ ،‬ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﯽ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯽ د ر ﮐ ﺎ ر ا ﯾ ﻦ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ﮐ ﺎ ر ﺳ ﺎ ز ی‬
‫ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ) اﻣ ﺎ ﯾ ﯽ ﺑ ﻪ ﻏ ﺎ ﯾ ﺖ ﻣ ﻬ ﻢ ( او ﻻ ً ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﯽ ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ د ﯾ ﮕ ﺮ ﻫ ﻢ ﮐ ﻤ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ و ﻟ ﯽ‬

‫‪41‬‬
‫ﺑﻪ اﻧﻘﻼب ﻣﻨﺠﺮ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺛﺎﻧﯿﺎً‪ ،‬ﺗﮏ ﺗﮏ ﻋﻠﻞ و ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺬﮐﻮر اﮔﺮ ﻣﻌﻠﻮل رﯾﺸﻪﻫﺎی ﺧﺎص ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺧﻮد‬
‫ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ﻫ ﻢ ز ﻣ ﺎن ﺷ ﺪ ن آ ن ﻫ ﺎ ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ا ز ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ﺗ ﺼ ﺎ د ف ﺑ ﺮ ﮐ ﻨ ﺎ ر ﺑ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫د ر ﺑ ﺎ ر ه ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺳ ﺆ ا ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻃ ﺮ ح ا ﺳ ﺖ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ :‬آ ﯾ ﺎ ا ﯾ ﻦ‬

‫و ا ﻗ ﻌ ﻪ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﺟ ﺘ ﻨ ﺎ ب ا ز آ ن ا ﻣ ﮑ ﺎن د اﺷ ﺖ ؟ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن ﺑﻪ د و ﺻ ﻮ ر ت اﻣ ﮑ ﺎن‬
‫ا ﺟ ﺘ ﻨ ﺎ ب د ا ﺷ ﺖ ‪ :‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﻌ ﻀ ﯽ ا ز ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﺎ ت آ ن ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﳕ ﯽ ا ﻓ ﺘ ﺎد ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ‪ ،‬د ر ﺻ ﻮ ر ت و ﻗ ﻮ ع ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺷ ﻮ ر ش ﻧ ﺎﺷ ﯽ‬
‫ا ز آ ن ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ﺑ ﯽ ﺑ ﺎ ﮐ ﻔ ﺎ ﯾ ﺖ ا ﳓ ﺎم ﻣ ﯽ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﯿ ﻼ ﻧ ﻰ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﳊ ﻈ ﺎ ت ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ‬
‫ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ى ﺑ ﺮ ﺷ ﻤ ﺮ د ﮐ ﻪ د ر آ ن ا ﮔ ﺮ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﺑ ﺎ ز ﯾ ﮕ ﺮ ان ﻋ ﺎﻟ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻤ ﻰ ﻣ ﺘ ﻔ ﺎ و ت ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﮔ ﺎه ﺣ ﺘ ﻰ‬
‫ا ﮔ ﺮ ﻫ ﻤ ﺎن ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ر ا ﭼ ﻨ ﺪ ﻣ ﺎ ه ز و د ﺗ ﺮ ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ ﺣ ﻠ ﻪ ى اﺟ ﺮ ا د ر ﻣ ﻰ آ و ر د ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﮐ ﻪ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﺟ ﺘ ﻨ ﺎ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪.‬‬
‫ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﺑ ﺎ ر ز ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺼ ﺎ د ﯾ ﻖ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﳊ ﻈ ﺎ ت ‪ ،‬ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﭼ ﺎ پ ﻣ ﻘ ﺎ ﻟ ﻪ ا ى ﺑ ﻪ ﻧ ﺎ م » ا ﯾ ﺮ ا ن و ا ﻣ ﭙ ﺮﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺳ ﺮ خ و‬
‫ﺳﯿﺎه« ﺑﻮد ﮐﻪ در ﻫﻔﺪﻫﻢ دىﻣﺎه ‪ ۱۳۵۶‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ‪ «.‬اﯾﻦ ﺳﯿﺎﻫﻪ را ﻣﯽﺗﻮان ﺗﻄﻮﯾﻞ ﮐﺮد‪ .‬ﺣﻮادث‬
‫ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ی ا ز ا ﯾ ﻦ د ﺳ ﺖ ر ا ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ان ﺑﺮ ﺷ ﻤ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺳ ﺎد ﮔ ﯽ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﻧﯿ ﻔ ﺘ ﺪ و ز ﻣ ﯿ ﻨﻪ ﺳ ﺎز ﲢ ﺮ ﯾ ﮏ و‬
‫ﺗ ﺸ ﻮ ﯾ ﺶ ﻧ ﺸ ﻮ د ‪ .‬ا ر ا ﺋ ﻪ ﻻ ﯾ ﺤ ﻪ ا ﳓ ﻤ ﻦ ﻫ ﺎ ی ا ﯾ ﺎ ﻟ ﺘ ﯽ و و ﻻ ﯾ ﺘ ﯽ ‪ ،‬ﺧ ﻄ ﺎ ﺑ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﺗ ﻨ ﺪ ﺷ ﺎه د ر ﮐ ﺮ ﻣ ﺎ ن و ﻗ ﻢ ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﻠ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﻣ ﺪ ر ﺳ ﻪ ﻓ ﯿ ﻀ ﯿ ﻪ ‪ ،‬اﺟ ﺮ ا ی ﺟ ﺸ ﻦ ﻫ ﺎ ی د و ﻫ ﺰ ا ر و ﭘ ﺎ ﻧ ﺼ ﺪ ﻣ ﯿ ﻦ ﺳ ﺎ ﻟ ﮕ ﺮ د ﭘ ﺎ د ﺷ ﺎ ﻫ ﯽ ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﻢ ﻫ ﺠ ﺮ ی ‪،‬‬
‫ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻤ ﺎ ت ﺑ ﺮ ﻧ ﺎ ﻣ ﻪ و ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ ا ی ﻧ ﺸ ﺴ ﺖ ر ا ﻣ ﺴ ﺮ ‪ ،‬ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﺣ ﺰ ب ر ﺳ ﺘ ﺎ ﺧ ﯿ ﺰ ‪ ،‬ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻗ ﺮ ا ر د ا د ن اﺻ ﻨ ﺎ ف ﺑ ﻪ ﺟ ﺮ م‬
‫ﮔﺮانﻓﺮوﺷﯽ؛ ﭼﺎپ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﺎﻣﺒﺮده در روزﻧﺎﻣﻪ اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬ﮐﺸﱳ ﭼﻨﺪ ﺗﻈﺎﻫﺮﮐﻨﻨﺪه در آﺷﻮب ﻧﻮزده دی‬
‫ﻗ ﻢ ‪ ،‬اﻋ ﻼ م ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯽ د ر اﺻ ﻔ ﻬ ﺎن ‪ ،‬و ‪ . . .‬؛‬

‫ا ﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﻣ ﻮ ا ر د ی ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻤ ﺎ ﺗ ﯽ ﺑ ﺴ ﺘ ﮕ ﯽ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﯽ د ر ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ی‬
‫ر ژ ﯾ ﻢ ﭘ ﯿ ﺸ ﯿ ﻦ و ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ ض ﺛ ﺒ ﺎ ت ا و ﺻ ﺎ ف اﺻ ﻠ ﯽ آ ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺳ ﺎ د ﮔ ﯽ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ن‬
‫ﻓ ﺮ ا ﺗ ﺮ ر ﻓ ﺖ و ﺑ ﺮ ﻣ ﻮ ا ر د ی ا ﻧ ﮕ ﺸ ﺖ ﻧ ﻬ ﺎ د ﮐ ﻪ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﺳ ﺎد ه ﯾ ﮏ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ و ﺟ ﻮ د ا ﯾ ﻦ ‪،‬‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬دﺳﺖ ﮐﻢ در آن زﻣﺎن ﺧﺎص‪ ،‬روی ﻧﺪﻫﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً‪ ،‬اﮔﺮ ﻃﺒﻊ ﺗﺎ اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ آﺗﺸﯿﻦﻣﺰاج و‬
‫ﺳ ﺮ ﮐ ﺶ ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﯽ ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ ﯾ ﮏ ﺣ ﺎد ﺛﻪ ﺑﻪ ر اه د ﯾ ﮕ ﺮ ی ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً و ر ز ش ‪ ،‬ﻣ ﯽ ا ﻓ ﺘ ﺎد ؛ ﯾ ﺎ ﺻ ﺎ ﺣ ﺐ ﻧ ﮕ ﺎ ﻫ ﯽ‬
‫آنﻗﺪر ﻧﺎﻓﺬ و زﺑﺎﻧﯽ آﻧﭽﻨﺎن ﺑُﺮﻧﺪه ﳕﯽﺷﺪ؛ ﯾﺎ در ﺳﻔﺮ ﺑﻪ اروﭘﺎ‪ ،‬ﺑﻪﺟﺎی ﺳﺎرﺗﺮ‪،‬ﲢﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ و ﺗﺮﺑﯿﺖ رﻗﯿﺐ او‪،‬‬
‫ر ﯾ ﻤ ﻮ ن آ ر و ن ‪ ،‬ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﯽ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ؛ ﯾ ﺎ ا ﯾ ﺴ ﺖ ﻗ ﻠ ﺒ ﯽ ا و د ر ﻟ ﻨ ﺪ ن ‪ ،‬ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺸ ﺖ ﺑ ﻪ اﯾ ﺮ ا ن د ر ﭘ ﺎ ر ﯾ ﺲ ر خ ﻣ ﯽ د ا د ؛‬

‫‪42‬‬
‫ﯾ ﺎ ﺳ ﺎ د ه ﺗ ﺮ ا ز ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻗ ﺒ ﻞ ا ز آ ن ﮐ ﻪ ذ ر ه ا ی ا ز ا ن ﻫ ﻤ ﻪ اﺳ ﺘ ﻌ ﺪ اد آﺷ ﮑ ﺎ ر ﺷ ﻮ د ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ ﯾ ﮏ ﺗ ﺼ ﺎ د ف ر ا ﻧ ﻨ ﺪ ﮔ ﯽ ‪،‬‬
‫ﯾ ﺎ ﺳ ﻘ ﻮ ط ا ز ﯾ ﮏ ﺑ ﻠﻨ ﺪ ی ‪ ،‬ﯾ ﺎ ا ﺑ ﺘ ﻼ ﺑﻪ ﯾ ﮏ ﺑ ﯿ ﻤ ﺎ ر ی ﺳ ﺎ ر ی ﯾ ﺎ ‪ . . .‬ﺗ ﻠ ﻒ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ؛ ﯾ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت‬
‫ﺑ ﻮ د ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻣ ﺘ ﻘ ﺎر ن ﺑ ﺎ ﺣ ﻮ اد ﺛ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﻮ د ﳕ ﯽ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺸ ﺎﺑ ﻬ ﯽ ر اﺟ ﻊ ﺑﻪ ﺷ ﺨ ﺼ ﯿﺖ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺆ ﺛ ﺮ ی ﭼ ﻮ ن‬
‫آ ل ا ﺣ ﻤ ﺪ و آ ﯾ ﺖ ا ﻟ ﻠ ﻪ ﺧ ﻤ ﯿ ﻨ ﯽ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻃ ﺮ ح ا ﺳ ﺖ ؛ ﺳ ﻪ ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ اﺻ ﻠ ﯽ ﮐ ﻪ ﺗ ﻘ ﺎ ر ن ز ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ آ ن ﻫ ﺎ ﺗ ﺄ ﺛ ﯿ ﺮ‬
‫ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ی د ر و ﻗ ﻮ ع ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن د اﺷ ﺖ ‪ .‬ا ﻓ ﺰ و د ن د و ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ﺧ ﺎ ر ﺟ ﯽ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﯿ ﺎ ﻫ ﻪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﮐ ﺎ ر ﺗ ﺮ و‬
‫ژ ﯾ ﺴ ﮑ ﺎ ر د ﺳ ﱳ ﺑ ﺮ ا ی ا ﻫ ﻞ ﻓ ﻦ ﺗ ﻌ ﺠ ﺒ ﯽ ﺑ ﺮ ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺨ ﺖ ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ ر و ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ د و ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮑ ﯽ ﺑ ﺎ اﻋ ﻤ ﺎ ل‬
‫ﻓ ﺸ ﺎ ر ﺑ ﺮ ر ﺋ ﯿ ﺲ ر ژ ﯾ ﻢ ﺳ ﺎﺑﻖ و د ﯾ ﮕ ﺮ ی ﺑ ﺎ ا ﯾ ﺠ ﺎد ﺗ ﺴ ﻬ ﯿ ﻼ ت ﺑ ﺮ ا ی ر ﻫ ﺒﺮ ی ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺶ ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ی ﺑ ﺮ‬
‫آ ﻧ ﭽ ﻪ ﭘﯿ ﺶ آﻣ ﺪ د اﺷ ﺘﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﺻ ﺮ ف ﮐ ﺎر ﮔ ﺰار ان اﻧﺴ ﺎﻧ ﯽ ﻧﺒﻮ د ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﺑﺴ ﯿ ﺎر ی ا ز ز ﻣ ﯿﻨﻪ ﻫ ﺎی ﻋ ﯿﻨ ﯽ آن ﻫ ﻢ‬

‫ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﻣ ﺸ ﻤ ﻮ ل ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺑ ﺮ آو ر د ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ی ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﺎ ر ه آ ن ﺑ ﺘ ﻮ ا ن ﮔ ﻔ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ی ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﺑ ﺮ و ز آ ن‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑﻪ ﺷ ﮑ ﻠ ﯽ د ﯾ ﮕ ﺮ ﯾ ﺎ د ر ز ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ ﻗ ﺪ ر ی د ﯾ ﺮ ﺗ ﺮ ﯾ ﺎ ز و د ﺗﺮ ﻣ ﺘ ﺤ ﻘ ﻖ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﺑﻪ و ﻗ ﻮ ع ﳕ ﯽ ﭘ ﯿ ﻮ ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ا ﮔ ﺮ ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ ﻧ ﻔ ﺖ د ر ا و ا ﺧ ﺮ د ﻫ ﻪ ﭼ ﻬ ﻞ و ﺑ ﻪ ﺧ ﺼ ﻮ ص ا و ا ﺋ ﻞ د ﻫ ﻪ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه ﭼ ﻨ ﺪ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﳕ ﯽ ﺷ ﺪ ؛ ا ﮔ ﺮ ﻧ ﺮ خ ر ﺷ ﺪ‬
‫آﻣﻮزش ﭼﻨﺎن ﻧﺒﻮد ﮐﻪ از ‪ ۳۲‬ﺗﺎ ‪ ۵۷‬ﺑﺎﺳﻮادی از ‪ ۱۵‬درﺻﺪ ﺑﻪ ‪ ۴۵‬درﺻﺪ ﺑﺮﺳﺪ؛ اﮔﺮ ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺷ ﻮ ر و ی و ﻋ ﺮ ا ق ر ژ ﯾ ﻢ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﻧ ﺪ اﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ آ ن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ا ﯾ ﺮ ا ن ر ا ﺑﻪ ﺧ ﺮ ﯾ ﺪ ا ﻧ ﺒ ﻮ ه ا ﺳ ﻠ ﺤ ﻪ و ا د ا ر د ؛ ا ﮔ ﺮ ﺗ ﺮ ا ﮐ ﻢ‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻌ ﺪ ا د ﻫ ﺎ ی ﺟ ﻐ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ی ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ و ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی ا ﯾ ﺮ ا ن د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﮔ ﺮ ا ی ﺷ ﺎ ه ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺘ ﯽ ﳕ ﯽ ر ﻓ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ا ﯾ ﺎﻻ ت ﻣ ﺘ ﺤ ﺪ ه ر ا از ﻇ ﻬ ﻮ ر ﯾ ﮏ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﻨﻄ ﻘﻪ ا ی ﺑﯿﻤ ﻨﺎک ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ا ﮔ ﺮ ا ر و ﭘ ﺎ ﻣ ﻨﺎﺑﻌ ﯽ د اﺷ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻮ ر د آ ﯾﻨ ﺪ ه‬
‫ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ ا ﻧ ﺮ ژ ی ﻓ ﺴ ﯿ ﻠ ﯽ د ﻏ ﺪ ﻏ ﻪ ﻣ ﻨ ﺪ ﳕ ﯽ ﺷ ﺪ ؛ ا ﮔ ﺮ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ا ﯾ ﺮ ا ن اﺳ ﺘﻌ ﺪ اد ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ی ﺑ ﺮ ا ی ﺟ ﺬ ب ﺗ ﺒ ﻠﯿﻐ ﺎ ت ﺣ ﺰ ب‬
‫ﺗ ﻮ د ه د اﺷ ﺖ ؛ ا ﮔ ﺮ ‪ . . .‬؛‬

‫اﻣ ﺎ آ ﯾ ﺎ ﻣ ﻮ ا ر د ﺳ ﻪ ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ا ی ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ آ ﻣ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ا ﺗ ﺨ ﺎذ ﭘ ﺎ ر ه ا ی ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻇ ﻬ ﻮ ر ﺑ ﻌ ﻀ ﯽ ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ‪،‬‬

‫و و ﺟ ﻮ د ﺑ ﺮ ﺧ ﯽ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﻋ ﯿ ﻨ ﯽ ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﮕ ﯽ ﻣ ﺸ ﻮ ق ﲢ ﻮ ل ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑﯽ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑﺮ ا ی ﲢ ﻘ ﻖ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﲢ ﻮ ﻟ ﯽ ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ‬
‫ﺑ ﻮ د ؟ ﺑﻪ ﻫ ﯿ ﭻ و ﺟ ﻪ ‪.‬‬

‫‪43‬‬
‫د ر ﺑ ﺎ ر ه ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﲢ ﻮ ل ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﺑﻪ ﭼ ﻪ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﯾ ﺎ ﻻ ز ﻣ ﻰ ﺑ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ د ا ر د ‪ ،‬اﺷ ﺎر ه ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ‬
‫ﻋ ﺎﻣ ﻞ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ د ر ﻏ ﯿ ﺎ ب آ ن ﻫ ﯿ ﭻ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﺑ ﻪ ﻣ ﻮ ﻓ ﻘ ﯿ ﺖ ﳕ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ .‬د ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه و‬
‫ﮔ ﺎ ه ﻣ ﺘ ﻐ ﯿ ﺮ ى د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ د ا ر د ﮐ ﻪ ﺗ ﻌ ﯿ ﯿ ﻦ ﮐ ﺮ د ن آ ن ﻫ ﺎ ﭼ ﻨ ﺪ ا ن آ ﺳ ﺎ ن ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬و ﻟ ﻰ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﻫ ﻤ ﻪ ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ‬
‫ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ﯾ ﮏ ﻋ ﺎﻣ ﻞ ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﻧ ﺒ ﺎ ﺷ ﺪ ﻗ ﻄ ﻌ ﺎ ً آ ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﻪ ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﳕ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ :‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ د ر‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ا ز ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ن ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﯾ ﺎ ‪ ،‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﯾ ﯽ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ آ ن ر ا ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﲤ ﺎ م ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ‬
‫ﺑ ﻼ اﺳ ﺘ ﺜ ﻨ ﺎء ا ز ا ﯾ ﻦ ﺷ ﺮ ط ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﻠ ﺖ آ ن ﻫ ﻢ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺷ ﺮ ط ا و ﻟ ﯿ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﻣ ﯿ ﻞ ﺑﻪ‬
‫ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﺷ ﮑ ﻨ ﻰ ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬ﺛﺮ و ت ‪ ،‬ﻣ ﻨﺰ ﻟﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﮐ ﺴ ﺐ ﻟ ﺬ ت ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺎﺑ ﯿ ﺶ ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ و د ر ﻫ ﻤ ﻪ ﺟ ﺎ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﺑ ﻮ د ه‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ و ﯾ ﮋ ه ﺑ ﺎ ﺗ ﺴ ﻠ ﻂ ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎن ر و ﺷ ﻨ ﻔﮑ ﺮ ی د و آ ﻟ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻋ ﺼ ﺮ ﻣ ﺪ ر ن ﻣ ﯿ ﻞ ﺑﻪ ﺳ ﺎﺧ ﺖ ﺷ ﮑ ﻨ ﻰ ﻗ ﺪ ر ت و‬
‫ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ ﯾ ﺎ ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر د ﯾ ﮕ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﻟ ﺬ ت د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻣ ﻘ ﺎﻃ ﻊ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ و د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺟ ﻐ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ‬
‫ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻋ ﻠﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻰ ر ﻏ ﻢ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﺑ ﻮ د ن آ ن ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﺎ ت ‪ ،‬ﳕ ﻰ ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﺻ ﻮ ر ت‬
‫ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ ‪ ،‬ﻫ ﻢ ﺑ ﻨ ﺎ د ا ﺷ ﺘ ﻪ و ﻫ ﻢ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻋ ﻠﯿ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﲢ ﺮ ﮐ ﺎ ﺗ ﯽ ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫ﻃ ﻮ ر ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ا ز ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻧ ﺪ ر ﺗ ﺎ ً ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﯽ ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻣ ﯽ آ ﻣ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ و ا ﮐ ﻨ ﺸ ﻰ ﻣ ﻘ ﺪ و ر ﯾ ﺎ‬
‫ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﻧ ﺒ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬و ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ‪ -‬ﺑ ﻪ ﻓ ﺮ ض و ﺟ ﻮ د ﺳ ﺎ ﯾ ﺮ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻣ ﺴ ﺎ ﻋ ﺪ ‪ -‬د ر ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻓ ﺮ ﺟ ﻪ ﻫ ﺎ ر و ی ﻣ ﯽ د ا د ه‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﭘ ﮋ و ﻫ ﺎ ن ا ﺷ ﺎ ر ه ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎً د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ا ﻓ ﺘ ﺎد ه اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻗ ﺒ ﻞ ا ز آ ن د ﭼ ﺎ ر ﯾ ﮏ ﺟ ﻨ ﮓ ﻓ ﺮ ﺳ ﺎﯾ ﺸ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯽ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ و ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ﻗ ﺪ ر ت‬
‫اﻋ ﻤ ﺎ ل ﻧ ﻔ ﻮ ذ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ و ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ا ﻣ ﻨﯿ ﺘ ﻰ آ ن د ﭼ ﺎ ر ﻓ ﺘ ﻮ ر ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ؛ ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ آ ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ر و ﺳ ﯿ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر‬
‫د و ر ان ﺿ ﻌ ﻒ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ر و ﻣ ﺎ ﻧ ﻒ ﭘ ﺲ ا ز ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ا ز ژ ا ﭘ ﻦ ﺷ ﮑ ﻞ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﭼ ﯿ ﻦ ﻧ ﯿ ﺰ ﻣ ﺼ ﺪ ا ق ﲤ ﺎم‬
‫ﻋ ﯿ ﺎ ر ى ا ز اﯾ ﻦ ﻗ ﺎﻋ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎن و ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﻧ ﯿ ﺰ ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑﻪ آ ﻓ ﺖ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯽ د ﭼ ﺎ ر ﻧ ﯿ ﺎﻣ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ‬
‫ﻫ ﺮ د و ﭘ ﯿ ﺶ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ی ﺧ ﻮ د د ر ﮔ ﯿ ﺮ ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ی ﻓ ﺮ ﺳ ﺎ ﯾ ﺸ ﯽ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻫ ﺎ ی ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی آ ن ﻧ ﻪ ﻓ ﻘ ﻂ‬
‫د ر ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺨ ﱳ ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬د ر ﻧ ﺎﺗ ﻮ ان ﮐ ﺮ د ن د و ﻟ ﺖ ا ز ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل آ ن ﻫ ﺎ ﺗ ﺄ ﺛﯿ ﺮ د اﺷ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﺎ ر ﻟﺰ او ل‬
‫و ﻟ ﻮ ﯾ ﯽ ﺷ ﺎﻧﺰ د ﻫ ﻢ ﻫ ﺮ د و د ر ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ ﻧ ﺎ ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ ﻫ ﺎ ﮐ ﻢ ﺗ ﻮ ان ﻇ ﺎﻫ ﺮ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﺮ ا ن د ر آﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻧ ﻪ د ﭼ ﺎ ر ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯽ ﺑ ﻮ د و ﻧ ﻪ ﻓ ﺮ ﺳ ﻮ د ه ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ﺟ ﻨ ﮕ ﯽ ‪ ،‬ﺑ ﺎ و ﺟ ﻮ د ا ﯾ ﻦ ‪،‬‬
‫د ر ﺿ ﻌ ﯿ ﻒ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ﺷ ﺪ ن د و ﻟ ﺖ ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﻧ ﺎ ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ﻣ ﻮ ا ر د ﻓ ﻮ ق ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﺘﻐ ﯿ ﺮ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ ‪،‬‬
‫د ر ا ﯾ ﻦ ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ﻋ ﻠ ّﯽ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﮐ ﺎ ر ا ﯾ ﯽ د و ﻟ ﺖ د ر ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب ﻣ ﺆ ﺛ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﻪ د ر ﮔ ﯿ ﺮ ﺑ ﻮ د ن آ ن د ر ﺟ ﻨ ﮓ ؛ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯽ‬

‫‪44‬‬
‫ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻮ ر ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ی ﻧ ﺎﺷ ﯽ ا ز ﺟ ﻨ ﮓ ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﻐﯿ ﺮ ﻫ ﺎ ی و ا ﺳ ﻄ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﺻ ﻮ ر ت ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﺷ ﺪ ن ﺑﻪ ﻧ ﺎﮐ ﺎ ر ا ﯾ ﯽ د ر‬
‫ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب ‪ ،‬ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ﻋ ﺎﻣ ﻞ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ اﯾ ﻦ ﻧ ﺎﮐ ﺎ ر ا ﻳ ﯽ ﺗ ﻮ ﺳ ﻂ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ د ﯾ ﮕ ﺮ ی ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﺎز ی‬
‫ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺪ و ن ﻋ ﺒ ﻮ ر ا ز ﻣ ﺮ ﺣ ﻠ ﻪ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯽ ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻮ ر ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ی ﻧ ﺎﺷ ﯽ ا ز ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﻢ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﳑ ﮑ ﻦ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ‬
‫ﺑ ﻮ د ؛ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺑ ﻪ ﻋ ﻠ ﻞ ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ى ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً ﺳ ﺴ ﺖ ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ى ﯾ ﺎ ر ﺋ ﻮ ف ﺑ ﻮ د ن ﺷ ﺨ ﺺ ﺣ ﺎﮐ ﻢ ‪،‬‬
‫ﺻ ﻼ ﺣ ﺪ ﯾ ﺪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺣ ﺎﻣ ﯿ ﺎن ﯾ ﺎ ﻣ ﺸ ﺎو ر ان او ‪ ،‬ﯾ ﺎ ‪ . . .‬د ر اﻋ ﻤ ﺎ ل ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ د ﭼ ﺎ ر ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ ا ﺑ ﺰ ا ر د ا ر د و‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺮ د ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ آ ن د ﭼ ﺎ ر ﺗ ﺮ دﯾ ﺪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن ﻣ ﺼ ﺪ ا ق‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﮐ ﻠ ﯽ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﻏ ﯿ ﺎ ب ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻠ ﯽ ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﺟ ﻨ ﮓ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺶ و ر و ش ﺑ ﺎ ﻻ ﺗ ﺮﯾ ﻦ ﻣ ﻘ ﺎ م ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ د ر ﯾ ﮏ‬
‫ﺣﮑﻮﻣﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﮐﺎراﻣﺪی ﺳﺮﮐﻮب ﲢﺮک اﻧﻘﻼﺑﯽ ﻧﻘﺶ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﺑﺎره ﯾﮏ داده ﺗﺎرﯾﺨﯽ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ روﺷﻨﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﻋَﻠَﻢ در ﻣﻮرد ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن اﺻﻼﺣﺎت ﺷﺎه ﻣﻰﻧﻮﯾﺴﺪ‪» :‬روﯾﺎروﯾﻰ در ‪۱۵‬‬
‫ﺧﺮداد ‪ ۱۳۴۲‬ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻗﯿﺎم ﻋﻤﻮﻣﻰ در ﻋﺮض ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎ ﺑﻰرﺣﻤﻰ ﺑﻪ ﺧﺎک و ﺧﻮن ﮐﺸﯿﺪه ﺷﺪ‬
‫و ﺗ ﺎ ﭼ ﻨ ﺪ ﺳ ﺎ ل ﺑ ﻌ ﺪ ﻫ ﯿ ﭻ ﻧ ﯿ ﺮ و ى ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻒ ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎن ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ا ى ﻧ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ر ژ ﯾ ﻢ ﺷ ﺎه ﺳ ﺮ ﺑ ﻠﻨ ﺪ ﮐ ﻨ ﺪ ‪« .‬‬
‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ﭘ ﺎ ﻧ ﺰ د ه ﺧ ﺮ د ا د ر ا ﲤ ﺮﯾ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﺳ ﻼ ﻣ ﻰ ﻗ ﻠ ﻤ ﺪ ا د ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ا ﺳ ﺎﺳ ﯽ د ا ر م ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ف‬
‫د ر ﺳ ﺖ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓ ﺮ ض ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ش ا ﯾ ﻦ ﲤ ﺜ ﯿ ﻞ ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ﻣ ﺴ ﻠ ﻢ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺷ ﺎه د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﻋ ﻤ ﻠ ﯿ ﺎ ت‬
‫اﺻ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﺑﻪ ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﻣ ﺎ ﻧ ﻮ ر ﲤ ﺮ ﯾ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ﺷ ﺪ ت ﻋ ﻤ ﻞ ﺑ ﻪ ﺧ ﺮ ج ﻧ ﺪ ا د ‪.‬‬

‫ﮐ ﯿ ﺴ ﯿ ﻨ ﺠ ﺮ د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ه اﻇ ﻬ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ » :‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن د ر آﻏ ﺎ ز ﺷ ﻮ ر ش ﺑ ﯽ ﻫ ﺪ ﻓ ﯽ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﻬ ﺎ ر‬
‫ﮐ ﺮ د ن آ ن ﺑ ﺎ ا ﺗ ﺨ ﺎ ذ ﯾ ﮏ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﺻ ﺤ ﯿ ﺢ و ﻋ ﺎ ﻗ ﻼ ﻧ ﻪ اﻣ ﮑ ﺎ ن ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﯿ ﺪ ؛ آ ﻧ ﭽ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺷ ﻮ ر ش ر ا ﺑ ﻪ‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﺪ ل ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ا ﻫ ﻤ ﺎ ل و ﺿ ﻌ ﻒ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﮐ ﺎ ر ﺗ ﺮ و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻧ ﺎ ﭘ ﺨ ﺘﻪ و ا ﺷ ﻨ ﮕ ﱳ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ه ر ا د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻠ ﻪ‬
‫ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺤ ﺮ ا ن د ﭼ ﺎ ر ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ و ﺗ ﺰ ﻟ ﺰ ل ﮐ ﺮ د ‪ « .‬ﯾ ﮏ ﺻ ﺎ ﺣ ﺐ ﻧ ﻈ ﺮ اﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﯽ د ر ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺼ ﻮ ص ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﻣ ﻦ‬
‫ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ی ﻧ ﺪ ا ر م ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺷ ﺎه د ر ﻣ ﺮ اﺣ ﻞ او ﻟ ﯿ ﻪ ﺑ ﺎ ا ر ا د ه ﻗ ﻮ ی ﻋ ﻤ ﻞ ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ر ﺗ ﺶ ﻧﯿ ﺮ و ﻣ ﻨ ﺪ و ﻣ ﻨ ﻀ ﺒ ﻄ ﯽ ﮐ ﻪ د ر‬
‫ا ﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﯽ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺑ ﺮ ا و ﺿ ﺎ ع ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻧ ﻈ ﺎ ﻣ ﯿ ﺎ ن د ر ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﻪ ‪ ،‬ﭘ ﺎ ﮐ ﺴ ﺘ ﺎن ‪ ،‬ﻣ ﺼ ﺮ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ز ﯾ ﻞ و‬
‫ﺧ ﯿ ﻠ ﯽ ﺟ ﺎ ﻫ ﺎ ی د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﮐ ﻢ و ﺑ ﯿ ﺶ ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻬ ﯽ ﻗ ﺪ ر ت ر ا ﺑ ﻪد ﺳ ﺖ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ و ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﯾ ﯽ و ﻗ ﺎ ﺑ ﻠ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ا د ر‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺑ ﻪ ﺛ ﺒ ﻮ ت ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ . . .‬ا ﻇ ﻬ ﺎ ر ا ت ﺷ ﺎ ه ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ﺳ ﻘ ﻮ ط ر ژ ﯾ ﻢ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﯽ ﻧ ﺸ ﺎ ن د ا د ﮐ ﻪ ر و ش ﺳ ﻮ ﻟﯿ ﻮ ا ن ﺗ ﺎ‬
‫ﭼ ﻪ ا ﻧ ﺪ ا ز ه د ر ﺿ ﻌ ﻒ ا ر ا د ه و ﺑ ﯽ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻤ ﯽ ﺷ ﺎ ه ﻣ ﺆ ﺛ ﺮ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ « .‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ا ز اﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ‬
‫ﻗﺎﺑﻞاﺟﺘﻨﺎب ﺑﻮد ﮐﻪ ﻗﺪرت ﻣﺴﺘﻘﺮ در اﯾﻦﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺎرآﻣﺪ از ﺗﻮان ﺧﻮد ﻋﻠﯿﻪ اﻋﺘﺮاﺿﺎت اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﺪ‪،‬‬

‫‪45‬‬
‫ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ؛ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺟ ﺎ ﻧ ﺸ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ر ا ه ﻧ ﺪ ا د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و‬
‫ﻋ ﻠﯿ ﺮ ﻏ ﻢ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻣ ﺴ ﺎﻋ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﺎﻫ ﺪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﻫ ﻢ ﻧ ﺒ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺑ ﺮ ا ﻫ ﻞ ﺧ ﺮ د ﭘ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ه ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ا ر د ﭼ ﻬ ﺎ ر ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ا ﺗ ﺨ ﺎذ ﭘ ﺎ ر ه ا ی ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻇ ﻬ ﻮ ر ﺑ ﻌ ﻀ ﯽ‬
‫ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎ‪ ،‬وﺟﻮد ﺑﺮﺧﯽ زﻣﯿﻨﻪﻫﺎی ﻋﯿﻨﯽ‪ ،‬و ﺳﺮاﳓﺎم ﻋﺪم اﻋﻤﺎل ﺳﺮﮐﻮب ﮐﺎراﻣﺪ‪،‬ﮐﻪ ذﯾﻞ ﻓﺮﻣﻮل‬
‫» ا ﮔ ﺮ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﳕ ﯽ ا ﻓ ﺘ ﺎد « ‪ ،‬ﻣ ﻄ ﺮ ح ﺷ ﺪ ‪ ،‬ا ر ز ﺷ ﯽ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻓ ﺮ ا ﺗ ﺮ ا ز ﺷ ﺮ ﻃ ﯿ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﺧ ﻼ ف و ا ﻗ ﻊ ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ل د ا ر د ‪ .‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ا م‬
‫از اﯾﻦ ﻣﻮارد‪ ،‬ﻋﻠﺖ ﻧﺎﻗﺼﻪ اﻧﻘﻼب ‪ ۵۷‬ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻣﻮارد ﺑﺮﺷﻤﺮده ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬
‫ﻋ ﻠﻞ ﻻ زم و ﻋ ﻠﻞ ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﻨ ﺐ آ ن ﻫ ﺎ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻣ ﺰ ﺑ ﻮ ر ا ﯾ ﺠ ﺎب ﺷ ﺪ ‪) .‬د ﻗ ﺖ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ اﯾ ﻦ ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ر ا‬
‫ﻓ ﻘ ﻂ ﭘ ﺲ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘﯿ ﻢ ا ز ﭘﯿ ﺶ ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ان ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ م ﮐ ﺮ د ﭼ ﻪ‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﯽﻧﻬﺎﯾﺖ ﻋﻠﻞ ﮐﺎﻓﯽ‪ ،‬در ﺟﻨﺐ ﻋﻠﻞ ﻻزم‪ ،‬ﺑﺮای اﯾﺠﺎب ﯾﮏ اﻧﻘﻼب ﺧﺎص ﮐﻔﺎﯾﺖ‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﻨﺪ (‪.‬‬

‫ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ی ﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ﻋ ﻠ ﺖ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﯽ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﯿ ﭻ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﺟ ﺰ ﯾ ﮏ ﻗ ﺮ ا ن ﺑ ﻪ ﻏ ﺎ ﯾ ﺖ ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﯽ و ﺗ ﺼ ﺎد ﻓ ﯽ‬
‫ﮐ ﻪ د ر ﻇ ﻞ و د ر ذ ﯾ ﻞ آ ن ﲤ ﺎﻣ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ع ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻻ ﺑ ﺪ ﻧ ﯿ ﺎ ز ی ﺑ ﻪ ﺗ ﻮ ﺿ ﯿ ﺢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ی ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر‬
‫ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﺎً ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﺎ ﺗ ﯽ ﺑ ﺎ ﻋ ﻠ ﻞ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ‪ ،‬ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ی ‪ ،‬و ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﯽ ﻫ ﺮ ﲢ ﻮ ل ﻣ ﻬ ﻤ ﯽ ا ز ﺟ ﻤ ﻠ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﺳ ﺨ ﻦ‬
‫ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ اﺟ ﺰ ا ﺋ ﯽ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﻋ ﻠﻞ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً ﻣ ﻮ ا ر د ی ﮐ ﻪ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﺻ ﺮ ف ﯾ ﮏ‬
‫ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ی ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ ﺣ ﺎ د ﺛ ﻪ ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ر ﯾ ﺰ ی ﻧ ﺸ ﺪ ه ﯾ ﺎ ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ ﻧ ﺸ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ر ا ﺣ ﺘ ﯽ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د‬
‫ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﺪ ﯾ ﺎ ﻻ ا ﻗ ﻞ ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ر ن ﻧ ﺸ ﻮ د ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺗ ﯿ ﺐ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻋ ﻠ ﯿ ﺮ ﻏ ﻢ ﲤ ﺎﻣ ﯽ ﻋ ﺮ ض و ﻃ ﻮ ل آ ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺳ ﺎ د ﮔ ﯽ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق‬
‫ﳕ ﯽ ا ﻓ ﺘ ﺎد ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ﮐ ﻢ و ﺑ ﯿ ﺶ ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﻧ ﯿ ﻔ ﺘ ﺎد ‪ .‬د ﻗ ﺖ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻇ ﺮ ا ﻓ ﺖ ﺑ ﺤ ﺚ د ر‬
‫ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ر و ی د ا د ن ﯾ ﮏ ر و ﯾ ﺪ ا د د ر ﮔ ﺮ و ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﺷ ﺮ و ط ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ آ ن ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ) ا ﻣ ﺎﯾ ﯽ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﻬ ﻢ ( د ر‬
‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ﻣ ﻮ ا ر د ﺑﻪ ﺻ ﺮ ف ﻏ ﯿ ﺒ ﺖ ﯾ ﮏ ﯾ ﺎ ﭼ ﻨ ﺪ ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ﻧ ﺴ ﺒﺘ ﺎً ﮐ ﻢ ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﺷ ﺮ و ط ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه‬
‫رو ی ﳕ ﯽ د ﻫ ﺪ ‪.‬‬

‫ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ اﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﻣ ﺎ اﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮐ ﻠﯿ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ی ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻮ ﺷ ﺪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن ر ا ‪،‬‬
‫ﺑ ﻪ و ﯾ ﮋ ه ا ز ﻣ ﻨﻈ ﺮ ی ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﯽ ‪ ،‬ا ﯾ ﺠ ﺎب ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬ﺿ ﺮ و ر ی و ﻏ ﯿ ﺮ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ا ﺟ ﺘ ﻨ ﺎ ب ﺟ ﻠ ﻮ ه د ﻫ ﺪ ‪ ،‬د ﭼ ﺎ ر ﺧ ﻄ ﺎ ﯾ ﯽ ﺗ ﺄﺳ ﻒ ﺑ ﺎ ر‬

‫‪46‬‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﺄ ﺳ ﻒ ﺑ ﺎ ر ‪ ،‬ﺑ ﻪ و ﯾ ﮋ ه ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ﮐ ﻪ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ا ﯾ ﻦ ر ا ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻋ ﺎﻣ ﻼ ن اﺻ ﻠ ﯽ ‪ -‬د ر ر أ س آ ن‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺘ ﻤ ﺪ ا ر ا ن ﻏ ﺮ ﺑ ﯽ ذ ی ﻣ ﺪ ﺧ ﻞ ‪ ،‬و ﻓ ﻌ ﺎﻻ ن ﭘ ﺸ ﯿ ﻤ ﺎن ‪ -‬ذ ﻣ ﻪ ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ر ا ﺑﺮ ی ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﮐ ﺎ ﺗ ﻮ ز ﯾ ﺎن ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﺧ ﺼ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﺷ ﺒ ﻪ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ و ﺷ ﺒ ﻪ ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟﯿ ﺴ ﻢ و ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﯽ د ر‬
‫ﺷ ﺨ ﺺ ﺷ ﺎ ه ﺑ ﻪ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﯾ ﺶ ر و ﯾ ﺎ ﯾ ﯽ ا ﳓ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ﮐ ﻪ آ ن ر ا ﺑ ﺎ ﮐ ﻤ ﮏ د ر آ ﻣ ﺪ ﻫ ﺎ ی ﻧ ﻔ ﺘ ﯽ و ﺑ ﻪ ﺑ ﻬ ﺎ ی ﺗ ﺒ ﺎ ﻫ ﯽ ﻣ ﺮ د م ا ﯾ ﺮ ا ن و‬
‫ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎم ﺧ ﻮ د ش ﻣ ﺘ ﺤ ﻘ ﻖ ﺳ ﺎﺧ ﺖ ‪ « .‬ﺻ ﺮ ف ﻧ ﻈ ﺮ ا ز اﻋ ﺘ ﺒ ﺎ ر ﻋ ﻠ ﻤ ﯽ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا د ﺑ ﯿ ﺎ ﺗ ﯽ ‪ ،‬ﻃ ﻨ ﯿ ﻦ ﺳ ﺨ ﻦ ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ی‬
‫ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮔ ﻮ ﯾ ﯽ ﻣ ﻮ ا ر د ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﺑ ﺮ ا ی ﺗ ﺒ ﺎ ﻫ ﯽ ﺷ ﺎ ه ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ر و ﺑ ﯿ ﻦ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﺷ ﺎه آﺳ ﻤ ﺎن ﺧ ﺮ ا ش ﻫ ﺎ ی‬
‫ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ ر ا ﺑ ﺪ و ن ﯾ ﮏ ز ﯾ ﺮ ﺑ ﻨ ﺎ ی ا ﺳ ﺘ ﻮ ا ر ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ و ﺑ ﺪ و ن ﻣ ﺤ ﺎﺳ ﺒ ﺎ ت ﺿ ﺮ و ر ی ﺑ ﺮ ا ی ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺑ ﻨ ﺎی ﻋ ﻈ ﯿ ﻤ ﯽ‬
‫ﺑ ﺎ ﻻ ﻣ ﯽ ﺑ ﺮ د ‪ « .‬ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻦ ا ﻟﺒﺘﻪ ﺧ ﺎﻟ ﯽ ا ز ﻗ ﻮ ّت ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻨ ﺪ ه ا ز آ ن ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ه‬
‫ﺑ ﻪ ﺳ ﺒ ﺐ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺧ ﻄ ﺎﯾ ﯽ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻨ ﺘ ﻈ ﺮ ﭼ ﻨ ﺎ ن ﺳ ﺮ ﻧ ﻮ ﺷ ﺘ ﯽ ﻣ ﯽ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻏ ﻠ ﻂ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ا و ر ی و ﻧ ﺲ ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ه ‪،‬‬
‫ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﯽ ﺗ ﺮ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺪ ‪ » :‬ﻣ ﻦ ا ﻋ ﺘ ﻘ ﺎد ﻧ ﺪ ا ر م ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺰ ا ﺳ ﯿ ﻮ ن و ﻏ ﺮ ب ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﺑ ﺎ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ‬
‫ﺳ ﻨ ﺘ ﯽ ا ﯾ ﺮ ا ن ﺳ ﻘ ﻮ ط ﺧ ﺎ ﻧ ﺪ ا ن ﭘ ﻬ ﻠ ﻮ ی ر ا اﺟ ﺘﻨ ﺎ ب ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺳ ﺎﺧ ﺖ ؛ ﺑﻪ ﲢ ﻘ ﯿ ﻖ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻋ ﺎﻣ ﻞ ر ا ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ان د ﻟﯿ ﻞ ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ‬
‫ﺑ ﺮ ا ی ا ﺳ ﺘ ﻘ ﺮ ا ر ﯾ ﮏ ر ژ ﯾ ﻢ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﯽ ﺿ ﺪ ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ و ﺧ ﻮ د ﮐ ﺎﻣ ﻪ د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ﺑﻪ ﺷ ﻤ ﺎ ر آو ر د ‪ « .‬ﺑ ﺸ ﯿ ﺮ ﯾ ﻪ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬د ﺳ ﺖ‬
‫ﮐﻢ ﯾﮑﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻓﺮوﭘﺎﺷﯽ ﻧﻈﺎم ﭘﻬﻠﻮی و ﭘﯿﺮوزی اﻧﻘﻼب ﺳﺎل ‪ ۱۳۵۷‬را ﺑﺎﯾﺪ در‬
‫ﺳ ﺎﺧ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﻪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﻣ ﺸ ﺎ ر ﮐ ﺖ و ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﻃ ﯽ ﺳ ﺎﻟ ﯿ ﺎن ﻣ ﺘﻤ ﺎد ی ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪ « .‬ﻓ ﻘ ﺮ ه‬
‫ﻓ ﻮ ق ﺑ ﺎ ا ﺣ ﺘ ﯿ ﺎ ﻃ ﯽ ﻋ ﺎ ﳌ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﯿ ﺎ ن ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﻧ ﮕ ﺎ ر ﻧ ﺪ ه ﮐ ﻤ ﺎ ﮐ ﺎ ن ا ﯾ ﻦ د ﻏ ﺪ ﻏ ﻪ ر ا د ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎد ا ا ﻟ ﻘ ﺎ ء‬
‫ﺳ ﺨ ﻦ ﻓ ﻮ ق ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺳ ﺎﺧ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﻪ ‪ ،‬ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎ ً د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ﭼ ﻨ ﺪ ﻋ ﺎﻣ ﻞ ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺳ ﻨ ﺦ ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﺟ ﺐ ﻓ ﺮ و ﭘ ﺎ ﺷ ﯽ‬
‫ﻧ ﻈ ﺎم ﭘ ﻬ ﻠ ﻮ ی و ﭘ ﯿ ﺮ و ز ی ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﻣ ﯿ ﻼ ﻧ ﯽ ﻧ ﻘ ﻞ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ و ﻫ ﯽ ا ز ﻣ ﺘ ﺨ ﺼ ﺼ ﺎن ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎن ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ‪ » :‬ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ﻧ ﺎ ﮔ ﻬ ﺎ ﻧ ﯽ‬
‫ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ د و ﻟ ﺘ ﯽ ﺑ ﺎﻟ ﻘ ﻮ ه ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﯽ ﮔ ﻔ ﺘﻨ ﺪ و ر و د ﻧ ﺎ ﮔ ﻬ ﺎ ﻧ ﯽ ﺣ ﺠ ﻢ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ی ا ز ﮐ ﺎ ﻻ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﺑ ﻪ ﮔ ﺮ ه ﻫ ﺎ ی‬
‫ز ﯾ ﺮ ﺑ ﻨ ﺎ ﯾ ﯽ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ و ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک ﺗ ﺮ ی د ا ﻣ ﻦ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ز د ‪ .‬ﯾ ﮑ ﯽ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺤ ﻘ ﻘ ﺎ ن ﮐ ﻪ ا ﻟ ﮑ ﺲ ﻣ ﮋ ﻟ ﻮ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻧ ﺎم د ا ﺷ ﺖ ﭘ ﺎ‬
‫ا ز ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻢ ﻓ ﺮ ا ﺗ ﺮ ﮔ ﺬ اﺷ ﺖ و اد ﻋ ﺎ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﻤ ﻪ د ر آﻣ ﺪ ﺣ ﺎﺻ ﻠﻪ ا ز ﻧ ﻔ ﺖ ر ا ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ب‬
‫ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺷ ﺪ ‪ « .‬ﺧ ﻄ ﺎ ی ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺷ ﺎ ه ‪ ،‬ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ﺷ ﺘ ﺎ ب ز د ﮔ ﯽ ﻧ ﺎ ﻣ ﺘ ﻨ ﺎ ﺳ ﺐ ﺑ ﺎ زﯾ ﺮ ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬اﻣ ﺮ و ز ﺑ ﺮ ا ی ﻣ ﺎ‬
‫ﻣ ﺤ ﺮ ز ا ﺳ ﺖ ؛ ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﻣ ﺤ ﺘ ﻤ ﻞ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ آ ﮔ ﺎ ﻫ ﺎ ن ﻓ ﻦ د ر آ ن ز ﻣ ﺎ ن ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪﺷ ﺮ ط د ا ﺷ ﱳ ا ﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت و ﻫ ﻮ ش‬

‫‪47‬‬
‫ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ ‪ ،‬ﻧ ﺎﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک ﺑ ﻮ د ن ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ر و ﻧ ﺪ ی ر ا د ر ک و ا ﻋ ﻼ م ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ا ﮔ ﺮ ﮐ ﺴ ﯽ ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ی آ ن‬
‫و ﻗ ﻮ ع ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ر ا ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺳ ﺨ ﻨ ﯽ ﺑ ﻪ ﮔ ﺰ ا ف ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﯽ د ر ﺳ ﺖ د ر آﻣ ﺪ ن ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ‬
‫ا و ﻫ ﻢ ﭼ ﯿ ﺰ ی ﺑ ﺮ اﻋ ﺘ ﺒ ﺎ ر آ ن ﳕ ﯽ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺪ ؛ ﭼ ﯿ ﺰ ی ﺷ ﺒ ﯿ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﮐ ﺴ ﯽ ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ و ز ش ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎد‬
‫ﺑ ﺎ ر ا ن ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﺎ ر ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﺎ ر ا ن ﻫ ﻢ ﺑ ﺒ ﺎ ر د ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ د ر ﺳ ﺖ ا ز ﮐ ﺎ ر د ر آ ﻣ ﺪ ن ﭘﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ ﻣ ﺰ ﺑ ﻮ ر ﺑ ﺎ ﻋ ﺚ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ د ر ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ و ز ش ﺑ ﺎد ﺑ ﺮ ا ی ﺑ ﺎ ر ش ﺑ ﺎ ر ا ن ﻧ ﻪ ﻻ ز م ا ﺳ ﺖ ﻧ ﻪ ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﯽ ﻣ ﻮ ا ر د آ ن ر ا ﺗ ﺴ ﻬ ﯿ ﻞ‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﻨﺪ ‪.‬‬

‫ﭘ ﺎ ر ﺳ ﻮ ﻧ ﺰ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﭼ ﻪ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ر ژ ﯾ ﻢ ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت اﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ﺗ ﯽ ﺧ ﻮ د و ﻧ ﺎ ﻇ ﺮ ا ن ﺧ ﺎ ر ﺟ ﯽ ا ز‬
‫د ﯾ ﭙ ﻠ ﻤ ﺎ ت ﻫ ﺎ ی ﻣ ﻘ ﯿ ﻢ ﺗ ﻬ ﺮ ان ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﺗ ﺎ د ا ﻧ ﺸ ﮕ ﺎﻫ ﯿ ﺎن و ﻣ ﺤ ﻘ ﻘ ﺎن و ﻣ ﻄ ﺒ ﻮ ﻋ ﺎت ﻏ ﺮ ﺑ ﯽ ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﯽ ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺎن ﺷ ﺎه ﺗ ﺎ‬
‫و ا ﻗ ﻌ ﻪ ﻗ ﻢ و ﻣ ﺎ ه ﻫ ﺎ ﭘ ﺲ ا ز آ ن ﻣ ﺘ ﻮ ﺟ ﻪ ر ﺷ ﺪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻧ ﻬ ﺎ ل ﻋ ﻈ ﯿ ﻤ ﯽ د ر ز ﯾ ﺮ ﺧ ﺎ ک ا ﯾ ﺮ ا ن ﻧ ﺸ ﺪ ﻧ ﺪ ؟ « ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ اﯾ ﻦ‬
‫ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ ﺑ ﻪ ﻏ ﺎ ﯾ ﺖ ﺳ ﺎد ه اﺳ ﺖ ‪ :‬ﭼ ﻮ ن ﭼ ﻨ ﺎن ﻧ ﻬ ﺎ ل ﻋ ﻈ ﯿ ﻤ ﯽ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻨ ﺪ ه ﻓ ﻮ ق ﺑ ﺎ ا ﺳ ﺘ ﻨ ﺎد ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ‬
‫ا ﺣ ﺴ ﺎ ﺳ ﺎ ت و ﻫ ﯿ ﺠ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﻣ ﺮ د م د ر آ ﻏ ﺎ ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن ر ﯾ ﺸ ﻪ د ر ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ) ﮐ ﻪ ﺳ ﺨ ﻦ د ر ﺳ ﺘﯽ ا ﺳ ﺖ (‬
‫ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﻣ ﯽ ﮔ ﯿ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻧ ﻬ ﺎ ل ﻋ ﻈ ﯿ ﻢ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ز ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ د ر ﺣ ﺎ ل ر ﺷ ﺪ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ) ﮐ ﻪ ﺳ ﺨ ﻦ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻏ ﻠﻄ ﯽ ا ﺳ ﺖ ( ‪.‬‬
‫ﭼ ﺮ ا ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ی اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ر ا ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ ﻧ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ﻧ ﮕ ﺎ ﺷ ﺖ و ﺑ ﻌ ﺪ ا ﻇ ﻬ ﺎ ر ﺗ ﻌ ﺠ ﺐ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﭼ ﺮ ا‬
‫ﮐ ﺴ ﯽ ﻣ ﺘ ﻮ ﺟ ﻪ آ ن ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ر ا ه ﻋ ﺎ ﻗ ﻼ ﻧ ﻪ ﺗ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ ا ﮔ ﺮ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ ا ز ﻣ ﺘ ﺨ ﺼ ﺼ ﺎن ﻣ ﺘ ﻮ ﺟ ﻪ آن‬
‫ﻧ ﺸ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ﺑ ﻮ د ه ﮐ ﻪ اﺻ ﻼ ً و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ن ﻣ ﯿ ﺎ ن ا ﯾ ﻦ د و ‪،‬‬
‫اﯾﻦﮐﻪ اﻧﻘﻼب اﯾﺮان ﻗﺒﻞ از ﻧﻮزده دی ‪ ۵۶‬وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬و اﯾﻦﮐﻪ رﯾﺸﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ داﺷﺖ‪ ،‬ﺟﻤﻊ ﮐﺮد؟‬
‫ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺘ ﻮ ا ن ﭘ ﺎﺳ ﺦ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ ر ا ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ ﲤ ﺜ ﯿ ﻞ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﺑ ﯿ ﺎ ن ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﻫ ﻨ ﮕ ﺎ ﻣ ﯽ ﮐ ﻪ ﻋ ﯿ ﺴ ﯽ ر ا ﺑ ﺮ ﺻ ﻠ ﯿ ﺐ ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫ﺣﻖ ﻣﯽﺷﺪ ادﻋﺎ ﮐﺮد ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ دهﻫﺎ ﺳﺎل ﭘﯿﺶ ﻧﻬﺎل ﭼﻮب آن ﺻﻠﯿﺐ را ﮐﺎﺷﺖ‪ ،‬ﲤﺎﻣﯽ ﺷﺮاﯾﻂ آب و‬
‫ﻫ ﻮ ا ﯾ ﯽ ‪ ،‬ا ز ﮐ ﻮ ﺷ ﺶ ﺧ ﻮ ر ﺷ ﯿ ﺪ و ﺳ ﻌ ﯽ ﺑ ﺎ د و ﺑ ﺎ ر ا ن ﺗ ﺎ ذ ر ا ت ﺧ ﺎک و ﮐ ﻮ د و ﻏ ﯿ ﺮ ه ﮐ ﻪ د ر ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ آ ن ﻧ ﻬ ﺎ ل ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ‬
‫د ر ﺧ ﺖ ﺗ ﻨ ﻮ ﻣ ﻨ ﺪ ا ﺛ ﺮ د اﺷ ﺘﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﯽ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ د ر ﺧ ﺖ ر ا ﺑ ﺮ ﯾ ﺪ ﻧ ﺪ و د ر ﺑ ﺎ ز ا ر ﭼ ﻮ ب ﻓ ﺮ و ﺷ ﺎ ن ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﳓ ﺎ ر ی‬
‫ﮐﻪ از اﯾﻦ ﭼﻮب ﺻﻠﯿﺐ ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﺎی ﮐﻮدک را ﭘﺮوردﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ درﺑﺎره رواﺑﻂ‬
‫اﻧﺴﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﺧﻮد و ﺧﺪا ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺟﻨﺠﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﺮ ﺳﺮ رﻓﺘﺎر و ﮔﻔﺘﺎر او ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﻨﺪ و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎً‪ ،‬ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻣ ﺼ ﻠ ﻮ ب ﮐ ﺮ د ن ﻋ ﯿ ﺴ ﯽ ﻓ ﺮ ﻣ ﺎن د اد ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ د ر ﲢ ﻘ ﻖ و اﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻋ ﯿ ﺴ ﺎ ی ﻣ ﺼ ﻠ ﻮ ب ﻧ ﻘ ﺶ د اﺷ ﺘﻨ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺎ ﻗ ﺒﻞ ا ز‬

‫‪48‬‬
‫اﻋ ﺪ ام ﻋ ﯿ ﺴ ﯽ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﯾ ﮏ ا ز ﻣ ﻮ ا ر د ﻓ ﻮ ق ‪ ،‬د ر و ا ﻗ ﻊ ‪ ،‬اﺻ ﻼ ً ﭼ ﻨ ﺎن ﻫ ﻮ ﯾ ﺘ ﯽ ﻧ ﺪ اﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﭼ ﻪ ر ﺳ ﺪ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﮐ ﺴ ﯽ‬
‫ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑﻪ آن ﭘ ﯽ ﺑ ﺒ ﺮ د ‪ .‬ﻧ ﻬ ﺎ ﻟﯽ ﮐ ﻪ ر ﺷ ﺪ ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺻ ﻠﯿ ﺐ ﻋ ﯿ ﺴ ﯽ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﺻ ﻠ ﯿ ﺐ ﻋ ﯿ ﺴ ﯽ ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ر اﺳ ﺘ ﯽ ﭼ ﺮ ا ا ﯾ ﺮ ا ن ﭘ ﺲ ا ز ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد ﺳ ﺎ ل ا ﯾ ﺪ ه ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ ر ا ﻣ ﺘ ﺤ ﻘ ﻖ ﮐ ﺮ د ؟ آ ﯾ ﺎ د ر ز ﻣ ﺎن رﺿ ﺎ ﺷ ﺎه‬
‫ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ی ‪ ،‬ﯾ ﺎ د ر ﺧ ﻸ ﺑ ﯿ ﺴ ﺖ ﺗ ﺎ ﺳ ﯽ و د و ﺷ ﻤ ﺴ ﯽ اﻣ ﮑ ﺎن ﺑ ﻬ ﺘﺮ ی ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ی ا ﯾ ﻦ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ؟ د ر ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ﭼ ﺮ ا ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺪ ر ﻃ ﻮ ل ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ؟ ﭘ ﺎﺳ ﺦ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺪ ا ن د ﺷ ﻮ ا ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﻮ ن ﲢ ﻘ ﻖ ﯾ ﮏ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪،‬‬
‫ﭼ ﻪ ﺑﺮ ا ی ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﻪ و ﭼ ﻪ ﺑﺮ ا ی ﻣ ﺸ ﺮ و ﻃ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑﯿ ﺶ ا ز ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ی ذ ﻫ ﻨ ﯽ و ﻋ ﯿ ﻨ ﯽ ﻣ ﺴ ﺎﻋ ﺪ ﻫ ﺮ ﯾ ﮏ د ر ﮔ ﺮ و‬
‫ﻗ ﺮ ا ن ﻫ ﺎ ی ﮐ ﻤ ﯿ ﺎ ﺑ ﯽ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ‪ ،‬ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﺎً ﯾ ﮑ ﯽ د ر ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ی ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ د ﺳ ﺖ د اد و د ﯾ ﮕ ﺮ ی د ر ا و ا ﺧ ﺮ آ ن ‪ .‬ﻋ ﻠ ﯽ ر ﻏ ﻢ‬
‫ﻓ ﺮ ض و ﺟ ﻮ د ﭘ ﺎر ه ا ی ز ﻣ ﯿ ﻨﻪ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺴ ﺎﻋ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر ز ﻣ ﺎن ﻫ ﺎ و ﻣ ﮑ ﺎن ﻫ ﺎ ی د ﯾ ﮕ ﺮ ی ﻫ ﻢ و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻈ ﻔ ﺮ ا ﻟ ﺪ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎ ه ﺳ ﯿ ﺮ ت ﺳ ﻠ ﻒ ﺧ ﻮ د ر ا ﻣ ﯽ د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬و ﺑ ﺨ ﺖ ﻫ ﻢ ﻣ ﺴ ﺎﻋ ﺪ ت ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﺮ و ﻃ ﻪ ا ی‬
‫د ر ﮐ ﺎ ر ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺷ ﺎ ه ﻫ ﻢ ﺳ ﯿ ﺮ ت ﺳ ﻠ ﻒ ﺧ ﻮ د و ﺑ ﺨ ﺖ ﻣ ﺴ ﺎﻋ ﺪ ﻣ ﯽ د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ﻫ ﺎ ی ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر‬
‫دﯾﮕﺮی ﮐﻪ از آن ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﯿﻢ‪ ،‬در آن ﺻﻮرت ﺑﻪراﺣﺘﯽ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺸﺮوﻋﻪای »ﻋﻤﻼً« ﻣﺤﻘﻖ ﳕﯽﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎ‬
‫ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﯽ ا ز آ ن اﺳ ﺘ ﻨ ﺒ ﺎ ط ﺿ ﺮ و ر ت ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ر اﺳ ﺘ ﯽ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺎﺟ ﺮ ا ﺗ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺪ ر و ﺷ ﻦ و ﺿ ﺮ و ر ی ا ﻟ ﻮ ﻗ ﻮ ع ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا‬
‫ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻗﺒﻞ از اﻧﻘﻼب ﭘﻨﺠﺎه و ﻫﻔﺖ ﭼﻨﯿﻦ ﭼﯿﺰی را ﮐﺸﻒ و ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻧﮑﺮد؟ ﺑﻪﺳﺎدﮔﯽ ﻫﺮ ﭼﻪ ﲤﺎمﺗﺮ‪،‬‬
‫ﭼ ﻮ ن و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ﮐ ﻼ ﻓ ﯽ ا ز ﺣ ﻮ ا د ث ﮐ ﻪ د ر ﲤ ﺎﻣ ﯿ ﺖ آ ن ﻫ ﯿ ﭻ ا ﺧ ﺘ ﺼ ﺎ ص ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ی ا ی ﺑ ﻪ ا ﯾ ﺮ ا ن ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪،‬‬
‫د ر ﻫ ﻢ ﻣ ﯽ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ و ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﯽ ر ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ ﯾ ﮏ ﯾ ﺎ ﭼ ﻨ ﺪ ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﻓ ﺮ ﻋ ﯽ و ﻧ ﺎﻣ ﻨ ﺘ ﻈ ﺮ ‪،‬‬
‫ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺻ ﻮ ر ت ﯾ ﮏ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻣ ﺸ ﺮ و ﻃ ﻪ ﯾ ﺎ ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﻪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ اﺻ ﻼ ً ﺑﻪ اﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ‪ ،‬ﺻ ﻮ ر ت ﯾ ﮏ ﻏ ﯿ ﺮ‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ر ا ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ » ا ﮔ ﺮ ﺷ ﯿ ﺦ ﻓ ﻀ ﻞ ا ﻟ ﻠ ﻪ د ر ﺣ ﺪ ا ﻣ ﺎم ﺧ ﻤ ﯿ ﻨ ﯽ ﺑ ﻪ ﺟ ﻮ ا ﻧ ﺐ ﻗ ﻀ ﯿ ﻪ‬
‫ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ و ﺗ ﺴ ﻠ ﻂ د اﺷ ﺖ « ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﻪ د ر ﻫ ﻤ ﺎن ز ﻣ ﺎن ﭘ ﯿ ﺮ و ز ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ؛ د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ اﺳ ﺎس ‪،‬‬
‫ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ان ﮔ ﻔ ﺖ ا ﮔ ﺮ آ ﯾ ﺖ ا ﻟ ﻠ ﻪ ﺧ ﻤ ﯿ ﻨ ﯽ د ر ﺣ ﺪ ﺷ ﯿ ﺦ ﻓ ﻀ ﻞ ا ﻟ ﻠ ﻪ ﺑ ﻪ ﺟ ﻮ ا ﻧ ﺐ ﻗ ﻀ ﯿﻪ ﺑ ﯽ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ و ﺑ ﯽ ﺗ ﺴ ﻠ ﻂ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬د ر آ ن‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﻪ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه و ﻫ ﻔ ﺖ ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ﺳ ﻠ ﻒ ﺧ ﻮ د د ﭼ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ .‬د ﻗ ﺖ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ‬
‫ﺑ ﺮ ﺟ ﺴ ﺘ ﻪ ﮐ ﺮ د ن ﻧ ﻘ ﺶ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺰ ا ر ا ن ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﯽ ﯾ ﮏ ﺣ ﺎد ﺛ ﻪ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ﻫ ﻢ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ د ر ﺳ ﻤ ﺖ ﮔ ﯿ ﺮ ی‬
‫ﺣﻮادث ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً‪ ،‬ﺣﺘﯽ ﯾﮏ زﻟﺰﻟﻪ در ﭘﺎرﯾﺲ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻫﻤﺎن ﺗﺄﺛﯿﺮی را ﺑﺮ‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﺑ ﮕ ﺬ ا ر د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﺮ و ف ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ر ش ﺷ ﺪﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ر ا ن ﺑ ﺮ ﺟ ﻨ ﮓ و ا ﺗ ﺮ ﻟ ﻮ ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺖ ‪.‬‬

‫‪49‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﲤﺎﻣﯽ ﲢﻠﯿﻞﻫﺎﯾﯽ از اﯾﻦ دﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺜﻼً ﺑﺎ اﳓﺎم ﮐﻮدﺗﺎی ‪ ،۳۲‬واﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﺷﺪﯾﺪ اﯾﺮان‬
‫ﺑ ﻪ ا ﯾ ﺎ ﻻ ت ﻣ ﺘ ﺤ ﺪ ه ‪ ،‬ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺰ ا ﺳ ﯿ ﻮ ن و ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ ﺳ ﻨ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺗ ﺄﺳ ﯿ ﺲ ﺳ ﺎ و ا ک و اﻋ ﻤ ﺎ ل ﺷ ﮑ ﻨ ﺠ ﻪ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎ م ﺗﮏ ﺣ ﺰ ﺑ ﯽ‬
‫و اﻋ ﻤ ﺎ ل ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د ‪ ،‬اﺟ ﺮ ای ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ‪ ،‬د ر ﮔ ﯿ ﺮ ﺷ ﺪ ن ﺑ ﺎ ر و ﺣ ﺎ ﻧ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻧ ﺎ ﻫ ﻤ ﺎ ﻫ ﻨ ﮓ و ﻧ ﺎ ﭘ ﺎ ﯾ ﺪ ا ر ‪،‬‬
‫ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش ﺑ ﯿ ﮑ ﺎ ر ی و ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ﺗ ﻮ ر م ‪ ،‬ﺗ ﻌ ﻤ ﯿ ﻖ ﻓ ﺎﺻ ﻠ ﻪ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﯽ ‪ ،‬ﻣ ﻬ ﺎ ﺟ ﺮ ت ر و ﺳ ﺘ ﺎ ﯾ ﯿ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ و ﻇ ﻬ ﻮ ر‬
‫ز اﻏ ﻪ ﻧ ﺸ ﯿﻨ ﯽ ‪ ،‬ﺗ ﺄﺳ ﯿ ﺲ ا ﺗ ﺎ ق اﺻ ﻨ ﺎ ف و ﻧ ﺎ ر اﺿ ﯽ ﮐ ﺮ د ن ﮐ ﺴ ﺒﻪ ‪ ،‬ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻏ ﯿ ﺮ ﺑ ﻮ ﻣ ﯽ ا ز ﻃ ﺮ ﯾﻖ ﺗ ﻠ ﻮ ﯾ ﺰ ﯾ ﻮ ن‬
‫و ‪ . . .‬ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ م ﺑ ﻮ د ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د و ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ د و ام ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ آو ر د ‪ ،‬ﺳ ﺴ ﺖ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﯽ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ‪،‬‬
‫ﺑﻪﻫﻤﺮاﻫﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺴﯿﺎر دﯾﮕﺮ‪ ،‬زﻣﯿﻨﻪﺳﺎز ﺑﻌﻀﯽ ﺑﺤﺮانﻫﺎ و ﺑﻌﻀﯽ ﻋﺼﯿﺎنﻫﺎ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ‪ ،‬ﺑﻪدﻻﯾﻠﯽ‬
‫ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ اﻧﻘﻼب و ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﯽ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻣﻄﻠﻘﺎً روﻧﺪی در ﮐﺎر ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﻗﺪم ﺑﻪ‬
‫ﻗ ﺪ م ﮐ ﺸ ﻮ ر ر ا ﺑ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً اﻣ ﮑ ﺎ ن د ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﺮ ا ن ﻫ ﻢ ﻣ ﺜ ﻞ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی د ﯾ ﮕ ﺮ ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎﯾ ﯽ‬
‫ﮐ ﻪ ﮐ ﻤ ﺎﺑ ﯿ ﺶ د ﭼ ﺎ ر ﻣ ﻌ ﻀ ﻼ ﺗ ﯽ ا ز ا ﯾ ﻦ د ﺳ ﺖ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬د ر ﻏ ﯿ ﺎ ب ﺗ ﻘ ﺎ ر ن ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻠﻞ ﺑ ﺎ ﭘ ﺎ ر ه ا ی ا ز ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ‬
‫ﻓﺮﻋﯽﺗﺮ‪ ،‬از آﺳﯿﺐ اﻧﻘﻼب اﯾﻤﻦ ﲟﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮ ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺎس ﺳﺨﻨﺎﻧﯽ از اﯾﻦ دﺳﺖ ﮐﻪ رﯾﺸﻪ اﻧﻘﻼب ‪ ۵۷‬را ﺑﺎﯾﺪ‬
‫د ر ﻧ ﺎ ﮐ ﺎﻣ ﯽ ر و ﺣ ﺎ ﻧ ﯿ ﻮ ن ﺳ ﻨ ﺘ ﯽ د ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻣ ﺸ ﺮ و ﻃ ﻪ د ا ﻧ ﺴ ﺖ ) ﮔ ﻔ ﺘﻪ ر ﯾ ﺸ ﺎ ر ( ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﭘ ﺎ ﻧ ﺰ د ه ﺧ ﺮ د ا د ر ا ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﻣ ﺜ ﺎ ﺑ ﻪ‬
‫ﲤﺮﯾﻨﯽ ﺑﺮای اﻧﻘﻼب ‪ ۵۷‬داﻧﺴﺖ )ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯿﻼﻧﯽ( ﺑﻪﺷﺪت ﻏﻠﻂاﻧﺪاز اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز و ﻗ ﺎ ﯾ ﻌ ﯽ ا ز ﭼ ﺸ ﻢ ﭘ ﺲ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﺳ ﺒ ﺐ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﻧﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ ر اﺣ ﺘ ﯽ ﳑ ﮑ ﻦ‬
‫ﺑ ﻮ د ﺳ ﺒ ﺐ ﭼ ﯿ ﺰ د ﯾ ﮕ ﺮ ی ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺎ ﺗ ﯽ ﮐ ﻪ ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﻣ ﺘﯿ ﺎ ز ﻣ ﻨ ﻔ ﯽ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ و ﺧ ﯿ ﺎ ﻧ ﺖ آ ن‬
‫ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﺷ ﺪ ‪ ،‬د ر ﯾ ﮏ ﻓ ﻀ ﺎ ی ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎﻧ ﯽ د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﺑﻪ ر اﺣ ﺘ ﯽ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ اﻣ ﺘﯿ ﺎ ز ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ و ﺧ ﺪ ﻣ ﺖ آ ن ﯾ ﺎ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ‬
‫ﺧ ﻄ ﺎ ﯾ ﯽ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾﺮ ﯾ ﺎ ﺧ ﻄ ﺎﯾ ﯽ ﺑ ﺨ ﺸ ﻮ د ﻧ ﯽ ﺑﻪ ﺷ ﻤ ﺎ ر ر و د ‪ ،‬و د ر آ ن ﺻ ﻮ ر ت و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺎت ﻣ ﺰ ﺑﻮ ر ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻫ ﺎی د ﯾ ﮕ ﺮ ی‬
‫ﻣ ﯽ ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻣ ﺜ ﺎ ل ز ﯾ ﺮ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ :‬د ر ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﺰ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه و ﻫ ﻔ ﺖ د ر ﻣ ﻨﻄ ﻘﻪ ﻃ ﺒ ﺲ ز ﻟ ﺰ ﻟ ﻪ ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ ی ر خ د اد ‪ ،‬و‬
‫ﺧ ﺮ ا ﺑ ﯽ ﻫ ﺎ و ﺗ ﻠ ﻔ ﺎ ت ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻨ ﯽ ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ر آو ر د ‪ .‬د ر ﮔ ﺰ ا ر ش ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ی ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ا ز ﻋ ﻠ ﺖ ﮐ ﺜ ﺮ ت ﺧ ﺮ ا ﺑ ﯽ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ اﺳ ﺘ ﻨ ﺎد ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺘ ﻮ ر ﻣ ﻠ ﮑ ﻪ ﲡ ﺪ ﯾ ﺪ ﺑ ﻨ ﺎ ی ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﻤ ﺎ ن د ر ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﳑ ﻨ ﻮ ع ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺰ ا ر ش‬
‫ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ د ر و غ ﻫ ﻢ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﺧ ﺸ ﻢ ﻣ ﻀ ﺎﻋ ﻔ ﯽ ر ا ﻣ ﺘ ﻮ ﺟ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً د ر ﺑ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﮔ ﻮ ﯾ ﯽ‬
‫ﺑ ﺨ ﺶ ﻋ ﻤ ﺪ ه ا ی ا ز ﮐ ﺸ ﺘ ﮕ ﺎ ن ﺑ ﯽ ﮔ ﻨ ﺎ ه آ ن ﺣ ﺎد ﺛ ﻪ ﻗ ﺮ ﺑ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ن ﻫ ﻮ س ﻫ ﺎ ی ﻏ ﺮ ﯾ ﺐ ﯾ ﮏ ز ن ﺑ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ز‬
‫ﻧ ﮕ ﺮ ﯾ ﺴ ﱳ ﺑ ﻪ و ﯾ ﺮ ا ﻧﻪ ﻫ ﺎ ی آ ن ﺷ ﻬ ﺮ ﻣ ﺤ ﻈ ﻮ ظ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬اﻣ ﺎ اﻣ ﺮ و ز ﺑ ﺮ ا ی ﻫ ﻤ ﺎ ن ا ﻓ ﺮ ا د ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻋ ﺎد ی و‬
‫ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻣ ﻘ ﺒ ﻮ ل ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ د ﭼ ﻮ ن ﺑ ﺎ ﻓ ﺖ ﻣ ﻌ ﻤ ﺎ ری ﯾ ﮏ ﺷ ﻬ ﺮ ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ﺑ ﺎﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﯽ ﺗ ﺸ ﺨ ﯿ ﺺ د اد ه ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪،‬‬

‫‪50‬‬
‫ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ و ﺳ ﺎ ز د ر آ ن ﺑ ﺎ ﻣ ﺤ ﺪ و د ﯾ ﺖ ﻣ ﻮ اﺟ ﻪ اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر آ ن ز ﻣ ﺎن ﮐ ﺴ ﯽ ﻧ ﭙ ﺮ ﺳ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ آ ﯾ ﺎ ا ﮔ ﺮ د ر ﻃ ﺒ ﺲ ﲡ ﺪ ﯾ ﺪ ﺑ ﻨ ﺎ‬
‫ﻣ ﺤ ﺪ و د ﯾ ﺘ ﯽ ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺗ ﻌ ﺪ اد ا ز ا ﻫ ﺎ ﻟ ﯽ آ ن ﺷ ﻬ ﺮ د ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ﺳ ﺎ ز ی ﻣ ﯽ ز د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻣ ﮕ ﺮ ﺑ ﻨ ﺎﻫ ﺎ ی ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ﺑ ﺎ‬
‫ﻫ ﻤ ﺎ ن ﺧ ﺸ ﺖ و ﮔ ﻞ ﻫ ﺎ ی ﺳ ﺎ ﺑ ﻖ ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﯽ ا ﮔ ﺮ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﯽ ﻫ ﻢ ﻣ ﻘ ﺎو م ﺗ ﺮ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ ،‬د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﯾ ﮏ ز ﻟ ﺰ ﻟﻪ‬
‫ﺑ ﺎ ﻻ ی ﻫ ﻔ ﺖ ر ﯾ ﺸ ﺘ ﺮ ﭼ ﻘ ﺪ ر ﭘ ﺎ ی ﭘ ﺎ ﯾ ﺪ ار ی د اﺷ ﺖ ‪ ،‬و زﻣ ﯿ ﻦ ﻟﺮ ز ه ﻫ ﺎ ی د ﯾ ﮕ ﺮ ی ﮐ ﻪ د ر زﻣ ﺎن و ﻣﮑ ﺎن د ﯾ ﮕ ﺮ ی ‪،‬‬
‫ﻣ ﺜ ﻼ ً ر و د ﺑ ﺎ ر ‪ ،‬ر خ د ا د ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﺧ ﺴ ﺎ ر ﺗ ﯽ ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎ ن ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ر آو ر د ؟ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ﺑ ﺤ ﺚ اﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﺣ ﺎد ﺛ ﻪ‬
‫و ا ﺣ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﮐ ﻮ ﻫ ﻦ ‪ ،‬د ر ﯾ ﮏ ﭼ ﺮ ﺧ ﺶ ﮔ ﺸ ﺘ ﺎ ﻟ ﺘ ﯽ د و ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ر ا ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ﻗ ﺎ ﯾ ﻊ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ‬
‫ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻣ ﻮ ر ﻓ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ی ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز آ ن ‪ ،‬ر ﯾ ﺨ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﯽ ﭼ ﯿ ﺪ ﻣ ﺎ ن آ ن ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﻪ ﮐ ﻠ ﯽ ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﺟ ﻠ ﻮ ه‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ و ا ز آ ن و ﻗ ﺎ ﯾ ﻊ ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﯽ ﻣ ﺘ ﻀ ﺎد ا ر ا ﺋ ﻪ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﺆ ا ل ﻣ ﻬ ﻢ ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﭼ ﺮ ا و‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ واﻗﻌﯿﺎت اﯾﺮان دﻫﻪﻫﺎی ﭼﻬﻞ و ﭘﻨﺠﺎه آن ﻫﻮﯾﺖﻫﺎی دﯾﮕﺮ را ﻧﯿﺎﻓﺖ‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ‪ :‬ﺑﺎ‬
‫ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑﻪ آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر ﻓ ﺼ ﻞ ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ ﮔ ﻔ ﺘﻪ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺮ د ه ر ﯾ ﮓ ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ) ﻓ ﺮ ا ﯾ ﻨ ﺪ ا ز ﻻ ک ﺗ ﺎ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ( ‪ ،‬د ر‬
‫ﻗ ﺎﻟﺐ ﻣ ﺜﻠﺚ آﻧﺎرﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬رﻣ ﺎﻧﺘ ﯿ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬و ر اد ﯾ ﮑ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ر و ا ﯾ ﺖ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﯽ آن د ر ﻓ ﮑ ﺮ د ﻫ ﻪ ﺷ ﺼ ﺖ ﻓ ﺮ اﻧ ﺴ ﻪ ‪-‬‬
‫آﳌ ﺎن ﻣ ﺘ ﺠ ﻠ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ا ز ﻗ ﻀ ﺎ د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎً د ر زﻣ ﺎﻧ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ‪ ،‬ﭘ ﺲ ا ز ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ د ر س آﻣ ﻮ ز ﺷ ﻮ ر ش ﻫ ﺎ ی ﻣ ﻪ‬
‫‪ ۶۸‬ﻓﺮاﻧﺴﻪ‪ ،‬در ﻣﻮﻃﻦ ﺧﻮد رو ﺑﻪ ﻣﺤﺎق داﺷﺖ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ روﺷﻨﻔﮑﺮان ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار دﻫﻪﻫﺎی ﭼﻬﻞ و ﭘﻨﺠﺎه‬
‫ﺷﻤﺴﯽ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﺮان وارد ﺷﺪ و ﻣﺘﺄﺛﺮ از آن‪ ،‬وﻗﺎﯾﻊ اﺗﻔﺎﻗﯿﻪ ﻣﻌﻤﻮل ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﻣﻄﻠﻮب را در ﭼﺸﻢاﻧﺪاز و‬
‫ﻣ ﯿﺰ ا ﻧ ﺴ ﻨ ﯽ ﻗ ﺮ ا ر د اد ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻮ ارد ﻋ ﺪ ﯾ ﺪ ه ‪ ،‬آ ﯾﻨﻪ ﺻ ﺒ ﻮ ح ر ا ﺗ ﺮ ﺟ ﻤﻪ ﺷ ﺒ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪.‬‬

‫ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف ﺑ ﺎو ر ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ ر ﮐ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ د ر ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﻣ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺪ ﮐ ﻪ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﺑ ﻪ ﺣ ﺪ ﻃ ﺎ ﻗ ﺖ ﻓ ﺮ ﺳ ﺎ ر ﺳ ﯿ ﺪ ه‬
‫ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ ا ﺷ ﺎ ر ه ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ ،‬ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل ا ﻧ ﻘ ﻼ ب د ر ﺷ ﺮ اﯾ ﻄ ﻰ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ د و ر ا ن ر ﮐ ﻮ د ﺑ ﻌ ﺪ ا ز‬
‫ﺷ ﮑ ﻮ ﻓ ﺎ ﯾ ﻰ و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑﻪ ﺗﻌ ﺒﯿ ﺮ د ﻗ ﯿ ﻖ ﺗ ﺮ ‪ ،‬د ر د و ر ا ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺷ ﮑ ﻮ ﻓ ﺎ ﯾ ﻰ آﻏ ﺎ ز ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﻟ ﻰ ﲤ ﺎ ﯾ ﻼ ت و‬
‫ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر ا ت ﺑ ﺎ ﺗ ﺼ ﺎ ﻋ ﺪ ﻫ ﻨ ﺪ ﺳ ﻰ ﺑ ﺎ ﻻ ﻣ ﻰ ر و د و و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﺗ ﺼ ﺎﻋ ﺪ ﺣ ﺴ ﺎ ﺑ ﻰ ر ﺷ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و آ ن ا ز ا ﯾ ﻦ ﭘ ﯿ ﺸ ﻰ‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬اﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﯾ ﮏ ﺑ ﺮ آ و ر د ﭘ ﺴ ﯿ ﻨ ﯽ و ﯾ ﮏ ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ ﺑﻌ ﺪ ا ز و ﻗ ﻮ ع اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻋ ﺎ ﳌ ﺎ ن ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ و اﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ع ﺑﻪ ﻣ ﺎ‬
‫ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ؛ د ر ز ﻣ ﺎ ن و ﻗ ﻮ ع ‪ ،‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن د و ﺋ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺖ ا ز د ر ک ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ا ی ﻋ ﺎﺟ ﺰ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ا ز ﻧ ﮕ ﺎ ه آ ﻧ ﺎ ن ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﯽ از ﺳﻮی ﻗﺪرت ﻣﺴﺘﻘﺮ‪ ،‬ﺟﺰ در ﺟﻬﺖ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻧﺎﻣﺸﺮوع ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ و ﺑﻪ زﯾﺎن ﻣﺮدم ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪51‬‬
‫ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﺑﻪ ﺣ ﺴ ﺐ اﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل و ﺗ ﺼ ﺎد ف اﻣ ﻮ ر د ﯾ ﺮ ﯾ ﺎ ﺑ ﻰ ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ر ن ﻫ ﻢ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﲢ ﻮ ل ﺑ ﺰ ر گ ا ز‬
‫ﺑ ﺮ ﮐ ﺖ آ ن ﻣ ﻘ ﺎ ر ﻧ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ر ا ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﯾ ﮏ ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ آ ن ﻏ ﺎ ﯾ ﺐ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬و ﯾ ﮑ ﯽ ا ز‬
‫ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ آنﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺷﺒﺎﻧﻪ روﺷﻨﻔﮑﺮان ﻣﻨﺘﻘﺪ و رﺟﺎل ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺣﺎﺷﯿﻪﻧﺸﯿﻦ از آﯾﻨﻪ ﺻﺒﻮح ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ا ز ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ د ا ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺎم ﭘ ﯿ ﺸ ﯿ ﻦ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺻ ﻨ ﻌ ﺖ‬
‫و ارد اﺗ ﻰ آن ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﺤ ﻮ ﺑﺴ ﯿ ﺎر ﲤ ﺴ ﺨ ﺮآﻣﯿﺰ ى ﺳ ﻨﺎر ﯾ ﻮ ﯾ ﻰ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻄ ﺎﺑﻖ آن اﻧ ﻘ ﻼ ب ﺳ ﻔ ﯿﺪ ﺑﺎ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻫ ﺪ ف ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﮐ ﺸ ﺎو ر ز ى ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﺑ ﺮ و د و ر و ﺳ ﺘ ﺎﯾ ﯿ ﺎ ن ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑﻪ ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ ﻣ ﻬ ﺎﺟ ﺮ ت ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪.‬‬
‫ﮐﺎرﮔﺮى ﮐﻪ ﻗﺮار ﻧﺒﻮد ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺻﻨﻌﺘﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻗﺮار ﺑﻮد ﻧﻘﺶ آن را ﺑﺎزی ﮐﻨﺪ‪ ،‬و ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ وﺳﯿﻠﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ا ی ﻧ ﯿ ﻞ ﺑﻪ ﻧ ﯿ ﺖ ﻣ ﺰ ﺑ ﻮ ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ﻣ ﻮ ﻧ ﺘ ﺎ ژ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻧ ﻔ ﺖ‬
‫ﺑ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﺪ ﻫ ﯿ ﻢ و ﮔ ﻨ ﺪ م ﺑ ﺪ و ن ﺑ ﺎز ا ر آن ر ا و ا ر د ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﭘ ﺲ ﻻ ز م ﺑ ﻮ د ﮐ ﺸ ﺎو ر ز ى ا ﯾ ﺮ ا ن ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ﺷ ﻮ د و ﭼ ﺎه ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻧ ﻔ ﺖ ﻓ ﻌ ﺎ ل ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻨ ﺎ ر ﯾ ﻮ ﯾ ﻰ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﺑ ﺮ اﺳ ﺎس آ ن ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎن‬
‫ﺳ ﺮ ﻧ ﮕ ﻮ ﻧ ﻰ ر ژ ﯾ ﻢ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﯾ ﮑ ﯽ ا ز ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﻗ ﺪ اﻣ ﺎ ت اﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ﯾ ﮏ ﺷ ﺎه و ﻣ ﺸ ﺎو ر ان‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی ا و ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﯽ ر ﻏ ﻢ ﲤ ﺎﻣ ﯽ ﻧ ﺎ ر ﺳ ﺎ ﯾ ﯽ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﺎ ن ﺣ ﺮ ﮐ ﺘ ﯽ د ر ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ی ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ز ﯾ ﺎ د ی ا ز آ ن‬
‫ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ا ز ﺟ ﻬ ﺎ ﺗ ﯽ ا ﻗ ﺪ ام ﻣ ﻔ ﯿ ﺪ و ﻣ ﺜ ﺒ ﺘ ﯽ ﺗ ﻠ ﻘ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﭼ ﻮ ن ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ‬
‫ا ﺳ ﺎ س ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ی ﻫ ﺎ ی ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﺧ ﻮ د ﻣ ﯽ ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺖ ﻗ ﺮ ﺑ ﺎ ﻧ ﯽ ﻣ ﯿ ﻞ د ﻫ ﻘ ﺎ ﻧ ﺎن ) ﯾ ﺎ ﻣ ﯿ ﻞ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ( ﺑﻪ ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ‬
‫زﻣﯿﻦﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺒﺪع اﯾﻦ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﻻﺟﺮم ﺣﻘﻪای در ﮐﺎر ﺑﻮد و ﻻﺟﺮم ﭼﻨﯿﻦ ﺧﺪﻋﻪای ﺟﺰ ﺧﺴﺎرت در ﺑﺮ‬
‫ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ و ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ر ﺳ ﻮ ا ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ .‬آ ل اﺣ ﻤ ﺪ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﭼ ﻮ ن ا ﯾ ﻦ ر و ز ﻫ ﺎ د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﺎ ﻟ ﮑ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﺑ ﺰ ر گ ﺻ ﺮ ف‬
‫ﳕ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻟ ﺬ ا ا ز ﺷ ﺨ ﺺ او ل ﳑ ﻠ ﮑ ﺖ ﺗ ﺎ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ﻫ ﻤ ﻪ د ر ﻓ ﮑ ﺮ ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ا ﻣ ﻼ ک ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ر ا ﺑ ﻪد ر و غ ﮐ ﻠ ﯿ ﺪ ﺣ ﻞ‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺟ ﺎ ز د ه ا ﻧ ﺪ « ‪ .‬د ر ﺣ ﺎ ﻟﯽ ﮐ ﻪ د ر ﻏ ﯿ ﺎ ب ﻣ ﺜ ﻠ ﺚ آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬و ر اد ﯾ ﮑ ﺎ ﻟﯿ ﺴ ﻢ ﺑﻪ ر اﺣ ﺘ ﯽ‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﻧ ﮕ ﺎ ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ا و ﻻ ً ﺿ ﺮ و ر ﺗ ﺎ ً ﺧ ﺪ ﻋ ﻪا ی د ر ﮐ ﺎ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ و ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ً ﺑ ﻪ ﻓ ﺮ ض و ﺟ ﻮ د ﻧ ﯿ ﺖ ﺳ ﻮ ء ﻫ ﻢ ‪،‬‬
‫ﺿﺮورﺗﺎً ﮐﺎرﮐﺮد ﻏﺎﻟﺐ آن ﺧﺴﺎرت ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﭼﻨﯿﻦ ﻗﻀﺎوﺗﯽ در ﭼﻨﺎن ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻗﺎﺑﻞ درک ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫ﭼ ﺮ ا غ ﺗ ﺮ ﺟ ﻤ ﻪ ﺷ ﺒ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﻤ ﭽ ﻨ ﺎ ن ﺳ ﻮ ﺳ ﻮ ﻣ ﯽ ز ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺟ ﻨ ﺎ ب د ﮐ ﺘ ﺮ ﻫ ﻤ ﺎ ﯾ ﻮ ن ﮐ ﺎ ﺗ ﻮ ز ﯾ ﺎ ن ﻣ ﯽ ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ » :‬د ر ﺟ ﺎﯾ ﯽ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﻧ ﻮ د د ر ﺻ ﺪ ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺑ ﯽ ﺳ ﻮ اد ﺑ ﻮ د ﻧﺪ ﻃ ﺮ ح ﻫ ﺎ ی ﭘ ﺮ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨﻪ آﻣ ﻮ ز ﺷ ﯽ ﺑﻪ اﺟ ﺮ ا د ر ﻣ ﯽ آﻣ ﺪ ﺗ ﺎ ﺑﺮ ا ی‬
‫د و ﻟ ﺖ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻨ ﺪ ﺗ ﺮ ﺑ ﯿ ﺖ ﺷ ﻮ د و ﻻ ف ز ﻧ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ ر ﭘ ﺰ ﺷ ﮑ ﺎ ن ‪ ،‬ﻣ ﻬ ﻨ ﺪ ﺳ ﺎ ن ‪ ،‬ﻣ ﻌ ﻠ ﻤ ﺎ ن و ﺳ ﺎ ﯾ ﺮ ﮐ ﺎ ر ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﺎ ن ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﯽ‬
‫ر و ﺑﻪ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ اﺳ ﺖ « ‪ .‬اﻣ ﺎ ﻣ ﻌ ﻨ ﯽ ﺳ ﺨ ﻦ ﻓ ﻮ ق ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺧ ﻼ ف ا ﯾ ﻦ ر ﻓ ﺘ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﺧ ﻮ ب ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﭼ ﻮ ن‬

‫‪52‬‬
‫ﺑﻌ ﺪ اً ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ر و ش د ﯾ ﮕ ﺮ ی د ر ﭘﯿ ﺶ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﺷ ﺪ ﺗ ﺎ د ﯾ ﮕ ﺮ ﻧ ﻮ د د ر ﺻ ﺪ ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ ﺑ ﯽ ﺳ ﻮ اد ﻧﺒ ﺎﺷ ﻨﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎز ﻫ ﻢ ﻣ ﻘ ﺒ ﻮ ل‬
‫ﳕ ﯽ ا ﻓ ﺘ ﺪ و ا ﯾ ﺸ ﺎ ن ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ » :‬ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺑ ﯽ ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ آ ﻣ ﻮ ز ش ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻄ ﻪ ‪ ،‬ا ر ﺗ ﺸ ﯽ ا ز ﺑ ﯿ ﮑ ﺎ ر ا ن د ﯾ ﭙ ﻠ ﻤ ﻪ و‬
‫ﻓ ﺎ ر غ ا ﻟ ﺘ ﺤ ﺼ ﯿ ﻞ ا ﯾ ﺠ ﺎد ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ د ر ﻧﺘ ﯿ ﺠ ﻪ اﺳ ﺘﺮ ا ﺗﮋ ی ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﮔ ﺬ ا ر ی د و ﻟ ﺖ ‪ ،‬ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘﻨ ﺪ د ر‬
‫ﻓ ﻌ ﺎﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﻮ ﻟﺪ ﺟ ﺬ ب ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑﻨ ﺎﺑﺮ ا ﯾ ﻦ د و ﻟ ﺖ ﺑﻪ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ د اد ن ﻣ ﯿ ﺰ ی د ر ﯾ ﮑ ﯽ ا ز إد ا ر ا ت د ر و ا ﻗ ﻊ ﺑﻪ آ ن ﻫ ﺎ‬
‫ﺻ ﺪ ﻗ ﻪ ﻣ ﯽ د ا د ‪ ،‬و ﺑ ﺎ ا ﻓ ﺰ و د ن ﺑ ﺮ ﺷ ﻤ ﺎ ر ﺑ ﻮ ر و ﮐ ﺮ ا ت ﻫ ﺎ ‪ ،‬ز ﻧ ﺪ ﮔ ﯽ ﺗ ﻮ د ه ﻫ ﺎ ی ﻧ ﮕ ﻮ ن ﺑ ﺨ ﺘ ﯽ ر ا ﮐ ﻪ د ﺳ ﺘ ﺸ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﺟ ﺎﯾ ﯽ‬
‫ﺑ ﻨ ﺪ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺗ ﺮ ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د « ‪ .‬ﺟ ﺎ ی ﺗ ﺄﻣ ﻞ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺆ ﻟ ﻒ ﻣ ﺤ ﺘ ﺮ م ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻮ ﺟ ﻬ ﯽ ﻧ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﻣ ﻮ ر د‬
‫ﺑ ﺤ ﺚ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ز ﯾ ﺎ د ی ز ا ﯾ ﯿ ﺪ ه ﻓ ﺮ ا ﯾ ﻨ ﺪ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﯽ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ی ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﺻ ﻨ ﻌ ﺘ ﯽ د ر ﺣ ﺎ ل ﺣ ﺎ ﺿ ﺮ‬
‫ﻫ ﻢ ر د ﭘ ﺎ ﯾ ﯽ د ا ر د ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌﻪ ﺧ ﺪ ﻣ ﺎ ت د و ﻟ ﺘ ﯽ ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ اﺳ ﺘ ﺨ ﺪ ام ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﺣ ﺪ ﻧ ﯿ ﺎ ز ﯾ ﺎ ﻋ ﺪ م ﺗ ﻌ ﺪ ﯾ ﻞ ﻧ ﯿ ﺮ و ‪ ،‬ﺑ ﺎ‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ ﺟ ﺎ ر ی و ﺗ ﻮ ر م ﻣ ﻮ اﺟ ﻪ ا ﺳ ﺖ و ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ﺑ ﻼ ً ﻣ ﺤ ﺪ و د ﮐ ﺮ د ن ﺧ ﺪ ﻣ ﺎ ت و ﺗ ﻌ ﺪ ﯾ ﻞ ﻧ ﯿ ﺮ و ﺑ ﺎ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ‬
‫ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ﺑ ﯿ ﮑ ﺎ ر ی و ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﮐ ﻢ ﺗ ﻮ ا ن ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ‪ ،‬و ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ اﯾ ﻦ ﺗﻌ ﺎ ر ض ﺑﻪ ﺷ ﯿ ﻮ ه ا ی‬
‫د ﯾ ﺎ ﻟ ﮑ ﺘ ﯿ ﮑ ﯽ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ی ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ی ﻫ ﻢ ﮔ ﺮ ا ﺗ ﺮ ﺑ ﺎ د ا ﻣ ﻨ ﻪ و ا ر ﯾ ﺎ ﻧ ﺲ ﻣ ﺤ ﺪ و د ﺗ ﺮ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﭻ‬
‫د ا ر و ی ﻣ ﻌ ﺠ ﺰ ه آﺳ ﺎ ﯾ ﯽ ﺑ ﺮ د ر ﻣ ﺎ ن ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ آ ن ‪ ،‬ﻧ ﻪ د ر ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ و ﻧ ﻪ د ر ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﻧ ﺒ ﻮ د ه و ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪.‬‬

‫اﮔﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻧﺸﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻋﮑﺲﻫﺎى ﺗﻬﺮان را از ﺳﺎل ‪ ۳۲‬ﺗﺎ ﺳﺎل ‪ ۵۷‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﻨﯿﻢ‪،‬‬
‫ﻣﯽﺗﻮان ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮد ﮐﻪ در ﺳﺎل ‪ ۳۲‬ﻣﯿﺪانﻫﺎى اﺻﻠﻰ ﺷﻬﺮ ﭼﻬﺮه ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻨﺘﻰ ﻋﻘﺐاﻓﺘﺎده را‬
‫دارد‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ در ﺳﺎل ‪ ۵۷‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﺧﯿﺎﺑﺎنﻫﺎ و اﺗﻮﻣﺒﯿﻞﻫﺎ ﺷﮑﻞ ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ رو ﺑﻪ ﻣﺪرن را ﺑﻪ‬
‫ﳕ ﺎ ﯾ ﺶ ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ر د ‪ .‬ﺷ ﮑ ﯽ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻦ ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻫ ﻢ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺧ ﺸ ﻢ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ان ﺑ ﻮ ﻣ ﯽ ﮔ ﺮ ا ر ا ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ د ‪،‬‬
‫ﮐ ﻪ آ ب ﭼ ﺸ ﻤ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﺳ ﻨ ﺘ ﯽ ﻣ ﺎ ن ‪ ،‬ﮐ ﻮ ﻣ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﮐ ﺎ ﻫ ﮕ ﻠ ﯽ اﺻ ﯿ ﻞ ﻣ ﺎ ن ‪ ،‬ﮐ ﻮ ﭼ ﻪ ﻫ ﺎ و ﮔ ﺬ ر ﻫ ﺎ ی ﻗ ﺪ ﯾ ﻤ ﯽ ﮐ ﻪ اﻣ ﻨ ﯿ ﺖ آ ن‬
‫ﺑ ﺎ ﺟ ﻮ اﳕ ﺮ د ﻫ ﺎﯾ ﯽ ﻣ ﺜ ﻞ ﮐ ﺎﮐ ﺎ ر ﺳ ﺘ ﻢ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ر و ی ﺳ ﮑ ﻮ ﻫ ﺎ ی آ ن ﮐ ﻠﺜ ﻮ م ﻧ ﻨ ﻪ ﺟ ﻮ ا ن ﻫ ﺎ ر ا ﻧ ﺼ ﯿ ﺤ ﺖ ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪. . . ،‬‬
‫ﺻ ﻔ ﺎ ی ﺑ ﯿ ﺶ ﺗ ﺮ ی د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬اﻣ ﺎ ﺑﺮ ا ی ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﯽ ﮐ ﻪ اﺻ ﻞ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ و ﻣ ﺪ ر ﻧﯿﺘﻪ و ﻣ ﺪ ر ﻧﯿﺰ اﺳ ﯿ ﻮ ن ر ا ﭘ ﺬ ﯾﺮ ﻓ ﺘﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و‬
‫اﻧﺘﻘﺎدﺷﺎن ﺑﻪ ﺿﻌﻒ آن در اﯾﺮان ﻗﺒﻞ از اﻧﻘﻼب اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﺳﯿﺮ ‪ ۵۷-۳۲‬ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد ﻣﻰﺗﻮان اﻧﺼﺎف‬
‫داد ﮐﻪ در آن ﻣﻮﻗﻊ داﺷﱳ ﺻﻨﻌﺖ ﻣﻮﻧﺘﺎژ‪ ،‬ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺮوع ﺑﺪی ﯾﺎ دﺳﺖ ﮐﻢ ﻓﻮقاﻟﻌﺎده ﺑﺪى ﻧﺒﻮد‪ .‬ﯾﮏ‬
‫ﺳ ﮑ ﻮ ى ﭘ ﺮ ش ﮐ ﻤ ﺎﺑ ﯿ ﺶ ﻗ ﺎﺑﻞ ﻗ ﺒ ﻮ ل ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑﻪ ﻋ ﺒ ﺎر ﺗ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﻧﺘ ﺎژ ﭘ ﯿ ﮑ ﺎن ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﻣ ﺜ ﺎل ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﺮ ا ن د ر او ا ﯾﻞ د ﻫ ﻪ‬
‫ﭼ ﻬ ﻞ ﯾ ﮏ ﺷ ﺮ و ع ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺎ ﻫ ﯽ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﮔ ﺎ م ا و ﻟﯿ ﻪ ﻣ ﺜ ﺒ ﺘ ﯽ ﺗ ﻠ ﻘ ﯽ ﺷ ﻮ د و ﺑ ﺮ ا ی‬
‫ﺑ ﻬ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﺎز ی آ ن ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﻌ ﻪ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ی ﺑ ﺼ ﯿ ﺮ ت ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ب ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ان ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ ر ا ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ‬

‫‪53‬‬
‫ﺳﯿﺮ اﻗﺘﺼﺎدى ‪ ۵۷-۳۲‬در ‪ ۸۲-۵۷‬اداﻣﻪ ﻣﯽﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬ﻣﺎ اﯾﻨﮏ ﮐﺠﺎ ﺑﻮدﯾﻢ‪ .‬وﺿﻌﯿﺖ اﻗﺘﺼﺎدى ‪۵۷-۳۲‬‬
‫ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ آ ن ) ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ د ر آ ن ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ﭘ ﯿ ﮑ ﺎن ‪ ،‬پ ‪ . . .‬ﺑ ﻮ د ( آن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻎ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ و ﺣ ﺸ ﺖ آ و ر‬
‫ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ ا ﺷ ﺎ ر ه ﺷ ﺪ ‪ ،‬د وﺋ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ر ا ه ﻧ ﮕ ﺎ ه ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ د ‪ -‬ﭘ ﯿ ﺸ ﻨ ﻬ ﺎد ر ا ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﻊ ﻧ ﮕ ﺎه ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ‪-‬‬
‫ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ م ‪ ،‬ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻨ ﺘ ﻘ ﺪ ا ن ﻣ ﺎ ‪ ،‬ا ز ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺻ ﻨ ﻌ ﺘ ﯽ ﺷ ﺎه ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ا ز ﻣ ﺮ ﺳ ﺪ س ﺻ ﺪ د ر ﺻ ﺪ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ د ا ﺧ ﻞ ر ا‬
‫ﻗ ﺒ ﻮ ل ﳕ ﯽ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ﭘ ﺎ ﻻ ﯾ ﺸ ﮕ ﺎ ه ‪ ،‬ذ و ب آ ﻫ ﻦ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ر و ﺳ ﺎ ز ی ‪ ،‬ﺑ ﺮ ج ‪ ،‬ﭘ ﺎ ر ک ‪ ،‬ﺟ ﺎد ه ‪ ، . . .‬ﻫ ﻤ ﻪ ﺗ ﻮ ﻃ ﺌ ﻪ ﻫ ﺎ ی‬
‫اﻣ ﭙﺮ ﯾ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ و ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ د اﺧ ﻠ ﯽ ﺑﺮ ا ی اﻏ ﻔ ﺎ ل ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﺑ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺳ ﺎس ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﻣ ﯿ ﻼ ﻧ ﯽ » ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﻋ ﻨ ﺎ د ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺑ ﺎ ر ژ ﯾ ﻢ ﭘ ﻬ ﻠ ﻮ ى د ر ﺣ ﺪ ى ﺑ ﻮ د‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز آ ﻧ ﺎ ن ﺑ ﺎﳌ ﺂ ل و ﺣ ﺪ ت ﺑ ﺎ ر و ﺣ ﺎ ﻧﯿ ﺘ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﺎ ر ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﯾ ﮏ د و ﻟ ﺖ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ﺑ ﻮ د و ﺑ ﺎ ﺣ ﻖ ر أ ى‬
‫ز ﻧ ﺎ ن ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ د ا ﺷ ﺖ ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﮑ ﺎ ر ى ﺑ ﺎ ر ژ ﯾ ﻢ ﺷ ﺎه ﺗﺮ ﺟ ﯿ ﺢ د ا د ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ا ﯾ ﻦ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن » ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ‬
‫اﻣ ﭙﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ « ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ا ز د ﻓ ﺎ ع ا ز آ ز ا د ى ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺘﻨ ﺪ ‪ » :‬ﺗ ﻀ ﺎد ﻋ ﻤ ﺪ ه « ﺑ ﺎ اﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫آﯾﺖ اﻟﻠﱠﻪ ﺧﻤﯿﻨﻰ ﻫﻢ ﮐﻪ در آن روزﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎرى از ﺷﻌﺎرﻫﺎى ﺿﺪ اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺴﺘﻰ را ﺗﮑﺮار ﻣﻰﮐﺮد و ﺑﺪﯾﻦﺳﺎن‬
‫ا ﯾ ﻦ و ﺣ ﺪ ت ﻏ ﺮ ﯾ ﺐ ر و ﺣ ﺎ ﻧ ﯿ ﺖ ﺑ ﺎ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻋ ﺮ ﻓ ﻰ ﻣ ﺴ ﻠ ﮏ و ﻃ ﺒ ﻘﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ ﺗﮑ ﻨ ﻮ ﮐ ﺮ ا ت ر ا آﺳ ﺎن ﺗ ﺮ‬
‫ﻣ ﻰ ﺳ ﺎﺧ ﺖ ‪ .‬ﺑﻪ ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﻦ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺻ ﻒ ﺑ ﻨ ﺪ ى ﻫ ﺎ ى ﻏ ﺮ ﯾ ﺐ ر ا ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﮐ ﻠﯿ ﺪ ﻫ ﺎ ى د ر ک ر ﻣ ﺰ ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب اﺳ ﻼ ﻣ ﻰ د ر ا ﯾ ﺮ ا ن د ا ﻧ ﺴ ﺖ ‪« .‬‬

‫ﭼﻪ ﻗﺮاﻧﻰ از اﯾﻦ ﻏﺮﯾﺐﺗﺮ ﮐﻪ ﺷﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﺳﻨﮓ اﲢﺎد ﮐﻨﺪ! ﭼﻪ ﺗﻘﺎرﻧﻰ از اﯾﻦ ﻧﺎﺑﺎورﺗﺮ ﮐﻪ روﺷﻨﻔﮑﺮان‬
‫ﻻ ﺋ ﯿ ﮏ و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ آ ﺗ ﺌ ﯿ ﺴ ﺖ ﺑ ﺎ ﻣ ﺴ ﻠﻤ ﺎ ﻧ ﺎن ﺑ ﻨ ﯿ ﺎد ﮔ ﺮ ا ﻫ ﻤ ﺮ ا ه ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ؛ ﻫ ﻤ ﺮ ا ﻫ ﻰ ا ى ﮐ ﻪ ﺣ ﻠ ﻘ ﻪ ا ﺗ ﺼ ﺎ ل آ ن ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ﻣ ﺜ ﻠﺜﯽ‬
‫ﺑ ﻮ د ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ی و ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ر و ﺳ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ی ﺷ ﮕ ﻔ ﺖ ا ز ﺳ ﻮ ى ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ﺧ ﺎ ص ) ﻏ ﯿ ﺮ‬
‫ﺗﯿﭙﯿ ﮏ ( ﻣ ﻌﺪ و د ى ﻧﯿﺮ و ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ﮐ ﻪ اﺗ ﻔ ﺎﻗ ﺎً از ﺳ ﻨﺖ ﺳ ﻠﻒ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎر ﭘﺎ ﻓ ﺮاﺗﺮ ﮔ ﺬ اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﻮ د ﻧﺪ ‪ ،‬و ﺑﺮﺧ ﻼ ف ﺳ ﻨ ﺖ‬
‫د ﯾ ﺮ ﭘ ﺎ ی ﺣ ﻮ ز ه ﮐ ﻪ ر و ﺣ ﺎ ﻧ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ر ا ﻃ ﺮ د ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑ ﺎ ﻻ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺳ ﻄ ﻮ ح ر ﺳ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺷ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻪ اﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ﻏ ﺮ ا ﺑ ﺖ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﺣ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻘ ﺎ ر ن ﻫ ﺎ ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ ﯾ ﺸ ﻢ ‪ ،‬و ﺑ ﭙ ﺬ ﯾ ﺮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻗ ﻮ ل ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ ی » ا ز‬
‫ﻗ ﻀ ﺎ ‪ ،‬ﺳ ﺮ ﮐ ﻨ ﮕ ﺒ ﯿ ﻦ ﺻ ﻔ ﺮ ا ﻓ ﺰ و د « ؛ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ب ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﭼ ﺮ ﻧ ﻮ ﺑ ﯿ ﻞ ‪ ،‬ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺒ ﯽ ﺑ ﻮ د ا ز ﺗ ﻘ ﺎر ن ﭘ ﺎر ه ا ی‬

‫‪54‬‬
‫ﺧ ﻄ ﺎ ﻫ ﺎ ‪ .‬و ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ آ ﯾ ﺎ ر ا ز ﺷ ﮕ ﻔ ﺘﯽ آ ن ﭼ ﯿ ﺰ ی ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﻗ ﺮ ان ﻧ ﺎد ر ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯽ » ﻧ ﺎ ﯾ ﺪ ز‬
‫ﻗﺮون ﻫ ﯿﭻ ﻋ ﻬ ﺪ ی « ؟‬

‫ر ﯾ ﺸ ﺎر ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﺛ ﺒ ﺎ ت ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺑﻪ ﺑ ﻬ ﺎ ى ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب ﺑ ﻰ ر ﺣ ﻤ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺎن ﺑﻪ د ﺳ ﺖ آﻣ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ .‬اﻣ ﺎ آ ﯾ ﺎ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﳕ ﻮ ﻧﻪ ا ى ﻧ ﺒ ﻮ د ﺣ ﺎ ﮐ ﻰ ا ز اﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ آ ز ا د ى ر ا ﻓ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ر ا ﺑ ﺪ ﺳ ﺖ آ و ر د ؟ ﭘ ﺎﯾ ﺎن‬
‫ﻏ ﻢ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ﺳ ﻠ ﻄ ﻨ ﺖ ﺷ ﺎ ه ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺪ ﯾ ﻦ د ﻫ ﻪ ﮐ ﺎ ر اﺿ ﺎ ﻓ ﻰ ر و ى د ﺳ ﺖ ﮐ ﺎ ر ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﺎ ن ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺖ ﺗ ﺎ ﺑ ﻪ ﲡ ﺰ ﯾ ﻪ و ﲢ ﻠ ﯿ ﻞ‬
‫ﺑ ﺮ آ و ر د ﻫ ﺎ ى ﻏ ﻠ ﻂ ﭘﯿ ﺸ ﯿ ﻨ ﯿ ﺎ ن ﺧ ﻮ د ﺑ ﭙ ﺮ د ا ز ﻧ ﺪ ‪ « .‬ﻻ ز م ﻧ ﺒ ﻮ د ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن آ ن ﲡ ﺰ ﯾ ﻪ و ﲢ ﻠ ﯿ ﻞ ﻫ ﺎ ﻏ ﻠ ﻂ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪.‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﯾ ﮏ ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻨ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﭘ ﺲ ا ز و ﻗ ﻮ ع ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺣ ﺎ ﺷ ﯿ ﻪ ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﻰ ﺑ ﺮ آ ن ا ﺻ ﻞ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ؛ ﺑ ﻪ ﻗ ﻮ ل‬
‫ﺳ ﻌ ﺪ ى ‪ » :‬ﮔ ﺎه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﮐ ﻮ د ﮐ ﻰ ﻧ ﺎ د ا ن ‪ /‬ﺑ ﻪ ﻏ ﻠ ﻂ ﺑ ﺮ ﻫ ﺪ ف ز ﻧ ﺪ ﺗ ﯿ ﺮ ى « ؛ د ر ﺳ ﺖ ا ز ﮐ ﺎ ر د ر آ ﻣ ﺪ ن ﯾ ﮏ ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ‬
‫ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى د ر ﺳ ﺖ ﺑ ﻮ د ن ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﻣ ﺘ ّﮑ ﺎ ى آ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻦ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﻢ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س ا ﯾ ﻦ ﺷ ﻮ ا ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﻓ ﺮ د ا‬
‫ﺑ ﺎ ر ا ن ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﺎ ر ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ﻓ ﺮ د ا ﺑ ﺎ ر ا ن ﺑ ﺒ ﺎ ر د ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿ ﺰ ‪ -‬د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿ ﺰ ‪ -‬ر ا د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ه ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻨ ﺎد ﺑ ﻪ آ ن‬
‫ﺷ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﺛ ﺒ ﺎ ت ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺑ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﯽ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل » ا ﮔ ﺮ ‪ p‬آ ﻧ ﮕ ﺎ ه ‪ ، q‬ﻻ ﮐ ﻦ ‪ q‬ﭘ ﺲ ‪«p‬‬
‫ﺣ ﺎو ی ﻣ ﻐ ﺎ ﻟ ﻄ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬و ﺗ ﺎ ز ه ا ﯾ ﻦ د ر و ﺿ ﻌ ﯿ ﺘ ﯽ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ر ﺑ ﻂ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﺗ ﮑ ﺮ ا ر ﺷ ﻮ د ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎﻟ ﯽ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻮ ر د‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﻣ ﻮ ا ر د ﻣ ﻌ ﮑ ﻮ ﺳ ﯽ ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر آ ن ﻫ ﺎ ﺣ ﻮ اد ث و ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ ر ﺑﻪ ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﺎ ت ﻣ ﻮ ﺟ ﺐ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب‬
‫ﻣ ﻨ ﺠ ﺮ ﻧ ﺸ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﻣ ﺼ ﺮ ‪ ،‬ﻋ ﺮ ا ق ‪ ،‬ﺑ ﺮ ز ﯾ ﻞ ‪ ،‬آ ر ژ ا ﻧ ﺘ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ﻟ ﺰ ی ‪ ،‬ﻫ ﻨ ﺪ ‪ . . .‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﻏ ﯿ ﺮ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻗ ﯿ ﺎﺳ ﯽ‬
‫ﺑ ﯿ ﺶ ﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د ر ﲤ ﺎﻣ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻣ ﺼ ﺎد ر ه ﺑﻪ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻬ ﺎﺗ ﯽ ﺑﯿ ﺎﺑﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﭼ ﺮ ا ﻋ ﻠﯿﺮﻏ ﻢ‬
‫ﺻ ﺤ ﺖ ﻧﻈ ﺮ ﯾﻪ ﻫ ﺎ ی ر ا ﯾ ﺞ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬د ر آ ن ﻫ ﺎ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻧ ﺸ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺗ ﺄﻣ ﻞ ﮐ ﺮ د اﺻ ﻼ ً‬
‫ﭼ ﺮ ا ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ آ ﻧ ﭽ ﻪ ﯾ ﮏ ﮐ ﻨ ﺶ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﯽ ﻧ ﺎ ﻣ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ﺗ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ﮐ ﻤ ﯿ ﺎ ب ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺳ ﯿ ﺎ د ر آﺳ ﺘ ﺎﻧﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ا ﯾ ﺮ ا ن ﻧﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ د ر ﯾ ﮏ ﻣ ﻮ ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ‬

‫آ ﺛ ﺎ ر و ﻋ ﻼ ﺋ ﻤ ﻰ ا ز ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﻮ د ن ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﻢ د ر آ ن ﺑ ﻪ ﭼ ﺸ ﻢ ﳕ ﻰ ﺧ ﻮ ر د « ‪ .‬ﻋ ﻠ ﻰ ا ﻟ ﻘ ﺎﻋ ﺪ ه ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ز ا ﯾ ﻦ‬
‫ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ ﺣ ﻤ ﺎ ﻗ ﺖ ﻣ ﺤ ﺾ ﻣ ﺎﻣ ﻮ ر ا ن ﺳ ﯿ ﺎ ر ا ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﮔ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﮔ ﺰ ا ﻓ ﻰ‬
‫اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﭽ ﻨﯿ ﻦ ﺷ ﺎه د ر آﺳ ﺘ ﺎﻧﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬د ر ﻣ ﺼ ﺎﺣ ﺒﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ ﻧ ﺸ ﺮ ﯾ ﻪ ﺧ ﺎ ر ﺟ ﯽ ﮔ ﻔ ﺘﻪ ﺑ ﻮ د ‪ » :‬ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ‬
‫ﻣ ﺮ ا ﺳ ﺮ ﻧ ﮕ ﻮ ن ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻦ ا ز ﭘ ﺸ ﺘ ﯿ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ ا ر ﺗ ﺶ ﻫ ﻔ ﺘ ﺼ ﺪ ﻫ ﺰ ا ر ﻧ ﻔ ﺮ ى ‪ ،‬ﲤ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ‪ ،‬و اﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ﻣ ﺮ د م ا ﯾ ﺮ ا ن‬
‫ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر م ‪ .‬ﻣ ﻦ ﻗ ﺪ ر ت ر ا د ر د ﺳ ﺖ د ا ر م ‪ « .‬ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺎ ت ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﺷ ﺎه ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً د ر ﻣ ﻮ ا ر د ا و ل و آﺧ ﺮ‬

‫‪55‬‬
‫ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً د ر ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎن ﯾ ﮏ ﻧ ﻔ ﺮ ﮐ ﻪ ا ز ﻓ ﺮ ط ﺗ ﺒ ﺨ ﺘ ﺮ د ﭼ ﺎ ر ﺟ ﻨ ﻮ ن ﺷ ﺪ ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ى ﮐ ﺴ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ﻋ ﻠﻢ ﻏ ﯿﺐ ﳕ ﻰ د اﻧﺪ ‪ ،‬ﻋ ﻘ ﻞ ﺣ ﮑ ﻢ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﺪ ﮐ ﻪ از ﭘ ﺸ ﺘﯿﺒ ﺎ ﻧ ﻰ ا ر ﺗ ﺶ ‪ ،‬ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ى ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﺑ ﺨ ﺶ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻮ ﺟ ﻬ ﻰ‬
‫ا ز ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻓ ﻌ ﺎ ل ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﻄ ﻠﻖ ا ﻋ ﻤ ﺎ ل ﻧ ﻔ ﻮ ذ و ‪ ، . . .‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﻰ ﺑ ﺮ د ه ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ‬
‫ﺣ ﮑ ﻮﻣ ﺖ را ﺳ ﺮ ﻧﮕ ﻮن ﮐ ﻨﺪ ‪.‬‬

‫ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ اﺳ ﻔ ﻨﺪ ﯾ ﺎر د ر ﻣ ﻘ ﺎﺑﻞ رﺟ ﺰﺧ ﻮ اﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ى ر ﺳ ﺘ ﻢ ‪ » :‬ﺑ ﺨ ﻨ ﺪ ﯾ ﺪ از آن ﺣ ﺮ ف اﺳ ﻔﻨﺪ ﯾ ﺎر ‪ /‬ﺑﺪ و ﮔ ﻔ ﺖ‬

‫ﮐ ﺎ ى ر ﺳ ﺘ ﻢ ﻧ ﺎﻣ ﺪ ا ر ؛ ﻣ ﻨ ﻢ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ و ﻫ ﺮ ﮐ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ آ ﯾ ﺪ م ‪ /‬و ﮔ ﺮ ﭘ ﯿ ﺶ ﭼ ﻨ ﮓ ﭘ ﻠ ﻨ ﮓ آ ﯾ ﺪ م ؛ ﺗ ﻦ ر ﺧ ﺶ ﺑ ﺎ ﻫ ﺮ د و ر ا ﻧ ﺖ‬
‫ﺑ ﻪ ﺗ ﯿ ﺮ ‪ /‬ﺑ ﺮ آﻣ ﯿ ﺰ م ا ﮐ ﻨ ﻮ ن ﭼ ﻮ ﺑ ﺎ آ ب ﺷ ﯿ ﺮ « ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً د ر ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺖ ‪ .‬ﻻ ف ﮔ ﺰ ا ف ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ .‬ا و ا ز ر و ﺋ ﯿ ﻦ ﺗ ﻨ ﻰ ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ‬
‫ا ﻃ ﻤ ﯿ ﻨ ﺎ ن د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﺲ ﭼ ﺮ ا ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ د ر ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﺎ ر ﺳ ﺘ ﻢ ﺧ ﯿ ﺎ ل ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ر ا ه ﻣ ﻰ د ا د ؟ ر ﺳ ﺘ ﻢ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ د ر‬
‫ﻧ ﺒ ﺮ د ز ﺑ ﻮ ن و ز ﻣﯿ ﻦ ﮔ ﯿ ﺮ ﺷ ﺪ ﮔ ﻔ ﺖ ‪ » :‬ﺧ ﺪ ﻧ ﮕ ﻢ ﺑﻪ ﺳ ﻨ ﺪ ان ﮔ ﺬ ر ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻰ ‪ /‬ز ﺑ ﻮ ن ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻰ ﮔ ﺮ ﺳ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻰ ؛ ز د م ﭼ ﻨ ﺪ ﺑ ﺮ‬
‫ﮔﺒﺮ اﺳﻔﻨﺪﯾﺎر‪ /‬ﭼﻨﺎن ﺑﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ رﯾﺰﻧﺪ ﺧﺎر؛ ﻧﺒُﺮّد ﻫﻤﻰ ﺟﻮﺷﻦ اﻧﺪر ﺑﺮش‪ /‬ﻧﻪ آن ﭘﺎره ﭘﺮﻧﯿﺎن ﺑﺮ‬
‫ﺳ ﺮ ش « ‪ .‬د ر ﭼ ﻨ ﺎ ن ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ر ﺳ ﺘ ﻢ و ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ اﺳ ﻔ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ر ر ا ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﺑ ﺮ ﺧ ﻄ ﺎ ﺑ ﻮ د ‪،‬‬
‫ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎم ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ا ﻓ ﺘ ﺎد ‪ .‬اﻣ ﺎ ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ا ز ر و ى ﻗ ﺮ اﺋ ﻦ و ﺑﻪ ﮐ ﻤ ﮏ ﻋ ﻘ ﻞ د ر ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﭼ ﺸ ﻤ ﺎ ن ا ﺳ ﻔ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ر ر و ﺋ ﯿ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؟ ﻓ ﻘ ﻂ ا ﺳ ﻄ ﻮ ر ه ا ى ﺟ ﺎ د و ﯾ ﻰ ﭼ ﻮ ن ﺳ ﯿ ﻤ ﺮ غ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﻋ ﻠ ﯿ ﺮ ﻏ ﻢ ﲤ ﺎﻣ ﻰ‬
‫ﺷ ﻮ ا ﻫ ﺪ ر و ﺋ ﯿ ﻦ ﺗ ﻨ ﻰ ﺷ ﺎه د ر د ﻫ ﻪ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه ‪ ،‬د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻫ ﻤ ﺴ ﺎ ﻧ ﺎ ن ا و د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺪ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا و‬
‫د ﭼ ﺎر ﻗ ﺮ ان ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ى ا ز ﻧ ﺎ ﺑ ﺨ ﺘ ﯿ ﺎ ر ى ﻫ ﺎ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑﺮ اى او ﭼ ﺸ ﻢ اﺳ ﻔ ﻨﺪ ﯾ ﺎ ر ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺷ ﺪ ‪ .‬و ﭼ ﻮ ن ﺳ ﯿ ﻤ ﺮ غ‬
‫ا ﺳ ﻄ ﻮ ر ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬آ ن ﭘ ﯿ ﺶ ﮔ ﻮ ﯾ ﯽ ﻫ ﻢ ﺟ ﺰ ا ﻓ ﺴ ﺎ ﻧﻪ ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺑ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﭘ ﯿ ﺮ و ز ی ﻫ ﺎ د ا ﺳ ﺘ ﺎ ن ﭘ ﺎ د ﺷ ﺎ ﻫ ﯽ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ‪ :‬ﺣ ﻠ ﻘ ﻪ ا ﻧ ﮕ ﺸ ﺘ ﺮ ی ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺮ ﻧ ﻘ ﻄ ﻪ ا ی د و ر ﻧ ﻬ ﺎد ه‬
‫و ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ﻫ ﺮ ﺗ ﯿ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ﻣ ﺎ ﻫ ﺮ ی ﮐ ﻪ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺗ ﯿ ﺮ ﺧ ﻮ د ر ا ا ز د ر و ن اﯾ ﻦ ﺣ ﻠ ﻘ ﻪ ﻋ ﺒ ﻮ ر د ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﮕ ﯿ ﻦ آ ن ر ا ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن‬
‫ﭘ ﺎد اش ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ه ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د و ﺧ ﺒ ﺮ ه ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺗﯿ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ا ن ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ﺗ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﮐ ﻮ د ﮐ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ز ی ا ز ﻫ ﺮ ﺳ ﻮ ی ﺗ ﯿ ﺮ ی‬
‫ﻣ ﯽ ا ﻓ ﮑ ﻨ ﺪ د ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ﻗ ﻀ ﺎ ﯾ ﮑ ﯽ ا ز ﺗ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ ﯾ ﺶ ﻫ ﻢ ا ز د ر و ن ﺣ ﻠ ﻘ ﻪ ﻋ ﺒ ﻮ ر ﮐ ﺮ د و ﻧ ﮕ ﯿ ﻦ ر ا ﺑ ﺮ د ‪ .‬اﻣ ﺎ ﺳ ﻌ ﺪ ی ‪ ،‬ﺑ ﺎ ز ﯾ ﺮ ﮐ ﯽ‬
‫ﺣ ﮑ ﯿ ﻤ ﺎ ﻧ ﻪ ا ی ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺮ د ﻣ ﻨ ﺪ ی ر ا ﺑ ﻪ ﮐ ﻮ د ک ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﻣ ﯽ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ » ﭘ ﺴ ﺮ ﺗﯿ ﺮ و ﮐ ﻤ ﺎ ن ﺑ ﺴ ﻮ ﺧ ﺖ ‪ ،‬ﮔ ﻔ ﺘ ﻨ ﺪ ﭼ ﺮ ا ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ‬
‫ﮐ ﺮ د ی ؟ ﮔ ﻔ ﺖ ﺗ ﺎ ر و ﻧﻖ ﻧ ﺨ ﺴ ﺘ ﯿ ﻦ ﺑ ﺮ ﺟ ﺎی ﲟ ﺎﻧ ﺪ ‪ « .‬و ﻟ ﯽ د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ر ﻏ ﻢ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺗ ﯿ ﺮ و ﮐ ﻤ ﺎن ﻧ ﺴ ﻮ ز ا ﻧ ﺪ ﻧ ﺪ و ﺑ ﺲ‬

‫‪56‬‬
‫ﺗﯿﺮ زدﻧﺪ و اﺻﺎﺑﺖ ﻧﮑﺮد‪ ،‬اﻣﺎ ﲢﻠﯿﻞﮔﺮان ﺑﻪدﺷﻮاری ﻓﻬﻤﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ آن اﺻﺎﺑﺖ اوﻟﯿﻪ ﻫﻢ ﻗﺮاﻧﯽ ﺑﯿﺶ ﻧﺒﻮده‬
‫اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﺘ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﯽ ﭘ ﺲ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب اﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ‪ » :‬ﺗ ﻮ د ه ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺮ د م د ﯾ ﻮ ا ﻧ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ﺧ ﺸ ﻦ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ر ا ه ﺣ ﻞ ر ا د ر ﻧ ﺨ ﺴ ﺘﯿ ﻦ ﮔ ﺎ م ﺑ ﯿ ﺎ ز ﻣ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ر ا ه ﺣ ﻠ ﯽ ﮐ ﻪ ا ز ﺧ ﻮ د آ ﻧ ﺎ ن ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﻓ ﺪ ا ﮐ ﺎ ر ی ر ا‬
‫ﻣ ﯽ ﻃ ﻠ ﺒ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻨ ﮕ ﺎ ﻣ ﯽ ﮐ ﻪ ﲤ ﺎﻣ ﯽ ر ا ه ﻫ ﺎ ی ا ﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠ ﺒ ﯽ و ﺣ ﻖ ﻃ ﻠ ﺒ ﯽ ﻣ ﺴ ﺪ و د ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﮔ ﺸ ﻮ د ه‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ «.‬اﻣﺎ اﯾﻦ ﻧﻈﺮ ﺧﺎﻟﯽ از اﺷﮑﺎل ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اوﻻً‪ ،‬ﻻزﻣﻪ آن اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺟﺎ ﻣﺴﯿﺮ اﻧﻘﻼب ﮔﺸﻮده‬
‫ﻧ ﺸ ﺪ ه اﺳ ﺖ ﲤ ﺎﻣ ﯽ ر اه ﻫ ﺎ ی اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠﺒ ﯽ و ﺣ ﻖ ﻃ ﻠﺒ ﯽ ﻣ ﺴ ﺪ و د ﻧﺒ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ا ﯾ ﺪ ه ا ی ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ و ﺿ ﻮ ح ﻣ ﺮ د و د‬
‫اﺳﺖ؛ ﺛﺎﻧﯿﺎً‪ ،‬ﻧﺸﺎن دادن اﯾﻦﮐﻪ ﻫﺮ ﺟﺎ اﻧﻘﻼب رخ داده اﺳﺖ ﲤﺎﻣﯽ راهﻫﺎی اﺻﻼحﻃﻠﺒﯽ و ﺣﻖﻃﻠﺒﯽ‬
‫ﻣ ﺴ ﺪ و د ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ﻫ ﻢ ﮐ ﺎ ر د ﺷ ﻮ ا ر ی ا ﺳ ﺖ ؛ ﻣ ﮕ ﺮ اﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د ر ﻫ ﺮ د و ﻣ ﻮ ر د ا ز ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ ی‬
‫ﺗ ﻮ ﺗ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ د ﻫ ﯿ ﻢ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺮ اد د ر ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻮ ع اد ﻋ ﺎ ﻫ ﺎ‪ ،‬ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﯽ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻣ ﻘ ﻮ م‬
‫ا ﺻ ﻠ ﯽ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﻟ ﻪ » ﻣ ﺮ د ه ر ﯾ ﮓ ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی « ﮔ ﻔ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﻘ ﻮ م و ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ‬
‫اﺻ ﻠ ﯽ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﲢ ﻮ ل ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ آﻏ ﺸ ﺘ ﮕ ﯽ آ ن ﺑ ﻪ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ﺻ ﻞ ﮐ ﺮ د ن ﺳ ﺮ ﻧ ﺦ ﲤ ﺎم ﯾ ﺎ ﻏ ﺎ ﻟ ﺐ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت‬
‫ﺑ ﻪ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ و ﺗ ﺮ و ﯾ ﺞ ا ﺣ ﺴ ﺎس د ا ر ا ﺑ ﻮ د ن اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ا ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ف ﺣ ﺬ ف ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ‬
‫ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ ‪ ،‬ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﯾ ﺎ ﻋ ﻤ ﺪ ﺗ ﺎ ً ﺑ ﻪ ﯾ ﻤ ﻦ ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ ﻋ ﺎ د ﻻ ﻧﻪ آ ن ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﯾ ﺎ ﺳ ﺎ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﯽ آ ﺳ ﺎ ن ﻣ ﺘ ﮑ ﯽ ﺑ ﻪ آ ن ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ‪،‬‬
‫ﮐ ﻤ ﺒ ﻮ د ﻫ ﺎ و ر ﱋ ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﻃ ﺮ ف ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ) .‬اﺳ ﻄ ﻮ ره ﺷ ﻤ ﻊ و ﻋ ﺴ ﻞ ( ‪.‬‬

‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ د و ﺷ ﻌ ﺎ ر اﺻ ﻠ ﻰ د ا ر ﻧ ﺪ ‪ :‬ﯾ ﮑ ﻰ آ ز ا د ى و د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ‪ .‬ﮐ ﻪ د ر ﻋ ﻤ ﻞ ا ز آ ن ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ر ﻓ ﺎ ه‬
‫ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ا ﺳ ﺘ ﻨ ﺒ ﺎ ط ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د و ﲢ ﻘ ﻖ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺮ د و ر ا ﺑ ﻪ ﺳ ﻘ ﻮ ط ر ژ ﯾ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﻣ ﺸ ﺮ و ط ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﻫ ﻤ ﻪ‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ﺑ ﺪ و ن ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻨ ﺎ ‪ ،‬و ﻋ ﺪ ه ا و ل ﺑ ﻪ اﺳ ﺘﻨ ﺎد ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻧ ﺎاﻣ ﻨ ﯽ و ﺿ ﺮ و ر ت د ﻓ ﺎ ع ا ز ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ د ر‬
‫ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻫ ﺎ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻓ ﻮ ر ﯾ ﺖ ﭘ ﺲ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬اﻣ ﺎ و ﻋ ﺪ ه د و م ؛ و ﻓ ﺎ ى ﺑﻪ آ ن د ﺷ ﻮ ا ر ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ‬
‫ﺳ ﺎ د ه ا ﻧ ﮕ ﺎ ر ى ﻫ ﺎ ى د و آ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﯽ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﭘ ﯿ ﺶ ﺗ ﺮ ا ﺷ ﺎ ر ه ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﺣ ﺴ ﺎ س د ا ر ا ﺑ ﻮ د ن ا ﻣﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت‬
‫ﮔﺴﺘﺮدهاى ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﺮف ﺣﺬف ﻣﺎﻧﻊ ﻗﺪرت ﻣﺴﺘﻘﺮ‪ ،‬ﮐﻤﺒﻮدﻫﺎ و رﱋﻫﺎ ﺑﺮﻃﺮف ﺷﻮد‪ ،‬از ﻟﻮازم اﻧﻘﻼب‬
‫ا ﺳ ﺖ ؛ و ﻗ ﺘ ﻰ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺳ ﺎ ﺑﻖ ز ﻣ ﺎﻣ ﺪ ا ر ا ن ﺣ ﺎ ل ﯾ ﺎ ر ا ﻫ ﻨ ﻤ ﺎی آ ﻧ ﺎن ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﻓ ﻬ ﻤ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﺗ ﺮ ﺳ ﯿ ﻢ‬
‫ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ی د ﻟ ﺮ ﺑ ﺎ ا ز آ ر ﻣ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﭼ ﻮ ن ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ‪ ،‬د ر آﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ و ﺿ ﻊ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﺗ ﺎ ﭼ ﻪ ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ و‬

‫‪57‬‬
‫ﺳ ﻄ ﺤ ﯽ ﺑ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﺑﺮ ﻗ ﺮ ار ی ر ﻓ ﺎه و ﻋ ﺪ اﻟﺖ ﺗﺎ ﭼ ﻪ ﺣ ﺪ د ﺷ ﻮ ار و ﭘﯿ ﭽ ﯿﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑﻪ اﯾ ﻦ ﺗﺮ ﺗﯿﺐ ‪ ،‬و ﻋ ﺪ ه او ل ﺑﻪ‬
‫ﺿ ﺮ و ر ت ﭘ ﺲ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ و و ﻋ ﺪ ه د و م ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر د ﺷ ﻮ ا ر و ﮐ ﻢ ﻋ ﻤ ﻠ ﻰ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ‪ ،‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ‬
‫اﺳ ﺎﺳ ﺎً ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻤ ﺎ ﺗ ﯿ ﮏ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧﺪ ‪ ،‬ﯾﻌ ﻨ ﯽ ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ی ﮐ ﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺿ ﺮ و ر ت ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﺑ ﻪ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ‬
‫اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ا ز آ ﳓ ﺎ ﮐ ﻪ د ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس د و ا ﻧ ﮕ ﺎ ر ی ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی و ﻋ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻼ ن د ا د ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و و ﻗ ﺘ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﭘ ﯿ ﺸ ﯿ ﻦ ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﻣ ﻰ ر و د آ ن و ﻋ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻼ ن ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ی ﺑ ﺮ ق آ ﺳ ﺎ ‪ ،‬ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ و ﻓ ﺎ ﺷ ﺪ ن‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺳ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﮔ ﻰ د ر ﻣ ﺮ د م ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﻧﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ی ر ا د ﯾ ﮑ ﺎ ل ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً ﭘ ﺲ ا ز‬
‫ﭘ ﯿ ﺮ و ز ی د ر ﺣ ﺎ ﺷ ﯿ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﻗ ﺮ ا ر د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﺎﺻ ﻞ ﺗ ﻼ ﺷ ﻬ ﺎ ی ﺧ ﻮ د ر ا د ر ﺣ ﺎ ل ا ﺿ ﻤ ﺤ ﻼ ل ﻣ ﯽ ﺑ ﯿ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻋ ﻠ ﺖ ا ﯾ ﻦ‬
‫و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ر ا ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ﻋ ﻨ ﺎ ﺻ ﺮ ﻏ ﯿ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﺎﻣ ﺤ ﻪ ﮔ ﺮ ا و ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻃ ﻠ ﺐ ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ ﺷ ﻤ ﺎ ر ﻧ ﺪ و ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﺟ ﻠ ﻮ ﮔ ﯿ ﺮ ی ا ز‬
‫ا ﻧ ﺤ ﺮ ا ف ﺑ ﻪ ﻗ ﺒ ﻀ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ر و ﻣ ﯽ آو ر ﻧ ﺪ ‪ .‬آ ن ﻫ ﺎ ﺧ ﻮ د ر ا ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﻣ ﯽ ﺑ ﯿ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﺮ س ا ز ﻓ ﺮ و ﭘ ﺎﺷ ﯽ ر ا ﻣ ﻮ ﻗ ﺘ ﺎً ﺑ ﺎ ﻧ ﻮ ﻋ ﯽ‬
‫د ﯾ ﮑ ﺘ ﺎ ﺗ ﻮ ر ی و ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر آﻏ ﺸ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ ﺑ ﯽ ر ﺣ ﻤ ﯽ ﭼ ﺎ ر ه ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؛ ا ﯾ ﻦ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺷ ﻌ ﺎ ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ آ ز ا د ی د ر‬
‫ﺗ ﻌ ﺎ ر ض ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟﯽ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯿ ﺎ ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺣ ﻖ ‪ ،‬ﻧ ﮕ ﺮ ا ن ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ آ ز ا د ی ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﺎ ز ﻓ ﻌ ﺎ ﻟ ﯿ ﺖ ﺿ ﺪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ‬
‫ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ی ر ژ ﯾ ﻢ ﭘ ﯿ ﺸ ﯿ ﻦ و ﺳ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﮔ ﺎ ن ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﮔ ﯿ ﺮ ی ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ د ر ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ی ﻧ ﻈ ﻢ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ‬
‫ﺷ ﻌ ﺎ ر د و م ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﺑ ﻬ ﺮ ه ﻣ ﻨ ﺪ ی و ر ﻓ ﺎه ﻣ ﺤ ﺮ و ﻣ ﺎ ن ر ا ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ ﻣ ﺤ ﺎ ق ﻣ ﯽ ﺑ ﺮ د ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ‬
‫ﻣ ﺴ ﻠ ﻢ آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯽ ﻫ ﺎ ی ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ و آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﮏ ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ ﻟ ﺬ ت ‪ ،‬ﺣ ﻔ ﻆ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻫ ﺎ‬
‫ﺑ ﺮ ا ی ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ و ر ﻓ ﺎه ﻓ ﺮ ﺻ ﺘ ﯽ ﺑ ﺎ ﻗ ﯽ ﳕ ﯽ ﮔ ﺬ ا ر د ‪ » .‬ﻫ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﭘ ﺲ ا ز ﺳ ﺎل ﻫ ﺎ و ﺣ ﺘ ﯽ د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ‬
‫ر ﺷ ﺪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ی ﺳ ﺎ ل ﻫ ﺎ ی ﭘ ﯿ ﺶ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ر ا ﺑ ﻪد ﺳ ﺖ آ و ر د ‪ .‬ر ژ ﯾ ﻢ ﯾ ﺎ ر ژ ﯾ ﻢ ﻫ ﺎ ی ﭘ ﺲ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺗ ﺎ ﺑ ﻪ ﺗ ﺄ ﻣ ﯿ ﻦ‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ رﻓﺎه ﺑﺮای ﺟﻤﻌﯿﺖ ﮐﺸﻮر ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ ،‬از دورات ﺳﺨﺖ ﺳﺮﮐﻮب‪ ،‬اﺧﺘﻨﺎق‪ ،‬و ﭼﻪﺑﺴﺎ ﺟﻨﮓ داﺧﻠﯽ‬
‫ﻣ ﯽ ﮔ ﺬ ر ﻧ ﺪ ‪ « .‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺗﯿ ﺐ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﭼ ﯿ ﺰ ی ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ ﻗ ﯽ ﻣ ﯽ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﯾ ﮏ ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ﺳ ﺨ ﺘ ﮕ ﯿ ﺮ ا ﻧ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه ﺑ ﻪ‬
‫ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﺾ ‪ ،‬ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ﻣ ﺴ ﺎو ی ﻓ ﻘ ﺮ ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ه ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯿ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ر ا ا ز ا ﳓ ﺎم ﻣ ﻮ ا ﻋ ﯿ ﺪ ﺑ ﺰ ر گ ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ن ﻣ ﯽ ﺑ ﯿ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺻ ﺎد ﻗ ﺎ ﻧ ﻪ اﺻ ﺮ ا ر ﻣ ﯽ و ر ز ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﻮ ا ﺗ ﺮ‬
‫ﺗ ﻮ ﻃ ﺌ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺎن ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﲢ ﻘ ﻖ آ ر ﻣ ﺎن ﻫ ﺎ ر ا ا ز آ ﻧ ﺎن ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ز ﺳ ﻮ ی د ﯾ ﮕ ﺮ ا ز ﻋ ﺠ ﻮ ل ﺑ ﻮ د ن ﻣ ﺮ د م‬
‫ﺷ ﮑ ﻮ ه ﻣ ﯽ ﮐ ﻨﻨﺪ و ﻣ ﻌﺘ ﻘ ﺪ ﻧﺪ ﭼ ﻨﺎﻧ ﭽ ﻪ ﻓ ﺮﺻ ﺖ ﮐ ﺎﻓ ﯽ ﺑﻪ آن ﻫ ﺎ د اد ه ﺷ ﻮ د ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺣ ﻞ ﺧ ﻮ اﻫ ﺪ ﺷ ﺪ ‪ .‬اﯾ ﻦ ﻫ ﻢ‬

‫‪58‬‬
‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ د ر ﺗ ﻨ ﺎ ﻗ ﺾ ﺑ ﺎ ا ﯾ ﺪ ه ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﺳ ﺖ ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ﺗ ﺌ ﻮ ر ﯾ ﮏ ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﻮ د ﺑ ﻪ ﻣ ﺤ ﺾ و ﺑﻪ ﺻ ﺮ ف ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﱳ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ‬
‫ر ژ ﯾ ﻢ ﭘﯿ ﺸ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﺼ ﺎد ر ه ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ و ﺳ ﺎ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﯽ آﺳ ﺎن ﻣ ﺘ ﮑ ﯽ ﺑ ﻪ آ ن ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺒ ﻮ د ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﺮ ﻃ ﺮ ف ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﻼ و ه ﺑﺮ ا ﯾ ﻦ ‪،‬‬
‫ﻓﺮﺻﺖ ﻫﻢ ﻣﺸﮑﻼت را ﺣﻞ ﳕﯽﮐﻨﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮازات دور ﺷﺪن از زﻣﺎن ﭘﯿﺮوزی اﻧﻘﻼب‪،‬‬
‫ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺶ ﮔ ﺮ ی ﻃ ﺒ ﺎ ﯾ ﻊ ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﺪ ی د ر ﻣ ﺤ ﺎ ق ﺧ ﺰ ﯾ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ا ز ﺧ ﻮ د ﻏ ﺒ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﺗ ﮑ ﺎ ﻧ ﺪ و ﺳ ﺎﺧ ﺖ‬
‫ﭼﺎرهﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺳﻠﺴﻠﻪﻣﺮاﺗﺐ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﻮﻗﺘﺎً ﲢﺖاﻟﺸﻌﺎع ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻗﺮار ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺎزﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬و‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ و اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ﻋ ﻠ ﯽ ر ﻏ ﻢ ا ﻧ ﺒ ﻮ ﻫ ﯽ ا ز ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﺟ ﺎ ی ا و ل ﺧ ﻮ د ا ﯾ ﺴ ﺘ ﺎد ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻧ ﺎ ﺷ ﯽ ا ز ﻫ ﻤ ﺎ ن آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﻰ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ا د ﻣ ﻮ ﻧ ﺪ ﺑ ﺮ ک ‪ ،‬ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ﲤ ﺎﻣ ﻰ ﺷ ﻌ ﺎ ر د ا د ن ﻫ ﺎ‬
‫و ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ﲤ ﺎﻣ ﻰ ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﺠ ﺒ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﻫ ﻤ ﻪ آ ﻧ ﭽ ﻪ ر ا ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺳ ﺮ ﻋ ﺖ ا ز ر و ى ﺗ ﺨ ﺘ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎه ﭘ ﺎ ک ﮐ ﺮ د ه‬
‫اﺳ ﺖ د و ﺑ ﺎر ه ﺑ ﺎ د ﺳ ﺖ ﻟﺮ ز ان ﺑ ﺎز ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﭘ ﺲ ﻫ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ د ر ز ﻣ ﺎن ﺧ ﻮ د ﯾ ﮏ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ ر د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ا ﻫ ﺪ ا ﻓ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً د ر ﺷ ﺮ و ع ﯾ ﮏ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﺑ ﻼ ﻓ ﺎﺻ ﻠ ﻪ ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ﭘ ﯿ ﺮ و ز ی ‪ ،‬ﺣ ﺼ ﻮ ل آ ن د ﭼ ﺎ ر‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺟ ﺪ ی ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻣ ﻮ ا ر د ﺑ ﻪ ﺷ ﺮ اﯾ ﻄ ﻰ ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﯽ ﺳ ﺨ ﺖ ﺗ ﺮ ا ز آ ن ﺑ ﺎ ز‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د د ) ﺟ ﺎ ﻟ ﺐ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى اﺻ ﻠ ﯽ و ا ژ ه ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ز ﻋ ﻠ ﻢ ﳓ ﻮ م و ام ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﻧ ﯿ ﺰ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﻟ ﻘ ﺎ‬
‫ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ :‬اﻧﻘﻼب ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻧﻘﻄﻪ اوج ﺧﺮوج از اﻋﺘﺪال ﺑﺮاى ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﯿﻪ و اﻋﺘﺪال‬
‫ﻗ ﺪ ﯾ ﻢ ‪ ( .‬ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ان ﺗ ﺄﻣ ﻞ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ آ ﯾ ﺎ ﺑﺮ اﺳ ﺎس ﻧﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺗ ﻘ ﺎر ن ﻫ ﻢ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ان ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻬ ﯽ ﺑ ﺮ ا ی ا ﯾ ﻦ ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪.‬‬

‫ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﮐ ﺘ ﺎ ب ﺣ ﺎﺿ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ :‬ا ز آﳓ ﺎ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف آ ﻧ ﭽ ﻪ ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً ﭘ ﻨ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﻣﯽ ﺷ ﻮ د ﺟ ﺎ ﺑ ﺠ ﺎ ﯾ ﯽ‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﻗ ﺪ ر ت ) ﻧﻪ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ﯾ ﺎ ﲤ ﺎ ﯾ ﻞ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ( ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﺳ ﺎز ﻣ ﺎﻧ ﺪ ﻫ ﯽ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﺪ ه و ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل‬
‫ﺗﻘﺎرﻧﺎت ﺣﺴﺎب ﻧﺸﺪه‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﺎً ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻢ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﻗﺪرت ﻣﺴﺘﻘﺮ در اﻋﻤﺎل ﺳﺮﮐﻮب ﮐﺎرآﻣﺪ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ی ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف ﻗ ﻮ اﻋ ﺪ ﻏ ﺎ ﻟ ﺐ و ر ا ﯾ ﺞ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ع ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ و ﺗ ﺮ س ‪ ،‬ا ز ﯾ ﮏ‬
‫ﻓ ﺮ ﺟ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﮐ ﻤ ﯿ ﺎ ب و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻨ ﺎ ﺋ ﯽ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺑ ﺎ ﮐ ﻨ ﺶ ﻫ ﺎ ی ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ﻃ ﻠﺒ ﺎ ﻧﻪ و ﻫ ﻤ ﺮ اه ﺑ ﺎ‬
‫ﻓ ﺪ ا ﮐ ﺎ ر ی و ﺷ ﺠ ﺎﻋ ﺖ ﻣ ﺮ د م و ر ﻫ ﺒ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﺑ ﺎ و ر ا ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺪ ا ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﻣ ﺤ ﺾ ﭘ ﯿ ﺮ و ز ی ا ﻧ ﻘ ﻼ ب و ﺑ ﺮ ﻫ ﻢ‬
‫ﺧ ﻮ ر د ن ﺗ ﻘ ﺎ ر ن ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﯽ ﻋ ﻠﻞ ﻣ ﻮ ﺟ ﺪ آن ‪ ،‬ﻗ ﻮ ا ﻋ ﺪ ﻏ ﺎ ﻟ ﺐ و ر ا ﯾ ﺞ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ع ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ اﻫ ﯽ و ﺗﺮ س ) ﮐ ﻪ ا ز‬

‫‪59‬‬
‫ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺶ ﮔ ﺮ ی ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﻧ ﻔ ﺲ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﯾ ﺎ ﺑﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﺎ ز ﻫ ﺎ ی ﻃ ﺒ ﯿﻌ ﯽ ﻓ ﯿ ﺰ ﯾ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ی ﺑ ﺸ ﺮ ی ‪ ،‬و ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ‬
‫ﺑﻮدن اَﺷﮑﺎل رواﺑﻂ ﺳﻠﻄﻪ ﻣﺎﯾﻪ ﻣﯽﮔﯿﺮد(‪ ،‬ﻏﻠﺒﻪ ﺧﻮد را ﻣﺠﺪداً ﻣﯽﮔﺴﺘﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑ ﺎ ﯾ ﺰ ﯾ ﺪ ﺑ ﺴ ﻄ ﺎﻣ ﯽ ﻋ ﺎ ر ف ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ ر ﻣ ﯽ ﮔ ﻔ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ ﺧ ﺪ ا ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا م ‪ ،‬ﺧ ﺪ ا ﯾ ﮕ ﺎﱎ ‪ .‬ﻣ ﺮ ﯾ ﺪ ا ن ﺑ ﺮ ا و ﺧ ﺮ د ه ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ‬
‫و ﻋﻠﯿﻪ او اﻧﻘﻼب ﮐﺮدﻧﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺧﻮد او‪» :‬ﺣﻖ ﻣﻨﺰه از ﺗﻦ و ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻨﻢ‪ /‬ﭼﻮن ﭼﻨﯿﻦ ﮔﻮﯾﻢ ﺑﺒﺎﯾﺪ‬
‫ﮐ ﺸ ﺘﻨﻢ « ‪ .‬ﻣ ﺮ ﯾ ﺪ ان از او ﺧ ﻮ اﺳ ﺘﻨﺪ ﺗ ﻮ ﺑﻪ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺑ ﻨ ﺪ ﮔ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺑ ﺎﯾﺰ ﯾ ﺪ د ﯾ ﮕ ﺮ ی ﺷ ﻮ د ‪ .‬د ر ﺧ ﻮ د ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﮐ ﻨ ﺪ و ﺑ ﻪ‬
‫ﺟ ﺎ ی ﺧ ﺪ ا ﯾ ﮕ ﺎ ﻧ ﯽ ﺑ ﻨ ﺪ ﮔ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺎ ﭘ ﺲ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﻢ ‪ » :‬ﭼ ﻮ ن ﻫ ﻤ ﺎ ی ﺑ ﯽ ﺧ ﻮ د ی ﭘ ﺮ و ا ز ﮐ ﺮ د ‪ /‬آ ن ﺳ ﺨ ﻦ ر ا‬
‫ﺑﺎﯾﺰﯾﺪ آﻏﺎز ﮐﺮد؛ ﻋﻘﻞ را ﺳﯿﻞ ﲢﯿﺮ در رﺑﻮد ‪ /‬زان ﻗﻮیﺗﺮ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ اول ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد؛ ﻧﯿﺴﺖ اﻧﺪر ﺟﺒّﻪام اﻻ‬
‫ﺧ ﺪ ا ‪ /‬ﭼ ﻨ ﺪ ﺟ ﻮ ﯾ ﯽ ﺑ ﺮ ز ﻣ ﯿ ﻦ و ﺑ ﺮ ﺳ ﻤ ﺎ« ‪.‬‬

‫‪60‬‬
 ‫‪۳‬‬

‫ﮐﺴﻮف ﮐﺎﻣﻞ‬

‫‪61‬‬
‫ﻣ ﺎ ﻧ ﮕ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ ﺑ ﺪ و ﻣ ﯿ ﻞ ﺑﻪ ﻧ ﺎﺣ ﻖ ﻧ ﮑ ﻨ ﯿ ﻢ‬

‫ﺟ ﺎﻣ ﻪ ﮐ ﺲ ﺳ ﯿ ﻪ و د ﻟ ﻖ ﺧ ﻮ د ا ز ر ق ﻧ ﮑ ﻨ ﯿ ﻢ‬

‫ﺣ ﺎﻓ ﻆ‬

‫د ر اد اﻣ ﻪ ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﺎ ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ر ﺳ ﯿ ﺪ ن ﺑ ﻪ ﻧ ﻘ ﺪ ﺷ ﺮ اﯾ ﻂ اﻣ ﺮ و ز ا ﯾ ﺮ ا ن ﺷ ﺮ و ع ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ﺳ ﻮ ﻣ ﯿ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ر ا ﺑﻪ‬
‫ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ا ﺧ ﺘ ﺼ ﺎ ص ﻣ ﻰ د ﻫ ﯿ ﻢ ‪ .‬ا ز ﺣ ﯿ ﺚ ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن و اﯾ ﺮ ا ن ﭘ ﺲ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﺎ آ ن ﭘ ﯿ ﺪ ا‬
‫ﮐﺮد و ﺗﻌﺮﯾﻔﻰ ﮐﻪ در ﮔﻔﺘﺎر اﻧﻘﻼﺑﻰ در اﯾﺮان از آن ﺑﻪ دﺳﺖ داده ﺷﺪ‪ ،‬و ﺗﺮدﯾﺪ و ﺑﺎزﻧﮕﺮى در اﯾﻨﮑﻪ ﭼﻘﺪر ﺑﺮ‬
‫ﻣ ﺒﻨﺎى ﻣ ﺘﯿﻨ ﻰ ﻣ ﺒﺘﻨ ﻰ ﺑ ﻮ د ه و ﭼ ﻪ ﻧﺘ ﺎ ﯾ ﺠ ﻰ را د ر ﺑﺮد اﺷ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﺪ ه ا ﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺗ ﻼ ش ﻓ ﮑ ﺮ ى ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک و ﻻ د ﯾ ﻤ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﻠﯿ ﭻ ‪ ،‬ر ز ا ﻟ ﻮ ﮐ ﺰ اﻣ ﺒ ﻮ ر گ و ﻧ ﯿ ﮑ ﻼ ى ﺑ ﻮ ﺧ ﺎ ر ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﳓ ﺎ ت ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻣ ﺎ ﺗ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺗ ﺎر ﯾ ﺨ ﻰ و ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﻮ ﺿ ﯿ ﺢ و ﺗ ﻮ ﺟ ﯿﻪ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﭼ ﺮ ا ﭘﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ د ر ﻣ ﻮ ر د‬
‫اﻧﻘﻼب ﭘﺮوﻟﺘﺎرﯾﺎﯾﻰ ﺑﻪ ﲢﻘﻖ ﻧﭙﯿﻮﺳﺖ و ﻓﺮوﭘﺎﺷﻰ ﻧﻈﺎم ﺳﺮﻣﺎﯾﻪدارى اﺗﻔﺎق ﻧﯿﻔﺘﺎد‪ .‬ﻟﻨﯿﻦ اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪ را‬
‫ﭘﺮد اﺧ ﺖ ﺗﺎ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ﺳ ﺮﻣ ﺎ ﯾﻪ د ار ى ﮐ ﻪ ﻗ ﺒﻼ ً د ر ﻗ ﺎﻟﺐ د و ﻟﺖ ﻫ ﺎى ﻣ ﻠﻰ ﻣ ﺤ ﻘﻖ ﺷ ﺪ ه ﺑﻮد ﺑﻪ ﯾ ﮏ ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ﺗﺒﺪ ﯾﻞ‬
‫ﺷ ﺪ ﺗ ﺎ او ﻻ ً آﺳ ﯿ ﺐ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ى آ ن ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ﮐ ﻢ ﺷ ﻮ د و ﺛ ﺎﻧ ﯿ ﺎً ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر و ﺗ ﻬ ﯿ ﻪ ﻣ ﻨ ﺎ ﺑ ﻊ ا و ﻟ ﯿ ﻪ ا ر ز ا ن ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﮑ ﻞ‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس ﻋ ﻠ ﻢ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ر ا‬
‫د ر ﺧ ﻮدش ﺧ ﻔﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﺪ از آن ﺑﺮو ن ﺷ ﻮ ﯾ ﻰ ﭘﯿﺪ ا ﮐ ﻨﺪ ‪.‬‬

‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ آﮔﺎﻫﻢ ﮐﻪ ﺣﺘﻰ ﺑﻌﻀﻰ از روﺷﻨﻔﮑﺮان ﻟﯿﺒﺮال ﻏﺮﺑﻰ ﻫﻢ ﺑﻪ ﭼﯿﺰى ﺑﻪ ﻧﺎم ﻧﻈﺎم ﺳﻠﻄﻪ‪،‬‬
‫و ﻟ ﻮ د ر ﻏ ﯿ ﺮ ر و ا ﯾ ﺖ ﻟ ﻨ ﯿ ﻨ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ آ ن ‪ ،‬ﻣ ﻌ ﺘ ﺮ ض ﺑ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ و ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﺑ ﺎ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز ﯾ ﮏ ا ﯾ ﺪ ه ﻟ ﻨﯿ ﻨ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ‬
‫ﺻ ﺮ ف ﺑ ﻮ د ه و د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﻣ ﺤ ﺎ ﻓ ﻞ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى د ﻧ ﯿ ﺎ ﺑ ﻪ ﺗ ﻔ ﺎ ر ﯾ ﻖ و ﺑ ﻪ ﻏ ﻠ ﻈ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ا ن‬
‫ﮔﺴﺘﺮدهاى داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬وﻟﻰ ﺗﻔﺎوت در اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﺪه ﻟﻨﯿﻨﯿﺴﺘﻰ‪ ،‬اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺴﻤﻰ را ﻣﻄﺮح ﻣﻰﮐﺮد ﮐﻪ‬
‫ﺗ ﻀ ﺎ د ﺑ ﺎ آ ن آ ﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺑ ﻮ د ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻓ ﻘ ﻂ د ر ﭘ ﻰ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﭘ ﺮ و ﻟ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ر و ا ﯾ ﺎ ت اﺧ ﯿ ﺮ ﺗ ﺮ ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ‬

‫‪62‬‬
‫د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺳ ﻮ ﺳ ﯿ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ و د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﮐ ﺎ ﭘ ﯿ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﻃ ﺮ ز ﻗ ﻬ ﺮ آﻣ ﯿ ﺰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﻣ ﻰ ر ﻓ ﺖ ‪ .‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﺎ ﻫ ﺎ ى‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ﻧ ﮕ ﺮ ش ﺑﻪ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﻏ ﺮ ب ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﺤ ﺪ و د ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻃ ﻠﺒ ﻰ آ ن اﻋ ﻤ ﺎ ل ﻓ ﺸ ﺎ ر‬
‫ﺷ ﻮ د و د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﻣ ﻨ ﻮ ﯾ ﺎ ت آ ن ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻪ و ﺿ ﻮ ح ﻏ ﯿ ﺮ ا ز آ ن ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﺑ ﺮ د ن‬
‫و رﯾﺸﻪﮐﻦ ﮐﺮدن آن اﻋﺘﻘﺎد داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺎ در اﻧﻘﻼب اﯾﺮان‪ ،‬در ﺷﺮوع اﻧﻘﻼب و ﭘﺲ از آن‪،‬‬
‫ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﻏ ﺮ ﯾ ﺒ ﻰ ﺑ ﺎ ﺑ ﺤ ﺚ ﺿ ﺪ ﯾ ﺖ ﺑ ﺎ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻣ ﻮ اﺟ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘﯿ ﻢ ﺑﻪ ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﻦ ‪ ،‬د ر او ﻟﯿ ﻦ و ﻫ ﻠﻪ ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﺮ ا ﺛ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﻧ ﺎد ا ﻧ ﺴ ﺘﻪ ا ز ﭼ ﭗ ﻟﻨ ﯿ ﻨ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ر و ا ﯾ ﺖ اﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ذ ﻫ ﻨ ﯿ ﺖ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯿ ﻮ ن ا ﯾ ﺮ ا ن و ا ر د ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎ ﭼ ﭗ ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻮ ى ‪،‬‬
‫ﺑ ﻪ ر و ا ﯾ ﺖ ﺳ ﺎ ر ﺗ ﺮ د ر آﻣ ﯿ ﺨ ﺖ ‪ ،‬و و ﺟ ﻪ ﺟ ﺒ ﺮ ى آن ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﺪ ه ﺷ ﺪ و ﺑ ﺪ و ن ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻪ ﻗ ﺪ ر ﲤ ﻨ ﺪ و ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ‬
‫د ﻓ ﺎﻋ ﻰ د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﺑ ﺎ ﻗ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫ﳑﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ذﻫﻦ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺧﻄﻮر ﮐﻨﺪ ﮐﻪ آﯾﺎ ﺟﻨﮓ وﯾﺘﻨﺎم‪ ،‬ﲟﺒﺎران اﲤﻰ ژاﭘﻦ‪ ،‬ﮐﻮدﺗﺎی ‪ ۳۲‬و‬
‫اﻧﺒﻮﻫﻰ از اﯾﻦ ﻣﻮارد ﺑﺮاى اﺛﺒﺎت اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺴﺖ ﺑﻮدن آﻣﺮﯾﮑﺎ ﮐﺎﻓﻰ ﻧﯿﺴﺖ؟ در اداﻣﻪ ﺑﺤﺚ اﺷﺎره ﺧﻮاﻫﻢ‬
‫ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ آ ﯾ ﺎ ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ و ﻗ ﺎ ﯾ ﻊ ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺶ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ا ر ا ﺋ ﻪ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻟ ﺰ و ﻣ ﺎ ً ﺑ ﻪ ﺗ ﻀ ﺎد آ ﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ و ﺟ ﻨ ﮓ‬
‫ﺧ ﻮ ﻧ ﯿ ﻦ ﻧ ﯿ ﻨ ﺠ ﺎﻣ ﺪ ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ .‬و ﺑ ﺎ ﻻ ﺗ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬اﺷ ﺎر ه ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ﮐ ﺮ د آﯾ ﺎ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﻫ ﻤ ﺪ ﻟ ﻰ ر ا ﺑ ﺎ ﺑﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﻫ ﻤﯿ ﻦ و ﻗ ﺎ ﯾ ﻊ ا ز‬
‫ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ا ز ﻣ ﻨﻈ ﺮ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﺑ ﺎ آ ﻧ ﭽ ﻪ ﻣ ﺎ د ر آن ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان د اﺷ ﺖ ﯾ ﺎ ﻧﻪ ‪ .‬ﮔ ﻤ ﺎن د ا ر م ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﺎﺗ ﻰ‬
‫و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ و ﻗ ﺎﯾ ﻊ ر ا ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ﮐ ﻨ ﻮ ن ا ﻟ ﻘ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى ﺗ ﻬ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﻮ ﺿ ﯿ ﺢ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻄ ﻠ ﺐ ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ا ز ﺑ ﺤ ﺚ اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎ ر ﺷ ﺮ و ع ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ .‬ﺟ ﺮ ﯾ ﺎن ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﻋ ﻠ ﻰ ا ﻟ ﻌ ﻤ ﻮ م‬
‫اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر ر ا ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻋ ﻤ ﯿ ﻖ ‪ ،‬ﺳ ﺮ ا ﺳ ﺮ ﺧ ﺴ ﺎ ر ت آﻣ ﯿ ﺰ و ز ﯾ ﺎن ﺑ ﺎ ر ﺟ ﻠ ﻮ ه د اد ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر‬
‫ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ د ر د و ر ا ن ﻣ ﺎ ﺟ ﺎ ى ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﺧ ﻮ د ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ﺑ ﻪ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﻰ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﻧﻪ ﻋ ﻤ ﻖ‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺪ ر ﺑ ﻮ د ه ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺟ ﻬ ﺎن ﺳ ﻮ م ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ا ر و ﭘ ﺎ ﯾ ﻰ ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻎ‬
‫ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﻧ ﻪ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ه آ ن ‪ ،‬و ﻧ ﻪ ﺳ ﺮ ا ﺳ ﺮ ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬اﻣ ﺎ ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ‪ ،‬ذ ﻫ ﻦ ﻋ ﻮ ام ﺑ ﺎ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ز ﺣ ﻞ‬
‫ﻣ ﻌ ﺎد ﻟ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﭼ ﻨ ﺪ ﻣ ﺠ ﻬ ﻮ ﻟ ﻰ ‪ ،‬ﻃ ﺎ ﻟ ﺐ ﻓ ﺮ ﻣ ﻮ ل ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻠ ﻰ و ﺳ ﺎ د ه ﺑ ﺮ ا ى ﲢ ﻠ ﯿ ﻞ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﻞ ﺑ ﻪ‬
‫اﻏ ﺮ ا ق و ﮔ ﺰ ا ﻓ ﻪ ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﭼ ﺎﺷ ﻨ ﻰ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ و ا ﺣ ﺴ ﺎ ﺳ ﺎ ت ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ آﻏ ﺸ ﺘﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﲢ ﻠﯿ ﻞ‬
‫ا ﻟ ﮕ ﻮ و ا ر » د ا ﯾ ﻰ ﺟ ﺎن ﻧ ﺎ ﭘ ﻠ ﺌ ﻮ ﻧ ﻰ « ﺷ ﮑ ﻞ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى آ ن ﻫ ﺮ آ ﻧ ﭽ ﻪ ا ز ﻣ ﻔ ﺴ ﺪ ه ﮔ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎن ﮔ ﯿ ﺮ ﻣ ﺎ اﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﻣ ﺎ ﺣ ﺼ ﻞ ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺎ ت ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺲ و آ ﻣ ﺮﯾ ﮑ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪63‬‬
‫ﻣ ﻄ ﺎﻟﻌﻪ ﻣ ﻮ ارد ى ﮐ ﻪ ﲢ ﺖ ﻋ ﻨ ﻮ ان اﺷ ﮑ ﺎل اﻟﮕ ﻮ و ار اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر ﺑﺮﺷ ﻤ ﺮد ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻧ ﺸ ﺎن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﺿ ﺪ ﯾﺖ ﺑﺎ ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑﺸ ﺮ د ر آن ﻫ ﺎ و ﻗ ﯿ ﺢ ﺗﺮ و ﺷ ﺪ ﯾﺪ ﺗ ﺮ ا ز ﺑ ﺴ ﯿ ﺎر ى ﳕ ﻮ ﻧﻪﻫ ﺎﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر د ر و ن ﺧ ﻮ د آن ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ‪ -‬از‬
‫ﻃ ﺮ ف ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ى ‪ -‬ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﺟ ﺪ ا ل ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻠ ﻮ ک ا ﻟ ﻄ ﻮ ا ﯾ ﻔ ﻰ ‪ ،‬ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى د اﺧ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ‬
‫و ﻏ ﯿ ﺮ ه ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﻣ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺎد ه ‪ ،‬ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ د ر ﺳ ﺖ ﮐ ﺮ د ن ﯾ ﮏ ﻓ ﺮ ا ر و ا ﯾ ﺖ ﲢ ﺖ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن » اﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر « و‬
‫ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ د اد ن ﲤ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﺎﺳ ﺘ ﻰ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻋ ﻘ ﺐ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺟ ﻬ ﺎ ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺷ ﺮ ا ر ت ﻫ ﺎ و ﻓ ﻠ ﮏ ز د ﮔ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺳ ﻮ م ﺑ ﻪ‬
‫آن ‪ ،‬د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎً ﻧ ﺴ ﺨ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ه ﻫ ﻤ ﺎن ﺑ ﺤ ﺜ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﮔ ﻔ ﺘﺎر ﻫ ﺎى او ل و د و م ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ :‬ﻃ ﺮاﺣ ﻰ ﯾ ﮏ‬
‫ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ‪ -‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ﻓ ﺮ ا ﻣ ﻠ ﻰ ‪ -‬ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ا ز ا و ﺳ ﺖ و ﺑ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ اﺧ ﱳ آ ن ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﺑ ﻪ ﺣ ﺎ ﻟ ﺖ ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﻰ ‪ -‬ﮐ ﻪ‬
‫ﻋ ﺎ ﻟ ﻰ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺣ ﺎ ﻟ ﺖ ا ﺳ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﯿ ﺒ ﺮ ﻧ ﺎ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻨﯿ ﺎ د ﮔ ﺮ ا ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ﺷ ﺮ ﻣ ﻨ ﺪ ﮔ ﻰ ا ز ﻋ ﻘ ﺐ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﺧ ﻮ د‬
‫ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﮐ ﻮ ﺷ ﻨ ﺪ ﺑ ﺎ ا ﺷ ﺎ ﻋ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ه ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ﻏ ﺮ ب ﻋ ﻠ ﺖ اﺻ ﻠ ﻰ‬
‫ﻋ ﻘ ﺐ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﮔ ﯽ آ ن ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ » ر و ح ﺗ ﺎ ز ه ا ى د ر ﮐ ﺎ ﻟ ﺒ ﺪ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ع ﺑ ﺪ ﻣ ﻨ ﺪ و ﺧ ﻄ ﺎ ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ﺧ ﻮ د ر ا ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ و‬
‫ا ز ا ﯾ ﻦ اﻋ ﺘ ﻘ ﺎد ﺧ ﻮ د اﺣ ﺴ ﺎس ﻏ ﺮ و ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ « .‬ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ى ﮐ ﻪ ا ز ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر د ر ﻣ ﯿ ﺎن ﻣ ﺎ ‪ -‬ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎن ﻏ ﺎﻟﺐ‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ‪ -‬آ ﺷ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ى ا ﺳ ﺖ ﻋ ﻤ ﺪ ﺗ ﺎً آ ﻓ ﺮ ﯾ ﺪ ه ﺧ ﯿ ﺎ ل و ﻧ ﯿ ﺎ ز ر و ا ﻧ ﻰ و ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ‪ .‬ز ﯾ ﺮ ا‬
‫ﻧﻪ ﻓ ﻘ ﻂ اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر ﻋ ﻤ ﻖ و ﮔ ﺴ ﺘﺮ د ه ا ى ﮐ ﻪ اد ﻋ ﺎ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﻧﺪ اﺷ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻠ ﮑ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ﯾ ﺎ ا ﮐ ﺜﺮ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺟ ﻬ ﺎ ن‬
‫ﺳ ﻮ م ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ا ز ﻣ ﺴ ﺘ ﻌ ﻤ ﺮ ه ﺑ ﻮ د ن آ ﻧ ﺎ ن ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺟ ﺎ ﻟ ﺐ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ و ﻣ ﻌ ﺮ و ف ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺳﺎﺑﻘﺎً ﻣﺴﺘﻌﻤﺮه‪ ،‬ﻧﻘﺪ ﻗﻬﺮآﻣﯿﺰ و زﻫﺮدارى ﮐﻪ در ﻗﺎﻟﺐ ﮔﻔﺘﻤﺎن ﮐﻼﺳﯿﮏ »اﺳﺘﻌﻤﺎر« ﺑﮕﻨﺠﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﮔ ﺴ ﺘﺮد ه ﻣ ﺸ ﺎﻫ ﺪ ه ﳕ ﻰﺷ ﻮد ‪.‬‬

‫ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى ﮐ ﻪ ﺳ ﺮ ا ﺳ ﺮ ﻋ ﯿ ﺐ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ‬
‫ﻋ ﯿ ﻮ ب ‪ ،‬ﻓ ﻮ اﯾ ﺪ ى ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﺮ اه ﺧ ﻮ د د اﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺷ ﺎ ﻧ ﺲ ‪ /‬ﺑ ﺪ ﺷ ﺎ ﻧ ﺴ ﯽ ر ا د اﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫د ر ﯾ ﮏ د و ر ه ﻣ ﺴ ﺘ ﻌ ﻤ ﺮ ه ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﻮ ا ﯾ ﺪ ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ و ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺴ ﺘ ﻌ ﻤ ﺮ ه ﻧﺒ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ا ﮔ ﺮ‬
‫ﭼ ﻪ ا ز ﺑ ﻌ ﻀ ﯽ آ ﻓ ﺖ ﻫ ﺎ ی آن ا ﯾ ﻤ ﻦ ﺑ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ و ﻟ ﻰ ا ز آ ن ﻓ ﻮ اﯾ ﺪ ﻫ ﻢ ﺑ ﻰ ﻧ ﺼ ﯿ ﺐ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﻮ ا ر د ﺑ ﺎ ﻻ ر ﻓ ﱳ ﺳ ﻄ ﺢ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﯽ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾﻌ ﻨ ﻰ ﺧ ﺮ و ج ا ز ﭘ ﻮ ﺳ ﺘ ﻪ ﯾ ﮏ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً د ر‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎى ﺟﻬﺎن ﺳﻮﻣﻰ دو ﺧﺼﯿﺼﻪ دارد‪ :‬اوﻻً ﺑﻪ ﺷﺪت از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺧﺮاﻓﺎﺗﻰ و ﻧﺎاﻧﺪﯾﺸﯿﺪه و زﯾﺎنﺑﺎر‬
‫ﺳ ﺮ ﺷ ﺎ ر اﺳ ﺖ و ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ً ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ و ﺳ ﯿ ﻊ و ﺣ ﺠ ﯿ ﻤ ﻰ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ﻋ ﻘ ﻞ و ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ﻣ ﻰ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﺪ و ر ا ﻫ ﺒ ﺮ ى ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ‬
‫د ر ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ﺑ ﺪ و ى و ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﻪ ﺑ ﺪ و ى و د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﺟ ﻬ ﺎن ﺳ ﻮ م ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺘ ﻰ ﻏ ﺎ ﻟ ﺐ و ﻗ ﺎ د ر ا ﺳ ﺖ ؛‬

‫‪64‬‬
‫ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﺳ ﺆ ا ﻻ ت و ﮐ ﯿ ﻔ ﯿ ﺖ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز و اﮐ ﻨ ﺶ ﻫ ﺎ ا ز آ ن ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻏ ﻠ ﻈ ﺖ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ‪،‬‬
‫ﻋ ﯿ ﻦ ﺑ ﻰ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ر ﺷ ﺪ ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ‪ -‬ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ا ز اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر ﺗ ﺄﺛ ﯿ ﺮ ﻣ ﺜﺒ ﺖ‬
‫ﺑﭙﺬ ﯾﺮ د ‪ -‬ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺷ ﮑ ﺎف ﺑﺮﻣ ﻰ د ارد و ر ﻗ ﯿﻖ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﻓ ﺮ د ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ا ز آﮔ ﺎ ﻫ ﻰ و ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب و ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟﯿ ﺖ‬
‫و ﻟ ﺬ ت ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬د ر اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﺎ ت ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺘ ﻰ ﻣ ﻬ ﺮ ﭘ ﯿ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﯿ ﺖ ﻓ ﺮ د ی و‬
‫ﺟ ﻤ ﻌ ﯽ ﺗ ﻌ ﯿ ﯿ ﻦ ﺟ ﻬ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ﻣ ﺪ ر ن ﺳ ﻮ د ﭘ ﯿ ﻮ ﻧ ﺪ و ﺑ ﻪ ﺗ ﺒ ﻊ آ ن ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ی د ر ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ﻣ ﺴ ﺘ ﻌ ﻤ ﺮ ه‬
‫ﮐ ﻪ ﻧ ﺎﮔ ﺰ ﯾﺮ ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ اﺧ ﺘﻼ ط د اﺷ ﺘﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ر و ا ﯾ ﺖ ا ز ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺗ ﺼ ﻌﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ا ز » ﺑ ﺎ‬
‫ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ « ﻋ ﯿ ﻦ » ﺑ ﻰ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ « د ر آ ن ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ اﺳ ﺖ ؛ ﯾ ﮏ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﺑ ﺴ ﺘﻪ ﺑ ﺪ و ن ﻣ ﻨ ﻔ ﺬ ﮐ ﻪ‬
‫ﻗ ﺪ ﺳ ﻰ و ﺗ ﺎ ﺑ ﻮ ﯾ ﻰ ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د د ر ﻫ ﻤ ﻪ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﻓ ﺮ اد ﻣ ﺸ ﻤ ﻮ ل ﺧ ﻮ د ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ :‬ﭼ ﻄ ﻮ ر ﻏ ﺬ ا ﺑ ﺨ ﻮ ر ‪،‬‬
‫ﭼ ﻄ ﻮ ر ر ا ه ﺑ ﺮ و ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ر ا ﻣ ﻠﮑ ﯿ ﺖ ﺑ ﺪ ا ن ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ر ا ﻧ ﺪ ان ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﻣ ﻘ ﺪ س ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ‬
‫ر و ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﻧ ﺎ ر و ا ﺳ ﺖ و ا ﻟ ﯽ آ ﺧ ﺮ ؛ ﲤ ﺎم ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﺮ ﻧ ﺎ ﻣ ﻪ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﲢ ﺖ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ‬
‫اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر ى ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ا ﺛ ﺮ ﻣ ﺴ ﺎس ﺑ ﺎ ا ﻓ ﺮ اد ى ﮐ ﻪ ا ز ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﻰ آﻣ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺗ ﻀ ﺎد ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ‬
‫ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻣ ﯽ آﻣ ﺪ ﮐ ﻪ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ا ى ر ا ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﻮ ﺳ ﺘﻪ ز و د ﺗ ﺮ ﺷ ﮑ ﺎف ﺑ ﺨ ﻮ ر د و ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺖ ز و د ﺗ ﺮ ا ز‬
‫داﺧﻞ اﯾﻦ ﻓﻀﺎى ﺑﺴﺘﻪ از اﯾﻦ رَﺣﻢ ﺗﺎرﯾﮏ ﺑﯿﺮون ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﯾﮏ ﺗﻮﻟﺪ ﺗﺎرﯾﺨﻰ ﻣﺠﺪد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣ ﻮ ر د د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﺑ ﻬ ﺮ ه ﻣ ﻨ ﺪ ی ﻫ ﺮ ﭼ ﻨ ﺪ ﻧ ﺎ ﻗ ﺺ ا ز اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ﺗ ﯽ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ﺑ ﺮ ا ی ا ﻫ ﺪ ا ف ﺧ ﻮ د ﺑ ﺮ ﭘ ﺎ‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﻪ و ا ﺳ ﻄ ﻪ آ ن ﺑ ﻮ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎز ﻫ ﺎ ی ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ آ ﺷ ﻨ ﺎ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ و ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ا ﺑ ﺰ ا ر ﻫ ﺎ ی ﭘ ﺎ ﺳ ﺨ ﮕ ﻮﯾ ﯽ ﺑ ﻪ‬
‫آ ن ‪ .‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺴ ﺘ ﻌ ﻤ ﺮ ه ‪ ،‬ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً د ا ﻧ ﺶ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺶ ‪ ،‬ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ا ز ﻣ ﻨ ﺎ ﺑ ﻊ ﺧ ﻮ د ‪ ،‬و ﺷ ﺮ و ع ﯾ ﮏ‬
‫ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺰ اﺳ ﯿ ﻮ ن ﻧ ﺎ ﻗ ﺺ ر ا ﻫ ﻢ ﻧ ﺪ اﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﻧ ﺮ م ا ﻓ ﺰ ا ر ی ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن آﻣ ﻮ ز ش ﻫ ﺎ ی ﻓ ﻨ ﯽ و ﻣ ﺪ ﯾ ﺮ ﯾ ﺘ ﯽ و‬
‫آ ﺷ ﻨ ﺎﯾ ﯽ ﺑ ﺎ ز ﺑ ﺎن ﺧ ﺎ ر ﺟ ﯽ ‪ ،‬و ﻧ ﯿﺰ اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺳ ﺨ ﺖ ا ﻓ ﺰ ا ر ی ﭼ ﻮ ن ﺑ ﻨ ﺪ ر ‪ ،‬ﺟ ﺎد ه ‪ ،‬ﲡ ﺎ ر ت و ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن‬
‫ﺑ ﺮ ا ی ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻣ ﯽ آ و ر د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ا ی ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻧ ﺎ ﻗ ﺺ اﻣ ﺎ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ا ز ﻋ ﻘ ﺐ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﮔ ﯽ ﻣ ﺤ ﺾ‬
‫ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﮔ ﺎه ﺣ ﺘ ﯽ ﻇ ﻠ ﻢ اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر ی ﮐ ﻪ ﺑﻪ ﺧ ﻮ د ی ﺧ ﻮ د ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻢ ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ ر ﺷ ﺪ ﺷ ﺪ ه‬
‫اﺳ ﺖ ؛ ﭼ ﯿﺰ ی ﮐ ﻪ اﻣ ﺘﯿ ﺎز ی ﺑﺮ ا ی اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر ﻧﯿ ﺴ ﺖ اﻣ ﺎ د ر ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻧﺘﯿ ﺠ ﻪ آن ر ا ﺑ ﺎ و ﯾﺮ ا ﻧ ﯽ ﻣ ﺴ ﺎو ی ﻗ ﺮ ا ر د ﻫ ﺪ ‪،‬‬
‫ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻣ ﯽ ا ﻧ ﺪ ا ز د ‪ .‬آ ﺷ ﻨ ﺎ ﺷ ﺪ ن ﺑ ﺎ ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى ﲤ ﺪ ن ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ و ا ﺣ ﺴ ﺎس ﻧﯿ ﺎ ز ﺑ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ و ﺗ ﻼ ش ﺑ ﺮ ا ى د ا ﺷ ﱳ‬
‫آ ن ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ر ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ ا ز و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ر و س ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﺮ ا ن ﺣ ﻤ ﻠﻪ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﻣ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ا و ﻟﯿ ﻦ ﺑ ﺎ ر ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ‬
‫ﺟ ﻨ ﮓ ﺟ ﻨ ﮓ ﺷ ﻤ ﺸ ﯿ ﺮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ و ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ى آ ﺗ ﺶ ﺗ ﻮ ﭘ ﺨ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﻬ ﺎ ﺟ ﻤ ﺎ ن ﻋ ﺎﻣ ﻞ اﺻ ﻠ ﻰ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻣ ﺎ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬

‫‪65‬‬
‫و ﺟ ﻮ د آ ﻣ ﺪ ‪ .‬ا ز ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ا ز د ﺷ ﻤ ﻦ ﻣ ﺪ ر ن ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ذ ﻫ ﻨ ﯿ ﺖ د ر ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د آﻣ ﺪ ﮐ ﻪ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ر و ش‬
‫ا د ا ﻣ ﻪ د ا د ‪ .‬ا ز ﻫ ﻤ ﺎ ن ﺟ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ آ ن ﺷ ﺪ ﯾ ﻢ ﺗ ﺎ ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻮ ى ﻫ ﺎ ﻗ ﺮ ا ر د اد ﺑ ﺒ ﻨ ﺪ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا ﺑ ﻪ ا ﯾ ﺮ ا ن‬
‫ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ و ارﺗﺶ ﻣﺪرﻧﯽ را ﲡﻬﯿﺰ و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬آﺷﻨﺎﯾﻰ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﲤﺪن ﻏﺮب و اﺣﺴﺎس ﻧﯿﺎز ﺟﺪى‬
‫ﺑ ﻪ آ ن ‪ -‬ﺑ ﻪ ﺧ ﺼ ﻮ ص د ر ﻧﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﺛ ﺮ ﮔ ﺬ ا ر ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﻣ ﺜ ﻞ ﭘ ﺎ د ﺷ ﺎ ﻫ ﺎ ن ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﻫ ﺰ ا د ﮔ ﺎ ن و ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎ ن د ر ﻗ ﺪ ر ت ‪ -‬ا ز‬
‫ر ﻫ ﮕ ﺬ ر ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺗ ﻬ ﺎ ﺟ ﻢ ﻫ ﺎ ى ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ﺷ ﺒ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ى ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻋ ﻠﯿ ﻪ ﻣ ﺎ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و ﻣ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ‬
‫و ا ﻣ ﻰ د ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﲢ ﻮ ﻟ ﻰ ا ﯾ ﺠ ﺎد ﺷ ﻮ د ‪ .‬د ر ﺣ ﺎﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎن ﮐ ﻪ ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً ا ز ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎ ر‬
‫ﺑ ﻪ د و ر ﺑ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﯾ ﮏ ﻋ ﻠ ﺖ ا ز ﻣ ﯿ ﺎن ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﻋ ﻠﻞ ‪ ،‬ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﻓ ﺎﺻ ﻠﻪ ر ا ﺑ ﺎ ﲤ ﺎم ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ى ﮐ ﻪ‬
‫ﮔ ﻔ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻧ ﺸ ﺎن ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﭘ ﺲ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﻠ ﺸ ﻮ ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺪ اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر د ر ﻗ ﺎﻟﺐ ﻧﻈ ﺮ ﯾﻪ اﻣ ﭙﺮ ﯾ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ د ر ﺧ ﺰ ﯾ ﺪ و اﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﮐ ﻪ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ‬

‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ی ا ر و ﭘ ﺎ ﯾ ﯽ و ژ ا ﭘ ﻦ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎ ر ی ر ا د اﺷ ﺖ ‪ ،‬آﻣ ﺎج اﺻ ﻠ ﯽ ﺣ ﻤ ﻠﻪ ﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎن‬
‫د و ﺧ ﺎﻃ ﺮ ه ﺗ ﻠ ﺦ ا ز آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر ذ ﻫ ﻦ ﻫ ﺎ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ﻧ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ د ر ﻧ ﺎ ﺧ ﻮ د آ ﮔ ﺎ ه ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ا ز آ ن ﭼ ﻬ ﺮ ه ﺑ ﺪ ﺧ ﯿ ﻤ ﻰ د ر ﺳ ﺖ‬
‫ﮐ ﺮ د ه ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ د ر ﺧ ﻮ د آ ﮔ ﺎ ه ﻫ ﻢ ﮐ ﺮ ا ر اً ﺑﻪ آ ن ا ر ﺟ ﺎ ع د اد ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ ﻗ ﻄ ﻌ ﻰ و د ﻓ ﺎ ع ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺧ ﻮ ی‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ی و ا ﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﯽ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﯾ ﮑ ﻰ ﺟ ﻨ ﮓ اﲤ ﻰ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻋ ﻠﯿ ﻪ ژ ا ﭘ ﻦ ا ﺳ ﺖ و دﯾ ﮕ ﺮ ى اﺷ ﻐ ﺎل‬
‫ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ‪ .‬ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﻓ ﺎ ر غ ا ز ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﺎ ت ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ و ﮔ ﺮ و ﻫ ﯽ ‪ ،‬ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ا ز‬
‫ﻗ ﻀ ﺎ ﯾ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ژ ا ﭘ ﻦ و د ر و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ا ﻓ ﺘ ﺎد ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﺄ ﺳ ﻒ ا ﺳ ﺖ و ﺑ ﻪ ﺳ ﺎد ﮔ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ا ﯾ ﻦ ا ﺣ ﺴ ﺎ س ر ا د ر ﻗ ﺎ ﻟ ﺐ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻤ ﻠﻪ ﺑ ﯿ ﺎن ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ا ى ﮐ ﺎش ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﳕ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ﺟ ﺎ د ا ر د ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻰ ا ﯾ ﻦ ز او ﯾ ﻪ د ﯾ ﺪ ر ا‬
‫ﺑ ﭽ ﺮ ﺧ ﺎ ﻧﯿ ﻢ و ﺑ ﺒ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ آ ﯾ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ آ ن ﻧ ﮕ ﺎ ه ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﺧ ﻮ ن ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ﮔ ﺎن ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺣ ﻮ اد ث ر ا ﻣ ﺒ ﺎح ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ر ا ﺣ ﻞ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ر و ا ﯾ ﺖ ر ا ﯾ ﺞ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﻮ اد ث ر ا ﺑ ﺎ ز ﮐ ﺎو ى‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺒ ﺎد ا ﻋ ﻠ ﻰ ر ﻏ ﻢ ﺑ ﺪ ا ﻫ ﺖ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ى آ ن ﻗ ﺪ ر ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﻰ ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﻬ ﻞ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ر ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز د ﯾ ﮕ ﺮ ى‬
‫ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ﺗ ﻰ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ز ژ ا ﭘ ﻦ ﺷ ﺮ و ع ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻪ ﯾ ﺎد آو ر ى اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻋ ﻤ ﻠ ﮑ ﺮ د ى ﮐ ﻪ ژ ا ﭘ ﻦ د ر ﭼ ﯿ ﻦ و ﮐ ﺮ ه ﺟ ﻨ ﻮ ﺑ ﻰ‬
‫د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر و ﺣ ﺸ ﺘ ﻨ ﺎ ک ﺗ ﺮ ا ز ﻋ ﻤ ﻠ ﮑ ﺮ د آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺎ ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ژ ا ﭘ ﻦ د ر ﭼ ﯿ ﻦ و ﮐ ﺮ ه ا ﳓ ﺎ م‬
‫د ا د ا ز ا و ﭼ ﻬ ﺮه ﯾ ﮏ د و ﻟ ﺖ ز و ر ﮔ ﻮ و ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻃ ﻠ ﺐ و ﻗ ﺴ ﺎو ت ﭘ ﯿ ﺸ ﻪ ر ا ﺑ ﻪ ﳕ ﺎ ﯾ ﺶ ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﭘ ﯿ ﻮ ﺳ ﱳ ﺑﻪ‬

‫‪66‬‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ آ ﳌ ﺎ ن ﮐ ﻞ د ﻧ ﯿ ﺎ ر ا ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ اﯾ ﻦ ا ز ژ ا ﭘ ﻦ ﭼ ﻬ ﺮ ه ﯾ ﮏ ﳑ ﻠ ﮑ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻣ ﻠ ﺖ ﻣ ﻈ ﻠ ﻮ م‬
‫ﺳ ﺎ ﺧ ﱳ و ﺑ ﺮ ا ى آ ن ﻫ ﺎ ا ﺷ ﮏ ر ﯾ ﺨ ﱳ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﮏ ﮐ ﻤ ﺪ ى ا ﺳ ﺖ ﺗ ﺎ ﯾ ﮏ ﺗ ﺮ ا ژ د ى ‪ .‬ژ ا ﭘ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﺑ ﻮ د ﻓ ﻮ ق ا ﻟ ﻌ ﺎد ه‬
‫ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻃ ﻠ ﺐ ‪ ،‬ﲡ ﺎ و ز ﮔ ﺮ و ﺑ ﺮ ا ى ﺻ ﻠ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﻓ ﻮ ق ا ﻟ ﻌ ﺎد ه ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک ‪ .‬ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ژ ا ﭘ ﻦ ﺑ ﺎ ا ر ﺗ ﺸ ﻰ ﺑ ﺎ ﻟ ﻎ ﺑ ﺮ ﭘ ﻨ ﺞ‬
‫ﻣ ﯿ ﻠﯿ ﻮ ن ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻢ ﯾ ﺎ ﻏ ﯿﺮ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻢ د ر ﺣ ﺪ و د ﯾ ﺎزد ه ﻣ ﯿ ﻠﯿ ﻮ ن ﭼ ﯿﻨ ﻰ ر ا ﺑﻪ ﻗ ﺘﻞ ر ﺳ ﺎﻧﺪ و ﻣ ﻮ ﺟ ﺐ‬
‫ﺑ ﻰ ﺧ ﺎﳕ ﺎ ﻧ ﻰ و آو ا ر ﮔ ﻰ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﺷ ﺼ ﺖ ﻣ ﯿ ﻠ ﯿ ﻮ ن ﻧ ﻔ ﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ﮔ ﺮ د ﯾ ﺪ و د ﻫ ﻬ ﺎ ﻫ ﺰ ا ر ﻣ ﯿ ﻠ ﯿ ﺎ ر د د ﻻ ر ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ر آ و ر د ‪.‬‬
‫ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ ﻟ ﯿ ﺪ ی ‪ » ،‬ژ ا ﭘ ﻦ د ر ا ﻗ ﯿ ﺎ ﻧ ﻮ س آ ر ام ﻣ ﻬ ﺎﺟ ﻢ ﺑ ﻪ ﺣ ﺴ ﺎ ب ﻣ ﻰ آ ﻣ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ﺳ ﻮ ﻟ ﯿ ﻨ ﻰ د ر‬
‫ﻣ ﺪ ﯾ ﺘ ﺮ ا ﻧ ﻪ و ﻫ ﯿ ﺘ ﻠ ﺮ د ر ا ر و ﭘ ﺎ ﻧ ﯿ ﺰ ﻣ ﺘ ﺠ ﺎ و ز ﺷ ﻤ ﺮ د ه ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ « ‪ .‬ژ ا ﭘ ﻦ ا ز ا و ا ﺳ ﻂ د ﻫ ﻪ ﺳ ﻰ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ا ر ﺗ ﺶ‬
‫ﻗﺪرت را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ درﮔﯿﺮ ﺟﻨﮓ ﺑﺮاى ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﭼﯿﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬از ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪا اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ﺗﺄﮐﯿﺪ‬
‫ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ژ ا ﭘ ﻦ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻋ ﻘ ﺐ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺑ ﻪ » د ر ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺎ ز« د ر ﭼ ﯿ ﻦ ا ﺣ ﺘ ﺮ ا م ﺑ ﮕ ﺬ ا ر د ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﭼ ﻮ ن ر و ز و ﻟ ﺖ‬
‫ﺧ ﻮ اﺳ ﺘﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﺶ ر ا ﺑ ﺎ ﻋ ﻤ ﻞ ﺗ ﻮ أ م ﻧ ﮑ ﺮ د ‪ ،‬ژ ا ﭘ ﻨ ﻰ ﻫ ﺎ ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ا و ر ا ﺟ ﺪ ى ﻧ ﮕ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ژ ا ﭘ ﻨ ﯽ ﻫ ﺎ د ر ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﺧ ﻮ د ﺷ ﻌ ﺎ ر آ ﺳ ﯿ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى آ ﺳ ﯿ ﺎ ﻳ ﻰ ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﮐ ﻞ ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺎ ر ه ر ا د ر ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب‬
‫ﯾ ﮏ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻃ ﻠﺒ ﺎ ﻧﻪ ﻓ ﺎﺷ ﯿ ﺴ ﺘ ﯽ ا ز آ ن ﺧ ﻮ د ﻣ ﯽ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ر و ﺣ ﯿﻪ ﺳ ﺎﻣ ﻮ ر ا ﯾ ﯽ و ﻗ ﺪ ر ت ﺗ ﮑ ﻨ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ د ر‬
‫ﮐ ﻨ ﺎ ر ا ﯾ ﻦ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ا ز ژ ا ﭘ ﻦ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ﮐ ﯽ ﻣ ﯽﺳ ﺎ ﺧ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﺷ ﮑ ﻞ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ‬
‫ﺑﻦﺑﺴﺘﻰ ﺑﻮد ﮐﻪ آزﻣﺎﯾﺶ ﻣﻮﻓﻖ ﲟﺐ اﰎ ﭼﺸﻢﻫﺎ را ﻣﺘﻮﺟﻪ ژاﭘﻦ ﮐﺮد‪ .‬وﻗﺘﻰ در روز ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ ژوﺋﯿﻪ ‪۱۹۴۵‬‬
‫ﺑ ﻪ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎم ا ﻧ ﻔ ﺠ ﺎ ر ا و ﻟ ﯿ ﻦ ﲟ ﺐ ا ﲤ ﻰ د ر آ ﻻ ﻣ ﻮ ﮐ ﻮ ر د و د ر ﻧ ﯿ ﻮ ﻣ ﮑ ﺰ ﯾ ﮑ ﻮ د ﻣ ﺎ ى ﺳ ﻄ ﺢ ز ﻣ ﯿ ﻦ د ر ﻧ ﻘ ﻄ ﻪ ﻣ ﺤ ﻞ ا ﻧ ﻔ ﺠ ﺎ ر‬
‫ﺑﻪ ‪ ۱۰۰‬ﻣﯿﻠﯿﻮن درﺟﻪ ﻓﺎرﻧﻬﺎﯾﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨﻰ ده ﻫﺰار ﺑﺮاﺑﺮ دﻣﺎى ﺳﻄﺢ ﺧﻮرﺷﯿﺪ رﺳﯿﺪ و ﲤﺎﻣﻰ ﺣﯿﺎت‪،‬‬
‫ر و ﯾ ﯿ ﺪ ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ و ﺣ ﯿ ﻮ ا ﻧ ﺎ ت ﺑ ﻪ ﺷ ﻌ ﺎ ع ﯾ ﮏ و ﻧ ﯿ ﻢ ﮐ ﯿ ﻠ ﻮ ﻣ ﺘ ﺮ ى ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ا ﻧ ﻔ ﺠ ﺎ ر ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ژ ﻧ ﺮ ا ل ﻟﺰ ﻟ ﻰ ﮔ ﺮ و و ز‬
‫ﻣ ﺪ ﯾ ﺮ ﻃ ﺮ ح ﻣ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﺗ ﺎ ن ﮔ ﻔ ﺖ » ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﻪ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ر ﺳ ﯿ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﮏ ﯾ ﺎ د و ﲟ ﺐ ا ﲤ ﻰ ﮐ ﺎ ر ژ ا ﭘ ﻦ ر ا ﲤ ﺎم ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪ « .‬ﺑ ﺮ‬
‫ﺧ ﻼ ف ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ت ﺳ ﻬ ﻤ ﮕ ﯿ ﻨ ﯽ ﮐ ﻪ د ر ﻃ ﻮ ل ﺟ ﻨ ﮓ ﺳ ﺮ د ا ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﮔ ﻮ د ز ﯾ ﻼ ی ﺧ ﻮ ن آ ﺷ ﺎم ﻫ ﯿ ﺮ و ﺷ ﯿ ﻤ ﺎ‬
‫ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﯽ ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﺑ ﻌ ﯿ ﺪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻮ ا ن ﻣ ﺮ ﮔ ﺒ ﺎ ر ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن آ ﺧ ﺮ ﯾ ﻦ ﭼ ﺎ ر ه‬
‫د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﻧ ﻪ ﻓ ﻘ ﻂ ﺻ ﻠ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﯾ ﺖ آ ن ر ا ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﺑ ﻨ ﺎ ی ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه د ا ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫ﺑ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ژ ا ﭘ ﻦ ﺣ ﺘ ﯽ ﭘ ﺲ ا ز ﺳ ﻘ ﻮ ط د ر س آﻣ ﻮ ز ﻫ ﯿﺘ ﻠﺮ ﻫ ﻤ ﭽ ﻨ ﺎن ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺻ ﺪ ﻫ ﺰ ا ر ﮐ ﺸ ﺘﻪ‬
‫ﻫ ﯿﺮ و ﺷ ﯿﻤ ﺎ و ﻧ ﺎﮐ ﺎز اﮐ ﯽ و ﻣ ﻌ ﻠﻮ ﻻ ن ﺑ ﺴ ﯿ ﺎر آن ﭼ ﯿﺰ ی ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑﻪ آﺳ ﺎﻧ ﯽ ﺑﺘ ﻮ ان ا ز آن ﮔ ﺬ ﺷ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻻ ﺑﺪ ﺟ ﺎن‬

‫‪67‬‬
‫آ ن ﻫ ﺎ ا ر ﺟ ﻤ ﻨ ﺪ ﺗ ﺮ ا ز ﺟ ﺎن ﻣ ﯿ ﻠﯿ ﻮ ن ﻫ ﺎ ﭼ ﯿ ﻨ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺳ ﻼ ح ﻫ ﺎ ی ﻏ ﯿ ﺮ ا ﲤ ﯽ ژ ا ﭘ ﻨ ﯽ ﻫ ﺎ ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ .‬د ﻟ ﯿ ﻠ ﯽ د ر‬
‫د ﺳ ﺖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ژ ا ﭘ ﻦ ﻣ ﺘ ﻮ ﻗ ﻒ ﳕ ﯽ ﺷ ﺪ ﻣ ﯿ ﻠﯿ ﻮ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﻔ ﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﻼ ک ﳕ ﯽ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ اﻋ ﺘ ﺮ ا ض ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ ژ ا ﭘ ﻦ ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﺮ د م ژ ا ﭘ ﻦ ﭼ ﻪ ﮔ ﻨ ﺎﻫ ﻰ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ؟‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺆ ا ﻟ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻫ ﺮ ﺟ ﻨ ﮕ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﭘﺮ ﺳ ﯿ ﺪ ‪ .‬د ر ﻫ ﺮ ﺟ ﻨ ﮕ ﻰ ‪ ،‬ا ز او ل ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺗ ﺎ ﺣ ﺎ ل ﺣ ﺎﺿ ﺮ ‪ ،‬ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ‬
‫ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﻰ ﺟ ﻨ ﮕ ﯿ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ و ﻣ ﺮ د م د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﺎن ﺗ ﻠﻒ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﭼ ﯿﺰ ی اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ا ز آ ن ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان‬
‫ﺣ ﺬ ر ﮐ ﺮ د ‪ .‬ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﺗ ﺮ و ﻣ ﻦ ر ﺋ ﯿ ﺲ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر و ﻗ ﺖ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر ﮐ ﺸ ﱳ و ﺳ ﯿ ﻊ ﻣ ﺮ د م ﻏ ﯿ ﺮ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ د ر ژ ا ﭘ ﻦ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د‬
‫ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﻨ ﮓ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ د و م ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﯿ ﻦ ﭼ ﻬ ﻞ ﺗ ﺎ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎ ه ﻣ ﯿ ﻠ ﯿ ﻮ ن ﻧ ﻔ ﺮ ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﺟ ﻨ ﮓ ا د ا ﻣ ﻪ ﭘﯿ ﺪ ا ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د‬
‫ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎ ه ﻣ ﯿ ﻠﯿ ﻮ ن د ﯾ ﮕ ﺮ ﻫ ﻢ ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ؛ ﻣ ﺎ ﺻ ﺪ ﻫ ﺰ ا ر ﻧ ﻔ ﺮ ر ا ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ ﲟ ﺐ ﮐ ﺸ ﺘ ﯿ ﻢ و ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻨ ﮓ ر ا ﲤ ﺎم‬
‫ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ و ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﻊ ﺻ ﻠ ﺢ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ﺧ ﻂ ﺳ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﻪ ژ ا ﭘ ﻦ د ر ﭘﯿ ﺶ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺟ ﻨ ﮓ‬
‫ﻧ ﺸ ﺎن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺎ ژ ا ﭘ ﻦ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻰ ﻣ ﺴ ﺎﻫ ﻠﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻗ ﺪ ر ت ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯽ ا ی ﮐ ﻪ د ا ﺷ ﺖ آ ن ﻫ ﻢ ﻧ ﻪ ﻓ ﻘ ﻂ ﻗ ﺪ ر ت‬
‫ﺗ ﮑ ﻨ ﯿ ﮏ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ر و ﺣ ﯿ ﻪ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ژ ا ﭘ ﻦ ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ﺑ ﺮ د ه ا ز ﺳ ﺎ ﻣ ﻮ ر ا ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ د ا ﺷ ﺖ و ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ ﺑ ﺎ ر ز آ ن د ر ﺣ ﻤ ﻠ ﻪ‬
‫ا ﻧ ﺘ ﺤ ﺎ ر ى و ﺳ ﯿ ﻊ ﻫ ﻮ ا ﯾ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎ و ﻫ ﺎ ى آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺷ ﺪ ت ﺻ ﻠ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا ﺗ ﻬ ﺪﯾ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ‬
‫ا ز آﳌ ﺎن ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ د ر ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﺎ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﮔ ﻨ ﺎ ﻫ ﮑ ﺎ ر ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﻰ ﮔ ﻨ ﺎ ه آ ﺳ ﯿ ﺐ ﻣ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﻨ ﺪ و ﮔ ﺎ ه ﺷ ﺎﯾ ﺪ ﭼ ﺎ ر ه ا ى‬
‫ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﻮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ د ر ﻣ ﻮ ر د ژ ا ﭘ ﻦ و آ ﳌ ﺎ ن ﻓ ﺎﺻ ﻠ ﻪ ﻣ ﯿ ﺎ ن د و ﻟ ﺖ و ﻣ ﻠ ﺖ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ا ز ﻣ ﻮ ا ر د د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻨ ﺪ‬
‫اﻟﺒﺘﻪ اﺧﻄﺎر ﺟﺪی ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻫﯿﺮوﺷﯿﻤﺎ و ﻧﺎﮐﺎزاﮐﯽ ﮐﻪ ﺷﻬﺮ را ﺧﺎﻟﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﺎری ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪ اﳓﺎم داد‪.‬‬

‫ﻣ ﺎ ﺑﻪ ﺑ ﻐ ﺪ اد ﻣ ﻮ ﺷ ﮏ ﺷ ﻠﯿ ﮏ ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ و ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ﺷ ﮏ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺎ آ ن ﻗ ﺪ ر د ﻗ ﯿ ﻖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫د ر ﺳ ﺖ ﺑﻪ ﺳ ﺮ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯿ ﺎ ن ﻋ ﺮ ا ﻗ ﻰ ﺑ ﺨ ﻮ ر د ‪ .‬ﺧﯿ ﻠ ﻰ ا ز آ ن ﺑﻪ ﻣ ﺮ د م اﺻ ﺎ ﺑ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ؛ و ﻟ ﻰ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ﻣ ﺠ ﺒ ﻮ ر ﺷ ﺪ ه‬
‫ﺑ ﻮ د ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﻋ ﺮ ا ق ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺎ ﻣ ﻮ ﺷ ﮏ ﻣ ﻰ ز د و ﻣ ﺎ ﻻ ﺑ ﺪ ﭼ ﺎ ر ه ا ى ﻧ ﺪ اﺷ ﺘ ﯿ ﻢ ﺟ ﺰ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺗ ﻼ ﻓ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪.‬‬
‫ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ﻋ ﺮ ا ق ‪ ،‬ﺑ ﻨ ﺪ ر ا ﻻ ﺣ ﻤ ﺪ ى ﮐ ﻮ ﯾ ﺖ و ﻧ ﻔ ﺘ ﮑ ﺶ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻠ ﯿ ﺞ ﻓ ﺎ ر س ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﻏ ﯿ ﺮ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ‬
‫ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﺪ ف ﻣ ﻮ ﺷ ﮏ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﮐ ﺴ ﻰ ا د ﻋ ﺎ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻘ ﺎ ﯾ ﺴ ﻪ ﺗ ﻨ ﺎﺳ ﺒ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د‬
‫ﭘ ﺎﺳ ﺦ ا ﯾ ﻦ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻋ ﺮ ض و ﻃ ﻮ ل ﺟ ﻨ ﮓ اﯾ ﺮ ا ن و ﻋ ﺮ ا ق و ﺟ ﻨ ﮓ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ د و م ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ﯾ ﮑ ﺪ ﯾ ﮕ ﺮ ﺗﻨ ﺎﺳ ﺒ ﻰ‬
‫ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﻣ ﺎ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﺎ ن ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ر ﺋ ﯿ ﺲ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﻪ‬
‫ﻏ ﯿ ﺮ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﻮ ﺷ ﮏ ﻣ ﻰ ز د ﯾ ﻢ ‪.‬‬

‫‪68‬‬
‫ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ز آ ن و ا ﻗ ﻌ ﻪ ﺗ ﻠ ﺦ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﺘ ﺄﺛﺮ ﺷ ﻮ د ﻫ ﻤ ﺎن ﺗ ﺄﺛﺮ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ﻫ ﯿ ﭻ‬
‫ﲟ ﺐ اﲤ ﻰ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ ﻧﯿ ﻔ ﺘ ﺪ و ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﯾ ﮏ ﺳ ﻼ ح ﺑ ﺎ ز د ا ر ﻧ ﺪ ه ا ز آن اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﺷ ﻮ د ‪ .‬و ﻟ ﻰ د ر ﻫ ﺮ‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﮐ ﻪ ا ز ﻫ ﯿ ﺮ و ﺷ ﯿ ﻤ ﺎ و ﻧ ﺎ ﮐ ﺎ ز اﮐ ﻰ ا ﯾ ﺠ ﺎد ﺷ ﺪ و ﻣ ﺎ ﻫ ﻢ ﭼ ﻮ ن د ﯾ ﺮ ر ﺳ ﯿ ﺪ ﮔ ﺎن ﻋ ﺠ ﻮ ل ﺑ ﺎ ﲤ ﺎم ﺗ ﻮ ا ن د ر‬
‫آ ﺗ ﺶ آ ن د ﻣ ﯿ ﺪ ﯾ ﻢ و آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ر ا ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان د ژ ﺧ ﯿ ﻢ ﺳ ﻨ ﮕ ﺪ ﻟ ﻰ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﻰ ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑﺎ ﺧ ﻮ ﻧ ﺴ ﺮد ى و ﺑﺎ ﻓ ﺸ ﺎر ﯾ ﮏ ﺗ ﮑ ﻤ ﻪ‬
‫ﺻ ﺪ ﻫ ﺰ ا ر ﮐ ﻮ د ک ‪ ،‬ز ن ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﺮ و ﺟ ﻮ ا ن ﺑ ﻰ ﮔ ﻨ ﺎ ه ر ا د ر آ ﺗ ﺶ ﺳ ﻮ ز ا ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ﺑ ﻪ ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ى ﺧ ﻮﯾ ﺶ ﻣ ﻔ ﺘ ﺨ ﺮ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ و ﺑ ﺎ اﯾ ﻦ ﻏ ﺮ و ر‬
‫ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ا ز ﻗ ﺘ ﻞ ﻋ ﺎم ﺗ ﻔ ﲍ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺎ ى ﺑ ﺎ ز ﻧ ﮕ ﺮ ى ﻣ ﺠ ﺪ د د ا ر د ‪ .‬ﺣ ﺘ ﯽ ﺑ ﺮ ﺧ ﯽ ا ﮔ ﺮ ا ز ﻏ ﯿ ﺮ ت ﺑ ﻠ ﺸ ﻮ ﯾ ﮑ ﯽ ﺟ ﺎ ر ی د ر‬
‫ﺳ ﻨ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻧ ﻬ ﺮ اﺳ ﻨ ﺪ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ا ز ﺧ ﻮ د ﺳ ﺆ ا ل ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ آ ﯾ ﺎ ﲟ ﺐ د ﯾ ﮕ ﺮ ی ر و ی ﺑ ﺮ ﺧ ﯽ ﻣ ﺮ ا ﮐ ﺰ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯽ‬
‫اﺳ ﺘ ﺎﻟﯿ ﻦ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻨ ﺪ ﺧ ﺮ ا ﺑ ﯽ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﺑﻪ ﺑ ﺎ ر ﻣ ﯽ آو ر د ﺑ ﻬ ﺘﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻧﺒ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ و ﻋ ﻤ ﻞ او ﻧﯿ ﻢ ﻗ ﺮ ن د ﯾ ﮕ ﺮ د ﻧﯿ ﺎ د ر‬
‫ﮐ ﺎﺑﻮس ﻧﮕ ﻪ د ارد ‪.‬‬

‫د و ﻣ ﯿ ﻦ ﻣ ﻮ ر د ﺟ ﻨ ﮓ و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺟ ﻨ ﮕ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺳ ﻨ ﺪ ﮔ ﻮ ﯾ ﺎ ی ﲡ ﺎ و ز و ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺖ ا ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر ﺟ ﻬ ﺎ ن‬
‫ﺷ ﻬ ﺮ ت ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر د ا ر د ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎ ﺧ ﺘ ﻰ » د ﯾ ﺪ ﮔ ﺎ ه ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ « ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ و ﺳ ﯿ ﻌ ﺎ ً‬
‫ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻗ ﺎ ﯾ ﻊ ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﯿ ﻪ ﺣ ﺮ و ف د ر ﻫ ﻢ رﯾ ﺨ ﺘ ﻪ ا ى ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ز او ﯾ ﻪ د ﯾ ﺪ ﺧ ﻮ د ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ‬
‫ﺟ ﻤ ﻠﻪ د ر ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم » ﺑ ﻪ ر و ا ﯾ ﺖ ر ا ﯾ ﺞ « ﯾ ﮏ ﺟ ﻤ ﻠﻪ ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ ﻫ ﺎ ى ﳑ ﮑ ﻨ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ‬
‫ﺣ ﺮ و ف د ر ﻫ ﻢ ر ﯾ ﺨ ﺘ ﻪ د اد ه ﻫ ﺎ ی آ ن ﺟ ﻨ ﮓ د ر ﺳ ﺖ ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬ﺟ ﻤ ﻠﻪ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ و ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪.‬‬
‫اﺣﺘﺠﺎجﻫﺎى ﺑﺮﺗﺮاﻧﺪ راﺳﻞ ﺑﺎ ﺳﺮدﺑﺒﺮ ﻧﯿﻮﯾﻮرک ﺗﺎﯾﻤﺰ ﮐﻪ ﺑﺨﺸﻰ از آن در اﯾﻦ روزﻧﺎﻣﻪ ﭼﺎپ ﺷﺪ و‬
‫ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﻫ ﺎ ى ﻧ ﯿ ﻮ ﯾ ﻮ ر ک ﺗ ﺎ ﯾ ﻤ ﺰ ‪ ،‬ﺣ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ و اﺿ ﺤ ﻰ ا ز اﺧ ﺘ ﻼ ف د ﯾ ﺪ ﮔ ﺎه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ا م ا ز آ ن ﻫ ﺎ د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً د ﯾ ﮕ ﺮ ى ر ا‬
‫ﻣ ﺘ ﻬ ﻢ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻓ ﻘ ﻂ ﻧ ﯿ ﻤ ﻰ ا ز ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ر ا ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬و د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ر د ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﻫ ﺮ د و ﲤ ﺎم ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ر ا ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ‬
‫ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ﮔ ﺮ ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ا ﻣ ﻨﯿ ﺖ ‪ ،‬ﺻ ﻠ ﺢ و ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺑ ﺨ ﺶ ﻋ ﻤ ﺪ ه ا ى ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻬ ﺎ ن ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬

‫ﻏ ﺮ ب ﺳ ﺮ ﻣ ﺎﯾ ﻪ د ا ر ى ﺑ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ﻧ ﮕ ﺎ ه ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ﻣ ﻠ ﺖ ﻣ ﻈ ﻠ ﻮ م و ﻣ ﻔ ﻠ ﻮ ک و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ﮐ ﻪ ا ز ﺷ ﺮ ف و‬
‫اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ د د ر ﻣ ﻘ ﺎﺑﻞ ﯾ ﮏ ز و ر ﮔ ﻮ ى ﻏ ﺎﺻ ﺐ ﺑﻪ ﻧ ﺎم آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ﻓ ﺎع ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﻮ ر د ﲡ ﺎ و ز ﻗ ﺮ ا ر‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬و ﺣ ﺸ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬آ ﻧ ﭽ ﻨ ﺎن ﮐ ﻪ ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﭼ ﻮ ن ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﺟ ﻨ ﮓ و د ﯾ ﮕ ﺮ ﻫ ﯿ ﭻ‬
‫ا و ر ﯾ ﺎ ﻧ ﺎ ﻓ ﺎ ﻻ ﭼ ﻰ ا ﻟ ﻘ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﺑﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ ﻣ ﻨ ﺎد ﯾ ﺎ ن ﲤ ﺪ ن و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ و ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑ ﺸ ﺮ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه و ﺑ ﻪ ﮔ ﻨ ﺎ ه‬

‫‪69‬‬
‫ﻧ ﺎ ﮐ ﺮ د ه ﻣ ﻮ ر د ﺳ ﻔ ﺎ ﮐ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﻫ ﯿ ﺴ ﺘ ﺮ ﯾ ﮏ و ﺳ ﺎد ﯾ ﺴ ﺘ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د و ‪ ، . . .‬ر و ى د ﯾ ﮕ ﺮ ى ا ز ا ﯾ ﻦ ﺳ ﮑ ﻪ ر ا ﻫ ﻢ‬
‫ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﺑ ﺒ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ‪ ،‬ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ز ﻣ ﺎ ن ﺟ ﻨ ﮓ وﯾ ﺘ ﻨ ﺎم د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﮐ ﻼ ن ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ د ر ﺣ ﺎ ل و ﻗ ﻮ ع ﺑ ﻮ د‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ر و ﺳ ﯿ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﻦ ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ﺗ ﻰ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﻪ ر و ا ﯾ ﺖ اﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ا ز آ ن ﻃ ﺮ ف ﺗ ﺎ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮑ ﻰ ﻟﻨ ﺪ ن و‬
‫ﭘ ﺎ ر ﯾ ﺲ آ ﻣ ﺪ ه و د ر و ﺳ ﻂ ﺷ ﻬ ﺮ ﺑ ﺮ ﻟ ﯿ ﻦ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ ﺑ ﻮ د و د ه ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﻣ ﺘ ﻔ ﻘﯿ ﻦ ﻧ ﯿ ﺮ و د ا ﺷ ﺖ و ا ز ا ﯾ ﻦ ﻃ ﺮ ف ﻫ ﻢ ﭼ ﯿ ﻦ ر ا ﺑ ﻪ‬
‫ﻋ ﺒ ﺎ ر ﺗ ﻰ د ر ﻧ ﻮ ر د ﯾ ﺪ ه و ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ا ﻗ ﯿ ﺎ ﻧ ﻮ س آ ر ام ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ا ى ﮐ ﻪ د ر ﭘ ﻰ آ ن ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻧ ﻈ ﺎم‬
‫ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾﻪ د ار ى و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ و ﲤ ﺪ ن ﺑﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﺟ ﻬ ﺎن ر ا ﺑ ﺎ ﻗ ﻬ ﺮ و ﻏ ﻠﺒﻪ ر ﯾ ﺸ ﻪ ﮐ ﻦ ﮐ ﻨ ﺪ ا ز‬
‫ﯾ ﮏ ﻃ ﺮ ف ﺗ ﺎ ﺷ ﻤ ﺎ ل و ﻗ ﻠ ﺐ ا ر و ﭘ ﺎ و ا ز ﺳ ﻮ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﺗ ﺎ ﻗ ﻠﺐ و ﺟ ﻨ ﻮ ب آﺳ ﯿ ﺎ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ و ى ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ؛ ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ‬
‫ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻋ ﻠ ﻢ ﮐ ﺴ ﺐ ‪ ،‬ﺣ ﻔ ﻆ و ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت اﺳ ﺖ و اﻣ ﻨﯿ ﺖ و ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﻪ ﺧ ﻄ ﺮ ا ت ﺳ ﺨ ﻦ ا و ل ر ا د ر آ ن‬
‫ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﻰ ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ و ﺣ ﻘ ﻮ ﻗ ﻰ ر و ا ﺑ ﻂ ﺑﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻣ ﺠ ﻮ ز ى ﻫ ﻢ‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑﺮ ا ى آن ﺗ ﺼ ﻮ ر ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﮐ ﺎ ﭘ ﯿ ﺘ ﺎﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺧ ﻄ ﺮ ﺑ ﻪ ﻟ ﻨ ﺪ ن ﯾ ﺎ و اﺷ ﻨ ﮕ ﱳ و‬
‫ﻧ ﯿ ﻮ ﯾ ﻮ ر ک ﺑ ﺮ ﺳ ﺪ ‪ ،‬ﺧ ﻄ ﺮ ى ﮐ ﻪ د ر ﺣ ﺎ ل ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ و ى ا ﺳ ﺖ و ﺻ ﺮ ا ﺣ ﺘ ﺎ ً ا ﻋ ﻼ م ﮐ ﺮ د ه ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ى ﻧ ﻈ ﺎم‬
‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪدارى در دﻧﯿﺎ ﻫﺴﺘﯿﻢ‪ ،‬ﻫﺮﺟﺎﯾﻰ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ از آن ﭘﯿﺸﮕﯿﺮى ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮﺟﺎﯾﻰ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ آن وارد‬
‫ﺟ ﻨ ﮓ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﺎ ل ا ﮔ ﺮ ﻫ ﻮ ﺷ ﯽ ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ز ﯾ ﺮ ﮐ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و آ ﺗ ﺶ ﺣ ﺲ ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ﻣ ﺮ د م و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ر ا د ا ﻣ ﻦ ﻣ ﻰ ز ﻧ ﺪ‬
‫و ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻠﻪ ﺑ ﺎ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ و ى ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ ﺷ ﻮ ر و ى و ﭼ ﯿ ﻦ د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ﺑ ﻪ ﻗ ﺼ ﺪ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ى ﻧ ﻈ ﻢ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ و ﻧ ﻈ ﺎم‬
‫ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ر ا ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﲡ ﺎو ز ﯾ ﮏ ا ﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻣ ﻈ ﻠ ﻮ م و ﯾ ﮏ ﻣ ﻠ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﮔ ﻨ ﺎ ﻫ ﺸ ﺎ ن ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ آ ن ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ و ﻣ ﺮ د م ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﯾ ﻤ ﻦ ر و ز ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﻧ ﮕ ﺎر ان و ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎن‬
‫ﭼ ﭗ ﯾ ﺎ د ر د ام ﭼ ﭗ ا ﯾ ﻦ ر ا ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﺧ ﻮ ﺑ ﯽ ﺑ ﺮ ا ی ﮐ ﻤ ﮏ ﺑ ﻪ ﻣ ﺴ ﮑ ﻮ ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﻏ ﺮ ب ﻣ ﯽ ﺑ ﯿ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻣ ﺮ د م ﺑ ﯽ د ﻓ ﺎ ع ) د ر‬
‫ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻬ ﺎﺟ ﻢ ر ﺳ ﺎ ﻧ ﻪ ا ی ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ( ﻫ ﻢ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﻟ ﻘ ﺎ ﺋ ﺎ ت ر ا ﺑ ﺎ و ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺤ ﺚ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ا ﺷ ﺘ ﺒ ﺎ ﻫ ﺎ ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه ا ز ﻃ ﺮ ف ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ا ن و ژ ﻧ ﺮ ا ل ﻫ ﺎ و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺘ ﻤ ﺪ ا ر ا ن آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ د ر ا ﯾ ﻦ ﻗ ﻀ ﯿ ﻪ‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ر ا ا ﯾ ﻦ ﻃ ﻮ ر ﺗ ﺼ ﻮ ر ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪:‬‬
‫ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺟ ﻮ ‪ ،‬ﯾ ﮏ د و ﻟ ﺖ ﺧ ﻮ ن ر ﯾ ﺰ ﮐ ﻪ ا ز ﻫ ﺰ ا ر ا ن ﮐ ﯿ ﻠ ﻮ ﻣ ﺘ ﺮ د و ر ﺗ ﺮ د ر ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻧﯿ ﺮ و ﭘ ﯿ ﺎد ه ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﺗ ﺎ ﺑﻪ ز و ر و ﻇ ﻠ ﻢ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﻏ ﺎ ر ت ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د و ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ﮐ ﻨ ﺪ و ‪. . .‬‬
‫و ﻟ ﻰ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ و ا ﻗ ﻌ ﻪ ر و ا ﯾ ﺖ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻫ ﻢ د ا ر د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﮔ ﺎه ﺑ ﻬ ﺎﻧﻪ ﺧ ﻮ اﻧﺪ ه ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ز ﻧ ﮕ ﺎه ا ﻧﺘ ﻘ ﺎد ی و‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﻬ ﺎ ﻧﻪ ﻏ ﺮ ب ﺑ ﺮ ا ی ﲡ ﺎو ز ﺑ ﻮ د و ا ز ﻧ ﮕ ﺎه ﻟﯿﺒ ﺮ ا ﻟ ﯽ ‪ ،‬اﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﻬ ﺎ ﻧﻪ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ‬
‫ﺑﯿﻦ اﳌ ﻠﻞ ﺑﺮ ا ی ﺗﺒ ﺪ ﯾﻞ ﮐ ﻞ ﺟ ﻬ ﺎن ﺑﻪ ﯾ ﮏ ﭘ ﺎد ﮔ ﺎن ؛ ﺑﻪ ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﻦ ﻗ ﻀ ﺎو ت د ر ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﺪ ﻋ ﺎی ﮐ ﺪ ام ﻃ ﺮ ف ﺑ ﻬ ﺮ ه‬

‫‪70‬‬
‫ﺑﯿﺸ ﺘﺮ ی از ﺻ ﺪ ق د ارد ‪ ،‬ﻻ اﻗ ﻞ اﻻ ن د ﯾ ﮕ ﺮ ﭼ ﻨﺪ ان د ﺷ ﻮ ار ﻧﯿﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﺮو ط ﺑﺮ اﯾﻦ ﮐ ﻪ ﺳ ﻌ ﯽ ﮐ ﻨﯿ ﻢ اﻧﺪ ﮐ ﯽ از‬
‫ﺑ ﺎ ز ﺗ ﺎ ب ﻫ ﺎ ی ﺿ ﻌ ﯿ ﻒ اﻣ ﺎ ﻫ ﻨ ﻮ ز ز ﻧ ﺪ ه ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ﺗ ﯽ ﭼ ﭗ ﻓ ﺎ ﺻ ﻠ ﻪ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﻢ ‪.‬‬

