Chuong 2 - Dinh Luat 1

Đại học Quốc gia TP.
HCM – Trường Đại học Bách Khoa
MÔN HỌC
NHIỆT ĐỘNG LỰC HỌC KỸ THUẬT
NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐHBK.HCM – 01.2021 1
Nhiệt động lực học kỹ thuật
CHƯƠNG 2
ĐỊNH LUẬT NHIỆT ĐỘNG THỨ NHẤT

& CÁC QUÁ TRÌNH NHIỆT ĐỘNG
CƠ BẢN CỦA KHÍ LÝ TƯỞNG
• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐHBK.HCM – 01.2021 2
Nhiệt động lực học kỹ thuật Chương 2-Định luật nhiệt động thứ nhất
NỘI DUNG
2.1 Ý nghĩa định luật nhiệt động thứ nhất.

2.2 Công
2.3 Nhiệt lượng
2.4 Định luật nhiệt động thứ nhất
2.5 Các quá trình nhiệt động cơ bản của
khí lý tưởng.

ĐHBK.HCM – 01.2021 3
Chương 2-Định luật nhiệt động thứ nhất 2.1-Ý nghĩa
Ý NGHĨA ĐỊNH LUẬT NHIỆT ĐỘNG THỨ NHẤT (1)

 Đây là định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng
trong phạm vi NHIỆT ĐỘNG.
Năng lượng không tự nhiên sinh ra hoặc mất đi mà chỉ

được chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác.
 Tổng năng lượng toàn phần của một hệ bao gồm:
E = Eđ + E t + U
Động năng Thế năng Nội năng
1
E đ = m 2 E t = mgh U = f (T , v )
2
ĐKBK.HCM – 01.2021 4
 Khi hệ thống nhiệt động KHÔNG trao đổi năng lượng

(NHIỆT LƯỢNG & CÔNG) với môi trường bên ngoài
(hệ cô lập):
E = E đ + E t + U = const  E = 0
 Khi hệ thống nhiệt động CÓ trao đổi năng lượng

(NHIỆT LƯỢNG & CÔNG) với môi trường bên ngoài:
E  0
ĐKBK.HCM – 01.2021 5

Dạng tổng quát
của Phương trình định luật nhiệt động thứ nhất:
E = Q− W
Biến thiên năng NHIỆT LƯỢNG CÔNG hệ

lượng toàn phần hệ trao đổi với
_ trao đổi với
của hệ nhiệt động
= môi trường. môi trường.

ĐKBK.HCM – 01.2021 6
Chương 2-Định luật nhiệt động thứ nhất 2.2 Công
CÔNG (1)
 Định nghĩa:
▪ Nếu lực không đổi:
W = Fs .x (J )
▪ Nếu lực thay đổi:
2
W =  Fs (x ). dx (J )
 Đơn vị: 1
▪ J (Jun) = N.m, Btu (British thermal unit)
▪ Tính trên 1 đơn vị chất môi giới: J/kg
▪ Tính trên 1 đơn vị thời gian (công suất): J/s = W,
kW, HP, Btu/hr
ĐHBK.HCM – 01.2021 7
CÔNG (2)
 Quy ước dấu:
 Hệ thống sinh công: W>0
 Hệ thống nhận công: W < 0
Ví dụ:
▪ Khảo sát một hệ thống nhiệt
động ban đầu có p1, t1, V1.
Sau khi cho hệ thống tiến W = 500 kJ
hành một quá trình thì ta nhận
được một công là 500 kJ, …
ĐHBK.HCM – 01.2021 8
CÔNG (3)
Trong hệ thống kín Trong hệ thống hở
Công thay đổi Công lưu động +

thể tích công kỹ thuật
Công không phải là

Chú ý thông số trạng thái

ĐHBK.HCM – 01.2021 9
Công thay đổi thể tích

(Công giãn nở hoặc nén)
- Khi G = 1 kg:
p11 1
p 2
p11
1 w tt =  p.dv (J/kg)
p22 2
c 1
b
a
p22 2
- Khi G ≠ 1 kg:
V11
dV V22 V
2
p
Wtt = G  pdv (J)
V11 V22 V
1
f
2
x11 x22
dx
=  pdV
1
ĐHBK.HCM – 01.2021 10
Công kỹ thuật
(Công liên quan đến hệ thống hở, trục quay)
p2 2 - Khi G = 1 kg:
2
w kt = −  v.dp (J/kg)
wkt 1
p1 1
- Khi G ≠ 1 kg:
V2 V1 V 2
Wkt = −G  vdp
Van thaû i 1 (J)
Van naïp 2
ÑCT a ÑCD
= −  Vdp
1
ĐHBK.HCM – 01.2021 11
Công lưu động (1)

