KOMUNIKASYON SA AKADEMIKONG PILIPINO

Ang komunikasyon sa akademikong Pilipino ay tumutukoy sa proseso ng pagpapalitan ng

impormasyon, ideya, at kaalaman sa loob ng akademikong pamayanan gamit ang wikang
Filipino. Layunin nito ang pagpapalawig at pagpapalalim ng kaalaman, pagpapalawak ng
diskurso, at pagpapahusay ng intelektuwal na kasanayan ng mga indibidwal sa larangan ng
akademiko. Ang komunikasyon sa akademikong Pilipino ay mahalaga dahil sa
Pagpapalakas sa Identidad: Ipinapalaganap nito ang pagpapahalaga sa sariling wika at
kultura ng Pilipinas. Sa pamamagitan ng paggamit ng Filipino sa akademikong diskurso,
napalalakas ang identidad at pagkakakilanlan ng mga Pilipino. Pagsusulong ng Kaalaman:
Binibigyan nito ng pagkakataon ang mga mag-aaral at guro na makipagtalastasan at
makapagpalitan ng kaalaman sa loob ng akademikong komunidad. Ito ay mahalaga sa
proseso ng pag-unlad ng kaalaman at pagpapalawak ng pang-unawa sa iba't ibang larangan.
Paggamit ng Wika sa Malalim na Pag-unawa: Sa pamamagitan ng paggamit ng Filipino sa
akademikong diskurso, nagkakaroon ng pagkakataon ang mga mag-aaral na maunawaan ang
mga konsepto at ideya nang mas malalim dahil ginagamit ang kanilang sariling wika.
Paggamit ng Wika sa Pagsasaliksik: Nagbibigay ito ng daan sa mas mabilis at epektibong
pagsasaliksik at pagtuklas ng kaalaman dahil ginagamit ang wika na mas nauunawaan ng
mga Pilipino. Pagpapalawak ng Diskurso: Binibigyan nito ng pagkakataon ang mga
Pilipino na makilahok sa global na diskurso sa iba't ibang larangan ng pag-aaral, mula sa
agham hanggang sa sining, sa pamamagitan ng kanilang sariling wika.
Ang komunikasyon sa akademikong Pilipino ay may malaking importansya sa bansa sa ilang
mga paraan una dahil sa Pagsulong ng Wika at Kultura: Ang paggamit ng Filipino sa
akademikong diskurso ay nagpapalakas sa pagpapahalaga sa sariling wika at kultura ng
Pilipinas. Ito ay naglalayo sa pagiging kolonyal sa paggamit ng dayuhang wika sa mga
akademikong konteksto at nagpapalakas sa pagka-Pilipino ng mga mamamayan. Pangalawa,
Pag-unlad ng Edukasyon: Ang paggamit ng Filipino sa akademikong komunikasyon ay
nagpapalakas sa pag-unlad ng edukasyon sa bansa. Ito ay nagbibigay ng mas mabilis at mas
epektibong paraan ng pagtuturo at pag-aaral dahil ginagamit ang wika na mas nauunawaan ng
karamihan. Pangatlo, Pagpapalawak ng Diskurso: Sa pamamagitan ng paggamit ng Filipino
sa akademikong diskurso, nagkakaroon ng pagkakataon ang mga Pilipino na makilahok sa
global na diskurso sa iba't ibang larangan ng pag-aaral. Ito ay nagbubukas ng mga pinto para
sa mas malawak na pagtuklas at pag-unlad ng kaalaman. At panghuli ay, Paggamit ng Wika
sa Malalim na Pag-unawa: Ang paggamit ng Filipino sa akademikong komunikasyon ay
nagbibigay daan sa mas malalim na pag-unawa sa mga konsepto at ideya dahil ginagamit ang
wika na mas natural at mas pinakikilos ng damdamin.
Sa kabuuan, mahalaga ang komunikasyon sa akademikong Pilipino hindi lamang sa
pagpapalaganap ng kaalaman at impormasyon kundi pati na rin sa pagpapalakas ng identidad,
pag-unlad ng wika, at pagpapalawak ng diskurso sa bansa at naglalarawan ng malalim na
pagpapahalaga sa sariling wika at kultura ng bansa. Ito ay hindi lamang nagpapalakas ng
