Kino przeciw

-RDQQD*RUąF]NR
       

      

    

W         do Wilhelma Rodego

               
!  "! #$   %  -
# &'"  (! !) !   -
    $1*&
+      #  ,,,.   -
!  ! )  "   ("$ -
#  $    /!) (       )
#$        "  ! " 
 (  "     )   $  ! -
   $    (&0! # 2 )
 $  ! !    !# -
" !       )  $     !   !
' 4   !   # )  !  #   "
    !2 ! ,,,.&

          

 –         od-
       "%)!     
          (     *   2 5 -
!   6  7        8. Na tak
2     #      ! 
  "%)  "%)!      )   )  -
  "%)     )  (    3.

1
B. Drewniak,     )+  <=>=)&=?&7    # 
5 #!  !     <  @  <=A? & !  #  6  +  #  
     6     !&C C #  E -F
5 G# )# #!  &*
8 
M. Szulczewski,        ! " Warszawa
<=H<)&>8&
3
!  ! #$   !$ !  # 26&7 -
# &, !)&>8F>=&

QUMHVLHę]LPD [139]
 ./0 

L      #            -

        )  (        
    5 !      !    !  ,,, .) #
 !  <A!  <=AA&   6   " 
/   #   +  #  . O+.6,P4& T !   # 
   '&4   ) $ !  ! (   -
5     #  !     C    )   )
2 !)  )  )  # &U  # !  ) $! (-
 % ()     !! OVP&  
!#     !  &'(  ! !
  (*X&7#$     "  ! "   $
,,,.!   # %! # 2 ) $ <=AA&)#G 5
Y !   ) %! #   5  -
)   )    !   ! !
 ! ! ! (  " !   & 7 ! '& 4    !   -
 (%)( 2 !  !" !   ! -
(  !   #  !& 0   ! # 2 ,,, .
   !    # '&4       !#  
!"   ) $     , " -
*6& . !         !    #  -
    !  !  % !   !) $
 "% !     (    <=<H & \TG O\^! T ! G4PH. Ce-
! (  $ 2 !  !   %   !   
 $      # !  ,   " )  (
  ! \TG      ! 2 !$  !   
  $(  ! $& ! #$&7   
 $ #  !  ! <=AH&)     
    &$  !     2 !$  
        propagandowym, historyczno-propa-
gandowym czy antysemickim.
 <=AA   2 !  (#  -
 )   (     2 )    !
#     #   ! # 2)   ,  T ! -

4
J. W. Borejsza, # $  % &   '    ()*)*)*+,"
  8JJJ)&8>b&
X
f&q&0$ )    )*)*)*+,"War-
  <===)&<8X&
6
U&C  )-   "T Y    *8J<8)<)&>=&
H
, !&

I<?JK UHÁHNVMH
       

wej Rzeszy (  ( )8&0 (  !" 2 -

! !    (% , ) !  ) $, 
# $    " # #  
   "!%   ,,,. !   -
 &. #!!2 ! !   
% '&4     (  &
 <=A= & !    #      T   Y     -
#    ! ! 2 !) $  5      -
 #     2 ! # & 7 ! Y    %    
! 2 !)!  !$( !  $)   
     &'   $    % 
     !2 !)          
   )     #      !   $$
2 ! & |C }   1  (   - (  – kilka-
    )    "$ 2 ! $ ! !
!    *9&C  ! 2 !   -
               $        -
#    ( !)  (      2 !$  " 
tematyce.
7 ! ! !   #              -
     .)    !5    " -
 %  2 !  ) $ "        
  (!  !& +     2 !      
  &   "%    )   2  -
 #  &/!#  ) ! #  ! )
        %)    $   ! -
   !) $    )   )(    
T~*<J.
 5    ,,,.   2 !  -
      ! $  ) (6 -
  +  #            
      "% $)   #  2 2 !) $
  !" ! #  %       &L -
#  C             ) (   (-
!2 !   !  /! @%
!   (     #  11.

8
B. Drewniak,     "+  <=>=)&A<&
9
, !)&A8&
<J
U&C  )-   2" & &)&HJ&
11
B. Drewniak,    2" & &)&>8&

QUMHVLHę]LPD [141]
 ./0 

6       '&4         -

   2 !$)  (  #   2 ! $)  -
" !2 ! !# #        &3,
  &7#$ ! ! 2 !) $
   5   <8. Analizu-
2 !) $   "%!      # -
( "%  2 !$  (   5 $   #    
obecnych.

     

        ($% # -

)  $   ) ( 2 !       @$   
  #  # & '!        $    $
 "         (  
"         " "% &
)  $ #             -
! %*     $  @)  ( 5 !   -
 )  $   $ 2 !)     -
   )       "  ! (  % 
( &        & T ! !      #$
$     "% ! )  #  !  -
! " % #  )   #        # 
     &T !    ( ! 5 -
)      ! )    !   
   &    $  ! #      
5  $)  # #   " )    -
  !     ) #  ( *13.
' ( !        2 !&.$
              (  % !  "
             "  %  -
  $ )(   ()(   
"    $    #   )        -
   )    $     !  $  &
6! )(2 !  ! !     -
  !  ( !   ()(-
         )  "# $   -

<8
f&‚)4  (   ( 5- 4   ( , Re-
inbeck 1989, s. 18.
13
M. Szulczewski,  2) & &)&<b8&

I<?8K UHÁHNVMH
       

)                2 !&

7   )#!  (!    (   $ $ 
)(   F  !)  
 !  2 !    "  !-
!)! (!!$%  ! !  ) $  # 
  !)  !ƒ  !     $ 
        &       $ 
 ! )    # @$   )
  $ $   #   -
*14.
U$  2 !)  $    !    5    #  # 
 "   !  (            
 !&      2 !    !   ( -
 ) (  # )       !! # 
      ) (&7   2 !   2 -
!    )   !  ( *<X.
+ 2 !$  ! #  %   -
  ! !  ( $"$ $!  ‚.5-
      ) ( ,,,.) $    
(     &    !  ! $   ! -
!2 !6  O<=Ab&P‚&.5  !  (% 
A  &  #  !    # 16& ' (   "%  -
 #  !  )   $  !  (        $  -
 #     ! 2 !&  6  )    #  %
        "     $
      # ) # ( )   -
 %)(  *)$  <H.
'!     $) " $ 
    ! )  2 ! 7  8 (   
 !# T&Y  )   #   2 ! # &2 -
         #      @   -
$         )    !  ( !
  !            #   ! ( -
@$&7        #   

14
‚& 7   )    " [w:] #    , red.
G&&'  )‚&7   ) &,)  <===)&<b>&
<X
L&&‚)9 :     ( "0 *<=>b)
<J) 6&7 ) 2" & &)&<b8&
16
U&C  )-   2" & &)&HA&
<H
, !)&H8&

QUMHVLHę]LPD [143]
 ./0 

 †$)  (    !   !    % -

   )  " %        "%
( 18& !  ‚&.5    2 !Niziny) $-
! *    # q# !   %
"!!       "&
+       $      ()  (
    !     !19.
6    !  ( #      2 ! -;(  
 $ 8  O<=?? &P)  $#        0 
4  &     2 !  ( †$ 
U&6    #    !)(" (  -
    ")G&Y  !    %  
   #  "! †$) $!-
!  ( "!     "     -
!&          2#  # 
# !  ! $8J.