‫ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ ا ﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﻨ ﻰ ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ د ﻧ ﯿ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ﺷ ﺪ ت و ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ﻋ ﺖ ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د و د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻧ ﻈ ﺎم‬
‫ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗ ﺼ ﺮ ﯾ ﺢ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ و ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﺷ ﻮ ر و ى و ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺒ ﻞ اﺻ ﻠ ﻰ‬
‫ﻣ ﺎ ﻧ ﻮ ر ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻣ ﺤ ﻖ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺘ ﺮ ﺳ ﻨ ﺪ و ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻠ ﻪ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻻ ز م ﻧ ﺒ ﻮ د ﲟ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ ﺗ ﺎ ﻧ ﺎ و ﮔ ﺎ ن ﻫ ﺎ و ز ﯾ ﺮ د ر ﯾ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ى‬
‫ر و ﺳ ﻰ ﺑﻪ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى آ ﺑ ﻰ آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ﺑ ﻌ ﺪ و ا ر د ﻋ ﻤ ﻞ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر آ ن و ﻗ ﺖ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ د ﯾ ﺮ ﻣ ﯽ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ﺳ ﺮ د ا ر ا ن ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ د و ر ا ن ﻣ ﺎ ﻗ ﺒ ﻞ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ؛ د ﺷ ﻤ ﻦ ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ا ﭘ ﺮ د ه ﻣ ﺎ‬
‫ﺑ ﺮ ﺳ ﺪ ﺗ ﺎ ﺟ ﻨ ﮓ و ا ﺟ ﺐ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬د ر ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ﻟ ﺘ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺴ ﻠﯿ ﻢ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ و ا ﺟ ﺐ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﺎ د ﺷ ﻤ ﻦ د ر ﺣ ﺎ ل‬
‫ﭘ ﯿ ﺶ ر و ى ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ﮐ ﻪ ﺑ ﺘ ﻮ ا ن د ر ﮔﯿ ﺮ ﺷ ﺪ ر و اﺳ ﺖ ؛ ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ د و ر ﺗ ﺮ ا ز ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ‪ .‬آﻣ ﺒ ﺮ و ز ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﺻ ﻠ ﺢ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ د ر د و ر ا ن ﺟ ﻨ ﮓ و ﭘ ﺲ ا ز آ ن ﺗ ﻐﯿ ﯿ ﺮ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ا ﻟﺒ ﺘﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺘﯿ ﺠ ﻪ ﻧ ﺮ ﺳ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ز ﺟ ﻨ ﮓ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﺒ ﺎ ل ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ آ ﻣ ﻮ ﺧ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ ر ا ﺑ ﭙ ﺬ ﯾ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ آﺳ ﯿ ﺐ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ى ﺧ ﻮ د ﻧ ﯿ ﺰ آ ﮔ ﺎه‬
‫ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ﻣ ﻮ ﺟ ﺐ ﺷ ﺪ اﻋ ﺘ ﻘ ﺎد ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ر اﯾ ﺠ ﻰ ﮐ ﻪ ﭘ ﺲ ا ز » ﭘ ﺮ ل ﻫ ﺎ ر ﺑ ﺮ « ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د آ ﻣ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺖ ‪:‬‬
‫» ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ د ر ز ﻣ ﯿ ﻦ ﺧ ﻮ د ﺷ ﺎ ن ﳓ ﻨ ﮕ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻧ ﺎﭼ ﺎ ر ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﺷ ﺪ د ر ﺳ ﺎ ﻧ ﻔ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﯿ ﺴ ﮑ ﻮ ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ د ر ﮔ ﯿ ﺮ ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ « ‪،‬‬
‫ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﮐ ﻤ ﺎ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ د ﯾ ﺪ ﯾ ﻢ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ د ر ا ﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ى ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﺧ ﻮ د د ا ﯾ ﺮ ﺑ ﺮ ﺟ ﻨ ﮕ ﯿ ﺪ ن ﺑﺎ د ﺷ ﻤ ﻦ ﻗ ﺒﻞ از‬
‫اﯾﻦﮐﻪ او ﺑﻪ ﻣﺮزﻫﺎ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﺣﻖ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ دﻟﯿﻞ آن ﻫﻢ ﯾﺎزده ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﺳﺘﺮاﺗﮋى اﺣﺘﯿﺎط‬
‫ﻣ ﺤ ﻮ ر ا ﻧﻪ ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻋ ﺎﻗ ﻞ ﻣ ﻘ ﺘ ﻀ ﻰ اﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻗ ﺒ ﻞ ا ز آ ﻧ ﮑ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﯿ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﺑ ﺮ ج ﻫ ﺎ ى ﲡ ﺎ ر ت ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ‬
‫ﺣ ﻤ ﻠﻪ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا و ر ا ﻣ ﺘ ﻮ ﻗ ﻒ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ﭘ ﻨ ﺞ ﺳ ﺎ ل ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﻪ ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﺣ ﻤ ﻠ ﻪ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ و د ر ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ‬
‫آ ن ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﭘ ﺎ ﯾ ﮕ ﺎ ه ا ﻟ ﻘ ﺎﻋ ﺪ ه ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د و ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺮ و ه ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ و ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ ﻣ ﺎ ر ا ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د و ﻣ ﺎ‬
‫د ر ﻧ ﮓ ر ا ﺟ ﺎ ﯾ ﺰ ﻧ ﺪ ا ﻧ ﺴ ﺘﯿ ﻢ ‪ ،‬ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ا ﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ﯾ ﮏ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ﮐ ﺎ ر ﻋ ﺎ ﻗ ﻼ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻗ ﻄ ﻌ ﺎ ً‬
‫ﯾﮏ ﺟﻨﺠﺎل ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻋﻠﯿﻪ آنﻫﺎ راه ﻣﻰاﻓﺘﺎد‪ .‬ﮐﻤﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺣﺘﻰ اﻻن ﻫﻢ راه اﻓﺘﺎده اﺳﺖ و ﺑﺴﯿﺎری از‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﭼ ﭗ ﻫ ﻨ ﻮ ز ا ﻫ ﻠ ﯽ ﻧ ﺸ ﺪ ه ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ﯾ ﺎ ز د ه ﺳ ﭙ ﺘ ﺎﻣ ﺒ ﺮ ﻫ ﻢ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ا ﻧ ﺪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ﺣ ﻖ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ﺑ ﻪ‬
‫ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎن ﺣ ﻤ ﻠﻪ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؛ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ﺣ ﻖ ﻫ ﻤ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻤ ﻠ ﻪ ﺑ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻣ ﺤ ﻔ ﻮ ظ ا ﺳ ﺖ و ﻟ ﻰ ﺣ ﻖ د ﻓ ﺎ ع ﺑ ﺮ ا ى آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ‬
‫ﻣ ﺤ ﻔﻮ ظ ﻧ ﯿﺴ ﺖ ‪.‬‬

‫‪71‬‬
‫آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ا ﺻ ﺎ ﻟ ﺘ ﺎ ً ﺑ ﻪ و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ﮐ ﺎ ر ى ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻨ ﺘ ﻬ ﺎ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ ا ﺷ ﺎ ر ه ﮐ ﺮ د م ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر‬
‫ﺟ ﻬ ﺖ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧﯿ ﺴ ﻢ ﻋ ﻤ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ز ﯾ ﺮ ﮐ ﻰ ر ا د اﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺑ ﻬ ﺎ ﻧ ﻪ د ﻓ ﺎ ع ا ز ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﻣ ﻠ ﻰ ﻫ ﯿ ﺠ ﺎﻧ ﺎت‬
‫ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ﻣ ﺮ د م ﺧ ﻮ د ر ا د اﻣ ﻦ ﺑ ﺰ ﻧ ﺪ و آ ن ﻫ ﺎ ر ا د ر ﮔ ﯿ ﺮ ﺟ ﻨ ﮕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ .‬ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻟﯿ ﺒ ﺮ ا ل د ر د اﺧ ﻞ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ا ز ﻫ ﻤ ﺎن ﺳ ﺎل ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻨ ﮓ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ د و م ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﺑ ﺎ ﺗ ﺪ ا و م ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ د ر آ ﺳ ﯿ ﺎ ى‬
‫ﺟ ﻨ ﻮ ب ﺷ ﺮ ﻗ ﻰ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﺟ ﺪ ى د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎ ﻫ ﺪ اﯾ ﻦ ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﻓ ﺮ ا ﻧ ﮑ ﻠ ﯿ ﻦ ر و ز و ﻟ ﺖ ﺑ ﺎ‬
‫د ر ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ د و ﻟ ﺖ ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﻣ ﺒ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ا ﻋ ﻄ ﺎ ى ﮐ ﻤ ﮏ ﻫ ﺎ ى ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ا ز ﺳ ﻮ ى آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر د ر ﺟ ﻬ ﺖ‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﯿﺮوﻫﺎى ژاﭘﻦ در ﻫﻨﺪوﭼﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ در ﺣﺎﻟﻰ ﺻﻮرت ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ژاﭘﻦ در اﯾﻦ‬
‫ﻣ ﻘ ﻄ ﻊ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز د ﺷ ﻤ ﻨ ﺎ ن ﺳ ﺮ ﺳ ﺨ ﺖ ا ﯾ ﺎ ﻻ ت ﻣ ﺘ ﺤ ﺪ ه ﺑ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ ر ﻣ ﻰ آ ﻣ ﺪ ‪ .‬ر و ﻧ ﺎ ﻟ ﺪ ا ﺳ ﺘ ﯿ ﻞ د ر ﮐ ﺘ ﺎ ب ﺻ ﻠ ﺢ آ ﻣ ﺮﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ‬
‫ﺿ ﻤ ﻦ ا ﺷ ﺎ ر ه ﺑ ﻪ د ر ﮔ ﯿ ﺮ ى آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر ا ﻗ ﻄ ﺎ ر ﻋ ﺎ ﻟ ﻢ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ د ر ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻫ ﺎ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺗ ﺼ ﺎد ﻓ ﻰ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ﺗ ﺎ ا ز‬
‫ر و ى ﻋ ﻤ ﺪ ‪ » :‬ﻣ ﺎ ﻗ ﺼ ﺪ اﺷ ﻐ ﺎ ل ﮐ ﺮ ه ﺟ ﻨ ﻮ ﺑ ﻰ ‪ ،‬ﳑ ﺎﻧﻌ ﺖ ا ز ﺑﺮ ﮔ ﺸ ﺖ ﭼ ﯿ ﻦ ﺑﻪ ﺗ ﺎ ﯾ ﻮ ا ن ‪ ،‬ﺟ ﻨ ﮕ ﯿ ﺪ ن د ر ﻫ ﻨ ﺪ و ﭼ ﯿ ﻦ ﯾ ﺎ‬
‫ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪن در اروﭘﺎى ﻏﺮﺑﻰ را ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ‪ ،‬اﮔﺮ ﮐﺴﻰ در ﺳﺎل ‪ ۱۹۴۷‬ﻣﻰﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ‪ ۲۲۵‬ﻫﺰار‬
‫ﺳﺮﺑﺎز آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﻰ در آﳌﺎن‪ ۵۰ ،‬ﻫﺰار در ﮐﺮه و ﻧﯿﻢ ﻣﯿﻠﯿﻮن در وﯾﺘﻨﺎم ﻣﺸﻐﻮل ﺟﻨﮓاﻧﺪ‪ ،‬او را دﯾﻮاﻧﻪ‬
‫ﻣ ﻰ ا ﻧ ﮕ ﺎﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪« .‬‬

‫آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﭼ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ى د ر و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ر ز ش آ ن ﻫ ﻤ ﻪ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ر ا د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ و ﺟ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ‬
‫ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ﻧﯿ ﺎ ﯾﺪ ؟ ﻫ ﯿ ﭻ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟ ﺰ ﻣ ﻘ ﺎﺑﻠﻪ ﺑ ﺎ ﭼ ﯿﺰ ى ﮐ ﻪ اﻣ ﻨﯿ ﺖ و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﯾﺘ ﺶ ر ا ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ر و ﺳ ﯿﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺗ ﺴ ﺨ ﯿ ﺮ آ ﺳ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ﭼ ﯿ ﻦ ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻋ ﻠ ﻰ ر ﻏ ﻢ اﺧ ﺘ ﻼ ﻓ ﺶ ﺑ ﺎ ﺷ ﻮ ر و ى ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ ل ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﺑ ﻮ د و‬
‫ا ﯾ ﻦ د و ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ﺷ ﻮ ر و ى ‪ ،‬ﺷ ﺮ و ع ﺑ ﻪ ﭘﯿ ﺸ ﺮ و ى ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺖ ﺟ ﻨ ﻮ ب ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻣ ﻌ ﻘ ﻮ ل ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ‬
‫ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ د ر ﺳ ﻮ اﺣ ﻞ ﺟ ﻨ ﻮ ب آ ﺳ ﯿ ﺎ ﭘ ﻬ ﻠ ﻮ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ و ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺗ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ز آ ن ﺳ ﻮ‬
‫ژ ا ﭘ ﻦ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ و ا ر د ﺷ ﺪ ن د ر ا ﲢ ﺎ د ﯾ ﻪ ﻓ ﺎ ﺷ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ و ﻏ ﺮ ب ر ا ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﭼ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﻣ ﻨ ﺘ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ﻻ ى د و ﺗ ﯿ ﻐ ﻪ ﻗ ﯿ ﭽ ﻰ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ و ﻓ ﺎ ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﺷ ﻮ د و‬
‫ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎم ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﺑ ﺮ و د ؟ ا ﯾ ﻦ ا ﻟﺒﺘﻪ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ﺑ ﻮ د ه و ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ ﻗ ﺪ ر ت و ﺛ ﺮ و ت آد ﻣ ﯿ ﺎن و ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ‬
‫ﺣ ﺴ ﺎﺳ ﯿ ﺖ د ا ر ﻧ ﺪ و ﻧ ﯿ ﺰ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺑ ﻠ ﺸ ﻮ ﯾ ﺴ ﻢ ﺧ ﻮ ا ب ﺑ ﻬ ﺸ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﯽ ﻣ ﯽ د ﯾ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ آ ن ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﺗ ﺒ ﻠﯿﻐ ﺎ ت‬
‫ﺣ ﯿ ﺮ ت آ و ر ر ا ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ر ا ه ا ﻧ ﺪ ا ﺧ ﺘ ﻨ ﺪ ؛ و ﮔ ﺮ ﻧ ﻪ ﺟ ﻮ ا ب ﻗ ﻄ ﻌ ﺎ ً ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر ژ ا ﭘ ﻦ و‬

‫‪72‬‬
‫د ر و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺟ ﺎ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﻓ ﺎ ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ و ﯾ ﮏ ﺟ ﺎ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ا ز ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ا ز ﺣ ﻖ ﺣ ﯿ ﺎ ت ﺧ ﻮ د و‬
‫ﲤ ﺎﻣ ﯽ د ﻧﯿ ﺎی آ ز اد د ﻓ ﺎع ﮐ ﺮ د ‪.‬‬

‫ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎ ن ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ د ر ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ﺧ ﻮ د د ر ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه ‪ -‬ﺷ ﺼ ﺖ ﺳ ﺎ ل‬
‫ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﲤ ﺎ ﻣ ﺎ ً ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ د ﻓ ﺎ ع ﻧ ﺒ ﺎ ﺷ ﺪ و ﺑ ﺘ ﻮ ا ن د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﺟ ﺎ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ آ ن ا ﯾ ﺮ ا د ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﻪ‬
‫و ا ر ا ﺋ ﻪ ﺷ ﺪ ه ﯾ ﮏ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ﻏ ﯿ ﺮ و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧﻪ و ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ﻧ ﮕ ﺮ آ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺗ ﻄ ﺎﺑﻖ‬
‫د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س آ ن آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ‪ ،‬ژ ا ﭘ ﻦ و ‪ . . .‬ر ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ و ﻗ ﺼ ﺎ ﺑ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ‬
‫ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع ﺳ ﺎد ﯾ ﺴ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﯾ ﺎ ﻧ ﻈ ﺎ ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﻗ ﺪ ر ت ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﻣ ﻄ ﻠﻖ د ر ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ ا ر ﺗ ﺶ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ‬
‫ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﻟ ﺬ ت ﺷ ﮑ ﺴ ﱳ ‪ ،‬ﺳ ﻮ ز ا ﻧ ﺪ ن ‪ ،‬ﮐ ﺸ ﱳ و ‪ . . .‬آ ر ام ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺎ د ه ا ﻧ ﮕ ﺎ ر ى ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ز ﻧ ﺪ ﻫ ﻤ ﺎ ن‬
‫ﺳ ﺎد ه ا ﻧ ﮕ ﺎ ر ى ﮐ ﻪ د ر ﻓ ﺼ ﻞ ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ ا ز آ ن ﺳ ﺨ ﻦ ر ﻓ ﺖ ‪ ،‬و ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺗ ﻘ ﻮﯾ ﺖ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ د و ا ﻧ ﮕ ﺎر ى ﺳ ﯿ ﺎه و ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ‬
‫ﭼ ﭗ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻧ ﻮ ع ﻣ ﻮ اﺟ ﻬ ﻪ ﮐ ﻪ ﻫ ﻢ ا ﯾ ﻨ ﮏ ا ز ﺳ ﻮ ی ﺑ ﺮ ﺧ ﯽ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ و ﺑ ﺮ ﺧ ﯽ ﻓ ﻌ ﺎ ﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﺶ د ر ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﯽ ﮔ ﯿﺮ د ﮐ ﺎﻓ ﯽ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﺗ ﺎ ﻧ ﺸ ﺎن د ﻫ ﺪ اﯾ ﻦ ﻗ ﻀ ﺎو ت ﻫ ﺎ از ﺟ ﺎﻧﺐ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ر ﯾ ﮓ ﻫ ﺎی ﺑﺴ ﯿﺎر‬
‫د ر ﺷ ﺘ ﯽ ﺑﻪ ﮐ ﻔ ﺶ د ا ر ﻧ ﺪ و ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﯿ ﺎ ﻫ ﻮ ﻫ ﺎ ﻣ ﯽ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﮐ ﺴ ﯽ ﺑﻪ ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺎ ت ﺧ ﻮ د آ ن ﻫ ﺎ ﺟ ﻠ ﺐ ﻧ ﺸ ﻮ د ؟‬

‫ﻣ ﺎ آ ن ﻗ ﺪ ر ﻫ ﻮ ﺷ ﯿ ﺎ ر ى و اﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﻔ ﻬ ﻤ ﯿ ﻢ ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ﭼ ﭗ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺳ ﺮ ﺟ ﻨ ﮓ و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم‬
‫ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ض ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز آ ﻧ ﮑ ﻪ ﻧ ﮕ ﺮ ا ن ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ن ﻣ ﺮ د م و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﮕ ﺮ ا ن ﺟ ﻠ ﻮ ﮔ ﯿ ﺮ ى آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ا ز‬
‫ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ و ى ر و ﺳ ﯿ ﻪ و ر ﺳ ﯿ ﺪ ن ا و ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ا ﻗ ﯿ ﺎ ﻧ ﻮ س آ ر ا م ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﻧ ﯿ ﺎ ﻓ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ﻟﯿ ﺒ ﺮ ا ل ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫د ر ﺧ ﻮ د آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د و ﻟ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ر ا ﻣ ﺘ ﻬ ﻢ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻓ ﺎ ﻗ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺼ ﯿ ﺮ ت ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯿ ﺎ ن آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ‬
‫ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ا و ﻻ ً و ﯾ ﺘ ﮑ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ د ر ﺗ ﺸ ﺪ ﯾ ﺪ ا ﯾ ﻦ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎ ه د ر ﺻ ﺪ ﺳ ﻬ ﺎم ر ا د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ً آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ‬
‫ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ و ر ﻃ ﻪ ا ﻧ ﺪ ک ا ﻧ ﺪ ک د ر ﻏ ﻠﺘ ﯿ ﺪ و ﻫ ﺮ ﳊ ﻈ ﻪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ اﺳ ﺖ ﻋ ﻘ ﺐ ﺑ ﻨ ﺸ ﯿ ﻨ ﺪ اﺣ ﺴ ﺎس ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ﻋ ﺚ ﺟ ﺴ ﺎ ر ت ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﺷ ﺘ ﺒ ﺎ ه ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺎ ر و ﺟ ﻨ ﺠ ﺎ ل ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ﺗ ﻰ ر ا ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ‬
‫ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ و ا ﯾ ﻦ ر ا ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻟ ﮑ ﻪ ﻧ ﻨ ﮕ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ و ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﯽ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ا ى‬
‫اﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د ر ﻫ ﻤ ﻪ اد و ار ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ر ا ﻣ ﺤ ﮑ ﻮم ﮐ ﻨﯿ ﻢ ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ رو ﺷ ﻦ ﺗﺮ از آﻓ ﺘﺎب اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن‬
‫آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﻢ ﻧ ﻘ ﺪ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﺣ ﺘ ﻰ ﻓ ﺸ ﺎ ر آو ر د ﻧ ﺪ و ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻨ ﮓ ر ا ﻣ ﺘ ﻮ ﻗ ﻒ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻧ ﻘ ﺪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز آ ن ﻫ ﺎ‬
‫ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ى ﺑ ﻮ د ؛ ﻣ ﯽ ﮔ ﻔ ﺘﻨ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻨ ﮓ ﺟ ﻨ ﮕ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﺮ اه ﺑ ﯿ ﺎو ر د ‪ ،‬ر ﻫ ﺎ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪.‬‬

‫‪73‬‬
‫ﺑ ﺤ ﺚ ا ﺻ ﻠ ﻰ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﻣ ﻨ ﺘ ﻘ ﺪ ا ن آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺒ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯿ ﺎ ن ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ؛ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ د ر و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ﮐ ﺎ ر ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى ﮔ ﺮ ه ﺧ ﻮ ر د ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا د ا ﻣ ﻪ آ ن ﻣ ﻘ ﺮ و ن ﺑ ﻪ ﻣ ﺼ ﺎ ﻟ ﺢ ﻣ ﻠ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻀ ﺎ ﻓ ﺎ ً‬
‫ﺑﻪ اﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻧ ﮕ ﺮ ا ﻧ ﯽ ﯾ ﮏ ﻣ ﻠﺖ ا ز ﺧ ﺴ ﺎر ا ﺗ ﯽ ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﻨ ﮓ ﻣ ﺘ ﺤ ﻤ ﻞ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د و ﺣ ﺘ ﯽ د ﻟ ﺴ ﻮ ز ی ا ﻧ ﺴ ﺎ ن د و ﺳ ﺘ ﺎﻧﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ا ی ﮐ ﺸ ﺘ ﮕ ﺎ ن ﺣ ﺮ ﯾ ﻒ ﻟ ﺰ و ﻣ ﺎً ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ی ا ﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﯽ ﺑ ﻮ د ن ﺟ ﻨ ﮓ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺗﯿ ﺐ ‪ ،‬ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ت ﺣ ﺰ ﺑ ﻰ ‪-‬‬
‫ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﭼ ﭗ ‪ ،‬ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ت ا ﻧ ﺴ ﺎ ن د و ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻪ و ﻟ ﻰ ﻓ ﺎ ﻗ ﺪ ﺑ ﺼ ﯿ ﺮ ت ﻟﯿ ﺒ ﺮ ا ل ﻫ ﺎ ی ا ر و ﭘ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ت ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎ ﻧ ﻪ‬
‫ﻣ ﺎ ﻟ ﯿ ﺎ ت د ﻫ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎ ن آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ و ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻐ ﺎ ت ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺳ ﻮ م ﮐ ﻪ ﺑ ﻬ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ﻓ ﺮ ﻣ ﻮ ل‬
‫» اﻣ ﭙﺮ ﯾ ﺎ ﻟﯿ ﺴ ﻢ ﻋ ﻠﺖ ا ﻟ ﻌ ﻠ ﻞ ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت « ر ا ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ﻫ ﻢ د ا د و ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ﻣ ﺴ ﻠﻄ ﻰ ا ز و ا ﻗ ﻌ ﻪ‬
‫و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم د ر ﺧ ﺎﻃ ﺮ ه ﻫ ﺎ ﻧ ﺸ ﺎ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻄ ﺎ ﺑ ﻖ آ ن آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﻨ ﮓ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ د و م ﺟ ﻬ ﺎ ن ر ا ﳓ ﺎ ت د ا د ه ﺑ ﻮ د و د ر ﺟ ﻨ ﮓ‬
‫ﺳ ﺮ د ﯾ ﮏ ﺗ ﻨ ﻪ ا ز ﺟ ﻬ ﺎ ن آ ز ا د د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ د ﻓ ﺎ ع ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ا ز ﺑ ﺪ ﻧ ﺎم ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺘ ﮑ ﺎ ر ا ن ﺳ ﺒ ﻖ ﺑ ﺮ د ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﺎ ﻻ ت ﻣ ﺘ ﺤ ﺪ ه ﺑ ﺮ ا ى ﳓ ﺎ ت ا ر و ﭘ ﺎ و ر و ﺳ ﯿ ﻪ ا ز ﭼ ﻨ ﮕ ﺎ ل ﻫ ﯿ ﺘ ﻠ ﺮ و ﺣ ﺰ ب ا و ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﮏ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا د ر ﻗ ﺎﻟ ﺐ‬
‫ﲡ ﻬ ﯿ ﺰ ا ت و ﻧ ﯿ ﺮ و ى ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﺗ ﺪ ا ر ک د ﯾ ﺪ ؛ ا ﯾ ﺘ ﺎﻟ ﯿ ﺎ ر ا ا ز ﻣ ﺴ ﺘﻌ ﻤ ﺮ هﻫ ﺎ ى ا ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ ﯾ ﻰ ﺧ ﻮ د ‪ ،‬و ژ ا ﭘ ﻦ ر ا ا ز ﭼ ﯿ ﻦ ‪،‬‬
‫ﻫ ﻨﺪ و ﭼ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﻫ ﻨ ﺪ ﺷ ﺮ ﻗ ﻰ ﻫ ﻠﻨ ﺪ ) ا ﻧ ﺪ و ﻧﺰ ى ( ‪ ،‬ﻓ ﯿ ﻠﯿ ﭙ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﺑﺮ ﻣ ﻪ و ﮐ ﺮ ه ﺑ ﯿ ﺮ و ن ر ا ﻧ ﺪ ؛ و د ر ا ز ا ی ﲤ ﺎﻣ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ‪،‬‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ د ﺗ ﻘ ﺎﺿ ﺎ ﻧ ﮑ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻫ ﻮ ﺷ ﻰ ﻣ ﯿ ﻦ ﺑ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻳ ﯽ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن د و ﺳ ﺖ ر ا ﺳ ﺘ ﯿ ﻦ ﺳ ﺘ ﻢ د ﯾ ﺪ ﮔ ﺎ ن‬
‫ر و ى ز ﻣ ﯿ ﻦ د ر و د ﻓ ﺮ ﺳ ﺘ ﺎد ‪ .‬ا ﻓ ﺮ اد ى ا ز ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ﺷ ﺎ ر ل د و ﮔ ﻞ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ﭼ ﯿ ﻞ ‪ ،‬و د ر ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ﺑ ﺖ ﺣ ﺘ ﻰ اﺳ ﺘ ﺎﻟ ﯿ ﻦ ﮐ ﻪ‬
‫ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ﺗ ﻰ د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ﻧ ﯿ ﺰ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎ ً ﻫ ﻤ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ن ‪ ،‬د ر ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ﺟ ﻨ ﮓ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ د و م ‪ ،‬د ر‬
‫د ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ ﭘ ﺮ ا ز ﻧ ﻔ ﺮ ت ‪ ،‬ﻣ ﺮ گ ‪ ،‬ﺧ ﺮ ا ﺑ ﻰ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﯾ ﺐ ‪ ،‬و ﺧ ﯿ ﺎ ﻧ ﺖ د و ﺟ ﺎ ﻧ ﺒ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﻗ ﻬ ﺮﻣ ﺎن ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﻨ ﺘ ﻔ ﻊ‬
‫ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ‪ ،‬آ ز ا د ى و د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ﻣ ﻰ ﻧ ﮕ ﺮ ﯾ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ﻟ ﯽ د ﯾ ﺮ ی ﻧ ﮕ ﺬ ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺰ اﻣ ﺎ ت ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ا ﺗ ﯽ و ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ر ا ﺑﻪ ﻓ ﺮ اﻣ ﻮ ﺷ ﯽ ﺳ ﭙ ﺮ د ؛ ﭼ ﻨ ﺪ ا ن ﮐ ﻪ ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ﻧ ﯽ ﻣ ﻀ ﺤ ﮑ ﻪ آﻣ ﯿﺰ ﺑﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ آﻣ ﺪ ‪.‬‬

‫آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﻰ ﮐﻪ رﺋﯿﺲﺟﻤﻬﻮر آن ﻫﺮى ﺗﺮوﻣﻦ در ﺳﺎل ‪ ۱۹۴۷‬ﻫﻨﮕﺎم ﻃﺮحرﯾﺰى ﺑﺮاى ﳓﺎت‬

‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد و ر ﺷ ﮑ ﺴ ﺘ ﻪ ا ر و ﭘ ﺎ ) ﻃ ﺮ ح ﻣ ﺎ ر ﺷ ﺎ ل ( ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﮔ ﻔ ﺖ ‪ » :‬د ر ﳊ ﻈ ﻪ ﮐ ﻨ ﻮ ﻧ ﻰ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺟ ﻬ ﺎ ن ‪ ،‬ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً ﻫ ﺮ ﻣ ﻠﺘ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ‬
‫ا ز ﻣ ﯿ ﺎ ن ر ا ه ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﮑ ﻰ ر ا ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ر اه ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ اﺳ ﺘ ﻮ ا ر اﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫و ﻣ ﺸ ﺨ ﺼ ﻪ آ ن و ﺟ ﻮ د ﻧ ﻬ ﺎد ﻫ ﺎ ى آ ز ا د د و ﻟ ﺖ ﻣ ﻨ ﺘ ﺨ ﺐ ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ﺑ ﺎ ت آ ز ا د ‪ ،‬ﺗ ﺄﻣ ﯿ ﻦ آ ز ا د ى ﻓ ﺮ د ى ‪ ،‬آ ز ا د ى‬
‫ﺑ ﯿ ﺎن و ﻣ ﺬ ﻫ ﺐ ‪ ،‬و ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز اﺳ ﺘﺒ ﺪ اد ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ .‬د و ﻣ ﯿ ﻦ ﺷ ﯿ ﻮ ه ﺑ ﺮ ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ ا ﻗ ﻠﯿ ﺘ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر د ا ر د ﮐ ﻪ ا ز‬

‫‪74‬‬
‫ﻃﺮﯾﻖ ﻓﺸﺎر ﺑﺮ اﮐﺜﺮﯾﺖ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ .‬اﺳﺎس ﭼﻨﯿﻦ ﺣﮑﻮﻣﺘﻰ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﺗﺮور و ﺳﺮﮐﻮب‪ ،‬وﺳﺎﯾﻞ ارﺗﺒﺎط‬
‫ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ ﲢ ﺖ ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ‪ ،‬ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ﺑ ﺎ ت ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﺸ ﻰ ‪ ،‬و ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب آ ز ا د ی ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺮ د ى ﻗ ﺮ ا ر د ا ر د ‪ .‬ﺷ ﺨ ﺼ ﺎً اﻋ ﺘ ﻘ ﺎد د ا ر م ﮐ ﻪ‬
‫ﺳﯿﺎﺳﺖ اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ﺑﺎﯾﺪ در ﺟﻬﺖ ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﻣﺮدم آزادى ﮐﻪ ﯾﺎ در ﺣﺎل ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﻗﻠﯿﺖﻫﺎى ﻣﺴﻠﺢاﻧﺪ‬
‫و ﯾﺎ ﲢﺖ ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ ﺧﺎرﺟﻰ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪ«‪ .‬ﺳﻠﻄﻪ اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺴﻢ ﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺗﯽ ﭼﭗ‪ ،‬ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪه اﺳﺖ ﭼﻨﺎن‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ﻧ ﯽ ﺧ ﻨ ﺪ ه ﺑ ﺮ ﻟ ﺐ ﻫ ﺎ ﺑ ﻨ ﺸ ﺎ ﻧ ﺪ و ﯾ ﺎد آو ر ﺷ ﻬ ﺎد ت د م ر و ﺑ ﺎه ﺑ ﺮ ﺻ ﺪ ا ﻗ ﺖ او ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ‬
‫ﲤ ﺎم ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ر ا ﻧ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ و ﲤ ﺎ م آ ﻧ ﭽ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﻫ ﻢ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﻧ ﺒ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ و ﺟ ﻮ د ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ﺳ ﻬ ﻢ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ د ر‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﺳ ﻬ ﻢ آ ن د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﺳ ﺮ ا ن ﭼ ﭗ ‪ ،‬ﺳ ﺮ ا ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ﯾ ﺪ ﮔ ﺎه ﻫ ﺎ‬
‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻦ د ر ﭘ ﻰ ا ﺛ ﺒ ﺎ ت ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ ،‬ا ﺛ ﺒ ﺎ ت ﳑ ﮑ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬د ر ﺗ ﻼ ﺷ ﻢ ا ﮔ ﺮ ﳑ ﮑ ﻦ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ا ز‬
‫ﻣﺨﺎﻃﺒﻢ ﺑﺨﻮاﻫﻢ ﳋﺘﻰ از ﭘﻮﺳﺘﯿﻦ ﮐﻬﻨﻪ دﯾﺪﮔﺎه ﺳﻨﺘﻰ روﺷﻨﻔﮑﺮى راﺟﻊ ﺑﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﯿﺮون آﯾﺪ و ﺑﺒﯿﻨﺪ آﯾﺎ‬
‫و ا ﻗ ﻌ ﺎً ا ﯾ ﻦ ر ﻓ ﺘ ﺎ ر آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﮐ ﻪ ﻗ ﻄ ﻌ ﺎ ً د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺧ ﻮ د ا و ﺑ ﻮ د ه ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﺟ ﻬ ﺎ ن ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر د ر ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ؟‬
‫ﻓ ﺮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ د ر ﻓ ﺮ د ا ﯾ ﻰ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ا ز ر و ى ز ﻣ ﯿ ﻦ ﻣ ﺤ ﻮ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﻘ ﺪ ر ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﻣ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ و ﭼ ﻘ ﺪ ر ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ ﯾ ﻢ ؟‬

‫اﻣ ﺎ ﺑﭙﺮ د ا ز ﯾ ﻢ ﺑﻪ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ا ﯾﺮ ان ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ‪ .‬و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ا ﯾ ﺮ ا ن ا ز ﺣ ﯿ ﺚ ﻣ ﻮ اﺟ ﻬ ﻪ ﺑ ﺎ اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر و‬

‫ا ﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬و ﯾ ﮋ ﮔ ﯽ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن ﺳ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﺷ ﺪ و ا ز ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ‪،‬‬
‫ﻣ ﻌ ﺠ ﻮ ﻧ ﻰ ﺿ ﺪ ا ﺳ ﺘ ﮑ ﺒ ﺎ ر ﺑ ﺮ آ ﻣ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﺮ ا ن ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ‪ -‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﺎﺳ ﻮ اد و ﻣ ﺮ ﻓ ﻪ و ﻣ ﻮ ﻟ ﺪ ‪-‬‬
‫ﻧﺒﻮد و اﺳﺘﻌﻤﺎر ﻫﻢ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ‪ ،‬و اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ﻣﺘﻌﺪد دﯾﮕﺮ‪ ،‬اﺧﺘﻼط و آﻣﯿﺰش ﺟﺪى ﺑﺎ‬
‫ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﺗ ﺮ ﺳ ﻰ و ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ى د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﺮ د م آ ن و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﺑ ﺎ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ا ﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻟ ﻨ ﯿ ﻨ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ﺣ ﺰ ب ﺗ ﻮ د ه و ﺳ ﺎ ﯾ ﺮ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﻓ ﮑ ﺮ ی و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﭼ ﭗ ﮐ ﻪ د ر‬
‫ﺧ ﺼ ﻮ ص اﻣ ﭙﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ و ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ‪ ،‬ﺳ ﺘ ﯿ ﺰ و ﺧ ﺼ ﻮ ﻣ ﺖ آ ﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ر ا ﺗ ﺮ و ﯾ ﺞ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د د ر ﻫ ﻢ آﻣ ﯿ ﺨ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ‪ ،‬ﮐ ﻔ ﺮ ﺳ ﺘ ﯿ ﺰ ى ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ر ا ﮐ ﻢ د ا ﺷ ﺖ ﺗ ﺎ ﮐ ﺎﻣ ﻞ ﺷ ﻮ د و ا ز ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ آ ن ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ اﻣ ﭙ ﺮﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ -‬ﺗ ﺮ ﺟ ﯿ ﺤ ﺎ ً‬
‫ا ﺳ ﺘ ﮑ ﺒ ﺎ ر ‪ -‬ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ﮐ ﺮ د ﮔ ﻰ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ز ا د ه ﺷ ﻮ د ‪ .‬د ر ا د ﺑ ﯿ ﺎ ت د ﯾ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﮑ ﺒ ﺎ ر ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ر ا ﯾ ﺞ اﻣ ﺮ و ز ى ‪،‬‬
‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ » ا ﺋ ﻤ ﻪ ﮐ ﻔ ﺮ « ﮐ ﻪ د ر ﻗ ﺮ آ ن ا ز آ ن ﻧ ﺎم ﺑ ﺮ د ه ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﯿ ﺮ ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ا ن ﮐ ﻔ ﺎ ر ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن را ﺷﮑﻨﺠﻪ ﮐﺮده و از ﻣﮑﻪ ﺑﯿﺮون راﻧﺪﻧﺪ‪ .‬در ﺟﺮﯾﺎن اﻧﻘﻼب ‪ ،۵۷‬ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻗﺮآﻧﻰ »اﺋﻤﻪ ﮐﻔﺮ« را ﺑﺎ‬
‫ﺳ ﺮ ا ن ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﻄ ﺒ ﯿ ﻖ د ا د ﻧ ﺪ و آ ﯾ ﻪ » ﻓ ﻘ ﺎ ﺗ ﻠ ﻮ ا ا ﺋ ﻤ ﻪ ا ﻟ ﮑ ﻔ ﺮ « ر ا ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﺑ ﺎ ﺷ ﺄ ن ﻧ ﺰ و ل آ ن ‪،‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ﮐ ﻔ ﺮ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ و ﯾ ﺎ ا ﺳ ﺘ ﮑ ﺒ ﺎ ر ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺧ ﻠ ﻖ ﮐ ﺮ د ؛‬

‫‪75‬‬
‫ا ﺳ ﺘ ﮑ ﺒ ﺎ ر ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﮐ ﺒ ﺮ و ر ز ﯾ ﺪ ن ‪ ،‬ا ﺳ ﺎﺳ ﺎ ً ر ا ﺟ ﻊ ﺑ ﻪ ﺷ ﯿ ﻄ ﺎ ن ا ﺳ ﺖ ‪ » :‬ا ﺑ ﻰ و ا ﺳ ﺘ ﮑ ﺒ ﺮ و ﮐ ﺎ ن ﻣ ﻦ ا ﻟ ﮑ ﺎ ﻓ ﺮ ﯾ ﻦ « ؛‬
‫ﻣ ﺼ ﺪ ا ق ﺛ ﺎﻧ ﻮ ى آن ﻫ ﻤ ﺎن اﺋ ﻤ ﻪ ﮐ ﻔ ﺮ ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﺎﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز د ﯾ ﻨ ﺪ ا ر ﺑ ﻮ د ن و د ﯾ ﻨ ﺪ ا ر ى ﮐ ﺮ د ن ﻣ ﺮ د م ﺧ ﻮ د‬
‫ﺟ ﻠ ﻮ ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﺑﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ﺗ ﻰ ﺑﻪ ﺟ ﺎ ى ﺧ ﻀ ﻮ ع ﮐ ﺮ د ن د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺧ ﺪ ا ﮐ ﺒ ﺮ ﻣ ﻰ و ر ز ﯾ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ﻓ ﻀ ﺎ ی ﺗ ﺒ ﻠﯿﻐ ﯽ‬
‫و رﺳﺎﻧﻪﻫﺎی اﻧﻘﻼب ‪ ۵۷‬ﻫﻤﺎن ﻧﻈﺮﯾﻪ اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺴﻢ در ﻗﺎﻟﺐ ﯾﮏ ﺗﺮم دﯾﻨﻰ ﻓﺮو ﺧﺰﯾﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﺗﺮم ﺳﯿﺎﺳﻰ‬
‫ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﺷ ﺪ و د ا ﻣ ﻦ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ر ا ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬د ر ﺣ ﺎﻟ ﯽ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ا ز ﺑ ﻠ ﺸ ﻮ ﯾ ﺴ ﻢ ا ﻟ ﻬ ﺎم ﳕ ﯽ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ر و ﺳ ﯿ ﻪ ﺷ ﻮ ر ا ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى د ﻗ ﯿﻖ ﺗ ﺮ ى ا ز ﮐ ﻔ ﺮ و ﺟ ﻠ ﻮ ﮔ ﯿ ﺮ ى ا ز اﯾ ﻤ ﺎن آو ر د ن ﻣ ﺮ د م ﺧ ﻮ د ر ا ﺑﻪ ﻣ ﻨ ﺼ ﻪ ﻇ ﻬ ﻮ ر ﮔ ﺬ اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺻ ﺎد ق ﺗ ﺮ‬
‫ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى د ﻗﯿ ﻖ ﺗ ﺮ ا ز » ا ﺑ ﺎ « و » ا ﺳ ﺘ ﮑ ﺒ ﺎ ر « و » ﮐ ﺎن ﻣ ﻦ ا ﻟ ﮑ ﺎ ﻓ ﺮ ﯾ ﻦ « ﻗ ﺮ آن ‪ ،‬د ر ﺑ ﻠ ﻮ ک ﺷ ﺮ ق ﺑ ﻮ د و ﻟ ﻰ ﻣ ﺘ ﺄ ﺛ ﺮ ا ز‬
‫ر و ا ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ى ر ا ﯾ ﺞ ﭼ ﭗ ﻟ ﻨ ﯿ ﻨ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﯽ اﻋ ﻢ ا ز ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﯽ و ﻏ ﯿ ﺮ آ ن ﲢ ﺖ ﺗ ﺮ ﺑ ﯿ ﺖ و ﺗ ﺄ ﺛ ﯿ ﺮ ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻦ‬
‫آ ن ﺑ ﻮ د ‪ ،‬د ا ﻣ ﻦ ﻏ ﺮ ب ر ا ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ اﻋ ﻼ م ﺟ ﻨ ﮓ آﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﮐ ﻪ ا د ﻋ ﺎ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ا ز د ر و ن ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ‬
‫د ﯾ ﻨ ﻰ ﺑ ﯿ ﺮ و ن آﻣ ﺪ ه اﺳ ﺖ د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﺑ ﻪ ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﺎ ت ﺳ ﻪ ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﺰ ﺑ ﻮ ر ﻣ ﺘ ﮑ ﯽ ﺑ ﻮ د ‪ :‬ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ى و ﺑ ﺪ و ى ﻋ ﻮ ام ؛‬
‫ا ﯾ ﺪ ه ا ﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻟ ﻨ ﯿ ﻨ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﭼ ﭗ ؛ و ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ا ﺗ ﻰ ﻣ ﺪ ر ن ا ز ﯾ ﮏ ﻣ ﻔ ﻬ ﻮ م ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم‬
‫ا ﺳ ﺘ ﮑ ﺒ ﺎ ر ﺑ ﺮ ا ی ﻏ ﺮ ض ﻫ ﺎ ی ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ‪ .‬ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ﻣ ﻮ ﻧ ﺘ ﺎ ژ ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ ‪ ،‬ﻓ ﻬ ﻢ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﻋ ﻨ ﺎﺻ ﺮ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ا ز‬
‫و ا ژ ه ﻗ ﺪ ﯾ ﻤ ﻰ ا ﺳ ﺘ ﮑ ﺒ ﺎ ر ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻣ ﺼ ﺪ ا ق ﯾ ﺎ ﺑ ﻰ آ ن د ر ﻏ ﺮ ب ﺑ ﺎ ﲤ ﺮ ﮐ ﺰ ﺑ ﺮ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻧ ﺸ ﺎ ن ﻣ ﻰ د ا د ﮐ ﻪ ﻋ ﺎﻣ ﻞ د و م ﺗ ﺎ ﭼ ﻪ‬
‫ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﺑ ﺮ د و ﻋ ﺎﻣ ﻞ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺳ ﺒ ﻖ ﺑ ﺮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ﮔ ﺎه ﭘ ﺎ ر ه ا ی ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﯿ ﺎ ت ﻗ ﻮ ت ﺧ ﻮ د ر ا ﻋ ﻤ ﺪ ﺗ ﺎ ً ا ز ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ت ﻣ ﯽ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ و ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ﮐ ﺮ د ن د ر‬
‫آن ﻫ ﺎ آﺷ ﻮ ب ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﺗ ﺴ ﻠ ﯿ ﻢ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ آ ن ﻫ ﻢ ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﺧ ﯿﺰ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻣ ﺒﻨﺎ ﻣ ﻦ ﺑﺎ آﻣ ﯿﺰ ها ی‬
‫از ﺗﺮس و اﻟﺒﺘﻪ ﺣﯿﺮت ﺑﻪ ﺧﻮد اﺟﺎزه ﻣﯽدﻫﻢ ﺑﭙﺮﺳﻢ اﯾﺮان و آﻣﺮﯾﮑﺎ در ﻗﺒﻞ از اﻧﻘﻼب ﭼﻪ راﺑﻄﻪاى ﺑﺎ ﻫﻢ‬
‫د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻪ ا ى ﺷ ﺪ ﺗ ﺎ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻬ ﻪ ﺧ ﺼ ﻤ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى ﺷ ﮑ ﻞ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د و ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى ﺷ ﮑ ﻞ ﺗ ﺎم ﭘﯿ ﺪ ا ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﺣ ﺘ ﻰ ا ﻻ ن ﮐ ﻪ ر ﺑ ﻊ ﻗ ﺮ ن ا ز آ ن ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ر د و ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت ﻋ ﻤ ﺪ ه ا ى د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ا ﺗ ﻔ ﺎق ا ﻓ ﺘ ﺎد ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎن‬
‫ا ز ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ اﻇ ﻬ ﺎ ر ﻧ ﻈ ﺮ ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﻰ و ر و ﺷ ﻦ ﺑ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧﻪ و ا ﻟﺒ ﺘﻪ ﺷ ﺠ ﺎﻋ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى د ر ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺧ ﻮ د د ا ر ى ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪.‬‬
‫ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﳊ ﻈ ﻪ د ر ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬اﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻠ ﺖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻣ ﻠﺖ ﺑﺰ ر ﮔ ﻰ اﺳ ﺖ‬
‫و ﻣﺎ ﺧﻮاﺳﺘﺎر ﺗﻨﺶزداﯾﻰ ﺑﺎ آﻣﺮﯾﮑﺎ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﺨﺶ اول آن ﺣﻘﯿﻘﺘﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاﻫﺪ ﺣﻘﯿﻘﺖ دﯾﮕﺮى‬
‫‪ -‬ﮐ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت ا ﺳ ﺖ ا ز ﺑ ﺰ ر ﮔ ﻰ د و ﻟ ﺖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ‪ -‬ر ا ﮐ ﺘ ﻤ ﺎ ن ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ا ز ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﺑ ﻪ آ ن ﻃ ﻔ ﺮ ه ر و د و ﺑ ﺨ ﺶ د و م آ ن‬
‫ﺗ ﻈ ﺎ ﻫ ﺮ ی ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻮ ﺷ ﺪ ﻧ ﺎﺳ ﺎ ز ی ﻣ ﺎ ر ا د ر ﺻ ﺤ ﻨ ﻪ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ﭘ ﻨ ﻬ ﺎ ن ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫‪76‬‬
‫ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ی د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ر ا ﺑ ﻄ ﻪ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﺎ ا ﯾ ﺮ ا ن ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﺎً ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى ﻧ ﺒ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺧ ﺼ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ر ا‬
‫ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻼ ح ر ا ﺗ ﯿ ﺰ ﮐ ﺮ د و د ر د ﺳ ﺖ ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺎن ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر د اد ﺗ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﯿﻪ ﮔ ﺮ‬
‫ر اد ﯾ ﮑ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻟ ﻮ ﻟ ﻮ ﯾ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز‬
‫ﺧﺸﻮﻧﺖﻫﺎﯾﺶ ﻧﯿﺎز داﺷﺖ‪ .‬روﺑﺴﭙﯿﺮ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن در ‪ ۱۷۹۴‬ﮔﻔﺖ‪» :‬اوﻟﯿﻦ اﺻﻞ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻣﺎ‬
‫ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺎ ﮐ ﻤ ﮏ د ﻟ ﯿ ﻞ و ﺑ ﺮ ﻫ ﺎن ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬و ﺑ ﺮ د ﺷ ﻤ ﻨ ﺎ ن ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺎ ﮐ ﻤ ﮏ ا ر ﻋ ﺎ ب ‪ « .‬ﺑ ﺮ‬
‫ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺎ س ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎم ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ﺗ ﻰ ر و ﺑ ﺴ ﭙ ﯿ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﺧ ﺼ ﻠ ﺘ ﻰ د و ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ﻧ ﮕ ﺮ د ا ر د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺎ د ر ﻫ ﻨ ﮕ ﺎ ﻣ ﻪ‬
‫ﻋ ﻤ ﻞ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً ﭘ ﺲ ا ز ﲡ ﺮ ﺑﻪ اﺳ ﺘ ﺎﻟﯿ ﻦ ﻣ ﻼ زﻣ ﺎت ر ﻗ ﺎﺑ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت اﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨﺪ ﺑ ﺎ ﻣ ﺮ د م و ﻏ ﯿﺮ ﻣ ﺮ د م ‪،‬‬
‫ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﺎ ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ﻏ ﯿ ﺮ ا ز ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺎ ر و ش د و م ﻣ ﻮ اﺟ ﻬ ﻪ ﺷ ﻮ د و ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻤ ﻰ و ﺟ ﻮ د ﻣ ﻰ د ا ﺷ ﺖ‬
‫ﺗ ﺎ د ر ﺳ ﺎ ﯾ ﻪ آ ﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ى ﺗ ﻀ ﺎد ﺑ ﺎ آ ن ‪ ،‬ﺗ ﻀ ﺎد ﺑ ﺎ ﻫ ﺮ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﻣ ﻨ ﺘ ﻘ ﺪ ى ﻫ ﻢ آ ﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ آ ن‬
‫ﻋ ﯿ ﻨ ﮏ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر ﮔ ﻨ ﻤ ﺎ و ﮐ ﮋ ﳕ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ا ت و ا ر و ﻧﻪ ﺑ ﺮ ﭼ ﺸ ﻤ ﺎن ﻣ ﺎ ﮔ ﺬ اﺷ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺮ د ا ر ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ‬
‫ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ن ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﺎ ر ه آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻗ ﻀ ﺎ و ﺗ ﻰ ﻧ ﺎ د ر ﺳ ﺖ د ا ﺷ ﺘ ﻪا ﯾ ﻢ و ﺣ ﮑ ﻤ ﻰ ﺑ ﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﻨ ﺼ ﻔ ﺎ ﻧ ﻪ ﺻ ﺎ د ر‬
‫ﮐ ﺮ د ه ا ﯾ ﻢ ‪ .‬آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﭼ ﻪ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺴ ﺘ ﻮ ﺟ ﺐ اﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﻪ ﻗ ﻬ ﺮ و ﻏ ﻀ ﺐ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ؟‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﮐﻮﺗﺎه ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪ ﮐﻮدﺗﺎی ‪ ۳۲‬اﺷﺎره دارد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﻓﺮض رواﯾﺖ راﯾﺠﯽ ﮐﻪ از اﯾﻦ واﻗﻌﻪ در اذﻫﺎن ﻣﺎ‬
‫ﻫ ﺴ ﺖ ﻫ ﻢ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻣ ﻮ اﺟ ﻬ ﻪ ا ی ﻧ ﺎ ﻣ ﻮ ﺟ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﮕ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻣ ﺜ ﻞ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ﺗ ﺮ ﮐ ﻤ ﻦ ﭼ ﺎ ى ﯾ ﺎ ﻗ ﺮ ا ر د ا د‬
‫ﮔﻠﺴﺘﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰآﯾﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺪﺗﺮ و ﺧﺴﺎرتﺑﺎرﺗﺮ و ﲡﺎوزآﻣﯿﺰﺗﺮ از ﮐﻮدﺗﺎی ‪ ۲۸‬ﻣﺮداد اﺳﺖ ﺑﺎ روﺳﯿﻪ ﯾﺎ‬
‫ﺷ ﻮ ر و ى ﺑ ﺮ ا ى ا ﺑ ﺪ ﻋ ﻘ ﺪ ﻣ ﺨ ﺎﺻ ﻤ ﺖ ﺑ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ؟ د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ د ر آ ن ﺟ ﻨ ﮓ و ﺻ ﻠ ﺢ ﺗ ﻌ ﺪ ا د ز ﯾ ﺎ د ى ا ز ا ﺳ ﺘ ﺎ ن ﻫ ﺎ ى‬
‫ا ﯾ ﺮ ا ن ﮐ ﻪ ﻣ ﺒ ﻠ ﻎ ﻋ ﻤ ﺪ ه ا ى ا ز ﺟ ﻐ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ى ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬اد ﺑ ﯿ ﺎ ت ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ا ﯾ ﺮ ا ن و ﻧ ﻬ ﺎﯾ ﺘ ﺎً ﺛ ﺮ و ت و‬
‫ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ا ﯾ ﺮ ا ن ر ا د ر ﺧ ﻮ د د اﺷ ﺖ ‪ ،‬ا ز ا ﯾ ﺮ ا ن ﺟ ﺪ ا ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ و ﻫ ﻤ ﻪ ﺟ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺧ ﺼ ﻮ ص د ر‬
‫ﻣ ﺴ ﺎﺋ ﻞ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻞ ر و ا ﺑ ﻂ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ر ا ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ا ر ﺗ ﺒ ﺎ ط د ا ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫ﺑ ﺎﺷ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﮐ ﺪ ا م ﯾ ﮏ ا ز ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ر و ا ﺑ ﻂ د و ﺳ ﺘ ﻰ د ا ر ﯾ ﻢ د ر ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﺴ ﺌ ﻠﻪ ا ى‬
‫ﻧ ﺪ اﺷ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻢ ؟ ﻋ ﺮ ﺑ ﺴ ﺘ ﺎ ن ‪ ،‬ﻋ ﺮ ا ق ‪ ،‬ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎن ‪ ،‬ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﻪ ؟ ا ﻓ ﻐ ﺎ ن ﻫ ﺎ د ر او اﺧ ﺮ ﻋ ﻬ ﺪ ﺻ ﻔ ﻮ ى ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ﻣ ﺤ ﻤ ﻮ د و‬
‫اﺷﺮف اﻓﻐﺎن ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺳﺎل ﮐﺸﻮر ﻣﺎ را در ﺳﻠﻄﻪ ﺧﻮد داﺷﺘﻨﺪ و ﺟﻨﺎﯾﺎت ﺑﻰﺷﻤﺎرى ﻣﺮﺗﮑﺐ ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﺘﻰ‬
‫اﻧﺪﮐﻰ از آن را ﻫﻢ آﻣﺮﯾﮑﺎ و اﻧﮕﻠﯿﺲ ﻧﮑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻗﺘﻞﻋﺎم ﺑﻰرﺣﻤﺎﻧﻪاى ﮐﻪ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن در ﺣﺮﯾﻢ اﻣﻦ ﻣﮑﻪ در‬
‫ﻣ ﻮ ر د ﺣ ﺠ ﺎج اﯾ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﺻ ﻮ ر ت د اد ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺑﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﮐ ﯿ ﻨ ﻪ ا ى ﺟ ﺎو ﯾ ﺪ ﯾ ﺎ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ د ﯾ ﺮ ﭘ ﺎ ﺑ ﺎ ﻗ ﻰ ﲟ ﺎ ﻧ ﺪ ؛ ﯾ ﮑ ﻰ‬
‫از ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ دﻓﺎعﺗﺮﯾﻦ ﺟﻨﺎﯾﺎﺗﻰ ﮐﻪ ﳕﻮﻧﻪ آن ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻰ در داراﻟﮑﻔﺮ اﺳﺘﻌﻤﺎرﮔﺮان و اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺴﺖﻫﺎى ﻏﺮﺑﻰ‬

‫‪77‬‬
‫ﻣ ﺸ ﺎ ﻫ ﺪ ه ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ و ﻟ ﻰ ﻗ ﻄ ﻊ ر و ا ﺑ ﻂ ا ﯾ ﺮ ا ن و ﻋ ﺮ ﺑ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﭼ ﻬ ﺎ ر‪ -‬ﭘ ﻨ ﺞ ﺳ ﺎ ل ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻃ ﻮ ل ﻧ ﮑ ﺸ ﯿ ﺪ ‪ ،‬و ﳕ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺖ‬
‫ﻃ ﻮ ل ﻣ ﻰ ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ؛ ﭼ ﺎ ر ه ا ى ﺟ ﺰ ﻣ ﺼ ﺎﳊ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪ .‬ﻋ ﺮ ا ق ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺻ ﺪ ﻣ ﻪ ﻃ ﻮ ل ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ر ا ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻌ ﺪ ا ز‬
‫ﻣ ﻐ ﻮ ل ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﺮ ا ن و ا ر د ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ و ﻣ ﺎ ا ز ﻓ ﺮ د ا ى ﻣ ﺘ ﺎ ر ﮐ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ د ر ﭘ ﻰ ﻣ ﺼ ﺎ ﳊ ﻪ و ا ﯾ ﺠ ﺎ د ا ر ﺗ ﺒ ﺎ ط ﺑ ﻮ د ه ا ﯾ ﻢ ‪.‬‬
‫ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ﻣ ﺨ ﺎﺻ ﻤ ﺖ ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﯿ ﺎ ن و ﺗ ﺮ ک ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﻣ ﮑ ﺘ ﻮ ب ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ و ﻫ ﻢ ا ﯾ ﻨ ﮏ ﻫ ﻢ د ﺳ ﺘ ﮕ ﺎ ه ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ﺗ ﻰ د و د و ﻟ ﺖ د ر ﻣ ﺨ ﺎﻃ ﺒ ﻪ ﻫ ﺎ ﺟ ﺎ ﻧ ﺐ ا ﺣ ﺘ ﺮ ا م ر ا ﻧ ﮕ ﻪ ﳕ ﻰ د ا ر ﻧ ﺪ و ﻫ ﺮ ﯾ ﮏ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ر ا ﺑ ﻪ ﭘ ﻨ ﺎ ه د ا د ن ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺎ ن‬
‫ﻣ ﺴ ﻠ ﺢ ﻣ ﺘ ﻬ ﻢ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎ و ﺟ ﻮ د ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﻪ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺷ ﺮ ﮐ ﺎ ى ﲡ ﺎ ر ى ا ﯾ ﺮ ا ن ﺑ ﺎ ﻗ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه اﺳ ﺖ و‬
‫ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﯿ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﻪ ر ﻓ ﺖ و آ ﻣ ﺪ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ﺗ ﻨ ﻈ ﯿ ﻢ ر و ا ﺑ ﻂ ﺧ ﺎر ﺟ ﻰ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﮐ ﻞ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ آ ن ر و ا ﺑ ﻂ ر ا ا ﺣ ﻀ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ‪ .‬ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ آ ن ﭘ ﺮ و ﻧ ﺪ ه ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﺨ ﺘ ﻮ ﻣ ﻪ‬
‫ا ﻋ ﻼ م ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺣ ﺎ ل ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺎ ﻗ ﻀ ﺎ ﯾ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر ﮔ ﻰ ﭼ ﻮ ن ﲡ ﺎو ز ا ﻓ ﻐ ﺎ ن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ر و س ﻫ ﺎ و ﻋ ﺮ ب ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ر ا ﺣ ﺘ ﻰ‬
‫ﭼﺸﻢﭘﻮﺷﻰ ﮐﺮدهاﯾﻢ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل ﻫﻨﻮز ﺑﺮآﻧﯿﻢ ﮐﻪ آﯾﻨﺪه ﮐﺸﻮر را ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﯾﮏ ﮐﻮدﺗﺎ‬
‫) ﮐ ﻪ ا ﺻ ﻞ و ﻓ ﺮ ﻋ ﺶ ﻣ ﺤ ﻞ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ا ﺳ ﺖ ( ﻣ ﻌ ﺮ ض ﺧ ﻄ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر د ﻫ ﯿ ﻢ ‪ .‬د ﻗ ﺖ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ د ر ﻣ ﻘ ﺎم ﺳ ﺨ ﻦ ﮔ ﻔ ﱳ و‬
‫ا ﺣ ﺘ ﺠ ﺎ ج و ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ ا ز ﻣ ﺼ ﺎد ر ﻗ ﺪ ر ت ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ .‬د ﯾ ﺮ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﻓ ﺎ ﯾ ﺪ ه ا ی ﺑ ﺮ ا ی ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺎ و ر ﻧ ﺪ ا ر م ‪.‬‬
‫ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻦ د ر ﻧ ﻘ ﺪ ذ ﻫ ﻦ و ز ﺑ ﺎ ن و ﻋ ﻤ ﻞ ﺟ ﺮ ﯾﺎ ن ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ﻓ ﮑ ﺮ ی و ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن و ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎ ن و‬
‫ﻋ ﻤ ﻮم ﻣ ﺮ د م ا ﯾﺮ ان اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﮐ ﺴ ﻰ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﻋ ﻼ م ﺟ ﻨ ﮕ ﻰ ﭘ ﺎﯾ ﺎ ن ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ﺷ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﲡ ﺮ ﺑ ﻰ ﻣ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻻ ﺟ ﺮ م ﺑ ﻪ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ د ر ﻫ ﻢ ﺗ ﻨ ﯿ ﺪ ه ا ى ا ز ﺧ ﻄ ﺎ ى ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ‪ ،‬ﺑ ﺰ ر ﮔ ﻨ ﻤ ﺎ ﯾ ﻰ ﻋ ﻮ اﻣ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﺳ ﻮ ء ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه‬
‫ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﺟ ﺪ ا ل ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﺳ ﺘ ﯿ ﺰ ى ‪ ،‬ﻏ ﯿ ﺮ و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ د ر ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ و ‪. . .‬‬
‫ﻣ ﺴ ﺘﻨ ﺪ اﺳ ﺖ ‪ .‬د اﻣ ﻦ ز د ن ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ آ ﺗ ﺶ ‪ ،‬ﻗ ﺒﻞ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻧﯿ ﺎ ز ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﭼ ﭗ ﺑ ﻮ د و ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻧ ﯿ ﺎ ز او و‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ‪ .‬ﭘ ﺲ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﻓ ﻌ ﺎ ﻟﯿ ﺖ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻗ ﺪ ر ﺷ ﯿ ﻄ ﻨ ﺖ آ ﻣ ﯿ ﺰ و ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ى ﺑ ﻮ د ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ا د ﻋ ﺎ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ز ﻫ ﻢ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﻣ ﻠ ﺖ ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﺼ ﺎ ﳊ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬ﭼ ﻪ ر ﺳ ﺪ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ‬
‫ﺟ ﺪ ا ً ا د ﻋ ﺎ د ا ر م ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﺎ ن ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ و ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﺷ ﺨ ﺼ ﻰ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ا ز ﻣ ﺎ ﻧ ﺸ ﺎن‬
‫ﻣ ﯽ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ د ﺷ ﺎ ن و ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺎ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ؛ ﯾ ﮏ ر ا ﺑ ﻄ ﻪ‬
‫ﻣ ﻨ ﻔ ﻐ ﺖ ﺟ ﻮ ﯾ ﺎ ﻧﻪ د و ﺳ ﻮ ﯾﻪ ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ﻣ ﺎ د ر آن ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﮐ ﺎﻓ ﯽ اﺳ ﺖ ﺑ ﯿﻨ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﭘ ﺲ ا ز‬
‫ﲢﻮل ‪ ۱۳۳۲‬ﺿﺮﯾﺐ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺎ ﭼﻘﺪر ﺑﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ ﲡﺮﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ را در ﭘﺮﺗﻮ ﭘﺎراداﯾﻢ واﺑﺴﺘﮕﯽ‬

‫‪78‬‬
‫ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ا ز ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ﺑ ﻠ ﺸ ﻮ ﯾ ﺴ ﻢ ﻫ ﯿ ﭻ ﻓ ﺎﺻ ﻠ ﻪ ا ی ﻧ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﲤ ﺎ ﻣ ﯽ د ا د ه ﻫ ﺎ ر ا و ا ر و ﻧ ﻪ ﺑ ﺒ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﮐﻪ دﯾﺪهاﯾﻢ‪ .‬ﻣﺪتﻫﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻟﻐﻮ ﻗﺮارداد ‪ ۱۹۱۹‬اﻓﺘﺨﺎر ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺷﺎﻧﺲ‬
‫ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﯽ ر ا ا ز د ﺳ ﺖ د ا د ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ا ﯾ ﻦ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻗ ﺪ ر ی ا ز ﻋ ﻘ ﺐﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﮔ ﯿ ﻤ ﺎ ن ر ا ﺑ ﻪ ﮐ ﻤ ﮏ ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺴ ﯽ ﻫ ﺎ ﺟ ﺒ ﺮ ا ن‬
‫ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬و ﻣ ﺪ ت ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز ﺣ ﻀ ﻮ ر اﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ﭘ ﺲ ا ز ﮐ ﻮ د ﺗ ﺎ ﺷ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﮐ ﻤ ﮏ‬
‫آنﻫﺎ اﯾﺮان از ‪ ۳۲‬ﺗﺎ ‪ ۵۷‬راه ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﺮﯾﻊ را ﭘﯿﻤﻮد‪ .‬آنﻫﺎ ﺑﻪ ﭘﻮل و ﻧﻔﺖ ﻣﺎ اﺣﺘﯿﺎج داﺷﺘﻨﺪ و از آن ﺑﻬﺮه‬
‫ﻣ ﯽ ﺑ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﻣ ﺎ ا ز ﻋ ﻠ ﻢ و ﺗ ﮑ ﻨ ﯿ ﮏ آ ﻧ ﺎ ن ‪ .‬ﮐ ﺪ ا ﻣ ﯿ ﮏ ا ز ا ﯾ ﻦ د و ﻧ ﯿ ﺎ ز ا ﺳ ﺎﺳ ﯽ ﺗ ﺮ ﺑ ﻮ د ؟ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺪ و ن ﻧ ﻔ ﺖ ا ﯾ ﺮ ا ن‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﯽ ﻧ ﺪ اﺷ ﺘﻨ ﺪ و ﻟ ﯽ ﻣ ﺎ ﺑ ﺪ و ن ﮐ ﻤ ﮏ ﻓ ﻨ ﯽ آ ﻧ ﺎن د ر ﻋ ﻬ ﺪ ﻧ ﺎﺻ ﺮ ی ﻣ ﯽ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﯾ ﻢ ‪.‬‬

‫د ر ﺧ ﺼ ﻮ ص ﻣ ﺴ ﺎﺋ ﻞ ا ﺧ ﻼ ﻗ ﯽ و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﯽ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ آ ﻣ ﺎ ر و ا ر ﻗ ﺎ ﻣ ﯽ د ر ا ﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س‬
‫ﯾ ﮏ ﲡ ﺮ ﺑﻪ ﺷ ﺨ ﺼ ﯽ ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﯿ ﮕ ﻮ ﯾ ﻢ ‪ .‬اﻋ ﺘﺒ ﺎر اﯾ ﻦ ﲡ ﺮ ﺑﻪ ﻣ ﺤ ﺪ و د ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ﻗ ﺎﺑﻞ ﺗ ﻘ ﻮ ﯾﺖ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ‬
‫ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺎن ر ا ﻓ ﺮ ا ﻣ ﯿ ﺨ ﻮ اﱎ ﮐ ﻪ آﻣ ﺎ ر و ا ر ﻗ ﺎم ﺟ ﺮ ا ﺋ ﻢ و اﻋ ﻤ ﺎل ﺧ ﻼ ف آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﯿ ﺎن د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ر ا ا ر ا ﺋ ﻪ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻦ ﺣ ﺘ ﯽ‬
‫د ر ﻣ ﻮ ا ر د ﻣ ﺘﻌ ﺪ د ا ز ا ﻓ ﺮ اد ﻣ ﺴ ﻦ ﺗ ﺮ ا ز ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﻪ ام ﮐ ﻪ ﲡ ﺮ ﺑ ﯿ ﺎ ت ﺷ ﺨ ﺼ ﯽ ﺷ ﺎ ن ر ا ا ز ﺑ ﺰ ﻫ ﮑ ﺎر ی ﻫ ﺎ ی‬
‫اﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﯿ ﺎن ﺑ ﺮ ا ی ﻣ ﻦ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﻮ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻟ ﯽ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ی ﺑﻪ د ﺳ ﺖ آ و ر د ه ام ‪ .‬ﻣ ﻦ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ اﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ﮐ ﻪ‬
‫د ر ﺷ ﻬ ﺮ ى ﻣ ﺜ ﻞ اﺻ ﻔ ﻬ ﺎن ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺗ ﻌ ﺪ ا د ز ﯾ ﺎد ى آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ د ر آ ن ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ﻣ ﻮ ا ر د ﻣ ﺎ ا ز آ ن ﻫ ﺎ‬
‫ﻟ ﺒ ﺨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻬ ﺮ ﺑ ﺎ ﻧ ﻰ و ﮐ ﻼ س ﺑﺮ ﺧ ﻮ ر د ﻣ ﻰ د ﯾ ﺪ ﯾ ﻢ ‪ .‬ا ز ﻧ ﻮ ع ﺳ ﻠ ﻮ ک آ ﻧ ﺎن آد ا ب اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﯾ ﺎد ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ :‬ﻧ ﻮ ع‬
‫ر ﻓ ﺘ ﺎ ر ‪ ،‬ﻧ ﻮ ع ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﻰ ﮐ ﺎ ر ى ‪ ،‬ا ﺣ ﺘ ﺮ ام ﺑ ﻪ ﺑ ﭽ ﻪ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺟ ﺪ ﯾ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﺰ ا ﮐ ﺖ ‪ .‬د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ‪،‬‬
‫ﻻﯾﻪﻫﺎى اراذل و اوﺑﺎش ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﮐﻪ ﮐﻢ ﻫﻢ ﻧﺒﻮدﻧﺪ در ﺑﻌﻀﻰ ﻣﺤﻼت زﻧﺪﮔﻰ را ﺑﺮاى اﯾﻨﺎن دﺷﻮار ﮐﺮده‬
‫ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﻮ اﻟ ﺸ ﺎن ر ا ﻣ ﻰ د ز ﯾ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﭽ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﺸ ﺎن ر ا اذ ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ز ﻧ ﺎ ﻧ ﺸ ﺎن ر ا ﺗﯿ ﺰ ﺗ ﯿ ﺰ ﻧ ﮕ ﺎه ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و د ر‬
‫ﻫ ﻤ ﻪ ﺣ ﺎ ل ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﻟ ﻮ د ﮔ ﻰ و ا ﺳ ﺘ ﻬ ﺰ ا د ر ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻬ ﻪ ﺑ ﺎ آ ﻧ ﺎ ن و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺎ ﭼ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ﻟ ﻰ ﻣ ﺎ ﻣ ﻰﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ا ﯾ ﻦ‬
‫و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ر ا و ا ر و ﻧ ﻪ ﺟ ﻠ ﻮ ه د ﻫ ﯿ ﻢ و ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺗ ﺨ ﺎﺻ ﻤ ﻰ ر ا ا ز ﺟ ﺎ ﻧ ﺐ ﺧ ﻮ د ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ا ز د ر و غ ﺑ ﻮ د ن‬
‫ﺷ ﺪ ت و و ﺳ ﻌ ﺖ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ و ﻗ ﺎ ﯾ ﻌ ﻰ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ا ﻟ ﻘ ﺎ ى ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻢ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﮐ ﺎ ر ى ر ا ﻫ ﻢ و ﻃ ﻦ ﻫ ﺎ ا ﳓ ﺎم‬
‫ﳕ ﯽ د ا د ه و ﳕ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ا ﮔ ﺮ ﻫ ﻢ ا ﳓ ﺎ م ﺑ ﺪ ﻫ ﻨ ﺪ ﻣ ﺒ ﺎ ح ا ﺳ ﺖ ﯾ ﺎ ﭼ ﻮ ن ﺧ ﻮ د ى ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ا ﺷ ﮑ ﺎ ل ز ﯾ ﺎد ى ﻧ ﺪ ا ر د ‪.‬‬

‫ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﻣ ﺜ ﻼ ً ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻣ ﺜ ﻞ ﺷ ﺮ ا ب ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﻗ ﺒ ﻞ ﺳ ﯿ ﺎه ﻣ ﺴ ﺖ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺿ ﻤ ﻦ آ ن ا ﻧ ﻮ ا ع د ر ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻫ ﺎ و ﺑ ﻰ ﻧ ﺎ ﻣ ﻮ ﺳ ﻰ ﻫ ﺎ و ﻓ ﺤ ﺎﺷ ﻰ ﻫ ﺎ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﻣ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺎد ؛ ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ‬

‫‪79‬‬
‫ﺳﮑﺲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺎﺣﺸﻪﺧﺎﻧﻪﻫﺎى ﻣﺎ را ﻧﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﻰﻫﺎ درﺳﺖ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﺸﺘﺮى آن ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬از ﺣﯿﺚ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫اﺧ ﻼ ﻗ ﯽ ﻫ ﻢ ﻣ ﺎ و ا ر و ﻧﻪ ﮔ ﻮ ﯾ ﯽ ﮐ ﺮ د ه ا ﯾ ﻢ ‪ .‬ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﺗ ﺄﺳ ﻒ و ﺗ ﻌ ﺠ ﺐ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ او ﺑ ﺎش ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ز ﻧ ﺎ ن‬
‫آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﲡ ﺎو ز ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ر ﻓ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ﻣ ﺘ ﻬ ﻢ ﺷ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ﻣ ﻮ ا ر د ى ‪ ،‬ﻋ ﻨ ﺎ ﺻ ﺮ ﺧ ﻮ د ى ) ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﻰ ( د ﺧ ﺘ ﺮ ﻫ ﺎ و ز ﻧ ﺎن آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﻣ ﻰ د ز ﯾ ﺪ ﻧ ﺪ و ﻣ ﻮ ر د ﺗ ﻌ ﺪ ی ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ د اد ﻧ ﺪ ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﻋ ﮑ ﺲ ا ﯾ ﻦ ر ا‬
‫ﮔ ﻔ ﺘ ﯿ ﻢ و ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻎ ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ .‬ﻓ ﯿ ﻠ ﻢ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ر ﻣ ﺎ ن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ر ا د ﯾ ﻮ و ﺗ ﻠ ﻮ ﯾ ﺰ ﯾ ﻮ ن ﻣ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ) ﻣ ﺜ ﻼ ً د ر ﺳ ﺮ ى‬
‫ﺗ ﻠ ﻮ ﯾ ﺰ ﯾ ﻮ ﻧ ﻰ » د ﻟ ﯿ ﺮ ا ن ﺗ ﻨ ﮕ ﺴ ﺘ ﺎن « و د ا ﺳ ﺘ ﺎ ن و ر و د ﻧﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﮕ ﻠﯿ ﺴ ﻰ ﺑ ﻪ ﺑ ﻮ ﺷ ﻬ ﺮ ( ﯾ ﺎ ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب د ر‬
‫د ا ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ » ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻨﺒ ﻮ « ﯾ ﮏ ﺻ ﺤ ﻨﻪ ﲡ ﺎو ز ﺟ ﻨ ﺴ ﻰ ا ز ﺳ ﻮ ى ﯾ ﮏ ﻣ ﺮ د ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺴ ﻰ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ز ن ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﻰ ر ا‬
‫ﻃ ﺮ اﺣ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ا ﯾ ﺮ ا ن ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ﻣ ﺴ ﺘﻌ ﻤ ﺮ ه ﻧ ﺒ ﻮ د ه اﺳ ﺖ و ﻟ ﻰ ﻫ ﺮ و ﻗ ﺖ ﺟ ﻠ ﻮ ه ا ى ا ز ﯾ ﮏ ﺣ ﻀ ﻮ ر ﯾ ﮏ‬
‫ﺧ ﺎ ر ﺟ ﻰ ر ا د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ﻧ ﺸ ﺎن د ﻫ ﻨ ﺪ او ﻟ ﯿ ﻦ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ذ ﻫ ﻦ ﺧ ﻄ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﲡ ﺎو ز ﺑ ﻪ ﻧ ﺎﻣ ﻮ س اﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫د ر ﺣ ﺎﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺰ ﺧ ﺎ ر ج ا ز آ ن ﺑ ﺨ ﺶ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻰ ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ د اﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻋ ﻤ ﺪ ﺗ ﺎً د ر و غ‬
‫ﺑ ﻮ د ه و ﻧ ﯿ ﺖ ﺗ ﻬ ﯿ ﯿ ﺞ ﺑ ﺮ ا ی اﻏ ﺮ ا ض ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺘ ﯽ و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﯽ ﮐ ﺘ ﺎ ب ﺿ ﺪ ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ی ﭼ ﻮ ن ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د‬
‫ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﯿ ﺎن ﺑ ﺎ د و ر و ﯾ ﻪ ﲤ ﺪ ن ﺑ ﻮ ر ژ و ا ز ی ا ﯾ ﻦ ر ا ﻣ ﯽ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ د ﮐ ﻪ ا ز ز ﻣ ﺎن ﺻ ﻔ ﻮ ﯾ ﺎن ﻫ ﺮ و ﻗ ﺖ ﯾ ﮏ ﺗ ﺎﺟ ﺮ ﻏ ﺮ ﺑ ﯽ ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ‬
‫ﮐ ﻨ ﺴ ﻮ ل ﻏ ﺮ ﺑ ﯽ ﺑﺮﺧ ﯽ ا ز ﻫ ﻤ ﻮ ﻃ ﻨ ﺎن ﺛﺮ و ﲤ ﻨﺪ ﯾ ﺎ ﻗ ﺪ ر ﲤ ﻨﺪ ر ا ﻣ ﯽ ر ﳓ ﺎﻧ ﺪ )ﻣ ﺜ ﻼ ً ﺑ ﺎ ر ﻗ ﺎﺑ ﺖ ﺑ ﺎ ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎر ﲡ ﺎر ﺗ ﯽ او ( ﯾ ﺎ‬
‫ﻣ ﯽ ﺗ ﺮ ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ ) ﻣ ﺜ ﻼ ً ﺑ ﺎ ﻧ ﺸ ﺎ ن د ا د ن ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯽ ﯾ ﺎ ﻧ ﺎد ا ﻧ ﯽ ا و ( ﻣ ﺴ ﺌ ﻠ ﻪ ﲡ ﺎ و ز ﺑ ﻪ ﻧ ﺎ ﻣ ﻮ س ﻣ ﺴ ﻠ ﻤ ﯿ ﻦ ﺗ ﻮ د ه و ﺣ ﺸ ﯽ ر ا‬
‫ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ آﺷ ﻔ ﺖ ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻦ ﻗ ﻀ ﺎ ﯾ ﺎ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ز ﯾ ﺎ د ى ﺑ ﻪ ﻋ ﮑ ﺲ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﲤ ﺎم ﺷ ﺪ ن د و ر ه ﻣ ﺎ ﻣ ﻮ ر ﯾ ﺘ ﺸ ﺎ ن‬
‫ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا و ﺑ ﺎش ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﻰ ر ا ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً د ر ﻣ ﺤ ﻼ ت ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ﻋ ﻘ ﺐ ا ﻓ ﺘ ﺎ د ه ‪ ،‬ﲢ ﻤ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﻖ ﺗ ﻮ ﺣ ﺸ ﻰ ﻫ ﻢ ا ﮔ ﺮ‬
‫و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻣ ﺜ ﻞ ﺣ ﻖ ﺑ ﺪ ى آ ب و ﻫ ﻮ ا ﺳ ﺖ ؛ ﮔ ﯿ ﺮ م آ ب و ﻫ ﻮ ا ى ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ و اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ‪ .‬ﺗﺮ ﮐ ﯿ ﺒ ﻰ‬
‫ا ز ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ى ‪ ،‬و ﻃ ﻦ ﭘ ﺮ ﺳ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻔ ﺮ ﺳ ﺘ ﯿ ﺰ ى آﻏ ﺸ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ ﭼ ﺎﺷ ﻨ ﻰ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ ‪ ،‬و ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﮔ ﺮ ى‬
‫ﺣ ﺮ ﻓ ﻪ ا ى ﺑ ﺎ ﻋ ﺚ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﯾ ﺎ د ﻣ ﺎ ن ﺑ ﺮ و د ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﺎ د ر ﭼ ﻨ ﺪ د ﻫ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻧ ﯿ ﻤ ﻰ ا ز ﺗ ﺼ ﺎد ﻓ ﺎ ت‬
‫ر ا ﻧ ﻨ ﺪ ﮔ ﻰ ﺑﻪ ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﻓ ﯿ ﺰ ﯾ ﮑ ﻰ ﻣ ﻨ ﺠ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﯿ ﺎن ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺮ د م ﻓ ﻄ ﺮ ى ﺧ ﻮ ب ! ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﯾ ﮏ آد م ﻓ ﺮ ﻫ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ‬
‫د ﺷ ﻮ ا ر ى ﻫ ﺎ ى ز ﯾ ﺎد ى د اﺷ ﺖ ‪.‬‬

‫‪80‬‬
‫ﳕ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ا ز آ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﮏ ﭼ ﻬ ﺮ ه ﻃ ﻼ ﯾ ﻰ د ر ﻗ ﺎ ب ﺷ ﯿ ﺸ ﻪ ا ى ﺑ ﮕ ﺬ ا ر م و ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﮐ ﻨ ﻢ ﮐ ﻪ ﻗ ﻄ ﻌ ﺎ ً ﺑ ﻪ ﺗ ﻔ ﺮﯾ ﻂ‬
‫ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯿ ﺪ ه ام ؛ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز آ ن ﺿ ﻌ ﻒ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻋ ﻤ ﻮ م ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬آ ن ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ د اﺷ ﺘﻪ ا ﻧ ﺪ ؛ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ اﯾ ﻦ‬
‫ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺿ ﻌ ﻒ ﻫ ﺎ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ د ر ﻣ ﺎ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺑ ﻮ د ؛ ﺑ ﻪ د ام ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻗ ﺒ ﯿ ﻠ ﻪ ا ى ﻧ ﯿ ﻔ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮔ ﻤ ﺎ ن ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﺪ ى ﺧ ﻮ د ى ﻫ ﺎ ﭼ ﻮ ن ﺧ ﻮ د ى ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻧ ﺎد ﯾ ﺪ ه ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ا ﺳ ﺖ و ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ﭼ ﻮ ن ﺧ ﻮ د ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻃ ﻮ ر ‪ .‬ﺣ ﻀ ﻮ ر آ ﻣ ﺮﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺑ ﻪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻣ ﺎ ﮐ ﻤ ﮏ ﮐ ﻨ ﺪ ﺗ ﺎ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻟ ﻄ ﻤ ﻪ ﺑ ﺰ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﮔ ﻔ ﺘﻪ ﺷ ﻮ د ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ﻋ ﺎد ى آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺤ ﺜ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ‬
‫ﻣ ﺴ ﺘ ﺸ ﺎ ر ا ﻧ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﺎ ر ا ﺧ ﺪ ﺷ ﻪد ا ر ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﺴ ﺘ ﻰ ﻣ ﺎ ر ا ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ﻧ ﺪ و ‪ . . .‬؛ آ ﯾ ﺎ و ا ﻗ ﻌ ﺎ ً ا ﯾ ﻦ ﻃ ﻮ ر‬
‫ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ؟ ﻫ ﺮ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻋ ﻘ ﺐ ا ﻓ ﺘ ﺎ د ه ا ى ﺑ ﻪ ﻣ ﺴ ﺘ ﺸ ﺎ ر ﻧ ﯿ ﺎ ز د ا ر د ‪ .‬ﺧ ﻮ د ﺑ ﺎ و ر ى ﺑ ﯽ ﺑ ﻨ ﯿ ﺎد د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﯿ ﺴ ﺖ و ﭘ ﻨ ﺞ ﺳ ﺎ ل‬
‫ﭼ ﻘ ﺪ ر ﺑ ﻪ ﮐ ﻤ ﮏ ﻣ ﺎ آ ﻣ ﺪ و ﺟ ﺎ ى ﻣ ﺴ ﺘ ﺸ ﺎ ر ا ن ر ا ﭘ ﺮ ﮐ ﺮ د ؟ ﻓ ﺎ ر غ ا ز ﺟ ﯿ ﻎ و ﺟ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻐ ﺎ ﺗ ﻰ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ر ا ﺑ ﻪ‬
‫ﺗ ﻨ ﻬ ﺎﯾ ﻰ ا ز ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﺮ د ﯾ ﻢ ؟ ﺗ ﻔ ﺎ و ت ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻻ ن ر و س ﻫ ﺎ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و ﺗ ﻮ ﭘ ﻮ ﻟ ﻮ ف ﻫ ﺎ ﯾ ﺸ ﺎ ن ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﻧ ﺒ ﺮ د‬
‫ﻣ ﻘ ﺪ س ﻫ ﻢ ﻋ ﺎﻗ ﺒﺖ ﻣ ﻮ ﺷ ﮏ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺗ ﻔ ﻨ ﮓ ر و ﺳ ﻰ و ﺗ ﻮ پ ﭼ ﯿ ﻨ ﻰ ﺑﻪ د اد ﻣ ﺎ ر ﺳ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ و ﺟ ﻮ د ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ز ﻫ ﻢ‬
‫ﻧ ﺎ ﮐ ﺎم ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﯾ ﻢ ‪ .‬ﻣ ﺎ ﻫ ﻢ ا ﯾ ﻨ ﮏ ﻫ ﻢ ﻧ ﯿ ﺎ ز ﺑ ﻪ ﻣ ﺴ ﺘ ﺸ ﺎ ر د ا ر ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ر ﺳ ﺪ ﺑ ﻪ ﭼ ﻬ ﻞ ﺳ ﺎل ﭘ ﯿ ﺶ ‪ .‬د ر ﻣ ﻮ ر د ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺎ ت ﯾ ﺎ‬
‫ر ﻓ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ی ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ آ ﻣ ﯿ ﺰ ﻣ ﺴ ﺘ ﺸ ﺎ ر ا ن و ژ ﻧ ﺮ ا ل ﻫ ﺎ ی اﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﯽ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻋ ﻤ ﺪ ﺗ ﺎ ً ﺣ ﺰ ب ﺗ ﻮ د ه و ﭼ ﺮ ﯾ ﮏ ﻫ ﺎ ی‬
‫ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﺖ ﻣ ﺒ ﻠﻎ آ ن ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ی د ر د ﺳ ﺖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬آ ﯾ ﺎ و ﻗ ﺖ آ ن ﻧ ﺮ ﺳ ﯿ ﺪ ه اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎو ر ﮐ ﻨﯿ ﻢ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ن ﻣ ﺜ ﻞ ﺑ ﺪ ﮔ ﻮ ﯾ ﯽ ﻫ ﺎ ی ﯾ ﮏ ﻫ ﻮ و ی ﺑ ﺪ ﺧ ﯿ ﻢ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ن اﻣ ﺜ ﺎ ل ﺑ ﺮ ا ﻫ ﻨ ﯽ د ر د ا ﺳ ﺘ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﻣ ﺜ ﻞ‬
‫ر ا ز ﻫ ﺎ ی ﺳ ﺮ ز ﻣ ﯿ ﻦ ﻣ ﻦ ﯾ ﮏ ا د ا ی د ﯾ ﻦ ﺑ ﻪ ﻣ ﺎم ﻣ ﯿ ﻬ ﻦ ﺣ ﺰ ﺑ ﯽ ﺑ ﻮ د ﻧ ﻪ ﮔ ﺰ ا ر ﺷ ﯽ ا ز و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ‪ .‬و ﻗ ﺖ آ ن ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ز ﻧ ﮕ ﺮ ى ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻧ ﻪ آ ﯾ ﺎ ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ه ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﻰ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ و ﻟ ﻰ ﺑ ﻌ ﺪ ا ً ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺘﯿ ﺠ ﻪ ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ا ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﻋ ﮑ ﺲ آن د ر ﺳ ﺖ ﻧﺒ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﺑﻪ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺷ ﺪ ت و ﺣ ﺪ ّت د ر ﺳ ﺖ ﻧ ﺒ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ؟ ﻫ ﺰ ا ر ا ن آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ا ﯾ ﻦ ﺑﻪ ﻧ ﻔ ﻊ ﻣ ﺎ ﺑ ﻮ د و‬
‫ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﻋ ﯿ ﻮ ﺑ ﻰ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﻗ ﻄ ﻌ ﺎً د ر ﺣ ﺪ و د ى اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﮐ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ﮔ ﻞ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺧ ﺎر ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻬ ﻢ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﻣ ﯿ ﺎن ا ﯾ ﻦ د و اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺎ‬
‫آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﯿ ﺮ و ن ر ﯾ ﺨ ﺘ ﯿ ﻢ ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ﮐ ﻪ ﺧ ﺎ ر ﻫ ﺎ و ﻋ ﻠ ﻒ ﻫ ﺎ ى ﻫ ﺮ ز ر ا و ﺟ ﯿ ﻦ ﮐ ﺮ د ه ا ﯾ ﻢ و ا ز ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺲ ﺳ ﺮ اﺳ ﺮ‬
‫ﮔ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ﻗ ﻀ ﯿ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﻋ ﮑ ﺲ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺒ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬د ر ﺳ ﺖ ﻫ ﻢ ﻧ ﺒ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪81‬‬
‫ﻫ ﯿ ﭻ ﺑ ﺮ ﮔ ﻪ ﻣ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ى د ر ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ اﻋ ﻼ م ﺟ ﻨ ﮓ آﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ى ر ا ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻓ ﻘ ﻂ ﯾ ﮏ ر د ﭘ ﺎ ى ﻣ ﻬ ﻢ د ر ﻣ ﻮ ر د د و ﻟ ﺖ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻫ ﻢ ﻣ ﺎ آ ن ر ا ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ :‬ﮐ ﻮ د ﺗ ﺎ ی‬
‫‪ ۲۸‬ﻣﺮداد ‪ .۱۳۳۲‬در اﯾﻨﺠﺎ دو ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺿﺮورى ﻣﻰﳕﺎﯾﺪ‪ :‬اول اﯾﻦ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻗﺮار اﺳﺖ ﮐﺴﻰ در اﯾﻦ‬
‫ﺧ ﺼ ﻮ ص ا ز آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﮐ ﯿ ﻨ ﻪ ا ى د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺮ د م ا ﯾ ﺮ ا ن ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﻧﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ آ ن ‪ .‬ﭼ ﻮ ن د ر ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺼ ﺪ ق و ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ﻣ ﺼ ﺪ ق و ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ا ن ﻣ ﺼ ﺪ ق ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز ﺷ ﺎه و اﻃ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ن و ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ا ﻧ ﺶ ﻣ ﻨ ﻔ ﻮ ر ﻧ ﺪ ‪.‬‬
‫آﻣﺮﯾﮑﺎ در ﺳﺎل ‪ ۳۲‬ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎ را ﻏﺎرت ﻧﮑﺮد‪ ،‬ﮐﺸﻮر را ﲟﺒﺎران ﻧﮑﺮد‪ ،‬ﯾﮏ ﺗﮑﻪ از ﮐﺸﻮر ﻣﺎ را ﮐﻪ ﺟﺪا ﻧﮑﺮد‪،‬‬
‫ﻓ ﻘ ﻂ د و ﻟ ﺖ ﻣ ﺼ ﺪ ق ر ا ﺳ ﺎ ﻗ ﻂ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﻣ ﺼ ﺪ ق ﮐ ﻪ د ر ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ت ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب اﺳ ﻼ ﻣ ﻰ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ا ز ﺷ ﺎه ﻧ ﺒ ﻮ د ا ﮔ ﺮ‬
‫ﺑﺪﺗﺮ ﻧﺒﻮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن ﻣﺼﺪق ﺣﻖ ﻧﺪارﻧﺪ در ﺧﺼﻮص ﮐﻮدﺗﺎی ﻣﺮداد ‪ ۳۲‬از آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﻰﻫﺎ ﮐﯿﻨﻪ ﺑﻪ‬
‫د ل د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ؛ ﺑ ﻪ ﻋ ﻼ و ه ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ﮐ ﻮ د ﺗ ﺎ ﻧ ﮑ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ و ﺷ ﺎه ر ا ﺑ ﺮ ﻧ ﮕ ﺮ د ا ﻧ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ‬
‫ﻣ ﺼ ﺪ ق د ر ﭘ ﻰ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ى و ﻟﯿ ﺒ ﺮ ا ل د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺳ ﻰ ﻫ ﻢ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻗ ﻮ ى ﻧ ﻮ ﺑ ﺖ ﺑ ﻪ ﮐ ﺴ ﺎ ن د ﯾ ﮕ ﺮ‬
‫ﳕ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﺪ ﮐ ﻪ ﺳ ﻰ و ﭘ ﻨ ﺞ ﺳ ﺎ ل ﺑ ﻌ ﺪ د ر ا و ج ﻧ ﺎ ا ﻣﯿ ﺪ ى ﺑ ﺨ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺎ ز آ ز ﻣ ﺎﯾ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺑ ﺮ ﺳ ﻨ ﺪ ‪.‬‬
‫ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﮔ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر اﺳ ﺖ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ا ز ﮐ ﻮ د ﺗ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ﻋ ﻘ ﺪ ه ا ى ﺑﻪ د ل د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ا ن‬
‫ﻟﯿﺒﺮ ال د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﯽ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺎ ن آ ن ‪.‬‬

‫ا ﻣ ﺎ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ﮐ ﻪ ﺑ ﮕ ﺬ ر ﯾ ﻢ ‪ ،‬ا ﺳ ﺎﺳ ﺎً ﻣ ﺴ ﻠ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﮐ ﻮ د ﺗ ﺎ ی ﻣ ﻮ ر د ﺑ ﺤ ﺚ ‪ ،‬د ر ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ع ﺣ ﺎد ﺛ ﻪ ﺑ ﺪ ی‬
‫ﺑ ﻮ د ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ؛ ﻣ ﺴ ﻠ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻮ د ﺗ ﺎ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﯽ ﺑ ﻮ د ه و ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎ ن ﺳ ﯿ ﺎ ا ﳓ ﺎم ﺷ ﺪ ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ؛ ﻣ ﺴ ﻠ ﻢ‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺰ ﯾ ﻨ ﯽ ﺷ ﺎه ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ی ﻣ ﺼ ﺪ ق ‪ ،‬ﻣ ﻠ ﺖ ا ﯾ ﺮ ا ن ﻣ ﻐ ﺒ ﻮ ن ﺷ ﺪ ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ؛ ﻣ ﺴ ﻠ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ز ﺷ ﺪ ن‬
‫ﭘ ﺎ ی آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﺮ ا ن ﭘ ﺲ ا ز ﮐ ﻮ د ﺗ ﺎ ﺑ ﻪ ز ﯾ ﺎ ن ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﯿ ﺎ ن ﺑ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬و ‪ . . .‬؛ ا ﮔ ﺮ ﻋ ﮑ ﺲ آ ن ﻣ ﺴ ﻠ ﻢ ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ‬
‫ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ﯾ ﯽ ﺗ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺪ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻒ ﻗ ﻮ ل ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ ر ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺧ ﺸ ﻢ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ا ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ه ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻨ ﺎ ﺋ ﺎ ً‬
‫ﺑ ﻪ و ﺟ ﺪ ا ن ﻋ ﻮ ا م ﺑﯿ ﺶ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ان اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﮐ ﺮ د ﺗ ﺎ ﺑﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎر ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ‪ .‬و ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻋ ﺎﻣ ﻪ ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﺷ ﺪ ت ا ز‬
‫ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﻣ ﺘ ﺄ ﺛ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ د ر ﭘ ﺲ ز د ن ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ د ﯾ ﺪ ﺗ ﻮ ﻓ ﯿ ﻖ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ی د ا ﺷ ﺘ ﻪا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ د آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ‬
‫ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ﺧ ﻄ ﺎ ی ﺧ ﻮ د ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﮕ ﻮ ﻧﻪ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﻣ ﺎ ذ ﻣ ﻪ آ ﻧ ﺎن ر ا ﺑﺮ ی ﮐ ﻨﯿ ﻢ ‪ .‬ﭘ ﺎﺳ ﺦ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫د ر اﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻫ ﻢ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺸ ﺎ ﺗ ﯽ ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻓ ﻌ ﺎﻟﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺑ ﺮ و ن ﻣ ﺮ ز ی ر ا ﲡ ﻮ ﯾ ﺰ ﳕ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ و د و ﻟ ﺖ ر ا ا ز ﺑ ﺎ ب ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ‬
‫ﮐ ﻨ ﺶ ﻫ ﺎ ﻣ ﻮ ر د ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﯽ د ﻫ ﺪ ؛ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ی ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﺑ ﻪ ﺧ ﻄ ﺎ ی آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺮ ﺑ ﻌ ﻀ ﯽ ا ز‬

‫‪82‬‬
‫آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﯿ ﺎن اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ اﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﯾ ﮏ اﺳ ﺘ ﻤ ﺎﻟ ﺖ ﻣ ﺼ ﻠ ﺤ ﺖ آﻣ ﯿﺰ ﺑﻪ ﻣ ﻨﻈ ﻮ ر‬
‫ﺑ ﻬ ﺒ ﻮ د ر و ا ﺑ ﻂ ﻧﺒ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎر ه د ر ﺑ ﺨ ﺶ ﺑﻌ ﺪ ﻫ ﻢ اﺷ ﺎر ا ﺗ ﯽ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ د اﺷ ﺖ ‪.‬‬

‫ا ﻣ ﺎ ﺑ ﭙ ﺮ د ا ز ﯾ ﻢ ﺑ ﻪ ﺑ ﺤ ﺚ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ى ﭘ ﺲ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ؛ ﻣ ﺎ ﺳ ﻔ ﺎ ر ت آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ر ا ﻻ ﻧ ﻪ ﺟ ﺎ ﺳ ﻮ ﺳ ﻰ ﻧ ﺎ ﻣ ﯿ ﺪ ﯾ ﻢ ‪ ،‬و‬
‫ﮔ ﻔ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﺳ ﻔ ﺎر ت ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ اش د ر اﯾ ﺮ ا ن ﺟ ﺎﺳ ﻮ ﺳ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬د ر ﮐ ﺠ ﺎى ﺗ ﺎر ﯾ ﺦ و د ر ﮐ ﺠ ﺎى‬
‫ﺟ ﻐ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ى ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺳ ﻔ ﺎ ر ﺗ ﺨ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﺟ ﺎ ﺳ ﻮ ﺳ ﻰ ﳕ ﻰ ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ؟ ﺑ ﺎﯾ ﺪ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ و ر ای‬
‫و ﻇ ﺎ ﯾ ﻒ ﻋ ﺎد ى اد ا ر ى ‪ ،‬اﺻ ﻼ ً ﺳ ﻔ ﺎ ر ﺗ ﺨ ﺎ ﻧﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﭼ ﻪ د ر ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺳ ﻔ ﺎ ر ﺗ ﺨ ﺎ ﻧ ﻪ ا و ﻟ ﯿ ﻦ ﻣ ﺎﻣ ﻮ ر ﯾ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ د ا ر د‬
‫ﮐ ﺴ ﺐ اﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت ا ز ﺣ ﻮ ز ه ﮐ ﺎ ر ى ﺧ ﻮ د ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻨ ﻌ ﮑ ﺲ ﮐ ﺮ د ن ﺑﻪ د و ﻟ ﺖ ﻣ ﺘ ﺒ ﻮ ع اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺑ ﺮ اﺳ ﺎس آ ن اﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت‬
‫د ر ا ﯾ ﺠ ﺎد ‪ ،‬ﮔ ﺴ ﺘﺮ ش ‪ ،‬و ﺗﻌ ﯿﯿ ﻦ ﺳ ﻄ ﺢ ‪ ،‬ﺟ ﻬ ﺖ و ﻧ ﻮ ع ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ﺗ ﺼ ﻤﯿ ﻢ ﮔ ﯿﺮ ی ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﺑﻪ د ﻧﺒ ﺎل ا ﯾ ﻦ‬
‫ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ا ﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت آ ز ا د ‪ ،‬ا ﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت ﻣ ﺤ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﻪ ا ی ﻫ ﻢ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ آو ر د ﺗ ﺎ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ آ ﮔ ﺎ ﻫ ﺎ ﻧ ﻪ ﺗ ﺮ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ‬
‫ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د و ا ﻋ ﻤ ﺎ ل ﻧ ﻔ ﻮ ذ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ا ﺧ ﻼ ﻗ ﺎً ﺧ ﻮ ب ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ا ﺳ ﺖ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫د ﻟ ﯿ ﻞ ﻋ ﻤ ﻠ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ آ ن ﻣ ﺒ ﺎد ر ت ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ و ﺑ ﻌ ﯿ ﺪ ﻣ ﻰ د ا ﱎ ﮐ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ د ر ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ا ز ﻣ ﺎ‬
‫ﺟ ﻠ ﻮ ز د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻀ ﺎ ﻓ ﺎً ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﮔ ﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﻓ ﻘ ﻂ ﺟ ﺎ ﺳ ﻮ ﺳ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ‬
‫ا ز آ ن ﻫ ﺎ ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ى ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﺳ ﻔ ﺎر ﺗ ﺨ ﺎﻧﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﺸ ﺎن ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﻋ ﻤ ﻠ ﯿ ﺎ ت ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﯿ ﻦ‬
‫ا ﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت و ﻋ ﻤ ﻠ ﯿ ﺎ ت ﻓ ﺎﺻ ﻠﻪ ز ﯾ ﺎ د ى و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ .‬ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﺳ ﻔ ﺎ ر ﺗ ﺨ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺘ ﻌ ﻠ ﻖ ﺑ ﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى‬
‫ا ﺳ ﺘ ﮑ ﺒ ﺎ ر ى ﻫ ﻢ ﻧﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ﻫ ﻤ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ و ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ى و ﺟ ﻬ ﺖ د ﻫ ﻰ و ﺣ ﻤ ﺎ ﯾ ﺖ ﻧ ﺮ م ا ﻓ ﺰ ا ر ى و‬
‫ﺳ ﺨ ﺖ ا ﻓ ﺰ ا ر ى ﻫ ﻤ ﻪ ﺟ ﻮ ر اﻋ ﻤ ﺎ ل ﺧ ﻼ ف ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﺑ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻧ ﯿ ﮑ ﺴ ﻮ ن ‪ ،‬ر ﺋ ﯿ ﺲ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ا ﺳ ﺒ ﻖ ا ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر ﮐ ﺘ ﺎ ب‬
‫ﺧ ﻮ د ﻣ ﯽ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﺪ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ر ژ ﯾ ﻢ ﺑ ﻨ ﯿ ﺎد ﮔ ﺮ ا ى ا ﻓ ﺮ اﻃ ﻰ ﮐ ﻪ ﺳ ﻔ ﺎ ر ﺗ ﺨ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﺶ ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ﻫ ﻤ ﺎﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﮔ ﺮ و ه ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺗﺮورﯾﺴﺖ ﺿﺪ ﻏﺮب اﺳﺖ‪ ،‬در ﺑﯿﺶ از ﭼﻬﺎرﺻﺪ ﺣﺎدﺛﻪ ﺗﺮورﯾﺴﺘﻰ در ﭼﻬﺎرﮔﻮﺷﻪ ﺟﻬﺎن دﺳﺖ داﺷﺘﻪ‬
‫اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻒ ﺷ ﮕ ﺮ ﻓ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ و ﮔ ﺰ ا ر ﺷ ﻰ ﺷ ﺎ ﻣ ﻞ ﭼ ﻨ ﺪ ﯾ ﻦ ﺟ ﻠﺪ ﮐ ﺘ ﺎ ب ا ز آ ن ﻫ ﻢ د ر ﺳ ﺮ اﺳ ﺮ د ﻧﯿ ﺎ‬
‫ﭼ ﺎ پ ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻰ ا ز آن د ر ﻧ ﯿ ﺎﻣ ﺪ ؛ ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﺗ ﺮ و ر ‪ ،‬ﮐ ﻮ د ﺗ ﺎ‪ ،‬ﻋ ﻤ ﻠ ﯿ ﺎ ت ﺧ ﺮ ا ﺑ ﮑ ﺎ ر ا ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﻃ ﺮ ح‬
‫ﺑﺮاﻧﺪ از ى و ﻣ ﻮ ارد ى از ا ﯾﻦ دﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿﺎر ى از د و ﻟﺖ ﻫ ﺎى د و ﺳ ﺖ ﺟ ﻬ ﺎن ﺳ ﻮﻣ ﻰ د ر د ﺳ ﺘﻮ ر ﮐ ﺎر‬
‫ﺳ ﻔ ﺎ ر ﺗ ﺨ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎﺷ ﺎ ن ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ و ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻨ ﺪ ا ن ﻣ ﻮ ﻓ ﻖ ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﺿ ﻌ ﻒ آ ن ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﺳ ﻨ ﺎ د ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر‬

‫‪83‬‬
‫ﻧ ﺸ ﺎن د اد ﮐ ﻪ ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﺎ ً آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز آ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﻓ ﮑ ﺮ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ﳓ ﯿ ﺐ ﺑ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﻔ ﺎ ر ﺗ ﺨ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﮑ ﺎن‬
‫ﺟ ﺎ ﺳ ﻮ ﺳ ﻰ ا ﺳ ﺖ و ﺟ ﺎ ﺳ ﻮ ﺳ ﻰ ﻫ ﺎ ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻮ اﻇ ﺐ ﺑ ﺎﺷ ﻰ ﮐ ﻪ ر ﻗ ﯿ ﺐ ﺗ ﻮ ﻧ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺟ ﺎ ﺳ ﻮ ﺳ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺗ ﻮ‬
‫ﺟ ﺎﺳ ﻮ ﺳ ﻰ ﮐ ﻨ ﻰ ؛ ر ﻗ ﯿ ﺐ ﻫ ﻢ د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﺳ ﺘ ﻮ ر ا ﻟﻌ ﻤ ﻞ ﭘ ﯿ ﺮ و ى ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﯾ ﮏ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ا ﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ﺗ ﻰ‬
‫ﺷﮑﻞ ﻣﻰﮔﯿﺮد‪ .‬ﭼﯿﺰى ﮐﻪ در ﻫﻤﻪ ﺟﺎى دﻧﯿﺎ و ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎى ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاى ﺗﻠﻮﯾﺤﻰ ﺑﻪ رﺳﻤﯿﺖ‬
‫ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﺳ ﻨ ﺎ د ﺳ ﻔ ﺎ ر ت آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻧ ﺸ ﺎ ن د ا د ﮐ ﻪ ﺟ ﺎ ﺳ ﻮ ﺳ ﻰ و ا ﻋ ﻤ ﺎ ل ﻧ ﻔ ﻮ ذ ﺳﯿ ﺎﺳ ﻰ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻫ ﻢ د ر‬
‫ﺧ ﻮ ر ﺷ ﺄن و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ و ﲤ ﺪ ن او ﺳ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻔ ﺎ ر ﺗ ﺨ ﺎ ﻧﻪ اﺳ ﻨ ﺎد ﻓ ﻌ ﺎﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ﻧ ﯿ ﺎﻣ ﺪ ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ‬
‫ﺑ ﺴ ﺎ د ر ﺑﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﺳ ﻔ ﺎ ر ﺗ ﺨ ﺎ ﻧﻪ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ آ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﻔ ﺎ ر ﺗ ﺨ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺷ ﺎ ﻧ ﺲ ‪ -‬ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ﺷ ﺎﻧ ﺴ ﻰ ‪ -‬ر ا‬
‫د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﭘ ﺮ د ه ﻫ ﺎ ﯾ ﺸ ﺎن ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻧ ﺮ ﻓ ﺘﻪ اﺳ ﺖ و ﻣ ﺼ ﺪ ا ق ا ﯾ ﻦ ﺑﯿ ﺖ ﺣ ﺎ ﻓ ﻆ ﺷ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ » :‬ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ د ر و ن ﭘ ﺮ د ه ﺑ ﺴ ﻰ‬
‫ﻓ ﺘﻨﻪ ﻣ ﻰ ر و د ‪ /‬ﺗ ﺎ آ ن ﮐ ﻪ ﭘﺮد ه ﺑﺮ اﻓ ﺘﺪ ﭼ ﻪ ﻫ ﺎ ﮐ ﻨﻨﺪ « ‪.‬‬

‫اﻋ ﻼ م ﺟ ﻨ ﮓ آﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺳ ﺨ ﻨ ﻰ ﺳ ﺴ ﺖ و ﺣ ﺮ ﮐ ﺘ ﻰ ﻏ ﯿ ﺮ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ د ﻓ ﺎ ع ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ‬
‫آن اﯾﻨﮑﻪ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺳﻔﺎرت آﻣﺮﯾﮑﺎ را ﺑﻌﺪ از ‪ ۴۴۴‬روز ﮐﻪ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﯿﻢ و ﻋﺎﻗﺒﺖ دﯾﺪﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬
‫ﻧ ﺪ ا ر ﯾ ﻢ و ﺑ ﯿ ﻦ ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻐ ﺎ ت ﭘ ﺮ ﺳ ﺮ و ﺻ ﺪ ا ى ﻣ ﺎ و آ ﻧ ﭽ ﻪ و ا ﻗ ﻌ ﺎ ً و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﻫ ﻢ ﺧ ﻮ ا ﻧ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ر ﻫ ﺎ ﯾ ﺸ ﺎ ن ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪.‬‬
‫د و ﻓ ﺮ و ﻧ ﺪ ﺷ ﮑ ﺎ ر ى ﻫ ﻢ ﻓ ﺮ ﺳ ﺘ ﺎد ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ﻣ ﺮ ز ا ﯾ ﺮ ا ن آ ن ﻫ ﺎ ر ا ا ﺳ ﮑ ﻮ ر ت ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﻣ ﺒ ﺎد ا آ ﺳ ﯿ ﺒ ﻰ ﺑ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﺳ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ‬
‫آ ن ﻫ ﺎ ﺟ ﺎﺳ ﻮ س ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﻣ ﺤ ﺎ ﮐ ﻤ ﻪ ﻧ ﺸ ﺪ ﻧ ﺪ ؟ د ر ﯾ ﮏ ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎن ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ‪ ،‬ﻗ ﻬ ﺮ آﻣ ﯿ ﺰ و آﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ‬
‫را ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ و اﻋﺪام ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﻧﮑﺮدﻧﺪ؟ ﻏﯿﺮ از اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ از آن ﻣﺪارک ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ ‪-‬دﻗﯿﻘﺎً ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ‪-‬‬
‫ﺑﯿﺮون ﻧﯿﺎﻣﺪ؟ دﺳﺖ ﮐﻢ ﭼﯿﺰى ﮐﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻋﺮف راﯾﺞ ﭘﯿﺶ ﮔﻔﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻠﻮﯾﺤﻰ ﺑﻪ رﺳﻤﯿﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﻧ ﺸ ﺪ ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ؟‬

‫ا ﯾ ﻨ ﮏ د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ ﭼ ﻪ ﻧ ﮕ ﺎ ﻫ ﻰ ﺑﻪ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻣ ﻄ ﺮ ح ا ﺳ ﺖ ؟ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ر ا ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﻗ ﺪ ر ت ز و ر ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺧ ﻮ د ش ا ﯾ ﻦ ﻃ ﺮ ف و آ ن ﻃ ﺮ ف ﺗ ﻼ ش ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ‬
‫ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ﻣ ﺘ ﻀ ﺮ ر ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺎ ﯾ ﮏ ﺳ ﺆ ال اﺳ ﺘﻄ ﺮ اد ى و ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﺎﺗ ﻰ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس ﭘ ﺎﺳ ﺨ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ آ ن ﻣ ﻰ د ﻫ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﺌ ﻠ ﻪ ﻓ ﻮ ق ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ر و ﺷ ﻦ ﺗ ﺮ ى ﭘ ﯿ ﺪ ا ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﮏ ﳊ ﻈ ﻪ ﻓ ﮑ ﺮ‬
‫ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﻗ ﺪ ر ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ا ر د ) ﻫ ﺮ ﻗ ﺪ ر ﺗ ﻰ ‪ :‬ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ‪ ،‬ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى و اﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ﺗ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﭘ ﺸ ﺖ‬
‫ﺳ ﺮ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺗ ﮑ ﻨ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى و ﻋ ﻠ ﻢ ﻗ ﺮ ا ر د ا ر د ( ﻣ ﺘ ﻌ ﻠﻖ ﺑ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ا ز ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺗ ﺎ ﻋ ﺮ ا ق ‪ ،‬ﺗ ﺎ‬

‫‪84‬‬
‫ﭘ ﺎ ﮐ ﺴ ﺘ ﺎن و ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎن ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺪ ر ت ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ؟ ﻣ ﻦ د ر ﭘ ﻰ ﭘ ﯿ ﺸ ﮕ ﻮ ﯾ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ‬
‫ﺳ ﺎﺑ ﻘ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ و ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى د ﯾ ﮕ ﺮ ﮐ ﻪ از ﻧﻈ ﺮ ﻣ ﺎ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﻣ ﺴ ﺘ ﻀ ﻌ ﻒ ‪ ،‬ﻣ ﻈ ﻠ ﻮ م ‪ ،‬ﻣ ﻔ ﻠ ﻮ ک ‪،‬‬
‫ا ﺳ ﻼ ﻣ ﻰ ‪ ،‬ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺳ ﻮ ﻣ ﻰ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬ﻏ ﯿ ﺮ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﺟ ﻮ و اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠ ﺐ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺸ ﺎن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ‬
‫د ر ﺻ ﻮ ر ت ا ﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر د ا ﺷ ﱳ ﻗ ﺪ ر ﺗ ﻰ ﻣ ﻌ ﺎد ل ﯾ ﮏ ﺻ ﺪ م ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﯾ ﮏ ﻫ ﺰ ا ر م ﻗ ﺪ ر ت آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ‪ ،‬ﳑ ﮑ ﻦ ﺑ ﻮ د ﺑ ﻪ ﭼ ﻪ‬
‫ﮐﺎرﻫﺎﯾﻰ دﺳﺖ ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن ﭼﻪ ﻣﻰﮐﻨﺪ؟ در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﺟﺰو ﻓﻘﯿﺮﺗﺮﯾﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻓﺮوﻧﺪ‬
‫ﻣ ﻮ ﺷ ﮏ ﻫ ﺴ ﺘ ﻪ ا ى ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ ﻧ ﺎﻣ ﺘﻌ ﺎد ل ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ﺷ ﻮ ر ﺷ ﻰ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﻫ ﻤ ﺴ ﺎﯾ ﻪ‬
‫ﺷ ﻤ ﺎ ﻟ ﻰ و ﺟ ﻨ ﻮ ﺑ ﻰ ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﻣ ﺎ ﺟ ﺮ ا ﺟ ﻮ ﯾ ﻰ و ﺑ ﺎ ج ﮔ ﯿ ﺮ ى اﻣ ﻨ ﯿ ﺖ ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ا ى و ﺻ ﻠ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﺮ ا ق ﺑ ﺎ ا ﺳ ﻠ ﺤ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﻣ ﺎﺟ ﺮ ا ﺟ ﻮ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ آ و ر د ‪ ،‬د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ﮐ ﻮ س‬
‫ﺟ ﻬ ﺎ ن ﮔ ﯿ ﺮ ى ﺳ ﺮ د ا د ؛ ﮐ ﻮ ﯾ ﺖ ر ا ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و د ر او ﻟ ﯿ ﻦ اﻃ ﻼ ﻋ ﯿ ﻪ ا ش ا ﻋ ﻼ م ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﮐ ﻮ ﯾ ﺖ ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ﺧ ﺎ ک ﻣ ﺎ ﺑ ﻮ د ه‬
‫و ﮐ ﻠﯿﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﻋ ﺮ ﺑ ﻰ ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺑ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ اﻣ ﭙﺮ ﯾ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ا ز ﻫ ﻢ ﺟ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ه و ﻣ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ر ا د و ﺑ ﺎر ه‬
‫ﯾ ﮑ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺣ ﻘ ﺎ ﯾ ﻖ ﭼ ﺸ ﻤ ﺎن ﻣ ﺎ ر ا ﺑﻪ اﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ﺑ ﺎز ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﺎ د اﺷ ﱳ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻗ ﺪ ر ﺗ ﻰ ‪،‬‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه ﻣ ﺤ ﺪ و د ى ا ز آ ن ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ؛ ﳕ ﻮ ﻧﻪ ﺑ ﺎ ر ز آ ن ﺧ ﻮ د ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﻪ ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ‬
‫ﺑ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ر و ا د ا ﺷ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﮐ ﺴ ﻰ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﻣ ﺎ ر و ا ﻣ ﻰ د ا ﺷ ﺖ و ﻣ ﺎ ﭼ ﻨ ﺎ ن ﻗ ﺪ ر ﺗ ﻰ د ا ﺷ ﺘﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻇ ﺮ ف ﯾ ﮏ ﻫ ﻔ ﺘ ﻪ‬
‫او را ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل ﺑﻪ ﳊﺎظ اﻗﺘﺼﺎدى و ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺑﺮﮔﺮداﻧﯿﻢ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻰﮐﺮدﯾﻢ؟ ﺑﺴﯿﺎرى از ﮐﺸﻮرﻫﺎى‬
‫ﺟ ﻬ ﺎن ﺳ ﻮ ﻣ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﺑﺘ ﻮ ا ﻧﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﮔ ﺮ و ه ﻫ ﺎ ى ﲢ ﺖ ﻧ ﻔ ﻮ ذ ى ﮐ ﻪ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى د ﯾ ﮕ ﺮ د ا ر ﻧ ﺪ ﺑ ﺎ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﻣ ﺎد ى ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ و ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺎ ن ﺧ ﻮ د ر ا ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻗ ﺪ ر ت ﺧ ﻮ د ﺑ ﺮ ا ى ﺟ ﺪ ى ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ن‬
‫د ر ﻣ ﻌ ﺎد ﻻ ت ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﭼ ﻨﯿ ﻦ د ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﺑ ﺎ آ ن ﺣ ﺪ ا ز ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ا ز‬
‫ﲡ ﻠﯿ ﺎ ت ﻗ ﺪ ر ت ا و ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ﻣ ﺤ ﺪ و د اﺳ ﺖ ‪ .‬ﮔ ﻮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺣ ﺠ ﻢ ﻋ ﻤ ﺪ ه ا ى ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﲡ ﻠ ﻰ ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﻢ د ر‬
‫ﺟ ﻬ ﺖ ﺻ ﻠ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻮ ا ر د ى ﻣ ﺜ ﻞ ﯾ ﻮ ﮔ ﺴ ﻼ و ى ‪ ،‬ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎن و ﺣ ﺘ ﻰ ﮐ ﻮ ﯾ ﺖ ﺷ ﺎ ﻫ ﺪ آ ن اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻧ ﯿ ﮏ ﻣ ﻰ د ا ﱎ ﮐ ﻪ ﺳ ﺨ ﻨ ﻰ ا ز اﯾ ﻦ د ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ه د ر ﺳ ﺖ و د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ﻣ ﻨ ﺠ ﻤ ﺪ و‬
‫ﻣ ﺠ ﻮ ٌف ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ﻟ ﺶ ﺑ ﻪ ﺣ ﺎ ل ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﻧ ﺴ ﻮ ﺧ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺧ ﻮ د ر ا د ﻧ ﺒ ﺎ ل ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ‬
‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺳ ﺨ ﻦ د ر ﺳ ﺘ ﻰ ا ﺳ ﺖ ؛ ﻗ ﺮ ا ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ د ل ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﻪ ﺣ ﺎ ل ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﺴ ﻮ ز د و ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ﺑ ﺮ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺧ ﻮ د‬
‫ﺗ ﺮ ﺟ ﯿ ﺢ د ا د ه ﺷ ﻮ د ﯾ ﺎ اﺻ ﻼ ً ﺑﻪ ﺣ ﺴ ﺎب ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﺷ ﻮ د ‪ .‬و ﻟ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر ﻫ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ د ر ﺟ ﺎﯾ ﻰ ﺑﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ و ﺟ ﻮ د‬
‫ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺎﻓ ﻊ ﺷ ﺨ ﺼ ﻰ د ر ﮔ ﺮ و د ر ﺟ ﺎ ﺗ ﻰ ا ز ﻣ ﻨ ﺎﻓ ﻊ ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ و ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺘ ﺎ ﯾ ﺞ ﻣ ﺜ ﺒ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ‬

‫‪85‬‬
‫وﺿﻌﯿﺘﻰ ﺑﺮاى ﻋﻤﻮم ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻰﺷﻮد‪ ،‬ﻧﻔﻰ ﺷﻮد‪ .‬ﻻزم ﻧﯿﺴﺖ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯿﺎن ﺧﺎﻟﺼﺎً ﻟﻮﺟﻪاﻟﻠﱠﻪ ﺑﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬
‫ﺣ ﻤ ﻠﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ﮐ ﺎ ر د ر ﺳ ﺘ ﻰ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ز ﺳ ﻘ ﻮ ط ﻃ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ن ﻧ ﻪ ﻓ ﻘ ﻂ ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ و‬
‫د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ﻫ ﻢ ﻓ ﺎ ﯾ ﺪ ه ﺑ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﻋ ﻤ ﻞ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮔ ﯿ ﺮ م د ر ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺧ ﻮ د‬
‫ر ا د ﻧ ﺒ ﺎ ل ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ و اﺻ ﻼ ً ﮐ ﺪ ا م د و ﻟ ﺘ ﻰ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺧ ﻮ د ر ا د ﻧ ﺒ ﺎ ل ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؟ ﭼ ﺮ ا ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺆ ا ل د ر ﺑ ﺎ ر ه ﭼ ﯿ ﻦ ‪،‬‬
‫ر و ﺳ ﯿﻪ ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﯽ ژ ا ﭘ ﻦ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ‪ ،‬آﳌ ﺎن و ‪ ، . . .‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً د ر ﺑ ﺮ ﺧ ﯽ ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ﺑ ﺎ ا ﯾ ﺮ ا ن اﻣ ﺮ و ز‬
‫ﮐ ﻢ ﺗ ﺮ ﭘ ﺮ ﺳ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ؟ ﺑﻪ اﺳ ﺘﺜﻨ ﺎی ﻣ ﻮ ا ر د ی ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ر و ا ﺑ ﻂ ﻓ ﺮ ز ﻧ ﺪ ی و د و ﺳ ﺘ ﯽ ﻧﺰ د ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﺑﯿ ﺶ ا ز ﻧ ﻮ د‬
‫د ر ﺻ ﺪ ر و ا ﺑ ﻂ ﻣ ﺎ ﺑ ﺎ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ﻟ ﺸ ﺎن ﺑﻪ ﺣ ﺎ ل ﻣ ﺎ ﻧ ﺴ ﻮ ﺧ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ﻣ ﺎ ﺑ ﺮ اﺳ ﺎس ﯾ ﮏ ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ‬
‫د و ﺳ ﻮ ﯾ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ آ ﻧ ﺎ ن ﻣ ﺤ ﺘ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﻪ و ﺧ ﻮ ﺷ ﺒ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧ ﻪ و ا ر د ﺗ ﻌ ﺎ ﻣ ﻞ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ؛ ا ﯾ ﻦ ﯾ ﮏ ﺧ ﺼ ﻠ ﺖ ﺑ َﺪ َو ی و ﻣ ﺎ ﻗ ﺒ ﻞ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﯽ‬
‫اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎن ﮐ ﻨﯿ ﻢ ﻓ ﻘ ﻂ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﯽ ﮐ ﻪ ﻧ ﺴ ﺒﺖ ﺑﻪ ﻣ ﺎ ر ا ﺑﻄ ﻪ ﻟﻄ ﻒ و د ﻟ ﺴ ﻮ ز ی د ا ر ﻧ ﺪ ﺑﺮ ا ی ﻣ ﺎ د و ﺳ ﺖ ﺗ ﻠ ﻘ ﯽ‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻘ ﯿ ﻪ د ﺷ ﻤ ﻦ ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﻫ ﻤ ﻪ ر ا ا ز ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻨ ﺪ ا ن اد ا ر ا ﺗ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑﻪ آ ن ﻫ ﺎ ر ﺟ ﻮ ع ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﺗ ﺎ‬
‫ﻓ ﺮ و ﺷ ﻨ ﺪ ه ﻫ ﺎ ‪ ،‬ر ا ﻧ ﻨ ﺪ ه ﻫ ﺎ و د ﯾ ﮕ ﺮ ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎ ن ﺧ ﺪ ﻣ ﺎ ت ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﯽ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ر ا ﻧ ﺎ ﺳ ﭙ ﺎ ﺳ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻬ ﺎ ﻧﻪ ﮐ ﻪ‬
‫آن ﻫ ﺎ ﻫ ﻤ ﮕ ﻰ د ر ﭘ ﻰ ﻣ ﻨ ﺎﻓ ﻊ ﺧ ﻮ د ﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻠﻪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ اﻟﺒﺘﻪ ﻣ ﻨﺘ ﯽ ﺑﺮ ﺳ ﺮ ﻣ ﺮاﺟ ﻌ ﺎن و ﻣ ﺸ ﺘﺮ ﯾﺎن ﺧ ﻮ د ﻧﺪ ار ﻧﺪ ‪ ،‬ﭼ ﺮا ﮐ ﻪ‬
‫د ر ﭘ ﻰ ﻣ ﻨ ﺎﻓ ﻊ ﺧ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻧ ﻪ آ ﯾ ﺎ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ﻃ ﻠﺒ ﻰ آ ﻧ ﺎن د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ﻫ ﻢ ﻣ ﻨ ﺘ ﻔ ﻊ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ؟ ﭘ ﺲ ﭼ ﻪ ﺟ ﺎ ى ﺧ ﺎ ک‬
‫د ر ﭼ ﺸ ﻢ ﻣ ﺮ و ت ﭘ ﺎﺷ ﯿ ﺪ ن ا ﺳ ﺖ ؟‬

‫ﻧ ﮕ ﺮ ش ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﺑ ﺎ ﭼ ﺸ ﻢ ﺑ ﺴ ﱳ ﺑ ﺮ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ر و ا ﺑ ﻂ ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ د ر ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ‬
‫ﺷ ﮑ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د و ﻟ ﻰ د ر ا ﺻ ﻮ ل و ا ر ﮐ ﺎ ن ﭼ ﺎ ر ه ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﲤ ﺎ ﻣ ﻰ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ر ا ﺻ ﻮ ر ت‬
‫ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ و ﺑ ﻪ ﺷ ﺮ ا ر ت ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ و ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ﮔ ﺎ ن و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز‬
‫د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﻣ ﻨ ﺘ ﺴ ﺐ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ د ر ﺑ ﺤ ﺚ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻫ ﻢ ﻣ ﻄ ﺮ ح ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﺻ ﺤ ﻨ ﻪ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪا ى ا ز‬
‫ﮐ ﻨ ﺸ ﮕ ﺮ ان و ﺟ ﻮ د د ا ر ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﮐ ﻤ ﺎ ﮐ ﺎن ﻣ ﻠﺖ ‪ -‬د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ و ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﯾ ﻦ ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﺻ ﺤ ﻨﻪ‬
‫ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ ﻧ ﻈ ﺎم د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮑ ﻰ ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﻧ ﺸ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ و ﻟ ﺬ ا د ر ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻗ ﺪ ر ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ﺳ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ﻧ ﺪ ا ﻋ ﻤ ﺎ ل ﻧ ﻔ ﻮ ذ ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﺑ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا و ﻻ ً ﮐ ﺠ ﺎى ا ﯾ ﻦ ﻋ ﯿ ﺐ د ا ر د و ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎً ﮐ ﺠ ﺎى ا ﯾ ﻦ ر ا‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ د ا د ؟ ﺑ ﻪ و ﯾ ﮋ ه د ر ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه ﻣ ﺪ ت و ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺳ ﻞ ﺑ ﻪ ر و ش ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﺗ ﻮ ﺻ ﯿ ﻪ ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ‪ ،‬ﻓ ﺤ ﺎ ﺷ ﻰ ‪،‬‬
‫ﲟ ﺐ ﮔ ﺬ ا ر ى و ‪ . . .‬؟ د ر ﺻ ﺤ ﻨ ﻪ ر و ا ﺑ ﻂ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ا ز ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ اﯾ ﻦ‬
‫ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﻫ ﺎ ﺳ ﻨ ﺘ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺣ ﺎ ﺻ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ ﺑ ﺮ د ا ر ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ى ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺿ ﺎﻣ ﻦ ﺗ ﻌ ﺎد ل ﻗ ﻮ ا و ﻧ ﻈ ﻢ‬

‫‪86‬‬
‫ﻧﺴﺒﻰ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻬﻢ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در دﻧﯿﺎ ﺗﻼش ﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب اﯾﻦ ﺗﻌﺎدل ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺗﻮزﯾﻊ ﻗﺪرت ﺑﻪ‬
‫ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﺑ ﺮ ﺳ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻧ ﯿ ﺎ ز ﻣ ﻨ ﺪ ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺗ ﻔ ﺎ ﻫ ﻢ آ ﻣ ﯿ ﺰ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺠ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬و ﻟ ﻰ اﺻ ﻞ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ر و ا ﺑ ﻂ ﺑ ﯿ ﻦ‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س ﻗ ﺪ ر ت ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﺮ د ن اﺳ ﺖ و ﻧﻪ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻐﯿ ﯿ ﺮ اﺳ ﺎﺳ ﻰ و ﺳ ﺮ ﯾ ﻊ ‪ .‬ﻫ ﯿ ﺘ ﻠ ﺮ د ر‬
‫ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻧ ﺒ ﺮ د ﻣ ﻦ ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ‪ » :‬ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﺖ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﳕ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﺪ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ز و ر و ﻗ ﺪ ر ت د ا ﺷ ﺘ ﻪ ‪،‬‬
‫ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ر ا و ﺳ ﯿ ﻊ ﺗ ﺮ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬آ ن ﮐ ﺲ ﮐ ﻪ ا ز ﻫ ﻤ ﻪ ﻗ ﻮ ى ﺗ ﺮ و ﻓ ﻌ ﺎ ل ﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﻣ ﺎ ل‬
‫اوﺳﺖ«‪ .‬ﺧﻄﺎى ﻫﯿﺘﻠﺮ در ﻓﻬﻢ و اﺑﺮاز ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻓﻮق ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺧﻄﺎى او در اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻰﮐﺮد وﻗﺘﻰ‬
‫د ﻧ ﯿ ﺎ ا ز آن ﮐ ﺴ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ د ر آن آﺷ ﻮ ﯾ ﺘ ﺲ د ر ﺳ ﺖ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ﺧ ﻄ ﺎ ى ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻫ ﺮ ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ د و ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ د ا ر د ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﮐ ﻨ ﺪ و ا ز ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ‪ -‬ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﺛ ﺮ و ﲤ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ﲤ ﻨ ﺪ ﻣ ﺜ ﻞ‬
‫آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ – ﻧ ﻔ ﺮ ت د ا ر د ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ آ ن ر ا ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﻊ ﭘ ﺎ ﺑ ﺮ ﻫ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ﻣ ﺼ ﺎد ر ه ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ا ﻧ ﮕ ﻬ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﮕ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ د ر ﺳ ﻄ ﺢ‬
‫ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ﻣ ﻠ ﻰ د ر د ر و ن آ ن ﻫ ﺎ ﭼ ﻪ ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺎ د ؟ ﻣ ﮕ ﺮ ﻧ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ د ر ﻫ ﺮ ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﺳ ﺮ ﮐ ﺮ د ﮔ ﺎ ﻧ ﻰ ﻗ ﯿ ﺎم‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﻌ ﺪ ا د ى ﻧﯿ ﺮ و ى ﻣ ﺴ ﻠ ﺢ د ر ا ﻃ ﺮ ا ف ﺧ ﻮ د ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ آ و ر د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﻰ ﺟ ﻨ ﮕ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﯾ ﮑ ﻰ‬
‫ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د و ﭘ ﺎد ﺷ ﺎه ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ و ﯾ ﮏ ﺳ ﻠ ﺴ ﻠﻪ ﺳ ﻠﻄ ﺎ ﻧ ﻰ د ر ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻫ ﯿ ﭻ ﯾ ﮏ ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ﳕ ﻰ ﮐ ﺮ د و ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺑ ﻪ‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻠ ﻮک ا ﻟ ﻄ ﻮ ا ﯾ ﻔ ﻰ ﺑ ﻪ ﺣ ﻮ ز ه ﻫ ﺎ ى ﻧ ﻔ ﻮ ذ ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ؟ د ر ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ى د ﻧ ﯿ ﺎ ا ز ﻏ ﺮ ب ﺗ ﺎ ﺷ ﺮ ق و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ و ﺳ ﻠ ﺴ ﻠ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﭘ ﺎد ﺷ ﺎ ﻫ ﻰ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻃ ﻮ ر د ر ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻃ ﻮ ر د و ا م ﭘ ﯿ ﺪ ا‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻃ ﻮ ر ﻓ ﺮ و ﻣ ﻰ ﭘ ﺎﺷ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ﻣ ﻠ ﻰ ا ﻧ ﺪ ک ا ﻧ ﺪ ک ﺑ ﻪ ﺟ ﺎﯾ ﻰ‬
‫ر ﺳ ﯿ ﺪ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺳ ﻰ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻻ ن د ر ا ﮐ ﺜ ﺮ ﻣ ﻨ ﺎﻃ ﻖ د ﻧ ﯿ ﺎ ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ د ا ر د ‪ .‬د ر اﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﺎ ﻃ ﻖ د ﯾ ﮕ ﺮ‬
‫د و ر ه ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺳ ﺮ د ا ر ى ﻗ ﯿ ﺎم ﮐ ﻨ ﺪ و ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﺑ ﺎ ز و ر ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د و ﺗ ﺎ ﺟ ﻰ ر ا ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﺧ ﻮ د ﺑ ﮕ ﺬ ا ر د و ﭘ ﺎ د ﺷ ﺎ ه ﺷ ﻮ د ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ز و ر‬
‫ا و ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر آ ﯾ ﻰ و ﻫ ﺪ ف ا و ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺸ ﺄ ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﯿ ﺖ ا و ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﲤ ﺎ م ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻧ ﻈ ﺎم ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ﻧ ﻈ ﺎم‬
‫ﳕﺎﯾﻨﺪﮔﻰ ﮐﻪ آن ﻫﻢ ﻣﻮﻗﺖ و ﻣﺸﺮوط اﺳﺖ ﺑﺮﻗﺮار ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻦ‪ ،‬در ﻋﺮﺻﻪ ﺑﯿﻦاﳌﻠﻠﻰ ﻫﻢ‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﻣ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺪ و ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ر و ﻧ ﺪ ﭘ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻨ ﺘ ﻬ ﺎ ﺗ ﺎ ر ﺳ ﯿ ﺪ ن ﺑ ﻪ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ د ر آ ن ﮐ ﻞ د ﻧ ﯿ ﺎ ا ز‬
‫ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻤ ﻰ ﺗ ﺒ ﻌ ﯿ ﺖ ﮐ ﻨ ﺪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻓ ﺎﺻ ﻠ ﻪ ز ﯾ ﺎد ی ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﻣ ﺎ ا ﻻ ن د ر و ﺿ ﻌﯿ ﺘ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ‬
‫ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ﺗ ﻌ ﯿ ﯿ ﻦ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻧ ﻈ ﺮ ﯾﻪ ا ﻣ ﻨﯿ ﺖ ‪ -‬ﻗ ﺪ ر ت اﻣ ﭙﺮ ﯾ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ د ر ﭼ ﺎرﭼ ﻮ ب ﭘ ﺎر اد ا ﯾ ﻢ و ا ﻗ ﻊ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ‬
‫ﺗ ﺄﻣ ﻞ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪87‬‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ا ﻣ ﯿ ﺪ و ا ر ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ و ﺗ ﻼ ش ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ د ر آﯾ ﻨ ﺪ ه ا ى ﮐ ﻪ ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻻ ً ﭼ ﻨ ﺪ ا ن ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﻫ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻮى ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ دﻣﻮﮐﺮاﺗﯿﮏ اﻧﺘﺨﺎﺑﻰ ﭘﯿﺶ ﺑﺮوﯾﻢ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﻗﺪرت ﻫﻤﻪ ﺳﺨﻦ را ﻧﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬وﻟﻰ در ﺣﺎل‬
‫ﺣ ﺎ ﺿ ﺮ ‪ ،‬ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت اﺻ ﻞ ا ﺳ ﺎ ﺳ ﻰ ﺗ ﻨ ﻈ ﯿ ﻢ ﮔ ﺮ ر و ا ﺑ ﻂ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ا ﺳ ﺖ و ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺣ ﻤ ﻠ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﺘ ﺤ ﺎ ر ى و ‪، . . .‬‬
‫ﻫ ﻢ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان آن ر ا ﺗﻐ ﯿ ﯿ ﺮ د اد و ﻧﻪ ﺑﻪ ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ او ﻟ ﻰ ﺑ ﺎ ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ و ﺗ ﻮ ﻫ ﯿ ﻦ و ‪. . .‬؛ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ا ز آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ‪،‬‬
‫ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻮ ى ﻫ ﺎ ‪ ،‬آ ﳌ ﺎ ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ ژ ا ﭘﻨ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ از ﻗ ﺪ ر ت و ﺛﺮ و ت ﺧ ﻮ د ش ﺻ ﺮ ف ﻧ ﻈ ﺮ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ .‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ د ر‬
‫ﺣ ﺎ ل ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﮔ ﻔ ﺖ د ر ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ﺷ ﻤ ﺎ ﯾ ﮏ ر أ ى د ا ر ﯾ ﺪ و ﻫ ﺮ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺳ ﻮ ﻣ ﯽ ﻫ ﻢ ﯾ ﮏ ر أ ى‬
‫د ا ر د ‪ .‬د ر د ﻧﯿ ﺎ ى ﻓ ﻌ ﻠ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﺟ ﻮ اﻣ ﻌ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺪ ر ن د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ‬
‫ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﻓ ﻀ ﺎ ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ا ﺧ ﻼ ق ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ا ﯾ ﺪ ه آ ل ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ت و ﺟ ﻮ د‬
‫د ا ر د ؛ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ﺗ ﻨ ﻈ ﯿ ﻢ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ؛ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻨ ﺰ ﻟ ﺖ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ‪ ،‬ﺛ ﺮ و ت ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ‬
‫وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣﮑﺎﻧﺎت اﻋﻤﺎل ﻧﻔﻮذ و اﻋﻤﺎل اراده ﺑﯿﺸﺘﺮى ﻫﻢ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﻗﺪر ﻫﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻫ ﺎ د ر ﯾ ﮏ ﻓ ﻀ ﺎ ى ﻣ ﺪ ر ن ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ د ر ﯾ ﮏ ﻓ ﻀ ﺎ ى ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ﺑ ﺎو ر د اﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺗ ﻔ ﺎ و ت و‬
‫ﲤ ﺎ ﯾ ﺰ و ﻧ ﺘ ﺎﯾ ﺞ آ ن ‪ ،‬ﯾ ﮏ اﺻ ﻞ ﻋ ﺎد ی و ﻋ ﺮ ﻓ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑ ﻬ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﺎ ز ى و ﺧ ﻄ ﺮ ز د ا ﯾ ﻰ ا ز آ ن ﻫ ﻢ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ‬
‫و ﻫ ﻢ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ اﺧ ﱳ آ ن ﺑ ﻪ ﺷ ﻬ ﺎد ت ﻗ ﺮ ن ﻫ ﺎ ﺗ ﻼ ش ﻧ ﺎ ﻓ ﺮ ﺟ ﺎم ﳑ ﮑ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪.‬‬
‫ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ﻫ ﺎى ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ و د ر ر أس آن ﻫ ﺎ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﻟﯿﻞ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ ر د ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ى‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ت ر ا ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﺎ ً ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﺑ ﺒ ﺮ د ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻧ ﺘ ﺎ ﯾ ﺞ آ ن ر ا ﮐ ﻪ ﲤ ﺎ ﯾ ﺰ و ا ﺧ ﺘ ﻼ ف د ر ﻣﯿ ﺰ ا ن ﻗ ﺪ ر ت و ا ﻋ ﻤ ﺎ ل ا ر ا د ه‬
‫اﺳ ﺖ ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺧ ﻮ ر د ‪ .‬ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان اﻣ ﯿ ﺪ و ا ر ﺑ ﻮ د و ﺗ ﻼ ش ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺧ ﺸ ﻦ و ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﺑ ﺎ ر ﺟ ﺪ ا ل ﯾ ﺎ اﺧ ﺘﻼ ف ﻃ ﺒ ﻘ ﺎت ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﯽ ﺷ ﻮ د و ﻓ ﺮﺟ ﻪ و ﻓ ﻀ ﺎى ﻓ ﻌ ﺎﻟ ﯿ ﺖ ﺑ ﻬ ﯿ ﻨﻪ ﺳ ﺎز ى و ﺗ ﻮ ﺳ ﻌﻪ‬
‫اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﻫ ﻢ د ر ﺳ ﺖ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺟ ﺎ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ا ﯾ ﻦ اﺻ ﻞ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ﺛ ﺮ و ت و ﻗ ﺪ ر ت و ﻣ ﻨ ﺰ ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻧ ﻪ‬
‫ﻟﺰوﻣﺎً ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﺮاﮐﻢ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺴﺒﻰ ﻫﻢ‪ -‬وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻗﺪرت اﻋﻤﺎل اراده وﺟﻮد دارد‪،‬‬
‫ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ و د ر ا ﯾ ﻦ ﺗﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﻣ ﺎﻫ ﻮ ى ﻫ ﻢ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ا ﯾ ﺠ ﺎد ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎن ﻫ ﻢ ا ﮔ ﺮ ﺑﻪ‬
‫ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗﯿ ﮏ د ر ر و ا ﺑ ﻂ ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻞ ﻧﺰ د ﯾ ﮏ ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻧ ﺎﮔ ﺰ ﯾﺮ ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﮐ ﻪ اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى د ا ر د‬
‫ﻗ ﺪ ر ت اﻋ ﻤ ﺎ ل ﻧ ﻔ ﻮ ذ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻨ ﺎ ه ا و ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎ ن ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﮐ ﻪ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﱳ آ ن‬
‫ﻗ ﺪ ر ت و ﻣ ﻨ ﺰ ﻟ ﺖ و ﺛ ﺮ و ت د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﻫ ﻢ ﮔ ﻨ ﺎ ه آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ى آﻣ ﺮﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﺎ ا ﻋ ﻤ ﺎ ل ﻧ ﻔ ﻮ ذ‬
‫آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ا ز ز و ر ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ و ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ى ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ و ﺻ ﻒ ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ اﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ﺑ ﺎﺷ ﺪ و آن ر ا‬
‫ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﯾ ﺎ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ا ز آ ن د ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ د ا ر د ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ و ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ى ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﻋ ﺎد ی و ﺑ ﻪ‬

‫‪88‬‬
‫ﻧ ﺤ ﻮ ﻋ ﺮ ﻓ ﯽ ‪ ،‬د ر ﻓ ﻀ ﺎ ى ر و ا ﺑ ﻂ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ) ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻠ ﻰ ( اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﻣ ﻰ آو ر د ‪.‬‬
‫ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ اﻋ ﺘ ﺮ اﺿ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ‪ ،‬اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ‪ ،‬ﻏ ﺎ ر ت ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ د ﻓ ﺎ ع ﻧﯿ ﺴ ﺖ ؛ ﭼ ﻪ ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ا ز ﻗ ﺪ ر ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر ﺣ ﺎ ل ﺣ ﺎﺿ ﺮ د ا ر د ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ‬
‫ﻏ ﺎ ر ت ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ؟ و ﭼ ﻘ ﺪ ر ا ﯾ ﻦ ر ا ا ﮔ ﺮ ﺑﻪ آ ن ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﺑﺮ ﮔ ﺮ د ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬آﻣ ﺮﯾ ﮑ ﺎ د ﯾ ﮕ ﺮ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ى ﺳ ﺎ ﺑ ﻖ ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د‬
‫و ﻟ ﻰ آ ن ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﻏ ﻨ ﯽ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ؟ ﻗ ﺴ ﻤ ﺖ ا ﻋ ﻈ ﻢ آ ﻧ ﭽ ﻪ ر ا ﮐ ﻪ ﻋ ﻮ ام و ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺳ ﻮ م ﻏ ﺎ ر ت‬
‫ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﻧ ﺎﻣ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﺟ ﺰ ا ﻧ ﻔ ﻌ ﺎ ل و ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻰ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﻣ ﺴ ﺘﻌ ﻤ ﺮ ه و ﻣ ﻨﻄ ﻖ ﺑ ﺎز ا ر ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣ ﻦ ﻫ ﻢ‬
‫ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ م ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﭼ ﯿ ﺰ ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ اﺻ ﻞ آ ن ﺑﻪ ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎن و ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ر و ا ﺑ ﻂ ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ ﺑ ﺎ ز ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د د و‬
‫ﻓ ﻘ ﻂ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ى ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﮐ ﻨﺘﺮ ل اﺳ ﺖ ‪ ،‬اﺳ ﺎس آن ر ا ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د د ﮔ ﺮ ﮔ ﻮ ن ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ﮐ ﻪ ا ز ﺗ ﻌ ﺎ ﺑ ﯿ ﺮ » ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺖ‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎ ن و ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ر و ا ﺑ ﻂ ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ « ﮔ ﻠﻪ ﻣ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﺑ ﺨ ﺶ ا و ل و د و م ﮐ ﺘ ﺎ ب ر ا ﻣ ﺠ ﺪ د ا ً ﻣ ﺮ و ر ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ﻻ ن ﺣ ﺠ ﻢ ﻋ ﻈ ﯿ ﻤ ﻰ ا ز ﺛ ﺮ و ت ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺖ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﺠ ﻢ ﻋ ﻈ ﯿ ﻤ ﻰ ا ز‬
‫ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎن ﺟ ﻬ ﺎن ﺑﻪ ﺳ ﻮ ى آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻘ ﺼ ﯿ ﺮ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬او ﺑﻪ ز و ر ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ر ا ﳕ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪،‬‬
‫اﻏ ﻔ ﺎ ل ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﻻ ﺑ ﺪ ﺟ ﺎذ ﺑﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ د ر آﳓ ﺎ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ﺟ ﺬ ب آ ن ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ و ر و ز ﺑ ﻪ ر و ز ﻗ ﺪ ر ت و‬
‫ﺛﺮو ت آن اﻓ ﺰا ﯾ ﺶ ﻣ ﻰ ﯾﺎﺑﺪ ‪ .‬ﭼ ﻪ ﭼ ﯿﺰ ﺟ ﺎﻟﺐ ﺗﺮ از اﯾﻦ ﮐ ﻪ ﻓ ﯿﻠﺴ ﻮ ف ﺑﻪ ﺷ ﺪ ت ﺳ ﻨﺖ ﮔ ﺮا ﯾ ﯽ ﮐﻪ ﺧ ﺼ ﻢ ﻏ ﺮ ب‬
‫اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺳ ﯽ ﺳ ﺎل اﺳ ﺖ د ر و اﺷ ﻨ ﮕ ﱳ ﻧ ﺸ ﺴ ﺘﻪ اﺳ ﺖ و ر اﺟ ﻊ ﺑﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﯽ و ﺿ ﺮ و ر ت ﺣ ﻔ ﻆ ﻣ ﻌ ﻤ ﺎر ی ﺳ ﻨﺘ ﯽ‬
‫ا ﺳ ﻼ ﻣ ﯽ و ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﮕ ﯽ ر ﻓ ﺘ ﺎ ر ﺟ ﻮ ا ن ﻣ ﺴ ﻠ ﻤ ﺎ ن ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ .‬د ﻟﯿ ﻞ آ ن و اﺿ ﺢ اﺳ ﺖ د ر ﻣ ﯿ ﺎن آ ن ﺟ ﻮ ا ﻧ ﺎن و آ ن‬
‫ﻣ ﻌ ﻤ ﺎر ی ‪ ،‬ﻣ ﺜﻼ ً د ر ﮐ ﺎﺑﻞ ﯾﺎ ﮐ ﺮاﭼ ﯽ ﯾﺎ ﺑﻐ ﺪ اد ‪ ،‬ز ﻧﺪ ﮔ ﯽ ﺑﺮاﯾ ﺶ د ﺷ ﻮ ار اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑﻪ ﻧ ﺴ ﺒﺘ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ د ر ﻣ ﻮ ر د ژ ا ﭘ ﻦ ‪،‬‬
‫ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن ‪ ،‬ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ‪ ،‬آ ﳌ ﺎ ن و ‪ ،. . .‬ﻧ ﯿ ﺰ ا ﯾ ﻦ ﺻ ﺎ د ق ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ و ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎ ن ا ز آ ﺳ ﯿ ﺎ ‪ ،‬ﺧ ﺎ و ر ﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ ‪،‬‬
‫آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ و آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ى ﺟ ﻨ ﻮ ﺑ ﻰ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺮ اﮐ ﺰ ﻣ ﻬ ﺎﺟ ﺮ ت ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﺳ ﻬ ﻢ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﭘ ﯿ ﺮ اﻣ ﻮ ن ر ا‬
‫د ر ﻓ ﺮ ا ر ى د اد ن ا ﯾ ﻦ ﺛ ﺮ و ت ﻫ ﺎ و ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎن ﻋ ﺠ ﺎﻟﺘ ﺎً ﺻ ﻔ ﺮ ﻓ ﺮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ا ﯾ ﻨ ﺪ ﺑ ﻪ‬
‫ﻧ ﺤ ﻮ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ﳓ ﺎم ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺗ ﻘ ﺼ ﯿ ﺮ ى و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د و ﻣ ﺤ ﺎ ﮐ ﻤ ﻪ ا ى ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﺻ ﻮ ر ت د ا د ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﺣ ﻘ ﻮ ﻗ ﻰ و‬
‫ﻧ ﻪ ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ‪ .‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﮔ ﻠ ﻪ ﻣ ﻨ ﺪ و ﻧ ﺎ ر اﺿ ﻰ ﺑ ﺎﺷ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺎ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ .‬و ﻟ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺳ ﺎد ه ﻟ ﻮ ﺣ ﺎ ﻧ ﻪ و‬
‫ﺧ ﻮ ش ﺑ ﺎ و ر ا ﻧ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﺸ ﻔ ّ ﻰ ﺧ ﺎ ﻃ ﺮ ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ ن ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ر ا ﮐ ﻪ ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﻰ ‪ -‬و ﻟ ﺬ ا ﻏ ﯿ ﺮ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ‪ -‬و‬
‫ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ى ‪ -‬و ﻟ ﺬ ا ﮐ ﻢ و د ﯾ ﺮ ﺗﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ‪ -‬اﺳ ﺖ و ﺑﻨ ﺎﺑﺮ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻘ ﺴ ﻢ ﺑ ﺪ ى و ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ و ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﺮ د ن و‬
‫ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ﻗ ﺮ ا ر ﳕ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن د ز د ى و ﻏ ﺎ ر ت ﺟ ﻠ ﻮ ه د ﻫ ﯿ ﻢ و ﺑ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ آ ن ﺗ ﻬ ﯿ ﯿ ﺞ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻏ ﯿ ﺮ ا ز‬

‫‪89‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ﺧ ﻄ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﯿ ﻢ ﻣ ﺼ ﺪ ا ق ا ﯾ ﻦ ﺑﯿ ﺖ ﺑ ﯽ ر ﺣ ﻤ ﺎ ﻧ ﻪ ﺣ ﺎ ﻓ ﻆ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮔ ﯿﺮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ‪ » :‬ا ى ﻣ ﮕ ﺲ ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ‬
‫ﺳ ﯿﻤ ﺮ غ ﻧﻪ ﺟ ﻮ ﻻ ﻧﮕ ﻪ ﺗﻮﺳ ﺖ ‪ /‬ﻋ ﺮض ﺧ ﻮد ﻣ ﻰ ﺑﺮ ى و زﺣ ﻤ ﺖ ﻣ ﺎ ﻣ ﻰ د ار ى « ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﺧ ﺘ ﻼ ف ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ﺑﯿ ﻦ ﻣ ﻠ ﻞ ر ا ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺤ ﺮ ا ف ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ﯾ ﮏ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﯾ ﺎ ز و ر ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ و‬
‫ﻏ ﺎ ر ت ﮔ ﺮ ى ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﺻ ﻨﻌ ﺘ ﻰ ﻣ ﻨﺘ ﺴ ﺐ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ا ز ا ﯾ ﻦ ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﻗ ﺪ ر ی ا ز ﻧ ﺎ ر اﺣ ﺘ ﻰ ﻫ ﺎ و ﮐ ﻤ ﺒ ﻮ د ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ ن‬
‫ر ا ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﲢ ﻤ ﻞ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ا ز ﳊ ﺎظ ر و ا ن ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ د ر ﺗ ﺴ ﮑ ﯿ ﻦ آ ﻻ م ﺑ ﻰ ا ﺛ ﺮ ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﺑ ﻪ‬
‫ر ا ﺳ ﺘ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ د ﺳ ﺘ ﻮ ر ا ﻟ ﻌ ﻤ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ و اﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﺗ ﺮ ﺟ ﻤ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫‪90‬‬
 ‫‪۴‬‬
‫اﻧﻘﻼب زﻣﺴﺘﺎﻧﯽ‬

‫‪91‬‬
‫ﭼ ﻮ ا ﯾ ﺮ ا ن ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ﺗ ﻦ ﻣ ﻦ ﻣ ﺒ ﺎد‬

‫ﺑ ﺪ ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ م و ﺑ ﺮ ز ﻧ ﺪ ه ﯾ ﮏ ﺗ ﻦ ﻣ ﺒ ﺎد‬

‫ﻣ ﻨﺴ ﻮ ب ﺑﻪ ﻓ ﺮ د و ﺳ ﯽ‬

‫ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻣ ﯿ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر د ر ﲢ ﻠﯿ ﻞ ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ ﻓ ﮑ ﺮ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ -‬ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ا ﯾ ﺮ ا ن د ر د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﺧ ﯿ ﺮ ﻣ ﺘ ﻌ ﻠ ﻖ ﺑ ﻪ ﺑ ﺤ ﺚ‬
‫اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﮔ ﻔ ﺘ ﺎر ﺳ ﻮ م ﺗ ﮑ ﻮ ﯾ ﻦ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ا ﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ و ﻧ ﻀ ﺞ ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻓ ﮑ ﺮ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ آﻣ ﺮﯾ ﮑ ﺎ و ﻣ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ا ت‬
‫آ ن ر ا د ر اﯾ ﺮ ا ن ﺑ ﺮ ر ﺳ ﻰ ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺎ ر ا ﺑﻪ آﺳ ﺘ ﺎ ﻧﻪ ﺑ ﺤ ﺚ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ د ر ﭘ ﺎ ﯾ ﺎن ﻫ ﻤ ﻪ آن‬
‫ﺑ ﺤ ﺚ ﻫ ﺎ ﯾ ﮏ اد ﻋ ﺎ ﺑ ﺎﻗ ﻰ ﻣ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ و آ ن ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﺎ ر ا ﺧ ﺪ ﺷ ﻪ د ا ر ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و اﯾ ﻦ ﻋ ﻠ ﺖ و‬
‫اﻧﮕﯿﺰه اﺻﻠﻰ دﺷﻤﻨﻰ ﻣﺮدم و دوﻟﺖ ﺑﺎ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر اﺳﺖ‪ .‬ﻧﮑﺘﻪ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻪ در اﯾﻦ ﺑﺤﺚ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل و ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف ﻣ ﻮ ا ر د ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر د ﯾ ﮕ ﺮ ﯾ ﮏ ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎن ﺻ ﺮ ف ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ‬
‫ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻫ ﻢ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن و آ ز ا د ی ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎ ن و ا ﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠ ﺒ ﺎ ن ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﺑ ﻪ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ﻋ ﯿ ﺖ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل و ﺿ ﺮ و ر ت د ﻓ ﺎ ع ا ز آ ن ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ‪ ،‬ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺧ ﺎﻃ ﺮ ﻣ ﻰ آ و ر ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﻧ ﻮ ﺷ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻗ ﻠ ﻢ د ر ﻧ ﻘ ﺪ ا ر ز ش ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل و ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧﻪ د و ﺳ ﺖ و د ﺷ ﻤ ﻦ ر ا د ر اﻋ ﺘ ﺮ ا ض ﺑﻪ آ ن ﻫ ﻤ ﺪ اﺳ ﺘ ﺎن‬
‫ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺑﻪ ﻫ ﺮ ر و ى ‪ ،‬اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و د ر ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺼ ﻞ ا ز ر ﻫ ﮕ ﺬ ر ﺑ ﺮ ر ﺳ ﻰ ﻣ ﻔ ﺎ ﻫ ﯿ ﻢ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ‪،‬‬
‫ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ا ر ز ش و ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ا ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﯾ ﺎ ﲢ ﺖ ﻟ ﻮ ا ى آ ن ا ﳓ ﺎ م ﺷ ﺪ ه و ا د ﻋ ﺎ ﻫ ﺎﯾ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻪ‬
‫آن ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑﺮ رﺳ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﯿ ﻢ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺪ ﻋ ﺪ م ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﯽ و ﺻ ﻨ ﺎﻋ ﯽ ا ﺳ ﻠ ﻮ ب د و ﻟ ﺖ – ﻣ ﻠ ﺖ و ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ی و‬
‫ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﻣ ﺸ ﺎ ﻫ ﺪ ه ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﻫ ﺎ و ﺑ ﻦ ﺑ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﺪ ه ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ر آ و ر د ‪.‬‬
‫ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﺗﺌ ﻮ ر ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻣ ﯽ ﳕ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻧ ﻔ ﯽ آ ن ﻻ ز م ﻣ ﯽ آ ﯾ ﺪ ؛ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺪ ه ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﺑ ﻪ‬
‫ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﯽ و ا ﻗ ﻌ ﯽ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ﻣ ﯿ ﺎ ن ا ﻓ ﺮ ا د ﻣ ﺘ ﮑ ﯽ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻻ ز ﻣ ﻪ آ ن ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ش ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻗ ﻮ ﻣ ﯽ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﻢ ا ر ز‬
‫ﻧ ﻮ ﻋ ﯽ ﲡ ﺰ ﯾﻪ ﻃ ﻠﺒ ﯽ اﺳ ﺖ و د ر ﺗ ﻨ ﺎ ﻓ ﯽ ﺑ ﺎ د و ﻟ ﺖ – ﻣ ﻠ ﺖ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﯽ ﮔ ﯿ ﺮ د ؛ و ا ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺪ ه ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﺑ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﯽ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ی‬

‫‪92‬‬
‫ﻣ ﺸ ﺘﺮ ک ﻣ ﯿ ﺎن ا ﻓ ﺮ اد ﻣ ﺘ ﮑ ﯽ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻻ ز ﻣ ﻪ آن ﺑ ﺎز ﺑ ﻮ د ن اﻣ ﮑ ﺎن ﲢ ﻮ ل د ر آن ﺑﺮ اﺳ ﺎس ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎر ﻫ ﺎی‬
‫د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﻣ ﻠ ﯽ ر ا د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﺘ ﯽ ﻧ ﺎ ﭘ ﺎ ﯾ ﺪ ا ر و ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﺷ ﺪ ه و ا ﻣ ﯽ ﮔ ﺬ ا ر د ‪ .‬ﻧ ﯿ ﺰ ا ﮔ ﺮ ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ و‬
‫د و ﻟ ﺖ – ﻣ ﻠ ﺖ ر ا ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﺴ ﻨ ﺠ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ان ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ ﺗﻐ ﯿﯿﺮ ﺟ ﻬ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎر ﮐ ﺮ د ﻫ ﺎ د ر ا ﺛﺮ ﺗﻐ ﯿﯿﺮ‬
‫ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺑ ﯽ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ز ﻣ ﺎﻧ ﯽ ﻣ ﻠﯿ ﺖ ﻣ ﺤ ﻤ ﻠ ﯽ ﺑﺮ ا ی ﻣ ﻘ ﺎﺑ ﻠﻪ ﺑ ﺎ ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﻫ ﺎ ی ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﺧ ﯿ ﺰ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎ ل‬
‫ﺣ ﺎﺿ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺧ ﻄ ﺮ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻣ ﺤ ﻤ ﻞ ﭼ ﻨ ﺎن ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺎ ز ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯽ د ر آ ن ر ا ﺿ ﺮ و ر ی ﻣ ﯽ ﳕ ﺎ ﯾ ﺪ ‪.‬‬
‫آ ﻧ ﭽ ﻪ ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ی ﻏ ﯿ ﺮد ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ‪ ،‬ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﺎ ً ﲢ ﺖ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﻠ ﯽ و ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ‬
‫د ﺧ ﺎﻟﺖ ﺑﯿ ﮕ ﺎﻧﻪ ﻣ ﻄ ﺮ ح اﺳ ﺖ و ﺑ ﺴ ﯿ ﺎر ی ا ز ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ان ﻓ ﺎر غ ا ز ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺸ ﺎت ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﻏ ﺎﻓ ﻼ ﻧﻪ ﺑ ﺎ آن ﻫ ﻤ ﺮ اه‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﺎ ه ﭼ ﯿ ﺰ ی ﺟ ﺰ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻣ ﺴ ﺎﻋ ﺪ ﺑ ﺮ ا ی ا ﻋ ﻤ ﺎ ل ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺸ ﺮ و ع ﯾ ﮏ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺟ ﻮ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ‬
‫ﺑ ﺎ ﻧ ﮕ ﺎ ﻫ ﯽ ﲢ ﻠﯿ ﻠ ﯽ د ر ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ و ﻣ ﻔ ﺎد اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺗ ﺄﻣ ﻞ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﭼ ﻪ ؟ ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﻣ ﻦ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ﯾ ﺎ ا ز ﺧ ﺪ ﺷ ﻪ د ار ﺷ ﺪ ن اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ د م ﻧ ﮕ ﺮاﱎ و ﯾ ﺎ ﺑﺮ ا ى ﺑﻪ د ﺳ ﺖ آو ر د ن اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺗ ﻼ ش ﯾ ﺎ‬
‫ﻣ ﺒﺎر زه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ و ﯾ ﺎ ﮐ ﺴ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﺮ ا ﺑ ﮕﯿﺮ د د ﺷ ﻤ ﻦ ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ . . .‬د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎً ﭼ ﻪ ﻣ ﻨﻈ ﻮ ر ى د ا ر د ؟‬
‫آ ﻧ ﺎ ﻟﯿ ﺰ ا ﯾ ﻦ ﻃ ﯿ ﻒ ﻣ ﻔ ﻬ ﻮ ﻣ ﻰ ﺑﻪ ﻣ ﺎ ﮐ ﻤ ﮏ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﺗ ﺎ ﻣ ﻐ ﺎ ﻟ ﻄ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ د ر ﻻ ﺑ ﻪ ﻻ ى ا ﯾ ﻦ ﻗ ﻀ ﯿ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ‬
‫اﺳ ﺖ آﺷ ﮑ ﺎ ر ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪.‬‬

‫ا و ﻟﯿ ﻦ و ﺳ ﺎد ه ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ‪ ،‬اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﺑﻪ ﻧ ﻔ ﺲ اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ر ا د ر ا ﻧ ﻔ ﺮ اد ﺧ ﻮ د ﺷ ﺎن و‬
‫ﻓ ﺮ ا ﺗ ﺮ ا ز آ ن ‪ ،‬د ر ﺳ ﻄ ﻮ ح ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ا ﻧ ﻮ ا ع ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺖ ﻫ ﺎ د ر ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب ﯾ ﮏ ﺧ ﺎ ﻧ ﻮ ا د ه ‪ ،‬ﻓ ﺎ ﻣ ﯿ ﻞ ‪ ،‬ﺷ ﺮ ﮐ ﺖ ‪ ،‬ﺻ ﻨ ﻒ و‬
‫ﻏ ﯿ ﺮ ه ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑﻪ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﺑﻪ ﻧ ﻔ ﺲ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ﺑ ﺎو ر ى ‪ ،‬ﺗ ﺸ ﻮ ﯾ ﻖ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﺑ ﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ر ﺧ ﻮ د ﺷ ﺎ ن ر ا ﺑ ﻪ د و ش دﯾ ﮕ ﺮ ا ن ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ ا ز ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ز ﻧ ﺪ ى ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﺑ ﻪ ﭘ ﺪ ر‬
‫ﻣ ﺘ ﮑ ﻰ اﺳ ﺖ و ﯾ ﺎ ﺑ ﺮ ﻋ ﮑ ﺲ ﭘ ﺪ ر ى ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﺳ ﻌ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ اﻣ ﻮ ر ﻓ ﺮ ز ﻧ ﺪ ش ر ا ﲤ ﺸ ﯿ ﺖ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻮ ر د ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد‬
‫ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﻤ ﻮ م ا ﻓ ﺮ ا د ﻓ ﻬﯿ ﻢ ا ﯾ ﻦ ر ا ﺑﻪ ﺣ ﻖ اﻣ ﺮ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ﺑ ﻰ ﳕ ﻰ د ا ﻧ ﻨ ﺪ ؛ ﻫ ﻢ ا ز ﻃ ﺮ ف ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ و ا ﮔ ﺬ ا ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﻫ ﻢ‬
‫ا ز ﻃ ﺮ ف ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ﲤ ﺸ ﯿ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﺲ ر ا ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﻓ ﺮ ا د و ﺑ ﻪ‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺟ ﻤ ﺎ ﻋ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ا ز ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ا ﺗ ﮑ ﺎ ء ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ﺑ ﯽ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ر و ﺣ ﯿ ﻪ‬
‫اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎى اﻋ ﺘﻤ ﺎد ﺑﻪ ﻧ ﻔ ﺲ ﺗﺮ و ﯾ ﺞ و ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﮐ ﺴ ﯽ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ ﭘ ﺎ ر ه ا ى ا ز‬
‫ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺎ ﻟ ﻘ ﻮ ه ا ى ﮐ ﻪ د ا ر د ﻧ ﺎ آ ﮔ ﺎ ه ﯾ ﺎ ﻧ ﺎ ا ﻣ ﯿ ﺪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻪ اﺳ ﺖ ر و ح ا ﺗ ﮑ ﺎ ء ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د د ر ا و ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﭼ ﺮ ا‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﯾ ﻤ ﻦ ﻓ ﮑ ﺮ ‪ ،‬ا ر اد ه و ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ ﭘ ﯿ ﺶ ر ﻓ ﺖ و ﺻ ﻌ ﻮ د ﮐ ﺮ د ‪.‬‬

‫‪93‬‬
‫ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺑ ﻬ ﺮ ه ﻣ ﻨ ﺪ ی ا ز ﺣ ﺎﺻ ﻞ ﺗ ﻼ ش ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﯽ ﮐ ﻪ ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ ا ﻋ ﻢ ا ز ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ‬
‫ﺧ ﺎ ﻧ ﻮ اد ه ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﮐ ﺎ ر ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺷ ﻬ ﺮ ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر و ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﯾ ﮏ ﻗ ﺎ ر ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻄ ﺎﻟﺒﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى‬
‫آ ن ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز اﺳ ﺘﺜﻤ ﺎر ﻣ ﯽ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ د ‪ .‬د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ﻣ ﻮ ا ر د ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ و ا ژ ه اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺑﻪ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻰ ر و د و ﮐ ﺴ ﻰ‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ر ا ﻣ ﻰ ﺳ ﺘ ﺎ ﯾ ﺪ ‪ ،‬د ر ﻓ ﺮ ا ق آ ن ﻣ ﻮ ﯾ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ﮐ ﺴ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا و ر ا ﺳ ﻠ ﺐ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ د ﺷ ﻤ ﻦ ﺧ ﻮ د‬
‫ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ا و ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﺑ ﺎ ﺑ ﻬ ﺮ ه ﮐ ﺸ ﻰ ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﻨ ﻄ ﺒ ﻖ ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر د اد ﯾ ﺎ ﺑ ﺮ ر و ا ﯾ ﺖ ﻋ ﺮ ف ا ز ا ﻧ ﺼ ﺎ ف ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ﮐ ﺴ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ز ﯾ ﺮ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﯾ ﮏ ﺑ ﻨ ﮕ ﺎه ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی ﮐ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺒ ﻠ ﻎ ﻋ ﻤ ﺪ ه ا ی ا ز‬
‫ا ر ز ش ا ﻓ ﺰ و د ه او ﺑ ﻪ ﺣ ﺴ ﺎ ب ﮐ ﺎ ر ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ د ر ﭘ ﯽ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺑ ﺮ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﻨ ﮕ ﺎه ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی ﺟ ﺪ ا ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ا ی ﺗ ﺄ ﺳ ﯿ ﺲ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻌ ﯽ ر ا ﮐ ﻪ د ر ا ﺛ ﺮ و ا ﺳ ﻄ ﻪ ﮔ ﺮ ی ﮐ ﺎ ر ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ا ز د ﺳ ﺖ ﻣ ﯽ د ﻫ ﺪ ا ز‬
‫آ ن ﺧ ﻮ د ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﯽ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر د ا ر ا ی ﻣ ﻨ ﺎ ﺑ ﻊ د ر ﭘ ﯽ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى آ ن ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﳕ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺷ ﺮ ﮐ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﺑ ﺰ ر گ ﻣ ﻌ ﺎد ن آ ن ر ا ا ﺳ ﺘ ﺨ ﺮ ا ج ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ا ز ﺑ ﻮ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ﺟ ﯿ ﺮ ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻰﺧﻮاﻫﺪ ﺧﻮد ﺛﻤﺮه ﻣﻨﺎﺑﻌﯽ را ﮐﻪ در اﺧﺘﯿﺎر دارد ﺑﺒﺮد‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ ﺷﮑﺎﯾﺖ از واﺑﺴﺘﮕﯽ و ﻋﺪم‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ‪ ،‬ﺷ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ا ز ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻤ ﺎ ر ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ و ﺟ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ آ ن د ر ﻗ ﺒ ﺎ ل و ﺟ ﻪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی آ ن‬
‫ﮐ ﻢ ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺳ ﻮ ﻣ ﯿ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ د ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ اﺳ ﺖ ؛ ا ز ﯾ ﮏ ﻓ ﺮ د ﺗ ﺎ ﺑ ﺎ ﻻ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺳ ﻄ ﻮ ح اﺟ ﺘ ﻤ ﺎع ‪ ،‬ﮔ ﻮ ﯾ ﻪ‬
‫» اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ « ﺗ ﺮ ﺟ ﻤ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ » ﺑﻪ ﺟ ﺎى ﻣ ﻦ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻧ ﮕ ﯿﺮ ﯾ ﺪ « ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﭼ ﯿﺰ ى اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺧ ﺎ ﻧ ﻮ اد ه ﻫ ﺎ ر و ﺑ ﻪ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ؛ ﺟ ﻮ ا ن ﻫ ﺎ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﺎ اﺣ ﺴ ﺎس ﺑ ﻠ ﻮ غ‬
‫ﻋ ﻘﻼ ﻧ ﯽ و ﺟ ﺴ ﻤ ﺎﻧ ﯽ ‪ ،‬ﺧ ﻮد ﻣ ﻰ ﺧ ﻮاﻫ ﻨﺪ ﺑﺮاى ﺧ ﻮد ﺗﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﺑ ﮕ ﯿﺮ ﻧﺪ ؛ ﭼ ﯿﺰ ى ﮐ ﻪ د ر ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ﮐ ﻢ ﺗﺮ و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺖ‬
‫ﯾ ﺎ ﮐ ﻢ ﺗ ﺮ ﺟ ﻮ ا ب ﻣ ﺜ ﺒ ﺘ ﻰ ﺑﻪ آ ن د اد ه ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﺑ ﻠ ﻮ غ و ﲤ ﺎ ﯾ ﻞ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ ‪ ،‬د ر ﺳ ﻄ ﺢ‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده‪ ،‬ﺷﻬﺮ و ﮐﺸﻮر ﻫﻢ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ‪ .‬ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﻰ ﻣﺜﻞ آﻣﺮﯾﮑﺎ ﯾﺎ اﺳﺘﺮاﻟﯿﺎ زﻣﺎﻧﻰ ﻣﺴﺘﻌﻤﺮه اﻧﮕﻠﯿﺲ‬
‫ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬از ﻟﻨﺪ ن ﺑﺮ اى آﳓ ﺎ ﺣ ﺎﮐ ﻢ ﻓ ﺮ ﺳ ﺘ ﺎد ه ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ و ا ز و ﺳ ﺖ ﻣ ﯿ ﻨ ﯿ ﺴ ﺘ ﺮ ﺑ ﺮ ا ى ﺷ ﺌ ﻮ ن آن ﺳ ﺮ ز ﻣ ﯿ ﻦ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ‬
‫ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ؛ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﺧ ﻮ د ﻓ ﺮ ﻣ ﺎن ﺑ ﺎﺷ ﯿ ﻢ ‪،‬‬
‫ﮐ ﺴ ﻰ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻫ ﺎ ی ﭘ ﺮ د اﺧ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻪ ﻣ ﺎ د ﯾ ﮑ ﺘ ﻪ ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫‪94‬‬
‫آ ﺧ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠ ﺒ ﻰ ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﻪ اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﺎ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺑ ﺪ ﻫ ﯿ ﺪ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﻪ‬
‫ﻣ ﺎ آ ز اد ى ﺑ ﺪ ﻫ ﯿ ﺪ ﻣ ﻨ ﺘ ﻬ ﺎ ﻧ ﻪ » آ ز اد ى ا ز « ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ » آ ز اد ى د ر « ‪ .‬ﻓ ﺮ ق ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ﻣ ﻮ ر د ﻗ ﺒ ﻠ ﯽ د ر ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻔ ﺎ د‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ی ﺧ ﻮ د ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﻣ ﻌ ﺮ و ف آ ﯾ ﺰ ﯾ ﺎ ﺑ ﺮ ﻟﯿ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﻞ ﺑﻪ » آ ز اد ى ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ « ا ﺳ ﺖ و‬
‫ﻣ ﻔ ﺎ د ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ی اﻣ ﮑ ﺎﻧ ﺎ ت ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﻞ ﺑﻪ » آ ز اد ى ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ « اﺳ ﺖ ‪ .‬ﮔ ﻮ ﯾﻪ ﻣ ﻮ ر د ﻧ ﻈ ﺮ د ر‬
‫ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺟ ﻤ ﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺣ ﻮ ز ه اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ د ر آ ن ﻓ ﻌ ﺎ ل ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ر ا ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش د ﻫ ﯿ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع‬
‫ﺟ ﺪ ا ل ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ه ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ه اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﺎﺻ ﯿ ﻞ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ اﺳ ﺎﺳ ﺎً اد ﻋ ﺎ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﯾ ﮏ و ا ژ ه ز ا ﺋ ﺪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﭼ ﻬ ﺎ ر‬
‫ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ د ا ر د و ﻫ ﺮ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﻫ ﻢ ﺗ ﻌ ﺎ ﺑ ﯿ ﺮ ﺧ ﺎص د ﻗﯿﻖ ﺗ ﺮ و ﮔ ﻮ ﯾ ﺎ ﺗ ﺮ ى د ا ر د ‪ .‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺗﯿ ﺐ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان اﺻ ﻼ ً‬
‫اﺳﺘﻘﻼلﻃﻠﺐ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎى آن ﻃﺎﻟﺐ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ‪ ،‬ﻋﺪم اﺳﺘﺜﻤﺎر‪ ،‬ﻋﺪم ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮى دﯾﮕﺮان ﺑﻪ‬
‫ﺟ ﺎ ى ﻣ ﺎ و ﻣ ﺤ ﺪ و د ﻧ ﮑ ﺮ د ن آ ز ا د ى ﻋ ﻤ ﻞ ﺧ ﻮ د ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ ‪ .‬د ر ﲤ ﺎﻣ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى د ا ر ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻗ ﺪ ر د ر‬
‫ﻣ ﻮ ر د ﯾ ﮏ ﺷ ﺨ ﺺ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﺼ ﺪ ا ق د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻮ ر د ﯾ ﮏ ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ د ر ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺷ ﮑ ﻞ ﺧ ﻮ د ‪ ،‬و‬
‫ﻫ ﻤ ﭽ ﻨ ﯿ ﻦ د ر ﻣ ﻮ ر د ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎن آ ن ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ د و ﻟ ﺖ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ز ﻣ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ﮔ ﺮ‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﲢ ﺖ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ر ا ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﺑ ﺤ ﺚ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻓ ﻬ ﻤ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﻣ ﻌ ﺎ ﻧ ﻰ آ ن ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ :‬ﻣ ﺎ ر ا اﺳ ﺘﺜ ﻤ ﺎ ر ﻧ ﮑ ﻨ ﯿ ﺪ ) ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى د و م ( ﯾ ﺎ ﺑﻪ ﺟ ﺎى ﻣ ﺎ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻧ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﺪ ) ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﺳ ﻮ م ( ‪ .‬ﻗ ﻄ ﻌ ﺎ ً‬
‫ﺷ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ﻫ ﻨ ﺪ ى ﻫ ﺎ ا ز ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﯾ ﺎ ا ﳉ ﺰ ا ﯾ ﺮ ى ﻫ ﺎ ا ز ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ :‬اﻣ ﻮ ا ل ﻣ ﺎ ر ا ﻧ ﺒ ﺮ ﯾ ﺪ و ﺑ ﻪ‬
‫ﺟ ﺎ ى ﻣ ﺎ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻧ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﻮ ا ل ﻣ ﺎ ﻣ ﺎ ل ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎن اﺳ ﺖ و ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ ن ﻫ ﻢ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﯾ ﻢ ‪ .‬د ر ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ ﻫ ﺎ ى‬
‫اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ د ر ﯾ ﮑ ﻰ د و د ﻫ ﻪ ﺑﻌ ﺪ ا ز ﺟ ﻨ ﮓ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ د و م ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﺷ ﺼ ﺖ ﮐ ﺸ ﻮ ر د ر ﺟ ﻬ ﺎن ﺑﻪ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل‬
‫ر ﺳ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺎ آ ﯾ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻓ ﻌ ﻠ ﻰ ا ز ﻃ ﺮ ف د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻏ ﯿﺮ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗﯿ ﮏ ﻣ ﻄ ﺮ ح‬
‫ﻣﻰﺷﻮد ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻌﻨﻰ را ﻣﻰدﻫﺪ؟ ﯾﺎ ارزﺷﯽ ﻣﻨﻔﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﭘﻮﺳﺘﯿﻦ ﻣﻮارد ﭼﺎرﮔﺎﻧﻪ ﻣﺜﺒﺖ ﺧﺰﯾﺪه و از‬
‫اﻋ ﺘﺒ ﺎ ر آ ن ﺧ ﺮ ج ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؟‬

‫ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﺎ ﻧ ﻰ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺑ ﻪ ا ﺟ ﻤ ﺎ ع ﻣ ﻘ ﺒ ﻮ ل ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺤ ﺮ ا ﻓ ﯽ د ر آ ن ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د ﺑ ﯿ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ آ ن ر ا‬
‫ﺑ ﯽ ﻓ ﺎ ﯾ ﺪ ه ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﯽ ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک ﮐ ﻨ ﺪ ‪ :‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺧ ﻄ ﺎ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﻻ ز ﻣ ﻪ اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﺑﻪ ﻧ ﻔ ﺲ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﻫ ﺮ ﮐ ﺴ ﯽ ﻓ ﮑ ﺮ‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ﻫ ﺮ ﮐ ﺎ ر ى ر ا ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ا ﳓ ﺎ م د ﻫ ﺪ و ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ا ر ا د ه ﮐ ﻨ ﺪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻧ ﺎ ﺋ ﻞ ﺷ ﻮ د ‪ .‬د ر ﺗ ﺮ و ﯾ ﺞ اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﺲ‬

‫‪95‬‬
‫ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ر ا ﻣ ﺮ اﻋ ﺎت ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان اﻣ ﻮ ر ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﯾ ﮏ ﺳ ﻔ ﯿﻪ ر ا ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د او و ا ﮔ ﺬ ا ر ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ی‬
‫ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﮐ ﺴ ﯽ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ ﺑ ﻮ د ن ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ر ﻣ ﻰ آ و ر د ‪ .‬ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ر و ﺣ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ﻟ ﻰ و ﻏﯿ ﺮ ه ﺑ ﻀ ﺎ ﻋ ﺖ‬
‫ﻣُﺰﺟﺎت دارد ﳕﻰﺗﻮان ﻋﻠﻰاﻟﺪوام ﺗﻠﻘﯿﻦ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ دارد‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﮔﺎه ﻫﯿﭻ‬
‫ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﭼ ﺎ ر ه ﮐ ﺎ ر د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﳕ ﺎ ﯾ ﺎ ﻧ ﺪ ن ر ا ه د ر ﺳ ﺖ اﺳ ﺘ ﻤ ﺪ اد اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺧ ﻄ ﺮ ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻧ ﺎ ر ا ﺳ ﺖ د ا ر ا ﯾ ﯽ و ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﯾ ﯽ ا ﮔ ﺮ‬
‫از ﺧﻄﺮ ﻋﺪم اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻤﺘﺮ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬درﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﺧﺴﺎﺳﺖ و وﳋﺮﺟﻰ ﮐﻪ دو ﺳﻮى ﯾﮏ‬
‫ﻓ ﻀ ﯿ ﻠ ﺖ ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺛ ﺮ و ﲤ ﻨ ﺪ ى ﮐ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﻓ ﻘ ﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ ﻣ ﺤ ﺘ ﺎ ج آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ و ﺗ ﺸ ﻮﯾ ﻖ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ) ا ﻣ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﻬ ﻢ (‬
‫ﻓ ﻘ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﺛ ﺮ و ﲤ ﻨ ﺪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ ا ﺗ ﺐ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﺤ ﺘ ﺎ ج آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ و ﺗ ﻨ ﺒ ﯿ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ر د ا و ل د ر‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ﻋ ﺪ م ﺧ ﻮ د آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ﺛ ﺮ و ت ﺧ ﻮ د ر ا ﺿ ﺎ ﯾ ﻊ ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ر د و ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ز آ ن ا ﻟ ﺘ ﺬ ا ذ ﺣ ﺎﺻ ﻞ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ‬
‫ﻣ ﻮ ر د د و م ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ﺑ ﯽ ﺑ ﻬ ﺮ ﮔ ﯽ ا ز ﻟﺬ ت د ر ﻋ ﺪ اد ﻣ ﺠ ﺎ ﻧ ﯿ ﻦ ﻣ ﻀ ﺤ ﮑ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ ى ﺿ ﻤ ﻦ د اﺳ ﺘ ﺎﻧ ﻰ د ر ﻣ ﺜﻨ ﻮ ى ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺷ ﺮ ح ﻣ ﺮ د ی ﻣ ﻰ ﭘ ﺮ د ا ز د ﮐ ﻪ د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﮔ ﺮ ﺳ ﻨ ﮕ ﻰ و ﻓ ﻘ ﺮ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر‬
‫ﻫ ﺮ ر و ز ﺑ ﺎ د ﻧ ﺒ ﻪ ا ى ﺳ ﺒ ﯿ ﻞ ﺧ ﻮ د ر ا ﭼ ﺮ ب ﮐ ﺮ د ه و د ر ﻣ ﺤ ﺎ ﻓ ﻞ ﺻ ﺎﺣ ﺒ ﺎن ﻧﻌ ﻤ ﺖ ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ و د اد ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻰ د ا د‬
‫ﮐ ﻪ ﻟ ﻮ ت ﭼ ﺮ ﺑ ﻰ ﺧ ﻮ ر د ه ام ‪ .‬ر و ز ى ﻓ ﺮ ز ﻧ ﺪ ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ا و ﺑ ﻰ ﻣ ﺤ ﺎﺑ ﺎ و ا ر د ﺟ ﻠ ﺴ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﭘ ﺪ ر د ر آ ن ﺑ ﻪ ﻻ ف ز ﻧ ﻰ‬
‫ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮد ﻣﻰﺷﻮد‪» :‬ﮔﻔﺖ آن دﻧﺒﻪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺻﺒﺤﻰ ﺑﺪان ‪ /‬ﭼﺮب ﻣﻰﮐﺮدى ﻟﺒﺎن و ﺳَﺒْﻠﺘﺎن؛ ﮔﺮﺑﻪ آﻣﺪ‬
‫ﻧ ﺎ ﮔ ﻬ ﺎ ﻧ ﺶ د ر ر ﺑ ﻮ د ‪ /‬ﺑ ﺲ د و ﯾ ﺪ ﯾ ﻢ و ﻧ ﮑ ﺮ د آ ن ﺟ ﻬ ﺪ ﺳ ﻮ د ؛ ﺧ ﻨ ﺪ ه آ ﻣ ﺪ ﺣ ﺎﺿ ﺮ ا ن ر ا ا ز ﺷ ﮕ ﻔ ﺖ ‪ /‬ر ﺣ ﻢ ﻫ ﺎ ﺷ ﺎ ن ﺑ ﺎ ز‬
‫ﺟ ﻨ ﺒ ﯿ ﺪ ن ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ؛ د ﻋ ﻮ ﺗ ﺶ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﺳ ﺮ ش د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ /‬ﺗ ﺨ ﻢ ر ﺣ ﻤ ﺖ د ر ز ﻣﯿ ﻨ ﺶ ﮐ ﺎ ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ « ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً و ﯾ ﮋ ﮔ ﻰ‬
‫ا ﻓ ﺮ اد ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻣ ﻠ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻗ ﻮ م ‪ ،‬ﯾ ﮏ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى و ‪ . . .‬ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ آ ﻓ ﺖ د ﭼ ﺎ ر ﺷ ﻮ د‬
‫و ا ز ر ﻫ ﮕ ﺬ ر آ ن ﺧ ﺴ ﺎ ر ا ت ﻏ ﯿ ﺮ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺑ ﺮ آ و ر د ى ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ر آ و ر د؛ ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ ا ﻋ ﻀ ﺎ ی آ ن ‪ ،‬ز ﺑ ﺎ ن ا ﺟ ﺰ ا ی ﺑ ﺪ ن ﻣ ﺮ د ﻻ ﻓ ﯽ‬
‫ر ا ﺣ ﺴ ﺐ ﺣ ﺎ ل ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ﺑ ﻪﺷ ﻤ ﺎ ر آ و ر ﻧ ﺪ ‪ » :‬ا ﺷ ﮑ ﻤ ﺶ ﮔ ﻔ ﺘ ﯽ ﺟ ﻮ ا ب ﺑ ﯽ ﻃ ﻨ ﯿ ﻦ ‪ /‬ﮐ ﻪ ا ﺑ ﺎد ا ﻟ ﻠﻪ ﮐ ﯿ ﺪ ا ﻟ ﮑ ﺎذ ﺑ ﯿ ﻦ ؛ ﻻ ف‬
‫ﺗ ﻮ ﻣ ﺎ ر ا ﺑﺮ آ ﺗ ﺶ ﺑﺮ ﻧ ﻬ ﺎد ‪ /‬ﮐ ﺎن ﺳ ﺒﯿﻞ ﭼ ﺮ ب ﺗ ﻮ ﺑﺮ ﮐ ﻨ ﺪ ه ﺑ ﺎد « ‪ .‬ﭘ ﺲ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎى اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﺑﻪ ﻧ ﻔ ﺲ ‪،‬‬
‫ﻣ ﺸ ﺮ و ط ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻓ ﺮ ﯾ ﺒ ﻰ و د ﯾ ﮕ ﺮ ﻓ ﺮ ﯾ ﺒ ﻰ د ر آن ﻧﺒ ﺎﺷ ﺪ اﻣ ﺮ ﻣ ﺜﺒﺘ ﻰ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﺎﺻ ﯿ ﻞ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ اد ﻋ ﺎ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ﯾ ﮏ و ا ژ ه ز ا ﺋ ﺪ اﺳ ﺖ ؛ ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﭼ ﻬ ﺎ ر‬
‫ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ د ا ر د و ﻫ ﺮ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﻫ ﻢ ﺗ ﻌ ﺎ ﺑ ﯿ ﺮ ﺧ ﺎص د ﻗ ﯿ ﻖ ﺗ ﺮ و ﮔ ﻮ ﯾ ﺎ ﺗ ﺮ ى د ا ر د و ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺗﯿ ﺐ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ا ﺻ ﻼ ً‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠ ﺐ ﻧ ﺒ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى آ ن ﻃ ﺎ ﻟ ﺐ ا ﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﺲ ‪ ،‬ﻋ ﺪ م ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻤ ﺎ ر ‪ ،‬ﻋ ﺪ م ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ﺑ ﻪ‬

‫‪96‬‬
‫ﺟ ﺎ ى ﻣ ﺎ و ﻓ ﺮ ا ﺧ ﯽ ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺧ ﻮ د ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ ‪ .‬د ر ﲤ ﺎﻣ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى د ا ر ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻗ ﺪ ر د ر ﻣ ﻮ ر د ﯾ ﮏ‬
‫ﺷ ﺨ ﺺ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﺼ ﺪ ا ق د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻮ ر د ﯾ ﮏ ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ د ر ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺷ ﮑ ﻞ ﺧ ﻮ د و ﻫ ﻤ ﭽ ﻨﯿ ﻦ‬
‫د ر ﻣ ﻮ ر د ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎن آ ن ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ د و ﻟ ﺖ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫د ر ز ﻣ ﺎن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر ﮔ ﺮ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﲢ ﺖ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ر ا اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ‬
‫ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﺑ ﺤ ﺚ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻓ ﻬ ﻤ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﺎ ﻧ ﻰ آ ن اﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ﯾ ﺎ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى د و م ا ﺳ ﺖ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻣ ﺎ ر ا‬
‫اﺳ ﺘﺜﻤ ﺎر ﻧ ﮑ ﻨ ﯿ ﺪ و ﯾ ﺎ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎى ﺳ ﻮ م اﺳ ﺖ ﯾﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ﻣ ﺎ ﺗ ﺼ ﻤﯿ ﻢ ﻧ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ﻫ ﻨ ﺪ ى ﻫ ﺎ ا ز ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﯾ ﺎ‬
‫ا ﳉ ﺰ ا ﯾ ﺮ ى ﻫ ﺎ ا ز ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻣ ﻮ ر د ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ :‬اﻣ ﻮ ا ل ﻣ ﺎ ر ا ﻧ ﺒ ﺮ ﯾ ﺪ و ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ﻣ ﺎ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻧ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﻮ ا ل ﻣ ﺎ‬
‫ﻣ ﺎ ل ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎن و ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎن ﻫ ﻢ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﯾ ﻢ ‪ .‬ﺗ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺎ ى ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﻣ ﺸ ﮑ ﻠ ﻰ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ) ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻓ ﺎ ر غ ا ز‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ی ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﺎ ﻣ ﺴ ﺘ ﻌ ﻤ ﺮ ه ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻨ ﮏ ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ م ﺷ ﺪ ه ا ز اﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ﺑ ﻬ ﺮ ه ﻫ ﺎ ی ﻓ ﺮ او ا ﻧ ﯽ ﻫ ﻢ‬
‫ﺑ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ و د و ر ا ن ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ﻟ ﺸ ﺎ ن ﺟ ﺰ ﻧ ﺎ ﺑ ﻠ ﺪ ی و ﻓ ﺴ ﺎد ﻣ ﺎ ﻟ ﯽ ز ﻣ ﺎﻣ ﺪ ا ر ا ن ﻫ ﻤ ﻮ ﻃ ﻦ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﺣ ﺎﺻ ﻠ ﯽ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ( ‪.‬‬
‫اﻣ ﺎ‪ ،‬ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻓ ﻌ ﻠ ﻰ ا ز ﻃ ﺮ ف د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻏ ﯿﺮ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗﯿ ﮏ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪،‬‬
‫آﯾﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻌﻨﻰ را ﻣﻰدﻫﺪ؟ ﯾﺎ ﻣﻌﻨﺎﯾﻰ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ارزش ﻣﺜﺒﺘﻰ ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ارزﺷﯽ ﻣﻨﻔﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ در‬
‫ﭘ ﻮ ﺳ ﺘﯿ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﭼ ﺎ ر ﮔ ﺎ ﻧﻪ ﻣ ﺜﺒ ﺖ د ر ﺧ ﺰ ﯾ ﺪ ه و ا ز ﺣ ﺴ ﺎ ب ﺟ ﺎ ر ى آ ن ﺧ ﺮ ج ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؟‬

‫ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻣ ﻦ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ﻃ ﺒﻖ ﻫ ﻤ ﺎن ﻣ ﻌ ﺎ ﻧ ﻰ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﮔ ﺎ ﻧﻪ ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ اﺳ ﺖ و ﻟ ﻰ و ﻗ ﺘ ﻰ‬
‫ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﻣ ﺎ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﺮ ﺟ ﻊ ﺿ ﻤ ﯿ ﺮ » ﻣ ﺎ « ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ؟ ﻣ ﺮ ﺟ ﻊ اﯾ ﻦ ﺿ ﻤ ﯿ ﺮ‬
‫ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻦ ﻣ ﻔ ﺮ د ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻓ ﺎﻣ ﯿ ﻞ ‪ ،‬د ه ‪ ،‬ﺷ ﻬ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﻨﻄ ﻘ ﻪ ‪ ،‬د و ﻟ ﺖ ‪،‬‬
‫ﻧ ﮋ ا د و ﻏ ﯿ ﺮ ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬آ ﯾ ﺎ ﻣ ﺮ ﺟ ﻊ ﺿ ﻤﯿ ﺮ ﻣ ﺎ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ى ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﻰ ا ﺳ ﺖ ؟ د ر ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺎ ﺗ ﻰ ﻣ ﻌ ﺪ و د ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪،‬‬
‫ا ﻣ ﺎ ﺣ ﺪ و د ﺟ ﻤ ﻌﯿ ﺖ ﮐ ﻪ ﻓ ﺮ ا خ ﺷ ﺪ ﺑ ﻪ د ﺷ ﻮ ا ر ى ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ا ز ﻣ ﺎ ى ﺣ ﻘﯿ ﻘ ﻰ ﺳ ﺨ ﻦ ﮔ ﻔ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﻫ ﺎ ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﯾ ﺎ ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا ﺑ ﺮ ﮔ ﺰ ﯾ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت آ ن ﻓ ﺮ د ‪ ،‬ا ﻓ ﺮ اد ﯾ ﺎ‬
‫ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﻰ ﻣ ﺮ ﺟ ﻊ ﺿ ﻤ ﯿ ﺮ » ﻣ ﺎ« ﺑ ﺎﺷ ﺪ و ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠ ﺐ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬
‫ﻣ ﺸ ﺮ و ط ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻣ ﺮ ﺟ ﻊ ﺿ ﻤ ﯿ ﺮ » ﻣ ﺎ « ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ا ﯾ ﻦ و ﺳ ﺎ ﯾ ﻂ ﺑ ﻪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ا ﻓ ﺮ اد ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﻰ ﺑ ﺮ ﺳ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى‬
‫د ر ﺳ ﺖ ﮐ ﻠ ﻤ ﻪ ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ﮔ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ا ﯾ ﻦ ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ﮔ ﻰ ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ه ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ر ﺋ ﯿ ﺲ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ﻣ ﻨ ﺘ ﺨ ﺐ‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ » ﻣ ﺎ « ﻣ ﺮ ﺟ ﻊ ﺿ ﻤ ﯿ ﺮ ‪ ،‬ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ﻣ ﺮ د م اﺳ ﺖ ‪ .‬اﻣ ﺎ آ ﯾ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ﺟ ﺎ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻃ ﻮ ر اﺳ ﺖ ؟ ﻣ ﺜ ﻼ ً ﺑﻌ ﻀ ﻰ‬

‫‪97‬‬
‫د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ز ﻣ ﺎ ن ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ﻣ ﺎ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﯾ ﺎ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﺎ د ر ﺧ ﻄ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ﺣ ﻔ ﻆ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ د ﻫ ﺮ ﮐ ﺎ ر ى ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬د ر ﺟ ﻤ ﻼ ت آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﺮ ﺟ ﻊ ﺿ ﻤ ﯿ ﺮ » ﻣ ﺎ « ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ﻣ ﺮ د م اﺳ ﺖ ؟ ا ﮔ ﺮ‬
‫ﻧ ﺒ ﻮ د ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺷ ﮏ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ و ﺑﻪ ﭼ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ؟‬

‫ﯾ ﮏ ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ﺑ ﻨ ﺪ ى ا ﺳ ﺎﺳ ﻰ د ر ﻣ ﻮ ر د ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺤ ﺚ و ﺟ ﻮ د د ا ر د و آ ن ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ د ﻗ ﺖ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺻ ﺤ ﺒ ﺖ‬
‫ا ز اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﺑﻪ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺮ ﺟ ﻊ ﺿ ﻤ ﯿ ﺮ ﺟ ﺎ ﻧ ﺸ ﯿ ﻦ ﻓ ﺎﻋ ﻞ ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ا ﺳ ﺖ ؛ ا ﮔ ﺮ ﯾ ﮏ د و ﻟ ﺖ ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ‬
‫ﺳ ﺎز ﻣ ﺎن ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ د ﻗ ﺖ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ آ ﯾ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ﮔ ﻰ ر ا ا ز ﻃ ﺮ ف ﻣ ﺮ د م د ا ر د ﯾ ﺎ ﻧ ﺪ ا ر د ؟ ا ﮔ ﺮ ﻧ ﺪ ا ر د ﻣ ﻌ ﻨ ﺎى‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ آ ن ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ :‬ﻣ ﻦ ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ د م ﺟ ﺪ ا ﮔ ﺎ ﻧﻪ د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ﯾ ﮏ د ﺳ ﺘ ﮕ ﺎ ه ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ‬
‫ﻗ ﺪ ر ت ر ا ه ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ ا ز م ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺮ ﺟ ﻊ ﺿ ﻤ ﯿ ﺮ ‪ ،‬د ر » ﻣ ﺎ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ « د و ﻟ ﺖ ﯾ ﺎ ﻫ ﺮ د ﺳ ﺘ ﮕ ﺎه ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ ى‬
‫ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ د ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ز ﻃ ﺮ ف اﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ آﺣ ﺎد ﻣ ﺮ د م ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ﮔ ﻰ د ا ر د ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ؟ د ر ﺻ ﻮ ر ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ﺟ ﻮ ا ب ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪،‬‬
‫ﺷ ﺎ ﻧ ﺲ ز ﯾ ﺎ د ى و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﳕ ﺎﯾ ﻨ ﺪ ﮔ ﻰ و ﺟ ﻮ د‬
‫ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ » د ﯾ ﮕ ﺮ ى « ا ﻋ ﺘ ﻤ ﺎ د ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﺲ ﻣ ﺎ ر ا ﺧ ﺪ ﺷ ﻪ د ا ر ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫ا ز ﻣ ﺎ ﺑ ﻬ ﺮ ه ﮐ ﺸ ﻰ ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ﻣ ﺎ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻧ ﮕ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬آ ز ا د ى ﻣ ﺎ ر ا ﻣ ﺤ ﺪ و د ﻧﮑ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﻣ ﻦ ‪ -‬ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻻ ً ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺮ ا ﻫ ﻰ د ا ر و د ﺳ ﺘ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﯾ ﺎ ﻧ ﻈ ﺎ ﻣ ﻰ ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر م‪ -‬ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺷ ﺨ ﺼ ﻰ و‬
‫ﮔ ﺮ و ﻫ ﻰ ﺧ ﻮ د م ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﺟ ﺪ ا ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ و ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ د ر ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺴ ﻤ ﺖ ﯾ ﮏ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ر اه ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ ا ز م و د ر ا ﯾ ﻦ اﻋ ﻤ ﺎ ل ﻗ ﺪ ر ت‬
‫و ﺑ ﻬ ﺮ ه و ر ی ا ز ﻟﺬ ت ‪ ،‬ﺷ ﺮ ﯾ ﮏ ﲢ ﻤ ﻞ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﺎ ً ا ر ز ش ﻣ ﺜ ﺒ ﺘ ﻰ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻨ ﺪ ﺳ ﻌ ﻰ‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ا ﻏ ﻔ ﺎ ل ﻋ ﻮ ام ‪ -‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﮔ ﺎ ه ﺧ ﻮ ا ص ‪ -‬د ر ﭘ ﻮ ﺳ ﺘ ﯿ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﭼ ﻬ ﺎ ر ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ﻓ ﺮ و ﺑ ﺮ و د و ا ز ذ ﺧ ﯿ ﺮ ه ا ر ز ش ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ‬
‫آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ﯾ ﮏ ﻗ ﺪ ر ت ﻃ ﻠﺒ ﻰ و ﺣ ﺸ ﻰ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺳ ﺨ ﻨ ﯽ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ اﻋ ﺘ ﺮ ا ض ر و ﺑ ﺮ و ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺗ ﮑ ﻠ ﯿ ﻒ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻣ ﻠ ﯽ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻮ ﻃ ﻦ ‪ /‬ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ‪،‬‬

‫د و ﻟﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻠﺖ و ﻣ ﻔ ﺎﻫ ﯿﻤ ﯽ ﻧﻈ ﯿﺮ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﭼ ﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﺣ ﺎﮐ ﻤ ﯿﺖ ﻫ ﺎ ی ﺑ ﻪ‬
‫ر ﺳ ﻤ ﯿ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘﻪ ﺷ ﺪ ه ﻓ ﻌ ﻠ ﯽ ‪ ،‬ﻣ ﺒﻨ ﺎ ی ﻧ ﻈ ﻢ ﺟ ﻬ ﺎن ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ و ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺸ ﺎ ت ﻣ ﯿ ﻬ ﻦ د و ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﻢ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﻔ ﯿ ﺪ‬
‫ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ا ﻣ ﺎ ا ز آ ﳓ ﺎ ﮐ ﻪ ﻣ ﯿ ﻬ ﻦ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ و ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﺘ ﮑ ﯽ ﺑ ﻪ آ ن ‪ ،‬ﮔ ﺎ ه ﻣ ﺘ ﮑ ﺎ ی ﺑ ﻘ ﺎ ی ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ‬
‫ﻓ ﺎ ﻗ ﺪ ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﯿ ﺖ و ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ی ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ا ﺳ ﺖ ر ﯾ ﺸ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه د و ﻟ ﺖ – ﻣ ﻠ ﺖ ﻣ ﻮ ر د ﺗ ﺄﻣ ﻞ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﯿ ﺮ د ‪.‬‬

‫‪98‬‬
‫ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﯿ ﺎ ن ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﺗ ﻌ ﺪ ا د ی ا ﻧ ﮕ ﺸ ﺖ ﺷ ﻤ ﺎ ر ا ز د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﻠﻞ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﯽ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﻣ ﺼ ﺮ و ﭼ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﺣ ﻖ‬
‫د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى ﮐ ﻬ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﻧ ﺎم » ا ﯾ ﺮ ا ن « ر ا ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر‬
‫ا ز ز ﻣ ﺎن ﮐ ﻮ ر و ش ﮐ ﺒ ﯿ ﺮ ﺗ ﺎ ﮐ ﻨ ﻮ ن د ر ﻃ ﻮ ل ﻫ ﺰ ا ر ه ﻫ ﺎ ﺷ ﻨ ﯿ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ی د ر ک ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﻘ ﺮ ه ‪ ،‬ﻋ ﺠ ﺎ ﻟ ﺘ ﺎ و ﺿ ﻊ ﺧ ﺎ ص‬
‫ا ﯾ ﺮ ا ن ر ا ﮐ ﻪ د و ﺳ ﺘ ﯽ آ ن ﻫ ﻢ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻗ ﺪ ﯾ ﻢ اﺳ ﺖ و ﻫ ﻢ د ر ﺗ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺑ ﺎ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ و ا ر د ا ﺗ ﯽ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﯽ ‪ ،‬ا ر ز ﺷ ﯽ د و ﭼ ﻨ ﺪ ا ن‬
‫ﯾ ﺎ ﻓ ﺘﻪ ﻣ ﻮ ﻗ ﺘ ﺎً د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﻧ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺳ ﺨ ﻦ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻎ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﯾ ﺎ ا ﲢ ﺎ د ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻬ ﻢ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﻣ ﻠ ﺖ ﺳ ﺎ ز ى ﯾ ﮏ ﭘ ﺮ و ﺳ ﻪ و‬
‫ﺣ ﺘ ﻰ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ى ﯾ ﮏ ﭘ ﺮ و ژ ه ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬و آ ﻧ ﭽ ﻪ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺷ ﮑ ﻞ ا ز اﺷ ﮑ ﺎ ل ﳑ ﮑ ﻦ‬
‫ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺑ ﻨ ﺪ ى ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺳ ﺎﮐ ﻨ ﺎن ﺟ ﻬ ﺎن ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﺤ ﺘﺮ م‬
‫و ﻣ ﻔ ﯿ ﺪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ا ﻣ ﺎ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ‪ ،‬ذ ا ﺗ ﻰ و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ﻣ ﻘ ﺪ س ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﮕ ﺮ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﯽ ﮐ ﻪ د و ﺳ ﺘ ﯽ و ﻃ ﻦ ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ‬
‫ﺟ ﺎ ﺑ ﺮ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﻏ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﻨ ﺼ ﻮ ر ت ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﺖ آ ن ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ﻧ ﺎﻣ ﺸ ﺮ و ع ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺑ ﺮ آ ن ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ﺗ ﻰ‬
‫ﮐ ﻢ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ و ﺑ ﺎ ﻣ ﯿ ﻞ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﺎ ا ﮔ ﺮ ﺟ ﻨ ﮕ ﻰ ﻫ ﻢ د ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ ﺑﻪ ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ﻣ ﺰ د و ر ‪ -‬ﮐ ﻪ ﮐ ﻢ و ﮔ ﺮ ا ن و‬
‫ﮐ ﻢ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه اﺳ ﺖ ‪ -‬ﺑ ﺴ ﻨ ﺪ ه ﻧ ﺸ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ﺳ ﺮ ﺑﻪ ﺳ ﺮ ﺗ ﻦ ﺑﻪ ﮐ ﺸ ﱳ د ﻫ ﻨ ﺪ و ﻟ ﻰ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺗ ﺨ ﺖ و ﺗ ﺎج‬
‫ﮐ ﯿ ﮑ ﺎو و س ر ا ﺑﻪ ا ﻓ ﺮ اﺳ ﯿ ﺎ ب ﻧ ﺪ ﻫ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ا ز ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺤ ﺚ ‪ ،‬د ﻗ ﺖ د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻔ ﻬ ﻮ م اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮐ ﻠ ﻰ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ و‬
‫ﺗ ﮑ ﯿ ﻪ آ ن ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﺑ ﺮ ﺣ ﻮ ا د ث و ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎ ً ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ر ا ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ ﻫ ﻤﯿ ﻦ و ر ﻃ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺸ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ‬
‫ﯾ ﮏ ﺑ ﻨ ﯿ ﺎ د ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﻰ و ﯾ ﮏ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﻗ ﺪ ﺳ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻫ ﻢ ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ آ ن ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻢ ﮐ ﻪ‬
‫ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺒ ﺎ ح ﺑ ﻮ د ن ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ و ﺗ ﺪ ا ﺧ ﻞ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺟ ﻠ ﻮ ﮔ ﯿ ﺮ ی ا ز اﻣ ﺤ ﺎء ﺣ ﻘ ﻮ ق‬
‫ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﺑ ﻨ ﯿ ﺎد ﮔ ﺮ ا و ﲤ ﺪ ن ﺳ ﺘ ﯿ ﺰ ﲢ ﺖ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن د ﻓ ﺎ ع ا ز ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﮐ ﺸ ﻮ ر ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ا د ﻋ ﺎ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ و ﻃ ﻦ ﯾ ﮏ اﻣ ﺮ ﺗ ﻮ ﺑﺮ ﺗ ﻮ و ﻟﺬ ا ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ .‬و ﻃ ﻦ ا ز ﻧ ﻘ ﻄ ﻪ ا ى ﺑﻪ ﻧ ﺎم‬
‫ز اد ﮔ ﺎه آﻏ ﺎز ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﺤ ﺎ ط د ر ﯾ ﮏ ﻣ ﺤ ﻠﻪ اﺳ ﺖ ؛ ﻣ ﺤ ﻠﻪ ا ى ﮐ ﻪ د ر و ن ﯾ ﮏ ﺷ ﻬ ﺮ ا ﺳ ﺖ و آ ن ﺷ ﻬ ﺮ د ر ﯾ ﮏ‬
‫ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ﯾ ﺎ اﺳ ﺘ ﺎن ؛ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ى ا ز ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ‪ ،‬ﮐ ﺸ ﻮ ر )د و ﻟﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ( و ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ى ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﻣ ﻨﻄ ﻘ ﻪ‬
‫ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻠ ﻰ ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ ﻗ ﺎ ر ه ر ا ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬و ﻃ ﻦ ﯾ ﮏ ﻧ ﻔ ﺮ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﻫ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﺎن ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﻦ‬
‫د و ا ﯾ ﺮ ﻣ ﺘ ﺪ اﺧ ﻞ ﺑﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر اﺻ ﺎﻟﺖ د اد ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؟ ﻫ ﯿ ﭻ د ﻟ ﯿ ﻠ ﻰ ﺟ ﺰ ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ -‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ د ر د ر ﺟ ﻪ‬
‫ا و ل ‪ -‬و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﭘ ﺲ و ﻃ ﻦ ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻣ ﻦ د ر ﻣ ﺤ ﻠﻪ ز ا د ﮔ ﺎ ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻢ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﻣ ﺤ ﻠ ﻪ ا ى‬

‫‪99‬‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ام و ﻫ ﻤ ﺮ ا ه آ ن د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺷ ﻬ ﺮ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﮐ ﻪ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ م ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻫ ﻢ ﻣ ﺤ ﻠﻪ ا ى ﻫ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ‪،‬‬
‫ﯾ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ م ‪ ،‬د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﮐ ﺸ ﻮ ر ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﻧ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﺑ ﺎ ﻣ ﺤ ﻠ ﻪ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ و ا ﻗ ﻮ ام د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ‬
‫ز ﺑ ﺎ ﻧ ﺸ ﺎ ن ر ا ﳕ ﻰ ﻓ ﻬ ﻤ ﻢ ‪ ،‬ا ز ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﮕ ﻰ د ر ﻣ ﻰ آ ﯾ ﻢ و ﯾ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮم ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻢ ﻓ ﺮ ا ﺗ ﺮ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ر ﻓ ﺖ ‪ ،‬اﲢ ﺎد ﯾ ﻪ‬
‫ا ر و ﭘ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ا ر و ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﺎ ن ﺑ ﺮ ا ى و ر و د ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﮐ ﺸ ﻮ ر ا ر و ﭘ ﺎﯾ ﻰ ﻓ ﻘ ﻂ ﯾ ﮏ ﮐ ﺎ ر ت ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ و ﻟ ﻰ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ‬
‫ﯾ ﺎ آ ﺳ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﭘ ﺎﺳ ﭙ ﻮ ر ت و ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻻ ً و ﯾ ﺰ ا د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ؛ ﺻ ﺪ ا و ﺳ ﯿ ﻤ ﺎ ﭘ ﺲ ا ز ﺣ ﺬ ف ﺗ ﯿ ﻢ ﻣ ﻠ ﯽ ا ز ﺟ ﺎم ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﯽ ‪،‬‬
‫آ ر ز و ﻣ ﻨ ﺪ ﺻ ﻌ ﻮ د ﺗ ﯿ ﻢ ﻫ ﺎ ی آ ﺳ ﯿ ﺎ ﯾ ﯽ ژ ا ﭘ ﻦ و ﮐ ﺮ ه اﺳ ﺖ و ا ز ﺑ ﺮ د ﻣ ﺸ ﮑ ﻮ ک ﮐ ﺮ ه ا ز ﺗ ﯿ ﻤ ﯽ ﻣ ﺜ ﻞ ا ﯾ ﺘ ﺎﻟﯿ ﺎ ﺧ ﺸ ﻨ ﻮ د ی‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭘ ﺲ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ ﺑ ﺎ ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ﺧ ﻮ د ی ﺑ ﺎﺷ ﻢ ﯾ ﺎ ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ا ﻣ ﺮ ى ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﺲ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل‬
‫و ﻃ ﻦ ﻫ ﻢ ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎ ن د ﻟ ﯿ ﻞ ﮐ ﻪ د ر اﺻ ﻔ ﻬ ﺎ ن ﺑ ﺮ ا ى ﳓ ﻒ آ ﺑ ﺎ د ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و د ر‬
‫ﺗ ﻬ ﺮ ا ن ﺑ ﺮ ا ى اﺻ ﻔ ﻬ ﺎن ‪ ،‬د ر ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎن ﻣ ﻠﻞ ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ر اﺟ ﻊ ﺑﻪ ﺗ ﻬ ﺮ ان ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ی د ر‬
‫اﺻ ﻔ ﻬ ﺎن ﺑ ﺎ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا ﻫ ﺎﻟ ﻰ ﳓ ﻒ آ ﺑ ﺎد و ‪ . . .‬ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﺎ ﺗ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻤ ﮕ ﯿ ﺮ ی د ر ﻣ ﺮ ا ﮐ ﺰ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﯽ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﺎ ﺗ ﻰ ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﺗ ﮑ ﺎ ﺑﻪ‬
‫ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻣ ﻠ ﯽ ﭘ ﺎﺳ ﺦ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﺻ ﯿﻪ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻢ ﯾ ﮏ د و ر ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﲢ ﻘ ﻖ د و ﻟ ﺖ ﻣ ﺪ ر ن و ﻣ ﻠ ﻞ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ر ا ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﻌ ﻪ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪.‬‬
‫ﺣ ﺘ ﯽ د ر ﺻ ﻮ ر ت ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﱳ ا ر ز ش ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺮ د ی ﺟ ﻐ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ی ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺟ ﻬ ﺎ ن ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺄ ﻣ ﻞ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ر ا ﺑ ﻪ‬
‫ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً ﻧ ﻮ ع ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﻨ ﺘ ﺨ ﺐ ‪ ،‬ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ و ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺳ ﺘ ﯿ ﺰ آ ن ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫ﯾ ﮏ ﺳ ﺮ ه ﺑ ﺮ ﺑ ﺎد د ﻫ ﺪ ‪.‬‬

‫ﮔ ﺎه ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺸ ﺎ ت و ﻃ ﻦ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎ ﻧﻪ ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﻓ ﺮ ا د ى ﮐ ﻪ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ‪،‬‬
‫ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ‪ ،‬ﲤ ﺪ ﻧ ﻰ و ﻗ ﻮ ﻣ ﻰ ﺑﺮﺧ ﻮ ر د ا ر ﻧﺪ ﺑﻪ ﺧ ﻮ د ﺑﺒ ﺎﻟﻨﺪ و ﻋ ﻮ اﻣ ﻠ ﻰ ﭼ ﻮ ن ز ﺑ ﺎن ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ و ‪ . . .‬ر ا ﻋ ﺎﻣ ﻞ ﲤ ﺎ ﯾﺰ و‬
‫ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺗ ﻔ ﺎ ﺧ ﺮ ﺧ ﻮ د ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﻣ ﻠ ﻞ و ﻧ ﮋ ا د ﻫ ﺎی د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﺸ ﻤ ﺎ ر ﻧ ﺪ و د ر ﻣ ﻘ ﺎ م ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺑ ﺎ آ ﻧ ﺎ ن ‪ ،‬ﻇ ﺮ ﻓ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ و‬
‫ﺗ ﻌ ﺎ ﻟ ﻰ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺮ و ز د ﻫ ﻨ ﺪ و د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻬ ﺪﯾ ﺪ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎ ن ﺳ ﺮ ز ﻣ ﯿ ﻦ آ ﺑ ﺎ و اﺟ ﺪ اد ى ﮐ ﻪ ﻣ ﻬ ﺪ ﲤ ﺪ ن آ ﻧ ﺎ ن ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫آﻣ ﺎد ه ﻣ ﻘ ﺎﺑ ﻠﻪ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﮑ ﻞ ا ﻓ ﺮ اﻃ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺶ ﲢ ﺖ ﻋ ﻨ ﺎ و ﯾ ﻦ ﭘ ﺎن ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ﭘ ﺎ ن ﻋ ﺮ ﺑ ﯿ ﺴ ﻢ و ‪ . . .‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﯿ ﺶ‬
‫ا ز ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ر ا ﺟ ﺴ ﺖ و ﺟ ﻮ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د و د ر و ا ﻗ ﻊ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺗ ﻨ ﺎ ز ع ﺑ ﻘ ﺎ و ﺑ ﻘ ﺎ ى اﺻ ﻠ ﺢ ر ا ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ر ا ﻫ ﺒ ﺮ د ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﻰ ﻧ ﻬ ﺎ د ‪.‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﺜ ﻼ ً ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﯿ ﺎن ا ز ﻣ ﺤ ﻤ ﻮ د ا ﻓ ﻐ ﺎن و ﻓ ﺘ ﺤ ﻌ ﻠ ﻰ ﻗ ﺎﺟ ﺎر ﻧ ﻔ ﺮ ت د اﺷ ﺘﻨ ﺪ ﭼ ﻮ ن ﯾ ﮑ ﻰ » ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى «‬
‫ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﺮ ا ن ر ا اﺷ ﻐ ﺎ ل ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د و د ﯾ ﮕ ﺮ ى » ﯾ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ا ی « ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز اﯾ ﺮ ا ن ر ا ﺑﻪ اﺷ ﻐ ﺎ ل ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﮕ ﺎن‬
‫و ا ﻧ ﻬ ﺎد ه ﺑ ﻮ د ‪.‬‬

‫‪100‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ ﻣ ﺤ ﯿ ﻄ ﻰ ﮐ ﻪ د ر آ ن زﯾ ﺴ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﺑ ﺴ ﺘ ﺮ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ‪ -‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﮐ ﻪ د ر آ ن‬
‫ﺑ ﺎ ﻟ ﯿ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﺗ ﻌ ﻠ ﻖ د ا ر ﻧ ﺪ و ا ز آ ن ﻫ ﻮﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ و د ر ﻗ ﺒ ﺎ ل ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ آ ن و ا ﮐ ﻨ ﺶ ﻧ ﺸ ﺎ ن ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ﻫ ﻢ‬
‫ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻓ ﻬ ﻢ ا ﺳ ﺖ و ﻫ ﻢ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻗ ﺒ ﻮ ل ؛ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺰ ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﻫ ﻮ ﯾ ﺘ ﻰ ا ز اﯾ ﻦ د ﺳ ﺖ ﺑ ﻬ ﺎ ﻧﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺑ ﺮ ا ى ﭘ ﺸ ﺖ ﺳ ﺮ‬
‫ﮔﺬاﺷﱳ ﻣﻮاﻧﻊ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﺮﻗﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﺳﺖ ﮐﻢ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻰ ﮐﻪ اﻗﺘﺼﺎد و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﻤﺪه ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺧﻮد را ﺑﺮ‬
‫ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ﻣ ﻠ ﻰ ) و ﻧ ﻪ ﺑﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ ( ا ﺳ ﺘ ﻮ ا ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ د ﻓ ﺎ ع اﺳ ﺖ ‪ .‬اﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﻦ و ﻃ ﻦ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ‬
‫ﺑ ﺮ ﺳ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻗ ﻮ ام و ﻣ ﻠ ﻞ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺗ ﺨ ﺎﺻ ﻢ ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﲤ ﺎ ﯾ ﺰ ذ ا ﺗ ﻰ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺧ ﻮ د ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﮐ ﺎ ﺳ ﱳ ﻧ ﺎ ﻣ ﺸ ﺮ و ع ا ز ﺳ ﻬ ﻢ‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ان و ا ﻓ ﺰ و د ن ﺑﺮ ﺳ ﻬ ﻢ ﺧ ﻮ د ر ا ا ﻓ ﺘ ﺨ ﺎر ﺑ ﺸ ﻤ ﺎر ﻧ ﺪ و ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ و ﺣ ﺘ ﻰ ﻗ ﻮ ﻣ ﻰ ر ا ﺟ ﺪ ى ﺑ ﮕﯿ ﺮ ﻧ ﺪ و‬
‫ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ا د ر ﻣ ﺮ ﺣ ﻠﻪ او ل و ﻓ ﺎ ر غ ا ز ﺑ ﻨ ﯽ آ د م اﻋ ﻀ ﺎ ی ﯾ ﮑ ﺪ ﯾ ﮕ ﺮ ﻧ ﺪ ﺑ ﺮ ﻗ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ و ﻣ ﻠ ﯿ ﺖ ﺑ ﮕ ﺬ ر ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﺎ ﮐ ﻪ‬
‫ﻧ ﺸ ﺎ ن ا ز ر ﺷ ﺪ ﻧ ﯿ ﺎ ﻓ ﺘ ﮕ ﻰ د اﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﻋ ﺪ م ﻣ ﻮ از ﻧﻪ ﻗ ﻮ ا ﭘﺘ ﺎﻧ ﺴ ﯿ ﻠ ﯽ اﺳ ﺖ د ا ر ا ى ﻧ ﯿ ﺮ و ﮐ ﻪ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﻰ ا ﯾ ﺴ ﺘ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑﻪ ﺣ ﺎﻟﺖ‬
‫ﺗ ﻌ ﺎد ل ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻗ ﺎﺟ ﺎ ر ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ ﮐ ﻪ د ا غ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠ ﺒ ﻰ ر ا ﺑ ﺮ ر و ح ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﯿ ﺎ ن‬
‫ﺣ ﮏ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪ .‬ﻗ ﺪ ر ت ﻧ ﺪ ا ﺷ ﱳ ﺑ ﻪ د و ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﺳ ﺖ ‪ :‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ و ا ﻗ ﻌ ﺎ ً ا ز ﺣ ﯿ ﺚ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز‬
‫ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺎد ى ﮐ ﻤ ﺒ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﻫ ﺎ ن و ﭘ ﺎد ﺷ ﺎ ﻫ ﺎ ن ﻻ ﯾ ﻖ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ا و ل‬
‫ﭼ ﻨ ﺪ ا ن ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﭼ ﺎ ر ه ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ و ﻗ ﺘ ﻰ ﻣ ﺎﻟﯿﻪ ‪ ،‬ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ‪ ،‬آﻣ ﻮ ز ش ‪ ،‬ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ‪ ،‬ا ر ﺗ ﺶ و ‪ ، . . .‬ﺿ ﻌ ﯿ ﻒ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت‬
‫ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ د ر ﺑﺮ ا ﺑﺮ د ﺧ ﺎﻟﺖ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ی ر ﻗ ﯿ ﺐ ﺿ ﻌ ﯿ ﻒ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ .‬آن ﭼ ﯿﺰ ى ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ر ا ﺑﻪ ﻧ ﮕ ﺮ اﻧ ﻰ و‬
‫ﲢ ﺴ ﯿ ﻦ و ﺗ ﻨﺒ ﯿ ﻪ ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ و ا ﻣ ﻰ د ا ر د ﻣ ﻮ ر د د و م ﯾﻌ ﻨ ﯽ ﻧ ﺎﺗ ﻮ ا ﻧ ﯽ د ر اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه د ر ﺳ ﺖ ا ز اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ر ﻫ ﺒ ﺮ ا ن ﻧ ﺎﻣ ﺸ ﺮ و ع و ﻧ ﺎ ﻻ ﯾ ﻖ ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ ا ﺻ ﻠ ﻰ ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه ﺿ ﻌ ﯿ ﻒ ا ز ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ و ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺑ ﺎ ﻋ ﺚ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ا ز ﺧ ﺪ ﺷ ﻪ د ا ر ﮐ ﺮ د ن اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﺮ د م ) ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﺎ ﻧ ﻰ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﮔ ﺎ ﻧﻪ ( ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ و ﺳ ﻬ ﻢ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑﻪ ر و س و ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺲ‬
‫ﺑ ﺪ ﻫ ﻨ ﺪ ﺗ ﺎ اﻣ ﮑ ﺎ ن ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه ﺧ ﻮ د ﺷ ﺎ ن ﻫ ﻢ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻓ ﺘ ﺤ ﻌ ﻠ ﻰ ﺷ ﺎ ه ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﺗ ﮑ ﯿ ﻪ ﯾ ﺎ اﻋ ﺘ ﻨ ﺎ ی ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﯽ‬
‫ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﺲ ﻣ ﺠ ﺒ ﻮ ر ﺑ ﻮ د آ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ر ا ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ﺑ ﺎ ﺑ ﻘ ﯿ ﻪ ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺳ ﻬ ﻢ ﻗ ﺪ ر ﲤ ﻨ ﺪ ﺗ ﺮ ا ز ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺪ ﻫ ﺪ ‪.‬‬
‫و ﻗ ﺘ ﻰ ﯾ ﮏ ﻧ ﻔ ﺮ د ز د ى ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﺪ ‪ ،‬اﮔ ﺮ د ر ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺎ ل د ز د د و ﻣ ﻰ ﺳ ﺮ رﺳ ﺪ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾﺪ ﺳ ﻬ ﻢ ﻣ ﻦ ر ا ﻫ ﻢ ﺑﺪ ه ﭼ ﻮ ن ﻣ ﺎل‬
‫ﻏ ﯿ ﺮ ر ا ﺑ ﺎ ﻏ ﯿ ﺮ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺧ ﻮ ر د ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﭘ ﺎد ﺷ ﺎ ه ﻗ ﺪ ر ت و ﺛ ﺮ و ت ﺧ ﻮ د ر ا ﻧ ﺎ ﻇ ﺮ ﺑ ﻪ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ﳑ ﻠ ﮑ ﺖ و ر ﻓ ﺎ ه ﻣ ﺮ د م ﳕ ﯽ ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ‬
‫و د ر ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ﻓ ﻘ ﻂ ﺑﻪ ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب ﭘ ﺸ ﺖ ﮔ ﺮ م ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﺎ ﮐ ﻪ د ر ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎن ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ز ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﺰ ر ﮔ ﯽ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ‬
‫ﻣ ﺠ ﺒ ﻮ ر اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺑ ﻘﯿ ﻪ ﺑ ﺎ ج ﺑ ﺪ ﻫ ﺪ ﺗ ﺎ ﺑ ﺎ ﻗ ﻰ ﲟ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ اﺻ ﻼ ً ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﺴ ﺌ ﻠ ﻪ ﮔ ﻢ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪،‬‬

‫‪101‬‬
‫اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﻣ ﻰ ر ﻓ ﺖ ‪ ،‬اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا ﯾ ﺮ ا ن ﺑﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ ر و س و ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺲ ؟ ﯾ ﺎ‬
‫اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻗ ﺎﺟ ﺎر د ر ﯾ ﮑ ﺠ ﺎ ﺑ ﻠﻌ ﯿ ﺪ ن ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿﺰ ؟‬

