Εργαστήριο Επιστήμης των υλικών VI

Ομάδα: Γ4 / Άσκηση 5
Υπεύθυνος εργαστηρίου : K . Αλεξανδρόπουλος
Επιβλέπων καθηγητής : Κ. Στεφανάτος
Σπηλιόπουλος Γρηγόριος AM: 1090139

Νόμος του Malus και ηλεκτροοπτικό φαινόμενο

Σκοπός του πειράματος είναι η κατανόηση της συμπεριφοράς του

πολωμένου φωτός, η επαλήθευση του νόμου του Malus και η μελέτη του
ηλεκτροπτικού φαινομένου.

Θεωρία :
• Πόλωση φωτός :
Το φως είναι ένα σύνθετο κύμα. Τα κύματα φωτός δεν είναι επίπεδα κύματα,
εξαιρώντας την ακτινοβολία LASER . Κάθε κύμα φωτός είναι
ηλεκτρομαγνητικό κύμα, στο οποίο τα διανύσματα του ηλεκτρικού και
μαγνητικού πεδίου είναι κάθετα μεταξύ τους και ταλαντώνεται ημιτονικά. Τα
κύματα φωτός είναι εγκάρσια κύματα επειδή η διεύθυνση της έντασης του
ηλεκτρικού πεδίου είναι κάθετη στη διεύθυνση διάδοσης του κύματος.
Η πόλωση είναι μια ιδιότητα που διαθέτουν μόνο τα εγκάρσια κύματα.
Αν σε όλα τα κύματα φωτός που το συνιστούν, τα διανύσματα της έντασης
του ηλεκτρικού πεδίου είναι παράλληλα μεταξύ τους τότε λέμε ότι είναι
γραμμικά πολωμένο.
Αντίθετα αν οι διευθύνσεις της έντασης του ηλεκτρικού πεδίου κάθε
επιμέρους κύματος φωτός είναι
τυχαίες, τότε το φως λέγεται μη πολωμένο ή φυσικό.

Είδη Πόλωσης :
➢Γραμμική πόλωση: Όταν η διεύθυνση του διανύσματος του ηλεκτρικού
πεδίου E είναι ίδια σε κάθε χρονική στιγμή , το διάνυσμα του ηλεκτρικού
πεδίου ταλαντώνεται πάντα πάνω στην ίδια ευθεία.

➢ Κυκλική πόλωση: Το τέλος του διανύσματος του ηλεκτρικού πεδίου έψιλον

διαγράφει μια κυκλική
τροχιά.

➢ Ελλειπτική πόλωση: Το πέρας του διανύσματος του ηλεκτρικού πεδίου

διαγράφει μια ελλειπτική Τροχιά

ΠΟΛΩΤΕΣ ΚΑΙ ΝΟΜΟΣ MALUS:

Ένας πολωτής έχει έναν συγκεκριμένο άξονα διέλευσης που αφήνει να
περάσει μόνο το ηλεκτρικό πεδίο που έχει διεύθυνση παράλληλη με αυτόν,
Δηλαδή το ηλεκτρικό πεδίο, αφού περάσει από τον πολωτή, «βγαίνει» με
γραμμική πόλωση με διεύθυνση αυτή του άξονα του πολωτή. Στη πειραματική
διάταξη μας, μετά από έναν πρώτο πολωτή, υπάρχει και ένας δεύτερος
πολωτής του οποίου ο άξονας διέλευσης σχηματίζει γωνία θ με τον άξονα
διέλευσης του πρώτου πολωτή. Όταν το φως στη πειραματική διαδικασία
περάσει από τους πολωτές, θα φτάσει στον υποδοχέα, όπου θα προκαλέσει
φωτόρευμα το οποίο θα μετρηθεί από ένα βολτόμετρο. Η ένταση I του
κύματος είναι ένα διαφορετικό μέγεθος από την ένταση του ηλεκτρικού
πεδίου, τα δύο αυτά μεγέθη όμως σχετίζονται μεταξύ τους. Η ένταση του
ρεύματος είναι η ισχύς του κύματος ανά μονάδα επιφάνειας. Συνδέεται με
την ένταση του ρεύματος με τη σχέση ότι το I είναι αντίστροφο του
τετραγώνου της έντασης του ηλεκτρικού πεδίου.

