University of Southern Mindanao

WIKA:
KASANGKAPAN SA
KOMUNIKASYON
 Topic Outline
Pangunahing gamit
1 Depinisyon ng wika 3 ng wika

2 Katangian ng wika 4 Kahalagahan ng

wika
 Intended Learning
Outcome
Nakapagbibigay ng kahulugan ng wika
ayon sa iba’t ibang dalubhasa.
Naipaliliwanag ang katangian,
kahalagahan at pangunahing gamit ng
wika.
DEPENISYON
NG WIKA
ARALIN 1
Wika
Ito ay ang instrumento ng tao sa
pagpapahayag ng kanyang sarili para
makamit ang mithiin at adhikain niya
sa buhay.
 “Ang wika ay isang
sistematik na balangkas ng
Ayon sa isang dalubhasa sa mga binibigkas na tunog na
wika na si Henry Gleason: pinipili at isinasaayos sa
paraang arbitraryo upang
magamit ng mga taong may
iisang kultura.”
 Isang sistema (may konsistensi o
may sinusunod na pattern)
Binubuo ng mga arbitraryong
simbolo ng mga tunog (binubuo ng
mga tinuhog na tunog na pamilyar
at alam ng gumagamit)

Arbitraryo – ang wika ay pinili at inayos

ang mga tunog sa pinagkasunduang sa isang
pook o lugar.
Ang wika ay ginagamit
para sa komunikasyon ng
tao (ginagamit para sa
epektibong pagpapahayag
ng iniisip, nadarama, at
anumang nakikita sa
paligid).
Sa pamamagitan ng wika, naitatala at
naihahayag ng tao ang mga karanasan
at kasaysayan ng sinaunang panahon.
Pasulat
Pasalindila
KATUTURAN
NG WIKA
ayon sa iba’tibang
dalubhasa
 “Isang prosesong mental
ang wika -- May
universal na gramatika
at sa mataas na abstrak
Ayon kay na antas, may
Chomsky (1957) magkatulad na
katangiang linggwistik
ang lahat ng mga wika.”
 “Ang wika ay isang
sistema ng mga Ayon kay
arbitraryong simbolo ng Edgar
mga tunog para sa
komunikasyon ng mga Sturtevant
tao.”
 “Ang wika ay isang
sistema ng mga sagisag
na binubuo at
Ayon kay tinatanggap ng lupunan –
Caroll (1964) resulta ng unti-unting
paglilinang at pagbabago
(henerasyon, panahon)”
 “Ang wika ay hindi
lamang set ng mga
tuntunin ng pagbuo ng Ayon kay
mga anyong linggwistik Hymes (1972)
kundi set o kalipunan na
rin ng mga tuntunin sa
paggamit ng wika.”
KATANGIAN
NG WIKA
ARALIN 2
Masistemang
balangkas.

- may kaayusan o order.

- ang balangkas ng mga
tunog at;
- ang balangkas ng mga
kahulugan.
Ang mga tunog ng isang wika ay
nabubuo sa tulong ng iba’t ibang
sangkap ng pagsasalita tulad ng dila,
labi, babagtingang tinig, ngalangala
at iba pa.

Sinasalitang Tunog
 - napagkasunduan;
- ang mga tunog na binibigkas ay
pinili at isinaayos para sa layunin ng
mga gumagamit.

Ang wika ay pinipili at isinasaayos sa

paraang arbitraryo.
- Nagsisilbing tulay upang magkaroon ng
ugnayan.
- Walang saysay ang anumang bagay kung
hindi ginagamit, nangangahulugan lamang na
wala itong silbi. Ito ang dahilan kung bakit
mahalagang katangian ng wika ang pagiging
gamitin nito.

Ang wika ay ginagamit sa

komunikasyon
 •Ang wikang pasulat ay
paglalarawan lamang ng wikang
sinasalita.
•Nangangahulugan lamang na
repleksiyon lamang ng wikang
pasulat ang wikang pasalita.

Ang tunay na wika ay wikang

sinasalita.
- May mga kaisipan sa isang wika ang
walang katumbas sa ibang wika
sapagkat wala sa kultura ng ibang
wika ang kaisipang iyon ng isang wika.

Ang wika ay nakabatay

sa kultura.
 •Dinamiko ang wika.
•Hindi ito maaaring tumangging
magbago.
•Ang isang wikang stagnant ay
maaari ring mamamatay tulad ng
hindi paggamit niyon.

Ang wika ay nagbabago.

Ang bawat wika ay may
katangiang pansarili na
naiiba sa ibang wika.
Walang dalawang wika na
magkatulad.

Natatangi
 Ponolohiya - pagsasama-sama ng
tunog upang bumuo ng salita.
Sintaks - pagsasama ng mga salita
upang bumuo ng pangungusap.
Semantiks - ang kahulugan ng mga
salita at pangungusap.