‫د ر ز ﻣ ﺎ ن ﻧ ﺎ ﺻ ﺮ ا ﻟ ﺪ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎ ه ‪ ،‬ﺑ ﻪ ر و ا ﯾ ﺖ ﻧ ﺎﻇ ﻢ ا ﻻ ﺳ ﻼ م ‪ ،‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﺻ ﻨ ﻌ ﺘ ﮕ ﺮ ا ن ﺗ ﻬ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﯾ ﮏ ﻋ ﺮ ا د ه ﺗ ﻮ پ‬
‫ﻣ ﻰ ﺳ ﺎ ز د و ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﺻ ﺪ ر ا ﻋ ﻈ ﻢ و ﺑ ﻪ ﺷ ﺎ ه ﭘ ﯿ ﻐ ﺎم ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ ﺣ ﺎ ﺿ ﺮ م ﺑ ﺎ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﻏ ﯿ ﺮ د و ﻟ ﺘ ﻰ ا ﯾ ﻦ ر ا ﺑ ﻪ ﺧ ﻂ‬
‫ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﺑ ﺮ ﺳ ﺎﱎ و ﺻ ﺪ ﻋ ﺮ ا د ه ا ز ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻮ پ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺷ ﺮ ﻃ ﻰ ﮐ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ آ ﻣ ﺎد ه ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﺪ ﺑ ﺠ ﻨ ﮕ ﯿ ﺪ و ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫ﭘ ﺲ ا ز ﻗ ﺮ ا ر د ا د ﻫ ﺎ ى ﮔ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن و ﺗ ﺮ ﮐ ﻤ ﻨ ﭽ ﺎ ى ا ز د ﺳ ﺖ د اد ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ز ﭘ ﺲ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﻧ ﺎﺻ ﺮ ا ﻟ ﺪ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎ ه ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر‬
‫ا ﻟ ﮕ ﻮ و ا ر و ﺣ ﺎﺋ ﺰ ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ اﺳ ﺖ ؛ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﻣ ﺎ ﺟ ﺰ ﺑ ﺎ ر ﻋ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ﺟ ﻨ ﮓ ﻧ ﺪ ا ر ﯾ ﻢ و ﺑ ﺮ ا ى آ ن ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺪ ا ز ه‬
‫ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﺳ ﻼ ح د ا ر ﯾ ﻢ ‪ « .‬ﮔ ﺎه ﻣ ﺮ د م و ﮔ ﺎه ﺣ ﺘ ﻰ ﺧ ﻮ ا ص ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ آﻣ ﻮ ز ه ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺎد ر ﺳ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ آ و ر د ﯾ ﻢ ‪،‬‬
‫ﺧ ﻄ ﻰ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ و ﺧ ﻮ د ى ﻣ ﻰ ﮐ ﺸ ﻨ ﺪ و ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ر ا ﻋ ﺎﻣ ﻞ ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ر ﻓ ﱳ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﺎ ن‬
‫ﺧ ﻮ د ى ر ا ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﻫ ﻢ ﺑ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻟ ﻰ ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ ا ﺻ ﻠ ﻰ ر ا ﺑﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻃ ﻠ ﺐ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﺳ ﺘ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د و ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ﮔ ﻰ ا ز ﺳ ﻮ ى‬
‫ﻣ ﺮ د م ﻧ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ و ا ﮔ ﺮ ﻋ ﻤ ﯿ ﻖ ﺑ ﻨ ﮕ ﺮ ﯾ ﻢ ﺑ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ د ﻓ ﺎﻋ ﻰ » ﺧ ﻮ د ى « ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺳ ﻮ ا ر اﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ج‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ و ﻓ ﺮ ﯾ ﺎ د د ز د ‪ ،‬د ز د ﺳ ﺮ ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ و ﺟ ﻠ ﻮ ى ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ ر ا ه ﻣ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ د ز د اﺻ ﻠ ﻰ ﺧ ﻮ د آ ن ﻫ ﺎ‬
‫ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻗ ﻮ ل ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ‪ » :‬ﻣ ﺮ د م ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﮐ ﻮ ﭼ ﻪ د ز د ﺟ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ /‬د ز د ا ن ﺑ ﺪ و ﻧ ﺪ و د ز د ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ « ؛ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ا ﻣ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ‬
‫ﺷ ﺮ ﯾ ﮏ د ا ر ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ د ر ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ﺑ ﺴ ﺘﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ د ر ﻗ ﺎﻟ ﺐ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻌ ﺪ ا د ز ﯾ ﺎ د ی‬
‫د ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﺤ ﻤ ﻞ ﻇ ﻠ ﻢ ﻣ ﻀ ﺎﻋ ﻒ ﺷ ﻮ د ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﯽ ز و ر ﻋ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﺣ ﺮ ف ا و ل و آ ﺧ ﺮ ر ا ﺑ ﺰ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ر ﻋ ﯿ ﺖ ﭼ ﻪ ﻓ ﺮ ﻗ ﻰ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑﻪ ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﺎﻟ ﯿ ﺎ ت و ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ﺑ ﺪ ﻫ ﺪ و ا ز ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﻇ ﻠﻢ ﺑﺒ ﯿ ﻨ ﺪ و ﺷ ﻼ ق ﺑ ﺨ ﻮ ر د ؟ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﮔ ﺎه‬
‫ﺑ ﺮ آ ن ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ى و ﺑ ﯿ ﮕ ﺎﻧﻪ ر ا ﻓ ﺎ ر غ ا ز ﺧ ﻮ ب و ﺑ ﺪ آن ﻫ ﺎ ﺗﻌ ﺮ ﯾﻒ ﮐ ﻨﺪ ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎﻟ ﯽ ﮐ ﻪ ﻓ ﺎر غ ا ز ا ر ز ش ﻫ ﺎ ی‬
‫د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ و ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑ ﺸ ﺮ و ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ و ر ﻓ ﺎه ‪ ،‬ﺗ ﻌ ﺎ ﺑ ﯿ ﺮ ﻓ ﻮ ق ﺑ ﺮ ا ی ر ﻋ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﺛ ﻤ ﺮ ه ﺧ ﻼ ف ‪ ،‬و ﺑ ﺮ ا ی ﺣ ﮑ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ و‬
‫ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﯾ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﺟ ﻨ ﮓ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﯿ ﺎ ن د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً‪ ،‬ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﺳ ﻬ ﻢ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ا ز ﯾ ﮏ ﺷ ﮑ ﺎ ر ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﻗ ﺮ ﺑ ﺎ ﻧ ﻰ ﻓ ﺮ ﻗ ﻰ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ا و ر ا ﻣ ﻰ د ر د ا ز ﻧ ﮋ اد ﺧ ﻮ د او ﺳ ﺖ ﯾ ﺎ ﻧﮋ اد د ﯾ ﮕ ﺮ ى ‪ .‬ﺑﻨ ﺎﺑﺮ ا ﯾ ﻦ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﻧ ﺎﻣ ﻰ اﺳ ﺖ ز ﯾ ﺒ ﺎ ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﺟ ﻨ ﮓ ﻗ ﺪ ر ت و ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺧ ﻮ د ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ﻣ ﻨﺎزﻋ ﺎت ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪاى را ﯾ ﮕ ﺎن ﺳ ﺮ ﺑﺎز ﮔ ﯿﺮ ى ﮐ ﻨﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪102‬‬
‫در اﻧﻘﻼب ‪ ۵۷‬ﻣﺎ وارث ﺟﺎﻣﻌﻪاى ﺑﻮدﯾﻢ ﮐﻪ زﺧﻢﻫﺎى ﻋﻤﯿﻖ اﻣﺮﯾﻪﻫﺎى ﮐﻨﺴﻮل دوﻟﺖ ﻓﺨﯿﻤﻪ و‬
‫ﻗ ﺮ ا ر د اد ﻫ ﺎى ﺗﺮ ﮐ ﻤ ﻨ ﭽ ﺎ ى و ﮔ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن ر ا د ر ﺣ ﺎ ﻓ ﻈ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ﺧ ﻮ د ﺣ ﻤ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ا ز ﻃ ﺮ ﯾﻖ اﻏ ﺮ ا ق و ﺗ ﻬ ﯿﯿ ﺞ ‪ -‬ﮐ ﻪ‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ز آ ن ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ اﺳ ﺖ ‪ -‬ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ آ ﮔ ﺮ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺴ ﺎﻣ ﺎن ﺷ ﺪ ه ا ى ﻫ ﻢ ا ز د ﺧ ﺎﻟ ﺖ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ و ا ﻣ ﺮ و ﻧ ﻬ ﻰ ا و و ﺧ ﺪ ﺷ ﻪد ا ر‬
‫ﮐ ﺮ د ن اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا ﯾ ﺮ ا ن د ر ﻋ ﺼ ﺮ ﭘ ﻬ ﻠ ﻮ ی د و م ﺷ ﮑ ﻞ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و اﯾ ﻦ د و ﺑ ﺮ ر و ى ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﺷ ﻌ ﺎ ر ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ر ا ﺑ ﻪ ﺷ ﻌ ﺎ ر‬
‫ا ﺳ ﺎ ﺳ ﻰ و ر ا ﻫ ﺒ ﺮ د ى و ا ﺻ ﻮ ﻟ ﻰ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﻣ ﺎ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ؛ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ آ ن ﭼ ﻪ ﺑ ﻮ د ؟ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د‬
‫ﮐ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر ز ﻣ ﺎن ﺷ ﺎه ﺑﻪ ﺟ ﺎى ﻣ ﺎ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ و ﻣ ﺎ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻃ ﻮ ر ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ‬
‫» ﻣ ﺎ « د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﭼ ﻪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﮐ ﻰ ؟ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر ز ﻣ ﺎ ن ﺷ ﺎ ه ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ؟ ﻣ ﮕ ﺮ‬
‫ا د ﻋ ﺎ ﳕ ﯿ ﺸ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ز ﻣ ﺎ ن ﭘ ﻬ ﻠ ﻮ ى ﻣ ﺎ ﯾ ﮏ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻣ ﺴ ﺘ ﺒ ﺪ د ا ﺷ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ د م ر ا ﺑ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ا ﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﺑ ﻪ‬
‫ﻧ ﻔ ﺲ ‪ ،‬ﺛ ﺮ و ت ‪ ،‬ا ﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر و ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﻰ ر ﺑ ﻮ د ؟ ﭘ ﺲ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺎس » ﻣ ﺎ « ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى » ﻣ ﺮ د م « ا ﺻ ﻮ ﻻ ً‬
‫ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ﻋ ﯿ ﺘ ﻰ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا و ر ا ﺧ ﺪ ﺷ ﻪ د ا ر ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺮ اﺳ ﺎس د ﯾ ﺴ ﮑ ﻮ ر س ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ و ر و ا ﯾ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫) ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ ﻏ ﻠ ﻂ ( ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺷ ﺎه ﺧ ﻮ د ﻋ ﻨ ﺎﺻ ﺮ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﮔ ﺎ ﻧﻪ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ر ا ا ز ﻣ ﺮ د م ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﺑ ﺮ د ن اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻧ ﻮ ﺑ ﺖ ﮐ ﺲ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﳕ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ د ر ا ﻣ ﻮ ر ﻣ ﺎ د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ ﳕ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ‬
‫ﮐ ﺴ ﻰ د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ؟ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ا د ﻋ ﺎ ﻻ ﺑ ﺪ ﺷ ﺎ ه و ﻫ ﺰ ا ر ﻓ ﺎ ﻣ ﯿ ﻞ ؛ ﭘ ﺲ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺣ ﻞ ﳕ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ اﯾ ﻦ د ر ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ آ ن ر ا ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﯾ ﮏ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ اﺳ ﺘﺒ ﺪ اد ى ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺸ ﺮ و ع ﺗ ﻮ ﺻ ﯿ ﻒ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﮕ ﻮ ﻧﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﺧ ﺪ ﺷ ﻪ د ا ر ﺷ ﺪ ن ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ د ﻫ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻻ ز ﻣ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل‬
‫ﻣ ﺮ د م ﻣ ﺎ ا ز آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﺲ ﻣ ﺮ د م ر ا ﻧ ﺴ ﺘ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺮ د م ر ا ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻤ ﺎ ر ﻧ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺟ ﺎ ى‬
‫ﻣ ﺮ د م ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻧ ﮕ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬و اﻣ ﮑ ﺎن ﻋ ﻤ ﻞ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﺤ ﺪ و د ﻧ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﻣ ﺮ د م و ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ آ ن ﻫ ﺎ ) ﺑﻨ ﺎ ﺑﻪ ﻓ ﺮ ض ﻏ ﻠ ﻂ‬
‫راﯾﺞ( ﻫﯿﭻ ﻣﺤﻠﻰ از اﻋﺮاب ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﭼﯿﺰى ﳑﮑﻦ ﺑﻮد؟ آﻣﺮﯾﮑﺎ اﮔﺮ از ﮐﺴﻰ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ‬
‫ﻣ ﻰ ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ ،‬اﺳ ﺘ ﺜ ﻤ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د و اﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر و ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ا و ر ا ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ر ا ا ز د و ﻟ ﺖ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ا د ﻋ ﺎ‬
‫ﻏ ﯿﺮﻣ ﺸ ﺮو ع ﻣ ﺴ ﺘﺒﺪ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ؛ ﯾﻌ ﻨ ﻰ د ر و ا ﻗ ﻊ ﺳ ﻬ ﻢ ﺧ ﻮ د ر ا ا ز ﺷ ﮑ ﺎر ى ﮐ ﻪ ﻗ ﺒﻼ ً ﭼ ﻨ ﮕ ﺎل اﺳ ﺘﺒﺪ اد د اﺧ ﻠ ﻰ‬
‫ﺟ ﺎ ﻧ ﺶ ر ا ﺳ ﺘ ﺎﻧ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﻃ ﻠﺐ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﭘ ﺲ ﻣ ﺎ ا ﮔ ﺮ ﻫ ﻢ ﺑﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﺑ ﻮ د ﯾ ﻢ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ز ﺷ ﺎ ه‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ و ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﺎن آ ز اد ى ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ‪ :‬ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل و ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ اﺳ ﺎﺳ ﺎً‬
‫ﻣ ﻌﻨ ﻰ ﻧﺪ اﺷ ﺖ ‪.‬‬

‫‪103‬‬
‫د ر ﺷ ﻌ ﺎ ر » اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ‪ ،‬آ ز اد ى « ﻣ ﺎ آ ز اد ى ر ا ا ز ﺷ ﺎه ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ر ا ﺑ ﺎﯾ ﺪ ا و ا ز آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ اﺳ ﺖ ؛ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ او ﺑ ﻮ د ﻧﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﻣ ﺮ د م ‪ ) .‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎد د اﺷ ﺘ ﻬ ﺎ ی آ ﻗ ﺎ ی ﻋ ﻠ ﻢ ‪ ،‬و ز ﯾﺮ د ر ﺑ ﺎر ‪ ،‬ﻧ ﺸ ﺎن د اد ﮐ ﻪ‬
‫ﺷ ﺎ ه د ر ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﯾ ﺎ ﺑ ﯽ ا ز ا ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ و ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺲ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﻗ ﺪ ر ی ﻫ ﻢ د ﭼ ﺎ ر ا ﻓ ﺮ ا ط ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ( .‬ﻣ ﺮ د م ا ﮔ ﺮ آ ز اد ى‬
‫ر ا ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ آو ر د ﻧ ﺪ ﻣ ﻮ ا ر د ﭼ ﻬ ﺎر ﮔ ﺎﻧﻪ ر ا ﺑﻪ د ﺳ ﺖ آو ر د ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ؛ ﭼ ﯿ ﺰ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﺑﻪ ﻧ ﺎم اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺑ ﻰ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ و‬
‫ﺑ ﻰ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺷ ﻤ ﺎ اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﺲ ر ا ز ا ﺋ ﻞ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻤ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ ،‬اﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر و ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ر ا ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ﻣ ﻦ‬
‫اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ؛ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ د ا ر د ‪ .‬اﻣ ﺎ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ر ا ﺑﻪ ﺷ ﺎه ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﻣ ﻰ د ا د ‪ ،‬ﭘ ﺲ‬
‫آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﭼ ﻪ ﻧ ﻘ ﺸ ﻰ د ا ﺷ ﺖ ؟ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻤ ﺎً ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ؛ ﭘ ﺲ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﻣ ﺮ د م د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ‬
‫ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﯾ ﻰ ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪ .‬آ ز اد ى ا ز ﺷ ﺎه ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻮ د و اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا ز آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺷ ﺎه ؛ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺎ ﺷ ﻌ ﺎ ر‬
‫آ ز اد ى ‪ ،‬ﻻ ﺑ ﺪ ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﻫ ﺎ ی ﻣ ﻨ ﺪ ک د ر اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ر ا ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ آ و ر د ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ اﻟﺒﺘﻪ و ﻗ ﺘ ﯽ ﺑﻐ ﺮ ﱋ ﺗ ﺮ‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﮐ ﻪ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ ﲤ ﺎم ﻗ ﺪ ر ت ﺧ ﻮ د ر ا د ر ﺿ ﺎ ﯾ ﻊ ﮐ ﺮ د ن ا ﯾ ﺪ ه ﻣ ﻠ ﯿ ﺖ و‬
‫اﺣ ﺴ ﺎس ﻣ ﯿ ﻬ ﻦ د و ﺳ ﺘ ﯽ ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ه ا ﯾ ﻨ ﮏ ﮐ ﻪ ﺗ ﻮ ا ن آ ن ا ﯾ ﺪﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ی ﺑ ﻪ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺳ ﻌ ﯽ‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﻨﺪ ﺧ ﻮ د ر ا ا ز ﺷ ﺎﺧ ﻪ ﺷ ﮑ ﺴ ﺘﻪ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﻠ ﯽ آو ﯾﺰ ان ﻧ ﮕ ﻪ د ا ر د ؛ ا ﯾ ﻦ اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻌ ﺠ ﺒ ﯽ ﻧﺪ ا ر د ‪ ،‬ﻋ ﺠ ﯿﺐ ﻏ ﻔ ﻠﺖ‬
‫و ﻫ ﻤ ﺮاﻫ ﯽ ﻣ ﺎ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫د ر ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﻣ ﺤ ﺪ و د و ﻣ ﺤ ﺘ ﺎﻃ ﯽ د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﻰﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﺑ ﻮ د ‪.‬‬
‫اﻣﺎ اﯾﻦ ﺑﺎر ﺑﻰﻣﺒﻨﺎ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻪ راﺳﺘﻰ ﭼﺮا ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب اﯾﻦ ﻗﺪر ﺑﺮ اﺳﺘﻘﻼلﻃﻠﺒﻰ‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﺎً در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻄﺮ‬
‫ﻣ ﻮ ﻫ ﻮ م د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ آ ﻣ ﺮﯾ ﮑ ﺎ ‪ ،‬ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ؟ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ا ﮔ ﺮ ﭘ ﯿ ﺶ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب آ ز ا د ی ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﻣ ﺎ ر ا ا ز‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﻣ ﻌ ﺎ ف و ﻣ ﺴ ﺘﻐ ﻨ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﺮ آ ن ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﻣ ﺎ ر ا ا ز‬
‫آ ز اد ی ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﺑ ﻰ ﻧ ﯿ ﺎ ز ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﻨ ﺎن ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻢ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ اﻏ ﻠ ﺐ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ‬
‫ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ﺣ ﺮ ﯾ ﻔ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﭼ ﻮ ن ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ﺑ ﺎ ز ى ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪ ،‬ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ﺑ ﻪ‬
‫ﻣ ﺮ د م ﺗ ﮑ ﯿﻪ ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻰ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ و ا ز د ﯾ ﮕ ﺮ ﺳ ﻮ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﺑﻪ ﺗ ﺴ ﻬ ﯿ ﻢ ﻏ ﻨ ﺎﯾ ﻢ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ آﻣ ﺪ ه ﺑ ﺎ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ؛‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت ﺷ ﺪ ا ز ﺑ ﻬ ﺮ ه و ر ى ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎر ى ا ز ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺪ و ن ﺣ ﻀ ﻮ ر د ﯾ ﮕ ﺮ ان ‪ .‬ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺗ ﺮ ﺗ ﯿ ﺐ د ر ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ د و ﺿ ﺮ ب ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﻫ ﯿ ﺠ ﺎ ن ز د ه و ﻧ ﺎآ ﮔ ﺎه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﭘ ﻮ ﺷ ﺸ ﻰ ﺑ ﻮ د‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ ﻗ ﺪ ر ت و ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ﻧ ﮑ ﺮ د ن ﻏ ﻨ ﺎ ﯾ ﻢ ﺑ ﺎ ﻣ ﺪ ﻋ ﯿ ﺎن ﺑ ﯿ ﺮ و ﻧ ﻰ ‪ ،‬و د ر ﻣ ﺮ ﺣ ﻠﻪ د و م ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ‬
‫ا ز اﺣ ﺴ ﺎس ﺑ ﻪ ﻋ ﻘ ﻞ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺸ ﺘ ﻨ ﺪ و د رﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ ﺑ ﺮ آ ن ﻫ ﺎ ر ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﺑ ﻬ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى ﺷ ﺪ ﺑﺮ ا ى‬

‫‪104‬‬
‫ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ﻣ ﻄ ﻠﻖ ﻗ ﺪ ر ت و ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ﻧ ﮑ ﺮ د ن ﻏ ﻨ ﺎ ﯾ ﻢ ﺑ ﺎ ﻣ ﺪ ﻋ ﯿ ﺎ ن د ر و ﻧ ﻰ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ‬
‫ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر آ ز اد ی ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﺟ ﺎ ى ﻣ ﻌ ﻘ ﻮ ﻟ ﻰ ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﺲ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ﺧ ﻮ د ﺑ ﺮ ا ى آ ز اد ی ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ‬
‫ﺟﺎى ﻣﻌﻘﻮﻟﻰ ﺑﺎز ﳕﻰﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﺑﺪﯾﻦﺳﺎن اﺳﺘﻘﻼلﻃﻠﺒﻰ ﺑﻪ ﺳﭙﺮى ﺑﺪل ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﺘﻘﺪان دروﻧﻰ و ﺑﯿﺮوﻧﻰ‬
‫ﻗ ﺪ ر ت ر ا ر و د ر ر و ى ﻫ ﻢ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ د ا د ‪ ،‬و ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع اﺻ ﻠ ﻰ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ ﺟ ﺎ ن ﺳ ﺎ ﻟ ﻢ ﺑ ﻪ د ر ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ .‬ﮐ ﺎ ش‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن و آ ز اد ی ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻫ ﻢ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ » اﺟ ﻨﺒ ﯽ « ﺳ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﭙ ﺮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﮐ ﻮ س اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺳ ﺮ‬
‫ﻣﻰدﻫﻨﺪ‪ ،‬ﳊﻈﻪاى ﻣﻰﻓﻬﻤﯿﺪﻧﺪ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﭼﻪ ﺑﺎزى ﺧﻄﺮﻧﺎﮐﻰ ﺷﺪهاﻧﺪ و ﭘﺮوژه ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ را ﭘﯿﺶ ﻣﻰﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫اﻣ ﺎ ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﺎﺻ ﯿ ﻞ ‪ ،‬ﻧ ﮕ ﺎﻫ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ ا ز ﯾ ﻢ ﺑﻪ ز ى ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﭘ ﻬ ﻠ ﻮ ى ﻫ ﺎ و ﺑ ﺒ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ آ ﯾ ﺎ آن ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ‬
‫ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ آ ن ﻫ ﺎ ﺗ ﺎ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ و و ا ﺑ ﺴ ﺘﻪ ﺑ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ و ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺎن ﻣ ﺜ ﻼ ً ﺟ ﺒ ﻬ ﻪ ﻣ ﻠ ﻰ و ﺣ ﺰ ب‬
‫ﺗ ﻮ د ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺎه ﺑﺮ ﺳ ﺮ و ا ﺑ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ او ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ﯾ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻗ ﻀ ﺎ ﯾ ﺎ ا ز ﻗ ﺮ ا ر د ﯾ ﮕ ﺮ ى اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻬ ﺪ ى ﺑ ﺎز ر ﮔ ﺎن ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪:‬‬
‫» ا ز ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ى ﻗ ﺎﺟ ﺎ ر ﯾ ﻪ ﺗ ﺎ ز ﻣ ﺎ ن ﺣ ﺎ ل ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮔ ﻔ ﺖ ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ د و ر ا ن ا ﯾ ﺮ ا ن ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى و ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ‬
‫د و ر ا ن ا ﺣ ﻤ ﺪ ﺷ ﺎ ه ﺑ ﻮ د ه ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ا ز ﻧ ﻈ ﺮ اﻣ ﻨﯿ ﺖ ‪ .‬ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﺎن ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ و ﺿ ﻊ ﻣ ﺬ ﻫ ﺐ ﻣ ﺮ د م ﻫ ﻢ ﺣ ﺎﻟﺖ ﺗ ﻮ ﻗ ﻒ ر ا‬
‫د ا ﺷ ﺖ و ﻋ ﻠ ﺖ ﮐ ﻠ ﻰ ﻣ ﺴ ﺌ ﻠﻪ ﻫ ﻢ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ د و ر ا ن ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﺑ ﻰ ﺗ ﮑ ﻠ ﯿ ﻔ ﻰ و ﺑ ﺤ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﺑ ﻮ د ه ﻣ ﺜ ﻞ و ا ﮔ ﻮ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز‬
‫ﺧ ﻂ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ﺑ ﯿ ﺮ و ن ‪ « .‬د ر آ ﺧ ﺮ ﺳ ﻠ ﻄ ﻨ ﺖ ﻗ ﺎﺟ ﺎ ر ﯾ ﻪ ‪ ،‬ا ﯾ ﺮ ا ن ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ى ﻗ ﺪ ر ﲤ ﻨ ﺪ ى ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ .‬د ر ﺳ ﺮ ا ﺳ ﺮ‬
‫ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ د ر ﮔ ﻮ ﺷ ﻪ ا ى ﺗ ﻌ ﺪ ا د ى ﺗ ﻔ ﻨ ﮓ ﭼ ﻰ ﺟ ﻤ ﻊ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د و ﻗ ﺎ ﻓ ﻠﻪ ﻫ ﺎ ر ا ﳋ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ ﻣ ﯿ ﻞ ﺧ ﻮ د‬
‫ﺣ ﮑ ﻢ ﻣ ﻰ ر ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﻤ ﯿ ﺘ ﻘ ﻮ د ر آذ ر ﺑ ﺎ ﯾ ﺠ ﺎن ‪ ،‬ذ و اﻟ ﻔ ﻘ ﺎر ى د ر ز ﳓ ﺎن ‪ ،‬ﺧ ﺰﻋ ﻞ د ر ﺧ ﻮ زﺳ ﺘﺎن ‪ ،‬ﺑ ﺨ ﺘ ﯿ ﺎ ر ى ﻫ ﺎ و‬
‫ﻗ ﺸ ﻘ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ا ﯾ ﻼ ت ﺟ ﻨ ﻮ ب ‪ ،‬ﻗ ﻮ ام ﺷ ﯿ ﺮ ا ز ى د ر ﻓ ﺎ ر س ‪ ،‬ا ﻣ ﯿ ﺮ ﺷ ﻮ ﮐ ﺖ د ر ﻗ ﺎ ﺋ ﻦ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﯾ ﺐ ﺣ ﺴ ﯿ ﻦ ﮐ ﺎ ﺷ ﻰ ز ﯾ ﺮ‬
‫ﮔ ﻮ ش ﺗ ﻬ ﺮ ا ن ؛ ا ز آ ن ﺳ ﻮ ﻫ ﻢ ﻣ ﺤ ﻤ ﺪ ﺗ ﻘ ﻰ ﺧ ﺎ ن ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﺮ ز ا ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﺧ ﺎ ن و ﺷ ﯿ ﺦ ﻣ ﺤ ﻤ ﺪ ﺧ ﯿ ﺎ ﺑ ﺎ ﻧ ﯽ د ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ﻗ ﯿ ﺎم ز د ه‬
‫ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ؛ و ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﻪ ‪ ،‬ا ﯾ ﺮ ا ن ر ا ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ ز ا ﺿ ﻤ ﺤ ﻼ ل ﻣ ﻄ ﻠﻖ ﻣ ﻰ ﮐ ﺸ ﺎﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ و ﯾ ﮋ ه ﮐ ﻪ ر و س ﻫ ﺎ د ر ﺷ ﻤ ﺎ ل ‪،‬‬
‫ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﻰ ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ د ر ﺟ ﻨ ﻮ ب ﺣ ﮑ ﻤ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺑ ﺎ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﮐ ﻮ د ﺗ ﺎ ى ﺑ ﻠ ﺸ ﻮ ﯾ ﮑ ﯽ ﻓ ﺎﺻ ﻠ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻰ‬
‫د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ا ﺣ ﺴ ﺎ ن ﻧ ﺮ ا ﻗ ﻰ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ر ﺿ ﺎﺷ ﺎه ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻓ ﺘ ﻮ ر و ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻫ ﺮ ج و ﻣ ﺮ ج و ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ‬
‫ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺷ ﮑ ﻞ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه ﮐ ﺮ د و آ ﻣ ﺪ ر و ى ﮐ ﺎ ر و د ر ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ د م اﯾ ﻦ ﺟ ﻮ ر ى ﻓ ﻬ ﻤ ﺎ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ ا ز‬
‫آ ز اد ى ﻋ ﺠ ﺎ ﻟﺘ ﺎً ﺻ ﺮ ف ﻧ ﻈ ﺮ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻦ ﺑ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ ﻧ ﻈ ﻢ و ﺗ ﺮ ﺗ ﯿ ﺐ و ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ و ﺗ ﺮ ﻗ ﻰ ﻣ ﻰ د ﻫ ﻢ « ‪ .‬ا ﻧ ﺼ ﺎ ف ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان‬
‫د ا د ﮐ ﻪ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺑ ﻮ د ‪ :‬او ﻻ ً د ر ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ا و ﺻ ﺎ ف آ ن ر ا د ر ﺑ ﺎ ﻻ ﺑ ﺮ ﺷ ﻤ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿ ﺰ ﺟ ﺰ‬
‫ﻧ ﺴ ﻖ ﮔ ﯿ ﺮ ى و ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ﻧ ﺒ ﻮ د ؛ ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ً ر ﺿ ﺎ ﺷ ﺎ ه و ا ﻗ ﻌ ﺎ ً ﺧ ﻮ ش ﻣ ﻌ ﺎﻣ ﻠ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﮔ ﺮ آ ز ا د ى ر ا ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ﺑ ﻪ و ا ﻗ ﻊ‬

‫‪105‬‬
‫ا ﯾ ﺮ ا ن ر ا ا ز و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﯾ ﮏ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺷ ﺒ ﻪ ﻓ ﺌ ﻮ د اﻟ ﻰ د ر ﺟ ﻪ ﭼ ﻨ ﺪ م و ﺑﻪ ﻋ ﺒ ﺎر ﺗ ﻰ د ر ﺣ ﺎ ل و ﻫ ﻮ ا ى ﻗ ﺮ و ن و ﺳ ﻄ ﻰ ﺑﻪ‬
‫ﺻ ﻒ ﻓ ﻌ ﺎ ل ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎﯾ ﻰ ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ر ا د ه ﺗ ﺮ ﻗ ﻰ د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺳ ﯿ ﻒ ﭘ ﻮ ر ﻓ ﺎﻃ ﻤ ﻰ د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ه ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ﺳ ﺮ د ا ر ﺳ ﭙ ﻪ د ر آ ن و ﻗ ﺖ ﻣ ﻌ ﻠ ﻤ ﺎ ن ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن‬
‫ﺗ ﯿ ﻤ ﻮ ر ﺗ ﺎش ‪ ،‬د او ر ‪ ،‬اﺳ ﻌ ﺪ ﺑ ﺨ ﺘ ﯿ ﺎ ر ى و ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﺪ ر س ‪ .‬ﺑ ﻪ ﮐ ﻤ ﮏ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﻫ ﻰ ﮐ ﻞ ﻗ ﻮ ا ر ا‬
‫ا ز اﺣ ﻤ ﺪ ﺷ ﺎه ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و ﺑ ﻪ ا و د ا د » ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ﻧ ﻘ ﺸ ﻪ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﻪ ر ا د ر د ﺳ ﺖ د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ و ﻓ ﮑ ﺮ ﺷ ﺎن ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ‬
‫ا ﯾ ﺮ ا ن ﻣ ﺘ ﺠ ﺪ د و ﺗ ﺮ ﻗ ﻰ ﺧ ﻮ اه ﲢ ﺖ ﻧ ﻈ ﺮ ﺳ ﺮ د ا ر ﺳ ﭙﻪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر آ ن و ﻗ ﺖ ﯾ ﮏ ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز و ﻃ ﻦ ﭘ ﺮ ﺳ ﺖ و ﻋ ﻼ ﻗ ﻤ ﻨ ﺪ ﺑ ﻪ‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ آ ﻣ ﺪ ‪ ،‬د ر ﺳ ﺖ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ « ‪ .‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﻫ ﻤ ﺪ ا ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﻋ ﻤ ﺪ ه ر ﺿ ﺎﺷ ﺎ ه اﯾ ﺠ ﺎ د ﯾ ﮏ‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ى ﮐ ﻤ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ ﻣ ﻘ ﺘ ﺪ ر ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ا ﺳ ﺮ ا ﯾ ﺮ ا ن ﺣ ﮑ ﻤ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د و ﺧ ﻄ ﺮ ﲡ ﺰﯾ ﻪ و ﻧ ﺎ ا ﻣ ﻨ ﻰ ر ا ﺑ ﻪ‬
‫ﭘ ﺎ ﯾ ﺎن ﺑﺮ د ‪ .‬اﻣ ﺎ ﺑﻌ ﻀ ﻰ ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﻓ ﺮ ﯾ ﺪ و ن ﮐ ﺸ ﺎو ر ز ﺑﺮ ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻼ و ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ » :‬ا ﯾ ﺠ ﺎد ﺑ ﺎز ا ر ﺳ ﺮ ﺗ ﺎﺳ ﺮ ى اﯾ ﺮ ا ن ‪،‬‬
‫از ﳊﺎظ ﺗﺮﻗﻰ ﺻﻨﺎﯾﻊ در اﯾﺮان ﻣﻬﻢ ﺑﻮد‪ .‬رﺿﺎ ﺷﺎه ﮐﺎرﻫﺎى ﻣﺜﺒﺖ دﯾﮕﺮى ﻫﻢ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻫﺮ ﻣﺮد‬
‫ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ﺑ ﺎﯾ ﺪ آ ن ﻫ ﺎ ر ا د ر ﻗ ﻀ ﺎ و ت ﺧ ﻮ د ﳊ ﺎ ظ ﮐ ﻨ ﺪ « ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺆ ا ل ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ذ ﻫ ﻦ ﻣ ﺮ ا ﻣ ﻰ ﮔ ﺰ ﯾ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ﻣ ﻨ ﻬ ﺎ ى ﺗ ﻘ ﺒ ﯿ ﺢ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﮐ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺎ ر و ا ى ر ﺿ ﺎﺷ ﺎ ه ‪ ،‬ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ﻇ ﻬ ﻮ ر ا و ر ا ﯾ ﮏ ﻓ ﺘ ﻨ ﻪ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣ ﺤ ﻤ ﺪ ﻋ ﻠ ﻰ ﺷ ﺎه ﭘ ﺸ ﺘ ﮕ ﺮم ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺎ اﺣ ﻤ ﺪ ﺷ ﺎه و ﯾ ﺎ ﺑﻪ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ آن ز ﻣ ﺎن ﯾﻌ ﻨ ﻰ ﯾ ﮏ ﳑ ﻠ ﮑ ﺖ ﻓ ﻘ ﯿ ﺮ ‪،‬‬
‫ﮐ ﺜ ﯿ ﻒ ‪ ،‬ﺑ ﻰ ﺳ ﻮ ا د ‪ ،‬ﻣ ﺮ ﯾ ﺾ ‪ ،‬ﻧ ﺎاﻣ ﻦ ‪ ،‬و د ر ﺣ ﺎﻟ ﻰ ﻓ ﺮ و ﭘ ﺎﺷ ﻰ و ﲡ ﺰ ﯾ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﺷ ﺎن ﻣ ﻄ ﻠﻮ ب ﺑ ﻮ د ؟ ﭘ ﺎﺳ ﺦ اﯾ ﻦ اﺳ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺪ ا م ‪ .‬ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ا ﯾ ﻦ ا ﻓ ﺮ ا د ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻠ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎ م » ﻓ ﮑ ﺮ ﻣ ﻨ ﻀ ﺒ ﻂ « آ ﺳ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ؛ ﻗ ﺮ ا ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ ا ﮔ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ى ر ا ﻧ ﻔ ﻰ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺟ ﺎ ى آ ن ﺑ ﻨ ﺸ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ ؛ ﻗ ﺮ ا ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ا ﮔ ﺮ ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ﻋ ﯿ ﺐ د اﺷ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ى ا و ر ا د ر‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ؛ ﻗ ﺮ ا ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ا ﮔ ﺮ ﺳ ﺨ ﻨ ﻰ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ﺻ ﺪ ر و ذ ﯾ ﻞ آ ن ﻫ ﻢ ﺧ ﻮ ا ن ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ؛ ا ﮔ ﺮ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ر ﺿ ﺎﺷ ﺎه ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ‬
‫ﻣ ﻘ ﺪ ا ر ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ز ﻣ ﯿ ﻦ ﺑﻪ ز و ر ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و ﻗ ﺪ ر ى ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺰ اﺳ ﯿ ﻮ ن ا ﻓ ﺘ ﺎ ن و ﺧ ﯿ ﺰ ا ن ﺧ ﻮ د ر ا ﲢ ﻤ ﯿ ﻞ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د د ر ﻗ ﺒ ﺎ ل ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻧ ﻈ ﻢ و ﺗ ﺮ ﺗ ﯿ ﺐ و اﻣ ﻨ ﯿ ﺘ ﻰ آ ﻓ ﺮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ﳓ ﺎ ت ﮐ ﺸ ﻮ ر د ر آ ن ﺑ ﻮ د ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺘ ﻰ‬
‫ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪ .‬ر ﺿ ﺎ ﺷ ﺎ ه ﺑ ﻰ د ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ و ز و ر ﮔ ﻮ ﺗ ﺮ ا ز ﻣ ﺤ ﻤ ﺪ ﻋ ﻠ ﻰ ﺷ ﺎه و ﻧ ﺎﺻ ﺮ ا ﻟ ﺪ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎه ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ د ر ﻗ ﻠﻊ ﺑ ﻌ ﻀ ﯽ اﻣ ﻮ ر‬
‫ﺑ ﻰ ﻓ ﺎ ﯾ ﺪ ه ﻋ ﺠ ﻮ ل و ﺗ ﻨ ﺪ ﺧ ﻮ و ﺑ ﯽ ر ﺣ ﻢ ﻋ ﻤ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﮔ ﻨ ﺎه او د ر ﺣ ﺬ ف اﺟ ﺒ ﺎر ى ﺣ ﺠ ﺎ ب ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﻣ ﺜﻞ ﮔ ﻨ ﺎه‬
‫ﻧ ﺎﺻ ﺮ ا ﻟ ﺪ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎه د ر و ا ﮔ ﺬ ا ر ى اﻣ ﺘ ﯿ ﺎ ز ر ژ ى ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﺤ ﻤ ﺪ ﻋ ﻠ ﻰ ﺷ ﺎه د ر ﺑﻪ ﺗ ﻮ پ ﺑ ﺴ ﱳ ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ و اﻋ ﺪ ام‬
‫آ ز اد ى ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎن ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻠ ﻨ ﻞ ﻟﯿ ﺎﺧ ﻮ ف ا ﻧ ﮕ ﺎﺷ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻋ ﻠ ﻤ ﺎ ا ﯾ ﻦ د و ر ا ﺑ ﺨ ﺸ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻢ ﻣ ﯿ ﺮ ز ا ى ﺷ ﯿ ﺮ ا ز ى‬
‫ﻧ ﺎﺻ ﺮ ا ﻟ ﺪ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎه ر ا و ﻫ ﻢ ﺷ ﯿ ﺦ ﻓ ﻀ ﻞ ا ﻟ ﻠﻪ ﻧ ﻮ ر ى ﻣ ﺤ ﻤ ﺪ ﻋ ﻠ ﻰ ﺷ ﺎ ر ه ر ا ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ر ﺿ ﺎ ﺷ ﺎ ه ﻣ ﻐ ﻀ ﻮ ب ﺷ ﺪ ؟ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ‬

‫‪106‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺮ م ﮐ ﻪ ا و ر ا ه آ ﻫ ﻦ ﺷ ﻤ ﺎ ل ‪ -‬ﺟ ﻨ ﻮ ب ر ا ﺑ ﺎ ﻣ ﺎ ﻟﯿ ﺎ ت ﻗ ﻨ ﺪ و ﺷ ﮑ ﺮ و ﺑ ﺎ د ﯾ ﻠ ﻢ و ﮐ ﻠﻨ ﮓ د ر ﺳ ﺖ ﮐ ﺮ د و ﻣ ﺎ ﺑ ﯿ ﺴ ﺖ‬
‫ﺳ ﺎ ل ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ د ﻻ ر ﻫ ﺎ ى ﻧ ﻔ ﺘ ﻰ و ﺑ ﺎ ﺑ ﻠ ﺪ و ز ر و ﻣ ﺘ ﻪ ﺑ ﺮ ﻗ ﻰ ‪ ،‬د ر ﺳ ﺎ ﺧ ﱳ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻣ ﺸ ﺎﺑﻪ آ ن ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺧ ﻂ ﺑ ﻨ ﺪ ر ﻋ ﺒ ﺎس ‪-‬‬
‫ﻣ ﺸ ﻬ ﺪ ‪ ،‬د ر ﻣ ﺎﻧ ﺪ ه ا ﯾ ﻢ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ﻗ ﻮ ل ا ر ﺗ ﺸ ﺒ ﺪ ﻓ ﺮ ﯾ ﺪ و ن ﺟ ﻢ ﻫ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﻻ ن د ا ر ﯾ ﻢ ﭼ ﻪ اﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﭼ ﻪ ﻧ ﮑ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د‬
‫ز ﯾ ﺎد ى ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ﻫ ﻤ ﺎن ﺟ ﺪ ﯾ ﺖ اﺳ ﺖ و د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ب ﻓ ﻘ ﻂ د ا ﻧ ﺸ ﮕ ﺎه ﺗ ﻬ ﺮ ا ن ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﯾ ﮏ ﻣ ﺜ ﺎ ل ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر‬
‫ﳑ ﻠ ﮑ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﻫ ﺮ ﻣ ﺤ ﻠ ﻪ آ ن ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﯾ ﮏ ﺑ ﺎﺳ ﻮ اد و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﺷ ﺐ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﺷ ﻤ ﻊ ﺟ ﻠ ﻮ ی ﺧ ﺎ ﻧﻪ او ﺻ ﻒ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ﯾ ﮏ ﺳ ﻨ ﺪ ر ا ﺑ ﺮ ا ﯾ ﺸ ﺎ ن ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ ﻗ ﻮ ﻟ ﻨ ﺎﻣ ﻪ ر ا ﺑ ﺮ ا ﯾ ﺸ ﺎ ن ﺑ ﻨ ﻮ ﯾ ﺴ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﻣ ﺪ ر ﺳ ﻪ ‪ ،‬د ا ﻧ ﺸ ﮕ ﺎ ه ‪،‬‬
‫ﮐ ﺎ ر ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬اﻋ ﺰ ام د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﻣ ﺎ ﻣ ﻮ ر ﯾ ﺘ ﻰ ﻏ ﯿ ﺮ ﳑ ﮑ ﻦ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﺪ ‪.‬‬

‫ﭘ ﺲ ا ز ﺳ ﻘ ﻮ ط ر ﺿ ﺎﺷ ﺎه ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ﻣ ﺘ ﻔ ﻘ ﯿ ﻦ ‪ ،‬او ﺿ ﺎع ﺑﺮﻋ ﮑ ﺲ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﭘﯿ ﺶ ﺗ ﺮ ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ و ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺑ ﻮ د و‬

‫آ ز اد ى ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر آ ز اد ى ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى ﺑ ﻰ ﺳ ﺎﺑ ﻘ ﻪ ﺑ ﻮ د و ﻟ ﻰ اﻣ ﻨ ﯿ ﺖ و ر ﺷ ﺪ و ﻫ ﻤ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻰ ر و ﺑﻪ ﺿ ﻌ ﻒ ﻧ ﻬ ﺎد ه‬
‫ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺷ ﺎه ﺑﻨ ﺎی آن د اﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌﻪ ر ا اد اﻣ ﻪ د ﻫ ﺪ و ﻣ ﺼ ﺪ ق د ر ﺳ ﻮ د ا ی اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺳ ﺎﺧ ﱳ ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎﻧ ﯽ ا ز‬
‫ﻣ ﺼ ﺪ ق د ر ﺗ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺑ ﺎ ﺷ ﺎه ‪ ،‬ﺧ ﻄ ﺎ ی ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺑ ﺰ ر گ ﻧ ﯿ ﻢ ﻗ ﺮ ن ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪ .‬آ ﻧ ﭽ ﻪ ﻣ ﺼ ﺪ ق ر ا ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ‬
‫ﺑ ﺰ ر گ ﺷ ﺒ ﻪ ا ﺳ ﻄ ﻮ ر ه ا ى ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺸ ﯽ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ر ا د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻠ ﻪ ﺑ ﺎ ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ و ﳓ ﺎ ت ا ز اﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎر‬
‫ﻣ ﻰ د ﯾ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ز ﻣ ﺎم ا ﻣ ﻮ ر ﻧ ﻔ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﺒ ﻊ ﺛ ﺮ و ت ﻣ ﺎ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر ﺷ ﮑ ﻮ ﻫ ﻤ ﻨ ﺪ ی ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ‬
‫ﻣ ﯽ آﻣ ﺪ اﻣ ﺎ ا ﻧﺘ ﺨ ﺎ ب ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ز ﯾﺮ ﮐ ﺎ ﻧ ﻪ ا ی ﻧﺒ ﻮ د و ﻓ ﺎر غ ا ز ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﻣ ﻨ ﺎﻓ ﻊ ﻫ ﻤ ﻪ ﺟ ﺎ ﻧ ﺒﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ر ا د ر ﺑ ﺮ‬
‫ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ؛ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﺷ ﺎ ه ﺑ ﺎ ﻣ ﺼ ﺪ ق ﻫ ﻢ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺷ ﺎه او ر ا ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻣ ﯽ د ﯾ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻧﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺷﺎه ﻣﺨﺎﻟﻒ اﺳﺘﻘﻼل اﯾﺮان ﺑﻮد ﺑﺎﺷﺪ و از ﻧﻈﺮ ﺣﻔﻆ ﻣﻨﺎﻓﻊ اﻧﮕﻠﯿﺲ ﺑﺎ ﻣﺼﺪق ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﮐﺮده‬
‫ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﻫ ﺎ ی ﺷ ﺎ ه ﺑ ﺎ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ و ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎن د ر او اﺧ ﺮ د ﻫ ﻪ ﭼ ﻬ ﻞ و او ا ﯾ ﻞ د ﻫ ﻪ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﮐ ﻨ ﺴ ﺮ ﺳ ﯿ ﻮ م‬
‫و ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ ﻧ ﻔ ﺖ ﺑﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ ﺷ ﺎ ه و ﺣ ﻤ ﺎ ﯾ ﺖ او ا ز ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ا ﯾ ﺮ ا ن ر ا ﻧ ﺸ ﺎ ن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﺎه ﺑﻪ‬
‫ﻣ ﻮ ا ز ا ت ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ز ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى ا و اﯾ ﻞ د ﻫ ﻪ ﭼ ﻬ ﻞ ﻋ ﺒ ﻮ ر ﮐ ﺮ د و ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ ﻧ ﻔ ﺖ ﻫ ﻢ ا ﻧ ﺪ ک ا ﻧ ﺪ ک ﻓ ﺰ و ﻧ ﻰ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﭘﯿﺪا ﮐﺮد و ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻗﺪرى از ﺗﮑﯿﻪ ﺑﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎ و ﻏﺮب ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﮕﯿﺮد‪ .‬ﺑﺮاى ﻧﺸﺎن‬

‫‪107‬‬
‫د اد ن اﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د و ﺳ ﺘ ﯽ او ﺑﺎ ﻏ ﺮ ب ﺑﻪ ﻣ ﻨﻈ ﻮ ر ﺗ ﻮ ﺳ ﻌﻪ ﺻ ﻨﻌ ﺘ ﯽ اﺳ ﺖ و ﻗ ﺘ ﯽ ﺳ ﺴ ﺘ ﯽ آن ﻫ ﺎ ر ا د ﯾ ﺪ ﺑﻪ ﺷ ﻮ ر و ی ﺳ ﻔﺮ‬
‫ﮐ ﺮ د و ﻗ ﺮ ا ر د اد و ا ر د ﮐ ﺮ د ن ذ و ب آ ﻫ ﻦ ر ا اﻣ ﻀ ﺎ ﮐ ﺮ د و ﻧ ﺸ ﺎن د اد ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ز ﯾ ﺮ ﮐ ﻰ ﲤ ﺎم ﻗ ﺎد ر اﺳ ﺖ ا ز ﺗ ﻮ ا ز ن ﻗ ﻮ ا ﻣ ﯿ ﺎ ن‬
‫ﺷﻮروى و ﻏﺮب ﺑﻬﺮه ﺑﺒﺮد‪ .‬ﻋَﻠَﻢ در ﺧﺎﻃﺮات ﺧﻮد ﻣﻰﻧﻮﯾﺴﺪ‪» :‬در ﺷﺮﻓﯿﺎﺑﯽ ﮔﺰارﺷﻢ را ﺑﻪ ﻋﺮض ﺷﺎه‬
‫ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ م و ﺷ ﮑ ﺎ ﯾ ﺘ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ﺳ ﻔ ﯿ ﺮ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ذ ﮐ ﺮ ﮐ ﺮ د م ‪ .‬ﺷ ﺎ ه ﻣ ﺼ ﺎ ﺣ ﺒ ﻪ ا ى ﺑ ﺎ ﻧ ﯿ ﻮ ﯾ ﻮ ر ک ﺗ ﺎ ﯾ ﻤ ﺰ ا ﳓ ﺎم د اد ه و‬
‫ﺿ ﻤ ﻦ آ ن ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑﻪ ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺖ ﺑ ﺎ ﺟ ﺎﻧ ﺸ ﯿ ﻦ ﺷ ﺪ ن ﻧﯿ ﺮ و ى د ر ﯾ ﺎ ﯾ ﻰ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ‪ -‬ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﭘ ﺎ ﯾ ﮕ ﺎ ه ﻣ ﻮ ﻗ ﺖ د ر‬
‫ﺑ ﺤ ﺮ ﯾ ﻦ د ا ر د ‪ -‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ﻧ ﯿ ﺮ و ى د ر ﯾ ﺎ ﯾ ﻰ ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺲ ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﺣ ﺎﻣ ﻰ ﺑ ﺤ ﺮ ﯾ ﻦ اﻋ ﻼ م د اﺷ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ‬
‫ا ﻇ ﻬ ﺎ ر د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﺎ ﺟ ﻨ ﮓ ا ﻓ ﺰ ا ر ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ا و ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﻣ ﻮ ا ﻓ ﻘ ﺖ ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﺮ ا ن ﺑ ﺮ ا ى د ر ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ‬
‫ﮐ ﻤ ﮏ ﺑ ﻪ ر و ﺳ ﯿ ﻪ ر و ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﻣ ﻦ ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺖ ﺳ ﻔ ﯿ ﺮ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ر ا ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ اﻇ ﻬ ﺎ ر ﻧ ﻈ ﺮ ﻫ ﺎ ﺑﻪ ﻋ ﺮ ض‬
‫ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ م ‪ ،‬ﺷ ﺎه ﭘ ﺎﺳ ﺦ د اد ﻣ ﻨﻈ ﻮ ر ش د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﻫ ﻤ ﺎ ن ﺑ ﻮ د ه ﮐ ﻪ ﺑ ﯿ ﺎ ن ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ و آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﯽ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن در ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس ﺟﺪى اﺳﺖ‪ .‬آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﺎﯾﺪ درک ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ ﯾﮏ ﮐﺸﻮر ﻣﺴﺘﻘﻞ‬
‫ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ و د ر ﻣ ﻘ ﺎﺑﻞ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ ﺳ ﺮ ﻓ ﺮ و د ﳕ ﻰ آ و ر ﯾ ﻢ ‪ « .‬آ ر ﻣ ﻦ ﻣ ﺎ ﯾ ﺮ ‪ ،‬ﺳ ﻔ ﯿ ﺮ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬د ر ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ز ﻣ ﺎن‬
‫ﻣ ﻰ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﺪ ‪ » :‬ﺷ ﺎه اﻣ ﺮ و ز د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف ﺳ ﺎ ل ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻨ ﮓ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ د و م ﲢ ﺖ ﻗ ﯿ ﻤ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻋ ﻼ و ه ‪ ،‬ﺷ ﺒ ﺎ ﻫ ﺘ ﻰ ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ آ ن ﺟ ﻮ ا ﻧ ﮏ ﻣ ﺬ ﺑ ﺬ ب ﺳ ﺎ ل ﻫ ﺎ ى آﺧ ﺮ د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﭼ ﻬ ﻞ ﻣ ﯿ ﻼ د ى ﻧ ﺪ ا ر د ‪ . . .‬ﻫ ﺮ ر و ز‬
‫ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﺜ ﻞ ﭘ ﺪ ر ش ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ . . .‬اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ر أ ى ﭘ ﯿ ﺪ ا ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺑ ﻪ ﺷ ﯿ ﻮ ه ا ى ﻏ ﺮ ﯾﺰ ى ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﺘﺒﺪ اﻧﻪ ﺣ ﮑ ﻢ‬
‫ﻣ ﻰ ر ا ﻧ ﺪ ‪ . . .‬ﺷ ﺎه ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﳑ ﻠﮑ ﺘ ﺶ ﻣ ﻮ ﺿ ﻌ ﻰ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪« .‬‬

‫ﻋ ﻠﻢ د ر ﺟ ﺎى د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻣ ﻰ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﺪ » د ر ﺷ ﺮ ﻓ ﯿ ﺎﺑ ﻰ اﻣ ﺮو ز ﮔ ﺰارﺷ ﻰ از اﻧ ﮕ ﻠﺴ ﺘﺎن رﺳ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﺒﻨ ﻰ ﺑﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ‬
‫ﻧ ﯿ ﮑ ﺴ ﻮ ن و و ﯾ ﻠ ﺴ ﻮ ن ﻃ ﻰ ﻣ ﻼ ﻗ ﺎ ت ا ﺧ ﯿ ﺮ ﺷ ﺎ ن ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻗ ﻄ ﻌ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻌ ﺎﻣ ﻠ ﻪ آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ‬
‫ﺑ ﺎ ﻣ ﺴ ﮑ ﻮ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ا ﯾ ﺮ ا ن ﻫ ﯿ ﭻ ﻧ ﻘ ﺸ ﻰ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ « .‬ﺷ ﺎ ه ﮔ ﻔ ﺖ ‪ » :‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ﻫ ﺮ د و ى آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ‬
‫ﺑ ﻪ د ر ک و اﺻ ﻞ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﺟ ﺎ ز ه ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ د ا د ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﻪ ﮐ ﺜ ﯿ ﻒ آ ﻧ ﺎ ن ﺻ ﻮ ر ت ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د و ﻣ ﺎ ﻧ ﻘ ﺸ ﻰ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ ‪.‬‬
‫ﻣ ﮕ ﺮ آن ﻫ ﺎ ﺗ ﺸ ﺨ ﯿ ﺺ ﳕ ﻰ د ﻫ ﻨﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑﻪ ﭼ ﻪ آﺳ ﺎﻧ ﻰ ﻣ ﻰﺗ ﻮ ا ﻧﯿ ﻢ ﺑ ﺎ ر و س ﻫ ﺎ ﺑﻪ ﺗﻮ اﻓﻖ ﺑﺮﺳ ﯿ ﻢ ؟ ا ﯾﺮ ا ن ﯾ ﮏ ﻣ ﻬ ﺮ ه‬
‫ﺑﻰاﺧﺘﯿﺎر ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ اﻧﮕﻠﯿﺲ و اﻣﺮﯾﮑﺎ ﻫﺮ وﻗﺖ دﻟﺸﺎن ﺧﻮاﺳﺖ آن را ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﻮ آن ﺳﻮ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ «.‬ﻋﻠﻰ‬
‫اﻣ ﯿ ﻨ ﻰ د ر ﺧ ﺼ ﻮ ص و ا ﺑ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ و ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﭼ ﻨﯿ ﻦ اﻇ ﻬ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ » :‬ا ﻻ ن ﻫ ﻢ ﻣ ﺒ ﺘ ﻼ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﲢ ﻤ ﯿ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﻔ ﺘ ﻢ آ ﻗ ﺎ ﻣ ﻦ ﺑ ﺎ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ د ر و ز ا ر ت د ا ر ا ﯾ ﻰ ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ه ام ‪ ،‬د ر و ز ا ر ت‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ه ام ‪ .‬ﲢ ﻤ ﯿ ﻞ ر ا ﻣ ﺎ ﻗ ﺒ ﻮ ل ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﲢ ﻤ ﯿ ﻞ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻦ ا ﮔ ﺮ ﻗ ﺒ ﻮ ل ﺑ ﮑ ﻨ ﻢ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ‬

‫‪108‬‬
‫ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ آن ﻫ ﺎ ﲢ ﻤ ﯿ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ .‬آن ﻫ ﺎ ﻣ ﯽ آو ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻦ ﺑ ﺎﯾ ﺪ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﻢ » ﻧﻪ « و آن ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ا ﻫ ﻞ ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ و‬
‫اﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﺮ ا ﻧﻪ ؟ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻣ ﺴ ﺘﻌ ﻤ ﺮ ه ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ .‬د و ﺗ ﺎ ﻣ ﻄ ﻠ ﺐ ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ﯾ ﮏ ﮐ ﺎ ر ﲡ ﺎ ر ﺗ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﮏ‬
‫ﮐ ﺎ ر ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ .‬د ر ﮐ ﺎ ر ﲡ ﺎ ر ﺗ ﻰ ‪ ،‬آ ن ﺗ ﺎﺟ ﺮ ﻧ ﻔ ﻊ ﺧ ﻮ د ش ر ا ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﻤ ﺎ ﮐ ﻪ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﺪ ا ﮔ ﺮ ﻗ ﺒ ﻮ ل ﮐ ﺮ د ﯾ ﺪ‬
‫ﺿ ﻌ ﻒ ﺷ ﻤ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ر ا ﺑ ﺎ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﻗ ﺎﻃ ﻰ ﻧﮑ ﻨ ﯿ ﺪ ﮐ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﲢ ﻤ ﯿ ﻞ ﮐ ﻨ ﺪ ‪« .‬‬

‫ﺳ ﻮ ﻣ ﯿ ﻦ ﻋ ﺎﻣ ﻞ ﻗ ﯿ ﺎس ﻣ ﺼ ﺪ ق ﺑ ﺎ ﺷ ﺎه و ﺳ ﺎﺧ ﱳ ر ب ا ﻟﻨ ﻮ ع ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ا ز ﯾ ﮑ ﻰ و ا ﻟ ﻬ ﻪ ﺑ ﺪ ى ا ز د ﯾ ﮕ ﺮ ى‬
‫ﺑ ﺤ ﺚ ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ م ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻣ ﺼ ﺪ ق ر و ﺣ ﯿ ﻪ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ت ﺗ ﺮ ى ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﺷ ﺎه د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﻠ ﻰ‬
‫اﻣ ﯿ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ر ﻗ ﯿ ﺐ ﻣ ﺼ ﺪ ق ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺷ ﺎه ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ز ﺧ ﻢ ﺧ ﻮ ر د ه د ﻟ ﯿ ﻠ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﺪ ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ا ز ﻣ ﺼ ﺪ ق ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ا و‬
‫ا ﻋ ﻼ ﻣ ﯿ ﻪ ﭘ ﺲ ا ز ﻓ ﺮ ا ر ﺷ ﺎ ه ر ا د ر ﺗ ﺎ ﯾ ﯿ ﺪ ﻣ ﺼ ﺪ ق ا ﻣ ﻀ ﺎ ﻧﮑ ﺮ د و ﻟ ﻰ د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ﻣ ﻮ ا ر د ا ز ﻣ ﺼ ﺪ ق ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ﯾ ﺎ د‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﺧ ﻮ د ﻣ ﺼ ﺪ ق ا ﻟ ﺴ ﻠ ﻄ ﻨ ﻪ ‪ ،‬ﺧ ﺪ ا ﺑ ﯿ ﺎﻣ ﺮ ز د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ﯾ ﮏ د ﯾ ﮑ ﺘ ﺎ ﺗ ﻮ ر ﺑ ﻮ د ‪.‬‬
‫ﺣ ﺎ ﻻ ﺑ ﻨ ﺪ ه ﮐ ﺎ ر ﻧ ﺪ ا ر م و ﻟ ﻰ ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﲢ ﻤ ﻞ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﲢ ﻤ ﻞ ﺣ ﺮ ف ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ر ا ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ق ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬
‫ﺧ ﻮ ب ‪ ،‬د ﯾ ﮑ ﺘ ﺎ ﺗ ﻮ ر ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ً ﻧ ﺒ ﺎﯾ ﺪ ﭼ ﻤ ﺎ ق ﺑ ﺮ د ا ر د ﮐ ﺴ ﻰ ر ا ﺑ ﺰ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻗ ﺒ ﻮ ل ﻧ ﮑ ﺮ د ن ‪ ،‬ﺗ ﮏ ر و ى ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ‬
‫ﺣ ﺮ ف ﺧ ﻮ د ش ر ا ﺗ ﺄ ﻣ ﯿ ﻦ ﺑ ﮑ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺧ ﻮ ب ‪ ،‬اﯾ ﻦ ﺣ ﺎ ﻟ ﺖ ر ا ا ﮔ ﺮ ﮐ ﺴ ﻰ ﺗ ﺸ ﻮ ﯾ ﻖ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪« .‬‬

‫ﺷﮏ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻗﻀﺎﯾﺎى ‪ ۳۲‬و ﻗﺪرت ﺷﺎه ﭘﺲ از آن از ﻣﺼﺪق ﯾﮏ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬وﻟﻰ ﺑﻪ ﮔﻤﺎن‬
‫ﻣ ﻦ او ر ا د ر ﻗ ﯿ ﺎس ﺑ ﺎ ﺷ ﺎه ﻗ ﺮ ا ر د اد ن و ا ز او ﯾ ﮏ اﺳ ﻄ ﻮ ر ه ﺳ ﺎﺧ ﱳ ‪ ،‬ر ﯾ ﺸ ﻪ د ر ا ﯾ ﺪ ه ر ا ﯾ ﺞ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ‬
‫اﻣ ﭙﺮ ﯾ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ و اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر ‪ ،‬و ﻧ ﺎﮐ ﺎﻣ ﯽ ر ﺟ ﺎ ل ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺟ ﺒ ﻬ ﻪ ﻣ ﻠ ﯽ د ر ﺑ ﺎﻗ ﯽ ﻣ ﺎﻧ ﺪ ن د ر ﻗ ﺪ ر ت د اﺷ ﺖ ﮐ ﻪ آن ر ا ا ز‬
‫ﭼ ﺸ ﻢ ﺷ ﺎه و آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻣ ﯽ د ﯾ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل آ و ر د م ﻫ ﺮ د و ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﯽ ﻏ ﻠ ﻂ د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ د ر‬
‫ﻋ ﺼ ﺮ ﺗﻮﺳ ﻌﻪ ‪ ،‬د اﻣ ﻦ زد ن ﺑﻪ اﺣ ﺴ ﺎﺳ ﺎت ﻣ ﻠ ﻰ و اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﯾ ﮏ اﺑﺰار ﺗﺮو ﯾﺞ ر ﻗ ﺎﺑﺖ ﮐ ﺎر آﻣ ﺪ و‬
‫ا ز ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺖ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻣ ﺸ ﺮ و ع ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬و ﻟ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ﺳ ﺘ ﯿ ﺰ ى ر ا ﺑ ﺮ ا ى ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ اﺻ ﻞ ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ‬
‫ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ا ر ز ش ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺘ ﻤ ﺪ ا ر ا ن ر ا ﺑ ﺎ آ ن ﺑ ﺴ ﻨ ﺠ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ر ﯾ ﺸ ﻪ د ر ا ﻣ ﻮ ر ى د ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ د ر ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺼ ﻞ د ر ﭘ ﻰ ﻧ ﺸ ﺎن د اد ن‬
‫ﻧ ﺎد ر ﺳ ﺘ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﻰ ﻓ ﺎ ﯾ ﺪ ﮔ ﻰ آ ن ﻫ ﺴ ﺘﯿ ﻢ ‪ :‬ا ﻣ ﻮ ر ى ﭼ ﻮ ن ﺑﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﺗ ﺮ ﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﺟ ﻬ ﺎ ن ر ا ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ﮔ ﺮ ‪ /‬ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ﺷ ﺪ ه ﻧ ﮕ ﺮ ﯾ ﺴ ﱳ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ر ﯾ ﺸ ﻪ د ر د و آ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ د ا ر د ؛ ﻣ ﺼ ﺪ ق ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻣ ﯽ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﺪ و ﺑ ﻪ‬
‫ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺷﺎه ﻣﺨﺎﻟﻒ اﯾﻦ ﻧﮕﺮش ﺑﻮد‪ ،‬دﯾﻮ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻦ اﻣﺮوز دﯾﮕﺮ ﭼﻨﺪان ﺳﺨﺖ‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ه و ﻣ ﺼ ﺪ ق ر ا د و ر ﻗ ﯿ ﺐ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ د و ﻋ ﻼ ﻗ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل و ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ اﯾ ﺮ ا ن د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر‬

‫‪109‬‬
‫ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ﺷ ﺎ ه ﭘ ﯿ ﺮ و ز ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د ر ا ﯾ ﻦ ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﮐ ﺴ ﻰ ا ز ﺧ ﺎ ر ج ﺑ ﻪ ﺷ ﺎ ه ﮐ ﻤ ﮏ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧ ﻮ د ى‬
‫ﺧ ﻮ د ﻫ ﯿ ﭻ ذ ﻣ ﻰ ر ا د ر ﻣ ﻮ ر د ﺷ ﺎه ا ﺛ ﺒ ﺎ ت ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ ﺻ ﺮ ف د ر ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻣ ﺼ ﺪ ق ﺑ ﺎ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﺑ ﯿ ﺮ و ﻧ ﻰ ﻫ ﻢ‬
‫ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ى ﺧ ﻮ د ﻫﯿ ﭻ ﺣ ﺴ ﻨ ﻰ ر ا ﺑ ﺮ ا ى ا و ا ﺛ ﺒ ﺎ ت ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬آ ر ى ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺷ ﺎ ه ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ﺳ ﺮ ﻧ ﮕ ﻮ ﻧ ﻰ ﻣ ﺼ ﺪ ق ﺑ ﻪ ﺷ ﯿ ﻮ ه‬
‫ﻧ ﺎﺻ ﺮ ا ﻟ ﺪ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎه ﻋ ﻤ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د و ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﻘ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ا ﯾ ﺮ ا ن ر ا ﺑﻪ ﺣ ﺮ اج ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺑ ﺮ د اﺷ ﺘ ﻰ ا ز‬
‫ﺗﻀﺎد اﯾﻦ دو ﺑﻪ ﻋﻨﻮان و ﻃﻦدوﺳﺖ‪/‬وﻃﻦﻓﺮوش درﺳﺖ ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻰ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺷﺎه در ﺟﺎﻫﺎﯾﻰ ﺑﺮای‬
‫ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ا ﯾ ﺮ ا ن ﺳ ﺨ ﺖ ﺗ ﺮ ا ز ﻣ ﺼ ﺪ ق ﺟ ﻠ ﻮ ى ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن و آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ا ﯾ ﺴ ﺘ ﺎ د ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﺎ و ت ﮐ ﻪ ﻫ ﻮ ﺷ ﻤ ﻨ ﺪ ی و ﺳ ﯿ ّﺎ س‬
‫ﺑ ﻮ د ن ا و ﺑ ﺎ ﻋ ﺚ ﻧ ﻮ ﻋ ﯽ ا ﻧ ﻌ ﻄ ﺎ ف ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ی ﻣ ﻔ ﯿ ﺪ او د ر ﻣ ﻮ اﺟ ﻬ ﻪ ﺑ ﺎ ﻏ ﺮ ب ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ی ﻣ ﻠ ﯽ ﮐ ﺮ د ن ﳉ ﻮ ﺟ ﺎ ﻧ ﻪ ﻧ ﻔ ﺖ‬
‫و ﻣ ﻮ اﺟ ﻬ ﻪ ﺑ ﺎ ﲢ ﺮ ﯾ ﻢ و ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎً ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﻮ ﻗ ﻊ ﻫ ﻢ ﻧ ﻔ ﺖ ر ا ا ر ز ا ن ا ز د ﺳ ﺖ ﻧ ﺪ ا د و ﻫ ﻢ ﺣ ﺮ ﯾ ﻒ ر ا ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﺧ ﻮ د‬
‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺞ ﻧ ﮑ ﺮ د ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﺳ ﺎﺧ ﱳ ﯾ ﮏ ا ﻫ ﻮ ر ﻣ ﺰ د ا و ﯾ ﮏ ا ﻫ ﺮ ﯾ ﻤ ﻦ ا ز ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ا ﯾ ﻦ د و ﻧ ﻔ ﺮ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ﲢ ﺮ ﯾ ﻒ ﻫ ﺎ د ر ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﻧ ﯿ ﻢ ﻗ ﺮ ن ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ا ﯾ ﺮ ا ن اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﻣ ﺘ ﻬ ﻢ ﮐ ﺮ د ن ﺷ ﺎه ﺑﻪ و ا ﺑ ﺴ ﺘ ﮕ ﯽ و ﺑ ﻪ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه‬
‫ﮐ ﺴ ﺐ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺑ ﻪ ر ا ه ا ﻓ ﺘ ﺎ د ‪ ،‬ﺟ ﺎ ى ﺗ ﺄﻣ ﻞ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر د ا ر د ‪ .‬ﭼ ﻮ ن ‪ ،‬ا و ﻻ ً ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ د ر د و ر ه ا و ﺑ ﻪ ﻗ ﻮ ت‬
‫ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﻮ د و ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ً ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ا ر ز ﺷ ﻰ ﺑ ﻨ ﯿ ﺎد ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﲢ ﻘ ﻖ آ ن ﻧ ﯿ ﺎ ز ى ﺑ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻨ ﮏ‬
‫اﻣ ﺎ ﻣ ﺎ ﺑﻪ ﺷ ﮑ ﻠ ﯽ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺻ ﻌ ﺐ ﺗ ﺮ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﯽ ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺎ ﺋ ﻒ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﺎن ﭘ ﺮ د ه ﭘ ﻮ ش اﺳ ﺘﺒ ﺪ اد ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ آ ﻧ ﺎن ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺟ ﺎن ا ف ﮐ ﻨ ﺪ ى ‪ ،‬د ر او ا ﯾ ﻞ د ﻫ ﻪ ﭼ ﻬ ﻞ ﺷ ﻤ ﺴ ﯽ ﮐ ﻤ ﯿ ﺘ ﻪ و ﯾ ﮋ ه ا ى ﺑ ﺮ ا ى ا ر ز ﯾ ﺎ ﺑ ﻰ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر‬
‫ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﺟ ﻬ ﺖ ﺑ ﺮ ر ﺳ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎد ا ا ز ﺑ ﯿ ﻢ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻣ ﺪ ا ﻓ ﻊ ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ د ا د ‪ .‬د ر ﮔ ﺰ ا ر ش‬
‫ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻤ ﯿ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﮐ ﻤ ﯿ ﺘ ﻪ » آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ﺑ ﺮ ﮐ ﻨ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ن ﺷ ﺎه د ر ﻋ ﻤ ﻞ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷ ﮑ ﻠ ﻰ ﻓ ﻌ ﺎ ل‬
‫و ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺗ ﻠ ﻮ ﯾ ﺤ ﻰ ا و ر ا ﺑ ﺮ ا ى اﳓ ﺎم اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ‪ ،‬اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و ﻧ ﻬ ﺎد ى د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎ ر‬
‫ﺑ ﮕ ﺬ ا ر د ‪ « .‬ﺑﻪ ﮔ ﻔ ﺘﻪ ى ﺗ ﺎﻟﺒ ﻮ ت » ﺑ ﺎﯾ ﺪ ﮐ ﺎ ﻧ ﺎ ل ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ر ا ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى ﻣ ﺆ ﺛ ﺮ « ﺑ ﺮ ا ى اﺻ ﻼ ح او ﺿ ﺎ ع ا ﯾ ﺮ ا ن ﺑﻪ‬
‫ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺴ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﮔ ﺰ ا ر ش ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﯿ ﺘ ﻪ و ﯾ ﮋ ه ‪ ،‬ا ﻫ ﺪ ا ف ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ر ا ﺑ ﺮ ﺷ ﻤ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ز‬
‫آ ن ﺟ ﻤ ﻠﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ » :‬ﮐ ﻨ ﺎ ر ﮐ ﺸ ﺎ ﻧ ﺪ ن ﺷ ﺎ ه ا ز ﮐ ﺎ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ا و ر ا د ر ﻣ ﻮ ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻢ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ر د ‪ . . .‬ﮐ ﻨ ﺎ ر‬
‫ﮐﺸﯿﺪن اﻗﻮام و ﻧﺰدﯾﮑﺎﻧﺶ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎى ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ‪ ...‬ﺗﺨﻔﯿﻒ ﺑﻰاﻋﺘﻤﺎدى ﺷﺪﯾﺪ ﺷﺎه ﺑﻪ‬

‫‪110‬‬
‫ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺘ ﻤ ﺪ ا ر ا ن ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ و ﺗ ﻘ ﻠﯿ ﻞ د ﻟ ﺒ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ ا و ﺑ ﻪ ﲤ ﻠ ﻖ و ﻣ ﺪ ح و ﺛ ﻨ ﺎ ‪ . . .‬و ﺑ ﺎ ﻻ ﺧ ﺮ ه ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ ﺷ ﻬ ﺮ ى‬
‫ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﻧ ﯿ ﺮ و ى ﺳ ﺎ ز ﻧ ﺪ ه ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ « .‬ﺷ ﺎ ه ﺑ ﻪ ﻓ ﺸ ﺎ ر آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ د ر ا ﳓ ﺎم اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ‪ ،‬ا ز ﺟ ﻤ ﻠ ﻪ د ر‬
‫ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ا ر ا ﺿ ﻰ ﺗ ﺴ ﻠﯿ ﻢ ﺷ ﺪ و و ا ﮔ ﺬ ا ر ى ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ د ر ا ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﺻ ﻼ ﺣ ﺪ ﯾ ﺪ ﻫ ﺎ ى ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ‬
‫ﮐﻨﺪى در ﻣﻮرد دﻣﻮﮐﺮاﺗﯿﺰاﺳﯿﻮن ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل او ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺖ و ﺷﺎه در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﮐﺎﻣﻼً اﺳﺘﻘﻼل ﺑﻪ ﺧﺮج‬
‫د ا د ‪ .‬ﻣ ﯽ ﺑ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻧ ﻪ ﻫ ﺮ د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ا ی ﺑ ﺪ اﺳ ﺖ و ﻧﻪ ﻫ ﺮ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ر أ ی ﺣ ﺎﮐ ﻤ ﯽ ﺧ ﻮ ب اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑﻪ و ﯾﮋ ه‬
‫ﻗ ﺪ ر ﲤ ﻨ ﺪ ا ن ا ﻣ ﺮ و ز ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﻓ ﺸ ﺎ ر آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ر و ی ﺷ ﺎه د ر ﻣ ﻮ ر د ﺑ ﺎ ز ﮐ ﺮ د ن ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﯽ ا ز ﻓ ﻀ ﺎ ی ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ‬
‫ﻧ ﺒ ﻮ د ) ﮐ ﻪ ا ز ﻗ ﻀ ﺎ ﮐ ﺎر ﻧ ﺎﺳ ﻨ ﺠ ﯿ ﺪ ه ا ی ﺑ ﻮ د ( ‪ ،‬ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ م ﻧ ﺒ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﻣ ﺮ و ز آ ﻧ ﺎ ن ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﯾ ﺮ ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ و ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺮ ﮐ ﺖ ا ز آ ن‬
‫ﺣﺮﮐﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ اﭘﻮزﯾﺴﯿﻮن اﻣﺮوز ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﺳﺘﻘﻼل ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﲤﺎﻣﯽ‬
‫ﺗ ﻮ ﺻ ﯿ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﯽ د ر ﻣ ﻮ ر د ر ﻋ ﺎ ﯾ ﺖ ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑ ﺸ ﺮ ر ا ﻧ ﺎ ﮐ ﺎم ﮔ ﺬ ا ر د ‪.‬‬

‫ﺑﺴﯿﺎرى از ﻣﺴﺌﻮﻻن ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﯾﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﮐﺎرﺗﺮ ﻣُﺼﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﻋﺼﺮ ﻧﯿﮑﺴﻮن‪-‬ﮐﯿﺴﯿﻨﺠﺮ و‬
‫ﭘ ﺲ ا ز و ﯾ ﺘ ﻨ ﺎم ا ﯾ ﻦ آ ﻣ ﺎ د ﮔ ﻰ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ » آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ا ز ر و ا ﺑ ﻂ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮑ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ر ژ ﯾ ﻢ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮑ ﺘ ﺎ ﺗ ﻮ ر ى د ر‬
‫ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻓ ﺎﺻ ﻠﻪ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د « ؛ د ر ﻋ ﺼ ﺮ ﻣ ﺎ ﻫ ﻢ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ى‬
‫اﺳ ﺘﺒ ﺪ اد ى ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً ﻣ ﻮ ا ر د ى ﮐ ﻪ ﺻ ﻠ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻗ ﺮ ا ر د ﻫ ﺪ ؛ ا ﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ﻓ ﺮ ا ر ا ز ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺸ ﺎ ر ‪ ،‬ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ آ و ﯾ ﺰ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﭘ ﻨ ﺎه ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺘ ﺄ ﺳ ﻔ ﺎ ﻧ ﻪ د ر ﻣ ﻮ ا ﻗ ﻌ ﻰ‬
‫ﻣ ﺮ د م و ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ا ز آ ن ﮔ ﺎه ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن و ا ﭘ ﻮ ز ﯾ ﺴ ﯿ ﻮ ن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺼ ﻮ ص ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ﮐ ﻰ ﻫ ﻤ ﺮ ا ﻫ ﻰ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪.‬‬

‫ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻎ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ‪ ،‬ﭘ ﺲ ا ز ﻣ ﺸ ﺮ و ﻃ ﻪ ‪ ،‬ﭘ ﺲ ا ز ا ﻟ ﺘ ﯿ ﺎم ز ﺧ ﻢ ﺷ ﻤ ﺸ ﯿ ﺮ د ا ﻣ ﻮ ﮐ ﻠ ﺲ ر و س ‪ /‬ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺲ ‪ ،‬ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻎ ﺑ ﻪ‬

‫ر ﺳ ﻤ ﯿ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﱳ ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ﺣ ﻖ ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د ﺑ ﺮ ا ی ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻎ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻔ ﻆ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ ز و ر ﯾ ﺎ ﺑ ﺨ ﺖ ﯾ ﺎ ﻫ ﺮ د و ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ﺣ ﺎﺻ ﻞ ﺟ ﻤ ﻊ ﺟ ﺒ ﺮ ى‬
‫ﮐ ﺸ ﻤ ﮑ ﺶ ﻫ ﺎ ى ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ﻣ ﻘ ﺪ س ﺑ ﯿ ﻨ ﮕ ﺎ ر ﻧ ﺪ و ﺣ ﻖ ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ى ﺑ ﻬ ﺮ ه ﺑ ﺮ د ا ر ى ﻣ ﺸ ﺮ و ع و ﻧ ﺎﻣ ﺸ ﺮ و ع ‪ -‬ﺑ ﺎ‬
‫ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑ ﺸ ﺮ ‪ -‬ا ز ﻣ ﺮ د م د اﺧ ﻞ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ﺑ ﻪ ﺛ ﺒ ﺖ ﺑ ﺮ ﺳ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ و ﺑ ﺮ ا ى ا و ﺷ ﺮ ﯾ ﮏ و ر ﻗ ﯿ ﺐ‬
‫ﲢ ﻤ ﻞ ﻧ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ و ﺗ ﺎ ز ه ﺟ ﻮ ر ر ﻗ ﯿ ﺐ ر ا ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ﻋ ﻬ ﺪ ه ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ؛ ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﻋ ﺸ ﻖ و ﻃ ﻦ ﺑ ﺴ ﺎ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻧﻪ‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ‪ ،‬ﭘ ﺮ د ه ﭘ ﻮ ش ﺗﺮ ا ژ د ی ﺟ ﻨ ﮓ ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻣ ﺎ ﻣ ﺜ ﻞ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻣ ﺮ د م ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى‬

‫‪111‬‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ا ز ﺷ ﻨ ﯿ ﺪ ن ﺳ ﺮ و د ﻣ ﻠ ﻰ ﺧ ﻮ د د ﭼ ﺎر ﺷ ﻌ ﻒ ‪ ،‬ﻏ ﺮ و ر و ا ﻓ ﺘ ﺨ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ و ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﺎن آ ﻫ ﻨ ﮓ و ﻃ ﻨ ﻄ ﻨ ﻪ د ر ﺣ ﺎﻟ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ا ز ﺟ ﺎ ﺑ ﺮ ﺧ ﺎ ﺳ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻢ و ﮔ ﺎه ﺣ ﺘ ﯽ د ﺳ ﺖ ر و ی ﻗ ﻠ ﻮ ب ﺧ ﻮ د ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻢ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ‪ » :‬ﻣ ﻬ ﺮ ﺗ ﻮ ﭼ ﻮ ن ‪ ،‬ﺷ ﺪ ﭘ ﯿ ﺸ ﻪ ا م‬
‫‪ /‬د و ر ا ز ﺗ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ام ‪ /‬د ر ر اه ﺗ ﻮ ‪ ،‬ﮐ ﻰ ا ر ز ﺷ ﻰ د ا ر د اﯾ ﻦ ﺟ ﺎن ﻣ ﺎ ‪ /‬ﭘ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﺑ ﺎﯾ ﺪ ﺧ ﺎ ک ا ﯾ ﺮ ا ن ﻣ ﺎ« ؛ ا ﯾ ﻦ‬
‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ﺣ ﺴ ﺎس ﻣ ﻘ ﺪ ﺳ ﯽ ا ﺳ ﺖ و د ر ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﻫ ﺮ ز ﻣ ﺎ ن د ﯾ ﮕ ﺮ ی ‪ .‬ﻓ ﻘ ﻂ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﻫ ﻮ ش و ﺑ ﺮ ﺣ ﺬ ر ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ‬
‫ا ﯾ ﻦ اﺣ ﺴ ﺎس ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ی ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﯽ ﮐ ﻨ ﺶ د ر ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ر و ا ﺑ ﻂ ر ا ﺗ ﻀ ﻌ ﯿ ﻒ ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻧ ﯿ ﺰ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻧ ﺎﻣ ﺸ ﺮ و ع ﻧ ﺎ ﮐ ﺎ ر آﻣ ﺪ ا ز‬
‫آ ن ﺳ ﻨ ﮕ ﺮ ﻧ ﺴ ﺎ ز د ‪ .‬ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﻟ ﻘ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﻪ ﺣ ﺲ ﻋ ﺎ د ت و ﭘ ﺮ و ر د ه ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻤ ﻨ ﺪ ا ن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ د ر‬
‫ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺣ ﻈ ﻰ ا ز ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﯾ ﺎ ﻣ ﺼ ﻠ ﺤ ﺖ د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑﺮ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﭘ ﺎد ﺷ ﺎﻫ ﻰ ﺣ ﮑ ﻢ ﺑﺮ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ی ا و‬
‫ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ و آ ز ا د ى ﻣ ﺮ د م و ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﻋ ﻼ ﻗ ﻪ ‪ ،‬د ﻏ ﺪ ﻏ ﻪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ا ﻟ ﺰ ام ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﯽ‬
‫ﮐ ﻪ د و ﺳ ﺖ د ر ﭘ ﯽ د ﻓ ﺎ ع و د ﺷ ﻤ ﻦ د ر ﭘ ﻰ ﻇ ﻠ ﻢ و ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺖ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ د ر ﺻ ﻮ ر ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ د و د ر ﯾ ﮏ ﻋ ﺮ ض ﻗ ﺮ ا ر‬
‫د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋ ﮑ ﺲ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ﻣ ﻮ ل ﺑ ﺎﻃ ﻠ ﻰ اﺳ ﺖ ؛ ﭼ ﻮ ن ﺟ ﺎن و ﻗ ﺘ ﯽ ﻓ ﺪ ا ى ﺧ ﺎ ک ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺷ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ﺧ ﺎ ک ﺟ ﺎ ن ﭘ ﺮ و ر ﺑ ﺎﺷ ﺪ و ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺎ ز ﻣ ﻨ ﺪ ﻣ ﻠ ﮏ ﻋ ﺎد ل ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﮐ ﯿ ﮑ ﺎ و و س ﻣ ﺮ د م ﭘ ﺎ ر س ر ا ﺑ ﻪ ﮔ ﺮ و ﮔ ﺎ ن ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ‬
‫ﺑ ﺎﺷ ﺪ و ا ﻓ ﺮ اﺳ ﯿ ﺎ ب ﺣ ﺘ ﯽ ﺑ ﻪ ﻧ ﯿ ﺖ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺧ ﻮ د د ر ﭘ ﻰ ﻗ ﻠﻊ و ﻗ ﻤ ﻊ ا و ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻓ ﺪ ا ﮐ ﺎ ر ى ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﯿ ﻬ ﻦ ﺟ ﻨ ﮕ ﯿ ﺪ ن ﺑ ﺎ‬
‫ﮐ ﯿ ﮑ ﺎ و و س اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑ ﺎ ا ﻓ ﺮ اﺳ ﯿ ﺎ ب ‪ .‬و ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ﻓ ﺎ ع ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ﻇ ﺎﻟ ﻢ ا ز اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﮐ ﺸ ﻮ ر ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﺟ ﺰ‬
‫د ﻋ ﻮ ت ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻪ د ﻓ ﺎ ع ا ز ﺣ ﺮ ﯾ ﻢ ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ى ا و ﺗ ﺎ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ ﺑ ﻪ ز و ر ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻮ د اد اﻣ ﻪ د ﻫ ﺪ ‪.‬‬
‫اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ د ر ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﻣ ﻮ ﻗ ﻌ ﯿ ﺘ ﻰ ﻣ ﺜﻞ ﻃ ﻠﺐ ﻋ ﻤ ﺮ ﻃ ﻮ ﻻ ﻧ ﻰ ﮐ ﻼ غ د ر ﻣ ﺜ ﻨ ﻮ ى ا ﺳ ﺖ ‪ » .‬ﮐ ﺎ غ ﮐ ﺎ غ و ﻧ ﻌ ﺮ ه ز ا غ‬
‫ﺳ ﯿ ﺎ ه ‪ /‬د ا ﯾ ﻤ ﺎ ً ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﺑ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ ﻋ ﻤ ﺮ ﺧ ﻮ ا ه ؛ ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ا ﺑ ﻠ ﯿ ﺲ ا ز ﺧ ﺪ ا ى ﭘ ﺎک ﻓ ﺮ د ‪ /‬ﺗ ﺎ ﻗ ﯿ ﺎ ﻣ ﺖ ﻋ ﻤ ﺮ ﺗ ﻦ د ر ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﺮ د ؛‬
‫ﮔ ﻔ ﺖ ا ﻧ ﻈ ﺮ ﻧ ﻰ اﻟ ﻰ ﯾ ﻮ م ا ﳉ ﺰ ا ‪ /‬ﮐ ﺎﺷ ﮑ ﻰ ﮔ ﻔ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﺗ ﺒ ﻨ ﺎ ر ﺑ ﻨ ﺎ؛ ﻋ ﻤ ﺮ ﺑ ﻰ ﺗ ﻮ ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﺎن ﺟ ﺎن ﮐ ﻨ ﺪ ن اﺳ ﺖ ‪ /‬ﻣ ﺮ گ‬
‫ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﻏ ﺎﯾ ﺐ ا ز ﺣ ﻖ ﺑ ﻮ د ن اﺳ ﺖ ؛ ﺧ ﺎﺻ ﻪ ﻋ ﻤ ﺮ ى ﻏ ﺮ ق د ر ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﮕ ﻰ ‪ /‬د ر ﺣ ﻀ ﻮ ر ﺷ ﯿ ﺮ و ر و ﺑ ﻪ ﺷ ﺎ ﻧ ﮕ ﻰ « ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ‬
‫ا ﺳ ﺎ س ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ د ر ﻇ ﻞ ﻇ ﺎﻟ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﺼ ﺪ ا ق ا ﯾ ﻦ د ر ﺧ ﻮ اﺳ ﺖ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ‪ » :‬ﻋ ﻤ ﺮ ﺑ ﯿ ﺸ ﻢ د ه ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ﭘ ﺲ ﺗ ﺮ ر و م‬
‫‪ /‬ﻣﻬﻠﺖ اﻓﺰون ﮐﻦ ﮐﻪ ﺗﺎ ﮐﻤﺘﺮ ﺷﻮم«؛ در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﺗﺄﻣﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﻮل اﺳﺘﻘﻼل ﭼﻨﯿﻦ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻰ‪،‬‬
‫ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﻃ ﻮ ل ﻋ ﻤ ﺮ ز ا غ ﺑ ﻪ ﻗ ﻮ ل ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ ى » ا ز ﺑ ﻬ ﺮ ﺳ ﺮ ﮔ ﯿ ﻦ ﺧ ﻮ ر د ن اﺳ ﺖ « ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻦ د ر ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﮐ ﻼ غ‬
‫ﻓ ﻀ ﻮ ﻻ ت ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ر د ‪ ،‬ﭘ ﺲ ﻋ ﻤ ﺮ ﺧ ﻮ اﺳ ﱳ او ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﺧ ﺎﺻ ﻰ د ا ر د ‪ » :‬ﻋ ﻤ ﺮ ﺑ ﯿ ﺸ ﻢ د ه ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ‪ . . .‬ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ر م ‪ /‬د ا ﯾ ﻢ‬
‫ا ﯾ ﻨ ﻢ د ه ﮐ ﻪ ﺑ ﺲ ﺑ ﺪ ﮔ ﻮ ﻫ ﺮ م ؛ ﮔ ﺮ ﻧ ﻪ ‪ . . .‬ﺧ ﻮ ا ر اﺳ ﺖ آ ن ﮔ ﻨ ﺪ ه د ﻫ ﺎن ‪ /‬ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ى ﮐ ﺰ ﺧ ﻮ ى ز اﻏ ﻢ و ا ر ﻫ ﺎن « ‪ .‬ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ‬
‫ﻇ ﺎ ﻟ ﻢ و ر ﻋ ﯿ ﺖ او ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻃ ﺎ ﻟ ﺐ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا و ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫‪112‬‬
 ‫‪۵‬‬

‫ﻣﺰرع ﺳﺒﺰ ﻓﻠﮏ‬

‫‪113‬‬
‫ﮐ ﻨ ﮕ ﺮ ه و ﯾﺮ ان ﮐ ﻨﯿﺪ ا ز ﻣ ﻨ ﺠ ﻨﯿﻖ‬

‫ﺗ ﺎ ر و د ﻓ ﺮ ق ا ز ﻣ ﯿ ﺎن ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ﯾﻖ‬

‫ﻣ ﻮﻟﻮ ی‬

‫ﭘ ﻨ ﺠ ﻤ ﯿ ﻦ ﻗ ﺴ ﻤ ﺖ ا ز ﺳ ﻠ ﺴ ﻠﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ی ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﺑ ﻪ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ا ﺧ ﺘ ﺼ ﺎ ص ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﻣ ﻘ ﺘ ﻀ ﻰ ﻣ ﺒ ﺎﺣ ﺚ ﭘ ﯿ ﺸ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ﺑ ﺤ ﺚ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز‬
‫ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ﺑ ﺪ ﯾ ﻞ ﺑ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﯽ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر د و ﻓ ﺼ ﻞ ﻗ ﺒ ﻞ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﺷ ﺪ ؛ ﭼ ﺸ ﻢا ﻧ ﺪ ا ز ی ﮐ ﻪ د ر آ ن ﺑ ﺮ ا ی ﺗ ﻌ ﺎ ﺑ ﯿ ﺮ ی‬
‫ﭼ ﻮ ن اﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎ ر ‪ ،‬اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ‪ ، . . .‬ﻓ ﻀ ﺎ ی ﻓ ﺮ اﺧ ﯽ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ و ا ﯾ ﺪ ه » ﺑ ﻨ ﯽ آد م اﻋ ﻀ ﺎ ی ﯾ ﮏ‬
‫ﭘﯿﮑ ﺮ ﻧﺪ « ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎی ﻣ ﻠ ﯽ ‪ ،‬ﻗ ﻮ ﻣ ﯽ ‪ ،‬د ﯾ ﻨ ﯽ ر ا ﮐ ﻢ ر ﻧ ﮓ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨﺪ ‪ .‬ﺷ ﺎﯾﺪ ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧﺪ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﯽ ﯾ ﮏ ا ﯾﺪ ه آ ل‬
‫د ﺳ ﺖ ﻧ ﯿ ﺎ ﻓ ﺘ ﻨ ﯽ ﺟ ﻠ ﻮ ه ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﭘ ﺮ ﮐ ﺮ د ن ﺟ ﺎ ی ﺧ ﺎ ﻟ ﯽ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﺑ ﻮ ﻣ ﯽ ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ن ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺳ ﯿ ﻢ ﯾ ﮏ‬
‫آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﻓ ﺸ ﺮ د هﺗ ﺮ و ﯾ ﮑ ﺪ ﺳ ﺖ ﺗ ﺮ ر ا ﻣ ﻨ ﺘ ﻔ ﯽ ﳕ ﯽ ﮐ ﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧ ﺼ ﻮ ص ا ﮔ ﺮ ا ز آن ﺗ ﺼ ﻮ ﯾﺮ ی ﻋ ﺮﺿ ﻪ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑﯿ ﺸ ﺘﺮ‬
‫ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﻄﻠﻮب‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻪ اﯾﻦ دو وﺻﻒ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﺪودی ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑ ﺮ ا ى و ر و د ﺑ ﻪ اﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﻪ ا ى ﲤ ﻬ ﯿ ﺪ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ اﺷ ﺎ ر ه ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ‬
‫ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﺑﻪ ﻫ ﻢ ﭘ ﯿ ﻮ ﺳ ﺘ ﮕ ﻰ ر و ﺑﻪ ر ﺷ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎن ﺗﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﺷ ﺪ ه ﮐ ﻪ ﺷ ﺎﻣ ﻞ ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﻫ ﺎ ى ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه و‬
‫ﺑ ﻪ ﻫ ﻢ ﻣ ﺮ ﺗ ﺒ ﻂ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ‪ ،‬ﺗ ﮑ ﻨ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ‪ ،‬ز ﯾ ﺴ ﺖ ﻣ ﺤ ﯿ ﻄ ﻰ ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ و اﻣ ﻨﯿ ﺘ ﻰ ا ﺳ ﺖ ؛ ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ‬
‫د ر ﺑ ﺮ د ا ر ﻧ ﺪ ه ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﮐ ﺎ ﻻ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﺮ و ى ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ا ﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت ‪ ،‬ﻋ ﻘ ﺎ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﻫ ﺎ ‪ ،‬اد ﯾ ﺎ ن ‪ ،‬آ د ا ب ‪،‬‬
‫ﻋ ﺎد ا ت ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت و ﺧ ﻄ ﺮ ا ت ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﻇ ﻬ ﻮ ر ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ و ﻧ ﻬ ﺎ د ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ر ا‬
‫ﻣﺤﺪود ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮام ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﯿﺎن ﺳﺎدهﺗﺮی از ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن اﯾﻦ اﺳﺖ‪ :‬دﻧﯿﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫د ر آ ن ﺷ ﺒ ﺎ ﻫ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﺗ ﻔ ﺎو ت ﻫ ﺎ ﺗ ﻌ ﯿ ﯿ ﻦ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ز ﻣ ﺎ ﻧ ﯽ ا ز ﻧ ﻮ ع ﭘ ﻮ ﺷ ﺶ ‪ ،‬ﻧ ﻮ ع آ ر ا ﯾ ﺶ ‪ ،‬ﻏ ﺬ ا و ﺗ ﻔ ﺮ ﯾ ﺢ ‪،‬‬
‫ﻣ ﺼ ﺎ ﻟ ﺢ ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﻤ ﺎ ﻧ ﯽ و ﺑ ﺎ ﻓ ﺖ ﻣ ﻌ ﻤ ﺎ ر ی ‪ ،‬ا ﺷ ﺘ ﻐ ﺎ ل و ﻓ ﺮ ا ﻏ ﺖ و ‪ . . .‬ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﻣ ﻮ ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﺟ ﻐ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎﯾ ﯽ ‪ ،‬ﻧ ﮋ ا د ی ‪ ،‬د ﯾ ﻨ ﯽ‬
‫و ﻣ ﻠ ﯽ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ا ی ر ا ﺣ ﺪ س ز د ‪ ،‬ر ﻓ ﺘ ﻪ ر ﻓ ﺘ ﻪ ا ﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر د ﺷ ﻮ ا ر و د ﺷ ﻮ ا ر ﺗ ﺮ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ د ا ﻧ ﺶ ﻓ ﻨ ﯽ ﺑ ﺎ‬

‫‪114‬‬
‫ﺗ ﺴ ﻬ ﯿﻞ ﮔ ﺮ د ش ﮐ ﺎﻻ و اﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ و ﺳ ﺎ ﺋ ﻞ ﻣ ﻮ ر د ﻋ ﻼ ﻗ ﻪ و ﻧ ﯿ ﺎ ز ﻧﻪ ﺿ ﺮ و ر ﺗ ﺎً و اﺟ ﺒ ﺎ ر اً ا ز‬
‫ﻧﺰد ﯾ ﮏ ﺗﺮ ﯾﻦ و د ﺳ ﺘﺮس ﺗﺮ ﯾﻦ ﻫ ﺎی ﳑ ﮑ ﻦ ‪ ،‬ﺑﻠﮑ ﻪ از ﺳ ﺮاﺳ ﺮ ﺟ ﻬ ﺎن د و ر و ﻧﺰد ﯾ ﮏ ﻓ ﺮاﻫ ﻢ ﺷ ﻮد ‪ .‬د ر اﯾﻦ ﻓ ﺮآﯾﻨﺪ ‪،‬‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ د ر ﻣ ﯽ ﯾ ﺎ ﺑ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ا ز آ ﻧ ﭽ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﯽﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ز ﻫ ﻢ د و ر ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎن ا ز ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ت‬
‫اﻃﺮاﻓﺶ‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﺎً از اﻧﺴﺎنﻫﺎ‪ ،‬در ﯾﮏ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺨﺘﺼﺎت دو ﺑُﻌﺪى ﺻﻮرت ﻣﻰﮔﯿﺮد ﮐﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‬
‫ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺒ ﻰ ا ز ﺗ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ و ﺗ ﻔ ﺎ و ت ؛ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ و ﻗ ﺘ ﻰ ﻓ ﺮ د ى ﺑ ﺎ ا ﻓ ﺮ ا د د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﻣ ﺤ ﺎﺳ ﺒ ﻪ ا ى د ر‬
‫ذ ﻫ ﻨ ﺶ اﳓ ﺎم ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ﭼ ﻪ ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﺸ ﺘﺮ ک و ﻣ ﺘ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ‪ ،‬و ﺗ ﺎ ﭼ ﻪ ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﺨ ﺘ ﺺ و‬
‫ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺳ ﺎ س ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ا ش ر ا ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ﺗ ﻨ ﻈ ﯿ ﻢ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻣ ﻮ ا ر د ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺤ ﺎ ﺳ ﺒ ﻪ ﺳ ﺮ ﯾ ﻊ‬
‫و ﻧ ﺎ ﺧ ﻮ د آ ﮔ ﺎ ه ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د و د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻣ ﻮ ا ﻗ ﻊ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﯾ ﮏ ﻣ ﻌ ﺎد ﻟ ﻪ ﭼ ﻨ ﺪ ﻣ ﺠ ﻬ ﻮ ﻟ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ‬
‫ﻃ ﻮ ل ﺑ ﮑ ﺸ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﺎﺻ ﻞ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻣ ﺤ ﺎﺳ ﺒﻪ ا ى ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺷ ﺨ ﺺ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ د ﯾ ﺎ ا ﻓ ﺮ ا د ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ا ر ﺗ ﺒ ﺎ ط‬
‫د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﺎ ﺑﺮﻋ ﮑ ﺲ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و د ر اﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت اد اﻣ ﻪ ﻣ ﺤ ﺎﺳ ﺒﻪ ﺷ ﺎﻣ ﻞ ﺑ ﺮ ر ﺳ ﻰ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ ﻧ ﻮ ع‬
‫ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﻰ و ﺗ ﺎ ﭼ ﻪ ﺣ ﺪ و د ى ؟‬

‫ﻧﮑﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ در اﯾﻨﺠﺎ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮﭼﻪ اﻧﺴﺎن ﺑَﺪَوىﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺒﻨﺎ را ﺑﺮ ﺗﻔﺎوﺗﺶ ﺑﺎ‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ان ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ر د ﺗ ﺎ ﺗ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ د ر ﺳ ﺎﺣ ﺖ ﺟ ﻨ ﮕ ﻞ ‪ ،‬د ا ﯾ ﺮ ه ﻣ ﺸ ﺎﺑ ﻬ ﺎ ت د ا ﯾ ﺮ ه ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﺤ ﺪ و د ى ا ﺳ ﺖ ؛ ﺣ ﺠ ﻢ‬
‫ﮐ ﺜ ﯿ ﺮ ى ا ز ا ﻓ ﺮ ا د ‪ » ،‬د ﯾ ﮕ ﺮ « ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ز ﺗﻌ ﺪ اد ا ﻧ ﮕ ﺸ ﺖ ﺷ ﻤ ﺎ ر ى ﻗ ﻮ م و ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ﮐ ﻪ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ د و ﺳ ﺖ ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧﺪ ‪ ،‬اﻟﺒ ﺎﻗ ﻰ ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ د و ﺳ ﺖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و و ﻗ ﺘ ﻰ د و ﺳ ﺖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﻻ ﺑ ﺪ د ﺷ ﻤ ﻦ ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﻠ ﺖ ا ﯾ ﻦ و ﺿ ﻊ‬
‫ﺗ ﺮ س ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ى ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﯾ ﮏ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺑ ﺪ و ى ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻓ ﺎﺻ ﻠ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺑ ﺎ ﺣ ﯿ ﻮ ا ن ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﮐ ﻢ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ﯾ ﺖ‬
‫ﺷ ﺨ ﺺ د ر ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻓ ﺮ د ﯾ ﺖ ﻣ ﻨ ﺤ ﺼ ﺮ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ ا ز ا ﻓ ﺮ اد ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﻫ ﻢ ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺧ ﻮ ف و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺑﻪ ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ ل ﺑﯿ ﺮ و ن ا ز ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب اﯾ ﻦ » ﻣ ﻦ « ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ‬
‫ﺑ ﺎﻟ ﻘ ﻮ ه ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧﻨ ﺪ ﺑﻪ ﻣ ﻦ آﺳ ﯿ ﺐ ﺑ ﺮ ﺳ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﺒ ﻮ ر ا ز ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى اﯾ ﻦ ﻣ ﻦ و اﺣ ﺪ ‪ ،‬ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً ﺑ ﺪ و ن د ر ک و ا ز ﺳ ﺮ‬
‫ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺜﻞ ﻋ ﺒ ﻮ ر ى ﮐ ﻪ د ر ﻏ ﺬ ا د ا د ن ﺑ ﻪ ﻃ ﻔ ﻞ ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑﻪ ﺧ ﻄ ﺮ ا ﻧ ﺪ اﺧ ﱳ ﺑﺮ ا ى ﳓ ﺎت او ‪ ،‬د ر ﻣ ﯿ ﺎن‬
‫ﺣﯿﻮاﻧﺎت وﺟﻮد دارد‪ .‬در ذﻫﻦ ﺑﺴﯿﻂ و ﺷﺒﻪ ﺣﯿﻮاﻧﻰ اﻧﺴﺎن ﺑﺪوى ﻫﻢ وﺿﻊ ﻫﻤﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﺳﺖ؛ ﯾﮏ ﻣﻦ‬
‫وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻣﻔﺮد اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﮏ ﺟﻤﻊ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺤﺪود از دﯾﮕﺮان ﺑﺎ ﺑﻨﺪ ﻏﺮﯾﺰه ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﺘﺼﻞاﻧﺪ‪ ،‬و اﻟﺒﺎﻗﻰ‬
‫ﻏﺮﯾﺒﮕﺎﻧﻰاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﺮف ﻣﻦ ﻧﺒﻮدن ﺑﺎﯾﺪ از آنﻫﺎ اﺟﺘﻨﺎب ﮐﺮد‪ .‬آنﻫﺎ ﻣﺸﮑﻮک و ﻣﻈﻨﻮن ﺑﻪ ﺧﻄﺮﻧﺪ ﭼﻮن‬
‫ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺳ ﺎد ﮔ ﻰ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﻣ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫‪115‬‬
‫ﻫ ﻨ ﮕ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ و ﻗ ﻮ م ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﺣ ﺎ ل ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﻣ ﻰ ﭘ ﺮ د ا ز ﯾ ﻢ و ﻧ ﯿ ﺰ و ﻗ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ‬
‫اد و ا ر ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ر ا ﺑﺮ ر ﺳ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﺑﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻰ د ر ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ » ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ان « ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر‬
‫ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ا ى ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ و ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﺎً ﻫ ﻢ ا ﯾ ﻦ د ﯾ ﮕ ﺮ ان د ﺷ ﻤ ﻦ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻧﺒ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ د و ﺳ ﺖ‬
‫ﻧ ﺒ ﻮ د ﻧ ﺪ ﺑ ﻰ ﻃ ﺮ ف ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ی ) ﺧ ﻮ ﯾ ﺸ ﺎ و ﻧ ﺪ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻻ ا ﻗ ﻞ ﺧ ﻮ ا ﺟ ﻪ ﺗ ﺎش ( ﻧ ﺒ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫آ ن ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ و ﻧ ﺨ ﺴ ﺘ ﯿ ﻦ و ا ﮐ ﻨ ﺶ د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ اﻋ ﻀ ﺎ ى ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ا ى‬
‫ﮐ ﻪ ﳑ ﺎ ﺛ ﻞ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭘ ﺲ ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ د ﺷ ﻤ ﻦ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺴ ﺖ ؟ ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ر و ﺷ ﻦ ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ﻓ ﺮ ا ر ﯾ ﺎ ﺣ ﻤ ﻠ ﻪ ؛ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ﯾ ﺎ ﺳ ﺘﯿ ﺰ ‪.‬‬
‫ﯾﮑﻰ از اَﻋﺰّاى ﻣﻌﺎﺻﺮ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﺧﻮدى و دﺷﻤﻦ‪ ،‬ﯾﮏ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻗﺒﯿﻠﻪاى اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﺴﯿﺎر‬
‫ﻋ ﺎﳌ ﺎ ﻧ ﻪ و ﺣ ﺮ ف د ﻗ ﯿ ﻘ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن و ا ﻗ ﻌ ﺎ ً د ر ﺷ ﺮ اﯾ ﻂ ﺣ ﯿ ﺎ ت ﺑ ﺪ و ى ﯾ ﺎ ﺣ ﯿ ﺎ ت ﻗ ﺒ ﯿ ﻠ ﻪ ا ى ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﻓ ﺮ د د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ‬
‫ر ا ﺑ ﻪ د و ﻗ ﺴ ﻤ ﺖ ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﺑ ﺮ اﺳ ﺎس ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﯿ ﺰ ا ن اﺷ ﺘ ﺮ اک ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ و ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ا ﻓ ﺘ ﺮ ا ق ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ؛ و‬
‫ﭼ ﻮ ن ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ا ﻓ ﺘ ﺮ ا ق ‪ ،‬ﺑﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﺗ ﺮ س ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﻰ و ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﮐ ﻪ د ر ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺷ ﺒ ﻪ ﺣ ﯿ ﻮ ا ن ﺑ ﺪ و ى ﺑ ﺮ ا ى ﺻ ﯿ ﺎ ﻧ ﺖ ﻧ ﻔ ﺲ‬
‫ا و ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر و ﺳ ﯿ ﻊ ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﭘ ﺮ ر ﻧ ﮓ ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ و ﺗ ﻌ ﯿ ﯿ ﻦ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ﺗ ﺮ ا ز ﻣ ﯿ ﺰ ا ن اﺷ ﺘ ﺮ اک اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ى‬
‫ﻋ ﺒ ﺎر ت ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ا ز ﺧ ﻮ د م و ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﺑ ﻨ ﺪ ﻧ ﺎ ف ﻣ ﻦ ﺑ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ و ﯾ ﺎ ﺑﻨ ﺪ ﻧ ﺎف آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻣ ﻦ ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺎ ﻗ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د » ﻧ ﺎﺧ ﻮ د ى « ؛ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻣ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻣ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د‬
‫دﺷﻤﻦ ﻣﻦ‪ .‬ﭘﺲ ﯾﮏ ﺧﻮد دارﯾﻢ و اﻧﺒﻮﻫﻰ ﻧﺎﺧﻮد‪ .‬از ﺑﺪوى ﺗﺎ ﻗﺒﯿﻠﻪاى ﺗﻔﺎوت ﻓﻘﻂ در اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آن‬
‫ﺧ ﻮ د ا ز ﯾ ﮏ ﻧ ﻔ ﺮ ﺑﻪ ﯾ ﮏ ﻃ ﺎ ﯾ ﻔ ﻪ ﺑ ﺪ ل ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ‪.‬‬

‫ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ا د ﺑ ﯿ ﺎ ت ﻣ ﺘ ﺄﺧ ﺮ ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ ن ﻫ ﻢ ﻣ ﺮ اﺟ ﻌ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﻓ ﯿ ﻠ ﻢ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻓ ﻀ ﺎ ى آ ن ﻣ ﺜ ﻼ ً‬
‫ﻣ ﺘ ﻌ ﻠ ﻖ ﺑ ﻪ ﯾ ﮑ ﻰ ‪ -‬د و ﻗ ﺮ ن ﭘ ﯿ ﺶ ا ز اﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ر ا ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ و ﻗ ﺘ ﻰ ﻓ ﺮ د ى ا ز ﯾ ﮏ د ه ‪ ،‬ﺷ ﻬ ﺮ و ﻣ ﺤ ﻠ ﻪ‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ و ا ر د ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻟ ﻔ ﻈ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ آ ن ﻣ ﻮ ر د ﺧ ﻄ ﺎ ب ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ » :‬ﻏ ﺮ ﯾ ﺒ ﻪ « ‪ .‬اﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ‬
‫ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ اﺳ ﺖ ؛ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ و ﺻ ﻒ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ د ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻏ ﺮ ﯾ ﺒ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﺑ ﺎ ﻟ ﻄ ﺒ ﻊ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻌ ﺪ ا د ا ً د ﺷ ﻤ ﻦ ‪ .‬د ر‬
‫ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑﻪ ر اﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﺑﻪ او ﮔ ﻔ ﺖ » ﺧ ﺎﱎ « ﯾ ﺎ » آ ﻗ ﺎ« ‪ .‬ﮐ ﻤ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ اﻻ ن ا ﯾ ﻦ ﻃ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ و ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ‬
‫ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ ﺗﻌﺎرف داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ ﻣﻰﮔﻮﯾﯿﻢ »دوﺳﺖ ﻣﻦ«‪ .‬وﻟﻰ در ﮔﺬﺷﺘﻪ‪» ،‬ﻏﺮﯾﺒﻪ« ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ وﺻﻔﻰ‬
‫ﺑﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ در اوﻟﯿﻦ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ »ﻧﺎﺧﻮد« ﯾﻌﻨﻰ ﻫﺮ ﻓﺮد دﯾﮕﺮى‪ ،‬ﯾﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﻫﺮ ﻓﺮد ﻏﯿﺮﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪ ﯾﺎ ﻏﯿﺮ‬
‫ﻫ ﻤ ﺴ ﺎ ﯾ ﻪ ا ى ﺑﻪ ذ ﻫ ﻦ ا ﻫ ﺎﻟ ﻰ ﺧ ﻄ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ و ا ﯾ ﻦ و اﺿ ﻊ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ اﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ی ﯾ ﮏ ا ﻧ ﺴ ﺎن‬

‫‪116‬‬
‫ﺑ ﺪ و ى ﯾ ﺎ ﻗ ﺒ ﯿ ﻠ ﻪ ا ى ‪ ،‬ا ﻓ ﺘ ﺮ ا ق و اﺧ ﺘ ﻼ ف د ر ر ﻧ ﮓ و ﻧ ﮋ اد و ز ﺑ ﺎن و ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﺤ ﻞ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﻘ ﻮ م ﺗ ﺸ ﺨ ّﺺ‬
‫ﻓ ﺮ د اﺳ ﺖ ﺗ ﺎ ﺷ ﺒ ﺎ ﻫ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ش د ر ﺑ ﺸ ﺮ ﯾ ﺖ ‪.‬‬

‫ا ز ﻃ ﻠ ﻮ ع ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺗ ﺎ ﺣ ﺎ ل ﺣ ﺎﺿ ﺮ ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ن ا ز ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺼ ﯿ ﺼ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺑ ﺮ ا ى ﻧ ﯿ ﻞ ﺑ ﻪ ﻣ ﻘ ﺼ ﻮ د ﺧ ﻮ د ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه‬
‫ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ر و ﺷ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﻧ ﻮ ع ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻔ ﻆ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﲢ ﺖ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﺎ ز ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﯿ ﺮ ى‬
‫د ا ر د ؛ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﯿ ﺮ ى د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻣ ﻮ ا ر د ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ اﺟ ﯿ ﺮ ﮐ ﺮ د ن ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر ﻋ ﯿ ﻦ آ ﻧ ﮑ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻣ ﻘ ﺪ و ر‬
‫و ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ل ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ د و ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ د ا ﺷ ﺘ ﻪ اﺳ ﺖ ‪ :‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ا ﺟ ﺮ ت ا ﺟ ﯿ ﺮ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺣ ﺠ ﻢ ﻋ ﻈ ﯿ ﻤ ﻰ ا ز ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ‬
‫ر ا ﺻ ﺮ ف ﮐ ﺮد ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎﻟﻰ ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﺳ ﺎل ﻫ ﺎى ﺳ ﺎل ﻫ ﻢ ﺟ ﻨﮕ ﻰ ﺻ ﻮ ر ت ﻧﮕ ﯿﺮد و ﺣ ﺘﻰ ﺗﻬ ﺪ ﯾﺪ ى ﻫ ﻢ د ر ﮐ ﺎر‬
‫ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬و ﻟ ﻰ ا ز آ ﳓ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ د ﺛ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ‪ ،‬ا ز ﭘ ﯿ ﺶ ﺧ ﺒ ﺮ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ا ﺣ ﺘ ﯿ ﺎ ط ‪ ،‬ﭘ ﺎ د ﮔ ﺎ ن ﻫ ﺎ‬
‫ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﭘ ﺮ ا ز ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ا ﺋ ﻤ ﺎ ً ﻣ ﻮ ا ﺟ ﺐ ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺨ ﺶ ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ا ز ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ‪ ،‬ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﻣ ﺸ ﺮ و ﻃ ﻪ‬
‫ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ‪ ،‬ﻧ ﺸ ﺎن ا ز ﺑ ﺤ ﺮ ا ن د ﯾ ﺮ ﮐ ﺮ د ﻃ ﻮ ﻻ ﻧ ﻰ ﻣ ﻮ اﺟ ﺐ ﺟ ﻨ ﮕ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎن اﺟ ﯿ ﺮ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺧ ﺰ ا ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺗ ﻬ ﻰ ا ز ﭘ ﺲ‬
‫ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ آ ن ﺑ ﺮ ﳕ ﻰ آ ﻣ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺑ ﻌ ﺪ ى ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه ا ز ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ﺣ ﺮ ﻓ ﻪ ا ى ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً د ر‬
‫ﻗ ﺒ ﺎل ﭘ ﻮ ل ﻣ ﻰ ﺟ ﻨ ﮕ ﺪ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻰ ا ﻻ ﻏ ﻠ ﺐ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ا ز او ا ﻧﺘﻈ ﺎر د اﺷ ﺖ ﮐ ﻪ آ ن ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ و ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺠ ﻨ ﮕ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫ﺣ ﺘ ﻰ ا ﳌ ﻘ ﺪ و ر ﺑ ﺎ ﺷ ﺠ ﺎﻋ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﻰ ا ﺣ ﯿ ﺎ ﻧ ﺎ ً ﺑ ﺎ ا ز ﺧ ﻮ د ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﮕ ﻰ ‪ ،‬ا ﯾ ﺜ ﺎ ر و ﺷ ﻬ ﺎ د ت ﻃ ﻠ ﺒ ﻰ ﮐ ﻪ آ ﺧ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﺮ ﺗ ﺒ ﻪ ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ى ‪ ،‬ﺳ ﺮ ﺑ ﺎﺧ ﱳ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ى ﭘ ﺮ ﻫ ﯿ ﺰ ا ز ا ﯾ ﻦ د و ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ‪ ،‬و ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﻢ ﺧ ﺮ ج و ﮐ ﺎ ر آ ‪ ،‬د ر‬
‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻣ ﻮ ا ر د ‪ ،‬ا ﻫ ﻞ ﻗ ﺪ ر ت ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ آ ن ﺧ ﺼ ﯿ ﺼ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺑ ﺪ و ى ر ا ﺑﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ و ﺗ ﺸ ﻮ ﯾ ﻖ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د و ﺑ ﺎ ﲢ ﺮ ﯾ ﮏ ا ﻓ ﺮ ا د ﻋ ﻠﯿ ﻪ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه » ﻧ ﻪ ‪ -‬ﺧ ﻮ د « ﯾ ﺎ ﻏ ﯿ ﺮ ﺧ ﻮ د ﮐ ﻪ ﭼ ﻮ ن » ﺧ ﻮ د « ﻧ ﺒ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑ ﺎ‬
‫ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻰ ا ر ﻓ ﺎ ق » ﺧ ﻮ د ى « ﻧ ﺒ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺟ ﺰ د ﺷ ﻤ ﻦ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﮑ ﺎن ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺟ ﻨ ﮕ ﻨ ﺪ ه‬
‫ﻗ ﻠ ﯿ ﻞ ا ﳌ ﺌ ﻮ ﻧ ﻪ و ﮐ ﺜ ﯿ ﺮ اﳌ ﻌ ﻮ ﻧ ﻪ ‪ ،‬و ﻟ ﺬ ا ﺟ ﻨ ﮓ ا ر ز ا ن و ﺑ ﺎ ﮐ ﯿ ﻔ ﯿ ﺖ ﺑ ﻪ ر ا ه ا ﻧ ﺪ اﺧ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ف ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺘ ﻰ د ر ﭘ ﻰ‬
‫ﺣ ﻔ ﻆ ﯾ ﺎ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻗ ﻠﻤ ﺮ و ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ آو ر د ن ﻏ ﻨ ﺎﺋ ﻢ و ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ اﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﺎو ت ر ا ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ‬
‫ﻣﻰﮐﺮده و در ﯾﮏ ﺣﺮﮐﺖ ﺗﺒﻠﯿﻐﻰ و ﻋﻘﯿﺪﺗﻰ‪ ،‬ﮐﻪ در اَﺷﮑﺎل ﺑﺪوى ﺷﮑﻞ ﺧﺮاﻓﻰ آن آﺷﮑﺎرﺗﺮ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺘ ﻰ ر ا ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﺑ ﻪ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ د ر ﻣ ﻰ آ و ر د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﻫ ﻢ ﻧ ﯿ ﺮ و ﲡ ﻬ ﯿ ﺰ و ﻫ ﻢ ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ﺑ ﺴ ﯿ ﺞ‬
‫ﻣﻰﺷﺪه‪ ،‬ﻫﻢ از ﳊﺎظ ﻣﺎﻟﻰ و ﻫﻢ از ﳊﺎظ ﻧﻔﺮ اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻰﮔﺸﺘﻪ و زﻣﯿﻨﻪ رﻓﱳ ﺗﺎ ﻧﻬﺎﯾﺎت درﺟﺎت‬
‫ﻓ ﺪ ا ﮐ ﺎ ر ى ﻫ ﻢ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻧ ﻪ ﺑ ﺎ ﳉ ﻤ ﻠ ﻪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻓ ﻰ ا ﳉ ﻤ ﻠﻪ ‪ ،‬د ر ﺳ ﺖ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺷ ﺒ ﯿ ﻪ د ا ﺳ ﺘ ﺎ ن ز ﯾ ﺮ ﮐ ﻰ‬
‫ﺧ ﺮ ﭼ ﻨ ﮓ ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺨ ﻮ ا ر د ر ﮐ ﻠﯿ ﻠﻪ و د ﻣ ﻨﻪ ﮐ ﻪ ﭼ ﻮ ن ا ز ﺗ ﻌ ﻘ ﯿ ﺐ و ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ﻣ ﺎﻫ ﯿ ﺎن د ر ﺗﻌ ﺐ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺸ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﺪ و ﺑ ﻪ‬

‫‪117‬‬
‫ر ا ه ﺣ ﻠ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﻔ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﭘ ﺸ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﭙ ﻪ آ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ ﺷ ﺎﯾ ﺴ ﺘ ﻪ ﺗ ﺮ ا ز ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺎ ن آ ن ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ﺳ ﮑ ﻮ ﻧ ﺖ د ر آ ن ﺟ ﺎ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﺪ ؛ آ ﳓ ﺎ ﺑ ﺰ ر گ و ز ﯾ ﺒ ﺎ و ﭘ ﺮ ا ز ﻧ ﻌ ﻤ ﺖ اﺳ ﺖ و ﺷ ﺎﯾ ﺴ ﺘ ﻪ ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺎن ﺑﺰ ر ﮔ ﻰ ﭼ ﻮ ن ﺷ ﻤ ﺎ اﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ﻣ ﻦ ﺣ ﺎﺿ ﺮ م ﻓ ﺪ ا ﮐ ﺎ ر ى ﮐ ﻨ ﻢ و ﻫ ﺮ ر و ز ﭼ ﻨ ﺪ ﺗ ﺎ ا ز ﺷ ﻤ ﺎ ر ا ﺑﺮ ﭘ ﺸ ﺖ ﮔ ﯿ ﺮ م و ﺑ ﺎ ﻋ ﺒ ﻮ ر ا ز ﺗ ﭙ ﻪ د ر آ ن آ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎن ﮐ ﻨ ﻢ‬
‫ﺗ ﺎ ﺣ ﻖ ﺑﻪ ﺣ ﻘ ﺪ ا ر ﺑ ﺮ ﺳ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ د ﯾ ﺮ و ز ا ز د ﺳ ﺖ او ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﯾ ﺨ ﺘ ﻨ ﺪ ﺑ ﺮ ا ى ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ ل ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ا و ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻫ ﻢ ﺳ ﺒ ﻘ ﺖ‬
‫ﻣ ﻰ ﺟ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﺧ ﺮ ﭼ ﻨ ﮓ ﺑ ﺪ و ن آ ن ﮐ ﻪ ﺗ ﻼ ﺷ ﻰ ﺻ ﻮ ر ت د ﻫ ﺪ د ر ﺷ ﺖ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺎن ر ا ﺑ ﺎ ﺧ ﻮ د ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪،‬‬
‫و اﻟﺒﺘﻪ آﺑﮕ ﯿﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ى د ر ﮐ ﺎر ﻧﺒﻮ د ‪ ،‬آن ﻫ ﺎ ر ا ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﻗ ﻮ ت ﻏ ﺎﻟﺐ ﺗﻨ ﺎو ل ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪.‬‬

‫ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺸﻮد ﮔﻔﺖ ﺷَﻤَﻦﻫﺎ در ﻗﺒﺎﯾﻞ ﺑﺪوى‪ ،‬در اﺑﺘﺪا ﺑﺮ اﺳﺎس ﭼﻨﯿﻦ ﺿﺮورﺗﯽ ﺑﻪوﺟﻮد آﻣﺪﻧﺪ و‬
‫ﭘ ﺮ و ر د ه ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ و ﺟ ﻪ ا ﺣ ﺘ ﯿ ﺎ ج ﺑ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ‪ ،‬ﺑﯿ ﻤ ﺎ ر ى ر ا ﻫ ﻢ ﺷ ﻔ ﺎ ﻣ ﻰ د ا د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ر ا ن ﻫ ﻢ‬
‫ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻣ ﻰ آ و ر د ﻧ ﺪ و ﺑ ﺮ آ و ر د ن ا ﻧ ﻮ ا ع و ا ﻗ ﺴ ﺎ م ﻧﯿ ﺎ ز ﻫ ﺎ ى ﺷ ﺒ ﯿ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ر ا ﺗ ﻌ ﻬ ﺪ و ﺗ ﻘ ﺒ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ؛ و ﻟ ﻰ ﺑ ﺎ‬
‫ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ ﺟ ﻨ ﮓ و ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻗ ﻠ ﻤ ﺮ و ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﺣ ﺪ س ز د ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ﺷ ﻤ ﻨ ﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ د ر‬
‫ﺧ ﺪ ﻣ ﺖ اﻣ ﺮ ا و ر ؤ ﺳ ﺎ ى ﻗ ﺒ ﺎ ﯾ ﻞ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﲢ ﻘ ﻖ ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ﺑ ﻨ ﺪ ى ﺑ ﻪ ا ر و ا ح ﭘ ﺎ ک و ا ر و ا ح ﺧ ﺒ ﯿ ﺚ‬
‫ﯾ ﺎ ا ﻓ ﺮ ا د ﭘ ﺎ ک و ا ﻓ ﺮ ا د ﺧ ﺒ ﯿ ﺚ ﯾ ﺎ ﺟ ﻤ ﺎ ﻋ ﺖ ﭘ ﺎک و ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺎ ت ﺧ ﺒ ﯿ ﺚ و ا ز ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ‪ -‬ﮐ ﻪ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺘ ﺎ ً ﺧ ﻮ د ى ﻫ ﺎ ا ر و ا ح‬
‫ﻃ ﯿ ﺒ ﻪ ا ﻧ ﺪ و ﻧ ﺎﺧ ﻮ د ی ﻫ ﺎ ا ر و ا ح ﺧ ﺒ ﯿ ﺜ ﻪ ‪ -‬ﺧ ﻮ ب ﻫ ﺎ د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﺑ ﺪ ﻫ ﺎ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻮ ر و ﻫ ﯿ ﺠ ﺎ ن ﺑ ﺴ ﯿ ﺞ و ﲡ ﻬ ﯿ ﺰ ﻧ ﯿ ﺮ و‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ارواح ﺧﺒﯿﺚ‪ ،‬ﮐﻪ در اﺧﺘﯿﺎر ﺷﯿﻄﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﺎﺑﻮد ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﻨﺪ آﻣﺪ و ﻣﺎ را ﻧﺎﺑﻮد ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﭘ ﺲ ﺑ ﻬ ﺘﺮ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﭘ ﯿ ﺸ ﺪ ﺳ ﺘ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ؛ ﺑﻪ ﻧ ﯿ ﺖ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺧ ﺪ ا ﯾ ﺎن ﺧ ﻮ د ر ا‪ ،‬اﺟ ﺪ اد ﺧ ﻮ د ر ا‪ ،‬ا ر و اح د ر ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ﺧ ﻮ د‬
‫ر ا و ر ﺋ ﯿ ﺲ ﻗ ﺒ ﯿ ﻠﻪ ﺧ ﻮ د ر ا ﺷ ﺎد ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ﻫ ﺴ ﺘ ﻰ ﺧ ﻮ د ر ا ﭘ ﺎس ﺑ ﺪ ا ر ﯾ ﻢ ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻦ ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ﺳ ﺖ ﻣ ﺘ ﻌ ﻠﻖ ﺑ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺑ ﺎﺳ ﺘ ﺎ ن ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ز ﻣ ﺎ ن ﻓ ﻌ ﻠ ﻰ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎ و ت و ﺑ ﺎ ﻃ ﻨ ﻰ ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﻦ ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﺎن اﻧﺪ از ه ﺧ ﺮ اﻓ ﻰ اد اﻣ ﻪ د ار د ‪ .‬د ر ﻫ ﻤﯿ ﻦ د ﻫ ﻪ ا ﻧ ﺘ ﻬ ﺎﯾ ﻰ ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ د ر ﯾ ﻮ ﮔ ﺴ ﻼ و ى ﭼ ﻪ‬
‫ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺎد و ﺑ ﺮ ﭼ ﻪ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ﯾ ﻰ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ا ﻓ ﺘ ﺎد ؟ ا ﻓ ﺮ اد ى ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ر ﺳ ﻤ ﯿ ﺖ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ و ﻋ ﺮ ﻓ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﻌ ﻠ ﻖ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ‬
‫ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺗ ﺮ ﺟ ﯿ ﺢ ﺗ ﻔ ﺎو ت ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﺗ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻧ ﺴ ﻞ ﮐ ﺸ ﻰ ﺑ ﻪ ر ا ه ا ﻧ ﺪ ا ﺧ ﺘ ﻨ ﺪ ؛ ﺻ ﺮ ب ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﺗ ﻔ ﺎو ت ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻧ ﮋ ا د و‬
‫د ﯾ ﻦ ﺧ ﻮ د ﺑ ﺎ ﺑ ﻮ ﺳ ﻨ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ و ﮐ ﺮ و ا ت ﻫ ﺎ ا ﻧ ﮕ ﺸ ﺖ ﻧ ﻬ ﺎد ﻧ ﺪ ؛ ﺗ ﻔ ﺎو ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ﻻ ا ﻗ ﻞ د ر ﺟ ﻨ ﺐ ﻗ ﺪ ر ت ﯾ ﮏ ﻃ ﺮ ف ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ى و ذ ی ﺣ ﻖ ﺑ ﻮ د ن او ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﺸ ﺎﺑ ﻬ ﺖ ﻫ ﺎ ى و ﺳ ﯿ ﻊ ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ و ﺑ ﺮ ﺗ ﻔ ﺎو ت ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺟﺰﺋﻰ ﺗﺄﮐﯿﺪ رﻓﺖ و ﺑﺮ اﺳﺎس آن ﲡﻬﯿﺰ ﻧﯿﺮو و ﺟﻨﮓ و ﺑﻬﺮهورى از ﻏﻨﺎﺋﻢ ﺑﺮاى ﻗﺪرﲤﺪاران ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪ‪.‬‬

‫‪118‬‬
‫د ر ﻫ ﻤ ﺴ ﺎ ﯾ ﮕ ﻰ ﻣ ﺎ‪ ،‬د ر ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎن ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺒ ﻮ ﻫ ﻰ ا ز ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ و ﻣ ﻮ ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک د ا ر ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻤ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ﺗ ﺎﺟ ﯿ ﮏ و ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ن ر ا ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻪ ﻫ ﻮ ﯾ ﺘ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ ﺧ ﺼ ﻮ ﻣ ﺖ ﺑ ﺎ ر ى ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د آ و ر د ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ‬
‫ﻣ ﺪ ت ﻫ ﺎ ﭘﺎ ﯾﺎﻧ ﻰ ﺑﺮاى آن ﻗ ﺎﺑﻞ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻧﺒﻮ د ‪ .‬ﭼ ﺮا ا ﯾﻦ اﺗﻔﺎق ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ اﻓﺘﺪ ؟ اﻟﺒﺘﻪ اﮔ ﺮ از ﺧ ﻮد ﺻ ﺮ ب ﻫ ﺎ ﺑﭙﺮﺳ ﯿﺪ‬
‫ﳑﮑﻦ اﺳﺖ از ﻣﺴﻠﻤﺎنﻫﺎ ﻧﻔﺮﺗﻰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و اﯾﻦ ﻧﻔﺮت ﺧﻮد را ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻮﺟﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ‬
‫ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ‪ ،‬د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﲡ ﺎو ز ﻫ ﺎ و ‪ . . .‬ﻣ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﯿ ﻦ ﺗ ﺎ ﺟ ﯿ ﮏ ﻫ ﺎ و ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ن ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻃ ﻮ ر ‪.‬‬
‫و ﻟ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎﱎ ‪ ،‬ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ﺳ ﺨ ﺖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻓ ﻬ ﻤ ﯿ ﺪ ن ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ى اﺧ ﺘ ﻼ ف ﺑ ﺮ ﺗ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ د ر ﺳ ﻄ ﺢ‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺗ ﺼ ﻮ ر ا ت و ﺗ ﻮ ﻫ ﻤ ﺎ ت ﻋ ﺎد ى و ﻋ ﺎﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﯿ ﻦ ﻣ ﺮ د م ﻣ ﺘ ﻮ ﻗ ﻒ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﺑﻌ ﯿ ﺪ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز آ ن‬
‫ﺑ ﻪ ر ا ه ﺑ ﯿ ﻔ ﺘ ﺪ ؛ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎً ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ا ﻧ ﺰ و ا و ﭼ ﻨ ﮓ ز د ن ﺑ ﻪ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ اﺧ ﺘ ﻼ ف و ﻧ ﮕ ﺎه ﺧ ﺼ ﻤ ﺎ ﻧ ﻪ و ﻣ ﻨ ﺎ ﻗ ﺸ ﺎ ت‬
‫ﻣ ﺤ ﺪ و د ﺑ ﻮ د ‪ .‬اﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺗ ﺌ ﻮ ر ﯾ ﺰ ه ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺻ ﺎﺣ ﺒ ﺎن ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً ﻋ ﻨ ﺎﺻ ﺮ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ و ﲢ ﮑ ﯿ ﻢ ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﺪ ه و ﻋ ُﺪ ه ﮐ ﻢ ﺧ ﺮ ج و ﭘ ﺮ ﮐ ﺎ ر ‪ ،‬و ﻧ ﯿ ﺰ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ا ﻣ ﺮ و ز ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﺎ ز‬
‫ﺑ ﻪ ﭘ ﺸ ﺘ ﯿ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ ا ﻓ ﮑ ﺎ ر ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ د ى ﻫ ﺎ د ا ر د ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺼ ﻮ ﻣ ﺖ ﭘ ﺮ ا ﮐ ﻨ ﺪ ه و ﻣ ﺤ ﺪ و د ر ا ﺑ ﻪ ﺧ ﺼ ﻮ ﻣ ﺖ ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎن ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ‬
‫ﻧﺰد ﯾ ﮏ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﺪ ‪.‬‬

‫ﺷ ﮏ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز اﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ا ﺷ ﺪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻧ ﺎ آ ﮔ ﺎ ﻫ ﺎ ﻧ ﻪ و ﻧ ﺎ ﺷ ﯽ ا ز ﻧ ﯿ ﺎ ز ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻦ ﺑ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ و ﺟ ﻪ‬
‫ﳕ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ آ ن ر ا ﺗ ﻮ ﻃ ﺌﻪ آﻣ ﯿ ﺰ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ و د ر ﭘ ﯽ ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﺮ د ن آ ن ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﺷ ﯿ ﻮ ه ﺷ ﺎ ﯾ ﻊ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ آ ﯾ ﻢ‪ .‬ا ز‬
‫ﻧ ﮕ ﺎ ه ﻣ ﻦ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ر ا ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ء ﻣ ﻮ ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ا ﺳ ﺖ ؛ و ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﻘ ﺴ ﻢ ﺧ ﻮ ب و ﺑ ﺪ و ز ﻧ ﺪ ه ﺑ ﺎ د و ﻣ ﺮ د ه ﺑ ﺎ د ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ﲢ ﻠ ﯿ ﻠ ﻰ اﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ا ى ﻓ ﻬ ﻢ ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ و ز ﯾ ﺮ ﺑ ﻨ ﺎ ى ﯾ ﮏ ر و ﻧ ﺪ‬
‫و ﺑ ﺮ آ و ر د ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى آ ن ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ﻓ ﮑ ﺮ ى ﺗ ﺎ ﭼ ﻪ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﺳ ﺨ ﺖ ﯾ ﺎ ﺳ ﺴ ﺖ اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﻫ ﻞ ﻗ ﺪ ر ت ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت‬
‫ا ﺳ ﺖ ا ز ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻮ ﻗ ﻌﯿ ﺘ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ آ ن ر ا ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫و ﻃﺒﯿﻌﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻫﻮش ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﺮاى ﮐﺎرﺑﺮد اﺑﺰارى ﺑﻪ ﻧﺎم ﺳﺮﺑﺎز ﺑﺎ ﺗﻮان ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﺑﺎ ﻣﺨﺎرج ﮐﻤﺘﺮ‪،‬‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﻌ ﺎ ﻟ ﯿ ﺖ ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ا ﻗ ﺘ ﻔ ﺎ ى ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ‬
‫ﻧ ﺌ ﻮ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﯽ ﻋ ﺎﻣ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺷ ﺮ ا ر ت ﺑ ﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﺮ د ن آ ن ﺑ ﺎﺷ ﯿ ﻢ ؛ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﺑ ﻪ‬
‫ﳊ ﺎ ظ ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻰ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻓ ﻬ ﻢ و د ر ک ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﯿ ﺎ ن ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﺟ ﻬ ﻞ و ﺿ ﻌ ﻒ ‪ ،‬و ﺗ ﺮ ﺳ ﻰ ﮐ ﻪ ﮔ ﺎه ا ز آ ن ﺟ ﻬ ﻞ‬
‫و ﮔ ﺎه ا ز ا ﯾ ﻦ ﺿ ﻌ ﻒ ﻣ ﻰ ز ا ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﻪ د ﻟﯿ ﻞ ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﮐ ﻪ ﻗ ﺎ ﺋ ﻤ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻫ ﺮ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د د ا ر ا ى ا ﺣ ﺴ ﺎ س ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫ﻧ ﺤ ﻮ ى ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ى و ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ و و ﺣ ﺸ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﻏ ﯿ ﺮ ى ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ د ﺷ ﻤ ﻦ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﮔ ﻪ ﮔ ﺎه و ﭘ ﺮ ا ﮐ ﻨ ﺪ ه ا ﯾ ﻦ‬

‫‪119‬‬
‫ﺣ ﺲ ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﮕ ﻰ و د ﺷ ﻤ ﻨ ﻰ ﺑ ﻪ ز د و ﺧ ﻮ ر د ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﻢ ﻣ ﻨ ﺠ ﺮ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ و ﻗ ﺘ ﻰ ا ﺑ ﻌ ﺎد ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ﺗ ﺮ ى ﭘﯿ ﺪ ا ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ا ﻓ ﺮ ا د ﺧ ﺎﺻ ﻰ ا ﯾ ﻦ ا ﺣ ﺴ ﺎ س ر ا ﺗ ﺮ ﻏ ﯿ ﺐ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى آ ن ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺑ ﭙ ﺮ و ر ا ﻧ ﻨ ﺪ و ﻣ ﻨ ﺎ ز ﻋ ﻪ ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ‬
‫ر ا ﺑﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﯾ ﮏ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻎ و ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و آ ﺗ ﺶ آ ن ر ا ﺷ ﻌ ﻠ ﻪ و ر ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ا ﻧ ﺪ ک ا ﻧ ﺪ ک ﺑ ﺎ‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز آ ن اﺣ ﺴ ﺎس د ﺷ ﻤ ﻨ ﻰ ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز ﺟ ﻬ ﻞ ﺑ ﺪ و ى ر و ﺑ ﺮ و ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً‬
‫ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻔ ﻆ و ﺣ ﺮ ا ﺳ ﺖ و ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﺳ ﯿ ﻄ ﺮ ه ﺣ ﺎﮐ ﻤ ﯿ ﺘ ﺶ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ ر ا د اﻣ ﻦ‬
‫ﻣ ﻰ ز ﻧ ﺪ ؛ ﺑ ﻪ ﻃ ﺮ ق ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ‪ .‬ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﺷ ﮑ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺮ ا ﻓ ﻰ ا ش ﮐ ﻪ د ر ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ر اﯾ ﺞ ﺑ ﻮ د و ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫ﻓ ﻼ ن ﺧ ﺪ ا ﯾ ﮕ ﺎ ن ‪ ،‬ﺧ ﺪ ا ﯾ ﮕ ﺎ ن ﻣ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺧ ﺪ ا ﯾ ﮕ ﺎ ن ﺧ ﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و آ ن د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﮐ ﻪ ﺧ ﺪ ا ﯾ ﮕ ﺎ ن ﺷ ﺮ ا ﺳ ﺖ ﺧ ﺪ اﯾ ﮕ ﺎ ن‬
‫آ ن ﻫ ﺎ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻣ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﺧ ﺪ ا ﯾ ﮕ ﺎن ﺧ ﯿ ﺮ ﻋ ﻠﯿ ﻪ ﺧ ﺪ ا ﯾ ﮕ ﺎن ﺷ ﺮ ﻣ ﻰ ﺟ ﻨ ﮕ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺑ ﻌ ﺪ ﮐ ﻪ ﺷ ﮑ ﻞ ﻗ ﺒ ﯿ ﻠﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ‬
‫ﯾ ﺎ ﺑ ﻨ ﯿ ﺎ د ﮔ ﺮ اﯾ ﯽ ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺻ ﺮ ب ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ ﺑ ﻨ ﯿ ﺎ د ﮔ ﺮ اﯾ ﯽ ﻃ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ن ‪ ،‬ا ز ﺣ ﯿ ﺚ ﻫ ﺴ ﺘ ﻪ‬
‫ﺳ ﺨ ﺘ ﺶ ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ اﺻ ﺎ ﻟ ﺖ ﺗ ﻔ ﺎو ت ﺗ ﺎ ﺟ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ﺟ ﻪ ﻗ ﺘ ﻞ ﻋ ﺎ م ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺎ آ ن ﺗ ﺼ ﻮ ر ا ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ذ ﻫ ﻦ ﺑ ﺪ و ى ﻫ ﺎ ى‬
‫و ﺣ ﺸ ﻰ ﻫ ﺴ ﺖ ﻓ ﺮ ﻗ ﻰ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ا ى ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ا ز ا ﯾ ﻦ ذ ﻫ ﻨ ﯿ ﺖ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ د و‬
‫ﻣ ﻮ ر د ﯾ ﮑ ﻰ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ا ز ﺣ ﯿ ﺚ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ و ﻣ ﺤ ﺘ ﻮ ا ى ا ﺻ ﻠ ﯽ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ى ‪ ،‬ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ و ﻓ ﺎ ﻧ ﺪ اﻣ ﻨ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﺪ ر ن ﺑ ﺎ‬
‫ﻏ ﺮ ﯾ ﺐ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ى و ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﺳ ﺘ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﺪ و ى ﻓ ﺮ ﻗ ﻰ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ د و ‪ ،‬ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ و ﺗ ﻐ ﻠﯿ ﻆ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د‬
‫و ﻓ ﺎﺻ ﻠﻪ ﺑ ﯿ ﻦ ﻗ ﺒ ﺎ ﯾ ﻞ ‪ ،‬ﻣ ﻠ ﻞ ‪ ،‬ا د ﯾ ﺎ ن ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ و ﲤ ﺪ ن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ د ﺷ ﻤ ﻨ ﻰ ﻓ ﺮ ا خ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺗ ﺎ د ر ﺻ ﻮ ر ت ﻟ ﺰ و م‬
‫ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﯾ ﮑ ﻰ ﺑ ﺮ ﻋ ﻠﯿ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ د و ﺑ ﺎ ا و د ر آ و ﯾ ﺰ د ‪ ،‬ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺜ ﻼ ً ا ﮔ ﺮ ﺻ ﺎ ﺣ ﺒ ﺎ ن ﻗ ﺪ ر ت‬
‫د ﯾ ﻨ ﯽ و ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ د ر ﻫ ﻨ ﺪ و ﺳ ﺘ ﺎ ن و ﭘ ﺎ ﮐ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﯾ ﺎ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻘ ﺎ م ﻣ ﻘ ﺘ ﺪ ا ى ﻣ ﺮ د م ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ‪ ،‬ﺷ ﮑ ﺎ ف‬
‫ﻫ ﻨ ﺪ و ‪ /‬ﻣ ﺴ ﻠ ﻤ ﺎ ن ر ا ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﻧ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و آ ن ر ا ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ ﺣ ﻠﻪ د ﺷ ﻤ ﻨ ﻰ ﻧ ﺮ ﺳ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﳑﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﺑ ﺪ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻋ ﺎﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﺗ ﻨ ﮓ ﻧ ﻈ ﺮ ى ﻫ ﺎ ى ﻋ ﻮ ا ﻣ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﺣ ﺴ ﺎ د ت و ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺑ ﺪ و ى ﺑ ﯿ ﻦ ا ﯾ ﻦ ا ﻗ ﻮ ا م ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ و ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻻ ً ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ‬
‫ﺷ ﻮ ر ش ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ و ﻗ ﻮ ع ﺑ ﭙ ﯿ ﻮ ﻧ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ آ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﺷ ﺪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﻣ ﺜ ﻞ ﭘ ﺎ ﮐ ﺴ ﺘ ﺎ ن ا ز ﻫ ﻨ ﺪ و ﺳ ﺘ ﺎ ن ﺟ ﺪ ا‬
‫ﺷ ﻮ د ﯾ ﺎ ﺑ ﻨ ﮕ ﻼ د ش ا ز ﭘ ﺎ ﮐ ﺴ ﺘ ﺎن ﺟ ﺪ ا ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﮐ ﺸ ﻤ ﯿ ﺮ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﻣ ﻌ ﺮ ﮐ ﻪ د ر ﮔ ﯿ ﺮ ى د ا ﺋ ﻢ ﺑ ﺪ ل ﺷ ﻮ د و د و ﻃ ﺮ ف د ﺳ ﺖ‬
‫ﺑ ﻪ ﺗ ﻬ ﯿ ﻪ ﺳ ﻼ ح ﻫ ﺴ ﺘ ﻪ ا ى ﺑ ﺒ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ آ ن ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻏ ﯿ ﺮ ﺧ ﻮ د ى ﭘ ﻨ ﺪ اﺷ ﱳ و ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﭘ ﻨ ﺪ ا ﺷ ﱳ ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ‬
‫ﻋ ﻨ ﺎ ﺻ ﺮ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ -‬ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ و ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ﻧ ﺎ ت د ﯾ ﻨ ﯽ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﻰ ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ و ﺗ ﻐ ﻠﯿ ﻆ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﮔ ﺎه ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى آ ن‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﯾﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ى ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬اﯾ ﻦ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ د ر ﺗ ﻮ د ه ﻋ ﻮ ام ‪ ،‬د ر د ر ا ز ﻣ ﺪ ت ‪ ،‬ر ﺳ ﻮ خ ﮐ ﻨ ﺪ و ﻧ ﻬ ﻀ ﺖ ﻫ ﺎ ى‬

‫‪120‬‬
‫ﺿﺪﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎ ﺿﺪاﻧﺴﺎن راه ﺑﯿﻨﺪازد‪ .‬از ‪ ۱۹۳۳‬ﮐﻪ ﻫﯿﺘﻠﺮ‪ ،‬از ﻃﺮق دﻣﻮﮐﺮاﺗﯿﮏ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﯿﺪ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از‬
‫اﯾﻦﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اوﻟﯿﻦ ﺣﺮﮐﺖ رﺳﻤﻰ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﺘﻰ‪ ،‬ﻋﻠﯿﻪ ﻟﻬﺴﺘﺎن اﻋﻼم ﺟﻨﮓ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻤﻌﯿﺖﻫﺎى‬
‫ﮐ ﺜ ﯿ ﺮ ى ا ز ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬ا ز ﺟ ﻮ ا ﻧ ﺎ ن ‪ ،‬ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺰ ب ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﻓ ﻌ ﺎ ل د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﻣ ﮑ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﻣ ﺮ ا ﮐ ﺰ ﲡ ﻤ ﻊ ﻫ ﻤ ﺎ ن » ﻏ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ « ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً ﻣ ﺤ ﻼ ت ﯾ ﻬ ﻮ د ى ﻧ ﺸ ﯿ ﻦ و ﻣ ﺮ اﮐ ﺰ‬
‫اﺣ ﺰ ا ب د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗﯿ ﮏ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ﮐ ﻠﯿ ﺴ ﺎﻫ ﺎ و ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ﺟ ﺎﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﺣ ﻤ ﻠﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬آ ﺗ ﺶ ﻣ ﻰ ز د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﯾ ﺮ ا ن‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﻣ ﻰ ر ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ؛ ﲢ ﺮ ﯾ ﮏ ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ » ﻏ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ « ا ز ﺗ ﻈ ﺎ ﻫ ﺮ ا ت ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﺷ ﺮ و ع ﺷ ﺪ و ﻟ ﻰ ﺑ ﻪ آﺷ ﻮ ﯾ ﺘ ﺲ ا ﳓ ﺎ ﻣ ﯿ ﺪ ‪.‬‬
‫ﻫ ﺮ ﻧ ﻮ ع ﺧ ﺎص ﮔ ﺮا ﯾ ﯽ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳ ﺒ ﺐ ﺗ ﺄﮐ ﯿ ﺪ ﺑﺮ ﺗ ﻔ ﺎو ت ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻣ ﺘ ﻀ ﻤ ﻦ ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ی ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﺎ ﻗ ﺪ ر ت و‬
‫ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ه ز ﯾ ﺎ د ﺑ ﻪ ﺗ ﺨ ﺮﯾ ﺐ د ﺳ ﺖ ﺑ ﺰ ﻧ ﺪ و ﻧ ﻬ ﺎﯾ ﺘ ﺎ ً ﺟ ﻨ ﮓ ‪ ،‬ﮐ ﺸ ﺘ ﺎ ر و ﻓ ﺘ ﺢ ر ا ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ‬
‫ﺗ ﻮ ا ز ن ﻗ ﺪ ر ت ﯾ ﮏ ﺣ ﺎ ﻟ ﺖ ﺻ ﻠ ﺢ ﻣ ﺴ ﻠ ﺢ و ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ ﺣ ﺎ ﻟ ﺖ ﮐ ﯿ ﻨ ﻪ آ ﻣ ﺎد ه ﺑ ﻪ ﯾ ﻮ ر ش ر ا ز ﻧ ﺪ ه ﻧ ﮕ ﻪ د ا ر د ‪ .‬د ر ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ‪ ،‬ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﯽ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻣ ﺒﺘﻨ ﯽ ﺑﺮ ﻋ ﺎم ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﺧ ﺮ ﺳ ﻨ ﺪ ی اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻨ ﺪ‬
‫ﺷ ﮑ ﺎف ﻫ ﺎ ی ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﯽ ر ا ﻫ ﻤ ﭽ ﻨ ﺎ ن ﻓ ﻌ ﺎ ل ﻧ ﮕ ﻪ ﻣ ﯽ د ارد ‪.‬‬

‫ا د ﻋ ﺎ ى ﻣ ﻦ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ ‪ ،‬د ر ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺑ ﺪ و ى ﯾ ﮏ ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ و ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ‬
‫ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﯾ ﺎ ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﺳ ﺘ ﯿ ﺰ ى ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز ﺿ ﻌ ﻒ و ﺟ ﻬ ﻞ و ﺗ ﺮ س و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ر ا ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻫ ﺮ ﻏ ﯿ ﺮ ى ر ا‬
‫د ﺷ ﻤ ﻦ ﺣ ﺴ ﺎ ب ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ د اﻣ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﺑ ﺎ ر ا ﯾ ﻦ ﻃ ﺒ ﻊ او ﻟ ﯿ ﻪ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ﻣ ﺤ ﺪ و د ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ د ر ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺼ ﯿ ﺼ ﻪ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﯿ ﺮ ى د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت‬
‫اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺸ ﺎ ت ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ و ﮔ ﺎ ه ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﻧ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺷ ﯿ ﻮ ه ر ا ﺑ ﻪ ا و ج ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ ؛ ا ز اﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ‬
‫ﺧﺼﯿﺼﻪ وﺣﺸﻰ‪ ،‬ﻣﺒﻨﺎى ﯾﮏ اﯾﺪﺋﻮﻟﻮژى ﻇﺎﻫﺮاً ﻣﺘﺮﻗﻰ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﻧﻮاع ﻏﯿﺮﯾﺖ‪ ،‬ﻏﯿﺮﯾﺖ‬
‫ﻧ ﮋ ا د ى ‪ ،‬ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ‪ ،‬ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ ر ﻧ ﮓ ‪ ،‬ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ ز ﺑ ﺎن ‪ ،‬ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ ﺟ ﻐ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ﯾ ﯽ ‪ ،‬و ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ و ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ا ز ﻫ ﻤ ﻪ ‪،‬‬
‫ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ ﻓ ﮑ ﺮ و ا ﯾ ﺪ ه ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ﯾ ﻰ ﺷ ﺪ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻨ ﺎ ز ﻋ ﺎ ت ﻫ ﺪ اﯾ ﺖ ﺷ ﺪ ه ﮐ ﻪ ﻫ ﺪ ف ﻧ ﻬ ﺎﯾ ﻰ آ ن ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﻮ د ؛ ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺪ ر ت و‬
‫ﻗ ﺪ ر ت ﻃ ﻠﺒ ﯽ و اﺑﺰار ﺳ ﺎز ی ﺑﺮای آن ‪ ،‬ﺑﺮ ﺧ ﻼ ف ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ ر ‪ ،‬ﭼ ﯿﺰ ﺑﺪ ی ﻧﯿ ﺴ ﺖ اﻣ ﺎ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳ ﺒ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﺘ ﻀ ﻤ ﻦ و‬
‫ﻣ ﺴ ﺘ ﻠ ﺰ م ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺖ ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ و ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﯿ ﺖ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ا ر ز ش ﻣ ﻨ ﻔ ﯽ ﻣ ﯽ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ‪ .‬و ا ﯾ ﻦ د ر ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ی ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ اد ی‬
‫و ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﻫ ﺎ ى د ﺷ ﻤ ﻦ ﻣ ﺤ ﻮ ر ﭘﺘ ﺎﻧ ﺴ ﯿﻞ ﺑﯿ ﺸ ﺘﺮ ی د ا ر د ؛ ﺣ ﺘ ﯽ ﺣ ﺎﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ و ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ی ﻫ ﺎ ی‬
‫ا ﻧ ﺘ ﺮ ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ اﺳ ﺘ ﻮ ا ر ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ؛ ﮔ ﯿ ﺮ م ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن د ر ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ‬

‫‪121‬‬
‫ﺑﻪ ﺟ ﺎى ر ﻧ ﮓ ‪ ،‬ﻧﮋ اد و ﻣ ﺬ ﻫ ﺐ ﺑﺮ » ﻃ ﺒ ﻘﻪ « اﺳ ﺘ ﻮ ار ﺑ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﭼ ﻨ ﺎن ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﻓ ﮑ ﺮ ى ا ﯾ ﺮ ا ن د ر‬
‫اﯾ ﻦ د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ و ﺟ ﻮد د اﺷ ﺖ ‪ ،‬ﻧﻮﻋ ﻰ ﻏ ﯿﺮ ﯾﺖ ﻣ ﺒﺘﻨ ﻰ ﺑﺮ ﺗﺮ ﮐ ﯿﺒ ﻰ ا ز د ﯾ ﻦ و ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ‪.‬‬

‫ﻏ ﯿ ﺮ ﺗ ﺮ ﺳ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ا ﺑ ﺘ ﺪ اﺋ ﺎ ً ﯾ ﮏ ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﯿ ﺖ ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز ﺿ ﻌ ﻒ و ﺟ ﻬ ﻞ ا و ﻟ ﯿ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺑ ﻌ ﺪ ا ً‬
‫ﺑ ﻪ ا ﺑ ﺰ ا ر ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺑ ﺪ ل ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻦ ﮐ ﺴ ﻰ ام ﮐ ﻪ » د ﯾ ﮕ ﺮ ان « ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ؛ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ د ﺷ ﻤ ﻦ ﻣ ﻦ‬
‫ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻦ د ر ﺗ ﻔ ﺎو ت ‪ ،‬ﺗ ﻀ ﺎد و ﺳ ﺮ اﳓ ﺎم د ﺷ ﻤ ﻨ ﻰ ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ م ‪ .‬ﻫ ﻮ ﺷ ﻤ ﻨ ﺪ ى ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ و‬
‫ﺳﺎدهﻟﻮﺣﻰ ﻻﯾﻪﻫﺎﯾﻰ از ﺟﺮﯾﺎﻧﺎت روﺷﻨﻔﮑﺮى ‪ -‬اﻫﻞ ﻋﻤﻞ و ﻣﺒﺎرز‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ اﺑﺰارﺳﺎزى از اﯾﻦ ﮔﺮاﯾﺶ ﺷﺪ‪.‬‬
‫د ر و ا ﻗ ﻊ ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ﻓ ﻮ ق ا ﻟ ﻌ ﺎ د ه ﻧ ﯿ ﺮ و ﻣ ﻨ ﺪ ى ﮐ ﻪ د ر اﯾ ﻦ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺶ ﻧ ﻬ ﻔ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ر ا و ﺳ ﻮ ﺳ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﺗ ﺎ آ ن ر ا‬
‫ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ا ﻧ ﺮ ژ ى ﺟ ﻨ ﺒ ﺸ ﻰ ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﻧ ﻮ ا ﻋ ﻰ ا ز اﯾ ﺴ ﻢ ﻫ ﺎ ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﯾ ﮏ ﺷ ﮑ ﺎ ف ﺧ ﺎ ص ‪،‬‬
‫ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﻣﻔﻬﻮم »ﻏﯿﺮ«‪ ،‬ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺖ‪» .‬ﻏﯿﺮت« ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ارزش ﻣﺜﺒﺖ اﺧﻼﻗﻰ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم دﻗﯿﻘﺎً از‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ ﻏ ﯿ ﺮ ت د ا ر م ﯾ ﺎ ا ز ﺳ ﺮ ﻏ ﯿ ﺮ ت ﮐ ﺎ ر ى ر ا‬
‫ا ﳓ ﺎ م د ا د م ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﯾ ﻦ ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﮐ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﻦ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و اﯾ ﻦ ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ آ ن ﻫ ﺎ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﻰ ﻃ ﺮ ف ﺑ ﻮ د ن‬
‫آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﺑﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى د ﺷ ﻤ ﻦ ﺑ ﻮ د ن آ ن ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺮ ا ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺨ ﺖ ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ا د ﻋ ﺎ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻏ ﯿ ﺮ ﺗ ﺸ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﺟ ﻮ ش آ ﻣ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ و ا ﯾ ﻦ ر ا ﻣ ﺒﻨ ﺎ ى ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﻰ ﯾ ﺎ اﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺧ ﺸ ﻦ ﻗ ﺮ ا ر‬
‫ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻔ ﺎد ش ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز ﺣ ﻀ ﻮ ر ﯾ ﺎ و ﺟ ﻮ د ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﮐ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ و د ﺷ ﻤ ﻦ ﺣ ﺴ ﺎ ب ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ‬
‫ر ﳓ ﯿ ﺪ ه ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺧ ﺸ ﻢ آ ﻣ ﺪ ه و ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ ا ﯾ ﻦ ر ﱋ و ﺧ ﺸ ﻢ د ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ز د ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺗ ﺎ ﺑ ﻮ ﻫ ﺎﯾ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ م ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺷ ﮑ ﺴ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ د ‪ -‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک اﺳ ﺖ ‪ -‬ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻢ ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً‬
‫» ﻏ ﯿ ﺮ ت « ﯾ ﮏ و ﺻ ﻒ ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﺻ ﻒ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ى ﻋ ﻘ ﺐ ا ﻓ ﺘ ﺎد ه اﺳ ﺖ ‪ .‬د ﯾ ﮕ ﺮ ان ر ا ﺑﻪ ﺻ ﺮ ف‬
‫ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ز ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب » ﻣ ﻦ « ﯾ ﺎ ﻣ ﺎى ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﻰ ﻣ ﺜ ﻼ ً ﺧ ﺎ ﻧ ﻮ اد ه ﻣ ﻦ ﯾ ﺎ د و ﺳ ﺘ ﺎن ﻣ ﻦ ﯾ ﺎ ﻣ ﺎى د ﺳ ﺖ ﺳ ﺎز‬
‫ﺗ ﻨ ﮓ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى ﻣ ﺜ ﻞ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﻣ ﺎ ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﮔ ﺬ اﺷ ﱳ و آ ن ر ا د ﺷ ﻤ ﻦ ﭘ ﻨ ﺪ اﺷ ﱳ ‪ ،‬و ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ر ا د ر اﺧ ﺘ ﻼ ف و‬
‫ﺗ ﻀ ﺎ د ﺟ ﺴ ﺘ ﺠ ﻮ ﮐ ﺮ د ن ا ﮔ ﺮ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑﻪ ﻃ ﺒ ﻊ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز ﻓ ﻘ ﺮ ذ ﻫ ﻨ ﻰ و ﺗ ﺮ س و ﻟ ﺬ ا ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﯿ ﺘ ﻰ ﺑ ﺪ و ى ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ‬
‫ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﯾ ﮏ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺗ ﺮ ﻓ ﻨ ﺪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ﻧ ﺸ ﺎ ﻧ ﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ‬
‫ر ﺷ ﺪ و ا ﺑ ﺰ ا ر ﺳ ﺎ ز ى اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ﻣ ﻮ ر د اﻏ ﻮ اﺷ ﺪ ﮔ ﺎن ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬و ﺻ ﻒ ﻣ ﺜ ﺒ ﺘ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ د ر‬
‫ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻣ ﻮ ا ﻗ ﻊ ﮐ ﺴ ﻰ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﻃ ﻤ ﻌ ﻰ د ر ا ﻣ ﻮ ا ل و ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺷ ﻤ ﺎ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ و ﺷ ﻤ ﺎ ا و ر ا ﻏﯿ ﺮ ﺣ ﺴ ﺎ ب ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ‬
‫و ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ آ ن ﺷ ﺮ اﯾ ﻂ ﻏ ﯿ ﺮ ت ﺑ ﻮ ر ز ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻏ ﯿ ﺮ ﺑ ﻮ د ن او ر ا ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ و ﺑ ﺎ آ ن ﺑ ﺠ ﻨ ﮕ ﯿ ﺪ و د ﺳ ﺖ ا و ر ا ا ز‬

‫‪122‬‬
‫ﻣ ﺘ ﻌ ﻠ ﻘ ﺎ ت ﻣ ﺸ ﺮ و ع ﺧ ﻮ د ﮐ ﻮ ﺗ ﺎ ه ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن ﻫ ﺎ ى ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر‬
‫ﮐﻠﻰ اوﻻً ﺣﻮزه »دﯾﮕﺮان« را ﺑﺴﯿﺎر ﻓﺮاخ و ﺣﻮزه »ﺧﻮد« را ﺗﻨﮓ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاى ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ‪ ،‬ﺣﻮزه ﻣﺘﻌﻠﻘﺎت‬
‫» ﺧ ﻮ د « ر ا ﻓ ﺮ اخ و ﺣ ﻮ ز ه ﻣ ﺘﻌ ﻠ ﻘ ﺎت » د ﯾ ﮕ ﺮ ان « ر ا ﺗﻨ ﮓ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎً » د ﯾ ﮕ ﺮ ان « ر ا ﻣ ﻌ ﺎد ل » د ﺷ ﻤ ﻦ «‬
‫ﻓ ﺮ ض ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﺛ ﺎ ﻟ ﺜ ﺎ ً ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻬ ﻪ ﺑ ﺎ د ﺷ ﻤ ﻦ ر ا ﻫ ﻢ ﺟ ﺰ د ر ﻗ ﺎ ﻟ ﺐ ﻗ ﺘ ﺎ ل ﳕ ﻰ ﭘ ﺴ ﻨ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻣ ﺪ ر ن ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎن‬
‫رﺷﺪﯾﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬اﻧﺴﺎن آﻣﻮزشدﯾﺪهاى ﮐﻪ ﺗﺮﺳﺶ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻋﻠﻢ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺟﻬﻞ‪ ،‬ﺑﻨﺎ را ﺑﺮ ﺑﻰﻃﺮﻓﻰ دﯾﮕﺮان‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ر د ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻋ ﺪ ه ا ى د و ﺳ ﺖ او ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻋ ﺪ ه ﮐ ﺜ ﯿ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﻧ ﻪ د و ﺳ ﺖ ا و ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﻧ ﻪ د ﺷ ﻤ ﻦ ا و ‪ :‬ﺑ ﻪ‬
‫ﺳ ﺎد ﮔ ﻰ » د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﻧ ﻰ « ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ض و ﺑ ﺪ ﺑ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧﻪ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺷ ﮑ ﻞ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان و ﺟ ﻮ د آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﻧ ﺎد ﯾ ﺪ ه‬
‫ا ﻧ ﮕ ﺎﺷ ﺖ ‪ ،‬و آ ن ﻫ ﺎ ر ا ا ز د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﮔ ﺬ اﺷ ﺖ ؛ ﻋ ﺪ ه ﻗ ﻠ ﯿ ﻠ ﻰ ﻫ ﻢ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ د ﺷ ﻤ ﻦ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻟﺒﺘﻪ‬
‫د ﺷ ﻤ ﻨ ﺎﻧ ﻰ ﮐ ﻪ د ﺷ ﻤ ﻨ ﻰ ﺷ ﺎن ﺗ ﻮ ﻫ ﻤ ﻰ و د ﺳ ﺖ ﺳ ﺎز ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻣ ﻌﯿ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﻋ ﺮ ﻓ ﻰ ﺗ ﺒ ﻬ ﮑ ﺎ ر ﯾ ﺎ ﺑﺰ ﻫ ﮑ ﺎ ر ﻧ ﺪ و ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ‪ ،‬ا ﺣ ﺎ ﻃ ﻪ ﻣ ﺸ ﺮ و ع ا ﻓ ﺮ اد ﺑ ﺮ ﺟ ﺎ ن و ﻣ ﺎ ل و ﺣ ﯿ ﺜ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ا ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ﻧ ﻰ ‪،‬‬
‫ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س ﺣ ﺲ د ﻓ ﺎ ع ا ز ﻣ ﺎ ﻟﮑ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ د ﺳ ﺖ د ر ا ز ى ﻫ ﺎ ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﻫ ﻢ ﻟﺰ و ﻣ ﺎً ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﺧ ﺸ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ا ر ز ش ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ د ﯾ ﻨ ﻰ ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه ﺑ ﻪ ﺣ ﺲ ﻏ ﯿ ﺮ ت و‬
‫اﻋ ﻤ ﺎ ل ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز آ ن ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ د اد ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﺳ ﺴ ﺖ ﺑ ﻨ ﯿ ﺎد اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ر د ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑﻪ ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻌ ﺮ و ف‬
‫ﺣﻀﺮت اﻣﯿﺮ در ﺳﻔﺎرشﻧﺎﻣﻪاش ﺑﻪ ﻣﺎﻟﮏ اﺷﺘﺮ اﺷﺎره ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ اﻧﺴﺎنﻫﺎ دو دﺳﺘﻪاﻧﺪ‪» :‬اﻣﺎ اخ ﻟَﮏ‬
‫ﻓﻰاﻟﺪﯾﻦ او ﻧﻈﯿﺮ ﻟَﮏ ﻓﻰاﳋﻠﻖ« ﯾﻌﻨﻰ‪ ،‬از ﻣﻨﻈﺮ ﺑﺤﺚ ﻣﺎ‪ ،‬دﻗﯿﻘﺎً ﺑﺮ روى ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻣﻰﺷﻮد ﻧﻪ‬
‫اﺧ ﺘ ﻼ ف ‪ .‬ﺳ ﻔ ﺎر ش ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل ﻧ ﻘ ﺎ ط ﻣ ﺸ ﺘ ﺮک ﺑ ﺎ د ﯾ ﮕ ﺮ ان ﺑ ﺎش ؛ ﯾ ﺎ ﺑﺮ اد ر د ﯾ ﻨ ﻰ اﺳ ﺖ ﯾ ﺎ ا ﮔ ﺮ ﻧﺒ ﻮ د‬
‫ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ د ر ﺧ ﻠﻖ ﻣ ﺜ ﻞ ﺗ ﻮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﺲ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺷ ﺘ ﺮ ا ک د ر ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺑ ﻮ د ن ر ا ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ا ر ﺗ ﺒ ﺎ ط و‬
‫ﺣ ﺘ ﻰ ﻟ ﻄ ﻒ د ر ﺣ ﻖ ا و ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﺪ ه ‪ .‬ﻏ ﯿ ﺮ ت ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ر ا ﯾ ﺞ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ا ﳊ ﺎ ق و ا ﻟ ﺼ ﺎ ق ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻪ ﺗ ﻔﮑ ﺮ د ﯾ ﻨ ﻰ‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا و ﻟ ﯿ ﻦ ﭘ ﯿ ﺎ م ﻋ ﯿ ﺴ ﻰ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ﻣ ﯿ ﻌ ﺎ د و ﻣ ﯿ ﻘ ﺎ ت ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﮔ ﺸ ﺖ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ‪ » :‬ﻫ ﻤ ﺪ ﯾ ﮕ ﺮ ر ا د و ﺳ ﺖ‬
‫ﺑ ﺪ ا ر ﯾ ﺪ ‪ « .‬ﭘﯿ ﺎﻣ ﺒ ﺮ اﺳ ﻼ م ﻫ ﻢ ﲤ ﺎم ﺗ ﻼ ﺷ ﺶ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ آ ن ﻏ ﯿ ﺮ ت ﻫ ﺎ و ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻗ ﺒ ﯿ ﻠ ﻪ ا ى و ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ و‬
‫ﻧ ﮋ ا د ى ر ا ﺑ ﺮ ﻫ ﻢ ﺑ ﺰ ﻧ ﺪ ﯾ ﺎ‪ ،‬ﺣ ﺪ اﻗ ﻞ ‪ ،‬از آن ﺑ ﮑ ﺎﻫ ﺪ ؛ اﮔ ﺮﭼ ﻪ ﺑﻌ ﺪ اً د ر ﻃ ﻮ ل ﺗﺎر ﯾ ﺦ ا ﺳ ﻼ م ‪ ،‬اﺳ ﻼ ﻣ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻗ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ ‪،‬‬
‫ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ی ‪ ،‬و ﻗ ﺪ ر ت د ر آﻣ ﯿ ﺨ ﺖ و ﻣ ﺒﻨ ﺎ ى ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ و ﻏ ﯿ ﺮ ت ﻫ ﺎ ى ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﻌ ﻘ ﻮ ل ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺘﻌ ﺪ اد ﺧ ﻄ ﺮ ﺧ ﯿ ﺰ ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻫ ﻢ د ر ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﺑ ﺎ ﺟ ﻬ ﺖ ﮔ ﯿ ﺮ ی ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ی ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ‬
‫ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﯽ و ﻧﺰ د ﯾ ﮏ ﺷ ﺪ ن ﺑﻪ ﲢ ﻘ ﻖ ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﯽ ‪ ،‬ر و ﺑﻪ ﺗ ﺨ ﻔ ﯿ ﻒ ﮔ ﺬ اﺷ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺘﻐ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ‬

‫‪123‬‬
‫ﻣﻰﺗﻮاﻧﺪ در اﯾﻦ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ و ﺗﻀﺎد ﺧﻮدى‪/‬ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ را از ﻏﻠﻈﺖ و ﺷﺪت و ﮔﺴﺘﺮش ﺗﻬﻰ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﯾﺎ آن‬
‫را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬اﻣﻮرى اﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﺗﺄﻣﯿﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‪ ،‬رﺷﺪ آﻣﻮزش‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮش ارﺗﺒﺎﻃﺎت و ﻧﻈﺎﯾﺮ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ و ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗ ﻨ ﺎﺳ ﺐ ر ﺷ ﺪ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ‪ ،‬اﻣ ﻨ ﯿ ﺖ و ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ د ا ر د‬
‫ﺑ ﻪ ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ ﺳ ﻪ ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ آ ﻣ ﻮ ز ش ‪ ،‬ﺗ ﺄ ﻣ ﯿ ﻦ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ و ا ر ﺗ ﺒ ﺎ ﻃ ﺎ ت ‪ ،‬ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻏﯿ ﺮ ﯾ ﺖ و ﺷ ﮑ ﺎ ف ﺧ ﻮ د ى ‪ /‬ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ‬
‫ﮐ ﺎ ﻫ ﺶ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ا ز ﯾ ﮏ و ﺻ ﻒ ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ و ﺻ ﻒ ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬آﻣ ﻮ ز ش ‪ ،‬ﺗ ﺄﻣ ﯿ ﻦ و‬
‫ا ر ﺗ ﺒ ﺎ ط د ر د ﻧﯿ ﺎ ى ﻣ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﺨ ﺶ ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ا ز ﺟ ﻬ ﺎن ر ا د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ د ر آ ن ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ان ر ا ﻋ ﻤ ﯿ ﻘ ﺎ ً د و ﺳ ﺖ ﯾ ﺎ اﻣ ﯿ ﻦ ﺧ ﻮ د ﳕ ﻰ د ا ﻧ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺣ ﺠ ﻢ ﻋ ﻈ ﯿ ﻤ ﻰ ا ز آ ﻧ ﺎ ن د ر د ا ﯾ ﺮ ه ﺑ ﻰ ﻃ ﺮ ف ﻗ ﺮ ا ر‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ﻋ ﻤ ﻞ ﻫ ﻢ ا ﯾ ﻦ اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﻣ ﻮ ﻓ ﻖ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﯾ ﻦ ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ﺑ ﻰ ﻃ ﺮ ف د ﺷ ﻤ ﻦ ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر‬
‫ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ ى ﺻ ﻨ ﻌ ﺘ ﻰ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﻣ ﯿ ﻠﯿ ﻮ ن ﻫ ﺎ ﺗ ﻮ ر ﯾ ﺴ ﺖ ر ا ﺑ ﺒﯿ ﻨ ﯿ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻫ ﻢ ر د ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ و ا ﮔ ﺮ ‪ ،‬آ ن ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ‬
‫ﮔ ﯿ ﺪ ﻧ ﺰ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ﺧ ﺼ ﯿ ﺼ ﻪ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﮐ ﻪ ا ﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﻣ ﺤ ﺪ و د ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ ﻧ ﮕ ﺎ ه ﮐ ﻮ ﺗ ﺎ ه و ﯾ ﮏ ﻟ ﺒ ﺨ ﻨ ﺪ ﺧ ﻔ ﯿ ﻒ‬
‫ﯾ ﮏ ا ﺣ ﺴ ﺎ س ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ ﻋ ﺎم ر ا ﻧ ﮕ ﺴ ﺘ ﺮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ‪ ،‬ﻧ ﮕ ﺎ ه ﻫ ﺎ ﮔ ﻤ ﺎ ن آ ﻟ ﻮ د و ﺧ ﺼ ﻤ ﺎ ﻧ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪.‬‬

‫د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ و ﻗ ﺘ ﯽ ﺑ ﻪ ﻗ ﺮ ﯾ ﻪ ا ى د و ر ا ﻓ ﺘ ﺎد ه و ا ر د ﺷ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ا ﻧ ﺒ ﻮ ﻫ ﻰ ا ز ﻧ ﮕ ﺎ ه ﻫ ﺎ ى ﺗ ﯿ ﺰ و ﺷ ﮏ آ ﻟ ﻮ د و ﺑ ﺪ ﺑ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧ ﻪ‬
‫ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى ﺷ ﻤ ﺎ ﻧ ﺸ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﻰ ر و د ‪ .‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺮ ﯾ ﻪ ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ‪ ،‬ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ﺗ ﺮ ‪ ،‬د و ر ا ﻓ ﺘ ﺎد ه ﺗ ﺮ و‬
‫ﻣ ﺤ ﺮ و م ﺗ ﺮ ا ز ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ ﺳ ﻪ ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬آ ن ﻧ ﮕ ﺎ ه ﻫ ﺎ ى ﻏ ﯿ ﺮ ت آ ﻟ ﻮ د ﻏ ﻠﯿ ﻆ ﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﮔ ﯿ ﺪ ﻧ ﺰ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪:‬‬
‫» ﻣ ﺮ ا ﻋ ﺎ ت " ﺑ ﻰ ﺗ ﻔ ﺎ و ﺗ ﻰ ﻣ ﺪ ﻧ ﻰ " ﺑﯿ ﻦ ا ﻓ ﺮ اد ﻧ ﺎآﺷ ﻨ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﮐ ﻮ ﭼ ﻪ و ﺧ ﯿ ﺎ ﺑ ﺎ ن ا ز ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ر ﻧ ﺪ ﺑ ﻪ د ر د آ ن‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ر د ﮐ ﻪ ا ﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﺮ د ﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﻫ ﻢ د ﯾ ﮕ ﺮ ر ا ﳕ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﻌ ﻤ ﯿ ﻢ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ و ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﺷ ﻮ د ‪. . .‬‬
‫ﺑﻰﺗﻔﺎوﺗﻰ ﻣﺪﻧﻰ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﻗﺮارداد ﺿﻤﻨﻰ ﺑﺮاى ﺑﻪ رﺳﻤﯿﺖ ﺷﻨﺎﺧﱳ و ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﻦ‬
‫اﻋ ﻀ ﺎ ى ﻣ ﺠ ﺎﻣ ﻊ ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﯽ د ر ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﻣ ﺪ ر ن ﻣ ﻨﻌ ﻘ ﺪ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د د ‪ :‬ﺷ ﺨ ﺼ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﺧ ﯿ ﺎ ﺑ ﺎ ن ﺑ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ى‬
‫ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ر د ﺑ ﺎ ﻧ ﮕ ﺎ ه ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﺷ ﺪ ه ﺧ ﻮ د ﻧ ﺸ ﺎ ن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ آ ن د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﺷ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻪ اﺣ ﺘ ﺮ ام اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﺑ ﻌ ﺪ ﺑ ﺎ ﺗ ﻨ ﻈ ﯿ ﻢ‬
‫ﻧ ﮕ ﺎه ﺧ ﻮ د ﺑﻪ ﻃ ﺮ ف ﻣ ﺘ ﻘ ﺎﺑ ﻞ ﻣ ﻰ ﻓ ﻬ ﻤ ﺎ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﺟ ﺎ ﻧ ﺐ و ى ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ى ﻣ ﺘ ﻮ ﺟ ﻪ او ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬و ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﻫ ﻢ ﻋ ﯿ ﻨ ﺎً‬
‫ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺷ ﯿ ﻮ ه ﻋ ﻤ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﺑ ﺎ ﻓ ﺖ ﮐ ﻠ ﻰ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﻦ » آﺷ ﻨ ﺎ ﻫ ﺎ« و‬
‫»ﻏﺮﯾﺒﻪﻫﺎ« ﮐﺎﻣﻼً ﻣﺸﺨﺺ و ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺮدم از اﺻﻮل اﺳﺎﺳﻰ ﺑﻰﺗﻔﺎوﺗﻰ ﻣﺪﻧﻰ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪاﻧﺪ‪ .‬آنﻫﺎ ﯾﺎ‬
‫ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ا ز ﻧ ﮕ ﺎه د ﯾ ﮕ ﺮ ان ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﭼ ﻨ ﺎن ﺑﻪ آ ﻧ ﺎن ﺧ ﯿ ﺮ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ د ﺷ ﻤ ﻦ ﺧ ﻮ د ر ا ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ « .‬ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ » ﺑ ﻰ ﺗ ﻔ ﺎ و ﺗ ﻰ ﻣ ﺪ ﻧ ﻰ « ﮔ ﯿ ﺪ ﻧ ﺰ ﻫ ﻤ ﺎن ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز آ ن ﺑ ﻪ » ﻋ ﺒ ﻮ ر ا ز ﻏ ﯿ ﺮ ت ﺑ ﺪ و ى « و‬

‫‪124‬‬
‫ﺟ ﺎ ﻧ ﺸ ﯿ ﻦ ﮐ ﺮ د ن ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ﺳ ﻪ ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ -‬د و ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻰ ﻃ ﺮ ف ‪ ،‬د ﺷ ﻤ ﻦ ‪ -‬ﺑﻪ ﺟ ﺎى ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ د و ﮔ ﺎﻧﻪ – د و ﺳ ﺖ ‪ /‬د ﺷ ﻤ ﻦ ‪-‬‬
‫ﺗﻌﺒ ﯿﺮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﯿ ﻢ ‪.‬‬

‫ا ز ﺳ ﻮ ﯾ ﯽ ‪ ،‬ا ﺑ ﺰ ا ر ﻫ ﺎ ى ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﻰ ﻧ ﺸ ﺎن د اد ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز آ ﻧ ﭽ ﻪ ﮐ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻰ ر ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ﻫ ﻢ‬
‫ﺷ ﺒ ﯿ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ا ز ﺳ ﻮ ﯾ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬د ر ﻋ ﻤ ﻞ ﻫ ﻢ ر ﺷ ﺪ آﻣ ﻮ ز ش ﺗ ﻔ ﺎو ت ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ر ا ﮐ ﻢ ﮐ ﺮ د و ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺗ ﺮ ﺗ ﯿ ﺐ ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ د ر ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ و ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ د ر آﻣ ﯿ ﺰ ﻧ ﺪ و ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻬ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ‬
‫ﺻ ﻠ ﺢ آﻣ ﯿ ﺰ ‪ ،‬ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﯿ ﻦ ﺗ ﺮ و ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﻣ ﻨ ﺎ ز ﻋ ﻪ آﻣ ﯿ ﺰ د ا ر د ‪ .‬ﺑﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬د ر ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ‬
‫ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن د و ﺧ ﻂ ﺑﻪ ﻣ ﻮ ا ز ا ت ﻫ ﻢ ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﻰ ر و ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ و د ر و ﻧ ﯽ ﺷ ﺪ ن آ ﮔ ﺎ ﻫ ﯽ ﺑ ﻬ ﺮ ه ﻣ ﯽ ﺑ ﺮ د ؛ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز‬
‫ﻧ ﻮ ع ﻓ ﻬ ﻢ اﺳ ﺖ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻧ ﻮ ع ﺗﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ‪ .‬ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف آ ن ﺗ ﺼ ﻮ ر ا و ﻟﯿ ﻪ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﻏ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً‬
‫ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ر ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن و ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ ر و ا ﺑ ﻂ ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﲢ ﺮ ﯾ ﮏ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﲢ ﺮ ک ﻫ ﺎ ‪،‬‬
‫د و ﺳ ﺘ ﻰ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ و ‪ ، . . .‬د ر ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﻪ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﻣ ﺘ ﻔ ﺎ و ت ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﻪ ﻫ ﻢ ﺷ ﺒﯿ ﻪ ا ﺳ ﺖ ؛‬
‫آ ﻣ ﻮ ز ش ﻫ ﺎ و آﻣ ﯿ ﺰ ش ﻫ ﺎ ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻏ ﻠ ﻈ ﺖ آ ن ﺗ ﻮ ﻫ ﻤ ﺎ ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ا ز ﺟ ﻬ ﻞ ﺑ ﻮ د و ﻏ ﯿ ﺮ ر ا ﻋ ﻠ ﻰ ا ﻻ ﺻ ﻮ ل و‬
‫ﻋ ﻠ ﻰ ا ﻟ ﻌ ﻤ ﻮ م د ﺷ ﻤ ﻦ ﻣ ﻰ ﺷ ﻤ ﺮ د ‪ ،‬ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ ﺑ ﯿ ﺎ ﯾ ﺪ و اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ‪ .‬ا ز ﺳ ﻮ ی د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ‬
‫ﺳ ﺒ ﺐ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﻋ ﻤ ﻼ ً ﻫ ﻢ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺷ ﺒ ﯿ ﻪ ﻫ ﻢ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ و ا ز ا ﺻ ﻮ ل و ا ر ز ﺷ ﻬ ﺎ ی ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ﮐ ﯽ ﭘ ﯿ ﺮ و ی ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪.‬‬
‫ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﻓ ﻬ ﻤ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ﺑﻪ ﻫ ﻢ ﺷ ﺒ ﯿ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و ﻫ ﻢ ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ﺑﻪ ﻫ ﻢ ﺷ ﺒ ﯿ ﻪ ﺗ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ‬
‫و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﻪ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ر و ز ﺑ ﻪ ر و ز ﺷ ﺒ ﯿ ﻪ ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ﯾ ﻞ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ د و‬
‫ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ﺗ ﺴ ﻬ ﯿ ﻞ ﺷ ﻮ د و ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ر اه ﻣ ﻌ ﺎﻣ ﻼ ت ‪ ،‬ﻣ ﺬ ا ﮐ ﺮ ا ت و ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻣ ﻔ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ و آﻣ ﯿ ﺰ ﺷ ﻰ ﮐ ﻪ ﻗ ﺒ ﻼ ً ﺑ ﻪ‬
‫اﻧﻮاع ﻏﯿﺮﻫﺎ از ﻗﺒﯿﻞ ﻧﮋاد‪ ،‬ﻣﻠﯿﺖ‪ ،‬رﻧﮓ‪ ،‬زﺑﺎن‪ ،‬دﯾﻦ‪ ،‬اﯾﺪﺋﻮﻟﻮژى‪ ،‬ﻃﺒﻘﻪ و ‪ ...‬ﻣﺘﮑﻰ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد‬
‫ﯾ ﺎ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﺗ ﺨ ﻔ ﯿ ﻒ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ﺑ ﻼ ً ر ﻓ ﻊ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﺑ ﺎﻋ ﺚ آ ﻣ ﯿ ﺨ ﺘ ﮕ ﯽ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ و ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻬ ﺖ ﺑ ﺎ ﻻ ﺗ ﺮ‬
‫ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺗ ﻮ ر ن د ر ﮐ ﺘ ﺎ ب ﺧ ﻮ د آ ﯾ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﻣ ﺴ ﺎو ی و ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﻫ ﻤ ﺰ ﯾ ﺴ ﺘ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ و ﺿ ﻌﯿ ﺖ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺒ ﻰ ر ا‬
‫ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﻰ ﻧ ﻬ ﺪ ‪ » :‬ﻫ ﻤ ﺰ ﯾ ﺴ ﺘ ﻰ ﻣ ﺴ ﺎو ى و ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﻋ ﺼ ﺮ ﻣ ﺎ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻣ ﺎ ر ا د ر ﺳ ﻮ ﭘ ﺮ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺘ ﻰ‬
‫ا ز اﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت و اﺟ ﻨ ﺎس د ر ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ آﻣ ﯿ ﺰ د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻫ ﻢ ﺑﻪ د ﺷ ﻮ ا ر ى ﻫ ﻤ ﺪ ﯾ ﮕ ﺮ ر ا ﻣ ﻰ ﻓ ﻬ ﻤ ﯿ ﻢ ؛ و و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ر ﻓ ﻊ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺗ ﻔ ﺎ ﻫ ﻢ ﺑﻪ د ر و ن ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻫ ﻢ ﺷ ﮑ ﻞ ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎن ﻓ ﺮ و ﻣ ﻰ ﺧ ﺰ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻣ ﺎ ر ا‬
‫ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻤ ﺖ ﻣ ﻰ ر ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ » د ﯾ ﮕ ﺮ ى « ر ا ﻃ ﺮ د ﮐ ﻨﯿ ﻢ ؛ » د ﯾ ﮕ ﺮ ى « ﮐ ﻪ ﺗ ﻔ ﺎو ت او د ر ﻗ ﺎﻟﺐ ﯾ ﮏ ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﺟ ﻠﻮ ه‬

‫‪125‬‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ . . .‬ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻞ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﯾ ﮏ ر ا ه و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ :‬ﺑ ﻪ ا ﻣ ﺮ و ﻧ ﻬ ﻰ ﻫ ﺎ ى اﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ﺑ ﺪ ﻫ ﯿ ﻢ ‪ ،‬و ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﯾ ﻢ‬
‫ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﺧ ﺎ ص ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺎ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻋ ﺎم ﺟ ﻬ ﺎن ﯾ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﮐ ﻨ ﺪ ‪« .‬‬

‫د ر ﻋ ﺼ ﺮ ﺣ ﺎﺿ ﺮ ‪ ،‬د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ی د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗﯿ ﮏ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﺳ ﻌ ﯽ د ر ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺗ ﻠ ﻔ ﯿ ﻘ ﯽ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ‬
‫ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ و ر و ا ﺑ ﻂ ﻣ ﯿ ﺎن د و ﻟﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ا و ﻟﯿ ﻦ ﭘ ﺮ ﺳ ﺸ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ :‬ﭼ ﺮ ا د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ‬
‫ﺷ ﺪ ن ﺗ ﻦ ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﻗ ﺎﻋ ﺪ ﺗ ﺎ ً ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ز آ ن ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ا ن ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ؟ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﮏ ﺣ ﻮ ز ه ﲢ ﺖ ﺳ ﯿ ﻄ ﺮ ه ‪ ،‬ﲢ ﺖ‬
‫ﺣ ﺎﮐ ﻤ ﯿ ﺖ د ا ر ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﻏ ﺮ ﯾﺰ ى و ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﻰ ﻣ ﺎ ﯾ ﻠﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﻗ ﺪ ر ت و ﺑ ﻠﮑ ﻪ اﻧ ﺤ ﺼ ﺎر ﻗ ﺪ ر ت و ﻣ ﻄ ﻠﻘ ﯿ ﺖ‬
‫دﺧﺎﻟﺖ را در آن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺣﺘﻰ ﺑﺮ اﺳﺎس آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﯿﻢ‪ ،‬ﻣﺎﯾﻠﻨﺪ ﮐﻪ ﻏﯿﺮﯾﺖ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﲢﺖ ﺣﺎﮐﻤﯿﺘﺸﺎن‬
‫ر ا ﺑ ﺎ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑﺮ ﺟ ﺴ ﺘﻪ ﻧ ﮕ ﻪ د ا ر ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ﺣ ﺴ ﺐ ﻣ ﻮ ر د ﺑﺘ ﻮ ا ﻧﻨ ﺪ د ر ﺟ ﻨ ﮓ ﯾ ﺎ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ د ر ر ﻗ ﺎﺑ ﺖ ا ز آن ﺑ ﻬ ﺮ ه‬
‫ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﭘ ﺲ ﭼ ﺮ ا د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ر ﻋ ﺼ ﺮ ﺣ ﺎﺿ ﺮ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺗ ﻦ د ر ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﺮ ا » د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ د ر ا ﻣ ﻮ ر‬
‫د ا ﺧ ﻠ ﻰ « ر ا ﮔ ﺎه ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى ﻣ ﻰ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻧ ﺪ و ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن و ﻗ ﻀ ﺎ و ا ﺟ ﺮ ا ر ا ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ د ﻧ ﮕ ﻪ ﳕ ﻰ د ا ر ﻧ ﺪ ؟ ﭼ ﺮ ا ﺑ ﺎ و ا ر د‬
‫ﺷ ﺪ ن د ر ا ﻧ ﻮ ا ع ﭘ ﯿ ﻤ ﺎن ﻫ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻠ ﻰ و ﻣ ﻨﻄ ﻘ ﻪ ا ى ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﺧ ﻮ د ر ا د ر ﺣ ﻮ ز ه ﻓ ﺮ ﻣ ﺎﻧﺮ و ا ﯾ ﻰ ﺧ ﻮ د ﮐ ﺎﻫ ﺶ‬
‫ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ؟ ﺑﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻋ ﻠ ﺖ ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﻋ ﻠ ﻰ ر ﻏ ﻢ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا و ﻻ ً و ﺑ ﺎ ﻟ ﺬ ا ت ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ز‬
‫ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ و ﺗ ﺴ ﻬ ﯿ ﻞ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﺧ ﻮ د ﺑ ﺎ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻧ ﻬ ﺎ د ﻫ ﺎ ى ﺑﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ ‪ ،‬و ﺑ ﺎ ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ا ن‬
‫ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ آ ن ﺗ ﻦ ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﺮ و ف ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ آ ن ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺖ و ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﺮ آ ن ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﺷ ﺪ ه‬
‫ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ى ر و ا ﺑ ﻂ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾﻪ ﺳ ﺎﻻ ر اﺳ ﺖ ؛ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎﯾﻪ د ار ى ﺑﺮاى ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺑ ﻘ ﺎ د اﺷ ﺘﻪ ﺑﺎﺷ ﺪ و رﺷ ﺪ ﮐ ﻨ ﺪ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ د ر و ن‬
‫ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻠ ﻰ ﻣ ﺤ ﺪ و د ﺷ ﻮ د ‪ .‬اﺻ ﻼ ً ﺗ ﻮ ﻟ ﺪ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى و ﺗ ﻮ ﻟ ﺪ ﺑ ﻮ ر ژ و ا ز ى ﲡ ﺎ ر ى ﺑ ﺎ ﺧ ﺮ و ج ا ز ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ﺻ ﻮ ر ت‬
‫ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ :‬ﻗ ﺒ ﻞ ا ز د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﺪ ر ن ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﻪ ﲤ ﺎم ﻣ ﺮ د م ر ﻋ ﯿ ﺖ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ و ﯾ ﮏ ا ﻗ ﻠ ﯿ ﺖ ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ا ﺷ ﺮ ا ف‬
‫ر ا ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ ﻣ ﻰ د ا د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻋ ﻢ ا ز ا ﺷ ﺮ ا ف ز ﻣ ﯿ ﻦ د ا ر ﯾ ﺎ اﺷ ﺮ ا ف د ﯾ ﻦ د ا ر ‪ ،‬ﯾ ﺎ اﺷ ﺮ ا ف ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ .‬ﺗ ﻮ ﻟ ﺪ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ‬
‫ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ آﻏ ﺎز ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ر ﺷ ﺪ ﺣ ﻤ ﻞ و ﻧ ﻘ ﻞ د ر ﯾ ﺎ ﯾ ﻰ ا ﯾ ﻦ اﻣ ﮑ ﺎن ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ﮐ ﻪ ﮐ ﺎ ﻻ ى‬
‫ﮐ ﺸ ﺎ و ر ز ى ﺧ ﺎ ﺻ ﻰ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د و ‪ ،‬د ر ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ﮐ ﺎ ﻻ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﭘ ﺎﯾ ﺎ ﭘ ﺎ ى ‪،‬‬
‫ﻣ ﻌ ﺎو ﺿ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺻ ﺎ د ر ا ت ﮐ ﺎ ﻻ ﻫ ﺎ ى ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ ى ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ آ و ر د ‪ .‬ﺣ ﻤ ﻞ و ﻧ ﻘ ﻞ د ر ﯾ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﻗ ﺮ و ن‬
‫ﭼ ﻬ ﺎر د ه و ﭘ ﺎﻧﺰ د ه ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً د ر ﺳ ﻮ اﺣ ﻞ ﺷ ﺮ ﻗ ﻰ ا ﯾ ﺘ ﺎﻟ ﯿ ﺎ د ر ﻣ ﻨﻄ ﻘ ﻪ و ﻧﯿ ﺰ ‪ ،‬ر ﺷ ﺪ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ا ﯾ ﻦ اﻣ ﮑ ﺎن ر ا د اد ﮐ ﻪ‬
‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪﻃﻠﺐ و ﻣﺎﺟﺮاﺟﻮﯾﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن اﮐﺜﺮﯾﺖ ﻧﻮد درﺻﺪى ﻋﻮام ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮﺟﻪاى ﺑﺮاى‬
‫ﺧ ﺮ و ج ا ز ﺳ ﺮ ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ﻣ ﺤ ﺘ ﻮ م ﺧ ﻮ د ﭘ ﯿ ﺪ ا ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬آ ن ﻫ ﺎ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ﺟ ﻨ ﺴ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ د ر ﯾ ﮏ ﺟ ﺎ ﺑﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ و ﻓ ﻮ ر ش‬

‫‪126‬‬
‫ا ر ز ا ن ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ ﺑ ﻮ د ﺑ ﺨ ﺮ ﻧ ﺪ و ﺑﻪ ﻧ ﻘ ﺎط د و ر د ﺳ ﺘ ﻰ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ ل د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﮔ ﺰ ا ف ﺑ ﻔ ﺮ و ﺷ ﻨ ﺪ و د ر آ ن ﻣ ﺤ ﻞ‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ز ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﻓ ﺮ او ا ﻧ ﻰ ا ر ز ا ن اﺳ ﺖ ﺑ ﺨ ﺮ ﻧ ﺪ و ﺑ ﺒ ﺮ ﻧ ﺪ ﺟ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﻔ ﺮ و ﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑﻪ ﻗ ﻮ ل ﻗ ﺼ ﻪا ی ﮐ ﻪ‬
‫ﺳ ﻌ ﺪ ى د ر ﮔ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﻧ ﻘ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺷ ﺒ ﻰ د ر ﺟ ﺰﯾ ﺮ ه ﮐ ﯿ ﺶ ﺑ ﺎ ﺗ ﺎﺟ ﺮ ى ﻫ ﻤ ﻨ ﺸ ﯿ ﻦ ﺑ ﻮ د ه و ا ز ا و ﭘ ﺮ ﺳ ﯿ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﭼ ﮑ ﺎ ر ﮐ ﻨ ﻰ ‪ ،‬و ا و ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ‪ » :‬ﮔ ﻮ ﮔ ﺮ د ﭘ ﺎ ر ﺳ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ د ن ﺑ ﻪ ﭼ ﯿ ﻦ ﮐ ﻪ ﺷ ﻨ ﯿ ﺪ م ﻗ ﯿ ﻤ ﺘ ﻰ‬
‫ﻋ ﻈ ﯿ ﻢ د ا ر د و ا ز آﳓ ﺎ ﮐ ﺎﺳ ﻪ ﭼ ﯿ ﻨ ﻰ ﺑ ﻪ ر و م آ و ر م و د ﯾ ﺒ ﺎ ى ر و ﻣ ﻰ ﺑﻪ ﻫ ﻨ ﺪ و ﻓ ﻮ ﻻ د ﻫ ﻨ ﺪ ى ﺑﻪ ﺣ ﻠ ﺐ و آ ﺑ ﮕ ﯿ ﻨ ﻪ ﺣ ﻠ ﺒ ﻰ‬
‫ﺑﻪ ﯾﻤﻦ و ﺑﺮد ﯾﻤﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﭘﺎرس«‪ .‬ﺳﻌﺪى اﻟﺒﺘﻪ در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﮏ ﺗﻮﺻﯿﻪ اﺧﻼﻗﻰ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و آ ن ﻫ ﻤ ﺎن ﻗ ﻨ ﺎﻋ ﺖ ﭘ ﯿ ﺸ ﮕ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻋ ﻠﻞ ﻋ ﻘ ﺐ ا ﻓ ﺘ ﺎد ﮔ ﻰ ﺧ ﺎو ر ﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ و ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺳ ﻮ م ا ﺳ ﺖ ‪:‬‬
‫» ﮔ ﻔ ﺖ ﭼ ﺸ ﻢ ﺗ ﻨ ﮓ د ﻧ ﯿ ﺎ د و ﺳ ﺖ ر ا ‪ /‬ﯾ ﺎ ﻗ ﻨ ﺎ ﻋ ﺖ ﭘ ﺮ ﮐ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ﺧ ﺎک ﮔ ﻮ ر « ؛ ﺣ ﺎ ل آ ن ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا غ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎن ﺣ ﺘ ﻰ د ر‬
‫د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﺪ ر ن ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ز ﯾ ﻨ ﺖ ﺟ ﺎه ﻃ ﻠﺒ ﻰ اﻣ ﺜ ﺎ ل ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ز ر ﮔ ﺎن ر و ﺷ ﻦ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﻻ ّ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎﺟ ﺮ ﺳ ﻌ ﺪ ى ﺑ ﺎ‬
‫ﺻ ﺪ و ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه ﺷ ﺘ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﻣ ﻮ ا ل ر ا ﺟ ﺎﺑﻪ ﺟ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً د ر ﻫ ﻤ ﺎن ز ﻣ ﺎن د ر ﳑ ﺎﻟ ﮏ ﻣ ﻐ ﺮ ب ﮐ ﺸ ﺘ ﻰ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻧ ﺴ ﺒﺘ ﺎً ﺑ ﺰ ر گ و د و ر ﭘ ﯿ ﻤ ﺎ ﺟ ﺎ ى ﭼ ﺎر ﭘ ﺎ ‪ ،‬و د ر ﯾ ﺎ ﺟ ﺎى د ﺷ ﺖ ر ا ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ﻓ ﻪ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪ .‬د ر ﭘ ﻰ‬
‫ر ﺷ ﺪ ﺑ ﻮ ر ژ و ا ز ى ﲡ ﺎ ر ى ‪ ،‬ﺑ ﻮ ر ژ و ا ز ى ﺻ ﻨﻌ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﻋ ﻤ ﺪ ﺗ ﺎً د ر ا ﻧ ﮕ ﻠﺴ ﺘ ﺎن و ﻣ ﺘ ﺄﺛﺮ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺻ ﻨﻌ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د آ ﻣ ﺪ‬
‫و ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺻ ﻨ ﻌ ﺖ ‪ ،‬ﲡ ﺎ ر ت و د ﯾ ﻮ ا ن ﺳ ﺎ ﻻ ر ى د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﺪ ر ن ر ا ﺧ ﻠﻖ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﻪ‬
‫ﺧ ﺮ و ج ا ز د و ﻟ ﺖ ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ و ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش ر و ا ﺑ ﻂ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ ﺷ ﺪ ؛ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻰ ا ﻟ ﺪ و ا م د ر ﭘ ﺸ ﺖ ﺳ ﺮ‬
‫ﮔ ﺬ ا ﺷ ﱳ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪ .‬د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ﮐ ﻪ د ر ﻗ ﺮ و ن ا ﺧ ﯿ ﺮ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺎﯾ ﻞ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ر ا‬
‫ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻗ ﺪ ر ت ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد و د ﯾ ﻨ ﺎ ﻣ ﯿ ﺴ ﻢ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﻗ ﻮ ى ﺗ ﺮ ﺑ ﻮ د ‪ .‬د ر ﻋ ﺼ ﺮ ﺣ ﺎﺿ ﺮ ر و ز ﺑ ﻪ ر و ز ﺷ ﺎ ﻫ ﺪ‬
‫ﮐ ﻢ ر ﻧ ﮓ ﺗ ﺮ ﺷ ﺪ ن ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ و د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻫ ﻢ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ﮐ ﻪ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﺗ ﺄ ﺛ ﯿ ﺮ ر ا ا ز ﺳ ﺮ ﻣ ﺎﯾ ﻪ د ا ر ا ن ﺑ ﺰ ر گ و‬
‫ا ز ﺷ ﺮ ﮐ ﺖ ﻫ ﺎ ى ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى ﺑ ﺰ ر گ ﻣ ﻰ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﯾ ﻠ ﻨ ﺪ ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ و ﻣ ﺎ ﻟﯿ ﺎ ﺗ ﺸ ﺎ ن ﺗ ﺄ ﻣ ﯿ ﻦ ﺷ ﻮ د و‬
‫ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ و ا ﺷ ﺘ ﻐ ﺎ ل ﺑ ﻪو ﺟ ﻮ د ﺑ ﯿ ﺎ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﲤ ﮑ ﯿ ﻦ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى د ر د ا ﺧ ﻞ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ﻣ ﺤ ﺪ و د ﻧ ﺸ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﺗ ﺎ ﯾ ﮑ ﻰ د و د ﻫ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ﻫ ﺮ ﺟ ﻨ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ﺧ ﺮ ﯾ ﺪ ار ى ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﯾ ﺎ ﺑﺮ ا ى ﺧ ﺮ ﯾ ﺪ ار ى ﻣ ﻮ ر د ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﻗ ﺮ ار‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﻃ ﻼ ع د ر ﻣ ﻮ ر د آ ن ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺳ ﺎﺧ ﺖ ﮐ ﺠ ﺎ ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ا ﻻ ن د ﯾ ﮕ ﺮ ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎ ً‬
‫ﻣ ﻨ ﺘ ﻔ ﻰ ا ﺳ ﺖ ؛ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى آ ن ‪ ،‬ﻣ ﺎ ر ک ﺷ ﺮ ﮐ ﺖ ﻫ ﺎ ﻣ ﻬ ﻢ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﺜ ﻼ ً ﺳ ﺎﻣ ﺴ ﻮ ﻧ ﮓ د ر ﮐ ﺮ ه‬
‫ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﺴ ﻰ ﺳ ﺎﻣ ﺴ ﻮ ﻧ ﮓ ر ا ﮐ ﺮ ه ا ى ﳕ ﻰ د ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ آ ن ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﮐ ﻪ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﺜ ﻼ ً ﺟ ﻨ ﺮ ا ل ﻣ ﻮ ﺗ ﻮ ر ز ر ا‬
‫آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ و ﺳ ﻮ ﻧ ﻰ ر ا ژ ا ﭘ ﻨ ﻰ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﺎﻣ ﺴ ﻮ ﻧ ﮓ ‪ ،‬ﺳ ﺎﻣ ﺴ ﻮ ﻧ ﮓ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ د و و ﯾ ﺎ ا ل ﺟ ﻰ ‪.‬‬

‫‪127‬‬
‫ﻫ ﻤ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ر ک ا ﻋ ﺘ ﺒ ﺎ ر د ا ر د ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺳ ﻬ ﺎم ﺷ ﺮ ﮐ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﺳ ﺎ ﻣ ﺴ ﻮ ﻧ ﮓ ﯾ ﺎ‬
‫ا ل ﺟ ﻰ ‪ ،‬د ر ﺑ ﺎ ز ا ر ﻫ ﺎ ی ﺑ ﻮ ر س ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﯽ ﺧ ﺮ ﯾ ﺪ و ﻓ ﺮ و ش ﻣ ﯽﺷ ﻮ د ‪ ،‬و د ر ﮐ ﺎ ر ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ی آ ن ﻫ ﺎ ﺗ ﻌ ﺪ ا د ز ﯾ ﺎد ى‬
‫ﻣ ﺘ ﺨ ﺼ ﺺ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺴ ﻰ ‪ ،‬ژ ا ﭘ ﻨ ﻰ ‪ ، . . .‬ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﺤ ﻞ ا ﯾ ﻦ ﺷ ﺮ ﮐ ﺖ ﻫ ﺎ‬
‫د ر ﮐ ﺪ ا م ﮐ ﺸ ﻮ ر اﺳ ﺖ ﺗ ﻔ ﺎو ت ﻋ ﻤ ﺪ ه ا ى ا ﯾ ﺠ ﺎد ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﺗ ﻔ ﺎ و ﺗ ﻰ ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﻫ ﻨ ﻮ ز و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬د ر آﯾ ﻨ ﺪ ه ﮐ ﻢ ر ﻧ ﮓ ﺗ ﺮ‬
‫ﺧ ﻮاﻫ ﺪ ﺑﻮد ‪.‬‬

‫ﻧﯿﺰﺑﯿﺖ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻣﻰﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﲢﻮل ﺑﺰرگ اﻗﺘﺼﺎدى دﻫﻪ ﻧﻮد‪ ،‬ﻧﺎﺷﻰ از ﯾﮏ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻨﻔﺮد‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﺧ ﺎ ر ق ا ﻟ ﻌ ﺎد ه ا ى ا ز ﭼ ﻨ ﺪ ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺎ ل ﻫ ﺎ ى ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ﻧ ﻰ ﻗ ﺮ ن ﺑﯿ ﺴ ﺘ ﻢ د و ر ه‬
‫ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ﺧ ﺎﺻ ﻰ ر ا ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ر ا ﻧ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت و ﲢ ﻮ ﻻ ت ﺷ ﺘ ﺎ ﺑ ﺎ ن آ ن ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ﻧ ﻈ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ و ﻧ ﻔ ﺲ ﮔ ﯿ ﺮ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ا ﯾ ﻦ د ﮔ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺳ ﺮ ﻋ ﺖ ﺑ ﻰ ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ﺣ ﺮ ﮐ ﺘ ﻰ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ﺑ ﺸ ﺮ ى ر ا ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد‬
‫و ا ﺣ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺳ ﻮ ق ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ » .‬ﺣ ﺘ ﻰ ﻫ ﻢ ا ﮐ ﻨ ﻮ ن ﻧ ﯿ ﺰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﮔ ﻔ ﺖ ﮐ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم " ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ا ﯾ ﺎ ﻻ ت‬
‫ﻣ ﺘ ﺤ ﺪ ه آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ" و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ز ﯾ ﺮ ا ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺑ ﻪ ﻃ ﺮ ز ى ﻧ ﺎ ﮔ ﺴ ﺴ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺎ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ د ر‬
‫آ ﻣ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ز و د ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم » ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ا ر و ﭘ ﺎ « ﯾ ﺎ » ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ژ ا ﭘ ﻦ « ﯾ ﺎ » ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺳ ﻮ م «‬
‫ﻫ ﻢ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ د اﺷ ﺖ « ‪.‬‬

‫ﻋﺎﻣﻞ دوﻣﻰ ﮐﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺷﺪن را ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻣﻰﮐﻨﺪ و دوﻟﺖﻫﺎ را ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺜﺒﺖ دادن ﺑﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪ‬
‫ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن اﻟﺰ ام ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﺧ ﺎ ر ج ﺷ ﺪ ن ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ﺑ ﺎ ز ﯾ ﮕ ﺮ ى د ر ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻞ ‪ ،‬ا ز د ﺳ ﺖ د و ﻟﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ‬
‫اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻋ ﻠﯿ ﺮ ﻏ ﻢ ﺣ ﺠ ﻢ ﻋ ﻈ ﯿ ﻢ ﺗﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت د ر ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ و ﭘ ﺮ و ژ ه ﻣ ﻠ ﺖ ﺳ ﺎز ى ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر ﻓ ﺼ ﻞ ﭘﯿ ﺸ ﯿ ﻦ ا ز آن ﺳ ﺨ ﻦ‬
‫ﮔ ﻔ ﺘﯿ ﻢ ‪ ،‬د ر ﻃ ﻮ ل ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑﻪ ﺳ ﻪ ﻗ ﺮ ن ﮐ ﻪ ا ز ﲢ ﻘ ﻖ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻠ ﻰ ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ر د ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ و ﺑ ﻠﮑ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ‬
‫ﺑ ﺎ ز ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ﺑ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ د ر د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﺧ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﻦ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا و ﻻ ً ﺷ ﺮﮐ ﺖ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﭼﻨﺪ ﻣﻠﯿﺘﻰ‪ ،‬ﺧﻮد ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻠﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﺤﺼﺎر اﯾﻔﺎى ﻧﻘﺶ را در ﺻﺤﻨﻪ ﺑﯿﻦاﳌﻠﻞ از دوﻟﺖﻫﺎ‬
‫ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ً ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻧ ﻬ ﺎد ﻫ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ ا ز ﻗ ﯿ ﺪ و ﻗ ﯿ ﻤ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى آ ز اد ﺗ ﺮ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ‬
‫ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎ ن ﻣ ﻠ ﻞ و ا ر ﮐ ﺎ ن آ ن ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﯾ ﻮ ﻧ ﺴ ﮑ ﻮ و ﯾ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﻒ و ‪ . . .‬؛ ﺛ ﺎﻟﺜ ﺎً ﻗ ﺮ ا ر د اد ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ا ى اﻋ ﻢ ا ز ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪،‬‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى و ﺣ ﺘ ﻰ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ‪ ،‬ا ز ﺟ ﺪ ﯾ ﺖ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﺷ ﺪ ه و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ى‬
‫و ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ر ا ﲢ ﺖ ﺗ ﺄ ﺛﯿ ﺮ و ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ر ا ﺑ ﻌ ﺎ ً ﻧ ﻬ ﺎ د ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺪ ﻧ ﻰ ﺑ ﻰ ﻣ ﺮ ز ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ‬

‫‪128‬‬
‫ﺧ ﺒ ﺮ ﻧ ﮕ ﺎ ر ا ن ‪ ،‬ﭘ ﺰ ﺷ ﮑ ﺎ ن ‪ ،‬ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ا ن ﺣ ﻔ ﻆ ﻣ ﺤ ﯿ ﻂ ز ﯾ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺎن ﺳ ﻼ ح ﻫ ﺎ ى ا ﲤ ﻰ و ‪ . . .‬؛ ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت‬
‫ﺧ ﻮ د ﺟ ﻮ ش ﻧ ﻀ ﺞ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻓ ﺎ ر غ ا ز ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﺘ ﻌ ﻠ ﻖ ﺑ ﻪ ﮐ ﺪ ا م ﻣ ﻠﯿ ﺖ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻐ ﺎ ﺗ ﻰ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻗ ﺪ ر ت ر ا د ا ر ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﺎ ت د ر ﺻ ﺤ ﻨ ﻪ ﺑﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ا ﻋ ﻤ ﺎ ل ﻧ ﻔ ﻮ ذ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺧ ﻮ د ﺟ ﻮ ﺷ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ﺑ ﺮ ﺧ ﺎ ﺳ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ و ا ز ﺗ ﻌ ﻬ ﺪ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﻣ ﻠ ﯿ ﺖ ﺧ ﺎ ص ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ د ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ‬
‫اﺳ ﺎﺳ ﺎً ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ و ﺟ ﻮ د ى آن ﻫ ﺎ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﺪ ن و ﭼ ﺎر ه ﺟ ﻮ ﯾ ﻰ د ر ﻣ ﻮ ر د ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺟ ﻬ ﺎ ن ‪ ،‬ﻓ ﺎ ر غ ا ز ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫‪N.G.O‬ﻫﺎى اﯾﻨﺘﺮﻧﺸﻨﺎل اﻋﻤﺎل ﻓﺸﺎر ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ و در ﻋﻤﻠﮑﺮد دوﻟﺖﻫﺎ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻰﮔﺬارﻧﺪ و ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ا ز آ ن اﺣ ﺴ ﺎس اﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر ا ت ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ د ر ﺳ ﯿ ﻄ ﺮ ه ﺧ ﻮ د د ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ د ا ر ﻧ ﺪ و ﻗ ﺒ ﻮ ل ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ د ر‬
‫ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻣ ﻮ ا ر د ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ﭘ ﺎ ر ه ا ى ا ز ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﺎ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺮ اه ﺷ ﻮ ﻧﺪ ؛ اﮔ ﺮ ﭼ ﻪ‬
‫ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ د ر اﺳ ﺎس ‪ ،‬ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ﻫ ﻢ ﺑﻪ آ ن ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺖ ﻧ ﺪ ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻣ ﺠ ﺒ ﻮ ر ﻧ ﺪ ﻫ ﻤ ﺮ ا ﻫ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ز او ا ﺋﻞ ﻗ ﺮ ن ﻧ ﻮ ز د ﻫ ﻢ ﺗ ﺎ او اﺧ ﺮ ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ ،‬د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﮐ ﺎﻧ ﻮ ن ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ و‬

‫ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﯿ ﺖ و ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺑ ﺎ ز ﯾ ﮕ ﺮ اﺻ ﻠ ﻰ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﺻ ﺤ ﻨﻪ اﺻ ﻠ ﻰ ر ا د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎن اﺷ ﻐ ﺎل ﮐ ﺮ د ‪ .‬د ر‬
‫ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎل ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى ﻣ ﺘ ﻨ ﺎ ﻗ ﺾ ﳕ ﺎ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د و ﻟﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﻣ ﺤ ﻤ ﻞ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺷ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﻮ ن ﺣ ﺠ ﻢ‬
‫ر و ا ﺑ ﻂ ﺑﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﻓ ﺰ ا ﯾ ﻨ ﺪ ه ا ى ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ر ا ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ا ز ﻧ ﮕ ﺎه ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻣ ﺤ ﻘ ﻘ ﺎ ن ‪ ،‬ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ‬
‫ﻣ ﮏ ﮔ ﺮ و ‪ ،‬ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﭘ ﯿ ﻮ ﻧ ﺪ ى ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﺎ ﺑ ﺤ ﺮ ا ن د و ﻟ ﺖ ﻣ ﻠ ﺖ د ا ر د ‪ .‬او ا ز ﮔ ﺴ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻬ ﻢ و ر و ﺑ ﻪ ر ﺷ ﺪ‬
‫ﻣ ﯿ ﺎ ن ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ر ﺳ ﻤ ﻰ و ﻣ ﺘﻌ ﺎ ر ف ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ آ ن ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﮕ ﻰ ﺗ ﺎ ﺛ ﯿ ﺮ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﻗ ﺪ ر ت‬
‫ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ا ى و ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﺮ ﻋ ﻤ ﻠ ﮑ ﺮ د ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺎ ﻟ ﻔ ﻌ ﻞ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﻗ ﺪ ر ت‬
‫ﻋ ﺒ ﺎر ﺗﻨ ﺪ ا ز ر ژ ﯾ ﻢ ﻫ ﺎ و ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎن ﻫ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻠ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﻨﻄ ﻖ ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ر و ﺑﻪ ر ﺷ ﺪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﺪ و د ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ و ﻇ ﺮ ﻓ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى اﻣ ﻨﯿ ﺘ ﻰ ر و ﺑ ﻪ ا ﻓ ﻮ ل د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ .‬ﻣ ﺤ ﺒ ﻮ س ﺷ ﺪ ن ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى‬
‫اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ د ر ﻗ ﺎﻟ ﺐ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﻧ ﮕ ﺮ ش ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ر ا ﺑ ﺮ ﺗ ﺴ ﻮ ن ‪ » ،‬ﻧ ﮕ ﺎه ر ا ﯾ ﺞ ﺑ ﻪ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻬﻤﻰ ﻣﺜﻞ ﻧﻮﺳﺎزى‪ ،‬ﻣﺪرﻧﯿﺘﻪ‪ ،‬ﲤﺪن و ﻓﺮﻫﻨﮓ از ﻣﻨﻈﺮ ﺑﺴﺘﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻠﻰ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﻰ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻧﻈﺎم ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﲤﺎم ﻣﺴﺎﺋﻞ دروﻧﻰ ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﻠﻰ ﲢﺖ اﻟﺰاﻣﺎت ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺷﮑﻞ ﻣﻰﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫ﺣ ﺘ ﻰ ا ﻧ ﮕ ﺎ ر ه ﻫ ﺎ ى ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻣ ﻠ ﻰ و ﺳ ﻨ ﺖ ﻣ ﻠ ﻰ ﲢ ﺖ ا ﻟ ﺰ اﻣ ﺎ ت ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ اﺳ ﺖ ‪« .‬‬

‫‪129‬‬
‫ﻋ ﺎﻣ ﻞ ﺳ ﻮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﺮ ا ى ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺗ ﺮ ﻏ ﯿ ﺐ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﺧ ﻄ ﺮ ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ا ز‬
‫ا ﻓ ﮑ ﺎ ر و ر ﻓ ﺘ ﺎ ر ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﻫ ﻢ د ر د ا ﺧ ﻞ ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﺻ ﻮ ر ت ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د د ر د ر ا ز ﻣ ﺪ ت ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ‬
‫ﺻ ﻠ ﺢ ﯾ ﺎ ﺳ ﻼ ﻣ ﺖ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ر ا ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻓ ﺮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﻣ ﺜﻞ ا ﻓ ﻐ ﺎﻧ ﺴ ﺘ ﺎن ﯾ ﺎ ﮐ ﻠﻤ ﺒ ﯿ ﺎ د و ﻟﺘ ﻰ ﻣ ﻠ ﻰ ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ‬
‫د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗﯿ ﮏ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ؛ د ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺪ ﺑ ﺨ ﺶ ا ﻋ ﻈ ﻤ ﻰ ا ز ﺗ ﺮ ﯾ ﺎ ک و ﻫ ﺮ و ﺋ ﯿ ﻦ د ر ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎن ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﺑ ﺨ ﺶ اﻋ ﻈ ﻤ ﻰ ا ز ﮐ ﻮ ﮐ ﺎﺋ ﯿ ﻦ د ر ﮐ ﻠﻤ ﺒ ﯿ ﺎ‪ ،‬ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻰ ﺗ ﻔ ﺎو ت ﺑ ﺎﺷ ﺪ و د و ﻟﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ‬
‫ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ر ا ﺑﻪ ﺣ ﺎ ل ﺧ ﻮ د ر ﻫ ﺎ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ر ژ ﯾ ﻢ ﻫ ﺎ ی ﻏ ﯿ ﺮ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ د ر ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ‪ ،‬ﺑﻪ اﺳ ﺘ ﻨ ﺎد‬
‫اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل اد ﻋ ﺎ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ د ر د ا ﺧ ﻞ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﺧ ﺸ ﺨ ﺎش ﺑ ﮑ ﺎ ر ﯾ ﻢ و ﯾ ﺎ ﮐ ﻮ ﮐ ﺎﺋ ﯿ ﻦ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ‬
‫ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﮐ ﺴ ﯽ ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ اﻣ ﻮ ر د اﺧ ﻠ ﯽ ﻣ ﺎ د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ اد ﻋ ﺎ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﮔ ﻮ ش ﺷ ﻨ ﻮ ا ﯾ ﯽ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺧ ﺸ ﺨ ﺎش ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺼ ﺮ ف د اﺧ ﻠ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫ ﺮ ﺻ ﻮ ر ت ﻗ ﺎﭼ ﺎ ق ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﺟ ﻮ ا ﻧ ﺎ ن آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ و ا ر و ﭘ ﺎ ﯾ ﻰ و‬
‫آﺳ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑﻪ آ ن آ ﻟ ﻮ د ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺸ ﺎﺑﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ د ر ﻣ ﻮ ر د ﺳ ﻼ ح ﺷ ﯿ ﻤ ﯿ ﺎ ﯾ ﯽ ﻋ ﺮ ا ق و ﺳ ﻼ ح اﲤ ﯽ ﮐ ﺮ ه‬
‫ﺷ ﻤ ﺎﻟ ﯽ ‪ ،‬و ﻣ ﻌ ﺪ و د د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ی آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل آ ﺳ ﯿ ﺐ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ی ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﯽ ا ز ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺧ ﻄ ﺮ ا ت ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ر ا ﻫ ﻤ ﺮ ا ه ﮐ ﺮ د و ﮐ ﻨ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﯿ ﻮ ن ﻫ ﺎ و ﭘ ﺮ و ﺗ ﮑ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻠ ﻰ د ر اﯾ ﻦ‬
‫ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺐ ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ و د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺘ ﺨ ﻠ ﻒ ر ا ﻣ ﺠ ﺒ ﻮ ر ﺑ ﻪ ﺗ ﺴ ﻠ ﯿ ﻢ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺑﻪ اﺳ ﺘ ﻨ ﺎد ﺧ ﻄ ﺮ آ ﻟ ﻮ د ﮔ ﻰ‬
‫ز ﯾ ﺴ ﺖ ﻣ ﺤ ﯿ ﻄ ﻰ ﯾ ﺎ ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ز ک ﺷ ﺪ ن ﻻ ﯾ ﻪ ا ز و ن ‪ ، . . .‬ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﻫ ﻤ ﺒ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ ﺑﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ و ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﭼ ﺎ ر ها ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻰ‬
‫ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ و ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﮔ ﺬ ا ر ى ﻋ ﺎم ﺿ ﺮ و ر ى ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ ﮐ ﻨ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﯿ ﻮ ن ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ﮐ ﻰ د ر ﺳ ﻄ ﻮ ح ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ا ى و‬
‫ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺐ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻃ ﻮ ﻋ ﺎ ً ا و ﮐ ﺮ ﻫ ﺎ ً‪ ،‬ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﺑ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻨ ﺎ د ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا ز آ ن ﺗ ﺒ ﻌ ﯿ ﺖ ﻧ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎﯾ ﻰ ﺟ ﺰ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺑ ﯿ ﺸ ﺘﺮ ﻧﺪ ارد ‪.‬‬

‫ﺗ ﺎ ﮐ ﻨ ﻮ ن ا ﻣ ﺎ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﺨ ﻠ ﻒ و ﺧ ﻮ د ﺳ ﺮ ﺑ ﺮ ا ى ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﻧ ﺎ م‬
‫ﺑ ﺮ د ه ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎً ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﻣ ﻮ ر ى ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﺎ ﻻ ا ﺷ ﺎ ر ه ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﻨ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ا ر د ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ى‬
‫و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺎ ت ﻫ ﻮ ﻟ ﻨ ﺎ ﮐ ﻰ د ر ﻣ ﺤ ﺪ و د ه د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د و اﻋ ﺘ ﺮ ا ض ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎ ن ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻠ ﻰ ﯾ ﺎ ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر گ ﺑ ﻪ آ ن ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان » د ﺧ ﺎﻟﺖ د ر اﻣ ﻮ ر د اﺧ ﻠ ﻰ ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ « ر د ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬
‫د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ‪ ،‬آ ﻟ ﻮ د ﮔ ﻰ ﻫ ﺎ ى ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﯾ ﺎ ﻣ ﺴ ﻤ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺮ د ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ ز و ر ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب‬
‫ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر د و ر ا ﻓ ﺘ ﺎ د ه ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ د ر ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه ﻣ ﺪ ت و ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﻋ ﺎﺟ ﻞ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک ﺗ ﺮ ا ز آ ﻟ ﻮ د ﮔ ﻰ ﻫ ﻮ ا و‬

‫‪130‬‬
‫ﻣ ﺴ ﻤ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ آ ب و ‪ ، . . .‬ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک ﺗ ﺮ ﺧ ﻮ د ر ا ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻧ ﺸ ﺎن ﻧ ﺪ اد ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺳ ﻨ ﺖ ﭘ ﮋ و ﻫ ﺶ د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﺧ ﯿ ﺮ د ر ر و ا ﺑ ﻂ ﺑﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ‪ ،‬د ﯾ ﺪ ﮔ ﺎ ه ﻫ ﺎ ى ﻧ ﻮ و ا ﻗ ﻊ ﮔ ﺮ ا و ﻧ ﻮ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ﻧ ﻮ و ا ﻗ ﻊ ﮔ ﺮا ﯾ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ ﮐ ﻨ ﺖ و ا ﻟ ﺘ ﺰ ﺑ ﺮ آ ﻧ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ج و ﻣ ﺮ ج ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻠ ﻰ ﻣ ﺎﻧﻊ اﺻ ﻠ ﻰ ﻫ ﻤﮑ ﺎ ر ى ﻣ ﯿ ﺎن د و ﻟﺖ ﻫ ﺎ‬
‫اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ د ﯾ ﺪ ﮔ ﺎه ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﯾ ﮏ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻬ ﺎ ر د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﺮ ﮐ ﺶ و ﻗ ﺎﻧ ﻮ ن ﺷ ﮑ ﻦ و ﺟ ﻮ د‬
‫ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺸ ﻮ ر ی ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ز ﺗ ﮑ ﯿ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺧ ﻮ د ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﺎﻣ ﯿ ﻦ ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ا ﺳ ﺖ ؛ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د‬
‫ﻣ ﺴ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ﺗ ﺴ ﻠ ﯿ ﺤ ﺎ ﺗ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و د ﯾ ﮕ ﺮ ى ا ﲢ ﺎ د ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ‪ .‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﺄ ﻣ ﯿ ﻦ ﺣ ﺮ ﯾ ﻢ ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ ‪،‬‬
‫ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ز و ا ر د ﺷ ﺪ ن د ر اﲢ ﺎد ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ا ى ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ؛ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺷ ﺒ ﯿﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ﺑ ﺰ ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﺮ و ج ا ز و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ‬
‫ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ‪ ،‬و ر و د ﺑ ﻪ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ و ﺳ ﭙ ﺮ د ن ا ﻣ ﻮ ر ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﯾ ﮏ د و ﻟ ﺖ ﻗ ﻮ ى و ﺑ ﺎ ﺻ ﻼ ﺑ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ‬
‫آ و ر د ن ا ﯾ ﻤ ﻨ ﻰ ا ز ز ﯾ ﺎد ه ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ و ﲡ ﺎو ز ﮔ ﺮ ى ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ‪ .‬د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﻟ ﻮ ﯾ ﺎ ﺗ ﺎ ﻧ ﯽ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫و ا ﺳ ﺎﺳ ﺎً ﲢ ﻘ ﻖ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ د و ﻟ ﺖ ﻣ ﻘ ﺘ ﺪ ر ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ا ى ر ا ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻰ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل د و ﻟ ﺖ و ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ .‬و ﻟ ﻰ ر و ﻧ ﺪ‬
‫د ﻫ ﻪ اﺧ ﯿ ﺮ ﻧ ﺸ ﺎن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﻇ ﻬ ﻮ ر ﯾ ﮏ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﭼ ﻨ ﺪ ا ن د و ر ا ز ﺗ ﺼ ﻮ ر و ﺣ ﺘ ﻰ د و ر ا ز‬
‫د ﺳ ﺘ ﺮ س ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ ا ﲢ ﺎد ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ا ی ﮐ ﻪ و ا ﺳ ﻄ ﻪ ﺧ ﺮ و ج ا ز و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ﻣ ﺤ ﺾ د ر ر و ا ﺑ ﻂ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ‬
‫ﺑ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﻪ ﻇ ﻬ ﻮ ر ﯾ ﮏ ﻟ ﻮ ﯾ ﺎ ﺗ ﺎن ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﯽ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻻ ز ﻣ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د آ ن ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر اﺳ ﺖ ﻧ ﻪ‬
‫ﻟﺰ و ﻣ ﺎً اﺳ ﺘﺒﺪ اد ‪.‬‬

‫ﻧ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﮐ ﻮ ﻫ ﻦ ‪ ،‬اﻣ ﮑ ﺎ ن ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﲤ ﺜﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ اﻣ ﻮ ر ر ا ﻣ ﻮ ﮐ ﻮ ل ﺑ ﻪ ﻋ ﻼ ﻗ ﻪ‬
‫ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎن ﻫ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﻬ ﺎ د ﻫ ﺎ و ر ﻫ ﺒ ﺮ ا ن و ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺰ ا ر ا ن ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﺎد ﻟﻪ آﺳ ﺎن و ا ر ز ان اﻃ ﻼ ﻋ ﺎت‬
‫ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﻨ ﺪ ‪ » .‬ﭘ ﯿ ﺶ ﻓ ﺮ ض ﻫ ﺮ د و ر ﻫ ﯿ ﺎ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﯿ ﺖ ﺑ ﺎ ز ﯾ ﮕ ﺮ ان ﺻ ﺤ ﻨﻪ د ر ﻧ ﺒ ﻮ د ﯾ ﮏ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ اﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﻰ ﮐﻪ اﮔﺮ رﻫﺒﺮان ﮐﺸﻮرﻫﺎ در رواﺑﻂ ﺑﯿﻦاﳌﻠﻞ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ و اﻫﺪاف ﺧﻮدﺧﻮاﻫﺎﻧﻪ ﻧﯿﻨﺪﯾﺸﻨﺪ و‬
‫ﮔ ﻮ ﺷ ﻪ ﭼ ﺸ ﻤ ﻰ ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ و ﺧ ﻮ اﺳ ﺘﻪ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ان د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ و ﺑﻪ ﺟ ﺎ ى ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﺎ ت ز و د ﮔ ﺬ ر ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫ا ﻓ ﻖ ﻫ ﺎ ى د و ر د ﺳ ﺖ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﺘﺮ ﻣ ﻨﺎﺳ ﺐ ﺑﺮاى ﻫ ﻤ ﮑ ﺎر ى ﻓ ﺮاﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ « .‬ا ﮔ ﺮ ﺗﻌ ﺒﯿﺮ » ﭘﺮ ﻫ ﯿﺰ ا ز‬
‫ﺧﻮدﺧﻮاﻫﻰ« در اﯾﻨﺠﺎ‪ ،‬ﻧﻮﻋﻰ ﺗﻮﺻﯿﻪ اﺧﻼﻗﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﮐﻠﻰ ﻏﯿﺮواﻗﻊﺑﯿﻨﺎﻧﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ اﮔﺮ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ از‬
‫ﻗ ﺮ ﯾ ﻨ ﻪ » ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﺎت ز و د ﮔ ﺬ ر و ا ﻓ ﻖ ﻫ ﺎ ى د و ر د ﺳ ﺖ « ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ د اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ‪ ،‬ﺑ ﺮ آ و ر د ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه و ﭼ ﻨ ﺪ و ﺟ ﻬ ﻰ‬

