GHI NHẬN & XỬ LÝ HÌNH

ẢNH PHIM X-QUANG RĂNG

SINH VIÊN RĂNG HÀM MẶT

2024
1, Kỹ thuật tráng rửa phim X-quang cổ điển

2, Kỹ thuật xử lý phim X-quang kỹ thuật số

 X-QUANG

CỔ ĐIỂN KỸ THUẬT SỐ
( Phim cổ điển) DR (Digital Radiography)

CR DR
(Computed Radiography) (Direct & Indirect Radiography)
(Phim quét CR) (Detector/Sensor)
 CR X RAY
DR
CR PLATE/ DETECTOR/
Image Plate (IP) SENSOR

CR READOUT/
CR SCANNER

01001010 11001011
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN

Thiết bị tham gia vào quá trình ghi nhận và tạo

ảnh:

• Cassette (cover), bìa tăng quang

• Phim X - quang chứa 2 lớp nhũ tương bạc

• Thuốc tráng rửa phim

• Buồng (phòng) tối và dụng cụ: thùng tráng rửa

phim, đèn an toàn hoặc máy tráng rửa phim tự
động/ bán tự động...
Quy trình chụp X - quang thường quy
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN

- Thiết bị bảo vệ:

• Phòng điều khiển có kính chì ( quan sát)

• Áo, yếm chì, găng tay chì, kính chì (che

chắn nhân viên, bệnh nhân và người nhà
bệnh nhân khi cần thiết)
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN Nguyên lý hoạt động và thu nhận ảnh

Phim răng
• Polyester mỏng mềm dẻo
• 2 lớp nhũ tương Bao phim gồm các lớp:

= Gelatin và tinh thể muối Halogen bạc • Giấy cản ánh sáng màu đen
• Một lá chì mỏng có dập nổi
Rất nhạy cảm với ánh sáng & tia tử ngoại • Lớp giấy chống thấm/nhựa bao
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN Nguyên lý hoạt động và thu nhận ảnh

• Lớp nhũ tương của phim: AgCl và AgBr rất nhạy cảm với ánh sáng và tia tử ngoại
• Dựa vào tính chất phát sáng một số chất như Calcium tungstate, Kẽm sunfua của tia X, phim được
đặt vào giữa hai tấm bìa có chứa muối Calcium tungstate hoặc Kẽm sunfua và tinh thể huỳnh quang.
Khi tia X xuyên qua hai tấm bìa thì những tinh thể huỳnh quang này phát sáng và phát ra nhiều tia tử
ngoại in vào phim chứa nhũ tương bạc đặt ở giữa.

• Sự tương tác giữa photon và các tinh

thể bạc halogenua tạo ra những thay
đổi này gọi là ảnh chìm.
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN
Nguyên lý hoạt động và thu nhận ảnh của X - quang cổ điển
• Sau khi phim được tráng rửa trong buồng tối trải qua các bước
(hiện hình, định hình, rửa nước và sấy khô) : ảnh chìm trên phim X -
quang sẽ thành ảnh mà chúng ta có thể quan sát bằng mắt thường.
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN

Độ nhạy cảm của phim

Kích thước của tinh thể

Độ nhạy thấp Độ nhạy cao

Rõ nét Kém rõ nét

Kết luận: Cần cân bằng giữa 2 vấn đề kể trên

1. X-QUANG CỔ ĐIỂN

Tốc độ phim (Hội Nha khoa Hoa Kỳ)

Tốc độ phim

A F

Chủ yếu đang xử dụng loại C, D và E

1. X-QUANG CỔ ĐIỂN
Các loại phim trong miệng:

• Phim cận chóp

• Phim cánh cắn
• Phim cắn
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN
Các loại phim trong miệng:

• Phim cận chóp

• Phim cánh cắn
• Phim cắn
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN
Các loại phim trong miệng:

• Phim cận chóp

• Phim cánh cắn
• Phim cắn
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN
Thuốc tráng rửa phim cổ điển

Hiện Rửa Định Rửa Sấy

hình nước hình nước phim
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN
Ba phương pháp rửa phim hay dùng:
• Rửa phim bằng tay
• Rửa phim nhanh
• Rửa phim bán tự động / tự động
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN
Ba phương pháp rửa phim hay dùng:
• Rửa phim bằng tay
• Rửa phim nhanh
• Rửa phim bán tự động & tự động
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN
Buồng tối
Dung dịch rửa phim
Quy trình rửa phim

Thuốc hiện hình

• Chất khử : metol và hydroquinon(dịu ảnh)
• Chất gia tốc : sodium carbonate
• Chất ngăn tạo hình một phần : potassium bromide
• Chất bảo vệ : Sodium sulfite
• Dung môi : nước
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN

Thuốc định hình

• Chất định hình : ammonium thiosulfate
• Chất acid : acetic hay sulfuric acid
• Chất làm cứng phim : aluminum chloride hay sulfite
• Chất bảo vệ : sodium sulfite
• Dung môi : nước
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN

Phim X-quang khô

• Tấm nhôm mỏng bao phủ bởi selenium
• Khi Tia X chiếu qua sẽ cho những vùng mang điện khác nhau
• Bột mực mang điện tích âm sẽ dính lên hình ảnh tiềm
tang trên tấm cảm thủ mang điện tích dương
1. X-QUANG CỔ ĐIỂN

- Thiết bị bảo vệ:

• Phòng điều khiển có kính chì ( quan sát)

• Áo, yếm chì, găng tay chì, kính chì (che

chắn nhân viên, bệnh nhân và người nhà
bệnh nhân khi cần thiết)
2. X-QUANG KỸ THUẬT SỐ
2. X-QUANG KỸ THUẬT SỐ
2. X-QUANG KỸ THUẬT SỐ
CR systems ~ Tấm phốt pho ( Phosphor plate/
Phosphor screen)
- Tấm Phosphor có kích thước tương tự phim X-
quang thông thường
2. X-QUANG KỸ THUẬT SỐ
CR systems
- Máy quét ( Scanner) sẽ giúp
chuyển đổi tín hiệu tia X được lưu
giữ trong tấm phosphor thành tính
hiệu số trong vòng 30s-60s.
- Tấm phosphor sẽ được chiếu ánh
sáng trắng để xóa sạch hình ảnh
trước đó và tiếp tục sử dụng. Nó
được sử dụng vài trăm lần.
2. X-QUANG KỸ THUẬT SỐ
DR systems = sensor + bóng phát tia+ máy
tính + phần mềm chuyên dụng
• Sensor kết nối máy tính bằng cổng USB/ dây
• Sensor được đặt trong miệng bệnh nhân nên
có kích cỡ bằng phim X-quang răng thường
quy
• Hình ảnh được thu thập và hiển thị trong vài
giây, được xử lý một vài thông số ( tương
phản) để nâng cao chi tiết và giảm thiểu việc
chụp lại.
2. X-QUANG KỸ THUẬT SỐ

DR systems = sensor + bóng phát tia+

máy tính + phần mềm chuyên dụng
• Sensor là đắt tiền nhất của hệ thống,
mặc dù khá bền nhưng phải cẩn thận
để tránh hư hỏng
2. X-QUANG KỸ THUẬT SỐ