John Patrick A.

Dela Cruz
BSED Social Studies 1A
Ang Tao at Ang kanyang Arasol
Ni Edwin Markham
Pinayuko ng bigat ng daantaong na isinandal
sa kanyang asarol at itiningin sa lupa.
Ang pagkawalan laman ng panahon sa kanyang mukha,
at dala ng kayang likod ang mga problema ng mundo.
Sino ang pumaslang sa kanya papunta sa kawalan,
isang bagay na hindi nagluluksa ngunit hindi din umaasa
Matigas at tulala, kapatid ba ng baka?
Sino ang nagpababa at nagpapaya nitong mabangis na pangil?
Kaninong kamay ang humupay patalikod nitong kilay?
Kaninong hininga ang humihip ng ilaw nitong utak?
Etong bagay na ito ay gawa at bigay ba ng Diyos
Na magkaroon kapangyarihan sa mga lupain at karagata:
Na bilangin ang mga bituwin at hanapin sa kalangitan ang kapangyarihan
Na Maramdaman ang pagsinta ng kawalang hanggan?
Eto ba ang kanyang pangarap nung binuo nya ang mga araw
At iniwan sa kanyang mga pamumuhay sa lalim ng nakaraan?
Pababa sa kalaliman ng impyerno papunta sa pinakasulok nito
Wala ng iba pang hugis ang mas Malala dito
Nakadila sa pagtatakip sa mundong bulag sa kasakiman
Puno ng mga palatandaan sa diwa
Punong puno ng panganib sa sandaigdigan.

Ano ang humuhimihiwalay sa pagitan niya at ng seraphim!

Alipin ng gulong ng trabho, ano sa kanya si Plato at ang unday ng Pleiades?
Ano ang mahabang kakayan ng kasukdulan ng awit.
Ang awang ng bukang liwayway, ang pagpula ng rosas?
Sa loob nitong nakakatakot na hugis ang pagtingin ng panahong naghihirap
Trahedya ng panahon diyan sa masakit na pagyuko
Sa loob nitong nakakatakot na hugis ng tinaksil na sangkatauhan
Ninakawan, nilapastangan at tinanggalang mana,
Protestang pasigaw sa mga tagahusga sa mundo
Isang protest ana isa ding propesiya

O mga panginoon ng mga lupain,

Ito ba ang gawang ibabahagi niyo sa Diyos,
Etong halimaw na binalaktuk at tinanggalan kaluluwa?
Paano mo itutuwid itong hugis:
Hipoin ulit ito ng imortalidad
Ibalik ang pagtuwid at ang ilaw
Buoin ito sa awitin at pangarap
Gawing tama ang mga sinsunang pagkakamali
Suawil na mga mali, hindi masusumpungang kamalian?
 O mga panginoon ng lahat ng mga lupain
Paano kikilalanin ng kinabukasan itong tao na ito?
Paano sasagutin ang kanyang ganid na tanong sa oras na iyon
Kapag ang alimpuyo ng rebelyon ay yumanig sa mundo?
Paano kaya ito sa mga kaharian at mga hari
Kasama ang mga humugis sa kanyang anyo
Kung itong inutil na halimaw ay sumagot sa Diyos
Pagkatapos ng katahimikan ng ilang daang taon?

PAGTATALAKAY

Ang ilan sa mga bagay na kinakailangang isaalang-alang habang isinasalin ang akdang The
man with the Hoe ni Edwin Markham ay una, ang mga katumbas na salitang tagalog ng
mga salitang inilagay ng may akda sa kanyang piyesa, bagamat hindi muna inaalam o
isinaalang-alang ang buo, literal o di literal na kahulugan ng mga salitang isasalin,
mahalaga na meroon na dapat listahan ng mga salitang katumbas nito upang maging
basehan ng magiging salin, ang ikalawang kailangan maging basehan ng salin ang literal
at di literal na kahulugan ng mga salitang ginamit, mahalaga ito lalo na’t isang piyesang
pang literatura ang isinasalin dahil ang kailangan magamit ang salitang isinalin ang orihinal
na mensahe ng akda, kung maaring hindi magamit ang tamang literal na kahulugan o hindi
literal na kahulugan ng salita, ang mensahe ng akda ay maaring mawala, hindi maintindihan
o kaya naman panibagong akda na ang mabubuo sa pagsasalin, ang huling kailangan
bigyan pansin ang kultura, dahil hindi porke meroon na tayong katumbas na salita at alam
na natin ang literal at di literal na katumbas ng mga salta literatura ay puwede na natin ito
basta bastang isasalin ng hindi tinitignan ang kultura ng dalawang wikang gagamitin dahil
posibleng mag-iba ang kahulugan at konteksto ng literatura kung hindi papansinin ang
kultura ng dalawang wika, na Madali naman naisa-alang sa pagbuo ng salin ng piyesang
ito dahil sa kultura ng Filipino na nakadugtong sa kasaysayan ng pagiging isang Katoliko
at ang piyesa ay ukol sa pagtingin ng tao sa mundong ginulo mismo ng tao, mundong
nilikha ng Diyos.