Όταν η γωνία που σχηματίζει ο αναλυτής με τον πόλο τι είναι θ=0° , τότε
cosθ=1 και η ένταση Ι του φωτός που εξέρχεται από τον αναλυτή είναι ίση με
την ένταση Ιο του πολωμένου φωτός που προσπίπτει σε αυτόν (Ι=Ιο). Αντίθετα
όταν οι χαρακτηριστικές διευθύνσεις του πολωτή και του αναλυτή είναι
κάθετες μεταξύ τους δηλαδή θ=90° , τότε cosθ=0 και η ένταση του φωτός που
εξέρχεται από τον αναλυτή θα είναι μηδέν.
• Ηλεκτροοπτικό φαινόμενο :
Όταν ένα ηλεκτρικό πεδίο εφαρμόζεται κατά μήκος ενός οπτικού μέσου, η
κατανομή των ηλεκτρονίων μέσα σε αυτό διαταράσσεται, έτσι ώστε η
πολωσιμότητα και κατά συνέπεια ο δείκτης διάθλασης του
μέσου να αλλάζουν ανισοτροπικά. Το αποτέλεσμα αυτού του ηλεκτροοπτικού
φαινομένου είναι η πιθανή εισαγωγή νέων οπτικών αξόνων σε φυσικά
διπλοθλαστικούς κρυστάλλους, όπως ο KDP, ή η μετατροπή φυσικά
ισοτροπικών κρυστάλλων σε διπλοθλαστικούς, όπως το αρσενίδιο γαλλίου.

Πειραματική διάταξη :
Νόμος Malus διάταξη:
• Πηγή μη πολωμένου φωτός laser (φωτοστοιχείου)
• Πολύμετρο
• 2 γραμμικοί πολωτές
• Πέτασμα που λειτουργεί ως ανιχνευτής φωτός.

Πειραματική διαδικασία :
Για τις τιμές της γωνίας θ από 0° -180° μετράμε την τάση Vμ όταν το φως του
laser φτάνει στον ανιχνευτή καθώς και την τάση Vυ όταν το φως εμποδίζεται
να φτάσει στον ανιχνευτή με βήμα δθ=5°. Στη συνέχεια χρησιμοποιώντας τη
σχέση που συνδέει τα V,I υπολογίζουμε την ένταση με το laser Iμ και την
ένταση του υπόβαθρου Ιυ. Απεικονίζουμε την ένταση του laser I=Iμ-Ιυ ως
συνάρτηση της γωνίας θ.

Επεξεργασία μετρήσεων και υπολογισμοί.

Από τον τύπο 𝑉 = 253 𝐼 !.#!$% ⇨ 𝐼 = 10log(V/253) /0,1075

υπολογίζουμε τα Ιμ
και Ιυ ξεχωριστά θεωρώντας γνωστά τα Vμ και Vυ αντίστοιχα από τις
μετρήσεις του εργαστηρίου.

θ(C°) Vμ (mV) Vυ(mV) Ιμ (mW/cm2) Ιυ (mW/cm2) Ι=Ιμ-Ιυ

0 262 261 1.38426 1.33588 0.04838
5 281 262 2.65494 1.38426 1.27068
10 308 262 6.23303 1.38426 4.89715
15 325 261 10.27418 1.33588 8.9383
20 340 261 15.63261 1.33588 14.29673
25 351 261 21.02161 1.33588 19.68573
30 362 262 28.01113 1.38426 26.62687
35 372 262 36.09257 1.38426 34.70831
40 379 261 42.92714 1.33588 41.59126
45 384 262 48.49321 1.38426 47.10895
50 390 261 56.01664 1.33588 54.68076
55 397 261 66.09763 1.33588 64.76175
60 398 262 67.6627 1.38426 66.27844
65 399 262 69.26075 1.38426 67.87649
70 398 262 67.6627 1.38426 66.27844
75 400 262 70.89241 1.38426 69.50815
80 405 261 79.57673 1.33588 78.24085
85 403 262 75.99522 1.33588 74.65934
90 405 261 79.57673 1.38426 78.19247
95 403 262 75.99522 1.33588 74.65934
100 402 258 74.25901 1.19967 73.05934
105 397 259 66.09763 1.24363 64.854
110 399 259 69.26075 1.24363 68.01712
115 398 260 67.6627 1.28902 66.37368
120 393 259 60.15541 1.24363 58.91178
125 391 259 57.36707 1.24363 56.12344
130 383 260 47.33109 1.28902 46.04207
135 379 262 42.92714 1.38426 41.54288
140 369 262 33.47384 1.38426 32.08958
145 365 261 30.24635 1.33588 28.91047
150 355 262 23.3585 1.38426 21.97424
155 344 264 17.42942 1.48573 15.94369
160 331 269 12.1801 1.76904 10.41106
165 320 262 8.89429 1.38426 7.51003
170 302 262 5.19066 1.38426 3.8064
175 283 272 2.836 1.9613 0.8747
180 274 269 2.09962 1.76904 0.33058
 ΕΝΤΑΣΗ ΤΟΥ LASER ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙ
ΤΗΣ ΓΩΝΙΑΣ Θ
80
70
60
50
40
Ι

