1

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP

LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023
TÓM TẮT KIẾN THỨC VÀ HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
HỌC PHẦN TRIẾT HỌC MÁC – LÊNIN
Tài liệu được thiết kế dành cho sinh viên không chuyên ngành Lý luận chính
trị, phục vụ cho quá trình ôn tập và thi kết thúc học phần Triết học Mác – Lênin.
Những nội dung dưới đây chỉ là những ý chính, minh hoạ trong quá trình soạn đề
cương ôn tập, hoàn toàn không đi vào chi tiết (mong muốn kích thích sự tự học, tự
nghiên cứu của sinh viên). Mỗi sinh viên sẽ có cách trình bày, cách liên hệ, vận
dụng và thể hiện quan điểm khác nhau dựa trên những tài liệu đã có cùng với sự
hiểu biết của bản thân.
Toàn bộ nội dung được tóm tắt từ giáo trình Triết học Mác – Lênin (Dùng
cho bậc đại học hệ không chuyên lý luận chính trị) của Bộ GD&ĐT, được
NXBCTQG xuất bản năm 2021 và Cuốn sách Chuyên đề Triết học của PGS.TS
Nguyễn Ngọc Khá (Chủ biên), được NXB ĐHSP TP.HCM xuất bản năm 2016.
Vì nhiều lý do khác nhau nên nội dung biên soạn còn chưa hoàn thiện cả về
nội dung lẫn hình thức, mong các bạn thông cảm.

H.NTM
10/12/2022
2
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023

PHẦN 1. CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG

1. Mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức: Lý luận và vận dụng
- Khái quát về vật chất và ý thức theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện
chứng.
+ Vật chất: Định nghĩa, phương thức và hình thức tồn tại, tính thống nhất vật
chất của thế giới.
+ Ý thức: Định nghĩa, nguồn gốc, bản chất, kết cấu.
- Mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức: ĐÂY LÀ NỘI DUNG
CHÍNH, PHẢI PHÂN TÍCH CHỨ KHÔNG DỪNG LẠI Ở VIỆC NÊU RA…
+ Vật chất có trước, ý thức có sau, vật chất quyết định ý thức: Nguồn gốc,
bản chất, nội dung, phương thức tồn tại và kết cấu của ý thức.
CHỖ NÀY PHẢI PHÂN TÍCH RA
1. VC QĐ NGUỒN GỐC: QĐ NHỮNG GÌ?
2. VC QĐ ND:…
3. VC QĐ BC YT: …
4. VC QĐ SỰ VĐ, PT CỦA Ý:…
+ Ý thức có sự tác động trở lại đối với vật chất: CHỖ NÀY PHẢI PHÂN
TÍCH RA
Vì ý thức là của con người; phản ánh phù hợp  tích cực; phản ánh không
phù hợp  tiêu cực.
- Ý nghĩa phương pháp luận.
+ Tôn trọng nguyên tắc tính khách quan.
+ Phát huy tính năng động, chủ quan.
+ Chống lại bệnh bảo thủ, trì trệ.

H.NTM
10/12/2022
3
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023
+ Chống lại bệnh chủ quan, duy ý chí.
+ Căn cứ cả điều kiện vật chất lẫn tinh thần.
- Liên hệ, vận dụng cũng phải dựa trên các nội dung đã rút ra từ ý nghĩa phương
pháp luận:
Gợi ý đối với sinh viên:
+ Tôn trọng nguyên tắc tính khách quan: Cần xuất phát từ điều kiện sống, từ
thực tiễn, tôn trọng những điều kiện khách quan, khả năng khách quan…
+ Phát huy tính năng động chủ quan: Phải tích cực học tập, trau dồi tri thức,
tình cảm, niềm tin, ý chí, có động cơ học tập và rèn luyện đúng đắn…
+ Chống lại bệnh chủ quan duy ý chí: Không ngừng nâng cao trình độ, trang
bị có hệ thống tri thức khoa học, có kế hoạch học tập rõ ràng…
+ Chống lại bệnh bảo thủ trì trệ: Chống lại thái độ thụ động, ý lại, trông
chờ...
2. Hai nguyên lý của phép biện chứng duy vật: Lý luận và vận dụng
2.1. Nguyên lý mối liên hệ phổ biến
- Giới thiệu khái quát Phép biện chứng duy vật: Định nghĩa, các nội dung cơ
bản (2 nguyên lý, 3 quy luật, các cặp phạm trù).
- Khái niệm mối liên hệ, mối liên hệ phổ biến
- Nội dung:
+ Tính khách quan: Tự bản thân sự vật, hiện tượng.
+ Tính phổ biến: Mọi sự vật, hiện tượng, quá trình; trong tự nhiên, xã hội và
tư duy.
+ Tính đa dạng, phong phú: Có nhiều mối liên hệ: trong – ngoài; chủ yếu -
thứ yếu; cơ bản – không cơ bản;…
- Ý nghĩa phương pháp luận
+ Quan điểm toàn diện: Đa chiều.

