Libër mësuesi / “Gjuha shqipe 8”

GR A TEST (përgjigje)

Lexoni fragmentin e mëposhtëm dhe përgjigjuni pyetjeve.

Zgjidhni alternativën e saktë.

1. Gjatë dialogut mes Prometeut dhe Oqeanit, Prometeu ndodhet: (1 pikë)
a. i burgosur në Olimp;
b. i mbërthyer në shkëmb;
c. i lirë mes njerëzve;
d. mes perëndive që e përkrahin.

2. Zjarri simbolizon: (1 pikë)

a. të mira materiale e bollëk;
b. ngrohje dhe dritë;
c. dije dhe dituri;
d. më shumë tokë e pasuri.

3. Renditni të paktën 5 të mira që u solli Prometeu njerëzve me zjarrin (1 pikë)

Shpikja e ilaçeve
Përcaktimi i sëmundjeve
Njohja me botën e gjallë
Zbulimi i mineraleve
Parashikimi i së ardhmes

4. Formuloni bukur mesazhin e fragmentit (2 pikë)

5. Emërtoni tri nga fushat e shkencës që dalin në tekst nga fjalët e Prometeut, në të cilat ai i
ndihmoi njerëzit përmes zjarrit që u dhuroi. (3 pikë)
Mjekësi
Biologji
Gjeologji
Astronomi

6. Çfarë klime mbizotëron në dialogun mes Prometeut dhe Oqeanit? Pse? Çfarë tregon qëndrimi i
Oqeanit ndaj Prometeut? Ilustro secilën përgjigje me vargje nga teksti. (4 pikë)
Atmosfera mes tyre është miqësore. Mirëpo Oqeani, ndonëse duket miqësor ndaj Prometeut, ndihet i
frikësuar ta përkrahë atë.

OQEANI
O Promete!
Vuajtja jote ësht mësim për mua

PROMETEU
Ik, largohu shpejt, dhe për gjithmonë
Ki këtë mendim

7. A mendoni se Prometeu tashmë ishte i destinuar të mbetej vetëm jo vetëm se u mori perëndive
zjarrin, por edhe se ata që e donin dhe e nderonin nuk mund t’i qëndronin pranë? Pse? Ku duket
kjo? Argumentoni. (3 pikë)

336
 Libër mësuesi / “Gjuha shqipe 8”

Frika nga Zeusi bënte që të mos e përkrahnin, ndaj Prometeu e sheh veten të shkëputur edhe nga njerëzit të
cilëve u shërbeu duke sakrifikuar.

PROMETEU
Shih se mos vajtimi që po bën për mua
Mos të shkaktojë ndonj’ armiqësi

OQEANI
Mos kërkon të thuash për armiqësi
Me atë që rishtas fuqiplotë sundon?

OQEANI
O Promete!
Vuajtja jote ësht mësim për mua

PROMETEU
Ik, largohu shpejt, dhe për gjithmonë
Ki këtë mendim

8. Çfarë ndjesie mbizotëron në fjalën e Prometeut për shpikjet që u mundësoi njerëzve. Argumentoni
me vargje dy prej tyre. (4 pikë)
Ndihet krenar
Dëgjo më tej dhe fort do të çuditesh
sa mjete dhe mjeshtri të tjera shpika.
më e madhja është kjo:
të gjitha artet dhe mjeshtëritë
njerëzit e vdekshëm i mësuan nga Promete

I zemëruar

PROMETEU
Është, po kur thuhet në çastin që duhet
dhe jo kur mundohesh ta zbutësh me forcë
Shpirtin q’e ka zënë një inat i fortë

9. Jepni kuptimin e fjalës dergjem, mbështetur dhe nga konteksti. (1 pikë)

dergjem - rri i shtrirë, i pafuqishëm, i sëmurë

10. Gjeni në vargjet e mëposhtme një epitet dhe një krahasim. (2 pikë)
OQEANI
Ësht’ më i madh fitimi që sjell mençuria,
kur ka për t’u dukur si një çmenduri. (krahasim)

PROMETEU
Ja, pra, po u bindem fjalëve të tua.
Zogu ky që ecën me të katër këmbët
Rrugën fort të gjatë çan me krah të lehta. (epitet)

337
Libër mësuesi / “Gjuha shqipe 8”

Pyetje rreth sistemit gjuhësor

1. Dalloni pjesët e fjalisë së mëposhtme dhe emërtoni pjesët e nënrenditura. (3 pikë)

Të gjith’ ogurët, që tregojnë flaka, e zjarri (pjesë e nënrenditur përcaktore)
dhe që fare s’i kuptonim më parë, (pjesë e nënrenditur përcaktore)
ua shpjegova un’ atyre.

2. Gjeni përgjigjen e saktë. Pjesa e nënvizuar e fjalisë është: (1 pikë)

U kam shpjeguar si të dallojnë fluturimin e mbarë nga ai i prapt i zogjve sqepmëdhenj me kthetra.

a. pjesë e nënrenditur mënyrore;

b. pjesë e nënrenditur kundrinore;
c. pjesë e nënrenditur krahasore;
d. pjesë e nënrenditur lejore.

3. Formoni një fjali të përbërë me pjesë të nënrenditur qëllimore (1 pikë)

4. Ktheni fjalinë e përbërë me bashkërenditje në fjali me pjesë të nënrenditur rrethanore. (2 pikë)

Dëgjo më tej dhe fort do të çuditesh sa mjete dhe mjeshtri të tjera shpika.
Dëgjo më tej se mund të çuditesh.

5. Vazhdojeni fjalinë e dhënë me një pjesë të nënrenditur përcaktore. (1 pikë)

Se çngjyr’ e formë kanë rropullitë e kafshëve, të cilat jetonin me ta.

6. Cilit stil i përket teksti i mësipërm. Argumentoni duke dhënë dy veçori të tij. (3 pikë)
- stilit letrar artistik
- gjuha e figurshme, përdorimi i shprehjeve artistike
- vepër letrare (dramë)

7. Ktheni ligjëratën e drejtë në të zhdrejtë duke respektuar rregullat drejtshkrimore. (4 pikë)

PROMETEU
Unë shoh në të
mendje krejt të lehtë dhe mundim të kotë.
Ligjëratë e drejtë: Prometeu tha se ai shihte në të një mendje të lehtë e mundim të kotë.

OQEANI
Mos kërkon të thuash për armiqësi
Me atë që rishtas fuqiplotë sundon?
Ligjëratë e drejtë: Oqeani tha se mos kërkonte të thoshte armiqësi me atë që sundon?

338