Xa nuôi chí lớn Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn Sống trên đá không chê đá gập ghềnh Sống trong thung không chê thung nghèo đói Sống như sông như suối Lên thác xuống ghềnh Không lo cực nhọc” Các câu thơ tiếp theo trong bài thơ tiếp tục thể hiện tình cảm của người cha đối với con và truyền đạt thông điệp về đức tính cao đẹp và ý chí mạnh mẽ mà người cha muốn truyền tải. "Người đồng mình thương lắm con ơi" thể hiện sự yêu thương và sự trân trọng của người cha đối với người con. Người cha đã đặt niềm tin và hy vọng lớn lao vào tương lai của con, gọi con là "đồng mình" để thể hiện sự đồng hành và gắn kết. "Cao đo nỗi buồn Xa nuôi chí lớn" tập trung vào ý chí và quyết tâm của người cha. Dù phải đối mặt với những khó khăn và nỗi buồn khi phải xa nhà để làm việc, người cha vẫn không ngừng nuôi dưỡng "chí lớn" trong con, khuyến khích con vươn lên và không từ bỏ. "Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn Sống trên đá không chê đá gập ghềnh Sống trong thung không chê thung nghèo đói" thể hiện sự tình thần bền bỉ và sẵn sàng chấp nhận bất kỳ điều kiện nào để bảo vệ và hỗ trợ gia đình. Người cha muốn con hiểu rằng, cuộc sống có thể khó khăn và gập ghềnh, nhưng quyết tâm và lòng kiên nhẫn sẽ giúp con vượt qua mọi khó khăn. "Sống như sông như suối, Lên thác xuống ghềnh, Không lo cực nhọc" thể hiện sự mạnh mẽ và khoáng đạt của cuộc sống khi con trải qua mọi khó khăn và thách thức. Người cha muốn con biết cách vượt qua những trở ngại và không bao giờ từ bỏ, như sự mãi mãi của sông và suối trên con đường cuộc sống. Những câu thơ này không chỉ tôn vinh đức tính cao đẹp của người đồng mình mà còn khắc sâu thông điệp về ý chí và quyết tâm trong cuộc sống. Người cha mong muốn con trưởng thành và tiếp tục kế thừa những giá trị và truyền thống tốt đẹp của gia đình và quê hương. “Người đồng mình thô sơ da thịt Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương Còn quê hương thì làm phong tục Con ơi tuy thô sơ da thịt Lên đường Không bao giờ được nhỏ bé Nghe con.” Bài thơ "Nói với con" của Y Phương thật sự là một tác phẩm đầy tinh thần và ý nghĩa, truyền tải một loạt thông điệp quý báu từ người cha đối với con cái và với dân tộc. Người cha trong bài thơ không chỉ muốn truyền đạt những đức tính quý báu của người đồng mình, mà còn muốn gửi gắm cho con những giá trị tinh thần quý báu. Những hình ảnh về sự mộc mạc, giàu chí khí, niềm tin của người dân miền núi đều thể hiện sự mạnh mẽ và động viên con phải sống có tâm hồn, ý nghĩa, và thực hiện mục tiêu của mình với lòng tự tin. Điều quan trọng là ý chí và niềm tin của họ đã xây dựng nên quê hương với những truyền thống tốt đẹp. Từ bài thơ, người cha muốn con hiểu rằng cuộc sống đòi hỏi tình cảm và ý nghĩa, đòi hỏi lòng trung thành với quê hương và khả năng đối mặt và vượt qua mọi khó khăn bằng ý chí mạnh mẽ và niềm tin vào bản thân. Tình yêu và sự hy vọng này đều được người cha truyền tải một cách chân thành và tử tế.Một cảnh tượng cảm động đang diễn ra trước mắt chúng ta. Cha hiền từ âu yếm nhìn con, xoa đầu con. Đứa con cúi đầu lắng nghe cha nói, cha dặn. Y Phương đã tạo nên một không khí gia đình ấm áp tình cha con. Bài thơ thể hiện tình yêu thương trìu mến của người cha đối với con, và thông qua đó, ông tạo ra một sự kết nối sâu sắc giữa cha và con. Tình cảm này rõ ràng qua những lời dặn dò và mong muốn của người cha cho con. Điểm đặc biệt của bài thơ là việc thể hiện lòng tự hào về sức sống mạnh mẽ và đẹp đẽ của quê hương, cùng với hy vọng rằng con sẽ kế thừa và phát triển những truyền thống tốt đẹp của quê nhà. Do vậy, bài thơ "Nói với con" của Y Phương là một tác phẩm nghệ thuật đậm đà tình cảm và ý nghĩa văn hóa. Nó truyền tải những giá trị quý báu từ người cha đối với con và từ dân tộc đối với quê hương. Bài thơ khuyến khích con phát triển tốt, tự hào về nguồn gốc và tự tin bước vào cuộc đời, cùng với việc bảo vệ và phát triển truyền thống quê hương