(Công liên quan đến dòng chảy)
- Khi G = 1 kg:
2
G w lđ =  d(pv ) (J/kg)
1 2 1
- Khi G ≠ 1 kg:
p1 1 p2 2
v1 A
F1 v2 A
F2 2
1 2 Wlđ = G  d(pv ) (J)
1
A
G= = const 2
v =  d(pV )
1
ĐHBK.HCM – 01.2021 12
Công lưu động (2)

A1
v1
F1 p1 Hệ
G1 khảo
x1
sát
- Tại đầu vào: hệ NHẬN một công - Tại đầu ra: hệ SINH một công
lưu động: lưu động:
V1 V2
Wlđ(1) = −F1x1 = −F1 * = −p1V1 Wlđ( 2) = F2 x 2 = F2 * = p 2 V2
A1 A2
Wlđ(1) = −G1 (p1v1 ) Wlđ( 2) = G 2 (p 2 v 2 )
Wlđ = G 2 (p 2 v 2 ) − G1 (p1v1 )
ĐHBK.HCM – 01.2021 13
Chương 2-Định luật nhiệt động thứ nhất 2.3 Nhiệt lượng
NHIỆT LƯỢNG (1)

 Định nghĩa: Là lượng năng lượng đi xuyên qua bề
mặt ranh giới khi giữa chất môi giới và môi trường có
sự chênh lệch nhiệt độ.
 Hệ thống nhận nhiệt: Q > 0
Quy ước dấu:
 Hệ thống nhả nhiệt: Q<0
 Đơn vị:
▪ J, cal, kWh, Btu

▪ Tính cho 1 đơn vị chất Nhiệt lượng
Chú ý
môi giới: J/kg không phải là
▪ Công suất nhiệt: W, kW thông số trạng thái
ĐHBK.HCM – 01.2021 14
NHIỆT LƯỢNG (2)
Có 2 cách để xác định nhiệt lượng:

1. Theo độ biến thiên entropy.
2. Theo nhiệt dung riêng của môi chất.

ĐHBK.HCM – 01.2021 15
Xác định nhiệt lượng theo độ biến thiên entropy

q
Theo định nghĩa entropy: ds = q = Tds
T
▪ Nhiệt lượng trao đổi trong một quá trình hữu hạn
ứng với 1 kg chất môi giới:
2
q =  T.ds q = T (s 2 − s1 ) (kJ/kg)
1
- Khi G ≠ 1 kg: Q = G.T(s 2 − s1 ) (kJ)
Chỉ áp dụng công thức này để tính
Chú ý nhiệt lượng cho quá trình thuận nghịch
ĐHBK.HCM – 01.2021 16
Xác định nhiệt lượng theo nhiệt dung riêng

▪ Nhiệt lượng trao đổi trong một quá trình
khi có sự thay đổi nhiệt độ:
q = c.dT q = c(T2 − T1 )
- Khi G ≠ 1 kg: Q = G.c(T2 − T1 ) (kJ)

Trong đó: c – Nhiệt dung riêng của chất môi giới, kJ/kgK
Không áp dụng công thức này để tính

Chú ý nhiệt lượng cho quá trình có chất môi giới
biến đổi pha và quá trình đẳng nhiệt.
ĐHBK.HCM – 01.2021 17
Nhiệt dung riêng (1)

 Là nhiệt lượng cần thiết để làm cho một đơn vị chất
môi giới biến đổi 1 độ theo một quá trình nào đó.
 Có các loại nhiệt dung riêng sau:
▪ Nhiệt dung riêng khối lượng đẳng tích: cv , kJ/kgK

▪ Nhiệt dung riêng khối lượng đẳng áp: cp , kJ/kgK
▪ Nhiệt dung riêng thể tích đẳng tích: c’v , kJ/m3K
▪ Nhiệt dung riêng thể tích đẳng áp: c’p , kJ/m3K
▪ Nhiệt dung riêng kmol đẳng tích: cv , kJ/kmolK
▪ Nhiệt dung riêng kmol đẳng áp: cp , kJ/kmolK
ĐHBK.HCM – 01.2021 18

