BÀI TẬP MÔN NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN

A. CÔNG THỨC:
Giá trị thời gian của tiền: Cùng một khoản tiền, giá trị của nó khác nhau qua thời gian, càng xa
trong tương lai giá trị của nó càng nhỏ.
1. Giá trị tương lai của 1 khoản tiền

FV = PV (1 + i) n
Trong đó: FV là Giá trị tương lai i là lãi suất hàng kỳ
PV là Giá trị hiện tại n là số kỳ tính lãi
2. Giá trị hiện tại của 1 khoản tiền

FV −n
PV = = FV (1 + i )
(1 + i ) n
3. Giá trị tương lai của một chuỗi các khoản tiền giống nhau (Niên kim cố định: A)
Xuất hiện đầu hàng năm

(1 + i ) n − 1
FV A = A (1 + i )
i
4. Giá trị tương lai của một chuỗi các khoản tiền giống nhau (Niên kim cố định: A)
Xuất hiện cuối hàng năm

(1 + i) n − 1
FV A = A
i
5. Giá trị hiện tại của một chuỗi các khoản tiền giống nhau (Niên kim cố định: A)
Xuất hiện đầu hàng năm
 1 − (1 + i) − n
PV A = A (1 + i)
i
6. Giá trị hiện tại của một chuỗi các khoản tiền giống nhau (Niên kim cố định: A)
Xuất hiện cuối hàng năm

1 − (1 + i ) − n
PV A = A
i
7. Dòng tiền của dự án = Dòng tiền ròng: là dòng tiền phát sinh do việc thực hiện dự án
Dòng tiền ròng = Dòng tiền vào – Dòng tiền ra
8. Các quan điểm xác định dòng tiền
a. Quan điểm dự án/Quan điểm tổng đầu tư: chỉ xét đến những dòng tiền phát
sinh từ việc vận hành tài sản cố định và bỏ qua dòng tiền tài chính (dòng tiền
nguồn tài trợ: dòng nhận vốn vay, dòng trả lãi, trả gốc)
Dòng tiền ròng = LNST (không trừ lãi vay) + Khấu hao + Thanh lý VLĐ ròng
(nếu có)
L·i suÊt chiÕt khÊu = Chi phÝ vèn trung b×nh = K dx(1-T)xWd + KsxWs
Kd: chi phÝ vèn vay (l·i vay) Ws: tû träng vèn chñ së h÷u trong tæng nguån
Wd: tû träng vèn vay trong tæng nguån vèn
vèn T: thuế suất thuế TDDN
Ks: chi phÝ vèn chñ së h÷u

b. Quan điểm chủ đầu tư: xét tất cả các khoản thu chi của chủ ĐTư kể cả dòng tiền
tài chính
Dòng tiền ròng = LNST (có trừ lãi vay)+ Khấu hao – Trả gốc + Thanh lý
VLĐ ròng (nếu có)
Lãi suất chiết khấu = Chi phí vốn chủ sở hữu
9. Trong trường hợp thuê tài chính
a. Nếu toàn bộ tiền thuê tính vào chi phí, sau khi trả tiền thuê, dòng tiền còn lại là của
chủ đầu tư nên lãi suất khiết khấu là chi phí vốn chủ sở hữu.
 b. Nếu coi tiền thuê là chi phí tài chính, xét trên quan điểm dự án và không tính chi
phí tài chính vào dòng tiền nhưng đưa khấu hao TSCĐ vào chi phí, dòng tiền ròng
là dòng tiền của dự án, nên lãi suất chiết khấu là chi phí vốn trung bình
c. Nếu coi tiền thuê là chi phí tài chính, xét trên quan điểm chủ đầu tư bằng cách tách
phần lãi và gốc trong tiền thuê, đưa lãi vay và khấu hao vào chi phí, gốc vay là
dòng tiền ra, dòng tiền ròng là dòng tiền của chủ đầu tư, nên lãi suất chiết khấu là chi
phí vốn chủ sở hữu

10. Công thức tính Thời gian hoàn vốn (PP: Payback Period)

Sotienchuathuhoihet
PP = ThoigianDAhoatdongtr uocnamhoanvon
CFt namtieptheo

11. Công thức tính Giá trị hiện tại ròng (NPV: Net Present Value)

CF0 CF1 CFn

NPV = + + ... +
(1 + i ) 0
(1 + i )1
(1 + i ) n

trong ®ã: CFt: dßng tiÒn (rßng) n¨m thø t

i: l·i suÊt chiÕt khÊu
n: sè n¨m ho¹t ®éng cña dù ¸n
12. Công thức tính Tỷ lệ hoàn vốn nội bộ/Tỷ lệ nội hoàn (IRR: Internal Rate of Return)

