vHistoria Dział 2: Złoty Wiek.

Temat 1:Czasy Zygmuntowskie.

Złoty wiek Polski i Litwy – czasy Zygmuntowskie (1506 – 1572) i okres do śmierci króla Stefana
Batorego w 1586 r.

Zygmunt I Stary:

1. Zwiększył dochody skarbu i dobrał sobie mądrych doradców spośród senatorów.

2. Po wojnie polsko - krzyżackiej (1519 – 1521) przyjął hołd pruski (1525) – Prusy książęce stały
się lennem Polski.
3. Przyłączył do Polski Mazowsze (1529).
4. Zawarł pokój z sułtanem Imperium Osmańskiego (1533).

Zygmunt II August:

1. Mimo sprzeciwu szlachty koronował swoją żonę Barbarę Radziwiłłównę na królową Polski.
2. Podpisał układ o wcieleniu Inflant do Polski i Litwy (1561)
3. Wziął udział w pierwszej wojnie północnej w której walczyły też Dania, Szwecja i Moskwa
(1563-1570). Wojna zakończyła się podziałem Inflant między jej uczestników.
4. Zmarł bezpotomnie w 1572 r., co oznaczało wygaśnięcie dynastii Jagiellonów.

Temat 2 :Tolerancja religijna w Polsce.

Reformacja w Polsce i Litwie:

Luteranizm - Przyjęło go wielu mieszczan (zwłaszcza Niemców) z Gdańska Torunia i innych miast
pomorza oraz wielkopolski.

Kalwinizm – Przyjęła go część szlachty gdyż miał demokratyczny charakter zachęcał do bogacenia
się pozwalał na opór wobec władzy.

Arianie – (bracia polscy) – odłączyli się od kalwinistów:

odrzucali wiarę w Trójcę świętą i byli pacyfistami.

Reakcja katolików na reformację:

Szlachta – sprzeciwiała się prześladowaniom protestantów w imię szlacheckiej wolności i równości.

Duchowieństwo – sądy duchowe wydawały surowe wyroki za odejście od Katolicyzmu ale nie były
one wykonywane przez władze świeckie.

Zygmunt stary – zakazywał zmiany wyznania ale nie stosował kar.

Zygmunt August – nie zmuszał do wyznawania katolicyzmu zniósł obowiązek wykonywania

wyroków sądów przez władze świeckie.
W praktyce na Polsce i Litwie panowała tolerancja religijna.

Jezuici :

1. Przybyli do Polski w 1564 r.

2. Zakładali kolegia jezuickie w których uczyli za darmo, zachęcali uczniów do aktywności
3. Zahamowali reformację.
4. Przekonali znaczną część szlachty do powrotu do Kościoła katolickiego.

Żydzi w Polsce:

1. Przybywali od średniowiecza, by chronić się przed prześladowaniami w innych krajach.

2. Mieli własny parlament – Sejm Czterech Ziem.

Temat 3:Gospodarka dawnej Polski.

Gospodarczy podział Europy:

W XVI w. Nastąpił podział kontynentu na dwie części:
1 zachodnią – miejsko-rzemieślniczą.
2. wschodnią – rolniczą.
Miasta Europy Zachodniej musiały importować żywność ze wschodu a zapotrzebowanie na
nią doprowadziło do wzrostu cen.

Polska krajem rolniczym i eksporterem zboża:

szlachta powiększała folwarki i zmieniała poddanym (chłopom) czynsz na pańszczyznę by

zwiększyć sprzedaż zboża z folwarku