Hacettepe Üniversitesi

Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı

Mühendislik Yönetimi Yüksek Lisans Programı
MÜY 659 Üretim ve Hizmet Bilgi Sistemleri
2023-2024 Güz Dönemi

Vaka İncelemesi Çalışması - 17.11.2023

BYOD (Bring Your Own Device) - Kendi Cihazını Getir: Firmalar Ne Yapmalı?1
Akıllı cihazı olan hemen hemen herkes, onu işe getirmek ve işte ya da evde çalışmak için kullanabilmek ister. Günümüzde
birçok işveren de çalışanların bunu yapmasını istemektedir. MarketsandMarkets tarafından BYOD (kendi telefonunu getir)
trendleri üzerine yapılan bir anket, Kuzey Amerika şirketleri arasındaki benimseme oranlarının 2018'in başında yüzde
50'ye yaklaştığını ortaya çıkarmıştır.
İş için taşınabilir cihazların kullanılması, çalışanlara günde 58 dakika tasarruf sağlarken üretkenliği de yüzde 34 artırdığı
tespit edilmiştir. Ancak BYOD, düzgün yönetilmediği takdirde sorunlara da yol açabilir. Her çalışan işyerinde kullanmak
üzere kendi cihazını getirdiğinde veya uzaktan çalışmak için kullandığında, BT departmanları donanım üzerindeki kontrolü
kaybetme riskiyle karşı karşıya kalır. Mobil cihazları yönetmeye yönelik politikalar veya araçlar olmadan kuruluş, hangi
uygulamaların veya programların yüklendiğini, cihazların güvenliğinin nasıl sağlandığını veya hangi dosyaların indirildiğini
kontrol edemez. Geçmişte firma, gizlilik ihlallerini, bilgisayar korsanlığını ve kurumsal bilgilere yetkisiz erişimi önlemek
amacıyla çalışanlarının hangi teknolojiye sahip olduğunu kontrol edebiliyordu. Donanımın kontrol edilememesi daha fazla
güvenlik açığı anlamına gelir. Özetle, BYOD, çalışanlara daha fazla esneklik sunarken şirketi potansiyel olarak daha fazla
riske maruz bırakır. Ayrıca, çalışanlar işe kendi cihazlarını getirdiklerinde, bunları işte eğlence veya arkadaşlarıyla sohbet
etmek için kullanma eğiliminde olabilirler. Çalışanların kısa mesajlardan, YouTube videolarından ve Facebook
güncellemelerini kontrol etmekten oluşan sonsuz bir kara deliğe kapılmaları inanılmaz derecede kolaydır. Üretkenlik zarar
görebilir.
BYOD, kurumsal BT kaynaklarının önemli bir kısmının kuruluş içindeki çok sayıda cihazın yönetimine ve bakımına tahsis
edilmesini gerektirir. Mobil dijital ortam, piyasadaki çeşitli cihaz ve işletim sistemleri nedeniyle karmaşıktır. Apple'ın iOS'u
kapalı bir sistem olarak kabul edilir ve yalnızca sınırlı sayıda farklı Apple mobil cihazında çalışır. Android, dünya akıllı
telefon pazarına hakimdir, ancak dünya çapında binlerce farklı Android tabanlı cihaz modeli mevcuttur. BYOD benimseyen
şirketlerin, çalışanların kullandığı tüm cihazları takip etmek için etkili bir yola ihtiyacı var. Şirket bilgilerine erişmek için
şirketin ağlarının söz konusu cihazdan bağlantı alacak şekilde yapılandırılması gerekir. Çalışanlar cep telefonu
operatörlerini değiştirmek, telefon numaralarını değiştirmek veya tamamen yeni bir mobil cihaz satın almak gibi kişisel
telefonlarında değişiklik yaptıklarında, şirketlerin hızlı ve esnek bir şekilde çalışanlarının üretken kalabilmelerini
sağlamaları gerekmektedir. Firmaların, çalışanların hangi cihazları kullandığını, cihazın nerede bulunduğunu, kullanılıp
kullanılmadığını, hangi yazılımlarla donatıldığını takip eden bir sisteme ihtiyacı vardır.
BYOD’a hazırlıksız şirketler için kimin hangi verilere eriştiğini takip etmek bir kâbus olabilir. Mobil cihazlarla erişilen şirket
bilgilerinin güvenliğinin sağlanması konusunda ciddi endişeler vardır. Bir cihazın çalınması veya ele geçirilmesi durumunda
şirketlerin hassas veya gizli bilgilerin kimsenin erişimine açık olmamasını sağlayacak yöntemlere ihtiyacı vardır. Mobil
cihazların kullanımı, varlıkları ve verileri, yalnızca şirket duvarları içinde ve şirket makinelerinde bulunmalarına kıyasla
daha büyük bir risk altına sokar. Şirketler genellikle cihazlardaki verileri uzaktan silmelerine veya cihazın çalınması
durumunda kullanılamayacak şekilde verileri şifrelemelerine olanak tanıyan teknolojiler kullanır.
Brother Industries şirketinde e güvenliğe verilen önem nedeniyle şirketin BYOD'a ilk girişimi oldukça kısıtlayıcı olmuştur.
Brother, merkezi Japon olan, küresel bir baskı cihazları üreticisidir. Brother, 2012 yılında ise iPhone'ları ve iPad'leri mobil
cihazlar için şirket standardı haline getirmiştir. Ancak bu ilk BYOD programı, Apple'ın App Store'una erişime izin
vermiyordu. İş uygulamalarını doğrudan Apple'dan indirmek isteyen çalışanların yönetimden izin istemesi gerekiyordu.
Brother daha sonra çalışanların kurumsal ağı ve sunucuları güvenli bir şekilde korurken ihtiyaç duydukları uygulamaları
yüklemelerine olanak tanıyan bir mobil yönetim platformunu benimseyerek bu katı kısıtlamaları gevşetti. Kullanıcılar,
alınan önlemler nedeniyle, e-postalara eklenen şifre korumalı dosyaları hâlâ okuyamadıkları ve e-posta ile takvimlerin