Quan hệ giữa các loại nhiệt dung riêng:
cv = c v = 22,4.cv c p = c p = 22,4.cp
Nhiệt dung riêng của khí lý tưởng: Công thức Mayer:
du di cp − c v = R
cv = ; cp =
dT dT R: Hằng số chất khí (J/kgK)
Số mũ đoạn nhiệt:
cp
k=
cv
ĐHBK.HCM – 01.2021 19

Trong tính toán gần đúng, có thể xem giá trị nhiệt dung riêng của
khí lý tưởng là hằng số (không phụ thuộc nhiệt độ):
kcal/kmolK kJ/kmolK cp
Khí lý tưởng k=
cv cp cv cp cv
Khí 1 nguyên tử 3 5 12,6 20,9 1,667
Khí 2 nguyên tử 5 7 20,9 29,3 1,4
Khí 3 nguyên tử
7 9 29,3 37,7 1,286
trở lên

ĐHBK.HCM – 01.2021 20
Nhiệt dung riêng của hỗn hợp khí lý tưởng

n n
c v =  gic v
hh i
cp =  gicp
hh i
[kJ/kgK]
i =1 i =1
n n
c'v =  ri c'v
hh i
c'p =  ri c'p
hh i
[kJ/m3K]
i =1 i =1
Số mũ đoạn nhiệt của hỗn hợp khí lý tưởng:

cp c 'p
k hh = hh
= hh
cv hh
c' v hh

ĐHBK.HCM – 01.2021 21
Chương 2-Định luật nhiệt động thứ nhất 2.4 Định luật 1
ĐỊNH LUẬT NHIỆT ĐỘNG THỨ NHẤT

 Đây là định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng
trong phạm vị nhiệt động.
- Khi G ≠ 1 kg: - Viết dưới dạng vi phân:
Q = U + Wtt q = du + pdv
Q = I + Wkt q = di − vdp
- Khi G = 1 kg: - Viết cho khí lý tưởng:
q = u + w tt q = c v dT + pdv
q = i + w kt q = c p dT − vdp
ĐHBK.HCM – 01.2021 22
Định luật nhiệt động thứ 1 viết cho hệ KÍN
W
Q E
Áp dụng định luật bảo toàn năng lượng:

E1 + Q = E 2 + Wtt  E = Q − Wtt
Trong các hệ nhiệt động kín, thường không có sự thay đổi về
động năng và thế năng:
E = U U = Q − Wtt

ĐHBK.HCM – 01.2021 23
Định luật nhiệt động thứ 1 viết cho hệ HỞ

Gi W Bảo toàn khối lượng
E  Gi =  Ge
Ge
Q i e
Áp dụng định luật bảo toàn năng lượng:

  i2    e2 

E1 + G i  u i + + gz i  + G i (pi vi ) + Q = E 2 + G e  u e +
  + gz e  + G e (p e ve ) + WKT
 2   2 
Đối với hệ hở hoạt động ở chế độ ổn định: E1 = E2 ; Gi = Ge suy ra:


G (i e − i i ) +
(
 e2 −  i2 ) 
+ g(z e − z i ) = Q − WKT
 2 
ĐHBK.HCM – 01.2021 24
ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT NHIỆT ĐỘNG THỨ NHẤT

cho MÁY NÉN KHÍ
 (
G (i 2 − i1 ) +
)
 22 −  12 
+ g(z 2 − z1 ) = Q − Wnén
 2 
▪ Thay đổi động năng và thế năng của chất khí trong
máy nén không đáng kể so với sự thay đổi entanpy.
▪ Máy nén cách nhiệt với p2 > p1
xung quanh (Q = 0) i2
Wnén = −G (i 2 − i1 )
Wnén
Hệ thống nhận công G

p1
• NGUYỄN THỊ MINH TRINH i1
ĐHBK.HCM – 01.2021 25

cho BƠM LỎNG

G (i 2 − i1 ) +
(
 22 −  12 ) 
+ g(z 2 − z1 ) = Q − Wbom
 2 
▪ Bơm cách nhiệt với xung quanh (Q = 0)
Wbom