NPV1 (i2 - i1 )
IRR = i1 +
NPV1 - NPV 2
trong ®ã: i1 , i2 lµ hai l·i suÊt chiÕt khÊu bÊt kú vµ i1< i2
NPV1 , NPV 2 lµ NPV t-¬ng øng víi l·i suÊt chiÕt khÊu i 1vµ i2
13. Công thức tính Chỉ số doanh lợi (PI: Profit Index)
 n

 CF t
PI = t =1

− CF0
B. BÀI TẬP

1. Toà soạn một tờ báo muốn mua bảo hiểm phòng hoả trong 3 năm liền, mỗi năm 9 triệu
vào đầu năm. Công ty bảo hiểm đề nghị là nếu toà soạn chịu đóng hết một lần cho 3 năm
thì họ sẽ giảm giá. Nếu giá trị đồng tiền là 12% /năm thì muốn được giảm giá, tòa soạn
phải đóng ngay hết bao nhiêu?

2. Chủ nhân một bằng sáng chế thương lượng để cho một công ty chế tạo một sản phẩm mới
theo bằng sáng chế đó. Công ty này dự báo tuổi thọ của sản phẩm do bằng sang chế ra là
9 năm, sản lượng có thể bán ra hằng năm là 14.500 sản phẩm. Chủ bằng sáng chế đòi số
tiền là 8.000 đồng/sản phẩm vào cuối hàng năm. Giám đốc công ty cho mức yêu cầu này
là hợp lý, nhưng muốn mua đứt bản quyền và trả ngay vào đầu năm đầu tiên. Nếu nhà
sáng chế này muốn mua có một tỷ suất thu hồi nội bộ (lãi suất chiết khấu) là 10%/năm thì
anh ta sẽ đòi số tiền ban đầu đó là bao nhiêu?

3. Một công ty đang dự định thuê một cửa hàng để mở rộng mạng lưới phân phối trong 12
năm. Chủ cửa hàng đòi công ty phải trả tiền thuê của 5 năm đầu là 240 tr vào ngày đầu
năm đầu tiên và tiền thuê của 7 năm cuối là 360 tr vào ngày đầu năm thứ 6. Lãi suất trung
bình trong 12 năm là 15%/năm. Hãy tính:
a. Nếu công ty muốn trả toàn bộ ngay từ đầu năm thứ nhất thì phải trả bao nhiêu?
b. Nếu trả đều cho từng năm một vào cuối mỗi năm thì phải trả bao nhiêu?
c. Nếu trả đều cho từng năm một vào đầu mỗi năm thì phải trả bao nhiêu?

4. Một dự án vay ngân hàng 1 tỷ đồng với lãi suất 10%/năm và dự kiến sẽ trả trong 5 năm.
Hãy xây dựng kế hoạch trả nợ, nếu
a. gốc được trả đều cuối hàng năm, lãi trả vào cuối mỗi năm
b. gốc và lãi được trả theo niên kim cố định (trả đều) vào cuối hàng năm
5. Một công ty đang cân nhắc mua hai máy ép nhựa A và B để làm mặt đồng hồ treo tường.
Tuổi thọ của mỗi máy là 3 năm. LSCK là 12%/năm. Bỏ qua thuế TNDN. Công ty nên
chọn mua loại máy nào theo chỉ tiêu NPV, biết:
Máy A Máy B
Giá mua 100 200
Chi phí vận hành máy/năm 20 40
Chi phí bảo trì máy/năm 40 10
Giá trị thu hồi 20 70

6. Một doanh nghiệp đang xem xét lựa chọn hai thiết bị với các chi phí như sau. Hãy tính
chỉ tiêu hiệu quả tài chính của từng phương án (NPV) biết lãi suất chiết khấu = 10%/năm.
Nếu thời gian hoạt động của cả hai thiết bị đều là 5 năm, giá trị thu hồi của thiết bị B phải
thanh lý sớm trước 3 năm dự tính là 4,5 triệu đồng thì thiết bị nào sẽ được chọn. Bỏ qua
thuế TNDN.