30
20
10
0
0 50 100 150 200
θ

Ηλεκτροοπτικό φαινόμενο:
Χρησιμοποιώντας τις σχέσεις: I=10012(3/456)/7.97:5 ,Vout = αVvar
;
(α=4), E= Vout/L (L=4mm=0.004m), I=𝛪7 𝑠𝑖𝑛4 (4) υπολογίσαμε τα I,Vout
και Ε αντίστοιχα.

Δεδομένα :
Από πειραματικά δεδομένα γνωρίζουμε ότι :
• Διαστάσεις κρυστάλλου: d = 25mm, L = 4mm
• Δείκτες διάθλασης: no = 2,30 και ne = 2,21, n= 𝑛𝑜+𝑛𝑒/2
• Μήκος κύματος ακτινοβολίας στο κενό: λ = 633nm
Vvar(V) Vμ(mV) Vu(mV) Ιμ(mW/𝑐𝑚2) Iu(mW/𝑐𝑚2) I=Iμ-Ιu Γ(rad) Vout(1/V) E(V/m)
0 237 227 0.544594 0.364678 0.179916 0.237675 0 0
10 246 228 0.770278 0.379899 0.390379 0.351077 40 10,000
20 265 228 1.53891 0.379899 1.159011 0.611299 80 20,000
30 279 229 2.48426 0.395684 2.088576 0.831649 120 30,000
40 292 229 3.79476 0.395684 3.399076 1.08276 160 40,000
50 307 230 6.0473 0.412052 5.635248 1.45102 200 50,000
60 310 230 6.61985 0.412052 6.207798 1.54077 240 60,000
70 318 230 8.39039 0.412052 7.978338 1.81999 280 70,000
80 324 231 9.98384 0.429021 9.554819 2.08627 320 80,000
90 328 231 11.19098 0.429021 10.761959 2.3207 360 90,000
100 334 232 13.24652 0.446611 12.799909 3.141592 400 100,000

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Γ-Ε
3.5
3

2.5
Γ(rad)
Γ(rad)

1.5
1

0.5

0
0 20,00040,00060,00080,000
100,000
120,000
E(V/m)
Επομένως έχοντας τη κλίση μπορούμε να υπολογίσουμε το 𝑟&''
(Ηλεκτροπτικός συντελεστής) χρησιμοποιώντας τη παρακάτω σχέση σχέση :

Ώς εξίσωση ευθείας της μορφής y=Ax+B υπολογίζω:

A= 2.66× 10!"
B=7.7× 10!#
Άρα : (-1/2)* 𝑟&'' *k*d*n3 = 2.66× 10!" ®𝑟<== = (2× 2.66× 10!" ) / (k*d*𝑛$ )

𝑟!"" @ 1.88707× 10(## pm/V

Με με k=2π/λ= 2π/633= 0.00992101106 10%

n=(𝑛& +𝑛' )/2=(2.3+2.21)/2=2.255

d=25mm=0.025m

Σχολιασμοί-Παρατηρήσεις:
• Η τιμή του Ιυ επηρεάζεται από εξωτερικούς παράγοντες φωτός που εισέρχεται στο
δωμάτιο κατά τη διεξαγωγή των μετρήσεων

Βιβλιογραφία :

• Σημειώσεις εργαστηρίου Επιστήμης των υλικών VI

• Eclass : επιστήμη των υλικών 6 (Παν. Πατρών)
• Οπτοηλεκτρονική: μια εισαγωγή, J.Wilson, J.Hawkes