DİN FELSEFESİ ÇIKMIŞ ALAN SORULARI 3) Spinoza, aralarında hiçbir ortaklık olmayan iki şey

arasında nedensellik ilişkisinden söz edilemeyeceğini

1) – Tanrı, âlemi var etmiştir ancak ona müdahale ileri sürmüştür. Ona göre Tanrı, özünden kaynaklanan
etmemektedir. bir zorunlulukla eylemde bulunmaktadır; bu durumda
- Evrende mutlak bir determinizm vardır. her şeyin Tanrı’dan zorunlu olarak çıktığı, Tanrı ile
- İnsan için akıl yeterli olup vahye ihtiyaç yoktur. evrenin özdeş olduğu ortaya çıkmaktadır.
Bu görüşler, aşağıdaki Tanrı tasavvurlarından
Aşağıdakilerden hangisi bu yaklaşıma yöneltilen
hangisine aittir?
eleştirilerden değildir?
A) Panteizm A) Uhrevi ceza ve ödül anlamsız hale gelir.
B) Panenteizm B) İnsanın hürriyeti ortadan kalkar.
C) Politeizm C) Yaratıcı – yartılmış ayrımı yapılamaz.
D) Teizm
D) Tanrı’nın kudreti sınırlandırılmış olur.
E) Deizm Cevap: E E) Tanrı’nın aşkınlığını yok sayar. Cevap: D

2) Bazı düşünürler Tanrı’nın varlığını “Tanrı” kavramının 4) Tanrı’nın en temel vasfı; maddi olmayan, biricik, eşsiz
tahlilinden hareketle temellendirmeye çalışmışlardır. bir varlık olmasıdır. O, dış dünyadaki herhangi bir
Buna göre, Tanrı kendisinden daha mükemmeli varlık gibi maddi olarak düşünülemez ve
düşünülemeyen varlıktır. Aziz Anselmus bunu şu biçimlendirilemez. Tanrı zamanın ve mekânın dışında
şekilde dile getirmiştir: “Tanrı ile en yüksek derecede olan aşkın bir faildir. O, etkin bir neden olarak
kemale sahip bir varlığı kastetmekteyiz. Varlık bir
fiillerinin sonuçları ile her yerde ve her şeyde hazırdır.
kemaldir, öyleyse Tanrı vardır.”
Bu parçada anlatılan Tanrı tasavvuru
Bu parçada Tanrının varlığı, aşağıdaki delillerden
aşağıdakilerden hangisiyle nitelenebilir?
hangisiyle temellendirilmiştir?
A) Politeist
A) Kozmolojik Delil B) Panteist
B) Ontolojik Delil C) Panenteist
C) Dini Tecrübe Delili D) Teist
D) Teleolojik Delil E) Deist Cevap: D
E) Ahlak Delili Cevap: B
5) Wittgenstein’in dil oyunları teorisine göre her alan 7) İnsan, hissi ve maddi her şeyye bakınca görür ki, o şey
kendine ait bir anlam üretir. Dolayısıyla her bir belli bir şekilde ve belli bir miktarda ortaya
kelimenin anlamı belli bir kullanımda, belli bir oyunda konulmuştur. Bütün bu hususlar o şeyden beklenen
belirginleşi. Din dili, tıpkı futbol dili, ekonomi dili, menfaate ve gayeye uygundur. Belli bir menfaatin
siyaset dili gibi bu oyunlardan bir tanesidir? mevcut olması için bütün bu şeylerin yekdiğerine
uygunluğunun tesadüf olması mümkün değildir. İşte
Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden bundan kesin bir şekilde anlaşılıyor ki o şeyi yapan bir
hangisidir? Yaratıcı, bir sanatkar vardır. O da Allah’tır.
A) İnsanlar oyun oynamaktan kaçınamazlar. Bu ifadelerle, İbn Rüşd’ün Tanrı’nın varlığıyla ilgili
B) Gerçeklik ile oyun arasında bir ilişki vardır. aşağıdaki delillerden hangisini savunduğu
C) Dinde kullandığımız dil gerçekliği resmetmektedir.
söylenebilir?
D) Dil oyunları realist bir bakış sunmaktadır.
E) Anlam; bağlam ve kullanıma göre değişir. A) İnayet
Cevap: E B) Ontolojik
C) Dini Tecrübe
D) Ahlak
E) Fıtrat Cevap: A

6) Descartes “Ressamın yaptığı resme, heykeltıraşın 8) Tanrı anlayışları arasında;

yaptığı heykele imzasını atması gibi Tanrı benim
zihnime mükemmel varlık kavramını koymuştur.”
derken Tanrı’nın bilinmesini doğrudan bilinç ile
ilişkilendirmiştir.
Bu yaklaşım tanrının varlığıyla ilgili aşağıdaki
kanıtlardan hangisiyle ilişkilendirilebilir?
 Tanrı-alem ikiliğini ortadan kaldıran,
 Tanrı’nın her şeyi ihtiva ettiğini ve O’nun her şey
olduğunu savunan
 Var olan her şeyin aslında Tanrı’nın farklı
tezahürleri olduğunu ileri süren
tasavvur aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ontolojik A) Teizm
B) Dini Tecrübe B) Ateizm
C) Teleolojik C) Panteizm
D) Kozmolojik D) Deizm
E) İmkân Cevap: A E) Panentezim Cevap: C