‫‪131‬‬
‫ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺧ ﻮ د ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ د ر ا ز ﻣ ﺪ ت ﻧ ﮕ ﺮ ى و ﭼ ﻨ ﺪ ﺟ ﺎ ﻧ ﺒ ﻪ ﻧ ﮕ ﺮ ى ‪ ،‬ﻻ ﺟ ﺮ م ﻣ ﺮ اﻋ ﺎ ت د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ر ا ﻫ ﻢ ا ﯾ ﺠ ﺎ ب‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺳ ﺨ ﻦ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻮ ﺟ ﻬ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﮔ ﻮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ا ز ى اﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺑ ﺎ ﺷ ﮑ ﻞ ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ﯾ ﮏ‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ و ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﻢ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ و ﻫ ﻢ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ‪.‬‬

‫ﻋ ﺎﻣ ﻞ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﮐ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ر ا ﺗ ﺮ ﻏ ﯿ ﺐ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻋ ﺎ ﻣ ﻠ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ر ا ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن د ر و ﺟ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ و ﺑ ﯿ ﻦ د و ﻟ ﺘ ﯽ آ ن ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ د ‪ ،‬اﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎى ﺑﺰرگ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﯾﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﺪرت و ﻧﻔﻮذ ﺧﻮد را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﻨﺪ‪ .‬در ﻗﺪﯾﻢ اﯾﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻗﺪرت‬
‫و ﻧ ﻔ ﻮ ذ ا ز ﻃ ﺮ ق ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻔ ﻰ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﺳ ﺎد ه ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ آ ن ﺟ ﻨ ﮓ و ﺗ ﻬ ﺎ ﺟ ﻢ و ﲡ ﺎ و ز و ا ﺷ ﻐ ﺎ ل ﮐ ﺸ ﻮ ر و ﺿ ﻤ ﯿ ﻤ ﻪ‬
‫ﮐ ﺮ د ن آ ن ﺑ ﻪ ﺧ ﺎ ک ﺧ ﻮ د ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ﺟ ﺎ ﻧ ﺸ ﯿ ﻦ آ ن ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت ﺑ ﻮ د ا ز‬
‫ﲢ ﺖ ﻧ ﻔ ﻮ ذ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ن اﺟ ﺒ ﺎ ر ى ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر و ﺑ ﻬ ﺮ ه و ر ى ا ز آ ن ‪ .‬ا ﺧ ﯿ ﺮ ﺗ ﺮ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ﺑ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ﻧ ﻮ‬
‫ﻧ ﺎ ﻣ ﯿ ﺪ ه ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ر آ ن ﻧ ﻪ ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز و ﻧ ﻪ ﺗ ﻬ ﺎﺟ ﻤ ﻰ د ر ﮐ ﺎ ر ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﺤ ﻮ ل ﺷ ﺪ ؛ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ د ا ﺧ ﻠ ﻰ‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ذ ى ﻧ ﻔ ﻮ ذ ‪ ،‬ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ آن ‪ ،‬ﺗ ﺴ ﻠ ﻂ ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻗ ﻮ ى ر ا ﺑﺮ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺧ ﻮ د ﺑﻪ ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ ﺑ ﻘ ﺎ ﺑ ﺮ ﻗ ﺪ ر ت ﺗ ﻀ ﻤ ﯿ ﻦ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑﻪ ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ا ﻻ ن د ﯾ ﮕ ﺮ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻮ ع ﺳ ﻮ م ﻫ ﻢ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﻣ ﺎ ﺑﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻰ ا ﯾ ﻦ ر ا د ر‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ى اﻋ ﻼ ى ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ﻣ ﺜ ﻞ ﻣ ﺼ ﺮ و ﻋ ﺮ ﺑ ﺴ ﺘ ﺎ ن و ‪ ، . . .‬ﮐ ﻪ‬
‫ﺳ ﺎد ه ا ﻧ ﮕ ﺎ ر ا ﻧ ﻪ » د ﺳ ﺖ ﻧ ﺸ ﺎ ﻧ ﺪ ه « ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ﻣ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ر ﺑﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ر‬
‫ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر گ ا ﯾ ﺴ ﺘ ﺎد ﮔ ﻰ ﳕ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ و ا ز ﺣ ﺮ ﯾ ﻢ ﻗ ﺪ ر ت ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ى ﺧ ﻮ د د ﻓ ﺎ ع ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ‬
‫ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ اﺳﺘﻌﻤﺎر ﻧﻮ را ﻫﻢ ﻣﻨﺘﻔﻰ ﺷﺪه ﻣﻰداﻧﯿﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﲤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻪ ﻣﻨﺘﻔﯽ ﻧﺸﺪه و ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫ ﻨ ﮕ ﺎ ﻣ ﯽ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﺘ ﺮ ا ﮐ ﻢ و ﻣ ﺘ ﻤ ﺮ ﮐ ﺰ ‪ ،‬ﺑ ﺎ اﺳ ﺘﻌ ﺪ اد و ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ز ﯾ ﺎد ا ز ﺣ ﯿ ﺚ ﻣ ﺎ ﻟ ﻰ ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ‪،‬‬
‫ا ﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ﺗ ﯽ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ ﺗ ﮑ ﻨ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮑ ﯽ و ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی د ر ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﺷ ﺮ و ع ﺑ ﻪ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﺗ ﺮ ر ا ز ﯾ ﺮ ﺳ ﯿ ﻄ ﺮ ه ﺧ ﻮ د د ر ﻣ ﻰ آ و ر د ‪ .‬ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺷ ﺎﺧ ﺺ آ ن ﻫ ﺎ‬
‫آﻣﺮﯾﮑﺎ اﺳﺖ‪ ،‬دﻓﺎﻋﺸﺎن از ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺷﺪن ﻋﻤﻼً ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺪرت ﺧﻮد را ﻧﻔﻮذ ﺑﯿﺸﺘﺮى ﺑﺪﻫﻨﺪ و‬
‫آ ن ﻧ ﻔ ﻮ ذ ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﯿ ﺖ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﺑ ﯿ ﺎ ﺑ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻦ ﺑ ﺎ د ﯾ ﺪ ﮔ ﺎه ر ا ﯾ ﺠ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺼ ﻮ ص‬
‫و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻦ ا ﯾ ﻦ ر ا ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺟ ﻮ ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ﻣ ﯽ د ا ﱎ ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ و ﻟ ﯽ ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﺮ د ن اﺧ ﻼ ﻗ ﻰ آ ن ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ ﺑ ﻪ ﻗ ﺼ ﺪ ﻧ ﻔ ﻰ ﮐ ﺎﻣ ﻞ آ ن ‪ ،‬ﻓ ﺎ ﯾ ﺪ ه ا ى‬
‫ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﯿ ﻞ ﺑﻪ ﺗ ﺴ ﻠ ﻂ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و اﺻ ﻞ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ و ا ﻗ ﻌﯿ ﺘ ﻰ ‪ ،‬و ر ا ى و ﻟ ﻨ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺴ ﻢ‬

‫‪132‬‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ‪ ،‬ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ اﺣ ﺘﺮ ا ز ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ان ﺑ ﺎ و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ و ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ش ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﯾ ﺖ آ ن ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ی‬
‫ﮐ ﻨﺘﺮ ل آن و ﳑ ﺎﻧﻌ ﺖ ا ز ﺟ ﻠﻮ ه ﻫ ﺎ ی ﺧ ﺸ ﻦ و ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﺑ ﺎ ر آ ن ﺗ ﻼ ش ﮐ ﺮ د ‪.‬‬

‫ا ﮐ ﺴ ﻔ ﻮ ر د ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﺗ ﺎﮐ ﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ » ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﯾ ﻰ د و ﻟ ﺖ د ر ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻣ ﻨ ﺎ ﺑ ﻊ ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﻊ ﺧ ﻮ د ‪،‬‬
‫ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً ﺗ ﺎ ﺑ ﻊ ﺗ ﻮ ا ن ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى آ ن ا ﺳ ﺖ و د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﻧ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى د ر ﺳ ﻠ ﺴ ﻠ ﻪ ﻣ ﺮ ا ﺗ ﺐ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺒ ﺮ د ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﮐ ﻪ اﺻ ﻞ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻣ ﻠ ﻰ ﻣ ﺘ ﻀ ﻤ ﻦ آ ن ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ ﺧ ﯿ ﺰ د ‪ « .‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﺗ ﺴ ﻠ ﯿ ﻢ ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ‬
‫ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ و ﲢ ﮑ ﯿ ﻢ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺳ ﺨ ﻦ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﯾ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت و ﺧ ﺎﺻ ﯿ ﺖ ﺗ ﮑ ﺎﻣ ﻠ ﻰ و‬
‫ر ﺷ ﺪ ﯾ ﺎ ﺑ ﻨ ﺪ ه ﺳ ﯿ ﻄ ﺮ ه ﮔ ﺮ ى آ ن ر ا د ر ک ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺑﻪ ر ﺳ ﻤ ﯿ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ و ﺑ ﻌ ﺪ ا ً ﺗ ﻼ ش ﮐ ﺮ د ﺗ ﺎ ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺴ ﺎ ر ت آ ﻣ ﯿ ﺰ‬
‫اﯾ ﻦ و ا ﻗ ﻌﯿﺖ ﺑﻪ ﺣ ﺪ اﻗﻞ ﺑﺮﺳ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﺪ اﻗﻞ از آن رو ﮐ ﻪ ﺑﻪ ﺳ ﺒﺐ ﺣ ﻀ ﻮ ر ﻗ ﺪ ر ت و ﻣ ﺎﻫﯿﺖ ﺳ ﯿﻄ ﺮ هﺟ ﻮ ى آن ‪،‬‬
‫ﺷﺮاﯾﻂ اﯾﺪهآل و ﻣﻄﻠﻮﺑﻰ ﮐﻪ در آن ﺟﻬﺎن ﺳﺮاﺳﺮ ﺻﻠﺢ و ﻋﺪل‪ ،‬ﻟﻄﻒ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ در ﻋﺮﺻﻪ ﺧﺎک و در‬
‫ز ﻣ ﯿ ﻦ و ز ﻣ ﺎن ﲢ ﻘ ﻖ ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر گ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ر ا ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﺗ ﺸ ﻮ ﯾ ﻖ و‬
‫ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻗ ﻮ ا ﻋ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ا ى و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﮐ ﻠ ﯿ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ا ز آ ن ﺗ ﺒ ﻌ ﯿ ﺖ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؛ ﭼ ﻮ ن ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ‬
‫اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮى ﮐﻪ آنﻫﺎ دارﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺪرت اﻋﻤﺎل ﻧﻔﻮذﺷﺎن در ﺗﺪوﯾﻦ و اﺟﺮاى آن ﻗﻮاﻧﯿﻦ و آﯾﯿﻦﻧﺎﻣﻪﻫﺎ در‬
‫ﺟ ﻬ ﺖ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ اﺳ ﺖ ‪ .‬ر و ﺷ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ر د ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش‬
‫ﻗ ﺪ ر ت اﻋ ﻤ ﺎ ل ﻧ ﻔ ﻮ ذ و ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ‪ ،‬اﯾ ﻦ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ و ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ‬
‫ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز آ ن ﻟﺰ و ﻣ ﺎً ﻣ ﺘ ﻀ ﻤ ﻦ ز ﯾ ﺎن د ﯾ ﮕ ﺮ ان ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻣ ﮏ ﮔ ﺮ و ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ﻧ ﻈ ﻢ ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ ر ﺑ ﻪ » و ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ ﻟ ﻰ « ا ز ﺣ ﻖ ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ى ﻫ ﺮ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺑ ﺮ ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ا ﻧ ﺶ و اد ا ر ه اﻣ ﻮ ر د اﺧ ﻠ ﻰ و ﺧ ﺎ ر ﺟ ﻰ ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺪ و ن د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ د ﯾ ﮕ ﺮ ان ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎ ﯾ ﺖ ﺑ ﻪ ﻋ ﻤ ﻞ‬
‫آ و ر د ؛ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﻢ ر ا ﺑ ﻪ ز و ا ل ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﻧ ﻬ ﺎد ﻫ ﺎ ى ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ و ﻓ ﺮ ا ﻣ ﻠ ﻰ ا ز ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ﺟ ﻨ ﮓ‬
‫ﺟﻬﺎﻧﻰ دوم ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ و در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﻫﺪف اوﻟﯿﻪﺷﺎن ﺣﻞ و ﻓﺼﻞ ﻣﺸﺎﺟﺮات ﺑﯿﻦاﻟﻠﻤﻠﻰ ﺑﻮد ﺑﻌﺪاً‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﮔﻮﻧﻪاى رو ﺑﻪ رﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺟﻬﺎﻧﻰ دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎى ﺳﯿﺎﺳﻰ ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ را‬
‫ﻣ ﺘ ﮑ ﺜ ﺮ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻋ ﺎ ﻟ ﻰ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ر ا ا ز ا ر ﯾ ﮑ ﻪ ﺧ ﻮ د ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ى ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ آ و ر د ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻠ ﻪ ﻧﯿ ﺰ ﺗ ﺎ ﮐ ﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻤ ﺎ ﺗ ﯿ ﮏ ‪ ،‬اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل د و ﻟﺖ ر ا ﺑﻪ ﺣ ﺪ ى ﮐ ﺎﻫ ﺶ د اد ﮐ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑﻪ ﻣ ﺪ ﯾ ﺮ ﯾ ﺖ‬
‫ﮐ ﺮد ن ﻓﺮا ﯾﻨﺪ ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑﺮ آن ﻫ ﺎ ﮐ ﻨﺘﺮ ﻟ ﻰ ﻧﺪ ار ﻧﺪ ‪ ،‬ﺗﻨﺰ ل ﯾ ﺎﻓ ﺘﻪ اﻧﺪ ‪ ،‬ﭼ ﺮا ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ا ﯾﻨﺪ ﻫ ﺎ د رو ن ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎى ﻣ ﻠﻰ‬

‫‪133‬‬
‫ﻣ ﺤ ﺪ و د ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﲢ ﺎد ﯾ ﻪ ا ر و ﭘ ﺎ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻧ ﻬ ﺎ د ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﻓ ﺮ ا ﻣ ﻠ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا ﻋ ﻀ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﻪ‬
‫ﭼ ﺎ ﻟ ﺶ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺮ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻋ ﺎﻣ ﻞ ‪ -‬ر ﺷ ﺪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ﻓ ﺮ اﻣ ﻠ ﯿ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﺗ ﻌ ﺪ د ﮐ ﻨ ﺸ ﮕ ﺮ ان ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻣ ﺴ ﺌ ﻠﻪ‬

‫اﻣ ﻨﯿ ﺖ ‪ ،‬و ﻣ ﯿ ﻞ ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﻰ و ز و ا ل ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ اﻣ ﺎ ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻗ ﺪ ر ت ﺑﻪ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ‪ -‬د ر ﯾ ﮏ ﻧ ﻘ ﻄ ﻪ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﺗ ﻼ ﻗ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و‬
‫آ ن ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻗ ﺮ ا ر د ا د ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻠ ﻰ د ر ر ﻓ ﺘ ﺎ ر د ر و ن ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ﻧ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ه‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻮ ﻧ ﺘ ﺴ ﮑ ﯿ ﻮ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ى ر ا ﺑ ﺸ ﻨ ﺎﺳ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻠ ﺖ ﻣ ﺎ ﺳ ﻮ د ﻣ ﻨ ﺪ و ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻠ ﺘ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ‬
‫ﻣ ﺨ ﺮ ب ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﺟ ﺮ ا ى آ ن ر ا ﺑ ﻪ ﺷ ﻬ ﺮ ﯾ ﺎ ر ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ ن ﭘﯿ ﺸ ﻨ ﻬ ﺎ د ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ ،‬ز ﯾ ﺮ ا ﻣ ﻦ ﻗ ﺒ ﻞ ا ز آ ن ﮐ ﻪ ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻮ ى ﺑ ﺎ ﺷ ﻢ‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ ،‬و ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺑﻪ ﺣ ﮑ ﻢ ﺿ ﺮ و ر ت ا ﻧ ﺴ ﺎ ن و ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﺑ ﻪ ﺣ ﮑ ﻢ ﺗ ﺼ ﺎ د ف ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻮ ى ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ‪.‬‬

‫ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ ض ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ی و ﻃ ﺒ ﯿﻌ ﯽ ﺑ ﻮ د ن ﺳ ﻠﻄ ﻪ ‪ ،‬آ ﯾ ﺎ ﺧ ﻮ ب ﺑ ﻮ د ن آ ن ﻫ ﻢ ا ﺛ ﺒ ﺎ ت ﻣ ﯽﺷ ﻮ د ؟ ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ﻣ ﻨ ﻔ ﯽ‬
‫اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ﭼ ﻄ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ا ﯾ ﻦ ر ا ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺳ ﯿ ﻄ ﺮ ه ﻓ ﺰ ا ﯾ ﻨ ﺪ ه ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ‬
‫ا ر ز ش ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ؟ ﭘ ﺎﺳ ﺦ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ا ز ﻧ ﻔ ﯽ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﺑ ﻪ آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﻢ ؛ آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﻰ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى‬
‫ﻓ ﻨ ﻰ ﮐ ﻠ ﻤ ﻪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻋ ﺪ م ﻧ ﯿ ﺎ ز ﺑ ﻪ د و ﻟ ﺖ و ﺟ ﺎﯾ ﮕ ﺰ ﯾ ﻨ ﻰ آ ن ﺑ ﺎ ﻧ ﻬ ﺎ د ﻫ ﺎ ى ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺪ ﻧ ﻰ ‪ .‬ﻣ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺑ ﺸ ﻮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﻧ ﻮ ع ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ا ى ﻣ ﻘ ﺒ ﻮ ل و ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻧﻪ ﺳ ﻠﻄ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﻣ ﻠ ﻰ ﻧﻪ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﻓ ﺮ اﻣ ﻠ ﻰ ‪.‬‬
‫و ﻟ ﻰ ا ﮔ ﺮ ‪ ،‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ اﺣ ﺴ ﺎس ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ﻫ ﻤ ﺮ اه ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ د ر ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﻧ ﻔ ﯽ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ‪،‬‬
‫ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻓ ﻌ ﻠ ﻰ و آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ا ﻣ ﺮ ى ا ﺳ ﺖ ﻧ ﺸ ﺪ ﻧ ﻰ ‪ ،‬و ﺑ ﺪ و ن د و ﻟ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺪ و ن ﺳﯿ ﻄ ﺮ ه ا ى ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر‬
‫ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ﻧ ﻰ اﻋ ﻤ ﺎ ل ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و اﻋ ﻤ ﺎ ل ﻗ ﻀ ﺎو ت ر ا د ر ا ﺧ ﺘﯿ ﺎ ر د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ﻗ ﻮ ا م ﺧ ﻮ د ر ا ا ز د ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪،‬‬
‫ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ی ﺧ ﺮ و ج ا ز و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ‪ ،‬ﺿ ﺮ و ر ت ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﻰ ا ﺳ ﺖ و ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ‬
‫ﭼ ﺎ ر ه ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ؛ اﻣ ﺎ ) اﻣ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﻬ ﻢ ( د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ﺳ ﺆ ا ل ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﭼ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﺑ ﺮ ا ى ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ش‬
‫ﺳ ﻠﻄ ﻪ ‪ ،‬ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻠ ﻰ ا ﺻ ﺎ ﻟ ﺖ ﺑ ﺪ ﻫ ﯿ ﻢ ‪ .‬د ر ﺟ ﻠ ﻮ ﮔ ﯿ ﺮ ى ا ز آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﻣ ﻠ ﯽ ‪ ،‬ﺳ ﻠﻄ ﻪ د و ﻟ ﺖ‬
‫ﻣ ﻠ ﯽ ﻻ ز م اﺳ ﺖ و د ر ﺟ ﻠ ﻮ ﮔ ﯿ ﺮ ى ا ز آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﯽ ‪ ،‬ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﯽ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ‬
‫ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻗ ﺪ ر ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﻏ ﯿ ﺮ ﻋ ﻤ ﻠ ﯽ ﯾ ﺎ ﻏ ﯿ ﺮ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻗ ﺒ ﻮ ل ﺟ ﻠ ﻮ ه ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ ا ﻣ ﭙ ﺮ ا ﺗ ﻮ ر ی ﻫ ﺎ ا ز ﻗ ﺒ ﺎ ﯾ ﻞ و ﻣ ﻨ ﺎﻃ ﻖ ‪،‬‬
‫ﻣ ﺜ ﻼ ً اﻣ ﭙ ﺮ ا ﺗ ﻮ ر ی ا ﺳ ﻼ م ﯾ ﺎ ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﻠ ﯽ ا ز ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً‬
‫د ر آﳌ ﺎن و ا ﯾ ﺘ ﺎﻟﯿ ﺎ‪ .‬ﺿ ﺮ و ر ت ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﻣ ﺘ ﻤ ﺮ ﮐ ﺰ ى ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ و ﻧ ﻈ ﻢ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ر ا ﺗ ﻀ ﻤ ﯿ ﻦ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻗ ﺪ ر‬

‫‪134‬‬
‫ﻣُﻮَﺟﻪ ﺳﻠﻄﻪ و ﺳﯿﻄﺮه دوﻟﺖ ﻣﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣُﻮَﺟﻪ ﺳﻠﻄﻪ و ﺳﯿﻄﺮه دوﻟﺖ ﻓﺮاﻣﻠﯽ‪ .‬در ادوار ﺗﺎرﯾﺦ‪ ،‬در ﻣﯿﺎن‬
‫ﻋ ﻤ ﻮ م ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ‪ ،‬ﻣ ﻔ ﺎ د ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻦ ﺣ ﻀ ﺮ ت اﻣ ﯿ ﺮ ﮐ ﻪ » ﻻ ﺑ ﺪ ﻣ ﻦ ا ﻣﯿ ﺮ « ﺣ ﺎﮐ ﻤ ﻰ ﺑ ﺎﯾ ﺪ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻰ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ر ا د ر ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻠ ﻰ ﮐ ﻪ ‪،‬‬
‫ﯾ ﮏ ﻣ ﻘ ﻄ ﻊ ا ز ا ﺷ ﮑ ﺎ ل ر ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ‪ ،‬و ﺟ ﻬ ﯽ ا ز و ﺟ ﻮ ه ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺤ ﺼ ﺮ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ " ﻻ ﺑ ﺪ ﻣ ﻦ ا ﻣ ﯿ ﺮ "‬
‫در ﺳﻄﺢ ﮐﺸﻮر‪" ،‬ﻻﺑﺪ ﻣﻦ اﻣﯿﺮ" در ﺳﻄﺢ دﻧﯿﺎ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺣﻀﺮت اﻣﯿﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻰﮐﻨﺪ »ﺑﺮّاً ﮐﺎن او ﻓﺎﺟﺮاً«‬
‫ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ً ﻻ ز م ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﻣ ﯿ ﺮ ﻧ ﯿ ﮑ ﻮ ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺑ ﻮ د ا و ا ز ﻧ ﺒ ﻮ د ا و ا ر ﺟ ﺢ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ؛ ا ﻣ ﯿ ﺮ ﻋ ﺎد ل ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ا ز ا ﻣ ﯿ ﺮ‬
‫ﻓ ﺎﺟ ﺮ و ا ﻣ ﯿ ﺮ ﻓ ﺎ ﺟ ﺮ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﺻ ﻼ ً ا ﻣ ﯿ ﺮ ی ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﻣ ﺎ ر ﺗ ﻰ ‪ ،‬ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺘ ﻰ و ﺳ ﯿ ﻄ ﺮ ه ا ى و ا ﻋ ﻤ ﺎ ل‬
‫ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل و ﲤ ﺸ ﯿ ﺘ ﻰ ﻧ ﺒ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬د ر ﺻ ﺤ ﻨﻪ ﺟ ﻬ ﺎن ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺣ ﺮ ف ر ا ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ز د ‪ " .‬ﻻ ﺑ ﺪ ﻣ ﻦ ا ﻣ ﯿ ﺮ ٍ‬
‫و ﻟﻮ ﮐﺎن ﻓﺎﺟﺮاً"؛ و اﯾﻦ ﻣﻰﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻈﺎم ﺟﻬﺎﻧﻰای ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪهاى از آن در ﮐﻨﺘﺮل ﻗﺪرتﻫﺎى‬
‫ﺑﺰ ر گ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫اﯾﻦ اﺳﺘﺪﻻل ﳌّﻰ و اﻧﺘﺰاﻋﻰ ﻣﺎ ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻰ ﺑﻪ ﳊﺎظ اﻧّﻰ و ﲡﺮﺑﻰ ﻫﻢ ﻣﻰﺗﻮاﻧﯿﻢ آن را ﺗﻘﻮﯾﺖ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫د ر ﯾ ﻮ ﮔ ﺴ ﻼ و ى ‪ ،‬و ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﭼ ﻪ ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺎ د ؟ ا ﮔ ﺮ ﯾ ﮏ ﺷ ﺒ ﻪ ﻧ ﻈ ﺎم ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﺎ ﻫ ﺴ ﺘ ﻪ ﺳ ﺨ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ‬
‫و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﯿ ﺎ ﯾ ﺪ و ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن ‪ ،‬آ ﳌ ﺎ ن ‪ ،‬ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ‪ ،‬ژ ا ﭘ ﻦ و ﺣ ﺘ ﻰ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﻪ و ﺗ ﺎﺟ ﯿ ﮑ ﺴ ﺘ ﺎ ن و ‪ ، . . .‬ر ا ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﻋ ﻠﯿ ﻪ‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ د ر ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎ ن ‪ ،‬د ر ﮐ ﻮ ﯾ ﺖ ﯾ ﺎ د ر ﺑ ﻮ ﺳ ﻨ ﻰ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﺤ ﺪ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﻰ د ر اﯾ ﻦ د ﻧﯿ ﺎ‬
‫ﻣ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺎد ؟ ﻫ ﻤ ﺎن ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ د ر د ا ﺧ ﻞ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ آ ن ر ا ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺧ ﻄ ﺮ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺟ ﻨ ﮓ د اﺧ ﻠ ﻰ ‪ ،‬و‬
‫ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ اﺻ ﻼ ً ﺑ ﺮ ا ى ﭘ ﯿ ﺸ ﮕ ﯿ ﺮ ى ا ز ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺘ ﻰ ﲢ ﻤ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﮐ ﺜ ﯿ ﺮ ى ا ز ا و ﻗ ﺎ ت ‪،‬‬
‫د و ﻟ ﺖ ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻏ ﯿﺮ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ و ﻏ ﯿ ﺮ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﮔ ﺮ ا ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﲢ ﻤ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﺟ ﻨ ﮓ د اﺧ ﻠﻰ ر خ ﻧﺪ ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺧ ﺴ ﺎر ت ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺮ ا و ا ﻧ ﻰ د ا ر د ‪ .‬ﺣ ﺎ ل ﮐ ﺎﻓ ﻰ اﺳ ﺖ ﺑ ﺤ ﺚ ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺼ ﻞ ﭘ ﯿ ﺶ ر ا ﺑﻪ‬
‫ﯾ ﺎ د ﺑ ﯿ ﺎ و ر ﯾ ﻢ ﺗ ﺎ ﺑ ﻔ ﻬ ﻤ ﯿ ﻢ د ا ﺧ ﻠ ﻰ ﭼ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎﯾ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ » .‬د ا ﺧ ﻠ ﻰ « ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﭼ ﻪ ؟ ﺑ ﺎ ﭼ ﻪ ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ى ؟ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ی د و ﻟ ﺖ‬
‫ﻣ ﻠ ﻰ ؟ و ﻟ ﻰ ﻧ ﺸ ﺎ ن د ا د ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ﻋ ﻠ ﯽ ا ﻟ ﺪ و ام ر و ﺑ ﻪ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ؛ ﻧ ﺸ ﺎ ن د ا د ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﻮ ا ﻋ ﯽ ا ز‬
‫ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺘ ﺪ اﺧ ﻞ ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﯽ ﻣ ﺘ ﻘ ﺎﻃ ﻊ ‪ ،‬ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ﺗ ﯽ ﻣ ﯽ ﺳ ﺎ ز ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻧ ﻪ ﺿ ﺮ و ر ﺗ ﺎ ً ﻣ ﻨ ﻄ ﺒ ﻖ ا ﻧ ﺪ ﻧ ﻪ ﺿ ﺮ و ر ﺗ ﺎ ً‬
‫ﻣ ﺘ ﻀ ﺎد ‪ .‬ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﺟ ﻤ ﻌ ﯽ ﻧ ﺴ ﺒ ﯽ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ » د ا ﺧ ﻠ ﯽ « ﻫ ﻢ ا ﻣ ﺮ ی ﻧ ﺴ ﺒ ﯽ ا ﺳ ﺖ ؛ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﯽ‬
‫ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﺷ ﺪ ه ﺑﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ‪ ،‬و اﺣ ﺪ ﺷ ﺪ ه ﺑﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ آﻣ ﻮ ز ش ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﮕ ﺮ ا ﺷ ﺪ ه ﺑﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ ﺑ ﯿ ﻢ ﻫ ﺎ و‬
‫اﻣ ﯿ ﺪ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺸ ﺘﺮ ک ‪ ،‬ﭘﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ﺗ ﺮ ا ز آ ن ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺑ ﺎ ر ﺑ ﺮ ا ی ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ‪ ،‬د اﺧ ﻞ و ﺧ ﺎ ر ج آ ن ﺑ ﺎ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ی ﻣ ﻠ ﯽ‬

‫‪135‬‬
‫ﺗﻌﯿﯿ ﻦ ﺗ ﮑ ﻠﯿﻒ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺑﻠﮑ ﻪ ﺳ ﻠﺴ ﻠﻪ ﻣ ﺮاﺗﺒ ﯽ از ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ د اﺧ ﻞ ‪ /‬ﺧ ﺎر ج و ﺟ ﻮ د د ارد ﮐ ﻪ از ﺧ ﺎﻧ ﻮ اد ه و ر و ﺳ ﺘﺎ ﺷ ﺮ و ع‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎی ﻣ ﻠ ﯽ ﻫ ﻢ ﺧ ﺘ ﻢ ﳕ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫د ر د و ر ه ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺎﺻ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ‪ ،‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺑ ﺎ ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ‬

‫و ﮐﺸﻮرﻫﺎى دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺮاى ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﻧﻮﻋﻰ ﻫﻮﯾﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﺧﺼﻮﺻﺎً در ﻫﻨﮕﺎﻣﻪﻫﺎى ﻓﻘﺮ‪ ،‬ﻃﺮدﺷﺪﮔﻰ‬
‫و ‪ . . .‬ﻣ ﻮ ر د ﻧ ﯿ ﺎ ز ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺮ د م ﮔ ﺎه ﻣ ﺸ ﺘ ﺎ ﻗ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ﭘ ﺮ و ژ ه ﻣ ﻠ ﺖ ﺳ ﺎ ز ى ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺗ ﻦ د ر ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر‬
‫ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻋ ﺎد ی ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻣ ﻌ ﮑ ﻮ س ‪ ،‬ﻇ ﻠ ﻢ د ا ﺧ ﻠ ﻰ ﯾ ﺎ ﻟ ﻄ ﻒ ﺧ ﺎ ر ﺟ ﻰ ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ‬
‫ﺷﺪن‪ ،‬وﻓﺎداری ﺑﻪ ﻗﺪرت »داﺧﻠﯽ« ﺑﻪﺷﺪت رﻧﮓ ﻣﻰﺑﺎزد‪ ،‬و از اﯾﻦ ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﺗﻌﺎﺑﯿﺮ »داﺧﻠﻰ«‪،‬‬
‫» د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ « ‪ » ،‬اﻣ ﻮ ر د اﺧ ﻠ ﻰ « ‪ » ،‬ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل « ‪ » ،‬د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ د ر ا ﻣ ﻮ ر د ا ﺧ ﻠ ﻰ « ‪ » ،‬ﺧ ﺪ ﺷ ﻪ د ا ر ﮐ ﺮ د ن اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل‬
‫ﻣ ﻠ ﻰ « ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺧ ﻨ ﺪ ه ا ى ﺑ ﺮ ﻟ ﺒ ﺎ ن ا ﻫ ﻞ د رک ﺑ ﻨ ﺸ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﺻ ﻠ ﺢ ‪ ،‬آ ز ا د ی و ر ﻓ ﺎ ه ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ر ا‬
‫ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺧ ﻄ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ا ﺧ ﻠ ﻰ و ﺧ ﺎ ر ﺟ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬و ا ﮔ ﺮ د ر ﻫ ﺮ ﮐ ﺸ ﻮ ر ى د و ﻟ ﺘ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪،‬‬
‫و ﻟ ﻮ ﺑ ﺮ ﺧ ﻰ ا ز ﺣ ﺮ ﮐ ﺎ ت ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺟ ﻮ ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﻢ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺟ ﻨ ﮕ ﻰ د ر و ن ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ و ﻣ ﯿ ﺎ ن ﯾ ﮏ ﻣ ﻠ ﺖ ر خ‬
‫ﻧﺪﻫﺪ‪ ،‬ﻻﺑﺪ ﻓﺮادوﻟﺘﻰ ﻫﻢ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن ﺑﺎﯾﺪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ از ﺟﻨﮓﻫﺎى ﺑﯿﻦ ﻣﻠﺖﻫﺎ و ﺧﺎرج از‬
‫ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ﺟ ﻠ ﻮ ﮔ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﺎن اﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﺿ ﺮ و ر ت ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ﻋ ﻠ ﻰ ر ﻏ ﻢ ﻋ ﯿ ﻮ ب آ ن ﲢ ﻤ ﻞ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﻓ ﺮ ا د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ﺿ ﺮ و ر ى و ﲢ ﻤ ﻞ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ ﮔ ﯿ ﺮ م ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﺟ ﻠ ﻮ ها ى‬
‫ﻧ ﺎ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﻫ ﻢ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ‪ .‬ﭼ ﺎﻣ ﺴ ﮑ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﻢ ﻧ ﻮ ﯾ ﻦ ﺟ ﺮ ج ﺑ ﻮ ش ﭘ ﺪ ر ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﻋ ﺮ ا ق ر ا ﭘ ﺲ ا ز‬
‫ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﺑ ﺮ ا ر ﺗ ﺶ ﺻ ﺪ ام ‪ ،‬د ر ﭼ ﻨ ﮓ او ر ﻫ ﺎ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻓ ﺸ ﺎ ر ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ‪ ،‬ﻣ ﺮ د م ﻋ ﺮ ا ق ر ا ﮔ ﺮ و ﮔ ﺎ ن ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺗ ﺎ‬
‫ﺻ ﺪ ام ر ا ﺑ ﺮ ﮐ ﻨ ﺎ ر ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ﺣ ﻖ ﻫ ﻢ د ا ر د ؛ و ﻟ ﻰ آ ﻧ ﭽ ﻪ ر اﺟ ﻊ ﺑ ﻪ » ﺗ ﻮ ﺣ ﺶ د ر ﺧ ﻠ ﯿ ﺞ‬
‫ﻓ ﺎ ر س « ﯾ ﺎ » ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ﺑ ﻮ ش ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﺻ ﺪ ام « ‪ » ،‬ﺣ ﺮ ص و آ ز ﺳ ﯿ ﺮ ى ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻏ ﺮ ب ﺑ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﯿ ﻼ « ﺑ ﯿ ﺎ ن‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ر ﻧ ﮓ و ﺑ ﻮ ی ﻫ ﻤ ﺎ ن آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ﭘ ﻨ ﻬ ﺎ ﻧ ﯽ ر ا د ا ر د ﮐ ﻪ د ر ﻓ ﺼ ﻞ ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ ا ز آ ن ﺳ ﺨ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻗ ﻄ ﻌ ﺎً د ر‬
‫ﺟ ﻨ ﮓ ﻣ ﺘ ﻔ ﻘ ﯿ ﻦ ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﻋ ﺮ ا ق ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ﻣ ﺮ د م ﻏ ﯿ ﺮ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯽ ﻋ ﺮ ا ق ر ﱋ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى‬
‫ﺑ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻗ ﺪ ر ى ا ز آ ن ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ا ﺣ ﺘ ﺮ ا ز ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ش اﺻ ﻞ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﻻ ز م ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﺳ ﺮ اﺳ ﺮ‬
‫آ ن ﺧ ﯿ ﺮ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ؛ ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﺧ ﯿ ﺮ آ ن ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز ﺷ ﺮ ّ آ ن ﺑ ﺎﺷ ﺪ ؛ ﺷ ﺮ ﻻ ز م ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ی ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ آ ن ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪136‬‬
‫د ر ا ﯾ ﻦ د ﻧ ﯿ ﺎ ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ و ﺑ ﺪ ى ﺑ ﻪ ﻫ ﻢ د ر آ ﻣ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف ﺗ ﺼ ﻮ ر ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﮐ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ‬
‫ر ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﯾ ﮏ ﻓ ﻀ ﺎ ى ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻰ ﻣ ﻰ د ﯾ ﺪ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ د ر آ ن ﯾ ﮏ ﺧ ﯿ ﺮ و ﺟ ﻮ د د ا ر د و ﯾ ﮏ ﺷ ﺮ و ا ﯾ ﻦ ﺧ ﯿ ﺮ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻋ ﻠﯿ ﻪ آ ن‬
‫ﺷ ﺮ ﺑ ﺠ ﻨ ﮕ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻋ ﺒ ﻮ ر ا ز د و ر ه ﺻ ﺒ ﺎو ت ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﺑ ﺸ ﺮ ى ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﺎ د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺗ ﻌ ﺎ ر ض‬
‫ﺧ ﯿ ﺮ و ﺷ ﺮ ‪ ،‬و د ر ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬د ﻧ ﯿ ﺎ ى آﻣ ﯿ ﺨ ﺘ ﮕ ﻰ ﺧ ﯿ ﺮ و ﺷ ﺮ ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﮐ ﻤ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ و ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ‬
‫د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺗ ﺮ ا ژ د ى ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﺧ ﺎﻃ ﺮ ﻧ ﯿ ﮑ ﻰ ﻫ ﺎ ﯾ ﺶ ﻣ ﻮ ر د ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻋ ﯿ ﺐ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﺮ ا ه‬
‫آ ن ﻫ ﺴ ﺖ ‪ .‬و ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺟ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺘ ﯽ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ د ر ﺣ ﻮ ز ه‬
‫ﻣ ﻬ ﻨ ﺪ ﺳ ﻰ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و ﻇ ﺮ ا ﻓ ﺖ ﭘ ﺮ د ا ز ى ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ﺗ ﻰ ‪ ،‬د ر ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺧ ﯿ ﺮ و ﺷ ﺮ د ر ﯾ ﮏ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﯾ ﺎ د ر‬
‫ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻧﻪ د ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﻨ ﯿ ﺎد آ ن ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ﺧ ﯿ ﺮ ‪ /‬ﺷ ﺮ و ﺟ ﺎ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ا و ﻟ ﻰ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى د و ﻣ ﻰ‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺟ ﻨ ﮓ ر ﺳ ﺘ ﻢ و ا ﻓ ﺮ ا ﺳ ﯿ ﺎ ب ﺑ ﻮ د ‪ ،‬اﻣ ﺎ ا ﯾ ﻨ ﮏ ﻓ ﺮ ا و ا ن ﺑ ﺎ ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى ر ﺳ ﺘ ﻢ و‬
‫ﺳ ﻬ ﺮ ا ب ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ » ﯾ ﮑ ﻰ د اﺳ ﺘ ﺎن اﺳ ﺖ ﭘ ﺮ آ ب و ﭼ ﺸ ﻢ « ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻓ ﺮ د و ﺳ ﻰ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ اﺳ ﺖ » ﮐ ﻪ د ل‬
‫آ د م ا ز ر ﺳ ﺘ ﻢ آ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﺧ ﺸ ﻢ « و ﻟ ﻰ ﻗ ﻄ ﻌ ﺎً ا ﮔ ﺮ ﺳ ﻬ ﺮ ا ب ﻫ ﻢ ر ﺳ ﺘ ﻢ ر ا ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬د ل آ د م ا ز د ﺳ ﺖ ﺳ ﻬ ﺮ ا ب ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ‬
‫ﻫﻤﺎن اﻧﺪازه ﺑﻪ ﺧﺸﻢ ﻣﻰآﻣﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰرﺳﺪ ﮐﻪ ﻣﺠﺒﻮرﯾﻢ ﮔﺎه ﺳﻬﺮاب و ﮔﺎه رﺳﺘﻢ را از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﯿﻢ و‬
‫ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﺗ ﺮ ا ژ د ى و ا ﯾ ﻦ د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى و ﻣ ﺪ ﯾ ﺮ ﯾ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ ﺳ ﻠ ﻄ ﻨ ﺖ‬
‫ﺳ ﻠﯿ ﻤ ﺎن و ﺑ ﻠ ﻘ ﯿ ﺲ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﻫ ﯿ ﺠ ﺎن آو ر ﺑ ﺎﺷ ﺪ‪ ،‬ﺗ ﺮ س آو ر ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺷ ﮑ ﻨ ﺠ ﻪ ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ﻣ ﯿ ﺎن ﺑ ﺪ‬
‫و ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺧ ﻮ ب و ﺧ ﻮ ب ﺗ ﺮ ﳊ ﻈ ﻪ ا ى ر ﻫ ﺎ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺟ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺑ ﺤ ﺚ اﺻ ﻼ ح ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﻢ ؛‬
‫ﭼ ﻮ ن د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﺎ د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺗ ﺮ ا ژ د ى ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ا ﺻ ﻼ ح ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د و ﻟ ﻰ‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻧ ﻪ ‪ .‬د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﺑ ﻪ ر اﺣ ﺘ ﻰ اﻋ ﻼ م ﺟ ﻨ ﮓ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻃ ﺒ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﻮ ﺑ ﻨ ﺪ و ا ﻓ ﺮ ا د ى ر ا ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ﻧ ﺪ‬
‫ﺗ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ﲡ ﻠﯿ ﻞ ا ز » ﺧ ﯿ ﺮ « ﯾ ﺎ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ آ ن ﺑ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ » ﺷ ﺮ « ﺑ ﺮ و ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻣ ﻌ ﺎ ﺻ ﺮ ر و ز ﺑ ﻪ ر و ز ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ د ر ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ‬
‫ﮐﻪ در ﺟﻬﺎن ﻣﺎ ﭼﻮن ﺧﯿﺮ و ﺷﺮ در آﻣﯿﺨﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﯿﻦ اﻋﻼم ﺟﻨﮕﻰ ﻣﯿﺮاث ﺳﺎدهاﻧﮕﺎرى ﺑَﺪَوى اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ اﺳ ﺎس ‪ ،‬ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ر ا ﺑﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ اﻣ ﻨ ﯿ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﺳ ﻄ ﺢ د ﻧ ﯿ ﺎ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﻣ ﻰ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ د ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ‬
‫ا ﺳ ﺖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ر ا ﯾ ﺞ د ﻟ ﺸ ﺎن ﺑ ﻪ ﺣ ﺎ ل د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ﻧ ﺴ ﻮ ﺧ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ د و ﻟ ﺖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ﻟ ﺶ ﺑ ﻪ‬
‫ﺣ ﺎ ل ﺧ ﻮ د ﻣ ﻠ ﺖ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻫ ﻢ ﻧ ﺴ ﻮ ﺧ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ د ﻟ ﺶ ﺑ ﻪ ﺣ ﺎ ل ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ ﳕ ﻰ ﺳ ﻮ ز د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫آ ن ﻫ ﺎ د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺧ ﻮ د ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ د ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى د ﯾ ﮕ ﺮ ان ﻫ ﻢ ﻣ ﻔ ﯿ ﺪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﯾ ﮏ ﺿ ﺮ ب اﳌ ﺜﻞ‬
‫ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻮ ى ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ » ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ د ش ‪ ،‬ﺧ ﺪ ا ﺑ ﺮ ا ى ﻫ ﻤ ﻪ « ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ اﺻ ﻞ اﺳ ﺎﺳ ﻰ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ‪،‬‬
‫ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً د ر ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ) اﻣ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﻬ ﻢ ا ﺳ ﺖ ( ‪ ،‬ﺑ ﻮ د ن ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ د ش‬

‫‪137‬‬
‫ﻟﺰوﻣﺎً ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﺑﻮدن او ﻋﻠﯿﻪ دﯾﮕﺮى ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﻧﺪﮐﻰ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﻣﻰﺗﻮاﻧﺪ »ﺑﺮاى ﺧﻮد ﺑﻮدن« را‬
‫ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺘ ﻰ و ﻟ ﺬ ا ﺗ ﻨ ﺎ ﻗ ﺾ د ا ﺋ ﻤ ﻰ و ﺿ ﺮ و ر ى ﻣ ﯿ ﺎ ن » ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ د « و » ﺑ ﺮ ا ى د ﯾ ﮕ ﺮ ى‬
‫ﺑ ﻮ د ن « ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻢ ا ز ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ى ذ ﻫ ﻦ ﺑ ﺴ ﯿ ﻂ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ا ی ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ‪ ،‬ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً د ر‬
‫ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب ﺿ ﺮ ر د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﲢ ﻘ ﻖ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻫ ﻢ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ز ﺑ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ى ذ ﻫ ﻦ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه‬
‫ﻻ زم اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ا ﻧ ﺴ ﺎن اﻣ ﺮ و ز ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ د ر ﺟ ﻪ ا ز ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ﮔ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺨ ﺸ ﯽ ا ز د ﻧ ﯿ ﺎ و ر و ا ﺑ ﻂ آ ن ر ا د ر ﻗ ﺎ ﻟ ﺐ‬
‫ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﻨ ﮕ ﺮ د و ﺑ ﻔ ﻬ ﻤ ﺪ ﮐ ﻪ رﺷ ﺪ آن ﻫ ﺎ ﺑﻪ ﻧ ﻔ ﻊ ﻫ ﻤ ﻪ ﯾ ﺎ ﺑﻪ ﺿ ﺮ ر ﻫ ﻤ ﻪ اﺳ ﺖ ؛ ﮔ ﯿ ﺮ م ﻣ ﯿﺰ ا ن ﻧ ﻔ ﻊ و ﺿ ﺮ ر ﻫ ﺎ‬
‫ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﻣ ﻘ ﺎم ﲤ ﺜ ﯿ ﻞ ‪ ،‬ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺷ ﺒ ﯿ ﻪ ﺑ ﺎ ر ا ن ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﻋ ﻤ ﻮ م ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﺘ ﻔ ﺎ و ت ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﻔ ﯿ ﺪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ؛ ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﺧ ﺴ ﺎ ر ت آ ﻣ ﯿ ﺰ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻓ ﻮ ا ﯾ ﺪ‬
‫ﺑ ﺎ ر ا ن ‪ ،‬ا ﻟﺒ ﺘﻪ د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ﺑ ﺮ ﺧ ﻰ ا ز ﺧ ﺴ ﺎ ر ا ﺗ ﺶ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﺗ ﻼ ش ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ و ﻓ ﻮ اﯾ ﺪ ﺑﺮ ﺧ ﺴ ﺎر ت ﻫ ﺎ ﭘ ﯿ ﺸ ﻰ ﺑ ﮕ ﯿﺮ د ؛ ﭘ ﺬ ﯾﺮ ﻓ ﺘﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﺗﻼ ﺷ ﻰ ﮐ ﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﭼ ﻨﺪ ان ﻧﺎاﻣﯿ ﺪ و ار اﻧﻪ ﻫ ﻢ‬
‫ﻧﯿﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﯿﺮد ‪.‬‬

‫ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﺎﺻ ﯿ ﻞ ‪ ،‬ﭼ ﮕ ﻮ ﻧﻪ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻬ ﺎ ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﺟ ﺪ ى ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن‬

‫ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻒ ا ﻧ ﺪ ؟ د ر ﻣ ﻮ ر د ﺗ ﻮ ﺿ ﯿ ﺢ و ﺗ ﺒ ﯿ ﯿ ﻦ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺖ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻗ ﺎﺋ ﻞ ﺑﻪ ﺗ ﻔ ﺼ ﯿ ﻞ ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ؛ د ر ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺑ ﺎ ر ه ا ﻧ ﻮ اﻋ ﻰ ا ز ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺖ ﻫ ﺎ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ﻫ ﺎ ى ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﺑ ﺎ‬
‫ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ د ر ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺳ ﻄ ﺢ ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪.‬‬

‫د ر او ﻟ ﯿ ﻦ ﺳ ﻄ ﺢ ﺳ ﯿ ﻤ ﺎ ى ﺑﻌ ﻀ ﻰ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗﯿ ﮏ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﺑﺰ ر گ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً د و ﻟ ﺖ ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ‬
‫ﯾ ﺎ آﳌ ﺎن ‪ ،‬ر ا ﻣ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه ﻣ ﻨ ﺘ ﻘ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺖ ﺑ ﺎ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪،‬‬
‫ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ا ﺳ ﺖ ؛ آ ﳌ ﺎ ن و ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﻗ ﻄ ﻌ ﺎ ً ﺑ ﺎ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺘ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﮕ ﺮ ا ن ﺳ ﻬ ﻢ ﺧ ﻮ د د ر » ﺟ ﻬ ﺎن‬
‫و ﻃ ﻦ « ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ آﻣ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺸ ﻮ ر د ﯾ ﮕ ﺮ ى ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻄ ﺢ ‪ ،‬ﻃ ﺎ ﻟ ﺐ ﺳ ﻬ ﻢ‬
‫ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ا ز آ ن ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ى اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز ر ﻫ ﮕ ﺬ ر ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﻗ ﺮ ا ر اﺳ ﺖ ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﺑ ﯿ ﺎ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺘ ﻬ ﺎ ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﺑ ﺎ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺪ ف ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﺤ ﺪ د ر ﺟ ﻪ ا و ل آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻫ ﺪ ف ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﺿ ﻊ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ر ا ا ﺷ ﻐ ﺎ ل‬

‫‪138‬‬
‫ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﻮﺿﻊ ﻣﺬﮐﻮر‪ ،‬دﻗﯿﻘﺎً ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺷﺪن ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺳﺒﻘﺖ ﮔﺮﻓﱳ رﻗﺒﺎ در‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ د ﻟﯿ ﻞ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﺸ ﺘ ﺎ ز ى ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ و آ ﳌ ﺎن د ر ﲢ ﻘ ﻖ ا ﲢ ﺎد ﯾ ﻪ ا ر و ﭘ ﺎ ﯾ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﺳ ﻄ ﺢ د و م ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﻫ ﺪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘﯿ ﻢ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﻰ ﻣ ﺴ ﺎﺣ ﺖ ‪ ،‬ﺟ ﻤ ﻌﯿ ﺖ ‪ ،‬ﺛ ﺮ و ت ‪ ،‬ﺻ ﻨﻌ ﺖ و ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎً ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬ﺣ ﺲ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ‬
‫ﺷ ﺪ ن ﺑ ﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ﻫ ﻀ ﻢ و ﺟ ﺬ ب ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻧ ﺎ م و ﯾ ﺎ د و ﺗ ﺄ ﺛﯿ ﺮ ﻓ ﺎ ﻋ ﻼ ﻧ ﻪ ا ى ا ز آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ؛ ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ‬
‫ﺷ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ا ز ﮐ ﻢ ﺳ ﻬ ﻤ ﻰ ﺑﻪ ﺷ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ا ز ﺑ ﻰ ﺳ ﻬ ﻤ ﻰ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ .‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷ ﺮ ط ﺑ ﻘ ﺎى اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ‪،‬‬
‫ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﻧ ﺎم ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﻰ د ر د ر س ﺟ ﻐ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ا ز ﺧ ﻮ د ﺑ ﺎ ﻗ ﻰ ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ا ﺣ ﺴ ﺎ س و ﺟ ﻮ د ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ى ﮐ ﻪ آن ﻫ ﺎ ر ا د ر ﺳ ﺎﯾﻪ ﻋ ﻈ ﻤ ﺖ ﺧ ﻮ د ﻣ ﺤ ﻮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻒ ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗﯿ ﮑ ﻰ ﮐ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت‬
‫ﮐ ﻢ ‪ ،‬ﺛ ﺮ و ت ﮐ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﺎﺣ ﺖ ﮐ ﻢ ‪ ،‬ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ ﮐ ﻢ ‪ ،‬ﺗ ﮑ ﻨ ﯿ ﮏ ﮐ ﻢ ‪ ، . . . ،‬د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﻨ ﺪ ﭼ ﻮ ن ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻢ ﺑ ﻮ د ن‬
‫ﺳ ﻬ ﻤ ﺸ ﺎن د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻓ ﻌ ﻠ ﯽ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﺑﻮ د ن آن د ر ﺷ ﺮاﯾ ﻂ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﯽ ﺷ ﺪ ن ﻣ ﻨﺘ ﻬ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺖ آن ﻫ ﺎ‬
‫ﻧﻮﻋﻰ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺧﺎص اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺨﺎﺻﻤﺖ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻓﺮﯾﺎد رﻗﺖاﻧﮕﯿﺰ ﺗﻨﺎزع ﺑﻘﺎ اﺳﺖ؛ ﻣﯿﻞ ﺑﻪ دﯾﺪه ﺷﺪن‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺳ ﻮ م ‪ ،‬د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﭼ ﻮ ن ر و ﺳ ﯿ ﻪ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﻦ و ﻫ ﻨ ﺪ و ﻧﯿ ﺰ ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ﻧ ﺎ ت ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى‬
‫ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺳ ﻮ م ﮔ ﺮ ا ر ا ﻣ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺟ ﺪ و ﺟ ﻬ ﺪ ﺑ ﻪ ﻣ ﺨ ﺎﺻ ﻤ ﺖ ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻣ ﻰ ﭘ ﺮ د ا ز ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻨ ﺎ ن ‪ ،‬ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً‬
‫ا ﯾ ﺪ ه ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ر ا ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ و ﻋ ﻤ ﻞ آ ن ر ا ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﲤ ﺪ ﻧ ﻰ ﻧ ﻘ ﺪ ﻣ ﻰﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؛ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن‬
‫ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺟ ﻬ ﺎ ن ‪ ،‬و ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ و ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ آ ن‬
‫ﻣ ﻰ ا ﯾ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ .‬د ر ﻧ ﮕ ﺎ ه ا ﯾ ﻦ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ -‬ﮐ ﻪ ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﺎ ً ا ز ﭘ ﺎ ر ها ى ا ز ﺣ ﻤ ﺎ ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ى ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﻧ ﻪ ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ د و ﺋ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ‬
‫ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧﺪ ‪ -‬ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺗﺮ ﻓ ﻨ ﺪ ى اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺷ ﺒ ﯿﻪ ﻗ ﺼ ﻪ ا ﺳ ﺐ ﺗ ﺮ ا و ا ﮐ ﻪ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ى د ا ر د و‬
‫ﺑ ﺎﻃ ﻨ ﻰ ‪ .‬ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ آ ن ز ﯾ ﺒ ﺎ‪ ،‬آ ر ام و ﺑ ﻰ ﺧ ﻄ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ز ﺿ ﺮ و ر ت ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻠ ﻰ و ﻣ ﻨ ﺎﻓ ﻊ ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﺗ ﺎ‬
‫ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺎ ن ر ا ﺧ ﻠ ﻊ ﺳ ﻼ ح ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻫ ﻤ ﺎ ن ﮐ ﺎ ر ى ر ا ﮐ ﻪ ﻗ ﺒ ﻼ ً ﺑ ﻪ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ د ر ﻫ ﻢ ﺷ ﮑ ﺴ ﱳ ﺑ ﺮ ج و ﺑ ﺎ ر و ﻫ ﺎ ى ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ‬
‫ا ﳓ ﺎ م ﻣ ﻰ د ا د ‪ ،‬ا ﻻ ن ﺑ ﺎ ﻧ ﻔ ﻮ ذ آ ر ا م د ر و ن اﯾ ﻦ ﺑ ﺮ ج و ﺑ ﺎ ر و ﻫ ﺎ ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﺷ ﮑ ﺴ ﱳ ﺑ ﻰ ﺻ ﺪ ا ى ﺑ ﺮ ج و ﺑ ﺎ ر و ى‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ‪ ،‬ا ﳓ ﺎم د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺐ ﭼ ﻮ ﺑ ﯿ ﻦ ﺑ ﻪ د ر و ن ﺑ ﯿ ﺎ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﻤ ﺸ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ ى آ ﺧ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز د ر و ن‬
‫آ ن ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﻣ ﻰ ر ﯾ ﺰ د ‪ ،‬و ﺧ ﻠﻊ ﺳ ﻼ ح ﺷ ﺪ ﮔ ﺎن ر ا د ﭼ ﺎ ر ﺣ ﺴ ﺮ ت ا ز ﻏ ﻔ ﻠﺖ ﺧ ﻮ د ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﲤ ﺎﻣ ﻰ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟﻮ ژ ى ﻫ ﺎى ﺿ ﺪ ﺳ ﺮﻣ ﺎ ﯾﻪ د ار ى ‪ ،‬ﺿ ﺪ ﻣ ﺴ ﯿ ﺤ ﻰ ‪ ،‬و ﺿ ﺪ ﻟﯿﺒﺮال را ﺗﺒﻠ ﯿﻎ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ز ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻌ ﻰ‬
‫ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻣ ﻮ اﺿ ﻌ ﻰ ا ز د و د ﻫ ﻪ ﻗ ﺒ ﻞ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻮ ر و ﺑﻪ ا ﻓ ﻮ ل ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ د ﻟﯿ ﻞ ﮐ ﻪ‬
‫ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ا ﻧﻪ ﻫ ﺎ ى آ ن ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﻧﻪ ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ و ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ‪ ،‬ا ز او ج ﺧ ﻮ د د ر د ﻫ ﻪ ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد ر و ﺑ ﻪ‬

‫‪139‬‬
‫ا ﻓ ﻮ ل ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬و ﺑ ﺎ ﻣ ﺮ گ اﻣ ﺜ ﺎ ل ﻣ ﺎ ر ﮐ ﻮ ز ه و ﺳ ﺎ ر ﺗ ﺮ ‪ ،‬ا ز ز ﺑ ﺎن ﻫ ﻢ و ﻃ ﻨ ﺎ ن و ﻫ ﻤ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺳ ﺎ ﺑ ﻖ آ ﻧ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﻣ ﺎ س و‬
‫ﺗ ﻮ ر ن ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه آﻣ ﺪ ن ا ز آ ن ﻣ ﻮ اﺿ ﻊ ر ا ﺷ ﺎ ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د ه ا ﯾ ﻢ ‪ .‬ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﻣ ﺎس ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد‬
‫ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺑ ﺎﻻ ﺑﺮ د ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻧﻪ ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﻓ ﻘ ﻂ د ر ﺧ ﺪ ﻣ ﺖ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻌ ﻄ ﻮ ف‬
‫ﺑﻪ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘﺼﺎدى و اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ اﺻﻞ ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮى دﻣﻮﮐﺮاﺗﯿﮏ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬او‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﻣ ﺪ ﺗ ﻰ ﻃ ﻮ ﻻ ﻧ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﺑ ﻪ و ﺟ ﻬ ﻰ ﻧ ﻮ ﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﮋ ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﭼ ﺸ ﻢ ﺑﻪ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﻮ ﻣ ﻰ د و ﺧ ﺘ ﻪ‬
‫ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﮔ ﻮ ﯾ ﺎ ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻫ ﻤ ﮕ ﻮ ن ﺳ ﺎ ز ى ﲡ ﺎ ر ى ﭘ ﺎ ﯾ ﮕ ﺎ ه و و ﺛ ﺎ ﻗ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ا ا ز د ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺎ اﺧ ﯿ ﺮ اً‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﻧ ﻈ ﺮ ش ر ا ﺑ ﺮ ﺗ ﮑ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﺎ ز ﻧ ﺪ ه و ﯾ ﺎ ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﺜ ﯿ ﺮ ﻧ ﻮ آ و ر آ ن ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻤ ﺮ ﮐ ﺰ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﺟ ﺎ ذ ﺑ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ د ر ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﻣ ﺤ ﻠ ﻰ ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﮐ ﺮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ . . .‬ﻻ ز م ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺳ ﺎﻣ ﺎ ن د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ذ ا ﺗ ﻰ ‪،‬‬
‫ر ﯾ ﺸ ﻪ د ر » ﻣ ﻠ ﺖ « ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﺰ ﻟ ﻪ ﯾ ﮏ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ع ﭘ ﯿ ﺸ ﺎ‪ -‬ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ؛ ﻗ ﻮ ت‬
‫د و ﻟ ﺖ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ﻧ ﻰ د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً د ر ﻇ ﺮ ﻓ ﯿ ﺖ آ ن ا ز ﺣ ﯿ ﺚ اد ﻏ ﺎم اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ﻣ ﺸ ﺎ ر ﮐ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ‬
‫ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ا ن و ﺑ ﺴ ﱳ ر ﺧ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ا ﯾ ﻦ اد ﻏ ﺎم ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ « ‪ .‬د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﭼ ﻬ ﺎ ر م ﺷ ﺎ ﻫ ﺪ د و ﻟ ﺖﻫ ﺎ ﯾ ﻰ‬
‫ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻓ ﺎ ر غ ا ز ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ‪ ،‬ﺳ ﻬ ﻢ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ‪ ،‬ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى و ‪ . . .‬د ر ﯾ ﮏ ﻓ ﻀ ﺎ ى و ا ﺣ ﺪ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ﳕ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﯾ ﮏ ﻧ ﻈ ﺎم‬
‫ﻣ ﺒﺘﻨ ﻰ ﺑﺮ ﮔ ﻔﺘﮕ ﻮ ‪ ،‬د ر ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺳ ﻠ ﻮ ل ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺎ ﮐ ﺴ ﺘ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﺣ ﺮ ﻓ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﮔ ﻔ ﱳ د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﻮ ﻗ ﻌﯿﺘ ﻰ ﺑﺮ ا ى‬
‫ﺧ ﻮ د ﳕ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﻨ ﺪ ؛ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ﮐ ﻪ د ر ﯾ ﮏ ﮐ ﺴ ﻤ ﻮ ﭘ ﻠ ﯿ ﺲ ﻣ ﺪ ر ن ‪ ،‬ا ﺻ ﻼ ً ﻣ ﺤ ﻠ ﻰ ا ز ا ﻋ ﺮ ا ب ﻧ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻮ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺷ ﺎ ن ﺑ ﺎ ا ﺗﮑ ﺎ‬
‫ﺑ ﻪ ﺛ ﺮ و ت و ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ﺗ ﺶ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺳ ﻬ ﻤ ﻰ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬آ ن ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﻣ ﺜ ﺎ ل ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺎ ر ز آ ن ‪ ،‬ﻃ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ن‬
‫ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎن ‪ ،‬ر ا ﺳ ﺖ ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ر ا د ﯾ ﮑ ﺎ ل ا ﯾ ﺮ ا ن و ﺑ ﻌ ﺚ ﻋ ﺮ ا ق اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻋ ﺮ ا ق ا ز ﳊ ﺎظ اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻋ ﻘ ﺐ ا ﻓ ﺘ ﺎد ه ا ى‬
‫ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ .‬ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﺎ ا ﯾ ﺮ ا ن و ﻗ ﺒ ﻞ ا ز اﺷ ﻐ ﺎ ل ﮐ ﻮ ﯾ ﺖ و ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﺎ ﻧ ﻈ ﺎم ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺟ ﻬ ﺎ ن‬
‫ﺳ ﻮ ﻣ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﺎ ﺷ ﯿ ﻪ ﻧ ﺸ ﯿ ﻦ ﻓ ﻘ ﯿ ﺮ )ﺣ ﻠﺒ ﻰ آ ﺑ ﺎد ( ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻋ ﺮ ا ق ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﻪ ﻣ ﻘ ﺪ ا ر ى ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻧ ﻔ ﺖ د ا ر ﯾ ﻢ ‪،‬‬
‫ﻧ ﻔ ﺖ د ا ر د و ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ آ ن ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑﻪ ﺛﻠﺚ ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻣ ﺎ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻋ ﻼ و ه ﺑﺮ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ر و د ﺧ ﺎﻧﻪ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر ﮔ ﻰ د ر‬
‫آ ن و ﺟ ﻮ د د ا ر د و ا ز ﳊ ﺎ ظ ﮐ ﺸ ﺎ و ر ز ى ا ز ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺻ ﺎ د ر ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎ ن ﺑ ﻌ ﻀ ﯽ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ﻻ ت ﮐ ﺸ ﺎو ر ز ی ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب‬
‫ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬و ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﺎً ﮐ ﺸ ﻮ ر ى د ر ﺣ ﺎ ل ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﺮ س ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻋ ﺮ ا ق و ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ‬
‫آن از ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺷﺪن‪ ،‬ﻧﻪ ﻧﺎﺷﻰ از ﺳﻬﻢ ﺧﻮاﻫﻰ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ ﻧﻪ ﻧﺎﺷﻰ از ﺗﺮس از ﺣﻞ و ﻫﻀﻢ و ﻧﺎﺑﻮد ﺷﺪن‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر و ﻧ ﻪ ‪ -‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف ﭘ ﺎ ر ه ا ى ﻫ ﯿ ﺎ ﻫ ﻮ ﻫ ﺎ ‪ -‬ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز اﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ‪ .‬ﺗ ﺮ س ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﮕ ﻮ‬
‫و ﻣ ﻔ ﺎﻫ ﻤ ﻪ و ﻫ ﻤ ﮑ ﺎر ى ﻫ ﯿ ﭻ ﺷ ﺎﻧﺴ ﻰ ﺑﺮاى ﺧ ﻮ د ﳕ ﻰ ﺑﯿﻨ ﺪ ؛ ﺟ ﺰ زو ر ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮﺻ ﺎً ﺑﺮ ای ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧﺪ ان ﺑ ﻰ د ﻓ ﺎ ع‬
‫ﺧ ﻮ د ش ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﻨﻄ ﻘ ﻰ ﻧﺪ ارد ‪ .‬ﺣ ﻀ ﻮ ر ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ د ر ﯾ ﮏ ﻧﻈ ﻢ ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻠ ﻰ ‪ ،‬ﺑﻪ ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﺣ ﻀ ﻮ ر ﯾ ﮏ ﻣ ﻨﺒﻞ‬

‫‪140‬‬
‫د ر ﯾ ﮏ ﺿ ﯿ ﺎ ﻓ ﺖ ا ﺷ ﺮ ا ﻓ ﻰ ‪ ،‬ﻏ ﯿ ﺮ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﺼ ﻮ ر ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﻟﯿ ﻞ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺘ ﺶ ﯾ ﮏ ﻣ ﺨ ﺎ ﺻ ﻤ ﺖ ﺧ ﻮ ﻧ ﻰ و‬
‫آ ﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺣ ﺘ ﻰ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﱳ آ ن ﻓ ﺎ ﺻ ﻠ ﻪ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ – ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ‪ -‬ﺑ ﺮ ا ﯾ ﺶ‬
‫ﻏ ﯿ ﺮ ﳑ ﮑ ﻦ ﻣ ﻰ ﳕ ﺎ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ‪ ،‬د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺗ ﻮ ﺗ ﺎ ﻟ ﯿ ﺘ ﺮ ﭼ ﻪ ﻓ ﺎﺷ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ و ﭼ ﻪ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ﯾ ﺎ‬
‫ﻫ ﺮ ﻧ ﻮ ع د ﯾ ﮕ ﺮ ى ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﻣ ﺸ ﮑ ﻮ ک و ﻣ ﺤ ﻞ ﺗ ﺄﻣ ﻞ ‪ ،‬و ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ‬
‫ﻏ ﯿﺮ ﻗ ﺎﺑﻞ اﻋ ﺘﻨ ﺎ اﺳ ﺖ ‪ .‬از ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﯽ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﺣ ﺪ س ز د ﮐ ﻪ اﺣ ﺘﻤ ﺎﻻ ً ﺧﯿﺮ ى د ر ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن‬
‫ﻫﺴﺖ‪.‬‬

‫ﻣ ﻦ ﳕ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ﻣ ﻮ ل ﮐ ﻪ د ﺷ ﻤ ﻦ د ﺷ ﻤ ﻦ ﻣ ﺎ د و ﺳ ﺖ ﻣ ﺎ ا ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﮐ ﻨ ﻢ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ﺗ ﻰ ‪،‬‬
‫ﻣﺪﻋﻰ ﻧﯿﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﻫﺮ آﻧﭽﻪ ﻣﻄﺮود رﻗﯿﺐ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﺮف »ﻃﺮد او« ﻣﻄﻠﻮب ﻣﺎ اﺳﺖ‪ .‬اﺗﻔﺎﻗﺎً‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ﻣ ﻮ ﻟ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ر ا ﺳ ﺖ ر ا د ﯾ ﮑ ﺎ ل ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﻣ ﻄ ﻤ ﺢ ﻧ ﻈ ﺮ د ا ﺷ ﺘ ﻪ و ﮔ ﺎه ‪ ،‬ا ز ﻗ ﺒ ﻞ آ ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫آﺷ ﻔ ﺘ ﮕ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﺣ ﯿ ﺮ ت ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ د ﭼ ﺎ ر ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل د ر ﺑﻌ ﻀ ﻰ ﻣ ﻮ ا ر د ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ‬
‫ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﻋ ﺮ ﻓ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﺣ ﯿ ﺮ ت ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ى ﺧ ﺎ ر ج ا ز ﻗ ﺎ ﻋ ﺪ ه ﻋ ﻤ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻋ ﻤ ﻮ م ﻗ ﺎ ﻋ ﺪ هﻣ ﻨ ﺪ ى ﻫ ﺎ و ﻧ ﻈ ﻢ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻰ ر ا ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ر و ح ﺧ ﺮ ا ﺷ ﻰ ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ اﺣ ﺘ ﯿ ﺎ ط ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﺣ ﺪ س ز د ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﻋ ﻤ ﻠ ﻰ ﺑ ﺪ و ن ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﺣ ﻘ ﻮ ق ﻓ ﺮ د ى و ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ ﲡ ﺎ و ز ﮐ ﻨ ﺪ ﻣ ﻮ ر د ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ض آ ن ﻫ ﺎ و ا ﻗ ﻊ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﺧ ﯿ ﺮ ى د ر آ ن ﻋ ﻤ ﻞ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ز ﻫ ﻢ‬
‫ﺑ ﺎ اﺣ ﺘﯿ ﺎ ط ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﮔ ﻤ ﺎن ز د ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑ ﺎ و ﺣ ﺸ ﺖ و ﺑ ﺪ ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ آ ن و ا ﮐ ﻨ ﺶ ﻧ ﺸ ﺎن د ﻫ ﻨ ﺪ‬
‫ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل ﺧ ﯿ ﺮ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ د ر آ ن ﻣ ﻰ ر و د ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﯾ ﮏ ﻗ ﺎﻋ ﺪ ه ﻋ ﺎم ﻫ ﻢ ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﻧ ﻀ ﻤ ﺎم ﺑ ﻪ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن د ر‬
‫ﻣﻮاردى اﻋﺘﻤﺎد ﺑﯿﺸﺘﺮى ﺑﻪ آن ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻃﺎﻟﺒﺎن‪ ،‬راﺳﺖ رادﯾﮑﺎل‪ ،‬و ﺑﻌﺚ ﻋﺮاق ﺑﺎ ﺟﻬﺎﻧﻰ‬
‫ﺷ ﺪ ن ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ز ﯾ ﺎد ى د ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ اﯾ ﻦ ر ﻫ ﻨ ﻤ ﻮ ن ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ز ﺟ ﻨ ﺲ ﺗ ﺮ س د ﺑ ﺎ غ ا ز ﺑ ﺎ ز ا ر ﻋ ﻄ ﺎ ر ی اﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ﺷ ﺎ ﺧ ﺺ ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻗ ﻮ ﯾ ﺎً اﺳ ﺘﻌ ﺪ اد د ا ر د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﻣ ﻌ ﮑ ﻮ س آ ن ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ‪ ،‬ﺿ ﺮ و ر ت و ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ‬
‫آن ر ا ﺑﺮاى ﻣ ﻠﺖ ﻫ ﺎ ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒﯿ ﺮ ى ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ﻟﻮ ى د ر ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻗ ﺼ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﺶ د ا ر د ‪ » :‬ﭘ ﺲ ﻣ ﺜ ﺎل ﺗ ﻮ ﭼ ﻮ آن‬
‫ﺣ ﻠﻘﻪ ز ﻧ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ /‬ﮐ ﻪ از د ر و ﻧ ﺶ ﺧ ﻮ اﺟ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾﺪ ﮐ ﻪ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ؛ ﺣ ﻠﻘﻪ ز ن ز ﯾ ﻦ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﻣ ﻰ ﻓ ﻬ ﻤ ﺪ ﮐ ﻪ ﻫ ﺴ ﺖ ‪ /‬ﭘ ﺲ‬
‫ز ﺣ ﻠ ﻘ ﻪ ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ا ر د ﻫ ﯿ ﭻ د ﺳ ﺖ « ‪ .‬ا ز ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ اﻣ ﺜ ﺎ ل ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻋ ﺮ ا ق ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﮔ ﻤ ﺎن ﺻ ﺎ ﺋ ﺐ‬
‫ﻣ ﻰ ز ﻧ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺧ ﯿ ﺮ ى د ر آ ن و ﺟ ﻮ د د ا ر د و ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑ ﺎ ﺳ ﺮ و ﺻ ﺪ ا ى ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ا ز د ر و ن ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ د اد ﺑ ﺰ ﻧ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ د ر‬
‫ﺧ ﺎ ﻧﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ﺑ ﺎ و ﻟ ﻊ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ا ز ﺣ ﻠ ﻘ ﻪ د ﺳ ﺖ ﳕ ﻰ د ا ر ﯾ ﻢ ‪.‬‬

‫‪141‬‬
‫د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ت ژ و ر ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ا و ا ن د ﯾ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ز ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺎ ن ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن‬
‫در ﺑﯿﻦ ﻣﺮدم ﮐﺸﻮرﻫﺎى ﻏﺮب ﺻﻨﻌﺘﻰ ﺗﺒﻠﯿﻎ ﻣﻰﺷﻮد‪ .‬ﮐﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ اﯾﻦﻫﺎ؟ اوﻻً‪ ،‬در ﺑﺴﯿﺎرى از ﻣﻮارد‪،‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ﺑﻪ ز ﺣ ﻤ ﺖ د ر ﺣ ﺪ ﭼ ﻨ ﺪ ﺻ ﺪ ﻧ ﻔ ﺮ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ا ى اﺳ ﺖ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﺄﻣ ﻞ ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ‬
‫ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻣ ﻮ ا ر د ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ى ا ﻓ ﺮ اﻃ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ﻓ ﺎ ﺷ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ى ا ﻓ ﺮ اﻃ ﻰ ‪ .‬ر و ﺷ ﻦ‬
‫ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻓ ﺎ ﺷ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ى ا ﻓ ﺮ اﻃ ﻰ ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ا ﻓ ﺮ ا ﻃ ﯿ ﺸ ﺎ ن ﺑ ﺎ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﯿ ﺮ م ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﻬ ﺎ ﻧ ﻪ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺮ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﮔ ﺮ ى آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ و ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﺑ ﺎ آ ن ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ﻟ ﻰ اﺻ ﻞ آ ن ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ا ﯾ ﻦ‬
‫اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺳﯿ ﺎﺳ ﺖ ﺑﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ‪ ،‬ﻣ ﻠﯿ ﺖ ر ا ر و ﺑ ﻪ ﻣ ﺤ ﺎ ق ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ ،‬و ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ل ‪ -‬ﻓ ﺎﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ﺗ ﻀ ﻌ ﯿ ﻒ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺘ ﺮ ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺣ ﺮ ف ا و ل آ ﻧ ﺎ ن ﺑ ﻮ د ه ‪،‬‬
‫ﻣ ﻌﺘ ﻘ ﺪ ﻧﺪ ﮐ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﯾﻌ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾﻪ د ار ى ‪ ،‬ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن اﺳ ﺘﺜﻤ ﺎر ﮐ ﺎر ﮔ ﺮان و ﺑﻪ ﻋ ﺒﺎر ﺗ ﻰ‬
‫ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﮐ ﺮ د ن ﺳ ﺎﺧ ﺖ ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﮐ ﺎ ﭘ ﯿ ﺘ ﺎﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ و ﻣ ﺸ ﻰ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﻤ ﺒ ﺴ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ؛ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﭘ ﯿ ﺶ‬
‫ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ﭘ ﺮ و ﻟ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺎ ﺑﻪ ﻓ ﺮ اﻣ ﻮ ﺷ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑﺮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ د ﻓ ﺎ ع ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ز ﯾ ﺮ ا ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎ ن‬
‫د ﻻ ﯾ ﻠ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﻣ ﻠ ﻰ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﻧ ﺮ ﺳ ﯿ ﺪ و ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﺧ ﻮ د ر ا ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ى اﺻ ﻼ ح ﮐ ﺮ د‬
‫و ا ﻻ ن د ﯾ ﮕ ﺮ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ﻣ ﻮ ر د ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ر ﺑ ﯿ ﻦ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ر ﻓ ﺎه ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ ﮐ ﻪ د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬د ر‬
‫ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻠ ﻰ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬د ر ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺮ اﻣ ﻠ ﻰ ﺑ ﺎ ز ﻫ ﻢ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺎ ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ﻋ ﻘ ﻞ آﻣ ﺪ ن‬
‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪدارى در ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻗﺼﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﯾﺎى ﻣﻠﻰ و اﻧﻘﻼب ﮐﺎرﮔﺮى ﻣﻠﻰ رؤﯾﺎﯾﻰ ‪-‬ﯾﺎ ﮐﺎﺑﻮﺳﻰ؟‪ -‬ﺑﻮد‬
‫ﮐ ﻪ ﻣ ﺤ ﻘ ﻖ ﻧ ﺸ ﺪ ‪ ،‬ﭘ ﺮ و ﻟ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺎ ى ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ و ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ى ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﭘﯿ ﺶ ﺑﻪ آ ر ز و ﯾ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﺣ ﺴ ﺮ ت ﺑ ﺪ ل ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﺳ ﺒ ﺐ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﻣ ﻠ ﻰ ﺑ ﺮ ﺑ ﺎد ر ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ا و ﻟ ﻰ ‪ ،‬د ر ﺳ ﻄ ﺢ‬
‫ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ا ﻓ ﺘ ﺎد ‪ .‬ﺑﻪ ﺳ ﺮ ﻋ ﻘ ﻞ آﻣ ﺪ ن ﺑ ﻮ ر ژ و ا ز ى ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ د ر ﻓ ﻀ ﺎ ى ﻣ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ‬
‫و ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ا ﺗ ﻰ ر ا ا ز ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش ﻻﯾ ﺰ ا ل ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ و ا ز ﺑ ﯿ ﻦ‬
‫ر ﻓ ﱳ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ﻫ ﺎ ى ﻗ ﯿ ﺎم ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ آ ﻣ ﯿ ﺰ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ا ﻓ ﺘ ﺎ د ‪.‬‬

‫ﺗﻮرن ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ‪» :‬آﻧﭽﻪ در ﺑﻌﻀﻰ ﻣﺤﻼت ﻧﯿﻮﯾﻮرک‪ ،‬ﻟﻨﺪن و در ﺣﺪود ﻣﺤﺪودﺗﺮى در ﭘﺎرﯾﺲ‬
‫ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺟ ﺪ ا ى ا ز ﺷ ﮑ ﺎ ﻓ ﻰ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﺳ ﺎ ل د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﻠ ﻞ ﻓ ﻘ ﯿ ﺮ و ﻣ ﻠ ﻞ ﻏ ﻨ ﻰ ﻓ ﺮ ا خ ﺗ ﺮ‬
‫ﻣﻰﺷﻮد‪ .‬از آن ﻣﻮﻗﻌﻰ ﮐﻪ آﻟﻔﺮد ﺳﻮوى اﯾﻦ ﻣﻠﻞ ﭘﺮوﻟﺘﺮ را ﺟﻬﺎن ﺳﻮم ﻧﺎﻣﯿﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺮاﯾﺸﺎن ﻫﻤﺎن آﯾﻨﺪهاى را‬
‫آ ر ز و ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑﺮ اى ﻃ ﺒ ﻘﻪ ﺳ ﻮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﻓ ﺮ اﻧ ﺴ ﻪ ر ژ ﯾ ﻢ ﭘ ﯿ ﺸ ﯿ ﻦ ر ا ﺳ ﺮ ﻧ ﮕ ﻮ ن ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﺶ آﻣ ﺪ ‪ ،‬ز ﻣ ﺎن ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى‬

‫‪142‬‬
‫ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ اﻣ ﺮ و ز ا ز ﺟ ﻬ ﺎ ن ﭼ ﻬ ﺎ ر م ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﺋ ﯿ ﻢ ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﺎ ﮐ ﯿ ﺪ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺤ ﺮ و ﻣ ﯿ ﺖ ﺟ ﺎ ى‬
‫ا ﻣ ﯿ ﺪ ر ا ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ و ﺣ ﺎﺷ ﯿ ﻪ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ﺟ ﺎ ى ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز و ر و د ﺑ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ و ﻣ ﺼ ﺮ ف ﻣ ﺪ ر ن ر ا‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﭼ ﯿ ﺰ ى‬
‫اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ و ا ﮔ ﺴ ﺴ ﺖ ﮐ ﻨ ﺶ ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ ر ا د ر ﭘ ﻰ د ا ر د ﮐ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑﻪ ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎر ا ﺑﺰ ا ر ﻫ ﺎ ى ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ د ر ﺑ ﺨ ﺶ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺧ ﺎﺻ ﻰ ا ز اﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ع اﻋ ﺘ ﺮ ا ض ﮐ ﻨ ﺪ و ﻣ ﯿ ﺎ ن ر و آ و ر د ن ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﺑ ﯿ ﺶ ا ﻓ ﺴ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى ] ﻧﮋ اد ى ‪ ،‬ﻗ ﻮ ﻣ ﻰ ‪،‬‬
‫ﻣ ﻠﻰ [ و ﺧ ﯿﺮ ﮔ ﻰ ﻧﺴ ﺒﺖ ﺑﻪ د رﺧ ﺸ ﻨﺪ ﮔ ﻰ ﻫ ﺎى ﻣ ﺼ ﺮ ف ﺳ ﺮ ﮔ ﺮد ان اﺳ ﺖ « ‪.‬‬

‫ﻧ ﻘ ﻞ اﯾ ﻦ ﻓ ﻘ ﺮ ه ا ز آ ﻟ ﻦ ﺗ ﻮ ر ن ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ء ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺖ ﭘ ﯿ ﺶ ﮔ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ن‬
‫ﻓ ﻮ ق د ر ﻣ ﻮ ر د ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺎ ن ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ى ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ا ز ﺟ ﻬ ﺎن ﻣ ﻌ ﺎﺻ ﺮ و‬
‫د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺳ ﻰ ﻧ ﺸ ﺎ ن د ﻫ ﯿ ﻢ ؛ ﻓ ﻘ ﻂ ﻓ ﺎ ﺷ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ و ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ا ز ﻧ ﻈ ﺎم ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل‬
‫د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ﻧ ﺎ ر اﺿ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ر ﺿ ﺎﯾ ﺘ ﻰ ﻫ ﻤ ﺮ ا ه ﺑ ﺎ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ د ر ا ﯾ ﻦ د و ﻓ ﻀ ﺎ آﺷ ﮑ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ ا ﯾ ﻦ ا ﻟﺒﺘﻪ‬
‫ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻰ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺎ ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺘ ﻰ ﻫ ﻤ ﺮ ا ه ﺑ ﺎ ﺳ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﮔ ﻰ د ر ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻃ ﺮ د ﺷ ﺪ ه اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﮔ ﻮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ‬
‫ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن و ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ر ا ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ل ا ﯾ ﻦ د ﺳ ﺘﻪ ا ز ﻧ ﺎ ر اﺿ ﺎ ﯾ ﺘ ﻰ ﻫ ﺎ و ﺳ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﮔ ﻰ ﻫ ﺎ ﻗ ﻠ ﻤ ﺪ ا د‬
‫ﮐ ﺮ د ن ﺟ ﺎ ى ﺗ ﺄ ﻣ ﻞ د ا ر د ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ و ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ى ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ د ا د ن آ ن ﺑ ﻪ‬
‫ﻧ ﻈ ﺎم ﻫ ﺎ ى ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﺗ ﻘ ﺼ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﺷ ﯽ ا ز ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻟ ﻮ ح ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ و‬
‫اﺳ ﺘﺮ ا ﺗﮋ ى ﮐ ﻔ ﺎ ﯾ ﺖ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﺷ ﮑ ﻨ ﻰ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ا ر ز ش ﺗ ﻈ ﺎ ﻫ ﺮ ا ت ﺧ ﺸ ﻦ ﮔ ﺮ و ه ﻫ ﺎ ى ﭼ ﻨ ﺪ ﺻ ﺪ ﻧ ﻔ ﺮ ى ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه و ﺑ ﻰ ﮔ ﺎ ه ﻋ ﻠﯿ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﮔ ﺰ ا ر ش‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﺎ ﺗ ﻰ ﺑ ﺎ ﻧ ﻮ ﻋ ﯽ ا و ج ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻣ ﺠ ﺪ د و ﺧ ﻔ ﯿ ﻒ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺶ ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ د ر د ﻫ ﻪ‬
‫ﻧ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﺎ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ د ر اﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺑ ﺤ ﺚ ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﺎ ﺗ ﻰ ﻫ ﻢ ﻧ ﺪ ا ر د ‪.‬‬
‫ﻣ ﺜ ﺎ ل آ ن ‪ ،‬د ر ﻣ ﻮ ر د ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﻠ ﻰ ﮔ ﺮ ا ‪ ،‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ا ر و ﭘ ﺎﯾ ﻰ ﺷ ﺮ ﻗ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و د ر ﻣ ﻮ ر د ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ‬
‫ﻗ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﮐ ﺮ د ﻫ ﺎ و ا ﯾ ﺮ ﻟ ﻨ ﺪ ى ﻫ ﺎ و ‪ . . .‬؛ ﻣ ﻮ ر د او ل ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﻇ ﻞ ﯾ ﮏ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﭘ ﺮ و ﻟ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺎ ﯾ ﻰ‬
‫ﺳ ﻌ ﻰ ﺷ ﺪ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻣ ﻠ ﻰ آ ن ﻫ ﺎ ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﺪ ه ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﻻ ن ﮐ ﻪ آ ن ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻓ ﺮ اﻣ ﻠ ﻰ ﺑ ﻠ ﻮ ک ﺳ ﻮ ﺳ ﯿ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ا ز آ ن ﻫ ﺎ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ‬
‫ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ﺑ ﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ر و ﺣ ﻰ ‪ -‬ر و ا ن ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺘ ﺎً د ر‬
‫ﭘ ﻰ ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ اﯾ ﻦ ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﮐ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘﯿ ﻢ ؟ ﺗ ﺎ ﺣ ﺎ ﻻ ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ا ﻣ ﭙ ﺮ ا ﻃ ﻮ ر ى ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺷ ﻮ ر ا ﻫ ﺎ‬
‫ﺑ ﻮ د ه ا ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﺣ ﺎ ﻻ ﮐ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘﯿ ﻢ ؟ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﭘ ﺎ ﺳ ﺨ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ذ ﻫ ﻦ ﺧ ﻄ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﻣ ﻦ‬

‫‪143‬‬
‫ﺑ ﻠﻐ ﺎ ر م ‪ ،‬ﻣ ﻦ ﻟ ﻬ ﺴ ﺘ ﺎ ﻧ ﻰ ام ‪ ،‬ﻣ ﻦ ﻣ ﺠ ﺎ ر م ‪ . . . ،‬؛ ا ﯾ ﻦ ﯾ ﺎ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ د ر ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ ب ا ﺳ ﺖ ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ‬
‫ﺗ ﺸ ﺒ ﺚ ﺑﻪ ﺣ ﺸ ﯿ ﺶ ا ز ﺳ ﻮ ى ﯾ ﮏ ﻏ ﺮ ﯾ ﻖ اﺳ ﺖ ‪ ،‬اﺣ ﺘﻤ ﺎﻻ ً ﮐ ﻢ ﺟ ﺎن ‪ ،‬ﺳ ﻄ ﺤ ﻰ و ز و د ﮔ ﺬ ر ﻫ ﻢ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬د ر‬
‫ﻣ ﻮ ر د ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻫ ﺎ ى ﻗ ﻮ ﻣ ﻰ ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ ،‬ﺧ ﺎ ﻃ ﺮ ا ت د ل آ ز ا ر ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ا ز ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﯾ ﮏ ﻗ ﻮ م ﺑ ﺮ ا ﻗ ﻮ ام‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ د ر ﻗ ﺎ ﻟ ﺐ ﯾ ﮏ ا ﻣ ﭙ ﺮ ا ﺗ ﻮ ر ى ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ‪ ،‬اﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻻ ً ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺮ ا ﻫ ﻰ ﭘ ﺎ ر ه ا ى ﻧ ﺎ ﮐ ﺎﻣ ﯿ ﺎ ﺑ ﻰ ﻫ ﺎ و ﺑ ﺪ ا ﻗ ﺒ ﺎ ﻟ ﻰ ﻫ ﺎ‬
‫ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ا ى ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺜ ﻼ ً ﮐ ﺮ د ﻫ ﺎ ﮔ ﻤ ﺎن ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ا ﮔ ﺮ ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﺒ ﻮ ع ﺧ ﻮ د ﺟ ﺪ ا ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ و ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر‬
‫ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت آ ن ﻫ ﺎ ﺣ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ‪ ،‬اﺣ ﺴ ﺎس اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و‬
‫ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ و ر ﻓ ﺎه آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺧ ﯿ ﺎ ل ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ ﺷ ﺪ ت ﻣ ﺸ ﮑ ﻮ ک و ﻣ ﺘ ﺰ ﻟ ﺰ ل ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ز ﯾ ﺮ ا ‪ ،‬د ر‬
‫ﭼ ﻨ ﺎن ﺻ ﻮ ر ﺗ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ اﻻ ن ﻗ ﻬ ﺮﻣ ﺎﻧﺎن اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل و آز اد ى ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ ر ﻗ ﺒ ﺎى‬
‫ﻗ ﺪ ر ت ﻃ ﻠ ﺒ ﻰ ﺑ ﺪ ل ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﭘ ﻰ ﺣ ﺬ ف ﯾ ﮑ ﺪ ﯾ ﮕ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﲤ ﺎم آ ن و ﻋ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى ﺷ ﯿ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ‬
‫ﭘ ﺎ ر اد ا ﯾ ﻢ ﻣ ﺎﻧ ﻊ ﺷ ﮑ ﻨ ﻰ ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﮐ ﻨ ﺎ ر ر ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺑ ﺎد ﻣ ﻰ ر و د ‪.‬‬

‫د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ﭘ ﺎﺳ ﺨ ﻰ ﺑﻪ اﺣ ﺴ ﺎس ﻧ ﯿ ﺎ ز ﺑ ﻪ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ر و ا ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه‬
‫ا ﺑ ﺰ ا ر ى ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﺠ ﺎد ر ﻗ ﺎﺑ ﺖ و ﺗ ﻮ ﺳ ﻌﻪ ﻣ ﻠ ﻰ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ز ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻧ ﻘ ﺎط ﻣ ﺜﺒ ﺖ ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻧ ﻬ ﻀ ﺖ ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﺗ ﺎز ه اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ﮐ ﻪ ا ز ﮐ ﺎ ر و ا ن ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻋ ﻘ ﺐ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ‬
‫ﮐﺎﻣﻼً ﻣﺴﺘﻌﺪ اﯾﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﻣﻨﻈﺮ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ درﮔﯿﺮ رﻗﺎﺑﺖ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﻃﺒﯿﻌﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻃﺮف‬
‫ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ا ﯾ ﺪ ه و ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﻋ ﻘ ﺐ ا ﻓ ﺘ ﺎد ﮔ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ د ر ﯾ ﮏ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ‬
‫ﻗﺪرى ﺟﺒﺮان ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﺑﺎ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺷﺪن ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯾﻰ ﮐﻪ ﻣﺎ در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﻄﺮح ﮐﺮدﯾﻢ‪ ،‬ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﻌﻨﻰ ﺣﺪاﻗﻠﻰ‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﺎ ﺗ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د و د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﺗ ﺎ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ -‬ﻧ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ‪ -‬ر ا ﺟ ﻊ ا ﺳ ﺖ ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﻣ ﻌ ﺘ ﺪ ﻟ ﻰ ا ز‬
‫ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ و ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﮐ ﻤ ﺎ ﮐ ﺎ ن ﭘ ﺎ ﺑ ﺮ ﺟ ﺎ ﺳ ﺖ ‪ .‬ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش ﻧ ﻈ ﺎم ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﺴ ﺘ ﻠ ﺰ م ﺳ ﻠ ﺐ ﮐ ﺎ ﻣ ﻞ ﻫ ﺮ ﻧ ﻮ ع ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ و ا ﻣ ﮑ ﺎ ن‬
‫ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﺑ ﺮ د اﺷ ﱳ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺷ ﮑ ﺎ ف ﻋ ﻤ ﯿ ﻖ ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ د ﺷ ﻤ ﻨ ﻰ و‬
‫ﺟ ﻨ ﮓ ﺧ ﺘ ﻢ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﱳ آ ن ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ‪ .‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﻧ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺳ ﺘ ﻮ ن ﲡ ﺪ د ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬اﯾ ﻦ‬
‫ﻗ ﻀ ﯿﻪ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﻣ ﺜﻞ آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ ﯾ ﺎ ﺑﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى آﺳ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﺼ ﺪ ا ق د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ و ﺑ ﺎ‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻓ ﺮ ﻣ ﻮ ل ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ د ر ک ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺎ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﺑﺰ ر گ ﺻ ﻨﻌ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ر ﺷ ﺪ ﻣ ﻬ ﺎﺟ ﺮ ت ‪ ،‬و ﭼ ﻨ ﺪ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ‪،‬‬
‫ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﻪ ا ى ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى ﺟ ﻬ ﺎ ن ﮔ ﺮ ا ﻳ ﻰ ﻣ ﯿ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻬ ﺎﺟ ﺮ ت ا ﻧ ﺒ ﻮ ه ﺑ ﻪ‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﺻ ﻨﻌ ﺘ ﻰ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا د ر ﺳ ﻄ ﻮ ح ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ‪ ،‬ا ز ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻻ ن ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺗ ﺎ ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ر ا ﺳ ﺖ‬

‫‪144‬‬
‫ا ﻓ ﺮ اﻃ ﻰ و ﺣ ﺘ ﻰ ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ع ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د آو ر د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﺑﻪ ﻣ ﻮ ا ز ا ت ا ﯾ ﻦ ﺑﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ا ى د ر‬
‫ﺣ ﺎ ل ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗ ﻔ ﺎ و ت ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻰ ﻣﯿ ﺎ ن ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ و ﺗ ﺒ ﻌ ﻪ ﻣ ﻠ ﻰ ﳕ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ ؛ ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ى ﻣ ﻬ ﻢ ا ﺳ ﺖ ﻧ ﻪ ﻣ ﻠ ﯿ ﺖ ‪.‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ر و ﻧ ﺪ ﻫ ﻢ اﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﻣ ﺤ ﻮ ر ﯾ ﺖ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ و ا ﻧ ﻮ ا ع ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ر ا ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎر ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﻠ ﯽ ر ﻏ ﻢ‬
‫ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﻣ ﻬ ﺎﺟ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﺪ ه ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ى ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ﺟ ﺎ ى ا ﯾ ﺪ ه ﻣ ﻠ ﯿ ﺖ ر ا ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬و‬
‫ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ى ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﻣ ﺜ ﻞ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺎ ﻫ ﺎ ن ر ا آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ ﯾ ﻰ ﺗ ﺒ ﺎ ر ﺑ ﻨ ﺎﻣ ﻨ ﺪ و ﻟ ﻰ‬
‫ﺳ ﯿ ﺮ او ﺿ ﺎ ع ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ﻣ ﻮ ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻓ ﻌ ﻠ ﻰ و ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ﯾ ﮏ ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ د ر ﯾ ﮏ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ‬
‫اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻧﻪ ر ﯾ ﺸ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا و ‪.‬‬

‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﻓ ﺎﺷ ﯿ ﺴ ﺘ ﯽ د ر ا ر و ﭘ ﺎ و ا و ج ﮔ ﯿ ﺮ ی ﻫ ﺎ ی ﻣ ﻮ ﺿ ﻌ ﯽ آ ن ر ا ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ د ر ا ﯾ ﻦ ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز‬
‫ﺟ ﺴ ﺘ ﺠ ﻮ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ا ر و ﭘ ﺎ ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﻪ د و ﺳ ﻪ د ﻫ ﻪ ﺷ ﮑ ﻮ ﻓ ﺎ ﯾ ﻰ د ر ﺧ ﺸ ﺎن ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ‪ ،‬ﺑﻌ ﺪ ا ز ﺟ ﻨ ﮓ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ‬
‫د و م ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ز د ﻫ ﻪ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎ ه ﺷ ﺮ و ع ﺷ ﺪ و د ر د ﻫ ﻪ ﺷ ﺼ ﺖ ﺑ ﻪ ا و ج ﺧ ﻮ د ر ﺳﯿ ﺪ و د ر د ﻫ ﻪ ﻫ ﻔ ﺘ ﺎ د ا د ا ﻣ ﻪ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ‪ ،‬د ر‬
‫ا و ﻟ ﯿ ﻦ ﺳ ﺎ ل ﻫ ﺎ ى د ﻫ ﻪ ﻫ ﺸ ﺘ ﺎد ﺷ ﺮ و ع ﺑ ﻪ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ د و ر ا ن ا ﻓ ﻮ ل ﮐ ﺮ د ‪ .‬د ر ﻋ ﻠ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻗ ﺎﻋ ﺪ ه ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎ ً‬
‫ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﺷ ﺮ اﯾ ﻂ ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺧ ﺼ ﻮ ص ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﻫ ﺎ ى ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى ﮐ ﻪ ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ﯾ ﮏ د و ر ه‬
‫ﺷ ﮑ ﻮ ﻓ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺮ و ز ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺘ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش ﭘﯿ ﺪ ا ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﯾ ﮏ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﻓ ﮑ ﺮ ى ﭘ ﯿ ﺪ ا ﺷ ﻮ د‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﻌﺎرﻫﺎى رادﯾﮑﺎل و ﻣﺪلﻫﺎى ﺗﻮﺳﻌﻪاى دوآﻟﯿﺴﺖ ‪-‬ﮐﺎﻓﻰ اﺳﺖ اﯾﻦ ﻣﺎﻧﻊ را ﺑﺮدارﯾﻢ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ‬
‫ﻋ ﺎ ﻟ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ -‬ﺑﻪ ﻧ ﺎر اﺿ ﯿ ﺎن ﺧ ﻮ ر اک ﺑ ﺪ ﻫ ﺪ و آ ن ﻫ ﺎ ر ا د و ر ﻫ ﻢ ﺟ ﻤ ﻊ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ا ﯾ ﻦ ر ا ﭘ ﯿ ﺪ ا ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ا ﻧﻪ ر ا ى آ ﻧ ﺎن ر ا ﺑﻪ د ﺳ ﺖ آو ر د و ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و د ر ﺻ ﻮ ر ت اﻣ ﮑ ﺎ ن ﻧ ﻈ ﻢ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ر ا د ر ﻫ ﻢ‬
‫ﺑﺮ ﯾﺰد ‪.‬‬

‫ا ز ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﮕ ﺬ ر ﯾ ﻢ ا ز ﻣ ﻮ ا ر د ﭼ ﻬ ﺎ ر ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﺑ ﺎ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ‪ ،‬ﻣ ﻮ ا ر د‬
‫اول و دوم ﺟﺪى ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻮرد اول ﭼﺎﻧﻪزﻧﻰ در ﺳﻬﻢ اﺳﺖ‪ ،‬و ﻣﻮرد دوم ﺗﻼش ﻣﺬﺑﻮﺣﺎﻧﻪ ﺿﻌﯿﻔﻰ ﮐﻪ‬
‫ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﺑ ﻪ ﻫ ﻀ ﻢ ﺷ ﺪ ن اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻮ ر د ﺳ ﻮ م ر و ﺑ ﻪ ا ﻓ ﻮ ل و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻣ ﺤ ﻮ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺠ ﻰ ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻮ ر د ﭼ ﻬ ﺎ ر م‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ د ﯾ ﮑ ﺘ ﺎ ﺗ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ا ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ ﺷ ﺎ ن ر ﻗ ﺖ آ و ر ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺑ ﻪ ﺷ ﻬ ﺎ د ت ﺗ ﺎ رﯾ ﺦ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ‬
‫د و د ﻫ ﻪ ا ﺧ ﯿ ﺮ د ر ﺟ ﻬ ﺎن ﺳ ﻮ م ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺣ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ا ز ا ﻓ ﻮ ل ﺟ ﺪ ى ﺷ ﻮ ر ش ﻫ ﺎ ‪ ،‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﮐ ﻮ د ﺗ ﺎﻫ ﺎ و ‪ . . .‬د ا ر د ‪ ،‬د و ر ه‬
‫ﻣ ﻼ ﻋ ﻤ ﺮ ‪ ،‬ﺻ ﺪ ام و ‪ . . .‬ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ اﺳ ﺖ ‪ .‬آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﻏ ﺎ ر ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫‪145‬‬
‫اﮔﺮ اﯾﻦ ادﻋﺎ را ﺑﭙﺬﯾﺮﯾﻢ ﮐﻪ ﮔﺴﺘﺮش دﻣﻮﮐﺮاﺳﻰ‪ ،‬و اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﺪرت ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎى ﻧﺎﻇﺮ ﺑﯿﻦاﳌﻠﻠﻰ‪،‬‬
‫ا ﻣ ﻮ ر ى ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﻫ ﻤ ﭽ ﻨ ﺎن اد اﻣ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪ ،‬و ﻃ ﻦ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﻔ ﺮ ط ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ا ﺑ ﺰ ا ر ى‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻔ ﻆ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﯾ ﺖ ) ﻣ ﺜ ﻼ ً د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺧ ﻄ ﺮ ﺣ ﻤ ﻠﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ( ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ا ز د ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬و‬
‫ا ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻦ اد ﻋ ﺎ ر ا ﺑ ﭙ ﺬ ﯾ ﺮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش آ ﻣ ﻮ ز ش و ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش ا ﺑ ﺰ ا ر ﻫ ﺎ ى ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﻰ ‪ ،‬ا ﻧ ﺪﯾ ﺸ ﻪ ‪ ،‬ا ﺣ ﺴ ﺎ س و ر ﻓ ﺘ ﺎ ر‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ر ا ﺑﻪ ﻫ ﻢ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺷ ﺒ ﯿ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻃ ﻦ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ا ﺑ ﺰ ا ر ى ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻔ ﻆ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ و ﲤ ﺎ ﯾ ﺰ ﻫ ﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ا ﻋ ﺘ ﺒ ﺎ ر ﺧ ﻮ د ر ا ﻓ ﺮ و ﻣ ﻰ ﻧ ﻬ ﺪ ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ و ﺗ ﺴ ﻠ ﻂ ﻧ ﻈ ﺎم ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ر ا‬
‫ﺣﺮﮐﺘﻰ ﻫﻤﭽﻨﺎن رو ﺑﻪ رﺷﺪ ﺑﺪاﻧﯿﻢ‪ ،‬وﻃﻦﮔﺮاﯾﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺑﺰار داﻣﻦ زدن ﺑﻪ رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺮاى ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻧﯿﺰ‬
‫ﺑﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ اﻓ ﻮ ل ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ز ا ﯾ ﻦ ا ﻓ ﻮ ل اﻋ ﺘﺒ ﺎ ر و ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ ﻧ ﺒ ﺎﯾ ﺪ ﻫ ﺮ ا س د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ا ز و ﻃ ﻦ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ د ر ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﯾ ﮏ اﺣ ﺴ ﺎس آﺷ ﻨ ﺎﯾ ﻰ ‪،‬‬
‫ﺳ ﺎد ه و اﻟﺒﺘﻪ ﻗ ﺎﺑﻞ اﺣ ﺘﺮ ام ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﮕ ﺬ ر ﯾ ﻢ و ﻗ ﺘ ﻰ ﺧ ﻮ د ر ا د ر ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ى ﻧ ﺒﯿ ﻨ ﯿ ﻢ و ر و ا ﺑ ﻂ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺑﺮ ر و ا ﺑ ﻂ‬
‫ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺘ ﻰ ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ و ﻫ ﻢ ﺷ ﮑ ﻠ ﻰ ﻫ ﺎ ى اﻋ ﺘ ﺒ ﺎ ر ى ﺑ ﺮ ﻫ ﻢ ﺷ ﮑ ﻠ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﻰ ﭘ ﯿ ﺶ ا ﻓ ﺘ ﺪ و ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز‬
‫ﭘﯿﺶ اﺣﺴﺎس اﺷﺘﺮاک در ﻓﮑﺮ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬دﯾﮕﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ در ﮐﺪام آب و ﺧﺎک زﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ ﺗﻔﺎوت‬
‫ز ﯾ ﺎد ى ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﮐ ﺮ د ؛ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺧ ﻮ د ى و ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ د ر ﻗ ﺎ ﻟ ﺐ ﻫ ﻤ ﻮ ﻃ ﻦ و ﻧ ﺎ ﻫ ﻤ ﻮ ﻃ ﻦ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺗ ﻔ ﺎو ت‬
‫د ر ز ﺑ ﺎن ‪ ،‬ر ﻧ ﮓ و ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ و ﺟ ﻐ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ‪ ،‬ا ﻓ ﺮ ا د ر ا ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ د ﯾ ﮕ ﺮ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻣ ﻠ ﻰ ﺑ ﺮ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﺑ ﺸ ﺮ ى ﻏ ﻠﺒ ﻪ‬
‫ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و آ ن اﺧ ﺘ ﻼ ف ا ﯾ ﻦ اﺷ ﺘ ﺮ ا ک ر ا ﮐ ﻢ ر ﻧ ﮓ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫د ر ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى ﺑﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﮔ ﻔ ﺘﻪ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﺪ ف ا ز ﯾ ﮏ‬
‫»ﻫﻮﯾﺖ ﺟﻬﺎﻧﻰ« ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ وﺟﻮد آوردن ﺣﺲ ﻣﺸﺘﺮک ﻣﯿﺎن ﲤﺎﻣﻰ اﺑﻨﺎء ﺑﺸﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻣﺮ‪ ،‬ﺳﺆاﻻﺗﻰ را‬
‫ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ﮐ ﻨ ﻮ ن ﺑ ﻰ ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ها ﻧ ﺪ ‪ .‬ا و ل ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﺑ ﺪ و ن و ﺟ ﻮ د ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ا ى‬
‫ﻣﺸﺘﺮک‪ ،‬ﯾﮏ ﺣﺲ اﺷﺘﺮاک ﺑﻪ وﺟﻮد آورد؟ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻫﯿﭻ ﺧﺎﻃﺮه ﻣﺸﺘﺮﮐﻰ ﺑﺮاى ﻋﻤﻮم اﻧﺴﺎنﻫﺎ‬
‫و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺒ ﺪ ع و ﺳ ﺎ ز ﻧ ﺪ ه ﯾ ﮏ » ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ « ﺑ ﺎ ﻟ ﻘ ﻮ ه ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺻ ﺎﺣ ﺐ‬
‫ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﻏ ﻠ ﺐ د ر د ﺷ ﻤ ﻨ ﻰ ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺑ ﺎ ﯾ ﮑ ﺪ ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﻮ د ه و ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬د و م ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ز ﺑ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا‬
‫ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن » ز ﺑ ﺎ ن ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ « ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺮ ﮔ ﺰ ﯾ ﺪ ؟ ﯾ ﮏ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ﻣ ﺴ ﺘ ﻠﺰم اﻣ ﮑ ﺎن ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺑ ﻮ د ن ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ى ا ر ﺗ ﺒ ﺎط ﺑ ﺎ‬
‫ﺳ ﺎ ﯾ ﺮ ا ﻋ ﻀ ﺎ ى ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ا ﺳ ﺖ ؟ د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ﻓ ﻘ ﯿ ﺖ ﺑ ﺰ ر گ ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ا ز ﻗ ﺎ ﺑ ﻠ ﯿ ﺖ آ ن د ر ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﺟ ﺬ ا ﺑ ﯿ ﺖ ﺑ ﺮ ا ى‬

‫‪146‬‬
‫ﺧ ﻮ د د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﻣ ﺘ ﻨ ﻮ ع ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻧ ﯿ ﺰ ﺑ ﺴ ﯿ ﺞ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ » .‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﻌ ﯿ ﺪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻔ ﻬ ﻮ م » ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ « ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺣ ﺎ ﺋ ﺰ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻗ ﺎ ﺑ ﻠﯿ ﺘ ﻰ ﮔ ﺮ د د ‪ ،‬و‬
‫ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﻮﯾﺖﻫﺎى ﻣﻠﻰ ﮐﻪ ﻋﻤﯿﻘﺎً در اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻣﺮدم رﯾﺸﻪ دارﻧﺪ‪ ،‬ﺿﻌﯿﻒ ﺑﺎﻗﻰ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ « ‪ .‬ﭘ ﺎﺳ ﺦ ا ﯾ ﻦ د و ﺳ ﺆ ا ل ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ﺗ ﺮ ﻫ ﻢ ا ﺷ ﺎ ر ه ﮐ ﺮ د ه ام ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺪ ا ن د ﺷ ﻮ ا ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ا و ﻻ ً ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫ﻣ ﺸ ﺘﺮ ک ﯾ ﮏ اﻣ ﺮ ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ اﺳ ﺖ ؛ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﺧ ﺎ ﻟ ﺺ و ﻣ ﻨ ﺤ ﺼ ﺮ ﺑ ﻪ ﻓ ﺮ د ﻓ ﻘ ﻂ ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ د ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﮐ ﻪ د و ﻧ ﻔ ﺮ‬
‫د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻫ ﻢ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک آ ﻧ ﺎ ن ‪ ،‬ﻓ ﺼ ﻞ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک د و ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ﻃ ﻊ ) ‪ A‬ا ﺷ ﺘ ﺮ ا ک ‪(B‬‬
‫ﻣﻰﺷﻮد‪ ،‬و ﻫﻤﯿﻦ ﮐﻪ اﻓﺮاد ﯾﮏ ﻣﺤﻠﻪ‪ ،‬ﯾﮏ ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﯾﮏ ﻗﻮﻣﯿﺖ و ﯾﮏ ﮐﺸﻮر ﺷﺪﻧﺪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺸﺘﺮک آنﻫﺎ‬
‫ر ﻓ ﺘ ﻪ ر ﻓ ﺘ ﻪ ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ) ‪ A‬ا ﺷ ﺘ ﺮ ا ک ‪ B‬ا ﺷ ﺘ ﺮ ا ک ‪ C‬ا ﺷ ﺘ ﺮ ا ک ‪ ( . . . D‬ﮐ ﻪ ﻗ ﻄ ﻌ ﺎ ً ﻣ ﺨ ﺮ ج ﻣ ﺸ ﺘ ﺮک ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﻰ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻋ ﺒ ﻮ ر ا ز ﻣ ﺮ ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿ ﺰ ر ا ﻋ ﻮ ض ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻓ ﺮ ﻣ ﻮ ل ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ ﻣ ﺨ ﺮ ج ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک‬
‫ﺑ ﺎ ز ﻫ ﻢ ) ﺑ ﺪ و ن ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻟﺰ و ﻣ ﺎً ﮔ ﺴ ﺴ ﺘ ﻰ ر ا ﻧ ﺸ ﺎن د ﻫ ﺪ ( ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﺗﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﮔ ﯿﻼ ﻧﻰ ﻫ ﺎ اﺷ ﻐ ﺎل ﺷ ﺪ ن ﺗﻮﺳ ﻂ‬
‫روسﻫﺎ را در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮد دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﻮﺷﻬﺮىﻫﺎ ﮐﻪ اﺷﻐﺎل ﺗﻮﺳﻂ اﻧﮕﻠﯿﺲ را در ﭘﺮوﻧﺪه ﺧﻮد دارﻧﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ‬
‫ﻫ ﺮ د و ﺑ ﺎ ا ﺻ ﻔ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺪ ا م ا ز اﯾ ﻦ د و ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ر ا ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﻔ ﺎ و ت ا ﻧ ﺪ ؛ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﺑ ﻮ ﺷ ﻬ ﺮ ى ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ا ﻫ ﺎ ﻟ ﻰ‬
‫ﻫ ﻨ ﺪ و ﮔ ﯿ ﻼ ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ا ﻫ ﺎ ﻟ ﻰ ا ر ﻣ ﻨ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ﮐ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺖ د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬اﺣ ﺴ ﺎس ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ﺗ ﺮ ى‬
‫د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﻦ اد ﻋ ﺎ ﮐ ﻪ ا ﻫ ﺎ ﻟ ﻰ ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﯾ ﮏ ﻗ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻓ ﺮ ا ﺗ ﺮ‬
‫ا ز ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻠ ﻰ ر د ﭘ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز اﺷ ﺘ ﺮ ا ک د ﯾ ﺪ ه ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻧ ﮕ ﺎه ا ﯾ ﺪ ه آ ﻟ ﯿ ﺰ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﺗ ﻄ ﺎ ﺑ ﻘ ﻰ‬
‫ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺳ ﺴ ﺖ ﺷ ﺪ ن ﻋ ﻠ ﻘ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ اﺧ ﺘ ﻼ ط و آﻣ ﯿ ﺰ ش ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ‬
‫ﻫ ﺪ ف ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ا ﻓ ﺮ اد ر ا ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﺧ ﻮ ﯾ ﺸ ﺎ و ﻧ ﺪ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﺮ ا ﻓ ﻘ ﻂ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮک ‪ ،‬آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ‬
‫ﻋ ﺎﻣ ﻞ ا ﺗ ﺼ ﺎ ل ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ ﻓ ﻰ ا ﳌ ﺜ ﻞ ‪ ،‬ا ﲢ ﺎ د ﯾ ﻪ ا ر و ﭘ ﺎ ﺑ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺳ ﺎ س د ر ﭘ ﻰ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ و ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﺣ ﺲ‬
‫اﺷﺘﺮاک اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻮرد زﺑﺎن ﻫﻢ ﭘﯿﺶﺗﺮ ﮔﻔﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب ﻓﺮاﻧﺴﻪ در اﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﭼﻬﺎر زﺑﺎن و‬
‫ﺑ ﯿ ﺴ ﺖ ﮔ ﻮ ﯾ ﺶ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ و د ر ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ا ﻋ ﻼ ﻣ ﯿ ﻪ ﻫ ﺎ ى د و ﻟ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﲤ ﺎﻣ ﻰ ا ﯾ ﻦ ز ﺑ ﺎ ن ﻫ ﺎ و ﮔ ﻮ ﯾ ﺶ ﻫ ﺎ ﺗ ﺮ ﺟ ﻤ ﻪ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﭘ ﺲ ا ز آن ﺷ ﻌ ﺎ ر » ﯾ ﮏ ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر ‪ ،‬ﯾ ﮏ ز ﺑ ﺎ ن « ﻣ ﻄ ﺮ ح ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﭘ ﺲ ا ز آ ن ﻣ ﺮ د م د ر ا ﯾ ﺠ ﺎد‬
‫ا ر ﺗ ﺒ ﺎ ط ﺑ ﺎ ﯾ ﮑ ﺪ ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﺸ ﮑ ﻠ ﻰ ﻧ ﺪ اﺷ ﺘﻨ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻢ ا ﯾ ﻨ ﮏ د ر ﺑﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ ﯾ ﻰ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﻪ ﯾ ﮑ ﺼ ﺪ ﮔ ﻮ ﯾ ﺶ‬
‫ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ .‬ﻫ ﻤ ﺎ ﻧ ﻄ ﻮ ر ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ د ر اﻏ ﻠ ﺐ ﻣ ﻮ ا ر د ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﯾ ﺶ ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﻊ ﯾ ﮏ ز ﺑ ﺎ ن ﺑ ﺎ‬
‫ﻟ ﻬ ﺠ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﺪ ل ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﻫ ﻢ اﯾ ﻦ اﻣ ﮑ ﺎ ن ﻫ ﻢ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬و ﻫ ﻢ ﻣ ﺸ ﺮ و ع‬

‫‪147‬‬
‫اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺗﺮ ک ﻫ ﺎ و ﮐ ﺮ د ﻫ ﺎ و ﺑ ﻠ ﻮ چ ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﻠ ﺰ م ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻓ ﺎ ر ﺳ ﻰ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﻧ ﺘ ﻮ ا ن ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ‪،‬‬
‫ﻋ ﺮ ب ﻫ ﺎ و ﭼ ﯿﻨ ﻰ ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﻠ ﺰ م ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ اﻧ ﮕ ﻠﯿ ﺴ ﻰ ﺑﺨ ﻮ اﻧﻨﺪ ؟‬

‫ر ا ﺑ ﺮ ﺗ ﺴ ﻮ ن ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﻇ ﻬ ﺎ ر ﻣ ﻰ د ا ر د ﮐ ﻪ د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﻌ ﺎﺻ ﺮ ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺮ د اﺻ ﻄ ﻼ ح » ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﮔ ﺮ ى « ﺑ ﺎ ﻓ ﺤ ﻮ ا ى‬
‫ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ و ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ آ ﻣ ﯿ ﺰ و اﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ اﺻ ﻄ ﻼ ح » ﺟ ﻬ ﺎ ن و ﻃ ﻨ ﻰ « د ر ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ا ت ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺪ ا ن‬
‫ﻧ ﺎ ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ل ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬د ر ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ﻣ ﻦ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺳ ﺮ ﭼ ﺸ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻮ ع ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻬ ﻪ د و ﭼ ﯿ ﺰ ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ا و ل ﻣ ﯿ ﻞ ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ‬
‫ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺑﻪ ﻧ ﭙ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﱳ ﺷ ﺮ ﯾ ﮏ د ر ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ؛ د و م ذ ﻫ ﻨ ﯿ ﺖ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺑ ﻪ‬
‫ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻧ ﮕ ﺎ ﻫ ﻰ ﻏ ﯿ ﺮ ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ى د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﺮ آ ن ﺟ ﺪ ﯾ ﺖ ﺑ ﻪ ﺧ ﺮ ج د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎً ﺑﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺷ ﻮ و ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ‬
‫‪ -‬ا ﮔ ﺮ ﻧ ﻪ ر اﺳ ﯿ ﺴ ﻢ و ﻧ ﺎ ز ﯾ ﺴ ﻢ ‪ -‬ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ اﳓ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ‪ .‬ر ا ﺑ ﺮ ﺗ ﺴ ﻮ ن اد اﻣ ﻪ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ » :‬د ر ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎن ﺗ ﺮ ﺗ ﯿ ﺐ ﮐ ﻪ‬
‫ژ ﺳ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺿ ﺪ ﻣ ﺪ ر ن ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ز ﺟ ﻬ ﺘ ﻰ ﻣ ﺪ ر ن اﺳ ﺖ ‪ ،‬ژ ﺳ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺿ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎن ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻧ ﯿ ﺰ ﺧ ﻮ د ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز‬
‫ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎن ﺟ ﻬ ﺎن ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ى ا ز ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ و ﻋ ﻘ ﺐ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ا ز آ ن ﻣ ﺘ ﺼ ﻮ ر‬
‫ﻧﺨ ﻮاﻫ ﺪ ﺑﻮد « ‪.‬‬

‫ﺟ ﻬ ﺎ ن و ﻃ ﻨ ﻰ و ز ﯾ ﺴ ﺖ ﲢ ﺖ ﯾ ﮏ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ و ا ﺣ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ آ ر ز و ﯾ ﻰ ز و د ﯾ ﺎ ب ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺎ ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ‪،‬‬

‫ا ﻗ ﻮ ا م و ﻣ ﻠ ﻞ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى ﻣ ﺪ ا و م ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى ﺣ ﺬ ف ا ﻧ ﻮ ا ع ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﭘﯿ ﺶ ﻣ ﻰ ر و ﻧ ﺪ ؛ ﺣ ﺘ ﻰ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ر و ز ى ا ز ﺷ ﺪ ت‬
‫ا ﺧ ﺘ ﻼ ط ﻫ ﺎ و اﻣ ﺘ ﺰ ا ج ﻫ ﺎ و ﻫ ﻢ ﺷ ﮑ ﻠ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﻓ ﮑ ﺮ ى و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺮ ﺳ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ز ﺑ ﺎ ن ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ز ﺑ ﺎ ن‬
‫ا و ل آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺎﺷ ﺪ و ز ﺑ ﺎن ﺑ ﻮ ﻣ ﻰ ﻫ ﺮ ﻣ ﻠ ﺖ ز ﺑ ﺎن د و م او ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ د ر آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﭘﯿ ﺮ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺮ ز و ﻫ ﯿ ﻤ ﺎﻟ ﯿ ﺎ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﮔ ﻨ ﮓ و ﻧﯿ ﻞ و‬
‫ﻣ ﻰ ﺳ ﻰ ﺳ ﻰ ﭘ ﻰ ‪ ،‬ا ﺣ ﺴ ﺎ ﺳ ﺎ ت ﮐ ﻤ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻬ ﻰ ر ا د ر ﻫ ﻤ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ﻧ ﺪ و ا ﻗ ﻮ ام و ﻣ ﻠ ﻞ د ر ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻣ ﺪ ا و م‬
‫ﻫ ﻤ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﻣ ﺘ ﻔ ﺎ و ت و ﻣ ﺘ ﺨ ﺎﺻ ﻢ ﺧ ﻮ د ر ا ﻓ ﻘ ﻂ د ر آ ﯾ ﯿ ﻨ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺑ ﺒ ﯿ ﻨ ﻨ ﺪ و ا ﻣ ﺮ ى ﻣ ﺘ ﻌ ﻠ ﻖ ﺑ ﻪ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪ .‬د ر آ ن‬
‫ر و ز ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺴ ﻰ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ر و ﺳ ﻰ ﯾ ﺎ ﮐ ﺎ ﻧ ﺎد ا ﯾ ﻰ ﺑ ﻮ د ن و ﯾ ﺎ ﻋ ﺮ ب ‪ ،‬ﺗ ﺮ ک ‪ ،‬ﻫ ﻨ ﺪ و ﯾ ﺎ ﭘ ﯿ ﮕ ﻤ ﻪ ﺑ ﻮ د ن ﺣ ﺘ ﻰ ا ﺳ ﺒ ﺎ ب‬
‫ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ و ﲤ ﺎ ﯾ ﺰ ﻫ ﻢ ﻧ ﺒ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﭼ ﻪ ر ﺳ ﺪ ﺑ ﻪ ا ﺑ ﺰ ا ر ﺗ ﺨ ﺎ ﺻ ﻢ و ﺗ ﻔ ﺎ ﺧ ﺮ ‪ .‬ﺗ ﺎ آ ن ز ﻣ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻓ ﺎﺻ ﻠ ﻪ ز ﯾ ﺎ د ى د ا ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﮐ ﻤ ﺎ ﮐ ﺎ ن ا ز ﺷ ﻨﯿ ﺪ ن ﻧ ﺎم و ﻃ ﻦ ‪ ،‬ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ر و د ﻫ ﺎ و ﮐ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى آ ن ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﺧ ﺎ ﺻ ﻰ د ا ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻫ ﻢ ا ﯾ ﻨ ﮏ ﻧ ﯿ ﺰ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﻣ ﻼ ز م ﺑ ﺎ آ ن ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز ﺷ ﻨ ﯿ ﺪ ن ﻧ ﺎم ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ و ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ و ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ و‬
‫ﮐ ﻮ ه ﻫ ﺎ و ر و د ﻫ ﺎ ى آ ن اﺣ ﺴ ﺎس ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﮕ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ﻧ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ز د و ﺳ ﺖ د ا ﺷ ﱳ آ ن ﻫ ﺎ ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﮔ ﻨ ﺎ ه ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪.‬‬
‫ﭼ ﺮا ﻧﺘﻮ اﻧ ﯿ ﻢ ﺷ ﮑ ﺴ ﭙﯿﺮ ر ا ﻧﻪ ﺑﻪ اﻧﺪ از ه ﺳ ﻌ ﺪ ى و آﻣ ﺎز و ن ر ا ﻧﻪ ﺑﻪ اﻧﺪ از ه ﮐ ﺎرو ن و ﻓ ﻠﻮ ر اﻧ ﺲ ر ا ﻧﻪ ﺑﻪ اﻧﺪ از ه‬

‫‪148‬‬
‫اﺻ ﻔ ﻬ ﺎن ‪ ،‬ﺑ ﺎ ر ی ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﯽ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ د و ﺳ ﺖ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ و ا ز ﺑ ﺎ ﻻ ر ﻓ ﱳ د ر آ ﻣ ﺪ ﺳ ﺮ ا ﻧ ﻪ ﮐ ﺎﻣ ﺒ ﻮ ج ‪ ،‬ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﺑ ﺮ ز ﯾ ﻞ و‬
‫آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ا ﻧ ﺪ ا ز ه و ﻟ ﯽ ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ ل ﺧ ﻮ ﺷ ﺤ ﺎ ل ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ؟ و ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﻪ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧ ﺎﻃ ﺮ ﻟﻄ ﻒ و ا ز ﺳ ﺮ ﺑ ﺰ ر ﮔ ﻮ ا ر ى ‪،‬‬
‫ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ا ز آ ن ﮐ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ن ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﯿ ﻂ ز ﯾ ﺴ ﺖ ﻣ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﯿ ﻂ ز ﯾ ﺴ ﺖ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ؛ و ﻣ ﺎ ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﻟ ﺬ ت ﻃ ﻠﺒ ﻰ‬
‫ﻓﺮدى ﻫﻢ ﺣﺘﻰ ﻣﺤﻘﯿﻢ ﮐﻪ ﲤﺎﻣﻰ آن را آﺑﺎد و آزاد ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ و از ﻫﻤﻪ ﺟﺎى آن ﺑﻪ ﯾﮏ اﻧﺪازه ﻣﺤﻈﻮظ‬
‫ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ آﯾ ﻨ ﺪ ه ﺑ ﻰ و ﻃ ﻦ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫‪149‬‬
 ‫‪۶‬‬
‫داس ﻣﻪ ﻧﻮ‬

‫‪150‬‬
‫ر ﻧﺪ ﻋ ﺎﻟﻢ ﺳ ﻮ ز ر ا ﺑ ﺎ ﻣ ﺼ ﻠﺤ ﺖ ﺑﯿﻨ ﯽ ﭼ ﻪ ﮐ ﺎ ر‬

‫ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻠ ﮏ اﺳ ﺖ آ ن ﮐ ﻪ ﺗ ﺪ ﺑ ﯿ ﺮ و ﺗ ﺄﻣ ﻞ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ش‬

‫ﺣ ﺎﻓ ﻆ‬

‫ﺑ ﺤ ﺚ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﺷ ﺸ ﻢ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ ﮐ ﻪ اﺻ ﻼ ح ﭼ ﯿ ﺴ ﺖ و ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﺧ ﺘ ﺼ ﺎ ص د ا ر د ‪ .‬د ر‬
‫ﺑ ﺤ ﺚ ﻫ ﺎى ﭘ ﯿ ﺸ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﮔ ﺬ ر ا ز ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﺑﻪ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل آن اﻧ ﻘ ﻼ ب و اﺳ ﺘ ﻘﻼ ل رﺳ ﯿﺪ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ د ر ﻃ ﻮ ل آن ‪ ،‬اﯾ ﻦ‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ر ا ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﮐ ﺮ د م ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻔ ﺎ ﻫ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ د ر ﻗ ﺎ ﻟ ﺐ ا ر ز ش ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻄ ﻠﻖ ﺧ ﺰ ﯾ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﺿ ﺪ ا ر ز ش‬
‫ﻣ ﻄ ﻠﻖ ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﻣ ﻮ ا ر د ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ﻣ ﺤ ﻞ ﺷ ﮏ و ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ر ا د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻗ ﺮ ا ر د ا د م و‬
‫ا ﯾ ﻨ ﮏ ﺑ ﺮ آ ﱎ ﺗ ﺎ اﺻ ﻼ ح ر ا د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻗ ﺮ ا ر د ﻫ ﻢ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﺤ ﺚ ﻫ ﺎ ى ﭘ ﯿ ﺸ ﯿ ﻦ آ ﻣ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻔ ﺎ ﯾ ﺖ‬
‫ﻣﺎﻧﻊﺷﮑﻨﻰ ﺑﺮاى ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ در اﯾﺪه روﺷﻨﻔﮑﺮى و ﺑﺮ اﺳﺎس آن درﻫﻢﺷﮑﺴﱳ ﺧﺸﻮﻧﺖآﻣﯿﺰ ﻧﻈﻢ ﻣﺴﺘﻘﺮ‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ر ﺳ ﯿ ﺪ ن ﺑ ﻪ آ ر ﻣ ﺎ ن ﺷ ﻬ ﺮ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺜ ﺒ ﺘ ﻰ ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ﺟ ﻬ ﺎن ﻣ ﺎ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺗ ﺮ ا ژ ﯾ ﮏ ا ﺳ ﺖ‬
‫و ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ن ﺣ ﻤ ﻠﻪ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر گ ﻣ ﺸ ﮑ ﻠ ﻰ ﺣ ﻞ ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ا ز ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ ب ﺗ ﺮ ى و ﯾ ﺎ ا ز ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ى‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﺪ ى ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﮔ ﺬ ﺷ ﺖ و ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻇ ﺮ ﯾ ﻒ ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه و ﻏ ﯿ ﺮ ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ر اه ﮐ ﺎﺳ ﱳ ا ز‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ر ا ه ﻟ ﺬ ت ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ر ا ه ﮐ ﺎﺳ ﱳ ا ز ﻋ ﯿ ﻮ ب‬
‫ﻗ ﺪ ر ت و ﺳ ﯿ ﻄ ﺮ ه ﺟ ﻮ ﯾ ﻰ ذ ا ﺗ ﻰ آ ن ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺟ ﺰ ﻣ ﻬ ﻨ ﺪ ﺳ ﻰ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﯾ ﺎ ا ﺻ ﻼ ح ﻧ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﭼ ﺮ ا د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ و ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﺟ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﻪ ﻣ ﻬ ﻨ ﺪ ﺳ ﻰ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و‬
‫ا ﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت د ا د ه ا ﺳ ﺖ ؟ د ر ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﭘﯿ ﺶ ‪ ،‬ا ﺷ ﺎ ر ه ﮐ ﺮ د م ﮐ ﻪ د ر ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻗ ﺮ و ن ا ﺧ ﯿ ﺮ و ﺣ ﺘ ﻰ ﺗ ﺎ ﻧ ﯿ ﻤ ﻪ ﻗ ﺮ ن‬
‫ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﺄ ﺛ ﺮ ا ز ﻫ ﻤ ﺎن ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ د و ﺋ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﮐ ﻪ ا ز ﻻ ک ﺷ ﺮ و ع ﺷ ﺪ ر و ﺳ ﻮ آ ن ر ا ﺗ ﻘ ﻮﯾ ﺖ ﮐ ﺮ د و ﻣ ﻌ ﻠ ﻢ‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﺷ ﺪ و ﺑ ﻌ ﺪ ﻣ ﺎ رﮐ ﺲ آ ن ر ا ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﺗﻐ ﻠﯿ ﻆ ﮐ ﺮ د و ﻣ ﺮ و ج ا ﻧ ﻘ ﻼ ب د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺟ ﻬ ﺎن ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﮕ ﺎه ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ د ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﮏ ﻧ ﮕ ﺎه اﺳ ﻄ ﻮ ر ه ا ى ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬و ﺧ ﯿ ﺮ و ﺷ ﺮ ى ﺑ ﻮ د ؛ ﻧ ﮕ ﺎه اﺳ ﻄ ﻮ ر ه ا ی ‪ ،‬و ﻟ ﻮ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﺜﻞ ﻣ ﺎر ﮐ ﺲ ﺑ ﺎ آن ﻫ ﻤ ﻪ ا ﺑﺘ ﮑ ﺎ ر و ﻫ ﻮ ش ‪ ،‬آن ر ا د ر ﻗ ﺎﻟﺐ ﯾ ﮏ ﺑ ﯿ ﺎن ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه و ﺟ ﺬ اب ﻓ ﻠﺴ ﻔ ﻰ ﯾ ﺎ‬

‫‪151‬‬
‫ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ و ﺗ ﺼ ﻮ ر ﺧ ﻮ د او ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ ‪ ،‬ﻗ ﺮ ا ر د ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﻋ ﺎ ﻗ ﺒ ﺖ ﭘ ﯿ ﺎﻣ ﺶ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺟ ﺰ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﺟ ﻨ ﮓ و ﻧ ﺒ ﺮ د ﺑ ﻪ ﻗ ﺼ ﺪ‬
‫ﺑﺮاﻧﺪ از ى ﺷ ﺮ و ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺰ ﯾﻨ ﻰ ﺧ ﯿﺮ ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﲡ ﺮ ﺑﯿ ﺎت ﻣ ﺘﻌ ﺪ د و ﻣ ﮑ ﺮ ر ى ﮐ ﻪ ﺑﻪ ﺧ ﺼ ﻮ ص ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ د ر‬
‫د ﻧ ﯿ ﺎ د اﺷ ﺘﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ر ا ﻧ ﺸ ﺎن د اد ﮐ ﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ت ﺧ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﻪ ﺟ ﺎ ﻧ ﺸ ﯿ ﻦ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ت ﺷ ﺮ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ؛ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﺎﻧ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً د ر ﻣ ﻘ ﺎم ﻋ ﺪ ل و ﻟ ﻄ ﻒ و ا ﺣ ﺴ ﺎ ن ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ و ﺑ ﻪ و ا ﺳ ﻄ ﻪ ﻫ ﻤﯿ ﻦ ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ‪ ،‬ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﺮ اﻣ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ و‬
‫ر ﻓ ﺎ ه ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺮ ا ه آ و ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺎﺳ ﺎً د ﺳ ﺖ ﻧ ﯿ ﺎ ﻓ ﺘ ﻨ ﻰ و ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ د ر ﺻ ﺪ ى ا ز آ ن د ﺳ ﺖ ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪،‬‬
‫ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ و ﯾ ﮋ ﮔ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺎ ص ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن و ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ﮔ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ ر و ا ﺑ ﻂ ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر ى د ﺷ ﻮ ا ر و دﯾ ﺮ ﯾ ﺎ ب‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﮐ ﻪ ا ر و ﭘ ﺎ ا ز د ﻫ ﻪ ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد ﻣ ﯿ ﻼ د ى ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻃ ﺮ ف ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ا ز ﻋ ﺼ ﺮ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ‬
‫ﻧ ﻘ ﺎب د ار ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ از ﻋ ﺼ ﺮ اﺳ ﻄ ﻮ ر ه ﺑﻪ ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ﺑ ﻮ د و رو د ر ﻧ ﻘ ﺎب ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ ﯾ ﺎ ﺷ ﺒﻪﻋ ﻠﻤ ﻰ‬
‫ﭘ ﻨ ﻬ ﺎ ن ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺧ ﺎ ر ج ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎ ﻣ ﺮ گ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﻣ ﺜﻞ ﻣ ﺎر ﮐ ﻮ ز ه و ﺳ ﺎ ر ﺗ ﺮ ‪ ،‬ر ا ه ﺣ ﻞ ﺑ ﺮ ﺧ ﯿ ﺰ ﯾ ﻢ و ﺑﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن‬
‫ﯾ ﮏ ر اه ﺣ ﻞ ا ﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ﯾ ﮏ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ‪ ،‬ﻣ ﻮ ر د ﺑ ﺪ ﮔ ﻤ ﺎﻧ ﻰ ‪ ،‬ﺗﺮ د ﯾ ﺪ و ﺑ ﻰ اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ى ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻦ‪ ،‬ﻋﻠﺖ اﺻﻠﻰ اﯾﻦ ﲢﻮل اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ در دﻧﯿﺎى ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ و ﻋﻠﻢﺷﻨﺎﺳﻰ ﲢﻮل‬
‫ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ﺑ ﻪ و ﻗ ﻮ ع ﭘ ﯿ ﻮ ﺳ ﺖ و ر ﮔ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ﺗ ﻰ ‪ ،‬ا ز ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﻋ ﻠ ﻢ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺗ ﺎ ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ ﭘ ﺴ ﺖ ﭘ ﻮ ز ﯾ ﺘ ﯿ ﻮ ﯾ ﺴ ﻢ‬
‫ﻋ ﻠ ﻢ ‪ ،‬ا ز ﻧ ﺴ ﺒ ﯿ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﺋ ﻰ ﺗ ﺎ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﭘ ﺴ ﺖ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ د ر ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ و ر ﺷ ﺘ ﻪ ا ى ر ا ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ د اد ﻧ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ﻋ ﻠ ﻰ ر ﻏ ﻢ اﺧ ﺘ ﻼ ﻓ ﺎ ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ آ ن ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﯾ ﮏ ﭼ ﯿ ﺰ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک‬
‫ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ و آن ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ر و ا ﯾ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ا ا ز ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﻋ ﻮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و د ر آن ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ﮔ ﻰ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﺑ ﻪ ﺧ ﺮ ج د ﻫ ﯿ ﻢ ‪.‬‬
‫د و ﺋ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى و ﻧ ﮕ ﺮ ش ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ آ ﯾ ﻨ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﮕ ﻰ ﻓ ﮑ ﺮ و ﺑ ﺎ ز ﳕ ﺎﯾ ﻰ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﻣ ﺒﻨ ﯽ ﺑﺮ اﯾﻦ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ﺑﻌ ﻀ ﻰ ﻫ ﺎ آن را ﻣ ﻰ د اﻧﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﻌ ﻀ ﻰ ﻫ ﺎ آن را ﳕ ﻰ د اﻧﻨﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ‬
‫ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻫ ﺎ آ ن ر ا و ا ر و ﻧ ﻪ ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﻤ ﻮ م ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ د ﻧﯿ ﺎ ى ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﺪ ر ن و ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺨ ﺶ ﻋ ﻤ ﺪ ه ا ى ا ز‬
‫د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﺪ ر ن ﺑ ﺮ آ ن ﻣ ﺘ ﮑ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ ﺑ ﺤ ﺚ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﭘﯿ ﺸ ﯿ ﻦ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه‬
‫ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ و آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ د ا د ن ﺑ ﻪ ﺧ ﻠ ﻖ ﻫ ﺎ و ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ى ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺎﺳ ﺪ و ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺰ ﯾ ﻨ ﻰ آ ن ﻫ ﺎ و ﺑ ﻪ ﺧ ﺼ ﻮ ص و ﻋ ﺪ ه‬
‫اﺗﻮﭘﯿﺎ ﺑﻪ اﻧﺴﺎنﻫﺎ و ﻧﻈﺎﯾﺮ اﯾﻦ ﻣﻮارد ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻮد‪ ،‬دﻗﯿﻘﺎً ﺑﺮ اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ ) ‪Correspodence theory‬‬
‫‪ ،of truth‬ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺗﻨﺎﻇﺮى ﺣﻘﯿﻘﺖ( اﺳﺘﻮار ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻰ ﯾﮏ ﺣﻘﯿﻘﺖ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﯾﮏ ﺧﯿﺮ ﻫﻢ وﺟﻮد‬
‫د ارد ؛ و ﻗ ﺘ ﻰ ﯾ ﮏ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬ﮐ ﺎﻓ ﻰ اﺳ ﺖ اﻓ ﺮاد ﺧ ﯿ ﺮ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺶ آن ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ر ا ا ﺑ ﻼ غ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ ،‬و د ر ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ﭘ ﺲ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﺑ ﻼ غ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﺗ ﻮ د ه ﻋ ﻮ ام آ ن ر ا د ر ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﻨ ﺪ ؛ و ﻗ ﺘ ﻰ ﯾ ﮏ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪،‬‬

‫‪152‬‬
‫ر ﻫ ﺒﺮان ﺧ ﯿ ﺮ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺶ ﻣ ﺮ د م آ ﮔ ﺎه ﺷ ﺪ ه ر ا ﺑﻪ ﺳ ﻮ ى آن ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﻨﺪ ؛ و ﻗ ﺘ ﻰ ﯾ ﮏ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ و ﺟ ﻮ د‬
‫د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى آ ن ﻫ ﯿ ﭻ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻣ ﮕ ﺮ ا ر اد ه ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﺮ د ن ﻫ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻏ ﯿ ﺮ ا ز آن ؛ و ﺳ ﺮ اﳓ ﺎم و ﻗ ﺘ ﻰ‬
‫ﯾ ﮏ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﺑﻪ آن ر ﺳ ﯿ ﺪ ﯾ ﻢ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ﺣ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫ا ز ا ﻧ ﺘ ﻬ ﺎ ى ﻗ ﺮ ن ﻧ ﻮ ز د ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﭼ ﻮ ن ﻧ ﯿ ﭽ ﻪ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ و ﻓ ﺮ و ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ‪،‬‬

‫ﻣ ﺪ ر ن ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﺨ ﺶ ﻫ ﺎﯾ ﻰ ا ز ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻣ ﺪ ر ن ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﺨ ﺼ ﺎً د ر ا ﯾ ﻦ ﻧﻈ ﺮ ﯾﻪ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ‬
‫ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻧ ﯿ ﭽ ﻪ ﺑ ﺮ آ ن ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ د م د ر د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى آﺧ ﺮ ﻗ ﺮ ن ﻧ ﻮ ز د ﻫ ﻢ ﺗ ﺸ ﻨ ﻪ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ‬
‫ﺑ ﺪ ﺑ ﺨ ﺘ ﻰ ﺷ ﺎ ن د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ر ا ﺑ ﺎ ﻣ ﺎد ﯾ ﺖ ﮐ ﻪ ﻓ ﻘ ﻂ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ﻓ ﺮ ﯾ ﺒ ﻨ ﺪ ه و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ اﺳ ﺖ اﺷ ﺘ ﺒ ﺎه ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪.‬‬
‫ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ د ر ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى آ ﳌ ﺎ ﻧ ﻰ ﺟ ﻤ ﻠﻪ ا ى ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻌ ﺪ ﻫ ﺎ ﺳ ﺮ ﭼ ﺸ ﻤ ﻪ و ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﻌ ﺎ ت ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﺎ ﻧ ﻪ‬
‫ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ ﺷ ﺪ ‪ » :‬ﻣ ﺎ ﭼ ﻨ ﺎن ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻓ ﮑ ﺮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﭼ ﻨ ﺎ ن ﻓ ﮑ ﺮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪« .‬‬
‫ﺷ ﺎﯾ ﺪ ﺻ ﺮ ﯾ ﺢ ﺗﺮ از ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺘ ﻮ ا ن آ ﻧ ﭽ ﻪ ر ا ﮐ ﻪ از ﻗ ﺮ ن ﻫ ﻔ ﺪ ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﺑﻌ ﺪ ‪ ،‬ﻋ ﻠﻢ ﻋ ﯿﻨ ﻰ و د ا ﻧ ﺶ ﻗ ﻄ ﻌ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻧﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻣ ﻮ ر د ﺗﺮ د ﯾ ﺪ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻓ ﮑ ﺮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﭘ ﺲ د ا ﻧ ﺶ ﻣ ﺎ ﻧ ﻪ ﭘ ﺮ د ه ﺑ ﺮ د ا ر ى ا ز‬
‫و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻣ ﻮ ج ﻧ ﺎ ﭘ ﺎ ﯾ ﺪ ا ر ى ﺑ ﺮ ﭘ ﻬ ﻨ ﻪ ا ﻗ ﯿ ﺎ ﻧ ﻮ س و ا ﻗ ﻌﯿ ﺖ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﺎ د ى و‬
‫ﺷ ﯿ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ى آن د ر ﺗﻐ ﯿ ﯿ ﺮ اﺳ ﺖ و ﻟ ﺬ ا ﻋ ﻠ ﻢ ﻣ ﺎ ا ز آن ﻫ ﻢ ﻣ ﺘﻐ ﯿ ﺮ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﻟﺒﺘﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎن‬
‫ر ا ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻧ ﻪ د ر ﻣ ﺮ ﺣ ﻠﻪ ﻋ ﻤ ﻞ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ د ر ﻣ ﺮ ﺣ ﻠ ﻪ ﻓ ﮑ ﺮ ‪ ،‬ﻗ ﺎﻋ ﺪ ﺗ ﺎً ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺷ ﮑ ﺎ ک ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ‬
‫ﻧﺒﻮ د ‪.‬‬

‫د ر ﻫ ﺮ ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ا ز آﻣ ﻮ ز ه ﻣ ﻬ ﻢ ﺧ ﻮ د د ر س ﻧ ﮕ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬د ﯾ ﮕ ﺮ ان ) ﻓ ﺎر غ ا ز اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ‬
‫ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ( ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ آن ﺑﻪ ﻇ ﺮ ا ﻓ ﺖ ﻫ ﺎ ى و ﺟ ﻪ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ‬
‫ﻻ ﺟ ﺮ م ﻋ ﯿ ﻨ ﻰ ﺑ ﻮ د ن آن ر ا ﻣ ﺸ ﮑ ﻮ ک ﻣ ﻰ ﳕ ﻮ د ‪ ،‬ر اه ﺑﺮ د ﻧﺪ ‪ .‬د ر ﺑ ﺎر ه ﻓ ﺮ و ﯾ ﺪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻗ ﺪ ر ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان اﺷ ﺎر ه ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺤ ﺚ ﺿ ﻤ ﯿ ﺮ ﻧ ﺎ ﺧ ﻮ د آ ﮔ ﺎ ه ا و ‪ ،‬ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ی ﺑ ﻮ د د ر ﺣ ﺠ ﯿ ﺖ د اد ن ﺑ ﻪ ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ و ﻋ ﯿ ﻨ ﻰ ﺿ ﻤ ﯿ ﺮ ﺧ ﻮ د آ ﮔ ﺎ ه ‪ .‬ا و‬
‫در ﮐﺘﺎب ﺗﻌﺒﯿﺮ روﯾﺎى ﺧﻮد‪ ،‬ﮐﻪ آن را ﻧﻘﻄﻪ ﻋﻄﻒ ﺑﺰرﮔﻰ در ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﻰداﻧﺪ ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ‪» :‬ﺗﻌﺒﯿﺮ روﯾﺎ ﺷﺎﻫﺮاﻫﻰ‬
‫ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ ﻓ ﻌ ﺎ ﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺎ ﺧ ﻮ د ﮔ ﺎ ه ذ ﻫ ﻦ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ « د ر ک ا ﯾ ﻦ د ﺷ ﻮ ا ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺧ ﻮ د آ ﮔ ﺎ ه‬
‫ا ﺳ ﯿ ﺮ ﻧ ﺎ ﺧ ﻮ د آ ﮔ ﺎ ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و د ر اﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﺎ ن ‪ ،‬ر ا ﻫ ﻰ ﺗ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺪ ﻧ ﺎ ﻣ ﻄ ﻤ ﺌ ﻦ ﮐ ﻪ ر و ﯾ ﺎ ‪ ،‬ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ ﻋ ﺒ ﻮ ر ا ز ﯾ ﮑ ﻰ ﺑ ﻪ‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ ﺗ ﺎ ﭼ ﻪ ﺣ ﺪ ا ز ﻗ ﻄ ﻌ ﯿ ﺖ ﺳ ﺎ ﻗ ﻂ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ‬

‫‪153‬‬
‫ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ﻫ ﺎ ى ا ﺳ ﺎ ﺳ ﻰ و ﮐ ﻠ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺗ ﻨ ﺎﻇ ﺮ ﺑ ﯿ ﻦ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ و ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى‬
‫ﺗ ﻄ ﺎ ﺑ ﻖ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺪ ر ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﯾ ﻤ ﻦ آ ن ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ر ا ﺻ ﻞ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ر ا ﯾ ﺞ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ د ر ا ﻓ ﺘ ﺎ د ‪ ،‬و‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺳ ﮑ ﻮ ى ﭘ ﺮ ﺗ ﺎ ﺑ ﻰ ﺷ ﺪ ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ﮐ ﻪ ﺟ ﻠ ﻮ آ ﻣ ﺪ ﯾ ﻢ ﺑ ﻪ ﺧ ﺼ ﻮ ص د ر ﻧ ﯿ ﻤ ﻪ د و م ﻗ ﺮ ن ﺑﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﯾ ﮏ‬
‫ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻋ ﻈ ﯿ ﻢ و ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ‪ ،‬ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً ﺷ ﻮ ر ش ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻰ ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺑ ﺤ ﺚ د ر ﺑ ﺎ ر ه » آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ﮐ ﺎ ذ ب « ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً ﻧ ﺎم ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ر ا ﺑ ﻪ ﯾ ﺎ د ﻣ ﻰ آ و ر د ‪ ،‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﭽ ﻪ ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ‬
‫ﲢ ﻠﯿ ﻞ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﺎ ر ه ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ ﻓ ﺮ ﯾ ﺐ و ﺧ ﻮ د ﻓ ﺮ ﯾ ﺒ ﻰ ‪ ،‬و د ر ﺑ ﺎ ر ه ﭘ ﻨ ﺪ ا ر ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﺰ ﻟ ﻪ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﺷ ﺮ اﯾ ﻂ ﻻ ز م ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﻋ ﻤ ﻞ آ و ر د ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺧ ﺎ ص ﺧ ﻮ د ر ا د ر ﻣ ﻮ ر د » آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ﮐ ﺎذ ب « ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﻧﯿ ﭽ ﻪ ا ز ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ » ﺧ ﺸ ﻢ –‬
‫رﱋ« )‪ (resentment‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠﻰ ﻧﯿﺮوﺑﺨﺶ ﺑﺮاى اﻧﻮاع ﺧﺎﺻﻰ از اﻧﺪﯾﺸﻪ اﻧﺴﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎﮐﺲ ﺷﻠﺮ‬
‫ﻣ ﻨ ﺘ ﻘ ﻞ ﮔ ﺮ د ﯾ ﺪ ؛ ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ا و ﻟ ﯿ ﻦ ﺑ ﺎ ر ﺗﻌ ﺒ ﯿ ﺮ » ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ « ر ا ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺮ د ؛ ر ﺷ ﺘﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ر ﺳ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺮ د اﺧ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗ ﻔ ﺎ و ت ﻫ ﺎ ى ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﻪ ﻣ ﯿ ﺎن ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ﮔ ﻮ ﻧ ﺎﮔ ﻮ ن د ر ﻣ ﻮ ر د آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر ﻣ ﯿ ﺎن آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ‬
‫ﻋ ﻨ ﻮ ا ن » ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﺎ ﯾ ﻰ « ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ا ز ﮐ ﺠ ﺎ و ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﭼ ﮕ ﻮ ﻧﻪ » و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ « د ر ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ‬
‫ﺑ ﺸ ﺮ ى ﺑﻪ ﻣ ﻨﺰ ﻟﻪ » اﻣ ﻮ ر ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ م « ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫ر ﺋ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ ﺑﻪ ﺻ ﺮ اﺣ ﺖ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ د ﻧ ﯿ ﺎ و ﻓ ﻘ ﻂ ﯾ ﮏ د ﻧ ﯿ ﺎ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ؛ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ و اﺣ ﺪ ‪ ،‬و اﻟﺒﺘﻪ‬

‫و ا ﻗ ﻌ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﯿ ﺮ و ن ا ز ذ ﻫ ﻦ ﻫ ﺮ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻨ ﺪ ه ا ى ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ﻗ ﺎﺋ ﻢ اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﯾ ﮑ ﻪ و ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ ﻧ ﻪ‬
‫ﻓ ﻘ ﻂ ﺗ ﻌﯿ ﯿ ﻦ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﺷ ﯿ ﺎء د ر ﭼ ﻪ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ز ﻣ ﺎﻧ ﻰ و ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﻰ و ‪ . . .‬ﻗ ﺮ ا ر د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ و اﺣ ﺪ و د ر ﺳ ﺘ ﻰ‬
‫ﺟ ﺪ ا ل ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻋ ﻠﻤ ﻰ ر ا ﻧ ﯿ ﺰ ﺗﻌ ﯿ ﯿ ﻦ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﺧ ﺼ ﻮ ص ﯾ ﮏ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ ﯾ ﮏ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ر اﺳ ﺖ ﺑ ﺎﺷ ﺪ‬
‫و آ ن ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ا ى اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﻣ ﺮ و ا ﻗ ﻊ ﻣ ﻨ ﻄ ﺒ ﻖ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬اﯾ ﻦ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ر و ا ﯾ ﺖ ا ز ر ﺋ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ‬
‫ﻣﻌﺮوفﺗﺮﯾﻦ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﺘﻘﺪان‪ ،‬ﺣﺘﻰ رﺋﺎﻟﯿﺴﺖﻫﺎ‪ ،‬آن را رﺋﺎﻟﯿﺴﻢ ﺧﺎم ﻣﻰاﻧﮕﺎرﻧﺪ؛ رﺋﺎﻟﯿﺴﻤﻰ ﮐﻪ ﺣﺘﻰ‬
‫ا ز ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ د و ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻣ ﺘ ﻀ ﺎد ا ز ﯾ ﮏ آ ب ﺑ ﺎ د ر ﺟ ﻪ ﺣ ﺮ ا ر ت ﺛ ﺎ ﺑ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ د و د ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ﺗ ﺮ ﯾ ﮑ ﻰ د ر آ ب‬
‫ﺳ ﺮ د و د ﯾ ﮕ ﺮ ى د ر آ ب ﮔ ﺮم ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﺰ ﻋ ﺎﺟ ﺰ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫اﻣ ﺎ ا ز ﻣ ﻨﻈ ﺮ ﻧ ﺴ ﺒ ﯽ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ا ﺑ ﮋ ه ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ ا ز ﺳ ﻮ ژ ه ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ا ﻗ ﻌﯿ ﺖ ﻣ ﻔ ﺮ د ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ﺗ ﺒ ﻊ آ ن ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ‬

‫و ا ﺣ ﺪ ى و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ؛ ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﺑ ﺎ ﺷ ﻼ ر ‪ ،‬ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ د ر آ ن و ا ﺣ ﺪ ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﻪ و ﻓ ﻬ ﻤﯿ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ‪،‬‬

‫‪154‬‬
‫و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻋ ﯿ ﻨ ﻰ و ا ﺣ ﺪ ى د ر ﮐ ﺎ ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﺎ ﯾ ﻰ آ ن ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﻋ ﯿ ﻨ ﻰ و ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ﻣ ﯿ ﺎ ن آ د ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ‬
‫ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺎ آ ﻧ ﭽ ﻪ ر ا ﮐ ﻪ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﺑ ﺎ ﲤ ﺎﻣ ﻰ ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ﻣ ﻨ ﺤ ﺼ ﺮ ﺑ ﻪ ﻓ ﺮ د ﺧ ﻮ د د ر ک ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺘ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ د ر ﺷ ﮑ ﻞ ﮔ ﯿ ﺮ ى ﺗ ﻮ ا ن د ر ک آ ن ‪ ،‬ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ژ ﻧ ﺘ ﯿ ﮑ ﻰ و ﺗ ﺮ ﺑﯿ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﺎ ً ﺗ ﺼ ﺎ د ﻓ ﻰ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬د ﺧ ﯿ ﻞ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪.‬‬
‫ذ ﻫ ﻦ ﻣ ﺎ ﺑﻪ ﺻ ﺮ ف ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى د ر ک ﭼ ﯿ ﺰ ى ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺧ ﻮ د ﻋ ﻤ ﻠﯿ ﺎ ت ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﻢ ز ﻣ ﺎن د ر آ ن د ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب و ﺑﻠﮑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﻰزﻧﺪ‪ .‬ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ و ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺧﻮد وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬ﺣﻘﯿﻘﺖ از ﻧﻈﺮﮔﺎه ﺧﺎص و از‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﺷ ﺨ ﺺ ﺧ ﺎ ص ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ د ا ر د ‪ .‬ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﻊ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﮐ ﺴ ﻰ ‪ -‬ﮔ ﺎه‬
‫د ا ﻧ ﺸ ﻤ ﻨ ﺪ ى ‪ -‬ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﻰ ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﻓ ﺮ د د ﯾ ﮕ ﺮ ى ‪ -‬ﮔ ﺎه د ا ﻧ ﺸ ﻤ ﻨ ﺪ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ‪ -‬ﻏ ﻠ ﻂ ﺑ ﻮ د ن آ ن ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﻰ‬
‫ﺟ ﻠﻮ ه ﮐ ﻨﺪ ‪ .‬از اﯾﻦ ﻧﮑ ﺘﻪ ﻓﻌﻼ ﺑﮕ ﺬ ر ﯾﻢ ﮐﻪ ﺟ ﺪ ی ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ اﯾﻦ ﻧﻮ ع ﻧﺴ ﺒﯽ ﮔ ﺮاﯾﯽ ﭼ ﯿﺰ ی از ﻓ ﮑ ﺮ و ﻓﺮ ﻫ ﻨﮓ و‬
‫اﺧ ﻼ ق ﺑ ﺎﻗ ﯽ ﳕ ﯿ ﮕ ﺬ ا ر د ‪ .‬ﻣ ﻦ ﻓ ﻘ ﻂ د ر ﻣ ﻘ ﺎم ﺗ ﻮ ﺿ ﯿ ﺢ ا ﺛﺮ ا ت آن ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ‪.‬‬

‫ﻧ ﺴ ﺒ ﯿ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ا ﻟﺒﺘﻪ د و ر و ا ﯾ ﺖ د ا ر د ‪ :‬ﯾ ﮑ ﻰ ر و ا ﯾ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ و اﺣ ﺪ ﺑ ﺎو ر ﻧ ﺪ ا ر د و د ﯾ ﮕ ﺮ ى ر و ا ﯾ ﺘ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ و اﺣ ﺪ ر ا ﻣ ﻨ ﮑ ﺮ اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﻧ ﮕ ﺎه او ل ‪ ،‬اﺳ ﺎﺳ ﺎً ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ ﺑﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻨ ﺪ ه ﺳ ﺎﺧ ﺘﻪ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎ ق و ا ﻗ ﻊ ﻫ ﻢ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻣ ﻔ ﺮ د ى د ر ﮐ ﺎ ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ ﻣ ﺎ ﺷ ﮑ ﻞ د اد ه‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﻣ ﺎ د ر ﻧ ﮕ ﺎ ه د و م ‪ ،‬ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ و ا ﻗ ﻌﯿ ﺖ ﻗ ﺎ ﺋ ﻢ ﺑ ﻪ ذ ا ﺗ ﻰ ﻫ ﻢ ﺧ ﺎ ر ج ا ز ذ ﻫ ﻦ ﻣ ﺎ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ‬
‫د ر ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺎ ا ز آ ن ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻫ ﯿ ﭻ ر ا ﻫ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ م ﮐ ﺮ د ن ﻗ ﻄ ﻌ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﮐ ﺪ ا م ﯾ ﮏ ا ز د ر ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ﻫ ﺎ‬
‫ر اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻣ ﻄ ﺎ ﺑ ﻖ و ا ﻗ ﻊ اﺳ ﺖ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪.‬‬

‫ﻫ ﺮ ﻣ ﻨ ﻮ ﺗ ﯿ ﮏ ر و ا ﯾ ﺖ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ا ز ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ر ا ا ر ا ﺋ ﻪ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ی آ ن ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ا ﻓ ﺮ اد ا ز ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ و‬
‫ﺑ ﺎ و ر آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ آ ن ﯾ ﮑ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻞ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ﺗ ﺎ و ﯾ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﮔ ﻮ ﻧ ﺎ ﮔ ﻮ ن ﺗ ﻔ ﺎو ت ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﺎ ﻓ ﱳ ﻣ ﻼ ﮐ ﻰ ﯾ ﮑ ﻪ ‪ ،‬ﻗ ﻄ ﻌ ﻰ ‪،‬‬
‫ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬د ﻗ ﯿ ﻖ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ﻣ ﻞ و ﻓ ﺮ ا ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ﮐ ﻪ ا ر ز ﯾ ﺎ ﺑ ﻰ و ﻗ ﯿ ﺎ س ﻣ ﯿ ﺎ ن ا ﻋ ﺘ ﺒ ﺎ ر ﻫ ﺎ و ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺖ ﻫ ﺎ ى ا ﻓ ﺮ اد ر ا ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر ى ﻧ ﺎ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ر ز ش و ﮐ ﺎ ر ا ﯾ ﻰ ﻫ ﺮ ﻣ ﻼ ک و ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ى ﮐ ﻪ ﺑ ﯿ ﺎ ﺑ ﯿ ﻢ ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ ‪ ،‬و و ا ﺑ ﺴ ﺘﻪ‬
‫ا ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ و ﻣ ﻮ ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ‪ -‬اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ا ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺖ ﻫ ﺎ ر ا ﳑ ﮑ ﻦ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺑ ﯿ ﺎ ن‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ا ﻋ ﺘ ﺒ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﮔ ﻮ ﻧ ﺎ ﮔ ﻮ ن ا ﻓ ﺮ ا د د ر » ا ﻓ ﻖ ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر ﻫ ﺎ « و » ا ﻓ ﻖ د ﻻ ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ و ﺗ ﺄو ﯾ ﻞ ﻫ ﺎ « ﺟ ﺎ ى ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ز‬
‫ا ﯾ ﻦ ر و ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﮔ ﻔ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﮔ ﺎم ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﲤ ﺎ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎ و ت ا ز ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﭙ ﺲ ‪،‬‬

‫‪155‬‬
‫ﻣ ﻼ ک ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ا ر ز ﯾ ﺎ ﺑ ﻰ و ﻗ ﯿ ﺎس ﻣ ﯿ ﺎن آن اﻋ ﺘﺒ ﺎر ﻫ ﺎ‪ ،‬ﺑﺮ ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻣ ﻰ آ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ‬
‫ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﯾ ﮏ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻼ ک ﻫ ﺎ » ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ و ﺟ ﺎو د ا ﻧ ﻪ « ﻧﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﻋ ﻤ ﻞ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻫ ﻢ د ر ﺿ ﺮ ﺑ ﻪ ز د ن ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺎ م ﯾ ﻘ ﯿ ﻦ ﻣ ﺪ ا ر و ﻣ ﻄ ﻠﻖ ﮔ ﺮ ا ى ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ﻧ ﮑ ﺮ د ‪ .‬و ﯾ ﻠ ﯿ ﺎم‬
‫ﺟ ﯿ ﻤ ﺰ ﮔ ﻔ ﺖ ‪ » :‬ﻋ ﺠ ﯿ ﺐ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ﻓ ﺎن ﺑ ﻪ ﻧ ﺪ ر ت ا ز ﮐ ﺜ ﺮ ت ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ر ا د ﯾ ﮑ ﺎ ل ﭘ ﺸ ﺘ ﯿ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﺪ ف‬
‫ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ﻓ ﺎن ‪ ،‬اﻋ ﻢ ا ز ﻣ ﺎد ه ﺑ ﺎ و ر ا ن ﯾ ﺎ ر و ح ﺑ ﺎ و ر ا ن ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﭘ ﺎ ک ﺳ ﺎ ز ى ﻋ ﺎ ﻟ ﻢ ا ز آ ﺷ ﻐ ﺎ ل ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً آ ن ر ا ﭘ ﺮ ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ . . .‬ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ و ر ى ﮐ ﺜ ﺮ ت ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ آ ن ا ﻋ ﺘ ﻘ ﺎد د ا ر م د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﯾ ﺴ ﻪ ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ﻫ ﺎ ى ﺗ ﻮ ﺟ ﯿﻪ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ‪ ،‬ﳕ ﺎ ﯾ ﻰ ﺣ ﻘ ﯿ ﺮ د ا ر د ‪ .‬او ﺿ ﺎ ع و اﺣ ﻮ ا ل ﻧ ﺎ ﺑ ﺴ ﺎﻣ ﺎن ‪ ،‬آﺷ ﻔ ﺘﻪ و ﻏ ﺮ ﯾ ﺒ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑﺪ و ن‬
‫ﻃ ﺮ ﺣ ﻰ ﻓ ﺮ ا ﮔ ﯿ ﺮ و ﺑ ﺎ ا ﺻ ﺎ ﻟ ﺖ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ى ﻧ ﺎﭼ ﯿ ﺰ ‪ « .‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﺳ ﺎ د ه ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻋ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ‬
‫ﺑﺴﯿﺎرى از ﻓﻼﺳﻔﻪ و ﺑﻠﮑﻪ اﻧﺴﺎنﻫﺎى ﻓﻬﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ و ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ و ﻋﻠﻢ اﻋﺘﻤﺎد داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬وﻗﺘﻰ‬
‫اﺧ ﺘ ﻼ ف ﻧ ﻈ ﺮ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه و ﻋ ﻤ ﯿ ﻖ ﻣ ﯿ ﺎن د ا ﻧ ﺸ ﻤ ﻨ ﺪ ان ر ا ﻣ ﻰ د ﯾ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬د ر ﭘ ﻰ ﲢ ﻠﯿ ﻞ آ ن ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ آﻣ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ :‬ﭼ ﮕ ﻮ ﻧﻪ اﺳ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ د ا ﻧ ﺸ ﻤ ﻨ ﺪ ا ن ر و ا ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ى ا ز ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ د ا ر ﻧ ﺪ ؟ ا ﻓ ﺮ ا د ى ﮐ ﻪ ﻧ ﻪ ﻋ ﺎﻣ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و ﻧ ﻪ ﻣ ﺜ ﻞ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ‬
‫ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺑﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻋ ﻠ ﻢ ر ا د ر ﺧ ﺪ ﻣ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﺪ ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺑ ﺎ ﻋ ﻘ ﻞ ﺳ ﻠ ﯿ ﻢ و ﲡ ﺮ ﺑﻪ ﺳ ﺎﻣ ﺎﳕ ﻨ ﺪ‬
‫ﺑ ﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ؛ د ا ﻧ ﺸ ﻤ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﻌ ﺎ ت د ﻗ ﯿ ﻖ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﺑﻪ ﻧ ﺘ ﺎ ﯾ ﺞ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ﺗ ﻰ‬
‫ﻣﻰرﺳﻨﺪ‪ ،‬و ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺑﺮای ﻫﺮ ﮐﺪام ﻫﻢ ﺑﺪﯾﻬﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ آﻧﭽﻪ درﯾﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ و دﯾﮕﺮى‬
‫ا ﺷ ﺘ ﺒ ﺎ ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻄ ﺎ ﻟﻌ ﻪ ا ﯾ ﻦ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ا ﺑ ﺘ ﺪ ا د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﺎن و ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺣ ﺠ ﻢ ﮐ ﺜ ﯿ ﺮ ى ا ز‬
‫ﻓ ﺮ ﻫ ﯿ ﺨ ﺘ ﮕ ﺎ ن ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺗ ﻨ ﺎﻇ ﺮ ى ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ و ﺣ ﺪ ت ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ر ا ﺧ ﺪ ﺷ ﻪ د ا ر ﮐ ﺮ د ‪.‬‬

‫د ر ﺳ ﺖ ﻫ ﻤ ﺎن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ا د ﯾ ﺎن ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓ ﮑ ﺮ د ﯾ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ﺿ ﺮ ﺑ ﻪ ز د ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ و ا ﺣ ﺪ د ر ﻧ ﮕ ﺎ ه ا د ﯾ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ا م ﺧ ﻮ د ر ا ﻣ ﺘ ﻮ ﻟ ﻰ ﻣ ﻨ ﺤ ﺼ ﺮ ﺣ ﻘﯿ ﻘ ﺖ ‪ ،‬و ﺑ ﺮ ﭘ ﺎﯾ ﻪ آ ن ﻣ ﺘ ﻮ ﻟ ﻰ‬
‫ﻣ ﻨ ﺤ ﺼ ﺮ ﺻ ﻼ ح و ﻓ ﻼ ح ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻓ ﺮ ﻫ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ ﺗ ﺄﻣ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫ﻗ ﺮ ا ر ا ﺳ ﺖ ﯾ ﮑ ﻰ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺪ ﯾ ﻦ ﮔ ﺮ و ه ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ آ ن ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ا م ‪ ،‬ﺑ ﺎ د ﻻ ﯾ ﻞ ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ‪ ،‬ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ر ا ﮐ ﺎذ ب ﯾ ﺎ ﺧ ﺎ ﻃ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻤ ﺎ ر د ‪ .‬ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ و ا ﮐ ﻨ ﺶ ا ﻓ ﺮ اد ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺻ ﺪ ق و ﺣ ﻘ ﺎﻧ ﯿ ﺖ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ر و ا ﯾ ﺎ ت‬
‫ﺷ ﮏ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ا م ﺣ ﺼ ﻪا ى ا ز ﺣ ﻖ ﻗ ﺎ ﺋ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﻣ ﻮ ر د ﻋ ﻠ ﻢ ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ا ﻓ ﺘ ﺎ د ؛ و ﻗ ﺘ ﻰ‬
‫ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﻮ د ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺗ ﻨ ﺎﻇ ﺮ ى ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﮔ ﺰ ا ر ه ﯾ ﺎ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ د ا ر د ﯾ ﺎ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﺷ ﻤ ﺎ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﯿ ﺪ‬

‫‪156‬‬
‫» ﻧ ﻮ ر ا ز ﺟ ﻨ ﺲ ﻣ ﻮ ج اﺳ ﺖ « ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺰ ا ر ه ﺑ ﺎ ﻧ ﻮ ر ﺧ ﺎ ر ﺟ ﻰ ﯾ ﺎ ﺗﻨ ﺎﻇ ﺮ د ا ر د ﯾ ﺎ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ د ا ر د ﺣ ﻘﯿ ﻘ ﺖ اﺳ ﺖ و ا ﮔ ﺮ‬
‫ﻧ ﺪ ا ر د د ر و غ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﺲ ا ﻫ ﻞ ﻋ ﻠ ﻢ ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ا ﺧ ﺘ ﻼ ف ﻧ ﻈ ﺮ ﺑ ﺮ ﺳ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ا م ﻫ ﻢ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ‬
‫ﺻﺪق ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺧﻮد اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺗﻨﺎﻇﺮى ﺣﻘﯿﻘﺖ و ﺣﻘﯿﻘﺖ واﺣﺪ‪ ،‬ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﯾﮑﻰ ﻣﻰﺗﻮاﻧﺪ راﺳﺖ‬
‫ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻘﯿﻪ ﺑﺮ ﺧ ﻄ ﺎﯾﻨ ﺪ ‪ .‬و ﭼ ﻮ ن ر ا ﻫ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﻓ ﻬ ﻢ ا ﯾﻨ ﮑ ﻪ ﮐ ﺪ ام ﯾ ﮏ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ر ا ﮐ ﺸ ﻒ ﮐ ﺮ د ه ‪ ،‬و ﺟ ﻮ د ﻧﺪ ا ر د ‪،‬‬
‫ر ا ﻫ ﻰ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﺟ ﺰ اﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﯾ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ﺗ ﮑ ﺬ ﯾ ﺐ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﯾ ﺎ ﺑﺮ ا ى ﻫ ﺮ ﯾ ﮏ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﺼ ﻪ ا ى و ﺷ ﻤ ﻪ ا ى و ر و ا ﯾ ﺘ ﻰ و‬
‫ﻻ ﯾﻪ ا ى ا ز آ ن ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ د ر د ﺳ ﺘ ﺸ ﺎن اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﮏ د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻋ ﻠ ﻢ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﺑ ﻪ ﻣ ﮑ ﺎ ﺗ ﺒ ﻰ ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﯽ ر ا ه ﺑ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س ﻋ ﻤ ﻖ ﺷ ﮏ ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫ﻧ ﺴ ﺒ ﯿ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﻄ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﯾ ﺎ ر ﺋ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ﻧ ﺎ ﻣ ﺒ ﺮ د ا ر ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎ ﺧ ﺖ ا ﻣ ﺎ ‪ ،‬ﺣ ﺮ ﮐ ﺘ ﻰ ﺑ ﻮ د‬
‫ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ و ﺑ ﻪ ﻣ ﻮ ا ز ا ت ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ ﻋ ﻠ ﻢ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ﺛ ﯿ ﺮ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ى اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ر ا ﺑ ﺮ ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﻌ ﺎ ت ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ ﺑ ﺮ ر ﺳ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬د ر‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮕ ﺎ ه ‪ ،‬و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﯾ ﮏ ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﻓ ﻬ ﻢ ﯾ ﮏ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ د ر ﮔ ﺮ و د ا ﻧ ﺴ ﱳ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ‬
‫ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ﻓ ﺎ ﻋ ﻞ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﺎﯾ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺧ ﺎ ص ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ‪ ،‬ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى ‪ ،‬ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎ م ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ و‬
‫ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﺎ ت ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻟ ﻰ و ﺗ ﺼ ﺎد ﻓ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ر خ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﻨ ﺎ ﺧ ﺖ ﻣ ﺮ د م و ﺣ ﺘ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎ ﺧ ﺖ‬
‫د ا ﻧ ﺸ ﻤ ﻨ ﺪ ا ن ﺗ ﻔ ﺎو ت ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ه ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﺑ ﻪ ﻣ ﺜ ﺎ ﻟ ﻰ ﺑ ﺴ ﻨ ﺪ ه ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﯾ ﺎ د آ و ر ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ا ﻧ ﻮ ا ع ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ د ا ر و ﯾ ﻦ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﻗ ﺮ ن ﻧ ﻮ ز د ﻫ ﻢ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﻣ ﻮ ﻟ ﮑ ﯽ ‪،‬‬
‫اﺣ ﺘ ﻤ ﺎﻻ ً ﻏ ﯿ ﺮ ﳑ ﮑ ﻦ ﺑ ﻮ د ‪ » .‬ﺑﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﮐ ﻪ ﻧ ﻪ ﻓ ﻘ ﻂ ﮐ ﺎ ر و ا ر د ﯾ ﻦ ﺑﻪ و اﺳ ﻄ ﻪ ﺳ ﻄ ﺢ ﺑ ﺎ ﻻ ى ر ﺷ ﺪ ﺣ ﺎﺻ ﻠﻪ د ر‬
‫اﻣ ﻮ ر ﭘﺮ و ر ش ﲡ ﺎر ى ا ﻧ ﻮ ا ع ‪ ،‬د ر ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎن ﻗ ﺮ ن ﻧ ﻮ ز د ﻫ ﻢ ‪ ،‬و ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﺎن ﻣﯿ ﺰ ا ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ و ا ﺳ ﻄ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ و ﺟ ﻮ ه‬
‫ﺳ ﺎ ﺑ ﻖ ا ﻟ ﺬ ﮐ ﺮ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﳑ ﮑ ﻦ ﮔ ﺮ د ﯾ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠﮑ ﻪ ﻣ ﺸ ﺎ ﻫ ﺪ ا ت ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻨ ﺘ ﺎ ﺟ ﺎ ت و ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﲤ ﺎ ﯾ ﺰ و ى‬
‫د ر ا ر ﺗ ﺒ ﺎط ﺑ ﺎ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻫ ﺎ ى ﭘ ﺮ و ر ﺷ ﻰ ﻧ ﯿ ﺰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ د ر ﺟ ﺎ ﺗ ﻰ ‪ ،‬ا ز ﭘ ﺮ و ر ش د ﻫ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎن ﲡ ﺎ ر ى اﺧ ﺬ ﺷ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ « .‬ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺪ ا ر د‬
‫ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ﯾ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﻓ ﻘ ﻂ اﺣ ﺘ ﻤ ﺎل د اد ه ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﭼ ﻪ ﺣ ﺪ ﺑ ﺮ ا ى د ﯾ ﺪ ﮔ ﺎه ر ﺋ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ و‬
‫د ا ﻧ ﺶ ﻗ ﻄ ﻌ ﻰ ﻋ ﯿ ﻨ ﻰ ﺧ ﺴ ﺎر ت ﺧ ﯿ ﺰ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻣ ﻮ ر ﺧ ﺎ ن ﻋ ﻠ ﻢ ﻧ ﯿ ﺰ ا ز ﺟ ﻨ ﺎ ﺣ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺠ ﻮ م ﭘ ﯿ ﻮ ﺳ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺮ ت د ر ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻣ ﺒ ﺎد ى ﻣ ﺎ ﺑ ﻌ ﺪ ا ﻟ ﻄ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ‬
‫ﻋ ﻠ ﻮ م ﻧ ﻮ ﯾ ﻦ ‪ ،‬ا د ﻋ ﺎ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﻧ ﺶ ﻧﯿ ﻮ ﺗ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﻟ ﮕ ﻮ ى ﮐ ﺎﻣ ﻞ ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر د ﻗ ﺖ ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ و ﻋ ﯿ ﻨ ﯿ ﺖ ﲡ ﺮ ﺑ ﻰ‬
‫ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﻧ ﯿ ﻮ ﺗ ﻦ ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ اﺣ ﺖ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ » ﻣ ﻦ ا ﻫ ﻞ ﻓ ﺮ ﺿ ﯿ ﻪ ﺑ ﺎ ﻓ ﻰ ﻧﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ ،‬ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﮐ ﺸ ﻒ‬

‫‪157‬‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ « ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻒ ﺧ ﺎﻟ ﺺ ﻋ ﻠﻤ ﻰ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ا ز ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ﻋ ﻘ ﺎﯾ ﺪ ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ ﻧ ﺎ د ر ﺳ ﺖ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى‬
‫ا ز ﻋ ﻘ ﺎ ﯾ ﺪ ﻓ ﻠﺴ ﻔ ﻰ و ﺣ ﺘ ﻰ ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﺎ ت ا ﻟ ﻬ ﯿ ﺎ ت ﻣ ﺴ ﯿ ﺤ ﻰ ﺗ ﺎ ﺛ ﯿ ﺮ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﮐ ﻮ ﺳ ﺘ ﻠﺮ ﻧ ﯿ ﺰ د ر ﻗ ﻀ ﺎو ﺗ ﻰ‬
‫ﺷ ﮕ ﻔ ﺖ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ﮔ ﻔ ﺖ ‪ » :‬ا ز ﻓ ﯿ ﺰ ﯾ ﮏ ﺗ ﺎ ﻓ ﯿ ﺰ ﯾ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﻫ ﯿ ﭻ ر ﺷ ﺘ ﻪ ا ى ا ز ﻋ ﻠ ﻮ م ﺧ ﻮ اه ﮐ ﻬ ﻦ ‪ ،‬ﺧ ﻮ اه ﻧ ﻮ ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺧ ﻮ د ﺑ ﺒ ﺎ ﻟ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﺗ ﻌ ﺼ ﺒ ﺎ ت ﻣ ﺎ ﺑ ﻌ ﺪ ا ﻟ ﻄ ﺒﯿ ﻌ ﻰ ا ز ﻫ ﺮ ﳊ ﺎ ظ ﻓ ﺎ ر غ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﺮ ﻗ ﻰ ﻋ ﻠ ﻢ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﻋ ﻤ ﻮ م ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ‬
‫ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ﻣ ﻨ ﻈ ﻢ و ﻣ ﻌ ﻘ ﻮ ل د ر ﺧ ﻂ ﺳ ﯿ ﺮ ى ﺻ ﻌ ﻮ د ى و ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻢ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﺻ ﻮ ر ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬د ر ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ‪ ،‬ر اه ﭘ ﺮ ﭘ ﯿ ﭻ و ﺧ ﻤ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه ﮔ ﻤ ﺮ ا ه ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ﺗ ﺮ ا ز ﺗ ﮑ ﺎﻣ ﻞ ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ه ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫د ﻧ ﺒ ﺎ ل ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﭽ ﻪ ﻓ ﺮ ﺿ ﯿ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﯿ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ر ا ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺧ ﺼ ﻮ ص ‪ ،‬ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﺑ ﺪ و ن اﻏ ﺮ ا ق ﯾ ﮏ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﭽ ﻪ‬
‫ﺗ ﻌ ﺼ ﺒ ﺎ ت د ﺳ ﺘ ﻪ ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ و ا ﺳ ﮑ ﯿ ﺰ و ﻓ ﺮ ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻬ ﺎ ر ﺷ ﺪ ه ﻧ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ؛ و ر و ﺷ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ آ ن ﺑ ﺮ ﺧ ﻰ ا ز ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫اﮐﺘﺸﺎﻓﺎت ﺷﺨﺼﻰ ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ آدﻣﻰ را ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﯾﺎد ﮐﺎر ﯾﮏ ﺧﻮاﺑﮕﺮد ﻣﻰاﻧﺪازد ﺗﺎ ﺑﻪ ﯾﺎد‬
‫ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﯾ ﮏ ﻣ ﻐ ﺰ ا ﻟ ﮑ ﺘ ﺮ و ﻧ ﯿ ﮑ ﻰ « ‪ .‬ا ز ﻧ ﮕ ﺎه او ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﮔ ﺮ ا ﻧ ﺶ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻗ ﺪ ر ﺑ ﻪ ذ ﻫ ﻦ ﺧ ﺎ ص ﻧ ﯿ ﻮ ﺗ ﻮ ن و ا ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د‬
‫ﮐ ﻪ ﺳ ﻤ ﻔ ﻮ ﻧ ﻰ ﭘﻨ ﺠ ﻢ ﺑﻪ ذ ﻫ ﻦ ﺧ ﺎص ﺑﺘ ﻬ ﻮ و ن ‪.‬‬

‫ﺑ ﺎ ﭘ ﺸ ﺖ ﮐ ﺮ د ن ﺑ ﻪ ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻣ ﺮ اد ﺣ ﻠ ﻘ ﻪ و ﯾ ﻦ ‪ ،‬و ﯾ ﺘ ﮕ ﻨ ﺸ ﺘ ﺎ ﯾ ﻦ ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ‪ » :‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﮔ ﻔ ﺖ ﲤ ﺎ م‬
‫ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻦ ﻧ ﺸ ﺎ ن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺷ ﯿ ﺌ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﲡ ﺎ ر ب ﻣ ﻦ ﭼ ﻄ ﻮ ر ﺑ ﻪ ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﺣ ﮑ ﻤ ﻰ‬
‫ﻣ ﻰ ر ﺳ ﻨ ﺪ ؟ ﻧﻪ آ ﯾ ﺎ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﮔ ﺰ ا ر ه ﻣ ﺮ ﺑ ﻮ ط ﺑﻪ ﲡ ﺮ ﺑﻪ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ و ﺑ ﺮ د اﺷ ﺖ ﺧ ﺎﺻ ﻰ ا ز آ ن ﻫ ﺎ اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺰ ا ر ه ر ا ﺑﻪ ﯾ ﻘ ﯿ ﻦ د ر ﺳ ﺖ ﺑ ﺪ اﱎ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ا ز ﺷ ﯿ ﻮ ه ﻣ ﻦ د ر ﺗ ﺎ و ﯾ ﻞ ﲡ ﺮ ﺑﻪ ر ا ﺷ ﮑ ﻞ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪« .‬‬

‫ا ﺿ ﻼ ع ﻣ ﺜ ﻠ ﺜ ﻰ ﮐ ﻪ ﺣ ﻤ ﻠ ﻪ اﺻ ﻠ ﻰ ر ا ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﻰ ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ر ا ﺻ ﻮ ر ت د ا د ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ﻧ ﻪ‬
‫ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺟ ﻬ ﺎن ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ ر ا اﺳ ﺘ ﻮ ا ر ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﻋ ﺒ ﺎ ر ت ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ز‬
‫ﮐ ﻮ ا ﯾ ﺮ ه ‪ ،‬ﮐ ﻮ ﻫ ﻦ و ﮐ ﻮ ا ﯾ ﻦ ‪ .‬ﮐ ﻮ ا ﯾ ﺮ ه د ر د و ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻣ ﻌ ﺮ و ف ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﲢ ﻘ ﯿ ﻘ ﺎ ت ﮔ ﺎ ﻟ ﯿ ﻠﻪ ا ى ‪ ،‬و ﲢ ﻘ ﯿ ﻘ ﺎ ت ﻧﯿ ﻮ ﺗ ﻮ ﻧ ﻰ ‪،‬‬
‫ا د ﻋ ﺎ ﺋ ﻰ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ » ﺗ ﮑ ﺎ ن د ﻫ ﻨ ﺪ ه « ﺑ ﺮ ا ى آ ن ﮔ ﺰ ا ف ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ا و ﮔ ﻔ ﺖ د ر ﻓ ﻌ ﺎ ﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ و ﮐ ﺸ ﻔ ﯿ ﺎ ت‬
‫ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ آ ﻏ ﺎ ز ﻋ ﺼ ﺮ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻧ ﻘ ﺶ ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺶ ﻣ ﺜ ﺒ ﺘ ﻰ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻧ ﺒ ﻮ غ‬
‫ر ﯾ ﺎﺿ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺪ ل ﺳ ﺎ ز ى و ﻣ ﺤ ﺎ ﺳ ﺒ ﻪ ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ ا ﺻ ﻠ ﻰ آ ن ﮐ ﺸ ﻒ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر گ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺧ ﻄ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻢ ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﺻ ﺮ ف ﲡ ﺮ ﺑﻪ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﮐ ﻮ ﻫ ﻦ د ر ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ ر ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻮ ﺛ ﺮ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺿ ﺮ ﺑﻪ ر ا ﺑ ﺮ ﻧ ﻈ ﺮﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ و ا ر د ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺑﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ﺗ ﻰ ﭘ ﺮ و ژ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﭘ ﻮ ﭘ ﺮ‬

‫‪158‬‬
‫ﺑ ﺎ ﻧ ﻘ ﺪ و ﻧ ﻘ ﺾ ﻣ ﻮ ا ر د ى ا ز ا ر ﮐ ﺎ ن ﭘ ﻮ ز ﯾ ﺘ ﯿ ﻮ ﯾ ﺴ ﻢ آ ﻏ ﺎ ز ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﻮ ﻫ ﻦ ﺑ ﻪ ﲤ ﺎﻣ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﮐ ﻮ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ف‬
‫آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ آ ﻣ ﻮ ز ه ا ى ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻫ ﻮ ﻟﯿ ﺴ ﻢ ﺳ ﻤ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ ر ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻄ ﺎ ﺑ ﻖ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ » د ا ﻧ ﺶ ﺑ ﺸ ﺮ ى‬
‫ا ز ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ و ﺟ ﻐ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ﺗ ﺎ ﻓ ﯿ ﺰ ﯾ ﮏ و ﺷ ﯿ ﻤ ﻰ و ﺣ ﺘ ﻰ ر ﯾ ﺎﺿ ﯿ ﺎ ت و ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ ﭘ ﺎ ر ﭼ ﻪ ا ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ د ﺳ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ « .‬ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻬ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﺑ ﺎ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ا ز ﻟ ﺒ ﻪ ﻫ ﺎ اﻣ ﮑ ﺎ ن د ا ر د ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻟ ﺒ ﻪ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ د ر ﮔ ﯿ ﺮ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻗ ﺴ ﻤ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى ﺧ ﻮ د ر ا ﺗ ﻐ ﯿﯿ ﺮ ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻧﺎﻫ ﻤ ﺴ ﺎز ى ﻣ ﺮ ز ى ﺑﺎ ﲡ ﺮ ﺑﻪ از ﻣ ﯿ ﺎن ﺑﺮ و د ‪ .‬ﮐ ﻮ ا ﯾ ﻦ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ر ا ﺗ ﺎ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺴ ﻂ د اد ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﭘ ﺎ ر ه ا ى ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻣ ﯿ ﮑ ﺮ و ﻓ ﯿ ﺰ ﯾ ﮏ ﻗ ﺎﺋ ﻞ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ر ﻓ ﻊ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺗﻌ ﺎ ر ﺿ ﺎ ت ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان اﺻ ﻞ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﻣ ﻨﻄ ﻖ د و ا ر ز ﺷ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ﻃ ﺒ ﻖ آ ن ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ا ر ه ﯾ ﺎ د ر ﺳ ﺖ اﺳ ﺖ ﯾ ﺎ‬
‫ﻧ ﺎد ر ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻧ ﻬ ﺎد و ﺣ ﺎﻟ ﺖ ﺳ ﻮ ﻣ ﻰ ر ا اﺿ ﺎ ﻓ ﻪ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ د ر آ ن ﯾ ﮏ ﮔ ﺰ ا ر ه ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻫ ﻢ د ر ﺳ ﺖ و ﻫ ﻢ ﻧ ﺎد ر ﺳ ﺖ‬
‫ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﻣ ﮑ ﺎ ﺗ ﺐ ﯾ ﺎ ﻧ ﮕ ﺮ ش ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ﺗ ﯽ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ا ز ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﺘ ﻔ ﺎ و ﺗ ﯽ ﺑ ﻬ ﺮ ه ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ز‬
‫زﺑﺎنﺷﻨﺎﺳﻰ‪ ،‬ﻓﻠﺴﻔﻪ زﺑﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﺦ ﻋﻠﻢ ‪ ،...‬وﻟﻰ ﻧﻬﺎﯾﺘﺎً ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ اﺻﻞ ﻣﺸﺘﺮک ﻣﻰرﺳﯿﺪﻧﺪ و آن اﯾﻨﮑﻪ‬
‫ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﺑ ﺎ ر ﺑ ﺮ ا ى ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﮐ ﺸ ﻒ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ر و ا ﯾ ﺖ ﺳ ﺎد ه آ ن ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﺼ ﻪ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ د ر د ﺳ ﺖ ا ﻓ ﺮ ا د ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د و ﺗ ﻔﮑ ﺮ ا ت ﻣ ﺘ ﻔ ﺎ و ت ﭘ ﺮ ا ﮐ ﻨ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ و ﻫ ﺮ ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس ژ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ ‪ ،‬آ ﻣ ﻮ ز ش ‪،‬‬
‫ﺗ ﺮ ﺑ ﯿ ﺖ ‪ ،‬و ﻏ ﯿ ﺮ ه ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ر ا ﻣ ﯽ ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﮑ ﻞ ﻏ ﻠﯿ ﻆ ﺗ ﺮ و ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ﺗ ﺮ آ ن ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ا ﻧ ﺴ ﺎ ن‬
‫ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ر ا ﺧ ﻠ ﻖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺧ ﺎ ر ج ‪ ،‬و ا ﻗ ﻌ ﺎً‪ ،‬ﭼ ﻪ ﻫ ﺴ ﺖ و ﭼ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﳕ ﻰ د ا ﻧ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻣ ﺎ‬
‫د ا ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﻰ ﺳ ﺮ ا ﯾ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ د اﺳ ﺘ ﺎن ا ز ﯾ ﮏ ز او ﯾ ﻪ د ﯾ ﺪ ﺧ ﺎ ص ‪ ،‬ﮐ ﻢ و ﺑ ﯿ ﺶ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﭼ ﻨ ﺎن ﺟ ﻠ ﻮ ه ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﻣ ﻨ ﻄ ﺒ ﻖ ﺑ ﺎ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﺑ ﯿ ﺮ و ن اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻓ ﻮ ﮐ ﻮ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ى ﻫ ﺎ ى ﻋ ﺎم د ر ﺑ ﺎ ر ه ﺳ ﺮ ﺷ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن د ر ﻋ ﻠ ﻮ م اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺑ ﺪ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﺳ ﺖ و ﮐ ﻮ ﺷ ﺶ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﻧ ﺸ ﺎن د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭽ ﮑ ﺪ ا م ا ز ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺖ ﻫ ﺎ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﻰ ﺗ ﺮ ا ز ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺖ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ر ﺷ ﺘﻪ اﺻ ﻠ ﻰ‬
‫ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻓ ﻮ ﮐ ﻮ ر ا ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن د ر ﺑ ﺤ ﺚ ا و ا ز ﭘ ﯿ ﺪ ا ﯾ ﺶ ﻋ ﻘ ﻼ ﻧﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺎ ص و ﭘ ﺮ ا ﮐ ﻨ ﺪ ه د ر ﺣ ﻮ ز ه ﻫ ﺎ ى ﮔ ﻮ ﻧ ﺎ ﮔ ﻮ ن‬
‫ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ د ر ﮐ ﺘ ﺎ ب و ا ژ ه ﻫ ﺎ و ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪ .‬ﲢ ﻠﯿ ﻞ اﺻ ﻠ ﻰ او د ر ﺑ ﺎ ر ه ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ا ﻓ ﮑ ﺎ ر ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ر و ا ﺑ ﻂ ﻗ ﺪ ر ت و د ا ﻧ ﺶ‬
‫ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ آ ن ﻋ ﻠ ﻮ م ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺟ ﺰ ﺋ ﻰ ا ز ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ر و ا ﺑ ﻂ اﻋ ﻤ ﺎ ل ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺑ ﺮ ﺳ ﻮ ژ ه ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﺑ ﻪ‬
‫و ﺟ ﻮ د ﻣ ﻰ آﯾﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪159‬‬
‫ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﺎ ت ﭘ ﺴ ﺎﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ و ﭘ ﺴ ﺎ ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ﻫ ﺎ ر ا ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻫ ﺴ ﺘ ﻪ ﺳ ﺨ ﺖ و‬
‫ﻣ ﺨ ﺮ ج ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ا ﭘ ﯿ ﺴ ﺘ ﻤ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺷ ﺼ ﺖ و ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻢ ر ا ا ز ا ر ﯾ ﮑ ﻪ ﻗ ﻄ ﻌ ﯿ ﺖ و ﻋ ﯿ ﻨ ﯿ ﺖ ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ‪،‬‬
‫و ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ا ر ز ش و ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ آ ن ر ا ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑﻪ ﻋ ﻨﻮ ان و اﻻ ﺗﺮﯾ ﻦ و ﻣ ﻔ ﯿ ﺪ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ د ﺳ ﺖ آو ر د ﺑ ﺸ ﺮ ‪ ،‬ا ﻧ ﮑ ﺎر ﻧ ﮑ ﺮ د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ‬
‫ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ر ا ﯾ ﺞ ﻋ ﻠ ﻢ آﯾ ﻨﻪ ﺻ ﻔ ﺖ ر ا ﺑ ﻪ ﮐ ﻠ ﻰ د ر ﻫ ﻢ ر ﯾ ﺨ ﺖ و ﻗ ﺎ ﻧ ﻊ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻋ ﻠ ﻢ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﺗﺮ ﮐ ﯿ ﺒ ﻰ ا ز ﯾ ﺎ ﻓ ﱳ و ﺳ ﺎﺧ ﱳ‬
‫اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻧ ﺘ ﻮ ا ن ا د ﻋ ﺎ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ا ر ﺗ ﺒ ﺎ ط ﻗ ﺎﻃ ﻌ ﻰ ‪ ،‬ا ز ﻧ ﻮ ع ﻋ ﻠ ﺖ و ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ ل ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﺎ ن ز و ا ل ﭘ ﻨ ﺪ ا ر و ا ﻗ ﻊ ﳕ ﺎ ﯾ ﻰ‬
‫ﺑ ﻰ ﻃ ﺮ ﻓ ﺎ ﻧ ﻪ ﻋ ﻠ ﻢ و ﭘ ﺎ ﯾ ﺎن ﻋ ﺼ ﺮ ﺟ ﺰم ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ و اﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ .‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪،‬‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﻗ ﻮ ﯾ ﺎً اﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل د اد ﮐ ﻪ ﻧ ﺎ ا ﻣ ﯿ ﺪ ى ا ز اﺻ ﺎ ﺑ ﺖ و ا ﻗ ﻊ د ر ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ و ﺑﻪ ﺧ ﺼ ﻮ ص ‪ ،‬ﺟ ﺎ ر ى ﺷ ﺪ ن اﯾ ﻦ ﻧ ﺎاﻣ ﯿ ﺪ ى‬
‫د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻋ ﻤ ﻮ م ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﺷ ﯿ ﻮ ع ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻰ ﺷ ﮏ ﻣ ﺪ ا ر و ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﲡ ﺮ ﺑﻪ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻣ ﮑ ﺮ ر و ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻦ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟﻮ ژ ى ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻪ و اﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ‪ ،‬ﺣ ﻖ و آ ر ﻣ ﺎن و اﺣ ﺪ ر ا ﺗﻌ ﺮﯾ ﻒ و د ﻧ ﺒ ﺎ ل‬
‫ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت اﯾﺪﺋﻮﻟﻮژﯾﮏ را ﺑﻰاﻋﺘﺒﺎر ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﺮدﯾﺪ‪ ،‬ﭼﺸﻢاﻧﺪازﮔﺮاﯾﻰ‪ ،‬ﻧﺴﺒﯿﺖﮔﺮاﻳﻰ‪،‬‬
‫ﮐ ﺜ ﺮ ت ﮔ ﺮ ا ﻳ ﻰ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﺜ ﺮ ت ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ر ا ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﺎ ز ی ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﺣ ﺎﺻ ﻞ آ ن ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن‬
‫ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺘ ﻰ و اﺣ ﺪ و ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ ر ا ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺣ ﻘ ﻰ و اﺣ ﺪ و ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ ر ا‬
‫ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى آ ن ﺣ ﻘﯿ ﻘ ﺖ ا ﺳ ﺘ ﻮ ا ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ا ﯾ ﺪ ه آ ﻟ ﻰ ر ا ﻃ ﺮ ا ﺣ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺣ ﺮﮐ ﺘ ﻰ ر ا ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺖ آ ن ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛‬
‫ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺘ ﺎً ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ و ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى آ ن ا ﯾ ﺪ ه آ ل ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺼ ﺪ ا ق ﺑ ﺎ ر ز » ﻣ ﻔ ﺴ ﺪ « ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ آ ن ر ا ا ز ﻣ ﯿ ﺎ ن ر ا ه ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺖ ؛ ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ز ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ و ﺣ ﺎﺻ ﻞ آ ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ب و‬
‫ﺟ ﻨ ﮓ و ﺗ ﺨ ﺎﺻ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ‪ ،‬ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺮ ﻋ ﮑ ﺲ ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﻰ ﮐ ﺜ ﺮ ت ﮔ ﺮ ا ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ‬
‫ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﮔ ﺮ و ه ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﻓ ﺮد ‪ -‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ر و ا ﯾ ﺖ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ ‪ -‬ﺣ ﺼ ﻪ ا ى ﮐ ﻢ و ﺑﯿ ﺶ ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﯾ ﺎ ﺑﺰ ر گ ا ز ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ر ا د ا ر د ﯾ ﺎ‬
‫‪ -‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ر و ا ﯾ ﺖ ﺣ ﺪ اﮐ ﺜ ﺮ ى ‪ -‬ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ﻫ ﺮ ﺣ ﻘﯿ ﻘ ﺖ ﺟ ﻮ و ﺑ ﺮ و ﻓ ﺎ ق ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ذ ﻫ ﻨ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﺎ ز ﻫ ﺎ‪ ،‬و‬
‫آ ر ز و ﻫ ﺎ ی ا و ﺧ ﻠ ﻖ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﯽ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﺧ ﻠ ﻖ ذ ﻫ ﻦ ﻣ ﺎ ا ﺳ ﺖ و ﺗ ﺮﮐ ﯿ ﺒ ﻰ ا ﺳ ﺖ ا ز ﻧ ﻘ ﻄ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ‪،‬‬
‫ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ‪ ،‬ﺳ ﻮ ا ﺑ ﻖ ذ ﻫ ﻨ ﻰ و ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﻌ ﺎ ﺗ ﻰ ﻓ ﺎﻋ ﻞ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ و ﻧ ﯿ ﺰ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ر و ا ﺑ ﻂ ﻗ ﺪ ر ت و ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ‪ ،‬د ر‬
‫ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻧ ﮕ ﺮ ﺷ ﻰ ‪ ،‬د ﯾ ﮕ ﺮ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺘ ﻰ و اﺣ ﺪ و ﻣ ﺘ ﻌ ﯿ ﻦ ر ا ﺗﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﮐ ﺮ د و ﻧﻪ ﺣ ﻘ ﻰ و اﺣ ﺪ و ﻣ ﺘ ﻌ ﯿ ﻦ ر ا ﺑ ﺮ ﻣ ﺒﻨ ﺎ ﯾ ﺶ‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻮ ا ر ﳕ ﻮ د ؛ ﻧ ﻪ ا ﯾ ﺪ ه آ ﻟ ﻰ ر ا ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ا ى ر ا ‪ ،‬ﻧﻪ ا ﯾ ﺜ ﺎ ر و ﺷ ﻬ ﺎد ت ‪ ،‬و ﻧ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿ ﺰ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ا ز ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ر ا‬
‫ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑ ﺎ ﻣ ﻮ ﻓ ﻘ ﯿ ﺖ ﻣ ﻮ ر د ﺗ ﺸ ﻮ ﯾ ﻖ ﻗ ﺮ ا ر د اد ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮ ا ى ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﺑ ﻪ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎن ﺧ ﻮ د ش ﺑﺮ ﺳ ﺪ ‪ ،‬ﻻ زم ﻧﺒ ﻮ د‬

‫‪160‬‬
‫ﮐ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﺣ ﻘﯿ ﻘ ﺖ د ر ﺷ ﮑ ﻞ ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ى اش ﭘﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﺤ ﺚ و ﻓ ﺤ ﺺ ﻓ ﺮ او ان‬
‫ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ د ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺘ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﺣ ﻘﯿ ﻘ ﺖ ﻣ ﻰ ﭘ ﻨ ﺪ ا ر ﯾ ﻢ ﺑ ﻪ ز ا و ﯾ ﻪ د ﯾ ﺪ ﻣ ﺎ‬
‫ﺑ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ د ا ر د ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ﻫ ﻢ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﻻ ﯾﻪ ا ى ا ز ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﺟ ﻬ ﻰ ا ز ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ ﳑ ﮑ ﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻧﻈﺮﻣﺎن در آﯾﻨﺪه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آن ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻻزم ﻣﻰآورد ﮐﻪ ﺑﻪدﯾﮕﺮان ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺣﻖ اﻇﻬﺎرﻧﻈﺮ در ﻣﻮرد‬
‫ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﺪﻫﯿﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎى آن ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﯾﮏ ﮐﺎﺋﻮس )‪ (chaos‬ﻣﻰرﺳﯿﻢ‪ ،‬ﯾﻌﻨﻰ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺧﻸ ﻣﻄﻠﻖ‬
‫ﮐ ﻪ د ر آ ن ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿ ﺰ ﺑﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿ ﺰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺳ ﺨ ﻦ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﻓ ﻘ ﻂ ﮐ ﺸ ﻒ ﺷ ﺪ ﻧ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺧ ﻠﻖ ﻫ ﻢ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﻋ ﻠ ﻢ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ و اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ا ﺳ ﺖ و ﻣ ﻼ ک ﻓ ﺮ ا ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ و ﻋ ﺎم ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻓ ﺎ ر غ ا ز ﻣ ﺤ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻣ ﺨ ﺘ ﺼ ﺎ ت ز ﻣ ﺎن و ﻣ ﮑ ﺎن ﻧ ﺪ ا ر د ‪.‬‬

‫ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﻰ ﻏ ﺎ ﻟ ﺐ ﻧﯿ ﻤ ﻪ د و م ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﻫ ﻢ ﻫ ﺮ ﮔ ﺮ و ه ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﻓ ﺮ د ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻤ ﺎ ﮐ ﺎ ن‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ د ش ﻫ ﻢ ﺣ ﻘﯿ ﻘ ﺘ ﻰ ر ا ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻢ ﺣ ﻘ ﻰ ر ا ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﻫ ﻢ ﺧ ﻂ ﺳ ﯿ ﺮ ى ر ا ‪ ،‬ﻫ ﻢ آ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا ‪،‬‬
‫ﻫ ﻢ ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ا ى ر ا ‪ .‬و ﻟ ﻰ ﻓ ﻘ ﻂ ﯾ ﮏ ﺗ ﻔ ﺎ و ت و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎ م ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ﺧ ﻠﻖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم‬
‫ﺧ ﺪ ا ﯾ ﺎ ‪ ، . . .‬ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺷ ﮑ ﻨ ﺠ ﻪ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﮐ ﺸ ﺖ و ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ اﺧ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ‬
‫زﻣﯿﻨﻪاى اﯾﺠﺎد ﻣﻰﮐﻨﺪ ﮐﻪ اوﻻً ﻫﺮﮐﺲ ﺑﺎ ﻋﻘﺎﯾﺪ ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﺎ اﺣﺘﯿﺎط ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﺛﺎﻧﯿﺎً ﻫﻤﻮاره ﺧﻄﺎى ﺧﻮد و‬
‫ﺻﻮاب ﺣﺮﯾﻒ را اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﮔﺮ ﺧﻂ ﺳﯿﺮ دو ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﮕﺮش ﺳﯿﺎﺳﻰ ﯾﺎ ﺑﺎور اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺎ ﻫﻢ‬
‫ﺗ ﻘ ﺎﻃ ﻊ ﮐ ﺮ د ﺗ ﺎ آ ﳓ ﺎ ﮐ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ و ا ﻋ ﻤ ﺎ ل ا ﯾ ﺪ ه ﻣ ﺨ ﺘ ﺎ ر ا ز ر و ش ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺴ ﺎ ﳌ ﺖ آ ﻣ ﯿ ﺰ ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﭼ ﻮ ن ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﺟ ﻮ ر د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻧ ﮕ ﺎ ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ او ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ‬
‫ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﺟ ﻠ ﻮ ه ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬او ﺷ ﺮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ و ﻧﻪ ﻣ ﻦ ﺧ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﻪ ﲢ ﺖ ﯾ ﮏ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺤ ﻮ‬
‫ا و ﺣ ﻤ ﻠﻪ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ ،‬ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﺑ ﺒ ﺮ م ‪ .‬ﺣ ﺎ ل ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س اﯾ ﻦ ﻧ ﮕ ﺮ ش ‪ ،‬ﺣ ﻖ ﻫ ﺎ ى آ ﻣ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ﻃ ﻞ ‪ ،‬ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﻫ ﺎ ى‬
‫آ ﻣ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ د ر و غ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ د ر ﻧ ﺒ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻧ ﺒ ﺮ د ى ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ز د ا ﯾ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﭼ ﻮ ن ﲤ ﺎ ﻣ ﻰ اﯾ ﻤ ﺎ ن د ر‬
‫ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﲤ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻔ ﺮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﺑ ﻪ د ر ﺟ ﺎ ﺗ ﻰ ا ز ﺷ ﺒ ﻬ ﻪ آ ﻣ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﺲ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه و د ر ﮔ ﯿ ﺮ ى و‬
‫ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ و ﭘﯿ ﺮ و ز ى ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ د ا ر د ‪ ،‬ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ د ﯾ ﮕ ﺮ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑﻪ ﺗ ﻀ ﺎد ﻫ ﺎ ى آﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ‪ ،‬و ﻧﺰ ا ع ﺧ ﻮ ﻧ ﯿ ﻦ و‬
‫ﻗ ﺼ ﺪ ﻫ ﻼ ک و ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﻣ ﻄ ﻠﻖ ﯾ ﮏ ﻧ ﻈ ﺮ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﮔ ﺮ و ه ر ا ه ﺑ ﺪ ﻫ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺘ ﺄ ﺛ ﺮ ا ز ﻧ ﻈ ﺮﯾ ﻪ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ‪ ،‬د ر‬
‫ﻣ ﻮ ج ﺳ ﻮ م ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ ﻋ ﻠ ﻢ ‪ ،‬ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى و ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﺑ ﻪ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ﺧ ﻮ د ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻋ ﺼ ﺮ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ى آ ﻏ ﺎ ز ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ر آ ن ‪،‬‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم اﺻ ﻼ ح ﳑ ﮑ ﻦ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس آ ن ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺎ ﮐ ﺎ ن ﺣ ﻘ ﻰ ‪ ،‬ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ا ﯾ ﺪ ه آ ﻟ ﻰ و آ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ و‬

‫‪161‬‬
‫ﺗﻌﻘﯿﺐ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺘﻬﺎ دو ﻧﮑﺘﻪ در اﯾﻨﺠﺎ وﺟﻮد دارد‪ :‬اوﻻً در اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﳕﻰﺗﻮان ﻓﻘﻂ ﺑﺎ رﻓﻊ ﻣﻮاﻧﻊ ﺟﻠﻮ رﻓﺖ‪،‬‬
‫ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﺷ ﮑ ﻨ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻻ زم اﺳ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﺑﻪ ﻫ ﯿ ﭻ و ﺟ ﻪ ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎً د ر ا ﻧ ﺘ ﻬ ﺎ ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﺑ ﻬ ﺸ ﺖ ﺑ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ر ﺳ ﯿ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ ﻣ ﻌ ﻘ ﻮ ل و ﻣ ﺠ ﺮ ب ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﲢ ﻤ ﻞ ﺳ ﺨ ﺘ ﻰ ﻫ ﺎ و ﺷ ﮑ ﻨ ﺠ ﻪ ﻫ ﺎ و ز ﺟ ﺮ ﻫ ﺎ و‬
‫د ﻗ ﺖ ﮐ ﺮ د ن ﻫ ﺎ و د ﻟ ﺴ ﻮ ز ى ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻗ ﺪ م ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ م ‪ ،‬ﻃ ﺒ ﻖ ﯾ ﮏ ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ آ ز ﻣ ﻮ ن و ﺧ ﻄ ﺎ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى ﻣ ﺤ ﺎ ﻓ ﻈ ﻪ ﮐ ﺎ ر ا ﻧ ﻪ ﺑ ﺎ ﻧ ﮕ ﺎ ه‬
‫ﺑ ﻪ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﺧ ﻮ د و د ﯾ ﮕ ﺮ ان و ﺑ ﺪ و ن ﻫ ﻮ س ﮐ ﺮ د ن ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ر ا ز ﯾ ﺮ و ز ﺑ ﺮ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً‬
‫ﺑ ﻰ ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ا ى ﺑﻪ ﺑ ﺎ ر آو ر ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﺪ و ن آ ﻧ ﮑ ﻪ ﺿ ﺮ و ر ت ﺣ ﺬ ف ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊﻫ ﺎ ﻣ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺒ ﻂ د ر ا ﻧ ﺪ ا ز د ﮐ ﻪ و ﯾ ﺮ ا ﻧ ﻰ‬
‫ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ى ﺧ ﻮ د آ ﺑ ﺎ د ا ﻧ ﻰ ﻣ ﻰ آ و ر د ‪ ،‬و ﺑ ﻪ و ﯾ ﮋ ه ﺑ ﺪ و ن د ر ا ﻓ ﺘ ﺎ د ن ﺑ ﻪ د ا م ا ﯾ ﻦ ﺧ ﻄ ﺎ ى ﻣ ﻬ ﻠ ﮏ ﮐ ﻪ ر و ى اﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻦ‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن آ ر ﻣ ﺎ ن ﺷ ﻬ ﺮ ﺳ ﺎﺧ ﺖ ‪ ،‬ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ﻧ ﺴ ﺒ ﺘ ﺎ ً ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ى ر ﺳ ﯿ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ‬
‫ﻧ ﺎم آ ن ر ا اﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ر ﯾ ﻢ ﺑﺮ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺒﻨ ﺎ ﺷ ﮑ ﻞ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و ا ﻧ ﺪ ک ا ﻧ ﺪ ک ﻗ ﻮ ت ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻋ ﻠ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ د ر ﻓ ﮑ ﺮ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ‪ ،‬ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً‪ ،‬آ ن ﲢ ﻮ ﻻ ت د ر ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ ﻋ ﻠ ﻢ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﲢ ﻮ ﻻ ت ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺷ ﻨ ﺎ ﺧ ﺘ ﻰ ‪،‬‬

‫ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ و ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺗ ﺒ ﻊ ا ﯾ ﻦ د و ‪ ،‬ﺑ ﺎ ز ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ‪ -‬ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﻫ ﻢ ﻧ ﻘ ﺶ ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ا ﯾ ﻔ ﺎ ﮐ ﺮ د ‪ .‬اﻣ ﺎ‬
‫ﲢ ﻮ ل د ر ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﯽ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ ﻋ ﻠﻤ ﯽ ‪ ،‬ﲢ ﻮ ل ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺎ ز ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ و ﺗ ﺎ رﯾ ﺨ ﻰ ر ا ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ‬
‫د ر ﲢ ﻘ ﻖ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎن ﻧ ﻘ ﺶ د اﺷ ﺘﻨ ﺪ د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د آ ن ﺑ ﺎ ز ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻰ ﻫ ﺎ ا ز ﲢ ﻮ ل د ر ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﺗ ﺄ ﺛ ﯿ ﺮ‬
‫ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬د ر س ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ا ز آ ن ﺑ ﺎ ز ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻰ ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ر ﺳ ﺎ ﯾ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﲢ ﻮ ل اﻣ ﮑ ﺎن ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ‪ ،‬آ ز ﻣ ﻮ ن‬
‫ﲡ ﺮ ﺑ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﲢ ﻮ ل ﻫ ﻢ د ر آ ن ﺑ ﺎ ز ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻣ ﺜ ﺎ ل ‪ ،‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻋ ﻮ اﻣ ﻠ ﻰ ﮐ ﻪ ﻋ ﺼ ﺮ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى و‬
‫ﻋ ﺼ ﺮ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ر ا ﺑ ﻪ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ﺧ ﻮ د ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﻪ آ ن و ﺳ ﻌ ﺖ و‬
‫و ﺧ ﺎ ﻣ ﺖ آ ﻓ ﺮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ﲡ ﺮ ﺑ ﻰ و ﺑ ﺪ و ن ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋ ﻠ ﻢ و ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ و ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ ﻋ ﻠ ﻢ ﮐ ﺎ ر ى د ا ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ا ﻓ ﺖ ا ﺣ ﺴ ﺎ س و ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧﯿ ﺖ و ﻣ ﺤ ﺎ ﺳ ﺒ ﻪ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ د ر ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ﺧ ﺴ ﺎ ر ت آ ﻣ ﯿ ﺰ ﺑ ﻮ د ه و‬
‫ﻫﻤﯿﻦ اﻧﺴﺎنﻫﺎ را ﺻﻠﺢﮔﺮا ﮐﺮد و ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﮐﻪ‪ ،‬از ‪ ۱۹۴۵‬ﺗﺎ ﻫﻤﯿﻦ اواﺧﺮ ﮐﻪ ﺟﻨﮓ »ﮐﻮزوو« اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد‪،‬‬
‫ﻫ ﯿ ﭻ ﺟ ﻨ ﮕ ﻰ د ر ا ر و ﭘ ﺎ ر خ ﻧ ﺪ ﻫ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﻮ ز ه ﺑ ﺎ ﻟ ﮑ ﺎن ﮐ ﻪ د ر ﻃ ﻮ ل ﭼ ﻬ ﺎر ﻗ ﺮ ن ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ﻫ ﻤ ﻮ ار ه ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ا ى‬
‫ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د د ﯾ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﭘ ﺲ ا ز ﺟ ﻨ ﮓ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﯽ د و م ‪ ،‬ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﻧ ﯿ ﻢ ﻗ ﺮ ن د ر ﺻ ﻠ ﺢ ﺑﻪ ﺳ ﺮ ﺑﺮ د ‪ .‬ﺑﻨ ﺎﺑﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﺎﻫ ﺪ ه آ ﺛ ﺎر‬
‫اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﻫ ﻢ ﲡ ﺮ ﺑﻪ ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ر ا ﺑﻪ ﺳ ﻤ ﺖ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن‬
‫ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﭼ ﻮ ن ﻣ ﺎ رﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ﮐ ﻪ و ﻋ ﺪ ه ﺑ ﻬ ﺸ ﺖ ﭘ ﺮ و ﻟ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺎ ﻣ ﻰ د ا د ‪ ،‬ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎم ﺑ ﻪ اﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﻨ ﯿ ﺴ ﻢ ﺧ ﺘ ﻢ‬
‫ﺷ ﺪ ؛ ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ا ﻓ ﺮ ا ﻃ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ اﺳ ﺖ ﻣ ﻮ ﺗ ﻮ ر ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ و ﺗ ﻌ ﺎﻟ ﻰ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎم ﺑ ﻪ ﻧ ﺎ ز ﯾ ﺴ ﻢ ﺧ ﺘ ﻢ ﺷ ﺪ ؛‬

‫‪162‬‬
‫ا ﯾ ﺘ ﺎﻟ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﻮ ﺳ ﻮ ﻟ ﯿ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ا ﺳ ﭙ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ی ﻓ ﺮ ا ﻧ ﮑ ﻮ و ژ ا ﭘ ﻦ ﮐ ﻮ ﻧ ﻮ ی ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻃ ﻮ ر ‪ .‬و ﻟ ﻰ ﭼ ﺮ ا ﻣ ﻦ اد ﻋ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ﮐ ﻪ د ر س‬
‫ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ا ز ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ آ ن ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﻣ ﺘ ﺼ ﻞ ﺑ ﻮ د ؟ ﭼ ﻮ ن ﺷ ﮏ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻣ ﻮ ر د ﻧ ﻈ ﺮ ‪ ،‬ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻰ ﺧ ﺎ ﺻ ﻰ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ى ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻣ ﺮ و ز ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ﻓ ﺎ ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ا ﯾ ﺘ ﺎﻟ ﯿ ﺎ و ﻧ ﺎز ﯾ ﺴ ﻢ آ ﳌ ﺎ ن ‪ ،‬ﻻ ا ﻗ ﻞ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ى ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﺄ ﺛ ﺮ ا ز ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ا ت ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ﻓ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ ﻫ ﮕ ﻞ ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﭽ ﻪ و‬
‫ﻫ ﺎ ﯾ ﺪ ﮔ ﺮ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﺎ ز ى ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺎ ن ﻋ ﻤ ﻠ ﻰ و ا ﺟ ﺮ ا ﯾ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻫ ﺎ ا ز ﺻ ﻔ ﺮ آﻏ ﺎ ز ﻧ ﮑ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ر ز ش‬
‫ا ﺑ ﺮ ﻣ ﺮ د ‪ ،‬ا ر ز ش ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ن ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ى ﻗ ﻮ م ژ ر ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﺿ ﺮ و ر ت ﻋ ﻄ ﻒ ﻧ ﻈ ﺮ ا ز ﺿ ﻌ ﻔ ﺎ ‪ ،‬د ا ر و ﯾ ﻨ ﯿ ﺴ ﻢ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ‪ ،‬ﲡ ﻠ ﻰ‬
‫ﺧ ﺪ ا د ر د و ﻟ ﺖ و ‪ ، . . .‬ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺑ ﺮ ﺷ ﮏ و ﻧ ﺴ ﺒ ﯽ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﯽ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻢ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ و ﯾ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺎﺷ ﻰ‬
‫ا ز ا ﯾ ﻦ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻫ ﺎ و ﻗ ﺘ ﻰ ﺻ ﻮ ر ت ﮐ ﻤ ﺎ ل ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ آ ن ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ‬
‫ﺳ ﺴ ﺖ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﮐ ﻤ ﻮ ﻧﯿ ﺴ ﻢ و ﺣ ﺘ ﻰ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ﻫ ﻢ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺎﻋ ﺪ ه ﻣ ﺴ ﺘﺜﻨ ﻰ ﻧ ﺒ ﻮ د ؛ ر ﯾ ﻮ ز ﯾ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬د ر‬
‫ﺗ ﻌ ﺪ ﯾ ﻞ ا ﯾ ﺪ ه ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ و ﺗ ﻌ ﺪ ﯾ ﻞ ا ﯾ ﺪ ه ﮐ ﺎ ﭘ ﯿ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺣ ﺎﺻ ﻞ ﻣ ﺸ ﺎ ﻫ ﺪ ه ﻧ ﺎ ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ی ﻫ ﺎ ی ر و ا ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ی‬
‫ا ر ﺗ ﺪ و ﮐ ﺲ و ﺑ ﻦ ﺑ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻧ ﺎﺷ ﯽ ا ز ا ﻧ ﻌ ﻄ ﺎ ف ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ی ﻫ ﺎ ی آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ز ا ﺗ ﮑ ﺎ ﺑ ﻪ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﭘ ﯿ ﺸ ﻔ ﺮ ض ا ﭘ ﯿ ﺴ ﺘ ﻤ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑﺮاى ﺗ ﮑ ﺜﺮ ﻓ ﻬ ﻢ ﻫ ﺎ ﺑﺎ ﯾﺪ ﺟ ﺎﯾ ﻰ ﺑ ﺎ ز ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﯽ اﮔ ﺮ ﭘﺮد از ﻧﺪ ﮔ ﺎن اﯾ ﻦ‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﺎ ت ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ﺳ ﺒ ﯿ ﻞ ﺳ ﺎ ﺑ ﻖ و ﺳ ﻨ ﺖ ﺳ ﻠ ﻒ ﻋ ﻼ ﻗ ﻪ و ﻋ ﺎد ت د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ » ﺟ ﻬ ﻞ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺮ ﮐ ﺐ « ﺧ ﻮ د ر ا‬
‫»ﯾﻘﯿﻦ« ﻧﺎم دﻫﻨﺪ‪ ،‬دﯾﮕﺮان اﯾﻦ آﻣﺎدﮔﯽ را داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﮐﺜﺮت ﲡﺮﺑﻪﻫﺎی ﺷﮑﺴﺖﺧﻮرده در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ‬
‫ﻋ ﺒﺮ ت ﺑ ﮕ ﯿﺮ ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫و ﻗ ﺎ ﯾ ﻌ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﻧﯿ ﻤ ﻪ د و م د ﻫ ﻪ ﺳ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﻫ ﻢ ز ﻣ ﺎن ‪ ،‬د ر ﺷ ﻮ ر و ی و آ ﳌ ﺎ ن ر خ د ا د ا ز ﺟ ﻨ ﺲ‬
‫ﮐ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﲤ ﻮ ﭼ ﯿ ﻦ ﯾ ﺎ ﺗ ﯿ ﻤ ﻮ ر ﻧ ﺒ ﻮ د ﮐ ﻪ د ر آ ن ﯾ ﮏ ﺷ ﻮ ا ﻟ ﯿ ﻪ ﺷ ﺮ ﻗ ﯽ د ر ﭘ ﻰ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺷ ﮑ ﺎ ر ﮔ ﺎ ه ﺧ ﻮ د ﺑ ﺎﺷ ﺪ ؛ ا ﺳ ﺘ ﺎ ﻟﯿ ﻦ ‪،‬‬
‫ﻫ ﯿ ﺘ ﻠ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﺳ ﻮ ﻟﯿ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻧ ﻮ ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و د ر آ ن ا ﻫ ﺪ ا ف ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺮ ﺷ ﻤ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و آ ن ر ا ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ ا ى ا ﺳ ﺘ ﻮ ا ر‬
‫ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﯽ و ا ﯾ ﺪ ه » ﯾ ﮏ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺣ ﻖ « ﻣ ﺘ ﮑ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪.‬‬
‫ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﻫ ﻨ ﮕ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﻣ ﻮ ر د ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ و ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬و ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺒ ﻰ ا ز‬
‫زﺑﺎنﺷﻨﺎﺳﻰ‪ ،‬ﻓﻠﺴﻔﻪ زﺑﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻓﻠﺴﻔﻪ ﲢﻠﯿﻠﻰ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﺦ و ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻋﻠﻢ‪ ،‬ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ و ‪ ،...‬ﻫﻤﻪ در ﮐﺎر ﺧﺮاب‬
‫ﮐ ﺮ د ن ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى » ﯾ ﮏ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺣ ﻖ « ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ و ﻧ ﺸ ﺎ ن د ا د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﯾ ﮏ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺳ ﺎد ه ﻟ ﻮ ﺣ ﺎ ﻧ ﻪ ‪،‬‬
‫ﺑﻠﮑﻪ ﻏﻠﻂ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻣﺴﺎﻋﺪى ﺑﺮاى ﭘﺎﯾﺎن اﯾﺪﺋﻮﻟﻮژى ﺑﻮد؛ دﯾﮕﺮ ﮐﻤﺘﺮ ﻣﺘﻔﮑﺮى ﭘﯿﺪا ﺷﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ آ ﻧ ﭽ ﻪ ر ا ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﻣ ﺴ ﻠ ﻢ و آ ﻧ ﭽ ﻪ ر ا ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﻖ ﻣ ﺴ ﻠﻢ ﺗﻠ ﻘ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ‬

‫‪163‬‬
‫ﻣ ﺘ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﭘ ﯿ ﺪ ا ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس ا ﯾ ﻦ د و ‪ ،‬آ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا ﻃ ﺮ ا ﺣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻬ ﺸ ﺖ ﺑ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ و ﺧ ﯿ ﺮ ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ و‬
‫ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺳﻮى آن ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ از ﺑﺮاﻧﺪازى ﺷﺮ؛ و اﯾﻦ ﻓﺮﻣﻮل اﻓﻮل ﮐﺮد‪.‬‬

‫ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﯾ ﮏ ﻋ ﻤ ﻞ ﮔ ﺮا ﺑ ﻮ د و ﻟ ﻰ ﻧﻈ ﺮ ﯾﻪ ﭘﺮد از ﻗ ﺎﺑﻠﻰ ﻫ ﻢ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﻋ ﻠ ﻰ رﻏ ﻢ ﻃ ﻌﻨﻪ ﻫ ﺎﯾ ﺶ د ر ﺣ ﻖ‬

‫ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ﻓ ﺎن ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ﯾ ﮏ ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ف ﺑ ﺰ ر گ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﺎ ت ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ ﻗ ﺪ ﯾ ﻤ ﻰ ﺷ ﮏ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺗ ﻨ ﺎﻇ ﺮ ى ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﺷ ﮏ ﻧ ﮑ ﺮ د ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ا و ﺑ ﺎ ﺣ ﻖ ﮐ ﺎ ر د ا ﺷ ﺖ ﻧ ﻪ ﺑ ﺎ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ‪ ،‬و ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ا و د ر و ﻏ ﻰ‬
‫ﺑ ﯿ ﺶ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺣ ﻖ ﻣ ﻔ ﺮ د ‪ ،‬و د ﮔ ﻤ ﺎ ﺗ ﯿ ﺴ ﻢ ا و د ر د ر ﺳ ﺖ ﺑ ﻮ د ن ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﺎ ﺗ ﺶ ‪ ،‬ﻋ ﻠﯽ ر ﻏ ﻢ ر و ش د ﯾ ﺎ ﻟ ﮑ ﺘ ﯿ ﮑ ﻰ‬
‫ا و ‪ ،‬ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎ ً ﺑ ﺮ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺗ ﻨ ﺎﻇ ﺮ ى ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ‪ ،‬و ﺣ ﺪ ت ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﻣ ﺘ ﮑ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ا ﯾ ﺪ ه ﻣ ﻬ ﻢ ا و ‪ ،‬ﮐ ﻪ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ‬
‫ﻓ ﮑ ﺮ ر ا ﻣ ﻰ ﺳ ﺎ ز د ‪ ،‬ا ز ﺗ ﻌ ﺪ د ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﺗ ﻌ ﺪ د ﻓ ﮑ ﺮ ر ا ﻧ ﺘﯿ ﺠ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺘﯿ ﺠ ﻪ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﻮ ا ع ﺣ ﻘﯿ ﻘ ﺖ‬
‫و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬ﻗ ﻄ ﻌ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﭘ ﺎ ز ل ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ د ر د ﺳ ﺖ ﻫ ﻤ ﻪ ﭘ ﺮ ا ﮐ ﻨ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ا ﮔ ﺮ‬
‫ﻣ ﻰ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ و ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ‪ ،‬ا ﺳ ﺎﺳ ﺎً‪ ،‬ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻌ ﯿ ﺪ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫ﻋ ﻨ ﻮ ان ﯾ ﮏ ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ف ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ اﻃ ﻤ ﯿ ﻨ ﺎن ﺧ ﺎﻃ ﺮ ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ر ا ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى د ر ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ و ﻣ ﻔ ﯿ ﺪ‬
‫ﺑ ﺸ ﻤ ﺎ ر د ‪ .‬اﻣ ﺎ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗ ﺼ ﺮ ﯾ ﺢ ﻣ ﯽ ﮔ ﻔ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻬ ﻢ ﺗﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﺟ ﻬ ﺎن ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ‬
‫آ ن ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﻟﯿ ﻞ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ﻓ ﮑ ﺮ ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻰ ر ا ﺑ ﻪ ﻋ ﻤ ﻞ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ا ر ز ا ن ﻓ ﺮ و ﺧ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻧ ﯿ ﻤ ﻪ د و م ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﮐ ﻪ د ر آ ن اﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى آ ﺧ ﺮ ﯾ ﻦ ر ﻋ ﺪ و ﺑ ﺮ ق ﻫ ﺎ و ﺑ ﺎ ر ش ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ر ا ﺻ ﻮ ر ت د ا د ‪،‬‬
‫ﻣ ﺼ ﺎ د ف ﺑ ﺎ ﺑ ﺮ و ز و ﻇ ﻬ ﻮ ر ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﯾ ﺎ د ﯾ ﺪ ﮔ ﺎه ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ د ر ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ د و ر ه ‪ ،‬ﻣ ﮑ ﺘ ﺐ‬
‫ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت ﺑﺎ اﻧﺘﻘﺎد از ﺑﻌﻀﻰ ﺳﺎدهاﻧﮕﺎرىﻫﺎى ﻣﺎرﮐﺴﯿﺴﻢ ارﺗﺪوﮐﺲ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﮕﺮﺷﻰ ﺗﺎ ﺣﺪودى ﻋﻤﯿﻖﺗﺮ و‬
‫ﺑ ﺎ ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻰ ﭘ ﺨ ﺘﻪ ﺗ ﺮ ى ﺷ ﺮ و ع ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ز ﺧ ﻮ ا ﻧ ﻰ و ﺑ ﺎ ز ﺳ ﺎ ز ى ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ا ﻟﺒ ﺘﻪ ر ﮔ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه و‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب و ‪ . . .‬ﻫ ﻨ ﻮ ز د ر ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﺒﺎﻧ ﻰ ﻓ ﮑ ﺮ ى اش ﻗ ﺪ ر ى ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د و‬
‫ﺳ ﻌ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ا ز د ﮔ ﻤ ﺎ ﺗ ﯿ ﺴ ﻢ ا ر ﺗ ﺪ و ﮐ ﺲ د ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ د ا ر د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺣ ﻘ ﺎﯾ ﻘ ﻰ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﺪ ﮐ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﻪ د ر د ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ د ﻧ ﯿ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ‪ ،‬ﳕ ﻰ ﺧ ﻮ ر د ‪ .‬ا ﯾ ﺪ ه اﺻ ﻠ ﻰ آ ن ﻫ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ‪ ،‬ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ا ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ‬
‫دوﻟﺖ و ﻧﻈﺎم ﺑﺎزار ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪدارى اﺳﺖ‪ ،‬روح ﺳﺮﻣﺎﯾﻪدارى اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻠﻢ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪدارى‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻮرش ‪ ۱۹۶۸‬داﻧﺸﺠﻮﯾﻰ‪-‬ﮐﺎرﮔﺮى ﺑﺎ ﻣﺮﮐﺰﯾﺖ ﻓﺮاﻧﺴﻪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻟﻬﺎم از ﻫﻤﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻈﺮﯾﺎت ﺧﺼﻮﺻﺎً‬
‫ﺑ ﺎ ا ﻟ ﻬ ﺎم ا ز ﻣ ﺎ ر ﮐ ﻮ ز ه ﺷ ﺮ و ع ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﭼ ﻮ ن د و ر ه ﺑ ﺎو ر » ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ و ا ﺣ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﻖ و ا ﺣ ﺪ « د ر ﺣ ﺎ ل ﮔ ﺬ ﺷ ﱳ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و‬