= −G (i 2 − i1 ) +
(
 22 −  12) 
+ g(z 2 − z1 ) 2
 2 
Với bơm: i 2 − i1 = v(p 2 − p1 )
H đẩy
v – thể tích riêng của lưu chất

vào bơm. m3/kg H hút Wbơm
1
Hệ thống nhận công
ĐHBK.HCM – 01.2021 26

cho TUABIN

G (i 2 − i1 ) +
( )
 22 −  12 
+ g(z 2 − z1 ) = Q − Wtuabin
 2 
▪ Thay đổi động năng và thế năng của lưu chất trong
tuabin không đáng kể so với sự thay đổi entanpy.
G i1
▪ Tuabin cách nhiệt với Wtuabin
xung quanh (Q = 0)
Wtuabin = G (i1 − i 2 )
Hệ thống sinh công i2
ĐHBK.HCM – 01.2021 27

cho DÒNG LƯU ĐỘNG
▪ Khi chuyển động trong ống, dòng khí không trao
đổi công và nhiệt lượng với môi trường.
  12    22 
G Ống tăng tốc G  i1 +  = G  i2 +
 


 2   2 
1 2
p1 1 p2 2  12 −  22
v1 A
F1 v2 A
F2
i 2 − i1 =
1 2 2
A
G= = const
v
ĐHBK.HCM – 01.2021 28
Chương 2-Định luật nhiệt động thứ nhất 2.5 Các quá trình nhiệt động cơ bản
Các bước tính toán trong 1 quá trình

đối với Khí lý tưởng (1)
Bước 1: Phác thảo sơ đồ trao đổi NĂNG LƯỢNG của quá trình
Quá trình 1-2
p1v1 = RT1 p 2 v 2 = RT2
(u1, i1, s1) Q, W ? (u2, i2, s2)
Bước 2: Xác định: - Quá trình biểu diễn bằng phương trình gì ?
- Các thông số nào đã biết ?

- Các thông số nào cần phải tìm ?

ĐHBK.HCM – 01.2021 29
Bước 3: TÍNH TOÁN
1/ Từ PT biểu diễn quá trình → xác định quan hệ giữa

p1, v1, T1 p2, v2, T2
2/ u = u 2 − u1 = cv (T2 − T1 ) (kJ/kg)
i = i2 − i1 = c p (T2 − T1 ) (kJ/kg)
q
ds = (kJ/kg.K)
T
3/ Công giãn nở v2 Công kỹ thuật p2
(nén) của quá
w =  pdv
của quá trình: wKT = −  vdp
trình:
p1
v1 30
4/ Nhiệt lượng tham gia trong quá trình: 1 trong 3 cách
* q = c (T2 − T1 ) (kJ/kg) (Chú ý: dùng NDR c gì là phụ
thuộc vào tính chất của quá trình)
hoặc * q = u + w (kJ/kg) (Từ PT định luật nhiệt động thứ nhất)
T2
hoặc * q =  T ds (kJ/kg)
u
T1
=
5/ Hệ số biến đổi năng lượng của quá trình: q
6/ Biểu diễn quá trình

trên đồ thị công p-v
và đồ thị nhiệt T-s
31
v1 v2 v
QUÁ TRÌNH ĐA BIẾN (1)

1. Phương trình của quá trình: n = (−  )  (+  )
c − cp
pv = const
n
Với n = - số mũ đa biến
c − cv
2. Quan hệ giữa các thông số:
n 1 p1
p 2  v1  v 2  p1  n log
=   hay =   n=
p2
p1  v 2  v1  p 2  v
log 2
v1
n −1 n −1
T2  p 2  n T2  v1 
=   =  
T1  p1  T1  v 2 

ĐHBK.HCM – 01.2021 32

3. Công thay đổi thể tích của quá trình:
p 2 v 2 − p1v1
w tt = [J/kg] Wtt = G.w tt [J]
1− n
R
w tt = .(T2 − T1 ) [J/kg] Lưu ý:
1− n
 n −1
 Trong các công thức này,
p1v1  v1 
w tt =   − 1 [J/kg] đơn vị của các thông số
1 − n  v 2   trạng thái như sau:

p – N/m
2
 n −1  v – m3/kg
R1T1  p 2  n
w tt =   − 1 [J/kg] T–K
1 − n  p1  G – kg
 
