HÓA HỌC & CÔNG NGHỆ

CHẤT HOẠT ĐỘNG BỀ MẶT

CHƯƠNG 0: GIỚI THIỆU MÔN HỌC

PGS.TS. Lê Thị Hồng Nhan

Trường Đại học Bách khoa- ĐHQG TP.HCM

2023
Tổng quát
-Tên môn học: Hóa học và công nghệ chất hoạt động bề mặt
(Surfactant Chemistry and Technology )

-Mã số môn học: CH4085 (Chương trình cử nhân)

(Dành cho trường ĐH Bách khoa)

-Số tín chỉ : 3

Số tiết: 30 tiết (tối thiểu 24 tiết trên lớp cho blending learning +
45 tiết BTL)

2
Tổng quát

- Đánh giá : Bài tập lớn: 20%

Kiểm tra: 30% Thi trắc nghiệm hoặc tự

luận (50 phút)

Thang điểm 10/10 Thi cuối kỳ: 50% Thi trắc nghiệm hoặc tự
luận (70 phút)

•Thành phần giảng dạy: PGS.TS. Lê Thị Hồng Nhan

TS. Phan Nguyễn Quỳnh Anh
TS. Nguyễn Trần Vũ

3
Nội dung
Môn học giúp cho sinh viên nắm được các khái niệm cơ bản về chất hoạt động bề mặt, các phương
pháp tổng hợp chất họat động bề mặt, các tính chất hóa lý quan trọng của chất hoạt động bề mặt
trong dung dịch. Môn học còn giúp cho sinh viên có cái nhìn tổng quát về ứng dụng của chất hoạt
động bề mặt trong các ngành công nghiệp khác nhau.

• Các khái niệm cơ bản về chất hoạt động bề mặt

• Các phương pháp tổng hợp chất họat động bề mặt

• Các tính chất hóa lý quan trọng của chất hoạt động bề mặt trong dung dịch

• Mối liên quan giữa chất họat động bề mặt và các hệ nhũ tương, huyền phù và bọt

• Ứng dụng của chất hoạt động bề mặt trong các ngành công nghiệp khác nhau như sản xuất sản
phẩm tấy rửa và chăm sóc cá nhân, khai thác và chế biến dầu khí, sản xuất dược phẩm, sản xuất
thực phẩm, sản xuất hóa chất nông nghiệp, sản xuất polymer cũng như ứng dụng trong các
ngành công nghiệp quan trọng khác..

4
Chuẩn đầu ra chi tiết (Learning outcome)

L.O.1.1-Giải thích và áp dụng các khái niệm cơ bản về chất hoạt động bề mặt ( Explain &
apply the fundamental concepts of surfactants )
L.O.1.2-Giải thích và áp dụng các tính chất hóa lý của dung dịch chất hoạt động bề mặt. (
Explain and apply the physical chemistry of surfactant solutions )
L.O.1.3-Giải thích và áp dụng quy trình tổng hợp các loại chất hoạt động bề mặt ( Explain and
apply the synthesis process of surfactants. )
L.O.2.1-Phân tích vai trò chất hoạt động bề mặt ( Analyze the role of surfactants )
L.O.2.2-Minh họa về ứng dụng của chất hoạt động bề mặt ( Demonstrate applications of
surfactants )
L.O.3.1-Trình bày vai trò của chất hoạt động bề mặt trong các ứng dụng ( Present the role of
surfactants in applications )
L.O.3.2-Phân tích vai trò của chất hoạt động bề mặt trong các ứng dụng ( Analyze the role of
surfactants in applications )

5
Cách học
· Bài giảng được trình bày dưới dạng powerpoint, sinh viên phải có bản in
của bài giảng từng chương từ CBGD ít nhất một tuần trước khi bắt đầu buổi
học.
· Sinh viên phải đọc bài giảng và tài liệu tham khảo tương ứng trước khi đến
lớp để có thể tham gia thảo luận các vấn đề liên quan trong từng buổi học.
· Sinh viên phải hoàn thành ngay các bài tập và seminar được giao, không
nên để đến gần ngày kiểm tra hoặc ngày thi mới bắt đầu.
· Nếu có bất cứ thắc mắc gì, sinh viên phải liên hệ với CBGD theo lịch tiếp
sinh viên.
· Đối với các buổi seminar, sinh viên phải tham gia thảo luận về các vấn đề
liên quan dưới sự điều khiển của CBGD.

6
Nội dung
Chương 0: Giới thiệu môn học
Chương 1: Giới thiệu về chất hoạt động bề mặt
Chương 2: Hóa học chất hoạt động bề mặt
Chương 3: Tính chất hóa lý của dung dịch chất hoạt động bề mặt
Chương 4: Vai trò của chất hoạt động bề mặt
Chương 5: Chất hoạt động bề mặt và khả năng tẩy rửa
Chương 6: Ứng dụng của chất hoạt động bề mặt
Chương 7: Độc tính và an toàn của chất hoạt động bề mặt

7
Tài liệu tham khảo
[1] Drew Myers; Surfactant Science and Technology, fourth edition; John Wiley &
Sons, Inc., 2020. Call No. 668.1 MY-D
[2] Richard J. Farn; Chemistry and Technology of Surfactants; Blackwell Publishing
Ltd; 2006.
[3] Uri Zoller, ‘Handbook of detergents: Production’, Tayor & Francis, 2009. Barcode:
2010910509
[4] T. F. Tadros, ‘Applied Surfactants’, Wiley-VCH, 2005.
[5] M. S. Showell, ‘Handbook of detergents: Formulation’, Tayor & Francis, 2006.
Barcode: 2010910523
[6] Uri Zoller, ‘Handbook of detergents: Application’, Tayor & Francis, 2009. Barcode:
2010910404
[7] Milton J. Rosen, ‘Surfactants & Interfacial Phenomena’, 3rd edition, John Wiley &
Sons, 2004
[8] Martin J. Schick, ‘Nonionic surfactants’, Marcel Dekker, 1987.
[9] Fernando Leal-Calderon, Véronique Schmitt, JeromeBibette, Emulsion Science:
Basic Principle, Springer, 2007.
[10] Guy Broze. Handbook of detergents-part A- Properties, Marcel Dekker, 1999.
[11] John Texter, Reations and Synthesis in Surfactant Systems, Marcel Dekker,
2001.
8