H.NTM
10/12/2022
4
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023
+ Quan điểm lịch sử - cụ thể: Chú ý đối tượng cụ thể, hoàn cảnh, không
gian, thời gian.
- Liên hệ, vận dụng cũng phải dựa trên các nội dung đã rút ra từ ý nghĩa phương
pháp luận:
PHẢI BẢO ĐẢM 2 QUAN ĐIỂM DƯỚI ĐÂY:
+ Quan điểm toàn diện
+ Quan điểm lịch sử cụ thể
2.2. Nguyên lý về sự phát triển
- Giới thiệu khái quát Phép biện chứng duy vật: Định nghĩa, các nội dung cơ
bản (2 nguyên lý, 3 quy luật, các cặp phạm trù).
- Khái niệm phát triển.
- Nội dung:
+ Tính khách quan
+ Tính phổ biến
+ Tính kế thừa
+ Tính quanh co, phức tạp – ĐA DẠNG, PHONG PHÚ
- Ý nghĩa phương pháp luận:
+ Quan điểm phát triển
- Liên hệ, vận dụng cũng phải dựa trên các nội dung đã rút ra từ ý nghĩa phương
pháp luận:
+ Quan điểm phát triển
3. Quy luật lượng – chất: Lý luận và vận dụng
Gợi ý: Đây là quy luật vạch ra cách thức của sự phát triển.
- Giới thiệu khái quát Phép biện chứng duy vật: Định nghĩa, các nội dung cơ
bản (2 nguyên lý, 3 quy luật, các cặp phạm trù).
- Khái quát về Lượng - Chất:

H.NTM
10/12/2022
5
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023
+ Định nghĩa Chất
+ Định nghĩa Lượng
- Mối quan hệ biện chứng giữa lượng và chất
+ Thứ nhất, từ sự thay đổi về lượng dẫn đến những sự thay đổi về chất.
+ Thứ hai, sự tác động trở lại của chất đối với lượng.
- Ý nghĩa phương pháp luận:
+ Cần phải coi trọng cả chất và lượng.
+ Cần chú ý khâu tích luỹ về lượng.
+ Cần chống lại bệnh chủ quan duy ý chí.
+ Cần chống lại bệnh bảo thủ, trì trệ.
+ Cần phải xác định bước nhảy, có thái độ ủng hộ bước nhảy.
+ Trong đời sống xã hội, cần vận dụng phù hợp giải quyết mqh chất tự nhiên
và chất xã hội.
+ Cần có biện pháp cụ thể để thay đổi chất của sự vật, hiện tượng.
- Liên hệ, vận dụng cũng phải dựa trên các nội dung đã rút ra từ ý nghĩa phương
pháp luận:
+ Cần phải coi trọng cả chất và lượng.
+ Cần chú ý khâu tích luỹ về lượng.
+ Cần chống lại bệnh chủ quan duy ý chí.
+ Cần chống lại bệnh bảo thủ, trì trệ.
+ Cần phải xác định bước nhảy, có thái độ ủng hộ bước nhảy.
+ Trong đời sống xã hội, cần vận dụng phù hợp giải quyết mqh chất tự nhiên
và chất xã hội.
+ Cần có biện pháp cụ thể để thay đổi chất của sự vật, hiện tượng.
4. Quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập: Lý luận và vận dụng