‫‪164‬‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﺎ ت ﻫ ﻨ ﺴ ﻮ ن ‪ ،‬ﮐ ﻮ ﻫ ﻦ ‪ ،‬ﮐ ﻮ ا ﯾ ﺮ ه ‪ ،‬ﮐ ﻮ ا ﯾ ﻦ و ‪ ، . . .‬ﺣ ﺘ ﻰ ﻋ ﻠ ﻢ ر ا ﻫ ﻢ ﻣ ﻌ ﺮ ض ﮐ ﺜ ﺮ ت ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬آ ن آﺧ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ﺷﻮرش ﺟﺪى‪ ،‬ﺑﺪون اﯾﻦﮐﻪ ﺷﮑﺴﺖ ﺑﺨﻮرد‪ ،‬ذوب و ﺗﺒﺨﯿﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﯿﺶﺗﺮ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ در ﻟﻨﺪن ‪،۱۶۴۲‬‬
‫در ﭘﺎرﯾﺲ ‪ ،۱۷۸۹‬در ﻣﺴﮑﻮ ‪ ،۱۹۱۷‬در ﺑﺮﻟﯿﻦ ‪ ۱۹۳۴‬و ‪ ...‬ﺳﺆال ﻣﻰﺷﺪ دﺷﻤﻦ ﮐﯿﺴﺖ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﺻﺮﯾﺤﻰ‬
‫ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﺑ ﻮ د؛ ﻫ ﻢ ا ز ا ﯾ ﻦ ر و ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﻃ ﻤ ﯿ ﻨ ﺎ ن ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺞ و ﲡ ﻬ ﯿ ﺰ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و ﺟ ﻨ ﮓ آ ﻏ ﺎ ز ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﭘ ﺎ ر ﯾ ﺲ‬
‫‪ ،۱۹۶۸‬ﺷﻮرﺷﯿﺎن ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ دﺷﻤﻦ ﮐﯿﺴﺖ‪ ،‬ﮐﺠﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎ اﻋﺪاﻣﺶ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ آﻣﺪ ﮐﻪ دﺷﻤﻦ‪ ،‬روح‬
‫ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ا ﺳ ﺖ ؛ اﻣ ﺎ ر و ح ر ا ﮐ ﻪ ﳕ ﻰ ﺷ ﺪ ﺟ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ و اﻋ ﺪ ام ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﻟﯿ ﻞ ‪ ،‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب د و ر ﺧ ﻮ د‬
‫ﭼ ﺮ ﺧ ﯿ ﺪ و ﭘ ﺨ ﺶ ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د ﺷ ﻤ ﻦ ‪ ،‬ر و ح ﺳ ﺮ ﻣ ﺎﯾ ﻪ د ا ر ى ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎﯾ ﻪ د ا ر ى ‪ ،‬و ﻋ ﻠ ﻢ ﭘ ﻮ ز ﯾ ﺘ ﯿ ﻮ ﯾ ﺴ ﺘ ﻰ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬در ﻋﯿﻦ اﺑﻬﺎمﻫﺎﯾﻰ ﮐﻪ دارد‪ ،‬وﻟﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎً‪ ،‬ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﱳ از ﺧﺎماﻧﺪﯾﺸﻰﻫﺎى ﮐﻼﺳﯿﮏ ﻓﻠﺴﻔﻪ‬
‫ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ر ا ﺑ ﻄ ﻪ د ا ر د ؛ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ ﻣ ﻄ ﺎ ﻟﻌ ﺎ ت ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﻗ ﺎ ﺋ ﻞ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺸ ﺎن ا ز د ر ﮐ ﻰ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ‪ ،‬د ر‬
‫ﻫ ﻢ ﮐ ﻨ ﺶ ذ ﻫ ﻦ و ﻋ ﯿ ﻦ د ر ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﻓ ﻬ ﻢ و ﻋ ﻤ ﻞ د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬و ﻫ ﻤﯿ ﻦ ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف ﺑ ﺎ و ر ر ا ﯾ ﺞ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻢ‬
‫ﭘ ﻮ ز ﯾ ﺘ ﯿ ﻮ ﯾ ﺴ ﺘ ﻰ ﯾ ﮏ ر و ا ﯾ ﺖ ﳑ ﮑ ﻦ ا ز ﻋ ﻠ ﻢ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ر و ا ﯾ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺳ ﺎﺧ ﺖ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى د ا د و ﺳ ﺘ ﺪ د ا ر د ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎم‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﻋ ﻠ ﻢ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻣ ﺘ ﻨ ﺎ ﺳ ﺐ ﺑ ﺎ ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د آ و ر د ‪ ،‬ﺣ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ا ز ﻓ ﺎﺻ ﻠﻪ‬
‫ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ آ ن ﻫ ﺎ ا ز ر و ا ﯾ ﺖ ر ا ﯾ ﺞ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎ ﺧ ﺘ ﻰ » ﯾ ﮏ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ « ﯾ ﺎ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺗ ﻨ ﺎﻇ ﺮ ى ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ‬
‫ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ز د ﻫ ﻪ ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد ﺑ ﻪ ﺑ ﻌ ﺪ ‪ ،‬د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن د ا ﻧ ﺸ ﻤ ﻨ ﺪ ا ن و ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ا ن و ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ‬
‫ا ﺻ ﺎ ﺑ ﺖ ﺑ ﻪ ﮐ ﻨ ﻪ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﯾ ﺎ ا ﺳ ﺘﯿ ﻔ ﺎ ى ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ و ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ﺣ ﻖ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬آ د و ر ﻧ ﻮ و ﻫ ﻮ ر ﮐ ﻬ ﺎ ﯾ ﻤ ﺮ ﺑ ﺤ ﺚ ﺻ ﻨ ﻌ ﺖ‬
‫ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﻓ ﺮ ﯾ ﺐ ﺗ ﻮ د ه ا ى ر ا ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ آن ﻫ ﺎ ا ز ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻧ ﻈ ﺮ ا ت ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ‬
‫» ا ﮐ ﻮ ﻧ ﻮ ﻣ ﯿ ﺴ ﻢ « ﻋ ﺪ و ل ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺎم ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﻋ ﻠ ﺖ ﲤ ﺎم ﺷ ﻘ ﺎو ت ﻫ ﺎ ﺳ ﺖ و ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺮ ا ﻓ ﮑ ﻨ ﺪ ه‬
‫ﺷﻮد ﺗﺮدﯾﺪ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬آنﻫﺎ ﻣﯿﺮاث ﺧﻮد را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺎرﮐﻮزه ﺳﭙﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺘﺄﺛﺮ از ﺗﻔﮑﺮات او اﻧﻘﻼب ‪۱۹۶۸‬‬
‫ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ا ﻓ ﺘ ﺎ د و ﭼ ﻮ ن ﻓ ﺮ ا ﻧﮑ ﻔ ﻮ ر ت ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى ا ز آ ن ﺳ ﺎ ﺣ ﺖ ا ﺳ ﻄ ﻮ ر ه ‪ ،‬ﺳ ﺎ ﺣ ﺖ د و ﺋ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ﺳ ﺎﺣ ﺖ‬
‫ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﺧ ﺎ ر ج ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ﺧ ﺎﺻ ﻰ ر ا ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﺧ ﺼ ﻢ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﻰ ﳕ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺷ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﻮ ز ه ا ز‬
‫ﻧ ﻈ ﺎم ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺗ ﮏ ﺳ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺳ ﺎ ز د ‪ ،‬ﻧ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺑ ﻪ ﺷ ﯿ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ‪،‬‬
‫ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ر ا ﺳ ﺎﻣ ﺎ ن د ﻫ ﺪ و ﺑ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﺒ ﺮ د ‪.‬‬

‫ﮔ ﯿ ﺪ ﻧ ﺰ د ر ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن ‪ ،‬ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺤ ﺚ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﻣ ﺎس د ر آ ﳌ ﺎ ن ‪ ،‬و ﺗ ﻮ ر ن د ر ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻣ ﻘ ﺎ ﯾ ﺴ ﻪ‬

‫اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﺎﺑﺮ ﻣ ﺎس ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﺗﻨ ﻬ ﺎ ﺑ ﺎز ﻣ ﺎﻧ ﺪ ه ﻣ ﮑ ﺘ ﺐ ﻓ ﺮ ا ﻧ ﮑ ﻔ ﻮ ر ت ‪ ،‬ا ﯾﻨ ﮏ ﯾ ﮏ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﺖ ﯾ ﺎ ﺳ ﻮ ﺳ ﯿ ﺎ ﻟﯿ ﺴ ﺖ‬

‫‪165‬‬
‫ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر د و ﻟ ﺖ ر ﻓ ﺎه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻦ د و ﻓ ﺎﺻ ﻠﻪ ﺷ ﺎ ن ا ز ﻫ ﻢ ا ﻧ ﺪ ک ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﭘ ﺲ ا ز د ر ﮔ ﺬ ﺷ ﺖ ﺑ ﻨ ﯿ ﺎ ن ﮔ ﺬ ا ر ا ن‬
‫ﻣ ﮑ ﺘ ﺐ ﻓ ﺮ ا ﻧ ﮑ ﻔ ﻮ ر ت ‪ ،‬د ر ا و ا ﯾ ﻞ د ﻫ ﻪ ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد ‪ ،‬ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﻣ ﺎس ﭼ ﻬ ﺮ ه ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ﻣ ﮑ ﺘ ﺐ ﻓ ﺮ ا ﻧ ﮑ ﻔ ﻮ ر ت ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﺟ ﻪ ا ﺻ ﻠ ﻰ ﻧ ﮕ ﺎ ه‬
‫ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﻣ ﺎس ﺑ ﻪ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ د ﯾ ﺪ ﮔ ﺎ ه ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ﮔ ﺬ ا ر ن ‪ » ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ﻋ ﻼ ﯾ ﻖ آ ز ا د ى ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎ ﻧ ﻪ ا و ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﻣ ﮑ ﺘ ﺐ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ى ﻓ ﺮ ا ﻧ ﮑ ﻔ ﻮ ر ت ر ا و ا ر د ﻣ ﺮ ﺣ ﻠ ﻪ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ى ﮐ ﺮ د ‪ .‬د ر و ا ﻗ ﻊ ‪ ،‬ﻧ ﮕ ﺮ ش ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﻣ ﺎ س ‪ ،‬ﺳ ﻮ ﺳﯿ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ‬
‫ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ﮔ ﺮ ا ر ا ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ﭘ ﯿ ﺘ ﺎﻟ ﯿ ﺴ ﻢ آ ز ا د ى ﮔ ﺮ ا ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺳ ﺎﺧ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪« .‬‬

‫ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﺗ ﻮ ر ن ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ﮔ ﺮ اﯾ ﺶ ﭼ ﭗ د ا ر د‪ ،‬ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﺎ ﯾ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ر ز ش اﯾ ﻦ ر ا‬

‫د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻠ ﺶ ﻣ ﻦ ر ا ﻓ ﺪ ا ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ « .‬ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ف اﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ » ﻣ ﺎ« ﻫ ﺎ ى ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ د ر‬
‫ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ » ﻣ ﻦ « ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺮ د ى ﻋ ﻘ ﺐ ﻧ ﺸ ﺴ ﺘﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و اﯾ ﻦ ﺑﻪ ر ﺳ ﻤ ﯿ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﱳ ﺗ ﻨ ﻮ ع ﻓ ﻬ ﻢ ﻫ ﺎ ى » ﻣ ﻦ « ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺑ ﻰ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ‪ ،‬ا ز ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ا ز ا ﻧ ﺴ ﺎن ‪ ،‬ا ز و ﻇ ﯿ ﻔ ﻪ و ‪ ، . . .‬ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﻮ ر ن ﻣ ﻰ ﭘ ﺮ ﺳ ﺪ ‪ » :‬آ ﯾ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﻧ ﻘ ﺪ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ا ر د و ى ﺿ ﺪ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘﻪ ﭘ ﯿ ﻮ ﺳ ﺖ و ﺣ ﻮ ل ﻣ ﺤ ﻮ ر ﺑ ﺎز ﮔ ﺸ ﺖ ا ﻧ ﻮ ا ع ﻣ ﻠﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪،‬‬
‫ﯾ ﮑ ﭙ ﺎ ر ﭼ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ا ﻋ ﻢ ا ز د ﯾ ﻨ ﻰ ﯾ ﺎ ﻏ ﯿ ﺮ آن ‪ ،‬ﮔ ﺮ د آﻣ ﺪ ؟ « او ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ » :‬ﻗ ﻄ ﻌ ﺎً‬
‫ﻓ ﻬ ﻢ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻧ ﯿ ﺎ ز ﻣ ﻨ ﺪ ﺑ ﺎ ز ﭘ ﺮ ﺳ ﻰ ﻧ ﻘ ﺎد ا ﻧ ﻪ ا ى د ر ﺧ ﺼ ﻮ ص ر و ا ﯾ ﺖ ر ا ﯾ ﺞ ﻏ ﺮ ب ا ز ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﲡ ﺪ د ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ا ﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺑﻪ ﻫ ﯿ ﭻ و ﺟ ﻪ ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﮐ ﺎ ر ا ﯾ ﻰ ﻋ ﻘ ﻞ ا ﺑ ﺰ ا ر ى ‪ ،‬و ﻧﯿ ﺮ و ى ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺨ ﺶ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ﻧ ﻘ ﺪ ى و‬
‫ﻓ ﺮ د ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﺪ ر ن ر ا ﯾ ﮏ ﺟ ﺎ ﻓ ﺮ و ﻧ ﻬ ﯿ ﻢ « ‪ .‬ﺷ ﺎ ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ د ر ﺳ ﺨ ﻨ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ى اﺧ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﻦ د و ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎ ً‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ز آ ن ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ا ت ﺑ ﺎ ﻗ ﻰ ﳕ ﺎ ﻧ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﮔ ﯿ ﺪ ﻧ ﺰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻮ ﺷ ﺪ ا ز ﻣ ﯿ ﺎن د و ﮔ ﺎﻧﻪ ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ﭼ ﭗ و ر ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ر ا ه ﺳ ﻮ ﻣ ﻰ ر ا ﭘ ﯿ ﺶ ﻧ ﻬ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪:‬‬

‫» ﻫ ﺪ ف ﮐ ﻠ ﻰ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ر اه ﺳ ﻮ م ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﻤ ﮏ ﺑ ﻪ ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ا ن ﺑ ﺮ ا ى ﯾ ﺎ ﻓ ﱳ ر ا ه ﺧ ﻮ د ا ز ﻣ ﯿ ﺎن ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ى ﻋ ﻤ ﺪ ه‬
‫د و ر ا ن ﻣ ﺎ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ‪ ،‬د ﮔ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻰ د ر ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﺷ ﺨ ﺼ ﻰ و ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﺎ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ر اه ﺳ ﻮ م‬
‫ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻧ ﮕ ﺮ ﺷ ﻰ ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ا ﺗ ﺨ ﺎذ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى ﮐ ﻪ د ا ﻣ ﻨ ﻪ ا ى‬
‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ﺗ ﺮ ا ز ﺑ ﺎ ز ا ر ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ د ا ر د ‪ .‬ﺳ ﻮ ﺳ ﯿ ﺎ ل د ﻣ ﮑ ﺮ ا ت ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺣ ﻤ ﺎ ﯾ ﺘ ﻰ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ی و‬
‫ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﮐ ﻪ ﻗ ﻠ ﻤ ﺮ و و ﯾ ﮋ ه ر اﺳ ﺖ ا ﻓ ﺮ اﻃ ﻰ اﺳ ﺖ و ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ر ا ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ى ﺑ ﺮ ا ى ﲤ ﺎﻣ ﯿ ﺖ ﻣ ﻠ ﻰ و ا ر ز ش ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺳ ﻨﺘﻰ ﻣ ﻰ د اﻧﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺒﺎر ز ه ﮐ ﻨﺪ ‪« .‬‬

‫‪166‬‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﻧ ﺰ د ﯾ ﮑ ﻰ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺑ ﻪ ﻣ ﻔ ﻬ ﻮ م اﺻ ﻼ ح ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻪ اﺳ ﺖ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﭘ ﻨ ﺠ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﺤ ﺚ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن و‬
‫ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺖ ﺑ ﺎ آن ر ا ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬د و ﺑ ﺎ ر ه ﺑﻪ ﯾ ﺎد آو ر ﯾ ﻢ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ‪ .‬د ر ﻓ ﺼ ﻞ ﻗ ﺒ ﻞ‬
‫اﺷﺎره ﮐﺮدم ﮐﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺷﺪن ﺗﯿﭗﻫﺎى ﻣﺘﻔﺎوﺗﻰ دارﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ در ﭼﻬﺎر ﻣﻘﻮﻟﻪ ﻗﺮار ﻣﻰﮔﯿﺮﻧﺪ؛ ﯾﮏ‬
‫ﻣ ﻮ ر د ر ا ﻧ ﮕ ﻔ ﺘ ﻢ و آن ر ا ﺑﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺼ ﻞ ﮔ ﺬ اﺷ ﺘ ﻢ ‪ .‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز آ ن ﺷ ﻘ ﻮ ﻗ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﺷ ﻤ ﺮ د م ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً‬
‫ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺘ ﺸ ﺎن ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﻧ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ر ا ﻣ ﻰ ﺑ ﻠﻌ ﺪ و‬
‫ر د ﭘ ﺎ ى آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﺤ ﻮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ا ز اﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﮐ ﻪ ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﺟ ﻬ ﺎن ر ا ﺗ ﻘ ﻠ ﯿ ﻞ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺮ ى اﺳ ﺖ‬
‫ﻧ ﺎﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ‪ .‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﻓ ﻮ ق ﺑ ﺎ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﮐ ﺠ ﺎ ى ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﻣ ﺎ‬
‫ﺟ ﺎ ى ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ؟ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﻣ ﺴ ﻠ ﻤ ﻰ ر ا ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﻖ ﻣ ﻨ ﺤ ﺼ ﺮ ى ر ا ا ز آ ن ﺑﯿ ﺮ و ن ﳕ ﻰ ﮐ ﺸ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و‬
‫ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس آ ن ﺟ ﻨ ﮓ آ ﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ى ر ا ﻣ ﻄ ﺮ ح ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺑ ﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل ﺑ ﺮ ر ﺳ ﻰ و ﭘ ﯿ ﺸ ﻨ ﻬ ﺎد ر ا ه ﺣ ﻞ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ‬
‫ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ ض ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻗ ﺴ ﻤ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ » ﭘ ﺮ و ﺳ ﺲ « ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻧ ﺎﮔ ﺰ ﯾ ﺮ اﺳ ﺖ و ﭘﯿ ﺶ ﻣ ﻰ ر و د ‪ ،‬ﭼ ﻪ‬
‫ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﺎ ﺗ ﻰ ر ا ﺑﯿﻨ ﺪ ﯾ ﺸ ﻨﺪ ﺗﺎ ﺧ ﺮد ه ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ﻣ ﺤ ﻮ ﻧﺸ ﻮ ﻧﺪ و از ﺑ ﯿ ﻦ ﻧ ﺮ و ﻧ ﺪ ؛ د ر اﯾ ﻦ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ ﺑﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﺮ د‬
‫ﺗ ﺎ ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿﻞ ﻫ ﺎى ﻣ ﺘﻨﻮ ع ﻓ ﺮ ﻫ ﻨﮕ ﻰ ز ﯾﺮ د ﺳ ﺖ و ﭘ ﺎ ى ﺿ ﺮ و ر ت ﻫ ﺎى ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻧﺎﺑﻮد ﻧﺸ ﻮد ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﻻ ن ﻣ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ا ز ﭼ ﺸ ﻢ اﯾ ﻦ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻨ ﺪ ﺑ ﺎ ﻧ ﮕ ﺎ ﻫ ﻰ ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن‬
‫ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻧ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﻧﻪ ﲡ ﺎو ز اﻣ ﭙﺮ ﯾ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻘ ﺎﺑﻠﻪ ﺑ ﺎ آن د ر ﻗ ﺎﻟﺐ ﺳ ﺮ د اد ن ﺷ ﻌ ﺎر » ﻣ ﺮ گ ﺑ ﺮ‬
‫ا ﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ « ‪ » ،‬ﻣ ﺮ گ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى « ‪ » ،‬ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ‪ « . . .‬ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً ﺷ ﺎﻣ ﻞ‬
‫ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ د ﻫ ﺎ ى ﭘﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ‪ ،‬ﲡ ﺰ ﯾ ﻪ و ﲢ ﻠ ﯿ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ و ا ر ا ﺋ ﻪ ر ا ه ﺣ ﻞ ﻣ ﻌ ﺘ ﺪ ل ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬آ ن ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ ﻧ ﯿ ﺖ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ز‬
‫ﻣ ﺼ ﺎ ﯾ ﺐ و ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﻫ ﺎ ى ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻟ ﻰ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺘ ﻰ و ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ا ز ﺷ ﺘ ﺎ ب آ ن ﺑ ﮑ ﺎ ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﻔ ﺎو ت ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن‬
‫اﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا و ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﮔ ﺮ ا ر ا ﻧ ﺸ ﺎ ن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬آ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﻧ ﯿ ﻢ ﻗ ﺮ ن ﭘ ﯿ ﺶ ﺗ ﻬ ﺎ ﺟ ﻢ ‪ ،‬ﲡ ﺎ و ز ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر و‬
‫ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺧ ﻮ ا ر ى ا ﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻧ ﺎم ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ آ ﻧ ﭽ ﻪ ﻣ ﺎ ا ﻻ ن ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻣ ﻰ ﻧ ﺎ ﻣ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ﮐ ﺎ ت ز ﯾ ﺎ د ی‬
‫د ا ر ﻧ ﺪ ؛ ﭼ ﺮ ا ا ﯾ ﻦ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻋ ﻠ ﯿ ﺮ ﻏ ﻢ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﺑ ﺎ آ ن ‪ ،‬د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ز ﺗ ﻌ ﺎ ﺑ ﯿ ﺮ ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؟‬
‫ﭼ ﺮ ا د ﻋ ﻮ ت ﺑ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﻗ ﻬ ﺮ آ ﻣ ﯿ ﺰ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؟ د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎً ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ د ﻟﯿ ﻞ ﮐ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺿ ﺮ و ر ت ﺣ ﻔ ﻆ ﺧ ﺮ د ه ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ‪،‬‬
‫اﻋ ﻢ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ د ﻓ ﺎ ع ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﯾ ﺎ ﻧﻪ ‪ ،‬ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ ﺗ ﮑ ﺜ ﺮ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ و ﺗ ﮑ ﺜ ﺮ ﺣ ﻖ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﻮ ن‬
‫آ ن ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن ا ز ﺑﯿ ﻦ ر ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﺎ ى ﮐ ﺜ ﺮ ت ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺑ ﻪ ﻣ ﯿ ﺎ ن آ ﻣ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺳ ﺒ ﺐ ‪ ،‬ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ﮔ ﺮ اﯾ ﻰ ‪،‬‬
‫ﺟ ﺰ م ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬و ﻧ ﻬ ﺎﯾ ﺘ ﺎ ً ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺷ ﺎ ﻧ ﺲ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ى ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﺮ و ز ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻒ‬

‫‪167‬‬
‫ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺗ ﻼ ش ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻟ ﻬ ﺠ ﻪ ﻫ ﺎ ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﻧ ﺮ و د ‪ ،‬ز ﺑ ﺎن ﻫ ﺎ ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﻧ ﺮ و د ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ د ﺳ ﺖ ﺧ ﻮ ش‬
‫ز و ا ل ﻧ ﺸ ﻮ د ‪ ،‬ﺗ ﻨ ﻮ ع آ د ا ب و ر ﺳ ﻮ م ‪ ،‬ﺗ ﻨ ﻮ ع ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ‪ ،‬ﺗ ﻨ ﻮ ع ﻫ ﻨ ﺮ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺑ ﺎد ﻧ ﺮ و د ‪ .‬ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ا ز ﻣ ﺘ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ا ﯾ ﻦ ﻓ ﻀ ﺎ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺷﺪن ﻣﺨﺎﻟﻔﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻰ ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﺸﺎن را از اﯾﻦ ﻃﺮﯾﻖ اﺑﺮاز ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺎرهﻫﺎﯾﻰ ﻣﻰاﻧﺪﯾﺸﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ اﮔﺮ ﻗﺮار اﺳﺖ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺷﺪن ﺧﺴﺎراﺗﻰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آن ﺧﺴﺎرات اﻧﺪک ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺣ ﺎ ل ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﻓ ﮑ ﺮ ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﻪ ا ﺻ ﻼ ح‬
‫ﺑ ﭙ ﺮ د ا ز ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻋ ﻼ و ه ﺑﺮ ﺷ ﮑ ﺴ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ن اﺳ ﺘ ﺨ ﻮ ان ا ر و ﭘ ﺎ زﯾ ﺮ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟﻮ ژ ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﺑﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ر ﺷ ﺪ‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ا ر و ﭘ ﺎ د ر ﻧ ﯿ ﻤ ﻪ د و م ﻗ ﺮ ن ﺑﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﻻ ر ﻧ ﺲ ﺳ ﺘ ﻮ ن ﺑﻪ د ر ﺳ ﺘ ﻰ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ » ا ﻧ ﻘ ﻼ ب‬
‫ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﻓ ﻘ ﺮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ اﮔ ﺮ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ر و ﺳ ﺘ ﺎ ﯾﯿ ﺎﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﻓ ﻘ ﺮ ر ا د ا ر ﻧ ﺪ ﺑ ﺎﯾ ﺴ ﺘ ﻰ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﺗﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﻰ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻧﯿ ﺴ ﺖ « ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻓ ﻘ ﺮ ﺑﻪ ﺧ ﻮ د ى ﺧ ﻮ د ﺑﻪ اﻧ ﻘ ﻼ ب ﻣ ﻨ ﺠ ﺮ ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﻰ ﮔ ﺎه‬
‫د و ر ا ن ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺳ ﺮ ﯾ ﻊ ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز د و ر ا ن ر ﮐ ﻮ د ﻣ ﺴ ﺘﻌ ﺪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ﻓ ﻘ ﺮ ﺑ ﺎ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ر ا ا ﻧ ﮑ ﺎ ر‬
‫ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪ .‬د ر ﺗ ﻮ ﺿ ﯿ ﺢ و ﺟ ﻮ د ﯾ ﺎ ﻋ ﺪ م ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ى ر ا د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻓ ﺼ ﻞ‬
‫دوم ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﮐﺮدﯾﻢ‪ ،‬وﻟﻰ در اﯾﻦ ﻫﻢ ﺗﺮدﯾﺪى ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ دﺳﺖ ﮐﻢ اﻟﻘﺎء وﺟﻮد ﻓﻘﺮ ﯾﺎ ﺣﺘﻰ ﺗﻮﻫﻢ ﻓﻘﺮ ﯾﺎ‬
‫ﺑ ﻰ ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺘ ﻰ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ر ا ﻣ ﺴ ﺘ ﻌ ﺪ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﺮ ﻋ ﮑ ﺲ ‪ ،‬ر ﻓ ﺎ ه ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و ر ز ى ر ا ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ ﻣ ﻰ آ و ر د ‪.‬‬
‫د ر ﻣ ﯿ ﺎن ﻧ ﻮ ع ﺑ ﺸ ﺮ ‪ ،‬د و ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻧ ﺎﺑﺮ ا ﺑﺮ ى و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ .‬ﯾ ﮏ ﻧ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﮐ ﻪ آ ن ر ا ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ﯾ ﺎ ﺟ ﺴ ﻤ ﻰ ﻣ ﻰ ﻧ ﺎﻣ ﯿ ﻢ ز ﯾ ﺮ ا‬
‫ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺘ ﺎً ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ و ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﺗ ﻔ ﺎ و ت ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ﺳ ﻦ ‪ ،‬ﺳ ﻼ ﻣ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﺪ ﻧ ﻰ ‪ ،‬و ﮐ ﯿ ﻔ ﯿ ﺖ ذ ﻫ ﻦ ﯾ ﺎ ز ﯾ ﺒ ﺎ ﯾ ﯽ‬
‫اﺳ ﺖ ؛ و ﻧ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان آن ر ا ﻧ ﺎﺑﺮ ا ﺑﺮ ى اﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ﯾ ﺎ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﻧ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ز ﯾ ﺮ ا و ا ﺑ ﺴ ﺘﻪ ﺑﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ‬
‫ﻗ ﺮ ا ر د ا د ﯾ ﺎ ا ﻋ ﺘ ﺒ ﺎ ر ا ﺳ ﺖ و ﺑ ﻪ و ا ﺳ ﻄ ﻪ ﺗ ﻮ ا ﻓ ﻖ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﯾ ﺎ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ا ﻋ ﺘ ﺒ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻧ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى د و م ﻣ ﺸ ﺘ ﻤ ﻞ ﺑ ﺮ ا ﺧ ﺘ ﻼ ف ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ا ز ﺣ ﯿ ﺚ ا ﻣ ﺘ ﯿ ﺎ ز ا ت ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﺧ ﻰ ا ز ا ﻓ ﺮ ا د ﺑ ﻪ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ان ا ز آن ﺑ ﻬ ﺮ ه ﻣ ﻨ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ز ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ اﻣ ﺘ ﯿ ﺎ ز ﺛ ﺮ و ﲤ ﻨ ﺪ ﺗ ﺮ ﺑ ﻮ د ن ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﺘ ﺮ م ﺗ ﺮ ﺑ ﻮ د ن ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ﲤ ﻨ ﺪ ﺗ ﺮ ﺑ ﻮ د ن ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﻮ ر د‬
‫ﻟﻄﻔﺖ ﻣﺤﺾ ﺑﻮدن‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ زﻣﯿﻨﻪﺳﺎز ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺪﯾﻬﻰ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎرى از ﻣﺪاﻓﻌﺎن و‬
‫ر ﻫ ﺒ ﺮ ا ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ب و ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﻓ ﻘ ﺮ و ﻓ ﻘ ﺪ ا ن ﻧ ﺪ اﺷ ﺘﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﺛ ﺒ ﺎ ت ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻓ ﻘ ﺮ ﯾ ﺎ ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻓ ﻘ ﺮ‬
‫د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ر د ﻧ ﻘ ﺸ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ر ﻫ ﺒ ﺮ ا ن ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ا ن ﺧ ﻮ د ر ا ا ز ﻣﯿ ﺎ ن ﻗ ﺸ ﺮ ﻣ ﺮ ﻓ ﻪ ﺑ ﺮ ﳕ ﻰ ﮔ ﺰ ﯾ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﺑ ﻮ د‬
‫ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﯾ ﺎ ﻻ ا ﻗ ﻞ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻰ د ر آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ و ژ ا ﭘ ﻦ و ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ا ﺳ ﮑ ﺎ ﻧ ﺪ ﯾ ﻨ ﺎ و ى ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺎ ﻻ ﺗ ﺮﯾ ﻦ د ر آﻣ ﺪ ﺳ ﺮ ا ﻧﻪ ر ا د ا ر ﻧ ﺪ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ د ر ﮐ ﺮ ه و ﺗ ﺎ ﯾ ﻮ ا ن و ﺑ ﺎ ﻻ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ د ر ﺟ ﻪ ر ﺷ ﺪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ر ا‬

‫‪168‬‬
‫د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ا ﻗ ﻨ ﺎ ع ﻣ ﺎ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ و ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ ‪-‬‬
‫ﻧ ﻪ د ر ﻣ ﻮ ر د ا ﻓ ﺮ ا د ﺧ ﺎ ص ‪ -‬ر ﻓ ﺎ ه ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﺬ ر ر ا د ﯾ ﮑ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ د ر ﺣ ﮑ ﻢ ﺷ ﻮ ر ه ز ا ر اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ .‬ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ا ز‬
‫ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻣ ﺘﻌ ﺪ د ى ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ر و ﺣ ﯿ ﻪ ﻗ ﻮ ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﻣ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﺳ ﻮ ا ﺑﻖ ﺗ ﺎر ﯾ ﺨ ﻰ ‪ ،‬ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻐ ﺎ ت و ا ﻟ ﻘ ﺎ ﺋ ﺎ ت ‪ ،‬ﺗ ﮑ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ ، . . .‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻋ ﻮ اﻣ ﻠ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ا ى ر ا ﺑﻪ ﺷ ﺪ ت ﻣ ﺴ ﺘﻌ ﺪ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و ﺷ ﻮ ر ش و‬
‫ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻻ ً ﻣ ﺴ ﺘ ﻌ ﺪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬اﺣ ﺴ ﺎس ﻓ ﻘ ﺮ اﺳ ﺖ ؛ ﺑ ﻪ و ﯾ ﮋ ه ﻧ ﻮ ع ﻏ ﯿ ﺮ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ آ ن ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﮐ ﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ر‬
‫ﻣ ﻰ ر و د ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ ﻧ ﺎد ر ﺳ ﺖ اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﯾ ﺎ ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ﻫ ﺎ و ﻧ ﻈ ﺎﯾ ﺮ آن ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د آﻣ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﻣ ﺜ ﻼ ً ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ‬
‫ﺧ ﺸ ﮑ ﺴ ﺎﻟ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻓ ﻘ ﺮ ﻣ ﻨ ﺎﺑ ﻊ ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﻰ و ﻏ ﯿ ﺮ ه ‪ .‬ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ و ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ ض ﺧ ﻨﺜ ﻰ ﺑ ﻮ د ن ﺳ ﺎ ﯾ ﺮ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺮ ﻓ ﻪ ﯾ ﺎ ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﻫ ﻢ ﻓ ﻘ ﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻓ ﻘ ﺮ ر ا ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ﺑ ﻪ ﺣ ﺴ ﺎ ب ﻣ ﻰ آ و ر د ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً‬
‫ﻫ ﻨ ﮕ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﻘ ﺮ و آ ن ر ﻓ ﺎه د اﻣ ﻨﻪ ﺗﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﺎ ﻻ ﯾ ﻰ ﻧ ﺪ اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺶ ﺑﻪ ر اد ﯾ ﮑ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ و‬
‫ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ و ا ز ﺟ ﻤ ﻠ ﻪ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﮐ ﺎ ﻫ ﺶ ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺮ ﺷ ﻤ ﺮ د ن ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى‬
‫‪ ،۱۹۲۹‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﻰ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻧﺎزﯾﺴﻢ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪﻫﺎى ﻋﺎم ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽﺳﯿﺎﺳﯽ‬
‫ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﻣ ﺘ ﮑ ﻰ ﺑﻪ ﻧ ﺒ ﺮ د ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر آ ن ﺻ ﺤ ﺒ ﺖ ا ز ﻓ ﻘ ﺮ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ا ز ﻧ ﮋ اد‬
‫ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﻢ ﺑ ﺬ ر ى ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ د ر ز ﻣ ﯿ ﻦ ﻣ ﻨ ﺎﺳ ﺐ ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﺑ ﺎ ﻟ ﯿ ﺪ ن ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪.‬‬

‫ﭘ ﺲ ‪ ،‬ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ر و ﭘ ﺎ ‪ ،‬ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ﲡ ﺮ ﺑﻪ د و ﺟ ﻨ ﮓ ﺧ ﺴ ﺎر ت ﺧ ﯿﺰ ر ا ﭘ ﺸ ﺖ ﺳ ﺮ ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ا ز ﺳ ﻮ ى‬

‫د ﯾ ﮕ ﺮ ر ﺷ ﺪ و ر ﻓ ﺎ ه ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺷ ﺼ ﺖ و ﻫ ﻔ ﺘ ﺎ د آ ن ﺑ ﺎ ﻋ ﺚ ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ر ﻓ ﱳ ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺷ ﻮ ر ﺷ ﻰ و ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﻣ ﺎ ر ﮐ ﻮ ز ه ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ا ﯾ ﺪ ه‬
‫آﻟﯿﻨﺎﺳﯿﻮن ﭘﯿﭽﯿﺪه رو آورﻧﺪ‪ ،‬و ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﺮﯾﺒﻰ ﺗﻮدهاى‪ ،‬را ﺗﻘﻮﯾﺖ ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ا ز ا ﮐ ﻮ ﻧ ﻮ ﻣ ﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﻰ ‪ ،‬ﻋ ﺎﻣ ﻞ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ و ﻗ ﺪ ر ت ﭘ ﻨ ﻬ ﺎ ن ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻤ ﺎ ر ی آ ن ر ا د ر ﻧ ﻈ ﺎم ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى‬
‫ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ا ز ﺳ ﻮ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﺳ ﺎ ر ﺗ ﺮ ﺑ ﺤ ﺚ ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ر ا ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ر ﻓ ﺎ ه ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى‬
‫ا ر و ﭘ ﺎ ر ا ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ﺗ ﻮ ر ﺷ ﻮ ر ش ر ا ا ز ﮐ ﺎ ر ا ﻧ ﺪ ا ﺧ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻧ ﺎﻣ ﺸ ﺮ و ع و ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﻏ ﺎ ر ت ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺳ ﻮ م ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و‬
‫ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎن ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ر ا د ر ﻣ ﯿ ﺎن ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺟ ﻬ ﺎن ﺳ ﻮ ﻣ ﻰ ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؛ آ ﻟ ﺒ ﺮ ﳑ ﻰ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻰ ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺘ ﺲ‬
‫ﻓ ﺎ ﻧ ﻮ ن ا ز اﯾ ﻦ ﺟ ﻤ ﻠﻪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫‪169‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻼ ش ا ﻟﺒﺘﻪ د ر ﺑﻌ ﻀ ﻰ ﻣ ﻮ ا ر د ‪ ،‬ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ر ﺳ ﯿ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ا ر و ﭘ ﺎ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎ ﻧ ﺲ ر ا‬
‫داﺷﺖ‪ .‬و اﯾﻦ از ﻣﻨﻈﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺧﺘﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮل ﺗﻮﺳﻌﻪ رﻓﺎه و ﺗﺄﻣﯿﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ و ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﻰ‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﺑ ﻮ د ‪ .‬د ر ﺳ ﺖ ا ز د ﻫ ﻪ ﻫ ﺸ ﺘ ﺎد ﺑﻪ ﺑ ﻌ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ او ج ﮔ ﯿ ﺮ ى ر و ﻧ ﺪ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻰ آ ﻫ ﻨ ﮓ ا ﻓ ﻮ ل ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬و‬
‫ﻋﻤﻮم ﮐﺸﻮرﻫﺎى اروﭘﺎﯾﻰ ﺳﻪ‪-‬ﭼﻬﺎر ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺑﯿﮑﺎر ﭘﯿﺪا ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬زﻣﯿﻨﻪﻫﺎى ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺤﺪودى از اﻋﺘﺮاض‬
‫ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ آ ﻣ ﯿ ﺰ ﺑ ﻪ و ﯾ ﮋ ه د ر ﻣ ﺤ ﻼ ت ﻣ ﺮ ﺑ ﻮ ط ﺑ ﻪ ر ﻧ ﮕ ﯿ ﻦ ﭘ ﻮ ﺳ ﺘ ﺎ ن و ا ﻗ ﻠ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻬ ﺎﺟ ﺮ آ ﺷ ﮑ ﺎ ر ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى‬
‫ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف آ ﻧ ﭽ ﻪ ا ﻣ ﺜ ﺎ ل آ د ا م ﺷ ﺎ ف ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل د ا د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺻ ﻨ ﻌ ﺘ ﻰ د و ﺑ ﺎ ر ه ﺑ ﻪ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ر و آ و ر د ‪ .‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﺑ ﯿ ﮑ ﺎ ر ى ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ى د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ا و ﻻ ً ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﺗ ﺎ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﺎ ز‬
‫ﺣ ﺬ ف ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ً ﺑ ﻪ ﮐ ﻤ ﮏ د ر آﻣ ﺪ ﻫ ﺎ ى ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ا ز و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﺣ ﺎد ﺧ ﺎ ر ج ﻣ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﺳ ﺮ ﻋ ﻘ ﻞ آﻣ ﺪ ن ﻧ ﺎﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎﯾﻪ د ار ى ‪ ،‬ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ﮐ ﺎر ﮔ ﺮان ر ا ﺑﻪ ﺗﺪ ر ﯾ ﺞ ﮐ ﻢ ر ﻧ ﮓ و ﮐ ﻢ ر ﻧ ﮓ ﺗﺮ‬

‫ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻧﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ﭘ ﺮ و ﻟﺘ ﺎ ر ﯾ ﺎ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻣ ﺸ ﻤ ﻮ ل ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯽ » ﳌ ﭙ ﻦ ﭘ ﺮ و ﻟ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺎ « ﻫ ﻢ‬
‫ﳕ ﻰ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ و ﯾ ﮋ ه ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ﯾ ﻘ ﻪ ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑﻪ ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻨ ﻰ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ ﺑﯿ ﺎو ﯾ ﺰ ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر‬
‫د و ر ا ن ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﻣ ﺘ ﺄﺧ ﺮ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن و ﺳ ﻨ ﺪ ﯾ ﮑ ﺎ ﻫ ﺎ ى آ ﻧ ﺎ ن و ﺣ ﺘ ﻰ ا ﺣ ﺰ ا ب ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ‪،‬‬
‫ر ا ﻫ ﺒ ﺮ د ى ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ﭼ ﺎ ﻧ ﻪ ز ﻧ ﻰ ﺑ ﺎ ﮐ ﺎ ر آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻨ ﺎ ن ر ا ﭼ ﺎ ر ه ﺳ ﺎ ز ﻧ ﺪ ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ؛ ﮔ ﯿ ﺮ م ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﭼ ﺎ ﻧ ﻪ ز ﻧ ﻰ ﺳ ﻨ ﺪ ﯾ ﮑ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﮔ ﺎه‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﺎ ﺛ ﯿ ﺮ ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ‪ ،‬ا ز ا ﻫ ﺮ م ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺸ ﺎ ر ى ﻧ ﻈ ﯿ ﺮ اﻋ ﺘ ﺼ ﺎ ب ﺑ ﻬ ﺮ ه ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ آ ن ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﺑ ﻮ ر د ﯾ ﻮ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ‬
‫اد ﻋ ﺎى ﻟﯿﺒﺮ اﻟﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﺒﻨ ﯽ ﺑﺮ ﲢ ﻘﻖ ﯾ ﮏ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ ﺑ ﺰ ر گ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ت ﺳ ﻪ ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ‬
‫ﺑ ﺰ ر گ ﳕ ﺎ ﯾ ﯽ ﯾ ﺎ ﺧ ﻮ ﺷ ﺒ ﯿ ﻨ ﻰ د ر ﺧ ﻮ د د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ﯾ ﮏ ﻧ ﻈ ﺮ ﺳ ﻨ ﺠ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﺸ ﺘ ﺎد د ر ﺻ ﺪ ﻣ ﺮ د م ژ ا ﭘ ﻦ ﺧ ﻮ د ر ا‬
‫ﺟ ﺰء ﻃ ﺒ ﻘﻪ ﻣ ﺘﻮ ﺳ ﻂ د اﻧ ﺴ ﺘﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و د ر ﯾ ﮏ ﻧﻈ ﺮﺳ ﻨﺠ ﻰ د ر اﻧﮕ ﻠﺴ ﺘﺎن ﭼ ﯿﺰ ى د ر ﺣ ﺪ و د ﻧ ﯿﻤ ﻰ از ﮐ ﺎر ﮔ ﺮان ﺧ ﻮ د‬
‫ر ا ﻣ ﺘ ﻌ ﻠ ﻖ ﺑ ﻪ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﻰ ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎ ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ﻟ ﺮ ز ا ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ﺑ ﻪ‬
‫د ﺷ ﻮ ا ر ى ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﻮ ﺗ ﻮ ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻣ ﯽ ﳕ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ر وﯾ ﮕ ﺮ د ا ﻧ ﻰ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز‬
‫ﻣ ﺎ ر ﮐ ﯿ ﺴ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ا ز ا ﮐ ﻮ ﻧ ﻮ ﻣ ﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﺎر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ا ر ﺗﺪ و ﮐ ﺲ و ا ﻧﺘ ﻘ ﺎد ﺑﻪ ﻣ ﺎر ﮐ ﺲ ﮐ ﻪ ﭼ ﺮ ا ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ر ا د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ‬
‫ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﳕ ﻰ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘ ﻨ ﺪ ﻧ ﺎد ر ﺳ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ د اﺷ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ا ز » ﻣ ﺮ د م « ا ز » ﺗ ﻮ د ه «‬
‫و ﺑﺎﻻﺧﺺ از »ﮐﺎرﮔﺮان« را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮﺟﻮداﺗﻰ ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﻗﺪﻣﺎ‪» ،‬ﻟﻮ ﺧُﻠّﯿﻪ و ﻃﺒﻌﻪ« ﺑﺰرگﻣﻨﺶ‪،‬‬
‫ﻓ ﺪ ا ﮐ ﺎ ر و و ﻓ ﺎد ا ر ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ر ا ﺑ ﭙ ﺬ ﯾ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ى ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﺌ ﻠ ﻪ ﻓ ﺮ ﯾ ﺐ ﺗ ﻮ د ه ا ى ر ا ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ا ﺛ ﺒ ﺎ ت ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫زﯾﺮﺑﻨﺎى اﻗﺘﺼﺎدى ﻣﻬﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻬﻢ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎرﮔﺮان ﻫﻮﯾﺖ ﻃﺒﻘﺎﺗﻰ ﺧﻮد را ﮐﻪ زﯾﺮﻓﺸﺎر ﺻﻨﻌﺖ‬

‫‪170‬‬
‫ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ آ ن ر ا ا ز د ﺳ ﺖ د ا د ها ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ز ﯾ ﺎ ﺑ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ﻟ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬و ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ د ر ﺳ ﺖ‬
‫د ر ﻧ ﯿ ﺎ ﻣ ﺪ ن ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ى ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ى ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ز ﯾ ﺮ ﺑ ﻨ ﺎ ى ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ر ﺑ ﻂ د ا ﺷ ﺖ و ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ اﻏ ﻔ ﺎ ل ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ‪.‬‬
‫ﺗ ﻮ ﺿ ﯿ ﺢ ﺳ ﺎد ه ﺗ ﺮ و و ا ﻗ ﻊ ﳕ ﺎ ﺗ ﺮ ى ﻫ ﻢ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ :‬ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ‪ ،‬ﺗ ﻮ د ه ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺳ ﻪ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ﺗ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫و ﻗ ﺘ ﻰ ﺑﻪ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻤ ﺎﺑ ﯿ ﺶ ﻗ ﺎﺑﻞ ﻗ ﺒ ﻮ ﻟ ﻰ ا ز ر ﻓ ﺎه ﺑ ﺮ ﺳ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻰ ﺑﺮ ا ى ﺧ ﻄ ﺮ ﮐ ﺮ د ن ‪،‬‬
‫ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و ر ز ﯾ ﺪ ن و ﯾ ﺎ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﺪ ن ‪ ،‬آ ر ﻣ ﺎ ن ﭘ ﺮ و ر د ن ‪ ،‬و ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ‪ -‬ا ﻧ ﺘ ﺮ ﻧ ﺎﺳ ﯿ ﻮ ﻧ ﺎ ل ﻋ ﻤ ﻞ ﮐ ﺮ د ن‬
‫ﻧ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ اﻏ ﻔ ﺎ ل ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻏ ﻔ ﻠ ﺖ اﺳ ﺖ ؛ ﻏ ﻔ ﻠﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﻏ ﺰ ا ﻟ ﻰ و ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ ى ﺳ ﺘ ﻮ ن ا ﯾ ﻦ ﻋ ﺎﻟ ﻢ‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻰ ا ﻟ ﻌ ﻤ ﻮ م ﻏ ﺎ ﻓ ﻼ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﻏ ﺮ ق د ر ﻟ ﺬ ت ﺟ ﻮ ﯾ ﻰ و ر ﱋ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﻧ ﺒ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫اﺣ ﺘ ﻤ ﺎﻻ ً ﻫ ﻤ ﻪ ﻋ ﺎ ر ف ﯾ ﺎ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ و ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ‪ ،‬ﻋ ﺎ ﻟ ﻢ ا ز ر و ا ل ﻋ ﺎد ی ﺧ ﻮ د ﺧ ﺎ ر ج ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﺒ ﺐ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ‬
‫ﺳ ﻮ ر ل ا ﯾ ﻤ ﺎن ﻣ ﺎر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ﺧ ﻮ د ر ا ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ﺣ ﻔ ﻆ ﮐ ﺮ د ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ر ا » ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه « و‬
‫ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ آ ﻓ ﺮﯾ ﻨ ﻨ ﺪ ه د ر ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ع ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻮ ﻟ ﺪ‬
‫ﺑ ﺸ ﺮ ر ا ر ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﻣ ﻰ ﺑ ﺨ ﺸ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬د ﺷ ﻮ ا ر ى ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻌﺒﯿﺮ آر ﻧﺖ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ » ﺑﻪ ﻣ ﺤ ﺾ آﻧﮑ ﻪ ﮐ ﺎر ﮔ ﺮان ﺑﻪ‬
‫و ﺿ ﻌ ﯿﺘ ﯽ ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺖ ﺑ ﺨ ﺶ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﮐ ﺎ ر و ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺳ ﺮ ﺳ ﺨ ﺘ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻋ ﻀ ﻮ ﭘ ﺮ و ﻟ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺎ ﲟ ﺎﻧﻨ ﺪ و‬
‫ﻧ ﻘ ﺶ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﺧ ﻮﯾ ﺶ ر ا ا ﯾ ﻔ ﺎ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺘﻨﺎع ﻣ ﻰ و ر ز ﯾ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ « .‬ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ش ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘﻪ ‪ ،‬ﯾﻌ ﻨ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ از‬
‫د ﺳ ﺖ ر ﻓ ﱳ ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﻏ ﻔ ﻠﺖ ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز ر ﻓ ﺎه ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ اﺳ ﺖ و ﻧﻪ ‪ ،‬آن ﭼ ﻨ ﺎن ﮐ ﻪ‬
‫ﻧ ﺌ ﻮ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﯿ ﺴ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ اﻏ ﻔ ﺎ ل ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ى ﮐ ﻪ ر أ س آ ن د و ﻟ ﺖ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺪ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺗ ﻮ ﻃ ﺌ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺶ ر ا ﺟ ﻊ ﺑ ﻪ د و ﻟ ﺖ و د ﻣ ﮑ ﺮ اﺳ ﻰ ر ا ﺑﻪ ﻓ ﺘ ﻮ ر د ﭼ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﻫ ﻤﯿ ﻦ ا ﻓ ﻮ ل ﺑ ﺪ ﺑﯿ ﻨ ﻰ ﺑ ﻪ د ﻣ ﮑ ﺮ اﺳ ﻰ و‬
‫دوﻟﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺧﻮد‪ ،‬ﻣﺴﯿﺮ ﭘﺮﻫﯿﺰ از ﺧﺸﻮﻧﺖ و ﺑﺮاﻧﺪازى و ﮔﺮاﯾﺶ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﳊﻪ و ﻣﺬاﮐﺮه و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎً‬
‫ﺟ ﺎﯾ ﮕ ﺰ ﯾﻨ ﻰ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﺎ اﺻ ﻼ ح ر ا ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ﮐ ﺮ د ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻦ ا ﻟﺒﺘﻪ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ر د ر ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺳ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﺑ ﺎ ر ه د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﮔ ﺎه ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ‬

‫ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻧﯿ ﺰ ﺻ ﺎد ق اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺟ ﻨﺒ ﺶ د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﻰ ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ا ی ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻧ ﺎ ﻓ ﺬ و‬
‫ﺗ ﺄ ﺛ ﯿ ﺮ ﮔ ﺬ ا ر ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﯿ ﺮ ى ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ا غ ﻧ ﺎ ر ا ﺿ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﯽ ر ﻓ ﺖ و ﺳ ﺘ ﻮ ن ﻧ ﺎ ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺘ ﻰ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺘ ﻰ‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﺴ ﺘ ﻪ ﺳ ﺨ ﺖ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﻫ ﺎ ی د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﻰ د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى اﺧ ﯿ ﺮ د ر ﻏ ﺮ ب ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ى ﺑ ﻪ‬
‫ﺷ ﺪ ت ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺑﻪ ﺧ ﻮ د ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻣ ﻮ ا ر د ‪ ،‬ﻧ ﺎاﻣ ﻨ ﻰ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى و آ ﯾ ﻨ ﺪ ه‬
‫ﻧ ﺎ ﻣ ﻄ ﻤ ﺌ ﻦ ﺷ ﻐ ﻠ ﻰ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ا ﺳ ﺘ ﻨ ﺎد ﺑ ﻪ آ ن ‪ ،‬ﮐ ﻔ ﺎ ﯾ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ ﺷ ﯿ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺎ ص‬

‫‪171‬‬
‫آ ن ﻫ ﺎ ‪ -‬اﻋ ﻢ ا ز ﭼ ﭗ ﯾ ﺎ ر اﺳ ﺖ ‪ -‬ا ز ﺳ ﻮ ى د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﺎن ﻣ ﻌ ﺘﺮ ض ﺑﻪ ﭼ ﺎﻟ ﺶ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ا ز ﻏ ﺮ ب د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗﯿ ﮏ ﻣ ﺮ ﻓ ﻪ ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺖ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﻏ ﯿ ﺮ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗﯿ ﮏ ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺮ ﻓ ﻪ ﻧ ﻈ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﺮ ا ن و ﭼ ﯿ ﻦ و ‪. . .‬‬
‫ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬اﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ و ﺟ ﻬ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﻣ ﻄ ﺎﻟﺒ ﺎ ت ‪ ،‬ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻫ ﺴ ﺘﻪ ﺳ ﺨ ﺖ‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى آ ن ر ا ر و ﭘ ﻮ ش ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻰ ﻏ ﻠﺒﻪ ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ آ ز اد ى ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ د ر ﻻ ﯾ ﻪ ﺑ ﺎ ر ﯾ ﮑ ﻰ ا ز‬
‫د اﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﺎن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﻣ ﺎس د ر ر د ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﺑ ﻮ د ن ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺖ ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﻰ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﻰ‬
‫ﺑﺮﺧ ﻼ ف ﻣ ﺒﺎر زات ﺿ ﺪ اﺳ ﺘﺒﺪ اد ى ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ﺑﻪ ﻣ ﻨﻈ ﻮ ر ﮐ ﺴ ﺐ ﺑﺨ ﺶ ﺑﺰ ر ﮔﺘﺮ ى از ﺛﺮو ت ﻣ ﺒﺎر زه ﳕ ﻰ ﮐ ﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﻠﮑ ﻪ‬
‫ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﺲ ﻣ ﻔ ﻬ ﻮ م ا ﻣ ﺘ ﯿ ﺎ ز ا ت و د ﺳ ﺘ ﺎو ر د ﻫ ﺎ د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﻣ ﻌ ﺘ ﺮ ض ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺖ ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ض‬
‫د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﺎ ن د ر ﺳ ﺖ ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ا ز اﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻋ ﺪ م ﻧ ﯿ ﺎ ز ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى ﺑ ﺰ ر گ ﺷ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ و ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ا ﺧ ﻼ ﻗ ﯿ ﺎ ت ﺑ ﻮ ر ژ و ا ى ﯾ ﺎ ﺧ ﺮ د ه ﺑ ﻮ ر ژ و ا ﯾ ﻰ ﻧ ﺴ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺶ و ﻓ ﺎ ﯾ ﺪ ه ا ى ﻗ ﺎﺋ ﻞ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ « ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎن‬
‫ﻣ ﺘ ﻌ ﻠ ﻖ ﺑ ﻪ د و ر ا ن ﭘ ﺨ ﺘ ﮕ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﻣ ﺎس ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و د ر ﻓ ﻀ ﺎ ى ا و ا ﺧ ﺮ د ﻫ ﻪ ﺷ ﺼ ﺖ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﭼ ﭗ ﻧ ﻮ ﺑ ﻪ‬
‫ﺟ ﻨﺒ ﺶ ﻫ ﺎى د اﻧﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﻰ ‪ -‬ﺑﻪ ﺟ ﺎى ﺟ ﻨﺒ ﺶ ﻫ ﺎى ﮐ ﺎر ﮔ ﺮ ى ‪ -‬ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﻣ ﻮ ﺗ ﻮ ر ﲢ ﻮ ﻻ ت ﺑﺰ ر گ ﻣ ﻰ ﻧ ﮕ ﺮ ﯾ ﺴ ﺖ ‪.‬‬
‫ﻗﺒﻼً اﺷﺎره ﮐﺮدﯾﻢ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ رﻫﺒﺮان اﻧﻘﻼﺑﻰ از ﻃﺒﻘﻪ ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﺣﺘﻰ ﻃﺒﻘﻪ ﻣﺮﻓﻪ ﺑﺮﺧﯿﺰﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﯿ ﺮ ى آ ﻧ ﺎ ن ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ و ﺑ ﺎ ﺗ ﺎ ﮐ ﯿ ﺪ ﺑ ﺮ ﻣ ﺴ ﺌ ﻠﻪ ﺑ ﻰ ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺘ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒﯿ ﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪاى‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ رﻓﺎه ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ اﺧﺘﻼف ﻃﺒﻘﺎﺗﻰ‪ ،‬ﻧﯿﺮوى ﺑﺮﺧﻮرد و ﻣﺒﺎرزه‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﺎً ﻧﻮع ﺧﺸﻮﻧﺖ آﻣﯿﺰ‬
‫آ ن ر ا ﮐ ﺎ ﻫ ﺶ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺆ ﯾ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ﺑﻪ ﻗ ﺪ ر ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه و د ﺳ ﺘ ﺮ س ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت د ﯾ ﮕ ﺮ ﻧﻪ ﺗﻨ ﻬ ﺎ ﺑﻪ ﺳ ﺮ ﻋ ﻘ ﻞ آﻣ ﺪ ن ﻧ ﺎﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎﯾ ﻪ د ا ر ى ‪ ،‬ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ر ا د ﭼ ﺎ ر‬
‫ﻓ ﺘ ﻮ ر ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﻰ ر ا ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﺳ ﺮ ﻧ ﻮ ﺷ ﺘ ﻰ ﮐ ﻤ ﺎﺑ ﯿ ﺶ ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ د ر ا ﻧ ﺪ ا ﺧ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻧ ﯿ ﺰ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ -‬اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و ﺻ ﻌ ﻮ د ﺳ ﻄ ﺢ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د د ر ﯾ ﮏ ر ا ﺑ ﻄ ﻪ د ﯾ ﺎ ﻟ ﮑ ﺘ ﯿ ﮑ ﻰ ﻣ ﻮ ﻟ ﺪ و‬
‫ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ د ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﺑ ﻮ د ‪ -‬ﺑ ﻪ ا ﻓ ﻮ ل ﮐ ﺎ ر ﯾ ﺰ ﻣ ﺎ و ﻣ ﺮ گ ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎن ﻣ ﻨ ﺠ ﺮ ﺷ ﺪ ‪ .‬اﺻ ﻮ ﻻ ً ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎن ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى اﺳ ﺖ‬
‫ﻣﻌﻠﻖ ﺑﻪ دوران ﭘﯿﺶﻣﺪرن‪ ،‬دوران رﻣﺎﻧﺲﻫﺎ‪ ،‬ﮐﻪ در آن ﯾﮏ ﺷﻮاﻟﯿﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﻰ ﻋﺎﳌﻰ را زﯾﺮ و زﺑﺮ ﻣﻰﮐﺮد‬
‫و ﺑ ﻪ ر ﻏ ﻢ ﻫ ﻤ ﻪ ﺑ ﺪ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎن ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﺧ ﯿ ﺮ ﺑ ﺮ ﺷ ﺮ ر ا ﻣ ﺤ ﻘ ﻖ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﻰ د ر آﻏ ﺎ ز ﻋ ﺼ ﺮ ﻣ ﺪ ر ن ﺑ ﺎ ا ﺛ ﺮ ﻣ ﻌ ﺮ و ف‬

‫‪172‬‬
‫ﺳ ﺮ و ا ﻧ ﺘ ﺲ ‪ ،‬د ن ﮐ ﯿ ﺸ ﻮ ت ‪ ،‬ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺲ ر ﻓ ﺖ ﺗ ﺎ ﺑ ﺎ ﻓ ﺌ ﻮ د اﻟ ﯿ ﺘﻪ و ا ﺷ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺖ ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﺗ ﺎ رﯾ ﺦ ﺳ ﭙ ﺮ د ه ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ر ﻣ ﺎ ن ﭘ ﺎ ﺑ ﻪ‬
‫ﻫ ﺴ ﺘ ﻰ ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﮔ ﻠ ﺪ ﻣ ﻦ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع اﺷ ﺎ ر ه ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ر ﻣ ﺎ ن و ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ن ﻏ ﯿ ﺮ ﺧ ﯿ ﺎ ﻟ ﻰ ا ش‬
‫ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺑ ﻮ ر ژ و ا ز ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر آ ن ﭘﯿ ﺮ و ز ى ﺑ ﻪ ﯾ ﻤ ﻦ ﻫ ﻤ ﺖ و ﺑ ﻪ ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﻣ ﺤ ﺪ و د و د ر آ ﻣ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ‬
‫ﻣ ﺴ ﺎﺋ ﻞ و ﻣ ﺼ ﺎ ﺋ ﺐ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ .‬د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺑ ﻮ ر ژ و ا ز ى د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ ا و ج‬
‫ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ؛ ر ﻣ ﺎن ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻃ ﻮ ر ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑﻪ ﻣ ﻮ ا ز ا ت ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ ،‬ﲢ ﻮ ل د ﯾ ﮕ ﺮ ى د ر ر ﻣ ﺎ ن د ر‬
‫ﭘ ﯿ ﻮ ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ آ ن ﻫ ﻢ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ز ﯾ ﺎد ى ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﲢ ﻮ ﻟ ﻰ د ر ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺑ ﻮ د ؛ ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺎن ر ﻣ ﺎن ﻧ ﻮ ﺣ ﺘ ﻰ ا ز‬
‫ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺎن ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻟ ﻰ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻏ ﺎﻟﺒ ﺎً ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﺑ ﺮ ﺟ ﺴ ﺘﻪ ا ى ﺧ ﯿ ﺮ ﯾ ﺎ ﺷ ﺮ ر ﻣ ﺎن ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻟ ﻰ ﺗ ﺮ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪.‬‬
‫اﺻ ﻼ ً د ﯾ ﮕ ﺮ ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ن ﻧ ﺒ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ :‬ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ا ﺗ ﻰ ﺣ ﻘﯿ ﺮ ‪ ،‬ر ﻗ ﺖ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ و ﺳ ﺮ د ر ﮔ ﻢ ﮐ ﻪ د ر ﺳ ﺖ ﳕ ﻰ د ا ﻧ ﻨ ﺪ ﮐ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و‬
‫ﭼ ﻪ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺑﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﮐ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ‪ .‬آ ﯾ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺰ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ى ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎ ً و ﻓ ﺎ د ا ر ﺑ ﻪ و ا ﻗ ﻌﯿ ﺖ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻮرژواى ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮوﮐﺮاﺗﯿﮏ ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻤﻰ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎرى از ﻇﺮﻓﯿﺖﻫﺎى ﺧﻮد را ﭘﺮ ﮐﺮده و ﻟﺬا از‬
‫ﻫﯿﺠﺎن‪ ،‬اﻣﯿﺪ‪ ،‬و ﻣﻌﻨﺎ ﺧﺎﻟﻰ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﯿﺴﺖ؟ ﭘﺬﯾﺮش ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺮای اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﭼﻨﺪان‬
‫د ﺷ ﻮ ا ر ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻇ ﺮ ﻓ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺎ ﻟ ﻰ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ د و ر ا ن ﺑ ﻮ ر ژ و ا ز ى ا و ﻟ ﯿ ﻪ ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ ل‬
‫ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ن ﭘ ﺮ و ر ﺑ ﻮ د ؛ ﮔﯿ ﺮ م ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ن ا و ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ن ﻓ ﺌ ﻮ د ا ﻟ ﯿ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ د ا ن و ﻫ ﻤ ﻪ ﺗ ﻮ ا ن ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺗ ﻮ ا ن‬
‫و ﻧ ﯿ ﺖ و ﻫ ﻤ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻇ ﺮ ﻓ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ﺟ ﻨ ﺲ ﻓ ﻘ ﺮ ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ و ا ﯾ ﻤ ﺎن ﻗ ﻮ ی ‪ ،‬ﻓ ﻀ ﺎ ى ﻻ ز م ﺑ ﺮ ا ی‬
‫ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﻔ ﺠ ﺎ ر ى ر ا ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬و ﻟ ﻰ د ر ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً ﻧ ﯿ ﻤ ﻪ د و م ‪ ،‬د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻧ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ‬
‫ﻫ ﻤ ﻪ د ا ن و ﻫ ﻤ ﻪ ﺗ ﻮ ان ﻧﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺿ ﻌ ﻒ ﻇ ﺮ ﻓ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻓ ﻘ ﺮ و ا ﯾ ﻤ ﺎن ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺎ ن ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى د ا ﻧ ﺎ و ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﻫ ﻢ‬
‫ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺎﻗ ﻰ ﻧ ﮕ ﺬ اﺷ ﺖ ؛ ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ﻫ ﻤ ﻪ ﮐ ﻤ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ ﻣ ﺜ ﻞ ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﻗ ﺮ ن ﺑﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ‪ ،‬ﻗ ﻬ ﺮﻣ ﺎﻧ ﺎن ﺑﺰ ر ﮔ ﻰ ﺑﺮ ﺟ ﺎ ﮔ ﺬ اﺷ ﺖ و ا ز ﺳ ﻮ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎﻧ ﻰ ر ا ﺑﻪ ﺗ ﺎر ﯾ ﺦ‬
‫ﺳ ﭙ ﺮ د ‪ .‬ﮐ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﮐ ﺎﺷ ﻒ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ‪ ،‬ﮐ ﺎﺷ ﻒ ﺧ ﻮ ر ﺷ ﯿ ﺪ ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ى ‪ ،‬ﮐ ﺎﺷ ﻒ ﮔ ﺮ ا ﻧ ﺶ ‪ ،‬و ﮐ ﺎﺷ ﻒ ا ﻟ ﮑ ﺘ ﺮ ﯾ ﺴ ﯿ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ‬
‫ﻣ ﺨ ﺘ ﺮ ع ﻣ ﺎﺷ ﯿ ﻦ ﺑ ﺨ ﺎ ر ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﺘ ﺮ ع ﻫ ﻮ ا ﭘ ﯿ ﻤ ﺎ و ﻣ ﺨ ﺘ ﺮ ع ﺗ ﻠ ﻔ ﻦ ر ا ﻧ ﺸ ﻨ ﺎﺳ ﺪ ‪ ،‬و ﮐ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﮐ ﺎﺷ ﻔ ﺎن و ﻣ ﺨ ﺘ ﺮ ﻋ ﺎن‬
‫ا ﻧ ﺒ ﻮ ﻫ ﻰ ا ز ﮐ ﺸ ﻔ ﯿ ﺎ ت و اﺧ ﺘ ﺮ اﻋ ﺎ ت ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً د ر ﻧ ﯿ ﻤ ﻪ د و م ر ا ﺑ ﺸ ﻨ ﺎﺳ ﺪ ؟ ﮐ ﺎ ﺷ ﻒ ﻣ ﺎ د ه ﺳ ﯿ ﺎ ه ‪ ،‬ﯾ ﺎ‬
‫ﺗ ﮑ ﺜ ﯿ ﺮ آ ز ﻣ ﺎﯾ ﺸ ﮕ ﺎﻫ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﺘﺮ ع ﻓ ﯿ ﺒ ﺮ ﻧ ﻮ ر ى ﯾ ﺎ ﻣ ﯿ ﮑ ﺮ و ﭘ ﺮ و ﺳ ﺴ ﻮ ر ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ؟ آ ﯾ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺸ ﺎن آ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ د ر ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﻫ ﻤ ﺎن ﻗ ﺪ ر ﮐ ﻪ ﺑ ﺰ ر گ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ؟ ﻫ ﺮ ﻗ ﺪ ر ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﺑ ﻪ‬
‫ﭼ ﺸ ﻢ آﻣ ﺪ ﻧ ﺪ ؟ د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻢ ﺑ ﺤ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﺗ ﺮ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺎ ن ﺿ ﺪ ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ن ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﻮ ن ﻫ ﻮ ا ى‬

‫‪173‬‬
‫ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺸ ﺖ ﺑﻪ ﻋ ﺼ ﺮ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺲ ر ا د اﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪد ا ن و ﻫ ﻤ ﻪ ﺗ ﻮ ان ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑﻪ ﮐ ﻤ ﮏ ﻣ ﺮ د م‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﮔ ﺎ ه ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ر ﻗ ﺖ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ى ﻧ ﺎد ا ن و ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ن ا ز ﮐ ﺎ ر د ر آ ﻣ ﺪ ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫ﮐﺎرﯾﺰﻣﺎ ﮐﻪ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﻰ را ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ اﺳﺮار درآﻣﯿﺨﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻗﺎﻋﺪﺗﺎً در ﻋﺼﺮ اﺳﻄﻮرهزداﯾﻰ ﺟﺎﯾﻰ‬
‫ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ز آ ﳓ ﺎ ﮐ ﻪ و ﻋ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى ﮔ ﺎه ز ﯾ ﺎ د ه ا ز ﺣ ﺪ ﺧ ﻮ ﺷ ﺒ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧ ﻪ ﻋ ﻘ ﻼ ﻧﯿ ﺖ و ﻋ ﻠ ﻢ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﺪ ر ن ﺑ ﻪ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د‬
‫و ﻋ ﻠ ﻢ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺎن ﮐ ﻪ ﮐ ﻨ ﺖ ﻣ ﻰ ﭘ ﻨ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺑ ﺸ ﺮ ر ا ﺣ ﻞ ﻧ ﮑ ﺮ د ‪ ،‬ز ﻣ ﯿ ﻨﻪ ﻓ ﺮ اﻫ ﻢ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﺟ ﻮ اﻣ ﻌ ﻰ‬
‫ﻣ ﺜ ﻞ آ ﳌ ﺎن ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺑ ﺎ ر د ﯾ ﮕ ﺮ ﺳ ﻌ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ و ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ر ا د و ر ﺑﺰ ﻧﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻣ ﯿ ﺴ ﺮ ﻧ ﺸ ﺪ ‪ .‬ا ز آن ﭘ ﺲ ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎن‬
‫و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﯾ ﺰ ﻣ ﺎ ﺗ ﯿ ﮏ آ ن ا ﻓ ﻮ ل ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺗ ﯿ ﺐ ‪ ،‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻬ ﻢ ﻏ ﺎ ﻟ ﺐ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺑ ﺰ ر گ ﻣ ﻔ ﻘ ﻮ د ﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﻏ ﯿ ﺎ ب ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎن ‪ ،‬ا ز آ د م ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻟ ﻰ ز ﯾ ﺮ و ز ﺑ ﺮ ﮐ ﺮ د ن ﺑ ﻨ ﯿ ﺎ ن ﻫ ﺎ و ﻃ ﺮ ﺣ ﻰ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻧ ﻮ د ر‬
‫ا ﻧ ﺪ ا ﺧ ﱳ و ﺑ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ ﺗ ﺎ رﯾ ﺦ و ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ر ﻓ ﱳ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﳕ ﻰ آ ﻣ ﺪ ؛ آ د م ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻟ ﻰ ا ی ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ د ا ﻧ ﺎ ﺗ ﺮ‬
‫و ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﺗ ﺮ ا ز ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﻣ ﺘﻨ ﺎﻗ ﺾ ﳕ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑﻪ ﻧ ﺎد ا ﻧ ﻰ و ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻰ ﺧ ﻮ د ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﭘ ﻰ ﺑ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺟ ﺰ‬
‫» اﺻ ﻼ ح « ﭼ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ؟‬

‫د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺣ ﻖ ا ﺳ ﺖ د ﻏ ﺪ ﻏ ﻪ ا ی ذ ﻫ ﻦ ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﮕ ﺰ د ﮐ ﻪ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﭘ ﺎﯾ ﺎ ن ﻋ ﺼ ﺮ‬
‫ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ د ﻫ ﻪ ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد ﻣ ﯿ ﻼ د ى ‪ ،‬د ر ﺳ ﺖ ﻣ ﺼ ﺎد ف اﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ﺑﻪ ا و ج ر ﺳ ﯿ ﺪ ن ا ﯾ ﻦ‬
‫ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺶ د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬و ﺑﻪ ر اه ا ﻓ ﺘ ﺎد ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ .‬ﺑﻪ ر اﺳ ﺘ ﻰ ﭼ ﺮ ا د ر ﺳ ﺖ د ر ﻫ ﻤ ﺎن ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ا ر و ﭘ ﺎ ﺑ ﺎ ﺧ ﺮ و ج ا ز ﻋ ﺼ ﺮ‬
‫ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ و ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ‪ ،‬ا ﺻ ﻼ ح ر ا ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ؟ ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ‪،‬‬
‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﻣ ﻘ ﺎد ﯾ ﺮ ى ﺗ ﺄﺧ ﯿ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﺼ ﺮ ف ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﺷ ﺪ ه د ر ﻏ ﺮ ب ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ .‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ﲟ ﺎ ن ﻣ ﺘ ﺄ ﺛ ﺮ ا ز ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﮔ ﺮ ى ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ز ا ر و ﭘ ﺎ ﺻ ﺎد ر ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ا ﺻ ﻼ ﺣ ﻤ ﺎ ن ﻫ ﻢ ﻣ ﺘ ﺄ ﺛ ﺮ ا ز ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن ا ﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ آ ن‬
‫ﻫ ﻢ ا ز ا ر و ﭘ ﺎ ﺻ ﺎد ر ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻫ ﺮ د و ﺑ ﺎ ﺗ ﺄﺧ ﯿﺮ ‪ .‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن د ر ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ا ﻓ ﺘ ﺎد ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﺣ ﺪ و د ﯾ ﮏ د ﻫ ﻪ ﻗ ﺒ ﻞ‬
‫از آن‪ ،‬اروﭘﺎ آﺧﺮﯾﻦ اﻧﻘﻼب ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ ﺧﻮد را در ﻣﻪ ‪ ۱۹۶۸‬ﭘﺸﺖ ﺳﺮﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد و ﻣﻰرﻓﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﺸﻮﻧﺖ‬
‫ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎ ن ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻗ ﺼ ﺪ ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ى ‪ ،‬و د ا ع ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﻮ ن د ر ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎم ﺑ ﻮ د‬
‫ﮐ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻣ ﺎ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ د ﻫ ﻪ ﻗ ﺒ ﻞ د ر ﻣ ﺤ ﻀ ﺮ آ ﺧ ﺮ ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺴ ﻞ د ر ﺣ ﺎ ل ا ﻧ ﻘ ﺮ ا ض ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن‬
‫دواﻧﮕﺎر اروﭘﺎ درس آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬آن ﲢﻔﻪ را ﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ آوردﻧﺪ؛ ﺳﻮﻏﺎﺗﯽ ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ﻓﺼﻞ دوم‬
‫ا ﯾ ﻀ ﺎح ﮐ ﺮ د م ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ر و ﺑ ﺮ ا ی ﲢ ﻘ ﻖ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﮐ ﺎ ﻓ ﯽ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻻ ز م ﺑ ﻮ د ‪ ،‬د ر ﻣ ﻘ ﺎ ر ﻧ ﺖ ﺗ ﺼ ﺎد ﻓ ﯽ ﺑ ﺎ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ د ﯾ ﮕ ﺮ‬

‫‪174‬‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ر ا ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺳ ﺎر ﺗﺮ د ر ﭘ ﯿ ﺶ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﻣ ﻌ ﺮ و ف ﺧ ﻮ د ﺑﻪ ﮐ ﺘ ﺎ ب د و ز ﺧ ﯿ ﺎن ر و ى ز ﻣ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ا ﺛ ﺮ ﻓ ﺎ ﻧ ﻮ ن د ر‬
‫ﺳ ﺘ ﺎ ﯾ ﺶ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﲟ ﺮ ا ﺗ ﺐ ا ز ﺳ ﻮ ر ل د ر ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻣ ﻌ ﺮ و ف ﺗ ﺄﻣ ﻼ ﺗ ﻰ د ر ﺑ ﺎ ر ه ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺟ ﻠ ﻮ ﺗ ﺮ ر ﻓ ﺖ و ﺣ ﺘ ﻰ ا ز ﺧ ﻮ د‬
‫ﻓ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﻫ ﻢ ﭘﯿ ﺸ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬ا و ﮔ ﻔ ﺖ ‪ » :‬ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ﺑ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ‪ . . .‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺎ ز‬
‫ﻣ ﻰ آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻨ ﺪ « ‪ ،‬و ا ﻓ ﺰ و د ﮐ ﻪ ا ز ر ا ه » ﺧ ﺸ ﻢ د ﯾ ﻮ ا ﻧﻪ د ا ر ا ﺳ ﺖ « ﮐ ﻪ » د و ز ﺧ ﯿ ﺎن ر و ى ز ﻣ ﯿ ﻦ « ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧﻨ ﺪ » ا ﻧ ﺴ ﺎن‬
‫ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ « ‪ .‬د ر ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﻪ ‪ ،‬ﺳ ﺎ ر ﺗ ﺮ ﻣ ﻰ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﺪ » ﮐ ﺸ ﱳ ﯾ ﮏ ا ر و ﭘ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺎ ﮔ ﻠ ﻮ ﻟﻪ ﻣ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ ﺗ ﯿ ﺮ‬
‫د و ﻧ ﺸ ﺎ ن ﺑ ﺰ ﻧ ﯿ ﻢ ‪ . . .‬ﺑ ﺠ ﺎ ﻣ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﯾ ﮏ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻣ ﺮ د ه و ﯾ ﮏ ا ﻧ ﺴ ﺎن آ ز اد ‪ « .‬ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻤ ﻠﻪ ا ى ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺳ ﺨ ﺘ ﻰ د ر‬
‫ا ر و ﭘ ﺎ ﻣ ﺨ ﺎﻃ ﺒ ﻰ ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺳ ﻮ ﻏ ﺎ ت ﻧ ﺎﻣ ﯿ ﻤ ﻮ ﻧ ﻰ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ﮔ ﺮ د ا ن ﺳ ﺎ ر ﺗ ﺮ ﺑ ﺎ ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ‬
‫ﻗ ﺎ ر ه ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﺒ ﺮ ﻧ ﺪ و ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺷ ﺪ ‪ .‬آ ر ﻧ ﺖ ﻣ ﻰ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﺪ ‪ » :‬ﻧ ﺎ د ر ا ﻟ ﻮ ﻗ ﻮ ع ﺑ ﻮ د ن ﻃ ﻌ ﻨ ﯿ ﺎ ن ﺑ ﺮ د ﮔ ﺎ ن و ﻗ ﯿ ﺎم ﻣ ﺤ ﺮ و ﻣ ﺎ ن‬
‫و ﻣ ﻈ ﻠ ﻮ ﻣ ﺎ ن ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ د ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﻨ ﺪ ﺑ ﺎ ر ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ و ا ﻗ ﻌ ﻪ ا ى ﭘﯿ ﺶ آﻣ ﺪ ه ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎن » ﺧ ﺸ ﻢ د ﯾ ﻮ ا ﻧﻪ و ا ر « ر ؤ ﯾ ﺎﻫ ﺎ‬
‫ر ا ﺑ ﺮ ا ى ﻫ ﻤ ﻪ ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ﺑ ﻮ س ﻣ ﺒ ﺪ ل ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ و ﺗ ﺎ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ ﻣ ﻰ د ا ﱎ ﻫ ﯿ ﭻ ﮔ ﺎه ﻧ ﯿ ﺮ و ى ا ﯾ ﻦ ﻓ ﻮ ر ا ن ﻫ ﺎ ى‬
‫» آ ﺗ ﺸ ﻔ ﺸ ﺎن ﻣ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ « ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺳ ﺎ ر ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﺑ ﺎ ﻓ ﺸ ﺎ ر ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ آ ن ﻫ ﺎ و ا ر د ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻧ ﻬ ﻀ ﺖ ﻫ ﺎ ى‬
‫ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺨ ﺶ ﻣ ﻠ ﻰ ر ا ﺑ ﺎ اﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﻓ ﻮ ر ا ن ﻫ ﺎ ﯾ ﮑ ﻰ د ا ﻧ ﺴ ﱳ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﭘ ﯿ ﺶ ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ى آ ن ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ‬
‫ﻗ ﻄ ﻊ ﻧ ﻈ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ د ر ﺻ ﻮ ر ت ﭘﯿ ﺮ و ز ى ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﺪ ا ن ﻣ ﺤ ﺘ ﻤ ﻞ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ ا ﻓ ﺮ اد ﻋ ﻮ ض ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﻧ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﺎ‬
‫د ﺳ ﺘ ﮕ ﺎ ه ‪ « .‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﮔ ﻮ ﯾ ﺎ ﻗ ﺮ ﻋ ﻪ ﻓ ﺎ ل د ر ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ا ﯾ ﺮ ا ن ا ﻓ ﺘ ﺎ د ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﺎ ر ﺗ ﺮ و ﺳ ﻮ ر ل ر ا ﺑ ﻪ‬
‫ﲤ ﺎ ﻣ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﺮ ض ا ﺟ ﺮ ا ﺑ ﮕ ﺬ ا ر د ‪ .‬آ ﯾ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ه د ر ا و ا ﺧ ﺮ د ﻫ ﻪ ﭼ ﻬ ﻞ ﺷﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﭼ ﺮ ا د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﺎ ن‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ر ا ﻣ ﺴ ﺨ ﺮ ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ » ا ﻧ ﻘ ﻼ ب و ا ﻗ ﻌ ﻰ ﻓ ﻘ ﻂ ﺳ ﺮ خ و آﻏ ﺸ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ ن اﺳ ﺖ « ‪ ،‬ﺣ ﻖ‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ از ارﲡﺎع ﺳﺮخ ﻧﺎم ﺑَﺮَد؟‬

‫د ر ﻣ ﻮ ر د اﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻮ ج د ﯾ ﮕ ﺮ ى ا ز ﺑ ﺎز ﮔ ﺸ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺑ ﻪ و ﻃ ﻦ ‪،‬‬
‫ﻫ ﻢ ز ﻣ ﺎن ﯾ ﺎ ﭼ ﻨ ﺪ ﺳ ﺎ ل ﭘ ﺲ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب آ ﻏ ﺎ ز ﺷ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ا ز ا ر و ﭘ ﺎ ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ ﮔ ﺸ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا و ﻻ ً ا ز ا ﻧ ﮕ ﻠﯿ ﺲ‬
‫ﺑﺮﻣﻰﮔﺸﺘﻨﺪ ﻧﻪ از ﻓﺮاﻧﺴﻪ؛ ﺛﺎﻧﯿﺎً در دﻫﻪ ﻫﻔﺘﺎد و اواﯾﻞ دﻫﻪ ﻫﺸﺘﺎد ﺑﺮﻣﻰﮔﺸﺘﻨﺪ و ﻧﻪ در دﻫﻪ ﺷﺼﺖ و اواﯾﻞ‬
‫د ﻫ ﻪ ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد ؛ ﺛ ﺎﻟﺜ ﺎً د ر س ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ه ﻣ ﮑ ﺘ ﺐ آ ﻧ ﺎ ﻟ ﯿ ﺘ ﯿ ﮏ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﻧﻪ ﺳ ﻨﺘﺘ ﯿ ﮏ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ﺳ ﻮ ﻏ ﺎ ت ﻓ ﺮ ﻧ ﮓ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ‬
‫ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و ﻧ ﻔ ﺮ ت و ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑﻪ ﺟ ﺎ ى ژ ا ن ﭘ ﻞ ﺳ ﺎ ر ﺗ ﺮ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ل ر ﯾ ﻤ ﻮ ﻧ ﺪ ﭘ ﻮ ﭘ ﺮ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺖ ‪:‬‬
‫» ﻫ ﺮ ﻧ ﻘ ﺪ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ و ﻫ ﺮ ا ﺻ ﻼ ح ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ﻋ ﻄ ﻒ ﻧ ﻈ ﺮ ﺑ ﻪ ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب ﺳ ﻨ ﺖ ﻫ ﺎ ى اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺻ ﻮ ر ت‬
‫ﮔ ﯿ ﺮ د ﮐ ﻪ د ر آ ن ‪ ،‬ا ز ﭘ ﺎ ر ه ا ى ﺳ ﻨ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﯾ ﺎ ر ى ﺳ ﻨ ﺖ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﻧﺘ ﻘ ﺎد ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺘ ﻰ‬

‫‪175‬‬
‫د ر ﻋ ﻠ ﻮ م ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ د ر ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ ﺑ ﻪ ا ﳓ ﺎم ﺑ ﺮ ﺳ ﺪ ﮐ ﻪ د ر آ ن ﻫ ﺎ ا ز ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻧ ﻈ ﺮﯾ ﻪ ﻫ ﺎ د ر ﭘ ﺮ ﺗ ﻮ ﺳ ﺎﯾ ﺮ‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ « .‬ا ﯾ ﻦ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻣ ﺤ ﺎ ﻓ ﻈ ﻪ ﮐ ﺎ ر ى و ﺳ ﻨ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺗ ﺸ ﻮ ﯾ ﻖ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت‬
‫ﻣ ﺤ ﺎ ﺳ ﺒ ﻪ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ؛ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﭘ ﻰ » ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﻫ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ « ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز آ ن ﺑ ﻪ اﺻ ﻼ ح‬
‫ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و د ر ﯾ ﮏ د ﺳ ﺘ ﮕ ﺎه ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﺟ ﺰ ء آن ﺑﻪ اﺟ ﺰ اء د ﯾ ﮕ ﺮ ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬و ﻻ ﺟ ﺮ م ﳕ ﻰﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ﺑﺮ‬
‫ﺧ ﺎ ﮐ ﺴ ﺘ ﺮ ﻧ ﻈ ﺎم ﭘ ﯿ ﺸ ﯿ ﻦ ﺑ ﻨ ﺎ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻧ ﻔ ﻰ ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻗ ﻘ ﻨ ﻮ س و ا ر ﻓ ﻘ ﻂ ا ز ز ﯾ ﺮ ﺧ ﺎﮐ ﺴ ﺘ ﺮ ﺗ ﺨ ﺮ ﯾ ﺐ ﺑ ﯿ ﺮ و ن‬
‫آﯾﺪ ‪.‬‬

‫د ﺳ ﺘ ﻮ ر ﮐ ﺎ ر ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن و ﻧ ﻈ ﺮ ﯾﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ا ن آ ﻧ ﮕ ﻠ ﻮ ﺳ ﺎ ﮐ ﺴ ﻮ ن ‪ ،‬و ﻣ ﻮ ج ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻣ ﺘ ﺄ ﺛ ﺮ ا ز آ ن ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ ﻣ ﻬ ﻨ ﺪ ﺳ ﻰ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺟ ﺰ ء ﺑﻪ ﺟ ﺰ ء ﺑﻪ اﺟ ﺮ ا د ر آ ﯾ ﺪ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺶ‬
‫ﻋ ﻠ ﻮ م ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت ا ﺳ ﺖ ا ز » ﮐ ﺸ ﻒ و ﺗ ﺒ ﯿ ﯿ ﻦ و ا ﺑ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ د ر ﻗ ﻠ ﻤ ﺮ و ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ‪ . . .‬ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﺪ ا ن آ ﺷ ﮑ ﺎ ر‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ؛ ﮐ ﺸ ﻒ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ ‪ . . .‬ﮐ ﻪ ر ا ه ﻋ ﻤ ﻞ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ر ا ﻣ ﺴ ﺪ و د ﻣ ﻰ ﺳ ﺎ ز ﻧ ﺪ ؛ ﺑ ﺮ ر ﺳ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ‪ . . .‬ﮐ ﻪ ﭼ ﺮ ا‬
‫ﺧ ﻤ ﯿ ﺮ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎع ﺧ ﻮ ش د ﺳ ﺖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﺷ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ ه ﯾ ﺎ ﮐ ﺸ ﺴ ﺎن اﺳ ﺖ و ﭼ ﺮ ا د ر ﺑﺮ ا ﺑﺮ ﮐ ﻮ ﺷ ﺶ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺎ ﮐ ﻪ‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ آ ن ر ا و ر ز د ﻫ ﯿ ﻢ و ﺑ ﺎ آ ن ﮐ ﺎ ر ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ « .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻫ ﻤ ﺎن ﭼ ﯿ ﺰ ى ‪ -‬د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﻫ ﻤ ﺎ ن‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ى ‪ -‬ﮐ ﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى د و آ ﻟ ﯿ ﺴ ﺖ د ر ک ﻧ ﮑ ﺮ د ‪ ،‬و ا و ج آ ن د ر ا ﮔ ﺰ ﯾ ﺴ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺳ ﺎ ر ﺗ ﺮ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس‬
‫آ ن ‪ ،‬آ د ﻣ ﻰ د ر ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ آ ز اد ى ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ و ﻣ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺖ ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ا ﺧ ﻮ د ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ م ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ‬
‫آﻣ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﺎه ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﳑ ﮑ ﻦ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف او ‪ ،‬ﭘ ﻮ ﭘ ﺮ ‪ ،‬اﻋ ﺘ ﻘ ﺎد د اﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب ﻧ ﻬ ﺎد ى و ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ر ا ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﻻ ﺟ ﺮ م ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ر ز ش ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﲢ ﻘ ﻖ‬
‫آن ﻫ ﺎ ﺑﺮ ﭘﺎ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧ ﻄ ﺮ ﻣ ﻰ اﻧﺪ ازد ‪.‬‬

‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻓ ﻀ ﺎ ى ﻓ ﮑ ﺮ ى ا ﻟ ﻬ ﺎم ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ د ر‬
‫ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﮐ ﻠ ﯿ ﺖ ﲢ ﻮ ل ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﻣ ﻮ ﺿ ﻊ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻒ ﻧ ﺪ اﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﺑ ﺎ ا ﻋ ﻤ ﺎ ل و ا ﻗ ﻮ ا ل ا ﻓ ﺴ ﺎ ر ﮔ ﺴ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ ﮐ ﻨ ﺎ ر‬
‫ﺑ ﯿ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ر و ﻋ ﻘ ﺎ ﯾ ﺪ و ر و ش ﻫ ﺎ و ا ر ز ش ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﻧﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ا ﮔ ﺮ‬
‫ﻧ ﮕ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ ﺧ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ‪ ،‬ا ﻋ ﺠ ﺎ ب آ و ر ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻣ ﺜ ﺎ ل ‪ ،‬ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﯽ ﮐ ﻪ د ر آ ن ﻓ ﻀ ﺎ ى ﻓ ﮑ ﺮ ى ‪ -‬ﯾ ﺎ‬
‫ﺑ ﻰ ﻓ ﮑ ﺮ ى ‪ -‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺘ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺖ ﮐ ﻪ » ﻣ ﺎ د ا ﻋ ﯿ ﻪ اﺻ ﻼ ح ﻋ ﺎ ﻟ ﻢ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ « ﺑ ﺮ‬
‫ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﻧ ﺴ ﺒﺘ ﺎً ر و ﺷ ﻦ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﯾ ﮏ ﻓ ﻀ ﺎ ى د ا ﻧ ﺸ ﮕ ﺎ ﻫ ﻰ ‪ ،‬ﺳ ﺨ ﺖ ﮔ ﺮ ا ن ﻣ ﻰ آﻣ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﻮ ن د ر ﻗ ﺎﻟ ﺐ‬

‫‪176‬‬
‫ﯾ ﮏ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﺳ ﻄ ﻮ ر ه ا ى و ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻰ و ا ﻗ ﻌ ﺎ ً ﺑ ﺎ و ر ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ د ر د رﯾ ﺎ ى ﺧ ﻮ ن ﺷ ﻨ ﺎ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﮐ ﺮ د و ﮐ ﺎ خ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺳ ﺮ خ و ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ر ا ﺧ ﺮ ا ب ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﮐ ﺮ د و اﺋ ﻤ ﻪ ﮐ ﻔ ﺮ ر ا ﺑﻪ د ا ر ﻣ ﺠ ﺎ ز ا ت ﻣ ﻰ آ و ﯾ ﺰ ﯾ ﻢ ‪ ،‬و ﻗ ﺎ ﺳ ﻄ ﯿ ﻦ و ﻣ ﺎ ر ﻗ ﯿ ﻦ و‬
‫ﻧ ﺎ ﮐ ﺜ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ر ا ﺑﻪ د ر ﯾ ﺎ ﻣ ﻰ ر ﯾ ﺰ ﯾ ﻢ ‪ ،‬و ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ و آ ز ا د ى و ا ﯾ ﻤ ﺎن و آ ﺑ ﺎد ى ر ا ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ ﭘ ﯿ ﺸ ﮑ ﺶ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﳕ ﻮ د و ﺑ ﻪ‬
‫ﺧ ﻮ ر ﺷ ﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﻢ و ﻋ ﺎﻟ ﻢ ر ا ﺑﻪ ﻧ ﻮ ر و ﺣ ﻰ ﺣ ﻖ ‪ ،‬ﻋ ﺰ و ﺟ ﻞ ‪ ،‬ﭘﺮ ا ز ﺷ ﻤ ﻊ و ﻋ ﺴ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ‪ . . .‬؛ ﺣ ﺘ ﻰ ﺑﺮاى‬
‫ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﻣ ﻦ ﮐ ﻪ د ر ﻫ ﻤ ﺎ ن ز ﻣ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﻣ ﻌ ﺘ ﺪ ل ﺑ ﻮ د م ‪ ،‬ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ش ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻘ ﺪ ا ر ى ﺳ ﺨ ﺖ ﺑ ﻮ د ‪.‬‬
‫ﺑ ﺎ ﺧ ﻮ د ﻣ ﻰ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﺪ م ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﻻ ﺧ ﺮ ه ﻣ ﺎ د ﻧﯿ ﺎ ر ا ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ آ ﺑ ﺎ د ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﻋ ﻮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﭘ ﺲ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﻪ‬
‫ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻨ ﺪ و ﻧ ﻮ ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ و ﺷ ﻨ ﯿ ﺪ ﯾ ﻢ و ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﻢ ا ﻓ ﺴ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﻮ د ؟ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﲤ ﺎم آ ن ﻫ ﯿ ﺠ ﺎ ن ﻫ ﺎ و ﮔ ﻔ ﺘ ﮕ ﻮ ﻫ ﺎ ﻣ ﺎ ﻟ ﯿ ﺨ ﻮ ﻟ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﻮ د‬
‫و ﺟﻬﺎن ﺑﻰﺗﻔﺎوت از ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺬﺷﺖ؟ آﯾﺎ ﻣﺜﺎل آن ﮔﻨﺠﺸﮑﻰ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮﺧﺎﺳﱳ از روى ﯾﮏ‬
‫ﮐ ﻬ ﻨ ﻪ ﭼ ﻨ ﺎ ر ﮔ ﻔ ﺖ ﺧ ﻮ د ت ر ا ﻣ ﺤ ﮑ ﻢ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ﺑ ﭙ ﺮ م ‪ ،‬و ﭼ ﻨ ﺎ ر ﮔ ﻔ ﺖ ﻧ ﻔ ﻬ ﻤ ﯿ ﺪ م ﮐ ﻰ آﻣ ﺪ ى و و ﻗ ﺘ ﻰ ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ و ى اﺻ ﻼ ً ﻣ ﺘ ﻮ ﺟ ﻪ ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﻢ ﺷ ﺪ ؟ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﻧ ﺸ ﺎ ن د ا د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻋ ﻠ ﻰ ر ﻏ ﻢ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﻫ ﺎ ى‬
‫د ر ﺧ ﺸ ﺎن ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه ا ز ﻗ ﻀ ﺎ ى ر و ز ﮔ ﺎ ر ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﻣ ﺘ ﺄ ﺳ ﻔ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎن ﻫ ﺎ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﻏ ﺮ و ر و ﯾ ﻘ ﯿ ﻦ آ ﻓ ﺮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻌ ﺪ ﻫ ﺎ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن‬
‫ﲤ ﺎم ﺷ ﺪ ‪ ،‬د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﻫ ﺎ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺧ ﻮ ر د ﯾ ﻢ ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﮔ ﺮ ا ن و ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻦ ؛ ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﯿ ﺪ ا ر ﮐ ﺮ د ن ا ز ﯾ ﮏ ﺧ ﻮ ا ب ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻦ ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺗﯿ ﺐ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺪ ک ا ﻧ ﺪ ک ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﺑ ﺮ ک د ر ﮔ ﻮ ش ﻫ ﺎ ﻃ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﻧ ﺪ ا ز ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد‬
‫ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺖ ‪ » :‬ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﺑﻐ ﺮ ﱋ اﺳ ﺖ و ا ﻫ ﺪ ا ف اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ا ز ﺑ ﺎﻻ ﺗﺮ ﯾ ﻦ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ﮔ ﻰ‬
‫ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﺷ ﯿ ﻮ ه ﺳ ﺎ د ه ا ى د ر ﺗ ﻨ ﻈ ﯿ ﻢ ﻗ ﺪ ر ت ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﺮ ا ى ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﯾ ﺎ ﮐ ﯿ ﻔ ﯿ ﺖ اﻣ ﻮ ر‬
‫اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ او ﻣ ﻨ ﺎﺳ ﺐ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ . . .‬د ر ﲤ ﺎﻣ ﻰ ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻞ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ر ا ﻫ ﻰ ﻣ ﯿ ﺎن د و ﺣ ﺪ ا ﻓ ﺮ ا ط و ﺗ ﻔ ﺮ ﯾ ﻂ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬و‬
‫ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ا ﻧ ﻬ ﺪ ا م ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ و ﯾ ﺎ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﯾ ﺖ اﺻ ﻼ ح ﻧ ﺸ ﺪ ه ر ا ه د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺖ ‪ . . .‬د ر ﯾ ﮏ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ‬
‫ﻫ ﯿ ﭻ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن اﺳ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻗ ﺮ ا ر د اد اﺳ ﺘ ﻮ ا ر ‪ ،‬و ﻧ ﯿ ﺰ ﻫ ﯿ ﭻ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻋ ﺮ ف ﻣ ﻮ ر د اﺣ ﺘ ﺮ اﻣ ﻰ ﮐ ﻪ آ ن ر ا ﻣ ﻬ ﺎ ر‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى آ ﻧ ﮑ ﻪ ﺑ ﻪ ﭘ ﯿ ﺮ و ى ا ز ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ا ﺳ ﺎ ﺳ ﻰ ﺛ ﺎ ﺑ ﺘ ﻰ ﻣ ﮑ ﻠ ﻒ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت آ ن ر ا د ا ر د ﮐ ﻪ‬
‫ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻗ ﺎﻧ ﻮ ن اﺳ ﺎﺳ ﻰ ﺑﻪ د ﳋ ﻮ اه ﺧ ﻮ د و ﺿ ﻊ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ى ‪ ،‬ﻧﻪ د ر آﺳ ﻤ ﺎن و ﻧﻪ د ر زﻣ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻗ ﯿ ﺪ ى‬
‫ﺑ ﺮ ر ﻓ ﺘ ﺎ ر آ ن ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ . . . .‬ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺟ ﺮ أ ت ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﻧ ﻈ ﺎم ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ى ر ا ﺑ ﺮ ا ى ﺳ ﺮ ﺗ ﺎ ﺳ ﺮ ﳑ ﻠ ﮑ ﺘ ﻰ ﺑ ﺰ ر گ ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫ﯾ ﮏ ﳌ ﺤ ﻪ ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﭼ ﻪ ﻓ ﺮ ﺟ ﺎ ﻣ ﻰ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ؟ و ﻟ ﻰ د ر ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻓ ﺮ ﺷ ﺘ ﮕ ﺎ ن ﺑﯿ ﻢ د ا ر ﻧ ﺪ ﮔ ﺎ م ﻧ ﻬ ﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫ا ﺑ ﻠ ﻬ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﺷ ﺘ ﺎ ب و ا ر د ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﮐ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬ﺣ ﺪ ى ﻧ ﺪ ا ر د و ﻣ ﻘ ﺎﺻ ﺪ آ ن ﻧ ﻪ ﺗ ﻌ ﺮﯾ ﻒ ﺷ ﺪ ه‬

‫‪177‬‬
‫ا ﺳ ﺖ و ﻧ ﻪ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﺷ ﺪ ﻧ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ز ﯾ ﺎ ن ﻧ ﺎ ﺷ ﺎﯾ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ اﺧ ﻼ ﻗ ﻰ و ﺟ ﺴ ﻤ ﻰ ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ﺑ ﺮ ا ى و ﻇ ﯿ ﻔ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ا و‬
‫و ا ﮔ ﺬ ا ر ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺷ ﺮ ى ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﻋ ﺎ ﻟ ﻢ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ د ر اد ا ر ه اﻣ ﻮ ر ا ﻧ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ر خ‬
‫د ﻫ ﺪ ‪ . . .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ اﯾ ﻦ ﺟ ﺎ ى ﺷ ﮕ ﻔ ﺘ ﻰ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺳ ﺨ ﻦ ﮔ ﻔ ﱳ ﺑ ﺎ آ ﻧ ﺎ ن ا ز ﻋ ﺮ ف ا ﺳ ﻼ ﻓ ﺸ ﺎ ن و ﻗ ﻮ ا ﻧﯿ ﻦ اﺳ ﺎﺳ ﻰ‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺷ ﺎن و ﺷ ﮑ ﻞ ﺛ ﺎ ﺑ ﺖ ﯾ ﮏ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن اﺳ ﺎﺳ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺤ ﺎﺳ ﻦ آن ﺑﺮ ﻣ ﺤﮏ ﻣ ﺤ ﮑ ﻢ ﲡ ﺮ ﺑﻪ ﳑ ﺘ ﺪ و ﺗ ﺄ ﯾ ﯿ ﺪ ﻫ ﻤ ﮕ ﺎ ﻧ ﻰ و‬
‫ﻧ ﺘ ﺎ ﯾ ﺞ ﻋ ﻤ ﻠ ﻰ ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ آ ن د ر ﺑ ﻬ ﺮ و ر ز ى ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺎ ز ﺗ ﺎ ﺑ ﯿ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑﯿ ﻬ ﻮ د ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ . . .‬ﻣ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز آ ﻧ ﮑ ﻪ ] ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﮐ ﺸ ﻮ ر‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ [ ﺗ ﺒ ﺮ ﯾ ﮏ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﺎﯾ ﺪ ﺑ ﺒﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ د ﳋ ﻮ ا ه آ ﻧ ﺎ ن ﭼ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ز ﯾ ﺮ ا ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﺑﻪ ز و د ى ﺑﻪ ﺟ ﺎ ى ﺗ ﺒ ﺮ ﯾ ﮏ ﺑ ﻪ‬
‫آﻧﺎن ﺗﺴﻠﯿﺖ ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ‪ .‬اﺷﺨﺎص ﻣﺤﺘﺎط درﺑﺎره اﻧﺘﻘﺎل ﻗﺪرت ﺑﻪ دﺳﺖ اﺷﺨﺎص ﺗﺎزهاى ﮐﻪ ﻣﺮدم از اﺻﻮل‬
‫و ﺧ ﻠ ﻖ و ﺧ ﻮ ﲤ ﺎﯾ ﻼ ت آ ﻧ ﺎ ن ﻫ ﯿ ﭻ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ ﯾ ﺎ ﮐ ﻢ د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺄ ﻣ ﻞ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪« .‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﻰ اﺻﻼح ﺑﻪ ﺟﺎى اﻧﻘﻼب رﺑﻂ وﺛﯿﻖ و ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﻰ ﺑﺎ اﺻﻼحﭘﺬﯾﺮى ﯾﮏ‬
‫ﻧ ﻈ ﺎم ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ز ﺑ ﺎ ن ز و ر ﻫ ﯿ ﭻ ز ﺑ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا ﳕ ﻰ ﻓ ﻬ ﻤ ﺪ ﻧ ﺎ ﻓ ﻰ ا ﺻ ﻞ ا ﺻ ﻼ ح ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪،‬‬
‫ﭼ ﻮ ن ر ﯾ ﺸ ﻪ و ﻗ ﻮ ام اﺻ ﻼ ح د ر د و ر ى آ ن ا ز ﻗ ﺎﻃ ﻌ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﺣ ﺴ ﺐ ﺿ ﺮ و ر ت ‪ ،‬د و ر ى ا ز‬
‫ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﻘ ﻮ م ﻧ ﺮ م ا ﻓ ﺰ ا ر ی ا ﺻ ﻼ ح د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر و ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻣ ﻮ ر ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ‪ ،‬ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى‬
‫و ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﯾ ﮏ ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ى ﭘﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه و ﮐ ﮋ ﺗ ﺎ ب ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﻧ ﻮ ع ﻓ ﺮ ﻣ ﻮ ل ﺳ ﺎ د ه ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﺎ ز ﺳ ﺎ ز ى ﺑ ﺮ ق آ ﺳ ﺎ ى‬
‫آن ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮﺻ ﺎً ﺑﺎ اﺗ ﮑ ﺎى ﺻ ﺮ ف ﺑﻪ ﻣ ﺎﻧﻊ ﺷ ﮑ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺧ ﻮ ر د ‪ .‬ﻟﺬ ا ﺑﺤ ﺚ ﺑﺮ ﺳ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻓ ﻼ ن‬
‫ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ا ﻫ ﻞ ﻣ ﻨﻄ ﻖ اﺳ ﺖ ﯾ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ آ ﯾ ﺎ ﺑ ﺎ ا و ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﻣ ﺬ ا ﮐ ﺮ ه ﮐ ﺮ د ﯾ ﺎ ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ؟ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﭼ ﻮ ن ‪ ،‬ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ و ﺧ ﺼ ﻮﺻ ﺎً ﲡ ﺮ ﺑﻪ ‪ ،‬اﯾﺪ ه ﺣ ﻘﯿ ﻘ ﺖ و اﺣ ﺪ ﺑﺎ اﯾﺪ ه ﺣ ﻘ ﺎﯾﻖ ﮐ ﺜﯿﺮ ﻋ ﻮ ض ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﻖ ‪ ،‬ﻏ ﯿﺮ ﯾﺖ ‪،‬‬
‫ﺗ ﻌ ﺼ ﺐ ‪ ،‬ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ‪ ،‬ا ﺗ ﻮ ﭘ ﯿ ﺎ ‪ ،‬ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب او ل ‪ ،‬و ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎً ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺮ ا ﻫ ﻰ آ ن ﺑ ﻪ د ﯾ ﺎ ر‬
‫ﺑ ﺎ ﻗ ﻰ ﺷ ﺘ ﺎ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى آ ن د ر ﯾ ﮏ ﻓ ﻀ ﺎ ى ﮐ ﺜ ﺮ ت ﮔ ﺮ ا ‪ ،‬آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﯽ ﻋ ﻠ ﻤ ﯽ ‪ ،‬و ﻣ ﻬ ﻨ ﺪ ﺳ ﻰ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ﺑ ﺮ‬
‫ﺟ ﺎ ى آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯽ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ و ر و ش ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ﻣ ﻌ ﺠ ﺰ ه ﻧ ﺸ ﺴ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ‪ ،‬ر ﮐ ﻦ اﺻ ﻼ ح ‪ ،‬ﺻ ﻠ ﺢ آ ﻣ ﯿ ﺰ‬
‫ﺑ ﻮ د ن آ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﻣ ﺴ ﺎ ﳌ ﺖ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ و ﻣ ﺬ ا ﮐ ﺮ ه ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺑ ﻮ د ن ﺑ ﻌ ﻀ ﯽ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ﻣ ﻌ ﺎ ر ض ﺑ ﺎﺷ ﺪ ؛ ﻋ ﻠ ﻤ ﯽ ‪،‬‬
‫ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺠ ﻰ ‪ ،‬ﭘﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه و » ﮐ ﻤ ﯽ ﺗ ﺎ ﻗ ﺴ ﻤ ﺘ ﯽ « ﺑ ﻮ د ن آن اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ د ر ﻫ ﯿ ﭻ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ و ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﻰ ﻧ ﺘ ﻮ ا ن ﮐ ﺴ ﻰ ر ا ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﺎ ً‬
‫ا ز ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻧ ﻬ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﭘ ﺲ ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺎ ا ز ا ﺻ ﻼ ح ﺗ ﺮ و ﯾ ﺞ ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ ﭘ ﺎﺳ ﯿ ﻔ ﯿ ﺴ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ د د ر ﺳ ﺖ‬
‫ر و ﺑﻪ ر و ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﲢ ﺖ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى و ﺣ ﺸ ﻰ ‪ ،‬ﺻ ﻠ ﺢ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺑﻪ ﺟ ﺎ ﯾ ﯽ ﳕ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪.‬‬

‫‪178‬‬
‫» اﺻ ﻼ ح « ﮐ ﻪ ا ز آ ن ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﭼ ﻪ ؟ ﺗ ﺄﻣ ﻠ ﻰ د ر ﺧ ﻮ د ا ﯾ ﻦ و ا ژ ه و ﻣ ﺼ ﺪ ا ﻗ ﺶ‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺗ ﺼ ﻮ ر ر و ﺷ ﻨ ﻰ ا ز اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ د ﻫ ﺪ ؟ ﮔ ﺎه ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت ﺑ ﻨ ﯿ ﺎ د ى ا ﻃ ﻼ ق ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬اﺻ ﻼ ح ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت ﺟ ﺰ ﯾ ﻰ و ر و ﺑ ﻨ ﺎﯾ ﻰ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺼ ﻮ ر‬
‫ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﻏ ﻠ ﻄ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ز ﯾ ﺮ ا آ ﻧ ﭽ ﻪ ﮐ ﻪ اﺻ ﻼ ح ر ا ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺟ ﺪ ا ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﺟ ﺰ ﯾ ﻰ و ﮐ ﻠ ﻰ ﺑ ﻮ د ن ‪ ،‬ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ى و ز ﯾ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ﺑ ﻮ د ن ﻫ ﺪ ف ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ اﺻ ﻼ ح د ر ﯾ ﮏ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﻓ ﺮ ﻗ ﻰ ﺑ ﺎ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و آ ن ﺗ ﻼ ش ﺑ ﺮ ا ى د ﮔ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻰ و‬
‫ﺑ ﻪ ﺳ ﺎ ز ی ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﻔ ﺎ و ت ا ﯾ ﻦ د و د ر ر و ش ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ د ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ اﺻ ﻼ ح ا ز آ ن ﻫ ﺎ‬
‫ا ﻋ ﺮ ا ض ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ اﺻ ﻼ ح ر ا ﺑ ﺎ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﻣ ﺘ ﻔ ﺎ و ت ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ :‬ﯾ ﮑ ﻰ ﻧ ﮕ ﺎ ه ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﮏ ﺑ ﻪ ا ﻣ ﺮ‬
‫ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ و ﺑ ﻬ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﺎز ى ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﯽ ر و د ﺑ ﺎ ﺣ ﺬ ف ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿﺰ ر و ﺑﻪ ر اه ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ؛‬
‫د و م ‪ ،‬و ﻟ ﻨ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺴ ﻢ و ﺧ ﻮ د ﺑ ﺰ ر گ ﺑ ﯿ ﻨ ﯽ ﺟ ﻤ ﻌ ﯽ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ی ﮐ ﻪ د ر ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎن ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﯾ ﻘ ﯿ ﻦ ا ﻟ ﻘ ﺎ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ‬
‫ﺧ ﻮ اﺳ ﱳ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﱳ اﺳ ﺖ ؛ ‪ ،‬ﺳ ﻮ م ‪ ،‬ا ﺧ ﻼ ق ﺑ ﺎو ر ی و ﺗ ﺼ ﻮ ر ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﺪ ﯾ ﻠ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﺟ ﺎ ى ر ژ ﯾ ﻢ ﺳ ﺎ ﺑ ﻖ ﻗ ﺮ ا ر ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ‬
‫ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﻣ ﺘ ﮑ ﯽ ﺑﻪ ﮐ ﺎر ﮔ ﺰ ار ان ﻧﯿ ﮏ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت را ﺣ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﺪ ؛ ﭼ ﻬ ﺎرم ‪ ،‬ﺗ ﺄﮐ ﯿﺪ ﺑﺮ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧﺖ‬
‫ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ا و ﻟ ﯿ ﻦ و ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ر و ش ‪ .‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت آ ر ز و آ ﻟ ﻮ د ‪ ،‬ﭘ ﺮ ﺷ ﺘ ﺎ ب و ﻧ ﺎﺳ ﻨ ﺠ ﯿ ﺪ ه ر ا ﭘ ﻰ ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬د ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب‬
‫ﭼ ﻪ ا ﺗ ﻔ ﺎﻗ ﻰ ﻣ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺪ ؟ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧﺪ و ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﮐ ﻪ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ و ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ‬
‫ﮐﺎﻣﻼً ﻣﻄﻠﻮﺑﻰ وﺟﻮد دارد و ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ از اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﺑﻪ آن ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎﻣﻼً ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺮﺳﯿﻢ و اﯾﻦ ﻫﻢ‬
‫ر ا ﻫ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ﺟ ﺰ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز ى ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ و ﺑﻪ ﯾ ﻤ ﻦ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ﻋ ﺖ و ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﻏ ﯿ ﺎ ب ﺗ ﮑ ﻨ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ و‬
‫ﺑ ﺮ و ﮐ ﺮ ا ﺳ ﻰ ر ژ ﯾ ﻢ ﭘ ﯿ ﺸ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ر ا ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﮏ ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ اﺻ ﻼ ﺣ ﻰ د ر د و ﻣ ﺮ ﺣ ﻠﻪ ﺑ ﺎ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب‬
‫ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻧ ﺎ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ﺑﯽ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬و ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ﺑ ﻰ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ؛ ﻣ ﺎ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ و ﻣ ﯽ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ‬
‫ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ا ز اﯾ ﻦ ﻧ ﻘ ﻄ ﻪ ﺑﻪ آ ن ﻧ ﻘ ﻄ ﻪ ﺑ ﺮ ﺳ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﺗ ﺎ ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﻣ ﯿ ﺎ ن د و ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﻓ ﺮ ﻗ ﻰ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت و ﲢ ﻮ ﻻ ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ اﺻ ﻼ ﺣ ﻰ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﺑ ﯿ ﻔ ﺘ ﺪ ﻋ ﻤ ﯿ ﻖ و ﺑ ﻨ ﯿ ﺎد ى ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬و ا ر ﮐ ﺎ ن ر ا‬
‫ﺟ ﺎ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﻣ ﻮ ا ر د ى ا ز ﺷ ﺪ ت و ا ﮐ ﻨ ﺶ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﺗ ﻔ ﺎ و ت د ر ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر اﺻ ﻼ ح‬
‫و ﺿ ﻌ ﯿﺖ ﻧ ﺎﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب و و ﺿ ﻌ ﯿﺖ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﻫ ﺮ د و ﺑﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﻧ ﺴ ﺒ ﯽ و ﮐ ﺎر ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯽ ﺑﺮ آو ر د ﻣ ﯽﺷ ﻮ د ؛ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻣ ﺤ ﺪ و د ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ و ﻣ ﺮ ﺣ ﻠﻪ ﺑ ﻨ ﺪ ی ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺑ ﻪ ﻃ ﺮ ف و ﺿ ﻊ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ﺳ ﺖ ؛ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ی ﺧ ﻮ ﺑ ﯽ ا ﺧ ﻼ ﻗ ﯽ‬
‫ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺰ ا ر ا ن ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻋ ﻤ ﻞ ر و ش ﻣ ﻨ ﺪ و ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﻧ ﻈ ﺎم ﻣ ﻨ ﺪ ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﻣ ﯽ ر و د ‪ .‬ا ز ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ر ه ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﯾ ﺎ‬
‫ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ و او ﻟ ﯿ ﻦ ا ﺑ ﺰ ا ر ‪ ،‬ﺻ ﺮ ﯾ ﺤ ﺎ ً ﭘ ﺮ ﻫ ﯿ ﺰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻟ ﺬ ا ‪ ،‬د ر ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ اﺻ ﻼ ﺣ ﻰ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت اﺻ ﻮ ﻟ ﻰ ﻫ ﻢ‬

‫‪179‬‬
‫ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﺑ ﺎ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن آﺧ ﺮ ﯾ ﻦ ر اه ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺗ ﮑ ﻨ ﯿ ﮏ و ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ﮐ ﺎ ر ‪ ،‬ﺑ ﺎ ر و ش آ ز ﻣ ﻮ ن و‬
‫ﺧ ﻄ ﺎ ى ﲡ ﺮ ﺑ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﻘ ﯿ ﺪ ﺑ ﻪ ا ﺣ ﺘﯿ ﺎ ط و د ر س ا ز ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ﭘ ﺮ ﻫ ﯿ ﺰ ا ز و ﻋ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر گ ‪.‬‬

‫ﺗ ﺼ ﻮ ر ا ﺻ ﻼ ح و ا ﺻ ﻼ حﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻪ آ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د و ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫اﻋ ﻢ ا ز ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن اﺳ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﻬ ﺎد ﻫ ﺎ ى ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬ﻧ ﻮ ع ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ و ﺗ ﺴ ﻬ ﯿ ﻢ ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻧ ﺴ ﺒﺖ ﻧﻈ ﺎم ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﺑ ﺎ‬
‫ﻓ ﺮ ا ر و ا ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﻣ ﺪ ر ﻧﯿ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ‪ ،‬د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ‪ ،‬و ‪ . . .‬ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ﻣ ﻘ ﺒ ﻮ ل اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﺪ ف اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠﺒ ﺎن‬
‫ﻓ ﻘ ﻂ ﭼ ﺎ ﻧﻪ ز ﻧ ﻰ د ر ﮐ ﻢ و ﺑ ﯿ ﺶ ا ﻣ ﻮ ر ‪ ،‬و ﺗ ﮑ ﺪ ى ﺗ ﮑ ﻪ ا ى ﻗ ﺪ ر ت ﯾ ﺎ آ ز ا د ى ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﲤ ﺎ ﯾ ﻞ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻓ ﺮ ا د ى‬
‫ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ر ا د ر اﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻋ ﻮ ض ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻟﻄ ﻒ ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﺑ ﻪ ﺧ ﺮ ج د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻋ ﺪ اﻟﺖ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى‬
‫ﺑ ﻮ ر ز ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ‪ . . .‬ﻏ ﻠ ﻂ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﮕ ﺮ ﺑ ﻪﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﯾ ﮏ ﺗ ﺎ ﮐ ﺘ ﯿ ﮏ ﺑ ﺮ ا ی ﮔ ﺎ م ﻫ ﺎ ی ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﺎ ﺗ ﯽ ؛ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ‬
‫ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ى ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﻰ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع و ﺑ ﻰ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﮐ ﺮ د ن اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺳ ﺨ ﻦ ﭼ ﻨ ﺪ ا ن ﺑ ﻰ ر ا ﻫ ﻰ‬
‫ﻧ ﺮ ا ﻧ ﺪ ه ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ ‪ .‬د ر ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ اﺻ ﻼ ﺣ ﻰ ‪ ،‬د ر او ﻟ ﯿ ﻦ ﻣ ﺮ ﺣ ﻠ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ی ﺗ ﺸ ﺨ ﯿ ﺺ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس‬
‫ﺗ ﻮ ﻫ ﻤ ﺎ ت و ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻐ ﺎ ت ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺑ ﺎ د ﯾ ﺪ ى ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﮔ ﺮ ا و ﭼ ﻨ ﺪ ﺟ ﺎ ﻧ ﺒ ﻪ ﻧ ﮕ ﺮ و ﻓ ﻨ ﻰ ‪ ،‬د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﮐ ﺠ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﺪ و د ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ و ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ‬
‫ﮐ ﺪ ا م ﻫ ﺎ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﻌ ﻪ و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧ ﻪ آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ ﺿ ﺮ و ر ى اﺳ ﺖ ؛ د ر ﻫ ﻤ ﺎن ﻣ ﺮ ﺣ ﻠﻪ او ل ‪ ،‬ﺟ ﻨ ﺒ ﻪ‬
‫ﭘ ﺎ ﺗ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﻗ ﻀ ﯿ ﻪ ر ا ﭘﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ﻧ ﮕ ﺎ ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت و ر ا ه ﺣ ﻞ ﻫ ﺎ ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﮔ ﻤ ﺎن ﳕ ﻰ ر و د ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ‬
‫ﺣ ﺎﮐ ﻢ ﺷ ﺮ و ر ﺳ ﺮ ﻣ ﻨ ﺸ ﺄ ﲤ ﺎم ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﺑﺮ اﺳ ﺎس ﺑ ﺼ ﯿ ﺮ ت و ﲡ ﺮ ﺑﻪ ‪ ،‬اﻧﺴ ﺎن ر ا ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ﭼ ﻮ ب‬
‫ﮐﺠﻰ ﻣﻰﺑﯿﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻪ ﻟﻮح ﺻﺎف اﺳﺖ و ﻧﻪ ﻓﻄﺮﺗﺎً ﻧﯿﮏﺧﻮاه‪ ،‬و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﺳﺎﺣﺖ اﺟﺘﻤﺎع‪ ،‬ﻣﺸﮑﻼت‬
‫و راهﺣﻞﻫﺎى آن ﭘﯿﭽﯿﺪه اﺳﺖ؛ اﻧﺴﺎن داراى ﻃﺒﺎﯾﻌﻰ و ﺟﺎﻣﻌﻪ داراى ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎﯾﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ دادن‬
‫آن آﺳﺎن ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬دﻗﺖ ﺑﺴﯿﺎرى ﻣﻰﺧﻮاﻫﺪ ﺗﺎ »ﻣﺸﮑﻼت ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻞ« و »ﻣﺸﮑﻼت ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﺣﻞ«‬
‫ﺗ ﻔ ﮑ ﯿ ﮏ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﺑﺮ ا ى ﺑ ﺨ ﺶ او ل ﭼ ﺎر ه ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻰ و ﺑﺮاى ﺑﺨ ﺶ د و م ﻃ ﻠﺐ و اﻗ ﻊ ﺑﯿﻨ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ﮔ ﻰ ﺷ ﺎﻣ ﻞ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻫ ﺎ و ﺷ ﺒ ﻪ‬
‫ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﮔ ﺬ ا ر ى ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز ﺟ ﻬ ﻞ و ﺗ ﻌ ﺼ ﺐ ﺻ ﺎﺣ ﺒ ﺎ ن ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ .‬د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ‪ ،‬ﺑ ﻪ و ﯾ ﮋ ه د ر‬
‫ا ﯾ ﺮ ا ن اﻣ ﺮ و ز ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ ﮔ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎن ﮔ ﯿ ﺮ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺗ ﺪ و ﯾ ﻦ ﺳ ﺮ ﯾ ﻊ ﯾ ﮏ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﻰ و ﲡ ﺮ ﺑ ﻰ و‬
‫ﻣ ﻄ ﺎ ﺑ ﻖ ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑ ﺸ ﺮ و ﻋ ﺮ ف ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ ر اﺣ ﺘ ﻰ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺣ ﻞ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت‬
‫ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ا ز ﻧ ﺎ د ا ﻧ ﻰ و ﳉ ﺎ ﺟ ﺖ و ﺗ ﺰ و ﯾ ﺮ ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ى ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ﮐ ﻪ ر و ﭘ ﻮ ش ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ى ‪ ،‬ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ و ﺣ ﺘ ﻰ‬

‫‪180‬‬
‫ﻃﺒﯿﻌﻰ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﺨﻦ ﻣﺎ ﺑﺮ ﺳﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اوﻻً ﺷﺮاﯾﻄﻰ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ اﯾﻦ دﺳﺘﻪ ﻣﺸﮑﻼت در آن‬
‫آ ﮔ ﺮ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺴ ﻤ ﺎن ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ ﺳ ﺎ ل ﻫ ﺎ ى ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ؛ ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎً د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت و ا ﻗ ﻌ ﺎً ﺑ ﺰ ر گ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺣ ﺎ ﺿ ﺮ ‪ ،‬ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺣ ﻞ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻫ ﻤ ﻪ‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺣ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت ﺳ ﺎ د ه ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن و ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﻗ ﺪ ر ت ﺣ ﻞ‬
‫ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ ﺣ ﻞ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺑ ﻪ ﺷ ﺮ ط ﺗ ﺄﻣ ﻞ و ﲢ ﻤ ﻞ و ﺗ ﺨ ﺼ ﺺ ﻣ ﺤ ﺘ ﻤ ﻞ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻣ ﺜ ﺎ ل ‪ ،‬ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ‬
‫د ﭼ ﺎر ﻧﺮ خ ﺑ ﯿ ﮑ ﺎ ر ى ﺑ ﺎ ﻻ ﯾ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬د ﭼ ﺎر ﺑ ﺤ ﺮ ان ﺗ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﮏ و آ ﻟ ﻮ د ﮔ ﯽ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻻ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ آﻣ ﺎ ر ﺗ ﺼ ﺎد ف د ﻧ ﯿ ﺎ ر ا د ا ر د ‪،‬‬
‫ا ز ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ﺧ ﻮ د ﮐ ﺸ ﻰ ‪ ،‬ا ﻋ ﺘ ﯿ ﺎ د و ﺟ ﺮ م ر ﳓ ﻮ ر ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ د ا ر د ‪ ،‬ر ا ﻧ ﺖ ‪ ،‬ا ر ﺗ ﺸ ﺎ ‪ ،‬ﮐ ﻢ ﮐ ﺎ ر ی‬
‫ﻗ ﺎﻋ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ‪ . . .‬؛ آ ﯾ ﺎ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز ﻧ ﻈ ﺎم ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ و‬
‫ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ى و ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﮔ ﺬ ا ر ى ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ اﺻ ﻠ ﻰ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ و ﺷ ﯿ ﻮ ه ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ‬
‫ﻋ ﻮ ض ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ د ر ﺳ ﺖ ﺷ ﻮ د ؟ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﺎن د اﻋ ﯿ ﻪ ا ى اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ د ا ر د ‪ ،‬و د ر ﺟ ﻬ ﺖ آ ن‬
‫ﻋﻤﻞ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﮔﻔﺘﻤﺎن اﺻﻼحﮔﺮا زﯾﺮ ﺑﺎر آن ﳕﻰرود‪ .‬ﯾﮏ ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژى ﭘﯿﭽﯿﺪه و ﺗﺨﺼﺼﻰ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ و ﺗﮏ ﺗ ﮏ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ر ا ا ز ﻫ ﻢ ﺟ ﺪ ا ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺳ ﻌ ﻰ د ر ﻓ ﻬ ﻢ ا ﯾ ﻦ د ا ر د ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ام ﺑﻪ ﭼ ﻪ‬
‫ر ﯾ ﺸ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ و ﺻ ﻞ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ا م ﭼ ﻪ ﻧ ﻮ ع ﭼ ﺎ ر ه ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻰ ا ى ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﮑ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ ،‬ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر‬
‫ﯾ ﮏ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺧ ﺎ ص ‪ ،‬ﻓ ﺸ ﺎ ر ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د و ﻇ ﻠ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺑ ﻪ ﺣ ﺪ ى ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ اﺻ ﻼ ً ذ ﻫ ﻦ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ‬
‫ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ا ن ا ز ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺎ ﺗ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﭘﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﻨ ﻌ ﻄ ﻒ ﺷ ﻮ د و ﻫ ﻤ ﻪ ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ آ ن ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺣ ﻞ ﻧ ﺸ ﻮ د ‪ ،‬اﺻ ﻼ ً‬
‫ﻧ ﻮ ﺑ ﺖ ﺑﻪ ﭼ ﯿ ﺰ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﳕ ﻰ ر ﺳ ﺪ ؛ ﻧ ﯿ ﺰ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺨ ﺶ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ی و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﯽ ﻫ ﻢ ﻧ ﺎﺷ ﯽ‬
‫ا ز ﺳ ﺎﺧ ﺖ ﮐ ﮋ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﻗ ﺪ ر ت ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﮑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ﻫ ﺮ ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژى اﺻﻼح ﺑﺎ ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژى اﻧﻘﻼب ﻓﺮق ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ .‬آن‪ ،‬ﺑﺮﺧﻼف اﯾﻦ‪ ،‬ﺗﺨﺼﺼﻰ‪ ،‬ﭘﯿﭽﯿﺪه‪،‬‬
‫ﭼ ﻨﺪ و ﺟ ﻬ ﻰ و ﻏ ﯿﺮ ﺑﺪ ﯾ ﻬ ﻰ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫وﻗﺘﻰ اﯾﻦ آﺳﯿﺐﺷﻨﺎﺳﯽ اﳓﺎم ﺷﺪ و ﻋﯿﻮب ﺗﺸﺨﯿﺺ داده ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ﻋ ﯿ ﺐ ﻫ ﺎ و ﻧ ﺎ ر ﺳ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﺳ ﻪ د ﺳ ﺘ ﻪ ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ﺷ ﻮ د ‪ :‬ﯾ ﮏ د ﺳ ﺘﻪ ﻧ ﺎر ﺳ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﮐ ﻪ اﺳ ﺎﺳ ﺎً ﻗ ﺎﺑﻞﺣ ﻞ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ‬
‫ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﺑ ﺮ د ن ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ د ر ﯾ ﮏ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ آ ر ﻣ ﺎ ن ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ﮐ ﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ر ش و ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ش ا ز ا ﻧ ﺴ ﺎ ن و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪،‬‬
‫و ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د و و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى آ ن ‪ ،‬ﻇ ﺮ ﻓ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ى ا ﻧ ﺴ ﺎ ن آ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ و‬
‫ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﺮ اﺳ ﺎس آ ن ا ﯾ ﺪ ه آ ل ﭘ ﺮ د ا ز ى ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﲤ ﺎﻣ ﻰ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ‪ ،‬ﺣ ﻞ ﺷ ﺪ ﻧ ﻰ ا ﻧ ﮕ ﺎﺷ ﺘﻪ‬

‫‪181‬‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ د ر ﺣ ﺎﻟ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﯾ ﮏ ﻧ ﮕ ﺎه ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت اﺳ ﺎﺳ ﺎً ﺣ ﻞ ﺷ ﺪ ﻧ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ‬
‫ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﺗ ﻰ ﺑﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ﳑ ﻨ ﻮ ع اﺳ ﺖ و ﺑ ﺎ ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺑ ﺮ ﭼ ﺴ ﺐ ﻫ ﺎ ا ز ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ﺿ ﺪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﺎ ﻓ ﻈ ﻪ ﮐ ﺎ ر ‪ ،‬د ﻻ ل ﻗ ﺪ ر ت ‪،‬‬
‫ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ﺣ ﻔ ﻆ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺷ ﺨ ﺼ ﻰ ا ز ﻃ ﺮ ﯾﻖ ﺣ ﻔ ﻆ و ﺿ ﻊ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ‪ ،‬و ﻧ ﻈ ﺎ ﯾﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﻄ ﺮ و د و ﻣ ﻄ ﻌ ﻮ ن ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬اﻣ ﺎ‬
‫در اﺻﻼح ﺗﺮﺳﻰ از ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺮآوردﻫﺎﯾﻰ وﺟﻮد ﻧﺪارد و اﯾﻦ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﺒﻨﺎى ﻧﮕﺎه ﺑﻪ اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﺻ ﺤ ﻨ ﻪ ﯾ ﮏ ﺗ ﺮ ا ژ د ى ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د د ‪ .‬ﻣ ﺜ ﻼ ً د ر ﯾ ﮏ ﻧ ﮕ ﺎ ه ا ﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬د ر ﻣ ﺮ ﺣ ﻠ ﻪ آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﻓ ﻬ ﻤ ﯿ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ د ر ﯾ ﮏ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﻣ ﻮ ا ز ى و ﻫ ﻤ ﺰ ﻣ ﺎن ﻫ ﻢ ر ﺷ ﺪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ر ا ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﺑ ﺎ ﻻ ﺑ ﺮ د و ﻫ ﻢ ﺗ ﻮ ر م ر ا‬
‫ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ آ و ر د ‪ .‬ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ر ﺷ ﺪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ر ا ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ د ا د ﯾ ﺪ و ﺑ ﯿ ﮑ ﺎ ر ى‬
‫ر ا ﮐ ﺎ ﻫ ﺶ د ا د ﯾ ﺪ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ﺗ ﻮ ر م ﺑﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل آ ن ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻃ ﻮ ر د و ﻟ ﺖ ر ﻓ ﺎه ا ﮔ ﺮ ﺧ ﻮ اﺳ ﺖ ﺑﻪ ﻧ ﺤ ﻮ‬
‫ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ى ا ﻓ ﺮ ا د ﺑ ﯿ ﮑ ﺎ ر و ﺑ ﻰ ﺑ ﻀ ﺎ ﻋ ﺖ ر ا ﺣ ﻤ ﺎﯾ ﺖ ﻣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﻗ ﻄ ﻌ ﺎً د ﭼ ﺎ ر ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﮔ ﺬ ا ر ی ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ر ﺷ ﺪ‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ا ش ﺑ ﻪ ﻓ ﺘ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﮑ ﯽ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ‪ ،‬ﺟ ﻐ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ و ﯾ ﮋ ه ﻫ ﺮ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪاى ﻣﻰﺗﻮان ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﮐﻤﺎﺑﯿﺶ ﺑﻬﯿﻨﻪ ﮔﺸﺖ‪ ،‬وﻟﻰ در ﻫﺮ ﺻﻮرت‪ ،‬در اوﻟﯿﻦ وﻫﻠﻪ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺑ ﭙ ﺬ ﯾ ﺮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ا ﺳ ﺎﺳ ﺎً ﺣ ﻞ ﺷ ﺪ ﻧ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﻧ ﻮ ع د و ﻣ ﯽ ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ى ا ﺳ ﺖ و ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ اﺳ ﺎﺳ ﺎً ﺣ ﻞ ﺷ ﺪ ﻧ ﻰ اﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫اﻣ ﺎ ﺑ ﺎ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ و ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ف ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ا ن ﺣ ﻞ ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﺪ ه ا ﻧ ﺘ ﺴ ﺎ ب ﲤ ﺎﻣ ﯽ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺑ ﻪ د و ﻟ ﺖ و ﺷ ﯿ ﻮ ه‬
‫ز ﻣ ﺎﻣ ﺪ ا ر ی ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺧ ﺎﺳ ﺘ ﻪ ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ و ﺣ ﺸ ﯽ ﳓ ﯿ ﺐ ‪ ،‬و آ ﻧ ﺎ ر ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﺘ ﮑ ﯽ ﺑ ﻪ آ ن اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﻧ ﺘ ﺴ ﺎ ب ﻫ ﻤ ﻪ‬
‫ﺧ ﺮ ا ﺑ ﯽ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﺮ و ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر ﻫ ﻤ ﻪ ﺳ ﺎﺧ ﱳ ﻫ ﺎ ا ز ﻧ ﻈ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺰ ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺗ ﺼ ﻮ ر ی‬
‫» ﺷ ﯿ ﻄ ﺎن ‪ /‬ﺧ ﺪ ا « ا ز د و ﻟ ﺖ ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻟﺒ ﺘ ﻪ ﻏ ﻠ ﻂ اﺳ ﺖ ؛ د و ﻟ ﺖ ﯾ ﮏ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ اﺳ ﺖ و ﻟ ﺬ ا ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ‬
‫د ا د ن ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﻓ ﻮ ق ا ﻟ ﻌ ﺎد ه ‪ ،‬اﻋ ﻢ ا ز ﺧ ﯿ ﺮ و ﺷ ﺮ ﺑ ﻪ آ ن ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻧ ﺎﺷ ﯽ ا ز ﺧ ﺮ ا ﻓ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﯾ ﺎ ﺑ ﯽ ﻣ ﺴ ﺆ ﻟ ﯿ ﺘ ﯽ ‪ .‬ﻓ ﻘ ﻂ ﯾ ﮏ‬
‫ﻧ ﻔ ﺮ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺗ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﮏ ﺗ ﻬ ﺮ ا ن ر ا ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﺣ ﻞ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬آ ن ﻫ ﻢ ﺧ ﺪ ا اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻤ ﺶ ا ز ﻧ ﻮ ع‬
‫ﺗ ﮑ ﻮ ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑﻪ ﺻ ﺮ ف ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻘ ﺪ ر ﻫ ﻢ ﻗ ﺪ ر ت د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ر ا ﺣ ﻞ‬
‫ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﻣ ﺸ ﮑ ﻠ ﯽ ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ى ا ﺳ ﺖ و ﻣ ﯿ ﺮ ا ﺛ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ‪ ،‬اﺧ ﻼ ق ‪ ،‬آﻣ ﻮ ز ش ‪ ،‬ﺗ ﮑ ﻨ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ‪،‬‬
‫اﻗﺘﺼﺎد و ‪ ...‬ﻣﺎ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬و ﻓﻘﻂ در ﻗﺎﻟﺐ ﯾﮏ ﺣﺮﮐﺖ درازﻣﺪت ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺘﻌﺪدى از ﻗﺒﯿﻞ‬
‫ر ﺷ ﺪ آﻣ ﻮ ز ش ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ‪ ،‬ر ﺷ ﺪ ﻗ ﺪ ر ت ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﻗ ﻬ ﺮ آ ﻣ ﯿ ﺰ ‪ ،‬ر ﺷ ﺪ ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ت ﮐ ﺎ ر آﻣ ﺪ ‪ ،‬ر ﺷ ﺪ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ‪،‬‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﺪرت ﻣﺎﻟﯽ و ﻓﻨﯽ و ‪ ...‬ﺑﺴﺘﮕﻰ دارد‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﲢﻮل در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻣﻘﺪور اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻔﻬﻤﯿﻢ ﮐﻪ‬

‫‪182‬‬
‫ا ﮔ ﺮ ﺗ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﮏ ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻦ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬آ ﻟ ﻮ د ﮔ ﯽ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬ﺗ ﺼ ﺎ د ف ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و آﻣ ﺎ ر ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﻫ ﺎ ى ﺟ ﺎ ﻧ ﻰ و ﻣ ﺎ ﻟ ﻰ و‬
‫ر و ﺣ ﯽ ﺑ ﺎ ﻻ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ا ﻧﺘ ﻘ ﺎد ﻫ ﺎ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺟ ﻪ د و ﻟ ﺖ و ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ و و ز ا ر ت ر اه ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﻧ ﻮ ع ﺳ ﻮ ﻣ ﻰ ا ز آﺳ ﯿ ﺐ ﻫ ﺎ و ﻋ ﯿ ﻮ ب ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻫ ﺎ ى ﻏ ﻠ ﻂ ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ز و ر ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ‬
‫ﻧ ﺎ ﻣ ﺸ ﺮ و ع ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ﻃ ﻠ ﺒ ﻰ ﺗ ﺒ ﻬ ﮑ ﺎ ر ا ﻧ ﻪ ‪ ،‬ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ﮐ ﺸ ﻰ ﻗ ﻮ ﻣ ﻰ ‪ ،‬ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ﺗ ﻰ ﯾ ﺎ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ‪ ،‬ا ﺑ ﻼ غ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﻫ ﺎ ى ﻏ ﻠ ﻂ ‪،‬‬
‫ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺴ ﺖ آ ﯾ ﯿ ﻦ ﻧ ﺎ ﻣ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﻧ ﺎ ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ‪ . . .‬؛ د ر ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻋ ﻤ ﻮ م ا ﻋ ﺘ ﺮ اﺿ ﺎ ت ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬ا ﻋ ﻢ ا ز ﻋ ﻮ ام و ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎ ن ‪،‬‬
‫ذ ﯾ ﻞ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻋ ﻨ ﺎ و ﯾ ﻦ ا ﺑ ﺮ ا ز ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا و ﻻ ً‪ ،‬د ر ﺻ ﺪ ی ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا و ﺻ ﺎ ف ﺟ ﺰ ء‬
‫ا ﻧ ﻮ ا ع او ل و د و م ﻋ ﯿ ﻮ ب اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ اﺳ ﺎس ز و ر ﮔ ﻮ ﯾ ﯽ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ﻃ ﻠﺒ ﻰ ‪ ،‬ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ﮐ ﺸ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﯽ ﻣ ﻬ ﺎ ر ﺗ ﯽ ‪ ،‬ا ز ﺑ ﺴ ﺎ ط‬
‫ارض ﺑﺮﮐﻨﺪﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺎ ﺣﺪودی ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل اﺳﺖ‪ ،‬ﺛﺎﻧﯿﺎً‪ ،‬اﺳﺘﻌﺪاد زﯾﺎدی وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎری از‬
‫ﮐ ﺎ ﺳ ﺘ ﯽ ﻫ ﺎ ی ﻧ ﻮ ع ا و ل و د و م ‪ ،‬ﺑ ﻪد ﻻ ﯾ ﻠ ﯽ ا ز ﺟ ﻤ ﻠ ﻪ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬ز ﯾ ﺮ ﻋ ﻨ ﺎ و ﯾ ﻦ ﻧ ﻮ ع ﺳ ﻮ م ﺑ ﺨ ﺰ ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً د ر ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﺗ ﻼ ش ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺟ ﻮ ﺧ ﻪ آ ﺗ ﺶ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻪ د ﺳ ﺘﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ‬
‫ر ا ا ز ﺟ ﺎ ﺑ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻓ ﺎ ر غ ا ز ا ﻣ ﯿ ﺪ و ا ر ى ﻫ ﺎ ى ﺳ ﺎد ه ا ﻧ ﮕ ﺎ ر ا ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ ﳕ ﻰ د ا ﻧ ﺪ ﺑ ﻌ ﺪ ﭼ ﻄ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﻣ ﺜ ﻞ‬
‫ﮐ ﺸ ﺘ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﺪ ﻧ ﻰ آ ن ﻫ ﺎ ز ﯾ ﺎد اﺳ ﺖ و ﻟ ﻰ ﻓ ﻦ ﺑ ﻠ ﺪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﺮ ﯾ ﻒ ر ا ﺳ ﺮ د ﺳ ﺖ ﺑ ﻠﻨ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻟ ﻰ‬
‫ﳕ ﻰ د ا ﻧ ﻨ ﺪ ﭼ ﻪ ﮐ ﺎ ر ش ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﺧ ﺴ ﺘ ﻪ و د ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﺮﯾ ﻒ ر ا ر و ى ز ﻣ ﯿ ﻦ ر ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻧ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ا ﻣ ﺘ ﯿ ﺎ ز‬
‫ﳕ ﻰ ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ا ﺧ ﻄ ﺎ ر ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ اﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻪ ﻣ ﺮ ﺣ ﻠﻪ ر ا ا ز‬
‫ﻫ ﻢ ﺗ ﻔ ﮑ ﯿ ﮏ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻧ ﻮ ع او ل ﺑﻪ ﺧ ﺪ او ﻧ ﺪ ﺗﺒ ﺎر ک و ﺗ ﻌ ﺎ ﻟ ﻰ و ا ﮔ ﺬ ا ر ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ؛ د ر ﻣ ﺮﺣ ﻠﻪ د و م ‪ ،‬ﺑ ﺎ‬
‫ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﻫ ﺎ ی د ر ا ز ﻣ ﺪ ت ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ و آ ﻣ ﻮ ز ﺷ ﻰ و ﺗ ﻌ ﻤ ﯿ ﺮ و ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ د ر ز ﯾ ﺮ ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ ﻫ ﺎ ى ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى و ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﮔ ﺬ ا ر ى‬
‫و ﻏ ﯿ ﺮ ه ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ى ر ا ر و ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ﻫ ﺶ ﺑ ﺮ د ‪ .‬ﻣ ﺮ ﺣ ﻠ ﻪ ﺳ ﻮ م ‪ ،‬د ر ﭘ ﯽ ﺗ ﻌ ﻤ ﯿ ﺮ ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ﯾ ﺎ ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ‬
‫ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ا ز ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ر ﮐ ﺎ ن ﯾ ﮏ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﺎه ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ‬
‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز آ ﻓ ﺖ ﻫ ﺎ و ﻋ ﯿ ﺐ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﮔ ﺮ و ه ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ ﻧ ﻔ ﺮ ﻓ ﮑ ﺮ‬
‫ﻣﻰﮐﻨﺪ ﲤﺎم ﺣﻘﯿﻘﺖ‪ ،‬ﲤﺎم ﺣﻖ در دﺳﺖ او اﺳﺖ و ﺑﻘﯿﻪ ﻫﻤﻪ ﯾﺎ ﺟﺎﻫﻞاﻧﺪ ﯾﺎ ﺑﻰﻏﯿﺮت‪ .‬ﻫﯿﭻ وﻗﺖ ﳕﻰﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﻣ ﻦ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻮ ر اﺣ ﺴ ﺎس ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻮ ر ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ا ﯾ ﻦ د ر ﺳ ﺖ اﺳ ﺖ و ﺑ ﻘ ﯿ ﻪ ﻫ ﻢ ﳕ ﻰ ﻓ ﻬ ﻤ ﻨ ﺪ ‪.‬‬
‫د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ آﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﺣ ﺎ ﮐ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ و ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ا ﻓ ﺮ ا د ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑﺮﺧ ﻮ رد ﺻ ﺮ ﯾ ﺢ ‪ ،‬ر و ﺷ ﻦ و ﺣ ﺎ ﮐ ﻰ ا ز ﻧ ﻔ ﻰ ﯾ ﮏ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ و ﯾ ﮏ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ﻋ ﯿ ﺖ ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ‬

‫‪183‬‬
‫و ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت آ ن ﻫ ﻢ ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ﮐ ﻰ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ر ا ه د ا د ‪ .‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ و ﻧ ﻈ ﺎ م ﺗ ﻮ زﯾ ﻊ ﻗ ﺪ ر ت‬
‫و د ﺳ ﺘ ﮕ ﺎه ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﺳ ﺎ ز ى و ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ى ر ا ﺟ ﻮ ر ى ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ر ا ه آ ﺳ ﯿ ﺐ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ر ﻫ ﮕ ﺬ ر‬
‫ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻫ ﺎ ى ﻏ ﻠ ﻂ ‪ ،‬ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ اد ‪ ،‬ﻧ ﺎد ا ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﺪ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ و ﻏ ﯿ ﺮ ه ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﻧ ﻈ ﺎ م ﻣ ﻨ ﺪ ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ‬
‫ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ د ر ﯾ ﮏ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑﻪ آﺳ ﺘ ﺎ ﻧﻪ ﯾ ﮏ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﭼ ﯿ ﺰ ى ر ا ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً و ﺑ ﻨ ﯿ ﺎد ا ً‬
‫ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ د اد ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻣ ﺮ ﺣ ﻠﻪ ا ى ا ز اﺻ ﻼ ح ‪ ،‬ﻫ ﻢ ا ز ﺟ ﻬ ﺎ ت ﭼ ﻬ ﺎ ر ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت‬
‫اﺳ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ )اﻣ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ا ﺳ ﺖ ( ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ آ ن اﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﺼ ﺎ ﳊ ﻪ ﮐ ﺮ د و ﮐ ﻨ ﺎ ر آﻣ ﺪ و ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ‬
‫د ﺳ ﺘ ﻮ ر ﻋ ﻘ ﺐ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ د ا د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻋ ﻘ ﺐ ر ﻓ ﺖ و اﻣ ﺘ ﯿ ﺎ ز د ا د ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺑ ﻪ و ر ﻃ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﮔ ﺮ ی ﺳ ﻘ ﻮ ط ﻧ ﮑ ﺮ د ‪ .‬د ر ﻣ ﻮ ر د اﻣ ﮑ ﺎ ن‬
‫ﺑ ﻨ ﯿ ﺎد ى ﺑ ﻮ د ن اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺑ ﺲ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻫ ﺪ ف ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ا ﺳ ﺎ ﺳ ﻰ ر ا ﺗ ﻌ ﻘ ﯿ ﺐ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن اﺳ ﺎﺳ ﻰ‬
‫ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺷ ﺎﺧ ﺺ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺳ ﻨ ﺪ ى ﮐ ﻪ آ ﯾ ﯿ ﻦ ﻧ ﺎ ﻣ ﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ ﯾ ﺎ ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ﻗ ﺪ ر ت و ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ى ﺧ ﻄ ﻮ ط ا ﺻ ﻠ ﻰ‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ و ‪ . . .‬اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ د ر ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ اﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ﻧ ﻪ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﺑ ﺮ ر ﺳ ﻰ و ﲡ ﺪ ﯾ ﺪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر‬
‫ﮔ ﯿ ﺮ د ؛ ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ و ﺗ ﺴ ﻬ ﯿ ﻢ ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ى ‪ ،‬ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﮔ ﺬ ا ر ى ‪ ،‬اﺟ ﺮ ا ‪ ،‬ﻗ ﻀ ﺎ و ﻏ ﯿ ﺮ ه ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع‬
‫اﺻﻼﺣﺎت ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮد‪ .‬اﺻﻼح ﻣﻰﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻔﺎوت آن ﺑﺎ اﻧﻘﻼب ﺗﻔﺎوت ﺗﯿﻎ‬
‫ﺟ ﺮ ا ﺣ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ﺷ ﻤ ﺸ ﯿ ﺮ ؛ د ر آﳓ ﺎ ﺑ ﺎ ﺷ ﻤ ﺸ ﯿ ﺮ ﮔ ﺮ د ن ﻣ ﻰ ز ﻧ ﻰ و ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ر ﻓ ﻊ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺑ ﺎ ﻇ ﺮ ا ﻓ ﺖ و د ﻗ ﺖ ‪ ،‬و ﭘ ﺲ ا ز ﻧ ﺎ ﮐ ﺎﻣ ﻰ د ر ر و ش ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﻌ ﺎﳉ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ش د ر ﺟ ﺎ ﺗ ﻰ‬
‫ا ز ﺧ ﻄ ﺮ ﺑ ﺎ ﺗ ﯿ ﻎ ﺟ ﺮ اﺣ ﻰ ﺑ ﻪ ﺧ ﺎ ر ج ﮐ ﺮ د ن ﻏ ﺪ ه ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﭘ ﺮ د ا ز ى ‪ .‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ز ﯾ ﺮ ﺗ ﯿ ﻎ ﺟ ﺮ اﺣ ﻰ ﻫ ﻢ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﺴ ﻰ ﲟ ﯿ ﺮ د ‪،‬‬
‫و ﻟ ﻰ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﺮ ا ﺣ ﻰ ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﺗ ﺨ ﺼ ﺼ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س ﺳ ﻮ ا ﺑ ﻖ و ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﺮ ﻃ ﺮ ف ﮐ ﺮ د ن ﺑ ﯿ ﻤ ﺎر ى ‪،‬‬
‫ﻋ ﻤ ﻞ د ﻗ ﯿ ﻖ و ﻣ ﺤ ﺎ ﺳ ﺒ ﻪ ﺷ ﺪ ه و ﻫ ﻤ ﺮ ا ه ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت و ﺑ ﺎ ﻣ ﺸ ﻮ ر ت و ﺗﮑ ﯿ ﻪ ﺑ ﺮ ﻋ ﻠ ﻢ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪.‬‬

‫ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ اﺻ ﻼ ﺣ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﺼ ﺎ ﳊ ﻪ ﮐ ﺮ د و ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه آ ﻣ ﺪ ‪ .‬اﺻ ﻼ ح ﻣ ﻘ ﺘ ﻀ ﻰ ا ﯾ ﻦ‬
‫اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ د ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻧ ﺰ ﻧ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻋ ﻤ ﻞ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ آﻣ ﯿ ﺰ اﳓ ﺎم ﻧ ﺪ ﻫ ﯿ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ‪،‬‬
‫ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ اﺻ ﻼ ح ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ل آ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ﺗ ﻰ ‪ ،‬ا ﺻ ﻼ ح ﺑ ﺎ ﺣ ﻤ ﻠ ﻪ‬
‫ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ آ ﻣ ﯿ ﺰ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﺎ ت د ا ر د ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﺑ ﺎ اﯾ ﺴ ﺘ ﺎد ﮔ ﻰ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ﻣ ﻮ اﺿ ﻊ ﮐ ﻪ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺑ ﻪ آ ن ﲢ ﻤ ﯿ ﻞ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﺎ ت‬
‫ﻧﺪ ارد ‪.‬‬

‫‪184‬‬
‫د ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺑ ﺎ ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺖ ﺧ ﺎﻃ ﺮ و ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ د ر‬
‫اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺣ ﺮ ﯾ ﻒ ﻫ ﻤ ﻪ ر اه ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﺒ ﻨ ﺪ د و ﺷ ﻤ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى د ﻓ ﺎ ع ﮐ ﺮ د ن ا ز اﺻ ﻮ ل‬
‫ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺪ و ن د ﺳ ﺖ ز د ن ﺑ ﻪ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ‪ ،‬و د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﻋ ﻘ ﺐ ﻧ ﻨ ﺸ ﺴ ﱳ ا ز ﻣ ﻮ اﺿ ﻊ ا ﺻ ﻮ ﻟ ﯽ ‪ ،‬ا ز ﲢ ﻤ ﻞ ﮔ ﺎ ﻧ ﺪ ى و ا ر‬
‫ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺷ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﭘ ﺲ د ر ا ﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ‪ ،‬ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻮ ﻣ ﻨ ﺠ ﺮ ﺑ ﻪ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ‪ ،‬ﺣ ﺮ ام ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻏ ﯿ ﺮ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ﮐ ﻤ ﺪ ى ﻋ ﻘ ﺐ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ﺗ ﺎ ﺑ ﻰ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ و د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ﺷ ﻌ ﺎ ر د ا د ن ﭘﯿ ﺶ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ .‬ا ز ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ‬
‫ﺣ ﺘ ﻰ ا ﻻ ﻣ ﮑ ﺎن ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﭘ ﺮ ﻫ ﯿ ﺰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ز ﻧ ﻮ ع ا ﮐ ﻞ ﻣ ﯿ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬اﮔ ﺮ ﻣ ﺠ ﺒ ﻮ ر ﺷ ﻮ ﯾ ﺪ و ﺑﯿ ﻦ ﻣ ﺮ گ و ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ‬
‫ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﺪ ﺑ ﺎ ﻧ ﺎ ر ا ﺣ ﺘ ﻰ ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ؛ ﮐ ﻤ ﺎ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ د ر ﺗ ﺮ ا ژ د ى ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﻣ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺳ ﻬ ﺮ ا ب ﯾ ﺎ ر ﺳ ﺘ ﻢ‬
‫ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﻣ ﺎ ﻫ ﻢ ﮔ ﺮ ﯾ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻋ ﺮﺻ ﻪ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻋ ﺮﺻ ﻪ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻫ ﯿ ﺠ ﺎن ﻣ ﻰ آ ﯾ ﯿ ﻢ ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﻗ ﺮ ا ر ا ﺳ ﺖ ر ﺳ ﺘ ﻢ ا ﻓ ﺮ ا ﺳ ﯿ ﺎ ب ر ا ﺑ ﮑ ﺸ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﭘ ﺎ ر ﭼ ﻪ ﺷ ﻮ ر و ﺷ ﻮ ق و ﺷ ﺎد ى و‬
‫ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﻫ ﺴ ﺘﯿ ﻢ ‪ .‬اﺻ ﻼ ح ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﺗ ﺮ ا ژ د ى ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﺗ ﺮ ا ژ د ى ﻏ ﻢ ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻫ ﯿ ﺠ ﺎ ن ﳕ ﻰ آ ﯾ ﯿ ﻢ ‪،‬‬
‫و از ﮐ ﺸ ﺘﻪ ﺷ ﺪ ن ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ ﺧ ﻮ ﺷ ﺤ ﺎ ل ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻧﻪ ا ﯾﻨ ﮑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻘ ﺎﺑﻞ ﺑﻪ اﻧﺪ از ه ﺳ ﻬ ﺮاب د و ﺳ ﺖ‬
‫داﺷﺘﻨﻰ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺤﺚ ﺑﺮ ﺳﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻓﻀﺎ‪ ،‬ﺣﺘﻰ اﮔﺮ ﺳﻬﺮاب اوﺻﺎف ﺑﺪى ﻫﻢ داﺷﺖ‪ ،‬ﮐﺸﱳ‬
‫ا و ﻟ ﺬ ت آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻦ ﻧ ﺒ ﻮ د ؛ ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﯿ ﺖ ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺘ ﯽ ﻣ ﯽ ر و د ﮐ ﻪ ﮐ ﻞ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ر ا ﺑﻪ ﺗ ﺮ ا ژ د ی ﲢ ﻮ ﯾ ﻞ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺣ ﺘ ﯽ ﮐ ﺸ ﱳ‬
‫ا ﻓ ﺮ اﺳ ﯿ ﺎ ب و ﺷ ﻐ ﺎد ﻫ ﻢ ﻟ ﺬ ت ا ﻓ ﺰ ا ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﯽ ا ﮔ ﺮ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎن اﺻ ﻼ ح ا ز ز د ن ‪ ،‬ﺷ ﮑ ﺴ ﱳ ‪،‬‬
‫ﺗ ﺨ ﺮ ﯾ ﺐ ﮐ ﺮ د ن ‪ ،‬ﮐ ﺸ ﱳ ‪ ،‬ﻟ ﺬ ﺗ ﻰ ﺑ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ د ﺳ ﺖ ﳕ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻫ ﻢ ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﮐ ﺎ ر ى ا ز ﺳ ﺮ اﺿ ﻄ ﺮ ا ر ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﯿ ﺮ د ﺑ ﺎ‬
‫ﻧ ﺎ ر ا ﺣ ﺘ ﻰ ا ﺳ ﺖ ؛ ﻣ ﺜ ﻞ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﺳ ﺮ ﺑ ﺮ ﯾ ﺪ ه ز ﺑ ﯿ ﺮ ر ا ﺑ ﺮ ا ى ﻋ ﻠ ﻰ ) ع ( آ و ر د ﻧ ﺪ و ا و ﮔ ﺮﯾ ﺴ ﺖ ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ش‬
‫ﺑ ﺎ ا و ﺟ ﻨ ﮕ ﯿ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﻓ ﺮ ﺟ ﺎﻣ ﻰ ﺟ ﺰ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻪ د ﺷ ﻮ ا ر ى ﻣ ﺘ ﺼ ﻮ ر ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﮔ ﺮ ﯾ ﺴ ﺖ ﭼ ﻮ ن ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﯽ ﺟ ﻨ ﮓ‬
‫ﺣ ﻖ و ﺑ ﺎﻃ ﻞ ‪ ،‬ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﺗ ﺮ ا ژ د ى ا ﺳ ﺖ و ﮐ ﺸ ﱳ ﻟ ﺬ ت ﳕ ﻰ آ و ر د ‪.‬‬

‫ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﭘ ﻨ ﺪ ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ آ ﻧ ﭽ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن اﺻ ﻼ ح ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺳ ﻄ ﺤ ﻰ و ﮐ ﻢ ﻋ ﻤ ﻖ‬
‫اﺳ ﺖ ؛ ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع ﻋ ﻘ ﺐ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﻧ ﻮ ع ﺧ ﻂ ﻗ ﺮ ﻣ ﺰ ى د ر ﭘ ﺸ ﺖ ﺳ ﺮ ﻧ ﺪ ا ر د و ﺗ ﺎ ﺑ ﻰ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ اد اﻣ ﻪ ﭘ ﯿ ﺪ ا‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭘ ﺮ ﻫ ﯿ ﺰ ﮐ ﺮ د ن ا ز ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻮ ﻣ ﻨ ﺠ ﺮ ﺑﻪ ﲢ ﻤ ﻞ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫ ﺮ ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ و ﺗ ﻦ د اد ن ﺑﻪ ﻣ ﺼ ﺎﳊ ﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻫ ﺮ ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ ﻣ ﺴ ﺦ اﺻ ﻼ ح اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪185‬‬
 ‫‪۷‬‬
‫اﻋﺘﺪال رﺑﯿﻌﯽ‬

‫‪186‬‬
‫د ر ﻧ ﻮ ﻣ ﯿ ﺪ ی ﺑ ﺴ ﯽ اﻣ ﯿ ﺪ اﺳ ﺖ‬

‫ﭘ ﺎ ﯾ ﺎن ﺷ ﺐ ﺳ ﯿﻪ ﺳ ﭙ ﯿ ﺪ اﺳ ﺖ‬

‫ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﯽ‬

‫ﭼ ﻪ آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ا ى ا ز اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎن ﻣ ﺘ ﺼ ﻮ ر اﺳ ﺖ و ﭼ ﻪ ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ى ر ا ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان د ر ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺧ ﺼ ﻮ ص ﮔ ﻤ ﺎن ز د ؟ اﺻ ﻼ ﺣ ﻰ ﮐ ﻪ ﮐ ﻠ ﯿ ﺖ آ ن ر ا ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ﭼ ﻪ ﲡ ﻠ ﯿ ﺎ ﺗ ﻰ د ا ر د ؟ ﺟ ﺰ ء ﺿ ﺮ و ر ﯾ ﺎ ت ‪ ،‬ﳑ ﮑ ﻨ ﺎ ت ‪،‬‬
‫ﯾ ﺎ ﻣ ﺤ ﺎ ﻻ ت ا ﺳ ﺖ ؟ ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ﻣ ﻦ ﺑ ﻪ ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ ﻓ ﻮ ق ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻋ ﺼ ﺮ ﻣ ﺎ ﺑ ﻌ ﺪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ‪ ،‬اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﻣ ﺘ ﺤ ﻘ ﻖ و‬
‫ﻣ ﻮ ﻓ ﻖ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻨ ﻬ ﺎ ى ﻓ ﺮ ا ز و ﻓ ﺮ و د ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ د ر ﻣ ﻮ ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ‬
‫ﺗ ﻔ ﺎ و ت ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺮ د ی ﮐ ﻪ د ر ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى اﺻ ﻼ ﺣ ﻰ ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت د ر ﻣ ﻮ ا ﻗ ﻊ ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ‪ ،‬ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ و ز ﮐ ﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫ا ﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎ ن ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻣ ﺼ ﺎد ﯾ ﻘ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﺷ ﺎ ر ه ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﯾ ﮏ ا ﻣ ﺮ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ا ﺣ ﺖ‬
‫اﺷ ﺎر ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﺎ ً ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻨ ﻰ ا ز ﺟ ﻨ ﺲ و ﻋ ﺪ ه د ا د ن ﻫ ﺎ ى ر ﻫ ﺒ ﺮ ا ن ا ﻟ ﻬ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ا ن ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺑ ﺎو ر‬
‫ﺧ ﻮ ش ﻓ ﺮ ﺟ ﺎم ﮔ ﺮ ا ‪ ،‬ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ا ن ﺑ ﻪ ﻇ ﻬ ﻮ ر ﻣ ﻨ ﺠ ﻰ ﺑ ﺰ ر گ ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ د ر ا ﻣ ﺤ ﻘ ﻖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫ﺗ ﺸ ﻮ ﯾ ﻖ ﻫ ﺎ و ا ﻣ ﯿ ﺪ د ا د ن ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺘ ﻤ ﺪ ا ر ا ﻧ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ ﺗ ﺴ ﮑ ﯿ ﻦ و ﯾ ﺎ ﺗ ﺸ ﻔ ّﻰ ﺧ ﺎ ﻃ ﺮ د ا د ن د ر ﻫ ﻨ ﮕ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ا و ﺿ ﺎ ع‬
‫ﺳ ﺨ ﺖ ا ﺳ ﺖ و ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻪ ﻋ ﺴ ﺮ ت ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻦ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ا ى ﺑ ﺮ ا ى ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﮐ ﺎ ر ى ﻧ ﺪ ا ر م ‪ .‬ﻧ ﻪ د ر ﻣ ﻘ ﺎم‬
‫ﯾ ﮏ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ﮐ ﻪ ا ز ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ا ى د ﻓ ﺎ ع ﮐ ﻨ ﻢ و ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ ﺷ ﻢ و ﻋ ﺪ ه د ﻫ ﻢ د ر ﭘ ﺎﯾ ﺎ ن ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ‬
‫ﻗ ﺼ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺷ ﺎه ﭘ ﺮ ﯾ ﺎ ن ‪ » ،‬د ﯾ ﻮ ﻫ ﺎ ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ « و » ﭘ ﺮ ﻧ ﺴ ﺲ و ﺷ ﻮ ا ﻟ ﯿ ﻪ ﻫ ﻔ ﺖ ﺷ ﺐ و ﻫ ﻔ ﺖ ر و ز ﻋ ﺮ و ﺳ ﻰ‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ « ‪ ،‬و ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ د ر آن ﺑﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ و ﺧ ﻮ ﺷ ﻰ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ د ؛ ﻧﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺘ ﻤ ﺪ ا ر ى ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﺪ ه آ ﻟ ﻰ ر ا‬
‫د ر ﯾ ﮏ ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز آ ر ﻣ ﺎن ﺷ ﻬ ﺮ ى ﻧ ﺸ ﺎ ن د ﻫ ﻢ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻠ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﮐ ﺎ ر ى ﻧ ﺪ ا ر م ‪ .‬ﻧ ﯿ ﺰ ا ﺿ ﺎ ﻓ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ‬
‫ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺤ ﺚ ﯾ ﮏ ﺑ ﺤ ﺚ ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ا ز ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯿ ﻢ و ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً ﺑ ﻪ آ ن ﺣ ﺴ ﺎ ﺳ ﯿ ﺖ د ا ر ﯾ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛‬
‫ﺑ ﺤ ﺚ ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ‪ ،‬ا ز ﻧ ﻮ ع ﭼ ﭗ آ ن ﻣ ﺜ ﻞ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ا ز ﻧ ﻮ ع ر اﺳ ﺖ آن ﻣ ﺜﻞ ﻓ ﺎﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﺟ ﺒﺮ ى و‬
‫ﺑ ﺎ ﻣ ﻮ ﺗ ﻮ ر ى ﺑ ﯿ ﺮ و ن ا ز ﻣ ﱳ ر و ا ﺑ ﻂ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و ﺑ ﯿ ﺮ و ن ا ز ﻣ ﱳ ﻃ ﺒ ﺎ ﯾ ﻊ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ﻧﯿ ﺎ ر ا ﺑﻪ ﺳ ﻤ ﺖ ﻣ ﻘ ﺼ ﺪ ﺧ ﺎﺻ ﻰ‬
‫ﻣ ﻰ ر ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺤ ﺚ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ر و ا ﯾ ﺖ ﻣ ﻔ ﺼ ﻞ ﺗ ﺮ آ ن ر ا د ر ﮐ ﺘ ﺎ ﺑ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﺴ ﻂ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ د اد ‪ ،‬و د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺑﻪ‬
‫ﺿ ﺮ و ر ت ا ﺷ ﺎ ر ه ا ى ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه ﺑ ﻪ آ ن د ا ر م ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا و ﻻ ً ﺑ ﺎ ﯾ ﻘ ﯿ ﻦ ﻣ ﺎ ﺑﻌ ﺪ ا ﻟﻄ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ﻫ ﻤ ﺮ ا ه‬

‫‪187‬‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ ﺛ ﺎ ﻧﯿ ﺎ ً ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز آ ن ‪ ،‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎن آ ن » ﭘ ﺮ و ژ ه « ﯾ ﺎ » ﭘ ﺮ و ﺳ ﻪ « ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ ﺛ ﺎﻟﺜ ﺎً ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﺑ ﻌ ﺾ‬
‫أﻣﻮر ﻣﻮرد ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﻰ اﺳﺎﺳﺎً ﺧﻮﺷﺎﯾﻨﺪ او ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﻪ ﺧﺼﯿﺼﻪﻫﺎﯾﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﮐﺪام‪ ،‬در‬
‫ﻧﻈ ﺮ ﯾﻪ ﭘﺮد از ى ﻫ ﺎى ﻓ ﻠﺴ ﻔﻪ ﺗﺎر ﯾ ﺦ ﻗ ﺮ ن ﻧﻮ زد ﻫ ﻢ ‪ ،‬و او ا ﯾﻞ ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬آ ن ﻧ ﻈ ﺮ ﯾﻪ ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى‬
‫ﻣ ﺘ ﺎ ﻓ ﯿ ﺰ ﯾ ﮑ ﻰ ﻗ ﻄ ﻌ ﻰ و ﺟ ﺰ ﻣ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻫ ﻢ ﻣ ﻮ ﺗ ﻮ ر ﻣ ﺤ ﺮ ک ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ اد ﻋ ﺎ ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻧ ﮕ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ا ﻧ ﺘ ﺰ اﻋ ﻰ و‬
‫ﻣ ﺎو ر ا ﯾ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﺑﻪ ﺳ ﺨ ﺘ ﻰ ﻗ ﺎﺑﻞ ﳌ ﺲ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﯾ ﺎ ﻣ ﺜﻞ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﯽ ﻫ ﮕ ﻞ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ا ز ﻓ ﻀ ﺎ ى‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺑ ﯿ ﺮ و ن ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻣ ﺜ ﻞ ﻣ ﻮ ر د ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ﻓ ﻘ ﻂ د ر ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب ﻻ ﯾ ﻪ ﺧ ﺎﺻ ﻰ ا ز ر و ا ﺑ ﻂ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﻣ ﻰ ﮔ ﻨ ﺠ ﺪ‬
‫و ﺑ ﻪ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎن ‪ ،‬ر و ا ﻧ ﺸ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎن و ﺛ ﻮ ا ﺑ ﺖ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ ا و ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ﺗ ﮑ ﯿ ﻪ ا ى ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ‬
‫ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬آ ن ﻫ ﺎ ﺧ ﻮ د ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎن آ ن ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ ﺧ ﯿ ﺰ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻣ ﻮ ر د ﭘﯿ ﺸ ﺒﯿﻨ ﯽ ﺧ ﻮ د ر ا‬
‫ﻣ ﺤ ﻘ ﻖ ﻫ ﻢ ﺑ ﮑ ﻨﻨﺪ ‪ .‬ﺧ ﺸ ﻨ ﻮ د ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺘﻨﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن آ ﯾﻨ ﺪ ه ا ى ﮐ ﻪ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﻨﺪ ﺧ ﻮ ب ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺖ ؛ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺪ ام از‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ د ر ر و ا ﯾ ﺖ ﻣ ﻦ ا ز ﺳ ﯿ ﺮ ﺿ ﺮ و ر ى ﺟ ﻬ ﺎن و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪.‬‬

‫ا د ﻋ ﺎ ى ﻣ ﻦ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﺻ ﻼ ح د ر ا ﻣ ﻮ ر اﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺻ ﻮ ر ت ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬و ﭼ ﻬ ﺎ ر‬
‫ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ﻣ ﻬ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﻋ ﻤ ﻼ ً ﻃ ﺎ ﻟ ﺐ آ ن ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺗ ﺄﻣ ﯿ ﻦ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ر ﻓ ﺎ ه و‬
‫آ ز ا د ى ‪ ،‬ﺑ ﻪ ر ﻏ ﻢ ﻧ ﺎ ﭘ ﺴ ﻨ ﺪ ﺑ ﻮ د ن ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﺟ ﻨ ﺒ ﻪ ﻫ ﺎ ى آ ن د ر ﻧ ﮕ ﺎه ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ ا ز ﻣ ﺮ د م ﯾ ﺎ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ر ﻏ ﻢ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ د‬
‫ﺑﻪ ﻧﺎﮐﺎﻓﻰ ﺑﻮدن و ﻧﺎﮐﺎرآﻣﺪ ﺑﻮدن آن از ﻧﮕﺎه ﺟﻤﻌﻰ دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺑﻪﮔﻮﻧﻪای ﭘﯿﺶروﻧﺪه‪ ،‬ﺻﻮرت واﻗﻌﯿﺖ ﺑﻪ ﺧﻮد‬
‫ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬ﲤ ﺎ م ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى د ﻧ ﯿ ﺎ ا ز اﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ر و ا ﯾ ﺘ ﻰ ا ز ا ﺻ ﻼ ح ر ا ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ر و ا ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﮑ ﺪ ﯾ ﮕ ﺮ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ‬
‫ﻣ ﺘ ﻨ ﺎ ﻗ ﺾ ﯾ ﺎ ﻣ ﺘﻨ ﺎﻓ ﺮ و ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ و ا ﮔ ﺮ ا ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑﭙ ﺬ ﯾ ﺮ ﻧ ﺪ و ﺗ ﺴ ﻠ ﯿ ﻢ آن ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺎﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ د و‬
‫ر اه د ر ﭘ ﯿ ﺶ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺑ ﺤ ﺚ ا ﻧ ﺘﺰ اﻋ ﻰ و ﯾ ﮏ ﺑ ﺤ ﺚ ا ﻧ ﻀ ﻤ ﺎﻣ ﻰ ‪ .‬ﺑ ﺤ ﺚ ا ﻧ ﺘﺰ اﻋ ﻰ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د‬
‫ا ز ﺗ ﺒ ﯿ ﯿ ﻦ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ ﺧ ﺎﺻ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ‪ ،‬ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ و ﲢ ﻮ ﻻ ت آ ن ر ا ﺟ ﻊ ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﺳ ﯿ ﺮ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺧ ﺎﺻ ﻰ ر ا ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎء ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬آ ﯾ ﺎ ﻋ ﻮ اﻣ ﻠ ﻰ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ﻓ ﺎ ر غ ا ز ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺧ ﺎص ‪،‬‬
‫ﻋ ﻤ ﻮ م ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ر ا ﺑ ﻪ د ا ﺷ ﱳ ﯾ ﮏ ﻧ ﻈ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ -‬اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﻣ ﺜ ﻼ ً د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ﻟﯿ ﺒ ﺮ ا ل ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮐ ﻨ ﺪ ؟ ﺑ ﺤ ﺚ‬
‫ا ﻧ ﻀ ﻤ ﺎ ﻣ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ز ا و ﯾ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﺴ ﺌ ﻠ ﻪ ﻣ ﻰ ﻧ ﮕ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺳ ﺎﺧ ﺖ ﻓ ﻌ ﻠ ﻰ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﻗ ﺪ ر ت د ر ﺻ ﺤ ﻨ ﻪ ر و ا ﺑ ﻂ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻞ ﭼ ﻪ‬
‫ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ﺋ ﺎ ﺗ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ و ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ‪ ،‬ﻃ ﻮ ﻋ ﺎ ً ﯾ ﺎ ﮐ ﺮ ﻫ ﺎ ً‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﻫ ﻢ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ‬
‫ﯾ ﺎ ﻫ ﻢ ﻧ ﻮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﻠﺰ م ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫‪188‬‬
‫ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ى اﺻ ﻠ ﻰ ﻓ ﺼ ﻞ ﺣ ﺎﺿ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ر و ﺑ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن‬
‫ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ر ژﯾ ﻤ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﻘ ﺎ و ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﻧ ﯿ ﺎ ز ﻣ ﻨ ﺪ ﻫ ﻤ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﺑ ﺎ ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ و د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ‬
‫ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺘ ﻮ ا ن ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل د ا د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ا ﺗ ﮑ ﺎء ﺑ ﻪ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ د و ﻧ ﯿ ﺰ اﻣ ﮑ ﺎن ﺑ ﻘ ﺎ ﻣ ﺘ ﺼ ﻮ ر ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ د ر ﻏ ﯿ ﺎ ب ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺮ د و ‪،‬‬
‫ر ا ﻫ ﻰ ﺟ ﺰ ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﻢ ز ﻣ ﺎن ﺑ ﺎ د اﺧ ﻞ و ﺧ ﺎ ر ج ﳑ ﮑ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﻘ ﺎ ‪ ،‬ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻨ ﻰ ر ا ﻣ ﺴ ﺘ ﻬ ﻠﮏ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﺪ او م د ر ا ز ﻣ ﺪ ت ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ﺗ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ د ر د ﻧﯿ ﺎ ى ﻋ ﻠ ﻢ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ‬
‫ﺗ ﺌ ﻮ ر ى ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ د ا ر ا ى ﻫ ﻤ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ د ر و ﻧ ﻰ و ﻫ ﻤ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﺑﯿ ﺮ و ﻧ ﻰ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ د ر د ر و ن ﺧ ﻮ د د ﭼ ﺎ ر ﺗ ﻨ ﺎ ﻗ ﺾ‬
‫ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬و د ر ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﺑ ﺎ ﺟ ﻐ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ و ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﲡ ﺮ ﺑ ﻰ آ ن ﻫ ﻤ ﺴ ﺎ ز ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﻫ ﻢ‬
‫ا ﯾ ﻦ د و ﻫ ﻤ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ‪ -‬ﻻ ا ﻗ ﻞ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز آ ن د و ‪ -‬ﺿ ﺮ و ر ى ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﻏ ﯿ ﺎ ب ا ﯾ ﻦ د و ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻢ و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﺮ د و ﺑﻪ‬
‫ﻣ ﺎﺟ ﺮ اﺟ ﻮ ﯾ ﻰ ﺑ ﺪ ل ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫د ر ا ﻧ ﺘ ﻬ ﺎ ى ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﺑ ﺎ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ى ا ز او ﺿ ﺎ ع و اﺣ ﻮ ا ل ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﻣ ﻮ اﺟ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ‬
‫ﭘ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﺎﺑﻪ آن و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ اﺷ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ؛ او ﺿ ﺎﻋ ﻰ ﮐ ﻪ ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻊ ر ا ﻋ ﻠ ﯿ ﺮ ﻏ ﻢ ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻌ ﯽ ‪ ،‬ا ز ﺟ ﻤ ﻠ ﻪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻨ ﺮ ﺳ ﻰ ﻗ ﺪ ر ت‬
‫و ﭼ ﮕ ﺎﻟ ﻰ ﺛ ﺮ و ت ‪ ،‬ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ -‬ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ر ا ﺑ ﻪ ﺗ ﺮ ﻗ ﯿ ﻖ ا ﯾ ﻦ د و ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﺗ ﺮ ﻏ ﯿ ﺐ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ر ﮐ ﺎ ن ا ﯾ ﻦ‬
‫و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﯾ ﮑ ﻰ ر ﺷ ﺪ ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى و د ﯾ ﮕ ﺮ ى ر ﺷ ﺪ آﻣ ﻮ ز ش و ا ر ﺗﺒ ﺎﻃ ﺎ ت اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻧ ﻘ ﺎ ط ﺟ ﻬ ﺎ ن‬
‫ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﺎ ﺗ ﻰ ﺑ ﺎ و ﺟ ﻮ د ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ت ‪ ،‬و ﺟ ﻮ د ﻓ ﻘ ﺮ و ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﮔ ﻪ ﮔ ﺎ ه ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى‬
‫د ﳋ ﺮ ا ش ﻓ ﻘ ﺮ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ و ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ ر ﻓ ﺎه ر و ﺑﻪ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ و ﻓ ﻘ ﺮ ر و ﺑﻪ ﮐ ﺎ ﻫ ﺶ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﻋ ﻤ ﻮ م‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﭘﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ و د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى د ر ﺣ ﺎل ر ﺷ ﺪ ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ اﻋ ﺘﺮ اض ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﯾ ﻦ‬
‫اﻋﺘﺮاضﻫﺎ ﻣﻄﻠﻘﺎً ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎى اﯾﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ وﺿﻊ رﻓﺎﻫﻰ ﻣﺮدم در ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﻌﻠﻰ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﻰ و از‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻌ ﺪ ل ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺪ و ن ﻫ ﯿ ﭻ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ى ﻗ ﺼ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻧ ﻮ ﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﮋ ﯾ ﮑ ﻰ ﮐ ﻪ ﻋ ﺎﻣ ﻪ ﻣ ﺮ د م و ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ‬
‫ﺧ ﻮاص ﺗﻌﺮ ﯾﻒ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﻨﺪ ﮐ ﻪ ر و ز ى ﺑ ﻮ د و ر و ز ﮔ ﺎر ى ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ار ز اﻧ ﻰ و ﻓ ﺮ او اﻧ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺘﺮ ﯾ ﻦ ا ر ز ش و ا ﻗ ﻊ ﳕ ﺎﯾ ﺎﻧﻪ‬
‫ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ﻧ ﻮ ﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﮋ ى اﺳ ﺖ ؛ ﭼ ﻮ ن ا ﻧ ﺴ ﺎن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ا ز ﯾ ﺎد ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ اﺣ ﺴ ﺎس ﺧ ﺎص ﺧ ﻮ ﺷ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ى ﺑ ﻪ‬
‫دﺳﺖ ﻣﻰآورد‪ .‬ﺣﺘﻰ اﮔﺮ ﮔﺬﺷﺘﻪ او ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﺧﺎﻃﺮات ﺧﻮﺷﻰ ﻫﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻃﻌﻢ ﭼﺎﺷﻨﻰوار دﻟﭙﺬﯾﺮى‬
‫دارد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﺮاى رﻫﺎ ﺷﺪن از ﭼﻨﮓ زﻣﺎن ﺣﺎل ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب و زﻣﺎن آﯾﻨﺪه ﻧﺎﻣﻌﻠﻮم‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ‪،‬‬
‫ﭼ ﺎ ر ه ا ى ﺟ ﺰ ﺑ ﺎ ز ﺳ ﺎ ز ى ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬و ﮔ ﺮ ﻧﻪ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻮ ا ﻗ ﻊ ﺧ ﺎ ص ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﻗ ﺤ ﻄ ﻰ ﻫ ﺎ ‪،‬‬
‫ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﻫ ﺎ ى ﺣ ﺎ د ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى ‪ ،‬ﻣ ﺼ ﺎﺋ ﺐ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ و ﺟ ﻨ ﮓ و ﺗ ﻮ ا ﺑ ﻊ ﻣ ﺎ ﻟ ﻰ و ر ﻓ ﺎ ﻫ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﻮ ا د ث ر ا د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﻧ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﻢ ‪،‬‬

‫‪189‬‬
‫ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎ ً د ر ﻫ ﻤ ﻪ ﺟ ﺎ ى د ﻧﯿ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﭼ ﺸ ﻤ ﮕ ﯿ ﺮ ى و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ر ﻓ ﺎ ﻫ ﻰ ﻣ ﺮ د م ر و ﺑ ﻪ ﺑ ﻬ ﺒ ﻮ د ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﻻ ن ﺧ ﻼ ف ا ﯾ ﻦ اﻇ ﻬ ﺎ ر ﯾ ﺎ اد ﻋ ﺎ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺘﻨ ﺎد ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺿ ﻌﯿ ﻒ ﮐ ﻪ آ ن ﻣ ﻮ ﻗ ﻊ ﻣ ﺜ ﻼ ً ﯾ ﮏ ا ﺗ ﻮ ﻣ ﺒ ﯿ ﻞ‬
‫ﺑ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺰ ا ر ﺗ ﻮ ﻣ ﺎن ﺑ ﻮ د و ا ﻻ ن ﭘ ﻨ ﺞ ﻣ ﯿ ﻠ ﯿ ﻮ ن ﺗ ﻮ ﻣ ﺎ ن ا ﺳ ﺖ و ﯾ ﺎ ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ‪ ،‬و ا ز آن ﻧﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ‬
‫ﮐﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ وﺿﻊ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﻏﻔﻠﺖ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺮدم‬
‫ا ز ا ﺗ ﻮ ﻣ ﺒ ﯿ ﻞ ﺷ ﺨ ﺼ ﯽ ﺑ ﻪ ﻣ ﻮ ا ز ا ت ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺮ ا ن ﺷ ﺪ ن ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺳ ﻰ ‪ -‬ﭼ ﻬ ﻞ ﺳ ﺎل‬
‫ﺑ ﻪ ﻋ ﻘ ﺐ ﺑ ﺮ ﮔ ﺮ د ﯾ ﻢ و ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﻣ ﻄ ﺎﻟﺒ ﺎ ت و ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر ا ت ﻣ ﺮ د م ر ا ﺑ ﺮ آو ر د ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﻣ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫ا ﻻ ن ‪ ،‬ﭼ ﻪ د ر ر د ه ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ى ﺑﺰ ر ﮔ ﺴ ﺎل و ﭼ ﻪ ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﺳ ﺎ ل ‪ ،‬ﺟ ﺰ ء ﺿ ﺮ و ر ﯾ ﺎ ت ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬د ر آ ن‬
‫ﻣﻮﻗﻊ ﺟﺰء ﺗﻔﻨّﻨﺎت ﻫﻢ ﻣﺤﺴﻮب ﳕﻰﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدى و ﻧﺘﯿﺠﻪ آن ﯾﻌﻨﻰ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت ﻓﺰاﯾﻨﺪه‬
‫اﮔﺮ ﻧﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎً‪ ،‬ﻏﺎﻟﺒﺎً رو ﺑﻪ رﺷﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ؛ ﮔﺮﭼﻪ ﺧﻮد آن رﻓﺎه رو ﺑﻪ رﺷﺪ‪ ،‬آﺗﺶ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت را داﻣﻦ زده‪ ،‬و‬
‫ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﺗ ﺼ ﺎﻋ ﺪ ى ﺑ ﺎ ﻻ ﺑ ﺮ د ه ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﭘ ﯿ ﺶ ا ﻓ ﺘ ﺎ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ی ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﮐ ﺴ ﯽ‬
‫ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺣ ﺮ ﯾ ﺼ ﺎ ﻧ ﻪ ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﻤ ﺎ ﯾ ﻞ ﺑ ﻪ د ا ﺷ ﱳ ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ و ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﯽ ﺷ ﮏ ‪ ،‬د ر ﻣ ﻮ ا ر د ﺧ ﺎﺻ ﻰ ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ ﺣ ﻮ اد ﺛ ﻰ ﭼ ﻮ ن ﺟ ﻨ ﮓ و ا ﻧ ﻘ ﻼ ب و ﻏ ﯿ ﺮ ه ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﻗ ﻒ ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ‬
‫ﻋ ﻘ ﺐ ﮔ ﺮ د ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﮔ ﺎ ه ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ﺗ ﺮ ا ز ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ی ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﺑ ﻮ د ها ﻧ ﺪ د ﭼ ﺎ ر‬
‫ر ﮐ ﻮ د ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﻧﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺑﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ و ﻣ ﻌ ﺪ ل ‪ ،‬د ر ﻏ ﺎ ﻟ ﺐ ز ﻣ ﺎن ﻫ ﺎ و ﻣ ﮑ ﺎن ﻫ ﺎ ی د ﻧﯿ ﺎ ی ﻣ ﺪ ر ن ‪ ،‬د ر‬
‫د ر ا ز ﻣ ﺪ ت و ﺣ ﺘ ﯽ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﺪ ت ) ﻣ ﺜ ﻼ ً د ه ﺗ ﺎ ﺑ ﯿ ﺴ ﺖ ﺳ ﺎ ل ( ‪ ،‬ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ت ﺑ ﺎ ﺗ ﺼ ﺎﻋ ﺪ ﻫ ﻨ ﺪ ﺳ ﻰ ﭘ ﯿ ﺶ ر ﻓ ﺘ ﻪ و ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت‬
‫ﺑ ﺎ ﺗ ﺼ ﺎﻋ ﺪ ﺣ ﺴ ﺎ ﺑ ﻰ و اﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ‪ ،‬ﮐ ﺜ ﯿ ﺮ اً ﺷ ﺎ ﻫ ﺪ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ا ﻇ ﻬ ﺎ ر ﻧ ﺎ ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺘ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ و ﻟ ﻮ ر ﻓ ﺎ ه ر و ﺑ ﻪ ر ﺷ ﺪ ﺑ ﻮ د ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ر ﮐ ﻦ د و م و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻓ ﻌ ﻠ ﻰ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ آﻣ ﻮ ز ش و ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ذ ﻫ ﻨ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ‬
‫ر ا ر ﺷ ﺪ د ا د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ آ ﻣ ﻮ ز ش و ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت د ر ﭘ ﻰ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ؛‬
‫ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻣ ﺜﻞ ﻣ ﻮ ج اﺳ ﺖ و اﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ﻣ ﺜﻞ ﻣ ﺤ ﻤ ﻞ آن ‪ ،‬ﻫ ﻮ ا ﯾ ﺎ آ ب ؛ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ا ﯾ ﻦ د و ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﺑﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ا ز ﻫ ﻢ ﻣ ﺘ ﻤ ﺎﯾﺰ ﻧﺪ ‪،‬‬
‫ﻣ ﻮ ج ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ﺳ ﺖ ا ز ﺟ ﻨ ﺲ ا ﻧ ﺮ ژ ى ﺟ ﻨ ﺒ ﺸ ﻰ ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﺤ ﻤ ﻞ آن ﯾ ﮏ ﻣ ﺎد ه ﺳ ﯿ ﺎ ل ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻣ ﻮ ج ﺑ ﺪ و ن‬
‫آ ن ﻣ ﺎد ه ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ د ر ﺧ ﻸ ﻣ ﻮ ج و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺑ ﺮ د و ش ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ﺳ ﻮ ا ر ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ‬
‫ﺳ ﺒ ﺐ ‪ ،‬د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﮔ ﺮ ﺳ ﻨ ﮕ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﻤ ﺎ ر ى ‪ ،‬ﻧ ﺎ ا ﻣ ﻨ ﯽ و ﺑ ﻰ ﻧ ﻈ ﻤ ﻰ ‪ ،‬آﻣ ﻮ ز ش و ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ﻫ ﻢ د ﭼ ﺎ ر ر ﮐ ﻮ د ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬
‫وﻟﻰ در ﮐﻨﺎر اﻗﺘﺼﺎد رو ﺑﻪ رﺷﺪ‪ ،‬آﻣﻮزش و ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻗﺪرت ﲢﻮل ﺑﺴﯿﺎرى دارد و ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﺑﻪ ﺳﻮى‬

‫‪190‬‬
‫اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ى ﮐ ﻪ ا ﺷ ﺎ ر ه ﺷ ﺪ ﻣ ﻰ ر ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ اﻟﺒﺘﻪ ا ر ﺗ ﺒ ﺎط ﻣ ﯿ ﺎ ن ا ﯾ ﻦ د و ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺘ ﻮ ا ز ﻧ ﻰ ‪،‬‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺗﻌ ﺎﻣ ﻠ ﻰ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ﯾ ﻦ د و ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ا ﻧ ﺘ ﻬ ﺎ ى ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ر ا د ر و ﺿ ﻌ ﯿ ﺘ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻧ ﮕ ﻪ‬
‫د ا ﺷ ﱳ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ى ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﮔ ﺮ ا و ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ اد ى ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ز ﯾ ﺎ د ﻣ ﻰ ﻃ ﻠ ﺒ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى ‪ ،‬د ر‬
‫ﺣ ﺪ ى ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﻏ ﺮ ق ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺑ ﺮ ا ى ز ﻧ ﺪ ه ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ن ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ آ ﻣ ﻮ ز ش و ا ر ﺗ ﺒ ﺎ ﻃ ﺎ ت ا ﻓ ﺮ ا د ر ا‬
‫د ر ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ‪ ،‬ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ‪ ،‬د ا ر ا ى ﻣ ﻄ ﺎﻟﺒﻪ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ر اﺿ ﻰ و آﻣ ﺎد ه ﮐ ﻨ ﺶ ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻒ ﺑ ﺎر ﻣ ﻰ آ و ر د ؛ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻨ ﺶ د ر ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ‬
‫د ﯾ ﮑ ﺘ ﺎ ﺗ ﻮ ر ى ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﮐ ﻪ ر ﻓ ﺎ ه ا ز آ ﻣ ﻮ ز ش و ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ﻋ ﻘ ﺐ ﲟ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ د ر ﻗ ﺎ ﻟ ﺐ ﲤ ﺎ ﯾ ﻞ ﺑ ﻪ‬
‫د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ و ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﲡ ﻠ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﲢ ﻠﯿ ﻞ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﺑﺮ ا ى ﻓ ﺮ و ﭘ ﺎﺷ ﻰ ﺷ ﻮ ر و ى‬
‫ﻋ ﺮﺿ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ اﺻ ﻼ ً ﮔ ﻮ ر ﺑ ﺎﭼ ﻔ ﻰ ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﺪ ﯾ ﺎ ﻫ ﻤ ﺎن او ا ﯾ ﻞ ﮐ ﺎ ر ﺳ ﺮ ﻧ ﮕ ﻮ ن‬
‫ﺷ ﻮ د و ﺷ ﻮ ر و ى ﺳ ﻮ ﺳ ﯿ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ى ا د ا ﻣ ﻪ ﺣ ﯿ ﺎ ت ﺑ ﺪ ﻫ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺳ ﺨ ﺘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ا د ﻋ ﺎ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﲤ ﺎم‬
‫ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﻣ ﻘ ﺘ ﻀ ﯽ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ‪ ،‬ﺟ ﻤ ﻊ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ د ر ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺳ ﺎ ل ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ا و ا ﯾ ﻞ د ﻫ ﻪ ﻫ ﺸ ﺘ ﺎ د ﺷ ﺮ و ع‬
‫ﺷﺪ و در آﻏﺎز دﻫﻪ ﻧﻮد ﻫﻢ ﲤﺎم ﺷﺪ‪ ،‬اﲢﺎد ﺷﻮروى ﻓﺮو ﺑﭙﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻰﺗﻮاﻧﺴﺖ زودﺗﺮ ﯾﺎ دﯾﺮﺗﺮ اﺗﻔﺎق ﺑﯿﻔﺘﺪ‪.‬‬
‫ﲤ ﺎم آ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ‪ ،‬و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً د ر ﻗ ﺎ ﻟ ﺐ ﺗ ﺌ ﻮ ر ى » ا ﺻ ﻼ ح ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ « ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﻠ ﻢ ﺑ ﻮ د ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ د ر‬
‫ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى اﺧ ﯿ ﺮ ‪ ،‬ﻧ ﮕ ﻬ ﺪ ا ر ى ﯾ ﮏ ﻧ ﻈ ﺎم ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﮔ ﺮ ا و ﻟ ﺬ ت ﮐ ﺶ ﺑ ﺎ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻫ ﻤ ﺮ ا ه ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و‬
‫ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﺷ ﻮ ر و ى د ر د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﺘ ﻬ ﺎ ﯾ ﻰ ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ و د ر آ ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺰ ا ر ه ﺳ ﻮ م اﻣ ﮑ ﺎ ن ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ‬
‫ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬و ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﻘ ﺎ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ر ا ﻣ ﻰ ﭘ ﺮ د ا ﺧ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﮔ ﻮ ر ﺑ ﺎﭼ ﻒ ر ا و ا د ا ر ﺑ ﻪ‬
‫ا ﯾ ﻦ ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ » ﻣ ﺎ ﯾ ﮏ ا ﺑ ﺮ ﻗ ﺪ ر ت ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﺑ ﺎ د ﻗ ﺘ ﻰ ﺷ ﮕ ﻔ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ر ا ﮐ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﺳ ﺘ ﺎ ر ه د ﻧ ﺒ ﺎ ﻟﻪ د ا ر‬
‫ﻫ ﺎ ﻟ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺳ ﯿ ﺎ ر ه ز ﻫ ﺮ ه ﻣ ﻰ ر ﺳ ﻨ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر اﯾ ﻦ ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﻋ ﻠﻤ ﻰ و ﺗ ﮑ ﻨ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر اﺳ ﺖ ا ﯾ ﻦ‬
‫داﻧﺴﺘﻪﻫﺎ و دﺳﺖآوردﻫﺎ را ﺑﺮاى ﻧﯿﺎزﻫﺎى اﻗﺘﺼﺎدىﻣﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار دﻫﯿﻢ‪ ،‬ﻧﺎﮐﺎرآﻣﺪى‬
‫آ ز ا ر د ﻫ ﻨ ﺪ ه ا ى ر ا ﳕ ﺎ ﯾ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﺳ ﺎ ز ﯾ ﻢ ‪ .‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز و ﺳ ﺎﯾ ﻞ ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ د ا ر ى ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﺷ ﻮ ر و ى د ا ر ا ى ﮐ ﯿ ﻔ ﯿ ﺘ ﻰ ﺑ ﺲ‬
‫ﻓ ﻘ ﯿ ﺮ ا ﻧ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺘ ﺄ ﺳ ﻔ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺟ ﺎ ﺧ ﺘ ﻢ ﻧ ﺸ ﺪ ‪ .‬آ ﻫ ﺴ ﺘ ﻪ آ ﻫ ﺴ ﺘ ﻪ ا ر ز ش ﻫ ﺎ ى ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ و اﺧ ﻼ ق ﻣ ﻠ ﺖ‬
‫ﻣ ﺎ ﺧ ﺪ ﺷ ﻪ د ا ر ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ى ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ ﭘ ﻨ ﻬ ﺎ ن ﳕ ﺎ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻧ ﺮ خ ر ﺷ ﺪ ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ى ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ س ﺗ ﻨ ﺰ ل ﮐ ﺮ د و ﲤ ﺎﻣ ﻰ‬
‫ﻣ ﮑ ﺎﻧﯿ ﺴ ﻢ ﮐ ﻨﺘﺮ ل ﮐ ﯿ ﻔ ﯿﺖ از ﮐ ﺎر ﺑﺎز ﻣ ﺎﻧﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ .‬از ﭘﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ﻫ ﺎى ﻋ ﻠﻤ ﻰ و ﻓﻨ ﻰ ﺑ ﻬ ﺮه ﺑﺮد ار ى ﳕ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻬ ﺒ ﻮ د‬

‫‪191‬‬
‫ﺳﻄﺢ زﻧﺪﮔﻰ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ ،‬و در ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻧﯿﺎزﻫﺎى ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﻰ‪ ،‬ﻣﺴﮑﻦ‪ ،‬ﮐﺎﻻى ﻣﺼﺮﻓﻰ و ﺧﺪﻣﺎت‬
‫ﺗ ﻨ ﮕ ﻨ ﺎ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﳕ ﺎﯾ ﺎن ﺷ ﺪ « ‪.‬‬

‫ﺷ ﺠ ﺎ ﻋ ﺖ و د ر ک ﺑ ﻠ ﻨ ﺪ ی ﻻ ز م ﺑ ﻮ د ﺗ ﺎ ر ﻫ ﺒ ﺮ ﺷ ﻮ ر و ى ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ ﻣ ﺎ ﯾ ﮏ ا ﺑ ﺮ ﻗ ﺪ ر ت ﻧﯿ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ا و ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﺑ ﺮ ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﻮ د ن ﻓ ﻘ ﻂ د ر ﮔ ﺮ و ﺳ ﺎﺧ ﺖ ﻣ ﻮ ﺷ ﮏ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ا ﮔ ﺮ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ﮐ ﻪ ﻣ ﺜ ﻞ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ‬
‫ﻣﻮﺷﮏ ﺑﺎﻟﺴﺘﯿﮏ درﺳﺖ ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬اﺑﺮﻗﺪرت ﻫﺴﺘﯿﻢ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺄﻣﯿﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‪ ،‬و رﻓﺎه ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﻫﻢ‬
‫ﻣ ﺜ ﻞ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﺎ ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ د ر ﺟ ﻬ ﺖ ر ﻓ ﺎ ه ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﮔ ﺬ ا ر ی ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﺷ ﮏ‬
‫د و ر ﺑ ﺮ د ﻫ ﺴ ﺘ ﻪ ا ى و ﻓ ﻀ ﺎ ﭘ ﯿ ﻤ ﺎ د ر ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﭘﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى آ ن ﺳ ﺨ ﻦ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺑ ﻮ د‬
‫ﮐﻪ در ﮐﻨﺎر رﺷﺪ آﻣﻮزش وﻗﺘﻰ رﻓﺎه ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت ﻣﺘﺮاﮐﻢ ﻣﻰﺷﻮد و اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻧﻘﻼب ﻣﻨﺠﺮ ﻧﺸﻮد‪،‬‬
‫د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ز ﯾ ﺎد ى ر ا ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻔ ﻆ ﯾ ﮏ ر ژ ﯾ ﻢ ا ﯾ ﺠ ﺎد ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ﯾ ﮕ ﺮ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻣ ﻘ ﺮ و ن ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ﻓ ﻪ و‬
‫اﺣﺘﯿﺎط ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﻮﺧﺘﻪ و داراى ﻗﺪرت درک اﻧﺘﻬﺎى ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ را ﮔﺮﺳﻨﻪ ﻧﮕﻪ داﺷﺖ و ﺗﺒﻠﯿﻎ‬
‫ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺑ ﺎ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ر ﻓ ﺎ ه ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﺷ ﮏ د ر ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س اﯾ ﻦ‬
‫اﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ر ﻗ ﯿ ﺐ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ آ ن ﺧ ﻢ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و دﯾ ﺮ ﯾ ﺎ ز و د ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ ﺟ ﺎى د ﯾ ﮕ ﺮ‬
‫ر ا ﻫ ﻰ ﺟ ﺰ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺜ ﻞ ﭼ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﻘ ﺎ ﺑ ﺮ ر و ى ﺑ ﻨ ﺪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﺑ ﺴ ﺘﻪ ‪ ،‬ا ز ﭼ ﻮ ب ﺗ ﻌ ﺎد ل ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ﺑ ﺎ ز‬
‫اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺟ ﺰ ﺗ ﺄﺧ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﻤ ﺎﺑ ﯿ ﺶ ‪ ،‬ﺑ ﻪ د ﺷ ﻮ ا ر ى ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﮐ ﺎ ر د ﯾ ﮕ ﺮ ى اﳓ ﺎم د اد ‪ .‬ﺑﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺮ ﻧ ﺎ ﺗ ﻨ ﻰ‬
‫ﺷ ﻮ ر و ى ﺳ ﺎﺑﻖ ‪ ،‬ر اه ﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﻗ ﺒ ﺎ ل ﺑ ﻪ ﭘ ﺮ و ﺳ ﺘ ﺎ رﯾ ﮑ ﺎ و اد ﺑ ﺎر ﺑﻪ ﮔ ﻼ س ﻧ ﻮ ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ د ر ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ‪ ،‬اﯾ ﺠ ﺎد ﻓ ﻀ ﺎ‪،‬‬
‫و د ر ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﺮ د ا ﺧ ﺖ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى اﯾ ﺠ ﺎ د ﻧ ﮑ ﺮ د ن ﻓ ﻀ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻗ ﻮ ى ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ﯾ ﮏ د و ر ه ﮔ ﺬ ا ر‬
‫ﻗ ﺪ ر ی ﻃ ﻮ ﻻ ﻧ ﻰ ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د؛ ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ و ﺑ ﻘ ﺎ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﭘ ﺮ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ و ﻧ ﺎﻣ ﺤ ﺘ ﻤ ﻞ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ ا ز ﺗ ﻮ ا ن ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر آ ﻣ ﻮ ز ش و ا ر ﺗ ﺒ ﺎ ﻃ ﺎ ت ‪ ،‬ﻋ ﺼ ﺮ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى و ﺗ ﻨ ﺎ ز ع ﺧ ﺸ ﻦ ر ا ﺑ ﻪ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن‬
‫ﺧ ﻮ د ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﭼ ﯿ ﺰ ى ر ا ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺰ ﯾ ﻦ آ ن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻨ ﺘ ﻘ ﺪ ا ن ‪ ،‬ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً‪ ،‬ا ز آ ن ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن » ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ﺷ ﺪ ن‬
‫ﺟ ﻬ ﺎ ن « ﯾ ﺎ » ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش ﺳ ﺮ ﻣ ﺎﯾ ﻪ د ا ر ى « ﻧ ﺎ م ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻣ ﻰ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ‬
‫ﭼ ﻬ ﺎ ر ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻋ ﺼ ﺮ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﺑ ﻪ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻗ ﺒ ﻮ ل ﻧ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺰ ﯾ ﻦ ‪،‬‬
‫و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﻣ ﺘ ﻌ ﺎد ل و ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ﺑ ﻰ اﺳ ﺖ ﯾ ﺎ ﺑﻪ ﺳ ﻮ ی آ ن ﻣ ﯿ ﻞ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﻧ ﺪ ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ا ﺳ ﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻓﻌﻼً ﭘﯿﺮوز ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺳﻌﻰ ﻣﻰﮐﻨﺪ ﲤﺎم دﻧﯿﺎ را ﺑﺮ وﻓﻖ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺧﻮد ﺳﺎﻣﺎن دﻫﺪ‪ .‬ﮔﻤﺎن ﻣﯽﮐﻨﻢ اﯾﻦ‬

‫‪192‬‬
‫ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﭘ ﺲ ا ز ﻋ ﺼ ﺮ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ‪ ،‬ﻋ ﺼ ﺮ ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ا ﺻ ﻼ ح ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﺼ ﺮ‬
‫ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش و ﺷ ﯿ ﻮ ع ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز ﭘ ﯿ ﺶ و ا ر د ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى د ﯾ ﮕ ﺮ آن ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ‬
‫و ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺟ ﺪ ى و ﺧ ﺸ ﻦ ر ا د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺧ ﻮ د ﳕ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ و ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﻫ ﻢ‬
‫ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻣ ﺎد ى و ﭼ ﻪ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻓ ﮑ ﺮ ى ؛ د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ى ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد و ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ‪ ،‬ﻃ ﺒ ﻖ ﯾ ﮏ ر ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫ﻗ ﻮ اﻋ ﺪ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ و ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻃ ﻮ ر ‪ .‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ﺟ ﻨ ﺲ ﺧ ﻮ د ر ا ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ‬
‫ﭼ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻨ ﺲ ‪ ،‬ﻫ ﻮ ا ﭘﯿ ﻤ ﺎ‪ ،‬ﮐ ﺎﻣ ﭙ ﯿ ﻮ ﺗ ﺮ ‪ ،‬د ا ر و ﯾ ﺎ ﻧ ﻮ ﺷ ﺎ ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﻣ ﻘ ﺎ ﻟ ﻪ ‪ ،‬ﮐ ﺘ ﺎ ب ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺎﺷ ﻰ ﯾ ﺎ ﻓ ﯿ ﻠ ﻢ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ‬
‫ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ ر ﺗ ﺮ ‪ ،‬و ا ر ز ا ن ﺗ ﺮ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ى و ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﭘ ﯿ ﺪ ا ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ‬
‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ ﻓ ﻮ ق ا ﻟ ﻌ ﺎد ه ا ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺘ ﻬ ﺎ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى ﺟ ﺎ ى‬
‫اﻣ ﯿ ﺪ و ا ر ى د ا ر د ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ن ا ز ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﻣ ﺘ ﻘ ﺪ م ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ‬
‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪدارى ﻣﺘﺄﺧﺮ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﻨﻄﻖ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪدارى ﻣﺘﻘﺪم ﻣﻨﻄﻖ ﻫﺎﺑﺰ ﺑﻮد‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻣ ﻮ ا ز ا ت ر ﺷ ﺪ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ا ز ﻫ ﺎ ﺑ ﺰ ﺑ ﻪ ﻻ ک ر ﺳ ﯿ ﺪ ﯾ ﻢ و ا ز ﻻ ک ﺑ ﻪ ﺑ ﻨ ﺘ ﺎم ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻮ ا ر ت ﻣ ﯿ ﻞ ‪ ،‬ﭘ ﻮ ﭘ ﺮ و ر ا و ﻟ ﺰ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫از ﺷﺮاﯾﻄﻰ ﮐﻪ در آن ﻣﻨﻄﻖ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪدارى ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاى از ﮔﺮگﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ درﯾﺪن ﻫﻢ‬
‫ﻣ ﺸ ﻐ ﻮ ل اﻧﺪ و ﻟﺬ ا ﯾ ﮏ ﻟﻮ ﯾ ﺎﺗﺎن ﻣ ﻰ ﺧ ﻮاﻫ ﻨﺪ ﮐ ﻪ از و ﺣ ﺸ ﺖ آن ﺣ ﺪ اﻗ ﻞ ﻧﻈ ﻤ ﻰ ر ا رﻋ ﺎ ﯾﺖ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻻ ک رﺳ ﯿﺪ ﯾ ﻢ‬
‫ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﺑ ﻮ د ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﺑ ﺎ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ﺑ ﻠﮑ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى و ا ﻗ ﻌ ﻰ ﺗ ﺮ ى ﻗ ﺮ ا ر د ا د ى‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ رأى دادن و ﻧﻈﺎم ﳕﺎﯾﻨﺪﮔﻰ اﮐﺜﺮﯾﺖ ﻣﻰرﺳﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﮐﺎرآﻣﺪى‪ ،‬ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ ﻫﻢ ﺟﺰء‬
‫ﺻ ﻔ ﺎ ت آ ن ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ا ﻧ ﺪ ک ا ﻧ ﺪ ک ا ﯾ ﺪ ه ﺑ ﻨ ﺘ ﺎم و ﻫ ﯿ ﻮ م ر ا ﻫ ﻢ ﺟ ﺬ ب ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﺨ ﺖ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﻓ ﺮ ا د ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻣ ﻮ ر د ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ا ت ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ ل ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ د و ﻟ ﺖ ر ﻓ ﺎ ه‬
‫ر ا ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ﻫ ﺎ ﺑ ﺰ ﻫ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑﻪ ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ه ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎن ﺻ ﯿ ﺎ ﻧ ﺖ ﻧ ﻔ ﺲ و ا ﯾ ﻤ ﻨ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻟﯿ ﮑ ﻦ ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ‬
‫ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ه و ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ﮐ ﻮ ر د ا ر ا ى ﻋ ﻘ ﻞ ﻣ ﺤ ﺎﺳ ﺒ ﻪ ﮔ ﺮ ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻃ ﻠ ﺐ ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﻰ ﺻ ﯿ ﺎ ﻧ ﺖ ﻧ ﻔ ﺲ آ د ﻣ ﯿ ﺎ ن ر ا ﺑ ﻪ ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﺸ ﺎﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺗ ﺎﺳ ﯿ ﺴ ﻰ ‪ ،‬ﮔ ﺮ و ﻫ ﻰ ا ز ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ا ز ﺗ ﺮ س ﯾ ﮑ ﺪ ﯾ ﮕ ﺮ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑﻪ ﺗﺒﻌ ﯿ ﺖ‬
‫ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﻰ ﺑ ﺮ ﮔ ﺰ ﯾ ﺪ ه د ر ﻣ ﻰ آ و ر ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻪ ﺗ ﺒ ﻌ ﯿ ﺖ ﮐ ﺴ ﻰ د ر ﻣ ﻰ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ا و ﺑ ﯿ ﻤ ﻨ ﺎ ک ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺖ ‪ ،‬ﻧﻪ‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧﻨ ﺪ ﺷ ﮑ ﻞ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ر ا د ﮔ ﺮ ﮔ ﻮ ن ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻧ ﻪ ا ز ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ﺳ ﺮ ﺑ ﺎز ز ﻧﻨ ﺪ و ﺑﻪ و ﺿ ﻊ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﻪ‬
‫ﻣ ﯽ د ا ﻧ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻻ ک ﺣ ﺬ ف ﺣ ﻖ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ر ا ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﻀ ﻤ ﯿ ﻦ ﺣ ﻖ ) ﺑﻪ ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ه ا و ( ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ى ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺣ ﻖ اﻣ ﻨ ﯿ ﺖ و‬
‫ﻧ ﻈ ﻢ و ﺻ ﻠ ﺢ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﻓ ﺎ ر غ ا ز ﻗ ﻀ ﺎو ت د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ب ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﻻ ک ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ى‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﯿ ﺖ آ ن ر ا ﺑ ﺮ ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻣ ﮕ ﺮ ﺑﻪ ﺳ ﺒ ﺐ ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ ﻣ ﺤ ﻮ ر ى اﻣ ﻨ ﯿ ﺖ و‬

‫‪193‬‬
‫ر ﻓ ﺎ ه ‪ .‬ﻓ ﺮ ﯾ ﺪ ﻣ ﻦ ﮐ ﻪ ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ﻟﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ اﺳ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﻪ ﮐ ﺘ ﺎ ب ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى و آ ز اد ى ‪،‬‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل ﻗ ﺮ ن ﻧ ﻮ ز د ﻫ ﻢ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ا ز ا د ى ر ا ﻣ ﺆ ﺛ ﺮ ﺗ ﺮﯾ ﻦ ر اه ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ر ﻓ ﺎه و ﺑﺮ ا ﺑﺮ ى ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺴ ﺖ ؛ د ر‬
‫ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ر ﻓ ﺎه و ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ر ا ﺷ ﺮ ط ﻻ ز م ﯾ ﺎ ﺟ ﺎ ﻧ ﺸ ﯿ ﻦ آ ز ا د ى ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ‬
‫ا ﻧ ﺪ ک ا ﻧ ﺪ ک ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ر ﻓ ﺎ ه و ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ا ﺣ ﯿ ﺎ ى ﻫ ﻤ ﺎ ن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﻫ ﺎ ى د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ د و ﻟ ﺖ د ر ا ﻣ ﻮ ر ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى و‬
‫ﭘ ﺪ ر ﻣ ﺄ ﺑ ﻰ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﺎ آ ن د ر ﻧ ﺒ ﺮ د ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻧ ﻮ ﻇ ﻬ ﻮ ر ﺑ ﺎ اﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ د ا ﮔ ﺮ ى ﻗ ﺮ ن‬
‫ﻫ ﻔ ﺪ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ز ﻣ ﻰ ﮔ ﺮد د ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣ ﺮ ﲡ ﻊ ﺧ ﻮ اﻧﺪ ن ﻟ ﯿﺒﺮال ﻫ ﺎى و اﻗﻌ ﻰ ﺑﻪ ﺗﻨﺒ ﯿﻪ آن ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﭘﺮد ازد « ‪ .‬ﺑﺮاى ﻣ ﺎ اﻟﺒﺘﻪ ﻣ ﻬ ﻢ‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى و ا ژ ه ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل ا ﺳ ﺘ ﺤ ﻘ ﺎ ق ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى د ا ر د ‪ ،‬اﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻬ ﻢ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ و ﺳ ﯿ ﻌ ﻰ ا ز‬
‫ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮدم و ﺧﻮاص اﻫﻞ ﺗﺄﻣﻞ و ﲡﺮﺑﻪ‪ ،‬آﻧﭽﻪ را ﮐﻪ ﻓﺮﯾﺪﻣﻦ اﻧﺤﺮاف ﻟﯿﺒﺮاﻟﯿﺴﻢ ﻣﻰداﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ا ﻧ ﺤ ﺮ ا ف ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﮔ ﺮ اﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﺑ ﻪ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ و ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺰ ﯾ ﻦ آ ن‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻖ رﻗﺎﺑﺖ‪ ،‬ﻣﻨﻄﻖ رﻗﺎﺑﺘﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻃﻮل ﻧﻈﺎم ﺳﺮﻣﺎﯾﻪدارى در اﯾﻦ دو ﺳﻪ ﻗﺮن ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫ﮐﺮده اﺳﺖ و از آن ﺳﺮﻣﺎﯾﻪدارىاى ﮐﻪ اوج آن را در ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ ﺳﺮاغ دارﯾﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪدارى ﻗﺮن‬
‫ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ر ﺳ ﯿ ﺪ و د ر ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﮐ ﯿ ﻨ ﺰ ى و د و ﻟ ﺖ ر ﻓ ﺎ ه ﻗ ﻮ ام ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻨ ﻬ ﺎ ى ﺑ ﺤ ﺚ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ د و ﻟ ﺖ ر ﻓ ﺎ ه‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ د ﭼ ﺎر ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺑ ﺎﺷ ﺪ و ﺑ ﺨ ﺶ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﮐ ﯿ ﻨ ﺰ ﻣ ﺤ ﻞ ﺑ ﺎ ز ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﺻ ﻞ اﯾ ﺪ ه‬
‫د و ﻟ ﺖ ر ﻓ ﺎ ه ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ر ا ﺑ ﻪ ﺣ ﺎ ل ﺧ ﻮ د ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ر ﻫ ﺎ ﮐ ﺮ د و د ر ﺟ ﺎ ﺗ ﻰ ا ز ﺣ ﻤ ﺎ ﯾ ﺖ د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى‬
‫ﺷ ﺎ ﻧ ﺲ ﻫ ﺎ و ﮐ ﺎ ﺳ ﱳ ا ز ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى ﺗ ﻨ ﺪ ﻓ ﻘ ﺮ و ﺣ ﺎﺷ ﯿ ﻪ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺘ ﻮ ا ن آ ن ر ا ا ﻧ ﮑ ﺎ ر‬
‫ﮐﺮد ‪.‬‬

‫ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ د ﻟﯿ ﻞ آ ن ‪ ،‬اﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ اﯾ ﻦ ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى ﺗ ﻨ ﺪ ﻓ ﻘ ﺮ ‪ ،‬ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ﻫ ﺎ ى اﻋ ﺘ ﺮ ا ض ‪،‬‬

‫ﮐ ﺎ ر ﺷ ﮑ ﻨ ﻰ ‪ ،‬و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺷ ﻮ ر ش ﺑ ﺎ ﻻ ﻣ ﻰ ر و د و ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻪ ﺿ ﺮ ر ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ا ﺳ ﺖ ؛ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ ا ز ر ﻓ ﺎه ﮐ ﻪ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ ا ز آ ر ا ﻣ ﺶ‬
‫ر ا د ر ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ﺗ ﻀ ﻤ ﯿ ﻦ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﻘ ﺎء ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ه ﻧ ﻮ ر ﻣ ﻦ ﺑ ﺎ ر ی » ﻣ ﺸ ﺎ ﻫ ﺪ ه ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺎ ن ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﯿ ﻞ ﺑﻪ ﻓ ﻘ ﺮ ز د اﯾ ﻰ ﻧ ﺘﯿ ﺠ ﻪ ﺗ ﺮ س ا ز ﺑ ﻪ ﻫ ﻢ ﺧ ﻮ ر د ن ﻧ ﻈ ﻢ و ﺗ ﺮ ﺗ ﯿ ﺐ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ اﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ س ﻣ ﺸ ﺨ ﺼ ﻪ ﭘ ﻨ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﺮ ﺧ ﻰ ا ز ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ا ت ﻟﯿﺒﺮال اﻣ ﺮو ز ى د ر زﻣ ﯿﻨﻪ ر ﻓ ﺎه اﺳ ﺖ ‪ . . .‬ﮔ ﺎه ﮐ ﻤ ﮏ ﻫ ﺎى‬
‫د و ﻟ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﮐ ﻤ ﮑ ﻰ ﺑﻪ ﺑ ﺎ ز ا ر ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﺗ ﺮ س ا ز ﺑ ﺮ و ز اﻏ ﺘ ﺸ ﺎش د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ا ز ﺟ ﺎ ﻧ ﺐ‬
‫ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ت ﻣ ﺤ ﺮ و م ﻋ ﺎﺻ ﻰ ا ر ا ﺋ ﻪ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ « ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻼ و ه ‪ ،‬ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻞ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ و ﺑ ﺸ ﺮ د و ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﻢ‬
‫ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺿ ﺮ و ر ت ر ا ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭘ ﺲ ﻣ ﺎ د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﻣ ﺘ ﺄﺧ ﺮ ﺑ ﺎ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﻧ ﻈ ﺎم ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺘ ﻰ‬

‫‪194‬‬
‫ﻣ ﻮ اﺟ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺘ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺘ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻋ ﯿ ﻦ آ ﻧ ﮑ ﻪ‬
‫اﺻ ﻞ ر ا ﺑ ﺮ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ر د و ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻫ ﻢ ﺟ ﻠ ﻮ ه ا ى ا ز د ا ر و ﯾ ﻨ ﺴ ﻢ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى‬
‫ﮔ ﻮ ﺷ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺗ ﯿ ﺰ آ ن ﺗ ﺮ ا ش د ا د ه ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎم ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺎم ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ د ر‬
‫ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ آ ن و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ى و اﮐ ﺴ ﯿ ﻨ ﻪ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ا ﺻ ﻞ ا ﯾ ﻦ و ا ﮐ ﺴ ﯿ ﻨ ﺎ ﺳ ﯿ ﻮ ن ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺗ ﺄﻣ ﯿ ﻦ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ﻧ ﺎ ﻣ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬
‫ﺗ ﺄ ﻣ ﯿ ﻦ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ﻣ ﺼ ﺎ د ﯾ ﻖ ﻣ ﺸ ﺨ ﺼ ﻰ د ا ر د ‪ ،‬ا ز ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ﺑ ﯿ ﻤ ﻪ ﺑ ﺎ ز ﻧ ﺸ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﻤ ﻪ ﺑ ﯿ ﮑ ﺎ ر ى ‪ ،‬ﺑﯿ ﻤ ﻪ ﺑ ﺎ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﮔ ﺎ ن ‪،‬‬
‫ﺑﯿﻤ ﻪ ﺣ ﻮ اد ث ‪ ،‬ﺑﯿﻤ ﻪ ﺧ ﺪ ﻣ ﺎت د رﻣ ﺎﻧ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﮏ ﻫ ﺰ ﯾﻨﻪ ﻣ ﺴ ﮑ ﻦ ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﮏ ﻫ ﺰ ﯾﻨﻪ ﲢ ﺼ ﯿﻞ ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﮏ ﻫ ﺰ ﯾﻨﻪ ﻋ ﺬ ا و‬
‫ﻧ ﻈ ﺎ ﯾ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ‪ .‬ﯾ ﮏ ﻧ ﮕ ﺎ ه ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه ﺑ ﻪ ﻣ ﻮ ا ر د ﻓ ﻮ ق ‪ ،‬ر ﮔ ﻪ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ﮐ ﻰ ر ا ﻣ ﯿ ﺎ ن آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺸ ﺎن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬و آ ن ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ‪،‬‬
‫ﻣ ﺴ ﺎو ا ت و ر ﻓ ﺎه ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ﳑ ﮑ ﻦ ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ا ز ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﺳ ﺎﺧ ﺖ‬
‫ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن و ﺳ ﺎﺧ ﺖ ر و ا ﺑ ﻂ ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ د ر ﻫ ﺮ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﻣ ﻘ ﺘ ﻀ ﻰ ا ﻧ ﻮ ا ع ﺗ ﻔ ﺎ و ت ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ‪ ، . . .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻢ‬
‫ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻓ ﻘ ﺮ ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺿ ﻌ ﯿ ﻒ ر ا د ر او ﻟ ﯿ ﺎ ت ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﻣ ﻌ ﻄ ﻞ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻢ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻔ ﻆ ﺳ ﻼ ﻣ ﺖ و ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ ﮐ ﻞ ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ‪ ،‬د ر ﻣ ﻮ ر د ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﻫ ﺎ ﺗ ﻀ ﻤ ﯿ ﻦ د ا د ه ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻧ ﯿ ﺎ ز ﻫ ﺎ ى ا و ﻟﯿ ﻪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﺷ ﺪ‬
‫ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﻣ ﺸ ﺎ ر ﮐ ﺖ ذ ﯾ ﻨ ﻔ ﻊ و ا ﮔ ﺮ ﻧ ﺸ ﺪ ا ز ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ د و ﻟ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺗ ﺄﻣ ﯿ ﻦ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ؟ ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ د و‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻰﺗﻮان داد‪ :‬ﺧﻮش ﺑﯿﻨﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺪﺑﯿﻨﺎﻧﻪ‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ اول اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻣﻨﻈﺮ اﺧﻼق‪ ،‬ﺣﻘﻮق‪ ،‬ﯾﺎ ﺣﺘﻰ‬
‫ﮔﺮاﯾﺸﺎت ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻠﻰ و ﻧﻈﺎﯾﺮ آن‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ ﻻﯾﻪﻫﺎى آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮ و آﺳﯿﺐدﯾﺪه ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬ﻣﻮرد ﺣﻤﺎﯾﺖ‬
‫ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﯿﺮ ﻧﺪ ‪ .‬ﭘ ﺎﺳ ﺦ د و م ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑﺮ ا ی ﺟ ﻠﻮ ﮔ ﯿﺮ ی ا ز ﺷ ﻮ ر ش و ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﯾ ﺎ ﺣ ﺪ اﻗ ﻞ د ﻟ ﺴ ﺮ د ی و ﮐ ﺎر ﺷ ﮑ ﻨ ﯽ‬
‫و ﻣ ﺤ ﺎﺳ ﺒ ﻪ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه و د ر ا ز ﻣ ﺪ ت ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ و ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ه آ ن ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ د و ﻟ ﺖ ‪ ،‬ﻻ ز م ا ﺳ ﺖ ﻓ ﻘ ﺮ ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر‬
‫اﻣ ﻮ ر ﻣ ﺤ ﺘ ﻤ ﻞ د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﮑ ﯽ ا ز ز ﻣ ﯿﻨﻪ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺴ ﺘﻌ ﺪ ا ﯾ ﻦ د ﻟ ﺴ ﺮ د ی و ﮐ ﺎر ﺷ ﮑ ﻨ ﯽ ﯾ ﺎ آن ﺷ ﻮ ر ش و‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﻣ ﻨ ﺎ ﺳ ﺐ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ر ا ه ﺑ ﺮ ا ی ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﻣ ﻮ ر د ﻧ ﻈ ﺮ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎم ﺑ ﯿ ﻤ ﻪ ا ی و ﺣ ﻤ ﺎ ﯾ ﺘ ﯽ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﺮ‬
‫ﮐ ﺪ ام ا ز ا ﯾ ﻦ د و ﲢ ﻠ ﯿ ﻞ ﮐ ﻪ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ی ﻋ ﻤ ﻞ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬د ر ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﻓ ﺮ ﻗ ﯽ ﳕ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﺮ ا ا ز ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت‬
‫ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ‪ ،‬ﺑﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﻧﺪ ‪ .‬اﯾ ﻦ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎی ﺻ ﻨﻌﺘ ﯽ ر ا ﻣ ﺪ ت ﻣ ﺪ ﯾﺪ ی اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻘ ﺎﺑﻞ‬
‫ﻣ ﯿﮑ ﺮو ب اﻧ ﻘ ﻼ ب و اﮐ ﺴ ﯿﻨﻪ ﮐ ﺮد ه اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪195‬‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﻏ ﯿ ﺮ ﺻ ﻨ ﻌ ﺘ ﻰ ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﭼ ﻪ آن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑﻪ ﻣ ﻨﺎﺑﻊ ﺛﺮ و ت ﻣ ﺘ ﮑ ﻰ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ آن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ از‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﺎ ﺑ ﻊ ﺑ ﻰ ﻧ ﺼ ﯿ ﺐ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺜﻞ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﻓ ﻘﯿ ﺮ آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ و آﺳ ﯿ ﺎ‪ ،‬ﻧﯿ ﺰ د ر ا ﻗ ﺘ ﻔ ﺎ ى ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﺻ ﻨﻌ ﺘ ﻰ ‪،‬‬
‫ﺗ ﺄ ﻣ ﯿ ﻦ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ر ا د ر ﺑ ﺮ ﻧ ﺎ ﻣ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ﻗ ﺮ ا ر د اد ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ ﮐ ﻢ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺟ ﺪ ى ﻣ ﺎ ﻧ ﻮ ر‬
‫ر ا ا ز آ ﻧ ﺎ ن ﺳ ﻠ ﺐ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﮑ ﺎ ر ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻋ ﺎﻣ ﻞ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﺮ ا ر ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ و آ ر ا ﻣ ﺶ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ﺑ ﻪ ر ﺳ ﻤ ﯿ ﺖ‬
‫ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺗﺄﻣﯿﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ اﻣﺎ‪ ،‬ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ اﻫﻤﯿﺖ ﻓﻮقاﻟﻌﺎدهاى ﮐﻪ در اﻣﻨﯿﺖ ﺳﯿﺎﺳﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ دارد‪ ،‬ﮐﺎﻓﻰ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬دوﻣﯿﻦ ﺟﺰء راﻫﺒﺮد دﻧﯿﺎى ﻣﻌﺎﺻﺮ‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﺎً در ﻧﯿﻤﻪ دوم ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ در ﮐﺸﻮرﻫﺎى ﺻﻨﻌﺘﻰ‪،‬‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻫ ﺎ ﻧ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻦ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ز ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ د ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺷ ﯿ ﻮ ه د ر‬
‫ﺑﻌﻀﻰ ﻣﺤﺎﻓﻞ روﺷﻨﻔﮑﺮى ﮐﺸﻮرﻫﺎى ﺑﺰرگ ﺻﻨﻌﺘﻰ ﺻﻮرت ﻣﻰﮔﯿﺮد‪ ،‬آﮔﺎﻫﻢ‪ ،‬وﻟﻰ ﺑﺎ آن ﮐﺎﻣﻼً ﻣﻮاﻓﻖ‬
‫ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ .‬ﭘﺴﺖﻣﺪرﻧﯿﺴﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺑﻮردﯾﻮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﻖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺪرﻧﯿﺴﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺑﻮدُن ‪ -‬ﮐﻪ ﮐﺘﺎب ﻣﻌﺮوﻓﻰ ﺑﺎ‬
‫ﻋ ﻨ ﻮ ان ﻧ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻫ ﺎ د ا ر د ‪ -‬ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ‪ ،‬ﺻ ﻮ ر ى ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ا ﻗ ﻌ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪.‬‬
‫ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ اﺻ ﻞ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ا ز ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﲢ ﺼ ﯿ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻬ ﺪ اﺷ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﺗ ﺄﻣ ﯿ ﻨ ﻰ و ‪ . . .‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر‬
‫ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺷ ﺎ ﻧ ﺲ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ﺷ ﻐ ﻞ ‪ ،‬د ر آ ﻣ ﺪ ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﻋ ﻤ ﻮ م ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ و د و ﻟ ﺖ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ‬
‫ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﮐ ﺮ د ه ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى آ ن ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﺗ ﺮ ﻓ ﻨ ﺪ ﻫ ﺎ ى ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ‬
‫ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾﻪ د ار ى اﺳ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﺮا ﮐ ﻪ ﻣ ﺜﻼ ً ﺣ ﺴ ﻦ و ﺣ ﺴ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﯾ ﮑ ﻰ ر و ﺳ ﺘ ﺎ ﯾ ﻰ و ﻓ ﻘ ﯿﺮ و د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﺷ ﻬ ﺮ ى و ﻣ ﺘ ﻤ ﻮ ل‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﺮ د و آ ز ا د ا ﻧ ﻪ و ا ر د ﻣ ﺪ ر ﺳ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﺮ د و ‪ ،‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ‪ ،‬ا ز اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ د ر د ر س ‪ ،‬ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ‬
‫ﻣ ﺎ ﯾ ﺤ ﺘ ﺎج ‪ ،‬اﻣ ﮑ ﺎ ن ر ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ر و د ﺑ ﻪ د ا ﻧ ﺸ ﮕ ﺎ ه ‪ ،‬و ر و د ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ز ا ر ﮐ ﺎ ر ‪ ، . . .‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ و ﺟ ﻮ د ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﺣ ﺴ ﯿ ﻦ ﭼ ﻮ ن‬
‫ﭘ ﺴ ﺮ ﭘ ﺪ ر ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ا ﻧ ﺒ ﻮ ﻫ ﻰ ا ز ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت و ا ﺗ ﺼ ﺎ ﻻ ت ا ز ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ‪ ،‬ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى‬
‫وﺻﻞ اﺳﺖ و اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻣﺎﻟﻰ و ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﺎﻻﯾﻰ دارد‪ ،‬ﺣﺘﻰ ﺑﺎ ﻓﺮض ﻫﻮش و اﺳﺘﻌﺪاد ﻣﺴﺎوى‪ ،‬و ﻗﻮاﻧﯿﻨﻰ‬
‫ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﺮاﺑﺮ را »ﻇﺎﻫﺮاً« ﺑﺮاى ﻫﺮ دو ﺑﻪ ﯾﮑﺴﺎن ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد را ﺑﺎﻻ ﻣﻰﮐﺸﺪ و ﺑﻪ ﻻﯾﻪﻫﺎی‬
‫ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﯽ ﻣ ﻰ ﭘ ﯿ ﻮ ﻧ ﺪ د ؛ و ﻟ ﻰ ﺣ ﺴ ﻦ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺑ ﻪ آ ن ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ﻣ ﺘ ﺼ ﻞ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺣ ﻤ ﺎ ﯾ ﺖ ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬د ر‬
‫ﻫ ﻤ ﺎ ن ﺳ ﻄ ﻮ ح ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ ﻣ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ اﯾ ﻦ » ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻫ ﺎ « ﯾ ﮏ ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻟ ﯿ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ؛ ا ﻓ ﺮ ا د ﺑ ﻪ ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ر و ا ﺑ ﻂ و‬
‫اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺧﻮد وﺻﻞاﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﺮاﺑﺮى در ﺑﺮاﺑﺮ ﻗﺎﻧﻮن و اﻣﻮرى ﻣﺜﻞ ﻣﺪرﺳﻪ و ﺗﺄﻣﯿﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ و ‪ ...‬در‬
‫ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ى ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﺷ ﻐ ﻞ ‪ ،‬د ر آ ﻣ ﺪ و ﻣ ﻮ ﻗ ﻌﯿ ﺖ ‪ ،‬ﻋ ﺎﻣ ﻞ ﻗ ﺪ ر ﲤ ﻨ ﺪ ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪.‬‬

