1.

Rủi ro chính trị

Các nhà xuất khẩu có thể phải đối mặt với những rủi ro với hàng hóa xuất nhập khẩu là
rủi ro chính trị khi kinh doanh ở các quốc gia khác nhau. Hầu hết các doanh nghiệp có
hành động kinh doanh ra khỏi phạm vi trong nước đều phải đối mặt với những vấn đề
chính trị. Khi có sự thay đổi về chính trị thì công việc kinh doanh của mỗi doanh nghiệp
không thể tránh khỏi ảnh hưởng ít hay nhiều. Một cuộc bầu cử mới, các lệnh trừng phạt
hoặc áp lực từ chính phủ các nước khác, và tình trạng bất ổn dân sự đều có thể thay đổi
nhanh chóng tình hình chính trị. Nói chung, hệ thống kinh doanh, tài chính và xã hội của
một quốc gia càng ổn định thì rủi ro chính trị của quốc gia đó càng ít.

Các loại rủi ro xuất khẩu hàng hóa là gì?

Khi tình hình chính trị của một quốc gia thay đổi hoặc xấu đi, các công ty hoạt động hoặc
kinh doanh ở quốc gia đó có thể gặp phải một loạt vấn đề. Chính phủ có thể tịch thu tài
sản. Các doanh nghiệp có thể gặp khó khăn khi chuyển tiền ra và vào nước đó. Khách
hàng nhập khẩu của bạn có thể không trả được nợ nếu doanh nghiệp của họ gặp khó khăn
trong thời kỳ bất ổn chính trị hoặc thay đổi chính sách của chính phủ.

Bởi vì rủi ro chính trị là rủi ro trong xuất khẩu hàng hóa có thể khó dự đoán hoặc giảm
thiểu trực tiếp, các doanh nghiệp xuất khẩu có thể tập trung vào việc theo dõi chặt chẽ
tình hình chính trị tại các quốc gia mà họ hoạt động. Với một quy trình rõ ràng, công ty
có thể thực hiện các bước để hạn chế rủi ro tài chính của họ.

Ví dụ: Giảm hạn mức tín dụng cho khách hàng ở quốc gia đó ngay khi tình hình có vẻ
xấu đi để giảm thiểu thiệt hại tiềm ẩn. Một số chính sách bảo hiểm, bao gồm cả bảo hiểm
tín dụng, cũng có thể cung cấp bảo hiểm cho những tổn thất liên quan đến những thay đổi
trong môi trường chính trị.

2. Rủi ro pháp lý
Luật pháp và các quy định rất khác nhau trên khắp thế giới. Những gì là thông lệ và bình
thường ở một quốc gia có thể không giống như vậy ở một quốc gia khác. Do đó, các công
ty xuất khẩu có thể phải đối mặt với các vấn đề pháp lý liên quan đến một số lĩnh vực
kinh doanh, bao gồm hải quan, hợp đồng, tiền tệ, trách nhiệm pháp lý và quyền sở hữu trí
tuệ liên quan đến sản phẩm họ bán.
Rủi ro pháp lý là rủi ro liên quan đến pháp luật mà doanh nghiệp không thể lường trước
được
Một trong những cách tốt nhất để giảm thiểu rủi ro pháp lý khi xuất khẩu là thuê cố vấn
pháp lý ở một quốc gia đó hoặc người có chuyên môn đã được chứng minh kinh nghiệm
và am hiểu luật pháp địa phương. Công ty bạn nên tránh sa lầy vào một cuộc tranh chấp
pháp lý kéo dài ở một quốc gia xa lạ liên quan đến các vấn đề luật pháp. Việc dựa vào các
cố vấn pháp lý đáng tin cậy có thể giúp bạn tránh được, thậm chí có thể lường trước và
chủ động đối phó với các vấn đề pháp lý tiềm ẩn.