Số liệu Phương án 1 Phương án 2

Chi phí đầu tư ban đầu (trđ) 14 18
Chi phí vận hành hàng năm (trđ) 4 3,5
Giá trị thu hồi (trđ) 1 1,5
Tuổi thọ 5 năm 8 năm

7. Một cửa hàng bán lẻ xe hơi có đăng quảng cáo đối với xe du lịch 4 chỗ ngồi có cùng chức
năng:
Xe TOYOTA Xe DEAWOO
Giá bán 15.000 USD 9.000 USD
Thời gian sử dụng 5 năm 5 năm
Giá trị còn lại sau 5 năm 60% 40%

Một người có trong tay 15.000 USD, nếu mua xe TOYOTA thì hết sạch món tiền đã có, nếu
mua xe DEAWOO thì số tiền còn lại được đầu tư trong 5 năm với tỷ lệ sinh lời là 14%/năm.
Ông ta nên mua loại xe nào theo NPV, LSCK = 12%/năm?
8. Nhà máy rượu Hà nội dự kiến xây dựng một phân xưởng làm vỏ chai, ước tính hàng năm
cần 600.000 chai. Số tiền đầu tư là 50 tr để mua thiết bị sử dụng trong 20 năm, chi phí
vận hành hàng năm khoảng 7,5 tr, thuế và bảo hiểm là 2,5tr. Tính theo IRR thì nhà máy
có nên mua thiết bị đó không hay cứ tiếp tục mua chai trên thị trường với giá 30
đồng/chai như hiện nay. Chi phí vốn là 12%/năm. Bỏ qua thuế TNDN.

9. Công ty nước khoáng Thạch Bích đang lựa chọn giữa hai phương án tài trợ cho hệ thống
xe tải giao hàng như sau:
a. Vay ngân hàng 4,5 tỷ, lãi suất 13%/năm, gốc và lãi phải được hoàn trả theo niên
kim cố định vào cuối mỗi năm trong 6 năm
b. Thuê từ một công ty cho thuê tài chính với tiền thuê là 1,55tỷ/năm trả trong vòng
6 năm, không có điều khoản mua lại khi hết hợp đồng.
Hệ thống xe tải này giúp tăng doanh thu bán hàng thêm 2tỷ/năm, đồng thời tiết kiệm chi phí
vận chuyển bằng xe máy 0,5tỷ/năm. Chi phí vận hành phát sinh thêm 0,7tỷ/năm. Công ty áp
dụng phương pháp khấu hao trung bình (khấu hao đều). Thuế suất thuế thu nhập doanh
nghiệp 25%. Vốn tự có của Công ty tham gia vào phương án vay là 1,5 tỷ, chi phí vốn tự có
là 15%/năm. Công ty nên mua hay thuê xe?

10. Nhà máy cao su Sao vàng định lắp đặt một máy mới có thể thay thế cho 3 công nhân thao
tác bằng tay hưởng lương với mức 1,25 tr/ tháng mỗi người. Máy mới chỉ cần một công nhân
điều khiển hưởng mức lương như trên, nhưng hàng năm phải tốn thêm chi phí vận hành là 5
tr. Máy mới phải mua và lắp đặt với chi phí 60 tr và được khấu hao theo phương pháp khấu
hao đều trong 5 năm. Thuế suất thuế TNDN là 25%/năm, LSCK =10%/năm và không có giá
trị thu hồi. Tính NPV.