ĐHBK.HCM – 01.2021 33

3. Công thay đổi thể tích của quá trình (tt)
Lưu ý:
Trong trường hợp thông số V ở đơn vị m3 thì:
p 2 V2 − p1V1 
p1V1  V1 
n −1 
Wtt = =   − 1
1− n 1 − n  V2  

 n −1 
p1V1  T2  p1V1  p 2  n
=  − 1 =   − 1 [J]
1 − n  T1  1 − n  p1  
 

ĐHBK.HCM – 01.2021 34

4. Công kỹ thuật của quá trình:
Wkt = n.Wtt [J]
5. Độ biến thiên nội năng:

U = G.u = G.c v (T2 − T1 ) [kJ]
Với: cv – Nhiệt dung riêng khối lượng đẳng tích của chất môi giới, kJ/kgK
6. Độ biến thiên entanpy:

I = G.i = G.cp (T2 − T1 ) [kJ]
Với: cp – Nhiệt dung riêng khối lượng đẳng áp của chất môi giới, kJ/kgK

ĐHBK.HCM – 01.2021 35

7. Độ biến thiên entropy: S = G.s [kJ/K]
q c dT  T2 
ds = =  s = c ln   [kJ/kgK]
T T  T1 
T2 v2
q = c v dT + pdv s = c v ln + R ln [kJ/kgK]
T1 v1
T2 p2
q = cpdT − vdp s = c p ln − R ln [kJ/kgK]
T1 p1
v2 p2
pdv + vdp = RdT s = c p ln + cv ln [kJ/kgK]
v1 p1

ĐHBK.HCM – 01.2021 36

8. Nhiệt lượng trao đổi của quá trình:
n−k
q n = c n (T2 − T1 ) = c v (T2 − T1 ) [kJ/kg]
n −1
n−k
Q n = G.q n = Gc v (T2 − T1 ) [kJ]
n −1
9. Hệ số biến đổi năng lượng:
u c v (T2 − T1 ) n −1
= = =
q c n − k (T − T ) n − k
n −1
v 2 1

ĐHBK.HCM – 01.2021 37

10. Biểu diễn các quá trình trên đồ thị:
p n=k n=- T n=k
n=1 n = -
n=0
n<1
Q
>
u > 0
u
n=0 n=0
>
n=1 n=1
0
u
n=0 u < 0
n=1
<
Q
0
<
1<n<k
0
n=k n = +
n = + n>k n=k
v s
Neùn Giaõn nôû Q<0 Q>0
• Quaù TRINH
NGUYỄN THỊ MINH trình ña bieán
ĐHBK.HCM – 01.2021 38
CÁC QUÁ TRÌNH ĐẶC BIỆT

CỦA QUÁ TRÌNH ĐA BIẾN
1. Quá trình đẳng áp: p = const

n=0
2. Quá trình đẳng tích: v = const
n=
3. Quá trình đẳng nhiệt: T = const
n=1
4. Quá trình đoạn nhiệt: s = const
n=k
q=0
ĐHBK.HCM – 01.2021 39
QUÁ TRÌNH ĐẲNG ÁP (1)

1. Phương trình của quá trình:
p = const
n=0
T2 v 2
2. Quan hệ giữa các thông số: =
T1 v1
v2 v2
w tt =  pdv = p  dv = p(v 2 − v1 ) = R (T2 − T1 ) [J/kg]
v1 v1
Wtt = G.w tt [J]
Lưu ý: Khi V ở đơn vị m3 Wtt = p(V2 − V1 ) [J]

ĐHBK.HCM – 01.2021 40

p2
4. Công kỹ thuật của quá trình: w kt = −  vdp = 0
p1
U = G.u = G.c v (T2 − T1 ) [kJ]
I = G.i = G.cp (T2 − T1 ) [kJ]
7. Độ biến thiên entropy:

v2 T2
s = c p . ln = c p . ln [kJ/kgK]
v1 T1
ĐHBK.HCM – 01.2021 41

Qp = G.q p = Gcp (T2 − T1 ) = I [kJ]
Q = I + Wkt
 → Q = I
Wkt = 0
u c v (T2 − T1 ) 1
9. Hệ số biến đổi năng lượng:  = = =
q c p (T2 − T1 ) k
10. Biểu diễn
các quá trình
trên đồ thị:
42
QUÁ TRÌNH ĐẲNG TÍCH (1)

v = const
n=
T2 p 2
T1 p1 v2
3. Công thay đổi thể tích của quá trình: w tt =  pdv = 0

v1
4. Công kỹ thuật của quá trình: Wkt = G.w kt [J]
p2
w kt = −  vdp = v(p1 − p 2 ) = R (T1 − T2 ) [J/kg]
p1
Lưu ý: Khi V ở đơn vị m3 Wkt = V(p1 − p 2 ) [J]
43