3. Rủi ro tín dụng & tài chính

Khi kinh doanh trên phạm vi quốc tế, rủi ro với hàng hóa xuất nhập khẩu là khi khách
hàng không thanh toán hoặc không trả được nợ là một trong những vấn đề quan trọng mà
các nhà xuất khẩu phải đối phó. Thật vậy, rủi ro tín dụng xuất khẩu là một trong những
rủi ro tài chính quan trọng nhất mà một công ty có thể phải đối mặt. Rất khó để bắt một
khách hàng trả tiền nợ ngay cả khi khách hàng đó ở trong nước. Nó có thể khó khăn hơn
gấp bội khi khách hàng đó ở một quốc gia khác.

Ngay cả việc đánh giá mức độ tín nhiệm của một khách hàng quốc tế cũng có thể khó
khăn. Không phải tất cả các quốc gia đều có thông tin chi tiết về lịch sử tín dụng trong
quá khứ của khách hàng hoặc mức độ tín nhiệm hiện tại.
Quản lý rủi ro tín dụng và tài chính giúp doanh nghiệp hạn chế tối đa thất thoát và thiệt
hại về tài chính hiệu quả
Để giảm thiểu những rủi ro tín dụng này trước khi thực hiện các lô hàng, các nhà xuất
khẩu thường dựa vào việc thanh toán trước hoặc đảm bảo tín dụng, chẳng hạn như thư tín
dụng. Thật không may, việc thực hiện các bước này có thể làm chậm trễ chuyến hàng
hoặc loại trừ những khách hàng tiềm năng không thể hoặc không muốn cung cấp các tài
liệu này, khiến các nhà xuất khẩu mất cơ hội kinh doanh.

Bảo hiểm tín dụng xuất khẩu có lẽ là cách hiệu quả nhất để đối phó với rủi ro tín dụng
xuất khẩu. Ngoài việc cung cấp khoản thanh toán trong trường hợp khách hàng không trả
được nợ, bảo hiểm tín dụng cũng có thể cung cấp thông tin tín dụng quan trọng về khách
hàng hiện tại và khách hàng tiềm năng, cho phép các nhà xuất khẩu đưa ra quyết định tín
dụng sáng suốt hơn.

4. Rủi ro chất lượng

Khi bạn xuất khẩu và hàng hóa được vận chuyển, khách hàng có thể khiếu nại về chất
lượng của các sản phẩm. Đây có thể là những khiếu nại do sản phẩm của bạn không đạt
chất lượng như thỏa thuận và yêu cầu cụ thể ban đầu của người mua. Trong trường hợp
sản phẩm của bạn đạt chất lượng nhưng người mua có thể dùng cách khiếu nại sản phẩm
kém chất lượng để đạt được lợi thế và thương lượng giảm giá cho các sản phẩm được vận
chuyển.
Xác định rủi ro về chất lượng hàng hóa giúp đảm bảo uy tín của doanh nghiệp
Một cách để đối phó với rủi ro trong xuất nhập khẩu hàng hóa này là thuê một bên thứ ba
độc lập để kiểm tra hàng hóa trước khi chúng được vận chuyển. Nếu không thể, nhà xuất
khẩu có thể gửi mẫu cho nhà nhập khẩu hoặc khách hàng cuối cùng để họ có thể tự kiểm
tra sản phẩm và xác định xem chất lượng có chấp nhận được hay không trước khi giao
bất kỳ đơn hàng nào.

5. Rủi ro vận chuyển và hậu cần (Logistics)

Thực hiện bán hàng xuất khẩu chỉ là bước khởi đầu của quá trình gồm nhiều giai đoạn.
Hàng hóa đã bán lúc này cần được vận chuyển nhanh chóng và an toàn đến tay khách
hàng. Đến lúc này, các nhà xuất khẩu có thể gặp phải một loạt các rủi ro về vận chuyển
và hậu cần (logistics), các rủi ro trong xuất khẩu hàng hóa này có thể khác nhau tùy thuộc
vào hàng hóa được vận chuyển và các yêu cầu vận chuyển.
Quản lý rủi ro vận chuyển & hậu cần giúp quá trình vận chuyển diễn ra suôn sẻ và thuận
lợi nhất
Một số hàng hóa yêu cầu bảo quản lạnh, không được tiếp xúc với nhiệt độ quá cao hoặc
quá lạnh, hoặc có ngày hết hạn sử dụng. Các loại hàng hóa khác cực kỳ dễ vỡ, cần được
xử lý cẩn thận hoặc phải được lắp ráp trước khi giao cho khách hàng. Tất cả các lô hàng
phải được theo dõi. Nếu có vấn đề gì xảy ra, người mua có thể cố gắng thương lượng
giảm giá hoặc từ chối hoàn toàn lô hàng.