11. Đã 5 năm qua nhà máy bia Thanh hóa vẫn sử dụng máy dán nhãn chai loại cũ có nguyên
giá là 40tr, sau 10 năm khấu hao đều thì không còn giá trị còn lại. Bây giờ nếu muốn tiếp tục
sử dụng thì nhà máy phải bỏ ra 3 tr để sửa chữa lớn, nếu muốn bán ngay thì được 20 tr. Nếu
bán máy cũ, để tiếp tục sản xuất nhà máy phải mua máy mới với giá 60tr. Máy mới được
khấu hao đều trong 5 năm, sau đó bán đi thu về 5tr và hàng năm tiết kiệm được 12tr chi phí
nhân công. Chi phí vốn (lãi suất chiết khấu) là 12%/năm (giả thiết đây là WACC) và thuế
suất thuế TNDN là 25%/năm. Nhà máy có nên mua máy mới không?
12. C«ng ty XYZ ®ang ®øng tr-íc sù lùa chän mua m¸y A hay m¸y B.
NÕu mua m¸y A víi gi¸ 750 triÖu, sau 5 n¨m sö dông cã thÓ thanh lý víi gi¸ (sau khi ®· trõ
chi phÝ thanh lý) 20 triÖu. Dù kiÕn lîi nhuËn tr-íc khÊu hao (ch-a kÓ phÇn thu håi tµi s¶n
n¨m cuèi) lµ 270 triÖu/n¨m.
NÕu mua m¸y B víi gi¸ 670 triÖu, sau 5 n¨m sö dông kh«ng cßn gi¸ trÞ thanh lý. Víi s¶n
l-îng tiªu thô 5.000 s¶n phÈm/n¨m sÏ mang l¹i doanh thu 410 triÖu/n¨m. Trong khi ®ã, tæng
chi phÝ cè ®Þnh (kÓ c¶ khÊu hao) 222 triÖu/n¨m, vµ chi phÝ biÕn ®æi 25.000®/s¶n
phÈm.
C«ng ty ¸p dông ph-¬ng ph¸p khÊu hao ®Òu cho c¶ 2 m¸y. Víi tû lÖ chiÕt khÊu 13%/n¨m,
thuÕ suÊt thuÕ TNDN 25%/n¨m, h·y dïng ph-¬ng ph¸p NPV ®Ó lùa chän ph-¬ng ¸n ®Çu t-
cã lîi nhÊt.

13. Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Lạng sơn nhận được đơn xin vay vốn
của Công ty Phân bón và thuốc trừ sâu Mùa vàng với các thông tin như sau:
Dây chuyền Công ty dự định đầu tư có chi phÝ mua, l¾p ®Æt và chạy thử lµ 15 tỷ. Tuæi
thä mong ®îi cña s¶n phÈm phân bón lµ 5 n¨m. Doanh thu dù ®o¸n lµ 12 tỷ trong n¨m ®Çu,
sÏ t¨ng thªm víi tèc ®é 10%/n¨m trong c¸c n¨m sau. Chi phÝ biÕn ®æi dù tÝnh b»ng 30%
doanh thu, chi phÝ cè ®Þnh kh«ng kÓ khÊu hao hµng n¨m lµ 2 tỷ. C«ng ty dïng ph-¬ng
ph¸p khÊu hao ®Òu. Sau 5 n¨m, TSC§ nµy cã thÓ ®-îc thanh lý víi gi¸ 1,2 tỷ sau khi bỏ ra
0,5tỷ để sửa chữa. §Çu n¨m ®Çu tiªn c«ng ty ph¶i ®Çu t- vµo hµng dù tr÷ 2,5 tỷ vµ thu håi
hÕt vµo n¨m cuèi. Thuế suất thuế TNDN 25%.
C«ng ty xin vay ng©n hµng mét nöa trong sè 15 tỷ chi phÝ ®Çu t- ban ®Çu, víi l·i suÊt
12%/n¨m, kú h¹n vay 5 n¨m, l·i tr¶ vµo cuèi hµng n¨m, gèc tr¶ ®Òu vµo cuèi n¨m. H·y tÝnh
NPV theo quan điểm tổng đầu tư (quan điểm dự án) và IRR cña dù ¸n biết chi phí vốn chủ sở
hữu là 15%/năm.

14. Ngân hàng A. đang xem xét dự án đổi mới dây chuyền của Công ty Bóng đèn Điện quang
có vòng đời 5 năm như sau:
Tổng vốn đầu tư ban đầu vào đầu năm thứ nhất là 2.000 tr, trong đó 1.800 tr dùng để mua
TSCĐ còn lại mua nguyên liệu dự trữ. Doanh thu ước tính là 980 tr/năm kể từ cuối năm thứ
nhất. Chi phí NVL, tiền công và các chi phí vận hành khác hàng năm (không kể khấu hao và
lãi vay) là 300tr. Khấu hao TSCĐ theo phương pháp trung bình, giá trị thu hồi tài sản năm
cuối là 65tr. Nguyên vật liệu dự trữ sẽ được thu hồi toàn bộ vào năm cuối.
Với số tiền cần đầu tư mua TSCĐ, Công ty cần vay Ngân hàng 2/3 nhu cầu, phần còn lại
được tài trợ bằng vốn tự có. Thuế suất thuế TNDN là 25%, chi phí vốn chủ sở hữu là
15%/năm.
NH có nên tài trợ dự án trên không biết LS cho vay trung dài hạn là 11%/năm, nguồn vốn
của NH có thể cho vay trong 4 năm với điều kiện gốc trả đều trong 4 năm đầu, lãi trả vào
cuối hàng năm? Lập bảng đánh giá khả năng hoàn trả nợ vay biết DN có thể ưu tiên dùng
toàn bộ LNST và Khấu hao để trả nợ.
Nếu TSCĐ có thể được thuê từ một Công ty cho thuê tài chính với chi phí thuê là 500 tr /năm
trong 5 năm. Năm cuối có thể mua lại với giá 25tr. Có nên chọn đi thuê TSCĐ không?
Tại mức tiền thuê là bao nhiêu thì hai phương án được coi là tương đương?