U = G.u = G.c v (T2 − T1 ) [kJ]
I = G.i = G.cp (T2 − T1 ) [kJ]

p2 T2
s = c v . ln = c v . ln [kJ/kgK]
p1 T1
u
8. Hệ số biến đổi năng lượng:  = =1
q
ĐHBK.HCM – 01.2021 44

Q v = G.q v = Gc v (T2 − T1 ) = U [kJ]
Q = U + Wtt
 → Q = U
Wtt = 0
10. Biểu diễn

các quá trình
trên đồ thị:
45
QUÁ TRÌNH ĐẲNG NHIỆT (1)

T = const
n =1
p 2 v1
p1 v 2
v2 p1 v2 p1
w tt = p1v1 ln = p1v1 ln = RT ln = RT ln [J/kg]
v1 p2 v1 p2
Wtt = G.w tt [J]
V2 p1
Lưu ý: Khi V ở đơn vị m3 Wtt = p1V1 ln = p1V1 ln [J]
V1 p2
ĐKBK.HCM – 01.2021 46

w kt = n.w tt
 w kt = w tt
n = 1
5. Độ biến thiên nội năng: U = G.c v (T2 − T1 ) = 0
6. Độ biến thiên entanpy: I = G.cp (T2 − T1 ) = 0

v2 p1
s = R. ln = R. ln [kJ/kgK]
v1 p2

ĐKBK.HCM – 01.2021 47

q = u + w tt = i + w kt q = w tt = w kt

u = i = 0
u
9. Hệ số biến đổi năng lượng:  = = 0
q
10. Biểu diễn

các quá trình
trên đồ thị:
48
QUÁ TRÌNH ĐOẠN NHIỆT (1)

pv k = const
n=k Với
cp
- số mũ đoạn nhiệt
k=
q=0 cv
s = const
2. Quan hệ giữa các thông số:
k 1
p 2  v1  v 2  p1 k
=   hay =  
p1  v 2  v1  p 2 
k −1
k −1
T2  p 2  k  v1 
=   =  
T1  p1   v2 
ĐKBK.HCM – 01.2021 49

p 2 v 2 − p1v1 Wtt = G.w tt
w tt = [J/kg] [J]
1− k
.(T2 − T1 )
R
w tt = [J/kg] Lưu ý:
1− k
Trong các công thức này,
p1v1  v1  
k −1
w tt =   − 1 [J/kg] đơn vị của các thông số

1 − k  v 2   trạng thái như sau:
 p – N/m2
 k −1  v – m3/kg
R1T1  p 2  k
w tt =   − 1 [J/kg] T–K
1 − k  p1  
G – kg
 
ĐKBK.HCM – 01.2021 50

3. Công thay đổi thể tích của quá trình (tt)
Lưu ý:
Trong trường hợp thông số V ở đơn vị m3 thì:
p 2 V2 − p1V1 
p1V1  V1 
k −1 
Wtt = =   − 1
1− k 1 − k  V2  

 k −1 
p1V1  T2  p1V1  p 2  k
=  − 1 =   − 1 [J]
1 − k  T1  1 − k  p1  
 

ĐKBK.HCM – 01.2021 51

Wkt = k.Wtt [J]
U = G.u = G.c v (T2 − T1 ) [kJ]
Q = U + Wtt = 0 Wtt = − U
I = G.i = G.cp (T2 − T1 ) [kJ]
Q = I + Wkt = 0 Wkt = − I
q
ds = = 0  s = 0  s 2 = s1
T
52