H.NTM
10/12/2022
6
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023
Gợi ý: 1)Đây là quy luật vạch ra nguồn gốc, động lực của sự phát triển; 2)Nội
dung này thường sẽ gặp các câu hỏi sau: Tại sao nói “Phát triển là một “cuộc đấu
tranh” giữa các mặt đối lập”…; 3) Tại sao nói: “Quy luật mâu thuẫn là “hạt nhân”
của phép biện chứng” – vì nó vạch ra nguồn gốc, động lực; vì các quy luật, phạm
trù còn lại thực chất cũng là sự thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập (vd:
lượng - chất, phủ định - khẳng định; nguyên nhân - kết quả, tất nhiên - ngẫu nhiên,
…)…
- Giới thiệu khái quát Phép biện chứng duy vật: Định nghĩa, các nội dung cơ
bản (2 nguyên lý, 3 quy luật, các cặp phạm trù).
- Khái quát về quy luật mâu thuẫn:
+ Khái niệm mâu thuẫn
+ Khái niệm mặt đối lập
- Tính chất chung của mâu thuẫn
+ Tính khách quan
+ Tính phổ biến
+ Tính đa dạng, phong phú – phân loại mâu thuẫn
- Mâu thuẫn là một chỉnh thể, trong đó hai mặt đối lập vừa thống nhất, vừa đấu
tranh với nhau.
+ Sự thống nhất giữa các mặt đối lập…
+ Sự đấu tranh giữa các mặt đối lập…
+ Mối quan hệ giữa sự thống nhất và sự đấu tranh giữa các mặt đối lập.
- Ý nghĩa phương pháp luận:
+ Tuân theo nguyên tắc “phân đôi cái thống nhất và nhận thức các mặt đối
lập”
+ Có biện pháp cụ thể để giải quyết từng loại mâu thuẫn
+ Xem xét, giải quyết mâu thuẫn cần tuân theo quan điểm lịch sử - cụ thể

H.NTM
10/12/2022
7
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023
+ Cần vận dụng một cách phù hợp khi giải quyết mâu thuẫn tồn tại dưới
dạng antinomie
+ Trong đời sống cần vận dụng một cách phù hợp khi giải quyết mối quan hệ
giữa sự thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập
- Liên hệ, vận dụng cũng phải dựa trên các nội dung đã rút ra từ ý nghĩa phương
pháp luận:
+ Tuân theo nguyên tắc “phân đôi cái thống nhất và nhận thức các mặt đối
lập”
+ Có biện pháp cụ thể để giải quyết từng loại mâu thuẫn
+ Xem xét, giải quyết mâu thuẫn cần tuân theo quan điểm lịch sử - cụ thể
+ Trong đời sống cần vận dụng một cách phù hợp khi giải quyết mối quan hệ
giữa sự thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập
5. Quy luật phủ định của phủ định: Lý luận và vận dụng
Gợi ý: Đây là quy luật vạch ra khuynh hướng của sự phát triển.
- Giới thiệu khái quát Phép biện chứng duy vật: Định nghĩa, các nội dung cơ
bản (2 nguyên lý, 3 quy luật, các cặp phạm trù).
- Khái niệm phủ định và phủ định biện chứng.
- Đặc điểm của phủ định biện chứng.
+ Tính khách quan
+ Tính kế thừa
+ Ý nghĩa của quan điểm phủ định biện chứng
- Nội dung quy luật
+ Cái mới ra đời thay thế cái cũ
+ Là kết quả của việc giải quyết mâu thuẫn bên trong của sự vật, hiện tượng
+ Là kết quả của sự tổng hợp các giai đoạn đã qua

