Devlet ve Otonom! - Fél!x Guattar!

Oğuz Karayem"ş Eylül 12, 2016

Çev!ren: Oğuz Karayem#ş

Devlet kap"tal"st"k öznell"ğ"n üret"m"nde temel b"r role sah"pt"r. Devlet

her şey"n çocuksulaştırılan öznell"ğ"n üret"lmes"yle bağımlılık "l"şk"s"
"ç"nde geçmes" zorunluluğuna dayanan b"r "arabulucu devlet",
""ht"yat devlet""d"r. Devlet"n bu gen"şlet"lm"ş "şlev", k" onun
yönet"msel, f"nansal, m"l"ter ya da pol"s güçler"nden çok daha gen"ş
kapsamlıdır, örneğ"n ABD'de refah devlet" den"len b"r destek
[sübvans#yon da den"leb"l"rd". -çn] s"stem" tarafından yürütülür. Bu b"r
"vadel" maaş" s"stem"d"r; b"r grubun kend"n" düzenlemes"ne, kend"n"
b"ç"mlend"rmes"ne, kend"n" d"s"pl"ne etmes"ne sebep olan b"r destek
s"stem" ve b"r enformasyon, "nceleme, denet"m, h"yerarş", teşv"k vb.
s"stem"d"r. Devlet bu dallanıp budaklanma d"z"s", "kolekt"f
donanımlar" ded"ğ"m"z kurumların bu tür b"r köksapıdır. Devlet"n
merkezs"zleşt"rmeden bahsed"ld"ğ"nde korkmamasının neden" budur.
Aynı zamanda part"ler"n kend" programlarında öz-yönet"m öner"ler"n"
"çermekten korkmamasının neden" de... Örneğ"n Fransa'da, s"yas"
part"ler ve send"kalar resm" olarak kurulmuş "l"şk"ler sayes"nde devlet
tarafından tamamen desteklenmekted"r.
:
 Kap"tal"stler"n ve ayrıca (klas"k ve/veya Marks"st) sosyal"st part"ler"n
bütün tutumları, bell" b"r kavrayış doğrultusunda ""lerlemen"n" teşv"k
ed"lerek kap"tal"st akışlara g"r"ş sürec"n" hızlandırmaktır. Onlar "ç"n, asıl
öneml" olan şey devlet"n bu "şlev"n"n gel"şm"ş olması, d"ğer b"r dey"şle,
Avrupa'da varolanlar g"b" klas"k kolekt"f donanımlarda b"r artışın
olmasıdır. Gündel"k yaşamda, arzu ekonom"s"nde değ"ş"kl"kler
yapmaya da"r sorunlara gel"nce, bu sonraya kalab"l"r. Ama tar"h b"ze
bu ayrımın h"ç de uygun olmadığını göstermekted"r: b"r toplumsal
mücadelen"n çeş"tl" aşamalar hal"nde kavranışı, toplumun dokusunun
onarılmasına, özyönet"me ve toplumsal değerl" kılmaya da"r
sorunsalların da"ma ertelenmes"ne, sönümlenmes"ne götürmekted"r.
Burada meydana gelen şey, kap"tal"st"k öznell"ğ"n ve bütün toplumsal
sahada kurulmuş devlet kurumlarının bu "şlev"n"n, "kt"darlarını elden
bırakmaya en küçük b"r n"yet" olmayan yen" bürokrat"k kastlar ve yen"
el"tler leh"ne "şlemes"d"r.