      

          !
   !$     "  -
#$(! ! # !   #    # 
$&   ( "     !   .    
 2 ! )  !! !    ( -
)   %       !        -
  & ,   !   !        #   2 !$
 # #   )     !  & 
 ( "     $#  !  
  ! !$  "   # $-
 ) !  "#! 
# *† &
+   #        -
!          "# -
 ) !  !2 ! !     &+!
  !   !  #<=1O(&T&7 P&
7 O(&T& P) $! .  -

18
B. Drewniak,    2" & &)&H?&
19
6&G&4 ): >  (=  0 0"„Dialog pheni-
*)  ‡‡& #F & ‡ !  ‡   ‡   ‡<<AF F5 
F!F F F # )AJ&J>&8J<8&
8J
B. Drewniak,    2" & &)&H?&

[144] UHÁHNVMH
       

 ! #          # ) 

2 ! !  %          $    (! -
!    )  ! !   "%"$
#$$      @&OVPL 
  (      )      
  # *8<.
0 2 !  !      ( !
‚&.5  &/ (   $# 6   "-
 #       ) (   (  ?!  i @  
stwo wiary&‚&.5    !      
.) !       !#   ()
 $! ! #       
!        G& Y    !     -
 ! & +      #   !    # %   -
!      ") #.)     
G&Y    (#     # (  -
")  #        !  # 
!  (       !  88& ' (      
!             )   (    
    #      (2 !  -
  2 &/     #!     % 
   !  #!)   $!      )     (
#  .        & 0! # 2    -
      (   #     !  !)
  ! ( $   # ! 2 !$  !( 2 &
q !     !      -
 !   !   #        !# 
    *8A.
'! 2 !$) $!    
motyw wojny jest . )      !
  !  .) <=AA&   !   
 !  # ) $ # (     !# 8?.
 2 !       ( !         -
 #   ) $  ! L $  -

8<
, !)&>A&
88
Z. Machwitz-    – $ ABCBAC)B"Akade-
mia Filmowa,  ‡‡&  ! 2 !  & ‡ !‡Š&‹ 2 !Ž-
! ?Ž ?8)8=&J>&8J<8&
8A
B. Drewniak,    " & &)&>X&
8?
, !&

QUMHVLHę]LPD I<?XK
 ./0 

   &"$(     !  ! (%)

 #%)  (     !   "% 5 $ -
 &f !   #   !(   # 
wszystkim na przeciwstawieniu niegodziwego zachowania brytyjskiej
! "      /!$& #  -
. !   % ()(  .  -
@)#   ) "( &
75  # 2 !T&Y $( ( -
 !2 !  ! !  &  ! ! -  
len czyli   &,5 !      ! 
#   #  # 2 !) " #     ( -
!   )     !   &   2 !
        #  "% @@) + 
      $# ) $   (
   *8X.
, ! #!(!!  %2 !Kolberk (Ko
$! P<=?X&6! )(2 ! (     -
 .) (        #  ) $
 !    #       )( -
 ! !  #   (%  &
T !          !      !
/    )   ! $2 !  #  
 &    T& Y          !    
0  #T $&q      5  )(! 
2 ! #   !    $  ! -
kiej8>&+   #  $!        
    $ U. ( %   &
/      ! ! ! 2 !    # -
     " !   !& / ( 
,,,.       !   # -
  )    ##  /! ! †   ! !     !&
$  ( # 2 !7 8  ! 
obrazy, takie jak 8#; czy    .
Film 8#;          -
    #     "  ! !   5  !&
.( 2 ! E  Y        %  ##   
( # )  $  $     !  -

8X
, !&
8>
U&C  )-   2" & &)&HJ&

[146] UHÁHNVMH
       

 )     E&Y     -

#   )  !   #  5  & 7  # 
 2 ! #          " #  " 
 8H& / !    #   #       )
(.#;    !2 !!      !!&
E&Y  !     G$-
!†$   " 2#  !-
  )              
 ! #  ) "! "    -
 ( # &C   ! ! !  #  !) $
!   2 %  /!$    (  -
!ƒ  !       † !)    (     
) $           %
     !#    &
T !       !  $  
 ) $†    ) /! 2 &
Podobnie jak Riefenstal w ?  ( E&Y    .#
         $   @$&  
 $ OVP   (   (# ( 
  $( )   "$! $   
   $ # &  !) (  2 !         "
  ) †)     " 2  -
! %*8b& #   ! ! G   7  ) ( +  #  
  !   *        E& Y       
  !   #       †      
8=
nazistowskich jak w Dachau czy miastach takich jak Marsylia . Film
 !    !!  # ,,,.&L&C-
   )(      "  2 !    !&\  )
( ( #      2 !   #    -
 *AJ.
,!      !    #    -
 ! !   !    "     !   #!
,,, .    !& +     2 !   )   )
        "%  )  (  !  -
 (%)(  $ "  # !   !   !
  $    &