‫‪196‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ف د ر ﺳ ﺘ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺘ ﻬ ﺎ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ا ز ﻧ ﻈ ﺎم ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﭼ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ى‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ و ﭼ ﻘ ﺪ ر ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ؟ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ و ا ز ﺟ ﻤ ﻠ ﻪ ﺑ ﻮ ر د ﯾ ﻮ و ﭘ ﺴ ﺎﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ و‬
‫ﭘ ﺴ ﺎﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎر ﮔ ﺮ ا ﻫ ﺎ ﺑ ﺪ ﯾ ﻠ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﻧ ﮑ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ؛ ﭼ ﻮ ن ﺑ ﺪ ﯾ ﻠ ﻰ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﯾ ﺎ ﺑ ﺎﯾ ﺪ ا ﯾ ﺪ ه ﮐ ﻤ ﻮ ﻧﯿ ﺴ ﻢ و‬
‫ا ﺷ ﺘ ﺮ ا ﮐ ﻰ ﮔ ﺮ ى د ر ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ر ا ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﻣ ﺘ ﻔ ﮑ ﺮ ى د ر ﺟ ﻬ ﺎ ن اﻣ ﺮ و ز ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﻣ ﺮ ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪،‬‬
‫ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ﻧ ﻪ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﻓ ﺮ و ﭘ ﺎﺷ ﻰ ﺷ ﻮ ر و ى ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺑ ﻪ د ﻻ ﯾ ﻞ ﻋ ﻘ ﻠ ﻰ و ﲡ ﺮ ﺑ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﺴ ﻠ ﻢ‬
‫ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﯿ ﺎ ن ر و ا ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﻰ و ﺳ ﻮ ﺳ ﯿ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ا ز د و ﻟ ﺖ ر ﻓ ﺎه ﺟ ﻤ ﻊ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﻗ ﺪ ر ى‬
‫ﺣ ﻤ ﺎ ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ى د و ﻟ ﺘ ﻰ و ﺗ ﻌ ﺪ ﯾ ﻞ ﺛ ﺮ و ت ﺑﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ ﻣ ﺎﻟ ﯿ ﺎ ت و ‪ . . .‬ر ا ﺗ ﻨ ﻈ ﯿ ﻢ ﺑ ﻬ ﯿ ﻨ ﻪ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﻟﺒﺘﻪ ﻫ ﻤ ﺎن ﮐ ﺎ ر ى‬
‫ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻨ ﮏ د ر ﺳ ﻄ ﺢ د ﻧﯿ ﺎ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬و ا ﻟﺒ ﺘﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺻ ﻮ ر ى ﺑ ﻮ د ن ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻫ ﺎ ر ا ﻫ ﻢ‬
‫ﳕﻰﺗﻮاﻧﺪ ﺣﻞ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﻣﺎ ﺑﺎ اﻧﺒﻮﻫﻰ از ﺳﺨﻨﺎن و اﺳﺘﺪﻻﻻت درﺳﺖ‪ ،‬در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ‪ ،‬ﻣﻮاﺟﻬﯿﻢ ﮐﻪ‬
‫ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ﻓ ﺮ ﯾ ﺎد ى ا ز ﺳ ﺮ د ر د اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻧ ﻈ ﺎم ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ر ا ﻣ ﺘ ﻬ ﻢ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺑ ﺪ ﯾ ﻞ ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺗ ﻼ ش ﺑ ﺮ ا ى ﻧ ﯿ ﻞ ﺑﻪ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﺷ ﺎ ﻧ ﺲ ﻫ ﺎ و ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻫ ﺎ ﻧ ﻪ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ ر د ه ا ﺳ ﺖ و ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺘ ﻬ ﺎ ر ﺳ ﯿ ﺪ ه‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﮐ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ا ﳓ ﺎ م د ا د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ و ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺣ ﺪ و د ﮐ ﺎ ر ا ﯾ ﯽ ‪ .‬ﭼ ﯿ ﺰ ى‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن » ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت « و » ﻓ ﻀ ﺎ ى ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت « ا ز آ ن ﻧ ﺎم ﺑ ﺮ د ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﻧ ﺲ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ د‬
‫ﻣ ﺘ ﻮ ﻟ ﺪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑ ﯿ ﺮ و ن ا ز ﻓ ﺮ د ﯾ ﺖ او د ر ﺟ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ و ﺟ ﻮ د د ا ر د و ر ﺷ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ز ﺣ ﻮ ز ه د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ د و ﻟ ﺖ‬
‫ﺑ ﯿ ﺮ و ن اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ﮐ ﻮ د ﮐ ﺎن ر ا ا ز ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ﭘ ﺪ ر و ر و ا ﺑ ﻂ ﺑ ﺎ ﺧ ﺎ ﻧ ﻮ اد ه ﺑ ﺮ ا ی ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﺟ ﺪ ا ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و د ر‬
‫ﻣ ﺪ ر ﺳ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺷ ﺒ ﺎ ﻧ ﻪ ر و ز ى ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى آ ن ﻫ ﺎ ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت و ا ﻗ ﻌ ﺎً ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ د ر ﺳ ﺖ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬د ر ﻏ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ‬
‫آ ﺷ ﻨ ﺎ ی ﮐ ﺴ ﯽ ر ﺋ ﯿ ﺲ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺻ ﺎ ﺣ ﺐ ﯾ ﮏ ﮐ ﺎ ر ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﺰ ر گ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ﻓ ﺎﻣ ﯿ ﻞ ا ﺷ ﺮ ا ﻓ ﻰ ﻣ ﺘ ﻌ ﻠ ﻖ ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﯾﺎ ‪ ،...‬ﺗﻔﺎوت ﺷﺎﻧﺴﻰ را ﮐﻪ‪ ،‬از ﻗِﺒَﻞ اﯾﻦ اﻣﮑﺎﻧﺎت‪ ،‬ﺑﺮاى او ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻰﺷﻮد‪ ،‬ﳕﻰﺗﻮان ﺑﻪ ﮐﻠﻰ ﺗﻐﯿﯿﺮ داد‪.‬‬
‫ﺣﺘﻰ اﮔﺮ ﻣﺜﻞ دورﮐﯿﻢ ﻧﻈﺮ ﺑﺪﻫﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﺮاى اﯾﻨﮑﻪ ﮐﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ اﻋﺘﺒﺎر ﺧﻮد را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯿﺮاث را ﻣﻨﺘﻔﻰ‬
‫ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ :‬ا ر ث ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ﺑ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ و ﻓ ﺮ ز ﻧ ﺪ ا ن او ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ ﻫ ﻤ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ز ﺻ ﻔ ﺮ ﺷ ﺮ و ع ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر‬
‫ﺧ ﻮ ب ! د و ﻟ ﺖ ا ر ث ر ا ا ز ا و ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ آ ﯾ ﺎ ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ر ا ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ؟ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻣ ﺜ ﻼ ً ﭘ ﺪ ر ﺣ ﺴ ﯿ ﻦ ﺑ ﺎ د ه‬
‫ﻧ ﻔ ﺮ و ﮐ ﯿ ﻞ ‪ ،‬و ز ﯾ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﺪ ﯾ ﺮ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﺑ ﺎز ر ﮔ ﺎن ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ د ا ر و ‪ . . .‬آ ﺷ ﻨ ﺎ اﺳ ﺖ و ﭘ ﺪ ر ﺣ ﺴ ﻦ ﺣ ﺘ ﻰ ﯾ ﮏ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻨ ﺪ‬
‫آ ﺷ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ر ا ه ا ﻧ ﺪ ا ﺧ ﱳ ﯾ ﮏ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻟ ﻰ ﻫ ﻢ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ر ا ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﻣ ﺴ ﺎو ى ﮐ ﺮ د ؟ ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ اﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﺣ ﺘ ﯽ ا ﮔ ﺮ ا ﻣ ﺎ و ا ﮔ ﺮ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﻰ ﻫ ﻢ ﻫ ﻨ ﻮ ز د ر ا ﻃ ﺮ ا ف آ ن ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻃ ﺮ ح ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬اﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﻫ ﺎ‬

‫‪197‬‬
‫ﯾ ﺎ ﺑﻪ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ز ﯾ ﺴ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺑﺮ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﺑ ﺪ ا ً ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑﻪ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎر ﻫ ﺎى اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ‬
‫ﺑﺮﻣﻰﮔﺮدد ﮐﻪ اﮔﺮ ﻫﻢ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﻨﺪ درازﻣﺪت‪ ،‬آﻫﺴﺘﻪ و ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ و اﻓﺘﺎن و ﺧﯿﺰان ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪،‬‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺧ ﻂ ﺳ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻫ ﺎ د ر ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﺘ ﺄﺧ ﺮ ﯾ ﺎ ﺳ ﻮ ﺳ ﯿ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﺘ ﻘ ﺪ م ) ﺗ ﺨ ﯿ ﻠ ﻰ ( ﻣ ﻄ ﺮ ح‬
‫اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺷ ﯿ ﻮ ه ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ى ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﻣ ﻨ ﻬ ﺎ ى ﮐ ﻢ ﯾ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ آن ‪ ،‬ﻇ ﺎﻫ ﺮ اً ﺗﻨ ﻬ ﺎ ر اه ﻋ ﻤ ﻠ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان‬
‫آ ن ر ا ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ و ﺗ ﺸ ﻮ ﯾ ﻖ ﮐ ﺮ د و ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ د اد و ﻟ ﻰ ﮐ ﻠ ﯿ ﺖ ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻓ ﻌ ﺎﻟ ﯿ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى و‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ى و اﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻫ ﻢ د ر ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻓ ﻀ ﺎ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ﯾ ﻤ ﻦ ﺗ ﺄ ﻣ ﯿ ﻦ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺖ ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ر ا ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر ﺑ ﺮ د ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ‬
‫ﻓ ﺮ ا ﻣ ﻮ ش ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ر ﻓ ﺎ ه و ﻟ ﺬ ت ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﯿ ﺶ ا ز آ ن د و ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ‪ ،‬ﮐ ﺎﻣ ﺮ ا ﻧ ﻰ و ﮐ ﺎﻣ ﯿ ﺎ ﺑ ﻰ‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﺗ ﻼ ش ﺑﺮ ا ى ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ و ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻟ ﺬ ت ﺟ ﺰ ء ﺳ ﻮ م ر ا ﻫ ﺒ ﺮ د ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ا ﯾ ﻦ ر ا ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ر ﻓ ﺎ ه ﻫ ﺪ ف اﺻ ﻠ ﻰ ا ﺳ ﺖ و ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﺎ‬
‫ﯾ ﮑ ﻰ د و د ﻫ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﺻ ﻨ ﻌ ﺘ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺨ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﺳ ﺮ ﻣ ﺎﯾ ﻪ ﯾ ﺎ ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﻧ ﯿ ﺮ و ى ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ د ر‬
‫ﺑ ﺨ ﺶ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﻣ ﺸ ﻐ ﻮ ل ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻻ ﺗ ﺮﯾ ﻦ د ر ﺻ ﺪ ر ا ﺑﻪ ﺧ ﻮ د اﺧ ﺘ ﺼ ﺎص ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ؛ ﺟ ﺎ ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺧ ﺪ ﻣ ﺎ ﺗ ﻰ ﻓ ﻌ ﺎ ﻟﯿ ﺖ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى د اﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺸ ﺎ ﻧ ﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺗ ﻦ ﭘ ﺮ و ر ى ﯾ ﺎ ﺑ ﻰ ﺧ ﺎ ﺻ ﯿ ﺘ ﻰ ﯾ ﮏ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ع ﺑ ﻮ د ‪ .‬د ر ﯾ ﮑ ﯽ د و‬
‫د ﻫ ﻪ ا ﺧ ﯿ ﺮ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ آ ﻫ ﻨ ﮓ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻬ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﻫ ﻢ ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎم ﺑ ﺮ ا ى ر ﻓ ﺎ ه‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻋ ﯿ ﺒ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺜ ﻞ آﳌ ﺎن ‪ ،‬ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎن و ﯾ ﺎ ا ﯾ ﺘ ﺎﻟ ﯿ ﺎ ‪ . . .‬ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ا ﯾ ﺪ ه آ ل آ ن ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﺎى اﯾﻨﮑﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬ﻣﺜﻼً ﻫﻔﺘﺎد درﺻﺪ در ﺑﺨﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺎر ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﺳﻰ درﺻﺪ در‬
‫ﺑ ﺨ ﺶ ﺧ ﺪ ﻣ ﺎ ت ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﺴ ﺖ ﺳ ﺎ ل د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﺳ ﻰ د ر ﺻ ﺪ د ر ﺑ ﺨ ﺶ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﮐ ﺎ ر ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد د ر ﺻ ﺪ د ر ﺑ ﺨ ﺶ ﺧ ﺪ ﻣ ﺎ ت ‪.‬‬
‫ا ﯾ ﻦ د ر ﺟ ﻪ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ى ا ز ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﮐ ﻤ ﮏ ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﯿ ﺰ اﺳ ﯿ ﻮ ن ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﺮ و ى د ر ﮔ ﯿ ﺮ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﮐ ﺎ ﻫ ﺶ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺪ و ن‬
‫ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﮐ ﺎ ﻫ ﺶ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺮ و ى ﻣ ﺎ ز اد ‪ ،‬ﺻ ﺮ ف ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ ا ﻧ ﺒ ﻮ ه ﺗ ﺮ ﻟ ﺬ ت ‪ ،‬ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﺧ ﺪ ﻣ ﺎت ﺑ ﺸ ﻮ د ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫ﺣ ﺠ ﻢ ﮐ ﺜ ﯿ ﺮ ى ا ز ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺮ د م ﻏ ﺬ ا ى ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ‪ ،‬ﻟ ﺒ ﺎ س زﯾ ﺒ ﺎ ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﺗ ﻔ ﺮ ﯾ ﺢ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﺎ ﻓ ﺮ ت‬
‫ﻣ ﻄ ﺒ ﻮ ع ﺗ ﺮ و ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ر ﻓ ﺎه و ﻟ ﺬ ت ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫‪198‬‬
‫ﻧﻪ ﺗﻨ ﻬ ﺎ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﺟ ﻬ ﺎن ﺳ ﻮ م و ﺟ ﻬ ﺎن د و ﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﻣ ﺎر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﺷ ﻮ ر و ى‬
‫ﺳﺎﺑﻖ‪ ،‬ﭼﯿﻦ و ‪ ...‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ در ﺟﻬﺎن ﺻﻨﻌﺘﻰ ﻫﻢ ﮐﻪ ﮐﺎر ﯾﮏ ارزش ﻣﺴﻠﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﯾﮏ ارزش ﺗﺎم‬
‫ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬آﳌ ﺎن و ژ ا ﭘ ﻦ ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن د و ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ ر ﺑ ﻮ د ه ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﺣ ﯿ ﺚ‬
‫ﭘﺮﮐﺎرى ﳕﻮﻧﻪ اﻟﮕﻮوار ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﮐﻢﮐﻢ دﯾﮕﺮ اﯾﻦ ﻃﻮر ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ رواﯾﺖ ﺗﻮرن‪ ،‬ﺣﺘﻰ در ژاﭘﻦ و‬
‫آ ﳌ ﺎ ن ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ‪ ،‬ا ر ز ش ﮐ ﺎ ر ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﮐ ﺎ ر ‪ ،‬و ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ‪ ،‬و ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ﺑ ﻪ ﻣ ﺜ ﺎ ﺑ ﻪ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ر و‬
‫ﺑ ﻪ ا ﻓ ﻮ ل د ا ر د ؛ ﺗ ﻮ ر ن ا ز ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى ﻣ ﺘ ﺄﺧ ﺮ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎ م ﺷ ﯿ ﻮ ع ا ﺧ ﻼ ق ﻓ ﺮ ا ر ا ز ﮐ ﺎ ر د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﺻ ﻨ ﻌ ﺘ ﻰ ﺻ ﺤ ﺒ ﺖ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً د ر ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ا ز ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺘ ﻰ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﻧ ﻪ ا ز آ ن ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺜﻼ ً د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى‬
‫ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬و ﻧﻪ ﺑﻪ آن ﺷﮑﻠﻰ ﮐﻪ در ﮐﺸﻮرﻫﺎى اروﭘﺎﯾﻰ ﻣﻌﻤﻮﻻً ارزش ﺑﻮده اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻠﮑﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ‪ ،‬اﯾﻦ اﯾﺪه ﻏﻠﺒﻪ ﭘﯿﺪا ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎر ﻧﻬﺎﯾﺘﺎً ﺑﺮاى رﻓﺎه اﺳﺖ و ﻣﻨﻈﻮر از اﯾﺠﺎد اﺷﺘﻐﺎل‪،‬‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ‪ ،‬ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬارى و ﻏﯿﺮه‪ ،‬ﻧﻬﺎﯾﺘﺎً‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﻓﺮاﻏﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ‪ ،‬اﻣﻨﯿﺖ و رﻓﺎه‬
‫ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ‪ ،‬ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎ م ﻟ ﺬ ت ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ و ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ﺣ ﺠ ﻢ ﻋ ﻤ ﺪ ه ا ى ا ز ا ﺑ ﺘ ﮑ ﺎ ر ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻧ ﻪ د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ د ر‬
‫ﺟ ﻬ ﺖ ﻣ ﺼ ﺮ ف ﺟ ﺬ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﮐ ﻪ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ا ﺑ ﺘ ﮑ ﺎ ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ى ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﺷ ﻮ د و ﻟ ﻰ‬
‫ا ﻻ ن د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ﻣ ﻮ ا ر د ‪ ،‬ذ ﯾ ﻞ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ا ﺑ ﺘ ﮑ ﺎ ر ‪ ،‬ﻣ ﺼ ﺮ ف ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ى و ﻟ ﺬ ت ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ى ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﯾ ﺎ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ و ﯾ ﺎ ﺗﻌ ﺮ ﯾ ﻒ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬و ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ ﻧ ﮕ ﺎه ﺑﻪ آ ﮔ ﻬ ﻰ ﻫ ﺎ و ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎت ﺑﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﮐ ﺎ ﻧ ﺎ ل ﻫ ﺎ ى ﺗ ﻠ ﻮ ﯾ ﺰ ﯾ ﻮ ﻧ ﻰ ﻣ ﺎ ﻫ ﻮ ا ر ه ا ى‬
‫ر اﺟ ﻊ ﺑﻪ ﺗ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺴ ﺎﻓ ﺮ ﺗ ﻰ ‪ -‬ﺗ ﻔ ﺮ ﯾ ﺤ ﻰ ‪ ،‬ﺧ ﻮ ر ا ﮐ ﻰ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻧ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﺳ ﯿ ﻘ ﻰ و ‪ . . .‬ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻓ ﻬ ﻢ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻋ ﻤ ﻮم ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟﻮ ژ ی ﻫ ﺎ ی ﺿ ﺪ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﯽ ‪ ،‬ﺿ ﺪ ﻟﯿﺒﺮ ال ﺑﻪ ﻧ ﻮﻋ ﯽ ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ﻟﺬ ت ر ا ﻣ ﻮ رد ﺗﺮد ﯾﺪ ﯾﺎ اﻧ ﮑ ﺎر‬

‫ﻗ ﺮ ا ر د ا د ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻮ ﺳ ﻮ ﻟ ﯿ ﻨ ﯽ ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ‪ » :‬ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﺑ ﺮ ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻓ ﺮ د ﻓ ﺎ ﺷ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺟ ﺪ ى و ﺑ ﻰ ﭘ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﻪ و ﺗ ﻮ أم ﺑ ﺎ‬
‫ر ﯾ ﺎﺿ ﺖ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ؛ ﲤ ﺎﻣ ﻰ ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى آ ن د ر ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ آ ن ر ا‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻮ ا ر ﻧ ﮕ ﺎ ه ﻣ ﻰ د ا ر ﻧ ﺪ و ﺗ ﺎ ﺑ ﻊ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻌ ﻨ ﻮ ى و ر و ﺣ ﺎ ﻧ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻓ ﺮ د ﻓ ﺎﺷ ﯿ ﺴ ﺖ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ آ ﺳ ﻮ د ه و ﻣ ﺮ ﻓ ﻪ‬
‫ر ا ﺑ ﻪ ﭼ ﺸ ﻢ ﺧ ﻮ ا ر ى و ﺑﯿ ﺰ ا ر ى ﻣ ﻰ ﻧ ﮕ ﺮ د و د و ن ﺷ ﺄ ن ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺪ ‪ « .‬ا ﯾ ﻦ ا ﻟﺒﺘﻪ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﯿ ﺖ ﻓ ﺮ د‬
‫ﻓ ﺎﺷ ﯿ ﺴ ﺖ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻋ ﻤ ﻮ م ﺑ ﻨ ﯿ ﺎ د ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ن و ر ا د ﯾ ﮑ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ﻫ ﻤ ﺮ ا ه ﺑ ﺎ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ و ﻧ ﻮ ﺳ ﺎ ز ى ‪،‬‬
‫ﺑ ﺤ ﺚ ر ﻓ ﺎه و ﻟ ﺬ ت ر ا ﻫ ﻢ ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﻧ ﻬ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﻓ ﻘ ﻂ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻫ ﯿ ﺠ ﺎ ن ز د ه و ﺑ ﻪ ﻣ ﺪ ت ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه ‪ ،‬و آ ن ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ و ﻋ ﺪ ه‬
‫ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ى ا ز ر ﻓ ﺎ ه ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﻣ ﺮ د م ر ا ﺑ ﻪ ر ﯾ ﺎﺿ ﺖ د ﻋ ﻮ ت ﯾ ﺎ و ا د ا ر ﮐ ﺮ د ‪ .‬د ﻧ ﯿ ﺎ ى اﻣ ﺮ و ز ا ﯾ ﻦ ر ا د ر ک ﮐ ﺮ د ه‬
‫ا ﺳ ﺖ و ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﻟ ﺬ ت ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﻮ ﻓ ﻘ ﯿ ﺖ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪199‬‬
‫ﭼ ﻬ ﺎر ﻣ ﯿ ﻦ ﺟ ﺰ ء آ ز اد ى ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ اﺳ ﺖ ‪ .‬اﺷ ﺎر ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ر ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ‪ ،‬د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش‬
‫ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى آ ز اد ى ﺑ ﻪ ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ى ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ر د ﻧ ﺪ ‪ :‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻧ ﻈ ﻢ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ د ﯾ ﮕ ﺮ‬
‫ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻗ ﺪ ر ت ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﺑ ﻌ ﺪ ى د ر ﻧ ﻮ ر د ﯾ ﺪ ن ﺧ ﻄ ﻮ ط ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ‪ .‬ا ﻻ ن ﺷ ﺎﯾ ﺪ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺪ ا م ا ز ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﻧ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ى ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﻮ ن‬
‫ا ﻏ ﻠ ﺐ ﻧ ﻈ ﺎ م ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺟ ﻬ ﺎ ن د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ﻣ ﻮ ا ر د ى ﮐ ﻪ ﻗ ﯿ ﺎم ﻣ ﺴ ﻠ ّﺤ ﺎ ﻧ ﻪ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻟ ﺮ ز ﯾ ﺪ ن ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ا ز ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ آ ز ا د ى ﻫ ﺎ ﻣ ﺘ ﺼ ﻮ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻋ ﻠ ﺖ ﺷ ﺎ ﻫ ﺪ ﯾ ﻢ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﻣ ﺜ ﻞ‬
‫ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﻣ ﺘ ﺤ ﺪ ﺷ ﻤ ﺎ ر ه ﯾ ﮏ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ﯾ ﺎ ز د ه ﺳ ﭙ ﺘ ﺎﻣ ﺒ ﺮ ‪ ،‬ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ﻓ ﻌ ﺎ ﻟﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﮔ ﺮ و ه ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻨ ﻮ ع ا ﺳ ﻼ ﻣ ﻰ و آ ز اد ى ﮐ ﺎ ﻣ ﻞ آ ن ﻫ ﺎ د ر آ ﳓ ﺎ ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ﺟ ﻠ ﺴ ﻪ ‪ ،‬ﺳ ﺨ ﻨ ﺮ ا ﻧ ﻰ ‪ ،‬ا ﻧ ﺘ ﺸ ﺎ ر ا ت ‪،‬‬
‫ﮔ ﺮ د ﻫ ﻤ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺗ ﻈ ﺎ ﻫ ﺮ ا ت ؛ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ ﻣ ﺰ ا ﺣ ﻤ ﺘ ﯽ ﺑ ﺮ ا ى آ ن ﻫ ﺎ د ر ﺳ ﺖ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى آ ز اد ى اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﻫ ﻢ‬
‫ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ و ﺣ ﺠ ﻢ ﻋ ﻤ ﺪ ه ا ى ا ز ر ﻋ ﺎ ﯾ ﺖ ﻧ ﻈ ﻢ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز آ ﻧ ﮑ ﻪ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن و‬
‫آﯾﯿﻦﻧﺎﻣﻪ و ﭘﻠﯿﺲ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﭘﯿﭽﯿﺪه ﻣﻨﻔﻌﺖﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﻓﺮدى ‪-‬ﺑﻪ ﯾﻤﻦ رﺷﺪ ذﻫﻨﻰ‪-‬‬
‫ﺣ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﺑ ﺨ ﺶ ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ا ز ﺗ ﻌ ﻬ ﺪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى ﻣ ﻮ ﻓ ﻘ ﯿ ﺖ آﻣ ﯿ ﺰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻬ ﺪ ه ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﮑ ﺎ ر ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ز ﳊ ﺎ ظ ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ د ر ﻋ ﻤ ﻮ م ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻬ ﺎ ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ﻣ ﻮ ا ر د ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻨ ﺎ ء ‪ ،‬د ﺳ ﺘ ﮕ ﺎ ه ﺧ ﺎﺻ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر‬
‫ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ﺗ ﺪ و ﯾ ﻦ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬آ ﻧ ﭽ ﻪ ﻫ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﺎ ت ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ اﺧ ﻼ ق اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ‬
‫ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ﺑﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﺧ ﻮ د ﺟ ﻮ ش و ﺗ ﻌ ﻬ ﺪ ﻧ ﺎ ﻧ ﻮ ﺷ ﺘ ﻪ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬و ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ‪ ،‬ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ‪،‬‬
‫ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ و ﻣ ﯿ ﺰ ا ن آﻣ ﻮ ز ش و آﻣ ﯿ ﺰ ش آ ﻧ ﺎن ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺣ ﻔ ﻆ ﯾ ﮏ ﻣ ﺨ ﺮ ج ﻣ ﺸ ﺘﺮ ک ‪ ،‬ﻧ ﻮ ﺳ ﺎ ﻧ ﺎ ﺗ ﻰ ﻫ ﻢ د ا ر د ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ا ﻣ ﻨ ﻪ آ ن‬
‫ر و ﺑﻪ ﻣ ﺤ ﺪ و د ﯾ ﺖ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﭘ ﺎ ر ه ا ى ﻗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻦ ﻣ ﺼ ﻮ ب ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ د ر ﻣ ﻮ ا ر د ى ا ز ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ﭘ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ن ‪ ،‬ﻧ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ن‬
‫و ‪ . . .‬اﺿ ﺎ ﻓ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ر و ا ﯾ ﺘ ﻰ ا ز ﻧ ﻈ ﻢ ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ر ا ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﻢ ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ د و ﺗ ﻌ ﺎ د ل ﻣ ﻮ ا ر د ﺳ ﻪ ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﺗ ﺮ ﺳ ﻰ ا ز ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش آ ز اد ى ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺮ د ى و اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ‬
‫و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬د ر ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ د ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺎ و ﺟ ﻮ د ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ آ ن ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ا ﺳ ﺖ و ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى ﻫ ﻢ اﯾ ﻦ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ‬
‫ﺑ ﯽ ر ﺣ ﻤ ﺎ ﻧ ﻪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﺴ ﻢ د ر آ ن ﻣ ﺠ ﺎ ل ﻓ ﺮ ا ﺧ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﺎً و ﻋ ﻘ ﻼ ً ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن‬
‫ﻧ ﻔ ﻰ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ا ﺻ ﻼ ح ر ا ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻮ ى ﻫ ﺎ ﺿ ﺮ ب اﳌ ﺜﻠ ﻰ د ا ر ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﭘﯿ ﺶ ﺻ ﺮ اﺣ ﺖ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ‬
‫ﻣ ﺪ ر ن ر ا ﻣ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ » :‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ د ش ‪ ،‬ﺧ ﺪ ا ﺑ ﺮ ا ى ﻫ ﻤ ﻪ « ؛ ﭘ ﺲ ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﺘ ﻤ ﺎ ن ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ﻋ ﻠ ﻰ ا ﻻ ﺻ ﻮ ل د ﻟ ﺶ ﺑ ﺮ ا ى ﮐ ﺴ ﻰ ﳕ ﻰ ﺳ ﻮ ز د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﻣ ﺘ ﺄﺧ ﺮ‬

‫‪200‬‬
‫ر ا ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﺑ ﺪ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ا ز د ا ﺧ ﻞ آ ن ﻣ ﺎ رﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ و ﻓ ﺎ ﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﯿ ﺮ و ن آ ﻣ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س‬
‫ﻣ ﻮ ا ر د ى ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻢ اﯾ ﻦ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺘ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ د ر آ ن ﺑ ﺎ ز ﻧ ﺪ ه ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﻧ ﺲ ز ﯾ ﺎ د ى‬
‫د ا ر ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎﺧ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﻪ ﺑ ﺪ ﺷ ﺎ ﻧ ﺴ ﻰ ﺧ ﻮ د ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﺷ ﺨ ﺎ ص ﯾ ﺎ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺧ ﺎﺻ ﻰ ر ا ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى‬
‫ﺗ ﻮ ﻃ ﺌ ﻪ آ ﻣ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ و ﻇ ﺎﳌ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ل ﺗ ﺎم و ﲤ ﺎم ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ د د ر ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ‪ ،‬ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً ﮔ ﻤ ﺎ ن‬
‫ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎﺧ ﺖ ا ز ﺷ ﺎ ﻧ ﺲ ﺑ ﺪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﻰ ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ا ى آ ن ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﺸ ﻔ ّﻰ ﺧ ﺎﻃ ﺮ‬
‫اﺳ ﺖ ‪ .‬ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺣ ﺴ ﺎس ‪ ،‬ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ د ﻓ ﺎ ع ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﮐ ﻼ ﺳ ﯿ ﮏ ﮐ ﻠ ﻤ ﻪ ﻇ ﻠ ﻤ ﻰ د ر ﺣ ﻖ ا و ر و ا د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ‪،‬‬
‫و ﺑ ﺪ ﺑ ﺨ ﺘ ﻰ ا و ﲤ ﺎ ﻣ ﺎ ً ﯾ ﺎ ﻋ ﻤ ﺪ ﺗ ﺎ ً ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﻇ ﻠ ﻢ ﻫ ﺎ ی ﻋ ﺎﻣ ﺪ ا ﻧ ﻪ ا ی ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻓ ﺮ ا د ﺑ ﻪ ا و ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى‬
‫و ﻓ ﺮ و ﮐ ﺶ ﮐ ﺮ د ن ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ‪ ،‬و ﺗ ﻔ ﺎ ﻫ ﻢ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺳ ﻨ ﺪ ﯾ ﮑ ﺎ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ى و ﮐ ﺎ ر ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻰ ﻧ ﺸ ﺎن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﺟ ﻬ ﺎن ﺑﻪ ﺳ ﻤ ﺘ ﻰ ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﻰ ر و د ﮐ ﻪ د ر آ ن ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﭘﯿ ﺶ ‪ ،‬و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﭘﯿ ﺶ ﮔ ﻔ ﺘﻪ اﺳ ﺘ ﻘ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ و ا ﯾ ﻦ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ‬
‫ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾﺎدى‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺎ ﻧﺎراﺣﺘﻰ و ﻧﺎرﺿﺎﯾﺘﻰ‪ ،‬ﺑﻪ رﺳﻤﯿﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮد و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻰﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ﻣ ﯿ ﺎن ا ﯾ ﻦ د و ﺟ ﺮ ﯾ ﺎن ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ د ر اﯾ ﻦ ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﭘ ﯿ ﺮ و ز اﺳ ﺖ و ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ‬
‫ﺧ ﻮ ر د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ا ﺳ ﺖ ؛ ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ا ز ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع ﻫ ﻢ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺑﻪ د و ر ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫د ﻟ ﯿ ﻞ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺮ و ز اﺳ ﺖ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ﺗ ﻀ ﻤ ﯿ ﻦ ر ا ﺑ ﺮ ا ى ﻧ ﮕ ﻬ ﺪ ا ر ى ا ﯾ ﻦ ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ و ﺣ ﺎﺿ ﺮ‬
‫اﺳ ﺖ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ آ ن ر ا ﺑﺪ ﻫ ﺪ ؛ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ى ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﺜ ﻼ ً ﭘﺮ د اﺧ ﺖ اﺿ ﺎﻓ ﻪ ﻣ ﺰ د ﺑﻪ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺖ ﺑ ﻪ‬
‫ﭘ ﺮ د ا ﺧ ﺖ ﻣ ﺎ ﻟ ﯿ ﺎ ت ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ ﻫ ﺎ ى د و ﻟ ﺘ ﻰ ﺗ ﺄ ﻣ ﯿ ﻦ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬و آ ن ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺑ ﺎﺧ ﺘ ﻪ‬
‫ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ د ر ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ اﺿ ﺎ ﻓ ﻪ ﻣ ﺰ د و ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ا ز ﮐ ﻤ ﮏ ﻫ ﺎ ى ﺗ ﺄ ﻣ ﯿ ﻦ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ د ر ﻣ ﻮ ﻗ ﻌ ﯿ ﺘ ﯽ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﯽ ﮔ ﯿ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺗ ﻀ ﺎد ا و‬
‫ﺑ ﺎ ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ه ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل ز ﯾ ﺎد ‪ ،‬ا ز و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ آ ﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺧ ﺎ ر ج ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ی ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﺻ ﻨﻌ ﺘ ﻰ و ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى د ر ﺣ ﺎل ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ان ﻣ ﺸ ﺎﻫ ﺪ ه ﳕ ﻮ د ‪ .‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﮐ ﺮ ه ‪،‬‬
‫ﺳ ﻨ ﮕ ﺎ ﭘ ﻮ ر ‪ ،‬ﮔ ﺎه ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى اﺧ ﺘ ﻼ ف ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ﻓ ﺎﺣ ﺶ د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ و ﻗ ﺘ ﻰ ﺷ ﻤ ﺎ ﺑ ﻪ ﺑ ﺮ ج ﻫ ﺎ ى ﻟ ﻮ ﮐ ﺲ و ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ﻧ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ د ر آ ن ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﻧ ﮕ ﺮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳ ﺨ ﺘ ﯽ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ان ﺑ ﺎو ر ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﺎن ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ‪ ،‬د ر ﺗ ﺪ ا ر ک‬
‫ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ا ى ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﻮ ن ﺑ ﺎ ر ﻋ ﺎ ﯾ ﺖ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﻫ ﺎ ى ر و ﺑ ﻪ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺸ ﻰ ا ز ﻃ ﺮ ف ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ه د ر ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ‪ ،‬ا ز ﺟ ﻤ ﻠ ﻪ‬
‫ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ز ﻧ ﺪ ه ‪ ،‬ﺗ ﺄﻣ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ‪ ،‬ر ﻓ ﺎ ه ‪ ،‬آ ز ا د ى د ا د ه ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ا ﺻ ﻞ آ ن ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ‪ ،‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻧ ﻪ ا ز ﺳ ﺮ‬
‫ﺧ ﺮ ﺳ ﻨ ﺪ ی ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ ﺑ ﻪ ر ﺳ ﻤ ﯿ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫‪201‬‬
‫د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﺎن ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺟ ﻠ ﻮ ى ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﭼ ﻬ ﺎ ر ﮔ ﺎ ﻧﻪ ﯾ ﺎ ﺑﻌ ﻀ ﻰ ا ز‬
‫آ ن ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑﺮ ا ﺑﺮ ى ﻓ ﺮﺻ ﺖ ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺗ ﺄﻣ ﯿ ﻦ اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ر ا ﻣ ﻨﮑ ﺮ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ر ﻓ ﺎه ر ا ﺑﻪ ﻣ ﻨﺰ ﻟﻪ‬
‫ﻫ ﺪ ف اﻧ ﮑ ﺎ ر ﮐ ﻨﻨﺪ و ﯾ ﺎ آ ز اد ى ر ا ﻣ ﺤ ﺪ و د ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ ،‬ا ز د و ﺟ ﻬ ﺖ ﻣ ﻮ ر د ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ا ز ﻫ ﺮ د و ﺟ ﻬ ﺖ ‪،‬‬
‫ﺑ ﺮ ا ى د و ام ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ز ﯾ ﺎ د ى ﺑ ﭙ ﺮ د ا ز ﻧ ﺪ ؛ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ د ر د ر ا ز ﻣ ﺪ ت ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﭘ ﺮ د ا ﺧ ﺖ آ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﻋ ﺼ ﺮ ﺣ ﺎﺿ ﺮ ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ا ز د ﻫ ﻪﻫ ﺎ ى ﻫ ﺸ ﺘ ﺎ د و ﻧ ﻮ د ﺑ ﻪ ﺑ ﻌ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﻘ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ﻫ ﺰﯾ ﻨ ﻪ ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻨ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﭙ ﺮ د ا ز ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻦ ر ا ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﭘ ﺮ د ا ﺧ ﺖ ‪ :‬د ه ﺳ ﺎ ل ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﺴ ﺖ ﺳ ﺎ ل ‪ ،‬ﺳ ﻰ ﺳ ﺎ ل ‪ ،‬د ر ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه ﻣ ﺪ ت ز ﻣ ﺎن ﺑ ﺮ ا ى آ ن ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ‬
‫ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﻫ ﻤ ﺎن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ آ ر ﻧ ﺖ ا ﺷ ﺎ ر ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﯾ ﮏ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻣ ﺎد اﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ﯾ ﮏ ﻧ ﯿ ﺮ و ى ﻣ ﺴ ﺘ ﺤ ﮑ ﻢ ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺘ ﻰ ‪-‬‬
‫ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ﻣ ﻰ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل و ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺒ ﺮ د ا ر ﺑ ﻬ ﺮ ه ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻋ ﻠ ﻰ ر ﻏ ﻢ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﻫ ﺎ و ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻫ ﺎ ﺗ ﺎ ﻣ ﺪ ت ﻧ ﺴ ﺒ ﺘ ﺎً‬
‫ز ﯾ ﺎ د ى د و ا م ﺑ ﯿ ﺎ و ر د ‪ ،‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ اﯾ ﻦ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ اﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻗ ﻮ ل ﯾ ﺎ و ﻋ ﺪ ه د ﻫ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ د ر آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﺳ ﻘ ﻮ ط ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف ا ﺳ ﻼ ف ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ‬
‫ﺧ ﻮ د ر ا ﻧ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ ؛ ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ ا ﮔ ﺮ ر و ﺑ ﻪ ﺷ ﮑ ﻮ ﻓ ﺎ ﯾ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ر و ﺑ ﻪ‬
‫و ر ﺷ ﮑ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ ﻫ ﻢ ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﯿ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﺎ ر ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺎ د و ﺗ ﺎ ﮐ ﺎ ر ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ﺷ ﻮ د و ﯾ ﺎ د و ا م د ر ا ز ﻣ ﺪ ت ﺧ ﻮد‬
‫ر ا ﺗ ﻀ ﻤ ﯿ ﻦ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ و ﻗ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﺗ ﺮ ا ز ﻧ ﺎﻣ ﻪ ا ش ﻧ ﮕ ﺎ ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ﺳ ﻮ د ﻧ ﺸ ﺎ ن ﺑ ﺪ ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ‪ ،‬ﺣ ﺎ ﻟ ﺘ ﯽ ﮐ ﻤ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ‬
‫ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﺑ ﯿ ﻦ ﺳ ﺘ ﻮ ن ﺑ ﺪ ﻫ ﮑ ﺎ ر و ﺑ ﺴ ﺘ ﺎ ﻧ ﮑ ﺎ ر و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬آ ﯾ ﺎ ا ﻣ ﮑ ﺎ ن د ا ر د ﮐ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ز ﯾ ﺎ ن د ﻫ ﻰ ا ﻧ ﺒ ﻮ ه‬
‫د ا ر د ‪ ،‬و ﺑ ﺎ ﺳ ﻮ ﺑ ﺴ ﯿ ﺪ د و ام ﻣ ﻰ آ و ر د ‪ ،‬ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﺷ ﻮ د ؟‬

‫ﻧ ﻈ ﺎم ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ا ى ﮐ ﻪ ‪ ،‬د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ى ا ﻧ ﺘ ﻬ ﺎ ى ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﯾ ﺎ آ ﻏ ﺎ ز ﻫ ﺰ ا ر ه ﺳ ﻮ م ‪ ،‬ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻣ ﻮ ر د ر ا‬
‫ا ز ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺧ ﻮ د ش د ر ﯾ ﻎ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺳ ﻮ ﺑ ﺴ ﯿ ﺪ ﺑ ﭙ ﺮ د ا ز د ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻨ ﻰ ر ا ﺑ ﺮ ا ى ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ‪،‬‬
‫ﮐ ﻨﺘﺮ ل ﺷ ﻮ ر ش ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﮐ ﻨﺘﺮ ل ﺗﺒﻠ ﯿﻐ ﺎت ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺎن ‪ ،‬ﮐ ﻨﺘﺮ ل ﮐ ﻢ ﮐ ﺎر ى ﻫ ﺎ و ﮐ ﺎرﺷ ﮑ ﻨ ﻰ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﻮ ﺟ ﯿﻪ ﺧ ﻮ د د ر ﺑﺮ اﺑﺮ‬
‫ﻧ ﻬ ﺎ د ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺪ ﻧ ﻰ و ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ و ‪ . . .‬د ر ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ ا ش ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻨ ﻰ و ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د‬
‫ﮐ ﻪ ﺳ ﻮ ﺑ ﺴ ﯿ ﺪ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﺗ ﺎ ﺑ ﻰ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﭘ ﺮ د ا ﺧ ﺖ ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﻃ ﻮ ل ﻗ ﺮ ن ﻫ ﺎ ى ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً د ر ﻋ ﺼ ﺮ‬
‫ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﺪ ر ن ‪ ،‬ر ژ ﯾ ﻢ ﻫ ﺎ ى ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ اد ى ﺑ ﺪ ﺧ ﯿ ﻢ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ و ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﺮ ا ؟ ﭼ ﻮ ن ﺑ ﻪ د ﻻ ﯾ ﻞ‬
‫ﻣﺘﻌﺪدى ﺷﺎﻧﺲ ﺑﻘﺎ و ﺗﮑﺜﯿﺮ داﺷﺘﻨﺪ؛ از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻨﮑﻪ در ذﻫﻨﯿﺖ ﻣﺮدم ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ارزﺷﻰ ﺗﻮزﯾﻊ ﺳﯿﺎﺳﻰ‬

‫‪202‬‬
‫و ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﺑ ﺎ ﺳ ﻠ ﺴ ﻠﻪ ﻣ ﺮ ا ﺗ ﺐ و ا ﻗ ﻌ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ ﮐ ﻤ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ ﺗ ﻄ ﺒ ﯿ ﻖ د ا ﺷ ﺖ ؛ د ر ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ ﻫ ﺎ و ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ت ﻣ ﺤ ﺪ و د‬
‫ﺑ ﻮ د ؛ ا ر ﺗﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى اﻣ ﺮ و ز ى آن و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ؛ ﺳ ﻮ اد ﺑﻪ ﺷ ﺪ ت ﮐ ﻤ ﯿ ﺎ ب ﺑ ﻮ د و ‪ . . .‬؛ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﻓ ﻬ ﻢ‬
‫ﮐﺎﻓﻰ از ﻣﻐﺒﻮن ﺷﺪن وﺟﻮد داﺷﺖ و ﻧﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻓﺸﺮدهاى ﺑﺮاى ﮔﻔﺘﮕﻮ و ﻣﻔﺎﻫﻤﻪ و ﻧﻪ اﻣﮑﺎن اﯾﻨﮑﻪ ﮐﺴﻰ‬
‫ﯾ ﺎ ﮔ ﺮ و ﻫ ﻰ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺪ ه ا ى ر ا ﺑ ﭙ ﺮ ا ﮐ ﻨ ﺪ و ﻣ ﺮ د م ر ا ذ ﯾ ﻞ آ ن ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﻫ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻧ ﻪ ﺑ ﻠﻨ ﺪ ﭘ ﺮ و ا ز ى و ز ﯾ ﺎد ه ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ‬
‫ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﯾ ﮏ ا ﻣ ﺮ ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ و ﻧ ﻪ ﻣ ﻠ ﺰ و ﻣ ﺎ ت د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ .‬و ﻟ ﻰ ا ﻻ ن ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ و ﺟ ﻮ د د ا ر د و ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ‬
‫ﻣ ﺤ ﺮ و م ﮐ ﺮ د ن ﻣ ﺮ د م ا ز ﺧ ﻮ اﺳ ﺘﻪ ﻫ ﺎ ى ا و ﻟ ﯿ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﻪ ﻣ ﺘ ﺮ ا ﮐ ﻢ د ر آ ن ﻫ ﺎ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ‬
‫ر ا ﺑ ﺎ ﺑ ﺤ ﺮ ان ﻣ ﻮ اﺟ ﻪ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻣ ﻮ ا ز ا ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺤ ﺮ و م ﮐ ﺮ د ن ﺑ ﺎ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ‪ ،‬ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ‪ ،‬ﳉ ﺎج و ﺧ ﻮ د ﺳ ﺮ ی ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ و ﯾ ﺎ ﺑ ﻘ ﺎ ى د ر ا ز ﻣ ﺪ ت آ ن ر ژ ﯾ ﻢ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﮔ ﯿ ﺮ م ﮐ ﻪ د ر ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه‬
‫ﻣ ﺪ ت ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ر ﻋ ﺐ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ و ﺳ ﮑ ﻮ ن ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ر ا ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د آ و ر د ‪ ،‬اﻣ ﺎ د ر د ر ا ز ﻣ ﺪ ت و ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﺪ ت ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎ ر‬
‫د و ﻻ ﯾ ﻪ ﺑ ﯿ ﺮ و ن و د ر و ن ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬و ﺑ ﻪ د ﺷ ﻮ ا ر ى ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﮐ ﻨ ﺪ ؟ ا ز ﯾ ﮏ ﻃ ﺮ ف ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻗ ﻮ ل‬
‫ﻧ ﺎﺻ ﺮ ا ﻟ ﺪ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎه ‪ ،‬ﺑ ﺎ ر ﻋ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ﺑ ﺠ ﻨ ﮕ ﺪ و ﻓ ﺮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﺑﺮ ا ى آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﺳ ﻼ ح د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻣ ﺜ ﻼ ً‬
‫ﻣ ﺜ ﻞ ﺻ ﺪ ام ﻣ ﺮ د م ﺧ ﻮ د ر ا د ر ﺣ ﻠ ﺒ ﭽ ﻪ ﲟ ﺒ ﺎ ر ا ن ﺷ ﯿ ﻤ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺎ ن ر ا ﺑ ﻪ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﺑ ﻬ ﺎ ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ز ﻧ ﺪ ا ن و‬
‫ﺷ ﮑ ﻨ ﺠ ﻪ ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﻨ ﺪ و آ ن ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ﺟ ﺰ ﺣ ﺮ ف ﻫ ﯿ ﭻ ﺳ ﻼ ﺣ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻠﻪ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺎ ا و ﻻ ً ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ‬
‫ا ﻧ ﺒ ﺎ ﺷ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﻣ ﻨ ﺘ ﻈ ﺮ ﺣ ﻤ ﻠ ﻪ ﺑ ﻪ ﺣ ﻠ ﻘ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺿ ﻌ ﯿ ﻔ ﻰ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ ا ه ﻧ ﺎﺧ ﻮ ا ه د ر آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﭘ ﯿ ﺪ ا ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ‪.‬‬
‫ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ً ﻧ ﻈ ﺎ م ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ا ﻋ ﻢ ا ز د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻗ ﻮ ى و ﻧ ﻬ ﺎد ﻫ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ ‪ -‬ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ﺧ ﻮ د و ﺑ ﺪ و ن‬
‫دﻟﺴﻮزى‪ -‬ﺑﻪﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮد اﻋﻤﺎل ﻓﺸﺎر ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ؛ ﲢﻤﻞ اﯾﻦ ﻓﺸﺎر دوﺳﻮﯾﻪ در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﺿﺮر ﺣﺎﮐﻤﯿﺘﻰ اﺳﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ا ز ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ﭘﯿ ﺶ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺣ ﺬ ر ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ ﺑ ﻪ ر ﺳ ﻤ ﯿ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎ ﺧ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ ‪-‬‬
‫ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و ا ﻗ ﻠ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ و ﻗ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺟ ﺪ اﯾ ﻰ ﻃ ﻠ ﺐ‬
‫ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﯾ ﮏ ﻧ ﻈ ﺎم ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﻫ ﻢ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﺟ ﺪ ى ﻓ ﺎﺻ ﻠﻪ‬
‫ﺑ ﮕ ﯿﺮ ﻧﺪ ‪ ،‬د ر د ﯾ ﺴ ﮑ ﻮ ر س ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ‪ ،‬ﺟ ﺪ اﯾ ﻰ ﻃ ﻠ ﺐ ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧﺪ ‪ ،‬و ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎر ﻗ ﺮ ا ر‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬د ر ﻓ ﻀ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺣ ﺮ ف او ل ر ا د و ﻟﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﻣ ﻰ ز د ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ د ر ﻓ ﻀ ﺎﻫ ﺎى ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ و‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻫ ﺎ ى آ ن ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ و ﻟ ﺬ ا ﻣ ﺜ ﺒ ﺖ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻨ ﮏ ﮐ ﻪ ﺣ ﺮ ف ا و ل ر ا‬
‫ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﻰ ز ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﺟ ﺪ ا ﯾ ﻰ ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﺟ ﺪ ا ﯾ ﻰ ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻗ ﺮ ا ر‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬و ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ د ر د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى د ﻧﯿ ﺎ ﺟ ﺪ ا ﯾ ﻰ ﻃ ﻠ ﺒ ﻰ ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﺴ ﻠ ﺤ ﺎ ﻧ ﻪ ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﺣ ﺘ ﻰ ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل ا ﯾ ﻦ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻮ ع ﺟ ﺪ ا ﯾ ﻰ ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﻫ ﺎ ا ز ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﺧ ﺸ ﻦ ﻣ ﻮ ر د‬

‫‪203‬‬
‫ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬و اﯾ ﻦ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ) ﻣ ﺘ ﺄ ﺳ ﻔ ﺎ ﻧ ﻪ ( ﺑ ﺮ ا ى ر ﻋ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﺳ ﻼ ح د ا ر ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫اﻣ ﺎ )ﺧ ﻮ ﺷ ﺒ ﺨ ﺘ ﺎﻧﻪ ( ﺑﺮ ا ى ا ر ﺗ ﺶ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﺳ ﻼ ح ﻧ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ز ﻫ ﻢ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ د و ا م آ ن ﻫ ﺎ‬
‫ر ا ﺑ ﺎﻻ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د و ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ر ا ا ز آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ د ﻓ ﺎ ع ﻧ ﻈ ﺎم ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ا ز د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ و ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑ ﺸ ﺮ‬
‫ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﻰ ﯾ ﺎ ﺟ ﺪ ى ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻧ ﺸ ﻮ د ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر گ ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻔ ﻆ اﻣ ﻨ ﯿ ﺖ اﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ﯾ ﮏ ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ﻣ ﺠ ﺒ ﻮ ر ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻫ ﯿ ﭻ ﺣ ﻮ ز ه ا ى ر ا ﺑﻪ ﺑ ﻬ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ى و ا ﻫ ﻰ ﻧ ﻈ ﯿ ﺮ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل و ‪ . . .‬آ ز اد ﻧ ﮕ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ﻧ ﻄ ﻔ ﻪ ﺧ ﻄ ﺮ د ر آن ﻣ ﻨﻌ ﻘ ﺪ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬
‫ﺣ ﺘ ﻰ ﻓ ﺎ ر غ ا ز ﺑ ﺤ ﺚ ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﻨ ﺎﻓ ﻊ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﻫ ﻢ اﺟ ﺎ ز ه ﳕ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ‬
‫ﺟ ﺪ ا ﯾ ﻰ ﻃ ﻠ ﺒ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﲢ ﺖ ﻧ ﺎم ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ‪ ،‬ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه ﺑ ﯿ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﲤ ﺎﻣ ﻰ د ﻧ ﯿ ﺎ ‪ ،‬د ر ﺳ ﻄ ﺢ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه‬
‫اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ اﮔ ﺮ ﺑﺮ اى ﻣ ﻨﺎﻓ ﻊ ﺷ ﺮ ﮐ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر گ ‪ -‬و ﻧ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﺮ د م ‪ -‬ﻻ زم اﺳ ﺖ ﺧ ﻂ آ ﻫ ﻨ ﻰ ﯾ ﺎ ا ﺗ ﻮ ﺑ ﺎﻧ ﻰ ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ه‬
‫ﺷ ﻮ د و ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﻣ ﻨ ﺠ ﺮ ﺑﻪ ﺑﻌ ﻀ ﻰ ﺧ ﺮ ا ﺑ ﻰ ﻫ ﺎ و ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺮ ا ﺑ ﻰ و ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه ﺑ ﺎ ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ‬
‫ﺟﺪى ﻋﻨﺎﺻﺮ ذىﻧﻔﻊ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺻﻮرت ﻣﻰﮔﯿﺮد‪ .‬در ﻫﻤﻪ ﺟﺎى دﻧﯿﺎ‪ ،‬ﲢﺖ ﻫﺮ ﻧﻮع ﺣﺎﮐﻤﯿﺘﻰ‪،‬‬
‫ز ﯾ ﺮ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ﺧ ﺎ ﻧﻪﻫ ﺎ و ﮐ ﺸ ﺘ ﺰ ا ر ﻫ ﺎ ﺧ ﺮ ا ب ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ﺧ ﻂ آ ﻫ ﻦ ‪ ،‬ا ﺗ ﻮ ﺑ ﺎ ن و ‪ . . .‬ا ز ﻣ ﯿ ﺎ ن آ ن‬
‫ﻋ ﺒ ﻮ ر ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻧ ﻈ ﯿ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ د ر آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ‪ ،‬د ر و ن ﻧ ﻈ ﺎم ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﺎ د ر ﻏ ﯿ ﺎ ب آ ن ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺑ ﺰ ر گ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮک ا ﳌ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ‪ ،‬و ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺷ ﻮ ر ﺷ ﻰ ا ز ﺳ ﻮ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﮔ ﺮ و ﺟ ﻮ د‬
‫ر ژ ﯾ ﻤ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﻃ ﺎﻟﺒ ﺎ ن ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﺗ ﺮ اﻧﺰ ﯾ ﺖ ر ا ﺑ ﻪ ﺷ ﺪ ت ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ا ز آن اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺳ ﻞ ﺑ ﻪ‬
‫ز و ر ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻃ ﺎﻟﺒ ﺎ ﻧ ﻰ ﺳ ﺎﻗ ﻂ ﺷ ﻮ د و ﺗ ﺮ ا ﻧ ﺰ ﯾ ﺖ ﮐ ﺎ ﻻ ‪ ،‬ﻧ ﻔ ﺖ و ﮔ ﺎ ز ﺑ ﺎ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﯿ ﺮ د ‪.‬‬

‫ﻧ ﻈ ﺎم ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ و ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر گ و ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ا ﳌ ﻨ ﺎ ﻓ ﻊ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫د ر ﻣ ﻘ ﺎﺑﻞ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘﻪ ﻫ ﺎ ى ﭼ ﻬ ﺎ ر ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ﮔ ﻔ ﺘﻪ ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ا ز اﯾ ﻦ ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻠ ﻰ‬
‫ﺧ ﻄ ﺮﺳ ﺎز ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧﺪ ‪ ،‬ﺑﺮ د ﺑ ﺎر ى ﺑﻪ ﺧ ﺮ ج د اد ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ ﺑ ﺮ ا ى آن ﻫ ﺎ ﻫ ﺰ ﯾﻨﻪ د ار د و ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻫ ﺰ ﯾﻨﻪ ا ى ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ‬
‫ا ز ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ا ﺑ ﺪ ا ً ﺗ ﻀ ﻤ ﯿ ﻨ ﻰ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ د ر د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﻫ ﻢ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻃ ﻮ ر ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬
‫ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ د ﯾ ﮕ ﺮ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻠ ﻰ ﻧﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑﻠﮑ ﻪ ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ا ى و ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ‬
‫ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ا ﺻ ﻠ ﻰ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ﳉ ﺎﺟ ﺖ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ و ﺟ ﺪ ا ﯾ ﻰ ﻃ ﻠ ﺒ ﺎ ﻧ ﻪ و ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﺳ ﺎ ز د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ر ا ﻫ ﻢ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ آ و ر د ‪ ،‬آ ن و ﻗ ﺖ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ د و ﻟﺘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑﻪ ﺟ ﺎ ى ﯾ ﮏ د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ‬
‫ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ ‪ ،‬د و ﻟﺖ ﺟ ﺪ ا ﯾ ﻰ ﻃ ﻠ ﺐ ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﺷ ﻮ د و ﭼ ﻮ ن ﺟ ﺪ ا ﯾ ﻰ ﻃ ﻠ ﺐ ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب اﺳ ﺖ ‪ ،‬ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ا ﻋ ﻤ ﺎ ل ﻓ ﺸ ﺎ ر ﺑ ﺮ‬
‫آن ﻓ ﺮاﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫‪204‬‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ر ا ا ز ز ا و ﯾ ﻪ ﻧ ﮕ ﺎ ﻫ ﻰ ا ﻧ ﻀ ﻤ ﺎﻣ ﻰ ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﻧ ﮕ ﺮ ﯾ ﺴ ﺖ ؛ ﻧ ﮕ ﺎ ﻫ ﻰ ﮐ ﻪ د ر آ ن ﮔ ﺰ ا ر ه ﻫ ﺎ‬
‫ﺑ ﺎ ﻣ ﺒ ﺘ ﺪ ا ى ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﻪ ﺷ ﺮ و ع ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﻣ ﻌ ﻄ ﻮ ف ﺑ ﻪ ﻣ ﻮ ا ر د ﺧ ﺎص اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﻓ ﻮ ق ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ‬
‫ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﲡﺮﺑﻰ ﺑﻪ وﻗﺎﯾﻊ ﺧﺎص ﺗﮑﻤﯿﻞ و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺷﻮد‪ .‬ﻧﻈﺎم ﺳﻮﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺘﻰ‪-‬ﺗﻮﺗﺎﻟﯿﺘﺎرﯾﺴﺘﻰ ﺷﻮروى در‬
‫ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ی د ﻫ ﻪ آ ﺧ ﺮ ﻗ ﺮ ن ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﺳ ﻘ ﻮ ط ﮐ ﺮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻘ ﻮ ط ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻓ ﻘ ﻂ ﺑ ﻪ د ﻟﯿ ﻞ ﺷ ﻮ ر و ى ﺑ ﻮ د ن آ ن ﻧ ﺒ ﻮ د ؛ ﺷ ﻮ ر و ى‬
‫ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺷ ﻮ ر و ى ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﲢ ﺎد ﯾ ﻪ ﺷ ﻮ ر ا ﯾ ﻰ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬د ر ز ﻣ ﺎن ر و ﺳ ﯿﻪ ﺑ ﻮ د ن ﻫ ﻢ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت‬
‫ﺑ ﻨ ﯿ ﺎ د ﯾ ﻨ ﯽ د ا ﺷ ﺖ ؛ ا ز ﺟ ﻤ ﻠ ﻪ ﻓ ﻘ ﺪ ا ن ﺑ ﺮ ﺧ ﯽ ﻣ ﻨ ﺎ ﺑ ﻊ ‪ ،‬ﻧ ﺪ ا ﺷ ﱳ ز ﻣ ﯿ ﻦ ﻫ ﺎ ى ﺣ ﺎﺻ ﻠ ﺨ ﯿ ﺰ ‪ ،‬ﻧ ﺪ ا ﺷ ﱳ آ ب ‪ ،‬ﯾ ﺨ ﺒ ﻨ ﺪ ا ن‬
‫ﺑ ﻮ د ن ﺣ ﺠ ﻢ و ﺳ ﯿ ﻊ ا ز ز ﻣ ﯿ ﻦ ﻫ ﺎ ى آ ن ‪ ،‬ﮐ ﯿ ﻔ ﯿ ﺖ ﻧ ﻪ ﭼ ﻨ ﺪ ا ن ﺑ ﺎ ﻻ ى ﻧﯿ ﺮ و ى ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ و ‪ . . .‬؛ ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ م ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ‬
‫ا ﮔ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﺷ ﻮ ر ا ﯾ ﻰ ‪ -‬اﺷ ﺘﺮ ا ﮐ ﻰ د ر ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر د ار ای اﻣ ﮑ ﺎﻧﺎت و اﺳ ﺘﻌ ﺪ اد ﻫ ﺎی ﺑﺎﻻ ﺗﺮ ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د‬
‫ﻣ ﻰ آﻣ ﺪ ‪ ،‬ﻟﺰ و ﻣ ﺎً ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺳ ﺮ ﻋ ﺖ ﻣ ﺘ ﻼ ﺷ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ اﯾ ﻦ ﺳ ﻘ ﻮ ط ﺷ ﻮ ر و ى ﺑ ﺮ ا ى ﻧ ﻘ ﺪ و ﻧ ﻘ ﺾ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ‪-‬‬
‫ﻟ ﻨ ﯿ ﻨ ﯿ ﺴ ﻢ ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﺗ ﻮ ﺗ ﺎ ﻟﯿ ﺘ ﺎ ر ﯾ ﺴ ﻢ ﺑ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻔ ﺎ ﯾ ﺖ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺳ ﺨ ﻨ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ا ز ﮔ ﻮ ر ﺑ ﺎﭼ ﻒ ﻧ ﻘ ﻞ ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ ،‬ا ﺻ ﻞ ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ى ﻣ ﺎ ر ا ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺎ ﻧ ﮑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى د ر‬
‫ﺷ ﻮ ر و ى ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﲢ ﻘ ﻖ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺪ ﻋ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ﺗ ﺄ ﺧ ﯿ ﺮ ا ﻧ ﺪ ا ز د و ﻗ ﺪ ر ى آ ن ر ا ﺗ ﻌ ﺪ ﯾ ﻞ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ اﺻ ﻞ ﻣ ﻄ ﻠ ﺐ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫ﻋ ﺪ م ا ﻣ ﮑ ﺎن د و ام ﻗ ﺪ ر ﲤ ﻨ ﺪ ا ﻧﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺳ ﻮ ﺑ ﺴ ﯿ ﺪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻦ ﻣ ﻰ ﭘ ﺮ د ا ز ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻗ ﯽ ﻣ ﯽ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ‪.‬‬
‫ﮔ ﻮ ر ﺑ ﺎ ﭼ ﻒ ﮔ ﻔ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ا ﺑ ﺮ ﻗ ﺪ ر ت ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ ،‬و ا ﳕ ﻮ د ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬آ ن ﻫ ﻢ ﻓ ﻘ ﻂ ﺑ ﺎ ﺳ ﺎﺧ ﱳ ﻣ ﻮ ﺷ ﮏ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺎ ﻟ ﺴ ﺘ ﯿ ﮏ‬
‫ﻗ ﺎ ر ه ﭘ ﯿ ﻤ ﺎ ﺑ ﺎ ﮐ ﻼ ﻫ ﮏ ﻫ ﺎ ى ا ﲤ ﻰ و ﺳ ﺎﺧ ﺖ و ﭘ ﺮ ﺗ ﺎ ب ﻓ ﻀ ﺎ ﭘ ﯿ ﻤ ﺎ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺗ ﺎ ﻣ ﺪ ت ﻣ ﺤ ﺪ و د ى ‪ ،‬و ﻟ ﻮ اﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﺤ ﺪ و د ه ﻫ ﻔ ﺘ ﺎ د ﺳ ﺎ ل ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺘ ﻮ ا ن ا ز ﮔ ﻨ ﺪ م ﻣ ﺮ د م ﮐ ﺎ ﺳ ﺖ و ﺑ ﺎ آ ن ا ر ﺗ ﺶ ﻗ ﻮ ى د ر ﺳ ﺖ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ اﻣ ﻨ ﯿ ﺘ ﻰ‬
‫ﻣ ﺨ ﻮ ف ‪ ،‬ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه و ﭘ ﺮ ﺧ ﺮ ج ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د آو ر د ‪ ،‬ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ت ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﺑ ﻪ ر ا ه ا ﻧ ﺪ ا ﺧ ﺖ و ‪ ، . . .‬و ﻟ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ‬
‫ﺣ ﺠ ﻢ ﻋ ﻈ ﯿ ﻤ ﻰ ﺳ ﻮ ﺑ ﺴ ﯿ ﺪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻧ ﻈ ﺎم ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ د ﻟ ﯿ ﻞ آ ز ا د ى ‪ ،‬ر ﻓ ﺎ ه ‪ ،‬ﺗ ﺄ ﻣ ﯿ ﻦ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ و‬
‫ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻫ ﺎ ر ا ا ز ﻣ ﻠ ﺖ د ر ﯾ ﻎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﭙ ﺮ د ا ز ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ د ر د ر ا ز ﻣ ﺪ ت ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧﻨ ﺪ ‪.‬‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﻋ ﺮ ا ق ‪ ،‬ﭘ ﺎ ﮐ ﺴ ﺘ ﺎن ‪ ، [ . . . ] ،‬ﺑ ﺎ ﻻ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ ﻧ ﻈ ﺎ ﻣ ﻰ ا ﺳ ﺖ ؛ ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ ﻧ ﻈ ﺎ ﻣ ﻰ ا ى‬
‫ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ّ ز ﯾ ﺎ د ى ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د آ ن ﻫ ﻤ ﺎ ن ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻧ ﺎﺻ ﺮ ا ﻟ ﺪ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎ ه ﮔ ﻔ ﺖ ‪ » :‬ﻣ ﺎ ﺟ ﺰ ﺑ ﺎ ر ﻋ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ﺟ ﻨ ﮓ ﻧ ﺪ ا ر ﯾ ﻢ « ‪.‬‬
‫ﻣ ﻨ ﺘ ﻬ ﺎ ا و ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺖ ﻣ ﺎ ﺑﺮ ا ى ر ﻋ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﺳ ﻼ ح د ا ر ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ا ﺷ ﺘ ﺒ ﺎ ه ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ا ﻻ ن د ﯾ ﮕ ﺮ‬
‫ا ﯾ ﻦ اﺷ ﺘﺒ ﺎه ر ا ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﺑ ﺮ ا ى ر ﻋ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﺳ ﻼ ح ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﺮ ا ؟ ﭼ ﻮ ن ﻫ ﻤ ﺎ ن ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ‬
‫ﮐ ﻪ ا ﺷ ﺎ ر ه ﮐ ﺮ د م ‪ ،‬ﻣ ﺮ د م د ر ﻋ ﺼ ﺮ ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﺑﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ر ﺷ ﺪ آﻣ ﻮ ز ش ‪ ،‬ﺗ ﺄﺛ ﯿ ﺮ ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ‪ ،‬او ﻗ ﺎ ت ﻓ ﺮ اﻏ ﺖ ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﺪ ن ‪ ،‬ﺑﺎﻻ ر ﻓ ﱳ ﺳ ﻄ ﺢ ﻣ ﻄ ﺎﻟﺒﺎت ‪ ،‬ﺑﺮﺧ ﻮ رد ار ى از ﭘﺸ ﺘﻮ اﻧﻪ ﻫ ﺎ ى ﺗ ﺒ ﻠﯿﻐ ﺎﺗ ﻰ د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎن ﺑﺮ ا ى اﻋ ﺎد ه‬

‫‪205‬‬
‫ﺣ ﻘ ﻮ ق و ‪ ، . . .‬ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ و ﻧ ﺎ ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى د ا ر ﻧ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺶ ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ آﻣ ﯿ ﺰ‬
‫و ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﮐ ﻢ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ‪ ،‬د ر ﺑﺮ ا ﺑﺮ ‪ ،‬ﻧﯿ ﺮ و ى ذ ﺧ ﯿ ﺮ ه ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﻣ ﺪ ﻧ ﻰ ﺟ ﺪ ى و ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﺻ ﻮ ر ت ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ‬
‫ﻣ ﺴ ﺎﻋ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺎﻓ ﺮ ﻣ ﺎﻧ ﻰ ﻣ ﺪ ﻧ ﯽ ‪ ،‬و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺷ ﻮ ر ش د ر ﺟ ﻤ ﻊ ﻫ ﺎ ى ر و ز ﺑ ﻪ ر و ز ﭘ ﯿ ﻮ ﺳ ﺘﻪ ﺗ ﺮ آ ﻧ ﺎ ن ) ﺑ ﻪ د ﻟﯿ ﻞ ﺷ ﻬ ﺮ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ‪،‬‬
‫و ا ﺑ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ ﺑ ﻪ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺪ ﻧ ﻰ و ‪ ( . . .‬و ﻣ ﺮ ﺗ ﺒ ﻂ ﺗ ﺮ آ ﻧ ﺎ ن ) ا ز ﻃ ﺮ ﯾﻖ ﻣ ﺎﻫ ﻮ ا ر ه ‪ ،‬ا ﯾ ﻨﺘﺮ ﻧﺖ و ‪ ( . . .‬ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﻗ ﺎﺑﻞ‬
‫ﺗ ﻮ ﺟ ﻬ ﻰ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎم د ر ﺣ ﺎ ل ﺗ ﮑ ﻮ ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ى ز و ر ﮔ ﯿ ﺮ ﻋ ﻼ ﻣ ﺘ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺜﻞ ﻧ ﺎﺻ ﺮ اﻟﺪ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎه ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ا ى ﻓ ﺮ ا ر ا ز ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ و‬
‫ﺗ ﺄﺧ ﯿ ﺮ ر و ﯾ ﺎ ر و ﯾ ﻰ ﺑ ﺎ ز و ر ﻣ ﻨ ﺪ ﺗ ﺮ ا ز ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﻗ ﺪ ر ﺗ ﻰ ﺑﻪ ﻫ ﺮ ﻗ ﺴ ﻤ ﺘ ﻰ ا ز ﳑ ﺎﻟ ﮏ ﻣ ﺤ ﺮ و ﺳ ﻪ او ﺣ ﻤ ﻠﻪ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬آ ن ر ا ﺑﻪ او‬
‫و اﮔ ﺬ ار ﻧﺪ و د رد ﺳ ﺮ د ر ﮔ ﯿﺮ ﺷ ﺪ ن ﺑ ﺎ ﭘ ﺮ ز و ر ﺗ ﺮ ا ز ﺧ ﻮ د ر ا ا ز ﺳ ﺮ و اﮐ ﻨﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﺎز ﻫ ﻢ ﻓ ﻘ ﻂ از ﺟ ﺎﻧﺐ رﻋ ﯿﺖ ﺧ ﻮد د ر ﺗﻬ ﺪ ﯾﺪ‬
‫ﻧﯿ ﺴ ﺘﻨﺪ و ﺑﺮاى ﻏ ﯿﺮ ر ﻋ ﯿﺖ ﺧ ﻮد ﻫ ﻢ ﺑﺎ ﯾﺪ ﺳ ﻼ ح ﻓ ﺮاﻫ ﻢ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ .‬ﮔ ﺮﭼ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻼ ح ﻫ ﺎ د ر ﻣ ﻘ ﺎﺑﻞ آن ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻫ ﯿ ﭻ د رد ى ﳕ ﻰ ﺧ ﻮ ر د ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ا ز ﺧ ﻮ د آن ﻫ ﺎ ﺧ ﺮ ﯾ ﺪ ار ى ﺷ ﺪ ه و از ﺣ ﯿﺚ ﮐ ﻤ ﯿﺖ و ﮐ ﯿ ﻔ ﯿﺖ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ‬
‫ز ر ا د ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ى آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﯽ ﺗ ﻨ ﺎﺳ ﺐ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﮔ ﻮ ر ﺑ ﺎ ﭼ ﻒ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻓ ﺮ د ى ﮐ ﻪ ا ز ﭼ ﻨ ﺪ ﯾ ﻦ د ﻫ ﻪ ﻗ ﺒ ﻞ د ر ﺣ ﺴ ﺎ س ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى اﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ﺗ ﻰ ‪،‬‬
‫اﻣ ﻨﯿ ﺘ ﻰ و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺷ ﻮ ر و ى ﺣ ﻀ ﻮ ر د اﺷ ﺖ ا ﯾ ﻦ ر ا د ر ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ﮐ ﻪ ﺳ ﻮ ﺑ ﺴ ﯿ ﺪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻦ ﻧ ﻔ ﺲ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻣ ﺴ ﺘﺒ ﺪ ر ا ﻣ ﻰ ﺳ ﻮ ز ا ﻧ ﺪ و ﺑ ﺎ ﻻ ﺧ ﺮ ه آ ﻧ ﺎ ن ر ا ا ز ﺗ ﻮ ا ن ﺳ ﺎ ﻗ ﻂ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ د ر ﺳ ﺖ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﯾ ﮏ د و ر ه ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﻦ ﺑ ﺎ‬
‫ا ﺷ ﺘ ﺮ ا ﮐ ﻰ و ﻧ ﻈ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ن ﮐ ﺎ ر و ﻣ ﺼ ﺎد ر ه ز ﻣ ﯿ ﻦ ﻫ ﺎ و ﻗ ﺘ ﻞ و ﺗ ﺒ ﻌ ﯿ ﺪ ﮐ ﻮ ﻻ ک ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ا ى ﺗ ﺄ ﻣ ﻞ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ﺑ ﻪ ر ا ه‬
‫اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﻣﺜﻞ ﭘﻄﺮﮐﺒﯿﺮ ﮐﻪ ﺷﻬﺮ ﭘﻄﺮوﮔﺮاد را ﺑﻪ ﺷﯿﻮه آﻧﭽﻪ از ﺳﺎﺧﱳ اﻫﺮام ﻣﺼﺮ و دﯾﻮار ﭼﯿﻦ ﻧﻘﻞ‬
‫ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﺎ ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ر ى ﻫ ﺎ ى ﻃ ﺎ ﻗ ﺖ ﺳ ﻮ ز ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ﻣ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺎد ﻫ ﻤ ﺎﳓ ﺎ ﻣ ﺪ ﻓ ﻦ ا و ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺳ ﺎﺧ ﺖ ‪،‬‬
‫ا ﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﻦ ﻫ ﻢ ﻣ ﺘ ﺮ و ى ﻣ ﺴ ﮑ ﻮ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ﻧ ﺎ ل آ ﺑ ﻰ ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ى ﺣ ﺰ ب ‪ ،‬ﻣ ﺠ ﺴ ﻤ ﻪ ﻟ ﻨ ﯿ ﻦ و ﻧ ﯿ ﺰ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ‬
‫ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل و ‪ ، . . .‬ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ر آ و ر د ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ اﯾ ﻦ ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎ ن ﮐ ﺎ ر ﻓ ﻘ ﻂ د ر ا و ج ﻫ ﯿ ﺠ ﺎ ن ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ و ﯾ ﺎ ﲢ ﺖ‬
‫ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺳ ﻠ ﺴ ﻠﻪ آن د ر ﯾ ﮏ ﺣ ﻠ ﻘ ﻪ ﺿ ﻌ ﯿ ﻒ ) ﻣ ﺜ ﻞ آﺧ ﺮ ﯾ ﻦ ﺗ ﺰ ا ر ( ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ‬
‫ﺣ ﻠ ﻘ ﻪ ﻋ ﺎ ﻗ ﻞ ) ﻣ ﺜ ﻞ ﮔ ﻮ ر ﺑ ﺎﭼ ﻒ ( ﮔ ﺴ ﺴ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﻘ ﺪ و ر ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ى ﺟ ﻨ ﻮ ﺑ ﻰ ﺗ ﺎ د و ﺳ ﻪ د ﻫ ﻪ ﻗ ﺒ ﻞ ﻗ ﺎ ر ه ﮐ ﻮ د ﺗ ﺎﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ا ﻻ ن ﻣ ﺪ ت ﻫ ﺎ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ى د ر ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺑ ﺎ ر ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻨ ﻮ ﯾ ﻢ ‪ .‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ی ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺎ ر ه ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺘ ﻨ ﻮ ﻋ ﯽ ﺳ ﭙ ﺮ ی ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؛ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﺑ ﺮ ز ﯾ ﻞ‬

‫‪206‬‬
‫و آ ر ژ ا ﻧ ﺘ ﯿ ﻦ ا ز ﺿ ﺮ ﯾ ﺐ ر ﺷ ﺪ ﻧ ﺴ ﺒ ﺘ ﺎً ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻗ ﺒ ﻮ ﻟ ﻰ ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺪ ﻫ ﮑ ﺎ ر ى ﻫ ﺎ ى ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻦ د ا ر ﻧ ﺪ ؛ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ‬
‫ﮐ ﻠ ﻤ ﺒ ﯿ ﺎ ﺑ ﺤ ﺮ ان ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﻣ ﻮ ا د ﻣ ﺨ ﺪ ر د ا ر ﻧ ﺪ ؛ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﺑ ﻮ ﻟﯿ ﻮ ى ﻓ ﻘ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ‪ ،‬ﻋ ﻼ و ه ﺑﺮ ﭘ ﺎر ه ا ى‬
‫ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺸﺘﺮک ﻫﺮﮐﺪام ﺑﺤﺮانﻫﺎى ﺧﻮدﺷﺎن را دارﻧﺪ‪ .‬وﻟﻰ ﻗﺒﻼً اﯾﻦ ﺑﺤﺮانﻫﺎ ﺑﻪ ﮐﻮدﺗﺎﻫﺎى ﻣﮑﺮر‬
‫ﻣ ﻰ ا ﳓ ﺎﻣ ﯿ ﺪ و ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ى ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د ى ﻧ ﻈ ﺎ ﻣ ﻰ و ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﻫ ﺎ ی ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ر ﻗ ﯿ ﺒ ﯽ ﮐ ﻪ آ د ﻣ ﺮ ﺑ ﺎ ﯾ ﯽ و ﻗ ﺘ ﻞ ﺷ ﯿ ﻮ ه‬
‫ﺷ ﺎ ﯾ ﻊ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺟ ﺎ ﻋ ﻮ ض ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬اﯾ ﻦ ر ﻓ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ز ﯾ ﺎد ى ﺗ ﻌ ﺪ ﯾ ﻞ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ و ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﮐ ﺮ د‬
‫ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ د ر ک د ر آﳓ ﺎ ﲢ ﻘ ﻖ ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻋ ﻼ م ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﻰ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎن ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ه ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﭘ ﺲ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ د ﻧ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ آ ن ‪ ،‬ر ﺋ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺟ ﺎ د و ﯾ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ذ ﯾ ﻞ آ ن ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ و ﺧ ﯿ ﺎ ل ﺑ ﻪ ﻫ ﻢ د ر آﻣ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ‬
‫و ﺗ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى آ ن ﺑ ﻪ ﻃ ﺮ ز ﻏ ﯿ ﺮ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻔ ﮑ ﯿ ﮑ ﻰ د ر ﻫ ﻢ ﺑ ﺎﻓ ﺘﻪ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ز ﯾ ﺎد ى ﺑ ﻪ ﻫ ﻨ ﺠ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﺷ ﺒﮑ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ‬
‫ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ ‪ ،‬د ر ﺑﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى آن ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى د ر ﺣ ﺪ و د د و ﯾ ﺴ ﺖ ﮔ ﻮ ﯾ ﺶ ﻣ ﺨ ﺘ ﻠﻒ و ﺟ ﻮ د‬
‫د ا ر د ﮐ ﻪ ﻫ ﻢ د ﯾ ﮕ ﺮ ر ا ﳕ ﻰ ﻓ ﻬ ﻤ ﻨ ﺪ و ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﲢ ﺎد ‪ ،‬ﻣ ﺼ ﺎ ﳊ ﻪ و ﻣ ﻔ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ر ا ﺿ ﻌ ﯿ ﻒ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ى د ﻧ ﯿ ﺎ ﺧ ﺸ ﮑ ﺴ ﺎﻟ ﻰ و ﻗ ﺤ ﻄ ﻰ آن ر ا ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر آ ﳓ ﺎ ﻫ ﻢ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪،‬‬
‫ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى د اﺧ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻮ د ﺗ ﺎ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﮑ ﺮ ر و ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﻦ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ز ﯾ ﺎ د ى ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ‬
‫ﻧ ﺎم اﲢ ﺎد ﯾ ﻪ آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ ﯾ ﻰ ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً د ر آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ ه ) آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ ى ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺴ ﻠ ﻤ ﺎن ( ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﭘ ﯿ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ه‬
‫ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﻫ ﺎ ر ا ﺗ ﻘ ﻠ ﯿ ﻞ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﲢ ﺖ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺑ ﺒ ﺮ ﻫ ﺎ ى ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﺷ ﺮ ق آ ﺳ ﯿ ﺎ‬
‫ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا و ا ﺧ ﺮ ‪ ،‬ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ى ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ اد ى د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ؛ ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ اد ﻣ ﺼ ﻠ ﺢ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗﯿ ﮏ ﻧ ﺒ ﻮ د ﻧ ﺪ و ﻟ ﻰ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺗ ﻼ ش ﻫ ﺎ ى ﺟ ﺪ ى د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ و ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎ‬
‫ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ د ر ﻣ ﻮ ا ر د ى ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ر و ش ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﺟ ﺪ ى د ا د و ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺪ ا ز ر ﺷ ﺪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ‪ ،‬د ﻧ ﯿ ﺎ ر ا د ﭼ ﺎر ﺣ ﯿ ﺮ ت‬
‫ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻋ ﻠ ﻰ ر ﻏ ﻢ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ر ﺷ ﺪ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر د ر ﭘ ﻨ ﺎ ه ﯾ ﮏ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﲢ ﻘ ﻖ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺑ ﺎ ز‬
‫ﻫ ﻢ ا ﯾ ﻦ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﻗ ﺎ ﺑ ﻠ ﯿ ﺖ د و ام و ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ و ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﻫ ﺎ ى د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ‬
‫ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ ﭼ ﯿ ﻦ و ر و ﺳ ﯿ ﻪ د ر ﻗ ﺎ ﻟ ﺐ ﺗ ﻐﯿ ﯿ ﺮ ا ت ﻣ ﻮ ر د ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺎ ﻣ ﻰ ﮔ ﻨ ﺠ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻰ ر ﻏ ﻢ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى‬
‫ﻣ ﺜ ﻞ ﮐ ﺸ ﺘ ﺎ ر ﻣ ﯿ ﺪ ا ن » ﺗ ﯿ ﺎ ن آ ن ﻣ ﻦ « ر ا د ر ﮐ ﺎ ر ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﺧ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬و ا ز ا ﯾ ﻦ ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﻧ ﺸ ﺎ ن د ا د ﮐ ﻪ ﻫ ﻨ ﻮ ز آ ﻣ ﺎد ﮔ ﻰ‬
‫ﭘ ﯿ ﻮ ﺳ ﱳ ﺑ ﻪ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﳌ ﻠ ﻠ ﻰ و ﺗ ﺴ ﻠﯿ ﻢ د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ا ر ا د ه ﻣ ﺮ د م ر ا ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر‬
‫ز ﯾ ﺮ ﮐ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى ا ز ﯾ ﮏ ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ﺧ ﺎ ص ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺟ ﻨ ﻮ ب ﺻ ﻨ ﻌ ﺘ ﻰ آ ن ا ﺳ ﺖ ﺷ ﺮ و ع ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ﭘ ﯿ ﺘ ﺎﻟ ﯿ ﺰ ه ﮐ ﺮ د ن ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﮐ ﺮ د ‪.‬‬
‫ﺑ ﻪ د ﺷ ﻮ ا ر ی ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ان د ر ﻫ ﻨ ﮓ ﮐ ﻨ ﮓ ﺑ ﻮ د و ﺣ ﺲ ﺣ ﻀ ﻮ ر د ر ﭼ ﯿ ﻦ د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻣ ﺘ ﻌ ﻠ ﻖ ﺑ ﻪ ﭼ ﯿ ﻦ اﺳ ﺖ ؛ ا ﯾ ﻦ‬
‫و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ا ز ﺟ ﻨ ﻮ ب ﭼ ﯿ ﻦ د ر ﺣ ﺎ ل ر ﺷ ﺪ اﺳ ﺖ و ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺠ ﺎً ﺑﻪ ﺷ ﻤ ﺎل ﺳ ﺮ ا ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ر و ﺳ ﯿ ﻪ د ر ﻗ ﺒ ﺎ ل د ﺳ ﺖ‬

‫‪207‬‬
‫ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﱳ ا ز ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﻏ ﺮ ب ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺴ ﺘ ﻪ ا ى ‪ ،‬ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر د اﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻣ ﺎ ﻟ ﻰ و‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى ا و ﺑ ﻪ ﮐ ﻤ ﮏ آ ﻧ ﺎ ن ﺣ ﻞ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﻰ ﻧ ﯿ ﻔ ﺘ ﺎ د ‪ .‬ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﭘ ﯽ ﺑ ﺮ د ‪ ،‬ﻏ ﺮ ب ﺗ ﻘ ﺎﺿ ﺎ ﻫ ﺎ ی ا و ر ا‬
‫ﺑ ﺮ آ و ر د ه ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺑﻪ ﻻ ک ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﺧ ﻮ د ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺸ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﯾ ﮏ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ﭘ ﻠ ﯿ ﺴ ﻰ ‪ -‬ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﯾ ﮏ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ‪ -‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻧ ﺴ ﺒ ﺘ ﺎ ً ﺿ ﻌ ﯿ ﻒ ‪ -‬ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫د ﻟ ﯿ ﻞ ﺗ ﮑ ﯿ ﻪ ﮐ ﻤ ﺎﺑ ﯿ ﺶ ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ا ﺑ ﻖ ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ى ﺧ ﻮ د و ﻣ ﯿ ﻞ ﺑﻪ ﺣ ﻔ ﻆ ﭘ ﺮ ﺳ ﺘ ﯿ ﮋ ا ﺑ ﺮ ﻗ ﺪ ر ت ﺳ ﺎ ﺑﻖ ‪ ،‬ا ز ﺑﻌ ﻀ ﻰ ﺣ ﯿ ﺜ ﯿ ﺎ ت ‪،‬‬
‫ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﻓ ﺮ و ش ا ﺳ ﻠ ﺤ ﻪ ‪ ،‬ﺳ ﺎ ز ﻧ ﺎ ﺳ ﺎ ز ﻣ ﻰ ز ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺸ ﺘ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى ﻣ ﻮ ﻗ ﻌﯿ ﺖ ﺳ ﺎ ﺑ ﻖ ﺧ ﻮ د‬
‫د ا ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬و ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ د ر ﻣ ﻘ ﻮ ﻟ ﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺘ ﻰ ﺑ ﺎ اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﺧ ﻮ د ر ا‬
‫ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾﺮ ﻣ ﻰ ﺑﯿﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ر ﻗ ﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻏ ﺮ ب و ﺣ ﺮ ﯾ ﻔ ﺎن د ﯾﺮ ﯾﻨﻪ ﺧ ﻮ د ر ا ﺣ ﻔ ﻆ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺑ ﺎ ﻣ ﯿﺰ ا ن ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ‬
‫و ﺳ ﻄ ﺢ آﻣ ﻮ ز ش و د ر ﺟ ﻪ ر ﻓ ﺎه آن ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺪ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ﺗ ﻨ ﺎﺳ ﺐ د ا ر د ‪.‬‬

‫ﺣ ﺘ ﻰ ﺧ ﺎو ر ﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ ﻋ ﺮ ﺑ ﻰ آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ ى ﻣ ﺴ ﻠ ﻤ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﻣ ﻈ ﻬ ﺮ ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻬ ﻨ ﻪ و ﺑ ﻰ ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ و ﻃ ﻮ ﻻ ﻧ ﻰ و‬
‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺳﺮﮐﻮب و ﻓﻘﺮ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺮگ ﻃﺒﯿﻌﻰ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن و رﻫﺒﺮان اﯾﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎ‪ ،‬ﻧﺴﻠﻰ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺟﺎى‬
‫آ ن ﻫ ﺎ ﺗ ﮑ ﯿﻪ ز د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻮ ﺟ ﻬ ﻰ ﺑ ﺎ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺮ د م ﺧ ﻮ د و ﻫ ﻢ ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻠ ﻰ ﻫ ﻤ ﺮ ا ﻫ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬
‫ﻣ ﻨ ﻬ ﺎ ى ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﮔ ﺎ ه ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ا ﺳ ﺮ ا ﺋ ﯿ ﻞ و ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﺑ ﻰ ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺰ ر گ‬
‫د ر د ﻓ ﺎ ع ا ز ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻫ ﺎ ی ا ﯾ ﻦ د و ﻟ ﺖ اﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟﻮ ژ ﯾ ﮏ ‪ ،‬د ر ﺳ ﻮ ر ﯾﻪ ‪ ،‬ا ر د ن ‪ ،‬ﻣ ﺮ ا ﮐ ﺶ ﺷ ﺎﻫ ﺪ ﭘ ﺎد ﺷ ﺎﻫ ﺎن ﺟ ﻮ ا ﻧ ﻰ‬
‫ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ د ﯾ ﺮ ﮐ ﺮ د ﭘ ﺪ ر ا ن ﺧ ﻮ د ر ا ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى ﺟ ﺒ ﺮ ا ن ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ا ز‬
‫د ر و ن و ﻓ ﺸ ﺎ ر ا ز ﺑ ﯿ ﺮ و ن ر ا ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ﺧ ﻠ ﯿ ﺞ ﻓ ﺎ ر س ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺎ ر ز ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ اد ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻧﻔﺘﻰ ﺷﯿﺦﻧﺸﯿﻨﻰ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻗﺪرت ﻣﺎﻟﻰ ﺑﺎﻻ و ﺛﺮوت ﺑﯿﺶ از اﻧﺪازه ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻤﻌﯿﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﺳﻄﺢ‬
‫رﻓﺎه و ﺳﻄﺢ ﻓﺮﻫﻨﮓ را در آﳓﺎ ﺑﻪ ﺷﺪت ﺑﺎﻻ ﺑﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻮﻋﻰ از دﻣﮑﺮاﺳﻰ ﺿﻌﯿﻒ ﺑﻮﻣﻰ ﻣﺜﻼً از ﻧﻮع‬
‫ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ ر ؤ ﺳ ﺎ ى ﻗ ﺒ ﺎ ﯾ ﻞ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻣ ﺸ ﻮ ر ت ﺑ ﺎ ﺑﺮ ﮔ ﺰ ﯾ ﺪ ﮔ ﺎن ‪ -‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻧ ﻪ ﭼ ﻨ ﺪ ا ن ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ﺑ ﺎ ﺗ ﻰ ‪ -‬د ر ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﻣ ﻮ ر د‬
‫ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻋ ﻤ ﺎ ن د ر اﯾ ﻦ ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ﻣ ﺜ ﺎ ل ﺟ ﺎ ﻟ ﺒ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﯾ ﺎ د د ا ر ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﯾ ﮑ ﻰ ا ز‬
‫ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻌ ﺮ و ف ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑﯿ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺷ ﺎه ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺴ ﻠ ﺢ ﻋ ﻤ ﺎن ﮐ ﻤ ﮏ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﺗ ﺎ‬
‫ﺷ ﻮ ر ﺷ ﯿ ﺎن ﻇ ﻔ ﺎر ر ا ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻋ ﻤ ﺎن ﺳ ﺮ اﳓ ﺎم ﻣ ﻮ ﻓ ﻖ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺷ ﻮ ر ش ر ا ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب ﮐ ﻨ ﺪ و‬
‫ر ﻫ ﺒ ﺮ ا ن آ ن ر ا ﺑ ﻪ ز ﻧ ﺪ ا ن ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ ا ز د ‪ .‬ﭘ ﺲ ا ز ﭼ ﻨ ﺪ ﺳ ﺎ ﻟ ﻰ ﺳ ﻠ ﻄ ﺎن ﻋ ﻤ ﺎن ‪ ،‬ا ﯾ ﻨ ﺎن ر ا ا ز ز ﻧ ﺪ ا ن ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ خ ﺧ ﻮ د ﻓ ﺮ ا ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ‬
‫و ﺑ ﻪ آ ﻧ ﺎ ن ﮔ ﻔ ﺖ ﺳ ﻪ ر ا ه د ر ﭘ ﯿ ﺶ د ا ر ﯾ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﮑ ﻰ اﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺑﺮ ﮔ ﺮد ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ز ﻧ ﺪ ا ن و د ر آ ﳓ ﺎ ﲟ ﺎﻧﯿ ﺪ ‪ ،‬د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ از ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر‬

‫‪208‬‬
‫ﻫ ﺮ ﮐ ﺠ ﺎ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﺮ و ﯾ ﺪ ﻣ ﺸ ﺮ و ط ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ز ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﻓ ﻌ ﺎ ﻟ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ د ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ د ا ر ﯾ ﺪ ؛ و ﺳ ﻮ م ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﻣ ﯿ ﺎن ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺎز ﮔ ﺮ د ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﺮ ا ى ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺧ ﻮ د ﮐ ﺎ ر ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ .‬آ ن ﻫ ﺎ ر اه ﺳ ﻮ م ر ا ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و د ر ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى‬
‫اﺟ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ﺟ ﺬ ب ﻓ ﻌ ﺎﻟﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﺎ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺜ ﺎل ﺟ ﺎﻟﺐ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ‬
‫ﺧ ﺒ ﺮ ى ا ﳉ ﺰ ﯾ ﺮ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻫ ﻢ ﺑﺮ ا ى ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى د ر ک ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺴ ﺌ ﻠﻪ د ﺷ ﻮ ا ر اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ د و ﻟ ﺘ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﻗ ﻄ ﺮ‬
‫ا ز ﯾ ﮏ ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ﺧ ﺒﺮ ى ﺧ ﺼ ﻮﺻ ﻰ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﺧ ﻮ د ‪ ،‬د ر ﻣ ﻘ ﺎﺑﻞ ﻓ ﺸ ﺎر ﻫ ﺎى آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ﻓ ﺎع ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﳉ ﺰ ﯾ ﺮ ه ﯾ ﮏ‬
‫ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﺣ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ا ز ﻫ ﻤ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ د ر و ﻧ ﻰ و ﺑ ﯿ ﺮ و ﻧ ﻰ ﯾ ﮏ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ اﻣ ﺮ و ز ى د ا ر د ‪ .‬ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ﺧ ﺎ و ر ﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ ‪،‬‬
‫ا ر و ﭘ ﺎ ى ﺷ ﺮ ﻗ ﻰ و آﺳ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﻨ ﻮ ز و ﺿ ﻊ ﻣ ﺘ ﺰ ﻟ ﺰ ﻟ ﻰ د ا ر ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ا ر و ﭘ ﺎ ى ﺷ ﺮ ﻗ ﻰ ﺑ ﺎ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﺿ ﻌ ﯿ ﻒ ﮐ ﻪ‬
‫آ ن ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﺗ ﺒ ﻊ ر و ﺳ ﯿ ﻪ ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻏ ﺮ ب ﭼ ﺮ ا غ ﺳ ﺒ ﺰ ﺟ ﺪ ى ﺑ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺸ ﺎن ﻧ ﺪ اد ‪ ،‬د ر د و ر د و م ر أ ى ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻫ ﺎ‬
‫اﺣ ﺰ ا ب ﮐ ﻤ ﻮ ﻧﯿ ﺴ ﻢ د و ﺑ ﺎ ر ه ﻗ ﺪ ر ت ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﺎً ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺸ ﺖ ﺑﻪ د و ر ا ن د ﯾ ﮑ ﺘ ﺎ ﺗ ﻮ ر ى ﻧ ﺒ ﻮ د ‪،‬‬
‫ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ د ر ر أ ى ﮔ ﯿ ﺮ ى د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ‪ ،‬ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻪ ﺷ ﯿ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﺷ ﺪ ه ﲤ ﺎ ﯾ ﻞ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﻧ ﺸ ﺎن د اد ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ا ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ ل ﺗ ﺰ ﻟ ﺰ ل ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ -‬ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﮕ ﺮ ا ن ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى آ ﺳ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ و ﺿ ﻌﯿ ﺖ‬
‫ﻧ ﺎ ﺑ ﺴ ﺎﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﺣ ﺎﮐ ﻢ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﭘ ﺎ ﯾ ﺪ ا ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و آ ﻧ ﭽ ﻪ ﮐ ﻪ ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﻫ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ﺑ ﻪ ﭼ ﺸ ﻢ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ر د و ﻟ ﻊ ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ‬
‫ر ﻗ ﺒ ﺎ ی ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﲢ ﮑ ﯿ ﻢ ﺣ ﺎﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﺮ د و ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﺑ ﻪ ﻋ ﻤ ﺮ ﮐ ﻮ ﺗ ﺎ ه ﮐ ﺸ ﻮ ر د ا ر ى و ﻓ ﻘ ﺮ ﺟ ﻐ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ‬
‫ﻣ ﺜ ﻞ ﻧ ﯿ ﺎ ز ﺑ ﻪ ﺗ ﺮ ا ﻧ ﺰ ﯾ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ا ر ﺗ ﺒ ﺎ ط ﺑ ﺎ آ ب ﻫ ﺎ ى آ ز اد ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﺮ ﻣ ﻨ ﺎ ﺑ ﻊ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﺮ ﻧ ﯿ ﺮ و ى ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﯿ ﻔ ﻰ ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د د ؛‬
‫ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ن ﺳ ﻄ ﺢ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﮐ ﻤ ﮏ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎ و ﺟ ﻮ د ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻓ ﻘ ﺮ و ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ داﺧﻠﻰ ﺑﻌﻀﻰ از اﯾﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎ را دﭼﺎر آﺷﻔﺘﮕﻰ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﺑﯿﺮوﻧﻰ آنﻫﺎ در ﻣﻘﺎم‬
‫ﺟ ﺒ ﺮ ا ن ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺒ ﮑ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﻪ ر ا ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﻔ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﻰﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ﻫ ﻢ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ‬
‫د ﻓ ﺎ ع ا ﯾ ﺮ ا ن ا ز ﻣ ﻨ ﺎ ﺑ ﻊ ﺧ ﻮ د د ر د ر ﯾ ﺎ ى ﺧ ﺰ ر ﺑ ﺎ ا ﻃ ﻤ ﯿ ﻨ ﺎ ن ا ﯾ ﺴ ﺘ ﺎد ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺮ د م ﺧ ﻮ د ﺷ ﺎ ن ﮔ ﺎه‬
‫ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻟ ﯽ آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻓ ﺮ ا ط د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ه ‪ ،‬د و ام و ﺑ ﻘ ﺎ ى آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﺴ ﺌ ﻠ ﻪ د ا ر ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﺑﯿﺮوﻧﻰ را ﮐﻪ ﺷﺪﯾﺪاً ﻣﺤﺘﺎج آن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪﺷﻪدار ﻣﻰﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫د ر ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ع ﺑﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﺑﻪ ﺟ ﺰ ﺧ ﻄ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ﻟ ﯿ ﺒ ﻰ ﺷ ﺮ و ع ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﺑ ﺎ ﮔ ﺬ ر ا ز ﺟ ﻨ ﻮ ب آ ﺳ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ‬
‫ﺑ ﻪ ﮐ ﺮ ه ﺷ ﻤ ﺎﻟ ﻰ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻘ ﯿ ﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﺟ ﻬ ﺎن ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ‪ ،‬ا ز ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ د و ﻋ ﺎﻣ ﻞ ﺛ ﺒ ﺎ ت ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫ﻫ ﻤ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ د ر و ﻧ ﻰ ﯾ ﺎ ﻫ ﻤ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﺑﯿ ﺮ و ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ا ر ﻧ ﺪ ‪ .‬ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺮ د و ﮐ ﻤ ﺮ ﺑ ﻨ ﺪ ا ﯾ ﻤ ﻨ ﯽ ر ا ﺑ ﺎ ز‬
‫ﮐﺮدهاﻧﺪ در درازﻣﺪت ﭘﺸﺘﻮاﻧﻪ ﻣﺤﮑﻤﻰ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﻌﺒﯿﺮ رﯾﭽﺎرد ﻧﯿﮑﺴﻮن رﺋﯿﺲﺟﻤﻬﻮر اﺳﺒﻖ آﻣﺮﯾﮑﺎ‬

‫‪209‬‬
‫» ﻗ ﺪ ر ت ا ﯾ ﻦ ر ژ ﯾ ﻢ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ا ز » ﻓ ﺮ ّ ا ﻟ ﻬ ﻰ « ر ﻫ ﺒ ﺮ ا ن آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠﮑ ﻪ ر ﯾ ﺸ ﻪ د ر ﺑ ﻰ ر ﺣ ﻤ ﻰ و ﮐ ﺎ ر ا ﯾ ﻰ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﭘﻠﯿﺲ و دﺳﺘﮕﺎه اﻣﻨﯿﺘﻰ دارد‪ .‬ﻣﺜﻼً ﺣﺎﻓﻆ اﺳﺪ در ﺳﺎل ‪ ،۱۹۸۲‬در ﺷﻬﺮ ﺣﻤﺎ‪ ،‬ﺑﯿﺴﺖ ﻫﺰار ﻣﺮد و‬
‫ز ن و ﮐ ﻮ د ک ر ا ﮐ ﻪ ﺟ ﺮ أ ت ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﺑ ﺎ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ا و ر ا ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د د ا د ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻗ ﻞ ﻋ ﺎ م ﮐ ﺮ د ‪ « .‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﻃ ﻨ ﺎ ب اﻣ ﻨ ﯿ ﺖ‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ا ز ﭼ ﺎه ﺑ ﯿ ﺮ و ن آﻣ ﺪ و ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑﻪ د ر و ن ﭼ ﺎه ر ﻓ ﺖ ؛ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ر ا ه د و م ر ا ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﭘ ﻨ ﺎ ه‬
‫ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻫ ﺎ ﻳ ﻰ ﯾ ﮏ ﭼ ﻨ ﺪ د و ام ﻣ ﻰ آ و ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﺧ ﻮ د ر ا ا ز د ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ‬
‫ﲤ ﺎ ﻣ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻨ ﺎ ه ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ﮔ ﺮ د ن ﻧ ﻔ ﺲ ﻗ ﺪ ر ت ا ﻧ ﺪ ا ﺧ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ د ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ا ﺳ ﺖ ؛ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ ﻓ ﺴ ﺎد آ و ر ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫اﻣ ﺎ ﻧ ﻮ ع اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ا ز آن د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ د ر ﻣ ﯿ ﺎن ا ﻧﺘ ﺨ ﺎب ﺑ ﺪ و ﺑ ﺪ ﺗﺮ ﺑﻪ د ر ﺟ ﺎت ﻋ ﻘ ﻞ ﯾ ﺎ ﺳ ﻔ ﺎﻫ ﺖ ﺑ ﺎز ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د د ‪ .‬ﻗ ﺪ ر ت‬
‫ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د ى د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻣ ﻮ ا ر د ﺑ ﺮ ا ى ﺳ ﺎ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﻣ ﻮ ر د ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى ‪ ،‬ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ ا ز‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ دروﻧﻰ و ﺑﯿﺮوﻧﻰ را ﺑﺮاى ﯾﮏ رژﯾﻢ ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﮐﻤﺒﻮد ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ را ﺑﺎ ﮐﺎرآﻣﺪى‬
‫ﺟ ﺒ ﺮ ا ن ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻣ ﻮ ر اد ى ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻗ ﺪ ر ت ﻓ ﻘ ﻂ ﺟ ﻬ ﺖ ﺗ ﺨ ﺮ ﯾ ﺐ ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻰ ر و د ‪ .‬ﺑﻪ ﻗ ﻮ ل‬
‫ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ ى ‪ » :‬ز ان ﮐ ﻪ ا ز ﻗ ﺮ آ ن ﺑ ﻰ ﮔ ﻤ ﺮ ه ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ /‬ز ﯾ ﻦ ر ﺳ ﻦ ﻗ ﻮ ﻣ ﻰ د ر و ن ﭼ ﻪ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ؛ ﻣ ﺮ ر ﺳ ﻦ ر ا ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﺟ ﺮ ﻣ ﻰ‬
‫اى ﻋ ﻨﻮد ‪ /‬ﭼ ﻮ ن ﺗﻮ را ﺳ ﻮد اى ﺳ ﺮ ﺑﺎﻻ ﻧﺒﻮد « ‪.‬‬

‫ﻣ ﺎ ﺷ ﺎ ﻫ ﺪ ﯾ ﮏ ر ا ﻫ ﺒ ﺮ د ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ د ر ا ﻧ ﺘ ﻬ ﺎ ى ﻗ ﺮ ن ﺑﯿ ﺴ ﺘ ﻢ و آﻏ ﺎ ز ﻫ ﺰ ا ر ه ﺳ ﻮ م ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﯾ ﮏ‬
‫»ﻓﺮرارواﯾﺖ« ﻧﺒﺎﺷﺪ ﯾﮏ »ﻓﺮاروﻧﺪ« اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨﻰ اﮔﺮ ﯾﮏ ﻓﺮارواﯾﺖ )‪ (meta narative‬از اﻧﻮاﻋﻰ ﮐﻪ ﯾﮏ‬
‫ﻓﺮﻣﻮل ﺧﺎص ﺑﺮاى ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﮐﻞ ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻰﮐﻨﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﯾﮏ ﻓﺮاروﻧﺪ ) ‪meta‬‬
‫‪ (trend‬اﺳﺖ؛ ﯾﮏ زﻣﯿﻨﻪ ﮐﻠﻰ در ﻣﱳ آن ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ اﺗﻔﺎﻗﻰ ﳕﻰﺗﻮاﻧﺪ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد و در اﯾﻦ »زﻣﯿﻨﻪ« در اﯾﻦ‬
‫روﻧﺪ‪ ،‬دوﻟﺖﻫﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﯾﻦ ﭼﻬﺎر درﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﻮﻣﻰ از ﻃﺮف ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﻣﻄﺮح ﻣﻰﺷﻮد‬
‫ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧﻨ ﺪ ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﺟ ﺪ ى ﺑﻪ ﺧ ﺮ ج ﺑ ﺪ ﻫ ﻨ ﺪ و ﺑ ﻘ ﺎ ى ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ر ا ﺑﻪ ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﯿ ﻨ ﺪ ا ز ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ اﺳ ﺎس و ﺑ ﺎ ﺗ ﮑ ﯿ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻓ ﺮ ا ر و ﻧ ﺪ و ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨﻪ ﮐ ﻠ ﻰ و ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ و ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﮔ ﻤ ﺎن ﺑﺰ ﻧ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ‬
‫اﺻ ﻼ ح ﻧﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﳑ ﮑ ﻦ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ز ﯾ ﺎد ى ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﺪ ه آ ل ﻫ ﺎ ى ر ﺋ ﺎ ﻟ ﯿ ﺰ ه ﺷ ﺪ ه و ﺑ ﺎ‬
‫و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ﺗ ﻄ ﺒ ﯿ ﻖ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ه و ﺑ ﺮ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻣ ﻨ ﻄ ﺒ ﻖ ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﯾ ﮏ ﻓ ﺮ د ر و ا ﻧ ﺸ ﻨ ﺎ ﺧ ﺘ ﻰ ‪ ،‬و ﺑ ﻪ‬
‫ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﯾ ﮏ ﺟ ﻤ ﻊ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺷ ﻨ ﺎ ﺧ ﺘ ﻰ ‪ ،‬د ر ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ا ﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا و ﺻ ﺎ ﻓ ﻰ ﮐ ﻪ ﻗ ﺒ ﻼ ً ا ز ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ د اد م ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﻣ ﻘ ﺪ و ر ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪210‬‬
 ‫‪۸‬‬
‫ﺑﺮج ﺳﺮﻃﺎن‬

‫‪211‬‬
‫ز ﯾ ﺎ ن ﮐ ﺴ ﺎن ا ز ﭘ ﯽ ﺳ ﻮ د ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ‬

‫ﺑﺠ ﻮ ﯾﻨﺪ و د ﯾﻦ اﻧﺪ ر آر ﻧﺪ ﭘﯿﺶ‬

‫ﻓﺮدوﺳ ﯽ‬

‫ا ﮔ ﺮ آﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﻪ ﺿ ﺮ و ر ى اﺻ ﻼ ح اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻓ ﺎ ر غ ا ز ﺑ ﺪ ا ﻫ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻠ ﻰ و ﮔ ﺎه د ﭼ ﺎ ر‬
‫ﻋ ﺎ ر ﺿ ﻪ ا ﺑ ﻬ ﺎم ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺑ ﺮ ر ﺳ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﭙ ﺮ د ا ز ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﭼ ﯿ ﺴ ﺖ و ا ز ﮐ ﺠ ﺎ ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻪ ﺗ ﺬ ﮐ ﺮ‬
‫اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﯾ ﮏ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗﯿ ﮏ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ اﺳ ﺘﺒ ﺪ اد ﻧ ﻮ ر ا ﻧ ﻰ ‪ -‬ﺷ ﺒ ﯿﻪ ﻧ ﺎ ﭘ ﻠ ﺌ ﻮ ن ‪ ،‬ر ﺿ ﺎ ﺷ ﺎ ه و ‪. . .‬‬
‫ﮐ ﻪ ز و ر ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ و ﺧ ﻮ د ﻣ ﺤ ﻮ ر ﯾ ﺸ ﺎن ا ﺑﺰ ا ر ﺳ ﺮ ﻋ ﺖ ﺑ ﺨ ﺸ ﯿ ﺪ ن ﺑ ﻪ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻫ ﻢ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ -‬ا ز ﻣ ﯿ ﺎن ﺳ ﻄ ﻮ ح ﺳ ﻪ ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﺎ ب آ ن ﺳ ﺨ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﯽ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ی ‪ ،‬و ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت‬
‫ر ا ﻫ ﺒ ﺮ د ی ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﺑ ﺨ ﺶ او ل و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً ﺑ ﺨ ﺶ د و م آﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ى ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﺑ ﺨ ﺶ‬
‫ﺳﻮم آن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﺷﺮاﯾﻄﻰ ﮐﻪ اﺳﺘﺒﺪاد ﺳﯿﺎه وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﯾﻌﻨﻰ اﺳﺘﺒﺪادى ﮐﻪ از رﻫﮕﺬر آن ﻧﻪ‬
‫ﻓ ﻘ ﻂ ﺑ ﺮ ا ى ﻧ ﺴ ﻞ ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﺮ ث ﻫ ﻢ ﺟ ﺰ آ ﻓ ﺖ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﺳ ﻄ ﺢ ﺳ ﻮ م ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ا ز‬
‫ﻓ ﻮ ر ﯾﺖ ﺑ ﯿﺸ ﺘﺮ ى ﺑﺮﺧ ﻮ رد ار ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﺎﯾﺪ ﺗ ﻮﺟ ﻪ د اﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿﺎر ى از ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت و ﮐ ﻤ ﺒﻮد ﻫ ﺎى ﻣ ﺮدم ﺟ ﺰ‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺳ ﻄ ﻮ ح ا و ل و د و م ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ر ژ ﯾ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ر ﺑ ﻂ ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ﻋ ﺪ م ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع‬
‫ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ آ ﻓ ﺖ آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺳ ﻄ ﺢ ا و ل ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ﭼ ﺎ ر ها ى ﻧ ﺪ ا ر د ؛ ﻃ ﻠ ﺐ ﻣ ﺤ ﺎ ﻻ ت ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و‬
‫ﺳ ﺮ ﺷ ﺎ خ ﺷ ﺪ ن ﺑ ﻰ ﺣ ﺎ ﺻ ﻞ ﺑ ﺎ ﮐ ﻮ ﮐ ﺐ ﺑ ﺨ ﺖ ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﻨ ﺠ ﻢ آ ن ر ا ﻧ ﺸ ﻨ ﺎﺳ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ﻫ ﻢ ‪ ،‬ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ى‬
‫ر ﻧ ﺪ ى ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ و ﻟ ﻮ ﺑ ﻪ ﺗ ﻠ ﻘ ﯿ ﻦ ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﻣ ﻮ ا ر د ‪ ،‬ا ز ﺷ ﺮ و ﺳ ﻮ ﺳ ﻪ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﺧ ﺪ ا ﭘ ﻨ ﺎه ﺑ ﺮ د و ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ‬
‫ﺳ ﺮ ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و د ر و ﯾ ﺶ ﺻ ﻔ ﺘ ﻰ و ﻧ ﻈ ﺎ ﯾ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ‪ ،‬و ﮔ ﺮ ﻧ ﻪ ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎم ﮐ ﺎ ر ﺑ ﻪ ﺟ ﻨ ﻮ ن ﯾ ﺎ ﺧ ﻮ د ﮐ ﺸ ﻰ ﯾ ﺎ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ‬
‫اﻓ ﺴ ﺮد ﮔ ﻰ ﻣ ﺰﻣ ﻦ راه ﻣ ﻰ ﺑﺮد ‪ .‬ﺑﺨ ﺶ د ﯾﮕ ﺮ ى ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت رو زاﻧﻪ ﻣ ﺮدم ‪ ،‬ﻣ ﺮ ﺑﻮ ط ﺑﻪ ﺳ ﻄ ﺢ د و م‬
‫آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ اﻣ ﻮ ر ى ﮐ ﻪ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً د ر د ر ا ز ﻣ ﺪ ت ‪ ،‬آ ن ﻫ ﻢ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ی ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﳑ ﮑ ﻦ و ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺘ ﺨ ﺼ ﺺ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د د ﻧ ﯿ ﺎ‪ ،‬از ﻓ ﺮ د ا‪ ،‬ﺳ ﮑ ﺎن ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ﻣ ﺎ ر ا ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ا ﯾ ﺮ ا ن ﻫ ﯿ ﭻ و ﻗ ﺖ ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ و آ ﳌ ﺎ ن و آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﻣ ﻨ ﺎ ﺑ ﻊ و ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت آ ن ﻫ ﺎ د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪،‬‬
‫ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﺑ ﺎ ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى د ر ﻣ ﺪ ت ز ﻣ ﺎ ن ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻮ ﺟ ﻬ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً ﯾ ﮑ ﯽ ‪ -‬د و د ﻫ ﻪ ‪،‬‬

‫‪212‬‬
‫د ر ﺻ ﺪ ى ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ ﭼ ﻮ ن ﮐ ﯿ ﻔ ﯿﺖ و ﮐ ﻤ ﯿﺖ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﺑﯿ ﮑ ﺎر ى ‪ ،‬ﺗ ﻮ رم ‪ ،‬د ر آﻣ ﺪ ‪ ، . . .‬ر ا ﺣ ﻞ ﮐ ﻨﯿ ﻢ ‪ .‬ﭘ ﺲ ﯾ ﮏ‬
‫د ﺳ ﺘﻪ ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د و ﺳ ﻮ م ﺳ ﺮ ز ﻣ ﯿ ﻦ ا ﯾ ﺮ ا ن ﮐ ﻮ ه و ﮐ ﻮ ﯾ ﺮ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﺛ ﻠﺚ ﺑ ﺎﻗ ﯿ ﻤ ﺎﻧ ﺪ ه‬
‫ﻫ ﻢ ا ز ﮐ ﻤ ﻰ ﺑ ﺎ ر ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ر ﱋ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ ،‬و ر و د ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﻧﯿ ﻞ ‪ ،‬آ ﻣ ﺎ ز و ن ﯾ ﺎ ﻣ ﻰ ﺳ ﻰ ﺳ ﻰ ﭘ ﻰ ا ز ﻗ ﻠ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﻟ ﺒ ﺮ ز و ا ﻟ ﻮ ﻧ ﺪ‬
‫ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى ﻓ ﻼ ت ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ى ا ﯾ ﺮ ا ن ﺟ ﺎ ر ى ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﻨ ﺎ ﺑ ﻊ ز ﯾ ﺮ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻰ ﻣ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف آ ﻧ ﭽ ﻪ ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ ر ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﺛ ﺮ و ت ﺑ ﯿ ﮑ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ﮐ ﻮ ﯾ ﺖ د و ﻣ ﯿ ﻠ ﯿ ﻮ ﻧ ﻰ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﻪ د و ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ا ﯾ ﺮ ا ن ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد ﻣ ﯿ ﻠﯿ ﻮ ﻧ ﻰ ذ ﺧ ﯿ ﺮ ه ﻧ ﻔ ﺖ د ا ر د ‪.‬‬
‫ﻣ ﻮ ا ر د ى ا ز ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ز ﯾ ﺎد ى ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن » ﻗ ﺴ ﻤ ﺖ ا ز ﻟ ﻰ «‬
‫ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﮐ ﺮ د و ﺑﻪ ﻗ ﻮ ل ﺣ ﺎ ﻓ ﻆ ‪ » :‬ﭼ ﻮ ﻗ ﺴ ﻤ ﺖ ا ز ﻟ ﻰ ﺑ ﻰ ﺣ ﻀ ﻮ ر ﻣ ﺎ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ /‬ﮔ ﺮ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻰ ] ! [ ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ و ﻓ ﻖ ر ﺿ ﺎ ﺳ ﺖ ﺧ ﺮ د ه‬
‫ﻣ ﮕ ﯿ ﺮ « ‪ .‬ﺳ ﻄ ﺢ د و م ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ى ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻋ ﻤ ﻖ و ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ه ﺳ ﻮ ا د د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ د ر ﺳ ﻄ ﻮ ح‬
‫ﺑ ﺎ ﻻ ﯾ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ر و ا ﺑ ﻂ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ا ﺗ ﺼ ﺎ ﻻ ت ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺘ ﻰ اﺳ ﺖ ﺗ ﺎ ا ﺗ ﺼ ﺎ ﻻ ت اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ر و ا ﺑ ﻂ‬
‫ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﯽ و ﻣ ﻨ ﺎ ﺳ ﺒ ﺎ ت ﺟ ﻤ ﻌ ﯽ ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺖ ﺑ ﺨ ﺶ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﺆ ﻟ ﯿ ﺖ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ی و و ﺟ ﺪ ا ن ﮐ ﺎ ر ى ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ى ﺿ ﻌﯿ ﻒ‬
‫اﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ر ﺗ ﺸ ﺎء و ﺗ ﻘ ﻠﺐ ر و اج د ا ر د ‪ ،‬اد ب و ﻧﺰ ا ﮐ ﺖ و ر ﻋ ﺎﯾ ﺖ ز ﯾﺮ ﺧ ﻂ ﻓ ﻘ ﺮ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻧ ﻈ ﺎ ﯾ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ‬
‫ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻧ ﻪ د ر ﮐ ﻮ ﺗ ﺎ ه ﻣ ﺪ ت و ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ف ﺑ ﺮ ﮐ ﻨ ﺎ ر ى ﯾ ﮏ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ و ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ی ﻧ ﻈ ﺎم ﺑ ﺪ ﯾ ﻞ‬
‫ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ى و ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ﻧ ﮕ ﺬ ا ر ى و ا ﺑ ﻼ غ ﻗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻦ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﺿ ﺮ و ر ی ا ﺳ ﺖ ﯾ ﮑ ﻰ د و ﻧ ﺴ ﻞ ﲢ ﺖ ﺗ ﺮ ﺑﯿ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﻨ ﺒ ﯿ ﻪ ‪،‬‬
‫آ ﻣ ﻮ ز ش ‪ ،‬و آﻣ ﯿ ﺰ ش ﺑ ﺎ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻗ ﺮ ا ر ﮔﯿ ﺮ د ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺑ ﻮ ق ز د ن ‪ ،‬ﻋ ﺒ ﻮ ر ا ز ﭼ ﺮ ا غ ﻗ ﺮ ﻣ ﺰ ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﻠ ﮏ ﮔ ﻔ ﱳ ‪ ،‬ﻓ ﺤ ﺎﺷ ﻰ‬
‫ﮐ ﺮ د ن ‪ ،‬ﮔ ﻼ و ﯾ ﺰ ﺷ ﺪ ن ‪ ،‬ز و ر ﮔ ﻔ ﱳ ‪ ،‬ر ﺷ ﻮ ه ﺧ ﻮ اﺳ ﱳ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر ﻧ ﮑ ﺮ د ن ‪ ،‬ا ز ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ﮔ ﺮ ﯾ ﺨ ﱳ و ‪ ، . . .‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ا ﯾ ﻦ‬
‫ﮐﻪ زرﻧﮕﻰ و ﺑﺮﻧﺪﮔﻰ ﺗﻠﻘﻰ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺎﯾﻪ ﺷﺮﻣﺴﺎرى و ﺳﺮاﻓﮑﻨﺪﮔﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ر ژ ﯾ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺗ ﺄ ﺛﯿ ﺮ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى د ر ﺳ ﺮ ﻋ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و د ر ﻫ ﺮ‬
‫ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ‪ ،‬ﯾ ﺎ د ﯾ ﺮ ﮐ ﺮ د د ر ﺣ ﻞ آ ن ﺑﻪ ﭘ ﺎ ى ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ﻧ ﻮ ﺷ ﺘﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ‬
‫ﺗ ﺴ ﻬ ﯿ ﻼ ﺗ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﻋ ﺒ ﻮ ر ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺮ ا ﺣ ﻞ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ دﯾ ﺘ ﺶ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﻪ ﯾ ﺎ ﻧ ﺎ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﻪ‬
‫ﻣ ﺸ ﻮ ق ﻣ ﻮ ا ر د ﻓ ﻮ ق ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ) ا ﻣ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ا ﺳ ﺖ ( ﺑ ﺎ ﺗﻌ ﻮ ﯾ ﺾ ر ژ ﯾ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﻣ ﻮ ا ر د ﻓ ﻮ ق ﺗ ﻐﯿ ﯿ ﺮ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ا ز ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﺷ ﺮ و ع ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﯾ ﺎ ﺳ ﺮﻋ ﺖ ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ آ ن ﮐ ﺎﺳ ﺘﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﻓ ﺎر غ ا ز ﺑ ﺤ ﺚ‬
‫ﺧ ﺎ ص ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ا ﯾ ﺮ ا ن ا ﻣ ﺮ و ز ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﺧ ﻄ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ر ا ﲤ ﺎ ﻣ ﺎ ً ﯾ ﺎ ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً‪ ،‬ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل‬
‫ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺖ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ﮔ ﻤ ﺎن ﺑﺮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺣ ﺬ ف و ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﺗ ﻌ ﻤ ﯿ ﺮ و ﺗ ﺮ ﻣ ﯿ ﻢ آ ن ر ا د ر ﭘ ﯽ‬
‫ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ د اﺷ ﺖ ‪.‬‬

‫‪213‬‬
‫د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ ا ﯾ ﻨ ﮏ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر د ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺳ ﻄ ﺢ ﺳ ﻮ م ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً د ر‬
‫ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﻧ ﺴ ﺒﺖ ﺑﻪ ﺳ ﻄ ﻮ ح او ل و د و م ‪ ،‬ﺑ ﺰ ر گ ﳕ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﺑﻪ ﺧ ﻄ ﺎ ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﻰ ر و د ﮐ ﻪ ﻋ ﻠﺖ ا ﻟﻌ ﻠﻞ‬
‫ﲤ ﺎ ﻣ ﻰ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ا ﻗ ﻌ ﺎً ﺳ ﻬ ﻢ ﺑ ﺰ ر ﮔ ﻰ ا ز ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻞ و ﻣ ﺼ ﺎﺋ ﺐ ر ا ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ا ﺧ ﺘ ﺼ ﺎ ص د ا د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ا ز‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺳ ﻄ ﺢ ﺳ ﻮ م ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻤ ﺎ ً ﺣ ﺎ ﺻ ﻞ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ ﮐ ﻼ ن د و ﻟ ﺖ‬
‫) ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﻋ ﺎم ( ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎم ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ى ‪ ،‬ﻣ ﺪ ﯾ ﺮ ﯾ ﺖ ﮐ ﻼ ن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺶ ﻣ ﺮ د م و ﺣ ﻘ ﻮ ق آ ن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ا ﻣ ﮑ ﺎ ن‬
‫ا ﺑ ﻄ ﺎ ل ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ى د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﻧ ﻈ ﺎم ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ﺑ ﺎ ت و ﮐ ﯿ ﻔ ﯿ ﺖ اﺟ ﺮ ا ى آ ن ‪ ،‬ر و ا ﺑ ﻂ ﻗ ﻮ ا ى ﺳ ﻪ ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ‪،‬‬
‫ﻧ ﻘ ﺶ ﻋ ﻨ ﺎﺻ ﺮ ذ ى ﻧ ﻔ ﻮ ذ ﻏ ﯿ ﺮ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ ﻧ ﻈ ﺎ ﻣ ﯿ ﺎ ن د ر ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ و ‪ ، . . .‬ﻣ ﺮ ﺑ ﻮ ط ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺳ ﻨ ﺦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﺎً ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ د ﻓ ﺎ ﻋ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى اﺻ ﻼ ح ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ و د ر ﺻ ﻮ ر ت ﻋ ﺪ م ا ﻣ ﮑ ﺎ ن آ ن ‪،‬‬
‫اﻋ ﺘ ﺮ ا ض ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﯽ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر ﺑﻪ د ﻧ ﺒ ﺎ ل ر ﯾ ﺸ ﻪ ﯾ ﺎ ﺑ ﻰ و د ﺳ ﺘ ﻪ ﺑ ﻨ ﺪ ى و ﺗ ﻮ ﺻ ﯿ ﻒ ﲢ ﻠ ﯿ ﻠ ﻰ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ﺷ ﺪ ت ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﻫ ﺎ و ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ا ت ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ -‬ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ اﯾ ﺮ ا ن ا ﻣ ﺮ و ز ‪،‬‬
‫ﺗﺒﯿﯿﻨ ﯽ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ د ﻫ ﻢ ‪.‬‬

‫ﭘ ﯿ ﺶ ا ز و ر و د ﺑﻪ ﺑ ﺤ ﺚ ‪ ،‬ﺗ ﺎﮐ ﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ ،‬ﮐ ﺴ ﯽ ﭼ ﻮ ن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﮐ ﻪ از اﺧ ﺘﻼ ط ﺳ ﻄ ﻮ ح ﺳ ﻪ ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت‬

‫و ﻧﻮﺷﱳ ﻫﻤﻪ آن ﺑﻪ ﭘﺎى ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ ﺳﯿﺎﺳﻰ ﭘﺮﻫﯿﺰ ﻣﻰدﻫﺪ‪ ،‬و ﺑﺴﯿﺎرى از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ اﻧﻘﻼب‬
‫ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه و ﻫ ﻔ ﺖ ر ا ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﭼ ﻨ ﺎ ن ﺧ ﻠ ﻄ ﯽ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ﺻ ﻨ ﻌ ﺘ ﯽ و ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ا ر ز ش ا ﻓ ﺰ و د ه ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ‬
‫و ﻣ ﺼ ﺮ ف ﻟ ﺬ ت ا ﻧ ﺒ ﻮ ه ‪ ،‬ر ا اﺻ ﻞ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺪ و ‪ ، . . .‬ا ز ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ز د ﮔ ﻰ ﻣ ﺮ د م ﺧ ﺸ ﻨ ﻮ د ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ و ﺟ ﻮ د ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﺎ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻧ ﮕ ﺎ ﻫ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ا ﻣ ﺮ و ز ﻣ ﺎ ﺑ ﯿ ﮑ ﺎ ر ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ر ى ا ﺳ ﺖ ؛ ﺑ ﯿ ﮑ ﺎ ر ى ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى‬
‫ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﺑﯿ ﮕ ﺎ ر ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ .‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ﺑ ﺤ ﺜ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﺑ ﺎ ر ه آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ‬
‫ﺳ ﻄ ﺢ ﺳ ﻮ م ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ر ﯾ ﺸ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺨ ﺶ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺣ ﻞ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺳ ﻄ ﺢ د و م ) ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﺎ ر ى ( ر ا ﻧ ﯿ ﺰ‬
‫ﺑﺎزﻣ ﻰ ﳕ ﺎﯾﺪ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ‪ ،‬د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺳ ﻮ م ‪ ،‬ﭼ ﻬ ﺎر ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ اﺳ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺮ ﺑ ﻊ ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ا ﯾ ﺮ ا ن اﻣ ﺮ و ز ر ا ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ‬

‫ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ؛ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ﺗ ﻰ ﻧ ﺮ م ا ﻓ ﺰ ا ر ى اﺳ ﺖ و ﺣ ﺎﺻ ﻞ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ و ﻓ ﮑ ﺮ و ا ر ا د ه و ا ﻋ ﻤ ﺎ ل ﻧ ﻔ ﻮ ذ ا ﻓ ﺮ ا د و‬
‫ﮔ ﺮ و ه ﻫ ﺎ و ﻧ ﻬ ﺎد ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ا ﺳ ﺎ ﺳ ﻰ ﮐ ﻪ آ ﺳ ﯿ ﺐ ﻫ ﺎ ى ﻓ ﻌ ﻠ ﻰ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ ا ﺳ ﺖ و ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺗ ﻼ ش‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ا ت و ﺑ ﺮ ا ى ا ﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﻣ ﺘ ﻮ ﺟ ﻪ اﯾ ﻦ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻊ ﯾ ﮏ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻌ ﻰ ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ر ا‬

‫‪214‬‬
‫ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻠﺘ ﯽ د ر و ن آ ن ﻣ ﺤ ﺒ ﻮ س اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺼ ﻞ ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﻦ ا ز ﺧ ﻂ اﺻ ﻠ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﻠ ﺴ ﻠﻪ‬
‫ﻣ ﺒ ﺎﺣ ﺚ ﻓ ﺎﺻ ﻠﻪ ﳕ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ م و ﻣ ﺪ ﻋ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺮ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﭼ ﻬ ﻞ و ﭘﻨ ﺠ ﺎه ﭘﺮ و ر د ه ﺷ ﺪ و ﺑﻪ ﺳ ﺎن اﺳ ﺐ ز ﯾ ﻦ ﺷ ﺪ ه ا ى ‪ ،‬د ر اﺧ ﺘﯿ ﺎ ر ر و ﺣ ﺎ ﻧﯿ ﺖ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪.‬‬

‫ا و ﻟﯿ ﻦ آ ن ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺤ ﻮ ر ﯾ ﺖ آ ن » ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ « اﺳ ﺖ و ﻧ ﺎﮔ ﺰ ﯾ ﺮ‬
‫ﺑ ﻪ ﺗ ﻘ ﺪ ﯾ ﺲ » ﻗ ﺪ ر ت « ﻣ ﻰ ا ﳓ ﺎﻣ ﺪ ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﺛ ﺮ ا د ﺑ ﻰ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ د ا د ه ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ا ﯾ ﻦ‬
‫اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ز ﯾ ﺒ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ﺟ ﻨ ﺲ ﻏ ﻠﺒﻪ و ﻗ ﺪ ر ت د ر آن ﺑﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ه ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﯿﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﺘ ﻮ ای‬
‫ﻗ ﺎ ﻟ ﺐ ﻫ ﻨ ﺮ ی آ ن ﺗ ﻐ ﻠ ﺐ و ﺗ ﺴ ﻠ ﻂ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺎ ‪ ،‬ا ز ﺣ ﯿ ﺚ ﻣ ﺤ ﺘ ﻮ ا ‪ ،‬ا ز ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ن ﺷ ﺎ ﻫ ﻨ ﺎﻣ ﻪ ﻓ ﺮ د و ﺳ ﻰ ﻟ ﺬ ت ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ ﯾ ﻢ ‪،‬‬
‫ﻟ ﺬ ت آ ن ﻏ ﯿ ﺮ ا ز ﻟ ﺬ ﺗ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺜ ﻼ ً ا ز ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ن ﻣ ﺜ ﻨ ﻮ ى ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ ى ﯾ ﺎ ﺧ ﻤ ﺴ ﻪ ﻧﻈ ﺎﻣ ﻰ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ ﯾ ﻢ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ا ﺛ ﺮ‬
‫ﻫ ﻨ ﺮ ى ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ آ ن ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ا ﺳ ﺖ و ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﺷ ﻌ ﺮ ﻫ ﺎ ى ﺷ ﺎ ﻫ ﻨ ﺎﻣ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪،‬‬
‫ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ﻃ ﻨ ﯿ ﻦ ﺑ ﺤ ﺮ ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ر ب ‪ ،‬ﻓ ﻌ ﻮ ل ٌ ﻓ ﻌ ﻮ ل ٌ ﻓ ﻌ ﻮ ل ٌ ﻓ ﻌ ﻮ ل ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎن اﺣ ﺴ ﺎس ﻟ ﺬ ت ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ر ا د ر ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ا ر ﺿ ﺎ‬
‫ﮐﻨﺪ‪» :‬دو ﻧﯿﺰه دو ﺑﺎزو دو ﻣﺮد دﻟﯿﺮ ‪ /‬ﯾﮑﻰ اژدﻫﺎ و ﯾﮑﻰ ﻧﺮّه ﺷﯿﺮ«؛ ﺣﻤﺎﺳﻪ‪ ،‬زﯾﺒﺎﯾﻰﻫﺎى ﻗﺪرت را ﺗﺼﻮﯾﺮ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﺑ ﯿ ﺎ ت ‪ ،‬د ر ﻣ ﻮ ر د ﺟ ﻨ ﮓ اﻋ ﺮ ا ب و ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﯿ ﺎ ن د ﻗ ﺖ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ » :‬ﺧ ﺮ و ﺷ ﻰ ﺑ ﺮ آو ر د ﺑ ﺮ ﺳ ﺎن ر ﻋ ﺪ ‪ /‬ا ز ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺳﻮى رﺳﺘﻢ از آن ﺳﻮى ﺳﻌﺪ«؛ ﯾﺎ در ﺟﻨﮓ رﺳﺘﻢ و اﺳﻔﻨﺪﯾﺎر‪» :‬ﮐﻪ ﮔﻔﺘﺖ ﺑﺮو دﺳﺖ رﺳﺘﻢ ﺑﺒﻨﺪ ‪ /‬ﻧﺒﻨﺪد‬
‫ﻣ ﺮ ا د ﺳ ﺖ ﭼ ﺮ خ ﺑ ﻠ ﻨ ﺪ ؛ ﺟ ﻬ ﺎ ن آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻨ ﻨ ﺪ ه ﯾ ﺎ ر ﻣ ﻦ ا ﺳ ﺖ ‪ /‬د ل و ﺗ ﯿ ﻎ و ﺑ ﺎ ز و ﺣ ﺼ ﺎ ر ﻣ ﻦ اﺳ ﺖ « ؛ ﯾ ﺎ د ر ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﯿ ﮋ ن و‬
‫ﻓ ﺮ و د ‪ » :‬ز ﻣ ﺎﻧ ﻰ د ﻫ ﺪ ﺗ ﺎج و ﺗ ﺨ ﺖ و ﮐ ﻼ ه ‪ /‬زﻣ ﺎﻧ ﻰ ﻏ ﻢ و ﺧ ﻮ ا ر ى و ﺑﻨﺪ و ﭼ ﺎه « ؛ د ر ﺟ ﻨ ﮓ ر ﺳ ﺘ ﻢ ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ر ا ﻧ ﯿ ﺎن ‪:‬‬
‫» ﯾ ﻼ ن ر ا ﺳ ﺮ و ﺳ ﯿ ﻨ ﻪ و ﭘ ﺎ و د ﺳ ﺖ ‪ /‬ﺑ ﺮ ﯾ ﺪ و د ر ﯾ ﺪ و ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ و ﺑ ﺒ ﺴ ﺖ « ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﯾ ﮏ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﻣ ﻠ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ا ﻣ ﺎ ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﻗ ﺒ ﯿ ﻠ ﻪ ا ى ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﻧ ﮋ ا د ى ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ‬
‫ﺧ ﺮ ا ﻓ ﻰ ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ا ﺳ ﻄ ﻮ ر ه ا ى و ‪ ، . . .‬ا ﻧ ﻮ ا ع ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻠ ﯿ ﺎ د و ا و د ﯾ ﺴ ﻪ ﻫ ﻮ ﻣ ﺮ ا ز‬
‫ﻣ ﻌ ﺮ و ف ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﺳ ﺎﻃ ﯿ ﺮ ى ﻋ ﺼ ﺮ ﺑ ﺎﺳ ﺘ ﺎ ن ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﻣ ﺜ ﻼ ً ﺳ ﺮ ﮔ ﺬ ﺷ ﺖ‬
‫ا و ﻟ ﯿ ﺲ ‪ ،‬ﭘ ﻬ ﻠ ﻮ ا ن ﻧ ﺎ ﻣ ﺪ ا ر ﺟ ﻨ ﮓ ﺗ ﺮ و ا ر ا ﺷ ﻨ ﯿ ﺪ ﮐ ﻪ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﭘ ﺲ ا ز ﺳ ﺮ ﮔ ﺸ ﺘ ﮕ ﻰ و ﭘ ﺸ ﺖ ﺳ ﺮ ﮔ ﺬ ا ﺷ ﱳ‬
‫ﺣ ﻮ اد ث ﻣ ﺮ د ا ﻓ ﮑ ﻦ ز ﻧ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﺎﺷ ﻨ ﺎس ﺑﻪ ز اد ﮔ ﺎه ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ﺑ ﺎ ز ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د د و ا ز ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﮕ ﺎ ر ا ن ﺑ ﻰ ﺷ ﺮ م ﻫ ﻤ ﺴ ﺮ‬
‫زﯾﺒﺎى ﺧﻮد اﻧﺘﻘﺎم ﻣﻰﮐﺸﺪ‪ .‬ﺷﺮح ﻣﻘﺎوﻣﺖ‪ ،‬ﺷﺮح ﻗﺪرت‪ ،‬ﺷﺮح ﺷﺠﺎﻋﺖ و ﺳﺮاﳓﺎم ﺷﺮح ﭘﯿﺮوزى در ﻧﺒﺮد‬
‫آ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ر ا ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﯾ ﮏ ژ ا ﻧ ﺮ اد ﺑ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﯾ ﮏ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ‪ ،‬و ﻧﯿ ﺰ و ﮔ ﺎه ا ﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان‬
‫ﻓ ﻀ ﺎ ی ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ﯾ ﮏ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﻫ ﺮ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ا ى ﺑ ﺤ ﺚ ‪ ،‬ﺑ ﺤ ﺚ ر و ا ﺑ ﻂ ﻗ ﺪ ر ت و ﻣ ﯿ ﻞ ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ‬

‫‪215‬‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﯿ ﺘ ﻠ ﺮ ﻣ ﻰ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﺪ ‪ » :‬ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﳕ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﺪ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺎن ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ز و ر و‬
‫ﻗ ﺪ ر ت د اﺷ ﺘﻪ ‪ ،‬ﺗ ﻮ اﻧ ﺴ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎى ﺧ ﻮ د ر ا و ﺳ ﯿﻊ ﺗﺮ ﮐ ﻨﺪ آن ﮐ ﺲ ﮐ ﻪ از ﻫ ﻤ ﻪ ﻗ ﻮ ى ﺗﺮ و ﻓ ﻌ ﺎل ﺗﺮ اﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﻫ ﻤ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﻣ ﺎ ل ا و ﺳ ﺖ ‪ . . .‬؛ ا ﻋ ﻼ م ﯾ ﮏ ﻓ ﮑ ﺮ ﺑ ﺰ ر گ ‪ ،‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ر ا ﺑ ﻪ ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ و ﭘﯿ ﺮ و ز ى‬
‫اﻧﻘﻼب روﺳﯿﻪ ﻣﺪﯾﻮن ﯾﮏ ﻓﮑﺮ ﺑﺰرگ ﺑﻮد‪ .‬و ﻓﺎﺷﯿﺴﻢ ﻫﻢ ﭼﻮن داراى ﻓﮑﺮ ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﻣﺮدم ﺑﻮد از اﯾﻦ‬
‫ﺟ ﻬ ﺖ ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ا ﺣ ﺰ ا ب ﺑ ﻮ ر ژ و ا ﻓ ﺎ ﻗ ﺪ ﯾ ﮏ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻗ ﺪ ر ت و ﻟﯿ ﺎ ﻗ ﺘ ﻰ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪« .‬‬

‫ﻫ ﻤ ﻪ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ن ﮔ ﺮ د ﻣ ﺤ ﻮ ر ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د د ‪ ،‬آ ن ﻫ ﻢ ﻧ ﻪ ﺿ ﺮ و ر ﺗ ﺎ ً و و ا ﻗ ﻌ ﺎً ﺑ ﺮ ا ى ﻧ ﯿ ﻞ ﺑ ﻪ ﻫ ﺪ ﻓ ﻰ ‪ .‬ﻗ ﺪ ر ت‬
‫ﺧ ﻮ د ﻫ ﺪ ف ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ا ر ﺿ ﺎ ء ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ا ز آ ن ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ‪ .‬د ر اﯾ ﺮ ا ن ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً د ر د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه و ﺷ ﺼ ﺖ‬
‫ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺑ ﺎ ﭼ ﺎ ﺷ ﻨ ﻰ ﻗ ﻮ ى ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ‪ -‬ﺷ ﯿ ﻌ ﻰ د ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬ر و ح ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ اﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ‬
‫در آن ﺳﺨﻨﻰ از ﮔﺮز و ﺧﻮُد و ﺗﯿﻎ و ﺑﺮﮔﺴﺘﻮان ﻧﺒﻮد‪ ،‬در ﺳﺨﻨﺮاﻧﻰﻫﺎ و ﮐﺘﺎبﻫﺎى ﺑﻌﻀﻰ از روﺷﻨﻔﮑﺮان‬
‫ﺳﺮﺷﺎر ﺑﻮد‪ ،‬و ﻫﻤﯿﻦ ﺧﻮﺷﺎﯾﻨﺪى ﻃﻨﯿﻦ ﺣﻤﺎﺳﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺧﺼﻮﺻﺎً در ﻣﯿﺎن ﺟﻮاﻧﺎن دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن و داﻧﺸﮕﺎﻫﻰ‬
‫ﭼ ﻨ ﺎ ن ﲢ ﺮ ﯾ ﻀ ﻰ ﺑ ﻪ ﻗ ﺘ ﺎ ل د ر ا ﻓ ﮑ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﳕ ﺎد ﻗ ﺮ ﻣ ﺰ ر و ﺷ ﻦ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ر ﻧ ﮓ ﻋ ﺸ ﻖ ﺑ ﻮ د ﺑ ﻪ ﳕ ﺎد ﻗ ﺮ ﻣ ﺰ ﺗ ﯿ ﺮ ه ‪ ،‬ﮐ ﻪ ر ﻧ ﮓ ﺧ ﺸ ﻢ‬
‫ﺑ ﻮ د ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪ ،‬و ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ر ﻧ ﮓ ﺗ ﻘ ﺪ س ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬د ر د ﻫ ﻪ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎ ه ﻫ ﺠ ﺮ ى ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻫ ﺎ ‪ ،‬اﻋ ﻼ ﻣ ﯿ ﻪ ﻫ ﺎ ‪،‬‬
‫ﺳ ﺨ ﻨﺮ ا ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﻣ ﺨ ﻔ ﻰ و ﭼ ﻪ آ ﺷ ﮑ ﺎ ر ‪ ،‬ﭼ ﻪ ا ز ﺳ ﻮ ى ر و ﺷ ﻨ ﻔﮑ ﺮ ا ن ﻻ ﺋ ﯿ ﮏ ﺑ ﺎ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺶ ﭼ ﭗ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ا ز ﺳ ﻮ ى‬
‫روﺷﻨﻔﮑﺮان ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﺎ ﮔﺮاﯾﺶ ﭼﭗ‪ ،‬و ﭼﻪ از ﺳﻮى ﻧﻮادرى از روﺣﺎﻧﯿﺎن ﺳﯿﺎﺳﻰ ﺑﺎ ﮔﺮاﯾﺶ ﭼﭗ‪ ،‬ﻏﺎﻟﺒﺎً‬
‫ﭼ ﻨ ﺎ ن ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺷ ﻮ ر ﺷ ﻬ ﻮ ت ر ا ﻣ ﻰ ﺳ ﺘ ﺮ د و ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى آ ن ﻣ ﯿ ﻞ ﺧ ﻔ ﺘﻪ ﺑﻪ ﻗ ﺪ ر ت ر ا ﻣ ﻰ ﺟ ﻨ ﺒ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ‬
‫ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬و ﻣ ﺮ ﯾ ﺪ ا ن و ﻫ ﻤ ﺮ ا ﻫ ﺎ ن ﮔ ﺎ ه ﺑ ﻰ ﻧ ﺎم و ﻧ ﺸ ﺎن او ﺑ ﺎ ا ﻟ ﻬ ﺎم ا ز او ‪ ،‬د ر ﭘ ﺮ و ژ ه او ﺷ ﺮ ﮐ ﺖ د اﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ و ﺟ ﻮ د‬
‫ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻨ ﻬ ﺎ ﯾ ﻰ ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎن ﺑ ﻰ ر ﻗ ﯿ ﺐ ا ﯾ ﻦ ﻋ ﺮ ﺻ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺳ ﺨ ﻨ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ى ا و ﻣ ﻮ ى ﺑ ﺮ ﺗ ﻦ ر ا ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﮔ ﺎه‬
‫ﭼ ﻨ ﺎ ن ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘ ﻰ ﯾ ﮏ ر اﺳ ﺖ و ﺑ ﺎ د ﺳ ﺖ ﺧ ﺎﻟ ﻰ ا ز ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ و ﻋ ﻆ ﺑﻪ ﺟ ﻨ ﮓ ﺧ ﺪ ا ﯾ ﮕ ﺎ ن ﺷ ﻬ ﺮ ﺑ ﺮ و ى ‪.‬‬
‫ﻣﻌﺮوفﺗﺮﯾﻦ ﭘﯿﺎم او‪ ،‬ﭘﯿﺎم ﺷﻬﺎدت‪ ،‬ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﻰ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻋﺼﺮﻫﺎ و ﻫﻤﻪ ﻧﺴﻞﻫﺎ ﮐﻪ »اﮔﺮ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻰ ﲟﯿﺮان‬
‫و ا ﮔ ﺮ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻰ ﲟ ﯿ ﺮ « ﺑ ﺎر ز ﺗﺮ ﯾ ﻦ ﳕ ﻮ د ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ﯾ ﻤ ﻦ ﺷ ﯿ ﻮ ع ا ﯾ ﻦ ﺷ ﯿ ﻮ ه ﻣ ﺎ ا ز ﻣ ﺤ ﻤ ﺪ ﺑ ﻦ ﻋ ﺒ ﺪ ا ﻟ ﻠ ﻪ و ﻋ ﻠ ﻰ ﺑ ﻦ ا ﺑ ﯿ ﻄ ﺎ ﻟ ﺐ ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى آ ﻧ ﺎ ن ر ا‬
‫ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﯿ ﻢ ﺗ ﺎ ﺻ ﻠ ﺢ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺧ ﺸ ﻢ ﻫ ﺎ ﺗ ﺎ ﻟ ﻄ ﻒ ﻫ ﺎ ‪ .‬ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ا ز ﻗ ﺮ ا ر د اد ﺻ ﻠ ﺢ ﺣ ﺪ ﯾ ﺒ ﯿ ﻪ ﺳ ﺨ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰﺷ ﺪ ‪ .‬آ ﯾ ﺎ‬
‫ﻗ ﺮ ا ر د اد ﺻ ﻠﺢ ﺣ ﺪ ﯾﺒﯿﻪ و اﻗ ﻌﻪ ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﻰ د ر ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ اﺳ ﻼ م ﺑﻮ د ؟ ﻧﺒﻮ د ‪ .‬اﮔ ﺮ از ﺻ ﺪ ﻧ ﻔﺮ ﺑﭙﺮﺳ ﯿ ﺪ ﺻ ﻠﺢ ﺣ ﺪ ﯾﺒﯿﻪ ﭼ ﻪ‬

‫‪216‬‬
‫ﺑ ﻮ د ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﺴ ﻰ ﻧ ﺪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺟ ﻨ ﮓ ا ﺣ ﺪ ر ا ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻨ ﺪ ؛ ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﺪ ر ر ا ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ ﺟ ﻨ ﮓ‬
‫ﺧ ﯿ ﺒ ﺮ ر ا ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ﻫ ﺎ ﺧ ﻮ ب ﳕ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺟ ﻨ ﮓ ﺟ ﺎ ن د ا ر ى د ر ﻧ ﮕ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬ا ز آ ن ر وﯾ ﺎ ر و ﯾ ﻰ ﺑ ﺰ ر گ و ﻃ ﻮ ﻻ ﻧ ﻰ‬
‫ﻓ ﻘ ﻂ ﻣ ﻘ ﺎ ﺗ ﻠ ﻪ ﻋ ﻠ ﻰ ﺑ ﻦ ا ﺑ ﯿ ﻄ ﺎ ﻟ ﺐ و ﻋ ﻤ ﺮ و ﺑ ﻦ ﻋ ﺒ ﺪ و د ﺑ ﻪ ﺧ ﺎ ﻃ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﭘ ﯿ ﺶ ا ز‬
‫ﻫ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ى د ر ﯾ ﺎد ﻫ ﺎ ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﺪ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى د اﺷ ﺖ ‪ ،‬و ﺑﻌ ﺪ ﺟ ﻨ ﮓ اﺣ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن او ل ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﺑ ﻮ د‬
‫و ﺑ ﻌ ﺪ ﺷ ﮑ ﺴ ﺘ ﻰ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﻧ ﮕ ﺎه ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻰ ﺳﮑ ﻮ ى ﭘ ﺮ ﺷ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﭘ ﯿﺮ و ز ى ﻫ ﺎ ى ﺑ ﻌ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ز ﺻ ﻠﺢ ﺣ ﺪ ﯾﺒﯿﻪ‬
‫ﺻ ﺤ ﺒﺘ ﻰ و ﯾ ﺎد ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ و ﻧﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ا ز ﻓ ﺘ ﺢ ﺻ ﻠ ﺢ آﻣ ﯿ ﺰ ﻣ ﮑ ﻪ ‪ .‬ﻫ ﯿ ﭻ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﭘ ﯿ ﺎﻣ ﺒ ﺮ و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ و ا ر د ﻣ ﮑ ﻪ ﺷ ﺪ و د ﯾ ﺪ‬
‫ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ ﺷ ﻌ ﺎ ر ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ » اﻣ ﺮ و ز ر و ز ا ﻧﺘ ﻘ ﺎم اﺳ ﺖ « ‪ ،‬ﭘ ﺮ ﭼ ﻢ ر ا ا ز آ ﻧ ﺎ ﻧ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و ﻓ ﺮ ﯾ ﺎد ز د ﮐ ﻪ » اﻣ ﺮ و ز ر و ز ر ﺣ ﻤ ﺖ‬
‫ا ﺳ ﺖ « ‪ ،‬ﺳ ﺨ ﻨ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ا ز ﻓ ﺘ ﺢ ﻣ ﮑ ﻪ ﻫ ﻢ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻋ ﻠ ﻰ ر و ى ﺷ ﺎ ﻧ ﻪﻫ ﺎ ى ﭘ ﯿ ﺎﻣ ﺒ ﺮ ر ﻓ ﺖ و‬
‫ﺑ ﺖ ﻫ ﺎ ر ا ﯾ ﮑ ﻰ ﯾ ﮑ ﻰ ا ﻧ ﺪ ا ﺧ ﺖ و ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻰ ا ﺳ ﺖ د ر ﺧ ﺎ ﻃ ﺮ ه ﻣ ﺎ ز ﻧ ﺪ ه ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﭘ ﯿ ﺎم ﺻ ﻠ ﺢ‬
‫»اذﻫﺒﻮا اﻧﺘﻢ اﻟﻄﻠﻘﺎ« ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﺑﻮﺳﻔﯿﺎن‪ ،‬ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ دﺷﻤﻦ اﺳﻼم و ﻣﺘﻬﻢ ردﯾﻒ اول اُﺣﺪ ﻫﻢ ﻣﻰﺷﺪ‪،‬‬
‫و اﺻ ﻼ ً ﺧ ﻄ ﺎ ب ﺑ ﻪ ا و و اﻃ ﺮ ا ﻓ ﯿ ﺎ ﻧ ﺶ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺳ ﺨ ﻨ ﻰ ﺑ ﻪ ﻣﯿ ﺎ ن ﳕ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر م ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ا ز ﮐ ﺘ ﺐ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ا ﺳ ﻼ م ﺣ ﺬ ف ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻫ ﻤ ﺎ ن ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ن ﻫ ﻢ ا ﺷ ﺎ ر ه ا ى ﺑ ﻪ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻟ ﻄ ﻒ و ﺑ ﺨ ﺸ ﺶ ﭘ ﯿ ﺎﻣ ﺒ ﺮ ر ا ﻣ ﻮ ر د ﺳ ﺘ ﺎﯾ ﺶ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫آ ﻧ ﭽ ﻪ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ د ر ﺣ ﺎﻓ ﻈ ﻪ ﺗﻪ ﻧ ﺸ ﯿ ﻦ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﻫ ﺮ و ﻗ ﺖ ﺑ ﻪ ﯾ ﺎد آ ن د و ر ا ن ﻣ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﯿ ﻢ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ آن‬
‫ﭘ ﺮ ر ﻧ ﮓ ﺗ ﺮ د ر ذ ﻫ ﻦ ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﭼ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺻ ﻠ ﺢ ﺣ ﺪ ﯾ ﺒ ﯿ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺨ ﺸ ﺶ ﻋ ﺎم د ر ﻓ ﺘ ﺢ ﻣ ﮑ ﻪ و ﻧ ﻈ ﺎ ﯾ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﯾ ﺎ‬
‫ﺑ ﺪ ر و اﺣ ﺪ و ﺧ ﻨ ﺪ ق و ﺗ ﺒ ﻮ ک و ‪ . . .‬؟‬

‫ﮐ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ر و ز ﺗ ﻮ ﻟ ﺪ ا ﻣ ﺎم ﺣ ﺴ ﯿ ﻦ ر ا ﺑ ﺪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﮐ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ر و ز ﺷ ﻬ ﺎد ت ا و ر ا ﻧ ﺪ ا ﻧ ﺪ ؟ ﺗ ﻮ ﻟ ﺪ ا ﻣ ﺎم ر ﺿ ﺎ‬
‫ﺗﻌﻄﯿﻞ رﺳﻤﻰ ﺑﻮد وﻟﯽ ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ وﻗﺖ و وﻓﺎت او ﺗﻌﻄﯿﻞ رﺳﻤﻰ ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻮن در ﺗﻮﻟﺪ ﺣﻤﺎﺳﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬و ﺑﻌﺪ‬
‫ﺑ ﻪ ﻋ ﻠ ﻰ ﺑ ﻦ ا ﺑ ﻰ ﻃ ﺎﻟ ﺐ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ‪ ،‬اﺷ ﮑ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﯾ ﮏ ﺑ ﭽ ﻪ ﯾ ﺘ ﯿ ﻢ ﻣ ﯽ ر ﯾ ﺰ د ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫و ﺟ ﻮ د ﻣ ﻠ ﮑ ﻮ ﺗ ﻰ ا و ر ا ا ﺛ ﺒ ﺎ ت ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﺟ ﺎ د ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﺧ ﺎﻃ ﺮ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ا ﺷ ﮏ ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﺗ ﺎ ا ﺑ ﺪ ﺑ ﻪ ا و ﻋ ﺸ ﻖ‬
‫ﺑ ﻮ ر ز ﯾ ﻢ ؛ ﻋ ﺸ ﻖ ﺟ ﺎ و د ا ﻧ ﻪ ‪ .‬و ﻟ ﻰ ﻣ ﺎ ﻓ ﻘ ﻂ ﺑ ﺎ ﺧ ﺎﻃ ﺮ ه ذ و ا ﻟ ﻔ ﻘ ﺎ ر و ﯾ ﺎ د ر و ز ى ﮐ ﻪ ا و د ر ﻗ ﻠ ﻌ ﻪ ﺧ ﯿ ﺒ ﺮ ر ا ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ر و ز ى ﮐ ﻪ‬
‫ﻟﻘﺐ ﺣﯿﺪر ﮐﺮّار ﺑﻪ او ﻋﻄﺎ ﺷﺪ‪ ،‬زﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﺣﺘﻰ ﮔﺎه رواﯾﺎﺗﻰ ﺟﻌﻞ ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ ﻣﺜﻞ رواﯾﺘﻰ ﮐﻪ ﺑﺮادرش‬
‫ﻋ ﻘ ﯿ ﻞ ﮐ ﻪ ﮐ ﻮ ر و ﭘ ﯿ ﺮ و ﻓ ﻘ ﯿ ﺮ ﺑ ﻮ د ﺑﻪ او ر ﺟ ﻮ ع ﮐ ﺮ د و د ر ﺧ ﻮ اﺳ ﺖ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ﻣ ﻘ ﺮ ر ى ﮐ ﺮ د و ﻋ ﻠ ﻰ د ر ﭘ ﺎﺳ ﺦ ‪ ،‬آ ﻫ ﻨ ﻰ ر ا‬
‫د ا غ ﮐ ﺮ د و ر و ى ﺑ ﺪ ن او ﮔ ﺬ اﺷ ﺖ و ﮔ ﻔ ﺖ ﺗ ﻮ ﮐ ﻪ ا ز ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ آ ﺗ ﺶ ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﻰ ﻣ ﻰ ﻫ ﺮ ا ﺳ ﻰ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﻣ ﺮ ا ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ى‬

‫‪217‬‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﭘ ﻰ آ ن ‪ ،‬آ ﺗ ﺶ ﻋ ﻈﯿ ﻢ د و ز خ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑﻪ ﮔ ﻤ ﺎﱎ ﺟ ﺰ ا ز ﻇ ﺎﻟ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﻓ ﺮ اد اﯾ ﻦ ﻋ ﻤ ﻞ ﺑﻌ ﯿ ﺪ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ر و ا ﯾ ﺘ ﻰ ﺟ ﻌ ﻠ ﯽ ‪ -‬ﭼ ﻮ ن د ر ز ﻣ ﺎن ﺧ ﻼ ﻓ ﺖ ﻋ ﻠ ﯽ ﻋ ﻘ ﯿ ﻞ ﻣ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ‪ -‬ا ز ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻏ ﯿ ﺮ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﺼ ﻮ ر ر ا ‪ ،‬ﮐ ﻪ‬
‫ﻧ ﺎ د ر ا ً ا ز ﭘ ﺎ د ﺷ ﺎ ﻫ ﺎ ن ﺑ ﻰ ﻋ ﺎﻃ ﻔ ﻪ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ ﺷ ﺎ ه ﺷ ﺠ ﺎ ع ‪ ،‬ﭘ ﻄ ﺮ ﮐ ﺒ ﯿ ﺮ ‪ ،‬آ ﻗ ﺎ ﻣ ﺤ ﻤ ﺪ ﺧ ﺎ ن ﻧ ﻘ ﻞ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز‬
‫ﻋ ﻄ ﻮ ف ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ى ﺗ ﺎر ﯾ ﺦ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﻣ ﻰ د ﻫ ﯿ ﻢ ﺗ ﺎ د ر آ ن ر و ح ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﺑ ﺪ ﻣ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ﺑ ﺮ‬
‫ﻧ ﻔ ﺲ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ د ‪ .‬د ر ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻓ ﻀ ﺎ ى ﻓ ﮑ ﺮ ى و ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﻰ ‪ ،‬ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ اﻣ ﯿ ﺮ ا ﳌ ﺆ ﻣ ﻨ ﯿ ﻦ ﯾ ﮏ ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫ﺟ ﻨ ﺒ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ی و ر ﻓ ﺎ ﻫ ﻰ آ ن د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ؛ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا و ﺗ ﻮ ا ﻧ ﮕ ﺮ ا ن ر ا ﺧ ﻠ ﻊ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ا ﻣ ﻮ ا ﻟ ﺸ ﺎ ن ر ا ﻣ ﺼ ﺎ د ر ه‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ا ز ﻗ ﺪ ر ت و ﺷ ﻬ ﺮ ت ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﭼ ﻮ ن ﻃ ﻠ ﺤ ﻪ و ز ﯾ ﺒ ﺮ ﺧ ﻮ ف ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ر ا ه ﳕ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬اﯾ ﻦ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﭼ ﻮ ن ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ﻋ ﻠ ﻰ ؛ ﻣ ﺮ د ﺷ ﻤ ﺸ ﯿ ﺮ و ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ‪ ،‬ﺷ ﻬ ﺎ ﻣ ﺖ و ﺷ ﻬ ﺎ د ت ‪ .‬ﮐ ﻨ ﺶ ﻫ ﺎ ى اﻋ ﺠ ﺎ ب آ و ر ﺣ ﻘ ﻮ ق‬
‫ﺑ ﺸ ﺮ ى ﻋ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ا ﺻ ﻼ ً ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ﻧ ﺸ ﻮ د ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ ﻗ ﺼ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﻧ ﻘ ﻞ د ر ﻣ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ا ﻟ ﻬ ﺎم ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫و ﻟ ﻰ ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻰ ر و ى ﺳ ﯿ ﻨ ﻪ ﻋ ﻤ ﺮ و ﺑ ﻦ ﻋ ﺒ ﺪ و د ‪ ،‬و ر و ى د ر و ا ز ه ﺳ ﺮ ﻧ ﮕ ﻮ ن ﺧ ﯿ ﺒ ﺮ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻰ د ر‬
‫ﻗ ﻀ ﯿ ﻪ ﺧ ﻠ ﺨ ﺎ ل و ز ر ه ﻋ ﻠ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺷ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻪ ﺳ ﺘ ﺎ ﯾ ﺶ ﺑ ﻰ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ز ﺻ ﻠ ﺢ اﻣ ﺎم ﺣ ﺴ ﻦ ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ ﻋ ﺖ‬
‫ﻋ ﺒ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و د ر ﻣ ﻮ ر د ا ﻣ ﺎ م ﺣ ﺴ ﯿ ﻦ ﻫ ﻢ ر و ا ﯾ ﺘ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﺷ ﻬ ﯿ ﺪ ﺟ ﺎو ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ر ا ﻣ ﻌ ﻘ ﻮ ل و د ﻓ ﺎ ﻋ ﻰ‬
‫ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﭼ ﻮ ن ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺳ ﺨ ﺘ ﻰ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ و ﺣ ﻖ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ر ا اد ا ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎﯾ ﺪ‬
‫د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ د ر ﻣ ﻘ ﺎ م ا ر ا د ه و ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ‪ ،‬آ ن ر ا ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺑ ﻨ ﻤ ﺎ ﯾ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ اﺻ ﻼ ً ﺣ ﺴ ﯿ ﻦ آ ﻣ ﺪ ﮐ ﻪ ﺷ ﻬ ﯿ ﺪ ﺷ ﻮ د و ﺑ ﻪ ر گ ﻫ ﺎ ی‬
‫ﺧ ﺸ ﮑ ﯿ ﺪ ه ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺧ ﻮ ن ﺑ ﺪ ﻫ ﺪ ‪ ،‬و ﺳ ﺮ ﺧ ﯽ آ ن ر ا اﺳ ﺒ ﺎ ب ر ﺳ ﻮ ا ﯾ ﯽ ﺑ ﺪ ی ﻗ ﺮ ا ر د ﻫ ﺪ ؛ ر و ا ﯾ ﺖ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ا ز ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ‪ .‬و‬
‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ا م ا ز ﯾ ﺎ ر ا ن ا ﻧ ﮕ ﺸ ﺖ ﺷ ﻤ ﺎ ر ا و ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺰ ا ر ا ن ﻧ ﻔ ﺮ ا ز د ﺷ ﻤ ﻦ ر ا ﺑ ﻪ ﺧ ﺎ ک ا ﻧ ﺪ ا ﺧ ﺘ ﻪ و ﺑ ﻌ ﺪ ﺷ ﻬﯿ ﺪ‬
‫ﺷ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﺸ ﻨ ﮕ ﻰ ﻫ ﻢ ‪ -‬ﮐ ﻪ آن ﻫ ﻢ ر و اﯾﺘ ﻰ ﺟ ﻌ ﻠ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن د ر ﻧﺰد ﯾ ﮑ ﯽ ر و د ﺑﺰ ر ﮔ ﯽ ﭼ ﻮ ن ﻓ ﺮ ات و د ر‬
‫ﺷ ﻦ ﻫ ﺎ ی ر ﻣ ﻞ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ز ﻣ ﯿ ﻦ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﯽ ﮔ ﻮ د ﺷ ﻮ د ﺑ ﻪ آ ب ﻣ ﯽ ر ﺳ ﺪ ‪ -‬ﺑ ﻪ ﮐ ﻤ ﮏ آ ن ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺟ ﻨ ﺒﻪ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺎ ﻟ ﻘ ﻮ ه‬
‫ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ر ا ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﻐ ﻀ ﻰ د ر ﮔ ﻠ ﻮ ﻫ ﺎ ﮔ ﺮ ه ﺑ ﺨ ﻮ ر د ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر ﻫ ﻨ ﮕ ﺎم ﮐ ﺎ ر ز ا ر ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ﺗ ﺸ ﻨ ﮕ ﻰ ر ا ﻫ ﻢ‬
‫ﺑﺮ ﻣ ﻄ ﺎﻟﺒﺎت ﺧ ﻮ د از د ﺷ ﻤ ﻦ ﻋ ﻼ و ه ﮐ ﻨﺪ ‪.‬‬

‫ﺗ ﺮ ﺑ ﯿ ﺖ ﻣ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ر ا ا ز ﺟ ﻨﺒﻪ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻰ آن ﻣ ﻰ ﭘ ﺴ ﻨ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﻬ ﺪ ى ﻣ ﻮ ﻋ ﻮ د ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﻗ ﺮ ا ر‬
‫ا ﺳ ﺖ ﭘﯿ ﺎم آ و ر ﺻ ﻠ ﺢ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﻐ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ا و ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﺮ د ن ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ ﺷ ﺮ ﺑ ﻪ ﮐ ﻤ ﮏ ﺷ ﻤ ﺸ ﯿ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ‬
‫ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت اﺻ ﺎ ﻟ ﺖ د ا د ه ﺷ ﺪ و ﭼ ﻨ ﺎ ن ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ا ﺳ ﺖ ﻟ ﺬ ت ﺑ ﺒ ﺮ ﯾ ﻢ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ز ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ‬
‫ﻟ ﺬ ت ﺑ ﺒ ﺮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ﺳ ﺎ ز ى ز ﯾ ﺒ ﺎ ا ز ﻧ ﺒ ﺮ د ﻗ ﺪ ر ت اﺳ ﺖ ؛ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑﻪ آن ﻧ ﺴ ﺒﺖ ﺣ ﻖ و ﺑ ﺎﻃ ﻞ د ﯾ ﻨ ﻰ د اد ه ﺷ ﻮ د ‪،‬‬

‫‪218‬‬
‫ﻓﺮﻗﻰ ﳕﻰﮐﻨﺪ‪ .‬در ﯾﮑﻰ از اﻋﻼﻣﯿﻪﻫﺎى اﻧﻘﻼﺑﯽ در ﺧﺮداد ‪ ۱۳۴۲‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪» :‬ﺣﻀﺮات ﻣﺒﻠﻐﯿﻦ ﻋﻈﺎم‪،‬‬
‫ﻫ ﯿ ﺌ ﺎ ت ﻣ ﺤ ﺘ ﺮ م و ﺳ ﺮ ا ن د ﺳ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻋ ﺰ اد ا ر ﻣ ﺘ ﺬ ﮐ ﺮ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻻ ز م ا ﺳ ﺖ ﻓ ﺮ ﯾ ﻀ ﻪ د ﯾ ﻨ ﻰ ﺧ ﻮ د ر ا د ر ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺎم د ر‬
‫اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﺎ ت ﻣ ﺴ ﻠﻤ ﯿ ﻦ اد ا ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ا ز ﺳ ﯿ ﺪ ﻣ ﻈ ﻠ ﻮ ﻣ ﺎ ن ‪ ،‬ﻓ ﺪ ا ﮐ ﺎ ر ى د ر ر ا ه ا ﺣ ﯿ ﺎ ى ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺖ ر ا ﻓ ﺮ ا ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ و ا ز ﺗ ﻮ ﻫ ﻢ‬
‫ﭼﻨﺪ روز ﺣﺒﺲ و زﺟﺮ ﻧﺘﺮﺳﻨﺪ »ﻻ ﺗﻬﻨﻮا و ﻻ ﲢﺰﻧﻮا و اﻧﺘﻢ اﻻ ﻋﻠﻮن ان ﮐﻨﺘﻢ ﻣﺆﻣﻨﯿﻦ«‪ .‬آﻗﺎﯾﺎن ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺧ ﻄ ﺮ ا ﻣ ﺮ و ز ﺑ ﺮ ا ﺳ ﻼ م ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ا ز ﺧ ﻄ ﺮ ﺑ ﻨ ﻰ اﻣ ﯿ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬د ﺳ ﺘ ﮕ ﺎه ﺟ ﺒ ﺎ ر ﺑ ﺎ ﲤ ﺎم ﻗ ﻮ ا ﺑﻪ اﺳ ﺮ ا ﺋ ﯿ ﻞ و ﻋ ﻤ ﺎ ل آ ن ﻫ ﺎ‬
‫) ﻓ ﺮ ﻗ ﻪ ﺿ ﺎ ﻟ ﻪ و ﻣ ﻀ ﻠ ﻪ ( ﻫ ﻤ ﺮ ا ﻫ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ﺳ ﺘ ﮕ ﺎ ه ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻐ ﺎ ت ر ا ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ آ ن ﻫ ﺎ ﺳ ﭙ ﺮ د ه ‪ ،‬و د ر د ر ﺑ ﺎ ر ‪ ،‬د ﺳ ﺖ آ ن ﻫ ﺎ‬
‫ﺑ ﺎ ز ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ر ا ر ﺗ ﺶ و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ و ﺳ ﺎﯾ ﺮ و ز ا ر ﺗ ﺨ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى آ ن ﻫ ﺎ ﺟ ﺎ ﺑ ﺎ ز ﳕ ﻮ د ه و ﺷ ﻐ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﺣ ﺴ ﺎ س ﺑ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ‬
‫د ا د ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺧ ﻄ ﺮ اﺳ ﺮ ا ﺋ ﯿ ﻞ و ﻋ ﻤ ﺎ ل آ ن ر ا ﺑﻪ ﻣ ﺮ د م ﺗ ﺬ ﮐ ﺮ د ﻫ ﯿ ﺪ ‪ .‬د ر ﻧ ﻮ ﺣ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﻨ ﻪ ز ﻧ ﻰ ا ز ﻣ ﺼ ﯿ ﺒ ﺖ ﻫ ﺎ ى و ا ر د ه‬
‫ﺑ ﺮ ا ﺳ ﻼ م و ﻣ ﺮ ا ﮐ ﺰ ﻓ ﻘ ﻪ و د ﯾ ﺎ ﻧ ﺖ و ا ﻧ ﺼ ﺎ ر ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺖ ﯾ ﺎ د آ و ر ﺷ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ « .‬ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﺷ ﺪ د ر ﯾ ﺎ ى ﺧ ﻮ ن ‪،‬‬
‫ﻓﻮاره ﺧﻮن‪ ،‬ﺳﺮﺧﻰ ﺧﻮن‪ ،‬ﻗﺪاﺳﺖ ﺧﻮن‪ ،‬ﻋﻤﻞ ﺧﻮن‪ ،‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺧﻮن و ادﺑﯿﺎت ﺧﻮن در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﻋﻤﻖ‬
‫ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ﺗ ﻘ ﺪ س ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ﺧ ﻮ اه ﻧ ﺎﺧ ﻮ اه ﺑﻪ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و ﺟ ﻨ ﮓ ﻣ ﻰ ﮐ ﺸ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﺮ ﻋ ﮑ ﺲ ؛ ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن د ﺷ ﻤ ﻦ ﻣ ﺤ ﻮ ر ﺑﻪ‬
‫ﺟ ﻨ ﮓ ﻣ ﻰ ﮐ ﺸ ﺪ ‪ ،‬و ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎن ﺟ ﻨ ﮓ ﻣ ﺤ ﻮ ر ﺑﻪ د ﺷ ﻤ ﻦ ﺳ ﺎ ز ى ‪ .‬د ر ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ و ﺳ ﯿ ﻊ و‬
‫ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه ا ی ﭘ ﯿ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ی ﮐ ﻪ ر و ا ﯾ ﺎ ت ﻣ ﺘ ﻨ ﻮ ﻋ ﯽ ا ز ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺤ ﻮ ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﻣ ﯿ ﺸ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻋ ﯿ ﻦ‬
‫ﻣ ﱳ ز ﻧﺪ ﮔ ﯽ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻣ ﺎ ﮐ ﻪ د ر ﯾ ﮏ ﻓ ﻀ ﺎ ى ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﺪ ر ن ﯾ ﺎ ﻧ ﯿ ﻤ ﻪ ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ – ﻧ ﯿ ﻤ ﻪ ﻣ ﺪ ر ن ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت‬
‫و ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ر ا ﻣ ﺤ ﻮ ر ﯾ ﺖ د ﻫ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ و ﺧ ﻮ ن ر ﯾ ﺰ ى ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﺟ ﻨ ﮓ ﻋ ﺮ ا ق ر ا ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻋ ﺮ ا ق ﺑ ﻪ ﻣ ﺎ ﲢ ﻤ ﯿ ﻞ‬
‫ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻣ ﺎ ا د ا ﻣ ﻪ د ا د ﯾ ﻢ ﺗ ﺎ ﻋ ﺪ ل و آ ز ا د ى ر ا ﻧ ﻪ ﻓ ﻘ ﻂ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺮ د م ﻣ ﻈ ﻠ ﻮ م ﻋ ﺮ ا ق ‪ ،‬ﺑ ﻠﮑ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﻣ ﻈ ﻠ ﻮ م‬
‫ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ و ﺟﻬﺎن ﺳﻮﻏﺎت ﺑﺒﺮﯾﻢ و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ اﺑﺮﻗﺪرﺗﻰ ﺧﻮب ﺑﺪل ﺷﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﯾﻤﻼاﻟﻠﻪ اﻻرض ﺑﻪ ﻗﺴﻄﺎً‪.‬‬
‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻋ ﻠ ﻰ ر ﻏ ﻢ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻧ ﺸ ﺪ ﺑ ﺎ ز ﻫ ﻢ د ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘﯿ ﻢ ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﺑ ﻀ ﺎ ﻋ ﺖ ﻣ ﺰ ﺟ ﺎ ت ا د ا ﻣ ﻪ د ا د ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮐ ﺎ ر ى‬
‫ﻧ ﮑ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻧﺘ ﻮ اﻧ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﺑ ﮑ ﻨﯿ ﻢ ‪ .‬ﻋ ﻼ ﻗﻪ د اﺷ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮﺟ ﺎ ﻣ ﻈ ﻠﻮ ﻣ ﻰ ﻫ ﺴ ﺖ ﺑﻪ ﮐ ﻤ ﮏ آن ﺑﺮو ﯾ ﻢ ‪ ،‬از ﻟﺒﻨ ﺎن و‬
‫ﺑ ﻮ ﺳ ﻨ ﻰ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺗ ﺎ ﭼ ﭽ ﻦ و ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎ ن ‪ .‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ﻫ ﻢ ﻓ ﻘ ﻂ ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﻈ ﻠ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ آ ﻧ ﺎن ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺤ ﺚ ﺣ ﻀ ﻮ ر ﻣ ﺎ و‬
‫اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ا ز ﺑﻌ ﻀ ﻰ ا ﻫ ﺮم ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻋ ﻠ ﯿﻪ د ﻧﯿ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻤ ﺪ ن ﺑ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د ى د ر ﺷ ﮑ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﻏ ﻠﯿ ﻆ و ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ آ ن ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﺗ ﻘ ﺪ ﯾ ﺲ ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر‬
‫ﻋ ﻤ ﻮ م ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﺗ ﻘ ﺪ ﯾ ﺲ ﻗ ﺪ ر ت و ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻎ ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻗ ﺪ ر ت‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ د ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺤ ﺚ ﻣ ﺎ د ر ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪،‬‬

‫‪219‬‬
‫ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ‪ ،‬اد ﺑ ﯿ ﺎ ت ‪ ،‬ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻐ ﺎ ت ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻧ ﺎ ﻣ ﻪ و ﺑ ﻮ د ﺟ ﻪ ‪ ،‬ﭘ ﻮ ل و ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت و ‪ ، . . .‬ﻫ ﻤ ﻪ د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﺗ ﺮ ا ﮐ ﻢ‬
‫ﻗ ﺪ ر ت ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ د ﺷ ﻤ ﻦ ‪ ،‬ﺗ ﻘ ﺪ ﯾ ﺲ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﺟ ﯿﻪ ﺗﻐ ﻠﺐ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﭼ ﭗ ﭼ ﻮ ن ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه آ ﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻃ ﺒﯿ ﻌ ﺘ ﺎ ً ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت و ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ‬
‫ر ا ﺗ ﻘ ﺪ ﯾ ﺲ ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﻘ ﺪ س ﻗ ﺪ ر ت ﺗ ﻮ د ه ﻫ ﺎ ى ز ﺟ ﺮ د ﯾ ﺪ ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﻗ ﺪ ر ت ﻧ ﺎﻣ ﺸ ﺮ و ع ﻇ ﺎ ﳌ ﺎ ن‬
‫ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﻧ ﻪ آ ﯾ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﺎن ﺗ ﻀ ﺎد ﮐ ﺎو ه ‪ /‬ﺿ ﺤ ﺎ ک اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ د ر ﻋ ﺼ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﺎ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ د ر آﻣ ﯿ ﺨ ﺖ و ﺑ ﺮ د آ ن ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ﻫ ﺎ ى اﺣ ﺴ ﺎﺳ ﺎ ت ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻣ ﻈ ﻠ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ا ﺣ ﺴ ﺎ س‬
‫ﻏ ﺼ ﺐ ﺷ ﺪ ﮔ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ﺷ ﯿ ﻌ ﻪ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻼ و ه ﲤ ﺎ ﯾ ﻼ ت ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﻧ ﯿ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﯾ ﺎ ن ر ﯾ ﺸ ﺎ ر ‪،‬‬
‫اﯾﺮان ﺷﻨﺎس ﻓﺮاﻧﺴﻮى‪ ،‬ﻣﯿﺮاثﺑﺮان و ﻧﻮادﮔﺎن ﺷﯿﺦ ﻓﻀﻞاﻟﻠّﻪ ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎل ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ آن ﻣﻰرﺳﯿﺪﻧﺪ )و در‬
‫ﻃ ﻮ ل ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد ﺳ ﺎل د ﻧﺒ ﺎل ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ آ ن ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ر ا ﺗ ﻼ ﻓ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﺳ ﻬ ﻢ ﺧ ﻮ د ر ا ا ز ﻗ ﺪ ر ت ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ‬
‫آ و ر ﻧ ﺪ ( ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ د ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﻫ ﻢ د ا د و د ر ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ ﻓ ﻀ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د آو ر د ﮐ ﻪ د ر آ ن ‪ ،‬آ ر ا ﻣ ﺶ ‪ ،‬ﻟ ﻄ ﺎ ﻓ ﺖ ‪،‬‬
‫ز ﯾ ﺒ ﺎ ﯾ ﻰ و ‪ ،. . .‬ﺿ ﺪ ا ر ز ش ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ز ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ى ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ﺳ ﺎد ه ﺷ ﺮ و ع ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ :‬ﭼ ﺮ ا ﻫ ﺮ ﻧ ﻮ ع ﻟ ﻄ ﺎ ﻓ ﺘ ﻰ ﺣ ﺘ ﻰ ﮔ ﻞ ﺑ ﺎ‬
‫ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ؟ ﭼ ﺮ ا ا ﻧ ﺪ ا م ﻫ ﺎ ی ز ﯾ ﺒ ﺎ ‪ ،‬ﻗ ﯿ ﺎ ﻓ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻗ ﺸ ﻨ ﮓ ‪ ،‬ﻟ ﺒ ﺎس ﻫ ﺎ ى د ﻟ ﭙ ﺬ ﯾ ﺮ ‪ ،‬ر ﻧ ﮓ ﻫ ﺎ ى ر و ﺷ ﻦ ‪،‬‬
‫ﻣ ﻮ ﺳ ﯿ ﻘ ﻰ ﻣ ﻄ ﺮ ب ‪ ،‬ﺷ ﺎد ى ‪ ،‬ﻏ ﺰ ل ‪ ،‬ﻋ ﺸ ﻖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ز ى ‪ ،‬ﺗ ﻔ ﺮ ﯾ ﺢ و ﻫ ﺮ آ ﻧ ﭽ ﻪ ر ﻧ ﮓ و ﻟ ﻌ ﺎ ﺑ ﻰ ا ز ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﻨ ﺮ ‪ ،‬ز ﯾ ﺒ ﺎ ﯾ ﻰ و‬
‫ﻟ ﺬ ت د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻓ ﻀ ﺎ ی ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ‪ -‬ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ا ﺗ ﯽ ﻗ ﺒﻞ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻ ﻮ ر ت د ر و ن ﺟ ﻮ ش ‪ ،‬ﻣ ﻄ ﺮ و د و ﺑ ﻌ ﺪ ا ز‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ا ﺟ ﺒ ﺎ ر ‪ ،‬ﳑ ﻨ ﻮ ع ﺷ ﺪ ؟ ﭼ ﺮ ا ﭘ ﻮ ﺗ ﯿ ﻦ و ﺷ ﻠ ﻮ ا ر ﮐ ﻤ ﺎﻧ ﺪ و ﯾ ﻰ و و ر ز ش ر ز ﻣ ﻰ و ﺳ ﺎد ﮔ ﻰ و ﺳ ﯿ ﺎ ﻫ ﻰ و‬
‫ر ﻧ ﮓ ر ﻓ ﺘ ﮕ ﯽ و ﻧ ﺨ ﻮ ر د ن و ﻧ ﭙ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ن و ﻧ ﻨ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ن و ﻧ ﺸ ﻮ ﯾ ﯿ ﺪ ن ﯾ ﺎ د ر اﳓ ﺎم ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﻣ ﺒ ﺎ ﻟ ﻰ آ د ا ب ﻧ ﺒ ﻮ د ن ‪ ،‬ﻧ ﺎم‬
‫» ﺧ ﻮ د ﺳ ﺎ ز ى « ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و ار ز ش ﺷ ﺪ ؟ ﭼ ﻮ ن ﻓ ﻘ ﻂ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺑﻪ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮐ ﻤ ﮏ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺗﻐ ﻠﺐ ﮐ ﻤ ﮏ‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ز ﯾ ﺒ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬آ ر ا ﻣ ﺶ ﻓ ﮑ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﺎ ﻧ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﻞ ﺑﻪ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ و ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﯽ ﻟ ﯿ ﺒ ﯿ ﺪ و ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﻞ ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت و ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ر ا د ﭼ ﺎ ر ﻓ ﺘ ﻮ ر‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻤ ﻠﻪ ﻣ ﻌ ﺮ و ف ﭼ ﻪ ﮔ ﻮ ا ر ا ﮐ ﻪ » ﯾ ﮏ ﭼ ﺮ ﯾ ﮏ ﺧ ﻮ ب ر ا ا ز ﺑ ﻮ ى ﮔ ﻨ ﺪ ﺑ ﺪ ن او ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ « ‪،‬‬
‫ﺗ ﻀ ﺎد ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ و ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ر ا ﺑﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ا ز ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﺷ ﺮ و ع ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ر ا ﺑ ﻪ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ‬
‫ﺻ ﻠ ﺢ ﻫ ﻢ ﺗ ﺴ ﺮ ى د ﻫ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ا ﺻ ﻼ ً ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ﺷ ﺮ اﯾ ﻂ ر ا ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺟ ﻨ ﮕ ﻰ ﻗ ﻠ ﻤ ﺪ ا د ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ؛ ﺑ ﺎ ﻻ ﺧ ﺮ ه د ﺷ ﻤ ﻦ ﯾ ﺎ‬
‫ر و ﯾ ﺎ ر و ى ﻣ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﯾ ﺎ د ر ﮐ ﻤ ﯿ ﻦ ﻣ ﺎ‪ .‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺷ ﻮ ر و ى ‪ ،‬د ر د ﻫ ﻪ ﺳ ﻰ ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ر ا ﺑﻪ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ‬

‫‪220‬‬
‫د ر آﻣ ﯿ ﺨ ﺖ ؛ ﻗ ﺘﻞ ﮐ ﯿ ﺮ و ف ‪ ،‬ا ز ﻋ ﻨ ﺎﺻ ﺮ و ﻓ ﺎد ا ر ﺑ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺎ ﻟﯿ ﻦ ‪ ،‬ﻧ ﺸ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى ا ز ر اه ر ﺳ ﯿ ﺪ ن ﯾ ﮏ د و ر ه ﺷ ﻮ م ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﺣﮑﻮﻣﺘﻰ ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ اﻧﻘﻼﺑﯿﻮن ﺳﺎﺑﻖ‪ ،‬در ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎى ﺗﺮورﯾﺴﺘﻰ‬
‫و ﯾ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﺮ ا ﻧﻪ د ﺳ ﺖ د اﺷ ﺘﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ‪ ،‬ا ز ﺧ ﺮ ا ﺑ ﮑ ﺎ ر ‪ ،‬د ز د و د ﺷ ﻤ ﻨ ﺎ ن ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ﻟ ﺒ ﺮ ﯾ ﺰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ز آ ﳓ ﺎ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر‬
‫اﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ﺗ ﯽ ﺑﻪ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﻓ ﻀ ﺎ ى آ ز ا د اﺟ ﺎز ه ﳕ ﯽ د ا د ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﺎ ز ى ﺑ ﺎ ا ﻓ ﮑ ﺎ ر ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﯽ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﺑ ﻮ د ‪.‬‬
‫ز ﻧ ﺪ ﮔ ﯽ ﻧ ﺎ ﻣ ﻪ ﻧ ﻮ ﯾ ﺲ ا ﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﻓ ﻀ ﺎ ی ﻋ ﺼ ﺮ ﺗ ﺼ ﻔ ﯿ ﻪ ر ا ا ﯾ ﻦ ﻃ ﻮ ر ﺗ ﻮ ﺻ ﯿ ﻒ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ » :‬ا ﳓ ﺎم ﻗ ﺎﻃ ﻊ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﻗ ﺪ ا م‬
‫ﻋﻠﯿﻪ ﺗﺮورﯾﺴﺖﻫﺎ در ﻫﺰاران اﺟﺘﻤﺎع و ﺟﻠﺴﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﻣﻰﺷﺪ‪ .‬در دﻫﻪ ‪ ۱۹۳۰‬ﻣﺮدم اﯾﻤﺎن ﺧﻮد را‬
‫ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ آ ر ﻣ ﺎن ﺑ ﺰ ر گ ا ز د ﺳ ﺖ ﻧ ﺪ اد ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ و ﺑ ﺪ ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺖ ﺑﻪ آﺳ ﺎﻧ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ ﺷ ﻌ ﺎ ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺞ ﮐ ﺮ د‬
‫و ا ﻓ ﮑ ﺎ ر ﺷ ﺎ ن ر ا ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ و ﻫ ﻢ و ﺧ ﯿ ﺎ ل ﺑ ﻪ ﻫ ﯿ ﺠ ﺎن آو ر د ‪ .‬و ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻃ ﻮ ر اﻣ ﮑ ﺎن د اﺷ ﺖ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د‬
‫» ﺟ ﺎ ﺳ ﻮ ﺳ ﺎ ن ‪ ،‬د ﺷ ﻤ ﻨ ﺎ ن ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺤ ﺮ ﻓ ﯿ ﻦ ا ز ر ا ه ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬و ﺗ ﺮ و ر ﯾ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ « ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﺳ ﺎﺧ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻄ ﺒ ﻮ ﻋ ﺎ ت ﺑ ﺎ ا ﻧ ﺘ ﺸ ﺎ ر‬
‫ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﯽ ﲢ ﺖ ﻧ ﺎم » ﭘ ﺮ د ه ﺑ ﺮ د ا ر ى ا ز ﯾ ﮏ ﺗ ﻮ ﻃ ﺌ ﻪ « ‪ ،‬ﮔ ﺰ ا ر ش ا ز ﮐ ﺸ ﻒ » ﻣ ﺮ ا ﮐ ﺰ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ د ﺷ ﻤ ﻦ « ‪ ،‬ﯾ ﺎ » د ﺳ ﯿ ﺴ ﻪ «‬
‫ﯾ ﺎ » ﮔ ﺮ و ه ﺗ ﺮ و ر ﯾ ﺴ ﺘ ﻰ « ﯾ ﮑ ﻰ ﺑﻌ ﺪ ا ز د ﯾ ﮕ ﺮ ى ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﻣ ﺪ او م ﺗﻨ ﺶ ﻋ ﺼ ﺒ ﻰ ﻣ ﺮ د م ر ا ﺑ ﺎﻻ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪« .‬‬

‫ا ﻻ ن ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ اﺣ ﺖ د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻋ ﺼ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب و ﺟ ﻨ ﮓ ر ا ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ز ﻧ ﺪ ه ﻧ ﮕ ﻪ‬
‫د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻰ ر ا ﭼ ﮕ ﻮ ﻧﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ز ﻧ ﺪ ه ﻧ ﮕ ﻪ د اﺷ ﺖ ؟ و ﺑﺮ ا ى ﭼ ﻪ ؟ ﻏ ﯿ ﺮ ا ز ﺑ ﺎ ﺟ ﻨ ﮓ ‪ ،‬و ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ﺟ ﻨ ﮓ ؟ د ر ﻃ ﻮ ل اﯾ ﻦ د و ‪ -‬ﺳ ﻪ د ﻫ ﻪ ﻣ ﺤ ﻮ ر ﯾ ﺖ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ د و ﺳ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﺳ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ‬
‫ﺗ ﺮ ا ﮐ ﻢ ﻗ ﺪ ر ت و ﺗ ﺮ و ﯾ ﺞ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و ﺗ ﻘ ﺪ ﯾ ﺲ ﻏ ﻠﺒﻪ ﻫ ﻢ ﻋ ﻠ ﺖ و ﻫ ﻢ ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ ل ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻧ ﺘ ﺎﯾ ﺞ آ ن ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د‬
‫ﮐ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﻣ ﻨ ﺤ ﺼ ﺮ د ر ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ه ﻗ ﺪ ر ت ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﯽ ﺷ ﮏ ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﻓ ﻦ ﻗ ﺪ ر ت و ر ز ﯾ ﺪ ن ‪ ،‬ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ﮐ ﺮ د ن ‪ ،‬و ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر‬
‫ﻣ ﺴ ﻨ ﺪ ﺑ ﺎ ﻗ ﯽ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ن ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺘ ﻬ ﺎ ﺑ ﺎ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ﮔ ﻰ ﻫ ﺎ و ﻇ ﺮ ا ﻓ ﺖ ﻫ ﺎ و ﻣ ﺤ ﺎﺳ ﺒ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺎ ص آ ن ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﭘ ﯿ ﺶ و ﭘ ﺲ‬
‫ر ﻓ ﱳ ﻫ ﺎ ى آ ن ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻣ ﺬ ا ﮐ ﺮ ه ﻫ ﺎ و ﻣ ﺼ ﺎ ﳊ ﻪ ﻫ ﺎ و ‪ ، . . .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﯽ ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﻔ ﺎﻋ ﻠ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺻ ﯿ ﻐ ﻪ د و و ﺟ ﻬ ﻰ و د و ﻃ ﺮ ﻓ ﻪ‬
‫د ا ر د ‪ .‬و ﻟ ﻰ د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ ‪ ،‬د ر ﻇ ﻞ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ه ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ه ﻣ ﺤ ﺎ ﺳ ﺒ ﻪ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬د و‬
‫ﻃ ﺮ ف ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺖ آ ن ﻃ ﺮ ف ر ا ﻻ ز م ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﻓ ﻘ ﻂ اﻋ ﻤ ﺎ ل ﻓ ﺸ ﺎ ر ﯾ ﮏ ﻃ ﺮ ﻓ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ر ﺳ ﯿ ﺪ ن ﺑ ﻪ ا و ج‬
‫ا ر ﺿ ﺎء ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﻣ ﻘ ﺪ ﺳ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﻤ ﻞ اﺧ ﻼ ق و ﻓ ﺪ ا ﮐ ﺎر ی ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺜﻞ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎر ی د ﯾ ﮕ ﺮ ا ز‬
‫اﻣ ﻮ ر ﺑ ﺸ ﺮ ی ا ز ﻗ ﺒﯿﻞ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ‪ ،‬ﺣ ﻘ ﻮ ق ‪ ،‬ﻃ ﺐ ‪ ،‬ژ و ر ﻧ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ ‪ ، . . .‬اﺻ ﺎﻟﺘ ﺎً ا ﺑﺰ ا ر ی ﺑﺮ ا ی اﻋ ﻤ ﺎ ل ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ‬
‫ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻣ ﺸ ﺮ و ع ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬و ﻟ ﻰ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻓ ﻀ ﺎ ى ﻣ ﺪ ر ن و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً د ر ﻓ ﻀ ﺎ ى‬
‫ﻣ ﻌ ﺎﺻ ﺮ ‪ ،‬ﺷ ﯿ ﻮ ه د ر ک آ ن ‪ ،‬ﺷ ﯿ ﻮ ه ﺗ ﻨ ﻈ ﯿ ﻢ آ ن ‪ ،‬ﺷ ﯿ ﻮ ه ا ﻋ ﻤ ﺎ ل آ ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ی ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ز ی ﻗ ﺪ ر ت و ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ر ا ﺑ ﺎ‬

‫‪221‬‬
‫ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﯽ ا ز آ د ا ب و ﻗ ﻮ اﻋ ﺪ د ر آﻣ ﯿ ﺨ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬و ﻟ ﻰ ﻣ ﺎ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﻗ ﺪ ر ت ر ا ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ه و ﺣ ﺸ ﻰ ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ‬
‫ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ :‬ﺑﺪ و ن ﻫ ﯿ ﭻ آد اب و ﺗﺮ ﺗﯿﺒ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﺮﺟ ﺎ و ﻫ ﺮ ﭼ ﻘ ﺪ ر ز و ر د اﺷ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻢ ‪ ،‬اﻋ ﻤ ﺎل ﮐ ﺮد ها ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﺗﺎ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫ﻗ ﺪ ر ﲤ ﻨ ﺪ ﺗ ﺮ ى ﺑ ﺎ ز ﺑ ﺎ ن ﺷ ﺒ ﯿ ﻪ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎن ﺑ ﺎ ﻣ ﺎ ﺣ ﺮ ف ز د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﺎ ﻣ ﻰﺧ ﻮ اﺳ ﺘ ﯿ ﻢ‬
‫ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻻ ا ﻗ ﻞ د ر ا ﯾ ﻦ ﻋ ﺼ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﻣ ﮑ ﺎ ن و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ر ا ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﻋ ﻠ ﻢ ‪ ،‬ﻓ ﻦ ‪ ،‬ﻫ ﻨ ﺮ ‪،‬‬
‫ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ ض اﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ د و ر ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﺧ ﻂ ﻧ ﮑ ﺸ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت ر ا ﻫ ﻢ ﻧ ﮕ ﻪ د ا ر ﯾ ﻢ ‪،‬‬
‫اﻣ ﮑ ﺎن ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ر ا ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﯾ ﮏ ﻓ ﻦ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻋ ﻠ ﻢ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻫ ﻨ ﺮ ﺗ ﻌ ﺒﯿ ﺮ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬و ﻟ ﻰ ا ﻓ ﺮ ا ط د ر‬
‫ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﻨ ﻬ ﺎ ى ﻓ ﺘ ﻮ ت ‪ ،‬د ر ﺗ ﺮ ا ﮐ ﻢ ﻗ ﺪ ر ت و د ر ﺗ ﮑ ﺮ ﯾ ﻢ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و د ر ﺳ ﺘ ﺎ ﯾ ﺶ ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ‬
‫ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ه ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ر ا ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ه و ﺣ ﺸ ﯽ ﻗ ﺪ ر ت د ر ک ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪.‬‬

‫ﮔ ﻮ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ اﺧ ﻼ ق ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﺑ ﺮ ﺗ ﻮ ﺻ ﯿﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻨ ﺎ ﻓ ﻰ ﻣ ﯿ ﻞ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻ ﻮ ر ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺰ ﯾ ﻦ‬
‫ﻃ ﺮ ا ﺣ ﯽ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻤ ﯽ ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د و ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﺪ ر ن ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ اﺣ ﺖ ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ‬
‫ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﺟ ﻠ ﻮ ﺗ ﺮ آﻣ ﺪ ها ﯾ ﻢ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺄ ﯾ ﯿ ﺪ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺪ و ن ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﻪ ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ‬
‫ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ اﻣ ﮑ ﺎ ن ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﻫ ﻢ ‪ ،‬د ر ﻃ ﻮ ل ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﻓ ﺘ ﻮ ت ر ا د ر ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﺧ ﻮ د ا ﺧ ﺬ ﮐ ﺮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ﮐ ﺎ ر ى ﮐ ﻪ ﺷ ﻐ ﺎد ﺑ ﺎ ر ﺳ ﺘ ﻢ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﻰ ﮐ ﺎ ر ى ﮐ ﻪ ر ﺳ ﺘ ﻢ ﺑ ﺎ ﺳ ﻬ ﺮ ا ب و ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﺳ ﻔ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ‬
‫ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن د ر آ ن ﻓ ﺘ ﻮ ت ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ .‬ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ا ﺧ ﻼ ق ﻋ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻃ ﺮ ز ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﺟ ﺪ ا ﻧ ﺸ ﺪ ﻧ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ر و ا ﯾ ﺖ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ‬
‫ﻣ ﻌ ﺎﺻ ﺮ ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﺜ ﻞ ﻫ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب د ﯾ ﮕ ﺮ ى ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﺎ ﻣ ﻞ ﻓ ﺘ ﻮ ت ز د ا ﯾ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻧ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﻫ ﯿ ﭻ ﺟ ﺎ ﮔ ﺬ ﺷ ﺖ و‬
‫ﮐ ﺮم ﻧﺸ ﺎن ﻧﺪ ادﯾ ﻢ ‪.‬‬

‫آ ﺳ ﯿ ﺐ د و م » ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ « ا ﺳ ﺖ ؛ ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﯾ ﮏ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﻋ ﺎم اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﻮ ا ع ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺶ ﻫ ﺎ ى‬
‫ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﻣ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﻗ ﻮ ﻣ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﮋ ا د ى و ‪ ، . . .‬ر ا ﺷ ﺎﻣ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ د ا ﯾ ﺮ ه ا ی ر ﺳ ﻢ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨﻨﺪ و‬
‫ﻣ ﺪ ﻋ ﯽ ا ﻧ ﺪ ا ﻓ ﺮ اد د ر و ن ا ﯾ ﻦ د ا ﯾ ﺮ ه ﺑ ﺎ ا ﻓ ﺮ ا د ﺑ ﯿ ﺮ و ن آ ن ﺑﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ﻓ ﺮ ق ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺗ ﻔ ﺎ و ﺗ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ﻣ ﻠ ﯿ ﺖ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺟ ﻨ ﺴ ﯿ ﺖ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻧ ﮋ اد ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ د ﯾ ﻦ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﺑ ﻨ ﺎ‬
‫ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻓ ﺮ ﻗ ﻪ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ﭘ ﯿﺮ و ا ن ﯾ ﮏ ﻓ ﺮ د ﺧ ﺎص ؛ ﺑﺮ ﻫ ﺮ ﭼ ﯿﺰ ى از ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺒ ﯿﻞ ﺑ ﻨ ﺎ ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ د‬
‫و ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎس آ ن ﻣ ﺎ ﺑ ﻘ ﻰ ز ا ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎﻃ ﻞ ‪ ،‬د ﺷ ﻤ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﻬ ﺪ و ر ا ﻟ ﺪ م ‪ ،‬ﯾ ﺎ ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ‪ ،‬ﮔ ﻤ ﺮ ا ه و ﺑ ﯿ ﮕ ﺎ ﻧ ﻪ ﻗ ﻠ ﻤ ﺪ ا د ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ و ا د ى د ر ا ﻓ ﺘ ﺎ د ه ا ﯾ ﻢ ‪ .‬د ر ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﻓ ﻀ ﺎ ى ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﺷ ﯿ ﻌ ﻪ د ا ر ﯾ ﻢ و ﻏ ﯿ ﺮ ﺷ ﯿ ﻌ ﻪ ‪ ،‬ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﻰ و ﻏ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﻰ ‪،‬‬

‫‪222‬‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ و ﻏ ﯿ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ‪ ،‬د ﯾ ﻦ د ار و ﺑ ﻰ د ﯾ ﻦ ‪ ،‬آ ر ﯾ ﺎ ﯾ ﻰ و ﻏ ﯿ ﺮ آ ر ﯾ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬اﺷ ﺮ ا ﻓ ﻰ و ﻋ ﺎﻣ ﻰ ‪ ،‬ﺷ ﺮ ﻗ ﻰ و ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ‪ ،‬ﺷ ﻤ ﺎ ﻟ ﻰ‬
‫و ﺟ ﻨ ﻮ ﺑ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ى و ﭘ ﯿ ﺮ اﻣ ﻮ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﺻ ﻨﻌ ﺘ ﻰ و ﺟ ﻬ ﺎن ﺳ ﻮ ﻣ ﻰ ‪ ،‬و ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺎس ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ى و د ﺷ ﻤ ﻦ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﯾ ﮏ ﺧ ﻂ‬
‫ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ ﻗ ﺎ ﺋ ﻞ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﻗ ﺎﺋ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺣ ﻖ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ‪ ،‬ا ﻋ ﻢ ا ز ﺣ ﻖ‬
‫ﺧ ﺪ ا د ا د ‪ ،‬ﺗ ﺎ رﯾ ﺦ د ا د ‪ ،‬ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺖ د ا د ﯾ ﺎ ا ﺻ ﻼ ً ﺑ ﻪ ﮐ ﻠ ﻰ اﻋ ﺘﺒ ﺎ ر ى ‪.‬‬

‫د ر ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى ﺻ ﻠ ﯿ ﺒ ﻰ ﯾ ﮏ د ﯾ ﻦ و ﭘ ﯿ ﺮ و ا ن آ ن ر ا ا ز ﻣ ﺎ ﺑ ﻘ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ اﻋ ﻢ ا ز د ﯾ ﻦ د ا ر و ﺑ ﻰ د ﯾ ﻦ ﺟ ﺪ ا‬
‫ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬د اﺧ ﻞ د اﯾ ﺮ ه ر ا ذ ی ﺣ ﻖ د ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و ﺧ ﺎ ر ج آ ن ر ا ﺑ ﻰ ﺣ ﻖ ‪ .‬ﺑ ﻌ ﺪ ر ﺿ ﺎ ى ﺧ ﺪ ا و ﻧ ﺪ ر ا د ر ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ ش ﺷ ﮑ ﻮ ه و‬
‫ﺟ ﻼ ل ا و د ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت ﺑ ﻮ د ا ز ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ د ﯾ ﻦ ﻣ ﺴ ﯿ ﺢ و ﮐ ﺸ ﱳ ﯾ ﺎ ﺗ ﺴ ﻠﯿ ﻢ ﮐ ﺮ د ن ﮐ ﺎ ﻓ ﺮ ا ن ا ﻋ ﻢ ا ز ﻣ ﺴ ﻠ ﻤ ﺎ ن ‪،‬‬
‫ﺑ ﻮ د ا ﯾ ﻰ و ﻏ ﯿ ﺮ ه ‪ .‬ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺻ ﻠﯿ ﺒ ﻰ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ز ﻃ ﺮ ح ﭘ ﺎ ر ه ا ى د ﻋ ﺎو ى د ر ﺧ ﺼ ﻮ ص ﻇ ﻠ ﻢ ﮐ ﺎ ﻓ ﺮ ا ن ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﻣ ﺆ ﻣ ﻨ ﺎ ن‬
‫ﻣ ﺴ ﯿ ﺤ ﻰ و ﺗ ﺮ ﻏ ﯿ ﺐ ﺑ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎ ﻧﻪ ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﻓ ﻌ ﻞ ﮐ ﻤ ﮑ ﯽ ﺑﺮ ا ی ﺟ ﻨ ﮓ ﻣ ﻘ ﺪ س ‪ ،‬د ر ﯾ ﻎ‬
‫ﻧ ﮑ ﺮ د ‪ .‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ آ ﻓ ﺖ د ر ﺳ ﻄ ﺤ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬د ر ﺟ ﺪ ا ل ﻣ ﻌ ﺮ و ف ﺑ ﺎ ر ﺗ ﻮ ﳌ ﻪ د ر ﭘ ﺎ ر ﯾ ﺲ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﮐ ﺎ ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﮏ ﻫ ﺎ و‬
‫ﭘ ﺮ و ﺗ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﻫ ﺎ ‪ ،‬ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ا ﻓ ﺘ ﺎد ؛ د ا ﺧ ﻞ ‪ ،‬اﯾ ﺪ ه ﮐ ﺎ ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﮏ و ﮐ ﺎ ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﻮ د و ﺑﯿ ﺮ و ن آ ن ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ د ﯾ ﮕ ﺮ و ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ د ر‬
‫ﻣ ﺼ ﺪ ا ق ﺧ ﺎ ص ﭘ ﺮ و ﺗ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﻫ ﺎ ‪ .‬د ه ﻫ ﺎ ﻫ ﺰ ا ر ﻧ ﻔ ﺮ د ر ﯾ ﮏ ﺷ ﺐ ﻗ ﺘﻞ ﻋ ﺎم ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ و ﻓ ﻘ ﻂ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ د ﻟﯿ ﻞ ﮐ ﻪ‬
‫ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮏ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬درک اﯾﻦ دﺷﻮار ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺣﺘﻰ اﮔﺮ ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﻰ و اﺧﺘﻼﻓﻰ ﻣﯿﺎن ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮏﻫﺎ و‬
‫ﭘ ﺮ و ﺗ ﺴ ﺘ ﺎن ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ‪ ،‬ﻣ ﺜﻞ ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ى و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ی ﯾ ﮏ‬
‫ﻗ ﺘ ﻞ ﻋ ﺎم ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﻫ ﺎ ى د ر ﺑ ﺎ ر و ﻗ ﺖ ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﺑ ﻪ ا ز د و ا ج ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﺎ ر ﮔ ﻮ ‪،‬‬
‫ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺮ ﺷ ﺎ ه ‪ ،‬و ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ا ﻣ ﯿ ﺮ ا ن ﭘ ﺮ و ﺗ ﺴ ﺘ ﺎ ن ﺟ ﻨ ﻮ ب ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ‪ ،‬ﻧ َﻮ َغ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻗ ﺼ ﺪ ﺿ ﻤ ﯿ ﻤ ﻪ ﮐ ﺮ د ن آ ن ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ﺑ ﻪ ﺣ ﻮ ز ه‬
‫ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﻓ ﺎﺟ ﻌ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ا ﳓ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ‪.‬‬

‫د ر ﻓ ﺎﺷ ﯿ ﺴ ﻢ ﻫ ﻢ ﯾ ﮏ ﻧ ﮋ ا د ر ا ﺟ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ز ﻣ ﺮ ﺣ ﻠﻪ ﺗ ﻔ ﺎو ت ﻓ ﺮ ا ﺗ ﺮ ر ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ و ﮔ ﻔ ﺘ ﻨ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮋ اد ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر و ن د ا ﯾ ﺮ ه ﻧ ﮋ ا د ژ ر ﻣ ﻦ و ﻣ ﻠ ﺖ آ ﳌ ﺎ ن ﻗ ﺮ ا ر د ا ر د ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ ن ﺧ ﺎ ﻟ ﺺ آ ن ﻣ ﻘ ﺘ ﻀ ﻰ ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ى ‪ ،‬ﭘ ﺎﮐ ﻰ و ﻗ ﺪ ر ت‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﯾ ﻰ ﻓ ﮑ ﺮ ى ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ و ا ﺧ ﺘ ﺮ ا ع و ﻏ ﯿ ﺮ ه ر ا ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ د ا ر د و ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ﺑ ﺮ ا ى او ﺣ ﻘ ﻰ ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛‬
‫ﺣ ﻖ ﺳ ﺮ و ر ى ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﻫ ﻢ ا ﻟﺒﺘﻪ ﺻ ﺮ ف ﯾ ﮏ ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺗ ﻮ ﻫ ﻤ ﻰ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺑﻪ ﻓ ﺎﺟ ﻌ ﻪ ﻣ ﻨ ﺠ ﺮ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ر ا ﻓ ﻼ ﺳ ﻔ ﻪ آﳌ ﺎن ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﭼ ﯿ ﻨ ﻰ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﯾ ﮏ ﺣ ﺰ ب ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﻣ ﻮ ج آ ن‬
‫ﺳ ﻮ ا ر ﺷ ﺪ ‪ .‬آ ﳌ ﺎ ن ﺧ ﺎ ﻃ ﺮ ه ﻧ ﺎ ﺧ ﻮ ﺷ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ی ا ز ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﺧ ﻮ ر د ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز‬

‫‪223‬‬
‫ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎن ﲢ ﻤ ﻞ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ا ﻃ ﺮ ﯾ ﺶ د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ر و ﺳ ﯿ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ا و ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﮐ ﺮ د ه‬
‫ﺑ ﻮ د ‪ ،‬د اﺷ ﺖ ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ د ر ر أس ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ﻧ ﺎﭘﻠﺌ ﻮ ن و ا ﻋ ﻘ ﺎ ب ا و ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﻃ ﯽ ﻣ ﺪ ﺗ ﯽ ﻃ ﻮ ﻻ ﻧ ﯽ ‪،‬‬
‫د و ک ﻧ ﺸ ﯿ ﻦ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ ﭘ ﺮ و س ر ا ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ر ا ﯾ ﺶ ﺳ ﻮ م ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﮐ ﺮ د و ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ر ا‬
‫ﺑ ﺎ ز ﭘ ﺮ د ا ز ی ﮐ ﺮ د ؛ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪاى ﮐ ﻪ از ﯾ ﮏ ﻃ ﺮ ف ﭘﺮ از ﺷ ﮑ ﻮ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ا ز ﯾ ﮏ ﻃ ﺮ ف ﭘﺮ از ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﭘﺮ از ﻣ ﻄ ﺎﻟﺒﺎت‬
‫ا ﺳ ﺘ ﯿ ﻔ ﺎ ﻧ ﺸ ﺪ ه ؛ ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺘ ﻰ ‪ ،‬د ر ﺟ ﻨ ﺐ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﭼ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ؟ ﺣ ﺎ ﺻ ﻞ ‪ ،‬د ه ﻫ ﺎ‬
‫ﻣ ﯿ ﻠ ﯿ ﻮ ن ﻧ ﻔ ﺮ ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ د ر ﻣ ﯿ ﺪ ا ن ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻨ ﮓ و ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺮ م ﮐ ﻪ آﳌ ﺎ ﻧ ﻰ ﻧ ﺒ ﻮ د ﻧ ﺪ و ﺑ ﻪ ر و ا ﯾ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﺰ ا ن‬
‫ﻣ ﻌ ﺘ ﻨ ﺎ ﺑ ﻬ ﯽ ا ﻋ ﺪ ا ﻣ ﻰ د ر ا ﺗ ﺎ ق ﻫ ﺎ ى ﮔ ﺎ ز آ ﺷ ﻮ ﺗ ﯿ ﺲ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺮ م ﮐ ﻪ ﯾ ﻬ ﻮ د ى ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ﻓ ﺮ آﯾ ﻨ ﺪ‬
‫ﮐ ﻮ ﻻ ک ز د ا ﯾ ﻰ د ر ﺷ ﻮ ر و ى ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﯾ ﮏ ﻣ ﯿ ﻠ ﯿ ﻮ ن ﺧ ﺎ ﻧ ﻮ ا د ه ﮐ ﺸ ﺎ و ر ز ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ا ﺷ ﺘ ﺮ ا ﮐ ﻰ ﮐ ﺮ د ن ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺼ ﺎد ر ه‬
‫ا ﻣ ﻮ ا ل و ﺗ ﺒ ﻌ ﯿ ﺪ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺟ ﺪ ا ا ز ا ﻗ ﺪ ا ﻣ ﺎ ت ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﮐ ﺎ ﻫ ﺶ ﻧ ﻔ ﻮ ذ ﮐ ﻮ ﻻ ک ﻫ ﺎ د ر د ﻫ ﮑ ﺪ ه ﻫ ﺎ ﻃ ﺮ اﺣ ﻰ‬
‫ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻰ ر ﺣ ﻤ ﺎ ﻧ ﻪ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ر و ش ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﺼ ﻔ ﯿ ﻪ آ ﻧ ﺎ ن ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ر ﻗ ﺎم‪ ،‬ﺣ ﺪ و د د ه ﻣ ﯿ ﻠ ﯿ ﻮ ن‬
‫ﻣ ﺮ د و ز ن و ﮐ ﻮ د ک و ﭘ ﯿ ﺮ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﺎ ر ﻋ ﻤ ﻠ ﯿ ﺎ ت ﮐ ﻮ ﻻ ک ز د ا ﯾ ﻰ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ اﺳ ﺘ ﺎﻟ ﯿ ﻦ و ﺣ ﺰ ب ﮐ ﻤ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﺑﻪ اﺷ ﺘ ﺮ ا ﮐ ﻰ‬
‫ﮐ ﺮ د ن ﻣ ﺰ ا ر ع ﺗ ﻮ ﻓ ﯿﻖ ﯾ ﺎﺑﻨﺪ ‪ .‬اﮐ ﺜﺮ ﮐ ﻮ ﻻ ک ﻫ ﺎ از ﻣ ﻮﻃ ﻦ ﺧ ﻮد ﺑﺮ ﯾ ﺪ ه ﺷ ﺪ ﻧﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳ ﺒ ﯿﺮ ى و ﻧ ﻘ ﺎط د و رد ﺳ ﺖ د ﯾ ﮕ ﺮ‬
‫ﺗ ﺒ ﻌ ﯿ ﺪ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ﺑ ﻪ ﻋ ﻠ ﺖ ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ ﻫ ﺪ ف ﺗﯿ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ و ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى د ر ر ا ه ﺳ ﻔ ﺮ ﻣ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د‬
‫در ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﭼﺮﭼﯿﻞ در ‪ ،۱۹۴۲‬ﺑﻪ رﻗﻢ ده ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ اﺷﺎره ﻣﻰﮐﻨﺪ؛ ده ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﺟﺮﻣﺸﺎن‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺧ ﺮ د ه ﻣ ﺎ ﻟ ﮑ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﳕ ﻰ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘ ﻨ ﺪ ز ﻣ ﯿ ﻦ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑﻪ ﻧ ﻈ ﺎم ز ر اﻋ ﺖ اﺷ ﺘ ﺮ ا ﮐ ﻰ و ا ﮔ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﮔ ﺎه ﭼ ﻨ ﺎن ﺧ ﻨ ﺪ ق ﻋ ﻤ ﯿ ﻘ ﻰ ﺑ ﯿ ﻦ » ﺧ ﻮ د « و » ﻏ ﯿ ﺮ ﺧ ﻮ د « ﻣ ﻰ ﮐ ﺸ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﺮ ﺟ ﺴ ﺘ ﻪ‬
‫ﮐ ﺮ د ن ﻏ ﯿ ﺮ ﺧ ﻮ د ى ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ﺷ ﻤ ﻦ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻧ ﺒ ﻮ ﻫ ﻰ ا ز ﺟ ﺮﯾ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﻣ ﺘ ﻔ ﺎ و ت و د و ر ا ز ﯾ ﮏ د ﯾ ﮕ ﺮ ر ا د ر ا ر د و ﮔ ﺎ ه ﺧ ﻮ د ى‬
‫ﺟ ﻤ ﻊ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬اﯾ ﻦ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﻣ ﺘﻨ ﺎﻗ ﺾ ﺟ ﻠ ﻮ ه ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ﻧ ﻔ ﻰ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻣ ﺜ ﺎ ل ‪ ،‬ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ﻧ ﻮ ع ﺟ ﻬ ﺎن ﺳ ﻮ م ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ى ر ا ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺧ ﻮ د ى‬
‫ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ آﺳ ﯿ ﺎ ﺗ ﺎ ﺟ ﻨ ﻮ ب آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ر ا د ر ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬اﯾ ﻦ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﻧ ﺎﻣ ﺘ ﺠ ﺎ ﻧ ﺲ ‪ -‬ﺑ ﺎ ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ﻫ ﺎ ی‬
‫ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺎن ﯾ ﮏ ﭘ ﺎ ر ﭼ ﮕ ﯽ ﺑ ﺸ ﺮ ﯾ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺷ ﺎﻣ ﻞ ﻫ ﺮ ﻧ ﻮ ع ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ‪ -‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ و اﺣ ﺪ‬
‫ﻣﻰﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﻧﺎﺧﻮدى ﺑﻮدن ﺟﻬﺎن ﻣﺘﺮوﭘﻞ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪﺗﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻌﺮوف »آﻣﺮﯾﮑﺎ دﺷﻤﻦ ﲤﺎﻣﻰ‬
‫ﺧ ﻠ ﻖ ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻬ ﺎ ن ا ﺳ ﺖ « ‪ ،‬ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى ا ز ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﻋ ﺎم ﳕ ﺎ ى ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ -‬ﻟ ﯿ ﻨ ﯿ ﺴ ﻢ ا ﺳ ﺖ ؛ ﲤ ﺎ ﻣ ﻰ ﺧ ﻠ ﻖ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺟ ﻬ ﺎن ا ز ﺣ ﯿ ﺚ ﻣ ﻈ ﻠ ﻮ ﻣ ﯿ ﺖ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ‪ ،‬د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ د ﺷ ﻤ ﻨ ﻰ ﭼ ﻮ ن آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ‪ ،‬ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﺧ ﺎ ص ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﻨ ﺪ ‪ .‬ر و ى آ و ر د ن‬

‫‪224‬‬
‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻣ ﺪ ر ن ﺑﻪ ﺳ ﻮ ى ﳕ ﺎد ﻫ ﺎ ى ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ﻫ ﻢ ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻧ ﻮ ع ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺳ ﺮ ﭼ ﺸ ﻤ ﻪ‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ا ز ﻧ ﮕ ﺎ ه ﺟ ﻮ ا د ﻃ ﺒ ﺎ ﻃ ﺒ ﺎ ﯾ ﻰ » ﻋ ﻤ ﺪ ه ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎن ﻣ ﻌ ﺎﺻ ﺮ ﮐ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﲡ ﺪ د د ر ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ‬
‫ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺸ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﺳ ﻨ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ ى ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮑ ﻰ ‪ ،‬ا ز آ ن ر ا ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺷ ﯿ ﻮ ه ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﻰ ا ز ﻧ ﻮ ع ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ‬
‫د ر ﺧ ﻼ ف ﺟ ﻬ ﺖ ﲡ ﺪ د ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ ﲡ ﺪ د ﺳ ﺘ ﯿ ﺰ ا ز ﺳ ﻨ ﺖ ﮐ ﻪ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﺎ د ﯾ ﺪ ﮔ ﺎه ﻫ ﺎ ى ﮔ ﻮ ﻧ ﺎ ﮔ ﻮ ن‬
‫ﻣ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ د ا ر ﯾ ﻮ ش ﺷ ﺎ ﯾ ﮕ ﺎ ن ‪ ،‬ﺟ ﻼ ل آ ل اﺣ ﻤ ﺪ ‪ ،‬اﺣ ﺴ ﺎن ﻧﺮ ا ﻗ ﻰ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻰ ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﻰ و ‪ . . .‬اﻣ ﺎ ﻫ ﻤ ﺴ ﻮ د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﺗ ﺼ ﻔ ﯿ ﻪ‬
‫ﺣ ﺴ ﺎ ب ﺑ ﺎ ﲡ ﺪ د ﻧ ﻮ ﭘ ﺎ ى ا ﯾ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬د ر اﺻ ﻞ ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت د ﯾ ﮕ ﺮ » ﻏ ﺮ ب ز د ه « ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز‬
‫ﺟﻬﻞ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺟﺪﯾﺪ ﻏﺮﺑﻰ ﺑﻮد«‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮان ﮔﻔﺖ داﻣﻦ زدن ﺳﻨﺖﮔﺮاﯾﻰ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺪرﻧﯿﺘﻪ و‬
‫ﺷ ﺮ ق ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ا ﺳ ﻼ ﻣ ﻰ د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﻏ ﺮ ب ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﺴ ﯿ ﺤ ﻰ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺑ ﻨﯿ ﺎ ن ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى‬
‫از رو ﺷ ﻨﻔ ﮑ ﺮان د ر دو د ﻫ ﻪ ﻗﺒﻞ از اﻧﻘﻼ ب ﺑﻨﺎ ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺷ ﺎ ﯾ ﮕ ﺎ ن ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ » :‬د ر آ ن ﺳ ﺎ ل ﻫ ﺎ ﮐ ﻪ ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﭼ ﻮ ن ﺑ ﺖ ﻫ ﺎ ى ذ ﻫ ﻨ ﻰ و ﺧ ﺎﻃ ﺮ ه ا ز ﻟ ﻰ ‪،‬‬
‫و آﺳ ﯿ ﺎ د ر ﺑﺮ ا ﺑﺮ ﻏ ﺮ ب ر ا ﻧ ﻮ ﺷ ﺘ ﻢ ‪ ،‬ﺳ ﻌ ﻰ د اﺷ ﺘ ﻢ ﻧ ﺸ ﺎن د ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ و ﮐ ﻬ ﻦ د ر ﭼ ﻪ و ﺿ ﻌ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر‬
‫دارﻧﺪ‪ .‬در زﻣﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻣﻦ ﭼﻨﯿﻦ آﺛﺎرى را ﻣﻰﻧﻮﺷﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺎزار روﺷﻨﻔﮑﺮى اﯾﺮان در ﺗﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﺎﺗﻰ ﭼﻮن‬
‫ﻏ ﺮ ب ز د ﮔ ﻰ و ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ﻣ ﻰ ﺳ ﻮ ﺧ ﺖ « ‪ .‬ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﺰ اﺳ ﯿ ﻮ ن ﺳ ﻨ ﺖ ﮐ ﻪ ا و د ر ﮐ ﺘ ﺎ ب ﺧ ﻮ د ا ﻧ ﻘ ﻼ ب‬
‫ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ﭼ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ ،‬و ﻗ ﻮ ﻓ ﻰ ﺑ ﺮ اﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺳ ﻨ ﺖ و ﺗ ﮑ ﯿ ﻪ ﺑ ﺮ آ ن ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ ﺑ ﻪ‬
‫ﻣ ﺮ ا ﺗ ﺐ د ﺷ ﻮ ا ر ﺗ ﺮ ا ز آ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﯿ ﺎد آو ر د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ا و و ﻧ ﺮ ا ﻗ ﯽ و آ ل اﺣ ﻤ ﺪ و ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﻰ ﺑ ﺎ ﺗ ﮑ ﯿ ﻪ ﺑ ﻪ ﺳ ﻨ ﺖ‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘ ﻨ ﺪ ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ا ى ﮐ ﻪ د ر ﺗ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺑ ﺎ ﻏ ﺮ ب ﯾ ﺎ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺎد ر‬
‫ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﺰ ا ﺳ ﯿ ﻮ ن ﺳ ﻨ ﺖ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ د ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﻪ ﲤ ﺎﻣ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ﺳ ﯿ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻮ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮا ﯾ ﻰ و ﺳ ﻨﺖ ﮔ ﺮا ﯾ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﻏ ﺮ ب ﺳ ﺘﯿﺰ ا ﻧ ﯽ ﻣ ﺜﻞ آل اﺣ ﻤ ﺪ ‪ ،‬ﻏ ﺮ ب ﮔ ﺮ ﯾﺰ ا ﻧ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﺷ ﺮﯾﻌ ﺘ ﻰ و‬

‫ﻣ ﻨﺘ ﻘ ﺪ ان ﻏ ﺮ ب و ﻏ ﺮ ب ﮔ ﺮا ﯾ ﯽ ﭼ ﻮ ن ﻧ ﺮ ا ﻗ ﻰ و ﺷ ﺎﯾ ﮕ ﺎن ﮐ ﻤ ﺎﺑﯿ ﺶ ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ﺛ ﻘ ﻞ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﮔ ﺮﭼ ﻪ ﮐ ﻨ ﺎر ﻫ ﻢ ﻗ ﺮ ا ر د اد ن ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﺘ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ د ا و ر ی د ﻗ ﯿ ﻘ ﻰ ﻧ ﺒ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن د ر ر و ا ﯾ ﺘ ﻰ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﮐ ﯿ ﺪ ﺑ ﺮ ا ﺻ ﺎ ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺿ ﺮ و ر ﺗ ﺎً ﺧ ﻄ ﺎ‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ﻣ ﻬ ﻢ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻧ ﺘ ﺎ ﯾ ﺞ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ‪ ،‬ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﺑ ﺤ ﺚ ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﺑ ﺴ ﻨ ﺠ ﯿ ﻢ ؛ ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ‬
‫ﻧ ﺎﺧ ﻮ اﺳ ﺘﻪ آ ن ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﺰ اﺳ ﯿ ﻮ ن ﺳ ﻨ ﺖ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﮕ ﺎن ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻌ ﺪ ﻫ ﺎ ا ز آ ن ﺷ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ﮐ ﺮ د ‪.‬‬
‫ﻏ ﺮ ب ز د ﮔ ﻰ ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﮕ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺖ ﺑ ﺎ ﻏ ﺮ ب ز د ﮔ ﻰ آ ل اﺣ ﻤ ﺪ ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻏ ﺮ ب ز د ﮔ ﻰ ﺷ ﺎ ﯾ ﮕ ﺎ ن ‪ » :‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬

‫‪225‬‬
‫ﺟ ﻬ ﻞ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ﻏ ﺮ ب ‪ . . .‬؛ ﻏ ﺮ ب ز د ﮔ ﻰ ﻧ ﺎآ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ا ز ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺖ و ا ﻗ ﻌ ﻰ ﲤ ﺪ ن ﻏ ﺮ ب اﺳ ﺖ و ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺎآ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ﺳ ﺒ ﺐ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻇ ﺎﻫ ﺮ ى ر ا ﺑﺎ ﺧ ﻮ د اﻣ ﺮ اﺷ ﺘﺒﺎه ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ﻣ ﻈ ﺎﻫ ﺮ ﲤ ﺪ ن ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ر ا ﺑﻪ ﮐ ﺎ ر آﯾ ﻰ ﺷ ﮕ ﻔ ﺖ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ﻻ ت‬
‫ﺗ ﮑ ﻨ ﯿ ﮑ ﻰ اش ﻣ ﺤ ﺪ و د ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ا ز ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻪ د ر ﭘ ﺲ اﯾ ﻦ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎن د ارد ﻏ ﺎﻓ ﻞ ﲟ ﺎﻧﯿ ﻢ ‪ . . .‬؛ ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ‬
‫ﻏ ﺮ ﺑ ﯽ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻏ ﻨ ﯽ ا ﺳ ﺖ و ا ز ﳊ ﺎ ظ ﺗ ﻨ ﻮ ع ﻣ ﻀ ﺎﻣ ﯿ ﻦ و ﻏ ﻨ ﺎ ى ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﻫ ﯿ ﭻ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ر ا ﯾ ﺎ ر ا ى ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ﺑ ﺎ آ ن‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ . . .‬؛ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑ ﺎ ﺗﻌ ﺼ ﺐ و ﺳ ﺮ و د ن ﺷ ﻌ ﺎر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﭼ ﻨ ﺪ ﺑﻪ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﻃ ﻠﺒ ﯿ ﺪ ش ‪ « .‬آ ل اﺣ ﻤ ﺪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﺜ ﻞ‬
‫ا ﻋ ﻼ ى ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ ر د ن و د ﮐ ﺎ د ر ﮐ ﺎ ﻓ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻻ ﻟﻪ ز ا ر ا ﻓ ﺘ ﺨ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﮑ ﻪ‬
‫ﻣ ﻰ ر ﻓ ﺖ و ﺧ ﺴ ﻰ د ر ﻣ ﯿ ﻘ ﺎ ت ﻣ ﻰ ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ‪ ،‬و د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﯽ ﮐ ﻪ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﯽ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﭘ ﺮ ا ﮐ ﻨ ﺪ ه او ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗ ﻠ ﻢ ﺧ ﻮ د ش ‪ ،‬ﺷ ﺮ ح ﻓ ﺎﺻ ﻠﻪ‬
‫ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ا و ا ز ر و ﺣ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ن و آ ﻣ ﻮ ز ه ﻫ ﺎ ی آ ﻧ ﺎ ن ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﯽ ﭘ ﺎ ی ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﻪ ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﯽ آﻣ ﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗ ﻘ ﺪ ﯾ ﺲ آ ن ﻫ ﺎ‬
‫ﻣ ﯽ ﭘ ﺮ د ا ﺧ ﺖ ؛ ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ا ی ا ﺑ ﺰ ا ر ی ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ آ ن ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﺧ ﯿ ﺰ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﻘ ﺮ ه ا ز ا و ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪:‬‬
‫» ﻣ ﻮ ا ﻓ ﻘ ﻢ ﮐ ﻪ ﺷ ﯿ ﺦ ﺷ ﻬ ﯿ ﺪ ﻧ ﻮ ر ى ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻒ ﻣ ﺸ ﺮ و ﻃ ﻪ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د د ر ا و اﺋ ﻞ ﻣ ﺪ ا ﻓ ﻊ آ ن ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻠﮑ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻣ ﺪ ا ﻓ ﻊ ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ﻻ ى د ا ر ﺑ ﺮ و د ‪ .‬ا ز آ ن ر و ز ﺑ ﻮ د ] ر و ز اﻋ ﺪ ا م ﺷ ﯿ ﺦ ﻓ ﻀ ﻞ ا ﻟ ﻠ ﻪ ﻧ ﻮ ر ى [ ﮐ ﻪ ﻧ ﻘ ﺶ‬
‫ﻏﺮبزدﮔﻰ را ﻫﻤﭽﻮن داﻏﻰ ﺑﺮ ﭘﯿﺸﺎﻧﻰ ﻣﺎ زدﻧﺪ و ﻣﻦ ﻧﻘﺶ آن ﺑﺰرﮔﻮار را ﺑﺮ ﺳﺮ دار ﻫﻤﭽﻮن ﭘﺮﭼﻤﻰ‬
‫ﻣ ﻰ د ا ﱎ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋ ﻼ ﻣ ﺖ ا ﺳ ﺘ ﯿ ﻼ ى ﻏ ﺮ ب ز د ﮔ ﻰ ﭘ ﺲ ا ز د و ﯾ ﺴ ﺖ ﺳ ﺎ ل ﮐ ﺸ ﻤ ﮑ ﺶ ﺑ ﺮ ﺑ ﺎ م ﺳ ﺮ ا ى اﯾ ﻦ ﳑ ﻠ ﮑ ﺖ‬
‫ا ﻓ ﺮ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ‪ « .‬ﭘ ﺎ ر ا د و ﮐ ﺲ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺟ ﺎ ﻟ ﺒ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺷ ﺎﯾ ﺪ ا ﮔ ﺮ آ ل ا ﺣ ﻤ ﺪ ﺑ ﻪ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺪ ا ن ﺗ ﻌ ﺠ ﺒ ﯽ ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ؛ ا ﻣ ﺎ ﺗ ﻼ ش ﻫ ﺎ ی د و ﺳ ﺘ ﺎ ن ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﯽ ا و د ر ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻧ ﺎ ﮐ ﺎم ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ا و‬
‫ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ﺑ ﺮ ا ى ﲢ ﮑ ﯿ ﻢ ﻣ ﻮ ا ﺿ ﻊ ﺧ ﺼ ﻤ ﺎ ﻧ ﻪ ﺧ ﻮ د د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ آ ﻧ ﭽ ﻪ ﻏ ﺮ ب و ﻏ ﺮ ب ز د ﮔ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ﺟ ﺎ ﻳ ﻰ ﭘ ﯿ ﺶ‬
‫ﻣ ﻰ ر و د ﮐ ﻪ ا ز ﺷ ﯿ ﺦ ﻓ ﻀ ﻞ ا ﻟ ﻠ ﻪ ‪ -‬ﮐ ﻪ ﻣ ﺤ ﻤ ﺪ ﻋ ﻠ ﻰ ﺷ ﺎ ه و ﻟ ﯿ ﺎﺧ ﻮ ف ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﭘ ﺸ ﺘ ﯿ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ او ‪ ،‬ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ ر ا ﺑ ﻪ ﺗ ﻮ پ ﺑ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و‬
‫ﻣ ﺠ ﺎﻫ ﺪ ان ﻣ ﺸ ﺮ و ﻃ ﻪ ر ا د ر ﺑ ﺎﻏ ﺸ ﺎه اﻋ ﺪ ام ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ -‬ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ف ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﻣ ﺸ ﺮ و ﻃ ﻪ ‪ ،‬ﺳ ﻮ ﻏ ﺎ ت ﻣ ﺒ ﺎ ر ک‬
‫ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎن ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑﻪ ﻃ ﻌ ﻦ ا ﻧ ﮕ ﻠﯿ ﺴ ﯽ ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ه ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻒ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﺑﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺳ ﻤ ﺒ ﻞ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ‬
‫ﻏ ﺮ ب ‪ -‬ﺑ ﺎ ﻣ ﺪ ر ﻧﯿ ﺘ ﻪ ‪ -‬ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﲡ ﻠ ﯿ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ﺗ ﻰ ‪ ،‬ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ن ﯾ ﮏ د ا ﯾ ﺮ ه و‬
‫ا د ﻋ ﺎ ى ﺣ ﻘ ﺎ ﻧ ﯿ ﺖ ا ﻓ ﺮ اد د ر و ن د ا ﯾ ﺮ ه ‪ ،‬و ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺨ ﱳ آ ﻧ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﺎ د ﺷ ﻤ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﯿ ﺮ و ن د ا ﯾ ﺮ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮔ ﺎ ه ﭼ ﻨ ﺎ ن‬
‫ﻗ ﺪ ر ﺗ ﻰ ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ﮐ ﻪ ﺟ ﻼ ل آ ل ا ﺣ ﻤ ﺪ و ﺷ ﯿ ﺦ ﻓ ﻀ ﻞ ا ﻟ ﻠ ﻪ ﻧ ﻮ ر ى ‪ -‬ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ﺳ ﺎ ل ﻫ ﺎ ى ﻧ ﻮ ر ى ا ز ﻫ ﻢ ﻓ ﺎﺻ ﻠﻪ‬
‫د ا ر ﻧ ﺪ ‪ -‬ر ا د ر و ن د ا ﯾ ﺮ ه ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬و ﻣ ﺠ ﺎﻫ ﺪ ان ﻣ ﺸ ﺮ و ﻃ ﻪ و ﻏ ﺮ ب و ‪ ، . . .‬ر ا ﺑ ﯿ ﺮ و ن د ا ﯾ ﺮ ه ‪.‬‬

‫‪226‬‬
‫د ر ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺎ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ا ى ﺷ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻪ ﺗ ﺄﻣ ﻞ و ﺟ ﻮ د د ا ر د و آ ن ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﺧ ﺎ ص ا ﻧ ﺴ ﺎ ن‬
‫ﺑ ﺪ و ى و ﻗ ﺒ ﯿ ﻠ ﻪ ا ى اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﺒﺘﻨ ﻰ ﺑ ﺮ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ اﺳ ﺖ ؛ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ و ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﺳ ﯿ ﺎ ه ا ز‬
‫ﺳ ﭙ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﻠ ﻤ ﺎ ن ا ز ﻣ ﺴ ﯿ ﺤ ﻰ ‪ ،‬ا ﻫ ﻞ ر و ﺳ ﺘ ﺎ ا ز ﻏ ﺮ ﯾ ﺒ ﻪ ‪ ، . . .‬ﻣ ﻰ ﺗ ﺮ ﺳ ﺪ و ﮐ ﻨ ﺎ ر ه ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬اﻣ ﺎ ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﯾ ﮏ ر ز م ﺷ ﯿ ﻮ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ز د ر و ن اﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ز ا د ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛‬
‫ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ و ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﺎً ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﺪ ه و ﺣ ﺴ ﺎ ب ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ﺑ ﺪ و ى ر ا ﮐ ﻨ ﺎر ﮔ ﺬ اﺷ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﻣ ﺪ ر ن ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ر آ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﻘ ﺪ ر ا ز ا ﻧ ﺮ ژ ى ا ﯾ ﻦ‬
‫ﮔ ﻮ ﻧﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺗ ﻠ ﻒ ﺷ ﺪ ﺗ ﺎ ﻋ ﺎﻣ ﻪ ﻣ ﺮ د م ر ا ا ز د ر ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ا ﻗ ﻌ ﻰ و ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﺑ ﻪ‬
‫ﺳ ﻮ ى د ر ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر د اد ى و ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ق د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻫ ﺮ د و ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ‬
‫ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺑ ﻮ د ! ﺗ ﻌ ﺎ ﺑ ﯿ ﺮ ى ﭼ ﻮ ن » ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻞ ﺳ ﻮ ﺳ ﯿ ﺎﻟﯿ ﺴ ﻢ « ‪ » ،‬ﺑ ﯿ ﻦ اﳌ ﻠﻞ اﺳ ﻼ ﻣ ﻰ « ‪ » ،‬ﺟ ﻬ ﺎن‬
‫ﺳ ﻮم « ‪ » ،‬ﺟ ﻨﻮ ب « ‪ » ،‬ﺷ ﺮ ق « ‪ ،‬اﺷ ﺎر ا ﺗ ﻰ ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﲢ ﻮ ل د ا ر ﻧ ﺪ ؛ ﺗﻌ ﺎﺑ ﯿ ﺮ ى ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن » د ﺷ ﻤ ﻦ اﺻ ﻠ ﻰ « ﯾ ﺎ‬
‫» ﺗ ﻀ ﺎ د ا ﺻ ﻠ ﻰ « و ﻧ ﯿ ﺰ ﺗ ﺎﮐ ﯿ ﺪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﺮ ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ » و ﺣ ﺪ ت « ‪ ،‬ﻣ ﻌ ﻄ ﻮ ف ﺑ ﻪ ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻨ ﻈ ﯿ ﻢ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ﺗﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﻧ ﻘ ﺸ ﻪ‬
‫ﺧ ﻮ د ى ‪ /‬ﻧ ﺎﺧ ﻮ د ى ‪ ،‬ا ز و ﺿ ﻌ ﯿ ﺘ ﻰ ﺑ ﺪ و ى ﺑ ﻪ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺘ ﻰ ﻣ ﺪ ر ن و ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه ﺑ ﺮ ا ى ا ﻋ ﻼ ن ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا و ﻟﯿ ﻪ ﻧ ﺸ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﺴ ﻠ ﻢ ﻋ ﻘ ﺐ ا ﻓ ﺘ ﺎد ﮔ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ و ا ﻗ ﻌ ﻰ اﺳ ﺘ ﻮ ا ر‬
‫ﺑ ﻮ د ه و ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻮ ﺟ ﯿﻪ و ﺗ ﻔ ﻬ ﻢ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﯾ ﮏ اﻣ ﺮ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻧ ﺴ ﺒ ﻰ اﺳ ﺖ و ﺑ ﺴ ﺘﻪ‬
‫ﺑ ﻪ ﺗ ﺎﮐ ﺘ ﯿ ﮏ و ا ﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ى ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ر ﯾ ﺰ ا ن ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ‪ ،‬ا ﻧ ﺒ ﻮ ﻫ ﻰ ا ز ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺎﻣ ﺘ ﺠ ﺎ ﻧ ﺲ ر ا ‪ ،‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ﮐ ﻪ د ر‬
‫ﯾ ﮏ ﺟ ﺒ ﻬ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ و اﺣ ﺪ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ؛ و ﺣ ﺪ ﺗ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻮ ک و ﻣ ﺘ ﺰ ﻟ ﺰ ل ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﯾ ﮑ ﯽ ا ز ﻣ ﻨ ﺘ ﻘ ﺪ ا ن » آ ل ا ﺣ ﻤ ﺪ د ر ﻓ ﻀ ﺎ ﯾ ﻰ ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﺳ ﻪ ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺎ ه ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺬ ﻫ ﺐ‬
‫ﻗ ﺎ ﺋ ﻞ ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ﯾ ﮑ ﻰ ﻣ ﺤ ﻤ ﻠ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻠ ﻪ ﺑ ﺎ ﻏ ﺮ ب ز د ﮔ ﻰ ﺑ ﻪ آ ن ﻫ ﻨ ﮕ ﺎ م ﮐ ﻪ ﻋ ﻠ ﻤ ﺎ ر ا ﻓ ﺮ ا ﻣ ﻰﺧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺴ ﺌ ﻠ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﺟ ﻠ ﺐ ﻧ ﻈ ﺮ و ﺑ ﺴ ﯿ ﺞ ﻣ ﺮ د م ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د و م ‪ ،‬ﻣ ﺬ ﻫ ﺐ و ز ﻧ ﻪ ا ى ا ﺳ ﺖ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺳ ﻠ ﻄ ﻨ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ‬
‫ﮐ ﻪ ﯾ ﮑ ﺪ ﯾ ﮕ ﺮ ر ا ﺧ ﻨ ﺜ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و د ر ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﻓ ﻀ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺎ ز ﺑ ﺮ ا ى ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د آ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﻮ م ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﺰ ﻟﻪ ﺳ ﻔ ﯿ ﻨ ﻪ‬
‫ﳓ ﺎ ت ﺑ ﺸ ﺮ ﯾ ﺖ ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﭘ ﺲ ا ز ز ﻧ ﺪ ا ﻧ ﻰ ﮐ ﺮ د ن د ﯾ ﻮ ﻣ ﺎ ﺷ ﯿ ﻦ د ر ﺷ ﯿ ﺸ ﻪ ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﺎﺋ ﻞ ﺟ ﺪ ى و ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻰ ﻣ ﻄ ﺮ ح‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ « ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ر ز م ﺷ ﯿ ﻮ ه ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻃ ﺮ ز ﻏ ﯿ ﺮ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﺼ ﻮ ر ى ‪ ،‬ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ ر د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺑﻪ ﮔ ﻤ ﺎن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ﲡ ﺮ ﺑﻪ‬
‫اﻧﻘﻼب اﯾﺮان ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﻣﻰﺗﻮاﻧﺴﺖ اﯾﻦ ﺷﮑﺴﺖ را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺣﺪّت‪ ،‬وﻟﻰ از ﺑﺴﯿﺎرى‬
‫ﺳ ﻮ ا ﺑ ﻖ ‪ ،‬ا ز ﺟ ﻤ ﻠ ﻪ ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ﻋ ﻤ ﻞ ﮐ ﺮ د ﻋ ﻠﻤ ﺎ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﭘ ﯿ ﺸ ﺎﭘ ﯿ ﺶ ﺣ ﺪ س ز د ﮐ ﻪ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻌ ﺒﻪ ‪ ،‬ﺟ ﺎد و ﯾ ﯽ ﺑ ﯿ ﺮ و ن‬

‫‪227‬‬
‫ﳕﻰآﯾﺪ‪ .‬ﻧﺮاﻗﻰ در ﻏُﺮّه ﻣﻘﺎﻟﻪ آﻧﭽﻪ ﺧﻮد داﺷﺖ ﻓﻘﺮه زﯾﺮ را از اﺷﭙﻨﻠﮕﺮ ﻧﻘﻞ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪» :‬آﻧﭽﻪ ﻏﺮب ﺗﺎﮐﻨﻮن‬
‫د ر ﺑ ﺎ ر ه ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻠ ﻰ ا ز ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ز ﻣ ﺎن و ﻣ ﮑ ﺎ ن و ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ و ا ر اد ه و ﻣ ﺎ ﻟ ﮑ ﯿ ﺖ و ا ز د و ا ج و ﻋ ﻠ ﻢ و ﺟ ﺰ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺑ ﯿ ﺎ ن ﮐ ﺮ د ه‬
‫ا ﺳ ﺖ ﻣ ﺤ ﺪ و د و ﻣ ﺸ ﮑ ﻮ ک ا ﺳ ﺖ ؛ ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ د ر ﺻ ﺪ د ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ر ا ه ﺣ ﻞ ﮐ ﻠ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﲤ ﺎ م ﻣ ﺴ ﺎﺋ ﻞ‬
‫ﭘ ﯿ ﺪ ا ﮐ ﻨ ﺪ و ا ﺑ ﺪ ا ً ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻞ ﻣ ﺴ ﺎﺋ ﻞ ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ر ا ه ﺣ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ و ﺟ ﻮ د د ا ر د و ا ز ﻫ ﻤ ﻪ‬
‫ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ و ﻗ ﺘ ﻰ ﻣ ﺎ ﻣ ﺴ ﺌ ﻠ ﻪ ا ى ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﻧ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ و ﻧ ﺎﺧ ﻮ د آ ﮔ ﺎ ه ‪ ،‬ﺟ ﻮ ا ﺑ ﻰ ﻧ ﯿ ﺰ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﺶ د ر ﻧ ﻈ ﺮ‬
‫ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻢ ‪ .‬ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ ﲤ ﺪ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻣ ﺎ ﻧ ﺸ ﺎ ن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ر ا ه ﺣ ﻠ ﻰ ر ا ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﺎ ً د ر ﺳ ﺖ و ﯾ ﺎ ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﺎ ً‬
‫ﻧ ﺎد ر ﺳ ﺖ ﭘ ﻨ ﺪ اﺷ ﺖ ؛ و ﺑ ﺪ ﯾ ﻦ ﺟ ﻬ ﺖ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ﻏ ﺮ ب ﻫ ﻢ و ﺳ ﯿ ﻊ ﺗ ﺮ و ﻫ ﻢ ﻋ ﻤ ﯿ ﻖ ﺗ ﺮ ﮔ ﺮ د د ‪« .‬‬

‫ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺴ ﻤ ﺖ ا ز ﺳ ﺨ ﻦ ا ﺷ ﭙ ﻨ ﮕ ﻠ ﺮ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ز ﯾ ﺎد ى ‪ ،‬ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﻗ ﺒ ﻮ ل ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ و ﻣ ﺸ ﺘ ﻤ ﻞ ﺑ ﺮ ﻗ ﻀ ﺎو ت‬
‫ﺣ ﺎد ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻠ ﻰ ﮐ ﻪ ﻏ ﺮ ب ) ﯾ ﺎ ﺷ ﺮ ق ‪ ،‬ﺷ ﻤ ﺎ ل ﯾ ﺎ ﺟ ﻨ ﻮ ب ( د ر ﺑ ﺎ ر ه ﻫ ﺮ ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ﻋ ﻰ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ‬
‫ﻣ ﺤ ﺪ و د و ﮔ ﺎه ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﺸ ﮑ ﻮ ک ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ر ا ه ﺣ ﻠ ﻰ ﻫ ﻢ د ر ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﻮ ر د ى ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﺎً د ر ﺳ ﺖ ﯾ ﺎ ﻣ ﻄ ﻠ ﻘ ﺎً‬
‫ﻧ ﺎد ر ﺳ ﺖ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ د ر ﺳ ﺖ ؛ اﻣ ﺎ ﭼ ﻪ ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ا ى ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ ‪،‬‬
‫د ر ﮐ ﻔ ﻪ ﺗ ﺮ ا ز و ى ﻋ ﻘ ﻞ و ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ و ز ن و اﺣ ﺪ ى د ا ر د ؟ ﯾ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻏ ﺮ ب و ﺷ ﺮ ق د ر ﻋ ﺮ ض ﻫ ﻢ ﻗ ﺮ ا ر د ا ر ﻧ ﺪ ؟ ﯾ ﺎ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﮐ ﻪ ﺟ ﺎد و ﮔ ﺮ ى ﻫ ﺎ ى آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ ی ﺟ ﻨ ﻮ ب ﺻ ﺤ ﺮ ا ر ا ﺑ ﺎ ﻋ ﻠ ﻢ ﭘ ﻮ ز ﯾ ﺘ ﯿ ﻮ ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ﻫ ﻢ ﺳ ﺎ ن ﺑ ﯿ ﻨ ﮕ ﺎ ر ﯾ ﻢ ؟ ﯾ ﺎ ‪ . . .‬؛ ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ﺑ ﻪ‬
‫و ﺿ ﻮ ح ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻏ ﺮ ب ﻣ ﺤ ﺪ و د و ﻣ ﺸ ﮑ ﻮ ک اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺷ ﺮ ق ﺑﻪ ﻣ ﺮ ا ﺗ ﺐ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ و ﺧ ﯿ ﻢ ﺗ ﺮ ى د ا ر د ‪ .‬ﭼ ﻮ ن‬
‫ﻏ ﺮ ب ﺑ ﺎ ﻋ ﻘ ﻞ و ﲡ ﺮ ﺑﻪ ﺳ ﻪ ‪ -‬ﭼ ﻬ ﺎر ﻗ ﺮ ن ا ﻧﺒ ﺎﺷ ﺘﻪ ﺧ ﻮ د ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺎ ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺷ ﺮ ق د ر ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﺣ ﺎﻟ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً‬
‫ژ ا ﭘ ﻦ ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﯾ ﮏ ﻗ ﺮ ن ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬آﻏ ﺎ ز ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬و ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺑ ﺎﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻰ و ﻣ ﻌ ﻨ ﻮ ﯾ ﺖ و ﻏ ﯿ ﺮ ه اﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﺗ ﺎ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻋ ﻠ ﻢ و ﻋ ﻘ ﻞ و ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ د ر ﺗ ﻨ ﺎ ﻓ ﻰ ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻠ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ؛ ا ﻻ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى‬
‫ﻣ ﻮ ا ر د ﻣ ﻨ ﺎﻓ ﺎ ت د ا ر د ‪ .‬ﻧ ﻘ ﺪ ﻏ ﺮ ب ﻣ ﺜﻞ ﻧ ﻘ ﺪ ﻋ ﻘ ﻞ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻋ ﻘ ﻞ اﻟﺒﺘﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻮ ک و ﻣ ﺤ ﺪ و د ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺟ ﻬ ﻞ و‬
‫ﺟ ﻨ ﻮ ن ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ ا ﺗ ﺐ ﻣ ﺸ ﮑ ﻮ ک ﺗ ﺮ و ﻣ ﺤ ﺪ و د ﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ر ا ه ﺣ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬اﻣ ﺎ ) اﻣ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر‬
‫ﻣ ﻬ ﻢ ( د ر د ا ﺧ ﻞ ﻣ ﺤ ﺪ و د ه ﻋ ﻘ ﻞ و ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ا ز ر ا ه ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﻗ ﺮ ا ر د اد ن ﻋ ﻠ ﻢ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺳ ﻨ ﺖ ﯾ ﺎ‬
‫ﻋ ﺮ ﻓ ﺎن ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺧ ﺮ ا ﻓ ﻪ ﯾ ﺎ ‪ . . .‬ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ﭼ ﺎ ر ﺧ ﻄ ﺎ ى ﺑ ﺎر ز ى ﺷ ﺪ ه ا ﯾ ﻢ ؛ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻘ ﺎ ﯾ ﺴ ﻪ ﻏ ﺮ ب و ﻏ ﯿ ﺮ ﻏ ﺮ ب د ر اﯾ ﻦ ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب‬
‫ﲢ ﺬ ﯾ ﺮ ا ز ﻣ ﻄ ﻠﻖ ﻧ ﮕ ﺮ ی ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺳ ﺨ ﻨ ﯽ ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﻰ ا ﺳ ﺖ و ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ د ر ذ ا ت ﺧ ﻮ د ﻣ ﺘ ﺤ ﻮ ل ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺘ ﻘ ﺪ ‪،‬‬
‫ﺟ ﺴ ﺘ ﺠ ﻮ ﮔ ﺮ و ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﻄ ﻠﻖ ﮔ ﺮ ا ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ﻏ ﺮ ب ر ا ﺑ ﺎ ﻋ ﻘ ﻞ و ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ ا ش ﺑ ﺎ ﻏ ﯿ ﺮ ﻏ ﺮ ب ﺑ ﺎ ﺳ ﻨ ﺖ ‪ ،‬ﺧ ﺮ ا ﻓ ﻪ ‪،‬‬
‫ﺧ ﯿ ﺎ ل و ‪ ، . . .‬ﻣ ﻘ ﺎ ﯾ ﺴ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ا ز ر ا ه ﺣ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﺑ ﻪ و ﺿ ﻮ ح ا ﺷ ﺘ ﺒ ﺎ ه‬

‫‪228‬‬
‫اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻫ ﯿ ﭻ ر ا ﻫ ﻰ ﺟ ﺰ ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ ى ﮐ ﻪ ﻏ ﺮ ب ﭘﯿ ﻤ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﺟ ﻮ د ﻧﺪ ا ر د ‪ .‬ﺳ ﻨﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﭼ ﻮ ن ‪ ،‬ﺑﺮ اﺳ ﺎس‬
‫آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر ﻓ ﺼ ﻞ ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ ﮔ ﻔ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ ،‬د ر ﭘ ﯽ ر ا ه ﺣ ﻞ ﻫ ﺎ ی ﮐ ﻼ ن و ﺳ ﺮ ﯾ ﻊ و ﺑ ﻨ ﯿ ﺎد ی ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ د و ﺋ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ و ﮐ ﻔ ﺎ ﯾ ﺖ‬
‫ﻣﺎﻧﻊﺷﮑﻨﯽ و ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺑﺮای ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼت رﺳﯿﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺷﮑﯿﺒﺎﯾﯽ اﯾﻦ را ﻧﺪاﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺮ دﺷﻮار و ﭘﺮاﻓﺖ‬
‫و ﺧ ﯿ ﺰ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺑ ﻮ ر ژ و ا ز ی ر ا ﻃ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﻌ ﻘ ﯿ ﺐ و ﺗ ﻘ ﻠ ﯿ ﺪ آ ن ر ا ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ﮐ ﺮ د و د ر ﻣ ﻘ ﺎم ﭘ ﯿ ﺸ ﻨ ﻬ ﺎ د ﺳ ﺎ د ه ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺑ ﺪ ﯾ ﻞ‬
‫ﺑﺮآﻣﺪ‪ :‬آﻧﭽﻪ ﺧﻮد داﺷﺖ ز ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﲤﻨﺎ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻫﯿﭻ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬و ﮔﺎه‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﭼﻪﺑﺴﺎ‬
‫ﻧ ﺎﺧ ﻮ د آ ﮔ ﺎه ‪ ،‬ﮐ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ آ ن ر ا ز ﯾ ﺮ ﭘ ﻮ ﺷ ﺶ ﺿ ﺪ ﻣ ﻄ ﻠﻖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﭘ ﻨ ﻬ ﺎن ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎﻟ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺣ ﮏ و ﻧ ﻘ ﺪ و‬
‫ﺟ ﺮ ح و ﺗ ﻌ ﺪ ﯾ ﻞ و اﺻ ﻼ ح اﺳ ﺖ و اﺳ ﺎﺳ ﺎً ﺧ ﻮ د ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺰ ﯾ ﻦ ﻧ ﺪ ا ر د ‪.‬‬

‫ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ د ﻟﯿ ﻞ آ ن ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى ﻏ ﯿ ﺮ ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ﮐ ﻪ ﻏ ﻨ ﺎ ى ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ و ﺳ ﻮ ا ﺑ ﻖ ﲤ ﺪ ﻧ ﻰ ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ د ا ر ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﭼ ﯿ ﻦ و ژ ا ﭘ ﻦ ‪ ،‬ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎً ﻫ ﻤ ﺎن ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ ر ا د ر ﭘ ﯿ ﺶ ﭘ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻧ ﺮ ا ﻗ ﻰ د ر ذ ﯾ ﻞ ﻓ ﻘ ﺮ ه ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر‬
‫ﻣ ﻰ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﺪ ‪ » :‬د ر ﻗ ﺮ و ن ا ﺧ ﯿ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﻐ ﺮ ب ز ﻣ ﯿ ﻦ ﺧ ﻮ د ر ا ﺳ ﺮ آو ر ﺟ ﻬ ﺎن ﺗ ﺼ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د و ﻣ ﻰ ﮐ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ﺗ ﺎ ﺟ ﻮ ا ﻧ ﺐ‬
‫ﻣ ﺨ ﺘ ﻠﻒ ﲤ ﺪ ن و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺧ ﻮ د ر ا ‪ ،‬اﻋ ﻢ ا ز ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ و ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد و ﻋ ﻠ ﻢ و ﺻ ﻨﻌ ﺖ و ﻫ ﻨ ﺮ ‪ ،‬د ر ﺳ ﺮ اﺳ ﺮ ﺟ ﻬ ﺎن ﺗ ﺮ و ﯾ ﺞ‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ و ﺑ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﻠ ﻞ ﻋ ﺎ ﻟ ﻢ ﻧ ﺸ ﺎ ن د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى و اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و ﺗ ﺄﻣ ﯿ ﻦ ﺧ ﻮ ﺷ ﺒ ﺨ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ‬
‫ﻣ ﺮ د م و ﻗ ﺘ ﻰ ﻣ ﯿ ﺴ ﺮ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺟ ﻤ ﻠ ﮕ ﻰ ا ز ﻏ ﺮ ب ﭘ ﯿ ﺮ و ى ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﭘﯿ ﺮ و ز ى ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﻠﻞ ا ﺑﺘ ﺪ ا ﺣ ﺎﻟ ﺖ‬
‫و اﺑﺴ ﺘﮕ ﻰ )د ر د و ران اﺳ ﺘﻌ ﻤ ﺎر ( و ﺑﺮد ﮔ ﻰ د اﺷ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻌ ﺪ ﻫ ﺎ ﺣ ﺎﻟﺖ ﭘﺬ ﯾﺮ ﻓ ﱳ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ و ﲤ ﺪ ن ﻏ ﺮ ب ر ا‪ ،‬ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان‬
‫ﳕ ﻮ ﻧﻪ ﺟ ﺎﻣ ﻊ و ﺳ ﺮﻣ ﺸ ﻖ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧ ﻮ د ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬و ﻟ ﻰ ﭼ ﻨﺪ ﯾ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻠ ﻞ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺟ ﻬ ﺎن ﺳ ﺮ ﺑ ﻠﻨ ﺪ ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ و ﲤ ﺪ ن ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ‬
‫ر ا ﻣ ﻮ ر د ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ض ﻗ ﺮ ا ر د ا د ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﻪ ﻧ ﻈ ﻢ و ﺗ ﺮ ﺗ ﯿ ﺒ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ﻏ ﺮ ب د ر ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد و ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﺑ ﺮ ﭘ ﺎ ﮐ ﺮ د ه‬
‫ﻣ ﻰ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻧ ﺪ و ﻧ ﻪ ﻟ ﺰ و ﻣ ﺎً ﻫ ﻤ ﻪ ر ا ه ﺣ ﻞ ﻫ ﺎ و ﻃ ﺮ ﯾ ﻘ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ر ا ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ﲤ ﺪ ن و ﺗ ﺮ ﻗ ﻰ ‪ ،‬ﻗ ﺒ ﻮ ل د ا ر ﻧ ﺪ ‪ .‬د ﻟ ﯿ ﻞ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺗﺮدﯾﺪ را ﻫﻢ ﺑﺤﺮان ﻋﻤﯿﻖ و ﺑﻰﺳﺎﺑﻘﻪاى ﻣﻰداﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﲤﺪن ﻏﺮب را از درون و ﺑﺮون ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ ﻣ ﻦ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮐ ﺪ ا م ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﺟ ﻬ ﺎ ن ﻏ ﺮ ب ر ا ﻓ ﺮ ا ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻨ ﺎﻃ ﻖ و ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ د ﭼ ﺎ ر‬
‫آن ﺑﺤﺮان ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ؟ اﻟﺒﺘﻪ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ در آزﻣﻮن ورودى داﻧﺸﮕﺎه ﻗﺒﻮل ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﻗﻄﻌﺎً ﻣﺸﮑﻼﺗﻰ از ﻗﺒﯿﻞ‬
‫ﻋ ﻤ ﻮ م ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﻰ ر ا ﻫ ﻢ ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ د اﺷ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺧ ﻄ ﺎ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ ر ا ﮐ ﻪ ﻣ ﺘ ﻨ ﺎ ﺳ ﺐ ﺑ ﺎ‬
‫د ر ﺟ ﻪ ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ آ ن ﻫ ﺎ ﻋ ﺎ ر ض ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬د ﻟ ﯿ ﻞ ﺑ ﺮ ا ﻓ ﻮ ل آ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﺎ ﺿ ﺮ و ر ت ا ﺣ ﺘ ﺮ ا ز ﮐ ﺮ د ن ا ز ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ‬
‫ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ آ ﻧ ﺎن ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﻏ ﺮ ب ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً د ر د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺷ ﺼ ﺖ و ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺷ ﺒ ﯿ ﻪ ﺑ ﺤ ﺮ ا ن‬
‫ﻧ ﻮ ﺟ ﻮ ا ﻧ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ر د ر ﺷ ﺪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ آ ﻣ ﻮ ز ش ‪ ،‬ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ‪ ،‬آ ز ا د ى ﻓ ﺮ د ى و ﻣ ﻮ ا ر د ى ا ز اﯾ ﻦ‬

‫‪229‬‬
‫ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ر ا ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﻏ ﺮ ب ﻧ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ .‬ﭘ ﺲ‬
‫ﯾ ﺎ ﺑ ﺎﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ر و ا ﯾ ﺖ و ﻟ ﺘ ﺮ ا ز ر و ﺳ ﻮ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ ﻣ ﯿ ﻤ ﻮ ن ﻫ ﺎ ﭼ ﻬ ﺎ ر د ﺳ ﺖ و ﭘ ﺎ ر ا ه ﺑ ﺮ و ﯾ ﻢ و ﺑﻪ ﺟ ﻨ ﮕ ﻞ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺧ ﻮ د ر ا‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ ا ز ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ آﻣ ﺎد ه ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ؛ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﺑ ﺤ ﺮ ا ن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ر و ﺳ ﻮ ﺑ ﻪ د ر ﺳ ﺘ ﻰ ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ‬
‫ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻋ ﻠ ﻢ و ﻫ ﻨ ﺮ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﺑ ﻪﻏ ﻠ ﻂ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﯽ ﮐ ﺮ د ﯾ ﮑ ﯽ ﻋ ﻠ ﺖ د ﯾ ﮕ ﺮ ی ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺎﺳ ﺎً‬
‫ﺳﺨﻦ ﮔﻔﱳ از ﺑﺤﺮان ﻣﺪرﻧﯿﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاى ﮐﻪ ﻣﺤﺘﻮاى آن اﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺷﺎﻫﺮاه ﺑﻪ ﮐﻠﻰ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻰ ﻫﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺤﺮانﻫﺎ را ﻧﺪارد‪ ،‬دﻧﺒﺎﻟﻪی اﺗﻮﭘﯿﺎﮔﺮاﯾﻰﻫﺎى ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ و ﻧﯿﻤﻪ اول ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ‬
‫ا ﯾ ﻨ ﮏ ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً ﺑﻪ اﺟ ﻤ ﺎ ع ﻣ ﻨ ﻘ ﺮ ض ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻧ ﺮ ا ﻗ ﻰ ‪ ،‬د ر اد اﻣ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ و ﻫ ﻰ ا ز ا ﻓ ﺮ ا د ﲢ ﺼ ﯿ ﻞ ﮐ ﺮ د ه‬
‫ر و ﺷ ﻦ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺶ ا ز ر و ى ﺻ ﻔ ﺎ و ﺻ ﻤﯿ ﻤ ﯿ ﺖ ﮐ ﺎ ﻣ ﻞ ‪ ،‬ﻃ ﺮ ح ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ د ﻫ ﺎ د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ر ا ﻣ ﺼ ﻠ ﺤ ﺖ آ ﻣ ﯿ ﺰ و ﻣ ﻨ ﺎ ﺳ ﺐ‬
‫و ﺿ ﻊ ﳕ ﻰ د ا ﻧ ﻨ ﺪ ‪ » .‬ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ر ﻣ ﺰ ﺗ ﺮ ﻗ ﻰ و ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ و آ ز اد ى و ﻋ ﺪ اﻟ ﺖ و د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ر ا ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ز ﻏ ﺮ ﺑ ﯽ ﻫ ﺎ‬
‫آ ﻣ ﻮ ﺧ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺮ و ه ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﺑ ﻰ د ر ﯾ ﻎ ا ز ﻏ ﺮ ب ﻣ ﻮ ﺟ ﺐ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻋ ﻨ ﺎﺻ ﺮ ﻣ ﺤ ﺎ ﻓ ﻈ ﻪ ﮐ ﺎ ر د ﻻ ﯾ ﻞ‬
‫ﺗ ﺎ ز ه ا ى ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﻣ ﺤ ﺪ و د ﯾ ﺘ ﻬ ﺎ ى ﻓ ﮑ ﺮ ى و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ آ و ر ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎر ت د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬د ر ﻧ ﻈ ﺮ ا ﯾ ﺸ ﺎن ‪،‬‬
‫ﻃ ﯿ ﻨ ﺖ ﻏ ﺮ ب اﻣ ﺮ ﯾ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺳ ﻰ ﺳ ﺮ ﺷ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه و ﺧ ﺮ د ه ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ آ ن ﻣ ﻮ ﺟ ﺐ ﺗ ﻀ ﻌ ﯿ ﻒ‬
‫د و ﺳ ﺖ د ا ر ا ن د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ و ر و ﺣ ﯿ ﻪ آ ز اد ی ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪« .‬‬

‫ﻏ ﻠ ﻂ ﺑ ﻮ د آ ﯾ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺼ ﻠ ﺤ ﺖ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ؟ ﻓ ﺮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف آ ﻧ ﭽ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ﺗ ﺮ ﮔ ﻔ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه اﺻ ﻠ ﯽ ا ﯾ ﻦ‬
‫»اﻓﺮاد ﲢﺼﯿﻞﮐﺮده روﺷﻦاﻧﺪﯾﺶ« ﺿﺮورت دﻓﺎع ﻣﻨﺘﻘﺪاﻧﻪ از ﻣﺪرﻧﯿﺘﻪ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺻﺮﻓﺎً اﻗﺘﻀﺎى ﻣﺼﻠﺤﺖ‬
‫ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬آ ﯾ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺼ ﻠ ﺤ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﻧ ﺸ ﺎ ن د ا د‪ ،‬ﻧ ﺎ د ر ﺳ ﺖ ﺑ ﻮ د ؟ ﺟ ﻮ ا ب ﺑ ﻪ و ﺿ ﻮ ح ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ﻧ ﮕ ﺎه ا ﻧﺘ ﻘ ﺎد ى ﺑﻪ ﻏ ﺮ ب د ر ﻧ ﻬ ﺎد ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻏ ﺮ ب اﺳ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻣ ﻮ ر د ﺗ ﺎﺧ ﺖ ﻗ ﺮ ا ر د اد ن آن ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻮ ﻫ ﻢ ر ا ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د‬
‫ﻣ ﻰ آو ر د ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ آو رد ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ د ر ﻧﺰد ﺧ ﻮ د ر اهﻫ ﺎ ى ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ى ﺳ ﺮ ا غ د ا ر ﯾ ﻢ ؛ ﮐ ﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﻧﺪ ار ﯾ ﻢ ‪ .‬ﭼ ﻬ ﺎر د ﻫ ﻪ از‬
‫ز ﻣ ﺎن ﻃ ﺮ ح ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻞ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ اﺳ ﺖ و ﺷ ﺮ ق و ﺟ ﻨ ﻮ ب ﺑﻪ ﺟ ﺰ ﻣ ﻮ ا ر د ى ﮐ ﻪ ﭘ ﺎ ﺟ ﺎ ى ﭘ ﺎ ى ﻏ ﺮ ب ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﺟ ﺰ‬
‫ﻓ ﺎ ﻗ ﻪ ‪ ،‬د ر ﮔ ﯿ ﺮ ی ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﻤ ﺎ ر ی ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ﭼ ﻨﺪ اﻧ ﯽ ﺑ ﺮ ا ى ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﺑ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ ﻧ ﺪ اﺷ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﮐ ﺎﻓ ﻰ اﺳ ﺖ ﺑﻪ ﻣ ﻮ ارد ى ﻣ ﺜﻞ‬
‫آﻏ ﺎ ز ا ﯾ ﺪ ز ا ز ا ﻓ ﺮ ﯾ ﻘ ﺎ‪ ،‬ﺻ ﺎد ر ا ت ﻫ ﺮ و ﺋ ﯿ ﻦ ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎن ‪ ،‬ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻫ ﺎ ى اﲤ ﻰ ﮐ ﺮ ه ﺷ ﻤ ﺎ ﻟ ﯽ ‪ ،‬ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺮ ﻗ ﻪ ا ى‬
‫ﻫ ﻨﺪ و ﺳ ﺘ ﺎن ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﻼ ت ﻣ ﯿ ﮑ ﺮ و ﺑ ﻰ و ﺷ ﯿ ﻤ ﯿ ﺎ ﯾ ﻰ ﻋ ﺮ ا ق و ‪ ، . . .‬ﻧ ﯿ ﻢ ﻧ ﮕ ﺎﻫ ﻰ ا ﻧ ﺪ اﺧ ﺘﻪ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻏ ﺮ ب ﺑ ﻰ ﻋ ﯿ ﺐ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎ )اﻣﺎﯾﻰ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ( اوﻻً ﮐﻢ ﻋﯿﺐﺗﺮﯾﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﺛﺎﻧﯿﺎً‪ ،‬در ﻣﺴﯿﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﻌﺘﯽ‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﻋﯿﻮب‪ ،‬ﮐﻤﺎﺑﯿﺶ ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺛﺎﻟﺜﺎً‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﺑﺪﯾﻞ ﺑﻨﯿﺎدﯾﻨﯽ ﺑﺮای آن ﺣﺘﯽ ﻗﺎﺑﻞﺗﺼﻮر ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺖ ﺗﺎ ﭼﻪ رﺳﺪ‬

‫‪230‬‬
‫ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﲢ ﻘ ﻖ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﺤ ﮏ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﭘﯿ ﺶ ﻣ ﻰ آ ﻣ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر ﺧ ﺸ ﺖ ﺧ ﺎ م د ﯾ ﺪ ه ﻧ ﺸ ﺪ د ر آ ﯾ ﻨ ﻪ د ﯾ ﺪ ه‬
‫ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﻧ ﺴ ﻞ ﺑ ﻌ ﺪ ا ز آ ل ا ﺣ ﻤ ﺪ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ » :‬ا ﮐ ﻨ ﻮ ن ﭘ ﺲ ا ز ﮔ ﺬ ﺷ ﱳ ﻫ ﻔ ﺘ ﺎد و ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺳ ﺎ ل ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب‬
‫ﻣ ﺸ ﺮ و ﻃ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﺳ ﭙ ﺎه ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ ر د ه ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎ ن ﺑ ﺮ ﭘ ﺎ ا ﯾ ﺴ ﺘ ﺎد ه و ﺑ ﺮ ا ى ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﻮ ر ژ و ا ﯾ ﻰ‬
‫ﻣ ﺸ ﺮ و ﻃ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﻗ ﺪ ﻋ ﻠ ﻢ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ د و ﻟ ﺖ ﻣ ﻮ ﻗ ﺖ ﻫ ﻨ ﻮ ز و ا ﺑ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ ﻫ ﺎ ﯾ ﺶ ر ا ﺑ ﻪ ﺑ ﻮ ر ژ و ا ز ى ﺣ ﻔ ﻆ ﮐ ﺮ د ه‬
‫اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺻ ﺎﺣ ﺒ ﺎن ﻗ ﺪ ر ت و ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى ﺳ ﻨﺘ ﻰ ﻓ ﺮ ا ﺗ ﺮ ا ز د و ﻟ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻧ ﻬ ﺎد ﻫ ﺎ ى ﺑ ﻮ ر ژ و ا ز ى ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ ﺑﻪ ﳊ ﺎظ ﭘ ﯿ ﺸ ﺒ ﺮ د‬
‫ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻓ ﺌ ﻮ د اﻟ ﻰ ﺗ ﮑ ﯿﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ « ‪ .‬ﺑ ﻌ ﯿ ﺪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﮑ ﯿﻪ آ ل اﺣ ﻤ ﺪ ﺑﻪ ﺷ ﯿ ﺦ ﺷ ﻬ ﯿ ﺪ ﺑ ﻪ ﻗ ﺼ ﺪ آ ر ز و ى‬
‫ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺸ ﺖ ﺑﻪ ﻋ ﺼ ﺮ ﻓ ﺌ ﻮ د اﻟ ﯿ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ اﺣ ﺖ آ ل ا ﺣ ﻤ ﺪ ﺑ ﻪ ﻧ ﺰ ا ع ﺑ ﺎ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﺑ ﺮ ﻧ ﺨ ﺎ ﺳ ﺖ ‪ .‬ا و ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻏ ﺮ ب ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ‬
‫ﺳ ﻮ ﺳ ﯿ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ و ا ﮔ ﺰ ﯾ ﺴ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﺎ ﻟ ﯿ ﺰ م ر ا ﻣ ﻰ ﺳ ﺘ ﻮ د و ﻧ ﻘ ﺪ ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺳ ﻰ و ﻟﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى‬
‫ﻧ ﺒ ﻮ د ﮐ ﻪ آ ن ر ا ﺷ ﮑ ﺎ ف اﺻ ﻠ ﻰ ذ ﻫ ﻨ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ﯾ ﺎ ﻋ ﯿ ﻨ ﯿ ﺖ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﻋ ﺸ ﻖ ا و ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ‪ ،‬ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ و‬
‫آزادى‪ ،‬او را ﺑﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻓﺎﻧﻮن و ﺳﺎرﺗﺮ وارد ﻣﻰﮐﺮد‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﯾﺎد آورﯾﻢ ﺳﺨﻨﺎن ﻓﺎﻧﻮن را در ﻣﱳ‪ ،‬و ﺳﺨﻨﺎن‬
‫ﺳ ﺎ ر ﺗ ﺮ ر ا د ر ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﻪ د و ز ﺧ ﯿ ﺎ ن ر و ى ز ﻣ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﺗ ﻀ ﺎد ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻢ ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﻰ ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺳ ﻰ ﻏ ﺮ ب‬
‫آ ﺷ ﮑ ﺎ ر ﺗ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻣ ﺪ ر ن ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً ﻫ ﯿ ﭻ ر د ﭘ ﺎ ﯾ ﻰ د ر آ ﺛ ﺎ ر ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﻰ ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪ .‬او‬
‫درﺑﺴﺖ در اﺧﺘﯿﺎر ﻧﻈﺮﯾﻪ واﺑﺴﺘﮕﻰ ﺟﻬﺎن ﺳﻮﻣﻰ ﺑﻮد ﮐﻪ در ﻋﺼﺮ او ﻣﯿﺪاندار ﺑﻰرﻗﯿﺐ ﻋﺮﺻﻪ‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﻰ ﭼ ﻨ ﺎ ن د ر ﭘ ﺮ و ژ ه » ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﺷ ﮑ ﻨ ﯽ « ﻏ ﺮ ق ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ﺑ ﺎ‬
‫آﻣ ﺎد ﮔ ﻰ ﺑﺮ ا ى ﺷ ﻬ ﺎد ت د ر ﻣ ﺴ ﯿ ﺮ ﺣ ﺬ ف ﺳ ﻠﻄ ﻪ ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾﻪ د ا ر ی و ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ د ا ﺧ ﻠ ﯽ آ ن ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﻋ ﺮ ﻓ ﺎ ن ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ى و‬
‫آ ز ا د ى ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ا ﺻ ﻠ ﯽ ﺣ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ا و ر ا ﺑ ﻪ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ‬
‫ﺟ ﻬ ﺎن ﺳ ﻮ ﻣ ﯽ ‪ ،‬ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺳ ﻮ ﻣ ﯽ ) ﺑﻪ ﻣ ﻮ ا ز ا ت ﺟ ﺮ ﯾ ﺎﻧ ﺎ ت ﭼ ﭗ ( ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﯽ ﮔ ﺎه ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﯽ ‪ -‬ﺷ ﯿ ﻌ ﯽ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪.‬‬
‫ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف آ ﻧ ﭽ ﻪ ﮔ ﺎه ا ز ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ا ﻣ ﺖ و ا ﻣ ﺎ ﻣ ﺖ ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﺖ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ا و ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ د ﯾ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫ر و ا ﯾ ﺖ ا ﻣ ﺮ و ز ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺻ ﺮ ا ﺣ ﺘ ﺎ ً ﻣ ﯽ ﮔ ﻔ ﺖ ﮐ ﻪ » ر و ﺣ ﺎ ﻧ ﻰ ﺧ ﻮ د ر ا ﺟ ﺎ ﻧ ﺸ ﯿ ﻦ ﺧ ﺪ ا و ﻣ ﺠ ﺮ ى ا و اﻣ ﺮ ا و د ر ز ﻣ ﯿ ﻦ‬
‫ﻣﻰداﻧﺪ و در ﭼﻨﯿﻦ ﺻﻮرﺗﻰ ﻣﺮدم ﺣﻖ اﻇﻬﺎرﻧﻈﺮ و اﻧﺘﻘﺎد و ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ او را ﻧﺪارﻧﺪ‪ ...‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﯾﮏ ﺣﺎﮐﻢ‬
‫ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ل ا ﺳ ﺖ و ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺎد ر اﺳ ﺘﺒ ﺪ اد و د ﯾ ﮑ ﺘ ﺎ ﺗ ﻮ ر ى ﻓ ﺮ د ى اﺳ ﺖ و ﭼ ﻮ ن ﺧ ﻮ د ر ا ﺳ ﺎ ﯾ ﻪ و ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﻓ ﺪ ا ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺪ‬
‫ﺑ ﺮ ﺟ ﺎ ن و ﻣ ﺎ ل و ﻧ ﺎﻣ ﻮ س ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ا ﺳ ﺖ و د ر ﻫ ﯿ ﭻ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﲡ ﺎو ز و ﺳ ﺘ ﻤ ﻰ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ر ا ه ﳕ ﻰ د ﻫ ﺪ « ؛ ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ‬
‫و ﺻ ﻒ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ‪ ،‬ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﻫ ﺎ ی ا و ﺑ ﺮ ﺳ ﻨ ﺖ ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ر ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﺎ ر ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻤ ﺎ ر ‪ ،‬ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎً ﺑ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺤ ﻤ ﺎ ر ﻓ ﺮ ﺟ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﯿ ﻞ‬

‫‪231‬‬
‫ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ ا و ﺑ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ ﻗ ﺎ ﺑ ﯿ ﻞ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﻮ ق ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﺳ ﻨ ﺖ د ﯾ ﻨ ﯽ ﺑ ﻪ ا ﺑ ﺰ ا ر ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺿ ﺪ ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎم ‪،‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺮ د و ‪ ،‬ا ﺑ ﺰ ا ر ﮐ ﯿ ﻨ ﻪ ﮐ ﺸ ﯽ ﺣ ﺴ ﺎد ت ﭘ ﯿ ﺸ ﮕ ﺎ ﻧ ﯽ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﻣ ﻘ ﺒ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ﭘ ﯿ ﺸ ﮑ ﺶ ﲤ ﺪ ن ﻏ ﺮ ﺑ ﯽ و ﺑ ﺮ ﻣ ﺤ ﺒ ﻮ ﺑ ﯿ ﺖ آ ن‬
‫رﺷ ﮏ ﻗ ﺎﺑﯿﻠﯽ ﺑﺮد ﻧﺪ ‪.‬‬

‫ا ﮔ ﺮ ﻫ ﻨ ﺮ ﻣ ﻨ ﺪ ى و د ﻟ ﺴ ﻮ ﺧ ﺘ ﮕ ﻰ ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﻰ و آ ل اﺣ ﻤ ﺪ ر ا ا ز آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ د ا و ر ی ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﻢ ‪:‬‬
‫» ﻣ ﺎ ﮐ ﯿ ﺎو ﻟ ﻰ د ر ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ﻣ ﻬ ﻢ اﺳ ﺖ ‪ .‬او ر ا ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﻧ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺎ ﮐ ﯿ ﺎو ل ﭼ ﯿ ﺰ ى ر ا ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ‬
‫ﮐﻪ اﻣﺮوز در ﻏﺮب ﻣﺘﺤﻘﻖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬او ﺟﻠﻮهاى از ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺗﺎرﯾﺦ ﻏﺮﺑﻰ را ﻧﺸﺎن داد‪ .‬او را ﻣﻼﻣﺖ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ د ر و ﻏ ﮕ ﻮ ﯾ ﻰ و د ﻏ ﻞ ﮐ ﺎ ر ى و آ د م ﮐ ﺸ ﻰ و ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻃ ﻠﺒ ﻰ ر ا ﺗ ﻌ ﻠ ﯿ ﻢ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬او ﻣ ﻈ ﻬ ﺮ ﻏ ﺮ ب ﺑ ﻮ د ه‬
‫و د ر ﺳ ﺖ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ ﺳ ﺨ ﻦ ا و ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ ﻣ ﺒ ﺸ ﺮ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ا ى ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ﮐ ﻪ آ د م ﻣ ﻰ ﮐ ﺸ ﺪ و ﻓ ﺮ ﯾ ﺎ د ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ د ا ر د ﮐ ﻪ‬
‫ﭼ ﺮ ا د ﯾ ﮕ ﺮ ان آد م ﮐ ﺶ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻧ ﺴ ﺎن ر ا ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و د ا ﯾ ﻪ ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ و ا ﻧ ﺴ ﺎ ن د و ﺳ ﺘ ﻰ د ا ر د ‪ « .‬ﺟ ﺎ ﻟ ﺐ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻓ ﺮ د د ر ﻣ ﻮ ر د ﻏ ﺮ ب ﺳ ﺨ ﻨ ﻰ د ا ر د ﮐ ﻪ ﻓ ﺎ ر غ ا ز ﺟ ﻨ ﺒ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﺎ ﻓ ﯿ ﺰ ﯾ ﮑ ﻰ ‪ ،‬ا ز ﻧ ﻮ ع ﻫ ﺎﯾ ﺪ ﮔ ﺮ ى اش ‪ ،‬اﺳ ﺎﺳ ﺎً‬
‫د ر ﺳ ﺖ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ ﻧ ﻈ ﺮ ر ا ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺎ ر و ا ﯾ ﺖ ﺧ ﺎ ص ﺧ ﻮ د او ‪ ،‬د ر ﺳ ﺖ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﺑ ﺎ ﻓ ﻘ ﺮ ه ﻣ ﻨ ﻘ ﻮ ﻟ ﻪ د ر ﻧ ﺎﺳ ﺎ ز ﮔ ﺎ ر ی‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺸ ﻨ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ام و ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﻢ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ﭼ ﻨ ﺎ ن ﻧ ﺒ ﻮ د ﮐ ﻪ‬
‫ﻗ ﻮ ﻣ ﻰ ﺑ ﻪ ا ﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﻪ آ ن ر و ﮐ ﻨ ﺪ و ﻗ ﻮ م د ﯾ ﮕ ﺮ ا ز آ ن ر و ى ﺑ ﺮ ﮔ ﺮ د ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﲤ ﺎم ﻣ ﺮ د م ﻋ ﺎ ﻟ ﻢ ﻣ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺖ و ا ر د ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﭘ ﺲ ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ﺑ ﺴ ﻂ ﻗ ﻬ ﺮ ى ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﻏ ﺮ ب ﮔ ﻔ ﺘ ﻪام ﮐ ﻪ ﺳ ﯿ ﺮ د ر ﺳ ﺖ د ر ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﻏ ﺮ ب ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ا ز‬
‫و ا ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ و د ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ، . . .‬ا ﮔ ﺮ ﭘ ﺮ ﺳ ﯿ ﺪ ه ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ » آ ﯾ ﺎ ﻻ ز م ﺑ ﻮ د د ر ﻋ ﻠ ﻢ و ﻋ ﻘ ﻞ و ﻣ ﻌ ﺎﻣ ﻼ ت ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر‬
‫ﮐ ﻠ ﻰ ‪ ،‬د ر ﲤ ﺪ ن ﺑﻪ ﻏ ﺮ ب ر و ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ؟ « ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ د ر ﺳ ﺖ ﻃ ﺮ ح ﻧ ﺸ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ز ﯾ ﺮ ا ر و ﮐ ﺮ د ن ﺑﻪ ﻏ ﺮ ب ﺗ ﺎ ﺑ ﻊ ا ر اد ه و‬
‫ﻣ ﯿ ﻞ و ﺗ ﻔ ﲍ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﮐ ﺴ ﺎن ﻧﺒ ﻮ د ه و ﳑ ﺎﻧﻌ ﺖ ﺑﻌ ﻀ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ ﻫ ﻢ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ﺟ ﻠ ﻮ آن ر ا ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ﺑﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ﻏ ﺮ ب و ﺗ ﺒ ﻌ ﯿ ﺖ ا ز آد ا ب و ﻣ ﻌ ﺎﻣ ﻼ ت و ﻣ ﻨ ﺎﺳ ﺒ ﺎ ت ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ اﻣ ﺮ ى ﻗ ﻬ ﺮ ى و ﺧ ﺎ ر ج ا ز اﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر ا ﻓ ﺮ ا د‬
‫ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺎ ر ا ه ﻏ ﺮ ب ر ا ا ﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر ﻧ ﮑ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻗ ﻬ ﺮ ﲤ ﺪ ن ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ﻣ ﺎ و ﲤ ﺎم ا ﻗ ﻮ ا م د ﯾ ﮕ ﺮ ﻏ ﯿ ﺮ ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ر ا ﺑ ﻪ ر ا ﻫ ﻰ‬
‫ا ﻧ ﺪ اﺧ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻏ ﺎ ﻟ ﺐ ا ﯾ ﻦ ا ﻗ ﻮ ام ا ﻓ ﺘ ﺎن و ﺧ ﯿ ﺰ ا ن و ﻟﻨ ﮓ ﻟﻨ ﮕ ﺎن و ﭘ ﺮ ﯾ ﺸ ﺎن و ﺳ ﺮ ﮔ ﺮ د ان د ر آن ر اه ﻣ ﻰ ر و ﻧ ﺪ ‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻗﻬﺮ را ﺗﻨﻬﺎ ﻗﻬﺮ ﺳﯿﺎﺳﻰ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ و اﻗﺘﺼﺎدى اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺴﻢ ﻧﺒﺎﯾﺪ داﻧﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻗﻬﺮ ﺗﺎرﯾﺦ ﻏﺮﺑﻰ‬
‫اﺳﺖ‪ «.‬اﮔﺮ ﻗﻬﺮى اﺳﺖ ﭘﺲ از ﻣَﻘﺴَﻢ ﺣﺴﻦ و ﻗﺒﺢ اﺧﻼﻗﻰ و ﻋﻘﯿﺪﺗﻰ و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺧﺎرج اﺳﺖ‪ ،‬و ﻣﺎﮐﯿﺎول‬
‫و ﻣ ﺎ ﮐ ﯿ ﺎو ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﯽ ﺑ ﻪ ر و ا ﯾ ﺖ ﲢ ﺮ ﯾ ﻒ ﺷ ﺪ ه ا ﯾ ﺸ ﺎ ن ‪ ،‬ﻣ ﻮ ﺿ ﻊ ﻧ ﻬ ﯽ و ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﻧ ﻔ ﯽ ﻧ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ‬
‫ﻧ ﺎآ ﮔ ﺎ ﻫ ﺎ ﻧﻪ ‪ ،‬ﯾ ﮑ ﯽ ا ز ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ﻫ ﺎ ا ز ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﺟ ﻬ ﺎن ﺳ ﻮ ﻣ ﯽ ﺿ ﺪ ﻏ ﺮ ﺑ ﯽ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪232‬‬
‫ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻋ ﻤ ﻼ ً ﯾ ﮏ ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ ﻓ ﺮ ﻗ ﻪ ﺳ ﺎ ز ى ا ﺳ ﺖ ؛ ﻓ ﺮ ﻗ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﺑ ﻨﯿ ﺎ د ﺷ ﺎ ن ﺑ ﺮ‬
‫ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺖ اﺳ ﺖ ؛ ﻏ ﯿ ﺮ ﯾ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻬ ﻪ ﺑ ﺎ آ ن ا ز ﭘ ﺮ ﻫ ﯿ ﺰ ﺷ ﺮ و ع ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﺗ ﺎ ﺳ ﺘ ﯿ ﺰ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ .‬و ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ‬
‫ا ﻋ ﻼ ن ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﻪ د ﻧ ﯿ ﺎ ‪ -‬د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﻓ ﺮ ﻗ ﻪ ‪ -‬ا ز آ ن ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﳕ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬اﻋ ﻢ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﻋ ﻼ ن ﺟ ﻨ ﮓ ﺳ ﺮ د ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﯾ ﺎ‬
‫ا ﻋ ﻼ ن ﺟ ﻨ ﮓ ﮔ ﺮ م ؛ د ر اﺻ ﻞ و ا ﺳ ﺎ س ﻓ ﺮ ﻗ ﯽ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا و ﻻ ً ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﺟ ﻨ ﮓ ﺳ ﺮ د ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﺎ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ‬
‫ﮔﺮم ﻧﯿﻨﺠﺎﻣﺪ‪ ،‬ﺛﺎﻧﯿﺎً ﺟﻨﮓ ﺳﺮد ﳑﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﺸﺘﻪ ﻧﮕﯿﺮد‪ ،‬وﻟﻰ ﭼﻮن ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ارﺗﺒﺎط ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﺼﺎﳊﻪآﻣﯿﺰ‬
‫ر ا ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﺎه ﺣ ﺎﺻ ﻞ ﺟ ﻤ ﻊ ﺳ ﺮ د ى ﻫ ﺎ و ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ﻫ ﺎ و ا ﻫ ﺎ ﻧ ﺖ ﻫ ﺎ و ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ر و ا ﻧ ﻰ و ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ﻫ ﺎ د ر‬
‫د ر ا ز ﻣ ﺪ ت ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﮐ ﺸ ﱳ ر و ح ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻧ ﺘ ﺎ ﯾ ﺞ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﻞ ﺑﻪ ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ا ﺳ ﺖ ؛ د ر‬
‫ﺷ ﮑ ﻞ ﻓ ﺎﺷ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ آ ن ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﺨ ﺼ ﺎً ﺑﻪ اﺳ ﻢ ا ﻧﺘ ﻘ ﺎم و ﺗ ﺼ ﻔ ﯿ ﻪ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬و د ر ﺷ ﮑ ﻞ ﻏ ﯿ ﺮ ﻓ ﺎ ﺷ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ آ ن ‪ ،‬ﺑ ﺎ ز ﻫ ﻢ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮔ ﯿ ﺮ م ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ آ ن ا ﺷ ﺎﻋ ﻪ ﯾ ﮏ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ‪ ،‬ﺻ ﺪ و ر ﯾ ﮏ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ‪ ،‬ﳓ ﺎ ت ﯾ ﮏ ﻣ ﻠ ﺖ د ر ﺑ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ‬
‫ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﲢ ﺖ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻓ ﺎ ﺳ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻧ ﻈ ﺎ ﯾ ﺮ ا ﯾ ﻦ د و اﻋ ﯽ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎ ر ز ﺗ ﺮﯾ ﻦ ﳕ ﻮ د آ ن‬
‫ﮐ ﻪ د ر و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ ﻣ ﺸ ﻬ ﻮ د ا ﺳ ﺖ ‪ :‬ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ م ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ‪ -‬و ﻧ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ‪ -‬ﲢ ﺖ‬
‫ﻋ ﻨ ﻮ ان ﻣ ﺒ ﺎر ز ه ﺑ ﺎ ﻓ ﺴ ﺎد ‪ .‬ﭘﺘ ﺎﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺮ م ا ﻓ ﺰ ا ر ى ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﺣ ﺮ ﮐ ﺎ ت ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د‬
‫و ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﺨ ﺖ ا ﻓ ﺰ ا ر ى آ ن ﺑ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ .‬ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﻨ ﻬ ﺎ ى ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ‬
‫ﯾﮏ ﻧﻮع اﻧﺰواﻃﻠﺒﻰ ﻣﻔﺮط را اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﮔﺮﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﻣﻄﻠﻮﺑﻰ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ﭼﯿﺰ ﻣﻬﯿﺒﯽ ﻫﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬وﻟﻰ‬
‫ﭼ ﻮ ن ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ﻣ ﻮ ا ﻗ ﻊ ‪ ،‬ا ز ﺟ ﻤ ﻠ ﻪ د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ ‪ ،‬ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺑ ﺎ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬د ر آ ن ‪ ،‬ﯾ ﮏ‬
‫ا ﻋ ﻼ ن ﺟ ﻨ ﮓ آ ﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻪ و ﺳ ﯿ ﻊ ﺑ ﯿ ﺮ و ن د ا ﯾ ﺮ ه ‪ ،‬ا ز ﭘ ﺸ ﺖ د ﯾ ﻮ ا ر ﻫ ﺎ ی ﭘ ﺎد ﮔ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﺗ ﺎ ﻣ ﺎ و ر ا ء ﺑ ﺤ ﺎ ر ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫و ﺟ ﻮ د ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ .‬و ا ز آ ﳓ ﺎ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﻻ ا ﻗ ﻞ د ر ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ى ﮐ ﺎ ر ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﺘ ﻰ ﭘﯿ ﺮ و ز ى ﻫ ﺎ ى ا ز ﻗ ﻀ ﺎ ز و د ر س و آ ﺳ ﺎ ن ﯾ ﺎ ب و‬
‫ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺎد آ و ر د ه ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺑ ﺪ ﻣ ﺴ ﺘ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺸ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ا ز ﺧ ﺮ ا ب ﮐ ﺮ د ن ﮐ ﺎ خ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ و ﺳ ﺮ خ و ﭘ ﺮ ﭼ ﻢ ﭘ ﯿ ﻐ ﺎ ت‬
‫ر ا د ر ﺳ ﺮ اﺳ ﺮ ﻋ ﺎﻟ ﻢ ﺑﻪ ا ﻫ ﺘﺰ ا ز د ر آو ر د ن ر ﺿ ﺎ ﯾ ﺖ ﳕ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﺎ ل ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﻧ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ ﻋ ﻘ ﻞ و ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﺑ ﺮ‬
‫ا ﺛ ﺮ ﻣ ﺸ ﺖ ﺑ ﺮ ﺳ ﻨ ﺪ ا ن ﮐ ﻮ ﺑ ﯿ ﺪ ن ﺑ ﻪ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻰ و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د آ ﻣ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻣ ﻘ ﺎم ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ت و ﺷ ﻌ ﺎ ر د ا د ن‬
‫ﻫ ﻤ ﺎ ن ا ﻋ ﻼ م ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﻪ ﮐ ﻞ د ﻧ ﯿ ﺎ ﺑ ﺎ ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ و ﺗ ﻮ ﻫ ﯿ ﻦ اد اﻣ ﻪ د ا ر د ‪ ،‬و ﻟ ﻮ د ر ﻋ ﻤ ﻞ ﻣ ﻮ ج ﻣ ﺮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺑ ﺒ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ﭘ ﺴ ﺖ ا ﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﻨ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ا ز ز ﺑ ﺎن ﮔ ﻮ ر ﺑ ﺎﭼ ﻒ ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ه ﭼ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ا ﯾ ﻦ اد ﻋ ﺎ ر ا ‪ -‬ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻢ‬

‫د ا ﺳ ﺘ ﺎ ن ﺳ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ، -‬ﮐ ﻪ ﻣ ﻠ ﺖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﺟ ﻤ ﺎ ﻫ ﯿ ﺮ ﺷ ﻮ ر و ى ﲤ ﺎﯾ ﻞ ﺗ ﻬ ﺎﺟ ﻤ ﻰ د ا ر د ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﻢ‬
‫ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ . . .‬ﺑﺮ ا ى رﯾ ﭽ ﺎر د ﻧ ﯿ ﮑ ﺴ ﻮ ن د اﺳ ﺘ ﺎن ﻓ ﯿ ﻠﻤ ﻰ ر ا ﮔ ﻔ ﺘ ﻢ ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ز ﮔ ﻰ د ﯾ ﺪ ه ﺑ ﻮ د م و ا ز ﺳ ﻔ ﺮ ﭼ ﻨ ﺪ ﺗ ﻮ رﯾ ﺴ ﺖ‬

‫‪233‬‬
‫آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ر و ى و ﻟ ﮕ ﺎ ﺣ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ د اﺷ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﻓ ﯿ ﻠ ﻢ ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ا ن ﺷ ﻮ ر و ى و ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ا ن آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻧ ﺸ ﺎ ن د ا د ه‬
‫ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬و ﮐ ﺎ ر آ ﺳ ﺎ ﻧ ﻰ ﻧ ﺒ ﻮ د ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ا ز ﯾ ﮏ ر و س ﻣ ﺘ ﻤ ﺎﯾ ﺰ ﺳ ﺎﺧ ﺖ ‪ .‬آ ﻧ ﺎن ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﮔ ﭗ ﻣ ﻰ ز د ﻧ ﺪ و‬
‫آ د م ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن د و ﺳ ﺘ ﺎ ن ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ د ر ﮔ ﻔ ﺘ ﮕ ﻮ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و ﺧ ﻮ ب ﻫ ﻤ ﺪﯾ ﮕ ﺮ ر ا د ر ک ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﯿ ﻨ ﺎ ً‬
‫ا ﯾ ﻦ آ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺘ ﻤ ﺪ ا ر ا ن ا ز ﻋ ﻬ ﺪ ه آ ن ﺑﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ﺑ ﺮ ﳕ ﻰ آ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ « .‬ﺷ ﮕ ﻔ ﺘ ﻰ آو ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؟ ر ﻫ ﺒ ﺮ‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﮐ ﻪ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﻪ ﻧ ﯿ ﻢ ﻗ ﺮ ن ﺑ ﺰ ر ﮔ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ د ﺷ ﻤ ﻦ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ا ز ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﻤ ﻊ ﻫ ﺎ ‪ ،‬آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ و‬
‫ر و ﺳ ﻰ ا ز ﻫ ﻢ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻔ ﮑ ﯿ ﮏ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﻌ ﻮ ف اﺳ ﺖ و ﺑ ﻪ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ د ر ﺧ ﺼ ﻮ ص ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻰ ا ز ﺗ ﻘ ﻠ ﯿ ﺪ ا ﯾ ﻦ ‪،‬‬
‫ا ﯾ ﺮ اد ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬ﺣ ﺎ ل ا ﯾ ﻦ ر ا ﻣ ﻘ ﺎ ﯾ ﺴ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ﺑ ﺎ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﺳ ﻨ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﮐ ﻪ د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺘ ﻮ ا ﻟ ﯽ د ر ﻓ ﻀ ﺎ ﻫ ﺎ ى‬
‫د ا ﻧ ﺸ ﮕ ﺎ ﻫ ﻰ د ا ﺧ ﻞ و ﺧ ﺎ ر ج ز ﯾ ﺴ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و د ر آﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻪ ﻫ ﺰ ا ر ه ﺳ ﻮ م ‪ ،‬د ر ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﺷ ﻬ ﺮ ﻫ ﺎ ی آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻣ ﻘ ﯿ ﻢ ﺷ ﺪ ه و‬
‫ﺑﺮاى ﺟﻮان ﻣﺴﻠﻤﺎن‪ ،‬ﮐﻪ در ﮔﺮﯾﺰ از ﺳﻨﺖ‪ ،‬در ﺷﯿﻮه زﻧﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﻏﺮﺑﯿﺎن اﻗﺘﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﺧﻄﺮ‬
‫ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ » :‬ﻣ ﺴ ﻠ ﻤ ﺎ ﻧ ﺎ ن ﺟ ﻮ ا ن ‪ ،‬ا ﻋ ﻢ ا ز اﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﻬ ﺎ ن ا ﺳ ﻼ م ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ﲢ ﺼ ﯿ ﻞ ﺑ ﻪ ﻏ ﺮ ب‬
‫ﺑ ﺮ و ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﺗ ﺄ ﺛﯿ ﺮ ا ز د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﺠ ﺪ د ر ا ا ز ر ﻫ ﮕ ﺬ ر آ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻣ ﻰ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن آ ن ر ا ﺷ ﯿ ﻮ ه ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ‬
‫ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﻧ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﯿ ﻮ ه ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻃ ﺒ ﻌ ﺎ ً د ر ﺣ ﺪ ﺧ ﻮ د ﺑ ﯿ ﺎ ﻧ ﮕ ﺮ ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ ا ى ﺧ ﺎ ص ﻧ ﯿ ﺰ ﻫ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ ا ﺗ ﺐ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ‬
‫ا ز ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ ﻫ ﺎ و ا ﻟ ﻬ ﯿ ﺎ ت و ﯾ ﺎ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﻫ ﺎ ى ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ى ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﯿ ﻢ و ﺑ ﻼ و ا ﺳ ﻄ ﻪ ‪ ،‬آ ﻧ ﭽ ﻨ ﺎن ﺑ ﺮ ﺟ ﻮ ا ﻧ ﺎن‬
‫ﻣ ﺴ ﻠﻤ ﺎن ﺗ ﺄﺛ ﯿ ﺮ ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺷ ﻮ ا ﻫ ﺪ آن ر ا ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً د ر ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺮ اﮐ ﺰ ﺷ ﻬ ﺮ ى ﺑ ﺰ ر گ ﺟ ﻬ ﺎن اﺳ ﻼ م د ﯾ ﺪ ‪. . .‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ز ﺗ ﺎ ب ﺷ ﯿ ﻔ ﺘ ﮕ ﻰ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﺟ ﻮ ا ﻧ ﺎ ن ﻫ ﻤ ﻪ ﻗ ﺎ ر هﻫ ﺎ ى ﺟ ﻬ ﺎ ن ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ آ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﺴ ﺐ ﻇ ﺎﻫ ﺮ ‪،‬‬
‫آ ز اد ى ﮐ ﺎﻣ ﻞ ﻓ ﺮ د ى ا ز ﻗ ﯿ ﺪ و ﺑ ﻨ ﺪ ﺳ ﻨ ﺖ ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪« .‬‬

‫آﺳﯿﺐ ﺳﻮم ﻫﺪاﯾﺖﮔﺮاﯾﻰ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺤﺜﻰ ﮐﻪ در ﮔﻔﺘﺎر اول داﺷﺘﯿﻢ ﭼﻮن روﺷﻨﻔﮑﺮى‬
‫ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ﺑ ﺮ ﻻ ک ﮔ ﻤ ﺎ ن ﺑ ﺮ د ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د ى ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ﺑ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺧ ﺮ ا ب ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ‪ ،‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯿ ﻮ ن ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﮐ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ﺑ ﺪ ﺳ ﺮ ﻧ ﮕ ﻮ ن ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ز ﻣ ﯿ ﻦ ﺑ ﻬ ﺸ ﺖ ﺻ ﺎ ﳊ ﺎن ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪.‬‬
‫ﭘ ﺲ ا ز ﯾ ﮏ ﭼ ﻨﺪ ﮐ ﻪ از ﻓ ﻮ ر ان و ﺷ ﻮ ر اﻧ ﻘ ﻼ ب ﮔ ﺬ ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن اﻧﻘﻼ ب ﭼ ﯿﺰ ی از ﺳ ﻨﺦ ﻋ ﺸ ﻖ ﺑﻮد ﮐ ﻪ » آﺳ ﺎن‬
‫ﳕ ﻮ د ا و ل ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﻓ ﺘ ﺎ د ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﻫ ﺎ« ‪ ،‬ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى اﺣ ﻮ ا ل ﻋ ﺮ ﻓ ﻰ و ﻋ ﺎد ی ﺧ ﻮ د ر ﺟ ﻮ ع ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﻪ ﺳ ﺨ ﺖ‬
‫آ ن ﺧ ﻮ د ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ و ﻟ ﺬ ت ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ .‬و ﻟ ﻰ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﮐ ﻪ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺌ ﻮ ر ى ر ا ﺗ ﺎ ب ﳕ ﻰ آ و ر د ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ز ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ ر ا ﯾ ﻦ و ا ﻗ ﻌﯿ ﺖ ﳕ ﻰ ر ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ و ﻫ ﺮ ﻃ ﻮ ر ﺑ ﻮ د ﻣ ﻰﺧ ﻮ اﺳ ﺘ ﻨ ﺪ و اﳕ ﻮ د ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ا ﻗ ﻠ ﯿ ﺘ ﻰ ﮔ ﻤ ﺮ ا ه ﯾ ﺎ ﲢ ﺮ ﯾ ﮏ‬
‫ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬اﮐ ﺜﺮ ﻣ ﺮد م ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣ ﻌﻨﺎی ﻣ ﻮ رد ﻧﻈ ﺮ آﻧﺎن ‪ ،‬ﺧ ﻮ ﺑﻨﺪ ‪ .‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ و ﻗﺘﻰ اﻓﺰو ن ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ اﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ از‬

‫‪234‬‬
‫ﻋ ﺼ ﺮ اﻋ ﺘ ﻘ ﺎد و ا ﯾ ﻤ ﺎ ن ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﻣ ﻰ ر ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ و ﺣ ﺘ ﻰ ﺳ ﺮ ا ن ﻫ ﻢ ) ﻣ ﺜ ﻞ آ ن ﺻ ﺤ ﻨ ﻪ ﻣ ﻌ ﺮ و ف د ر ﻓ ﯿ ﻠ ﻢ ز ا ﭘ ﺎ ﺗ ﺎ د ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب‬
‫ﻣ ﮑ ﺰ ﯾ ﮏ ( ‪ ،‬د ر ﭘ ﻰ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﮐ ﺎ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ آﻣ ﺪ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﻋ ﻤ ﺮ ا ز آ ن ﻧ ﻬ ﻰ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺮ د م ر ا ﺑ ﻰ ﺑ ﺎو ر ﺗ ﺮ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د و ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ى ر ا ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ﺑﻪ ﯾ ﮏ د ﺳ ﺘ ﮕ ﺎه ﻣ ﻄ ﯿ ﻊ ﺳ ﺎز ى ﺑ ﺪ ل ﻣ ﻰ ﳕ ﻮ د ‪.‬‬

‫ز ﯾ ﻨ ﻮ و ﯾ ﻒ ‪ ،‬ﻋ ﻀ ﻮ ﺑ ﺮ ﺟ ﺴ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ ر ا ى ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ى ﺣ ﺰ ب ﺑ ﻠ ﺸ ﻮ ﯾ ﮏ ‪ ،‬د ر ﺑ ﺎ ر ه ﻣ ﺴ ﺌ ﻠﻪ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ‬
‫ﺳ ﻮ ﺳ ﯿ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺖ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ » ﻣ ﻬ ﻨ ﺪ س ﺑ ﻮ ر ژ و ا « ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﮐ ﻨ ﻮ ن ﺑﻪ ر ژ ﯾ ﻢ ﺧ ﺪ ﻣ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫د ا د ن ﺿ ﺮ و ر ﯾ ﺎ ت ا و ﻟ ﯿ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ » ﺣ ﻘ ﻮ ق ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ « ﻧ ﯿ ﺰ د ا د ه ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻬ ﻨ ﺪ س‬
‫ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﻘ ﻮ ق ر ا ﻧ ﺪ ا ر ﯾ ﻢ ﺑ ﻰ ﲢ ﺮ ک ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﺑ ﻮ د ؛ ﺗ ﺎ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺗ ﺼ ﺪ ﯾ ﻖ ﻧ ﺸ ﻮ د ﮐ ﻪ‬
‫» ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻋ ﺎ ﻟ ﯽ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ا ر ز ش د ر د و ﻟ ﺖ و ﮐ ﺸ ﻮ ر ا ﺳ ﺖ « ‪ ،‬ﻣ ﺮ د م ا ﺑ ﺘ ﮑ ﺎ ر ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و ﮐ ﺎ ر ى ﻧ ﺎ ز ﻟ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ د ا ﺷ ﺖ ‪.‬‬
‫ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ز ﯾ ﻨ ﻮ و ﯾ ﻒ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ر و ﺣ ﯿ ﻪ ر ا ﯾ ﺞ د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﺑ ﻮ د ‪ » :‬ﻣ ﺎ ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺐ و ﻗ ﺖ‬
‫ﺧ ﻮ د ر ا ﻫ ﺪ ر د ﻫ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﺑ ﻮ ﺿ ﻮ ح ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ م ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺮ د ﻣ ﻰ ا ز اﯾ ﻦ د ﺳ ﺖ ‪ ،‬د ﯾ ﺪ ن ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺣ ﻘ ﻮ ﻗ ﻰ د ر ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ى‬
‫ﻣ ﺎ ﻫ ﻤ ﺎن ﻗ ﺪ ر ﻣ ﺤ ﺘ ﻤ ﻞ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ﯾ ﺪ ن ﭘ ﺸ ﺖ ﮔ ﻮ ﺷ ﺸ ﺎ ن ‪« .‬‬

‫ﻓ ﮑ ﺮ ز ﯾ ﻨ ﻮ و ﯾ ﻒ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﻃ ﺮ ز ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﻧ ﺒ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻨ ﺒ ﺎﻃ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ز ﺿ ﺮ و ر ت ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﻣ ﯽ د ا د ‪.‬‬
‫ﮐ ﺎ ز ا ﻧ ﺘ ﺰ ا ﮐ ﯿ ﺲ د ر ز و ر ﺑ ﺎ ی ﯾ ﻮ ﻧ ﺎ ﻧ ﯽ ‪ ،‬د ر ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ا ز ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺘﻨﺒ ﺎط ﻣ ﻰ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﺪ ‪ » :‬اد ﯾ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺷ ﺮ ا ر ه ﺧ ﻼ ﻗ ﻪ ﺧ ﻮ د ر ا ا ز‬
‫د ﺳ ﺖ د ا د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬د ر ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺐ ﺷ ﺎﻋ ﺮ ا ﻧ ﻪ و و ﺳ ﺎ ﯾ ﻠ ﻰ ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﯾ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ر ا ﺗ ﺰ ﯾ ﯿ ﻦ‬
‫ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬د ر اﺷ ﻌ ﺎ ر اﺳ ﺘ ﻔ ﺎ ن ﻣ ﺎ ﻻ ر ﻣ ﻪ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﺑ ﺪ ل ﺑﻪ ﺑ ﺎ ز ى ر اﺣ ﺖ ﺑ ﻰ د ر د ﺳ ﺮ ى ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ‬
‫ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻧ ﺸ ﺎ ﻧ ﻪ ﺣ ﯿ ﺎ ت ﺑ ﺸ ﺮ ى آ ن ر ا ﳕ ﻰ آ ﻟ ﻮ د ‪ .‬ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ﺑ ﺸ ﺮ ى ‪ ،‬ﺧ ﺸ ﻦ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﻫ ﻨ ﺠ ﺎ ر و ﻧ ﺎﺧ ﺎ ﻟ ﺺ ا ﺳ ﺖ و‬
‫ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺒ ﻰ ا ﺳ ﺖ ا ز ﻋ ﺸ ﻖ ‪ ،‬ﮔ ﻮ ﺷ ﺖ و ﻓ ﺮ ﯾ ﺎد و د ر د و ر ﱋ ‪ .‬ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﯾ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﺗ ﺼ ﻔ ﯿ ﻪ ﺷ ﻮ د و ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﻓ ﮑ ﺮ ى‬
‫ﻣ ﻄ ﻠﻖ د ر آ ﯾ ﺪ و ﻧ ﺎ ﭘ ﺎ ﮐ ﻰ ﻫ ﺎ ى آ ن د ر ﺑ ﻮ ﺗ ﻪ ر و ح ﺑ ﻪ ﻃ ﺮ ق ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ﮐ ﯿ ﻤ ﯿ ﺎ ﮔ ﺮ ى ز د و د ه ﺷ ﻮ د ‪« .‬‬

‫د ر ﻇ ﻞ ﻫ ﺪ اﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ز ﻣ ﺎﻣ ﺪ ا ر ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ر ا ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ل ﮐ ﻔ ﺮ و ا ﯾ ﻤ ﺎن ﻣ ﺮ د م ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺪ ؛ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ل ا ﯾ ﺪ ه و ا ر ز ﺷ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ د ر ذ ﻫ ﻦ آن ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ر د ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ﻧﯿ ﺎ ﲡ ﺮ ﺑﻪ ﺗ ﺎر ﯾ ﺨ ﻰ ﺳ ﻨ ﮕ ﯿ ﻨ ﻰ ا ز آن د ا ر د ‪ .‬ﲡ ﺮ ﺑﻪ ﻧ ﺸ ﺎن‬
‫ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻐ ﺰ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑﻪ ﺧ ﻮ د ﺷ ﺎن و ا ﮔ ﺬ ا ر ﮐ ﺮ د و د ر ر اﺳ ﺘ ﺎ ى ﮐ ﻮ ﭼ ﮏ ﮐ ﺮ د ن ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺴ ﻤ ﺖ ر ا ا ز د ا ﯾ ﺮ ه ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ د ر ﺑ ﺮ د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ اﻋ ﺘ ﻘ ﺎد د ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ‬

‫‪235‬‬
‫ﻗ ﺪ ر ت و ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ د م ر ا ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮐ ﻨ ﺪ و ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ذ ﻫ ﻦ و ﻋ ﻘ ﻞ و اﺣ ﺴ ﺎس آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ‬
‫ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د و ا ز آ ن ﻫ ﺎ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ز د ؛ ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﺎن ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ‪ .‬ا ز آ ﳓ ﺎ ﮐ ﻪ ﻣ ﺪ ل ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﯿ ﺖ د ر‬
‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﮔ ﺮ اﯾ ﺸ ﺎ ت ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ د ﯾ ﻨ ﻰ ‪ -‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻟ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺮ ﺿ ﻰ و ﻣ ﺎو ر ا ﯾ ﻰ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻗ ﻄ ﻌ ﻰ اﺳ ﺖ ؛ ﭼ ﻮ ن‬
‫ﮐ ﻠ ﯿ ﻪ ﻇ ﺮ ﻓ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺎ ﮐ ﺴ ﯿ ﻤ ﺎ ل ا ﻧ ﺴ ﺎن ر ا د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ و ا ز آ ن ﻣ ﺪ ل ﯾ ﮏ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﺮ ا ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫ا ﻧ ﺴ ﺎن ﮐ ﺎﻣ ﻠ ﻰ د ر ﺻ ﺪ ا ﻗ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻓ ﺪ ا ﮐ ﺎ ر ى ‪ ،‬د ر ﮐ ﻒ ﻧ ﻔ ﺲ ‪ ،‬د ر ﻋ ﺒ ﻮ د ﯾ ﺖ ‪ ،‬د ر ﺗ ﻘ ﻮ ى و ‪ . . .‬؛ ﻇ ﺮ ﻓ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﺸ ﯿ ﻨ ﻪ‬
‫ر ا ﺑﻪ ﺻ ﻮ ر ت ا ﻧ ﺘﺰ اﻋ ﻰ ﺟ ﻤ ﻊ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺧ ﻮ ب ر ا ﺑ ﺮ اﺳ ﺎس آن ﺗﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﭼ ﻮ ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺑ ﺪ ا ﻫ ﺖ‬
‫ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر و ى ز ﻣ ﯿ ﻦ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ن ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً ﺣ ﺘ ﻰ ﺧ ﻮ د ﻫ ﻢ آ ن ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر‬
‫ﺟ ﺪ ا ل ﺑ ﺎ ﺳ ﻨ ﺪ ا ن و ا ﻗ ﻌﯿ ﺖ ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ ز ﳉ ﺎ ج ﻣ ﺤ ﺾ ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﻫ ﺎ ا ﻟ ﮕ ﻮ ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺎ‬
‫آ ﮔ ﺮ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺴ ﻤ ﺎن و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ و ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ا ﻧ ﺘ ﺰ اﻋ ﻰ ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺎن ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د د ر ﯾ ﮏ ا ﺑ ﺮ ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎن ﻣ ﻰ ﺳ ﺎ ز ﻧ ﺪ ‪ ،‬و‬
‫ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ر ا ﻧ ﺪ ن ﮐ ﻤ ﺎﺑ ﯿ ﺶ اﺟ ﺒ ﺎر ى و اﻟﺒﺘﻪ ﻧ ﺎﳑ ﮑ ﻦ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺑﻪ ﺳ ﻤ ﺖ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﻟ ﮕ ﻮ ﯾ ﻰ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ‬
‫ذ ﻫ ﻦ ‪ ،‬ا ﺣ ﺴ ﺎ س و ﺟ ﺴ ﻢ ا ﻓ ﺮ ا د ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﺻ ﺒ ﺮ ا ﯾ ﻮ ب ‪ ،‬ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ﻋ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﺷ ﻬ ﺎد ت ﻃ ﻠ ﺒ ﻰ ﺣ ﺴ ﯿ ﻦ ‪،‬‬
‫ﺻ ﺪ ا ﻗ ﺖ ا ﺑ ﻮ ذ ر ‪ ،‬ﻗ ﻨ ﺎﻋ ﺖ ﺳ ﻠﻤ ﺎن و ﻏ ﯿ ﺮ ه د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎن د ر ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺎ‬
‫ﻣ ﻮ ﻓ ﻘ ﯿ ﺖ ر و ﺑ ﻪ ر و ﳕ ﻰ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ؛ ﺑ ﻪ و ﯾ ﮋ ه ﮐ ﻪ ا ز ﻣ ﻮ ا ر د ﻓ ﻮ ق ﺗ ﯿ ﭗ ﻫ ﺎ ی ا ﯾ ﺪ ه آ ﻟ ﯽ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ م ﻧ ﺒ ﻮ د‬
‫ﺣ ﺘ ﯽ ﺑﺎ و اﻗ ﻌﯿﺖ ﺧ ﻮ د آن ﺷ ﺨ ﺼ ﯿﺖ ﻫ ﺎ ﭼ ﻘ ﺪ ر اﻧﻄ ﺒﺎق د ارد ‪.‬‬

‫او ا ﯾ ﻞ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑ ﺎ ﭼ ﻨ ﺪ ﻧ ﻔ ﺮ ا ز د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﺎن ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ‪ -‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﻫ ﺪ اﯾ ﺖ اﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ‪ -‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ‬

‫د ا ﻧ ﺶ آﻣ ﻮ ز ان ﺑﻪ د ﺑ ﯿ ﺮ ﺳ ﺘ ﺎ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ر ﻓ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﯾ ﮏ ﺑ ﺎ ر ﮐ ﻪ د ا ﻧ ﺶ آﻣ ﻮ ز ان ﯾ ﮏ د ﺑ ﯿ ﺮ ﺳ ﺘ ﺎن ر ا ﺟ ﻤ ﻊ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ﯾ ﻢ ﺗ ﺎ‬
‫ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻫ ﻤ ﺎن د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﺎن ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﺑﺮ ا ى آ ن ﻫ ﺎ ﺳ ﺨ ﻨﺮ ا ﻧ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﭽ ﻪ ﻫ ﺎ ﺷ ﻠ ﻮ غ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﺣ ﺮ ف‬
‫ﻣ ﻰ ز د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﻮ ﺧ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺳ ﺨ ﻨ ﺮ ا ﻧ ﻰ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ .‬ﺳ ﺨ ﻨ ﺮ ا ن ﯾ ﮏ ﻣ ﺮ ﺗ ﺒ ﻪ د اد ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ و ﻫ ﻤ ﻪ ﺳ ﺎﮐ ﺖ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ﺳ ﭙ ﺲ ﮔ ﻔ ﺖ ‪ » :‬ﻣ ﺎ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ا ز د ا ﺧ ﻞ ﺷ ﻤ ﺎ د ه ﺗ ﺎ ا ﺑ ﻮ ذ ر ﺑﯿ ﺮ و ن ﺑ ﯿ ﺎ و ر ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﺷ ﻤ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﺪ ﺳ ﺎ ﮐ ﺖ ﺑ ﺸ ﻮ ﯾ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﺣ ﺮ ف ﺑ ﺰ ﻧﯿ ﻢ ‪ « .‬ﻫ ﻤ ﺎ ن و ﻗ ﺖ ﺑ ﻪ ﻓ ﮑ ﺮ ﻓ ﺮ و ر ﻓ ﺘ ﻢ ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺎ ﻣ ﺒ ﺮ ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﻤ ﻪ ﻋ ﻈ ﻤ ﺖ ﻓ ﻘ ﻂ ﯾ ﮏ ا ﺑ ﻮ ذ ر د ر ﺳ ﺖ ﮐ ﺮ د ‪،‬‬
‫ﻣ ﺎ ﭼ ﻘ ﺪ ر ﮔ ﺴ ﺘ ﺎ خ و ﺳ ﺎ د ه ﻟ ﻮ ح ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﭼ ﻨ ﺪ ﺗ ﺎ د ﺑﯿ ﺮ ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ د ه ﺗ ﺎ ا ﺑ ﻮ ذ ر ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﺑ ﮑ ﺸ ﯿ ﻢ ‪.‬‬
‫ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ا ز ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺧ ﯿ ﻞ د ﺑ ﯿ ﺮ ﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ا ﺑ ﻮ ذ ر ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﳕ ﻰ آ ﻣ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﮕ ﺮ ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻨ ﺎ ء و ﻏ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ً د ر ﻣ ﺪ ت ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه ‪،‬‬
‫ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮاى ﻫﺪاﯾﺖﮔﺮاﻫﺎ اﯾﻦ ﻣﻘﺪار ﮐﺎﻓﻰ ﻧﺒﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﮔﺮاﯾﺶ ﺑﻌﺪ از اﯾﻨﮑﻪ در ﻣﯿﺎن ﻧﯿﺮوﻫﺎى ﺻﺎدق و‬

‫‪236‬‬
‫ﺧ ﻮ ش ﺑ ﺎو ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ ر د ‪ ،‬ﺑﻪ ﯾ ﮏ د ﯾ ﺴ ﮑ ﻮ ر س ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ اﺳ ﺖ د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ى ا ﺟ ﺒ ﺎ ر ى د ر ﺣ ﻮ ز ه ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﻰ ﻣ ﺮ د م د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﭼ ﯿﺰ ى ﮐ ﻪ از ﺟ ﺎﻧﺐ ﻣ ﺮد م و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﭘﺬ ﯾﺮ ﻓ ﺘﻪ ﻧﺒ ﻮ د ‪ .‬ﻫ ﺮﭼ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ د ر اﯾ ﻦ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ر د ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ د ﺧ ﺎﻟ ﺖ د ر ﺣ ﻮ ز ه ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﻰ ر ا ﺑﻪ ﯾ ﮏ ا ﺑ ﺰ ا ر آ ز ا ر ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ی ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﻦ‬
‫د و ‪ -‬ﺳ ﻪ د ﻫ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺪ ا ز ه ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ى ﻫ ﺎ ى اﺟ ﺒ ﺎ ر ى ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر د ﺳ ﺖ ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى د ﺳ ﺖ ﭼ ﻨ ﺪ م ﺑ ﻰ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه‬
‫و ﺑ ﻰ ﺗ ﻘ ﻮ ا‪ ،‬ﺑﻪ ا ﺑﺰ ا ر ا رﺿ ﺎى ﻏ ﺮ اﯾ ﺰ ﺣ ﯿ ﻮ ا ﻧ ﻰ و ﺟ ﺒﺮ ان ﻋ ﻘ ﺪ هﻫ ﺎ ى ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و د ر د ﺳ ﺖ ﺳ ﺮ ا ن‬
‫اﺳﺘﺒﺪاد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻮﻋﻰ زورﮔﯿﺮى ﺑﻪ اﻧﺘﻘﺎم ﺷﮑﺴﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺪاﯾﺖ درآﻣﺪ‪ ،‬زﺟﺮآور ﻧﺒﻮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬آ ن ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ﻣ ﺪ ل ﻫ ﺎ ى ﻋ ﺮ ﻓ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ -‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﮐ ﺎﻣ ﻞ ‪ ،‬ﺑ ﻪ د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ د ر ﺣ ﻮ ز ه ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﻰ ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ه‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﭼ ﻮ ن ﻣ ﻮ ﻓ ﻖ ا ز آ ب ﳕ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ آ ز ا ر و ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﻣ ﻨ ﺒ ﻞ ﻫ ﺎ ) ﳌ ﭙ ﻨ ﯿ ﺴ ﻢ ( و ﺣ ﺘ ﻰ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى‬
‫رﺳ ﻤ ﻰ ﻣ ﻨﺠ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮد‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ﺑ ﺮ ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ﭘ ﯿ ﺶ ﮔ ﻔ ﺘﻪ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻫ ﻤ ﺎن ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﻟ ﻮ ح ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ‬
‫ﺑ ﻮ د ن ذ ﻫ ﻦ و ر و ح ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻣ ﺒﺘﻨ ﻰ اﺳ ﺖ و ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ﻫ ﻢ ﺑﺮ ر ﺳ ﺎﻟ ﺖ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى د ر ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﻣ ﻌ ﻨ ﻮ ى ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫ر ﺳ ﺎﻟ ﺖ ر ﺳ ﺘ ﮕ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ن ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ و ﻗ ﺘ ﻰ ا ز ﻓ ﻀ ﺎ ى او ﻟ ﯿ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺑﯿ ﺮ و ن ر ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ﺑﻪ ﯾ ﮏ ﻣ ﺎﺳ ﮏ‬
‫ﺑ ﺪ ل ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ؛ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻫ ﻤ ﺎن ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎن ﮐ ﻠ ﯿ ﺴ ﺎ ى ﻗ ﺮ و ن و ﺳ ﻄ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ﺳ ﺖ د ر ﮐ ﺎ ر ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﺑ ﻮ د و ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ه‬
‫د ا ﺷ ﺖ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ﻓ ﺮ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ز ﻧ ﺪ ه ﺳ ﻮ ز ا ﻧﯿ ﺪ ه ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﺎ ا ﯾ ﻨ ﮏ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺧ ﻮ د‬
‫ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﯽ ر ا ﻣ ﯽ ﺑ ﯿ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ا ز ر ﻋ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ﻋ ﺎ ﯾ ﺖ ﻣ ﯽ ﻃ ﻠ ﺒ ﺪ ‪ ،‬و ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ا و ﺑ ﺮ ا ﺻ ﻮ ل و ا ر ز ش ﻫ ﺎ ر و ﭘ ﻮ ش‬
‫اﻃ ﺎﻋ ﺖ ﻣ ﺤ ﻀ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﺣ ﺎﮐ ﻤ ﯽ د ر ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ﻣ ﺎﻗ ﺒ ﻞ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ‪ ،‬ا ز ﻧ ﻮ ﮐ ﺮ ا ن ﺧ ﻮ د ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر ﻣ ﯽ ﺑ ﺮ د ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﯽ ا ﮔ ﺮ‬
‫ز ﻣ ﺎن ﺣ ﺎ ل ر ا ﺗ ﺎ آﺳ ﺘ ﺎ ﻧ ﻪ ﲢ ﻮ ل ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﻫ ﻢ ﺗ ﺒ ﺎ ر ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯽ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ی ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﻧ ﻮ ﻋ ﯽ ﻓ ﻨ ﺎ ﺗ ﯿ ﺴ ﻢ‬
‫ﻣﺬﻫﺒﯽ ﯾﺎ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺎور ﻧﮑﻨﯿﻢ‪ ،‬اﻣﺎ اﯾﻦ ﺧﺎﻟﯽ از ﺳﺎدهﺳﺎزی ﻧﯿﺴﺖ؛ ﺳﺎدهﺳﺎزیای ﮐﻪ از ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﻧ ﻘ ﺶ ﮔ ﻔ ﺘﻤ ﺎن ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ی ﭼ ﭗ ر ا ﻧ ﺎد ﯾ ﺪ ه ﻣ ﯽ ﮔ ﯿﺮ د ‪ .‬اﯾﺪ ه ﻣ ﺪ ر ن ﻫ ﺪ اﯾﺖ اﻟﺰ اﻣ ﯽ ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬از ژ اﮐ ﻮ ﺑﻨﯿ ﺴ ﻢ‬
‫ﺷ ﺮ و ع ﺷ ﺪ و ﺑ ﺎ ﮔ ﺬ ا ر ا ز ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﻪ اﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﻨ ﯿ ﺴ ﻢ ر ﺳ ﯿ ﺪ ‪ ،‬و د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ‪ ،‬ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﮔ ﺮ و ه ﻫ ﺎ ی ﭼ ﭗ آ ﺗ ﺌ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﭼ ﭗ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﯽ ر ﺳ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ آ ﻓ ﺮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ﻫ ﺴ ﺘ ﻪ آ ن ﲢ ﻠﯿ ﻞ ر ﻓ ﺖ و ﭘ ﻮ ﺳ ﺘ ﻪ آ ن ﺑ ﻬ ﺎ ﻧ ﻪ‬
‫ﻧ ﺌ ﺎ ﻧ ﺪ ر ﺗ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫‪237‬‬
‫ﮔ ﻮ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﻟﺒ ﺘﻪ ﻧ ﻘ ﺶ ﺳ ﻮ ء ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ د ﯾ ﻨ ﯽ ا ز ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ر ا ﻫ ﻢ ﻧ ﺎد ﯾ ﺪ ه ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ان ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬ﻻ ک د ر ﻧ ﺎﻣ ﻪ ا ى د ر‬
‫ﺑ ﺎ ب ﺗ ﺴ ﺎ ﻫ ﻞ ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﭼ ﻮ ن ﺑ ﺮ ا ى ﯾ ﮏ ﻣ ﺴ ﯿ ﺤ ﻰ ‪ ،‬د ا ﺷ ﱳ اﻋ ﺘ ﻘ ﺎد ﺻ ﻤ ﯿ ﻤ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ﺷ ﺮ ﻃ ﻰ ﺿ ﺮ و ر ى‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ا ﳓ ﺎم د ا د ن ﻓ ﺮ ا ﯾ ﺾ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ا ﺳ ﺖ و ا ز آ ﳓ ﺎ ﮐ ﻪ ا ﻗ ﺪ ام ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ا ﯾ ﺾ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﺤ ﻮ ى ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ر ﺳ ﺘ ﮕ ﺎ ر ى ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﻪ و ا ﺟ ﺒ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ﻗ ﺪ ام ﺑ ﺸ ﺮ ى ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﲢ ﻤ ﯿ ﻞ ﺻ ﻮ ر ت ﺧ ﺎ ﺻ ﻰ ا ز ﭘ ﻨ ﺪ ا ر ﯾ ﺎ‬
‫ﮐ ﺮ د ا ر ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﻼ ز ﻣ ﻪ ﺑ ﺎ ا ﺧ ﻼ ل ﺷ ﺮ ک آ ﻣ ﯿ ﺰ و ﻧ ﻔ ﺮ ت ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ د ر د ﺳ ﺘ ﮕ ﺎ ه ا ﻟ ﻮ ﻫ ﯿ ﺖ د ا ر د ‪ ،‬ﻟ ﺬ ا ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﲤ ﻬﯿ ﺪ ى‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ر ﺷ ﺪ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻣ ﻮ ا ز ﯾ ﻦ ﺑﻪ ﻋ ﻤ ﻞ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﳊ ﺎ ظ ﺻ ﯿ ﺎ ﻧ ﺖ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﻗ ﺮ ﺑ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎن ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺒ ﯿ ﻞ ﲤ ﻬ ﯿ ﺪ ا ت‬
‫ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻨ ﮑ ﻮ ب و ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑﻪ ﺟ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﺑﯿ ﻨ ﺪ ﯾ ﺸ ﺪ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و‬
‫ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﺗ ﻼ ﺷ ﻰ د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﻗ ﺒ ﻮ ل ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ د ﯾ ﮕ ﺮ ان ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫ ﻤ ﺎن ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﮐ ﻪ ا ﻣ ﺮ ى ﺗ ﻌ ﺮ ض آﻣ ﯿ ﺰ اﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﻋ ﻤ ﻠ ﻰ ﭘ ﻮ چ و ﺑ ﻰ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺗ ﻮ ﺳ ﻞ ﺑ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﻣ ﺮ ى ﺑ ﺮ ا ى ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺮ و اﯾ ﺎ ن ﯾ ﺎ د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﯾ ﮏ‬
‫ﻋ ﻤ ﻞ ﻟ ﻐ ﻮ و ﻣ ﺴ ﺨ ﺮ ه ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ آ ن ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﺰ ﻟ ﻪ ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع ﺳ ﻮ ء ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه ا ز ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﯿ ﺖ ﻗ ﺪ ر ﺗ ﻰ اﺳ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ﻧ ﻮﻋ ﺎً ﺑﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﻰ ﻓ ﻘ ﻂ د ر ﺟ ﻬ ﺖ ﺣ ﻤ ﺎ ﯾﺖ از ﻣ ﻨﺎﻓ ﻊ و ﻣ ﺼ ﺎﻟﺢ ﺑﺸ ﺮ ى د ر ﻧﺸ ﺄ ه د ﻧﯿ ﻮ ى ﺑﻪ ﮐ ﺎر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻧﻪ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑﻪ ﺻ ﻮ ر ت و اﺳ ﻄ ﻪ ا ى ﺑ ﯿ ﻦ ا ﻧ ﺴ ﺎن و ﺧ ﺪ ا د ر آو ر د ﯾ ﺎ ﺗ ﻮ ﺳ ﻞ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺣ ﺮ ﺑﻪ ا ى‬
‫ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺟ ﻠ ﻮ ه د ﻫ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺳ ﻪ ﻗ ﺮ ن ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ﻻ ک و ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ا و د ر ﺑ ﺎ ب ﺗ ﺴ ﺎ ﻫ ﻞ ‪ ،‬ﻗ ﺮ و ن و ﺳ ﻄ ﻰ ﺑ ﻪ ر و اﯾ ﺖ‬
‫ﭘ ﺎ پ ﮔ ﺮ ﮔ ﻮ ر ى ﻫ ﻔ ﺘ ﻢ ‪ -‬ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ر ا ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ه ﺧ ﺪ ا ﺑ ﺮ ز ﻣ ﯿ ﻦ و و ا ﺟ ﺐ ا ﻻ ﺗ ﺒ ﺎ ع ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺴ ﺖ ‪ -‬ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪،‬‬
‫ﭼ ﻮ ن ا ز ﺟ ﺎ ﻧ ﺐ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻋ ﻤ ﻼ ً ﺑ ﺎ ﻫ ﻔ ﺖ ‪ ،‬ﻫ ﺸ ﺖ ﻗ ﺮ ن ﺗ ﺄﺧ ﯿ ﺮ ﭘ ﺎ ﺑ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ن ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺗ ﻌ ﺠ ﺒ ﻰ‬
‫ﻧ ﺪ اﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﯾﮑﻰ از ﺑﺮﺟﺴﺘﻪﺗﺮﯾﻦ ﺟﻠﻮهﻫﺎى اﯾﻦ ﻫﺪاﯾﺖﮔﺮاﯾﻰ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺷﮑﺴﺖ ﻫﻢ در ﻫﻤﯿﻦ‬

‫ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﮔ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎن ﮔ ﯿ ﺮ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ن ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻞ ﺟ ﻨ ﺴ ﻰ و ر و ا ﺑ ﻂ ﻋ ﺸ ﻘ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﺑ ﺮ ﺟ ﺴ ﺘﻪ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ د ر ﻃ ﻮ ل ﺑ ﯿ ﺶ ا ز د و د ﻫ ﻪ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ د ر ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﮐ ﻮ ﺷ ﺶ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ‬
‫ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﺴ ﺎﺳ ﯿ ﺖ ا ﻓ ﺮ ا ﻃ ﻰ ر و ى ر و ا ﺑ ﻂ ﺟ ﻨ ﺴ ﻰ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﻘ ﻮ ا ى د ﯾ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ﺳ ﺎ ز ى ﻋ ﺮ ﻓ ﺎ ﻧ ﻰ و‬
‫ﺑﻰاﻫﻤﯿﺖ ﺑﻮدن ﻓﺮد و ﻟﺬت ﻓﺮدى ﺑﺎ ﭼﺎﺷﻨﻰ ﭼﭗ روﺳﻰ ﮐﻪ آزادى ﺟﻨﺴﻰ را ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﺟﻠﻮهاى از‬
‫ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ د ا ر ى ﻏ ﺮ ب ﺑ ﻪ ﻣ ﺼ ﺎ ف ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬د ر د ﺳ ﺖ ﭼ ﭗ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﺷ ﺪ و ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﺷ ﺪ ﺳ ﮑ ﺲ ر ا ﯾ ﮏ ﭼ ﯿ ﺰ‬
‫ﺷ ﯿ ﻄ ﺎ ﻧ ﻰ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﲤ ﺎم ﻧ ﯿ ﺮ و و ﻗ ﺪ ر ت ﺧ ﻮ د ر ا ﺟ ﻤ ﻊ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﺗ ﺎ ﺟ ﻠ ﻮ ى ﺟ ﻮ ﻻ ن ا ﯾ ﻦ ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ه ر ا ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫و ﺿ ﻮ ح ﭘ ﯿ ﺪ ا ﺳ ﺖ ﻧ ﺎ ﻣ ﻮ ﻓ ﻖ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ؛ ﻧ ﺎ ﻣ ﻮ ﻓ ﻖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺧ ﻮ د آ ن ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﮐ ﻮ ﭼ ﻪ و ﺧ ﯿ ﺎ ﺑ ﺎ ن ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﳑ ﺎ ﻧ ﻌ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪،‬‬

‫‪238‬‬
‫ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﻫ ﻤ ﻪ آ ﺗ ﺶ ﻟ ﯿ ﺒ ﯿ ﺪ و ا ز ﭼ ﺸ ﻤ ﺎ ن ﺣ ﺴ ﺮ ت ﺑ ﺎ ر ش ﺷ ﻌ ﻠﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﺎ ﮐ ﻪ ﺷ ﺮ ﯾ ﮏ د ز د‬
‫و ر ﻓ ﯿﻖ ﻗ ﺎﻓ ﻠﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ د ﺷ ﻮ ا ر ی ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ن ﺟ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ی د ر ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ د ر ز ﻣ ﺎ ن ﭘ ﯿ ﺎﻣ ﺒ ﺮ ا ن ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺣ ﺴ ﺎﺳ ﯿ ﺖ ا ﻓ ﺮ اﻃ ﻰ‬
‫ر و ى ر و ا ﺑ ﻂ ﺟ ﻨ ﺴ ﻰ ﺳ ﺮ ا غ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺑ ﺮ ر ﺳ ﯽ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﯽ ﭘ ﯿ ﺎﻣ ﺒ ﺮ ا ﺳ ﻼ م ‪ ،‬و ﻣ ﺘ ﻮ ن د ﯾ ﻨ ﯽ ﺣ ﮑ ﺎ ﯾ ﺖ ا ز ا ﯾ ﻦ د ا ر د ﮐ ﻪ‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺪ و ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻮ ع ﺣ ﺴ ﺎﺳ ﯿ ﺖ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﲢ ﺖ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﺗ ﻘ ﻮ ا ى د ﯾ ﻨ ﻰ ر د ا ى ﺗ ﻘ ﺪ س د ر ﭘ ﻮ ﺷ ﺪ ‪ .‬اﯾ ﻦ ﻋ ﻤ ﺪ ﺗ ﺎً‬
‫ﺧ ﻮ ﯾ ﺸ ﺎ و ﻧ ﺪ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ی ‪ ،‬د ر ﺳ ﺎ ﯾ ﺮ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ی ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﻧ ﯿ ﺰ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر د ﯾ ﺴ ﮑ ﻮ ر س ﺧ ﻮ د ﺳ ﺎ ز ی ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﯽ ﻗ ﺮ ا ر اﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ﲤ ﺎم ﺑ ﺪ ی ﻫ ﺎ د ر ﻋ ﺎ ﻟ ﻢ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺻ ﺮ ف و ﻗ ﺖ ‪،‬‬
‫ذ ﻫ ﻦ و ا ﻧ ﺮ ژ ی د ر ا ﯾ ﻦ اﻣ ﻮ ر ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﺗ ﻠ ﻒ و ﺗ ﺄﺧ ﯿ ﺮ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﻣ ﺤ ﺮ و ﻣ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺎ ن‬
‫ﺷﻮد ﮐﻪ ﻫﻤﻪ اﻧﺮژىﻫﺎى ﺣﯿﺎﺗﻰ در ﺧﺸﻢ و ﻗﺪرت ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺷﻮد‪ ،‬و ﻟﯿﺒﯿﺪو‪ ،‬ﲤﺎﻣﺎً در ﮐﺎر ﺟﻬﺎنﮔﯿﺮى ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻧﻪ ﺟ ﻔ ﺖ ﮔ ﯿﺮ ى ‪.‬‬

‫د ر ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺎ ل ﻫ ﺎ د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ ‪ ،‬ﻏ ﺰ ل ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻰ ر ﻏ ﻢ ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ﻃ ﻮ ﻻ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﭼ ﻨ ﺎ ن‬

‫د ر ﻻ ک ﻓ ﺘﺮ ت ﻓ ﺮ و ر ﻓ ﺖ و ﭼ ﻨ ﺎن ﻣ ﻨ ﮑ ﻮ ب ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻓ ﻘ ﻂ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﻫ ﺮ ز ﮔ ﻰ ا ز آن ﺑ ﯿ ﺮ و ن آﻣ ﺪ ‪ .‬د ر ﻫ ﺮ ﺻ ﻮ ر ت‬
‫ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى ﺑﻪ ﻧ ﺎم ﻋ ﺸ ﻖ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻟﻄ ﯿ ﻒ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ و اﻋ ﺠ ﺎ ب ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺨ ﻠ ﻮ ﻗ ﺎ ت ﺧ ﺪ او ﻧ ﺪ ى اﺳ ﺖ ‪ ،‬و‬
‫ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﺎ ً ﺷ ﺪ ت ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺎ ذ ﺑ ﻪ و ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ﮔ ﻰ ز ﯾ ﺒ ﺎ ﯾ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎ ﺧ ﺘ ﻰ ز ﻧ ﺎ ﻧ ﻪ ﻧ ﺸ ﺎ ن ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺧ ﺎ ﻟ ﻖ ا ﻟ ﺘ ﻔ ﺎ ت ﺧ ﺎ ﺻ ﻰ ﺑ ﻪ اﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع د اﺷ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬د ر ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎن ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﺑ ﻪ ا ﺳ ﻔ ﻞ د ر ﺟ ﺎ ت ﺣ ﯿ ﻮ ا ﻧﯿ ﺖ ﺳ ﺎ ﻗ ﻂ ﺷ ﺪ و ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ا ى‬
‫ﺑ ﻰ ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎ م ﺑ ﺎ آ ن آ ﻏ ﺎ ز ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﻧ ﺘﯿ ﺠ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ د ا ﺷ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ر و ا ﯾ ﺘ ﯽ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً و ﻗ ﯿ ﺢ ا ز ﻋ ﺸ ﻖ ر ا ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ‬
‫ﮐﺮد ‪.‬‬

‫ا ز ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺟ ﺎ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ز ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ى و د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ د ر ﺣ ﻮ ز ه ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﻰ و ﺣ ﺴ ﺎ ﺳ ﯿ ﺖ ا ﻓ ﺮ اﻃ ﻰ ر و ى ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻞ‬
‫ﺟ ﻨ ﺴ ﻰ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ د و ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺑ ﺮ ﺟ ﺴ ﺘﻪ ﺷ ﺪ ‪ :‬ﻣ ﺴ ﺌ ﻠﻪ ﺟ ﻮ ا ﻧ ﺎن و ﻣ ﺴ ﺌ ﻠﻪ ز ﻧ ﺎن ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ‪ ،‬ﺿ ﻤ ﻦ ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﺑ ﺮ‬
‫ﺿ ﺮ و ر ت و ﯾ ﮋ ه ﻓ ﻌ ﺎ ﻟ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻓ ﻤ ﯿ ﻨ ﯿ ﺴ ﺘ ﯽ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻮ ع ﺗ ﻘ ﺴ ﯿ ﻢ ﺑ ﻨ ﺪ ی ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ا ﮔ ﺮ ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺖ ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﻣ ﯿ ﻞ ﮐ ﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫ﭼ ﻨ ﺪ ا ن ﻣ ﻮ ا ﻓ ﻖ ﻧﯿ ﺴ ﺘ ﻢ و ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ م ﮐ ﻪ ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ا ز ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻞ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ ﻋ ﻠﻞ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ﻣ ﺴ ﺌ ﻠ ﻪ ﺟ ﻮ ا ﻧ ﺎ ن و ﻣ ﺴ ﺌ ﻠ ﻪ ز ﻧ ﺎ ن د ر ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﺨ ﺘ ﺺ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﺷ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺟ ﻮ ا ﻧ ﺎ ن‬

‫‪239‬‬
‫ا ز ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ ﮐ ﻪ ﺣ ﯿ ﺚ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر د ر آ ن ﻫ ﺎ ﻗ ﻮ ى ﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ و ز ﻧ ﺎ ن ا ز ا ﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺮ ﮐ ﻪ ﺳ ﻮ ﯾ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻌ ﺎﻣ ﻞ ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ﺑ ﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫و ﻟﺬا ﺑﺎﻻﺳﺘﻌﺪاد ﻣﻮرد ﺳﻮءﻇﻦ‪ ،‬ﻓﺸﺎر ﺑﯿﺸﺘﺮى را ﲢﻤﻞ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮ ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺎس‪ ،‬اﻧﻮاع ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎ در‬
‫ﭘ ﻮ ﺷ ﺶ ‪ ،‬د ر آ ر ا ﯾ ﺶ ‪ ،‬د ر ﺷ ﻐﻞ ‪ ،‬د ر ﲢ ﺼ ﯿ ﻞ ‪ ،‬د ر ﺳ ﻔ ﺮ ‪ ،‬د ر ﻫ ﺘ ﻞ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﻮ د ن ‪ ،‬ﺑ ﻰ ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﻮ د ن ‪ ،‬د ر ﺟ ﺎى‬
‫ﺧﺎﺻﻰ ﺑﻮدن‪ ،‬در وﻗﺖ ﺧﺎﺻﻰ ﺧﺎرج ﺷﺪن و ﻧﻈﺎﯾﺮ اﯾﻦﻫﺎ در ﻣﻮرد اﯾﻦ دو ﻗﺸﺮ اﻋﻤﺎل ﺷﺪ‪ .‬زﻣﺎن و ﻣﮑﺎن‬
‫و ﭘ ﻮ ﺷ ﺶ و ﮔ ﻮ ﯾ ﺶ و ر و ش ﳑ ﻨ ﻮ ﻋ ﻪ ﺗ ﮑ ﺜ ﯿ ﺮ ﺷ ﺪ و اﯾ ﻦ ﺑ ﺮ ا ى ﺟ ﻮ ا ﻧ ﺎن و ز ﻧ ﺎن ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﻣ ﺤ ﺪ و د ﯾ ﺖ و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ‬
‫ﻋ ﻘ ﺪ ه آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻨ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬اﺳ ﺎﺳ ﺎً ﺣ ﻘ ﻮ ق ز ﻧ ﺎن ر ا ﻫ ﻢ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى ﺗ ﻀ ﻌ ﯿ ﻒ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﭼ ﻮ ن ز ن ﻓ ﻘ ﻂ ا ز ا ﯾ ﻦ‬
‫ﭼ ﺸ ﻢ ر ﺻ ﺪ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻣ ﺮ د ان ر ا ﻣ ﻨ ﺤ ﺮ ف ﮐ ﻨ ﺪ و ﺑ ﻌ ﺪ ﻫ ﻢ د ر ﯾ ﮏ ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎن ﻣ ﺮ د ﻣ ﺤ ﻮ ر‬
‫ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﺘ ﺎً ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻨ ﺎﻗ ﺸ ﺎ ت ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى ﺣ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ز ﻧ ﺎ ن د ر آ ن د ﺳ ﺖ ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ ر ا د اﺷ ﺘﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎً ا ﯾ ﻦ ز ن‬
‫ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﻣ ﺤ ﺪ و د ﯾ ﺖ و ﻣ ﺤ ﺮ و ﻣ ﯿ ﺖ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺳ ﺮ ا ﳓ ﺎم ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬د ر ﺧ ﻮ د ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ‬
‫د ﯾ ﻮ ا ن ﺳ ﺎ ﻻ ر ی ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﻣ ﻮ ا ر د ى ﻣ ﺜ ﻞ ﭘ ﺮ و ﻧ ﺪ ه ﺧ ﺎ ﻧﻪ د ﺧ ﺘ ﺮ ا ن ﻓ ﺮ ا ر ى ﮐ ﺮ ج ﯾ ﺎ ﺳ ﯽ د ى ﺑ ﺎ ز ﺟ ﻮ ﯾ ﻰ ﭘ ﻮ ر ﻧ ﻮ‬
‫از آن ﻣ ﺘ ﻬ ﻤ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻮ د‪.‬‬

‫ر و ﺷ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺧ ﺎﺻ ﻰ ﮐ ﻪ ﻓ ﻀ ﺎ ى ﻓ ﮑ ﺮ و ﺣ ﺲ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ د ر او ج ﺧ ﻮ د اﺳ ﺖ ‪ ،‬آن‬
‫آ ر ﻣ ﺎ ن ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ و ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ و ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ى ﻗ ﺪ ر ت د ا ر د ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻏ ﺮ ا ﯾ ﺰ ر ا ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎ ر‬
‫ﻗ ﺮ ا ر د ﻫ ﺪ و ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ا ﻓ ﺮ اد ر ا ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ اﻣ ﻮ ش ﮐ ﺮ د ن آ ن ﲤ ﺎ ﯾ ﻼ ت ﺑ ﻪ ﺻ ﺤ ﻨ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه و ﻣ ﺠ ﺎ ﻫ ﺪ ت و ﻫ ﺪ اﯾ ﺖ‬
‫ﺑ ﯿ ﺎو ر د ‪ .‬و ﻟ ﻰ ﺑﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﻮ د د ر ﮐ ﻮ ﭼ ﻪ و ﺧ ﯿ ﺎ ﺑ ﺎ ن ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ش د ﭼ ﺎ ر ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺷ ﺪ ‪:‬‬
‫ﻋ ﻘ ﺪ ه او د ﯾ ﭗ ‪ .‬ﻫ ﯿ ﭻ د ﻗ ﺖ ﮐ ﺮ د ه ا ﯾ ﻢ ﭼ ﻪ ﻣ ﺎ ﺷ ﯿ ﻦ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻣ ﺘ ﻮ ﻗ ﻒ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ؟ ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ر ا ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﭘ ﯿ ﺎد ه‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؟ ا ﻧ ﺘ ﻬ ﺎ ى ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع ﻣ ﻔ ﺎ ﺻ ﺎ ﺣ ﺴ ﺎ ب ﺑ ﺎ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻣ ﺤ ﺮ و ﻣﯿ ﺖ ؛ ﺷ ﺒ ﯿ ﻪ‬
‫آ ﻧ ﭽ ﻪ ﭼ ﻮ ﺑ ﮏ د ر د اﺳ ﺘ ﺎن ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه ﮔ ﻞ ﻫ ﺎ ی ﮔ ﻮ ﺷ ﺘ ﯽ ﺗ ﺮ ﺳ ﯿ ﻢ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫آﺳ ﯿ ﺐ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﯾ ﮑ ﻰ ا ز آﺳ ﯿ ﺐ ﻫ ﺎ ى ﭼ ﻬ ﺎر ﮔ ﺎﻧﻪ اﺻ ﻠ ﻰ و آﺧ ﺮ ﯾ ﻦ آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪،‬‬

‫ﲤ ﺎﻣ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﲤ ﺎﻣ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ ر ا ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ د ر ﻣ ﻘ ﺎم ﻣ ﻔ ﻬ ﻮ م ﺑ ﺎ اﺳ ﺘﺒ ﺪ اد و ﺣ ﺘ ﻰ د ﯾ ﮑ ﺘ ﺎ ﺗ ﻮ ر ى ﺗ ﻔ ﺎو ت‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ر ﯾ ﻢ ؛ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﻣ ﻦ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻔ ﺎ ﻫ ﯿ ﻢ ر ا ﺑ ﺎ ﻣ ﻌ ﺎ ﻧ ﻰ ﺧ ﺎﺻ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﺷ ﺎ ر ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ م ‪ .‬د ر ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د‬
‫ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﺑ ﺎ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﻰ ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻗ ﺼ ﺪ ﺗ ﺸ ﻔ ّﻰ ﲤ ﺎ ﯾ ﻼ ت ﺷ ﻬ ﻮ ا ﻧ ﻰ ﯾ ﺎ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﺪ ا ر ا ﻧ ﻪ و ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ى ﺟ ﻮ ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ﺷ ﺨ ﺺ‬
‫ﯾﺎ ﺧﺎﻧﺪان ﺧﻮد را دارد‪ ،‬و در اﯾﻦ راه اراده ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻨﺠّﺰ و ﻣﻨﻔﺮد ﺑﺮ ﻫﻤﻪ اﻣﻮر ﺣﺎﮐﻢ ﻣﻰﮐﻨﺪ و‬

‫‪240‬‬
‫ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﺳ ﺮ ﮐ ﻮ ب ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺎ ن و ﺷ ﻮ ر ﺷ ﯿ ﺎ ن ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻟ ﻰ ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ ،‬ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﺑ ﺮ اﺳ ﺎس ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﺣ ﯿ ﺎ ت‬
‫و ﺣ ﺶ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ا ز ا و ﺑ ﭙ ﺮ ﺳ ﻨ ﺪ ﭼ ﺮ ا ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﭘ ﺎﺳ ﺨ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ﺟ ﺰ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ‪ :‬ﻣ ﯿ ﻠ ﻢ ﻣ ﻰ ﮐ ﺸ ﺪ و ز و ر م ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪.‬‬
‫ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺮ و ن ‪ ،‬آ ﺗ ﯿ ﻼ ‪ ،‬ﺣ ﺠ ﺎج ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﮕ ﯿ ﺰ ‪ ،‬ﻟ ﻮ ﯾ ﻰ ﭼ ﻬ ﺎ ر د ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﭼ ﺎ ر ﻟ ﺰ ا و ل ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﺻ ﺮ ا ﻟ ﺪ ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﺮ ز ا و ‪. . .‬‬
‫ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ﯾ ﮑ ﺘ ﺎ ﺗ ﻮ ر ى ر ا ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑﻪ ﻣ ﻮ ا ر د ى اﻃ ﻼ ق ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ‪ ،‬ﯾ ﮏ اﻣ ﭙﺮ اﻃ ﻮ ر ﺑﺮ ا ى ﺑﺮ ﺗﺮ ى ﯾ ﮏ‬
‫ﻣ ﻠ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻧ ﮋ ا د و ﻧ ﻈ ﺎ ﯾ ﺮ ا ﯾ ﻦ د ﺳ ﺖ ﺑﻪ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻃ ﻠﺒ ﻰ و ﺗ ﺮ ﻗ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ ،‬و ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺎ ن ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻟ ﻰ ر ا ﺑ ﻪ‬
‫ﭘﺸﺘﻮاﻧﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﻮاﻧﻌﻰ ﺑﺮ ﺳﺮ راه ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ آن ﻣﻠﺖ‪ ،‬آن ﻧﮋاد‪ ...‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﻗﻬﺮ و ﻏﻠﺒﻪ از ﺳﺮ راه‬
‫ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ د ارد ‪ .‬د ر د ﯾ ﮑ ﺘ ﺎ ﺗ ﻮ ر ى ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻋ ﮑ ﺲ اﺳ ﺘﺒ ﺪ اد ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ر ا ﻧ ﻪ ﻣ ﯿ ﺮ ﻏ ﻀ ﺐ ﺷ ﺨ ﺼ ﻰ ﺳ ﻠ ﻄ ﺎ ن ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺗﯿ ﻮ ﻟﺪ ار ان او ‪،‬‬
‫ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﯾ ﮏ ﻧ ﻈ ﺎ م ﻣ ﻨ ﺴ ﺠ ﻢ ﮐ ﻪ ﺗ ﺒ ﻠ ﯿ ﻐ ﺎ ت ﺧ ﺎ ص ﺧ ﻮ د ر ا ﻫ ﻢ د ا ر د ا ﳓ ﺎم ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻮ ر و ش ‪،‬‬
‫ا ﺳ ﮑ ﻨ ﺪ ر ‪ ،‬ﺷ ﺎه ﻋ ﺒ ﺎس ‪ ،‬ﺑ ﻨ ﺎ ﭘ ﺎ ر ت ‪ ،‬ﭘ ﻄ ﺮ ﮐ ﺒ ﯿ ﺮ ‪ ،‬ر ﺿ ﺎ ﺷ ﺎ ه و ‪ . . .‬ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﲤ ﺎ ﻣ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ ر ا ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﺑ ﻪ‬
‫ﻣ ﻮ ا ر د ى اﻃ ﻼ ق ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﻣ ﻮ ﻗ ﻌﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ا ﻧ ﻪ ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ﺳ ﻠﻄ ﺎ ﻧ ﻰ ) اﺳ ﺘ ﺒ ﺪ اد ( و ﻧﻪ ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ‬
‫ﺟ ﻨ ﮓ و ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ) د ﯾ ﮑ ﺘ ﺎ ﺗ ﻮ ر ى ( ﺑﻪ د ﺳ ﺖ آو ر د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻠﮑ ﻪ ﺑ ﺮ ﻣ ﻮ ج ا ر ا د ه و ﻋ ﻤ ﻞ ﻣ ﺮ د م ﺳ ﻮ ا ر ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫ا ز د ل ﯾ ﮏ ﻧ ﻬ ﻀ ﺖ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺑ ﯿ ﺮ و ن آ ﻣ ﺪ ه و ﺑ ﺎ ﺷ ﻌ ﺎ ر ﻣ ﺮ د م و ﺑ ﻪ ﮐ ﻤ ﮏ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ر ﺳ ﯿ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻧ ﻪ‬
‫ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻒ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺳ ﻰ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﻋ ﺎ م ﮐ ﻠ ﻤ ﻪ ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ا ر ا د ه ﻣ ﺮ د م و ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ﻣ ﺮ د م ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى اﺻ ﻠ ﻰ‬
‫ﺣ ﺮ ف و ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ او ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬اﻣ ﺎ ﭘ ﺲ ا ز آ ﻧ ﮑ ﻪ ﺑ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ ،‬ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻔ ﻆ ﺷ ﯿ ﺮ ا ز ه اﻣ ﻮ ر ﻗ ﺪ ر ت‬
‫ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ى ﺳ ﺮ ﯾ ﻊ و ﻗ ﺎﻃ ﻊ ﻣ ﻰ ﻃ ﻠﺒ ﺪ و ﺑﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ د ر ﻇ ﻞ ا ر ز ش ﻫ ﺎ ى ﻧ ﻬ ﻀ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ ﻋ ﺪ ا ﻟ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ‪،‬‬
‫ﺗﻘﻮى و ﯾﺎ ﻫﺮ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﺮى ﮐﻪ ﻣﺤﻮر ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻨﻬﺎن ﻣﻰﺷﻮد و ﻗﺪرت ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه از ﻣﺮدم‬
‫ر ا ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى ﻣ ﺘ ﺮ ا ﮐ ﻢ ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﻣ ﺮ د م و ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎن ﻣ ﺮ د م ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ ،‬و ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن د ﺷ ﻤ ﻨ ﺎ ن‬
‫ﺧ ﻠ ﻖ ﯾ ﺎ د ﺷ ﻤ ﻨ ﺎن ﺧ ﺪ ا و د ر ر اه د ﻓ ﺎع ا ز ﻋ ﺪ اﻟﺖ ‪ ،‬اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل و ‪ . . .‬ﺑﻪ ﺟ ﻮ ﺧ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻘ ﺪ س ﺑ ﺴ ﭙ ﺎ ر د ‪.‬‬

‫ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ آ ن ﻋ ﻤ ﻮ م ﻧ ﻬ ﻀ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ر و ا ﯾ ﺖ اﺳ ﺘ ﺎ ﻟ ﯿ ﻦ و ﻧ ﻬ ﻀ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ‬
‫ﺷﺒﻪﻣﺎرﮐﺴﯿﺴﺘﻰ اﺳﺖ‪ .‬ﮔﻮﻫﺮ اﯾﻦ ﻧﻮع ﺣﮑﻮﻣﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻌﺒﯿﺮ آرﻧﺖ‪ ،‬ارﻋﺎب ﺗﺎم و ﺳﺮﮐﻮﺑﻰ ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ‪:‬‬
‫» ا ر ﻋ ﺎ ب ﺗ ﺎم ﭼ ﻨ ﺎ ن ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻗ ﯿ ﺎ س ﺑ ﺎ آ ن ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ﻫ ﻮ ت ﺑ ﯿ ﺪ ا د ﮔ ﺮ ى ﻧ ﯿ ﺰ ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﺿ ﺎ ﻣ ﻦ آ ز ا د ى ﻣ ﻰ ﳕ ﺎ ﯾ ﺪ ‪،‬‬
‫ز ﯾ ﺮ ا د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺮ ﻫ ﻮ ت ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﻓ ﻀ ﺎﯾ ﻰ د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﺟ ﺎ ى ﻣ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ] ﻓ ﺮ د ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ‬
‫ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ [ ‪ .‬ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺗ ﻮ ﺗ ﺎ ﻟ ﯿ ﺘ ﺮ ﮐ ﺎ ر ش ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ اﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ آ ز ا د ى ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﺤ ﺪ و د ﺳ ﺎ ز د و ﯾ ﺎ آ ز ا د ى ﻫ ﺎ ى ا ﺳ ﺎﺳ ﻰ‬
‫ر ا ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﺑ ﺒ ﺮ د ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺷ ﺮ ط ﻻ ز م ﺑ ﺮ ا ى آ ز اد ى ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻓ ﻀ ﺎ ى ﻻ ز م ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻓ ﺮ د ى ر ا‬

‫‪241‬‬
‫ﻧ ﯿ ﺰ ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ﻣ ﻰ ﺳ ﺎ ز د « ا ﯾ ﺠ ﺎ د ا ر ﻋ ﺎ ب ﺗ ﺎم ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ى ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻨ ﮏ ا ز ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر ا د ﺑ ﯿ ﺎ ت ا د ا ر ه آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ‬
‫» ز و ر ﮔ ﯿ ﺮ ى « ﻣ ﻰ ﻧ ﺎﻣ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻋ ﺒ ﻮ ر ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﻻ ز ﻣ ﻪ ﻣ ﻮ ا ر د ﺳ ﻪﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ﻗ ﺒ ﻠ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﻮ ن د ر ﺣ ﺎﻟ ﺖ‬
‫ﻋ ﺎد ى ‪ ،‬ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ﻣ ﺮ د م ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻟ ﺬ ت ﮔ ﺮ ا ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ؛ د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﺖ ﻋ ﺎ د ى ؛ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ‬
‫ا ﮔ ﺮ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى آ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻋ ﻠ ﻰ ا ﻟ ﺪ و ا م ‪ ،‬ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻐ ﺎ ت ‪،‬‬
‫ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى » ﺧ ﻮ د « ر ا ﺑ ﺎ » ﻏ ﯿ ﺮ « ﭘ ﺮ ر ﻧ ﮓ ﺗ ﺮ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ا ز ا ﯾ ﻦ ا ﺑ ﺰ ا ر ى ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﺸ ﺪ ﯾ ﺪ ا ﯾ ﻦ د و ﮔ ﺎ ﻧ ﮕ ﻰ و ﺳ ﺮ اﳓ ﺎم ﺟ ﻨ ﮓ‬
‫ﺟ ﺎو د ا ﻧﻪ ﻓ ﺮ ﻗ ﻪ ا ى ﺑ ﺴ ﺎ ز ﻧ ﺪ ؛ ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ﻣ ﺮ د م د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﺖ ﻋ ﺎد ى ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﺷ ﺪ ﻧ ﻰ‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﮐ ﺎ ر و ا ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ د ﻟ ﯿ ﺠ ﺎ ن آ ن ا ز ﯾ ﮏ ﻃ ﺮ ف ﻓ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﯾ ﺎ ﺳ ﺎﮐ ﻦ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ د ر ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺳ ﺮ ﺑ ﺎ ﻻ ﯾ ﻰ ﺗ ﻨ ﺪ ﻧ ﻔ ﺲ ﺳ ﻮ ز آ ﻫ ﻨ ﮓ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺸ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ا ر ا د ه ﻣ ﺘ ﻤ ﺮ ﮐ ﺰ ‪ ،‬ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ‪ ،‬ﻗ ﺎﻃ ﻊ و ا ﺟ ﺮ ا ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ر ا ﺑﻪ ﺳ ﺮ ﻣ ﻨﺰ ل ﻣ ﻘ ﺼ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﻪ د ر ﻧ ﻈ ﺮ د ا ر د ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺒﻨ ﺎ ى ﺗ ﺌ ﻮ ر ﯾ ﮏ‬
‫ﲤ ﺎ ﻣ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ د ر ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻓ ﻀ ﺎ ﯾ ﻰ ﻗ ﻮ ا م ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ا ى ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ی ﳕ ﻮ ﻧ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ﻗ ﺮ ا ر ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ﻫ ﻤ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺎﺳ ﺪ ﻓ ﺎ ﺋ ﻖ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗ ﻔ ﺎ و ت ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ﻧ ﺸ ﺎ ن د ﻫ ﺪ و‬
‫ﺑ ﺮ آ ﻧ ﺎ ن ﻏ ﻠ ﺒ ﻪ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ا ﻟ ﮕ ﻮ ﻫ ﺎ ى ﺗ ﺮ ا ز ﻣ ﮑ ﺘ ﺐ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﯾ ﮏ » ﻣ ﺎﻣ ﻮ ر ﯾ ﺖ‬
‫ﻏ ﯿ ﺮ ﳑ ﮑ ﻦ « ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ‪ ،‬ﻗ ﺪ ر ت و ﺻ ﻼ ﺑ ﺖ و ﲤ ﺮ ﮐ ﺰ و ﻗ ﺎ ﻃ ﻌﯿ ﺖ و ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ آ ن ﻓ ﺮ آ ﯾ ﻨ ﺪ‬
‫ﭘﯿ ﺶ ﺑﺮو د ‪.‬‬

‫ا ﯾ ﻦ ا ﻟﺒﺘﻪ د ر ﻓ ﻀ ﺎ ﯾ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ﯾ ﺴ ﮑ ﻮ ر س ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﺑ ﻪ ﻗ ﻮ ت ﺧ ﻮ د ﺑ ﺎ ﻗ ﻰ ﲟ ﺎ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻌ ﻤ ﻮ ﻻ ً ﺑ ﻌ ﺪ ا ز‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺗ ﻔ ﺎ ر ﯾ ﻖ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺪ ﺳ ﺎ ﻟ ﻰ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻌ ﺪ اً ﮐ ﻪ آ ن ﻓ ﻀ ﺎ ى ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ﻧ ﻰ آ ﻫ ﻨ ﮓ ا ﻓ ﻮ ل ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻋﻠﻰاﻟﻘﺎﻋﺪه ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺎﻣﻮرﯾﺘﻰ ﺑﺎﯾﺪ ﭘﺎﯾﺎن ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺗﻠﻘﻰ ﺷﻮد؛ ﭼﻮن درک اﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﺮدم ﳕﻰﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺣﻤﺎﺳﻪﮔﺮا‪،‬‬
‫ﺧﺎصﮔﺮا و ﻫﺪاﯾﺖﮔﺮا ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺪان دﺷﻮار ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬وﻟﻰ اوﻻً‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻً اﻗﺘﺪارﮔﺮا‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﺎً در ﻓﻀﺎى‬
‫ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﮐ ﻪ ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﻗ ﻄ ﻌ ﻰ ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻎ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬د و ﺳ ﺖ ﻧ ﺪ ا ر د ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﭙ ﺬ ﯾ ﺮ د و ﺑ ﻪ آ ن‬
‫اﻋﺘﺮاف ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺛﺎﻧﯿﺎً‪ ،‬ﺣﺘﻰ اﮔﺮ در اﺛﺮ آن ﺷﮑﺴﺖ‪ ،‬ﭼﺎه ﺑﻪ آب ﻧﺮﺳﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﺎهﮐﻦ ﺑﻪ ﻧﺎن رﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷ ﻮ ق ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺎن ﭼ ﺸ ﻢ او ر ا ا ز ﻣ ﺸ ﺎ ﻫ ﺪ ه ﺑ ﻰ آ ﺑ ﻰ ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ و ﻟ ﺬ ا ﲤ ﺎﻣ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ ر ا اد اﻣ ﻪ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ ى‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬آ ﻓ ﺘ ﺎ ب آﻣ ﺪ د ﻟ ﯿ ﻞ آ ﻓ ﺘ ﺎ ب ‪ /‬ﮔ ﺮ د ﻟ ﯿ ﻠ ﺖ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ز و ى ر و ﻣ ﺘ ﺎ ب « ؛ ا ﻣ ﺎ ﻋ ﻠ ﺖ ر و ى ﮔ ﺮ د ا ﻧ ﺪ ن ا ز آ ﻓ ﺘ ﺎ ب ر ا‬
‫د ر ﺟ ﺎ ى د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﻰ آ و ر د ‪ » :‬ﺻ ﺒ ﺢ ﮔ ﺸ ﺘ ﻪ ﻟﯿ ﮏ ا ز ﻃ ﻤ ﻊ ﺳ ﺤ ﻮ ر ‪ /‬آ ن ﺧ ﻮ ر ﻧ ﺪ ه ﭼ ﺸ ﻢ ﺑ ﺮ ﺑ ﻨ ﺪ د ز ﻧ ﻮ ر « ‪.‬‬
‫ﺟ ﻮ ا ن ﻫ ﺎ ﯾ ﻤ ﺎ ن ر ا ﺑ ﻪ ﺑ ﻮ ﺳ ﻨ ﻰ ﻣ ﻰ ﻓ ﺮ ﺳ ﺘﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﺠ ﻨ ﮕ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ا ز د و ا ج ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻣ ﻘ ﯿ ﻢ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬و ﻟ ﻰ ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﺑ ﻪ‬

‫‪242‬‬
‫ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﺷ ﮑ ﺴ ﺘ ﯽ اﻟﺒﺘﻪ ﺳ ﺨ ﺖ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﭘ ﺲ اد اﻣ ﻪ ﻣ ﻰ د ﻫ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﻢ ﺑﻪ ﺧ ﺎص ﮔ ﺮا ﯾ ﻰ و ﻫ ﻢ‬
‫ﺑ ﻪ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬و ﻫ ﻤ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ز ﯾ ﺮ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﺗ ﻮ ﺗ ﺎﻟﯿﺘ ﺎر ﯾ ﺴ ﻢ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﺻ ﺎﺣ ﺐ ﭘ ﺮ ا ﺳ ﺘ ﺮ و ﯾ ﮑ ﺎ » ﳕ ﺎ ﯾ ﺶ ﺷ ﻌ ﺒ ﺪ ه ﺑ ﺎ ز ا ﻧ ﻪ ی » و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺘ ﻰ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب « ﺗ ﺄ ﺛ ﯿ ﺮ ﻧ ﺎ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﺧ ﻮ د ر ا‬
‫ﳕ ﺎ ﯾ ﺎن ﺳ ﺎﺧ ﺖ ‪ :‬ﺗ ﻔ ﺎو ت ﺑ ﯿ ﻦ ﺑﯿ ﺎن و ﻋ ﻤ ﻞ د ر ا ﻓ ﮑ ﺎ ر ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﻔ ﻰ و ﺗﺮ د ﯾ ﺪ د ر ﻣ ﻮ ا ﺟ ﻬ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻌ ﺎ ر ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﻮ ﺟ ﺐ‬
‫ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﮔ ﯿ ﺮ ى د ر ﺳ ﺘ ﻰ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر ﭘ ﺸ ﺖ ﺗ ﺮ ﯾ ﺒ ﻮ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﯿ ﺎن ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ ،‬و د ر ر و ز ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﻫ ﺎ و ﻣ ﺠ ﻼ ت ﳕ ﺎ ﯾ ﺎن‬
‫ﮔ ﺸ ﺖ ‪ ،‬ﻋ ﺪ م ا ﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ر ا ﭘ ﻰ آ ﻣ ﺪ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬آ ن ا ﺳ ﺎ س و ا ﻻ ى ﻫ ﻤ ﺒ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ د و ر ا ن ﺷ ﺠ ﺎ ع ﭘ ﺮ و ر ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬و‬
‫د و ر ا ن ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﺰ ر گ ﻣ ﯿ ﻬ ﻨ ﻰ و د و ر ا ن ﺑ ﺎ ز ﺳ ﺎ ز ى ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ﺟ ﻨ ﮓ ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ا ا ز د ﺳ ﺖ د اد ‪ ،‬ا ﻟ ﮑ ﻠ ﯿ ﺴ ﻢ ‪،‬‬
‫ﻣ ﺼ ﺮ ف ﻣ ﻮ اد ﻣ ﺨ ﺪ ر و اﻋ ﻤ ﺎل ﺟ ﻨ ﺎﯾ ﺘ ﮑ ﺎ ر ا ﻧ ﻪ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ ﯾ ﺎﻓ ﺖ ‪« .‬‬

‫ا ﻣ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ﻣ ﺎ ﺟ ﺮ ا ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ‪ ،‬د ر ﯾ ﮏ ﻻ ﯾ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ﻣ ﺠ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﺳ ﻄ ﻮ ح ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ‬

‫ا ﳓ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ د ر ﻻ ﯾ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ م ا ز ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻠ ﻰ ﻣ ﻨ ﺠ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺳ ﺮ ا ن ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ د ر ا ﻧ ﺎ ﺷ ﻰ‬
‫ا ز ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ و ﻋ ﻤ ﻞ آ ﻧ ﺎ ن ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﺳ ﻄ ﻮ ح ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ ﻣ ﺠ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ى ﻋ ﻤ ﻼ ً ﻋ ﺎﻣ ﻼ ن ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ﮔ ﯿ ﺮ ى‬
‫ﻃﺒﻘﺎﺗﻰ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻻﯾﻪﻫﺎى ﺑﺎﻻﺗﺮ‪ ،‬از اﯾﻦ اﻗﺘﺪار ﺑﺮاى ﺳﺮﮐﻮب ﮐﺴﺎﻧﻰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻇﺎﻫﺮاً‬
‫ﻧﻈﺮﯾﻪﭘﺮدازاﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﮕﺬاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ آن ﮔﻔﺘﻤﺎن ﻗﻮام ﺑﮕﯿﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻰ اﮔﺮ ﻋﺎﻣﻼن رده ﭘﺎﯾﯿﻦ‬
‫ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ د ر ﮐ ﻮ ﭼ ﻪ و ﺑ ﺮ ز ن ﻋ ﺎﻣ ﻞ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ﺗ ﻰ ا ز ﻣ ﺮ د م و ﻋ ﺎﻣ ﻞ ﺷ ﯿ ﻮ ع ا ﻧ ﻮ ا ع ﻓ ﺴ ﺎ د ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬د ر‬
‫ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺎ ﻻ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺴ ﺦ ﺷ ﺪ ن ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺗ ﺒ ﻊ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ﯾ ﺎ ﻓ ﱳ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى آ ن ‪ ،‬ز ﻣ ﺎﻣ ﺪ ا ر ا ن ر ا ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺖ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم‬
‫ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ا ز ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ آ ن ﻫ ﺎ‪ ،‬ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ﭘ ﯿ ﺮ و ز ى ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ :‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل ﻫ ﺎ ‪،‬‬
‫ﲡﺪﯾﺪﻧﻈﺮﺧﻮاﻫﺎن و از اﯾﻦ ﻗﺒﯿﻞ‪ .‬اﯾﻦ اﻧﺪکاﻧﺪک ﺑﻪ ﺟﺎﯾﻰ ﻣﻰرﺳﺪ ﮐﻪ ﲤﺎﻣﯿﺖﺧﻮاه ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﳉﺎج اﻓﺮاﻃﻰ‬
‫ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧﺪ ‪ .‬آد و ر ﻧ ﻮ د ر ﮐ ﺘ ﺎ ب ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ﻃ ﻠ ﺐ ﮐ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ﻧﺸ ﺎن د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧﻪ اﺣ ﺴ ﺎس ﺿ ﺪ ﯾ ﺖ ﺑ ﺎ‬
‫ﯾ ﻬ ﻮ د ﺑ ﺎز ﺗ ﺎﺑ ﺎﻧﻨ ﺪ ه ﻧ ﯿ ﺎ ز ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﮐ ﻮ د ﮐ ﻰ ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ و ﺻ ﺎﺣ ﺐ اﺧ ﺘﯿ ﺎ ر ى ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و‬
‫ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ د ر د ر و ن ﺧ ﻮ د ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و د ر ﺻ ﺪ د ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﺗ ﺎ ﮔ ﻨ ﺎه آ ن ر ا ﺑ ﻪ ﮔ ﺮ د ن د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن‬
‫ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ ا ز ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻔ ﻬ ﻮ م » ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ﻗ ﺪ ر ت ﻃ ﻠ ﺐ ﯾ ﺎ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ﮔ ﺮ ا« د ر ﻣ ﻠ ﺘ ﻘ ﺎ ى د و ﻧ ﯿ ﺮ و ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ :‬ﻧ ﯿ ﺮ و ﻫ ﺎ ى‬
‫روانﺷﻨﺎﺧﺘﻰ ﮐﻪ اﻓﺮاد را ﺑﻪ اﺣﺴﺎس ﻧﯿﺎزى واﻣﻰدارﻧﺪ‪ ،‬و ﻧﯿﺮوى ﺗﺎرﯾﺨﻰ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﯿﺎن اﯾﻦ ﻧﯿﺎز‬
‫ﺷ ﮑ ﻞ ﻣ ﻰ ﺑﺨ ﺸ ﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪243‬‬
‫ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ن ﻓ ﺎ ﮐ ﺘ ﻮ ر ر و ا ﻧ ﺸ ﻨ ﺎ ﺧ ﺘ ﻰ ر ا د ر ﲢ ﻠﯿ ﻞ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﻗ ﺪ ر ت ﻃ ﻠ ﺒ ﯽ ﲤ ﺎ ﻣ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ ا ه ﺑ ﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻧ ﻬ ﺎ د ‪ ،‬ز ﯾ ﺮ ا‬
‫ﮔ ﺎه اﺣ ﺴ ﺎس ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ر ﻓ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ر ا ﻫ ﯿ ﭻ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﲢ ﻠ ﯿ ﻞ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ و ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻰ ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى‬
‫ر ا ﯾ ﺞ آ ن ‪ ،‬ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑﻪ د ﺳ ﺖ د اد ؛ ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ د ر ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ ر ﻓ ﺘ ﺎ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺎ ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ﺧ ﻮ د ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﲤ ﺎ ﻣ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ اه‬
‫د ر ﺗ ﻀ ﺎد اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً ﺑﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﻓ ﺸ ﺎ ر آو ر د ن ﻫ ﺎ ى آ ﺷ ﮑ ﺎ ر ﮐ ﻪ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﺑ ﺎ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﻣ ﯿ ﻞ ﺑﻪ اﻇ ﻬ ﺎ ر ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﻤ ﺮ اه ﺑ ﺎ‬
‫ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ﺣ ﺮ ﯾ ﻒ ﺗ ﻔ ﺴ ﯿ ﺮ ﺷ ﺪ ﻧ ﻰ اﺳ ﺖ ؛ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﲢ ﻠ ﯿ ﻞ آ ن ر ا ا ز ﯾ ﮏ ر و ا ﻧ ﺸ ﻨ ﺎس ﺑ ﺎ ﯾ ﮏ ر و ا ﻧ ﭙﺰ ﺷ ﮏ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻃ ﻠ ﺒ ﯿ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻋ ﻠ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ و ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ا ز ﺧ ﻮ د ﺳ ﻠ ﺐ ﺻ ﻼ ﺣ ﯿ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د ﻗ ﺖ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﻣ ﺮ د م ﭼ ﻪ‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﻋ ﮑ ﺲ آ ن ﻋ ﻤ ﻞ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﻓ ﺮ ﻣ ﻮ ل اﺻ ﻠ ﻰ ﻋ ﻤ ﻠ ﮑ ﺮ د ﺳ ﺎ ﺧ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ‬
‫ﺑ ﻪ ﳉ ﺎ ج ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ ﺑ ﺎ ﻫ ﺮ آ ﻧ ﭽ ﻪ ﮐ ﻪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ﻗ ﻮ ى ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ا ن ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﺑﻪ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ‬
‫ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﮔ ﺮ اﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﺪ و ن ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻔ ﻊ ﺧ ﻮ د آ ﻧ ﺎ ن ﻫ ﺴ ﺖ‬
‫ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ﳉ ﺎ ج ﺑ ﻰ ﻣ ﻨ ﻄ ﻖ و ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﺎ ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎم ﻫ ﻤ ﺮ ا ﻫ ﻰ ﻧ ﮑ ﺮ د ن آ ﻧ ﺎ ن ﭼ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ﺟ ﺰ ر و ا ﻧ ﭙ ﺰ ﺷ ﮏ‬
‫ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ آن ر ا ﲢ ﻠﯿ ﻞ ﮐ ﻨ ﺪ ؟‬

‫ﮔ ﺎه ﺣ ﺘ ﻰ ﺻ ﺮ اﺣ ﺘ ﺎً اﻋ ﻼ م ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﭘ ﺰ ﺷ ﮑ ﺎ ن و ﻣ ﻬ ﻨ ﺪ ﺳ ﺎ ن و ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎن و ﻫ ﻨ ﺮ ﻣ ﻨ ﺪ ا ن و‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﯾﻪ ﭘ ﺮ د ا ز ا ن و ا ﺳ ﺎ ﺗ ﯿ ﺪ د ا ﻧ ﺸ ﮕ ﺎ ه و ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻨ ﺪ ا ن ﻋ ﺎ ﻟ ﻰ ر ﺗ ﺒ ﻪ ﺗ ﻮ ﻓ ﯿﻖ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﺰ ﻟ ﺖ ‪ ،‬اﺣ ﺘﺮ ام و اﻋ ﺘﺒ ﺎر د اﺷ ﺘﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫ﲤ ﺎ ﻣ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎن ﻣ ﻨ ﮑ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﭘ ﺲ ا ﻻ ن ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﺗ ﻼ ﻓ ﻰ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ ﺻ ﻮ ر ت ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د‬
‫و ا ز ﻫ ﻤ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ اﻋ ﻢ ا ز ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ‪ ،‬اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ‪ ،‬ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ و ﻏ ﯿ ﺮ ه ﺷ ﺄ ن ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻨ ﺪ ه ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻫ ﻨ ﺮ ﻣ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﯾ ﮏ‬
‫ﭘﺰﺷﮏ ﺑﻪ ﺣﺪى ﺑﺮﺳﺪ ﮐﻪ او از اﻇﻬﺎر ﺷﻐﻞ و ﺣﺮﻓﻪ ﺧﻮد ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﺣﺴﺎس اﻓﺘﺨﺎرى ﻧﮑﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﮔﺎه ﺷﺮﻣﻨﺪه‬
‫ﻫ ﻢ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺳ ﺒ ﺐ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ﺣ ﻘ ﺎ ر ت ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗ ﻮ ﺗ ﺎﻟﯿﺘ ﺎر ﯾ ﺴ ﻢ ﻣ ﺠ ﺒ ﻮ ر اﺳ ﺖ ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﯾ ﮏ ﭼ ﺎ ر ه ﺟ ﻮ ﯾ ﻰ‬
‫ﺗ ﺄ ﻣ ﯿ ﻨ ﻰ د و ر ﺧ ﻮ د ﺑ ﺮ ج و ﺑ ﺎ ر و ﺑﮑ ﺸ ﺪ و ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ا ى ا ز ا ﻓ ﺮ ا د و ﻓ ﺎ د ا ر ر ا ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﺤ ﮑ ﻢ د ر ا ﻃ ﺮ ا ف ﺧ ﻮ د ش‬
‫ﻧ ﮕ ﻪ د ا ر د ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى ﺑﻪ ﻧ ﺎم ر ا ﻧ ﺖ ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ د ﯾ ﻨ ﻰ‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﮑ ﺮ و ا ر د ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺣ ﻤ ﺎ ﯾ ﺖ ﻧ ﻈ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﺎ ى و ا ر د ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺮ ﮐ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﻣ ﻨﯿ ﺖ‬
‫ر ا ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺮ ا ﻧ ﺰ ﯾ ﺖ ] ‪ [ . . .‬ر ا ه ﻣ ﻰ ا ﻧ ﺪ ا ز د و ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ‪ ،‬ﺷ ﺎ ﻫ ﺪ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر د ه ﻫ ﺎ ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺻ ﺪ ﻫ ﺎ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ و ﺟ ﻮ د‬
‫د ا ر د ﮐ ﻪ ﻧ ﻪ ﮔ ﻤ ﺮ ک و ﻧ ﻪ و ز ا ر ت ر ا ه و ﻧ ﻪ و ز ا ر ت ﺑ ﺎ ز ر ﮔ ﺎ ﻧ ﻰ ا ز آ ن ﺧ ﺒ ﺮ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ر ا ﻧ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎن‬
‫ﲤ ﺎ ﻣ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ ﮐ ﻪ ا ز ﻓ ﻀ ﺎ ى ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﮔ ﺮ ى ﺑﯿ ﺮ و ن ر ﻓ ﺘﻪ و ﻣ ﺒﻨ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﯿ ﻦ و ﻣ ﺤ ﮑ ﻤ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ د ﳕ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ و ﻟ ﻰ‬
‫ﺑ ﺎ ز ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ا د ا ﻣ ﻪ ﺑ ﺪ ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﭙ ﺮ د ا ز د ﺗ ﺎ د و ام ﺑ ﯿ ﺎ و ر د و ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺨ ﺶ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ا ز ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ﺳ ﺖ‬

‫‪244‬‬
‫ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺳ ﻮ ﺑ ﺴ ﯿ ﺪ ى ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﭙ ﺮ ا ز د ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﺗ ﻮ ﺗ ﺎ ﻟ ﯿ ﺘ ﺮ ﺑ ﻪ ﺟ ﺰ ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻞ ﻧ ﻈ ﺎ ﻣ ﻰ ‪ ،‬ا ﻣ ﻨﯿ ﺘ ﻰ و‬
‫ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ﻣ ﻰ ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿ ﺰ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﺶ ﻣ ﻬ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ آ ر ﻧ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﻠﯿ ﺲ ﻣ ﺨ ﻔ ﻰ ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ا و ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻇﺎﻫﺮاً راﺟﻊ ﺑﻪ اﻗﺘﺼﺎد و ﺑﯿﮑﺎرى ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺷﻮد‪ ،‬وﻟﻰ واﻗﻌﯿﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺘﻰ اﮔﺮ ﻗﺤﻄﻰ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪،‬‬
‫ﻫﻤﯿﻦ ﮐﻪ درﺑﺨﺎﻧﻪ در ﺣﻠﻘﻪ اﻣﻨﯿﺘﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﮐﻰ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﲢﻠﯿﻞﻫﺎﯾﻰ ﮐﻪ ﺿﻌﻒﻫﺎ و ﺑﺤﺮانﻫﺎى اﻗﺘﺼﺎدى‬
‫ر ا ﻧ ﺸ ﺎ ﻧ ﻪ ﻓ ﺮ و ﭘ ﺎ ﺷ ﻰ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺪ ا ن ﺑ ﺮ ﺻ ﻮ ا ب ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ز ﻣ ﺎن ﻧ ﺎﺻ ﺮ ا ﻟ ﺪ ﯾ ﻦ ﺷ ﺎ ه ‪ ،‬د ر ﺑ ﺨ ﺎ ﻧ ﻪ ﺷ ﺎ ﻫ ﻰ ﺑ ﺎ‬
‫ﻣ ﻘ ﺪ ا ر ی ﻣ ﺎ ﻟ ﯿ ﺎ ت ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﺮ د م ﻫ ﺮ ﭼ ﻘ ﺪ ر ﻓ ﺸ ﺮ د ه ﻣ ﯽ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺎ د ا ﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﺗ ﻔ ﻨ ﮕ ﭽ ﻰ ﻫ ﺎ ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﯾ ﺮ ا ق ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺣ ﺎد ى ﭘ ﯿ ﺶ ﳕ ﻰ آﻣ ﺪ ‪.‬‬

‫ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﺟ ﺮ ﯾ ﺎن ﻫ ﺎ ى ﺿ ﺪ اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﻏ ﺮ ق د ر ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻫ ﺎ و ا ﺑ ﺰ ا ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ﮐ ﻪ د ر د و ر ا ن ﻣ ﺪ ر ن‬
‫ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د آ ﻣ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ ﺗ ﺮﮐ ﯿ ﺐ ﺧ ﺎ ص ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬د ر‬
‫ﻗ ﺎ ﻟ ﺐ ﯾ ﮏ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ‪ ،‬ر د ّﭘ ﺎ ﯾ ﻰ د ر د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﺎ ﻗ ﺒ ﻞ ﻣ ﺪ ر ن ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺎ ر ا د و ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ و ﺟ ﻮ د د ا ر د‬
‫ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺗ ﻮ ﺗ ﺎ ﻟ ﯿ ﺘ ﺮ ‪ ،‬د ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻪ و ﻧ ﺪ ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﻏ ﺮ ق د ر ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت و ﮔ ﺎه ﻣ ﺘ ﻨ ﺎ ﻗ ﻀ ﻰ ا ز‬
‫د ﺳ ﺖ آ و ر د ﻫ ﺎ ى د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻣ ﺪ ر ن ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ و د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻃ ﺒ ﻖ ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ اﻋ ﻼ م ﺷ ﺪ ه ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ‬
‫و ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﺠ ﻨ ﮕ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ا ز ﯾ ﮏ ﻃ ﺮ ف ‪ ،‬آﺳ ﯿ ﺒ ﻰ ﺑ ﺰ ر گ ر ا ﻧ ﺸ ﺎ ن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ و ﺿ ﺮ و ر ت اﯾ ﻦ آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ و‬
‫اﺻ ﻼ ح آ ن ر ا ‪ ،‬و ا ز ﻃ ﺮ ف د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻨ ﺎﻗ ﺾ د ر ذ ا ت ﺧ ﻮ د ﺷ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻗ ﺴ ﺮ ى ﺑ ﻮ د ن ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﭘ ﯿ ﺶ‬
‫اﯾﻦ ﻧ ﻮ ع ﺳ ﯿﺴ ﺘﻢ ﻫ ﺎ ر ا اﻟ ﻘ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪245‬‬
 ‫‪۹‬‬
‫اﺳﻄﺮﻻب‬

‫‪246‬‬
‫ﺟ ﺰ ﺑﻪ ﺧ ﺮد ﻣ ﻨﺪ ﻣ ﻔﺮﻣ ﺎ ﻋ ﻤ ﻞ‬

‫ﮔ ﺮﭼ ﻪ ﻋ ﻤ ﻞ ﮐ ﺎر ﺧ ﺮد ﻣ ﻨﺪ ﻧﯿ ﺴ ﺖ‬

‫ﺳ ﻌﺪی‬

‫د ر ﻓ ﺼ ﻞ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ا ز ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻌ ﻰ ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ا ى ﻧ ﺎ م ﺑ ﺮ د م ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻘ ﺎم آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﯿ ﺪ‬
‫ﯾ ﮏ ‪ -‬د و د ﻫ ﻪ ر ا ﻓ ﺮ و ﭘ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ا ﻧﺘﻈ ﺎر ﺑﺮ و ن ر ﻓ ﺖ ا ز آ ن د ر ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻣ ﺮ د م ر ﺳ ﻮ ب ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ‬
‫ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻌ ﻰ ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ﮐ ﻪ اﺿ ﻼ ع آ ن ﻋ ﺒ ﺎ ر ت ﺑ ﻮ د ا ز ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ﲤ ﺮ ﮐ ﺰ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪،‬‬
‫ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻃ ﺎ ﻗ ﺖ ﺳ ﻮ ز ى ر ا ﲢ ﻤ ﯿ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ د ر ﻋ ﻤ ﻮ م ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬ا ز ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ‪-‬‬
‫ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﺗ ﺎ ﻋ ﻤ ﻮ م ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ و ا ز اﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺗ ﺎ ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎ ن ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ و ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﻣ ﯿ ﻞ ﻣ ﺘ ﺮ ا ﮐ ﻤ ﻰ ﺑ ﻪ و ا ﺷ ﮑ ﺎ ﻓ ﺖ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻓ ﻀ ﺎ ى ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺪ ت ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ى و ا ﺷ ﮑ ﺎ ﻓ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺪ ا ر ﺑ ﺴ ﺘﻪ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬اﻣ ﺎ و ﺟ ﻮ د‬
‫ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ء ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﻮ ا ﻧ ﻊ ﻣ ﺴ ﺘ ﺤ ﮑ ﻤ ﻰ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ا ﯾ ﻦ ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ء د ر ﭘ ﺸ ﺖ د ﯾ ﻮ ا ر ﻫ ﺎ ى ﺑ ﻠ ﻨ ﺪ‬
‫آ ن ﺣ ﯿ ﻒ و ﺣ ﺮ ام ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫د و م ﺧ ﺮد اد ‪ ،‬ﻣ ﺜﻞ ﻫ ﺮ ﲢ ﻮ ل د ﯾ ﮕ ﺮ ى ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎر ى از زﻣ ﯿﻨﻪ ﻫ ﺎى آن از ﻣ ﺪ ت ﻫ ﺎ ﻗﺒﻞ ﻓ ﺮاﻫ ﻢ ﺑﻮد ‪ ،‬ﻣ ﻨﺘﻬ ﺎ‬

‫ا ﯾ ﻦ ا ﻧ ﺮ ژ ى ذ ﺧ ﯿ ﺮ ه د ر ا ﯾ ﻦ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ﺳ ﺮ ﮔ ﺮ د ا ن ﺑ ﻮ د و ر ا ه ﺧ ﺮ و ج ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ر ا ه ﺧ ﺮ و ج ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎ ً ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س‬
‫ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع ﺗ ﺼ ﺎ د ف ﭘ ﯿ ﺪ ا ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ د ر ﮔ ﻔ ﺘ ﺎ ر د و م ‪ ،‬ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ر ا ﺣ ﺎﺻ ﻞ ﯾ ﮏ ﻗ ﺮ ا ن د ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ ،‬د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ‬
‫ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ‪ -‬ﻧﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿﺪ ﮔ ﻰ و ﭼ ﻨ ﺪ و ﺟ ﻬ ﻰ ﺑ ﻮ د ن ﻗ ﺮ ا ن د و د ﻫ ﻪ ﻗ ﺒ ﻞ ‪ -‬ﺑﺮو ن ﺷ ﻮ ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﻰ ﺑ ﺎ ز‬
‫ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﻟﺒﺘﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﲢ ﻠ ﯿ ﻞ ﻣ ﺴ ﺎﺋ ﻞ ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ -‬اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ر ا ﺑﺮ اﺳ ﺎس ا ﻧﺘ ﺴ ﺎ ب ﺑﻪ ﻋ ﻠﺘ ﻰ ﺑﻪ ﻧ ﺎم‬
‫ﺗ ﺼ ﺎ د ف ﳕ ﻰ ﭘ ﺴ ﻨ ﺪ ﻧ ﺪ و اﯾ ﻦ ر ا ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﯾ ﺎ ﻣ ﺎ ﺑ ﻌ ﺪ ا ﻟ ﻄ ﺒ ﯿ ﻌ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﯾ ﺎ ا ﻗ ﺒ ﺎ ل ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻓ ﺮ ا ر ا ز ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ﮔ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﲢ ﻠ ﯿ ﻞ‬
‫ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ د ر ر ﻣ ﺎ ن ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻰ ﻫ ﻢ ا ﮔ ﺮ و ﻗ ﺎ ﯾ ﻊ ز ﯾ ﺎد ى ﺑ ﻪ ﺗ ﺼ ﺎد ف ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ د اد ه ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ا ز ﳊ ﺎ ظ ﻓ ﻨ ﻰ‬
‫ﮐ ﻢ ا ر ز ش ﻗ ﻠ ﻤ ﺪ اد ﻣ ﻰﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻦ د ر ﺟ ﺎ ى ﺧ ﻮ د د ر ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺖ و ﻣ ﻦ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ آ ن ﻣ ﻮ ا ﻓ ﻖ ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﻣ ﺜ ﻼ ً‬
‫د ر ﯾ ﮏ ر ﻣ ﺎ ن و ﯾ ﺎ د ر ﯾ ﮏ ﻓ ﯿ ﻠ ﻤ ﻨ ﺎﻣ ﻪ ﭼ ﻮ ن ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻨ ﺪ ه ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺎ ﯾ ﻰ ﻃ ﺮ ا ﺣ ﻰ ﯾ ﮏ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ ﺪ ه و ﻣ ﻨ ﺴ ﺠ ﻢ ر ا ﻧ ﺪ ا ر د ‪،‬‬

‫‪247‬‬
‫ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺠ ﺒ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﺳ ﻨ ﺎ ر ﯾ ﻮ ر ا ﺑ ﻪ ﺳ ﻤ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ د ر آ ن ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﯽ ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﺎً ﺑ ﻪ ﻫ ﻢ‬
‫ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻣ ﺜ ﻼ ً ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﺎً ﯾ ﮑ ﻰ ﻧ ﻘ ﺪ ﯾ ﻨ ﮕ ﯽ د ا ر د و د ﻧ ﺒ ﺎ ل ﻋ ﺎﻣ ﻞ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د د و د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ ا ﺳ ﺖ و د ﻧ ﺒ ﺎ ل‬
‫ﺳ ﺮ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﮔ ﺬ ا ر ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د د و ‪ ، . . .‬د ر ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻣ ﻮ ا ر د ا ﯾ ﻦ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ د ا د ن ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﺗ ﺼ ﺎد ف ‪ ،‬ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻰ د ر‬
‫ﻃ ﺮ اﺣ ﻰ ﯾ ﮏ ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ا د ﺑ ﻰ و ﻫ ﻨ ﺮ ى ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻞ ﻋ ﻠﻤ ﻰ ﻫ ﻢ ﻣ ﻮ ا ر د ى ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ز ﺣ ﯿ ﺚ‬
‫ﺗ ﺒ ﯿ ﯿ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻃ ﻮ ر ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺜ ﻼ ً ﻓ ﺮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ د ر ﺑﯿ ﺴ ﺖ و ﻫ ﺸ ﺖ ﻣ ﺮ د اد ﺳ ﻰ و د و ‪ ،‬ﺗ ﺼ ﺎد ﻓ ﺎً ﻣ ﺮ د م‬
‫ا ز ﻣ ﺼ ﺪ ق ر و ﯾ ﮕ ﺮ د ا ن ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ د ر ﺑﯿ ﺴ ﺖ و د و م ﺑ ﻬ ﻤ ﻦ ﭘ ﻨ ﺠ ﺎ ه و ﻫ ﻔ ﺖ ا ر ﺗ ﺶ ا ز ﻗ ﻀ ﺎ د ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ﮐ ﻮ د ﺗ ﺎ ﻧ ﺰ د‬
‫و ‪ ،...‬ﻣﻮارد ﻓﻮق ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻋﻠﻤﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ رواﯾﺘﻰ ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﭼﻨﺎن ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮد‪،‬‬
‫ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﻋ ﯿ ﻨ ﯿ ﺖ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ و ذ ﻫ ﻨ ﯿ ﺖ ا ﻓ ﺮ اد ﻫ ﯿ ﭻ ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ا ى ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ ر و ﯾ ﺪ ا د ﻣ ﻮ ر د ﺑ ﺤ ﺚ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﻓ ﺮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ ،‬د ر ر و ز ﺟ ﻨ ﮓ و ا ﺗ ﺮ ﻟ ﻮ ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﺎً ﺑ ﺎ ر ا ن ﺑ ﺎ ر ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ‬
‫ﻧ ﺎ ﭘ ﻠ ﺌ ﻮ ن ا ز ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺴ ﻰ ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ‪ ،‬ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﺑ ﺎ ر ش ﺑ ﺎ ر ا ن ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﺗ ﺼ ﺎد ف ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﻰ ﻧ ﺸ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺑ ﻪ‬
‫و ﺿ ﻮ ح ﭘ ﯿ ﺪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ر ا ن ﻋ ﻠ ﻞ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ﺧ ﺎ ص ﺧ ﻮ د ر ا د ا ر د ‪ ،‬آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺗ ﺼ ﺎ د ف ﻧ ﺎ ﻣ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪،‬‬
‫ﺗ ﻘ ﺎ ر ن ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ و ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﻰ د و ر و ﯾ ﺪ ا د ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ا م ﻋ ﻠ ﻠ ﻰ ﺑ ﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ﺟ ﺪ ا ﮔ ﺎ ﻧﻪ د ا ر د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺗ ﻘ ﺎ ر ن آ ن د و ﺑ ﺎﻋ ﺚ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ﯾ ﮑ ﻰ ) ﺑ ﺎ ر ش ﺑ ﺎ ر ا ن ( ﺑ ﺮ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ) ﻧﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ ( ﺗ ﺄ ﺛﯿ ﺮ ﺑ ﮕ ﺬ ا ر د ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ‪ ،‬ﺗ ﻘ ﺎ ر ﻧ ﺎ ت ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ﺗﺄﺛﯿﺮ را ﺑﺮ وﻗﺎﯾﻊ اﺟﺘﻤﺎع دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ وﻗﺘﻰ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮد دوم ﺧﺮداد ﻣﺤﺼﻮل ﯾﮏ ﺗﺼﺎدف ﺑﻮد‪ ،‬ﯾﻌﻨﻰ‬
‫ﻣ ﻮ ا ر د ى ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ا م ﻋ ﻠ ﻞ ﺧ ﺎ ص ﺧ ﻮ د ر ا د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ر ن ﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﺗ ﻘ ﺎ ر ن آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺎﻋ ﺚ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ‬
‫ﻋ ﺒ ﺎ ر ت د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﯾ ﮏ ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ر ﯾ ﺰ ى آ ﮔ ﺎ ﻫ ﺎ ﻧ ﻪ و ﭼ ﯿ ﺪ ﻣ ﺎ ن ﯾ ﮏ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ د ا ن ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ آ ر ﻧ ﺖ ‪ » ،‬ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ‬
‫ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻼ ف ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر و ﭘﯿ ﺸ ﮕ ﻮ ﯾ ﻰ ﻧ ﺸ ﺪ ه و ﭘ ﯿ ﺸ ﮕ ﻮ ﯾ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ر ا » ر و ﯾ ﺪ ا د ﻫ ﺎ ى ﺗ ﺼ ﺎد ﻓ ﻰ « ﯾ ﺎ » و ا ﭘ ﺴ ﯿ ﻦ د م‬
‫ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ « ﻧ ﺎ م د ا د ن و ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﺮ د ن آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ ﺑ ﯽ ر ﺑ ﻄ ﻰ ﯾ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﺘ ﻨ ﺸ ﺎن ﺑ ﻪ ز ﺑ ﺎ ﻟﻪ د ا ﻧ ﻰ ﻣ ﻌ ﺮ و ف ﺗ ﺎ رﯾ ﺦ ‪،‬‬
‫ﮐ ﻬ ﻨﻪ ﺗﺮ ﯾ ﻦ ﺷ ﮕ ﺮ د ﮐ ﺎر اﺳ ﺖ ؛ ا ﯾ ﻦ ﺷ ﮕ ﺮ د ﺑ ﺪ و ن ﺷ ﮏ ﻧﻈ ﺮ ﯾﻪ ر ا ﻇ ﺎﻫ ﺮ ى آر اﺳ ﺘﻪ ﻣ ﻰ ﺑ ﺨ ﺸ ﺪ و ﻟ ﻰ اﯾ ﻦ ﮐ ﺎر ﺑﻪ‬
‫ﺑ ﻬ ﺎى د و ر ﮐ ﺮ د ن ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ آ ن ا ز ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﲤ ﺎم ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪« .‬‬

‫ﻣ ﻮ ا ر د ى ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ا ى و ا ﻗ ﻌ ﻪا ى ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ﺋ ﺎ ت ز ﯾ ﺎد ى و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ اﯾ ﻦ‬
‫و ا ﻗ ﻌ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ د ه ﺳ ﺎ ل ﭘﯿ ﺶ ﯾ ﺎ د ه ﺳ ﺎل ﺑﻌ ﺪ و ا ﻗ ﻊ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﻻ ن و ا ﻗ ﻊ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﺑﻌ ﻀ ﻰ‬
‫ﻣ ﻮ ا ر د اﺳ ﺎﺳ ﺎً ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ و ا ﻗ ﻊ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﺗ ﻘ ﺎ ر ﻧ ﺎ ت ﺑ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ د ا ر د ‪ .‬ﻓ ﺮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻼ ً ﺑ ﺮ ا ى ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻣ ﺜ ﻞ‬
‫ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﺻ ﻨﻌ ﺘ ﻰ ﯾ ﮏ ﮐ ﺸ ﻮ ر ‪ ،‬و ﻗ ﻮ ع ﯾ ﺎ ﺧ ﺎ ﲤ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ ﻣ ﯿ ﺎ ن د و ﻓ ﺮ ﻗ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ه ﺷ ﺪ ن ﯾ ﮏ ﺣ ﺰ ب ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ و ‪،. . .‬‬

‫‪248‬‬
‫ﺑ ﯿ ﺴ ﺖ ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ د ﺳ ﺖ ا ﻧ ﺪ ر ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻓ ﺮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ د ر ﻣ ﺪ ت ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﻃ ﻮ ﻻ ﻧ ﻰ ﻧ ﻮ ز د ه ﻋ ﺎﻣ ﻞ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺑ ﯿ ﺴ ﺖ ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ‬
‫ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﯾ ﮏ ﻋ ﺎﻣ ﻞ و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ؛ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﯾ ﺶ ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ ﺑ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻋ ﻠ ﺖ د ا ر د ‪ ،‬و ﻟ ﯽ ﻋ ﻠ ﺖ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر‬
‫ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻞ اﺳ ﺖ و ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ﺗ ﻮ ﺟ ﻬ ﯽ ﺑﻪ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﻧ ﻮ ز د ﻫ ﮕ ﺎﻧﻪ ﺣ ﺎﺿ ﺮ و ﻧﯿ ﺎز آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﺪ د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ د ﯾ ﮕ ﺮ ی‬
‫ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ ل ﺧ ﻮ د ر ا ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ و ا ﻻ ن و ا ﻗ ﻊ ﺷ ﺪ ا ز ﻣ ﻨ ﻈ ﺮ ﺗ ﮑ ﻤ ﯿ ﻞ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﻋ ﻠ ﻞ ‪ ،‬ﺗ ﺼ ﺎ د ف ﻧ ﺎ ﻣﯿ ﺪ ه‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻋ ﺎ د ى ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ و و ا ﻓ ﺮ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ا ى ﮐ ﻪ د ر ﺣ ﯿ ﺎ ت ر و ز ﻣ ﺮ ه ﺷ ﺨ ﺼ ﻰ و اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺑ ﺎ آ ن ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ا ز آن ﺗ ﺄﺛ ﯿ ﺮ ﻣ ﻰ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺗ ﻘ ﺎ ر ن ﯾ ﺎ ﻋ ﺪ م ﺗ ﻘ ﺎر ن اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮔ ﺎه از آن ﺑﻪ ﺷ ﺎﻧ ﺲ و ﺑ ﺪ ﺷ ﺎ ﻧ ﺴ ﻰ ﺗ ﻌ ﺒﯿ ﺮ‬
‫ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﺎﻧﺲ و ﻧﺴﺒﺖ دادن وﻗﺎﯾﻊ ﺑﻪ آن را ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻣﺘﺎﻓﯿﺰﯾﮑﻰ و ﺧﺮاﻓﻰ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﮐﺮد‪ .‬ﻣﻌﻨﺎى آن ﻫﻤﯿﻦ‬
‫ﻗ ﺮ ا ن ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺗ ﻘ ﺎ ر ﻧ ﺎ ﺗ ﻰ ﺑ ﯿ ﺮ و ن ا ز ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﻤ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ و ﺣ ﺘ ﻰ آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ ﭘﯿ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ﻣ ﺎ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﺮ ا ﺣ ﻮ ا ل ﻣ ﺎ‬
‫ﺗ ﺄ ﺛ ﯿ ﺮ ﻣ ﺜﺒ ﺖ ﯾ ﺎ ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ ﺑ ﮕ ﺬ ا ر د ‪ .‬آ ر ﻧ ﺖ اد اﻣ ﻪ ﻣ ﯽ د ﻫ ﺪ ‪ » :‬ﻫ ﯿ ﭻ ﺟ ﺎ د ر اﻣ ﻮ ر ﺑ ﺸ ﺮ ﻧ ﻘ ﺶ ﺑ ﺨ ﺖ ‪ ،‬اﻋ ﻢ ا ز ﺑ ﺨ ﺖ ﻧ ﯿ ﮏ‬
‫ﯾ ﺎ ﺑ ﺨ ﺖ ﺑ ﺪ ‪ ،‬ﺳ ﺮ ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ﺳ ﺎ ز ﺗ ﺮ ا ز ﻣ ﯿ ﺪ ا ن ﺟ ﻨ ﮓ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﻣ ﺮ ﺳ ﺮ ا ﺳ ﺮ ﺧ ﻼ ف ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر ر ا » ر و ﯾ ﺪ ا د ى‬
‫ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﻰ « ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ و ا ز ﳊ ﺎ ظ ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ آ ن ر ا ﻣ ﺸ ﮑ ﻮ ک ﺑ ﺪ ا ﻧ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ا ز ﻣ ﺪ ا ﺧ ﻠ ﻪ آ ن ﺟ ﻠ ﻮ ﮔ ﯿ ﺮ ى ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﭼ ﻨ ﺎ ﻧﮑ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ‬
‫ﻣ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ ﺳ ﺎ ز ى و ﺳ ﻨ ﺎ رﯾ ﻮ و ﺗ ﻮ ﺳ ﻞ ﺑﻪ ﻧﻈ ﺮﯾ ﻪ ﺑ ﺎ ز ی ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان آن ر ا ا ز ﻣ ﯿ ﺎن ﺑﺮ د اﺷ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﯿ ﭻ ﯾ ﻘ ﯿ ﻨ ﻰ د ر اﯾ ﻦ‬
‫اﻣ ﻮ ر و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ﺣ ﺘ ﻰ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎً ﯾ ﻘ ﯿ ﻦ ﺑﻪ ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ى ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ د ر ﺑ ﺮ ﺧ ﻰ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺣ ﺴ ﺎ ب ﺷ ﺪ ه ‪« .‬‬

‫و ﻗ ﺘ ﻰ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ر ا ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ر ﯾ ﺰ ى و ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ آ ﻧ ﭽ ﻪ ﺑﻪ و ﺟ ﻮ د ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً‬
‫ﯾ ﺎ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ى ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﺗ ﻘ ﺎر ن ﻋ ﻠﻞ ﻧ ﺎﻗ ﺼ ﻪ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺣ ﺘ ﻰ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ د ر ﺑﺎز ى ﻧﺮد ﺟ ﻔ ﺖ ﺷ ﺶ‬
‫ﻣﻰآورد‪ ،‬ﻗﻄﻌﺎً ﻧﺸﺴﱳ دو ﺗﺎس روى ﺗﺨﺘﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاى ﮐﻪ ﻫﺮ دو روﯾﻪ ﺷﺶ را ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮل دﻗﯿﻖ‬
‫ﻋ ﻮ اﻣ ﻠ ﻰ ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ و ز ن و ﺗ ﺮ ا ش ﺗ ﺎس ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻧ ﻮ ع ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ن آ ن ﻫ ﺎ ر ا د ر د ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺟ ﻬ ﺖ و ﻧﯿ ﺮ و ى ﭘ ﺮ ﺗ ﺎ ب ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﺰ ا ن‬
‫ﺻ ﯿ ﻘ ﻠ ﻰ ﺑ ﻮ د ن ﺳ ﻄ ﻮ ح د ر ﮔ ﯿ ﺮ ‪ ،‬ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻫ ﻮ ا ‪ ،‬و د هﻫ ﺎ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ر ﯾ ﺰ و د ر ﺷ ﺖ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺛ ﺎ ﺑ ﺖ ﲟ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﺑ ﺎ ر‬
‫ﮐ ﻪ ﺗﺎس ﻫ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﺘﻪ ﺷ ﻮد ‪ ،‬ﺟ ﻔﺖ ﺷ ﺶ ﻣ ﻰ آﯾﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ و ﻗﺘ ﻰ ﮔ ﻔﺘﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د اﯾ ﻦ ﺑ ﺮ ا ى ﯾ ﮏ ﻃ ﺮ ف ﺑﺎز ى‬
‫ﺧ ﻮ ش ﺷ ﺎﻧ ﺴ ﻰ و ﺑﺮ ا ى د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﺑ ﺪ ﺷ ﺎﻧ ﺴ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺗ ﻘ ﺎ ر ن آ ن ﺑ ﺎ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﺧ ﺎ ص ﭼ ﯿ ﺪ ﻣ ﺎن ﻣ ﻬ ﺮ ه ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ﯾ ﮑ ﻰ ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ه ﺷ ﺪ ن و ﺑ ﺮ ا ى د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﺑ ﺎز ﻧ ﺪ ه ﺷ ﺪ ن اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺮ ا ى ﻫ ﺮ د و د ر ﺣ ﮑ ﻢ‬
‫ﺗ ﺼ ﺎ د ف ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﻗ ﺎ ﺑ ﻠ ﯿ ﺖ ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ر ﯾ ﺰ ى و ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪249‬‬
‫ا ﮔ ﺮ ﺗ ﺼ ﺎ د ف و ا ﺗ ﻔ ﺎ ق و ﺷ ﺎ ﻧ ﺲ و د ر ﯾ ﮏ ﮐ ﻠ ﻤ ﻪ » ﻗ ﺮ ا ن « ‪ ،‬ﺗ ﻘ ﺎ ر ن ﻋ ﻠ ﻠ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﮔ ﺎ ه ﳕ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﯿ ﻢ ‪،‬‬
‫ﮔ ﺎه ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ آ ن ر ا ﳕ ﻰ د ا ﻧ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﮔ ﺎ ه ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺎ ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ا ﻧ ﺪ ا ز ه ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ﮔ ﺎه ﺑ ﺮ ﻫ ﻢ ﮐ ﻨ ﺶ ﻫ ﺎ ى ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ﯾ ﺎ‬
‫ﺧ ﻨ ﺜ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ﯾ ﺎ ﺗ ﻌ ﺪ ﯾ ﻞ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه آ ن ر ا ﳕ ﻰ د ا ﻧ ﯿ ﻢ و ﺑ ﻪ د ﻻ ﯾ ﻞ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺑ ﺮ ﻧ ﺎ ﻣ ﻪ ر ﯾ ﺰ ى ‪ ،‬د ر اﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ و‬
‫ﺑ ﻪ ﻣ ﯿ ﻞ ﺧ ﻮ د د ر ز ﻣ ﺎ ن و ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺧ ﺎﺻ ﻰ ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د آ و ر د ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ا ﯾ ﻨ ﮏ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﯿ ﻢ ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﺮ و ج ا ز آ ن‬
‫ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻌ ﻰ ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ا ز ﻣ ﺪ ت ﻫ ﺎ ﻗ ﺒ ﻞ ‪ ،‬د ر ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت ﻣ ﺮ د م ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ﺋ ﺎ ت ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺗ ﻮ ﺟ ﻬ ﻰ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﺑ ﻮ د‬
‫) ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﻧ ﺒ ﻮ ﻫ ﻰ ا ز ﻋ ﻠﻞ ﻧ ﺎ ﻗ ﺼ ﻪ ﯾ ﮏ اﻋ ﺘ ﺮ ا ض ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺖ ( اﻣ ﺎ ﻣ ﻮ ا ﻧﻌ ﻰ ﻫ ﻢ و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺖ ) ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز آن ﻋ ﻠﻞ ﻧ ﺎﻗ ﺼ ﻪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﻋ ﻠ ﻞ ر ا ﮐ ﺎﻣ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﻧ ﺒ ﻮ د ( ﻣ ﻘ ﺘ ﻀ ﻰ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﺑ ﻮ د و ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ‬
‫ﻣ ﻔ ﻘ ﻮ د ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﻔ ﻘ ﻮ د ﺷ ﺪ ن ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺎ ﻧ ﻊ ‪ ،‬ﺣ ﺎﺻ ﻞ ﻣ ﺤ ﺎﺳ ﺒﻪ ﺧ ﻄ ﺎ ى ﺟ ﺮ ﯾ ﺎن ﻣ ﻘ ﺎﺑﻞ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ا ز آ ن آ ﮔ ﺎ ﻫ ﻰ‬
‫د ا ر ﻧ ﺪ ؛ ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع ﺳ ﻨ ﺎ ر ﯾ ﻮ ى ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ر ﯾ ﺨ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﭼ ﺎﺷ ﻨ ﻰ ﺧ ﻔ ﯿ ﻒ ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ﺑ ﺎ ت ‪ ،‬ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ر ن ﺷ ﺪ ﺑ ﺎ ا ﻧ ﺒ ﻮ ﻫ ﻰ ا ز‬
‫ﻋ ﻘ ﺪ ه ﻫ ﺎى ﻓ ﺮو ﺧ ﻮ رد ه ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ﺷ ﮑ ﺎﻓ ﻰ ﺑﺮاى ﻓ ﻮ ر ان آن ﺷ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﻬ ﺎرﺿ ﻠﻌ ﻰ ﮔ ﺴ ﺴ ﺖ ؛ ﻧﻪ ا ﯾﻨ ﮑ ﻪ ﺑﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ﺑ ﺮ ﭼ ﯿﺪ ه‬
‫ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ا ﻧ ﺮ ژ ى ﻣ ﺘ ﺮ اﮐ ﻢ و ﻣ ﺤ ﺒ ﻮ ﺳ ﻰ ا ز د ر و ن آ ن ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ا ﻧ ﻔ ﺠ ﺎ ر ى د ر ﻗ ﺎ ﻟ ﺐ ﯾ ﮏ ر أ ى ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ ﺧ ﻮ د ر ا‬
‫ﻧ ﺸ ﺎن د اد ‪.‬‬

‫ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ د و م ﺧ ﺮ د ا د ﯾ ﮏ ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ ﻓ ﺮ ا ﮔ ﯿ ﺮ ﺑ ﻮ د ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺟ ﻨ ﺒ ﺸ ﻰ ﻧ ﺒ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻗ ﺸ ﺮ ﺧ ﺎﺻ ﻰ ر ا د ر ﺑ ﺮ ﮔ ﯿ ﺮ د و‬
‫ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ت ﺟ ﺰ ﺋ ﻰ ﯾ ﺎ ﻣ ﺘ ﻔ ﺮ ق د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺜﻼ ً د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ا ى ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ﯾ ﮏ ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ ﺑ ﻪ ر ا ه ﺑﯿ ﻨ ﺪ ا ز ﻧ ﺪ‬
‫و د ر ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺸ ﺨ ﺼ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﮐ ﻢ ﺷ ﺪ ن ﺳ ﺎﻋ ﺎت ﮐ ﺎ ر ﯾ ﺎ اﺿ ﺎﻓ ﻪ ﺣ ﻘ ﻮ ق د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ؛ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ‬
‫ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻨ ﺪ ا ن آ ن ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺟ ﻨ ﺒ ﺸ ﻰ ﺑ ﻪ ر ا ه ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ ا ز ﻧ ﺪ و ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ﺗ ﻰ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎ ن ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ‬
‫و ﺟﻨﺒﺶ داﻧﺸﺠﻮﯾﻰ ﺣﺮﮐﺘﻰ راه ﺑﯿﻨﺪازﻧﺪ و ﻣﺜﻼً‪ ،‬ﻓﻀﺎى ﺑﺎز ﺳﯿﺎﺳﻰ ﻃﻠﺐ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ دوم ﺧﺮداد ﯾﮏ‬
‫ﺟ ﻨﺒ ﺶ ﻫ ﻤ ﻪ ﮔ ﯿﺮ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻋ ﻤ ﻮم ﻣ ﺮد م د ر آن ﺑ ﻮ د ﻧﺪ ‪ :‬از ﻃ ﺒﻘ ﻪ ﺳ ﻪ ‪ ،‬ﻃ ﺒ ﻘﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ و ﺣ ﺘ ﻰ ﻻﯾﻪ ﻫ ﺎﯾ ﻰ ا ز ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ؛ ا ز د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﺗ ﺎ ﺑ ﻰ ﺳ ﻮ ا د ‪ ،‬ا ز ﻣ ﺮ ﻓ ﻪ ﺗ ﺎ ﻓ ﻘ ﯿ ﺮ ‪ ،‬ا ز ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺗ ﺎ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ و ‪ . . .‬ﺧ ﯿ ﻞ ﻋ ﻈ ﯿ ﻤ ﻰ ﺑ ﻪ آ ن ﭘﯿ ﻮ ﺳ ﺘﻪ‬
‫ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ و د ر ﺧ ﻮ اﺳ ﺖ ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ د ر ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﮐ ﻼ ن و ﻫ ﻤ ﮕ ﺮ ا ﺑ ﻮ د ‪ :‬ﺷ ﮑ ﺎ ﻓ ﱳ آ ن ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻌ ﻰ ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ‪ .‬ﻓ ﺮ ا ر ا ز‬
‫ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ‪ .‬ﺑﻪ ﻋ ﺒ ﺎر ت د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﯽ ر ﻏ ﻢ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ د و م ﺧ ﺮ د ا د‬
‫ﲤ ﺎ ﻣ ﻰ ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﯾ ﮏ ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ر ا د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﺿ ﻌ ﻒ ﻧ ﻈ ﺮ ى و ﻋ ﻤ ﻠ ﻰ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺳ ﮑ ﺎ ن د ا ر آ ن‬
‫ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻋ ﻤ ﻼ ً آن ر ا ﺑﻪ ﯾ ﮏ ﺧ ﯿ ﺰ ش ا ﺑ ﺘ ﺮ ﻓ ﺮ و ﮐ ﺎﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫‪250‬‬
‫د و م ﺧ ﺮ د ا د ر ا ا ﺑ ﺮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﯾ ﺰ د ى ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺳ ﻮ م ‪ ،‬ﻋ ﺒ ﺎس ﺑ ﻌ ﺪ ى ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﻋ ﻠ ﯿ ﻪ ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ‪ ،‬ﻣ ﺴ ﻌ ﻮ د ﺑ ﻬ ﻨ ﻮ د ﲡ ﻠ ﯽ‬
‫ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺑﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﻤﯿﺪرﺿﺎ ﺟﻼﺋﻰﭘﻮر اﻧﻘﻼب ﻣﺨﻤﻠﯿﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﻠﯿﻪ دوﻟﺖ اﮐﺒﺮ ﮔﻨﺠﻰﮔﺬار ﺑﻪ ﺳﻮى‬
‫ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﮔ ﺮ ا و ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺎن د ا ﺧ ﻠ ﻰ و ﺧ ﺎ ر ﺟ ﻰ آ ن ر ا ر ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺪ و م ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ى ا ﺳ ﻼ ﻣ ﻰ ﺑ ﺎ ر ا ى‬
‫ﻣ ﻨ ﻔ ﻰ ﻗ ﻠ ﻤ ﺪ ا د ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ﻣ ﯿ ﺎن ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ر أ ى د ا د ﻧ ﺪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ت ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﻧ ﺪ اﺷ ﺘﻨ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ت آ ن ﻫ ﺎ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ و ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ .‬د ر ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ آ ﻧ ﺎ ن ‪ ،‬د ر ﯾ ﮏ ﮐ ﻼ م ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د » ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﯾ ﺪ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ؛‬
‫ﻫﺮﮐﺴﻰ ﻣﻰﺧﻮاﻫﺪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاى ﻣﻦ ﻣﻬﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻪ ﻋﻀﻮ ﺣﺰﺑﻰ ﻫﺴﺘﻢ و ﻧﻪ رأى ﻣﻰدﻫﻢ و‬
‫ﻧ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ‪ .‬ﻣ ﻦ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ .‬ﻫ ﺮ ا ﯾ ﺪ ه و ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ه ا ى د ا ر م ﻣ ﺤ ﺘ ﺮ م و ﻣ ﺤ ﻔ ﻮ ظ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪.‬‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ﮐ ﺴ ﻰ د ر ﭘ ﺎ ر ک ﻣ ﺰ ا ﺣ ﻢ ﻣ ﻦ ﻧ ﺸ ﻮ د ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﻰ ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ د ا ر ﯾ ﺪ ؛ د ر ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﺰ ا ﺣ ﻢ ﻧ ﺸ ﻮ د ﮐ ﻪ‬
‫ﭼ ﻪ ﻧ ﻮ ع ﻧ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ﻧ ﻰ د ا ر ى ؛ و ﺳ ﯿ ﻠﻪ ﻧ ﻮ ا ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﻣ ﻦ آﻟ ﺖ ﺟ ﺮ م ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﻧ ﺸ ﻮ د ‪ .‬ﻫ ﺮ ﻧ ﻮ ع ﻟﺒ ﺎﺳ ﻰ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﻢ‬
‫ﺑ ﭙ ﻮ ﺷ ﻢ و ﻫ ﺮ و ﻗ ﺖ ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﻢ ﺑ ﺮ و م ؛ ﺑ ﻪ ﺟ ﺮ م ﺳ ﻮ ژ ه ) ﻓ ﺎﻋ ﻞ ﮔ ﺰ ﯾ ﻨ ﺶ ﮔ ﺮ ( ﺑ ﻮ د ن ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ﻧ ﺸ ﻮ م ‪ .‬ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ‬
‫ﺧ ﻮ د م ﺑ ﺎ ﺷ ﻢ و د ر ﭘ ﻨ ﺎ ه ﺣ ﻘ ﻮ ق ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى د ر ﺣ ﺪ و د ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه د ر ﺻ ﺪ ا ز ر أ ى‬
‫د ﻫ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎن ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺗ ﻘ ﺎﺿ ﺎ ﻫ ﺎﯾ ﻰ د اﺷ ﺘﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻗ ﺸ ﺮ ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً ﻧ ﺎد ﯾ ﺪ ه ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ﺗ ﺮ س ا ز ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﻰ ‪ -‬ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﺗ ﻠ ﻘ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ د ﻓ ﺎ ع ا ز آ ن ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻨ ﺘ ﻘ ﺪ د ر ﻗ ﺪ ر ت و ﻣ ﺪﯾ ﺮ د و ﻟ ﺘ ﻰ‬
‫اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠ ﺐ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺑ ﻮ د ‪ .‬د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ﺑ ﺨ ﺶ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ر أ ی د ﻫ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎن ﻫ ﻢ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﻫ ﺎ ى ﻻ ﺋ ﯿ ﮏ ‪ ،‬ﻣ ﻠ ﻰ ‪ -‬ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ‪،‬‬
‫ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل و ﭼ ﭗ و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ﺻ ﻔ ﺖ ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ ﺑ ﺎ ﻗ ﻰ ﲟ ﺎ ﻧ ﺪ و ﭘﯿ ﺶ ﺑ ﺮ و د ‪ ،‬ا و ﻟ ﯿ ﻦ‬
‫ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﯿ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﻻ ز م د ا ﺷ ﺖ اﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎ ن ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز و ر ﻫ ﺒ ﺮ ى ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺟ ﻨﺒ ﺶ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﭼ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎ ﻧ ﮕ ﻰ و‬
‫ﭼ ﻨ ﺪ ﮔ ﻮ ﻧ ﮕ ﻰ ر ا ﺑ ﻪ ر ﺳ ﻤ ﯿ ﺖ ﺑ ﺸ ﻨ ﺎﺳ ﺪ و ﻣ ﻮ ر د ﺣ ﻤ ﺎ ﯾ ﺖ ﻗ ﺮ ا ر د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر و ا ﻓ ﯽ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻧ ﺸ ﺪ ‪.‬‬

‫ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎن ا ﯾ ﻦ ﲢ ﻮ ل و ا ر د ﺻ ﺤ ﻨﻪ ﺷ ﺪ و ا ز ﻫ ﻤ ﺎن ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ى ا و ﻋ ﺒ ﺎ ر ت ا ز‬
‫ا ﺳ ﺘ ﻔ ﺎ د ه ﺑ ﻬ ﯿ ﻨ ﻪ ا ز ﻇ ﺮ ﻓ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ى آ ن ﺷ ﺮ اﯾ ﻄ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ﻗ ﻀ ﺎ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻧ ﺸ ﺎ ن ﻣ ﻰ د ا د‬
‫ﮐ ﻪ ﺻ ﻼ ﺣ ﺪ ﯾ ﺪ ا و ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ر ا ﺑﻪ ﯾ ﮏ و ا ﮐ ﻨ ﺶ ﺧ ﺸ ﻦ و ﭘﺮ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ و ا د ا ر د ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ اﻃ ﻤ ﯿ ﻨ ﺎن‬
‫ﺑ ﺪ ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﻗ ﺼ ﺪ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﺑ ﻨ ﯿ ﺎد ی ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ اﺻ ﻼ ح ﮔ ﻮ ﺷ ﻪ ﮐ ﻨ ﺎ ر ﮐ ﺎ ر ﻫ ﺎ د ر ﻧ ﻈ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا و ﻟ ﯿ ﻦ ا ﻋ ﻼ ﻣ ﯿ ﻪ ﻫ ﺎ ‪ ،‬د ﯾ ﺮ و‬
‫ﺑ ﺎ ا ﺣ ﺘ ﯿ ﺎ ط ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺻ ﺎد ر ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﻪ د ر ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻗ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ ن ا ﺻ ﻼ ح ر ا ﺑ ﻪ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﺗ ﻨ ﺎ ﻗ ﺾ آ ﻣ ﯿ ﺰ ى د ﭼ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ‪،‬‬
‫ﭼ ﻨﺎن ﮐ ﻪ ﺑ ﯿ ﻦ ﯾ ﮏ ﺳ ﺨ ﻨﺮ ا ﻧ ﻰ ﺗ ﺎ ﺳ ﺨ ﻨﺮ ا ﻧ ﻰ دﯾ ﮕ ﺮ او ‪ ،‬ﺗ ﻔ ﺎو ت ﻫ ﺎ ى ﺷ ﮕ ﺮ ف و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺖ ‪ .‬ا ز ﯾ ﮏ ﻃ ﺮ ف ‪ ،‬ﺑ ﺮ‬
‫ا ﺳ ﺎ س ﻫ ﻤ ﺎ ن ا ﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ى ﮐ ﻪ ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﻫ ﯿ ﭻ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ﻧ ﯽ ر ا ﭼ ﻨ ﺎ ن ا ﺧ ﺎ ﻓ ﻪ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﺣ ﻔ ﻆ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ دﯾ ﺘ ﺶ د ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ‬

‫‪251‬‬
‫و ا ﮐ ﻨ ﺶ ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک ﺑ ﺰ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﭘ ﺲ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﻤ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ د ر ﻗ ﺎﻟ ﺐ ﻓ ﮑ ﺮ ی ﺧ ﻮ د آ ن ﻫ ﺎ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ا ز ﻃ ﺮ ف د ﯾ ﮕ ﺮ ‪ ،‬د ر‬
‫ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ا ﻧ ﺒ ﻮ ه ر أ ى د ا د ﮔ ﺎ ن ‪ ،‬د ر ﻣ ﺤ ﺎﺻ ﺮ ه ا ﻧ ﺒ ﻮ ه ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ د و ﺑ ﺎ ر ه ا ﻣ ﯿ ﺪ و ا ر ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻣ ﻨ ﺘ ﻈ ﺮ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ و ا ﮔ ﺴ ﺴ ﺖ ا و ﻟ ﯿ ﻪ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻌ ﻰ ‪ ،‬ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ د ر ﺳ ﻠ ﻮ ل ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ز ﺷ ﺪ ه و ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ذ و ق و ﺷ ﻮ ق ﺑ ﯿ ﺮ و ن آﻣ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ‬
‫د ر ﺣ ﯿ ﺎ ط ﮔ ﯿ ﺮ ا ﻓ ﺘ ﺎ د ه ا ﻧ ﺪ و ﺣ ﺎ ﻻ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ د ر ﺣ ﯿ ﺎ ط ر ا ﺑ ﺎ ز ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ و ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﺑ ﯿ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ و ﻧ ﮕ ﺎه ﻫ ﺎ ى ﭘ ﺮ ﺳ ﺎ ن آ ن ﻫ ﺎ‬
‫ﻧ ﮕ ﺮ ان ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ر ﻫ ﺎﯾ ﻰ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ا ز ﺑ ﻨ ﺪ ﺑﻪ ﺣ ﯿ ﺎ ط ‪ ،‬آ ن ر و ش ﻣ ﻘ ﻨ ﻊ ﳕ ﯽ ﳕ ﻮ د ‪ .‬د ر ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺘ ﻰ ‪،‬‬
‫ا ﯾ ﺠ ﺎد ﺗ ﻌ ﺎد ل ‪ ،‬ﻣ ﺤ ﺘ ﺎج ﺳ ﺨ ﻦ ﮔ ﻔ ﱳ ا ز د ﯾ ﻦ و د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻫ ﺮ د و ﺑ ﻮ د و ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ د و ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﺳ ﺪ ر ا ه ﯾ ﮑ ﺪ ﯾ ﮕ ﺮ‬
‫ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﮑ ﺮ ا ر ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﭘ ﺎ ﻧ ﺪ و ﻟ ﻰ ﻧ ﻪ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻣ ﺘ ﻮ ا ز ن ‪ ،‬ﺑ ﺎﻋ ﺚ ا ﺑ ﻬ ﺎم ﻫ ﻤ ﮕ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬اﺣ ﺴ ﺎس ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ﮐ ﺴ ﯽ د ر ﭘ ﯽ آﺷ ﺘ ﻰ د ا د ن د و ﻃ ﺮ ز ﻓ ﮑ ﺮ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺳ ﺨ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ﻣ ﺼ ﺎﳊ ﻪ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ‬
‫ﺣ ﺎ ل ﺗ ﺎ ﻣ ﺪ ﺗ ﻰ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ د ﻓ ﺎ ع ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ا و ﻻ ً ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﮐ ﺴ ﯽ ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ا ى ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﯿ ﺪ ه و د ﻗ ﯿ ﻖ ﺑ ﺮ ا ى‬
‫اﺻ ﻼ ح د اﺷ ﺖ ؛ ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎً ا ز ﺧ ﻄ ﺮ د ر ﻏ ﻠﺘ ﯿ ﺪ ن ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺑﻪ و ر ﻃ ﻪ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ‪ ،‬ﺧ ﻮ ف ﺑ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ د ﺷ ﻮ ا ر ی ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ د و ﭘ ﻬ ﻠ ﻮ ى او ﻟ ﯿ ﻪ ر ا ﻣ ﻮ ر د ﻧ ﻘ ﺪ و ر د ﻗ ﺮ ا ر د ا د ‪ .‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى د ر آ ن ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ‬
‫ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﮔ ﻪ ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ه ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ آ ﻣ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻧﺘ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﺑ ﺎ ﻇ ﺮ ا ﻓ ﺖ و ﺟ ﺎا ﻓ ﺘ ﺎد ﮔ ﻰ و اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ا ز‬
‫ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﺪ و ن ﻏ ﺮ و ر و ﻫ ﯿ ﺠ ﺎن ‪ ،‬ﺑ ﺎ آ ر اﻣ ﺶ و ﻣ ﺘ ﺎﻧ ﺖ ﭘﺮ و ژ ه اﺻ ﻼ ح ر ا آ ﻫ ﺴ ﺘﻪ و ﭘ ﯿ ﻮ ﺳ ﺘﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ﺑﺮ ﯾ ﻢ ‪ ،‬د ﭼ ﺎ ر‬
‫ﺧ ﻄ ﺎ ﯾ ﻰ اﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ﯾ ﮏ ﺷ ﺪ ه ا ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﻓ ﺮ ﺻ ﺖ ﻃ ﻼ ﯾ ﻰ ر ا ﺑ ﺮ ﺑ ﺎد ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺻ ﻮ ا ﺑ ﺪ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺧ ﺎﲤ ﻰ‬
‫ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ ﻧ ﺎم ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ د و م ﺧ ﺮ د ا د ر ا ﺑ ﻪ ر ﺳ ﻤ ﯿ ﺖ ﻧ ﺸ ﻨ ﺎ ﺧ ﺖ و ر ﻫ ﺒ ﺮ ى آ ن ر ا ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ﻋ ﻬ ﺪ ه ﻧ ﮕ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬د ر‬
‫ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و ﻟ ﻮ اﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ﻗ ﻄ ﻌ ﺎ ً ﺑ ﻪ ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎ ن ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﭘ ﺮ د ا ز و ر ﻫ ﺒ ﺮ ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﺎ ز‬
‫د اﺷ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ‪ ،‬ﭘ ﺘ ﺎ ﻧ ﺴ ﯿ ﻠ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ﺷ ﮑ ﺎ ف ﺑ ﺮ د ا ﺷ ﱳ ا ﯾ ﻦ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠﻌ ﻰ ﺑ ﺴ ﺘﻪ ا ﯾ ﺠ ﺎد ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د و د ر ﻫ ﻤ ﺎن ﭼ ﻨ ﺪ‬
‫ﻣ ﺎ ﻫ ﻪ او ل ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻏ ﯿ ﺎ ب ر ﺋﯿ ﺲ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ا ز ﻓ ﻀ ﺎ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺪ ﻧ ﻰ اﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا و ﻣ ﺤ ﺎ ﻓ ﻞ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺗ ﺮ ﻗ ﻰ ﺧ ﻮ اه و ﺑ ﺎ ﺣ ﻀ ﻮ ر‬
‫ﺿ ﻌ ﯿ ﻒ ﯾ ﺎ ﻣ ﺘ ﻨ ﺎ ﻗ ﺾ د ر ﺻ ﺤ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ى اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ‪ ،‬د ر ﮔ ﺮ د ﻫ ﻤ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ و ﻣ ﺮ ا ﺳ ﻢ ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ ر ﯾ ﺞ ﻓ ﺮ و ﺧ ﻔ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻋﻠﻰ اﻣﯿﻨﻰ ﻧﺨﺴﺖوزﯾﺮ اﯾﺮان در ﺳﺎلﻫﺎى ‪ ۴۲-۴۰‬در ﻣﻮرد ﻣﻼﺣﻈﺎﺗﻰ ﮐﻪ در اﻧﺘﺨﺎب وزرا‬
‫د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘ ﻢ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﳌ ﻘ ﺪ و ر ﮐ ﺎ ر ى ﻧ ﮑ ﻨ ﻢ ﮐ ﻪ ﮐ ﺴ ﯽ ﺑ ﺘ ﺮ ﺳ ﺪ ‪ .‬د و ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ر د ﻧ ﻈ ﺮ‬
‫ﺑ ﻮ د ﯾ ﮑ ﻰ ا ر ﺗ ﺶ ﺑ ﻮ د و ﯾ ﮑ ﻰ و ز ا ر ت ﺧ ﺎ ر ﺟ ﻪ ‪ .‬ﮔ ﻔ ﺘ ﻢ ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ﺧ ﻮ ب ا ﯾ ﻦ د و ﺗ ﺎ ر ا ﺑﻪ ﻋ ﻬ ﺪ ه ا ﯾ ﺸ ﺎن ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ر م ‪. . .‬‬
‫ﭼ ﻮ ن ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﺑ ﻮ د م ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺗ ﺮ ﺳ ﯿ ﺪ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ د ﺳ ﺖ ﺑﻪ ﮐ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ ﺑ ﺰ ﻧ ﺪ ‪ « .‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ﻫ ﻢ او‬

‫‪252‬‬
‫ﺧ ﻄ ﺎ ب ﺑ ﻪ ﺷ ﺎ ه ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬اﻣ ﺮ ﺷ ﻤ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻦ ﺗ ﺎ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﻄ ﺎ ع اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻨ ﺘ ﺞ ﺑ ﻪ ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ا ى ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ‬
‫ﻏ ﻠ ﻂ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺿ ﺮ ر ﳑ ﻠ ﮑ ﺖ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺿ ﺮ ر ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻨ ﺪ ه ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﮐ ﺎ ر ى ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ « .‬ﻫ ﻢ ا و ا ﺿ ﺎ ﻓ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪:‬‬
‫» اﻋ ﻠ ﻰ ﺣ ﻀ ﺮ ت ﺑ ﻪ ﻣ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﻨ ﺪ ا ﮔ ﺮ ﺗ ﺮ ﻣ ﯿ ﻤ ﻰ د ر ﮐ ﺎ ﺑ ﯿ ﻨ ﻪ ﺑ ﮑ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﮔ ﻔ ﺘ ﻢ آ ﻗ ﺎ ﺟ ﺎ ن ﻣ ﻦ ا ﻫ ﻞ ﺗ ﺮ ﻣ ﯿ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ‪.‬‬
‫ﯾ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺎن ﺑ ﺎ ﻫ ﻢ ﻣ ﻰ ر و ﯾ ﻢ ﯾ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ « .‬ﺷ ﺎ ه ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺖ ﻣ ﻦ ﺷ ﺎه ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺲ و ﺳ ﻮ ﺋ ﺪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﮐ ﻪ ﺳ ﻠ ﻄ ﻨ ﺖ‬
‫ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ى د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻢ ‪ ،‬ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ و ز ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﺠ ﺮ ى ﺣ ﺮ ف ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻦ ﺑ ﺎﺷ ﺪ و اﻣ ﯿ ﻨ ﻰ د ر ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ » :‬ﻣ ﻦ‬
‫و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ و ز ﯾ ﺮ ﺑ ﻮ د م ﻫ ﻢ ز ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ ر اﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ف ﳕ ﻰ ر ﻓ ﺘ ﻢ ﭼ ﻪ رﺳ ﺪ ﺑﻪ ﺣ ﺎﻻ ﮐ ﻪ ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ و ز ﯾ ﺮم ‪« .‬‬

‫ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﺑ ﺮ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﯽ ر ﻏ ﻢ ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ اﺳ ﺘ ﺜ ﻨ ﺎ ﺋ ﯽ آ ن ‪ ،‬د ر ﻓ ﻀ ﺎ ی ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻌ ﯽ ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﺧ ﺮ ﺳ ﻨ ﺪ ی ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﯽ‬

‫ﺑ ﺮ ﳕ ﯽ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺨ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻌ ﻀ ﯽ آ ن ر ا ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ د ر ﻋ ﺪ اد ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺳ ﻄ ﻮ ح او ل و د و م ﻣ ﯽ د ﯾ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﺮ ﺧ ﯽ ﻧ ﺘﯿ ﺠ ﻪ‬
‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺳ ﻄ ﺢ ﺳ ﻮ م ‪ ،‬و د ر ﻫ ﺮ د و ﺣ ﺎﻟﺖ ‪ ،‬اﺧ ﺘ ﺼ ﺎص ﻋ ﻤ ﺪ ه ﺗ ﻮ ان ر ا ﺑﻪ آن ﭘﯿ ﺶ ا ز ﺣ ﻞ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺳ ﻄ ﺢ‬
‫ﺳ ﻮم ﺑ ﯽ ﻓ ﺎﯾﺪ ه ﺗﻠﻘ ﯽ ﻣ ﯽ ﮐ ﺮد ﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻪ ذ ﻫ ﻦ ﻫ ﺮ ر أ ى د ﻫ ﻨ ﺪ ه ا ى ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺧ ﻄ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﻫ ﺪ ف ﻣ ﺎ اﯾﻦ ﻧﺒﻮ د‬
‫ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ ﮔﻨﺪم ﺑﺮ ﺳﯿﻠﻮﻫﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد؛ ﺳﺨﻦ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻮش ﺑﻪ درون اﯾﻦ اﻧﺒﺎر ﻧﻔﻮذ ﮐﺮده اﺳﺖ‪،‬‬
‫و ﺑ ﻪ ﻗ ﻮ ل ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ ى ‪ » :‬ا ﮔ ﺮ ﻧ ﻪ ﻣ ﻮ ش د ز د د ر ا ﻧ ﺒ ﺎ ن ﻣ ﺎﺳ ﺖ ‪ /‬ﮔ ﻨ ﺪ م اﻋ ﻤ ﺎ ل ﭼ ﻬ ﻞ ﺳ ﺎ ﻟ ﻪ ﮐ ﺠ ﺎ ﺳ ﺖ ؟ « ؛ ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﻪ‬
‫د ﺳ ﺖ آ و ر د ن ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ‪ ،‬ا و ل ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ا ز د ﺳ ﺖ د اد ‪ .‬ﺣ ﺮ ﯾ ﻒ ﺳ ﻌ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ر ا ﺑ ﻪ ﻧ ﺎ ﮐ ﺎ ر آ ﻣ ﺪ ى و‬
‫ﺑ ﻰ ا ﻟ ﺘ ﻔ ﺎ ﺗ ﻰ و ﮐ ﮋ ر و ى ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى د و ﻟ ﺖ ‪ ،‬و ﺳ ﻮ ء اﺳ ﺘ ﻔ ﺎد ه ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺨ ﺶ ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﻰ ﻏ ﯿ ﺮ ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﻪ‬
‫ﻣ ﻮ ش ﻫ ﺎ ى ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ی ر ا ﮔ ﻤ ﺎ ن ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻣ ﻮ ش ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ‬
‫ﺳ ﻮ ر ا خ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺲ ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ د ر ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ‪ ،‬ا ﯾ ﺠ ﺎ د ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ر ﻓ ﻮ ى ر ﺧ ﻨ ﻪ آ ن ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ د ر ﭼ ﺎ ر ﭼ ﻮ ب ﺑ ﺎ ز ﮐ ﺮ د ن‬
‫آن ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻰ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻘﺪور ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﻫ ﻤ ﺎ ن ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﻟ ﻪ ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ﭼ ﭗ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﯽ ﺗ ﻮ ﺿ ﯿ ﺢ د ا د ه ام ‪ ،‬ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠﻌ ﻰ ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ﺑ ﻪ‬
‫د ﺳ ﺖ ﭼ ﭗ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ﻃ ﺮ اﺣ ﻰ و ﺑﻪ اﺟ ﺮ ا ﮔ ﺬ اﺷ ﺘﻪ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ ،‬د ر د ﮔ ﺮ د ﯾ ﺴ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎن ﻣ ﻮ ر د ﺑ ﺎز ﺑﯿ ﻨ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺟﻮانﺗﺮ ﭼﭗ‪ ،‬ﮐﻪ در ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﮕﻰ زودرس و ﲢﻤﯿﻠﻰ‪ ،‬ﻓﺮﺻﺘﻰ ﺑﺮاى ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﯾﺎﻓﱳ ﲡﺮﺑﻪ‬
‫ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ آ و ر د ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬د ر ﻣ ﻘ ﺎم ﻧ ﻈ ﺮ ‪ ،‬د ر ﺿ ﺮ و ر ت ﺗ ﺨ ﺮ ﯾ ﺐ ﯾ ﺎ ﺗ ﻌ ﻤ ﯿ ﺮ د و ﺿ ﻠ ﻊ ا ز ا ﯾ ﻦ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻌ ﻰ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ‬
‫ﻧ ﮑ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ﻧ ﻔ ﻰ ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ﲤ ﺎ ﻣ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯽ ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ا ﺣ ﺖ ﺳ ﺨ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ د ر ﺑ ﺎ ب ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و‬
‫ﻫﺪاﯾﺖﮔﺮاﯾﻰ‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﺪودى ﺧﻮد ﻫﻢ ﻣﺸﮑﻞ داﺷﺘﻨﺪ و ﺗﺎ ﺣﺪودى ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺼﻠﺤﺖ را رﻋﺎﯾﺖ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪253‬‬
‫ر ﺋﯿ ﺲ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ا ز ﺣ ﻠ ﻘ ﻪ ﭼ ﭗ ﻧ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺶ ﺑ ﯿ ﺮ و ن آﻣ ﺪ ‪ ،‬و ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﺸ ﺎو ر ا ن او ﻫ ﻢ اﻋ ﻀ ﺎ ى ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﺣ ﻠ ﻘ ﻪ‬
‫ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ؛ ﭘ ﺲ ﻏ ﺮ ﯾ ﺐ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ا ﮔ ﺮ او ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﻣ ﻘ ﺎم ﻧ ﻈ ﺮ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ا ز ﺟ ﻨ ﺒﻪ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ا ﻋ ﺘ ﻘ ﺎ د ى و ﭼ ﻪ ا ز ﺟ ﻨ ﺒ ﻪ‬
‫ﻣ ﺼ ﻠ ﺤ ﺖ ‪ ،‬ﻋ ﻤ ﺪ ﺗ ﺎ ً ا ز د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ و ﺗ ﺴ ﺎﻣ ﺢ ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻰ ﮔ ﻔ ﺖ ﮐ ﻪ ﻧ ﻔ ﻰ د و ﺿ ﻠ ﻊ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﮔ ﺮ ا ﯾ ﯽ ﲤ ﺎ ﻣ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ اه و‬
‫ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ )ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ( ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﺑ ﻪ ﻧ ﻘ ﺪ ﺻ ﺮ ﯾ ﺢ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﻰ ﭘ ﺮ د ا ﺧ ﺖ ‪ .‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺑ ﺎ د و ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ ﻧ ﻔ ﻰ اﺳ ﺘ ﺒ ﺪ اد و ﻧ ﻔ ﻰ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ اﺣ ﺖ ﻣ ﻮ ر د د ﻓ ﺎ ع ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ‬
‫ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﺑ ﺎ د و ﭘ ﺎﯾ ﻪ ﻧ ﻔ ﻰ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ﻧ ﻔ ﻰ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻋ ﻮ ر ﺗ ﻰ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ز ﯾ ﺮ ﺑ ﺮ گ ا ﳓ ﯿ ﺮ ﻣ ﺴ ﺘ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪.‬‬
‫ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ د ر ﻓ ﺎز ﺻ ﻔ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﺑﻪ ﳊ ﺎ ظ ﻧ ﺮ م ا ﻓ ﺰ ا ر ى ﺑ ﺮ ا ى ﺳ ﺮ ا ن اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً‬
‫ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﻧ ﺸ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ .‬د ر ﺣ ﺎ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ و ﺿ ﻮ ح ﺑ ﺨ ﺶ ﻋ ﻤ ﺪ ه ا ى ا ز آ ر ا ء ‪ ،‬ر ا ى ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ و ﻧ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺑ ﻮ د و ﭘ ﯿ ﺎ م آ ن‬
‫ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ » ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﯾ ﺪ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ « ؛ ا ز ﻃ ﺮ ف د ر ﺻ ﺪ ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ا ز ﺟ ﻤ ﻌﯿ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﮐ ﯿ ﺴ ﺘ ﯽ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺘ ﻤ ﺪ ا ر ا ن ﮐ ﺎ ر ى‬
‫ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﻨ ﺪ ﺣ ﺮ ﯾ ﻢ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ و ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ر ا ا ز ز ﯾ ﺮ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﺑﯿ ﺮ و ن ﺑ ﯿ ﺎ و ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﻧ ﺎد ﯾ ﺪ ه‬
‫ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﻨﺎن و اﳕ ﻮ د ﻣ ﯿ ﺸ ﺪ ﮐ ﻪ ر أی د ﻫ ﻨﺪ ﮔ ﺎن د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﯽ ﻣ ﯿ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ﻧ ﻪ ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ‬
‫ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ‪ ،‬د ر ر د ﻟﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟﯿ ﺴ ﻢ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﯽ ‪ ،‬ﺑ ﺮ گ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﺑ ﺮ ﺧ ﻄ ﺎ ى ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ا ﯾ ﻦ د ﯾ ﺎ ر ا ﻓ ﺰ و د ه ﺷ ﺪ ‪:‬‬
‫ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﻟﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ر ﺋﯿ ﺲ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ﺣ ﺘ ﻰ د ر ا و ﻟ ﯿ ﻦ و ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﻇ ﺎﻫ ﺮ اً ﻓ ﺸ ﺎر ﺑ ﻪ ﺿ ﻠ ﻊ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ‬
‫ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﺷﺒﮑﻪ ‪ ،CNN‬ﮔﺮﭼﻪ ﺗﻼش ﮐﺮد ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ دﯾﺴﮑﻮرس ﺟﺪﯾﺪى آﻣﺪهام‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﮔﻔﱳ اﯾﻦ‬
‫ﮐ ﻪ ﻣ ﻠ ﺖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻣ ﻠ ﺖ ﺑ ﺰ ر ﮔ ﻰ ا ﺳ ﺖ و ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻪ ﻣ ﻠ ﺖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﺣ ﺘ ﺮ ام ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﺿ ﻌ ﯿ ﻒ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ﺷ ﺪ ؛‬
‫ﻣ ﺘ ﻮ ﺟ ﻪ ﻧ ﺸ ﺪ ﮐ ﻪ ﺟ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ن ﻣ ﻠ ﺖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ا ز د و ﻟ ﺖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ‪ ،‬ﺷ ﯿ ﻮ ه ا ز ﮐ ﺎ ر ا ﻓ ﺘ ﺎد ه ا ى ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ﮐ ﻪ ‪ ،‬ا و ﻻ ً‪،‬‬
‫د و ﻟ ﺖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﻣ ﻨ ﺘ ﺨ ﺐ ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ر أ ى د ﻫ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎن آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ اﺳ ﺖ ؛ د ر ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﻠ ﺖ و د و ﻟ ﺖ ﻓ ﺮ ق‬
‫ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺖ و ﺑ ﺎ ﯾ ﮑ ﻰ د و ﺳ ﺘ ﻰ ﮐ ﺮ د و ﺑ ﺎ د ﯾ ﮕ ﺮ ى د ﺷ ﻤ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻏ ﯿ ﺮ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗﯿ ﮏ ﺑ ﺎﺷ ﺪ و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ‬
‫ﻣ ﺮ د م ا ز ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺑﻪ ﺷ ﺪ ت ﻧ ﺎ ر اﺿ ﻰ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ ا ﻓ ﻐ ﺎ ﻧ ﺴ ﺘ ﺎن ﻃ ﺎﻟﺒ ﺎن ‪ ،‬ﻋ ﺮ ا ق ﺑﻌ ﺚ و ‪ ، . . .‬ﺛ ﺎ ﻧﯿ ﺎً ﺑ ﯿ ﻦ ﻣ ﺮ د م‬
‫آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ و د و ﻟ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ‪ -‬د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ا ﺧ ﺘ ﻼ ﻓ ﺎ ت و ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ د ا ت ر اﯾ ﺠ ﻰ ﮐ ﻪ ﻻ ز ﻣ ﻪ د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺳ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ -‬ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ﻫ ﻤ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ؛ ﻋ ﻤ ﺪ ه ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ د ﻟﯿ ﻞ آ ن ﻫ ﻢ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د و ﻟ ﺖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ د و ﻟﺘ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى د ﻗ ﯿ ﻖ ﺗ ﺮ ﮐ ﻠ ﻤ ﻪ ﻣ ﺤ ﺼ ﻮ ل ﯾ ﮏ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺪ و ن‬
‫ﺳ ﻮ ا ﺑﻖ ﻣ ﺸ ﺘﺮ ک ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺨ ﻰ و ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﯾ ﺖ ﮐ ﻬ ﻦ ﲤ ﺪ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺎ د و ﻟﺖ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﻫ ﻤ ﺮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ﺗ ﻰ‬