Şu gerçeğ" vurgulamalıyım k", bu yalnızca üret"m "şlevler"yle "l"şk"l"

olarak yer almaz. B"zler aynı zamanda, c"ns"yet"m"z olmak zorunda
:
 olsun ya da olmasın k"m"nle ya da nasıl olacağımız konusunda,
emz"rmek zorunda olalım ya da olmayalım nasıl emz"receğ"m"z
konusunda da karar vermek "ç"n refah devlet"ne başvururuz. Devlet
"kt"darının bu çocuksulaştıran "şlev", davranışların ve toplumsal
etk"nl"ğ"n denet"m şebekeler"yle sınırlanmayan son derece
küçültülmüş b"r düzeyde yer alır. Bu modelleme de b"l"nçs"z tems"ller"
etk"ler. Belk" de bu, Althusser'"n "devlet"n "deoloj"k aygıtları" kavrayışı
"le bu kavrayış arasındak" farkın uzandığı yerd"r. Bu yalnızca toplumda
somutlaşmış bu görünür donanımlara da"r b"r sorun değ"ld"r. Devlet
ayrıca uyumlulaştırmanın görünür olmayan b"r düzey"nde de "şler.

Yardımsever [ass#stent#al#st] devlet, nüfusun öneml" b"r bölümünü

ekonom"k devreler"n dışına süren b"r tecr"t"n örgütlenmes" "le başlar.
İk"nc" aşamada devlet bu "nsanlara yardım sunarak kurtarmaya gel"r,
fakat onların başından sonuna dek denet"m s"stem"nden geçmes"
koşuluyla... Tek gerçek otonom" ve yaşamın hak"k" b"r yen"den
sah"plen"lmes", b"reyler"n, a"leler"n, temel ve b"r"nc"l toplumsal
grupların kend" mahalleler"nde "sted"kler" kurumları kend"ler" "ç"n
seçeb"lmeler" ölçüsünde olab"l"r. Yan" sorun, bu sorunsalların
yönet"m"n"n, sürekl" destek, b"r tür ps"kolog ya da ps"k"yatr"st "ç"n
h"zmet noktası kurulumu, devlet"n gel"p herhang" b"r yere kurduğu
standartlaştırılmış kurumlar talep etmeks"z"n devralınması sorunudur.

Had" Brez"lya'da sol oluşumların "kt"darı almada başarılı oldukları b"r

b"l"mkurgu senaryosu hayal edel"m. Böyle b"r durumda, hemen onlara
şu soruyu sormak gerekecekt"r: "N"yet"n"z Avrupa ç"zg"s"nde b"r
modern"st rotayı tak"p etmek m"d"r?" Bu, "nsanların mükemmel
maaşlar ve statüler "le çok "y" "nşa ed"lm"ş kurumlara sah"p olacakları
anlamına gelecekt"r. Fakat bu aynı zamanda, tümüyle ez"lm"ş
özneleşme tarzları üretmek "ç"n heps"n"n mak"nedek" "şç"lere
dönüşeceğ" anlamına da gelecekt"r.
:
 Eğer otonom" sürec"n"n olumlanması "le mücadele "ç"n devasa
mak"neler"n varoluşun g"b" "k" t"p hedef"n b"r arada varoluşu
engellenmeye devam ederse, "zlen"m"m şu k", ne yazık k" büyük
sorunların yönet"m"ne bakacak ve tüm azınlıklarla "lg"lenecek olan,
"ster sağdan "ster soldan olsunlar, aynı tür s"yas" oluşumlar olacaktır.
Duruma bağlı olarak, bu oluşumlar "Rahat olun, azınlıkların sorunlarını
çözümleyeceğ"z" d"yecek ve çeş"tl" bakanlıklar b"r gecede ortaya
çıkacaktır: s"yahlar, kadınlar, del"ler vb. "ç"n bakanlıklar. Bunu
söylüyorum z"ra şu anda Avrupa’da şeyler"n az veya çok meydana
gelme tarzı budur. B"zler bakanlıklarda "Bay Müptelalar", "Kadınların
Durumu Hanım", "Bay Ekoloj"" vb. k"ş"l"klere sah"b"z. Marj"nall"kler
dah" statüye sah"pt"r. Fakat bu tam da, onların kolekt"f donanımlara ve
eşdeğerler"ne g"r"ş"n"n ve bel"rl" bağlamlarda onların kap"tal"st"k
öznell"ğ"n üret"m"n"n fa"ller" yapılmasının tasd"k"d"r. Ve bu sıklıkla
şaşırtıcı bel"rs"zl"k koşullarında gerçekleş"r. Kuşkusuz b"zler bu "k"
mücadele türünü aynı anda gel"şt"reb"len b"r pol"t"k yapı "cat etmekte
başarısız olduk ve sanırım bunun neden" özünde hareketler"n
:
 tükenm"ş hale gelmeler"yd".