Giảm thiểu rủi ro vận chuyển và hậu cần thường liên quan đến việc kiểm soát chất lượng
và các thủ tục theo dõi cẩn thận trong suốt quá trình giao nhận. Doanh nghiệp của bạn
nên sử dụng dịch vụ của các công ty vận tải và logistics chuyên nghiệp, có chuyên môn
cao để xử lý lô hàng. Một số công ty bảo hiểm cũng cung cấp bảo hiểm cho những tổn
thất do chậm trễ và trục trặc trong quy trình xuất khẩu hàng hóa.

6. Rủi ro về ngôn ngữ và văn hóa

Kinh doanh với các nhà nhập khẩu và khách hàng ở một quốc gia khác đòi hỏi một sự tin
tưởng nhất định. Sự khác biệt về ngôn ngữ, văn hóa, tôn giáo và nhiều khía cạnh khác của
cuộc sống đòi hỏi phải được xử lý cẩn thận. Khi khác biệt về ngôn ngữ dẫn đến sự không
hiểu nhau có thể gây tổn thất bất lợi cho doanh nghiệp xuất khẩu.
Những rủi ro ngôn ngữ & văn hóa ảnh hưởng đến rất nhiều khía cạnh khác trong kinh
doanh
Các nền văn hóa khác nhau có thể ảnh hưởng đến mọi thứ, từ “giờ làm việc” đến hành vi
đạo đức, thói quen ứng xử cho đến việc liệu khách hàng có muốn mua sản phẩm hay
không. Sự khác biệt về văn hóa có thể gây hiểu lầm, vô tình tạo ra căng thẳng hoặc khó
chịu cho khách hàng, từ đó ảnh hưởng đến việc mua bán, vận chuyển sản phẩm và các
khía cạnh khác của doanh nghiệp.

Cách tốt nhất để ngăn chặn những vấn đề này là có nhân viên nói tiếng địa phương hoặc
có kinh nghiệm sống trong một nền văn hóa hoặc khu vực cụ thể. Ngoài ra, các nhà xuất
khẩu có thể tập trung vào việc xây dựng các mối quan hệ kinh doanh tại các quốc gia
đang nhập khẩu sản phẩm của họ để giúp giải quyết các vấn đề khi chúng xảy ra và tăng
cường mối quan hệ và sự hiện diện của các nhà xuất khẩu tại địa phương.