identidad ng mga Pilipino kundi nagtataguyod din ng mas mataas na antas ng edukasyon at
pag-unlad sa bansa.
MODYUL 1
Ang wika ay isang napakahalagang salik ng sangkatauhan. Walang bahid alinlangan na
integral nang bahagi ng tao ang wika. Gamit niya ito, hindi lamang para mabuhay (to live),
lalo’t higit upang siya ay manatili (to exist). Isang katotohanan na nagpapakita ng
kapangyarihan ng wika sa kasaysayan ng pagkalalang ng LAHAT. Hindi mapapasubalian
na wala pa man ang tao ay may umiiral ng wikang ginamit ng tao sa kanyang kagalingan
upang mapanatili nito ang kanyang posisyon na pinakamataas na uri sa mga nilikha.
Wika ang daluyan ng anumang uri ng komunikasyong nauukol sa lipunan ng mga tao.
Nabubuo bilang wika ang mga pananagisag sa anumang bagay na binibigyang
kahulugan, kabuluhan at interpretasyon sa pamamagitan ng mga salita
Habang lumalawak ang karanasang panlipunan ng tao lumalawak din ang mga salita,
karanasan at konseptong pumapaloob sa kanyang kamalayan. Sa patuloy na pagtaas at
paglawak ng isipan ng tao, kaabikat nito ang patuloy na pagpapayaman ng kanyang
kaalaman at kamalayan mula sa ibinibigay na mga kahulugan, kalikasan, pinagmulan at
palikasyon ng wika.
Isa sa pinakadakilang biyayang ipinagkaloob ng Diyos ang wika. Nang dahil dito’y
nailarawan ng mga tao ang kanilang karanasan, tagumpay at kabiguan. Sa pamamagitan din
nito, nasasalamin ng tao ang uri ng pamumuhay ng kanilang mga ninuno at ang kanilang
bansang pinagmulan
Kahulugan at Kahalagahan Panunuring Pampanitikan
Panunuring Pampanitikan
Ito ay isang malalim na paghihimay sa mga akdang pampanitikan sa pamamagitan ng
paglalapat ng iba’t ibang dulog ng kritisismo para sa mabisang pag-unawa sa malikhaing
manunulat at katha.Ang pagsusuring pampanitikan ay isang pag-aaral, pagtalakay, pagsusuri
at pagpapaliwanag ng panitikan.
Dalawang Sangay
1. Pagdulog.
Ang mga uri nito ay pormalistiko o pang-anyo. Ang pangalawa ay ang moralistiko.
Ang pangatloay ang sikolhikal at ang huli ay sosyolohikal-panlipunan.
2. Pananalig.
Binubuo ito ng maraming uri. Ang mga uri nito ay eksistensiyalismo, at peminismo.
Kahalagahan ng Panunuring PampanitikanMapapahalagahan laman natin nang lubos ang
isang akda kung tayo’y may kinalaman sa pagsusuri nito.
Kahalagahan ng Pagsusuri
Ang gawang pagsusuri ay hindi madali ngunit
mahalaga. Madalas na ang manunuri ay nagtitimbang
- timbang muna ng kaniyang sasabihin o isusulat
tungkol sa anumang tekstong nais bigyang pansin
Kahalagahan ng Pagsusuri
 Ang gawang pagsusuri ay hindi madali ngunit mahalaga. Madalas na ang manunuri ay
nagtitimbang - timbang muna ng kaniyang sasabihin o isusulat tungkol sa anumang tekstong
nais bigyang pansin.
Ang konteksto ng paglikha ng panunuring pampanitikan
Ano ang panunuring pampanitikan?
-Ito ay isang malalim na paghihimay sa mga akdang pampanitikan sa pamamagitan ng
paglapat ng iba’t-ibang dulog ng kritisismo para sa mabisang pang-unawa sa malikhaing
manunulat at katha. Ang Panunuring Pampanitikan ay isang komplikadong proseso. Sa
prosesong ito, may mga mahahalagang bagay na dapat tandan o isaalang-alang tungo sa
mabuti at epektibong paraan ng pagsusuri.