Bunu vurgulamamın neden", eğer her türden azınlıklar, marj"nal

"nsanlar, güvences"z "şlerde çalışanlar, hâk"m yaşam ve d"s"pl"n
tarzlarını reddedenler, "ster kap"tal"st "ster sosyal"st olsun devlet
"kt"darından onlara çözümler vermes"n" naz"kçe beklemek
durumundaysa, uzun süre beklemey" göze alacağız. Yan", b"r kez
daha toplumun bütün bu yaşamsal kısmının çöküş fenomen"yle
karşılaşma r"sk"n" göze alacağız. Ve belk" de kend"m"z" çok daha
büyük b"r r"ske atıyoruz: durum, sağ kanıtın, "kt"darı alab"lecek
tanıdığımız b"r"nden çok daha aşırı olacağı b"r yön alacak. Ve sağ
kanat "kt"darı nasıl el"nde tutacağını çok "y" b"lmekted"r.

Neredeyse "let"lemez olanın teğet"nde olan tek"lleşme süreçler"n"n

seç"m kampanyaları süres"nce sürdürüleceğ"nden nasıl em"n
olunab"l"r? Tek"ll"ğ"m"z"n sandığa yerleşt"r"lmes"yle m"? Oylamada mı?
Tek"ll"k parmaklarımızdan kayıp g"decekt"r. Böyle olunca da besbell"
k", ekonom"y" ve pol"t"kayı yöneten yasaların b"lg"s"ne göre b"r
toplumu, toplumsal düzen" yöneteb"leceğ"n" düşünen bu tarz b"r
aptal, ger"c" rej"m" dev"rmek "st"yorsak, bu tarz b"r engele karşı
koymak "st"yorsak, bunu kend" küçük yaylamıza ş""r düzerek ya da
kend"m"z" muhteşem h"ssett"ğ"m"z küçük homoseksüel uzamlar
kurarak ya da çocukların eğ"t"m" "ç"n alternat"f formüller "cat ederek
vb. yapmayacağız. Tüm bu şeyler" b"r araya get"reb"l"r"z, fakat bütün
bunlara rağmen, Ş"l"'de ya da d"ğer yerlerde "kt"darları dev"remey"z.
Bu durumda, dünyada oldukları yalın olgusu "le "lg"lenen "nsanların
kes"n, rad"kal "zolasyonu r"sk"ne maruz kalırız. Devlete hesap
vermeks"z"n, nasıl düşüneceğ"n", nasıl konuşacağını ve nasıl
sev"şeceğ"n" b"lmek "ç"n devlete bağımlı olmaksızın yeryüzünde
olmak, yaşamak zorunda olmak, ölmek zorunda olmak, yen"den
üretmek zorunda olmak, kend" yolunu bulmak zorunda olmak son
derece tek"ld"r. Varoluşsal tek"lleşme süreçler" "le toplumsal sahayı
örgütleyen tüm bu muazzam, ağır, m"l"tar"ze, s"lahlı yapılar arasında
:
 total b"r ayrışma r"sk"ne maruz kalacağız. Ve sonra h"ç şüphes"z,
toplumlarımızda "şleyen barbarlık ve aptallık tarzının altını oyab"len,
değ"ş"m"n gerçek enerj"ler"ne ve aygıtlar yaratmak "ç"n süreçsel
dönüşümlere "z"n veren, yen" b"r mantık, yen" b"r pragmat"k "cat
etmeye mecburuz. Ben"m görüşümce, şu an bunlar b"z"m en büyük
problemler"m"zd"r.

Fél"x Guattar" & Suely Roln"k, Molecular Revolut#on #n

Braz#l, Sem"otext(e), trans. Karel Clapsow & Br"an Holmes, sf: 208-
212'den çevr"lm"şt"r.
: