Qaraqalpaqstan radiosınıń shólkemlestiriliwi

Qaraqalpaq xalqınıń tarıyxında belgili sánelerdiń biri Qaraqalpaqstan radiosınıń

shólkemlestiriliwi boldı.Qaraqalpaqstanda radio birinshi mártebe 1932-jılı yanvar
ayında shólkemlestirilgen bolıp, Qaraqalpaqstan televideniesi bolsa 1964-jılı 5-
noyabrden baslap dáslepki kórsetiwlerin efirge bere baslaǵan.
Dáslepki radio esittiriwler kıska xabarlardan ibarat bolǵan.Esittiriwlerde
úlkemizdegi siyasiy-mádeniy waqıyalar,dún'ya jańalıkları rus hám qaraqalpaq
tillerinde berilip barǵan. Usı waqıtlarda xalıq sazları ansambli, talantlı
qosıqshılardıń koncert baǵdarlamaları tuwrıdan tuwrı efirge berilip barılǵan.
Jaqınǵa shekem radiokanalınıń efir waqtı 6saat 36 minut bolıp 80 nen aslam
ránbáreń esittiriwler efirge berilip kelinbekte.
Qaraqalpaqstan avtonomiyalıq oblastlıq atqarıw komiteti prezidiumı óziniń
1931-jıl 17-dekabrdegi qararı menen Qaraqalpaqstan oblast radio esittiriw
komitetin Tórtkúl qalasında shólkemlestirgen.Usı waqıtta Qaraqalpaqstan radio
komitetiniń baslıǵı wazıypasına Gavril Aleksandrovich Lexin tayarlanǵan.
Qaraqalpaqstan radiosı 1932-jılı dáslepki esittiriwlerin Tórtkúl qalasında
basladı. Nuraniy jurnalistlerdiń eske túsiriulerine qaraǵanda dáslepki esittiriwler
mayda-mayda xabarlardan ibarat bolǵan.
Xalqımızda radio qabıllaǵısh apparatlardıń kem bolıuına baylanıslı adamlar
klublarǵa, otawlarǵa hátteki ashıq maydanlarda jıynalısıp radio esittiriwlerdi
tıńlaǵan.
Radio esittiriwlerdi jámiyetshilik arasında keń tarkatıw maqsetinde otızınshı
jıllardıń aqırında radio tarkatıw stanciyaları,radio uzel'ler
Tórtkúl,Shımbayda,Nókiste h.t.b rayonlarda qurıla basladı.
1935-jılǵa kelip Qaraqalpaqstan radiosınıń esittiriwler waqtı úsh saatqa
uzayttırıldı. Xalık sazları orkestri, talantlı kosıkshılar ózleriniń koncert
baǵdarlamaların tuwrıdan-tuwrı mikrofon arqalı hár kúni xalkımız xızmetinde
boldı. Ásirese urıs jıllarında radionıń xızmeti ayrıqsha boldı.
 Urıstın hár qúngi awhalı,tıldaǵı xalqımızdıń miynetleri urıs zardabınan jábir
kórgen xalıqqa kúsh-jiger baǵıshlawda radionıń ornı girewli boldı.Demek solay
eken,radio xalkımız turmısına tereń kirip barıp,óziniń dáslepki dúzilgen qúnlerinen
baslap xalkımızdıń sóyler tili,esiter qulaǵı,kórer kózi boldı.
Qaraqalpaqstan radiosınıń dóretiwshilik jámááti búgingi kúni de respublikanıń
siyasiy, ekonomikalıq, sociallıq, mádeniy, ruuxıylık turmısında júz berip atırgan
janalıqlar, ózgerisler haqkında xabarlardı xalqımızǵa óz waqtında jetkerip
bermekte.Ǵárezsizligimiz sharapatı menen Qaraqalpaqstan radiosınıń sutkalık
kólemi biraz uzayttırıldı. Egerde 1991-jılǵa shekem radio esittiriwlerdiń sutkalıq
kólemi úsh yarım saattı qamtıǵan bolsa 1993-jıldan baslap esittiriwlerdiń sutkalık
kólemi (6,36) altı saat otız altı minutqa jetkerildi.Aldaǵı waqıtta radiomız óz
tolqınına iye bolsa esittiriwler kólemin 18 saatqa jetkeriw rejelestirilgen. Radionıń
dóretiwshi toparlarına kelsek kóplegen nuranıy radio jurnalistler xızmet etken.
Olardan kópshiligi házir aramızda bolmasa da ózleriniń óshpes dóretiwshiligi
menen radiokanal turmısında tereń iz qaldırǵan.
Radiojurnalistikada belgili xızmeti bar Joldasbay Dilmuratov,Bazarbay
Qazaxbaev,Raxim Kaymakov,Xojabay Reymov,Orınbay Kallibekov,Tólegen
Nizamatdinov,Alauatdin Kudaybergenov, Jetkerbay Otarov,Dawılbay Allaniyazov,
Raxman Aytmuratov, Jiemurat Kayıpbergenov, Saǵın Ziyauov, Xalıknazar
Habibullaev, Kenesbay Raxmanov, Aleksandra Loskutova, Kabıl Shamuratov,
Mnaj Allamuratov, Joldasbay Paluaniyazov, Kenesbay Erejepov, Tokımbet
Rsekeev, Jumabay Aytmuratov, Tenelbay Azerbaev,Mambet Sadullaev, Kalbike
Kudenova, Kuyash YUsupov, Rustem Dauletmuratov, Rısgúl Jumabaeva,
Perdegúl Genjekeeva, Tamara Sultanova, Mnayxan Jumanazarova, diktorlardan
Nikolay Medvedov, Biybixatsha Masharipova, Allaniyaz Abdinayımov, Klara
Jumamuratova, Sulıwshash Serdalieva, Biybixatsha Kayıpovalar radio kanalda
jemisli miynet etken nuranıy aqsaqallarımızdan esaplanadı.
Házirgi kúnde de Qaraqalpaqstan radio kanalınıń dóretiwshi jámáátinde 50 den
aslam xızmetkerler pidayı miynet islemekte. Olardın arasında belgili
jurnalistlerden Dilbar Raxmanova, Nursulıw Begimova, Ulmeken
Palўaniyazova, Toqtarbay Dosımbetov, Konıratbay Palımov, Muzaffar Toreev
Gulnaz Nurbekova Dilbar Amannepesova Baxıt Masharipova Zamira Erejepova
rejissyorlardan Elmurat Esemuratov, Gulayım Qurbaniyazova, texnik
xızmetkerlerden Murat Nizamatdinov, Ayparsha Uteeva, Sayda Murtazaevalar
radioesittiriwlerdiń sapalı hám tartımlı bolıwında ózleriniń salmaqlı úleslerin
qosıp kelmekte.