H.NTM
10/12/2022
8
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023
+ Đánh dấu sự kết thúc một chu kỳ vận động, phát triển của sự vật, hiện
tượng, đồng thời là điểm xuất phát của một chu kỳ vận động và phát triển tiếp theo.
+ Số lần phủ định có thể nhiều hơn 2 lần/ 1 chu kỳ.
+ Sự phát triển diễn ra theo hình “xoáy ốc”
- Ý nghĩa phương pháp luận
+ Tuân theo quan điểm phủ định biện chứng, chống lại quan điểm phủ định
siêu hình.
+ Cần nắm điều kiện khách quan thuận lợi, phát huy nhân tố chủ quan tích
cực để tạo ra cái mới phù hợp với yêu cầu tiến bộ xã hội.
+ Hiểu và vận dụng một cách phù hợp logic của tiến trình phủ định biện
chứng trong đời sống xã hội: PĐ tư tưởng  PĐ thực tiễn.
- Liên hệ, vận dụng cũng phải dựa trên các nội dung đã rút ra từ ý nghĩa phương
pháp luận:
+ Tuân theo quan điểm phủ định biện chứng, chống lại quan điểm phủ định
siêu hình.
+ Kế thừa có chọn lọc, phê phán, bổ sung, …
+ Cần nắm điều kiện khách quan thuận lợi, phát huy nhân tố chủ quan tích
cực để tạo ra cái mới phù hợp với yêu cầu tiến bộ xã hội.
+ Hiểu và vận dụng một cách phù hợp logic của tiến trình phủ định biện
chứng trong đời sống xã hội: PĐ tư tưởng  PĐ thực tiễn.
6. Vai trò của thực tiễn đối với nhận thức: Lý luận và vận dụng
- Khái quát phạm trù thực tiễn và phạm trù nhận thức – lý luận
+ Phạm trù thực tiễn
+ Phạm trù nhận thức
+ Phạm trù lý luận
- Vai trò của thực tiễn đối với nhận thức – lý luận *

H.NTM
10/12/2022
9
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023
CHÚ Ý CÁC QUAN ĐIỂM DƯỚI ĐÂY:
C. MÁC: “Các nhà triết học đã chỉ giải thích TG bằng nhiều cách khác nhau…
vấn đề là cải tạo TG”.
V.I.Lênin: “Quan điểm về đời sống, về thực tiễn phải là quan điểm thứ nhất,…”
+ Thực tiễn là cơ sở, động lực của nhận thức *
+ Thực tiễn là mục đích của lý luận
+ Thực tiễn là tiêu chuẩn để kiểm tra chân lý
- Lý luận đóng vai trò định hướng, chỉ đạo tt..
- Ý nghĩa phương pháp luận
+ Nguyên tắc thực tiễn trong nhận thức và hành động:
Bám sát nhu cầu thực tiễn
Coi trọng công tác tổng kết thực tiễn
Chống lại bệnh giáo điều, chủ quan, duy ý chí
+ Lý luận -> định hướng, chỉ đạo,
+ Chống bệnh kinh nghịêm,…
- Liên hệ, vận dụng cũng phải dựa trên các nội dung đã rút ra từ ý nghĩa phương
pháp luận: (Nếu là bản thân: Em học được gì, em sẽ làm gì?; Đối với việc liên hệ
Chủ trương, Đường lối, Chính sách của Đảng và Nhà nước thì cần phải bám sát các
nội dung liên hệ trong giáo trình).
+ Nguyên tắc thực tiễn trong nhận thức và hành động:
Bám sát nhu cầu thực tiễn
Coi trọng công tác tổng kết thực tiễn
Chống lại bệnh giáo điều, chủ quan, duy ý chí
+ Nghiên cứu, học tập lý luận một cách bài bản, hệ thống…

H.NTM
10/12/2022
10
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023

H.NTM
10/12/2022
11
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023

PHẦN 2. CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ

7. Quy luật QHSX phù hợp với trình độ phát triển của LLSX: Lý luận và vận
dụng
- Các khái niệm cần phân tích:
+ Hình thái kinh tế xã hội: Khái niệm.
+ Sản xuất - sản xuất vật chất
+ Phương thức sản xuất
+ Lực lượng sản xuất: Khái niệm, kết cấu.
+ Quan hệ sản xuất: Khái niệm, kết cấu.
- Mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất:
+ Vai trò quyết định của lực lượng sản xuất đối với quan hệ sản xuất.* CHÚ
Ý QUAN ĐIỂM SAU CỦA C.MÁC: “… cái cối xay quay bằng tay đưa đến xã hội
của lãnh chúa, cái cối xay quay bằng hơi nước đưa đến xã hội có nhà tư bản …”
+ Sự tác động trở lại của quan hệ sản xuất đối với lực lượng sản xuất.
- Sự vận dụng quy luật này ở Việt Nam hiện nay (Đối với việc liên hệ Chủ
trương, Đường lối, Chính sách của Đảng và Nhà nước thì cần phải bám sát các nội
dung liên hệ trong giáo trình, tài liệu chính thống):
+ Để phát triển lực lượng sản xuất ở nước ta, không có cách nào khác ngoài
con đường công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật cho
chủ nghĩa xã hội.
+ Xây dựng quan hệ sản xuất ở nước ta hiện nay thông qua việc phát triển
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Theo Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá độn lên CNXH (Bổ sung,
phát triển năm 2011):
Về sở hữu: Nước ta có 3 hình thức sở hữu chủ yếu.