1 Laudon & Laudon, 2022, Management Information Systems: Managing the Digital Firm, 17th edition, Pearson materyallerinden Türkçe’ye çevrilmiş
ve uyarlanmıştır.

1
doğru şekilde görüntüleyememe gibi problemlerle karşılaştı. Öyle ki bir süre boyunca sahadaki çalışanlar dosya eklerini
görmek için ofise dönmek zorunda kalıyordu.
Brother, şirket ve yan kuruluşları için kurumsal mobilite yönetimi amacıyla MobileIron'ı benimsediğinde bu sorunlar
azaldı. E-postalara eklenen şifre korumalı dosyaların görüntülenmesi ve şirket kurallarına uygun uygulamaların
kullanımının yaygınlaştırılması mümkün hale geldi. Yönetim hangi uygulamaların nasıl kullanıldığını izlemeye başladı.
Brother henüz şirketin tamamı için tek bir mobil cihaz yönetimi çözümünü standartlaştırmadı. Brother Industries, Japonya
ve ABD'deki yan kuruluşları ve Asya'daki fabrikalar MobileIron'ı kullanıyor ancak diğer Asyalı satış şirketleri ve Avrupalı
yan kuruluşlar farklı çözümler kullanıyor. Bu farklılığa, mobil cihazların bu diğer konumlarda farklı tercihler ve kullanım
şekilleri nedeniyle izin verildi.
Bir başka örneği Birleşik Krallık’tan verebiliriz. Merkezi Londra'da bulunan çok uluslu bir profesyonel hizmetler şirketi olan
Arup Group Limited, iOS, Android ve tabanlı daha geniş bir cihaz yelpazesini yönetmek için MobileIron'ı kullanıyor. Arup,
34 ülkede 14.000'den fazla personeliyle binalar ve diğer insan yapımı mekanlar için mühendislik, planlama, proje yönetimi
ve danışmanlık hizmetleri sunmaktadır. Birçok Arup çalışanı, çoğunlukla sahada olan iş faaliyetlerinde mobil cihazlar ve
uygulamalar kullanıyor ve mobilite, üretkenliklerini artırıyor. Arup, üretkenlik uygulamalarının bir listesini ve şirketin
BYOD'u destekleme becerisini vurgulayarak çalışanlarını cihazlarını BYOD programına kaydetmeye teşvik etti. Arup'un
mobil politikaları da bölgeye göre değişmektedir. Amerika ve Avrupa'da pek çok çalışan şirkete ait mobil cihazlarla
donatılmıştır ancak yine de kişisel cihazlarını bir self-servis portalı aracılığıyla kaydettirebilmektedirler. Ancak Asya'daki
çalışanlar, mobil cihazları şirketin onayladığı bir listeden seçebilmektedir. Arup'un BYOD programı binlerce mobil cihazı
kapsamaktadır; bunların yüzde 65'i iOS, yüzde 30'u Android ve geri kalanı mobil cihazlar için Windows tabanlıdır.

Sorular
1. Çalışanların kişisel mobil cihazlarını iş için kullanmalarına izin vermenin avantajları ve dezavantajları nelerdir?
2. Çalışanların kişisel mobil cihazlarını iş için kullanmalarına izin verilip verilmeyeceğine karar verirken hangi
yönetim, organizasyon ve teknoloji faktörleri dikkate alınmalıdır?
3. Bu örnek olayda açıklanan şirketlerin BYOD'un zorluklarıyla nasıl baş ettiğini karşılaştırın ve değerlendirin.
4. Çalışanların iş için kendi akıllı telefonlarını kullanmalarına izin vermek, şirketin ekonomik olarak tasarruf etmesini
sağlayacaktır ifadesine katılıyor musunuz? Neden?