May Gramatikal Istraktyur

May dalawang mahalagang organo
na binubuo ng bibig (ORAL) at
tainga (AWRAL) ang nagbibigay
hugis sa tunog na napakinggan.
Dahil sa mga organong ito
nakapagsasalita ang mga tao.

May Sistemang
Oral - Awral
 Maaaring mamatay ang wika kung wala ng
gumagamit at hindi na ito ginagamit ng
mga tao.
Halimbawa:
•Yahi-Indian Language (1853-1870)- wika ng mga taga
California
•Eyah Language- Alaska
•Karawsa Isabela (Cagayan)

Pagkawala o ekstinksyon.
Iba-iba ang kulturang
pinagmulan ng lahi ng tao,
kaya’t ang wika ay iba-iba sa
lahat ng panig ng mundo.

Iba-iba, diversifayd at
pangkatutubo
KATANGIAN NG WIKA
Humihiram ang wika ng ponema at
morpema mula sa ibang wika kaya
ito’y umuunlad.

Lahat ng wika ay
nanghihiram.
 Naiiba ang wikang pantao sa tunog na
nalilikha ng mga insekto.
Ang wika ng tao ay ginagamit kaugnay
sa pagsasalin at pag-uugnay ng kultura.
Ang tunog ng mga hayop at insekto ay
ginagamit sa sariling lahi.

Ang wika ay pantao.

Bawat salita ay may taglay na
kahulugan sa kanyang sarili lalo’t
higit kung ginagamit na sa
pangungusap.

Ang wika ay may dalang

kahulugan.
 Ang wika ay nagdidikta sa ating
isipan upang gumana at lumikha ng
imahinasyon at kung gayo’y nalilinang
ang malikhaing pag-iisip.

Ang wika ay malikhain.

Halimbawa (operasyon)
- doktor
- sundalo
- negosyante

Ang wika ay gamit sa lahat ng uri

ng disiplina/propesyon.
PANGUNAHING
GAMIT
NG WIKA
Ginagamit ito sa pagtitiyak o pag-
aaydentifay sa mga bagay, gawain,
kilos o tao sa pamamagitan ng
pagbibigay-pangalan dito.

Pagpapangalan (labeling)
 Tumutukoy ito sa pagbabahaginan ng
mga naisin o ideya. Nakapokus ito sa
pagbabahaginan o pagpapalitan ng
mga saloobin, iniisip, ideya atbp.

Interaksyon
Ginagamit ang wika sa
pagpapasa ng mga impormasyon.

Transmisyon
KAHALAGAHAN
NG
WIKA
 KAHALAGAHAN
NG WIKA
Instrumento ng komunikasyon.
Lumilinang sa malikhaing pag-
Nag-iingat at
iisip.
nagpapalaganap ng kaalaman.
Ang wika ay daan tungo sa
Nagbubuklod ng bansa.
puso ng isang tao.
 Kongklusyon
Ang wika ay kasangkapan ng pakikipagtalastasan. Tunay
ngunit hindi kasangkapang mekanikal at kagamitan ang isang
wika. Ito’y tagapagdala ng mga ideya. Naiimpluwensiyahan
nito ang ugali ng tao, ang isip at damdamin. Ang wika’y
instrumento ng paglikha ng makabuluhan at malikhaing pag-
iisip. Samakatuwid, upang magamit sa sukdulang kagamitan
ng wika, dapat itong mahawakan nang buong husay, maangkin
ng ganap. Ang mahina at di ganap na bunga ng paggamit ng
naturang wika.
Mga Aklat

Castillo, M.J.A. (2008). Komunikasyon sa Kademikong Filipino 1. Santa Cruz Manila: Booklore Publishing
Inc.

Dinglasan R. (2007). Komunikasyon sa Akademikong Filipino. Manila: Rex Bookstore Inc.

Hufana, N.L. Wika at Kultura at Lipunang Pilipino.Iligan City: Departamento ng Filipino at Ibang mga
Wika.Kolehiyo ng mga Sining at Agham Panlipunan.MSU-Iligan Institute of Technology.

Hufana, L., Banawa, M.J, Gervacio, G.VChem, Pantorilla, R. , Sajulga, A.C. at Tiosen, B.R.(2018). Wika
at Kultura sa Mapayapang Lipunan. Malabon City: Mutya Publishing House, Inc.

Mag-atas, R.U. et al. ( 2008). Komunikasyon sa Akademikong Filipino. Sta Cruz Manila: Booklore
Publishing Corporation

Panopio, I.S. at Rolda, R.S.( 1992). Sosyolohiya at Antropolohiya Isang Panimula. Quezon City: Ken
Incorporated.

Santos, A.L. et al. 2009. Ang Akademikong Filipino sa Komunikasyon. Malabon City: Mutya Publishing
House Inc.