8. Nhiệt lượng trao đổi của quá trình: q = 0
u
9. Hệ số biến đổi năng lượng:  = = 
q
10. Biểu diễn các quá trình trên đồ thị:
p n=k n=- T
n=1
T2 2
n=0 n=0
n=1
n=k T1 1
n = +
v s s
Neùn Giaõn nôû
Quaù trình ñoaïn nhieät
53
Nhiệt động lực học kỹ thuật Chương 2-Định luật nhiệt động thứ nhất
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Hoàng Đình Tín, Lê Chí Hiệp – Nhiệt động lực

học kỹ thuật – NXB ĐHQG Tp.HCM
[2] Hoàng Đình Tín, Bùi Hải – Bài tập nhiệt động lực
học kỹ thuật và truyền nhiệt – NXB ĐHQG
Tp.HCM
3. Michael J.Moran, Howard N.Shapiro –
Fundamentals of Engineering Themodynamics
4. Yunus Cengel, Michael Boles, Mehmet Kanogu –
Thermodynamics: An engineering approach
NGUYỄN THỊ MINH TRINH
ĐHBK.HCM – 01.2021 54
Đại học Quốc gia TP.HCM – Trường Đại học Bách Khoa
THÔNG TIN LIÊN HỆ GIẢNG VIÊN
Nguyễn Thị Minh Trinh

Bộ môn Công Nghệ Nhiệt Lạnh
Khoa Cơ Khí
Trường Đại học Bách Khoa
Đại học Quốc gia TP.HCM
Email: ngtmtrinh@hcmut.edu.vn

ĐKBK.HCM – 01.2021 55

Chuong 2 - Dinh Luat 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Chuong 2 - Dinh Luat 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuong 2 - Dinh Luat 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Đại học Quốc gia TP.

HCM – Trường Đại học Bách Khoa

NHIỆT ĐỘNG LỰC HỌC KỸ THUẬT

NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐỊNH LUẬT NHIỆT ĐỘNG THỨ NHẤT

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

2.1 Ý nghĩa định luật nhiệt động thứ nhất.

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

Ý NGHĨA ĐỊNH LUẬT NHIỆT ĐỘNG THỨ NHẤT (1)

Năng lượng không tự nhiên sinh ra hoặc mất đi mà chỉ

Ý NGHĨA ĐỊNH LUẬT NHIỆT ĐỘNG THỨ NHẤT (2)

 Khi hệ thống nhiệt động KHÔNG trao đổi năng lượng

 Khi hệ thống nhiệt động CÓ trao đổi năng lượng

Ý NGHĨA ĐỊNH LUẬT NHIỆT ĐỘNG THỨ NHẤT (3)

Biến thiên năng NHIỆT LƯỢNG CÔNG hệ

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

Trong hệ thống kín Trong hệ thống hở

Công thay đổi Công lưu động +

Công không phải là

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

Công thay đổi thể tích

Công lưu động (1)

Công lưu động (2)

NHIỆT LƯỢNG (1)

▪ J, cal, kWh, Btu

NHIỆT LƯỢNG (2)

Có 2 cách để xác định nhiệt lượng:

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

Xác định nhiệt lượng theo độ biến thiên entropy

Xác định nhiệt lượng theo nhiệt dung riêng

- Khi G ≠ 1 kg: Q = G.c(T2 − T1 ) (kJ)

Không áp dụng công thức này để tính

Nhiệt dung riêng (1)

▪ Nhiệt dung riêng khối lượng đẳng tích: cv , kJ/kgK

Nhiệt dung riêng (2)

Nhiệt dung riêng của khí lý tưởng: Công thức Mayer:

Nhiệt dung riêng (3)

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

Nhiệt dung riêng của hỗn hợp khí lý tưởng

Số mũ đoạn nhiệt của hỗn hợp khí lý tưởng:

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐỊNH LUẬT NHIỆT ĐỘNG THỨ NHẤT

Định luật nhiệt động thứ 1 viết cho hệ KÍN

Áp dụng định luật bảo toàn năng lượng:

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

Định luật nhiệt động thứ 1 viết cho hệ HỞ

Áp dụng định luật bảo toàn năng lượng:

Đối với hệ hở hoạt động ở chế độ ổn định: E1 = E2 ; Gi = Ge suy ra:

ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT NHIỆT ĐỘNG THỨ NHẤT

Hệ thống nhận công G

ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT NHIỆT ĐỘNG THỨ NHẤT

v – thể tích riêng của lưu chất

ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT NHIỆT ĐỘNG THỨ NHẤT

ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT NHIỆT ĐỘNG THỨ NHẤT

Các bước tính toán trong 1 quá trình

- Các thông số nào đã biết ?

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

1/ Từ PT biểu diễn quá trình → xác định quan hệ giữa