H.NTM
10/12/2022
12
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023
Về thành phần kinh tế: Ở nước ta hiện nay có 4 thành phần kinh tế.
Về tổ chức, quản lý: Nhà nước quản lý nền kinh tế, định hướng, điều tiết,
thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội bằng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch…
Về phân phối: Thực hiện chế độ phân phối theo lao động, hiệu quả kinh tế,
…
8. Quy luật về mối quan hệ biện chứng giữa CSHT và KTTT: Lý luận và vận
dụng
- Khái quát về cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng:
+ Cơ sở hạ tầng: Khái niệm
+ Kiến trúc thượng tầng: Khái niệm
- Mối quan hệ biện chứng giữa CSHT và KTTT:
+ Vai trò quyết định của CSHT với KTTT
+ Sự tác động trở lại của KTTT với cơ sở hạ tầng
- Liên hệ Việt Nam hiện nay (Đối với việc liên hệ Chủ trương, Đường lối, Chính
sách của Đảng và Nhà nước thì cần phải bám sát các nội dung liên hệ trong giáo
trình):
+ Quá độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa
+ Phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
+ Thực hiện thắng lợi sự nghiệp CNH, HĐH
+ Kết hợp phát triển kinh tế với chính trị và các mặt khác của đời sống xã
hội
…
9. Sự phát triển các hình thái KT-XH là một quá trình lịch sử - tự nhiên: Lý
luận và vận dụng.
- HTKTXH: Định nghĩa

H.NTM
10/12/2022
13
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023
- Sự phát triển của các hình thái kinh tế xã hội tuân theo các quy luật khách
quan, tất yếu.
- Các quy luật khách quan đó là:
+ Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng
sản xuất  PHÂN TÍCH RA.
+ Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng 
PHÂN TÍCH RA.
+ Ngoài ra còn có các yếu tố: điều kiện tự nhiên, điều kiện dân số, văn hoá,
giáo dục, y tế, pháp luật và các bộ phận khác nhau của KTTT.
- Như vâỵ, sự phát triển của các HTKTXH là một quá trình lịch sử tự nhiên bao
gồm cả sự phát triển tuần tự và không tuần tự trải qua các hình thái kinh tế - xã hội,
tuỳ thuộc vào điều kiện lịch sử - cụ thể của mỗi quốc gia.
- Liên hệ Việt Nam (Đối với việc liên hệ Chủ trương, Đường lối, Chính sách của
Đảng và Nhà nước thì cần phải bám sát các nội dung liên hệ trong giáo trình):
+ Quá độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa
+ Phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
+ Thực hiện thắng lợi sự nghiệp CNH, HĐH
+ Kết hợp phát triển kinh tế với chính trị và các mặt khác của đời sống xã
hội…
10. Tính tất yếu, vai trò và nội dung của đấu tranh giai cấp trong giai đoạn
hiện nay: Lý luận và vận dụng
- Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin về giai cấp:
+ Khái niệm giai cấp
+ Nguồn gốc của giai cấp
+ Kết cấu xã hội – giai cấp
- Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin về đấu tranh giai cấp:

H.NTM
10/12/2022
14
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023
+ Khái niệm đấu tranh giai cấp
+ Nguyên nhân đấu tanh giai cấp
+ ĐTGC là một trong những động lực phát triển của xã hội có giai cấp
+ Tính tất yếu của ĐTGC trong giai đoạn hiện nay
+ Cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản trong điều kiện hiện nay
- Liên hệ Việt Nam (Đối với yêu cầu liên hệ Chủ trương, Đường lối, Chính sách
của Đảng và Nhà nước thì cần phải bám sát các nội dung liên hệ trong giáo trình):
Gợi ý: Đấu tranh giai cấp trong thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội: Đặc
điểm - Mục tiêu - Nội dung.
11. Quan hệ biện chứng giữa tồn tại xã hội và ý thức xã hội: Lý luận và vận
dụng
- Tồn tại xã hội: Khái niệm
- Ý thức xã hội: Khái niệm; Kết cấu của ý thức xã hội
- Mối quan hệ biện chứng giữa TTXH & YTXH
+ Vai trò quyết định của TTXH & YTXH
+ Tính độc lập tương đối của YTXH
- Ý nghĩa phương pháp luận
- Liên hệ (Đối với việc liên hệ Chủ trương, Đường lối, Chính sách của Đảng và
Nhà nước thì cần phải bám sát các nội dung liên hệ trong giáo trình):
Gợi ý:
+ Tồn tại xã hội và ý thức xã hội ở Việt Nam
+ Đặc trưng của nền tảng tinh thần của xã hội Việt Nam hiện nay
+ Nhiệm vụ cơ bản của tiến trình xây dựng nền văn hoá tinh thần ở Việt
Nam hiện nay
12. Quan điểm của CNDVLS về con người và bản chất con người: Lý luận và
vận dụng