ahulugan at Kahalagahan Panunuring Pampanitikan

Panunuring Pampanitikan
Ito ay isang malalim na paghihimay sa mga
akdang pampanitikan sa pamamagitan ng paglalapat
ng iba’t ibang dulog ng kritisismo para sa mabisang
pag-unawa sa malikhaing manunulat at katha.
Ang pagsusuring pampanitikan ay isang pag-
aaral, pagtalakay, pagsusuri at pagpapaliwanag ng
panitikan.
Dalawang Sangay
1. Pagdulog. Ang mga uri nito ay pormalistiko o pang-
anyo. Ang pangalawa ay ang moralistiko. Ang pangatlo
ay ang sikolhikal at ang huli ay sosyolohikal-
panlipunan.
2. Pananalig. Binubuo ito ng maraming uri. Ang mga
uri nito ay eksistensiyalismo, at peminismo.
Kahalagahan ng Panunuring Pampanitikan
Mapapahalagahan laman natin nang lubos ang isang
akda kung tayo’y may kinalaman sa pagsusuri nito
ahulugan at Kahalagahan Panunuring Pampanitikan
Panunuring Pampanitikan
Ito ay isang malalim na paghihimay sa mga
akdang pampanitikan sa pamamagitan ng paglalapat
ng iba’t ibang dulog ng kritisismo para sa mabisang
pag-unawa sa malikhaing manunulat at katha.
Ang pagsusuring pampanitikan ay isang pag-
aaral, pagtalakay, pagsusuri at pagpapaliwanag ng
panitikan.
Dalawang Sangay
1. Pagdulog. Ang mga uri nito ay pormalistiko o pang-
anyo. Ang pangalawa ay ang moralistiko. Ang pangatlo
ay ang sikolhikal at ang huli ay sosyolohikal-
panlipunan.
2. Pananalig. Binubuo ito ng maraming uri. Ang mga
uri nito ay eksistensiyalismo, at peminismo.
Kahalagahan ng Panunuring Pampanitikan
Mapapahalagahan laman natin nang lubos ang isang
akda kung tayo’y may kinalaman sa pagsusuri nito
ahulugan at Kahalagahan Panunuring Pampanitikan
Panunuring Pampanitikan
Ito ay isang malalim na paghihimay sa mga
akdang pampanitikan sa pamamagitan ng paglalapat
ng iba’t ibang dulog ng kritisismo para sa mabisang
pag-unawa sa malikhaing manunulat at katha.
Ang pagsusuring pampanitikan ay isang pag-
aaral, pagtalakay, pagsusuri at pagpapaliwanag ng
panitikan.
Dalawang Sangay
1. Pagdulog. Ang mga uri nito ay pormalistiko o pang-
anyo. Ang pangalawa ay ang moralistiko. Ang pangatlo
ay ang sikolhikal at ang huli ay sosyolohikal-
panlipunan.
2. Pananalig. Binubuo ito ng maraming uri. Ang mga
uri nito ay eksistensiyalismo, at peminismo.
Kahalagahan ng Panunuring Pampanitikan
Mapapahalagahan laman natin nang lubos ang isang
akda kung tayo’y may kinalaman sa pagsusuri nito
ahulugan at Kahalagahan Panunuring Pampanitikan
Panunuring Pampanitikan
Ito ay isang malalim na paghihimay sa mga
akdang pampanitikan sa pamamagitan ng paglalapat
ng iba’t ibang dulog ng kritisismo para sa mabisang
pag-unawa sa malikhaing manunulat at katha.
Ang pagsusuring pampanitikan ay isang pag-
aaral, pagtalakay, pagsusuri at pagpapaliwanag ng
panitikan.
Dalawang Sangay
1. Pagdulog. Ang mga uri nito ay pormalistiko o pang-
anyo. Ang pangalawa ay ang moralistiko. Ang pangatlo
ay ang sikolhikal at ang huli ay sosyolohikal-
panlipunan.
2. Pananalig. Binubuo ito ng maraming uri. Ang mga
uri nito ay eksistensiyalismo, at peminismo.
Kahalagahan ng Panunuring Pampanitikan
Mapapahalagahan laman natin nang lubos ang isang
akda kung tayo’y may kinalaman sa pagsusuri nito
ahulugan at Kahalagahan Panunuring Pampanitikan
Panunuring Pampanitikan
Ito ay isang malalim na paghihimay sa mga
akdang pampanitikan sa pamamagitan ng paglalapat
ng iba’t ibang dulog ng kritisismo para sa mabisang
pag-unawa sa malikhaing manunulat at katha.
Ang pagsusuring pampanitikan ay isang pag-
aaral, pagtalakay, pagsusuri at pagpapaliwanag ng
panitikan.
Dalawang Sangay
1. Pagdulog. Ang mga uri nito ay pormalistiko o pang-
anyo. Ang pangalawa ay ang moralistiko. Ang pangatlo
ay ang sikolhikal at ang huli ay sosyolohikal-
panlipunan.
2. Pananalig. Binubuo ito ng maraming uri. Ang mga
uri nito ay eksistensiyalismo, at peminismo.
Kahalagahan ng Panunuring Pampanitikan
Mapapahalagahan laman natin nang lubos ang isang
akda kung tayo’y may kinalaman sa pagsusuri nito