7. Rủi ro do điều kiện tự nhiên

Những điều kiện tự nhiên có khả năng tác động lớn đến hoạt động xuất nhập khẩu hàng
hóa gồm thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh, động đất, sóng thần… Tình hình thời tiết tiêu cực có
thể gây ra trì trệ trong lịch trình vẫn chuyển cũng như nhiều nguy hiểm cho phương tiên,
con người và hàng hóa trong quá trình vận chuyển. Đặc biệt, đối với những mặt hàng
chịu ảnh hưởng nhiều của điều kiện tự nhiên như nông sản, hải sản…, khi xảy ra những
sự cố thiên tai, giá trị sử dụng và giá trị thương mại của hàng hoá sẽ sụt giảm nhanh
chóng.
 8. Rủi ro trong thanh toán
Có nhiều phương thức thanh toán được áp dụng trong xuất nhập khẩu, như thanh toán đặt
cọc trước khi nhận hàng, thanh toán nhờ thu, thư tín dụng chứng từ, thanh toán trả sau khi
nhận hàng, bảo lãnh bảo hành…. Mỗi hình thức thanh toán lại có những đặc trưng riêng
và mức độ rủi ro khác nhau. Ví dụ với phương thức trả trước thông qua chuyển tiền bằng
điện, người mua có thể gặp rủi ro khi người bán nhận tiền nhưng không giao hàng, giao
hàng chậm tiến độ hoặc giao thiếu hàng. Trong khi đó, với phương thức thanh toán ghi sổ
nợ, rủi ro có thể xảy ra khi người bán đã chuyển quyền sở hữu hàng hóa mà không được
đảm bảo thanh toán do phát sinh các quy định mới hoặc biến động trong kinh tế, chính trị
làm chậm trễ hoặc tạm ngừng việc chuyển tiền; do vốn bị đọng cho đến khi người mua
nhận hàng, thậm chí do người mua cố tình không thanh toán.

Ngay cả trong phương thức tưởng chừng như an toàn như thanh toán nhờ thu trả ngay vẫn
xảy ra tình trạng người nhập khẩu đã chuyển tiền thanh toán nhưng người xuất khẩu cấu
kết với đại lý vận tải để không cung cấp Lệnh giao hàng, khiến người nhập khẩu không
thể lấy được hàng. Rủi ro vẫn có thể phát sinh ngay cả khi có Ngân hàng đảm bảo như
trong phương thức L/C: người mua có thể lập bộ chứng từ giả hoặc không hợp lệ khiên
người bán bị từ chối không được thanh toán.
 9. Rủi ro trong khâu làm thủ tục Xuất nhập khẩu
Doanh nghiệp có khả năng vướng phải rủi ro nếu việc xin giấy phép kéo dài quá hạn hoặc
thủ tục hải quan bị ách tắc, gián đoạn, dẫn đến việc chậm thời hạn giao hàng, làm mất
tính thời vụ của hàng hoá hoặc phát sinh thêm chi phí. Ngoài ra, nếu không am hiểu luật
và quy định của nước nhập khẩu, người xuất khẩu có thể gặp những rắc rối khi vướng
phải vi phạm Luật Chống phá giá, Luật Bảo vệ người tiêu dùng,… hay không kịp cập
nhật những thay đổi về luật pháp liên quan đến hoat động kinh doanh, hạn ngạch sản xuất
nhập khẩu, hay giấy phép xuất nhập khẩu…

10. Rủi ro trong thuê phương tiện vận chuyển

An toàn hàng hóa và chi phí, thời gian vận chuyển sẽ không được đảm bảo nếu doanh
nghiệp thuê phải tàu không đảm bảo chất lượng (tàu già, không đủ khả năng đi biển, hãng
vận chuyển không có uy tín, cont không đảm bảo chất lượng), hay không book được
chuyến bay phù hợp (booking sai về trọng tải, ngày giờ, kích thước hàng hóa,…)

Khâu vận chuyển nội địa hay xếp dỡ hàng hóa tại cảng cũng có thể phát sinh nhiều sự cố
nếu doanh nghiệp thiếu kinh nghiệm trong việc kiểm soát hay không nắm rõ quy trình,
quy định về thời gian, cách thức giao nhận dẫn tới lỡ lịch khởi hành, phát sinh chi phí lưu
kho bãi hay hàng bị từ chối xuất/ nhập cảnh do thiếu chứng từ…

Việc không phòng tránh hay không tìm được hướng giải quyết rủi ro xảy ra trong quy
trình xuất nhập khẩu khiến nhiều khách hàng thiệt hại lớn về tài chính và trì trệ kế hoạch
kinh doanh. Do đó, để tối ưu hóa hiệu suất và tiết kiệm chi phí, hạn chế rủi ro trong xuất
nhập khẩu hàng hóa, việc lựa chọn một đơn vị logistics uy tín, chuyên nghiệp, có kinh
nghiệm chuyên sâu là một trong những yếu tố then chốt.