H.NTM
10/12/2022
15
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023
- Con người và bản chất con người:
+ Con người là một thực thể sinh học – xã hội.
+ Con người khác biệt với con vật ngay từ khi con người bắt đầu sản xuất ra
những tư liệu sinh hoạt của mình.
+ Con người là sản phẩm của lịch sử và của chính bản thân con người.
+ Con người vừa là chủ thể của lịch sử, vừa là sản phẩm của lịch sử.
+ Bản chất con người là tổng hoà các quan hệ xã hội.
- Liên hệ Việt Nam (Đối với việc liên hệ Chủ trương, Đường lối, Chính sách của
Đảng và Nhà nước thì cần phải bám sát các nội dung liên hệ trong giáo trình):
+ Xây dựng con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước hiện nay.
+ Đầu tư giáo dục
+ Phát triển con người toàn diện
+ Tham khảo thêm: Quan điểm của Đảng tại Đại hội XIII về phát triển con người
Việt Nam tại: https://www.bqllang.gov.vn/tintuc/tintong-hop/11545-quan-diem-
cua-dang-tai-dai-hoi-xiii-ve-phat-triencon-nguoiviet-nam.html
…
VÀ CÒN NHIỀU NỘI DUNG NỮA CẦN CÁC BẠN BỔ SUNG!

H.NTM
10/12/2022
16
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023

Các bước làm bài có thể áp dụng:

1. Bình tĩnh đọc thật kỹ yêu cầu, chọn lọc các từ khoá, xác định đề bài đang
hỏi nội dung nào.
- Các dạng đề cơ sở lý luận của một quan điểm nào đó, hay “vì sao trong
nhận thức và thực tiễn cần phải tôn trọng hay quán triệt một quan điểm nào đó…
thì phải xem quan điểm đó nằm ở đâu? từ nội dung nào mà có?.
- Giải thích các quan điểm cơ bản đã được chú thích bên trên.
- Bám sát giáo trình.
2. Giới thiệu khái quát phần nội dung sắp trình bày.
3. Trình bày các khái niệm cơ bản của nội dung (đừng vội đi thẳng vào vấn
đề với những dạng đề phân tích).
4. Phân tích các nội dung theo yêu cầu của đề thi.
5. Rút ra ý nghĩa phương pháp luận.
6. Liên hệ, vận dụng (Nội dung này nếu đề không yêu cầu thì cũng cố gắng
trình bày dựa trên những nội dung vừa phân tích ở trên).

H.NTM
10/12/2022
17
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ÔN TẬP
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2023

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Bộ GD & ĐT (2021). Giáo trình Triết học Mác – Lênin, (Dùng cho bậc
đại học hệ chuyên lý luận chính trị). Hà Nội: CTQGST.
2. Bộ GD & ĐT (2021). Giáo trình Triết học Mác – Lênin, (Dùng cho bậc
đại học hệ không chuyên lý luận chính trị). Hà Nội: CTQGST.
3. Nguyễn Ngọc Khá (Chủ biên). (2016). Chuyên đề Triết học, (Tái bản lần
thứ 1, có sửa chữa, bổ sung). TP. Hồ Chí Minh: ĐHSP TP.HCM.
4. V.I.Lênin (2005). Toàn tập, t.4. Hà Nội: CTQG.

CẢM ƠN VÌ SỰ CỐ GẮNG CỦA CÁC BẠN,

CHÚC CÁC BẠN THI THẬT TỐT!

H.NTM
10/12/2022