ahulugan at Kahalagahan Panunuring Pampanitikan
Panunuring Pampanitikan
Ito ay isang malalim na paghihimay sa mga
akdang pampanitikan sa pamamagitan ng paglalapat
ng iba’t ibang dulog ng kritisismo para sa mabisang
pag-unawa sa malikhaing manunulat at katha.
Ang pagsusuring pampanitikan ay isang pag-
aaral, pagtalakay, pagsusuri at pagpapaliwanag ng
panitikan.
Dalawang Sangay
1. Pagdulog. Ang mga uri nito ay pormalistiko o pang-
anyo. Ang pangalawa ay ang moralistiko. Ang pangatlo
ay ang sikolhikal at ang huli ay sosyolohikal-
panlipunan.
2. Pananalig. Binubuo ito ng maraming uri. Ang mga
uri nito ay eksistensiyalismo, at peminismo.
Kahalagahan ng Panunuring Pampanitikan
Mapapahalagahan laman natin nang lubos ang isang
akda kung tayo’y may kinalaman sa pagsusuri nito
ahulugan at Kahalagahan Panunuring Pampanitikan
Panunuring Pampanitikan
Ito ay isang malalim na paghihimay sa mga
akdang pampanitikan sa pamamagitan ng paglalapat
ng iba’t ibang dulog ng kritisismo para sa mabisang
pag-unawa sa malikhaing manunulat at katha.
Ang pagsusuring pampanitikan ay isang pag-
aaral, pagtalakay, pagsusuri at pagpapaliwanag ng
panitikan.
Dalawang Sangay
1. Pagdulog. Ang mga uri nito ay pormalistiko o pang-
anyo. Ang pangalawa ay ang moralistiko. Ang pangatlo
ay ang sikolhikal at ang huli ay sosyolohikal-
panlipunan.
2. Pananalig. Binubuo ito ng maraming uri. Ang mga
uri nito ay eksistensiyalismo, at peminismo.
Kahalagahan ng Panunuring Pampanitikan
Mapapahalagahan laman natin nang lubos ang isang
akda kung tayo’y may kinalaman sa pagsusuri nito
ahulugan at Kahalagahan Panunuring Pampanitikan
Panunuring Pampanitikan
Ito ay isang malalim na paghihimay sa mga
akdang pampanitikan sa pamamagitan ng paglalapat
ng iba’t ibang dulog ng kritisismo para sa mabisang
pag-unawa sa malikhaing manunulat at katha.
Ang pagsusuring pampanitikan ay isang pag-
aaral, pagtalakay, pagsusuri at pagpapaliwanag ng
panitikan.
Dalawang Sangay
1. Pagdulog. Ang mga uri nito ay pormalistiko o pang-
anyo. Ang pangalawa ay ang moralistiko. Ang pangatlo
ay ang sikolhikal at ang huli ay sosyolohikal-
panlipunan.
2. Pananalig. Binubuo ito ng maraming uri. Ang mga
uri nito ay eksistensiyalismo, at peminismo.
Kahalagahan ng Panunuring Pampanitikan
Mapapahalagahan laman natin nang lubos ang isang
akda kung tayo’y may kinalaman sa pagsusuri nito
ahulugan at Kahalagahan Panunuring Pampanitikan
Panunuring Pampanitikan
Ito ay isang malalim na paghihimay sa mga
akdang pampanitikan sa pamamagitan ng paglalapat
ng iba’t ibang dulog ng kritisismo para sa mabisang
pag-unawa sa malikhaing manunulat at katha.
Ang pagsusuring pampanitikan ay isang pag-
aaral, pagtalakay, pagsusuri at pagpapaliwanag ng
panitikan.
Dalawang Sangay
1. Pagdulog. Ang mga uri nito ay pormalistiko o pang-
anyo. Ang pangalawa ay ang moralistiko. Ang pangatlo
ay ang sikolhikal at ang huli ay sosyolohikal-
panlipunan.
2. Pananalig. Binubuo ito ng maraming uri. Ang mga
uri nito ay eksistensiyalismo, at peminismo.
Kahalagahan ng Panunuring Pampanitikan
Mapapahalagahan laman natin nang lubos ang isang
akda kung tayo’y may kinalaman sa pagsusuri niAng Panunuring Pampanitikan ay isang
komplikadong proseso. Sa prosesong ito, may mga mahahalagang bagay na dapat tandan o
isaalang-alang tungo sa mabuti at epektibong paraan ng pagsusuri.
KAHALAGAHAN NG PANUNURI
PANUNURI
Isang proseso na kung saan nangangailangan ng malalimang pagsisiyasat o pag
oobrserba sa isang partikular na paksa.
KAHALAGAHAN NG PAGSUSURI
 1. Ang bunga ng pagsusuri ay pantay na paghuhusga sa akda na kung saan ang
mambabasa ay nakalikom ng higit na kaalaman tungkol sa likhang sining.
2. Naipapaliwanag ang mga mensahe at layuning napapaloob sa akda.
3. Ang makatarungang pagsusuri ay magiging sandiganng higit pang pagpapalawak at
pagsulong ng manunulat at ng panitikan.
4. Maging ang istilo ng manunulat ay natutuklasan sa pamamagitan ng pagsusuri