15. Ngân hàng X. đang cân nhắc đề nghị của chñ mét doanh nghiÖp như sau: Công ty sẽ vay
ng©n hµng 100 triÖu víi l·i suÊt 10%/n¨m, gèc và lãi được trả theo niên kim cố định trong 4
năm vào cuối hàng năm. Sè tiÒn nµy sÏ ®-îc gép víi 200 triÖu vèn tù cã cña doanh nghiÖp
®Ó mua mét d©y chuyÒn may gia c«ng ®Ó ®¸p øng mét hîp ®ång dµi h¹n 4 n¨m. D©y
chuyÒn ®-îc khÊu hao ®Òu. Doanh thu hµng n¨m dù tÝnh lµ 160 triÖu. C¸c chi phÝ
(kh«ng kÓ khÊu hao vµ l·i vay) trung b×nh lµ 30 triÖu/n¨m. ThuÕ suÊt thuÕ TNDN lµ
25%. Sau 4 n¨m d©y chuyÒn nµy cã thÓ ®-îc b¸n ®i víi gi¸ 85 triÖu nÕu doanh nghiÖp
chÞu bá tiÒn söa ch÷a 30 triÖu tr-íc khi b¸n. Chñ doanh nghiÖp ®ßi hái vèn cña m×nh ph¶i
t¨ng tr-ëng víi tû lÖ tèi thiÓu lµ 14%n¨m. Ngoµi ra, l-îng TSL§ dù tr÷ t¨ng thªm do më réng
s¶n xuÊt lµ 45 triÖu ®-îc tµi trî b»ng vèn cña doanh nghiÖp và sẽ thu hồi hết vào năm cuối.
Sử dụng NPV theo quan điểm tổng đầu tư (quan điểm dự án) và IRR để giúp NH thẩm định
dự án trên.

16. Doanh nghiệp X có nhu cầu vay Ngân hàng 2.000 triệu đồng để mua thiết bị đầu tư
chiều sâu, lãi suất 12%/năm. Sau 6 tháng thi công, lắp đặt chạy thử, đầu tháng 1/N+1 dự án
sẽ đi vào hoạt động ổn định. Trong thời gian hoạt động 5 năm của dự án, thu nhập và tổng
chi phí không bao gồm lãi vay dự tính cho từng năm hoạt động như sau: Đơn vị (triệu đồng)

Năm 1 2 3 4 5

Doanh thu thuần 3000 3500 4100 4500 4200

Tổng chi phí không

bao gồm lãi vay 2500 3100 3400 3700 3600
Yêu cầu: 1.Tính lợi nhuận sau thuế và khấu hao hàng năm của dự án

2. Tính NPV theo quan điểm tổng đầu tư (quan điểm dự án) biết chi phí vốn chủ sở hữu là
15%/năm.

3. Lập kế hoạch trả nợ theo phương án: Trả nợ theo năng lực thực tế của dự án. Doanh
nghiệp có thể dùng tối đa 50% lợi nhuận sau thuế và toàn bộ khấu hao để trả nợ Ngân hàng.

Biết rằng:

Tỷ lệ khấu hao tài sản cố định là 20%/năm

Tiền vay được rút toàn bộ từ đầu tháng 7/N. Lãi vay trong thời gian thi công được nhập gốc,
tính theo lãi suất đơn. Lãi và gốc trong thời gian vận hành được trả cuối hàng năm, lãi tính
trên dư nợ trong kỳ.

Tổng chi phí dự toán (chưa bao gồm lãi vay trong thời gian thi công) của dự án: 3.000 triệu
đồng

Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 25%.