ความเป็นมา
ตัวอย่างโคลงกำสรวล
คุณค่า
โคลงกำสรวลมีความโด่งดังอีกเรื่องหนึ่งของ
ศรีปราชญ์ ได้มีการใช้ถ้อยคำสำนวนโวหารที่
ใช้ต่างๆที่โดดเด่น มีความคิดแทรกซ้อน
หลายตอน มีความคมคาย จึงทำให้กวีรุ่น
หลังๆเกิดการเลียนแบบโคลงกำสรวล
นอกจากนี้โคลงกำสรวล ยังได้แทรกความรู้
เกี่ยวกับวรรณคดีต่างๆอีกด้วย เช่น การกล่าว
ถึงพระรามและนางสีดาจากวรรณคดีเรื่อง
รามเกียรติ์ โคลงกำสรวลยังมีการใช้ภาษา
โบราณ ภาษาถิ่น ภาษาบาลี ภาษาสันสกฤต
และภาษาเขมรปนอยู่มาก จึงทำให้โคลง
กำสรวลมีความโดดเด่นทางภาษาเป็นอย่าง
มาก
คุณค่า
โคลงกำสรวล เชื่อกันว่าศรีปราชญ์เป็นผู้แต่งเมื่อตอนถูก
เนรเทศไปนครศรีธรรมราชในช่วงของสมเด็จพระนารายณ์
มหาราช และเชื่อกันว่าหญิงที่ศรีปราชญ์คร่ำครวญถึงคือ นอกจากนี้ โคลงกำสรวล
พระสนมศรีจุฬาลักษณ์ แต่ได้มีคนออกมาค้านและเชื่อว่า จะสื่อให้เห็นถึงความ
โคลงกำสรวลไม่ได้เกี่ยวข้องกับการถูกเนรเทศไป งดงามของราชวัง วัด
นครศรีธรรมราช แต่จะกล่าวถึงการเดินทางจากกรุง สถานที่ต่างๆ รวมไปถึง
ศรีอยุธยาไปถึงประจวบคีรีขันธ์ และเมื่อมีการพิจารณาถึง อาหาร การแต่งกาย การ
ลักษณะคำประพันธ์และถ้อยคำสำนวนที่ใช้ จึงสันนิฐานได้ว่า เป็นอยู่ของราษฎร์ การละ
โคลงกำสรวลอาจแต่งขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาคตอนต้น เล่น สภาพภูมิศาสตร์ ของ
การเดินทางจากกรุง
ศรีอยุธยาไปถึง
โคลงกำสรวล
ประจวบคีรีขันธ์
เรื่องย่อ ทำนองการแต่ง , จุดมุ่งหมาย
โดยเรื่องย่อของโคลงกำสรวล เริ่มด้วยการสดุดีถึงกรุงศรีอยุธยา
บอกว่ากรุงศรีอยุธยามีความเจริญรุ่งเรือง เป็นศูนย์กลางของ ทำนองการแต่ง แต่งด้วยโคลงตั้ง
พระพุทธศาสนา ประชาชนราษฎร์มีความสุข และต่อด้วยการ บาทกุญชร บทแรกเป็นร่ายด้ัน
มีร่าย 1 บท โคลงดั้นอีก 129 บท
รำพึงรำพันถึงนางอันเป็นที่รัก บอกถึงความรู้สึกอาลัย ห่วงใย
ไม่รู้ว่าเมื่อจากนางอันเป็นที่รักไปแล้ว ควรจะฝากนางไว้กับใคร
เมื่อเดินผ่านตำบลหรือสถานที่ต่างๆ ก็ได้เปรียบเทียบและ จุดมุ่งหมายของการแต่ง คือ เพื่อ
คร่ำครวญถึงนางอันเป็นที่รัก และนอกจากนี้ยังได้มีการนำบุคคล แสดงความอาลัยเมื่อต้องจาก
ต่างๆในวรรณคดีมาเปรียบเทียบ ทำให้เกิดความอาลัยที่ยังไม่ได้ คนรัก
พบนางอันเป็นที่รักเหมือนกับบุคคลในวรรณคดี และก็ได้เดิน
ทางมาถึงประจวบคีรีขันธ์ โดยไม่ได้มาถึงนครศรีธรรมราช