8H
B. Drewniak,    2" & &)&H<&
8b
, !&
8=
U&C  )-   2" & &)&H<&
AJ
B. Drewniak, 6 -6    )4 <=H8)&8bA&

QUMHVLHę]LPD I<?HK
 ./0 

T !  !    !     %% -

!  #           !!)  (
   !    "  -
 ! "!     "
(   & + !   #      # -
      (    4   \# 
2 !ZbiegowieO<=AA&P) $! ! ! !! -
  # !!#  $( 
Rosjan. W @!  (  $(!      -
  )  T~ 31.
7   ! 2 !!   !    ' (& 
 (P 4& \#   <=?< & G  2 !      
<=A=&6 ! !   "   ! -
"!+ $&7     
 ! @!   $)  (
 ! $A8&/!2 !     )
 $   )    -
       )   !!-
! ! ! !%    $&
+  #   !       #   ( # + -
 ) $ #"!/!$)  !  !    
+   $     !  -
nie.
,!  !   #  2 !    '  6:
E&Y   <=A=&         !   +  
    ! $ /!33&.$-
(  !   2 ! !     #   5 !  
  $        # 
/! +     !   "    -
) #  #  &
U!        "$    
,,, .      # !         $  -
   ) ( #     -
 &6   +  # 2     # 

31
B. Drewniak,    2" & &)&bX&
U&C  )-   2" & &)&HJ&
A8

33
B. Drewniak,    2" & &)&HH&

[148] UHÁHNVMH
       

( 2 !9  $% <=AH&   ! -

  $ 34.
  !) $   !    ! 9:
<=?<&) $!       !(   ! 
 ! $ &T !       !# '&4  -
  )  !          -
   "    !          ( 
 !!AX&7 2 !$  -
!       # ) #   
$ !!     % ! $  !  -
 #   "   #   "!%)   -
  % !       (!       
  (   !# !&
L&C  "    #  # 2 !!  -
#        &C #   $ -
       ( !"   -
trzeb machiny wojennej np.  :.   ) $ 
    ! (   5 ( O2 !< 
lie)36&    !         #  ,,, .  !  
     "   !  &

***
 " #        # -
      "      2 !$&
+   5         (
   $)  !   AH.
+  #   ,,, .              
# )    %  ! 5 $&
‚ "%/! !  $    !) " -
     ! &.     $
  #        (      .   
    )   G& Y         
,, " &

34
P. Diehl: = ( – =( – D . 4  E !    ##=3 , Berlin
8JJX)&<AH&
AX
B. Drewniak,    2" & &)&HX&
36
, !)&HJ&
AH
, !)&A?&

QUMHVLHę]LPD [149]
 ./0 

SUMMARY
   $     in the Nazi cinema. The
Third Reich made use of propaganda in many areas of life in order to
create certain attitudes. The article also illustrates the way of propa-
ganda functioning in the cinema and institutions involved in that
 &U  5   5/ 2 !  -
lected propaganda movies produced in the Third Reich. To conclude,
this article not only deals with a phenomenon of propaganda in the
!  5   !)       “     
 “&

    
-RDQQD *RUąF]NR I  &#   ”#!  & !K       
  /+C \G6  +  )     2 #     \-
    !     ! #   !    -
    \  f  !!    & 4$ -
      !  #  )  (   (
politycznym.

I<XJK UHÁHNVMH