PANGANGAILANGAN NG PANUNURING PAMPANITIKAN

1. Magkaroon ng malakas na kuru-kuro. Hindi siya nadadala ng kabantugan ng may-
akda. Kailangan din na bukod sa pagiging matatag ay maging tiyakdin sa ginawang
pagpapahalaga o pamumuna.
2. Ang pinagdadaanan at kasalukuyang buhay ngmay-akda ay kailangang maliwang sa
manunuri upang lubos niyang maabot ang mensahe, mga pangyayari at damdaming taglay ng
katha
3. Ang manunuri ay kailangang maging tapat, nagtataglay siya ng obhektibong
pananaw-walang kinakatigan.

MODYUL 2 Varayti at Varyasyon ng Wika

Dayalek
Maraming linggwista ang nagpapalagay na homojinyus ang wika, na ang ibig sabihin ay
pare-parehong magsalita o bumigkas ng mga salita ang mga taong gumagamot ng wika.
Kapansin-pansin ding may mga taga-lalawigan na iba-iba ang punto. May tinatawag na
puntong Bulacan, puntong Bisaya, puntong Bicol at iba pa. May ilan naming gumagamit ng
ibang salita para sa isang kahulugan lamang. Samakatawid, hindi maipagkakailang iba-iba
ang varayti ng wika. Ito’y matatawag na dayalek. Para makatiyak kung may pagkakatulad
ang dayalekto sa mga lugar tulad ng Bulacan, Nueva Ecija, Batangas, Laguna, Cavite at
Quezon mahalagang pag-aralan ang tunog ng mga salitang ginagamit ng mga taong
nakatira dito. Maaari ring paghambingin ang mga salitang laganap dito at pag-aralan ang
pagkakatulad na pagkakaiba ng kahulugan. Maaaring matukoy ang paggamit ng salitang
yayao ng Batangas o ng salitang nababasan ng Quezon na iba sa kahulugan ng mga di taga-
Batangas o di taga-Quezon.
Dayalek.
 Ang varayting ito ay sinasalita ng mga tao sa heograpikong komunidad. Dito
nagkakaintindihan ang nagsasalita ng mga dayalek ng isang wika ngunit nababatid
nilang may pagkakaiba ang mga salitang kanilang naririnig.
Sosyolek.
Ang varayting ito ay sinasalita ng mga tao sa isang lipunan. May varayti ng wika ang mga
dukkha, gayundin ang mga matataas na antas ng lipunan.

ARALIN 3
Mga Tungkulin ng Wika
Ang pagkakaroon ng wika ay isang katanginang ikinaiiba ng tao sa maga hayop. Totoong
ang mga hayop ay may sariling paraan ng komunikasyon sa mga kapwa hayop ngunit iba ang
wika ng tao. Bawat indibidwal ay may sapat na kakayahang magamit ang isang wika. May
pitong tungkulin ang wika na kailangang pagtuuunan ng pansin upang sanayin ang sarili sa
bawat isang tungkulin sapagkat may mga pagkakataong kinakailangang gamitin ang isang
tungkulin sa isang sitwasyon at may mga pagkakataon din naman kailangang gamitin ang
dalawa o higit pang tungkuling pangwika sa isang sitwasyon. Inilahad ni Halliday sa kanyang
Explorations in the Functions of Language na ang tungkuling ginagampanan ng wika sa ating
buhay ay kinakategorya. May mga halimbawang madalas na ginagamit sa pagsasalita at
pagsusulat upang maging batayan ng bawat isa.