Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ 11

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Αναζητώντας τήν ενότητα της γνώσης
μέσα από τή θεολογία ώς «πρώτη φιλοσοφία»
1. Ή απώλεια ενότητας του έπιστητοΰ, τής
ατομικής καί συλλογικής συνείδησης 15
2. Ή θεολογία ώς «πρώτη φιλοσοφία» κατά τό
αριστοτελικό πρότυπο: μια έπιστημονική περιοχή κα­
θαυτή, πριν τις θρησκευτικές καί φιλοσοφικές μορφο­
ποιήσεις της 17

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α'
Από τον Αριστοτέλη στον Καντ μέ «μεθόριο» τό Γρη-
γόριο Παλαμα:
θεός καί θεολογία στα όρια του Λόγου
1. Αρχικές ερευνητικές καί έρμηνευτικές προϋ­
ποθέσεις 25
2. Εισαγωγικές διευκρινίσεις στο ακριβές νόημα
μιας κοινώς χρησιμοποιούμενης ορολογίας 32
3. Ελληνική φιλοσοφία καί θεολογία τής
Εκκλησίας: ένότητα καί διάκριση σύμφωνα μέ τό
έρμηνευτικό πλαίσιο τής εποχής του Γρηγορίου
Παλαμα 38
4. Σύγκριση θεολογικών μεθοδολογιών: από τό
«ύπέρ άπόδειξιν» στήν «αποδεικτικήν» μέθοδο τού
«έπιστημονικοΰ θεολογικοΰ συλλογισμού» 49
5. Ό θεός τής έλληνικής καί δή αριστοτελικής
φιλοσοφίας καί ό θεός τής ’Εκκλησίας 63
6. Καντ καί νεωτερικότητα: ή θεολογική εξέλιξη
 σέ ενα έτεροπολιτισμικό περιβάλλον γλώσσας καί
σκέψης 70

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'
Ή Θεολογία τής ’Εκκλησίας καί δή ή Δογματική
ώς ίστορικοφιλολογική καί νομική επιστήμη κατά το
συνοδικό πρότυπο
1. Ή αναπροσαρμογή τής Θεολογίας στο σύγ­
χρονο άντιθεολογικό καί άντιμεταφυσικό περιβάλλο­
ντος διανόησης καί παιδείας 77
2. ’Επιστήμη καί ιδεολογία στήν προσέγγιση τής
Θεολογίας: ψευδοδιλημματικές εμμονές, πρόβλημα
ταυτότητας σκοπού, αντικειμένου καί μεθόδου μιας
έπιστήμης 83
3. Κρατούσα θεολογική άποψη δίχως
επιστημονική τεκμηρίωση ή τουλάχιστον κοινώς
αποδεκτά κριτήρια ορθότητας: μελέτη περιπτώσεων
ασυνάρτητου θεολογικοΰ διαλόγου 94
4. Η Θεολογία τής ’Εκκλησίας ώς Ιστορική καί
φιλολογική επιστήμη στο πρότυπο τού συνοδικού
θεσμού 102
5. «Αποδεικτική» μέθοδος τής θεολογίας:
«χρήσις» βιβλικών, πατερικών καϊ συνοδικών
ανθολογίων» έν εΐδει νομικών κωδίκων 111

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'
Ή θεολογική παιδεία ώς αίτημα τού παρόντος:
Θρησκευτικά ή Θεολογία στή σύγχρονη ’Εκπαίδευση;
1. Πρόταση εισαγωγής τής Θεολογίας ώς
διακριτοΰ Μαθήματος στή σύγχρονη ’Εκπαίδευση 117
2. Ή συνέπεια τής παρούσας πρότασης προς τήν
’ίδια τήν εκκλησιαστική παράδοση 123
3. Τα ιδεολογικής φύσεως ψευδοδιλήμματα γύ­
ρω από τό μάθημα τών Θρησκευτικών ֊ Μία
εναλλακτική νομική έρμηνεία τού όρου «θρησκευτική
συνείδηση» (16§2 τού Σ) 129
4. Προς ένα Σχολικό Μάθημα Θεολογίας μέ
ενιαίο πλαίσιο καί χαρακτήρα σε διευρωπαϊκό έπίπεδο 134
5. Προσέγγιση των Νέων Προγραμμάτων
Σπουδών των Θρησκευτικών (ΦΕΚ 2104 &
2105/Β/19-6-2017) συγκριτικά προς τήν προτεινόμενη
φιλοσοφία παιδείας 141
6. Σημεία «πολιτικής θεολογίας» καί «φιλοσοφί­
ας τής παιδείας» με αφορμή τήν πρόσφατη νομολογία
του ΣτΕ (Ολ.ΣτΕ 660/2018, Ολ,ΣτΕ 926/2018 καί
ΟλΣτΕ 1749/2019) για το Μάθημα τών Θρησκευτικών 158

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 183

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ - Συγκριτική θεολογία: ιστορική καί

έννοιολογική χαρτογράφηση 197