‫‪254‬‬
‫ﻫ ﻮ ﯾﺖ ﺧ ﻮ د ر ا د ر ﯾ ﮑ ﭙ ﺎ ر ﭼ ﮕ ﻰ ﺑ ﺎ د و ﻟ ﺖ ﺧ ﻮ د ﺟ ﺴ ﺘ ﺠ ﻮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨﻨﺪ ‪ .‬ﯾ ﮏ ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻮ ى ﯾ ﮏ ﮔ ﻞ اﺳ ﺖ و ﯾ ﮏ ا ﻧ ﮕ ﻠ ﯿ ﺴ ﻰ‬
‫ﯾ ﮏ ﺳ ﺎ ﮐ ﺴ ﻮ ن و ﯾ ﮏ آﳌ ﺎﻧ ﻰ ﯾ ﮏ ﺟ ﺮ ﻣ ﻦ و ﯾ ﮏ ر و ﺳ ﻰ ﯾ ﮏ اﺳ ﻼ و ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﯾ ﮏ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻓ ﻘ ﻂ ﯾ ﮏ آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ‬
‫اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ او ر ا ﺑﻪ د و ﻟ ﺖ ﺧ ﻮ د ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﭘ ﯿ ﻮ ﻧ ﺪ ﻣ ﻰ ز ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻧ ﻪ آ ﯾ ﺎ ﻏ ﯿ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ د و ﻟ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻣ ﻘ ﻮ م ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ‬
‫اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻧﯿﺴﺖ؟ ﺛﺎﻟﺜﺎً‪ ،‬ﻧﺎراﺣﺘﻰ و ﺑﻠﮑﻪ آﺳﯿﺐدﯾﺪﮔﻰ ﺑﺴﯿﺎرى از ﺷﻬﺮوﻧﺪان آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﻰ و ﺣﺘﻰ ﻏﺮﺑﻰ‬
‫‪ -‬ﺑ ﻪ ﺷ ﺮ ﻃ ﻰ ﮐ ﻪ ﻏ ﺮ ب ر ا د ر ﮔ ﺎ ر و د ى ‪ ،‬ﭼ ﺎﻣ ﺴ ﮑ ﻰ ‪ ،‬ﺳ ﻌ ﯿ ﺪ و ﻧ ﻈ ﺎ ﯾ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﺧ ﻼ ﺻ ﻪ ﻧ ﮑ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ -‬ا ز ر ﻓ ﺘ ﺎ ر ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ‬
‫ا ﯾ ﺮ ا ن د ر ا ﯾ ﻦ ﺑﯿ ﺴ ﺖ و ﭼ ﻨ ﺪ ﺳ ﺎ ل ﺑ ﺮ ﻫ ﺮ ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﺳ ﯿ ﺮ و ﺳ ﻔ ﺮ ى ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬آﺷ ﮑ ﺎ ر ا ﺳ ﺖ ﻟ ﺬ ا ‪،‬‬
‫د و ر ز د ن د و ﻟ ﺖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑﺮ ا ى اﺳ ﺘ ﻤ ﺎﻟﺖ ا ز ﻣ ﻠﺖ آ ن ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﻣ ﻮ ﻓ ﻖ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻋ ﻼ و ه ﺑﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ر ﺋﯿ ﺲ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر‬
‫در ﻫﻤﺎن ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺧﻮد را درون ﮔﻔﺘﻤﺎن ﺷﮑﺎﯾﺖ از ﮐﻮدﺗﺎى ﺳﺎل ‪ ۱۳۳۲‬و اﯾﻨﮑﻪ دوﻟﺖ آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺴﻦ‬
‫ﻧﯿﺖ ﺧﻮد را ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﺪ ﻗﺮار داد‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺤﺜﻰ ﮐﻪ در ﮔﻔﺘﺎر ﺳﻮم در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﭼﻨﺪان ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﻗ ﺒ ﻮ ل ﻧﺒ ﻮ د ‪.‬‬

‫د ﻏ ﺪ ﻏ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ د ﯾ ﮕ ﺮ ی ﮐ ﻪ ﺟ ﻨﺒ ﺶ اﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ر ا ﻣ ﺘ ﻮ ﻗ ﻒ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﺗ ﺮ س ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ی ا ز ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪.‬‬
‫ﮐ ﺸ ﻮ ر ى ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ر ا ﭘ ﺸ ﺖ ﺳ ﺮ ﮔ ﺬ اﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﺟ ﻨ ﮓ ر ا ﻫ ﻢ د ر ﭘ ﯽ آن ﲡ ﺮ ﺑﻪ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ‪،‬‬
‫ﺑ ﻪ د ﺷ ﻮ ا ر ی ﺑ ﺮ ا ی ﲢ ﻤ ﻞ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ آﻣ ﺎد ه ﺑ ﻮ د ‪ .‬د ر ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻓ ﻀ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬ا ﺳ ﺘ ﻘ ﺎ ﻣ ﺘ ﯽ ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ‬
‫ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺘ ﯽ ﺑ ﺮ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ د ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﺿ ﺪ ا ر ز ش ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﺷ ﺪ ؛ آ ن ﻗ ﺪ ر ﮐ ﻪ ﻋ ﻤ ﻮ م اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠ ﺒ ﺎ ن ا ز د ﺳ ﺖ ز د ن ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ‬
‫ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ و ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ ﺑ ﻮ د ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ر ا ﺑ ﻪ ﻋ ﮑ ﺲ ا ﻟ ﻌ ﻤ ﻠ ﯽ و ا د ا ر د ﮐ ﻪ ﻗ ﺎﻋ ﺪ ﺗ ﺎ ً ﻫ ﻤ ﺮ ا ه‬
‫ﺑ ﺎ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﭘ ﺮ ﻫ ﯿ ﺰ ﻣ ﯽ د ا د ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ز ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ر ﻗ ﯿ ﺐ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺎ ﻟ ﻰ ‪ ،‬ﺟ ﺎ ﻧ ﻰ و‬
‫ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ د و ‪ ،‬ﺣ ﯿ ﺜ ﯿ ﺘ ﻰ ر ا د ر ﯾ ﮏ ﮐ ﺎﺋ ﻮ س ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ا ﻓ ﺰ ا ﯾ ﺶ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﯽ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﺟ ﻨ ﮓ د ا ﺧ ﻠ ﻰ ﺑ ﺪ ل‬
‫ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺧ ﻮ ف د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ اﺳ ﺘﻨ ﺎد ‪ ،‬ا ز ﺣ ﻖ ﺧ ﻮ د و ا ز ﺣ ﻖ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﺮ و ج ا ز آ ن ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠﻌ ﻰ ﺑ ﺴ ﺘﻪ‬
‫ﺻ ﺮ ف ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن » ﺷ ﻨ ﺎ د ر د ر ﯾ ﺎ ى ﺧ ﻮ ن ﺑ ﺮ ا ى ر ﺳ ﯿ ﺪ ن ﺑ ﻪ‬
‫ﺳ ﺎ ﺣ ﻞ ﳓ ﺎ ت « اﺣ ﺘﯿ ﺎﻃ ﯽ ﺳ ﺎد ه د ﻻ ﻧﻪ د ر ﭘ ﯿ ﻮ ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻃ ﻤ ﻊ ﻣ ﯽ ﺑ ﺮ د ﺑ ﺘ ﻮ ا ن ﭘ ﺮ و ژ ه ا ى ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺰ ر ﮔ ﻰ ر ا ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﺮ د‬
‫و ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ا ى ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ا ى آ ن ﻧ ﭙ ﺮ د اﺧ ﺖ ‪ .‬آ ر ز و ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺑ ﺪ و ن ﲢ ﻤ ﻞ ﻓ ﺸ ﺎ ر و ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل‬
‫ﺧ ﻄ ﺮ ﺑ ﻪ ﻣ ﯿ ﻞ ﺧ ﻮ د ﻣ ﺼ ﺎ ﳊ ﻪ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﻟﺒﺘﻪ ‪ ،‬د ر ﺟ ﺎ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﯿ ﺖ ر ا ﺳ ﺮ ا غ د ا ر ﯾ ﻢ ‪،‬‬
‫ﺑ ﻌ ﯿ ﺪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑ ﺮ ﺳ ﺪ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎﯾ ﻰ ﮐ ﻪ د ر آ ن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎ ً ﯾ ﮏ ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ه ﭘ ﺮ د ا ﺧ ﺖ ﻧ ﺸ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ س ا ز ﲢ ﻤ ﻞ‬
‫ﯾ ﺎ ﲢ ﻤ ﯿ ﻞ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨﻪ ‪ ،‬د ر ر ﻓ ﺘ ﺎ ر ر ﺋﯿ ﺲ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ‪ ،‬ﻣ ﺮ د ا ن ا و ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﻰ ﻏ ﺎ ﻟ ﺐ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن و ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎن و ﺟ ﻮ د د اﺷ ﺘﻪ‬

‫‪255‬‬
‫اﺳ ﺖ و ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ر ﻣ ﺰ د ﻋ ﻮ ت ﻣ ﻄ ﻠﻖ ﺑﻪ آ ر اﻣ ﺶ ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﻰ ﻣ ﻨ ﻊ ا ﻓ ﺮ اد ا ز د ﻓ ﺎع ا ز ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺣ ﻘ ﻪ ﺧ ﻮ د ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻧﺘﯿ ﺠ ﻪ‬
‫ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ آ ن ﯾ ﮏ ﭘ ﺎﺳ ﯿ ﻔ ﯿ ﺴ ﻢ ﻓ ﺮ ا ﮔ ﺎ ﻧ ﺪ ﯾ ﺎ ﯾ ﯽ ﺑ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﺗ ﺮ س ا ز ا ﻗ ﺪ ام د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ﺑ ﻪ د ر ﮔ ﯿ ﺮ ی و ﲢ ﻤ ﯿ ﻞ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ‪ ،‬ر ﺋ ﯿ ﺲ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ر ا ‪ ،‬ا ز ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﲤ ﻬ ﯿ ﺪ ﺑ ﺮ ا ی‬
‫ﻃ ﺮ اﺣ ﯽ و اﺟ ﺮ ا ی ﯾ ﮏ ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ن ﮐ ﺮ د ‪ .‬او ﺑ ﻪ ﮐ ﺒ ﻮ ﺗ ﺮ ﺳ ﭙ ﯿ ﺪ ﺻ ﻠ ﺢ ﺑ ﺪ ل ﺷ ﺪ ‪ ،‬د ر ﺣ ﺎﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﺗ ﻨ ﻪ‬
‫ﻧﻪ ﺗﻨ ﻬ ﺎ ﺟ ﻨ ﮕ ﯽ ر ا ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﭘ ﯿ ﺶ ﺑﺮ د ﮐ ﻪ د ر ﺻ ﻠ ﺢ ﻫ ﻢ ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ﻣ ﻮ ﻓ ﻖ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﺑ ﺎ ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﺻ ﻠ ﺢ ﮐ ﺮد ن ﻣ ﻌﻨ ﺎ د ارد ؟‬
‫ﺑ ﺎ ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ﻗ ﺒ ﻼ ً ﺑ ﺎ ا و د ر ﺻ ﻠ ﺢ ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﯾ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺎ ) ا ﻣ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﻣ ﻬ ﻢ ( ‪ ،‬ر ﻗ ﯿ ﺐ ﺗ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى اد اﻣ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ اﺣ ﺴ ﺎس ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ‬
‫و ﺧ ﺴ ﺎ ر ت ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ا ى ﺑ ﺮ ا ى ﺻ ﻠ ﺢ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ى ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﻧ ﻮ ﺷ ﱳ و ا ﻣ ﻀ ﺎ ى‬
‫ﺗﻔﺎﻫﻢﻧﺎﻣﻪ ﺻﻠﺢ ﭘﺎى ﻣﯿﺰ ﻣﺬاﮐﺮه ﻣﻰرود‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﭘﺸﺘﻮاﻧﻪاى ﻣﺴﺘﻈﻬﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺻﻠﺢ را ﺑﺮای رﻗﯿﺐ‬
‫ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﮐﻨﺪ‪ .‬در ﻏﯿﺮ اﯾﻦ ﺻﻮرت‪ ،‬ﺣﺎﺻﻞ‪ ،‬ﺗﺴﻠﯿﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﮐﻼوزه وﺗﯿﺲ ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ‪» :‬ﺻﻠﺢ اداﻣﻪ‬
‫ﺟ ﻨ ﮓ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ و ﺳ ﺎﯾ ﻠ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ « ‪ .‬ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﻓ ﺤ ﻮ ا ى ا ﯾ ﻦ ا د ﻋ ﺎ ﻓ ﺎ ﺷ ﯿ ﺴ ﺘ ﻰ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ‬
‫ﻣﻌﻨﺎى ﮐﺎﻣﻼً ﻣﻌﻘﻮل و ﻗﺎﺑﻞ دﻓﺎع داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺻﻠﺢ اداﻣﻪ ﺟﻨﮓ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن وﺳﺎﺋﻞ‪ ،‬وﻟﻰ ﻧﻪ ﺑﺎ‬
‫ﮐ ﺎ ر ﺑ ﺮ د ى ﻣ ﺸ ﺎ ﺑ ﻪ ‪ .‬ﺿ ﺎﻣ ﻦ ﺟ ﻨ ﮓ و ﺻ ﻠ ﺢ ﻫ ﺮ د و ﻗ ﺪ ر ت ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﯿ ﺎ ن ﺟ ﺎ ﻟ ﺒ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ د ر ﺳ ﺨ ﻦ ﺗﺌ ﻮ د و ر‬
‫ر و ز و ﻟ ﺖ ﻫ ﺴ ﺖ ؛ آ ن ﺟ ﺎ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ آ ر ام ﺳ ﺨ ﻦ ﮔ ﻔ ﺖ ‪ :‬و ﻟ ﻰ ﺳ ﻼ ح ﺑ ﺰ ر ﮔ ﻰ ﻫ ﻤ ﺮ اه د اﺷ ﺖ ‪« .‬‬

‫ﺧ ﻮ اﺟ ﻪ ﻧ ﺼ ﯿ ﺮ ﻃ ﻮ ﺳ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ا و ا ﺧ ﺮ ﻋ ﻬ ﺪ ﻋ ﺒ ﺎ ﺳﯿ ﺎ ن ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻣ ﺜ ﻞ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى د ﯾ ﮕ ﺮ ى ا ز‬
‫د ا ﻧ ﺸ ﻤ ﻨ ﺪ ا ن ﺳ ﻌ ﻰ ﮐ ﺮ د ﺑﻪ د ر ﺑ ﺎ ر ز ﻣ ﺎن ﺧ ﻮ د ﻧ ﺰ د ﯾ ﮏ ﮔ ﺮ د د ‪ .‬ا و ﺑ ﻪ ﺑ ﻐ ﺪ ا د ر ﻓ ﺖ و د ر ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ر ﯾ ﺎ ﺑ ﻰ ﮐ ﺮ د ﺗ ﺎ ﮐ ﺘ ﺎ ﺑ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ﻧ ﻮ ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ﺑ ﻪ ﺧ ﻠ ﯿ ﻔ ﻪ ﺗ ﻘ ﺪ ﯾ ﻢ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ز ﯾ ﺮ ﺧ ﻠ ﯿ ﻔ ﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ﺳ ﻰ ﮐ ﻪ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ﺑ ﺎ اﯾ ﺮ ا ﻧ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﯿ ﺎ ﻧ ﻪ ﻣ ﺴ ﺎﻋ ﺪ ى ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬و‬
‫اﺣ ﺘ ﻤ ﺎﻻ ً ﺑﺮ ﻋ ﻠ ﻢ ﺧ ﻮ اﺟ ﻪ ﻫ ﻢ ﺣ ﺴ ﺪ ﻣ ﻰ و ر ز ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى ﲤ ﺴ ﺨ ﺮ آﻣ ﯿ ﺰ ﮐ ﺘ ﺎ ﺑ ﺶ ر ا ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ و آ ن ر ا ا ز ر و ى‬
‫ﺑ ﻰ اﻋ ﺘﻨ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑﻪ د ر و ن د ﺟ ﻠﻪ ﭘ ﺮ ت ﮐ ﺮ د و ﺑ ﻌ ﺪ ﭘ ﺮ ﺳ ﯿ ﺪ ‪ » :‬ﺗ ﻮ ا ز ﺧ ﺮ ا ن ﻃ ﻮ س ﻫ ﺴ ﺘ ﻰ ﯾ ﺎ ا ز ﮔ ﺎو ان ﻃ ﻮ س ؟ « ﺧ ﻮ اﺟ ﻪ‬
‫ﳋ ﺘ ﻰ ﻣ ﺘ ﺄﻣ ﻞ ﺷ ﺪ و ﮔ ﻔ ﺖ ‪ » :‬ﻣ ﻦ ا ز ﮔ ﺎو ان ﻃ ﻮ س ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ « و ﺳ ﺮ ش ر ا ﺑﻪ ز ﯾ ﺮ ا ﻧ ﺪ اﺧ ﺖ و ر ﻓ ﺖ ‪ .‬ا ﻧ ﺪک ﻣ ﺪ ﺗ ﻰ‬
‫ﭘﺲ از اﯾﻦ وزﯾﺮ ﻫﻼﮐﻮى ﻣﻐﻮل ﺷﺪ و در رﮐﺎب او ﺑﻪ ﺑﻐﺪاد رﻓﺖ‪ .‬ﻣﻐﻮﻻن ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻋﺒﺎﺳﻰ ﺣﻤﻠﻪ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﺴﺎط ﺣﮑﻮﻣﺖ ‪ ۵۰۰‬ﺳﺎﻟﻪ ﻋﺒﺎﺳﻰ را درﻫﻢ ﭘﯿﭽﯿﺪﻧﺪ‪ .‬در ﻫﻤﺎن ﳊﻈﺎت ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﯿﺮ ﺑﻪ آن وزﯾﺮى‬
‫ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ﺗ ﻮ ا ز ﺧ ﺮ ا ن ﻃ ﻮ س ﻫ ﺴ ﺘ ﻰ ﯾ ﺎ ا ز ﮔ ﺎ و ا ن ﻃ ﻮ س ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ » ﯾ ﺎ د ت ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻢ ﻣ ﻦ ا ز ﮔ ﺎو ا ن‬
‫ﻃ ﻮ س ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ؟ « ﺧ ﻮ اﺟ ﻪ اﺷ ﺎ ر ه ا ى ﺑﻪ ﻫ ﻼ ﮐ ﻮ و ﺳ ﭙ ﺎ ه ا و ﮐ ﺮ د و ﮔ ﻔ ﺖ ‪ » :‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻢ ﺷ ﺎﺧ ﻢ « ‪ .‬د ر‬

‫‪256‬‬
‫ﺻ ﻠ ﺢ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﻰ ﻫ ﻢ ﻗ ﺪ ر ﺗ ﯽ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺣ ﻤ ﺎ ﯾ ﺖ ﮐ ﻨ ﺪ و ا ﻻ ّ ﭼ ﻪ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ا ى ﺑ ﺮ ا ى ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺑ ﺎ ﻗ ﻰ ﻣ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺻ ﻠ ﺢ ﮐ ﻨﺪ ‪ ،‬ﯾﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ﻗ ﺪ ر ت د ر ا ﻧ ﺤ ﺼ ﺎ ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ر ا و ا ﮔ ﺬ ا ر د ؟‬

‫ا ﯾ ﺸ ﺎ ن ﯾ ﮏ ﺗ ﻨ ﻪ و ﺗ ﮏ ﺳ ﻮ ا ر ﺑ ﺎ ا ﻃ ﻤﯿ ﻨ ﺎن ﺑﻪ ﺣ ﺴ ﻦ ﻧ ﯿ ﺖ ﺧ ﻮ د و ﺑ ﺎ اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد ﺑ ﻪ ر و ش ﮐ ﺪ ﺧ ﺪ ا ﻣ ﻨ ﺸ ﻰ و‬
‫د و ر ى ا ز د ر ﮔ ﯿ ﺮ ى و اﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ ا ز ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﯿ ﺖ د ر ﺣ ﺮ ﯾ ﻒ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﮐ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ د ﻟ ﺴ ﻮ ز ا ﻧ ﻪ ﭼ ﺸ ﻢ آ ﻧ ﺎ ن ر ا ﺑ ﻪ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ‬
‫ﺑﺎز ﮐﻨﺪ و ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﻮدن اﺻﻼح را ﺑﺮاى ﺧﻮد آﻧﺎن اﺛﺒﺎت ﮐﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻰ اﯾﻦ ﮐﺎر اﻟﺒﺘﻪ ﯾﮏ » ‪impossible‬‬
‫‪ «mission‬ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺮس از درﻏﻠﺘﯿﺪن ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻤﺎن اﻧﻘﻼﺑﯽ‪ ،‬ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﯽ زﻣﯿﻦﮔﯿﺮ ﺷﺪن اﺻﻼحﻃﻠﺒﺎن ﺑﻮد‪.‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ س ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ اﺷ ﺘ ﺒ ﺎه ﺑ ﻮ د ﭼ ﻮ ن ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب و اﺻ ﻼ ح ﺑ ﺮ د اﺷ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻏ ﻠ ﻄ ﯽ د ر ذ ﻫ ﻦ ﻫ ﺎ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﭼ ﻨ ﺎ ﻧ ﮑ ﻪ د ر‬
‫ﻓ ﺼ ﻮ ل د و م و ﭘ ﻨ ﺠ ﻢ ﺗ ﻮ ﺿ ﯿ ﺢ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﻔ ﺎو ت اﺻ ﻼ ح و ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ ﻣ ﻨ ﺤ ﺼ ﺮ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﺼ ﺮ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و د ر‬
‫ﻣ ﻮ ر د ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﻓ ﺎر ق ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ز اﺻ ﻼ ح ﻋ ﻤ ﻞ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ آﻣ ﯿﺰ اﺳ ﺖ ﻧﻪ ﻋ ﻤ ﻞ ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ؛ ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ﺑ ﻪ‬
‫ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ر و ش ﯾ ﺎ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ر و ش اﺳ ﺖ ﻧﻪ ﲢ ﺮ ﯾ ﻢ ﻣ ﻄ ﻠﻖ ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﺟ ﺪ ی ‪ .‬اﺻ ﻼ ح ﺑ ﺎ‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺗ ﻔ ﺎ و ت ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ د ا ر د ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﺗ ﻔ ﺎ و ت ﻧ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ اﺻ ﻼ ح ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ﺳ ﺎ ز ى و ﻧ ﺎﻇ ﺮ ﺑ ﻪ ﺗ ﺮ ﻣ ﯿ ﻢ‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ى ﺟ ﺰ ﺋ ﻰ اﺳ ﺖ و ﺑﻪ ﻫ ﺮ ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ ا ز ﻫ ﺮ ﻧ ﻮ ع ا ﺳ ﺘ ﻘ ﺎ ﻣ ﺖ ﭘ ﺮ ﻫ ﯿ ﺰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬اﺻ ﻼ ح ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ر ﯾ ﺸ ﻪ ا ى‬
‫ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ و ﺣ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ ا ز ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ ؛ ﻣ ﻬ ﻢ اﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗ ﺼ ﻮ ر ز ﯾ ﺮ و ز ﺑ ﺮ ﮐ ﺮ د ن ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ‪ ،‬و و ﻋ ﺪ ه ﺑ ﻬ ﺸ ﺖ د ا د ن‬
‫و آ ﺳ ﯿ ﺐ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ ﺳ ﺎد ه ا ﻧ ﮕ ﺎ ر ‪ ،‬و ﺧ ﻼ ﺻ ﻪ ﮐ ﺮ د ن ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ د ر ﺗ ﺨ ﺮ ﯾ ﺐ ‪ ،‬ر ا ﻧ ﺪ اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ و ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ر ا ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان‬
‫ر ا ه ﻣ ﻨ ﺤ ﺼ ﺮ و ﯾ ﺎ ا و ﻟﯿ ﻦ ر ا ه ﻗ ﺒ ﻮ ل ﻧ ﮑ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﺗ ﺎ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ﺟ ﺪ ا ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ﺑ ﺎ ت ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ ﻫ ﻢ ﳕ ﯽ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ اﻣ ﯿ ﺪ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ی ﺑﯿ ﺎ ﻓ ﺮ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د ﻗ ﻮ ه ﻣ ﺠ ﺮ ﯾ ﻪ‬
‫د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ز ﻣ ﯿ ﻦ ﺳ ﻮ ﺧ ﺘﻪ ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً ا ﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ى ﺣ ﺮ ﯾ ﻒ د ر ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ ر د ﺑ ﺎ ا ز د ﺳ ﺖ د اد ن ﺻ ﻮ ر ى‬
‫ﻗ ﻮ ه ﻣ ﺠ ﺮ ﯾ ﻪ ر ا ﻫ ﺒ ﺮ د ز ﻣ ﯿ ﻦ ﺳ ﻮ ﺧ ﺘ ﻪ ﺑ ﻮ د ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﮐ ﻪ ﲤ ﺎم ﺗ ﺄ ﺳ ﯿ ﺴ ﺎ ت ﻧ ﻬ ﺎ د ى و آﯾ ﯿ ﻦ ﻧ ﺎ ﻣ ﻪ ا ى و ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ﻧ ﻰ ﺟ ﺪ ى‬
‫ﮐﻪ در آن وﺟﻮد داﺷﺖ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻗﺪرت ﻣﻰﮐﺮد‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻣﺴﮑﻮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺗﺰار اﻟﺴﮑﺎﻧﺪر دوم‪ ،‬ﺳﻮﺧﺖ ﺗﺎ ﻧﺎﭘﻠﺌﻮن‬
‫ﻓ ﺎ ﰌ ‪ ،‬ﻓ ﻘ ﻂ ﺻ ﺎ ﺣ ﺐ ﯾ ﮏ ﻣ ﺸ ﺖ ﺧ ﺎﮐ ﺴ ﺘ ﺮ ﺷ ﻮ د و ﻧ ﺎاﻣ ﯿ ﺪ ا ﻧ ﻪ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺮ د د ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﻰ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ى د ر ﻗ ﻮ ه ا ﺟ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫ر ﻗ ﯿ ﺐ ‪ ،‬ا ﺑ ﺰ ا ر ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﺷ ﺪ ه ا ى ﺑ ﺮ ا ى د ﺧ ﺎﻟ ﺖ د ر آ ن ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ﺑﻪ اﺟ ﺮ ا د ر آﻣ ﺪ ‪ ،‬د ر ﻗ ﻮ ه ﺗ ﻘ ﻨ ﯿ ﻨ ﯿ ﻪ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﺎ ن ا ﺑ ﺰ ا ر ى‬
‫و ﺟ ﻮ د د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ ا ﺗ ﺐ ر ا ﺣ ﺖ ﺗ ﺮ ا ﺟ ﺮ ا ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﯾ ﮑ ﻰ ﺑﻪ ﻣ ﯿ ﺦ ﯾ ﮑ ﻰ ﺑﻪ ﻧﻌ ﻞ و ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ﭘ ﺮ ﻫ ﯿ ﺰ ا ز ﺗ ﻨ ﺶ‬
‫ﻋ ﻤ ﻼ ً ﺑ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﻋ ﻘ ﺐ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ﻋ ﻠ ﻰ ا ﻟ ﺪ و ام ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ا ﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت و ر ﺋ ﯿ ﺲ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ﻓ ﺮ ﺟ ﺎ ﻣ ﯿ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ ا ﯾ ﻦ‬

‫‪257‬‬
‫ﻋ ﻘ ﺐ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ر ﻗ ﯿ ﺐ اﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ى ز ﻣ ﯿ ﻦ ﺳ ﻮ ﺧ ﺘ ﻪ ر ا ﺑ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ى ﻧ ﯿ ﺎم ﺷ ﮑ ﺴ ﺘ ﻪ ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﮐ ﺮ د ؛ ا ز د ﻓ ﺎ ع ﺑ ﻪ‬
‫ﺣﻤﻠﻪرو آورد؛ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻣﺼﺎﳊﻪ‪ ،‬ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ اﻣﺘﯿﺎز دادن‪ ،‬ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺑﺮآورد ﭼﻨﺪ وﺟﻬﻰ ﻣﻨﺎﻓﻊ را اﻧﮑﺎر ﮐﺮد و ﺑﺎ‬
‫ﻧ ﯿ ﺖ د ر ﻫ ﻢ ﮐ ﻮ ﺑ ﯿ ﺪ ن اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﺑ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﻣ ﺼ ﺎ ﳊ ﻪ ا ى ﺗ ﻦ د ر ﻧ ﺪ اد ‪.‬‬

‫د ر ﺣ ﻮ ل و ﺣ ﻮ ش و ا ﻗ ﻌ ﻪ ﺳ ﻘ ﻮ ط ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ ﺳ ﻪ ﭼ ﻬ ﺎ ر ا ﺗ ﻔ ﺎ ق ا ﻓ ﺘ ﺎد ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ا م ﺑ ﺮ ا ى ﺑ ﺴ ﱳ ﭘ ﺮ و ﻧ ﺪ ه‬
‫اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ :‬ﯾ ﮑ ﻰ ﺣ ﺎد ﺛﻪ ﺗ ﺮ و ر ﺣ ﺠ ﺎ ر ﯾ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ‪ -‬ﺑ ﻪ د ﺷ ﻮ ا ر ى ‪ -‬ﺑ ﭙ ﺬ ﯾ ﺮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﻋ ﻤ ﻞ‬
‫ﺧ ﻮ د ﺳ ﺮ ا ﻧﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬د ﻻ ﯾ ﻞ ز ﯾ ﺎد ى و ﺟ ﻮ د د ا ر د ﮐ ﻪ ﻧ ﺘ ﯿ ﺠ ﻪ آ ن ﺑ ﺮ ا ى آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺎﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ب ﻧ ﺒ ﻮ د؛ و ا ﻗ ﻌ ﻪ د و م ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ‬
‫ﺷﺪن ﮔﺴﺘﺮده ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت اﺻﻼحﻃﻠﺐ ﺑﻮد‪ .‬روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻓﻘﻂ روزﻧﺎﻣﻪ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ ﺑﺮﺧﻼف آﻧﭽﻪ ﺗﺒﻠﯿﻎ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ ا ﮔ ﺮ ﺣ ﺴ ﻦ ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﻻ ا ﻗ ﻞ ﯾ ﮏ ﻧ ﯿ ﺎ ز ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻓ ﻀ ﺎ ى ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪ ،‬ر و ز ﻧ ﺎ ﻣ ﻪ ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ اﺣ ﺰ ا ب ﻧ ﺎ ﲤ ﺎ م ﺑ ﺪ ل ﮐ ﺮ د ‪،‬‬
‫ﮐ ﻪ ا ﻣ ﯿ ﺪ ﻣ ﺠ ﺪ د ﻣ ﺮ د م ر ا ﺧ ﻮ ر اک ﻣ ﻰ د ا د ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ‪ ،‬ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ت آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﺗ ﻌ ﺪ ﯾ ﻞ و ﺗ ﺼ ﺤ ﯿ ﺢ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ا ز‬
‫ﺳﻮى دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻋﻮاﻣﻞ اﺳﺘﺒﺪاد را در اﻏﻔﺎل ﻣﺮدم ﻧﺎﮐﺎم ﻣﻰﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬آﺷﮑﺎر ﺷﺪن ﺣﻠﻘﻪ ﻣﻔﻘﻮده ﻣﯿﺎن‬
‫ﻗ ﺘ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ و ﻗ ﻠ ﻊ و ﻗ ﻤ ﻊ ر و ز ﻧ ﺎ ﻣ ﻪ ﻫ ﺎ د ر ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﺳ ﻌ ﯿ ﺪ ا ﺳ ﻼ ﻣ ﻰ ﺑ ﻪ ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ ﭘ ﻨ ﺠ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ و ا ﻗ ﻌ ﻪ ﺳ ﻮ م ا ﳓ ﺎﻣ ﯿ ﺪ ‪.‬‬
‫ﺣ ﻤ ﻠﻪ ﺑ ﻪ ﮐ ﻮ ى د ا ﻧ ﺸ ﮕ ﺎ ه ؛ ﳕ ﺎ ﯾ ﺸ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺻ ﺤ ﻨ ﻪ ر ﻓ ﺖ ﭼ ﻨ ﺎ ن ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ر ﯾ ﺰ ى ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ن آ ن ر ا ﺟ ﺪ ى‬
‫ﻣ ﻰ ﳕ ﻮ د ‪ .‬ا ز ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ ﺑ ﺎ د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﺎن ‪ ،‬اﻇ ﻬ ﺎر ﻫ ﻤ ﺪ ر د ى ﺷ ﺪ و ا ز ﻃ ﺮ ف د ﯾ ﮕ ﺮ د و ﺳ ﺘ ﺎن د ا ﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﯾ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ‬
‫و ز ﺧ ﻤ ﻰ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ر و ا ﻧ ﻪ ز ﻧ ﺪ ا ن ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ و ﻋ ﺎﻣ ﻼ ن ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺖ ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺪ و ن ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ﺳ ﺎ ز ى ﻫ ﺎ ى ر ا ﯾ ﺞ د ر‬
‫ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ﺗ ﺒ ﺮ ﺋ ﻪ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺣ ﺎد ﺛﻪ ﭼ ﻬ ﺎ ر م د ﺳ ﺘ ﮕ ﯿ ﺮ ى ا ﻓ ﺮ ا د ى ا ز ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺨ ﺘ ﻠﻒ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﻣ ﻨﺘ ﻘ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪.‬‬
‫ﺟ ﺎ ﻟ ﺐ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ د ر ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺑ ﺎ ﻻ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ر د ه ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ د ر و ز ا ر ت اﻃ ﻼ ﻋ ﺎ ت ﮔ ﺎه ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﻋ ﻼ ﻧ ﯿ ﻪ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ‬
‫د ﺳ ﺘ ﮕ ﯿ ﺮ ﺷ ﺪ ﮔ ﺎ ن ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ى ﻣ ﺤ ﺴ ﻮ ب ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ﺳ ﺨ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﺣ ﺘ ﻰ ﺷ ﻨ ﯿ ﺪ ه ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﻋ ﻨ ﺎ ﺻ ﺮ ﻗ ﻀ ﺎﯾ ﻰ‬
‫ا ز ﻋ ﺪ م ﻟ ﻮ ا ز م ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﯾ ﮏ ﻣ ﺤ ﺎ ﮐ ﻤ ﻪ ﺻ ﻮ ر ى ‪ ،‬د ر ﺧ ﻔ ﺎ ﺷ ﮑ ﻮ ه ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﮔ ﻔ ﺘﻪ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ‬
‫ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ک ا ﻧ ﺪ و اﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﺛ ﺒ ﺎ ت ﺷ ﻮ د ‪.‬‬

‫اﯾﻦ ﭼﻬﺎرﻋﺎﻣﻞ‪ ،‬ﺑﺮ روى ﻫﻢ ﮐﺎﻣﻼً ﮐﺎﻓﻰ ﺑﻮد ﺗﺎ ﭘﺮوژه اﺻﻼﺣﺎت ﲤﺎم ﺷﺪه ﺗﻠﻘﻰ ﺷﻮد‪ .‬ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ‬
‫ﺳ ﻪ ﺳ ﺎ ل ا ز د و م ﺧ ﺮ د ا د ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﭘ ﺮ و ﻧ ﺪ ه اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﺎ ً د و ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺻ ﻮ ر ت‬
‫ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د ‪ :‬ﯾ ﺎ ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﻣ ﺪ ﻧ ﻰ ﯾ ﺎ ر ﻫ ﺎ ﮐ ﺮ د ن ‪ ،‬ﮐ ﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺪ ام از اﯾ ﻦ د و ﺻ ﻮ ر ت ﻧ ﮕ ﺮ ﻓ ﺖ و ﺟ ﺮ ﯾ ﺎن اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠ ﺐ‬
‫ﮐ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ﯾ ﮏ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎن ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ -‬اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﮔ ﺴ ﺘﺮ د ه ﻧﺒ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻋ ﻤ ﻼ ً ﻋ ﺒ ﺎ ر ت ﺑ ﻮ د ا ز ﭼ ﺎ ﻧ ﻪ ز ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺪ و ن‬

‫‪258‬‬
‫ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ا ﻧﻪ ر ﺋﯿ ﺲ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر و ﻣ ﺮ د ا ن ا و ‪ ،‬ر و ﺑ ﻪ ﻣ ﺤ ﺎ ق ر ﻓ ﺖ ‪ .‬اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠﺒ ﺎن ﻣ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺖ آﺧ ﺮ ﯾ ﻦ ﺧ ﺎ ﮐ ﺮ ﯾ ﺰ ﺧ ﻮ د ر ا‬
‫ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ﮐ ﺠ ﺎ ﻋ ﻘ ﺐ ﺗ ﺮ ﳕ ﻰ ر و ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺧ ﺎ ﮐ ﺮ ﯾ ﺰ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﻧ ﺸ ﺪ و ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻘ ﺐ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ﻫ ﺎ اد اﻣ ﻪ ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻣ ﯿ ﻼ ﻧ ﯽ ﻣ ﯽ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﻫ ﻮ ﯾ ﺪ ا ﻣ ﻌ ﺎﻣ ﻠ ﻪ ا ى ﻓ ﺎﺋ ﻮ ﺳ ﺘ ﻰ ﮐ ﺮ د ه ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﯿ ﺮ ا ث ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ و ﻣ ﻮ ﻓ ﻘﯿ ﺖ‬
‫ﺷﺨﺼﻰاش راﺑﻄﻪاى ﻣﻌﮑﻮس ﺑﺮﻗﺮار ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻘﯿﺎس دوﻣﻰ دوام او در ﻣﻘﺎﻣﺶ ﺑﻮد و ﺳﻨﺠﻪى اوّﻟﻰ‪،‬‬
‫ﮐ ﺎ ﻣ ﯿ ﺎ ﺑ ﻰ ا و د ر ﺣ ﺮ ا ﺳ ﺖ ا ز ا ﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل و ﺣ ﺮ ﻣ ﺖ ﻣ ﻘ ﺎم ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ و ز ﯾ ﺮ ‪ .‬ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﮔ ﺰ ا ر ش ﻣ ﺤ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﻪ ى و ز ا ر ت ا ﻣ ﻮ ر‬
‫ﺧ ﺎ ر ﺟ ﻪ ى آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﺑﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ﻧ ﺸ ﺎن ﻣ ﻰ د ا د ﮐ ﻪ د ر ز ﻣ ﺎ ن آ ﻏ ﺎ ز ﺻ ﺪ ا ر ت ﻫ ﻮ ﯾ ﺪ ا ‪ ،‬د ﯾ ﮕ ﺮ د ر و ا ﻗ ﻊ اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل و ﺣ ﺮ ﻣ ﺖ‬
‫ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻘ ﺎم ﺑ ﺎﻗ ﻰ ﳕ ﺎ ﻧ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻫ ﻮ ﯾ ﺪ ا ﻧ ﻪ ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﯿ ﺮ ﻗ ﻬ ﻘ ﺮ ا ﯾ ﻰ ر ا ﻣ ﺘ ﻮ ﻗ ﻒ ﻧﮑ ﺮ د ‪ ،‬ﺑ ﻠﮑ ﻪ و ﻗ ﺘ ﻰ‬
‫ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺖ ﮐ ﻪ ﺷ ﺎ ه ﮐ ﺎ ر ﻧ ﺨ ﺴ ﺖ و ز ﯾ ﺮ ى ر ا ﺑ ﻪ ا و » ﺑ ﯿ ﺎﻣ ﻮ ز د « ‪ ،‬د ر ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﺑ ﻪ ﺗ ﻀ ﻌ ﯿ ﻒ ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻘ ﺎم ﻋ ﺪ د‬
‫ر ﺳ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬آ ﯾ ﺎ ﻫ ﻮ ﯾ ﺪ ا ﺣ ﻖ د ا ﺷ ﺖ ﺑ ﻌ ﺪ ﻫ ﺎ ا د ﻋ ﺎ ﮐ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ د ﺧ ﺎ ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻼ ف ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﺷ ﺎه د ر ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ا و‬
‫ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ « .‬ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﻪ ﻓ ﺎﺋ ﻮ ﺳ ﺘ ﯽ آ ﯾ ﺎ ﺗ ﮑ ﺮ ا ر ﻧ ﺸ ﺪ ؟‬

‫ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﺗ ﺒ ﻠﯿ ﻎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻔ ﺎ ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﺸ ﺎن ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻰ و ﮐ ﻢ ﻃ ﺎ ﻗ ﺘ ﻰ و‬
‫ﺑ ﻰ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺘ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﺑﻌ ﻀ ﻰ او ﻗ ﺎ ت ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺎ ز ر ﮔ ﺎن ‪ ،‬د ر ﯾ ﮑ ﻰ ا ز‬
‫اوﻟﯿﻦ ﻧﻄﻖﻫﺎى ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﻰ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﻰﮔﻮﯾﻨﺪ ﻗﺎﻃﻊ ﻧﯿﺴﺘﻰ؛ ﻗﺎﻃﻊ ﯾﻌﻨﻰ ﺑُﺮﻧﺪه‪ .‬ﺑﺮاى ﺑﺮﯾﺪن ﭼﺎﻗﻮ‬
‫اﺣ ﺘ ﯿ ﺎج اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﺮﭼ ﻪ ﭼ ﺎﻗ ﻮ ﻫ ﺴ ﺖ ﺗ ﯿ ﻐ ﻪ ﻫ ﺎ ى آ ن ر ا ﻣ ﻰ ﺷ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ و د ﺳ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ى آ ن ر ا ﺑ ﻪ د ﺳ ﺖ ﻣ ﻦ ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺎ‬
‫اﻧﺒﻮﻫﻰ از ﭼﺎﻗﻮﻫﺎى ﺑﻰﺗﯿﻐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑُﺮﻧﺪه ﺑﺎﺷﻢ؟ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﺳﺘﻌﻔﺎى اﯾﺸﺎن وﻗﺘﻰ ﮐﻪ ﺳﻔﺎرت اﻣﺮﯾﮑﺎ‬
‫ا ﺷ ﻐ ﺎ ل ﺷ ﺪ و ﺷ ﯿ ﺮ ا ز ه ﮔ ﺴ ﯿ ﺨ ﺘ ﮕ ﻰ و د و ﻟ ﺖ د ر د و ﻟ ﺖ ﺑ ﻪ او ج ر ﺳ ﯿ ﺪ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﯾ ﮏ ﮐ ﺎ ر ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﮔ ﺮ‬
‫ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﺎ ر ى ا ز ﺷ ﻤ ﺎ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺪ ا ﺑ ﺰ ا ر آ ن ﮐ ﺎ ر ر ا ﻧ ﺪ ا ر ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ا ز اﯾ ﻦ ‪ ،‬ﮐ ﺎ ر ى ر ا ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ و ا ﺑ ﺰ ا ر آ ن ر ا‬
‫ﻋ ﺎﳌ ﺎ ً و ﻋ ﺎﻣ ﺪ ا ً ﺑ ﻪ ﺷ ﻤ ﺎ ﻧ ﺪ ﻫ ﺪ ﯾ ﺎ ا ﺑ ﺰ ا ر ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ر ا ﻧ ﺎ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﺟ ﺰ ﲤ ﺴ ﺨ ﺮ و‬
‫ر ﯾ ﺸ ﺨ ﻨ ﺪ ﺷ ﻤ ﺎ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ا ﻣ ﺮ ﮐ ﺎ ﻣ ﻼ ً ﺑ ﻪ ر ﺳ ﻤ ﯿ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎ ﺧ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه و ر ا ﯾ ﺠ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﺪ ﯾ ﺮ ﯾ ﺘ ﻰ‬
‫ﭘ ﯿ ﺸ ﻨ ﻬ ﺎد ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ -‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ -‬ﻣ ﻦ ا ﯾ ﻦ ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت و ا ﯾ ﻦ ا ﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر ا ت ر ا ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻢ ‪.‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﺟ ﺰ و ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﯿ ﻼ ﻧ ﻰ ﻣ ﻰ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﺪ ‪ » :‬ا ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻗ ﻮ ل ﺻ ﺎﺣ ﺐ ﻧ ﻈ ﺮ ا ن ر ا ﺑ ﭙ ﺬ ﯾ ﺮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﯾ ﮑ ﻰ‬
‫ا ز ﻋ ﻠﻞ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب اﺳ ﻼ ﻣ ﻰ ﺗ ﻼ ش ﺷ ﺘ ﺎ ب ز د ه ى ﺷ ﺎه ﺑﺮ ا ى ﻧ ﻮ ﺳ ﺎز ى ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ د ر ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﻰ روﺑﻨﺎى اﻗﺘﺼﺎدى اﯾﺮان در ﺟﺬب ﮐﺎﻻ و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺑﻪ آﺗﺶ اﻧﻘﻼب داﻣﻦ زد‪ ،‬آن ﮔﺎه ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺘﯿﺠﻪ‬

‫‪259‬‬
‫ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ﮐ ﻪ ﮐ ﻨ ﻔ ﺮ ا ﻧ ﺲ ر ا ﻣ ﺴ ﺮ ‪ ،‬و ﺑ ﻰ اﻋ ﺘﻨ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﺎﻣ ﻞ ﺷ ﺎه ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ا ت ﻣ ﺸ ﺎو ر ا ن ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎد ى ا ش ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻧ ﻘ ﻄ ﻪ‬
‫ﻋ ﻄ ﻒ ﻫ ﺎ ى ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﻣ ﻌ ﺎﺻ ﺮ ا ﯾ ﺮ ا ن ﺑ ﻮ د ‪ .‬د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ د ر ﺷ ﻤ ﺎ ر ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ﻣ ﻘ ﺎ ﻃ ﻊ‬
‫ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ى ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻫ ﻮ ﯾ ﺪ ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ً ﻣ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺖ اﺳ ﺘﻌ ﻔ ﺎ ﻣ ﻰ د ا د ‪ ،‬آ ن ﮔ ﺎ ه ز ﻣ ﺎ ن ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ﮐ ﻨ ﻔ ﺮ ا ﻧ ﺲ ر ا ﻣ ﺴ ﺮ ر ا ﻗ ﺎ ﻋ ﺪ ﺗ ﺎ ً ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ‬
‫ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻘ ﺎﻃ ﻊ د ا ﻧ ﺴ ﺖ ‪ « .‬اﻣ ﺎ د ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺤ ﻦ ﻓ ﯿﻪ ‪ ،‬اﺳ ﺘﻌ ﻔ ﺎ‪ ،‬د ر ﻗ ﺎﻟ ﺐ ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ﻟ ﯿ ﺖ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ی ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﺷ ﺪ و ﺣ ﺎﺻ ﻞ‬
‫آ ن ا ﯾ ﻦ ﺷ ﺪ ﮐ ﻪ اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﮐ ﻪ ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﻮ د آ ن ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻌ ﻰ ﺑ ﺴ ﺘ ﻪ ر ا ﺑ ﺎ ز ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻋ ﮑ ﺲ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ و د ى آ ن ر ا د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ‬
‫ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﺮ و ﻧ ﻰ و د ر و ﻧ ﻰ ‪ ،‬و ا ﮐ ﺴ ﯿ ﻨ ﻪ ﮐ ﺮ د ‪ .‬د ﻧﯿ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ ﺑ ﺎ ﻣ ﺎ ر ﻓ ﺘ ﺎر د ﯾ ﮕ ﺮ ى د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺮ د م ﻫ ﻢ‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ر ﻓ ﺘ ﺎر د ﯾ ﮕ ﺮ ى د اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ا ﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠ ﺐ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ آ ن ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠﺒ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫د ر ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﻮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ اﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ى ﻋ ﻘ ﺐ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ﺗ ﺎ ﺑ ﻰ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺣ ﻔ ﺎظ اﻣ ﻨ ﯿ ﺘ ﻰ ﺷ ﺒ ﻪ ﻣ ﻘ ﺪ س ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ر ﻗ ﯿﺐ د ر د و ﺟ ﺒ ﻬ ﻪ ﺗ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺑ ﺎ د ﻧ ﯿ ﺎ و ﺑ ﺎ ﻣ ﺮ د م د ر و ن آن ﭘﻨ ﺎه ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ؛ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺷ ﺒ ﯿﻪ ﭘﻨﺎﻫ ﻨﺪ ه ﺷ ﺪ ن ﺑﻪ ﯾ ﮏ‬
‫ﻣ ﺴ ﺠ ﺪ ‪ .‬و ا ز آﳓ ﺎ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى د ر ﮔ ﯿ ﺮ ﺷ ﺪ ن ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺖ ﻣ ﺴ ﺠ ﺪ ﺧ ﺮ ا ب ﻣ ﻰ ﺷ ﺪ و ﻣ ﺴ ﺠ ﺪ ر و ا ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﺧ ﺮ ا ب ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻋ ﻤ ﻼ ً آ ن ﻫ ﺎ ﺗ ﺎ ﺣ ﺪ ى اﯾ ﻤ ﻨ ﻰ ﭘﯿ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪.‬‬

‫ر ﯾ ﻤ ﻮ ن آ ر و ن ﺑﺮ آن اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻗ ﺪ ر ت ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ﻣ ﺤ ﺪ و د ﮐ ﻠ ﻤ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻇ ﺮ ﻓ ﯿ ﺖ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﺮ ى ﻫ ﺎ‬
‫ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ » .‬ا ز ا ﯾ ﻦ د و ﮔ ﺮ و ه ) د ﯾ ﻮ ا ن د ا ر ا ن و ﻣ ﺮ د ا ن ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ( ﮐ ﺪ ا م ﯾ ﮏ ﻣ ﺎ ر ا ﯾ ﺎ ر ى ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ د ا د ﺗ ﺎ‬
‫ﻣ ﺘ ﻐ ﯿ ﺮ اﺻ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﺨ ﺺ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ﺣ ﺎ ﮐ ﻢ ﺑﺮ ر ژ ﯾ ﻢ ر ا ﮐ ﺸ ﻒ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ؟ ﺟ ﻮ ا ب ﺗﺮ د ﯾ ﺪ آ ﻣ ﯿ ﺰ ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬آ ﻧ ﭽ ﻪ‬
‫ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﯿ ﺖ ر ژ ﯾ ﻤ ﻰ ر ا ﺗ ﺸ ﮑ ﯿ ﻞ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ د ر ﻧ ﻈ ﺎم اد ا ر ى ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ر ژ ﯾ ﻢ ﻫ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﻮ ع و ﻇ ﺎ ﯾ ﻒ‬
‫اد ا ر ى ﯾ ﮑ ﺴ ﺎن ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬ﻧ ﻈ ﺎم ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﻣ ﺤ ﺪ و د ﮐ ﻠ ﻤ ﻪ ‪ ،‬ر ا ﺑ ﻄ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﯿ ﺎن ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺒ ﺮ د ا ر ا ن و‬
‫ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺮ و ا ﯾ ﺎ ن ر ا ﺗ ﻌ ﯿ ﯿ ﻦ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﻮ ع ﻫ ﻤ ﮑ ﺎ ر ى ﻣ ﺮ د م ر ا د ر ا د ا ر ه ﮐ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ﺗ ﺜ ﺒﯿ ﺖ و ﮐ ﺎ ر د و ﻟ ﺖ ر ا‬
‫ر ﻫ ﺒ ﺮ ى ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺟ ﺎ ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﻓ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﺮ و ا ﯾ ﺎ ن ر ا ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎ ن ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ اﯾ ﻦ ﻧ ﻈ ﺎم ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺑﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ ﻣ ﺤ ﺪ و د‬
‫ﮐ ﻠ ﻤ ﻪ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﺎ ا ﺟ ﺎ ز ه ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﺗ ﺎ ﺧ ﻄ ﻮ ط اﺻ ﻠ ﻰ و ﯾ ﮋ ه ﻫ ﺮ ر ژ ﯾ ﻤ ﻰ ر ا ﺑ ﺸ ﻨ ﺎ ﺳ ﯿ ﻢ ‪« .‬‬

‫ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ ﻋ ﺒ ﺎ ر ت ﺑ ﻮ د ا ز ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺒ ﻰ ا ز ﺗ ﺮ س ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ‪ ،‬ﺧ ﻄ ﺮ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ى ‪ ،‬ا ﺷ ﺘ ﺒ ﺎه ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ اﺻ ﻼ ح ﺑ ﺎ‬
‫ﻋ ﻘ ﺐ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ا ﺷ ﺘ ﺒ ﺎ ه ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ﺻ ﻠ ﺢ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺑ ﺎ ﺻ ﺮ ف ﻧ ﻈ ﺮ ﮐ ﺮ د ن ا ز ﲤ ﺎﻣ ﻰ ﺣ ﻘ ﻮ ق ﻓ ﻘ ﻂ ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻔ ﻆ ﺻ ﻠ ﺢ ‪ ،‬ﺗ ﺮ س‬
‫ا ز ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﻋ ﻤ ﻠ ﻰ ﺣ ﺘ ﻰ اﻋ ﺘ ﺼ ﺎ ب ‪ ،‬و ا ﻟﺒ ﺘ ﻪ ﭘ ﺎ ر ها ى ا ز ﺿ ﻌ ﻒ ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ د ر ﺑ ﺴﯿ ﺎ ر ى‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ د ر ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﮔ ﻔ ﺘﻪ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺗ ﺮ ﺳ ﻰ د ر ﮐ ﺎ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﲢ ﻠﯿ ﻞ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ت اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺧ ﺎﲤ ﻰ‬

‫‪260‬‬
‫ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺑ ﻪ ر و ش ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺴ ﺎﳌ ﺖ آ ﻣ ﯿ ﺰ ا ﺻ ﻼ ح ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ن ﺧ ﻮ د‬
‫ا و د ر ﮐ ﺘ ﺎ ب ﻣ ﺘ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن ﻣ ﻌ ﺎﺻ ﺮ و ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﯽ ا ﺳ ﻼ م ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ » :‬ا ﯾ ﻦ ﻻ ز ﻣ ﻪ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺧ ﻮ د ﮐ ﺎ ﻣ ﮕ ﻰ ﺑ ﻮ د‬
‫ﮐ ﻪ ﺟ ﺰ ﺷ ﻤ ﺸ ﯿ ﺮ و ز و ر ﭼ ﯿ ﺰ ى ر ا ﺑ ﻪ ر ﺳ ﻤ ﯿ ﺖ ﳕ ﻰ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﺖ و ﻻ ﺟ ﺮ م ر ا ﻫ ﻰ ﺟ ﺰ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ آو ر د ن ز و ر د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ز و ر و‬
‫ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﮔ ﯿ ﺮ ى آ ن ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ر ا ه ﺑ ﯿ ﺮ و ن ر ﻓ ﱳ ا ز و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﻧ ﺎ ﮔ ﻮ ا ر ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺎن آ ن ﺑ ﺎ ﻗ ﻰ‬
‫ﳕ ﻰ ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺖ ‪ « .‬ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ آ ﯾ ﺎ ﻧﺘ ﯿ ﺠ ﻪ ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻰ ﺳ ﺨ ﻦ ا ﯾ ﺸ ﺎن ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ر ا ﻫ ﻰ ﺟ ﺰ ﻓ ﺮ ا ﻫ ﻢ‬
‫آو ر د ن ز و ر د ر ﻣ ﻘ ﺎﺑﻞ ز و ر و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ اﺳ ﺖ ؟ آ ﯾ ﺎ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﺸ ﺎن د ر ﻣ ﻘ ﺎﺑ ﻞ د و ﻟ ﺖ‬
‫ﭘ ﻨ ﻬ ﺎ ن ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﺷ ﺮ اﯾ ﻂ ‪ ،‬ﻣ ﺼ ﺪ ا ق ﺑ ﺎ ر ز ى ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﻐ ﻠ ﺐ ‪ -‬ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﻓ ﺎ ر ا ﺑ ﻰ ‪ -‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺑ ﻰ ﻣ ﻬ ﺎ ر د ر ﻣ ﺪ ﯾ ﻨ ﻪ‬
‫ﻏ ﯿ ﺮ ﻓ ﺎﺿ ﻠ ﻪ ﻧ ﺒ ﻮ د ؟ ﺧ ﺎ ﲤ ﻰ ﺧ ﻮ د ﻓ ﻠ ﺴ ﻔ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ر ا ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺗ ﻮ ﺻ ﯿ ﻒ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ » :‬ﺗ ﺒ ﯿ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ و ﺗ ﻄ ﻬ ﯿ ﺮ‬
‫ﺗ ﻐ ﻠ ﺐ و ﺧ ﻮ د ﮐ ﺎ ﻣ ﮕ ﻰ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﺗ ﻨ ﻬ ﺎ ﺻ ﻮ ر ت ﲢ ﻘ ﻖ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ د ر ﻋ ﻤ ﻞ و ا ﺣ ﯿ ﺎ ﻧ ﺎً ﺗ ﻌ ﺪ ﯾ ﻞ آ ن ﺑ ﺎ ا ﻧ ﺪ ر ز د ا د ن ﺑ ﻪ‬
‫» ﺧ ﻮ د ﮐ ﺎ ﻣ ﻪ « ﮐ ﻪ ﻫ ﻮ ا و ا ر ا د ه ا و ‪ ،‬ﻣ ﺪ ا ر ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ع ﻣ ﺪ ﻧ ﻰ ﺑ ﻪ ﺣ ﺴ ﺎ ب ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ و د ر ﺑ ﺮ ا ﺑ ﺮ ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺲ و ﻫ ﯿ ﭻ ﻧ ﻬ ﺎد‬
‫ﺑ ﺸ ﺮ ى ﻣ ﺴ ﺌ ﻮ ل ﻧ ﺒ ﻮ د ‪ ،‬و ﻃ ﺒ ﻌ ﺎ ً ﺳ ﺎ ز و ﮐ ﺎ ر ى ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻬ ﺎ ر ﺧ ﻮ د ﮐ ﺎ ﻣ ﮕ ﻰ و ﺑ ﯿ ﺪ ا د ‪ ،‬ﺟ ﺰ ا ﻧ ﺪ ر ز د ا د ن ﺑ ﺎ ا ﺣ ﺘ ﯿ ﺎ ط و ﺗ ﻮ أم‬
‫ﺑ ﺎ ﺧ ﻮ ﺷ ﺎﻣ ﺪ ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ ﺑ ﯿ ﺪ ا د ﮔ ﺮ ﺗ ﺼ ﻮ ر ﳕ ﻰ ﺷ ﺪ ‪ « .‬ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ اﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ آ ﯾ ﺎ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ا ﯾ ﺸ ﺎن ﭼ ﻘ ﺪ ر ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ‬
‫ا ﻟ ﮕ ﻮ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﳊ ﻨ ﻰ ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎد ى ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻓ ﺎ ﺻ ﻠ ﻪ د ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬آ ﯾ ﺎ ا ﮔ ﺮ ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ ا و ﺿ ﺎ ع ﻓ ﻌ ﻠ ﻰ‬
‫ا ﯾ ﺮ ا ن ر ا د ر ز ﻣ ﺎن ﺻ ﺪ ا ر ت ‪ -‬ر ﯾ ﺎﺳ ﺖ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ى ‪ -‬ا ﯾ ﺸ ﺎن ﺗ ﻮ ﺻ ﯿ ﻒ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ﻗ ﯿ ﻖ ﺗ ﺮ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻋ ﺒ ﺎ ر ا ت ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺖ‬
‫ﺑﻪ ﮐ ﺎر ﺑﺮد ؟‬

‫ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺘ ﻼ ل ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ی ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺑ ﺤ ﺚ اﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ‪ -‬ﲡ ﺮ ﺑ ﻰ ﻫ ﻢ د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﺎن ﻫ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﭘ ﯿ ﺶ ا ز آن اﻣ ﺎ‪،‬‬

‫ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ﻃ ﺒ ﻊ ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ و ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ﺳ ﺎﺧ ﺖ ر و ا ﺑ ﻂ ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ ‪ ،‬د ر ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ‬
‫ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺷ ﺮ ف ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺎ ﻧ ﺎ ن ﻋ ﻮ ض ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ز ﻧ ﺪ ا ﻧ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬آ ز اد ى آ ن ﻫ ﺎ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫آ ﺑ ﺮ و و اﺣ ﺘ ﺮ ام آ ن ﻫ ﺎ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ و ا ز ﺑ ﯿ ﻦ ﺑ ﺮ و د و ﻟ ﻰ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺑ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺪ ﻫ ﻨ ﺪ ﺗ ﺎ ﺑ ﺨ ﻮ ر ﻧ ﺪ و ز ﻧ ﺪ ه ﲟ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ ) و ا ﯾ ﻦ ا ﻟﺒﺘﻪ د ر‬
‫ﺳ ﻄ ﻮ ح ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﻃ ﺒ ﻘ ﺎ ت ﺑ ﺎ ﻻ ﻣ ﺘ ﺼ ﻮ ر اﺳ ﺖ ( ‪ .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﯾ ﻦ اﺻ ﻞ ﺑ ﺎﺷ ﺪ و ﻟ ﻰ د ر د و ر ه ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ و د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ‬
‫ﺧ ﺎ ﺻ ﯽ ‪ ،‬ﮔ ﺎ ه ﺧ ﻼ ف ا ﯾ ﻦ ﻋ ﻤ ﻞ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﻧ ﻪ ا ﺟ ﺒ ﺎ ر ا ً‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ا ﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر ا ً و ﻧ ﻪ ﺑ ﺎ ر و ﺣ ﯿ ﻪ ﺗ ﻬ ﺎﺟ ﻤ ﻰ و‬
‫ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺛ ﺮ ﻗ ﺪ ر ت د ﻓ ﺎ ع و ﻧ ﻪ د ر ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى د ﯾ ﻨ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ د ر ﺟ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ ى ﻏ ﯿ ﺮ د ﯾ ﻨ ﻰ ﺑ ﻪ ﺟ ﺒ ﻬ ﻪ ﻣ ﻰ ر و ﻧ ﺪ‬
‫و ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧﺪ ‪ ،‬ﭼ ﮕ ﻮ ﻧﻪ ﺑﺮ اﺳ ﺎس آن اﺻ ﻞ ﻗ ﺎﺑﻞ ﺗ ﻮ ﺟ ﯿﻪ ا ﻧ ﺪ ؟ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ى ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻗ ﯿ ﻮ د ى ﮐ ﻪ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﮐ ﺮ د م ‪،‬‬
‫ﺣ ﺠ ﻢ ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ا ز ا ﻓ ﺮ اد ر ا ا ز د ا ﯾ ﺮ ه د او ﻃ ﻠﺒ ﯽ ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ر د ‪ .‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ﺑ ﻪ ا ﺟ ﺒ ﺎ ر ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ ﻃ ﻤ ﻊ ﻏ ﻨ ﺎ ﺋ ﻢ ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ ﻏ ﺮ ﯾ ﺰ ه‬

‫‪261‬‬
‫ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ى ﻃ ﻠ ﺒ ﻰ ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ ا ﻣ ﯿ ﺪ ﭘ ﺎد ا ش ا ﺧ ﺮ و ى و ﯾ ﺎ ا ﺻ ﻼ ً ﺑ ﺪ و ن ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﺑ ﺪ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﭼ ﺮ ا ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺟ ﻨ ﮕ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﻣ ﺎ ﮔ ﺎ ه ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ‬
‫ﻫ ﻢ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻓ ﺎ ر غ ا ز ﲤ ﺎم ﻣ ﻮ ا ر د ﻓ ﻮ ق ﺧ ﻄ ﺮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؛ ﻓ ﺮ ﻗ ﻰ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺧ ﺎ ر ﺟ ﻰ ‪ ،‬د ا ﺧ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ‬
‫ﻓ ﺎ ﻣ ﯿ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ا ﺳ ﺖ ؟ ﭼ ﺮ ا د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ﮐ ﺴ ﻰ ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﺣ ﺘ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ﻣ ﺮ گ آ ﻣ ﺎد ه ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ؟‬
‫د و ر ﮐ ﯿ ﻢ ﭘ ﺴ ﺮ ش ر ا ﺑﻪ ﺟ ﻨ ﮓ ﻓ ﺮ ﺳ ﺘ ﺎد و او ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ر ﻧ ﺴ ﺖ ر ُﻧ ﺎن ﮔ ﻔ ﺖ ﺑﻪ ﺟ ﺒ ﻬ ﻪ ﻣ ﻰ ر و م ﺗ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ‬
‫ﺑ ﺠ ﻨ ﮕ ﻢ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﻓ ﺮ و ض ﭘ ﯿ ﺶ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ د ر ﮐ ﺎ ر ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﺗ ﻮ ﺟ ﯿ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻋ ﻤ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﭼ ﻪ د ر ذ ﻫ ﻦ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ‬
‫اﺳﺖ؟ ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻦ ﮔﺎه ﻣﻰﺷﻮد ﮐﻪ ﲢﻘﯿﺮ آن ﻗﺪر روح را ﻣﻰﺑُﺮد ﮐﻪ از ﮔﻮﺷﺖ و ﭘﻮﺳﺖ ﻋﺒﻮر ﻣﻰﮐﻨﺪ و ﺑﻪ‬
‫ا ﺳ ﺘ ﺨ ﻮ ا ن ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ و ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ر ا ﮐ ﻢ ا ر ج و ﺑ ﻰ ﻗ ﺪ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻓ ﺮ د ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ﺷ ﺪ ه ﺣ ﺎﺿ ﺮ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﺣ ﯿ ﺎ ت ا ر ز ا ن‬
‫ﺷ ﺪ ه ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺪ ﻫ ﺪ و ﺑﻪ آن ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎن د ﻫ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺎر ﮐ ﺲ د ر ﻣ ﺎﻧ ﯿ ﻔ ﺴ ﺖ ﺣ ﺰ ب ﮐ ﻤ ﻮ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ﮔ ﻔ ﺖ ﮐ ﻪ » ﮐ ﺎ ر ﮔ ﺮ ا ن ‪ ،‬د ر‬
‫ﻣ ﺒﺎر زه ﺑﺎ ﺳ ﺮﻣ ﺎ ﯾﻪ د ار ى ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟ ﺰ ز ﳓ ﯿﺮ ﻫ ﺎى اﺳ ﺎر ﺗ ﺸ ﺎن ﭼ ﯿﺰ ى ﺑﺮاى از د ﺳ ﺖ د اد ن ﻧﺪ ار ﻧﺪ « ‪ .‬رو ﺷ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﻣ ﻦ د ر ﻣ ﻘ ﺎ م ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ؛ ﺧ ﺼ ﻮ ﻣ ﺖ ﭘ ﺎﯾ ﺎ ن ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺳ ﮑ ﻪ ر ا ﯾ ﺠ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬اﻣ ﺎ‬
‫ر ﮔ ﻪ ا ى ا ز ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ د ر اﯾ ﻦ ﻫ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻓ ﺮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﻪ ﺧ ﺎ ﻧ ﻪ ﺧ ﻮ د ﺑ ﯿ ﺎ ﯾ ﺪ و ﺑ ﺒ ﯿ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﭘ ﺪ ر ش ر ا ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻣ ﺎ د ر ش ر ا ﺷ ﮑ ﻨ ﺠ ﻪ ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺮ ش ﲡ ﺎ و ز ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﻮ ا ﻟ ﺸ ﺎ ن ر ا ﺑ ﻪ ﻏ ﺎ ر ت ﺑ ﺮ د ها ﻧ ﺪ و آ ﻧ ﭽ ﻪ ﺑ ﺮ ﺟ ﺎ ى‬
‫ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ر ا آ ﺗ ﺶ ز د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻇ ﻠ ﻤ ﺎ ً و ﻋ ﺪ و ا ﻧ ﺎ ً‪ .‬ﺑ ﻪ ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ل ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ز ﯾ ﺎ د ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ د ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ى ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ م ﮔ ﺮ‬
‫ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﮏ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ر ز ش و ا ﻫ ﻤ ﯿ ﺖ ﻗ ﺒ ﻞ ر ا ﺑ ﺮ ا ى ا و ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﺣ ﺴ ﯿ ﻦ ﺑ ﻦ ﻋ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻪ‬
‫ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ ه ﻫ ﺎ ی و ا ﻻ ى ا ﻟ ﻬ ﻰ د ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﭘ ﺲ ا ز ﺷ ﻬ ﺎد ت ﻓ ﺮ ز ﻧ ﺪ ﺑ ﺰ ر ﮔ ﺶ ا ﮐ ﺒ ﺮ ﮔ ﻔ ﺖ ‪ » :‬ﺑ ﻌ ﺪ ا ز ﺗ ﻮ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻦ د ﻧ ﯿ ﺎ د ر‬
‫ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻦ ا ر ز ش ﻧ ﺪ ا ر د ‪ « .‬ﻋ ﻼ ﻣ ﺖ ﺳ ﺎد ه ﺗ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ :‬ﺧ ﻮ د ﮐ ﺸ ﻰ ؛ ا ﻻ ن ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ‬
‫ﺧ ﻮ د ﮐ ﺸ ﻰ د ر ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ آﻣ ﺎ ر ى ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ اﻋ ﺘ ﻤ ﺎد د ا ر ﻧ ﺪ ﭼ ﯿ ﺰ ى د ر ﺣ ﺪ و د ﺑ ﯿ ﺴ ﺖ د ر ﺻ ﺪ ﻫ ﺰ ا ر ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ﯾﻌﻨﻰ ﯾﮏ ﮐﺸﻮر ﺻﺪ ﻣﯿﻠﯿﻮﻧﻰ ‪ ۲۰‬ﻫﺰار ﺧﻮدﮐﺸﻰ در ﺳﺎل دارد‪ .‬ﻧﺮخ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺟﻬﺎﻧﻰ اﯾﻦ واﻗﻌﻪ ﺣﺪود ده‬
‫د ر ﺻ ﺪ ﻫ ﺰ ا ر اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻦ ر ا د ر ﮐ ﻞ ﺟ ﻤ ﻌ ﯿ ﺖ ﺣ ﺴ ﺎ ب ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻗ ﺮ ﯾ ﺐ ﺑ ﻪ ﻧ ﯿ ﻢ ﻣ ﯿ ﻠﯿ ﻮ ن ﻧ ﻔ ﺮ د ر ﺳ ﺎ ل‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﭼ ﺮ ا و ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س ﭼ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ﻟ ﯽ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻌ ﺪ ا د ﺧ ﻮ د ﮐ ﺸ ﯽ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؟ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ‬
‫اﺳ ﮑ ﯿ ﺰ و ﻓ ﺮ ن ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑﻌ ﻀ ﻰ ﺧ ﻮ د ﮐ ﺸ ﻰ ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﻫ ﺎ ى آ ﻧ ﻰ ﯾ ﺎ ﺣ ﺘ ﻰ ﺳ ﺎﺧ ﺘ ﮕ ﻰ و ﺑﺮ ا ى ﲢ ﺖ‬
‫ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻗ ﺮ ا ر د ا د ن دﯾ ﮕ ﺮ ان ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز آ ﻧ ﺎ ن ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ا ﮔ ﺮ د ر ﳊ ﻈ ﻪ ﺧ ﻮ د ﮐ ﺸ ﻰ ﳓ ﺎ ت د ا د ه ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﻌ ﺪ ا ً‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﻪ آ ن ﮐ ﺎ ر ﻣ ﺒ ﺎد ر ت ﻧ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻣ ﻮ ا ر د ى ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﮐ ﻢ ﻫ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﻓ ﺎ ر غ ا ز ﲤ ﺎﻣ ﻰ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﻮ ا ر د ‪ ،‬ﺑ ﺎ آﻣ ﺎد ﮔ ﻰ ﮐ ﺎﻣ ﻞ ﺑ ﺎ ﮔ ﺬ اﺷ ﱳ ﯾ ﺎد د اﺷ ﺖ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ﮐ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ز ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﺧ ﺴ ﺘﻪ ﺷ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ا و ﻟ ﺬ ﺗ ﻰ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ؛ ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ﺑ ﺸ ﻠ ﺮ ‪ ،‬ﺣ ﺪ ﯾ ﺚ ﻧ ﻔ ﺲ ا ﯾ ﻦ ا ﻓ ﺮ اد ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ‪ » :‬ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ى‬

‫‪262‬‬
‫ﮐ ﻪ ﻣ ﻦ د ا ر م ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ م و ا ز ﺣ ﺪ ﻃ ﺎ ﻗ ﺘ ﻢ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ و ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ر ا ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻢ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﮏ ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ﺗ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ ا ﻣ ﻰ ﻓ ﺸ ﺎ ر د و ﻣ ﻔ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﻰ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ر اه ﺣ ﻞ ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﭘ ﺎ ﯾ ﺎن د اد ن ﺑﻪ ﺣ ﯿ ﺎ ت ﺳ ﻮ ژ ه‬
‫ا ﺳ ﺖ « ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ د ر ﺳ ﺖ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ا ز ﻫ ﻼ ک ﺣ ﺮ ث و ﻧ ﺴ ﻞ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻘ ﻞ و ﺑ ﻪ ﺣ ﺲ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﮔ ﺎه‬
‫ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﯿ ﺰ ا ن ﲢ ﻘ ﯿ ﺮ ﺑﻪ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ و آ ن ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠﻌ ﻰ ﺑ ﺴ ﺘﻪ ﭼ ﻨ ﺎن ﻣ ﻰ ﻓ ﺸ ﺎ ر د ﮐ ﻪ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ د ﯾ ﮕ ﺮ ﺑ ﻰ ا ر ز ش‬
‫ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ .‬ﻗ ﻀ ﺎ و ت ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﭼ ﻪ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ا ى و ﭼ ﻪ ﻓ ﺮ د ى و د ر ﭼ ﻪ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ و ﭼ ﻪ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ﯾ ﺎ‬
‫اﺣ ﺴ ﺎﺳ ﻰ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬آ ﺳ ﺎ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و ﺑﻪ ﺧ ﺼ ﻮ ص ﻣ ﻦ د ر ﻣ ﻘ ﺎم ﺗ ﻌ ﯿ ﯿ ﻦ آ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ .‬و ﻟ ﻰ‬
‫ﺑﻪ ﮔﻤﺎﱎ ﮐﺒﺮاى اﯾﻦ اﺳﺘﺪﻻل ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻨﻰ اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺘﻰ اﮔﺮ ﺻﻐﺮى و ﻧﺘﯿﺠﻪ آن ﻣﺘﻨﺎزع ﻓﯿﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﮐﺒﺮاى‬
‫ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮔ ﺎ ه ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﺑ ﻪ و ﺟ ﻮ د ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ر ﺿ ﺎ د ا د ن ﺑ ﻪ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ‪ ،‬ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺷ ﺮ اﯾ ﻄ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ د ر آ ن ﺻ ﻠ ﺢ ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﻗﯿ ﻤ ﺘ ﻰ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻨ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺎ ﮐ ﺲ و ﺑ ﺮ د ر ﻣ ﻮ ر د ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ آ ﳌ ﺎ ن د ر ﺟ ﻨ ﮓ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ا و ل‬
‫ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﺪ ‪ » :‬ﯾ ﮏ ﻣ ﻠ ﺖ ﻫ ﻤ ﯿ ﺸ ﻪ ﺧ ﺴ ﺎ ر ا ت ﻣ ﺎد ى ر ا ﻣ ﻰ ﺑ ﺨ ﺸ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺻ ﺪ ﻣ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺷ ﺮ ا ﻓ ﺘ ﺶ و ا ر د ﺷ ﻮ د ر ا‬
‫ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺑ ﺨ ﺸ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎً و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ا ن ﺷ ﯿ ﻮ ه ﻣ ﻮ ﻋ ﻈ ﻪ ﮔ ﺮ ى د ر ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ و ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ﺑ ﻪ‬
‫ﻫ ﺮ ﻗ ﯿﻤ ﺖ ﮐ ﻪ ﺷ ﺪ ه ﺧ ﻮ د ر ا ﺣ ﻖ ﺑﻪ ﺟ ﺎﻧﺐ ﺟ ﻠﻮ ه ﺑﺪ ﻫ ﻨﺪ ‪« .‬‬

‫در ﻣﺎﺗﺮﯾﺎﻟﯿﺴﺘﻰﺗﺮﯾﻦ ﺟﻮاﻣﻊ دﻧﯿﺎ ﭘﺪﯾﺪهاى ﺑﻪ ﻧﺎم اﺧﻼق )‪ (moral‬وﺟﻮد دارد‪ .‬اﺧﻼق در اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ‬
‫ﻧﻮﻋﻰ ﺗﻌﻬﺪ ﺟﻤﻌﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺿﺮورت اﻣﻨﯿﺖ و ﺳﻼﻣﺖ ﻧﺴﺒﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬رواج ﻧﺴﺒﻰ آن را ﺗﻮﺟﯿﻪ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﺗ ﺼ ﻮ ر ا ت ‪ ،‬د ر ﺟ ﻮ ا ﻣ ﻌ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﺗ ﺎ ﺑ ﻮ ﻫ ﺎ ى ﺟ ﻨ ﺴ ﻰ ر ا ﯾ ﺞ د ر ﺟ ﻮ اﻣ ﻊ ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ‬
‫ﺑ ﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ﺑ ﺮ ﭼ ﯿ ﺪ ه ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﻣ ﺠ ﺎ ز ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﻤ ﻪ ﺟ ﺎ ﺣ ﺪ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﯽ ا ﮔ ﺮ ﺗ ﻌ ﺮ ﯾ ﻒ آ ن ﺣ ﺪ‬
‫ﺟ ﻤ ﻌ ﻰ ‪ ،‬ﻋ ﺮ ﻓ ﻰ و ﻋ ﻘ ﻼ ﻧ ﻰ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﻓ ﺮ د ى و د ﯾ ﻨ ﻰ و د ﺳ ﺘ ﻮ ر ى ‪ .‬ا ﺻ ﻼ ً ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﺣ ﺴ ﺎ ب ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ‬
‫ﲡ ﺮ ﺑ ﻰ ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ ﺟ ﺎﯾ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﯾ ﮏ ﺧ ﻂ ﻗ ﺮ ﻣ ﺰ ﭘ ﺸ ﺖ ﺳ ﺮ ﺗﻌ ﺮ ﯾ ﻒ ﮐ ﺮ د ‪ .‬د ر ر ﻓ ﺎ ﻗ ﺖ ‪ ،‬ر ﻗ ﺎ ﺑ ﺖ ‪ ،‬ﻟ ﺬ ت ‪ ،‬ﺧ ﺸ ﻢ و ‪. . .‬‬
‫ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻧ ﺒ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﭼ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺜ ﻨ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﺻ ﻞ د ر ا ﯾ ﻦ د ﻧ ﯿ ﺎ و ﺟ ﻮ د د ا ر د ؟ ﻣ ﺜ ﻼ ً‪ ،‬آ ﯾ ﺎ ﻓ ﺪ ا ﮐ ﺎ ر ى ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ﻓ ﺮ ز ﻧ ﺪ ا ز ﻃ ﺮ ف ﻣ ﺎ د ر ﺣ ﺪ ﺗ ﻮ ﻗ ﻒ ﻧ ﺪ ا ر د ؟ ا ﮔ ﺮ ﻓ ﺮ ز ﻧ ﺪ ى د اﺋ ﻢ ﻣ ﺎ د ر ش ر ا ﮐ ﺘ ﮏ ز د و ﺑ ﻪ ا و ﻓ ﺤ ﺎ ﺷ ﻰ ﮐ ﺮ د و ا و ر ا‬
‫ﺑ ﻰ آ ﺑ ﺮ و ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﮐ ﻢ ﮐ ﻢ ﻣ ﻬ ﺮ ﻣ ﺎ د ر ى ﻫ ﻢ ﮐ ﺎﺳ ﺘ ﻪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿ ﺰ ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً و ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﺎ ً و ﻣ ﺎ ﻫ ﯿ ﺘ ﺎً ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ » ﺣ ﺪ‬
‫ﯾ ﻘ ﻒ « ﻧ ﺪ اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻨﺘ ﻬ ﺎ ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ د ر ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﻬ ﺎ ﻧﻪ ﺧ ﻮ ﺑ ﻰ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﭼ ﻮ ن ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ب و ﺟ ﻨ ﮓ‬
‫ﻣ ﺮ د م ﻣ ﺎ ر ا ا ز ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و ﻧ ﺎاﻣ ﻨ ﻰ و ﺧ ﺮ ا ﺑ ﻰ د ل ز د ه ﮐ ﺮ د ه ا ﺳ ﺖ و ﭼ ﻮ ن ر و ﺣ ﯿ ﻪ ﻣ ﺮ د م ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﺗ ﺒ ﻊ ر ﺷ ﺪ آ ﻣ ﻮ ز ش و‬
‫ر ﺷ ﺪ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮓ ر و ﺣ ﯿ ﻪ ا ى ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﻰ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ﺳ ﺎ س آ ن ﻓ ﺮ د د ر ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﻫ ﺎ ى اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﺳ ﻌ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ‬

‫‪263‬‬
‫ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﻫ ﺰ ﯾ ﻨ ﻪ ر ا ﺑ ﺪ ﻫ ﺪ و ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﺑ ﻬ ﺮ ه ر ا ﺑ ﺒ ﺮ د ‪ ،‬و ﭼ ﻮ ن ﺟ ﺎن ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﻮ د ﺷ ﺎ ن و ﺑ ﺮ ا ى ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ‬
‫د ﯾ ﮕ ﺮ ا ر ز ﺷ ﻤ ﻨ ﺪ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ا ﺑ ﺪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑ ﺎ اﺳ ﺘﻨ ﺎد ﺑﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د ا ز ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺘ ﻰ ﻃ ﻔ ﺮ ه ر ﻓ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ى اﻣ ﮑ ﺎ ن ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬د ر ﺛ ﺎ ﻧ ﻰ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ آ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﺮ ﺳ ﯿ ﻢ د ر ﺷ ﺶ ﻣ ﺎ ه و ﯾ ﮏ ﺳ ﺎ ل‬
‫از دﺳ ﺖ ﺑﺪ ﻫ ﯿﻢ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺑﺴ ﺎ د ر د رازﻣ ﺪ ت ﺧ ﯿﻠﻰ ﺑﯿﺸ ﺘﺮ از آن را از د ﺳ ﺖ ﺑﺪ ﻫ ﯿﻢ ‪.‬‬

‫‪264‬‬
‫‪۱۰‬‬
‫رﻣﻞ‬

‫‪265‬‬
‫ﻗ ﺎﻓ ﻠﻪ ﺷ ﺐ ﭼ ﻪ ﺷ ﻨﯿﺪ ی ز ﺻ ﺒﺢ‬

‫ﻣ ﺮ غ ﺳ ﻠﯿﻤ ﺎن ﭼ ﻪ ﺧ ﺒﺮ از ﺻ ﺒﺎ‬

‫ﺳ ﻌﺪی‬

‫د ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ ﻓ ﺼ ﻞ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺒ ﺎ ﺣ ﺚ ر ا ﮐ ﻪ آ ﺧ ﺮ ﯾ ﻦ آ ن ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺖ ﺑ ﻪ ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﺎ ﺗ ﻰ د ر ﺑ ﺎ ر ه ﺑ ﺮ آ و ر د ﺷ ﺮ اﯾ ﻂ ﻓ ﻌ ﻠ ﻰ و‬
‫ﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﭼﺸﻢاﻧﺪاز آﺗﯿﻪ اﺧﺘﺼﺎص ﻣﻰدﻫﯿﻢ‪ .‬ﭼﺸﻢاﻧﺪازى ﺑﺮاى ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺆال ﮐﻪ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؟‬
‫و ﺑ ﺎ اﺣ ﺘ ﯿ ﺎ ط ‪ ،‬ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺆ ا ل ﮐ ﻪ ﭼ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ن ﮐ ﺮ د ‪ .‬ا ﺑ ﺘ ﺪ اﺋ ﺎ ً ا ﯾ ﻦ ﻧ ﮑ ﺘ ﻪ ر ا ا ﺷ ﺎ ر ه ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺎ ﮐ ﻪ د ر ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻋ ﺼ ﺮ ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﻦ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ا ى ر ا ا ز ﲡ ﺮ ﺑﯿ ﺎ ت ا ﻧ ﺒ ﻮ ه ﭘ ﺸ ﺖ ﺳ ﺮ ﮔ ﺬ ا ﺷ ﺘ ﻪ ام ‪ ،‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى‬
‫ﺳ ﻨ ﺘ ﻰ ر ا ﻧ ﻘ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ ،‬و ﺗ ﺨ ﺼ ﺺ د ا ﻧ ﺸ ﮕ ﺎﻫ ﻰ ام ﻣ ﻌ ﺮ ﻓ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺳ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺟ ﺎ د ا ر د ﺗ ﺄ ﮐ ﯿ ﺪ ﮐ ﻨ ﻢ ﮐ ﻪ د ر ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ﺑ ﻪ‬
‫ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺳ ﺆ ا ﻻ ﺗ ﻰ و ا ﺳ ﺎ ﺳ ﺎ ً د ر ﻃ ﺮ ح ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﺳ ﺆ ا ﻻ ﺗ ﻰ ا ﺣ ﺘ ﯿ ﺎ ط ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺆ ا ل ﻫ ﺎ ر ا‬
‫ر ا ﺣ ﺖ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ و ﺑ ﺎ ﻓ ﺮ ﻣ ﻮ ل ﻫ ﺎ ى ﺳ ﺎد ه ﻫ ﻢ ﺑ ﻪ آ ن ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﻣ ﻰ د ا د ﻧ ﺪ ‪ .‬آ ن ز ﻣ ﺎ ن ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻦ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ﺣ ﺮ ف ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ﺟ ﺮ أ ت ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ اﱎ ﺑﺰ ﱎ ‪ ،‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﺑﻪ ﺳ ﺆ ا ﻟ ﻰ ﻣ ﺜ ﻞ ﭼ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﺮ د ﻣ ﻰ ر ﺳ ﻢ ﺑﻪ ﺷ ﺪ ت د ﭼ ﺎ ر ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ م ‪ .‬ﺗ ﺼ ﻮ ر ا ﺗ ﻰ ﺑ ﻪ ﻣ ﻦ د ﺳ ﺖ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﻧ ﺎﺧ ﻮ ﺷ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﯾ ﮏ ا ﺣ ﺴ ﺎ س ﻣ ﻠ ﻌ ﻮ ﻧ ﻪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺒ ﺎد ا ﺧ ﯿ ﺎ ل ﮐ ﻨ ﻢ‬
‫ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺮ ﺑﺎم ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺸﺴﺘﻪام‪ ،‬ﻣﻰﺑﯿﻨﻢ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺧﺒﺮ اﺳﺖ و اﻣﺮ ﻣﻰﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺧﺒﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎﺷﺪ و دﯾﮕﺮان‬
‫ﳕ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﻨ ﺪ و ﻟ ﺬ ا ا ﻣ ﺮ ﻫ ﻢ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﺑ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ ؛ ﻣ ﺒ ﺎد ا ﺗ ﻮ ﻫ ﻢ ﮐ ﻨ ﻢ ﻣ ﻦ ﻣ ﺜ ﻞ ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ز ن د ا ﺳ ﺘ ﺎ ن ﮐ ﻮ ر ى ﺳ ﺎ ر ا ﻣ ﺎ ﮔ ﻮ‬
‫ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ﮐ ﻪ ﻫ ﻤ ﻪ ﮐ ﻮ ر ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و او ﻣ ﻰ ﺑ ﯿ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ا ﻟﺒﺘﻪ ﻣ ﺜ ﺎ ل ﻣ ﺤ ﺘ ﺮ ﻣ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى ﺑ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺮ ا ى ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﺪ ر و ز ﮔ ﺎ ر‬
‫ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻣ ﺪ ﻋ ﯿ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﻪ ﺳ ﺮ آ ﻣ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺜ ﺎ ل ﻗ ﺪ ر ى ﺑ ﻰ ر ﺣ ﻤ ﺎ ﻧ ﻪ ﺗ ﺮ ى ﻫ ﻢ ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان د ر ﻣ ﻮ ر د ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﺑﻪ‬
‫ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز در آن ﻋﻮاﻟﻢ ﺳﯿﺮ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ؛ ﻧﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﻋﻠﻢ ﮐﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻮﻫﻤﺎت اﻓﯿﻮﻧﻰ و اﻗﺘﺪار ﺳﯿﺎﺳﻰ‬
‫ﺑﺮاى ﻋ ﺎﻟﻢ ﻧﺴ ﺨ ﻪ ﻣ ﻰ ﭘﯿ ﭽ ﻨﺪ ؛ ﻣ ﻮ ﻟﻮ ى ﺳ ﺨ ﻦ از ﻣ ﮕ ﺴ ﻰ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾﺪ ﮐ ﻪ ﺑﺮ ﭘﺮ ﮐ ﺎﻫ ﻰ ﻧ ﺸ ﺴ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ‪ ،‬از ﻗ ﻀ ﺎ‬
‫ا ﻻ ﻏ ﻰ ﻫ ﻢ د ر ﻫ ﻤ ﺎن ﺣ ﻮ ا ﻟ ﻰ ﻣ ﺜ ﺎ ﻧ ﻪ ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ر ا ﺗ ﺨ ﻠ ﯿ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ و ﮐ ﺎ ه و ﻣ ﮕ ﺲ ر ا ه ﺑ ﻪ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ د ر ﻣ ﻰ آ و ر د ‪ ،‬و‬
‫ﻣ ﮕ ﺲ د ر ا ﯾ ﻦ ﺧ ﯿ ﺎ ل ﮐ ﻪ د ر ﮐ ﺸ ﺘ ﻰ ا ى ﺳ ﻠﻄ ﻨ ﺘ ﻰ ﺳ ﻮ ا ر اﺳ ﺖ و ﺑ ﺮ ا ﻗ ﯿ ﺎ ﻧ ﻮ س ﻫ ﺎ ى ﻋ ﺎ ﻟ ﻢ د ر ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ‪.‬‬

‫‪266‬‬
‫ا ﮔ ﺮ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﻣ ﯿ ﺎن ا ﻓ ﺮ اد ﻣ ﻠﻞ و ﻧ ﺤ ﻞ ﭘ ﺨ ﺶ ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠﮑ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ا ﻓ ﺮ اد و ا ﻗ ﻮ ام د ر‬
‫ﻣ ﱳ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ا ﻗ ﺘ ﺼ ﺎ د ى و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ و ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺑ ﺎم ﻋ ﺎ ﻟ ﻢ ﻧ ﺸ ﺴ ﱳ و ا ز ﭼ ﻪ ﻫ ﺴ ﺖ و ﭼ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ‬
‫ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﺑ ﻪ ﻗ ﻄ ﻊ ﺳ ﺨ ﻦ ر ا ﻧ ﺪ ن ﺳ ﻮ د ا ﭘ ﺨ ﱳ ر ﻗ ﺖ آ و ر آ ن ﻣ ﮕ ﺲ ر ا ﺑ ﻪ ﺧ ﺎﻃ ﺮ ﻣ ﻰ آ و ر د ‪ .‬ﭘ ﺲ ا و ﻻ ً‪ ،‬ا ز ﺑ ﺎم ﻓ ﺮ و د‬
‫ﻣ ﻰ آ ﯾ ﯿ ﻢ و ﺛ ﺎ ﻧ ﯿ ﺎ ً‪ ،‬د ر ﻣ ﻘ ﺎ م ﻧ ﺴ ﺨ ﻪ ﭘ ﯿ ﭽ ﻰ و ر ﻫ ﻨ ﻤ ﻮ د د ا د ن و ﭼ ﺎ ر ه ﺟ ﻮ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ى ﻃ ﻼ ﯾ ﻰ ﺑ ﺮ ﳕ ﻰ آ ﯾ ﯿ ﻢ ‪ .‬آ ﻧ ﭽ ﻪ د ر ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺑ ﺨ ﺶ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻤ ﺎﺑ ﯿ ﺶ ﺑﻪ ﻧﻈ ﺮ ﻫ ﺮ ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﺮ ﺳ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﻧﻪ ﻓ ﻘ ﻂ‬
‫از ﻣﻨﻈﺮ زﻋﺎﻣﺖ ﺳﯿﺎﺳﻰ ﮐﻪ ﺣﺘﻰ از ﻣﻨﻈﺮ ﻧﮕﺎه روﺷﻨﻔﮑﺮى ﻫﻢ از ﻣﻮﺿﻊ دﯾﺪن ﻧﺎدﯾﺪﻧﻰﻫﺎ‪ ،‬ﻓﻬﻤﯿﺪن‬
‫ﻧ ﺎ ﻓ ﻬ ﻤ ﯿ ﺪ ﻧ ﻰ ﻫ ﺎ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜ ﺮ ا ز ﺳ ﻨ ﺦ ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺎ ﮔ ﻔ ﺘ ﻨ ﻰ ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ؛ ﺗ ﺄﻣ ﻠ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﻣ ﺒ ﺘ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ ﺻ ﺤ ﺒ ﺖ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺷ ﺪ ‪،‬‬
‫ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى د ﯾ ﺪ ﮔ ﺎ ه ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﺗ ﺮ ﺳ ﯿ ﻢ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺑ ﺘ ﻮ ا ن ﭘ ﺮ ﺳ ﺶ ﻫ ﺎ و ﭘ ﺎﺳ ﺦ ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت و ﭼ ﺎ ر ه ﻫ ﺎ ر ا ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ا ى‬
‫ر ا ﻫ ﺒ ﺮ د ى د ر ﯾ ﮏ ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ﻧ ﺸ ﺎ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻧ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﭘﯿ ﺸ ﻨ ﻬ ﺎد ر ا ه ﭼ ﺎ ر ه ﺑ ﺮ ا ى ﺣ ﻞ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ‪ ،‬ﺑ ﻠﮑ ﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر‬
‫ﺣ ﺪ س ز د ن ﺳ ﯿ ﺮ ﺳ ﻠ ﻮ ک آ ﯾ ﻨ ﺪ ه ‪ .‬ﻃ ﺮ ح ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ى ﮐ ﻪ ر ا ه ﺑ ﻪ ﺳ ﻮ ى آ ن ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان د اﺷ ﺖ ﯾ ﺎ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﻧ ﺪ اﺷ ﺖ ‪.‬‬
‫اوﻻً‪ ،‬ﻣﻨﻬﺎى آﻧﭽﻪ ﻣﺎ ﻣﻰﺗﻮاﻧﯿﻢ ﯾﺎ ﻣﻰﺑﺎﯾﺪ اﳓﺎم دﻫﯿﻢ ﭼﻪ اﺗﻔﺎق ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد؟ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻈﺮﯾﺎت و‬
‫ﲡﺮﺑﯿﺎت ﺑﻪ ﮐﺪام ﺳﻮ در ﺣﺮﮐﺘﯿﻢ؟ و ﺛﺎﻧﯿﺎً‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰﺗﻮان ﺑﺮ اﯾﻦ روﻧﺪ ﺗﺄﺛﯿﺮى ﺣﺪاﻗﻠﻰ ﻧﻬﺎد؟ اﯾﻦ ادﻋﺎﯾﻰ‬
‫ﻣ ﺘ ﻮ اﺿ ﻌ ﺎ ﻧ ﻪ و ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اوﻟﯿﻦ ﻣﺸﮑﻞ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺗﺎ آن را ﺣﻞ ﻧﮑﻨﯿﻢ‪ ،‬ﻗﺪم ﻣﻬﻤﻰ ﳕﻰﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺑﺮدارﯾﻢ‪ ،‬ﮐﻨﺎر ﮔﺬاﺷﱳ‬
‫ر و د ر ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺖ ﻫ ﺎ ى د و ﺳ ﻮ ﯾ ﻪ و آ ﺷ ﮑ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ن ﺗ ﻀ ﺎد ﻫ ﺎ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﺎ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﺻ ﺤ ﻨ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗ ﻮ ل ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ ى ‪،‬‬
‫ﻣ ﺼ ﺪ ا ق ‪ » :‬ﻧ ﯿ ﻤ ﻰ م ز آ ب و ﮔ ﻞ ‪ ،‬ﻧ ﯿ ﻤ ﻰ م ز ﺟ ﺎن و د ل ‪ /‬ﻧ ﯿ ﻤ ﻰ ﻟ ﺐ د ر ﯾ ﺎ و ﻧ ﯿ ﻤ ﻰ ﻫ ﻤ ﻪ د ر د ا ﻧ ﻪ « ؛ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ‬
‫و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ اد اﻣ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﯾ ﺎ ﻓ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﮐ ﻨ ﺸ ﮕ ﺮ ان اﻣ ﺮ و ز ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ‪ ،‬ﭼ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺸ ﺨ ﺼ ﺎ ً د ر ﻧ ﻘ ﺎ ط‬
‫ﺑ ﺮ ﺟ ﺴ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ ا ﺻ ﻼ ﺣ ﻰ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﻻ ن ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﺣ ﺎ ﻟ ﺖ ﻧﯿ ﻤ ﻪ ﺟ ﺎ ن ‪ -‬ا ﮔ ﺮ ﻧ ﻪ ﺑ ﻰ ﺟ ﺎ ن ‪ -‬د ﭼ ﺎ ر ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻗ ﺮ ا ر‬
‫د ا ر ﻧ ﺪ و ﭼ ﻪ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﺣ ﺎ ﺷ ﯿ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ا ﻗ ﻊ ﺑ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧﻪ ﲢ ﻮ ﻟ ﻰ ر ا ا ﻧ ﺘ ﻈ ﺎ ر ﺑ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﲢ ﻮ ﻟ ﻰ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ د‬
‫د ر آ ن ﻧ ﻘ ﺶ د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺗ ﮑ ﻠ ﯿ ﻒ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺎ آ ن ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠﻌ ﻰ ﭘ ﯿ ﺶ ﮔ ﻔ ﺘﻪ ﻣ ﻌ ﻠ ﻮ م ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ ،‬ا ز ﻋ ﻤ ﻮ م‬
‫ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎ ن ﮔ ﺴ ﺴ ﺖ ﻫ ﺮ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻊ آ ن ﻣ ﺮ ﺑ ﻊ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﺑ ﮕ ﺬ ر ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎ ن ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ د ﻟ ﯿ ﻞ ﺳ ﻮ ا ﺑ ﻖ‬
‫ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﯾ ﺎ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺸ ﺎ ت د ﯾ ﻨ ﻰ ﺧ ﻮ د ﺑ ﻪ ﻫ ﺮ ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ﻣ ﻮ ر د ﻏ ﻀ ﺐ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ و ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ ا ز اﻣ ﮑ ﺎ ن ﻓ ﻌ ﺎ ﻟ ﯿ ﺖ ر ا‬
‫د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﻘ ﺮ ﯾ ﺒ ﺎً ﺑﻪ ﺻ ﺮ اﺣ ﺖ ﺑ ﺎ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﮔ ﺮ اﯾ ﻰ و ﺣ ﻤ ﺎﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ﻫ ﻨ ﻮ ز ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ا ز‬
‫ﺧ ﺎص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ر ا ﺑ ﺮ و ز ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ؛ د ﻏ ﺪ ﻏ ﻪ ا ى د ر ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺎ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ د ر و ن آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﻗ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ‬

‫‪267‬‬
‫ﺟ ﺮ أ ت ا ﺑ ﺮ ا ز ﻋ ﻘ ﯿ ﺪ ه ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻒ ﺑ ﺎ آ ن ر ا ﻧ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ ‪ .‬ﮐ ﺴ ﻰ ﮐ ﻪ ا ﻻ ن و زﯾ ﺮ ‪ ،‬و ﮐ ﯿ ﻞ ‪ ،‬ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ﯾ ﺎ ﻓ ﻌ ﺎل ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ اﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫د ر ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﺮ د ن ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ و ﺧ ﺼ ﻮ ﻣ ﺖ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ى ﺑﻪ ﺧ ﻮ د ر اه ﳕ ﻰ د ﻫ ﺪ ؛ د ر ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﺮ د ن اﺳ ﺘ ﺒ ﺪ اد و‬
‫ﺿ ﺮ و ر ت د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ ى ﺑﻪ ﺧ ﻮ د ر اه ﳕ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬و ﻟ ﻰ و ﻗ ﺘ ﻰ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑﻪ ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﯾ ﺎ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ‬
‫ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻃ ﻨ ﺎ ً ﯾ ﺎ ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ﻟ ﻨ ﮓ ﻣ ﻰ ز ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻣ ﺼ ﺎ د ﯾ ﻖ ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ا ﺷ ﺎ ر ه ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ﻗ ﺘ ﻰ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﻪ ﺗ ﻐﯿ ﯿ ﻖ ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻣ ﻌ ﻄ ﻮ ف ﺑ ﻪ ﻣ ﺴ ﺎ ﺋ ﻞ ﺟ ﻨ ﺴ ﻰ و ر ا ﺑ ﻄ ﻪ د ﺧ ﺘ ﺮ و ﭘ ﺴ ﺮ ﯾ ﺎ ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ آ ز ا د ى ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ و اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ‬
‫ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﻪ ا ﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ و ﻧ ﻈ ﺎم ﺳ ﻠ ﻄ ﻪ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ و ﺿ ﺮ و ر ت ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ آ ن ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﯾ ﺎ ﺧ ﻮ د ﺷ ﺎ ن ﻫ ﻢ د ر‬
‫ﺗ ﻪ د ل ﭼ ﻨﯿ ﻦ ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﻫ ﻨ ﻮ ز ﺑ ﺎ و ر د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﺎ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻫ ﻢ ﺑ ﺎ و ر ﻧ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺟ ﺮ أ ت ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ا ﺑ ﺮ ا ز ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻮاﻗﻊ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻨﮑﻪ در آن دو ﺟﺒﻬﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ اﻗﺘﺪارﮔﺮاﯾﻰ ﲤﺎﻣﯿﺖﺧﻮاه و ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ‬
‫ﺣ ﻤ ﺎ ﺳ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﺣ ﺮ ف ﺧ ﻮ د ر ا ﭘﯿ ﺶ ﺑ ﺒ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺳ ﻌ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﺟ ﺒ ﻬ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﺑ ﺎ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و‬
‫ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ر ا و ا ﮔ ﺬ ا ر ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﺑ ﻪ ﺧ ﯿ ﺎ ل ﺧ ﻮ د ‪ ،‬ﻫ ﻢ ﻧ ﯿ ﺮ و ى ﻣ ﺤ ﺪ و د ﺧ ﻮ د ر ا ﻣ ﺘ ﻔ ﺮ ق ﻧ ﮑ ﺮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻫ ﻢ‬
‫ا ﺗ ﻬ ﺎم آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﻮ د ن و ﯾ ﺎ ﺑ ﻰ د ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ن ﺑﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺨ ﻮ ر د ‪ .‬ﺑﻪ ﻋ ﺒ ﺎ ر ﺗ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﻣ ﺒ ﺎ ر ز ه ﺑ ﺎ اﻣ ﭙ ﺮ ﯾ ﺎ ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ -‬ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ‬
‫ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑﻪ ﺑ ﺤ ﺚ ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﮐ ﻢ ﮐ ﻢ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﻣ ﺒ ﺎر ز ه ﺑ ﺎ ﺟ ﻬ ﺎن ‪ -‬و ﺑ ﺎ ﮐ ﻨ ﺘ ﺮ ل ا ﺧ ﻼ ﻗ ﯿ ﺎ ت ﻣ ﺮ د م ‪ -‬ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﺑ ﺤ ﺚ آ ز اد ى ﺣ ﻮ ز ه ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ﮔ ﺮ و ﮔ ﺎ ﻧ ﮕ ﯿ ﺮ ى ﻣ ﻠ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻮ ا ﻓ ﻘ ﺖ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﺗ ﺎ ﺑ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ و ﻗ ﺘ ﻰ ﯾ ﮏ ﻧ ﻔ ﺮ ‪-‬‬
‫ﺗﺮﺟﯿﺤﺎً از دوﺳﺘﺎﻧﺸﺎن‪ -‬را زﻧﺪاﻧﻰ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ ﯾﺎ وﻗﺘﻰ ﯾﮏ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻰ را در ﺟﺎﯾﻰ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻰزﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ‬
‫ﲤ ﺎم ﻗ ﻮ ا و ﺑ ﺎ ﺟ ﺮ أ ت ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ض ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ى آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ آ ز ا د ى ﻫ ﺎ ى ا ﺟ ﺘ ﻤ ﺎ ﻋ ﻰ ﯾ ﺎ ﻋ ﺎ د ى ﺳ ﺎ ز ى ر و ا ﺑ ﻂ‬
‫ﺑ ﺎ د ﻧ ﯿ ﺎ ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﭘ ﺎﺷ ﻨﻪ آﺷ ﯿ ﻞ ﯾ ﺎ ﭼ ﺸ ﻢ اﺳ ﻔ ﻨ ﺪ ﯾ ﺎ ر آن ﻫ ﺎ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻧ ﺸ ﻮ د ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘﻤ ﺎن ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺸ ﻮ ﻧ ﺖ ﺳ ﺘ ﺎ د ر‬
‫ﺣﺎل اوج ﮔﺮﻓﱳ اﺳﺖ‪ ،‬دﺳﺖ ﮐﻢ ﺑﺮﺧﻰ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻰ وﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻧﻬﻰ از ﻣﻨﮑﺮ ﺑﻮدﺟﻪ‬
‫ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺐ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻧ ﺎﻣ ﻪ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ﻣ ﻰ ر ﯾ ﺰ ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺰ ا ﺣ ﻢ ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ا ن ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻧ ﻔ ﺲ ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ ن ر ا ﺑ ﺮ ﻣ ﺮ د م ﺗ ﻨ ﮓ‬
‫ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻓ ﻀ ﺎ ر ا ﺑ ﺒ ﻨ ﺪ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﺎد ى ر ا ﲢ ﺮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻮ ﯾ ﺖ ﻓ ﺮ د ى ا ﻧ ﺴ ﺎ ن و ﺣ ﻘ ﻮ ق ا ﻧ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ا و ر ا ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﺴ ﻰ‬
‫ﺟﺮأت ﳕﻰﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺮف ﺑﺰﻧﺪ‪ .‬ﮔﺎه ﺣﺘﻰ اﻃﻼﻋﯿﻪاى ﻫﻢ ﻣﻰدﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﺳﺪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻫﺴﺘﯿﻢ‪،‬‬
‫ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ا ر ﺗ ﺒ ﺎط ز ن و ﻣ ﺮ د ‪ ،‬و د ﺧ ﺘ ﺮ و ﭘ ﺴ ﺮ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻫ ﺮ ﻧ ﻮ ع آ ز اد ی ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ‪ -‬اﺟ ﺘ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ﻏ ﯿ ﺮ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ﺟ ﺰ ء‬
‫ﻣ ﻔ ﺎ ﺳ ﺪ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﯾ ﺎ و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﯾ ﮏ ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﯽ ﺧ ﺎ ر ﺟ ﯽ اﻃ ﻼ ﻋ ﯿ ﻪ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬و ﺟ ﺎﻟ ﺐ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ﻃ ﻼ ﻋ ﯿ ﻪ ا ى‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ در آن از ﻗﺪرت اﻧﺘﺨﺎﺑﻰ در اﯾﺮان دﻓﺎع ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬دﻓﺎﻋﯿﻪ ﻣﻘﺘﺪرى ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‪ ،‬در آن ﻫﻢ ﺣﺮف‬
‫د ر ﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﯿ ﺎﻣ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺨ ﺶ ﻏ ﯿ ﺮ ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ﺑ ﻰ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ا ﯾ ﺮ ا ن ﺑ ﺎﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ا ر ا د ه ﻣ ﺮ د م ﺳ ﺮ‬
‫ﺗ ﺴ ﻠ ﯿ ﻢ ﻓ ﺮ و د ﺑ ﯿ ﺎو ر د ‪ .‬ﻋ ﻮ ض ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻓ ﺮ ض ا ﯾ ﻦ ﻓ ﺮ د آد م ﺑ ﺪ ى ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﺣ ﺮ ﻓ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ز ﻧ ﺪ ﺣ ﺮ ف‬

‫‪268‬‬
‫ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻓ ﻮ ر ى اﻃ ﻼ ﻋ ﯿ ﻪ ا ى ﻣ ﻰ د ﻫ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ د ﺧ ﺎﻟ ﺖ د ر اﻣ ﻮ ر د اﺧ ﻠ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬اﺳ ﺘ ﻘ ﻼ ل ﻣ ﺎ ﺧ ﺪ ﺷ ﻪ د ا ر‬
‫ﺷ ﺪ ه اﺳ ﺖ ‪. . .‬‬

‫اﮔﺮ اﺻﻼحﻃﻠﺒﺎن ﻫﻨﻮز ﺑﻪ اﯾﻦ اﯾﺪهﻫﺎ ‪ -‬ﯾﺎ ﺑﻨﺪﺑﺎزىﻫﺎ ‪ -‬ﺑﺎور دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻦ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺴﺘﻪﺗﺮ‬
‫ا ﺳ ﺖ ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ﺑ ﻪ ا ﺻ ﻼ ح ﺧ ﻮ د ﺷ ﺎ ن ﺑ ﭙ ﺮ د ا ز ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ر ا ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ا ﯾ ﻦ د ر ﳉ ﻪ ﻫ ﺎ ى ا ﻧ ﺤ ﺮ ا ف و اﺿ ﻄ ﺮ ا ب ﻏ ﺮ ق‬
‫ﻧ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﮔ ﻔ ﱳ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﻪ ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻦ د ر اﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺑ ﻪ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى آ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ و ر ﻫ ﺎ ى ﻣ ﻦ د ر ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ ر ه ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﺘ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ع ﺧ ﺎ ﺻ ﻰ ا ز ا ﺧ ﻼ ق ﺑ ﺎ و ر د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ و ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ ع ﺧ ﺎﺻ ﻰ ا ز‬
‫ﻣ ﻘ ﺎ و ﻣ ﺖ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﻣ ﻨ ﻔ ﻌ ﺖ ﻃ ﻠ ﺒ ﻰ ﻫ ﺎ ى د و ﻟ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎو ر د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻗ ﻄ ﻌ ﺎ ً ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﯿ ﺮ و ن ا ز ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن ﻫ ﺎ ى‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ و ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ و د ﯾ ﻦ د و ﻟ ﺘ ﻰ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ا ﺷ ﮑ ﺎ ﻟ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ﮐ ﺴ ﻰ ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ز ﻧ ﺎ ن ﭘ ﻮ ﺷ ﺶ ﺧ ﺎﺻ ﻰ‬
‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﺘﺤﺪ دوﻟﺖ آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺷﺪن ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬وﻟﻰ اﯾﻦ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎى ﺳﮑﻮت ﯾﺎ ﻫﻤﺮاﻫﻰ‬
‫ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑ ﻪ ا ﺳ ﺘ ﺮ ا ﺗ ﮋ ى ﺟ ﻨ ﮓ آ ﺷ ﺘ ﻰ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺑ ﺎ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ‪ ،‬و د ر ﮔ ﺮ د و ﻏ ﺒ ﺎ ر ﻧ ﺎﺷ ﻰ ا ز آ ن ‪ ،‬ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﺎ ز ﲡ ﺎ و ز ﻧ ﻬ ﺎ د ﯾ ﻨ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﺣ ﻘ ﻮ ق ﻋ ﺮ ﻓ ﻰ ﻣ ﺮ د م ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ .‬ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﻫ ﻨ ﻮ ز ﺑ ﻪ ﺷ ﻌ ﺎ ر ﻣ ﺮ گ ﺑ ﺮ آ ﻣ ﺮﯾ ﮑ ﺎ و ﻣ ﺮ گ ﺑ ﺮ ﺑ ﻰ ﺣ ﺠ ﺎ ب ﺑ ﺎ و ر د ا ر ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠﺒ ﻰ ﺷ ﺎ ن ‪ ،‬ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻻ ً ا ﺻ ﻼ ح ا ﻣ ﻮ ر د و ر ی ا ز ﻗ ﺪ ر ت ﺧ ﻮ د و ﻗ ﺼ ﻪ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه و ﺧ ﺮ ﻣ ﺎ ى ﺑ ﺮ ﻧ ﺨ ﯿ ﻞ‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬و ا ﮔ ﺮ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ﺑ ﺎو ر ﻧ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ و ﻓ ﮑ ﺮ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻣ ﺜ ﻞ ﺷ ﺎ ه ﻋ ﺒ ﺎ س د و م د ر ﺷ ﻤ ﺎ ل ﺑ ﺎ ا ز ﺑ ﮏ ﻫ ﺎ ﻣ ﺼ ﺎ ﳊ ﻪ‬
‫ﻣﺼﻠﺤﺘﻰ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ در ﻏﺮب ﺑﺎ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰﻫﺎ ﺑﺠﻨﮕﻨﺪ و ﺑﻌﺪ از ﭘﯿﺮوزى ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ ﺑﺎ ازﺑﮏﻫﺎ ﺑﺠﻨﮕﻨﺪ و‬
‫ﺳ ﺮ ز ﻣ ﯿ ﻦ ﻫ ﺎ ى ا ﺷ ﻐ ﺎ ﻟ ﻰ ر ا ﺑ ﺎ ز ﭘ ﺲ ﮔ ﯿ ﺮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ا ﻟﺒﺘﻪ ﻧ ﺸ ﺪ ﻧ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﭼ ﻮ ن د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺧ ﻼ ف آﳓ ﺎ‪ ،‬ﺟ ﻨ ﮓ د ر‬
‫دو ﺟﺒﻬﻪ و ﺑﺎ دو ﮐﺲ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺎ دو ﺟﻠﻮه ﯾﮏ ﭼﯿﺰ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻰ ﻣﺠﻤﻮﻋﺎً ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻘﺪ ﺷﻮد‪.‬از اﯾﻦ‬
‫ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺎ ر و ش ﻫ ﺎ ى ﻓ ﻌ ﻠ ﻰ د ر آ ن د و ﻣ ﻮ ر د د ﯾ ﮕ ﺮ ﻫ ﻢ ﺗ ﻮ ﻓ ﯿ ﻘ ﻰ ﺣ ﺎﺻ ﻞ ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ﺷ ﺪ ‪ .‬ر ﯾ ﭽ ﺎ ر د ﻫ ﻠ ﻤ ﺰ ر ﺋ ﯿ ﺲ‬
‫ا ﺳ ﺒ ﻖ ﺳ ﯿ ﺎ و ﺳ ﻔﯿ ﺮ ﺳ ﺎ ﺑ ﻖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ د ر اﯾ ﺮ ا ن د ر ﮔ ﺰ ا ر ش » ﭘ ﺎ ﯾ ﺎ ن ﺧ ﺪ ﻣ ﺖ « ﺧ ﻮ د ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ‪ » :‬ﻫ ﯿ ﻬ ﺎ ت ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ‬
‫ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﺧ ﻮ د ﮐ ﺎﻣ ﮕ ﺎن ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ د ر و ا ﭘ ﺴ ﯿ ﻦ ﺳ ﺎ ل ﻫ ﺎ ى ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ﺷ ﺎ ن ر ا ﻣ ﻼ ک ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﺟ ﺎ ى ا ﻣ ﯿ ﺪ و ا ر ى ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻰ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ در اﯾﻦ ﺗﺎرﯾﺦ ﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﻮرد ﻫﻢ ﺑﺮﻧﺨﻮردم ﮐﻪ در آن ﺣﺎﮐﻢ ﻣﻄﻠﻖ داوﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﺑﺨﺸﻰ از‬
‫ﻋ ﻨ ﺎن ﻗ ﺪ ر ت ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ر ا و ا ﮔ ﺬ اﺷ ﺘﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ « .‬ا ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻦ ر ﺋ ﯿ ﺲ ﺳ ﺎز ﻣ ﺎن ﺳ ﯿ ﺎ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻫ ﻤ ﻮ ا ر ه ا ز آ ن ﭼ ﻬ ﺮ ه‬
‫ﯾ ﮏ د ر ا ﮐ ﻮ ﻻ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﮔ ﻮ د ز ﯾ ﻼ ر ا ﺗ ﺮ ﺳ ﯿ ﻢ ﮐ ﺮ د ه ا ﯾ ﻢ ‪ .‬ﻗ ﻀ ﺎو ت ا و ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ » ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﮐ ﻤ ﺎ ﮐ ﺎ ن ﺧ ﻮ د ﮐ ﺎ ﻣ ﻪ ﺷ ﺎ ه‬
‫ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻋ ﺎﻣ ﻞ ﻧ ﺎ ر و ﺷ ﻨ ﻰ د ر آ ﯾ ﻨ ﺪ ه اﯾ ﺮ ا ن اﺳ ﺖ « و ا ز ﺑﻪ ﺧ ﻮ د آﻣ ﺪ ن او اﻇ ﻬ ﺎ ر ﻧ ﺎاﻣﯿ ﺪ ى ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫‪269‬‬
‫ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ د ر ﻏ ﯿ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺻ ﻮ ر ت ‪ ،‬او ﻻ ً د ﭼ ﺎ ر ﺗ ﻨ ﺎﻗ ﺾ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا ﮐ ﻪ ﻣ ﺜ ﻼ ً د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ‬
‫ﻣ ﺎ د ر د اﺧ ﻞ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑ ﺎ ﻗ ﻬ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﻬ ﺎن ﺟ ﻤ ﻊ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ا ﮔ ﺮ ﻫ ﻢ ﻗ ﻬ ﺮ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ د ر ﮐ ﺎ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺻ ﺮ اﺣ ﺖ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ اﻋ ﻼ م ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﮔ ﺮ د و م ﺧ ﺮ د ا د ﺑ ﺮ ا ى ﮐ ﺸ ﺘ ﮕ ﺎن ﻓ ﻠ ﺴ ﻄ ﯿ ﻨ ﻰ ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ ﯾ ﺎ د ﺑ ﻮ د ﻣ ﻰ ﮔ ﺬ ا ر د ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا د ر‬
‫ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺣ ﻤ ﻠ ﻪ ﺑ ﻪ ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺘ ﻨ ﺪ ﺑ ﺮ ا ى ﺳ ﻪ ﻫ ﺰ ا ر ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﻧ ﺎﺣ ﻖ ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه د ر ﺑ ﺮ ج ﻫ ﺎ ى ﲡ ﺎ ر ت‬
‫ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ ﺑ ﺰ ر ﮔ ﺪ ا ﺷ ﺖ ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺳ ﺎ ﮐ ﺖ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ﻧ ﺪ ؟ ا ﯾ ﻦ ا ز د و ﺣ ﺎ ل ﺧ ﺎ ر ج ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ﺗ ﺼ ﻮ ر ى ا ز‬
‫ﯾ ﮏ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻋ ﻤ ﻼ ً ﺗ ﻘ ﻮ ﯾ ﺖ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﻧ ﮋ اد ﭘ ﺮ ﺳ ﺘ ﻰ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺑ ﺮ ﻣ ﺒ ﻨ ﺎ ى ﺗ ﺼ ﻮ ر ى ا ز ﯾ ﮏ ﻣ ﺼ ﻠ ﺤ ﺖ ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﺪ ت ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﻣ ﺼ ﻠ ﺤ ﺖ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﺷ ﺎ ﯾ ﺴ ﺘ ﮕ ﻰ ﺟ ﺎ ﻧ ﺸ ﯿ ﻨ ﻰ آ ن ر ا ﭘ ﯿ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ه اﺳ ﺖ ‪ :‬و د ا ع ﺑ ﺎ‬
‫ﺷ ﺘ ﺮ ﺳ ﻮ ا ر ى د و ﻻ د و ﻻ ‪ .‬ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﺟ ﻨﺒ ﺶ اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﺑﺮ ﻣ ﺒﻨ ﺎ ى ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑ ﺸ ﺮ و ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ‬
‫و د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ﺑﻪ ر اه ا ﻧ ﺪ اﺧ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﮔ ﻤ ﺎن ﺑ ﺮ د ﯾ ﺎ د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﺑ ﺎ ﺳ ﮑ ﻮ ت ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻤ ﺎن ر ا ﺗ ﺄ ﯾ ﯿ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ﻓ ﻘ ﻂ‬
‫ﻓ ﻠ ﺴ ﻄ ﯿ ﻨ ﻰ ﻫ ﺎ ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﺸ ﺘ ﻪ ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ ،‬آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ا ﺷ ﮑ ﺎ ﻟ ﻰ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬آ ن ﻫ ﻢ ﻣ ﻠ ﺖ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﮐ ﻪ ا ز ا ﺑ ﺘ ﺪ ا ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ‬
‫ﻣ ﺎ ﺑ ﺎ آ ن ﻫ ﺎ د ﺷ ﻤ ﻨ ﻰ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ ‪ .‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻓ ﺮ ض ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺣ ﻤ ﻠ ﻪ ﺑ ﻪ د و ﺿ ﻠ ﻊ ا ز اﯾ ﻦ ﭼ ﻬ ﺎ ر‬
‫ﺿ ﻠﻌ ﻰ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺗ ﺎ ﮐ ﺘ ﯿ ﮑ ﻰ ﺑ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﮕ ﺮ ﺗ ﺎ ﮐ ﻨ ﻮ ن ﻓ ﺎ ﯾ ﺪ ه ا ى د اﺷ ﺘﻪ اﺳ ﺖ ؟ ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧﻪ د ﻓ ﺎﻋ ﻰ ﮐ ﻪ‬
‫اﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ن ا ز د و ﺿ ﻠ ﻊ ﺧ ﺎ ص ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ز ﻃ ﺮ ف ﺣ ﺮ ﯾ ﻒ ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ﺳ ﺎ ز ى ‪،‬‬
‫ﭘ ﻨ ﻬ ﺎ ن ﺷ ﺪ ن ﭘ ﺸ ﺖ ﻣ ﺎﺳ ﮏ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻞ ﻧ ﺎﮐ ﺎ ﻓ ﻰ و ﺑ ﻰ ﻓ ﺎ ﯾ ﺪ ه ﺑ ﻮ د ن ﺗ ﻮ ﺻ ﯿ ﻒ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬و ﺿ ﻌ ﯿ ﺖ ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ‬
‫ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻣ ﺎ ا ﻻ ن ﺑﻪ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ا ى اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﻪ ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د ر ﺟ ﻮ ع ﮐ ﻨ ﺪ و ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ ﺷ ﺒ ﻰ ﻫ ﺰ ا ر ر ﮐ ﻌ ﺖ ﳕ ﺎز‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ اﱎ و ﻫ ﺮ ر و ز ر و ز ه ام و ﺧ ﺘ ﻢ ﻗ ﺮ آ ن ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ و ﻟ ﻰ ا ﻧﺘ ﻘ ﺎد ﮐ ﻮ ﭼ ﮑ ﻰ ﺑﻪ ﺷ ﻤ ﺎ د ا ر م ‪ ،‬او ر ا ﺑﻪ ﮔ ﺎ ر ى ﻣ ﻰ ﺑ ﻨ ﺪ ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫و ﻟ ﻰ ا ﮔ ﺮ ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﻣ ﺮ اﺟ ﻌ ﻪ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ د ر ﲤ ﺎم ﻋ ﻤ ﺮ ﺟ ﺰ ﻓ ﺴ ﻖ و ﻓ ﺠ ﻮ ر ‪ ،‬ﺟ ﺰ ﮐ ﻔ ﺮ و ﺷ ﺮ ک ‪ ،‬و ﺟ ﺰ ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺖ‬
‫و ﺧ ﯿ ﺎ ﻧ ﺖ ﺳ ﺎ ﺑ ﻘ ﻪ ا ى ﻧ ﺪ ا ر م ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻣ ﺠ ﯿ ﺰ ﮔ ﻮ ى ﺷ ﻤ ﺎ ﻫ ﺴ ﺘ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ا و ﻣ ﺴ ﻨ ﺪ و ﻟ ﻘ ﺐ ﻋ ﻄ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬د ر ﭼ ﻨﯿ ﻦ‬
‫ﻓ ﻀ ﺎ ﯾ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺷ ﻬ ﺎ د ت ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﻫ ﻤ ﺮ ا ﻫ ﻰ ﺑ ﻪ ﻗ ﺼ ﺪ ﺟ ﻠ ﺐ ا ﻋ ﺘ ﻤ ﺎ د ا ز ﻃ ﺮ ف ا ﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠﺒ ﺎن ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﺑ ﻪ‬
‫ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻣ ﻄ ﻠﻖ اﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ‪ ،‬ا و ﻟ ﯿ ﻦ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺟ ﺪ ى ا ز ﺳ ﻮ ى اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠﺒ ﺎن ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺷ ﺮ ﻣ ﻨ ﺪ ﮔ ﻰ ر ا ﮐ ﻨ ﺎ ر ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻣ ﻮ اﺿ ﻊ اﺧ ﺘ ﻼ ف و ﺗ ﻀ ﺎد ر ا ﺑﻪ ﲤ ﺎﻣ ﻪ و ﯾ ﮑ ﺠ ﺎ و ﺑ ﺎ ﺻ ﺪ ا ى ﺑ ﻠﻨ ﺪ اﻋ ﻼ م ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺟ ﺎ ﻟ ﺐ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺣ ﺮ ﯾ ﻒ ‪،‬‬
‫ﻏ ﯿ ﺮ ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻰ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ن ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ا ﺣ ﺖ ﲤ ﺎ م ﻣ ﻰ ز ﻧ ﺪ و ﻟ ﻰ ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ا ز د ر ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ و اﻋ ﻼ م ﺣ ﻘ ﻮ ق‬
‫ﺧ ﻮ د ﺑﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﺻ ﺮ ﯾ ﺢ و ﺟ ﺪ ى ﻧ ﺎ ﺗ ﻮ ا ن ا ﺳ ﺖ ؛ د ر ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ ﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﺷ ﺮ ﻣ ﻨ ﺪ ﮔ ﻰ ﻣ ﻄ ﺮ ح ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د و ﺑ ﻪ ﺳ ﺒ ﺐ‬

‫‪270‬‬
‫ﺑ ﻰ ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﮕ ﻰ ﻋ ﻤ ﻼ ً ﺑﻪ ﻟﻄ ﻒ و ﮐ ﺒ ﺮ ﯾ ﺎ ﯾ ﻰ ﺣ ﺮ ﯾ ﻒ و ا ﮔ ﺬ ا ر ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﮐ ﻪ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ﻧ ﺪ ا ر د و ﻟ ﺬ ا ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ آ و ر د ه ﻫ ﻢ ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﭘ ﺲ ﭼ ﺎ ر ه ا ى ﺟ ﺰ ﯾ ﮏ » ﮔ ﻼ ﺳ ﻨ ﻮ ﺳ ﺖ « ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬د ﯾ ﻮ ا ر ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ و ﻗ ﺖ و‬
‫ﻫ ﯿ ﭻ ﺟ ﺎ ﺷ ﯿ ﺸ ﻪ ا ى ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ و ﻗ ﺖ و ﻫ ﯿ ﭻ ﺟ ﺎ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﻧ ﺘ ﻮ ا ن و ﯾ ﺎ ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﲤ ﺎﻣ ﻰ ﺣ ﻘ ﯿ ﻘ ﺖ ‪ -‬ا ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ ا ﺻ ﻼ ً‬
‫ﻣﻌﻨﺎﯾﻰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ -‬را ﮔﻔﺖ‪ ،‬وﻟﻰ اﯾﻦ ﻣﻼزم ﺑﺎ آن ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﺨﻔﻰﮐﺎرى ﺑﯿﺠﺎ ﻣﺎ را ﻫﻼک ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ا ﯾ ﻨ ﮏ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ﻫ ﺮ ﻋ ﺎ ﻗ ﻠ ﻰ و ﺑ ﻠﮑ ﻪ ﺑ ﺮ ﻫ ﺮ ﻋ ﺎﻣ ﻰ ا ى آ ﺷ ﮑ ﺎ ر ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﭘ ﺮ و ژ ه ر ﺷ ﻮ ه د ا د ن ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﻰ ‪،‬‬
‫ﺑ ﺮ ا ى ﮔ ﺮ ﻓ ﱳ ﺣ ﺎ ﺷ ﯿ ﻪ ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﻧ ﺮ ﺳ ﯿ ﺪ ‪ ،‬و ﺣ ﺮ ﯾ ﻒ ﺟ ﺰ ﻣ ﺮ گ ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ و ﺗ ﺴ ﻠﯿ ﻢ ﮐ ﺎ ﻣ ﻞ ﺑ ﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿ ﺰ د ﯾ ﮕ ﺮ ى‬
‫ر ﺿ ﺎ ﳕ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ .‬ا ﺻ ﻼ ً ا ﮔ ﺮ ﮐ ﺴ ﻰ ﺑ ﺎ ﻫ ﺮ ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻊ آ ن ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻌ ﻰ ﻫ ﻢ ﻣ ﻮ ا ﻓ ﻖ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ز ﳊ ﺎ ظ ﺑ ﺎ ﻧ ﺪ ﻗ ﺪ ر ت‬
‫د ر ﭼ ﻨ ﮓ آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﻔ ﻮ ر ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻻ ً ﻓ ﻘ ﻂ ﺑ ﻪ ﻟ ﻄ ﻒ ﻋ ﺪ م ا ﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﮐ ﺎ ﻓ ﻰ ﺑ ﺮ ا ى ﮐ ﻢ ﮐ ﺮ د ن ﺷ ﺮ ا و‬
‫ز ﻧﺪ ه ﻣ ﺎﻧﺪ ه اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮا ﯾ ﻦ ‪ ،‬د ر ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻣ ﻮ ﻗ ﻌ ﯿﺘ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﻘ ﺪ ﻣ ﻪ ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧﻪ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ ﺟ ﺪ ى ‪ -‬ﮐ ﻪ ﻣ ﺜﻞ ﺳ ﻪ ﺳ ﺎل ﮔ ﺬ ﺷ ﺘﻪ‬
‫ر ﻗ ﺖ ا ﻧ ﮕ ﯿ ﺰ و ﺷ ﺮ م آ ﮔ ﯿ ﻦ ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ و ا ز ﻣ ﺮ ز ا ﻟﺘ ﻤ ﺎس ﮐ ﺮ د ن ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺷ ﻠ ﻮ غ ﮐ ﺎ ر ى ﻓ ﺮ ا ﺗ ﺮ ﺑ ﺮ و د ‪ -‬ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺳ ﻨ ﮓ ﻫ ﺎ‬
‫و ا ﮐ ﻨ ﺪ ه ﺷ ﻮ د ‪ .‬اﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ا ﺣ ﺖ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ﭼ ﻪ د ر ذ ﻫ ﻦ د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﻻ ا ﻗ ﻞ ﻣ ﺨ ﺮ ج ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک آ ن ر ا ‪ ،‬و ا ﮔ ﺮ‬
‫ا ﺧ ﺘ ﻼ ﻓ ﺎ ت ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻻ ﯾ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ اﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ن ﻫ ﺮ ﮐ ﺪ ا م ﻧ ﻈ ﺮ ﮔ ﺎ ه ﻫ ﺎ ى ﺧ ﻮ د ر ا ﺷ ﻔ ﺎ ف‬
‫ﻋ ﺮﺿ ﻪ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﮐ ﺠ ﺎﺳ ﺖ و ر اه ﭼ ﺎر ه ‪ ،‬ﭘ ﺲ ا ز ﺑ ﻦ ﺑ ﺴ ﺖ ﻣ ﻌ ﺎﻣ ﻠﻪ و ﻣ ﺼ ﺎﳊ ﻪ ‪ ،‬ﭼ ﯿ ﺴ ﺖ ‪.‬‬

‫ﻗ ﺪ م د و م ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ د ر ﻣ ﻘ ﺎ م ﺗ ﻔ ﮑ ﺮ ‪ ،‬ا ز ﺗ ﻨ ﺎ ﻗ ﺾ ﻣ ﺪ ر ﻧﯿ ﺘ ﻪ و ﺳ ﻨ ﺖ ﺑ ﯿ ﺮ و ن ﺑ ﯿ ﺎ ﯾ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ‬
‫ﯾ ﮏ ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان ﺑ ﺎ ﭘ ﺎر ه ا ى ا ز ﻇ ﺮ ا ﻓ ﺖ ﭘ ﺮ د ا ز ى ﻫ ﺎ ‪ ،‬ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘﻪ ر ا ﻗ ﺪ ر ى ﺧ ﻮ ش ﺗ ﺮ ا ش ﺗ ﺮ ﮐ ﺮ د ‪ .‬و ﻟ ﻰ‬
‫ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ ا ز ﻣ ﻔ ﺎد ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ن ﺑ ﺮ ﺟ ﺴ ﺘ ﻪ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻓ ﯿ ﻠ ﺴ ﻮ ﻓ ﺎ ن و ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﺎ ن ا ﻣ ﺮ و ز ﺟ ﻬ ﺎ ن ‪ -‬ﮐ ﻪ د ر ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ‬
‫آ ﻧ ﺎن ﺑ ﺎ ﭼ ﮕ ﺎ ﻟ ﻰ ﺑ ﺎ ﻻ ﺗ ﺮ ى ا ز ﺷ ﻮ ر ى ﭼ ﭗ ﳕ ﮏ ﺳ ﻮ د ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ -‬ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﮔ ﯿ ﺪ ﻧ ﺰ د ر ا ﻧ ﮕ ﻠ ﺴ ﺘ ﺎن ‪ ،‬ﻫ ﺎ ﺑ ﺮ ﻣ ﺎس د ر‬
‫آ ﳌ ﺎ ن و ﺗ ﻮ ر ن د ر ﻓ ﺮ ا ﻧ ﺴ ﻪ ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﺟ ﺎﯾ ﮕ ﺰ ﯾ ﻦ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ،‬ﻧ ﻘ ﺪ آ ن ر د ّ آ ن ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ا ﮔ ﺮ ﻋ ﯿ ﻦ آ ن ﻧ ﺒ ﺎﺷ ﺪ ‪،‬‬
‫ﻻزﻣﻪ آن اﺳﺖ‪ .‬ذات ﻣﺪرﻧﯿﺘﻪ ﻣﻘﺘﻀﻰ ﻧﻘﺪ آن اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻰ اﯾﻦ ﻧﻘﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎى ﮐﺎﻧﺘﻰ واژه اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨﻰ‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺪرﻧﯿﺘﻪ ﳑﮑﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﮔﻔﱳ ﻧﺪارد ﮐﻪ ﺣﺘﻰ ﻧﻘﺪ در اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﺟﺪا از اﻧﺘﻘﺎدﻫﺎى ﺟﺪى ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬وﻟﻰ ﻧﻪ‬
‫اﻧﺘﻘﺎدى ﮐﻪ ﻣﺪﻋﻰ ﺑﺮاﻧﺪازى و ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺪرﻧﯿﺘﻪ‪ ،‬ﻏﺎﻟﺒﺎً و ﺑﻠﮑﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎً ‪-‬اﮔﺮ ﻧﮕﻮﯾﯿﻢ ﲤﺎﻣﺎً‪-‬‬
‫ﺑ ﺎ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺪ ر ن ﺻ ﻮ ر ت ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬و اﯾ ﻦ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ا ﺳ ﺖ ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺰ ﯾ ﻦ ﻧ ﺪ ا ر د ‪ ) .‬ﺑ ﻪ ﯾ ﺎ د‬
‫آورﯾﻢ ﻣﺤﺎﺟّﻪ اﺑﻦ ﺳﯿﻨﺎ ﺑﺎ اﺑﻮﺳﻌﯿﺪ اﺑﻮاﳋﯿﺮ را درﺑﺎره ﻋﺪم ﺣﺠﯿﺖ ﻗﯿﺎس(‪ ،‬و دﻟﯿﻞ دﯾﮕﺮ اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻨﮑﻪ‬
‫ﭘ ﺴ ﺖ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﻫ ﻨ ﮕ ﺎﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ا ز ﻣ ﻼ ﺣ ﻈ ﺎ ت ﻋ ﻤ ﯿ ﻖ د ر ﻧ ﻘ ﺪ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ و ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً ﻧ ﻘ ﺪ ﻣ ﺪ ﻋ ﯿ ﺎ ت ﮔ ﺎ ه ﻧ ﺎ ﺳ ﻨ ﺠ ﯿ ﺪ ه‬

‫‪271‬‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﮕ ﺮ ى ﻓ ﺮ ا ﺗ ﺮ ﻣ ﻰ ر و د ‪ ،‬ﺑﻪ ر ﻣ ﺎ ﻧ ﺘ ﯿ ﺴ ﻢ ر و ﺳ ﻮ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﮐ ﻤ ﻮ ﻧﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﺎ ر ﮐ ﺲ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﭘﺮ ﯾ ﺸ ﺎن ﭘ ﺮ د ا ز ى ﻫ ﺎ ى ﻧ ﯿ ﭽ ﻪ ﻓ ﺮ و‬
‫ﻣ ﻰ ﻏ ﻠﻄ ﺪ و ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ ا ز ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺮ ﻫ ﯿﺰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ‪ -‬د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎً ﻫ ﯿ ﭻ ‪ -‬ﺑ ﺪ ﯾ ﻠ ﻰ ﻋ ﺮ ﺿ ﻪ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫د ر ﻓ ﺼ ﻮ ل ﻗ ﺒ ﻞ اﺷ ﺎ ر ه ﮐ ﺮ د م ﮐ ﻪ ﻏ ﺮ ب ﺳ ﺘ ﯿ ﺰ ى و ﻏ ﺮ ب ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ى ﻣ ﺴ ﻠ ﻂ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ﭼ ﻬ ﻞ و‬
‫ﭘ ﻨ ﺠ ﺎه ﭼ ﯿ ﺰ ى ﺟ ﺰ ﯾ ﮏ ﺟ ﻨ ﮓ ﮐ ﻮ ر ﺑ ﺎ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﻧ ﺒ ﻮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻏ ﻠ ﻂ آ ن ر ا ﻋ ﻠ ﺖ ا ﻟ ﻌ ﻠ ﻞ ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﻣ ﻰ ﭘ ﻨ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪.‬‬
‫ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ى ﻗ ﺒ ﻞ ا ز ا ﻧ ﻘ ﻼ ب ا ﯾ ﺮ ا ن ﺳ ﻌ ﻰ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺳ ﻨ ﺖ د ﻋ ﻮ ت ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ آ ل اﺣ ﻤ ﺪ ﻫ ﻢ ﮐ ﻪ ﻓ ﺮ د ى‬
‫ﺑ ﻰ د ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ﺑﻪ ﺳ ﻔ ﺮ ﻣ ﮑ ﻪ ر ﻓ ﺖ و ر و ا ﯾ ﺖ » ﺧ ﺴ ﻰ د ر ﻣ ﯿ ﻘ ﺎ ت « ا و ا ﯾ ﻦ و ﺟ ﻪ ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ر ا ﺑ ﺎ » ﻣ ﯿ ﻌ ﺎ د ﺑ ﺎ ا ﺑ ﺮ ا ﻫ ﯿ ﻢ «‬
‫ﺷ ﺮ ﯾ ﻌ ﺘ ﻰ د ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ د و ﺳ ﻌ ﻰ ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ا ز ﺳ ﻨ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﮔ ﺎه ﻧ ﺎﻣ ﻔ ﻬ ﻮ م ﻣ ﻌ ﺎ ﻧ ﻰ ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ﯾ ﮏ ﻣ ﺪ ر ن ﺑ ﯿ ﺮ و ن‬
‫ﺑ ﮑ ﺸ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ا ﯾ ﻦ ر ا ﺑﻪ ﺟ ﺎ ى ا ﯾ ﺪ ﺋ ﻮ ﻟ ﻮ ژ ى ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺪ ر ن و ا ر د ا ﺗ ﻰ ﺟ ﺎ ﯾ ﮕ ﺰ ﯾ ﻦ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﺮ و ژ ه ﻣ ﺴ ﺘﻐ ﻨ ﻰ ا ز‬
‫ﺗ ﻮ ﺿ ﯿ ﺢ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﺤ ﺚ ﺑ ﺮ ﺳ ﺮ ر و ﺷ ﻨ ﻔ ﮑ ﺮ ا ن اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠ ﺐ د و ر ه اﺧ ﯿ ﺮ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﮔ ﺮ ﭼ ﻪ ﺑ ﻪ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻦ ‪،‬‬
‫ﭼﺎرهﻧﺎﭘﺬﯾﺮى ﻣﺪرﻧﯿﺘﻪ را‪ ،‬دﺳﺖ ﮐﻢ ﺑﺎ ‪ ،Bon sens‬ﺑﺎ ‪ ،Raison pratique‬ﺑﺎ ‪ Common sens‬ﺧﻮد‬
‫ﻓﻬﻤﯿﺪهاﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ از ﯾﮏ ﺳﻮ ﻫﻤﺎن رودرﺑﺎﯾﺴﺘﻰ ﭘﯿﺶ ﮔﻔﺘﻪ و ﺷﺮﻣﻨﺪﮔﻰ از اﻋﻼم ﺻﺮﯾﺢ ﻣﻮاﺿﻊ آنﻫﺎ را رﻫﺎ‬
‫ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ا ز د ﯾ ﮕ ﺮ ﺳ ﻮ ‪ ،‬ﮔ ﻮ ﯾ ﻰ ﻫ ﻨ ﻮ ز ﻫ ﻢ ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع د ﻏ ﺪ ﻏ ﻪ ﻧ ﻮ ﺳ ﺘ ﺎﻟﮋ ﯾ ﮏ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﺑﻪ ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى ا و ﻟ ﯿ ﻪ ﭼ ﻮ ن ا ر ز ش‬
‫ﺳ ﻨ ﺖ ﯾ ﺎ ﺗﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﺳ ﻨ ﺖ ﺑ ﺎ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘﻪ و ‪ . . .‬آن ﻫ ﻢ ﻧﻪ د ر ﻗ ﺎﻟﺐ ﯾ ﮏ ﻧ ﻈ ﺮ ﯾﻪ ﭘﺮد اﺧ ﺖ ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬ﺑﻠ ﮑ ﻪ ﺑﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﯾ ﮏ‬
‫آ ر ز و ‪ ،‬آ ﻧ ﺎن ر ا ر ﻫ ﺎ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ و ﲢ ﻮ ل ا ﻟﺒﺘﻪ د ر ذ ا ت ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و ﺑ ﻬ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﺎ ز ى ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ا ز آ ن ﺟ ﺪ ا‬
‫ﳕ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ » ،‬ا ﻧ ﺘ ﻘ ﺎ د ﳑ ﻨ ﻮ ع « ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬اﻣ ﺎ ﺑﻪ د ﻻ ﯾ ﻠ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﻓ ﺼ ﻮ ل ﻗ ﺒ ﻞ ﺑ ﻪ آ ن ا ﺷ ﺎ ر ه ﮐ ﺮ د م ‪ ،‬ﺑ ﺪ ﯾ ﻞ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻣ ﺘ ﻔ ﺎو ﺗ ﻰ‬
‫د ر ﮐ ﺎ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ﺗ ﺌ ﻮ ر ى ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﺑ ﻨ ﺎ ﺑ ﻪ ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ؛ ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎن اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠ ﺐ اﯾ ﻦ ر ا ﻓ ﻬ ﻤ ﯿ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ا ﮔ ﺮ‬
‫ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺑ ﻦ ﺑ ﺴ ﺖ ر ا ه ﺧ ﺮ و ﺟ ﻰ ﭘ ﯿ ﺪ ا ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ آ ن ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ا ﺣ ﺖ اﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ؛ ﻃ ﻨ ﺰ ﻗ ﻀ ﯿ ﻪ‬
‫ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺧ ﯿ ﻠ ﻰ ا ز ﮐ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ اﺻ ﻼ ح ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬د ر ﻋ ﻤ ﻞ ا ﯾ ﻦ ر ا ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﺪ و‬
‫ﻣﻰداﻧﻨﺪ راﻫﻰ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﺮﻋﮑﺲ‪ ،‬ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻇﺎﻫﺮاً ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺒﻠّﻎ اﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎنﻫﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ‬
‫ﻧ ﻮ ﺳ ﺘ ﺎﻟﮋ ى ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﻋ ﺸ ﻖ ﺑﻪ آن ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى ﺳ ﻨ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎ ﻧ ﻪ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ﯾ ﺎ اﻣ ﯿ ﺪ ا ﯾ ﺪ ه ﻫ ﺎ ى ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺒ ﻰ و ﮔ ﺰ ﯾ ﻨ ﺸ ﻰ ﯾ ﺎ‬
‫ر و د ر ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺖ و ﺧ ﺠ ﻠ ﺖ و ﺗ ﺎﮐ ﺘ ﯿ ﮏ و ‪ . . .‬ﻫ ﻨ ﻮ ز ا ز ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ و ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ ﯾ ﺰ ﻧ ﺪ ‪ .‬د ر ﻣ ﺘ ﺮ ﻗ ﻰ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺣ ﺎ ﻟ ﺖ ﺑ ﻪ‬
‫د ﻧ ﺒ ﺎ ل ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب د ر آ ن ﻣ ﻰ ﮔ ﺮ د ﻧ ﺪ ‪ ،‬ﺑ ﺨ ﺶ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﻣ ﻰ ﭘ ﺴ ﻨ ﺪ ﻧ ﺪ و ﺑ ﺨ ﺶ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﻧﻪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻢ اﻣ ﮑ ﺎن ﻧ ﺪ ا ر د ‪.‬‬
‫ﻣ ﺪ ر ﻧﯿﺘﻪ ﮔ ﺰ ﯾﻨ ﺸ ﻰ ﻫ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺜﻼ ً ﺻ ﻨﻌ ﺖ آن ر ا ﺑ ﮕ ﯿﺮم و اﺧ ﻼ ق آن را ﺑ ﮕ ﺬ ار ﯾ ﻢ ‪ .‬ﺻ ﻨﻌ ﺖ ﻣ ﺪ ر ن ‪ ،‬اﺧ ﻼ ق‬
‫ﻣ ﺪ ر ن ﻣ ﻰ آو ر د ‪ .‬ﺑﻪ ﲡ ﺮ ﺑﻪ ﮐ ﺸ ﻮ ر ﻫ ﺎى ﻣ ﺨ ﺘ ﻠﻒ آﺳ ﯿ ﺎ ى ﺟ ﻨ ﻮ ب ﺷ ﺮ ﻗ ﻰ و آ ﺳ ﯿ ﺎ ى ﺟ ﻨ ﻮ ب ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﮐ ﻨ ﯿ ﺪ ‪.‬‬

‫‪272‬‬
‫ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﯾ ﮏ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﻣ ﻮ ﻧﺘ ﺎژ ﺷ ﺪ ه ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ آ ن ر ا ﺑ ﺸ ﮑ ﺎ ﻓ ﯿ ﻢ و ﺑﻌ ﻀ ﻰ اﺟ ﺰ ا ى آن ر ا ﺑ ﺎ ﺑﻌ ﻀ ﻰ‬
‫ا ﺟ ﺰ ا ى ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﺪ ر ن ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪا ى ﺳ ﺎ ﺧ ﺘ ﺎ ر ى و ﮐ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ى ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﻢ‬
‫ﻋ ﻠ ﯿ ﺖ د ر آ ن ﺟ ﺎ ر ى اﺳ ﺖ و ﻫ ﻢ ﻏ ﺎ ﯾ ﯿ ﺖ ‪ .‬ا ز د و ﺳ ﻮ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﻪ ﲢ ﺖ ﻓ ﺸ ﺎ ر اﺳ ﺖ ﺗ ﺎ ﻧ ﻮ ﻋ ﻰ ﻫ ﻤ ﺴ ﺎ ﻧ ﻰ و‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ در آن ﺑﻪ وﺟﻮد آﯾﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﻋﺎﻣﻠﻰ ﮐﻪ داﻧﺶ ﻓﻨﻰ را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨﻰ آﻣﻮزش‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﻫﻢ‬
‫ا ﻓ ﺴ ﻮ ن ز د ا ﯾ ﻰ ﺑ ﻪ ﺗ ﻌ ﺒ ﯿ ﺮ و ﺑ ﺮ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ﺳ ﺴ ﺖ ﺷ ﺪ ن ﻋ ﻘ ﺎ ﯾ ﺪ آ ﯾ ﯿ ﻨ ﻰ ر ا ﺑ ﺎﻋ ﺚ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ا ز آ ن ﺳ ﻮ ﻫ ﻤ ﺎ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ﮐ ﻪ د ا ﻧ ﺶ‬
‫ﻓﻨﻰ را اﻗﺘﻀﺎء ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨﻰ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻟﺬت‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﻫﻢ ﺳﺴﺖ ﺷﺪن اﻋﻤﺎل آﯾﯿﻨﻰ را اﻗﺘﻀﺎ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫اﻧﺒﻮه ﻟﺬت‪ ،‬ﻣﺼﺮف اﻧﺒﻮه ﻟﺬت ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دارد‪ .‬ﮔﻔﱳ ﻧﺪارد ﮐﻪ ﻣﺪﻋﺎى ﻓﻮق ﻣﺘﻀﻤﻦ اﯾﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ‬
‫ﻣﺪرﻧﻰ ﻻﺟﺮم ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺎﻓﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﻟﻰ ﻗﻄﻌﺎً ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﻣﺪرﻧﻰ‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ ﳕﻰﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ رواﯾﺖ‬
‫ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﺪ ر ن ﻣ ﺘ ﺪ ﯾ ﻦ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑ ﻪ ر و ا ﯾ ﺖ ﮐ ﺎ ﺗ ﻮ ﻟﯿ ﮑ ﻰ ‪ .‬ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻣ ﺪ ر ن ‪ ،‬د ا ﻧ ﺶ ﻣ ﺪ ر ن ‪ ،‬ﻋ ﺸ ﻖ ﻣ ﺪ ر ن ‪ ،‬ﻣ ﻼ ز م‬
‫ﺑ ﺎ ﮐ ﻔ ﺮ ‪ ،‬ﻓ ﺴ ﻖ و ‪ . . .‬ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ا ز ا ﯾ ﻤ ﺎ ن و ا ﺧ ﻼ ق ﺗ ﻔ ﺎ ﺳ ﯿ ﺮ ى ﺑ ﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ﻣ ﺘ ﻔ ﺎ و ت ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ؛ ﮔ ﯿ ﺮ م د ر ﻧ ﻈ ﺮ‬
‫ﺳ ﻨ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺎن ا ﯾ ﻦ ا ﯾ ﻤ ﺎن و اﺧ ﻼ ق ﻋ ﯿ ﻦ ﺑ ﻰ ا ﯾ ﻤ ﺎﻧ ﻰ و ﺑ ﻰ اﺧ ﻼ ﻗ ﻰ ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﻧﺰ د ﯾ ﮏ ﺑ ﻪ ﻧ ﻮ د د ر ﺻ ﺪ ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ا ن‬
‫آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ا ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺧ ﺪ ا ا ﻋ ﺘ ﻘ ﺎد د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﮐ ﻤ ﺘ ﺮ ا ز د ه د ر ﺻ ﺪ آ ن ‪ ،‬ﻣ ﺮ ﺗ ﺐ ﺑ ﻪ ﮐ ﻠ ﯿ ﺴ ﺎ ﻣ ﻰ ر و ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ا ز ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻣ ﻘ ﺪ ا ر ﻧ ﯿ ﺰ د ر ﺻ ﺪ ﮐ ﻤ ﻰ ﭘ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮑ ﺎ ن ) ﻣ ﺆ ﻣ ﻦ ﻣ ﻄ ﺎ ﺑ ﻖ ﻣ ﻌ ﯿ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﻧ ﻬ ﺎد ﮐ ﻠ ﯿ ﺴ ﺎ ( ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﲢ ﻮ ل و ﻧ ﻘ ﺪ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ى ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ‬
‫د ر ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻢ ﻫ ﻤ ﻪ ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت ﺑ ﺸ ﺮ ر ا ﺣ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻻ ن ﻓ ﻬ ﻤ ﯿ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﻃ ﻮ ر ﻧﯿ ﺴ ﺖ ؛ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﮔ ﻤ ﺎ ن ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د د ﻧ ﯿ ﺎ ى ﻏ ﯿ ﺐ ﯾ ﮑ ﺴ ﺮ ه ﺧ ﺮ ا ﻓ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻻ ن ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ﺑ ﺎ و ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ ا ﻣ ﺎ ) ا ﻣ ﺎ ﯾ ﻰ‬
‫ﮐ ﻪ ﻣ ﻬ ﻢ اﺳ ﺖ ( ﻣ ﻌﻨﺎى ﮔ ﻔﺘﻪ ﻫ ﺎ ى ﻓ ﻮ ق ا ﯾ ﻦ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻋ ﻠﻢ ﻣ ﺪ ر ن ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ ر د ه ﯾ ﺎ ﺟ ﻬ ﺎن ﺑﻪ ﺳ ﻮ ى د ﯾ ﻦ‬
‫ﻧ ﻬ ﺎ د ﯾ ﻨ ﻪ ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺸ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﺎ ‪ -‬ﭼ ﻨ ﺎ ن ﮐ ﻪ ر و ا ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺎﺻ ﻰ ا ز ﭘ ﺴ ﺖ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ا ﻧ ﺪ ‪ -‬د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﺜ ﻼ ً ﭘ ﺰ ﺷ ﮑ ﻰ‬
‫ﻋ ﻠ ﻤ ﻰ ﺑ ﺮ ﺗ ﺮ ى ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ د ﻓ ﺎﻋ ﻰ ﺑ ﺮ ﻣ ﺪ ا و ا ا ز ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ﺟ ﺎ د و ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﺟ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ » ﻋ ﻠ ﻢ « و‬
‫» ﻋ ﺎﻟ ﻢ ﲡ ﺮ ﺑﻪ « ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺑﻌ ﻀ ﻰ اﻣ ﻮ ر ر ا ﺗ ﻮ ﺿ ﯿ ﺢ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ اﻣ ﮑ ﺎن ﻫ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ى ا ز ﺗ ﺨ ﯿ ﻞ ﺗ ﺎ‬
‫ﻏ ﯿ ﺐ ﺑ ﺎو ر ى ‪ . . .‬ﺟ ﺎ ى ﺧ ﺎﻟ ﻰ آ ن ر ا ﭘ ﺮ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺎ ﻧ ﻪ ﺳ ﻨ ﺖ و ﻧ ﻪ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ا ﺳ ﺒ ﺎ ب ﺑ ﺎ ز ى ﻗ ﻄ ﻌ ﺎ ت ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺒ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻫﺮ ﻗﻄﻌﻪ آن ﺑﻪ ﻫﺮ ﻗﻄﻌﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاى ﺑﺘﻮاﻧﺪ وﺻﻞ ﺷﻮد و ﭼﯿﺰﻫﺎى ﮐﺎﻣﻼً ﻣﺘﻔﺎوﺗﻰ ﭘﺪﯾﺪ آورد‪.‬‬

‫و ﻟ ﻰ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ﻧ ﻘ ﻼ ﺑﯿ ﺎ ن ﺳ ﺎ ﺑ ﻖ ﮐ ﻪ ز ﻣ ﺎ ﻧ ﻰ ﺑ ﺎ ﻃ ﺮ ح ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﲤ ﺪ ن ﻏ ﺮ ب ر و ﺑ ﻪ ز و ا ل ا ﺳ ﺖ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ﻣ ﻰﺷ ﺪ ﻧ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ‪ » :‬ﻣ ﺎ ﺧ ﺎ ک ر ا ه ر ا ﺑ ﻪ ﻧﻈ ﺮ ﮐ ﯿ ﻤ ﯿ ﺎ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ /‬ﺻ ﺪ د ر د د ل ﺑ ﻪ ﮔ ﻮ ﺷ ﻪ ﭼ ﺸ ﻤ ﻰ د و ا ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ « ‪ ،‬ا ﻻ ن ﭼ ﮕ ﻮ ﻧﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧﻨ ﺪ‬
‫ﲤ ﺎﻣ ﻰ آن اد ﻋ ﺎ ر ا ﻏ ﻼ ف ﮐ ﻨﻨﺪ ؟ آن ا ﯾ ﺪ ه اﻧ ﻘ ﻼ ﺑ ﻰ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﻣ ﺪ ر ﻧﯿ ﺘﻪ ﺑ ﻮ د ‪ ،‬و اﻻ ن ﻧ ﺴ ﻞ اﺻ ﻼ حﮔ ﺮا‬

‫‪273‬‬
‫ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ﺗ ﺮ ﮐ ﯿ ﺐ و ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻢ ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ د ر ﺳ ﺮ ﻧ ﻮ ﺷ ﺖ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺑ ﺎ ا ﯾ ﺪ ه ﻗ ﺒ ﻠ ﻰ ﺗ ﻔ ﺎو ﺗ ﻰ ﻧ ﺨ ﻮ ا ﻫ ﺪ د ا ﺷ ﺖ ‪.‬‬
‫ﻫ ﯿ ﭻ ﺟ ﺰ ﺋ ﻰ ر ا ﺑﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﺎﻣ ﻞ ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ ان ا ز ﺑ ﺪ ﻧﻪ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﺟ ﺪ ا ﮐ ﺮ د ‪ :‬د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ‪ ،‬ﻻ ﺋ ﯿ ﺴ ﯿ ﺘ ﻪ ‪ ،‬ﺣ ﻘ ﻮ ق‬
‫ﺑ ﺸ ﺮ ‪ ،‬ﻫ ﯿ ﭻ ﮐ ﺪ ام ‪ .‬ﺑﺮ ا ى اﺻ ﻼ حﮔ ﺮا ﯾ ﺎن ﻫ ﯿ ﭻ ر ا ﻫ ﻰ ﺟ ﺰ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ش د ر ﺑ ﺴ ﺖ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘﻪ و ﺟ ﻮ د ﻧﺪ ار د ‪ .‬ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان‬
‫ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﻧ ﺘ ﺎﯾ ﺞ ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﻰ ﺣ ﺮ ﮐ ﺖ د و م ‪ ،‬د ر ﻣ ﺮ ﺣ ﻠﻪ ﺳ ﻮ م ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﺑ ﻬ ﺘ ﺮ اﺳ ﺖ ا ز ﯾ ﮏ ﻧ ﻮ ع ﻧ ﻈ ﺎ م ﳕ ﺎﯾ ﻨ ﺪ ﮔ ﻰ‬
‫ﺧ ﺎ ﻟ ﺺ د ﻓ ﺎ ع ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ى اﺳ ﻼ ﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ د ر ﺳ ﺖ ﮐ ﺮ د ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﻮ د ﻫ ﻢ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ى ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻫ ﻢ‬
‫ا ﺳ ﻼ ﻣ ﻰ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻧ ﻬ ﺎﯾ ﺘ ﺎ ً ﻧ ﻪ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ى ﺷ ﺪ ﻧ ﻪ ا ﺳ ﻼ ﻣ ﻰ ‪ .‬ا و ل ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﻮ د ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ى د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ا ﺳ ﻼ ﻣ ﻰ ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ‪،‬‬
‫ﺑﻌﺪ دﻣﻮﮐﺮاﺗﯿﮏ آن ﺣﺬف ﺷﺪ و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺟﻤﻬﻮرى ﺑﻮدن آن؛ ﺷﺎﯾﺪ اﮔﺮ اﺳﻼﻣﻰ ﺑﻮدن آن ﺑﺎﻗﻰ ﻣﻰﻣﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫ا ﺷ ﮑ ﺎ ل ﭼ ﻨ ﺪ ا ﻧ ﻰ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎً ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ى د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ﺗ ﯿ ﮏ ا ﺳ ﻼ ﻣ ﻰ ﯾ ﺎ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻋ ﺪ ل ﻋ ﻠ ﻰ ‪ ،‬ﺗ ﺒ ﺪ ﯾ ﻞ ﺷ ﺪ ﺑﻪ‬
‫» ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﻣ ﻦ ﺑﻪ ﻫ ﺮ ﻗ ﯿ ﻤ ﺖ « ‪ .‬ﺣ ﺎ ل ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﻃ ﻮ ر ﺷ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻘ ﺮ و ن ﺑﻪ اﺣ ﺘ ﯿ ﺎ ط ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ی ﺧ ﻮ اه‬
‫د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ ا ت ﺑ ﺎﺷ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن ا ﺳ ﻼ م ﮐ ﻪ ر و ا ﯾ ﺎ ت آ ن ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ز ﻣ ﻨ ﻬ ﺎ ى ﺑ ﻰ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ﺗ ﺎ ﺑ ﻪ ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﻰ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ؛‬
‫ﺣ ﺎ ل ا ﮔ ﺮ ﺑ ﺎ ﻓ ﺎ ﮐ ﺘ ﻮ ر ﻗ ﺪ ر ت ﻫ ﻢ د ر آ ﻣ ﯿ ﺰ د ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ى ‪ -‬د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﻫ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ى ‪ -‬ﳑ ﮑ ﻦ ا ﺳ ﺖ ا ز آ ن ﺑﯿ ﺮ و ن ﺑ ﯿ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﻤ ﺎ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﮐ ﻪ آ ﻣ ﺪ ‪ :‬ﻓ ﺮ ا ﻧ ﮑ ﻨ ﺸ ﺘ ﺎ ﯾ ﻦ ؛ ا ﻣ ﺎ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ی ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ا ز ا ﯾ ﻦ ﺣ ﯿ ﺚ ﻣ ﺤ ﺪ و د ﺗ ﺮ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ﻟ ﮕ ﻮ ﻫ ﺎ ى آ ن ﺟ ﻠ ﻮ ى ﭼ ﺸ ﻢ ﻣ ﺎ‬
‫اﺳ ﺖ ﭼ ﻮ ن ﲡ ﺮ ﺑ ﻰ ﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ و ر ا ﺣ ﺖ ﺗ ﺮ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ان آن ر ا ﺗﻌ ﺮ ﯾ ﻒ و ﲢ ﺪ ﯾ ﺪ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﻋ ﻼ و ه ﺑ ﺮ ا ﯾ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﻘ ﺪ س ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬و‬
‫ﺑ ﻪ ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ د ﻟ ﯿ ﻞ ﺧ ﻮ ا ﻧ ﺶ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د د ر آ ن ﺑ ﻪ ﺗ ﮑ ﻔ ﯿ ﺮ و ا ﻋ ﺪ ا م ﳕ ﻰ ا ﳓ ﺎﻣ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﺬ ا ﺑ ﻪ ا ﺣ ﺘ ﯿ ﺎ ط ﻣ ﻘ ﺮ و ن ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬
‫ﺑ ﺮ ا ى اﺻ ﻼ ح ﻇ ﺎ ﻫ ﺮ ا ً ﭼ ﺎ ر ه ا ى ﳕ ﺎ ﻧ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﺟ ﺰ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ا ز ﯾ ﮏ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ی ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﻧ ﺎ ب د ﻓ ﺎ ع ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪.‬‬
‫ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ى ا ى ﮐ ﻪ ﻟﺰ و ﻣ ﺎً ﮐ ﺎﻓ ﺮ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠﮑ ﻪ د ﯾ ﻦ د ر آ ن ﯾ ﮏ ﺣ ﻖ اﺳ ﺖ ﻧﻪ ﯾ ﮏ ﺗ ﮑ ﻠﯿ ﻒ ‪ .‬ر و ﺷ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ر ا ه ﺣ ﻞ ﻫ ﺎ ى ﻓ ﻮ ق ﻫ ﻤ ﻪ ﻧ ﺮ م ا ﻓ ﺰ ا ر ى اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ د ر ﻣ ﺮ ﺣ ﻠﻪ او ل ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ذ ﻫ ﻨ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ و ﮔ ﻔ ﺘ ﻤ ﺎ ن ﻫ ﺎ ر و ﺷ ﻦ ﺷ ﻮ د ‪،‬‬
‫ﻗﻄﻌﺎً ﻣﻮاﻧﻊ ﻋﻤﻠﻰ ﺟﺪى اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻦ درﺑﺎره ﻣﻮاﻧﻊ ﻧﻈﺮى ﺑﺤﺚ ﻣﻰﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﺮداﺷﱳ ﻣﻮاﻧﻊ ﻋﻤﻠﻰ‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬د ر و ا ﻗ ﻊ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ﻣ ﻮ ا ﺿ ﻌ ﻰ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠ ﺒ ﺎ ن ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺗ ﮑ ﻠ ﯿ ﻒ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺎ آ ن ر و ﺷ ﻦ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬و ﮔ ﺮ ﻧ ﻪ د ر‬
‫ﺑ ﺎ ﺗ ﻼ ق ﺗ ﺮ د ﯾ ﺪ و ا ﺑ ﻬ ﺎم و ﺗ ﺬ ﺑ ﺬ ب و ﺑ ﻰ ﻋ ﻤ ﻠ ﻰ ﻓ ﺮ و ﻣ ﻰ ﻣ ﺎ ﻧ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﮐ ﻤ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ل ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﺣ ﺰ ب ا ﯾ ﻦ‬
‫ﳑ ﻠ ﮑ ﺖ ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ اﻃ ﻼ ﻋ ﯿ ﻪ ر ا د ر ﻣ ﺤ ﮑ ﻮ م ﮐ ﺮ د ن آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ آ ن ﻫ ﻢ د ر ا ر ﺗ ﺒ ﺎ ط ﺑ ﺎ ﻣ ﻮ ا ﺿ ﻊ ﻣ ﺘ ﻌ ﺎ د ل آ ن ﺻ ﺎد ر‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻮ ﺿ ﻊ ﮔ ﯿ ﺮ ى ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ذ ر ه ا ى ا ز ا ﺗ ﻬ ﺎ م آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﻮ د ن آ ﻧ ﺎ ن ﮐ ﻢ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ز ﯾ ﺮ ا آ ن ا ﺗ ﻬ ﺎم ﻣ ﺒ ﻨ ﻰ ﺑ ﺮ‬
‫ﻣ ﻮ ا ﺿ ﻊ ا ﻋ ﻼ م ﺷ ﺪ ه ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ آ ن ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬آﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﻮ د ن ﺑ ﻬ ﺎ ﻧﻪ ﻗ ﻠﻊ و ﻗ ﻤ ﻊ اﺳ ﺖ ؛ ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻒ ا ﮔ ﺮ‬
‫زاﻫﺪ دﻫﺮ ﻫﻢ ﺑﺸﻮد ﺣﮑﻢ اﻣﺤﺎء اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮاﺿﻌﻰ ﻓﻘﻂ آﺑﺮوى اﯾﻦ ﮔﺮوهﻫﺎ را ﭘﯿﺶ ﻣﺮدم و ﭘﯿﺶ‬
‫د ﻧ ﯿ ﺎ ﻣ ﻰ ﺑ ﺮ د ‪ .‬ﻣ ﮕ ﺮ آ ﻣ ﺮ ﯾ ﮑ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﺎ ﭼ ﻪ ﮔ ﻔ ﺘ ﻨ ﺪ ؟ د ﻓ ﺎ ع ا ز ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ ‪ ،‬د ﻣ ﻮ ﮐ ﺮ اﺳ ﻰ ‪ ،‬ﻧ ﻈ ﺎم ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ﮔ ﻰ ‪ ،‬ﺑ ﺪ و ن‬

‫‪274‬‬
‫ﲤ ﺎم ا ﯾ ﻦ ﮔ ﯿ ﺮ و د ا ر ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﻧ ﺎ م ﺷ ﻮ ر ا ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ‪ ،‬ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻌ ﺪ د ‪ ،‬د ر ﺳ ﺖ ﮐ ﺮ د ه ‪ ،‬و د ر ﻫ ﺰ ا ر ﭼ ﻢ آ ن‬
‫ﮔ ﻢ ﺷ ﺪ ه ا ﯾ ﻢ و ﺑ ﻪ ﮔ ﻞ ﻧ ﺸ ﺴ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻢ ‪ .‬ﺳ ﺨ ﻨ ﺎ ن ﺑ ﻮ ش د ر د ﻓ ﺎ ع ا ز ﺑ ﺨ ﺶ ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ﺑ ﻰ ﺣ ﺎﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﻗ ﺎ ﺑ ﻞ ﺣ ﻤ ﺎﯾ ﺖ‬
‫ﺑ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﺎن د ﻓ ﺎ ع ا ز ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ی ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﺧ ﺎﻟ ﺺ اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ى ا ﯾ ﺮ ا ن ﮐ ﻪ ﻣ ﺜ ﻞ ﻫ ﻤ ﻪ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ى ﻫ ﺎ ﯾ ﮏ‬
‫ﻧ ﻈ ﺎم ﺗ ﻮ ز ﯾ ﻊ ﻗ ﺪ ر ت ﺳ ﺎ ﻣ ﺎ ﳕ ﻨ ﺪ و ا ﺑ ﻄ ﺎ ل ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ و ﯾ ﮏ ﻫ ﺮ م ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﺳ ﺎ ز ﺳ ﺎ ز ﻣ ﺎ ن ﯾ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ و ﺑ ﺪ و ن ا ﻣ ﮑ ﺎ ن ﺑ ﻠ ﻮ ﮐ ﻪ ﺷ ﺪ ن‬
‫ﻗ ﺪ ر ت د ا ر د ‪ .‬ر و ﺷ ﻦ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ى ا ى ﺑﻪ ﺗ ﺒ ﻊ ﻋ ﻘ ﺎ ﯾ ﺪ د ﯾ ﻨ ﻰ ﯾ ﺎ ﻏ ﯿ ﺮ د ﯾ ﻨ ﻰ ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ر أ ى د ﻫ ﻨ ﺪ ﮔ ﺎ ﻧ ﺶ ‪،‬‬
‫د ر ﺗ ﺼ ﻮ ﯾ ﺐ ﻗ ﻮ ا ﻧ ﯿ ﻦ ﮐ ﻢ ﯾ ﺎ ﺑ ﯿ ﺶ ﺟ ﺎﻧ ﺐ ﺣ ﺮ ﻣ ﺖ ﻫ ﺎ ر ا ﻧ ﮕ ﻪ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺪ د ا ﺷ ﺖ ‪ .‬ﺟ ﻤ ﻬ ﻮ ر ی ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻰ ﺷ ﺮ ﻣ ﮕ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧﻪ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﺑ ﻦ ﺑ ﺴ ﺖ ر ا ﺗ ﺪ او م ﻣ ﻰ ﺑ ﺨ ﺸ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﻦ د ﻋ ﻮ ت ﺑﻪ ﺷ ﺠ ﺎﻋ ﺖ ﻋ ﻤ ﻠ ﻰ و ا ﻗ ﺪ ام ﺑ ﺮ ا ى ا ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ .‬ﺳ ﺨ ﻦ ﻣ ﻦ د ر‬
‫ﺣ ﻞ ﻣ ﺸ ﮑ ﻞ د ر و ﻧ ﻰ ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎن ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ اﺻ ﻼ ح ﮔ ﺮ ا ا ﺳ ﺖ ‪.‬‬

‫ﲡ ﺮ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﺳ ﯿ ﺴ ﺘ ﻢ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﮔ ﺬ ا ر ى ﭘ ﯿ ﭻ د ر ﭘ ﯿ ﭻ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﺟ ﺰ ء آ ن ﺟ ﻠ ﻮ ى ﺟ ﺰ ء د ﯾ ﮕ ﺮ ﻣ ﻰ ﭘ ﯿ ﭽ ﺪ و ﺑﻌ ﻀ ﻰ ا ز‬
‫ا ﯾ ﻦ اﺟ ﺰ ا ﺣ ﻖ و ﺗ ﻮ د ا ر ﻧ ﺪ و د ر ﻋ ﯿ ﻦ ﺣ ﺎ ل ﭘ ﺎﺳ ﺨ ﮕ ﻮ ﻧ ﯿ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﮐ ﺎﻣ ﻼ ً ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ ر د ه اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ‬
‫ﺧ ﻮ ا ﻫ ﻨ ﺪ ﮔ ﻔ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ ﺗ ﯿ ﺐ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ا ﺳ ﺎ ﺳ ﻰ ز ﯾ ﺮ ﺳ ﺆ ا ل ﻣ ﻰ ر و د ‪ .‬د ر ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﮔ ﻔ ﺖ ا و ﻻ ً‪ ،‬اﯾ ﻦ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن‬
‫اﺳ ﺎﺳ ﻰ د ه ﺳ ﺎل ﺑﻌ ﺪ ا ز ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺗ ﺪ و ﯾ ﻦ ﺷ ﺪ ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ﻫ ﻤ ﺎن ﺗ ﺪ و ﯾ ﻦ ﮔ ﺮ ﻫ ﺎ ﺗ ﻐ ﯿ ﯿ ﺮ ﮐ ﺮ د ‪ .‬ا ﮔ ﺮ ﭼ ﯿ ﺰ ﻣ ﻘ ﺪ ﺳ ﻰ ﺑ ﻮ د ‪،‬‬
‫ﳕﻰﺑﺎﯾﺴﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﻰﮐﺮد و اﮔﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺮد ﭘﺲ ﺟﺎى ﺗﻐﯿﯿﺮات دﯾﮕﺮى ﻫﻢ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺛﺎﻧﯿﺎً‪ ،‬اﺳﺎﺳﺎً ﭘﺪﯾﺪهاى‬
‫ﺑ ﻪ ا ﺳ ﻢ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ا ﺳ ﺎ ﺳ ﻰ ﻣ ﺴ ﺌ ﻠﻪ د ا ر ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ا ﺳ ﺎ ﺳ ﻰ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﭼ ﻪ ؟ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ آ ن ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ آ ن ز ﻣ ﺎ ن اﯾ ﻦ ر ا ﺗ ﺪ و ﯾ ﻦ‬
‫ﮐ ﺮد ﻧﺪ ﳕ ﺎﯾﻨﺪ ﮔ ﺎﻧ ﻰ از ﻣ ﺮدم ﺑﻮد ﻧﺪ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮ ن آن ﻫ ﺎ ر ﻧ ﮕ ﯿ ﻦ ﺗﺮ ﯾ ﺎ ﻋ ﻘ ﻞ آن ﻫ ﺎ ﺑﯿ ﺸ ﺘﺮ ﺑﻮد ؟ ﺣ ﻖ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘﺮ ى ﺑﺮ ا ﯾ ﻦ‬
‫ﳑ ﻠ ﮑ ﺖ د ا ﺷ ﺘ ﻨ ﺪ و ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ﻧ ﻰ ﺑ ﮕ ﺬ ا ر ﻧ ﺪ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ﮐ ﺴ ﻰ ﺣ ﻖ ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎﺷ ﺪ آ ن ر ا ﻧ ﻘ ﺾ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﻧ ﻈ ﺎ م‬
‫ﳕ ﺎ ﯾ ﻨ ﺪ ﮔ ﻰ د ر ﻫ ﺮ ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻄ ﻰ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺗ ﺼ ﻤ ﯿ ﻢ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ د و ﺑﻪ ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿ ﺰ ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ا ز ر أ ى ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺸ ﺮ و ﻋ ﯿ ﺖ‬
‫ﻣ ﺼ ﻮ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ﻧ ﯿ ﺎ ز ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﺛ ﺎ ﻟ ﺜ ﺎ ً ‪ ،‬ا ﺻ ﻼ ً ﺧ ﻮ د ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ا ﺳ ﺎ ﺳ ﻰ ر ا ﺗ ﻐﯿ ﯿ ﺮ د ا د ﻧ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ‬
‫ﻣﺸﮑﻞ ﺳﯿﺎﺳﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﻧﺎﺷﻰ از ﻧﻈﺎرت اﺳﺘﺼﻮاﺑﻰ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮا اﯾﻦ اﺳﺘﻨﺒﺎط را در دوران ﺧُﺮدى ﻗﺪرت‬
‫و ﻧ ﻮ ﭘ ﺎ ﯾ ﻰ ﻧ ﻈ ﺎ م ﻧﮑ ﺮ د ﻧ ﺪ ؟ ﭼ ﺮ ا ﻫ ﻨ ﮕ ﺎ ﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ و ﺑ ﺎ ﻻ ى ﻗ ﺪ ر ت د ﻟ ﻔ ﺮ ﯾ ﺒ ﻰ ﮐ ﺮ د ﺑ ﻪ ﯾ ﺎ د ا ﺳ ﺘ ﺼ ﻮ ا ب ا ﻓ ﺘ ﺎ د ﻧ ﺪ ؟ ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ‬
‫آﯾﺎ ﺑﻪ ﯾﺎد ﺳﻌﺪى ﺑﯿﻔﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﮔﺮوﻫﻰ ﻧﺸﯿﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﺧﻮش ﭘﺴﺮ ‪ /‬ﮐﻪ ﻣﺎ ﭘﺎﮐﺒﺎزﯾﻢ و ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮ«؛ »ﭼﺮا‬
‫ﻃ ﻔ ﻞ ﺷ ﺶ ﻣ ﺎ ﻫ ﻪ ﻫ ﻮ ﺷ ﺶ ﻧ ﺒ ﺮ د ‪ /‬ﮐ ﻪ د ر ﺻ ﻨﻊ د ﯾﺪ ن ﭼ ﻪ ﺑﺎﻟﻎ ‪ ،‬ﭼ ﻪ ﺧ ﺮد « ؛ » ز ﻣ ﻦ ﭘﺮس ﻓ ﺮﺳ ﻮ د ه رو ز ﮔ ﺎر ‪ /‬ﮐ ﻪ‬
‫ﺑ ﺮ ﭘ ﺨ ﺘ ﻪ ﺣ ﺴ ﺮ ت ﺑ ﺮ د ر و ز ه د ا ر « ‪ .‬د ر ﺳ ﻪ ﺳ ﺎ ﻟ ﻪ ا و ل ﺟ ﻨ ﺒ ﺶ اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﺟ ﺎ د ا ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﺣ ﺮ ف ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﻣ ﻄ ﺮ ح‬
‫ﻧ ﺸ ﻮ د ﭼ ﻮ ن ﻗ ﺮ ا ر ﺑ ﺮ ﻣ ﺼ ﺎﳊ ﻪ ﺑ ﻮ د ‪ .‬اﺳ ﺘ ﯿ ﻔ ﺎ ى ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑ ﻪ ﻃ ﻮ ر ﮐ ﺎﻣ ﻞ اﻣ ﮑ ﺎ ن ﻧ ﺪ ا ﺷ ﺖ ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن د ر ﻣ ﺼ ﺎ ﳊ ﻪ‬

‫‪275‬‬
‫ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺪ ﻫ ﯿ ﺪ و ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا د ر ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ﯾ ﺪ ‪ .‬اﻣ ﺘ ﯿ ﺎ ز ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ر ا ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ د ا د و ا ﻣ ﺘ ﯿ ﺎ ز ا ﺗ ﻰ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ .‬و ﻟ ﻰ‬
‫ا ﻻ ن د ﯾ ﮕ ﺮ آ ن ﻓ ﺼ ﻞ ﮔ ﺬ ﺷ ﺘ ﻪ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺼ ﺎ ﳊ ﻪ و ﻣ ﻌ ﺎ ﻣ ﻠ ﻪ ا ى د ر ﮐ ﺎ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﮐ ﺴ ﻰ ا ﻣ ﺘ ﯿ ﺎ ز ى ﺑ ﻪ اﺻ ﻼ ح ﺧ ﻮ ا ﻫ ﺎ ن‬
‫ﳕ ﻰ د ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ا ﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت د ﻗ ﯿ ﻘ ﺎ ً ﻋ ﯿ ﻦ اﺳ ﯿ ﺮ ى د ر د ﺳ ﺖ ر ﻗ ﯿ ﺐ ﺧ ﻮ د اﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﺠ ﻠ ﺲ و ﮐ ﺎ ﺑ ﯿ ﻨ ﻪ ﻣ ﺮ ا ﺑ ﻪ ﯾ ﺎد‬
‫اردوﮔﺎهﻫﺎى اﺳﺮا ﻣﻰاﻧﺪازﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ در آن ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﻰﺗﻮان ﳕﺎﯾﻨﺪهاى ﻓﺮﺳﺘﺎد و درﺧﻮاﺳﺖ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﺎ را‬
‫ﻧ ﺰ ﻧ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﺷ ﮑ ﻨ ﺠ ﻪ ﻧ ﮑ ﻨ ﯿ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﺎ ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ ن ﻋ ﻨ ﺎﺻ ﺮ ﺧ ﻄ ﺎ ﮐ ﺎ ر ر ا ﺗ ﻨ ﺒ ﯿ ﻪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺧ ﻮ د ﻣ ﺎ ن ﻧ ﻈ ﻢ ﺑ ﺮ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و‬
‫ز ﺣ ﻤ ﺖ ﺷ ﻤ ﺎ ر ا ﮐ ﻢ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬د ﺳ ﺘ ﻮ ر ‪ ،‬اﻋ ﻤ ﺎ ل ﻧ ﻔ ﻮ ذ ‪ ،‬ﺗ ﻬ ﺪ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ د ر ﺧ ﻮ ا ﺳ ﺖ ﺟ ﺪ ى ﻫ ﻢ ﻣ ﻘ ﺪ و ر ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺎ‬
‫ﮐ ﺪ ا م ﭘ ﺸ ﺘ ﻮ ا ﻧ ﻪ ؟ ا ﺳ ﯿ ﺮ ﻓ ﻘ ﻂ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﺣ ﯿ ﺎ ت ﺣ ﺪ ا ﻗ ﻠ ﻰ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﻪ ﺑ ﺰ ر ﮔ ﻮ ا ر ى ز ﻧ ﺪ ا ن ﺑ ﺎن ﺣ ﻮ ا ﻟﻪ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻗ ﻮ ل‬
‫ﺳ ﻌ ﺪ ى ‪ » :‬ﺑ ﻨ ﺸ ﯿ ﻨ ﻢ و ﺻ ﺒﺮ ﭘﯿ ﺶ ﮔ ﯿ ﺮ م ‪ /‬د ﻧ ﺒ ﺎ ﻟ ﻪ ﮐ ﺎ ر ﺧ ﻮ ﯾ ﺶ ﮔ ﯿ ﺮ م «‬

‫ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﭼ ﻬ ﺎ ر ﻣ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻮ ر د ا ﯾ ﻀ ﺎح ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﯿ ﺮ د ‪ ،‬و ﺣ ﺮ ف ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺮ و ﺧ ﻮ ر د ه و ﻣ ﻠ ﻔ ﻮ ف ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ اﺣ ﺖ‬
‫ز د ه ﺷ ﻮ د ‪ ،‬ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر ﻣ ﻦ د ﻓ ﺎ ع ا ﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠﺒ ﺎن ا ز ا ر ز ش ﻫ ﺎ ى ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﺴ ﻢ ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر د ﻓ ﺎ ع ا ز ﺑ ﻪ ر ﺳ ﻤ ﯿ ﺖ ﺷ ﻨ ﺎﺧ ﱳ آ ن ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ﺷ ﻬ ﺮ و ﻧ ﺪ ا ن د ر‬
‫ﺷ ﯿ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى ﺳ ﻠ ﻮ ک ﻓ ﺮ د ى ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﻫ ﺪ ا ﯾ ﺖ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ ﺷ ﮑ ﺴ ﺖ ﺧ ﻮ ر د ه اﺳ ﺖ و ﻫ ﯿ ﭻ ر ا ﻫ ﻰ ﺟ ﺰ آ ز ا د ﮔ ﺬ ا ﺷ ﱳ‬
‫ﻟ ﺬ ت ﻃ ﻠﺒ ﻰ و ا ﻧ ﺘ ﺨ ﺎ ب ﻓ ﺮ د ى و ﺟ ﻮ د ﻧ ﺪ ا ر د ‪ .‬ﻣ ﺤ ﺪ و د ﯾ ﺖ ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺎ ﮔ ﺰ ﯾ ﺮ آن ر ا ﻓ ﻘ ﻂ ﻋ ﺮ ف و ﻗ ﺎ ﻧ ﻮ ن ﻣ ﺴ ﺘﻨ ﺪ ﺑﻪ ر أ ى‬
‫اﮐﺜﺮﯾﺖ ﮐﻪ از ﳊﺎظ ﺣﻘﻮق اﺳﺎﺳﻰ ﺑﺸﺮ ﻣﻨﺎﻓﻰ ﺣﻘﻮق اﻗﻠﯿﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ .‬ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻧ ﺨ ﺒ ﮕ ﺎن ﺳ ﯿ ﺎﺳ ﻰ و ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠ ﺐ ﭘ ﺲ ا ز د ﻫ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻣ ﺘ ﻮ ا ﻟ ﻰ د ر و غ ﮔ ﻔ ﱳ ﺑ ﻪ ﺧ ﻮ د و د ﯾ ﮕ ﺮ ان د ﺳ ﺖ‬
‫ﺑ ﺮ د ا ر ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ا ﺣ ﺖ ا ﻋ ﻼ م ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ا ﻋ ﻤ ﺎ ﻟ ﻰ ﻫ ﻤ ﭽ ﻮ ن ﻓ ﺎ ﺣ ﺸ ﻪﮔ ﺮ ى ‪ ،‬ﺷ ﺮ ا ب ﺧ ﻮ ا ر ى ‪ ،‬ﻗ ﻤ ﺎ ر ‪ ،‬ﺗ ﻨ ﻮ ع ﻃ ﻠ ﺒ ﻰ‬
‫ﺟﻨﺴﻰ‪ ،‬دوﺳﺘﻰ دﺧﺘﺮ و ﭘﺴﺮ‪ ،‬رﻗﺺ و ﭘﺎﯾﮑﻮﺑﻰ و‪ ...‬ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺮاﻓﺘﺎدﻧﻰ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺣﺘﻰ از ﺣﺪود ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻰ‬
‫ﭘ ﺎ ﯾ ﯿ ﻦ آﻣ ﺪ ﻧ ﻰ ﻫ ﻢ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ؛ ﮐ ﻤ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ﺟ ﻠ ﻮ ى آ ن ﺑ ﻪ ز و ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ﺷ ﺪ ه ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻣ ﺮ ا ﺗ ﺐ ﺑ ﺪ ﺗ ﺮ ﺷ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ و‬
‫ﻣ ﺼ ﺪ ا ق ا ﯾ ﻦ ﻗ ﻮ ل ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ ى ﮐ ﻪ ‪ » :‬آ ب ﮐ ﻢ ﺟ ﻮ ﺗ ﺸ ﻨ ﮕ ﻰ آو ر ﺑﻪ د ﺳ ﺖ ‪ /‬ﺗ ﺎ ﺑ ﺠ ﻮ ﺷ ﺪ آ ﺑ ﺖ ا ز ﺑ ﺎﻻ و ﭘ ﺴ ﺖ « ؛‬
‫ﻣ ﺤ ﺮ و ﻣ ﯿ ﺖ ﻫ ﺎ ى اﺟ ﺒ ﺎ ر ى د ر ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻫ ﺎ ﺑ ﺤ ﺮ ا ن آ ﻓ ﺮ ﯾ ﻦ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬و ا ﺿ ﺢ ا ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﻮ ا ع ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻔ ﻰ ا ز اﯾ ﺠ ﺎ د‬
‫ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﮐ ﺎﺳ ﱳ ا ز ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى ﺧ ﺸ ﻦ و ا ﻧ ﺤ ﺮ ا ﻓ ﻰ ا ﯾ ﻦ ﻣ ﻮ ا ر د و ﺟ ﻮ د د ا ر د و ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ د ر ﺟ ﻬ ﺖ آ ن ﺗ ﻼ ش ﺻ ﻮ ر ت‬
‫ﮔﯿﺮد‪ ،‬وﻟﻰ اوﻻً اﯾﻦ ﻏﯿﺮ از اﻧﮑﺎر ﻣﻄﻠﻖ اﺧﻼﻗﻰ آن اﺳﺖ‪ ،‬ﺛﺎﻧﯿﺎً اﯾﻦ ﻏﯿﺮ از اﻧﮑﺎر وﺟﻮد واﻗﻌﯿﺖ ﺟﻠﻮهﻫﺎى‬
‫ا ﻧ ﺤ ﺮ ا ﻓ ﻰ آ ن ﺑ ﻪ ﺻ ﻮ ر ت ﮔ ﺴ ﺘ ﺮ د ه و ﭼ ﻪ ﺑ ﺴ ﺎ ﺑ ﻪ ﻧ ﺴ ﺒ ﺖ ﻣ ﻮ ا ز ى اﻋ ﻤ ﺎ ل ﻓ ﺸ ﺎ ر ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺤ ﺪ و د ﯾ ﺖ آ ن ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ؛‬
‫ﺷ ﺠ ﺎ ﻋ ﺎ ﻧ ﻪ ا ﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻓ ﺎﺣ ﺸ ﻪ ﮔ ﺮ ى ا و ﻟ ﯿ ﻦ ﺷ ﻐ ﻞ ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﯿ ﻞ ﺟ ﻨ ﺴ ﻰ د ر ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ ﻣ ﺮ د ا ن‬

‫‪276‬‬
‫ﺷ ﺪ ﯾ ﺪ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ و ﻣ ﻘ ﺎو ﻣ ﺖ ﻧ ﺎ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﻞ اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻟ ﺬ ت ﮔ ﺮ ا ﯾ ﻰ و ﺧ ﻮ ر د ن و ﻧ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ن و ﮔ ﺸ ﱳ و ﺗ ﻔ ﲍ ﻫ ﺪ ف‬
‫ا ﮐ ﺜ ﺮ ﯾ ﺖ و ﺑ ﻠ ﮑ ﻪ ﻋ ﻤ ﻮ م ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ﻫ ﺎ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬و د ر ا ﯾ ﻦ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﻧ ﻪ ﺗ ﻮ ﺻ ﯿ ﻪ ا ﺧ ﻼ ﻗ ﻰ و ﻧ ﻪ ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻓﯿ ﺰ ﯾ ﮑ ﻰ و ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ و ﺑ ﺒ ﻨ ﺪ‬
‫ﮐ ﺎرﺳ ﺎز ﻧﯿ ﺴ ﺖ ؛ د ر ﻋ ﻤ ﻞ ﻫ ﯿ ﭻ راﻫ ﻰ ﺟ ﺰ و اﮔ ﺬ اﺷ ﱳ اﻧﺘﺨ ﺎب اﻓ ﺮاد ﺑﻪ ﺧ ﻮ د آن ﻫ ﺎ و ﺣ ﺪ ا ﮐ ﺜﺮ راﻫ ﻨﻤ ﺎ ﯾ ﻰ و‬
‫ﻣ ﺸ ﺎو ر ه و اﻟﺒﺘﻪ ز ﻣ ﯿ ﻨ ﻪ ﺳ ﺎز ى ﺑﺮ ا ى ﭘﺮ ﻫ ﯿ ﺰ ا ز ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت آ ن ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ر ا اﻟﺒﺘﻪ ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﻪ ﺑ ﺪ ا ﻫ ﺖ ﻣ ﻰ د ا ﻧ ﯿ ﻢ ‪،‬‬
‫ﻣ ﻬ ﻢ ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺻ ﺮ ا ﺣ ﺖ ا ﻋ ﻼ م ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﺧ ﺼ ﻮ ﺻ ﺎ ً د ر ﮐ ﻨ ﺎ ر ﻧ ﻬ ﺎد ن ا ﯾ ﻦ ر و د ر ﺑ ﺎ ﯾ ﺴ ﺖ ﻣ ﺎ ﻣ ﻰ ﺗ ﺮ ﺳ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر‬
‫ﻣ ﻰ ﺗ ﺮ ﺳ ﯿ ﻢ ؛ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠ ﺒ ﺎ ن ا ز ز ﻧ ﺪ ا ن ﳕ ﻰ ﺗ ﺮ ﺳ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﺎ ا ز ا ﻧ ﮓ ﻣ ﻰ ﺗ ﺮ ﺳ ﻨ ﺪ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ﺗ ﺮ س ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر‬
‫ﺧ ﺴ ﺎ ر ت آﻣ ﯿ ﺰ ﺑ ﻮ د ه اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر ى ا ز ﺧ ﻄ ﺎ ﻫ ﺎ ر ا ﻣ ﺜ ﻞ ﺑ ﺰ ا ﺧ ﻔ ﺶ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ﻓ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻢ ﺗ ﺎ ا ﻧ ﮓ ﻧ ﺨ ﻮ ر ﯾ ﻢ ‪ .‬ا ﺣ ﺘ ﻤ ﺎ ﻻ ً ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ‬
‫ا ﺳ ﺘ ﺪ ﻻ ل ﮐ ﻪ ﺟ ﺎ ن ﻣ ﻬ ﻢ ﻧﯿ ﺴ ﺖ ‪ ،‬آ ﺑ ﺮ و ﻟ ﮑ ﻪ د ا ر ﻧ ﺸ ﻮ د ‪ .‬آ ﯾ ﺎ و ﻗ ﺖ آ ن ﻧ ﺮ ﺳ ﯿ ﺪ ه ﮐ ﻪ د ﺳ ﺖ ﺑ ﻪ ﯾ ﮏ ﺷ ﺠ ﺎ ﻋ ﺖ ﺑ ﺰ ر گ‬
‫ﻓ ﮑ ﺮ ى ﺑ ﺰ ﻧ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ا ز ﺷ ﺠ ﺎﻋ ﺖ ﻋ ﻤ ﻞ ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ا ﺳ ﺖ و آ ن ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى ﺧ ﺪ ا و ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺮ د م و ﺑ ﺮ ا ى ا ﺣ ﺘ ﺮ ام ﺑ ﻪ‬
‫ﺷ ﺨ ﺼ ﯿ ﺖ ا ﻧ ﺴ ﺎن ا ز ا ﻧ ﮓ ﻧ ﻬ ﺮ اﺳ ﯿ ﻢ و ﺑ ﺪ ﯾ ﻬ ﯿ ﺎ ت ر ا ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ﻧ ﮑ ﻨ ﯿ ﻢ ؟‬

‫د ر ا ﯾ ﻦ ﻋ ﺼ ﺮ ﻫ ﻢ ﻣ ﺎ ﺑ ﺎ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﺟ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﻫ ﺎ ى ﻓ ﮑ ﺮ ى ﻓ ﺮ ﻫ ﻨ ﮕ ﻰ ﻣ ﻮ اﺟ ﻪ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻋ ﺮ ﯾ ﺎ ن ا ﻧ ﺪ ‪ ،‬و ﻟ ﻰ‬
‫ﭼ ﻮ ن ﺑﻪ ﻣ ﺎ ﻣ ﻰ ﮔ ﻮ ﯾ ﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﻫ ﺮ ﮐ ﺲ آ ن ﻫ ﺎ ر ا ﻋ ﺮ ﯾ ﺎ ن ﺑ ﺒ ﯿ ﻨ ﺪ ] ‪ [ . . .‬ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ا ز ﺗ ﺮ س ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﺑ ﻪ‬
‫ﻟ ﺒ ﺎ س ﻫ ﺎ ى ز ر ﺑ ﻔ ﺖ و اﻃ ﻠ ﺲ ﻫ ﺎ ى ر ﻧ ﮕ ﺎ ر ﻧ ﮓ ﭘ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ه ا ﻧ ﺪ ‪ .‬ا ﻣ ﺮ و ز ه ﺑ ﯿ ﺶ ا ز ﻫ ﺮ ز ﻣ ﺎ ن ﺑ ﻪ ﺷ ﺠ ﺎ ﻋ ﺖ ﺻ ﺎ د ﻗ ﺎ ﻧ ﻪ ا ى‬
‫ﻧ ﯿ ﺎ ز د ا ر ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﺪ و ن ﺗ ﺮ س ا ﻧ ﮓ ﺑ ﮕ ﻮ ﯾ ﺪ ﻣ ﻦ ] ‪ [ . . .‬ﺷ ﺎ ﯾ ﺪ ! و ﻟ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﻪ ﻟ ﺒ ﺎ س ﻫ ﺎ ى ز ﯾ ﺒ ﺎ و ﺣ ﻠ ﻪ ﻫ ﺎ ى ﻓ ﺎﺧ ﺮ ا ز‬
‫ﺗ ﻘ ﻮ ى ‪ ،‬ز ﻫ ﺪ ‪ ،‬ﺧ ﺪ ا ﺗ ﺮ ﺳ ﻰ ‪ ،‬ا ﻧ ﺼ ﺎ ف ‪ ،‬ﻣ ﺮ و ت ‪ ،‬ﺷ ﻔ ﻘ ﺖ ‪ ،‬ﻋ ﻠ ﻢ ‪ ،‬ﻓ ﻬ ﻢ و ‪ . . .‬ﮐ ﻪ ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ﻫ ﺴ ﺘ ﯿ ﺪ ا ﻧ ﺪ ام ﺷ ﻤ ﺎ ر ا‬
‫د ر ﺑ ﺮ ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ﺑﻪ ﭼ ﺸ ﻢ ﳕ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪.‬‬

‫آ ن ﺷ ﺠ ﺎ ﻋ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﲢ ﺮ ﯾ ﺾ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ﺟ ﻨ ﮓ ﺑ ﺮ و ﯾ ﻢ ‪ ،‬آ ن ﺷ ﺠ ﺎﻋ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﺗ ﺴ ﻬ ﯿ ﻞ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ ز ﻧ ﺪ ا ن‬
‫ﺑ ﺮ و ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﯾ ﮏ ﻣ ﻘ ﺪ ا ر ا ﮔ ﺮ ر ﺷ ﺪ ﮐ ﻨ ﺪ و ﺗ ﮑ ﺎﻣ ﻞ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ﺑ ﻪ ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﻣ ﻰ ر ﺳ ﺪ ﮐ ﻪ ا ز ا ﯾ ﻦ ا ﻧ ﮓ ﻫ ﺎ ﻫ ﻢ ﻧ ﺘ ﺮ ﺳ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻣ ﻦ ا ﮔ ﺮ ﺧ ﻮ د م‬
‫ﻫ ﻢ د و ﺳ ﺖ د ا ر م ﭘ ﻮ ﺷ ﯿ ﺪ ه ﺑ ﺎ ﺷ ﻢ ‪ ،‬د و ﺳ ﺖ د ا ر م ﳕ ﺎ ز ﺷ ﺐ ﺑ ﺨ ﻮ ا ﱎ ‪ ،‬د و ﺳ ﺖ د ا ر م ﺣ ﻼ ل و ﺣ ﺮ ام ‪ ،‬ﺣ ﺘ ﻰ‬
‫ﻣ ﺴ ﺘ ﺤ ﺒ ﺎت اﳓ ﺎم د ﻫ ﻢ ‪ ،‬ﺑﻪ د ﯾ ﮕ ﺮ ى ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ اﱎ اﻋ ﻤ ﺎ ل ﻓ ﺸ ﺎر ﮐ ﻨ ﻢ ‪ .‬ﳕ ﻰ ﺗ ﻮ اﱎ و ا ﻗ ﻌ ﯿ ﺎ ت ر ا ز ﯾ ﺮ و ز ﺑ ﺮ ﮐ ﻨ ﻢ ﯾ ﺎ ﻧ ﺎد ﯾ ﺪ ه‬
‫ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ م ‪ .‬ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ر ا ﺧ ﺪ ا آ ﻓ ﺮ ﯾ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻧ ﻪ ﻣ ﺎ ‪ .‬ا و اﯾ ﻦ ﻃ ﻮ ر ﺻ ﻼ ح د ﯾ ﺪ ه و ا ﯾ ﻦ ﻃ ﻮ ر آ ﻓ ﺮ ﯾ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ﺷ ﻤ ﺎ ﺑ ﻪ ﻗ ﻮ ل‬
‫ﻣ ﻮ ﻟ ﻮ ى ‪ » :‬ﮔ ﺮ آ د ﻣ ﻰ ا ى ﺑ ﺴ ﺎ ز ﺑ ﺎ آ د ﻣ ﯿ ﺎ ن ‪ /‬و ر ﺧ ﻮ د ﻣ ﻠ ﮑ ﻰ ﺑ ﺮ آﺳ ﻤ ﺎن ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺷ ﺪ « ‪ ،‬و ا ﻟ ﺒ ﺘ ﻪ ا ﮔ ﺮ د ﯾ ﻮ ى ‪ ،‬د ر ﭼ ﺎه ‪.‬‬

‫‪277‬‬
‫ﻣ ﻮ ﺿ ﻮ ع ﭘﻨ ﺠ ﻢ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﻣ ﻮ ر د ﺗ ﺼ ﺮ ﯾ ﺢ ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﯿ ﺮ د د ﻓ ﺎ ع ا ز ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن اﺳ ﺖ ‪ .‬ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻗ ﻄ ﻌ ﺎً‬
‫ﺟ ﻠ ﻮ ه ﻫ ﺎ ى ﻧ ﺎ ز ﯾ ﺒ ﺎ ﯾ ﻰ ﻫ ﻢ د ا ر د ‪ .‬ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﻏ ﺮ ﺑ ﻰ ﺳ ﺎز ى اﺳ ﺖ ‪ ،‬ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ﺟ ﻬ ﺎﻧ ﻰ ﺷ ﺪ ن ﺗ ﻮ ﺳ ﻌﻪ‬
‫اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺴﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺨﺸﻰ از ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺷﺪن از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ﺧﺮده ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎ اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻰ اوﻻً ﻓﻘﻂ اﯾﻦﻫﺎ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﭼﯿﺰﻫﺎى ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺴﯿﺎرى ﻫﻢ دارد‪ .‬ﺛﺎﻧﯿﺎً‪ ،‬ﭼﺎرهاى از اﯾﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﻧﺘﺨﺎبﮐﻨﻨﺪه ﻧﯿﺴﺘﯿﻢ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ‬
‫ﺑﺸﻮد از ﺑﺨﺸﻰ ﻋﯿﻮب آن ﮐﺎﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﳕﻰﺗﻮان ﺟﻠﻮى آن ﻗﺪ ﻋَﻠَﻢ ﮐﺮد‪ .‬ﺛﺎﻟﺜﺎً‪) ،‬و ﻋﺠﺎﻟﺘﺎً ﺑﺮاى ﻣﺎ از ﻫﻤﻪ‬
‫ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ( ‪ ،‬ﭼ ﻮ ن د ر ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ ﺑ ﺴ ﯿ ﺎ ر و ﯾ ﮋ ه ا ى ﻗ ﺮ ا ر ﮔ ﺮ ﻓ ﺘﻪ ا ﯾ ﻢ ‪ ،‬ا ﺗ ﻔ ﺎ ﻗ ﺎ ً ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ا ﺳ ﺘ ﻘ ﺒ ﺎ ل ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻓ ﺮ ض ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ‬
‫ﺷ ﺪ ن ﭼ ﯿ ﺰ ى ﻣ ﺜ ﻞ ﺑ ﺮ ﮐ ﻪ ا ى ا ز آ ب ﮐ ﺪ ر و ﺑ ﺪ ﺑ ﻮ و ﺳ ﺮ د ‪ . . .‬ﺑ ﺎﺷ ﺪ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺎ ﮐ ﻪ ﭘ ﺮ ا ز ا ﻧ ﻮ ا ع ﻣ ﯿ ﮑ ﺮ و ب ﻫ ﺎ ‪ ،‬آ ﻟ ﻮ د ﮔ ﻰ ﻫ ﺎ‬
‫و ‪ . . .‬ﻫ ﺴ ﺘﯿ ﻢ ‪ ،‬د ر ﻫ ﻤ ﯿ ﻦ آ ب ﮐ ﺪ ر ﻫ ﻢ ا ﮔ ﺮ ﻏ ﻮ ﻃ ﻪو ر ﺷ ﻮ ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﭘ ﯿ ﺸ ﺮ ﻓ ﺖ ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ .‬و ﻃ ﺮ ﻓ ﻪ اﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ‬
‫ﻣ ﺎ ﻧ ﺪ ه ا ﯾ ﻢ و ﺑ ﺎ ا ﯾ ﻦ ﻫ ﻤ ﻪ آ ﻟ ﻮ د ﮔ ﻰ د ﺳ ﺖ و ﭘ ﻨ ﺠ ﻪ ﻧ ﺮ م ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ و ﻟ ﻰ ﻓ ﻘ ﻂ ا ﯾ ﺮ اد ﻣ ﻰ ﮔ ﯿ ﺮ ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ ﭼ ﺮ ا ا ﯾ ﻦ آ ﺑ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ﺳ ﺮ ا غ ﻣ ﺎ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ) ﻧ ﻈ ﻢ ﺟ ﻬ ﺎ ﻧ ﻰ ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ( ‪ ،‬آ ب ﺧ ﺎﻟ ﺺ ﯾ ﺎ ز ﻻ ل ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ﺷ ﺮ ا ﯾ ﻂ و ﯾ ﮋ ه ﻣ ﺎ ا ز ﺣ ﯿ ﺚ ﺷ ﺪ ت ا ﺗ ﻬ ﺎم ﻻ ز م‬
‫ﻣ ﻰ آ و ر د ﮐ ﻪ ﺳ ﯿ ﺎو ش و ا ر ﺑ ﻪ د ر و ن ا ﯾ ﻦ آ ﺗ ﺶ ﺑ ﺮ و ﯾ ﻢ ‪ .‬ﻓ ﻘ ﻂ ز ﺷ ﺘ ﻰ ﻫ ﺎ ﻣ ﻰ ﺳ ﻮ ز د ‪ .‬ﺑ ﺸ ﺮ ﯾ ﺖ ﯾ ﮏ و ا ﺣ ﺪ ﺑﯿ ﺸ ﺘ ﺮ‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﻣ ﺎ د ر د و ر ها ى ﺧ ﻮ د ر ا ﺗ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ﺟ ﺪ ا ﺑ ﺎ ﻓ ﺘ ﻪ ﺑ ﺪ ا ﻧ ﯿ ﻢ ﻣ ﺜ ﻞ ﻗ ﻮ م ﺑ ﻨ ﻰ ا ﺳ ﺮ ا ﯾ ﯿ ﻞ ﺧ ﻮ ا ﻫ ﯿ ﻢ ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ ﻓ ﮑ ﺮ‬
‫ﻣ ﻰ ﮐ ﺮ د ه ا ﻧ ﺪ ﭼ ﻮ ن ﺑ ﺮ ﮔ ﺰﯾ ﺪ ه ﺧ ﺎ ﻟ ﺺ ﺧ ﺪ ا ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﺟ ﻨ ﺎ ﯾ ﺖ ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ .‬د ﯾ ﮕ ﺮ ا ﯾ ﻦ ا ﻧ ﺪ ﯾ ﺸ ﻪ ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر ﻧ ﺪ ا ر د ‪.‬‬
‫ﺑ ﺸ ﺮ ﯾ ﮏ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ د ﯾ ﮑ ﭙ ﺎ ر ﭼ ﻪ اﺳ ﺖ و ر و ز ﺑﻪ ر و ز اﯾ ﻦ ﯾ ﮑ ﻨ ﻮ اﺧ ﺘ ﻰ آﺷ ﮑ ﺎ ر ﺗ ﺮ و ا ﯾ ﻦ ﻣ ﺨ ﺮ ج ﻣ ﺸ ﺘ ﺮ ک ﺑ ﺰ ر گ ﺗ ﺮ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ﺷ ﺠ ﺎﻋ ﺖ ﭘ ﺬ ﯾ ﺮ ش و ا ﻋ ﻼ م ا ﯾ ﻦ ر ا د ا ﺷ ﺘ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﯿ ﻢ ﮐ ﻪ ﻣ ﺮ ز ﻫ ﺎ ى د و ﻟ ﺖ ‪ -‬ﻣ ﻠ ﺖ ﻗ ﺮ ا ر د ا د ﺑ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪،‬‬
‫ا ﯾ ﻦ ﻫ ﺎ ا ﻧ ﺴ ﺎن ﻫ ﺎ ر ا ا ز ﻫ ﻢ ﺟ ﺪ ا ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﺪ ؛ ﺧ ﻨ ﺪ ﻗ ﻰ ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن و ﺿ ﺪ ا ﻧ ﺴ ﺎ ن ر ا ر و د ر ر و ى ﻫ ﻢ ﻧ ﮕ ﻪ د ا ر د ‪.‬‬
‫ا ز ﺣ ﻖ ﺣ ﻀ ﻮ ر ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ ﻣ ﺬ ﻫ ﺐ ‪ ،‬ﻫ ﺮ ﻣ ﺬ ﻫ ﺒ ﻰ ‪ ،‬د ر ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ﻣ ﻌ ﻪا ى د ﻓ ﺎ ع ﮐ ﻨ ﯿ ﻢ ‪ .‬ﻣ ﺬ ﻫ ﺐ ﻏ ﯿ ﺮ ا ﺟ ﺒ ﺎ ر ى ﭘ ﺪ ﯾ ﺪ ه ﺷ ﺮ ﯾ ﻔ ﻰ‬
‫ا ﺳ ﺖ ؛ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ ﮔ ﻠ ﺒ ﻮ ل ﻫ ﺎ ى ﺳ ﻔ ﯿ ﺪ ر و ح ﺑ ﺎﺷ ﺪ ‪ .‬ﯾ ﮑ ﻰ ا ز ﭼ ﯿ ﺰ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﮐ ﻪ ﭘ ﺴ ﺖ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ ﺑ ﺮ ا ى ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺘ ﻪ ﺑ ﻪ‬
‫ا ر ﻣ ﻐ ﺎن آو ر د ه اﺳ ﺖ ﺑ ﺎ ز ﻧ ﮕ ﺮ ى د ر ﻧ ﻈ ﺮ ﯾ ﻪ ﺑ ﻰ ا ر ز ﺷ ﻰ ﯾ ﺎ ﺿ ﺪ ا ر ز ش ﺑ ﻮ د ن ﻣ ﻄ ﻠ ﻖ د ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ .‬ا ﯾ ﻦ ر ا ﻧ ﺒ ﺎ ﯾ ﺪ ﺑ ﺎ‬
‫ﺟ ﺪ ا ﯾ ﻰ د ﯾ ﻦ ا ز ﺳ ﯿ ﺎ ﺳ ﺖ ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻋ ﻘ ﻼ ى ﻋ ﺎ ﻟ ﻢ ا ﻣ ﺮ ى ا ﺟ ﻤ ﺎﻋ ﻰ ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬ﻣ ﺨ ﻠ ﻮ ط ﮐ ﺮ د ‪ .‬ﺑ ﺎ ز ﮔ ﺸ ﺖ ﺑ ﻪ د ﯾ ﻦ‬
‫ﻧ ﻬ ﺎ د ﯾ ﻨ ﻪ ﻫ ﺮ ﮔ ﺰ ﭘ ﯿ ﺎم ﭘ ﺴ ﺖ ﻣ ﺪ ر ﻧ ﯿ ﺴ ﻢ ﻧ ﺒ ﻮ د ه ا ﺳ ﺖ ‪ ،‬د اﻋ ﯿ ﻪ آ ن ﻫ ﺎ ﺻ ﺮ ﻓ ﺎً ﺑ ﺎ ز ﻧ ﮕ ﺮ ى د ر ا ﻧ ﮑ ﺎ ر ﻫ ﺮ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ ﻏ ﯿ ﺐ ﺑ ﺎ و ر ى‬
‫ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺟ ﺎ ى ا ﯾ ﻦ ﺷ ﺠ ﺮ ه ﺧ ﺒ ﯿ ﺜ ﻪ ﺗ ﻈ ﺎ ﻫ ﺮ ﺑ ﻪ د ﯾ ﻦ ﺷ ﺠ ﺮ ه ﻃ ﯿ ﺒ ﻪ ا ى ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﮐ ﺎ ﺷ ﺖ ﮐ ﻪ » ﺗ ﻮ ﺗ ﻰ اﮐ ﻠ ﻬ ﺎ ﮐ ﻞ ﺣ ﯿ ﻦ ﺑ ﺎ ذ ن‬
‫ر ﺑ ﻬ ﺎ « ‪ :‬ﻏ ﯿ ﺐ ﺑ ﺎو ر ى ؛ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺷ ﮑ ﻠ ﻰ ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ د ر ﺳ ﻄ ﺢ ﺟ ﺎﻣ ﻌ ﻪ ﻧ ﺸ ﺮ ﯾ ﺎ ﺑ ﺪ ‪ .‬ﺿ ﺮ ﺑ ﻪ ا ى ﮐ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ د ﯾ ﻦ د ا ر ى ﻃ ﺒ ﯿ ﻌ ﻰ‬
‫ز د ﯾ ﻢ ‪ ،‬ﻓ ﮑ ﺮ ﳕ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ﲤ ﺎم ﮐ ﺴ ﺎﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ اﺳ ﺘﻪ ا ﻧ ﺪ ر ﯾ ﺸ ﻪ د ﯾ ﻦ ر ا ﺑﻪ ﮐ ﻠ ﻰ ﺑ ﺴ ﻮ ز ا ﻧ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ز د ه ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫‪278‬‬
‫ﻣ ﻮ ر د د ﯾ ﮕ ﺮ ا ز ﺳ ﻠ ﺴ ﻠﻪ اﻇ ﻬ ﺎر ﻫ ﺎ و آﺷ ﮑ ﺎ ر ﮐ ﺮ د ن ﻫ ﺎ و ﭘ ﺮ ﻫ ﯿ ﺰ ا ز ﺗ ﻘ ﯿ ﻪ ‪ -‬ا ز ا ﯾ ﻦ ﺑﻪ ﺑﻌ ﺪ ‪ -‬ﻧ ﺎ ﺑ ﺠ ﺎ ی ‪ ،‬د ﻓ ﺎ ع ا ز‬
‫ﻫﻤﻪﭘﺮﺳﻰ در اﻣﻮر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از ﻫﻤﻪﭘﺮﺳﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺷﻌﺎر ﻣﺤﻮرى دﻓﺎع ﮐﻨﯿﻢ و اﯾﻦ‬
‫ﻃ ﺮ ف ﻣ ﻘ ﺎ ﺑ ﻞ ر ا د ر ﺗ ﻨ ﮕ ﻨ ﺎ ﯾ ﻰ ﻗ ﺮ ا ر ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑﺎ ﯾ ﺪ ﺗ ﮑ ﻠﯿ ﻒ ﺧ ﻮ د ر ا ﺑ ﺎ د ﻧ ﯿ ﺎ و ﻣ ﺮ د م ر و ﺷ ﻦ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬و ﻗ ﺘ ﻰ ﮐ ﻪ ﻣ ﺜﻼ ً‬
‫ﺳ ﺎز ﻣ ﺎن ﻣ ﻠﻞ ﯾ ﺎ ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑ ﺸ ﺮ د ر ﻣ ﻮ ر د ا ﯾ ﺮ ا ن اﻃ ﻼ ﻋ ﯿ ﻪ ﻣ ﻰ د ﻫ ﺪ د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ د ر ﻣ ﺨ ﺎﻟ ﻔ ﺖ ﺑ ﺎ آن اﻋ ﻼ م ر ا ﻫ ﭙ ﯿ ﻤ ﺎ ﯾ ﻰ‬
‫ﻣ ﻰ ﺷ ﻮ د ‪ .‬ا ﯾ ﻦ اﻋ ﻼ م ر ا ﻫ ﭙ ﯿ ﻤ ﺎ ﯾ ﻰ ﯾ ﻌ ﻨ ﻰ ﭼ ﻪ ؟ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻌ ﻨ ﻰ آ ن ا ﯾ ﻦ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻋ ﻮ ا ﻣ ﻞ اﺳ ﺘﺒ ﺪ اد د ر ا ﯾ ﺮ ا ن ﻣ ﺪ ﻋ ﻰ ا ﻧ ﺪ‬
‫ﮐ ﻪ ﺑ ﻌ ﻀ ﻰ ا ز ﻣ ﺮ د م ) ﻣ ﺜ ﻼ ً ا ﻗ ﻠﯿ ﺘ ﻰ ﭘ ﻨ ﺞ د ر ﺻ ﺪ ى ( ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر آ ن ﻫ ﺎ ﻫ ﺴ ﺘ ﻨ ﺪ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﻧﻪ اد ﻋ ﺎ ى ﻣ ﻬ ﻤ ﻰ اﺳ ﺖ و ﻧﻪ ﺑﻪ‬
‫د ر د ﻣ ﻰ ﺧ ﻮ ر د ‪ .‬ﻫ ﺮ ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺘ ﻰ د ر ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ى د ﻧ ﯿ ﺎ و د ر ﻫ ﺮ ﺟ ﺎ ى ﺗ ﺎ ر ﯾ ﺦ ﻓ ﻰ ا ﳉ ﻤ ﻠﻪ ا ز ا ﯾ ﻦ ﮔ ﻮ ﻧ ﻪ آ د م ﻫ ﺎ د ا ر د ‪ .‬ﮐ ﺪ ا م‬
‫ﺣ ﮑ ﻮ ﻣ ﺖ ﺿ ﺪ ﻣ ﺮد ﻣ ﻰ و ﺟ ﺒﺎر ى را ﺳ ﺮاغ د ار ﯾ ﻢ ﮐ ﻪ اﻗ ﻠﯿﺘ ﻰ ا ز ﻣ ﺮ د م ‪ ،‬د ﺳ ﺖ ﮐ ﻢ ﺑ ﺨ ﺸ ﻰ ا ز ا ر ﺗ ﺶ ‪ ،‬ﻧﯿﺮ و ﻫ ﺎ ى‬
‫ا ﻣ ﻨ ﯿ ﺘ ﻰ ‪ ،‬ﺣ ﻘ ﻮ ق ﺑ ﮕ ﯿ ﺮ ا ن و ﯾ ﮋ ه و ‪ . . .‬ﻃ ﺮ ﻓ ﺪ ا ر آ ن ﻫ ﺎ ﻧ ﺒ ﻮ د ه ﺑ ﺎﺷ ﻨ ﺪ ؟ ا ﻣ ﺎ ا ﮔ ﺮ ﻣ ﻌ ﻨ ﺎ ى ا ﻋ ﻼ م ر ا ﻫ ﭙ ﯿ ﻤ ﺎ ﯾ ﻰ ﺣ ﺠ ﯿ ﺖ‬
‫ر أ ى ﻣ ﺮ د م اﺳ ﺖ و اد ﻋ ﺎ ى ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ ﺣ ﺎ ﮐ ﻤ ﯿ ﺖ ﺑ ﻪ ﭘ ﺸ ﺘ ﯿ ﺒ ﺎ ﻧ ﻰ اﻋ ﻈ ﻢ ﻣ ﺮ د م ﻣ ﺴ ﺘ ﻈ ﻬ ﺮ اﺳ ﺖ و ﺑﻪ ﺣ ﺠ ﯿ ﺖ آ ر ا ى‬
‫ﻋ ﻤ ﻮ ﻣ ﻰ ا ﻋ ﺘ ﻘ ﺎ د د ا ر د ‪ ،‬ﭼ ﺮ ا و ﻗ ﺘ ﻰ ﺑ ﺤ ﺚ ﻫ ﻤ ﻪ ﭘ ﺮ ﺳ ﻰ ﭘ ﯿ ﺶ ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ﻣ ﺨ ﺎ ﻟ ﻔ ﺖ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮ د ؟ اﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﺑ ﺎ ﯾ ﺪ ﺗ ﻼ ش‬
‫ﮐ ﻨ ﺪ ﺗ ﺎ ا ﺳ ﺘ ﺒ ﺪ ا د ﺻ ﺮ اﺣ ﺘ ﺎً اﻋ ﺘ ﺮ ا ف ﮐ ﻨ ﺪ ‪.‬‬

‫ﻣ ﻦ ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺘ ﺎً ر و ى ﺑ ﺤ ﺚ ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ آﻣ ﻮ ز ش و ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ﺑﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ اﻣ ﮑ ﺎ ﻧ ﻰ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮ ا ى‬
‫ﭘ ﯿ ﺸ ﺒ ﺮ د ا ﻫ ﺪ ا ف ﻣ ﺬ ﮐ ﻮ ر ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﺪ د ر ا ﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر ا ﺻ ﻼ ﺣ ﺎ ت ﺑ ﺎ ﺷ ﺪ ﺗ ﺄﮐ ﯿ ﺪ ﻣ ﻰ ﮐ ﻨ ﻢ ‪ .‬ا ﮔ ﺮ د ر ﮐ ﻮ ﺗ ﺎه ﻣ ﺪ ت ا ﺑ ﺰ ا ر ﻫ ﺎ ى‬
‫ﻗ ﺪ ر ت د ر ا ﺧ ﺘ ﯿ ﺎ ر اﺻ ﻼ ح ﻃ ﻠ ﺒ ﺎ ن ﻗ ﺮ ا ر ﻧ ﮕ ﺮ ﻓ ﺖ ‪ ،‬د ر د ر ا ز ﻣ ﺪ ت ﻣ ﻬ ﻢ ﺗ ﺮ ﯾ ﻦ ﮐ ﺎ ر ى ﮐ ﻪ ﻣ ﻰ ﺗ ﻮ ا ﻧ ﻨ ﺪ ﺑ ﮑ ﻨ ﻨ ﺪ ا ﯾ ﻦ ا ﺳ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ﺗ ﻼ ش ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ‪ ،‬آ ﻣ ﻮ ز ش و ا ر ﺗ ﺒ ﺎ ﻃ ﺎ ت ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ا ن ﻣﯿ ﺦ ﻫ ﺎ ﯾ ﻰ ﺑ ﻪ ﺗ ﺎ ﺑ ﻮ ت آ ن ﭼ ﻬ ﺎ ر ﺿ ﻠ ﻌ ﻰ ﮐ ﻮ ﺑ ﯿ ﺪ ه ﺷ ﻮ د و ر و ز ﺑ ﻪ‬
‫ر و ز ز ﻧ ﺪ ﮔ ﻰ ر ا ﺑ ﺮ ا ى آ ن ﺗ ﻨ ﮓ ﺗ ﺮ ﮐ ﻨ ﺪ ‪ .‬ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ اﻋ ﺘ ﺮ ا ض ﺷ ﻮ د ﮐ ﻪ ا ﯾ ﻦ ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﻨ ﻰ ﭼ ﻪ ا ر ز ﺷ ﻰ د ا ر د و ﻗ ﺘ ﻰ‬
‫ﭼ ﻨ ﺪ ﯾ ﻦ ﻧ ﺴ ﻞ ﻫ ﻼ ک ﺷ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬ﻣ ﺎ ﺑ ﺎﺧ ﺘ ﻪ ا ﯾ ﻢ ‪ ،‬ا ﯾ ﻦ ﭼ ﻪ د ل ﺧ ﻮ ش ﮐ ﻨ ﮑ ﻰ ا ﺳ ﺖ ؟ ﭘ ﺎ ﺳ ﺦ ﻣ ﻦ ‪ ،‬ﭼ ﻨ ﺪ ا ن ﺧ ﻮ ش ﺑ ﯿ ﻨ ﺎ ﻧ ﻪ‬
‫ﻧ ﯿ ﺴ ﺖ ‪ :‬ا ﯾ ﻦ د ﻧﯿ ﺎ ﻗ ﻮ ل ﻋ ﺪ اﻟﺖ ﺑﻪ ﮐ ﺴ ﻰ ﻧﺪ اد ه اﺳ ﺖ ‪ .‬د ر ا ﯾ ﻦ د ﻧﯿ ﺎ ﻫ ﻤ ﻪ ﭼ ﯿ ﺰ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ‪ ،‬و ا ز ﺟ ﻤ ﻠﻪ ا ﯾ ﻨ ﮑ ﻪ‬
‫ﭼ ﻨ ﺪ ﯾ ﻦ ﻧ ﺴ ﻞ د ر ا ﯾ ﻨ ﺠ ﺎ ﺿ ﺎ ﯾ ﻊ ﺷ ﺪ ﻧ ﺪ و ﺷ ﺎﯾ ﺪ ﺑ ﺎ ز ﻫ ﻢ ﺑ ﺸ ﻮ ﻧ ﺪ ‪ .‬و ﻟ ﻰ ﭼ ﺸ ﻢ ا ﻧ ﺪ ا ز ى ﮐ ﻪ د ر ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻣ ﺪ ت ﺑ ﻪ ﻧ ﻈ ﺮ‬
‫ﻣ ﻰ آ ﯾ ﺪ ‪ ،‬ا ﻣ ﯿ ﺪ و ا ر ﮐ ﻨ ﻨ ﺪ ه ا ﺳ ﺖ ‪ .‬ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ آ ﻣ ﻮ ز ش ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ا ر ﺗ ﺒ ﺎﻃ ﺎ ت ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﻃ ﺒ ﻘ ﻪ ﻣ ﺘ ﻮ ﺳ ﻂ ‪ ،‬ﺗ ﻮ ﺳ ﻌ ﻪ ﮔ ﺮ ا ﯾ ﺸ ﺎ ت‬
‫ﻟ ﯿ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﻰ ‪ ،‬ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﺒ ﺎ ت ﻣ ﺘ ﺮ اﮐ ﻢ ﻣ ﺮ د م و ﻓ ﺸ ﺎ ر ﻫ ﺎ ى ﺑ ﯿ ﺮ و ﻧ ﻰ ا ﻗ ﺘ ﻀ ﺎ ى ﲢ ﻘ ﻖ ﻣ ﻮ ا ر د ﺑ ﺮ ﺷ ﻤ ﺮ د ه ر ا د ا ر د ‪ .‬ا ﻗ ﺘ ﺪ ا ر د ر‬
‫ﭼ ﻨ ﯿ ﻦ ﻓ ﻀ ﺎ ﯾ ﻰ ﳑ ﮑ ﻦ اﺳ ﺖ ﺑﻪ ز و ر ﻣ ﺪ ﺗ ﻰ د و ام ﺑ ﯿ ﺎو ر د ‪ ،‬و ﻟ ﻰ ﻗ ﻄ ﻌ ﺎً ﻗ ﺪ ر ت ﺑ ﺎ ز ﺗ ﻮ ﻟ ﯿ ﺪ ﺧ ﻮ د ر ا ﻧ ﺪ ا ر د ‪.‬‬

‫‪279‬‬
280