ქართლი და კახეთი საქართველოს ორი რეგიონია,

რომელსაც აქვს განსხვავებული არქიტექტურული სტილი

და საცხოვრებელი სახლები. რამდენიმე ფაქტორი ხელს
უწყობს ამ რეგიონების სახლებს შორის განსხვავებას, მათ
შორის ისტორიული გავლენები, გეოგრაფიული
მდებარეობა, კლიმატი, კულტურული ტრადიციები და
ხელმისაწვდომი სამშენებლო მასალები. ეს შედარება ხაზს
გაუსვამს ფაქტორებს, რომლებმაც გამოიწვია ეს
განსხვავებები, როგორ ადაპტირებენ ისინი გარემოსთან და
მათ დადებით და უარყოფით მახასიათებლებს.

ფაქტორები, რომლებიც გავლენას ახდენენ განსხვავებაზე:

ა. ისტორიული გავლენა: ქართლი, რომელიც მდებარეობს
ცენტრალურ საქართველოში, საუკუნეების განმავლობაში
განიცდიდა სხვადასხვა არქიტექტურულ სტილს, მათ შორის
ბიზანტიურ, სპარსულ და საბჭოთა არქიტექტურას. ქვეყნის
აღმოსავლეთ ნაწილში მდებარე კახეთს აქვს სპარსული და
ქართული არქიტექტურული გავლენის მდიდარი ისტორია.
ბ. გეოგრაფიული მდებარეობა: ქართლი ხასიათდება
მრავალფეროვანი ლანდშაფტით მთებით, ხეობებითა და
ვაკეებით, ხოლო კახეთში არის მოძრავი ბორცვები,
ვენახები და სასოფლო-სამეურნეო ველები. გ. კლიმატი:
ქართლს აქვს კონტინენტური კლიმატი ცხელი ზაფხულითა
და ცივი ზამთრით, ხოლო კახეთს უფრო ზომიერი და რბილი
ჰავა აქვს მდინარე ალაზნისა და კავკასიონის მთებთან
სიახლოვის გამო.

ადაპტაცია გარემოსთან: ა. ქართლი: საცხოვრებელ

სახლებს ქართლში ხშირად აშენებენ სქელი ქვით ან თიხის
კედლებით, რათა უზრუნველყონ იზოლაცია და გაუძლოს
ექსტრემალურ ტემპერატურას. სახლებს, როგორც წესი,
აქვთ პატარა ფანჯრები, რათა შეამცირონ სითბოს დაკარგვა
ზამთარში და დაიცვან მცხუნვარე მზისგან ზაფხულში.
სახურავის კონსტრუქციები ხშირად აერთიანებს
გადახურულ ღეროებს ჩრდილის უზრუნველსაყოფად და
წვიმისგან დასაცავად. ბ. კახეთი: კახეთის სახლებში
ხშირად არის ხის აივნები სახელწოდებით "ჩეკანი",
რომელიც ემსახურება დაჩრდილულ გარე სივრცეს
დასვენებისთვის. რეგიონის ზომიერი კლიმატი იძლევა
უფრო ღია და ჰაეროვანი დიზაინის საშუალებას, უფრო
დიდი ფანჯრებით და აივნებით, რაც მაქსიმალურად
გაზრდის ბუნებრივ განათებას და ვენტილაციას.
ტრადიციული კახური სახლები, როგორც წესი, შენდება ხის
ჩარჩოებით და თიხის შელესილი კედლებით.

დადებითი მახასიათებლები: ა. ქართლი: ქართლური

სახლების სქელი კედლები უზრუნველყოფს შესანიშნავ
იზოლაციას, ხელს უწყობს ენერგოეფექტურობას და
ამცირებს ზედმეტი გათბობის ან გაგრილების საჭიროებას.
კომპაქტური დიზაინი და პატარა ფანჯრები ხელს უწყობს
კონფიდენციალურობის შენარჩუნებას და მკაცრი
ამინდისგან დაცვას. ადგილობრივი ქვის და მიწიერი
ფერების გამოყენება სახლებს რუსტიკულ და მარადიულ
ესთეტიკას ანიჭებს. ბ. კახეთი: კახურ სახლებში ხის აივნები
გამორჩეულ არქიტექტურულ ელემენტს მატებს, რაც
უზრუნველყოფს კომფორტულ გარე სივრცეს, რათა
დატკბნენ სასიამოვნო კლიმატით. უფრო დიდი ფანჯრები
და ღია დიზაინი ქმნის ნათელ და მიმზიდველ ინტერიერს,
რომელიც აკავშირებს საცხოვრებელ ადგილებს მიმდებარე
ლამაზ პეიზაჟებთან. ხის და თიხის მასალების გამოყენება
ასახავს რეგიონის ტრადიციულ სამშენებლო მეთოდებს და
კულტურულ მემკვიდრეობას.
უარყოფითი მახასიათებლები: ა. ქართლი: ქართლური
სახლების პატარა ფანჯრებმა და კომპაქტურმა დიზაინმა
შესაძლოა შეზღუდოს ბუნებრივი განათება და ჰაერის
მიმოქცევა ინტერიერში. სქელ კედლებს შეუძლია რთული
გახადოს სახლების მარტივად შეცვლა ან გაფართოება.
გარდა ამისა, ტრადიციული სამშენებლო მასალების
გამოყენებამ შეიძლება მოითხოვოს რეგულარული მოვლა
და შეკეთება. ბ. კახეთი: ხის აივნები ესთეტიურად
სასიამოვნოა, მაგრამ შეიძლება საჭიროებს რეგულარულ
მოვლა-პატრონობას და შეიძლება დროთა განმავლობაში
დაბინძურებული იყოს და გაფუჭდეს. უფრო ღია დიზაინები
შეიძლება ნაკლებად შესაფერისი იყოს ექსტრემალური
ამინდის პირობებში. გარდა ამისა, ხე-ტყის გამოყენება,
როგორც პირველადი სამშენებლო მასალა, შეიძლება იყოს
მიდრეკილი ხანძრის რისკებისკენ.