ԷՄՄԱ ՏԱՆԱՆՅԱՆ

ՄՏՔԻ ՈՒԺԸ
ՑԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ
ԻՐԱԳՈՐօՄԱՆ ՏԵԽՆԻԿԱՆ

Տ Իսչպես մտածում եք, այսպես էւ կապրեք

Տ Ի Աքսերդ կերտեք ձեր ապագաս:
Տ Ամես իսչ ձեր ձեռքում է
Տ Գասձերըձեր մերսում եմ
Տ Կյասբի հրաշագործ օրեճքսերր
Տ ԵրազաԱքների իրագոբամափԱ

Երևան
Հեղինա կա յին հրատարակություն՝
2013
 ՀՏԴ 159.9
ԳՄԴ 88
Տ 200
ՏանանյաէԻՏ
Տ 200 Մտքի ուժը: Ցանկությունների իրագործման տեխնիկան/
է. Տանանյան.- Եր.: Հեղինակային հրատ., 2013.- 288 Էջ:

Այս գիրքը նրանց համար է, ովքեր ձգտում են ինքնակատարելա-

գործվել, զբաղվում են ինքնակրթությամբ ու ինքնազարգացմամբ և
պատրաստ են իրենց կյանքը բարեփոխել: Իսկ դո՞ւք: Ուզո՞ւմ եք լինել
այնտեղ, ուր դեռ չեք եղել կամ ստանալ այն, ինչը երագել եք, բայց դեռ
չեք ստացել: Ուզո՞ւմ եք համոզվել, որ ձեր կյանքը ամբողջությամբ ձեր
ձեռքում է և դառնալ ձեր սեփական կյանքի տերը: Այո՞: Այդ դեպքում
ճիշտ ընտրություն եք կատարել և ձեզ օգնող գիրքը ձեր ձեռքին է: Գր­
քում ներկայացված են համայն մարդկությունից դարերով խնամքով
պահված Կյանքի Ընդհանուր Օրենքներն ու Մարդ-Տիեզերք փոխներ­
գործության գաղտնիքները: Անկախ մեր կամքից մեր կյանքը ենթարկ­
վում է Տիեզերքի օրենքներին: Եթե ուզում եք հասնել հաջողության, լի­
նել ֆինանսապես ապահով և անկախ, առողջ ու երջանիկ, պետք է մշ­
տապես հետևեք Տիեզերքի այդ օրենքներին:
Ծանոթանալով խորհրդավոր այդ գաղտնիքներին' դրանք այլևս
գաղտնիք չեն լինի ձեզ համար: Գրքի ընթերցման ավարտից հետո ձեռք
կբերեք անհրաժեշտ գիտելիքներ, հմտություններ: Օգտվելով ձեր մտքի
հրաշագործ ուժից, կկարողանաք հեշտությամբ լուծել կյանքում անլուծե­
լի թվացող շատ խնդիրներ ու հարցեր: Ամենակարևորը' կսովորեք ղեկա­
վարել ձեր մտքերը: Առաջադրված մեթոդներն ու խորհուրդները կօգնեն
ձեզ' բացասական մտքերը փոխել դրականի, իսկ ուսումնասիրելով և
պրակտիկորեն ճիշտ կիրառելով Ցանկությունների Իրագործման Տեխնի­
կան (ՑԻՏ), ձեր ցանկացած երազանք կարող եք արագ ու հեշտ իրագոր­
ծել:

ՀՏԴ 159.9
ԳՄԴ 88

ISBN 978-9939-0-0672-7
© Տանանյան է., 2013
 բո վ ա ն դ ա ն կ ո ւթ յ ո ւն

նախաբան..............
Գաղտնիքներ, որ դեռ չգիտ ենք.........................
12
Ձեր ներսի ուժը ձեր համար հրաշքներ կգործի
13

ԳԼՈՒԽ 1. Ի՞ՆՉ ԿՏԱ ԱՅՍ ԳՐՔԻ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄԸ ՁԵԶ

Սեր, Երջանկություն, Հաջողություն, Հարստություն.
բայց ինչպե՞ս ստ ա նա լ այդ ամենը..........................
Բացասական փ որձը հարյուր անգամ ավելի լավ է,
քան անգործ սպ ա սումը..................................................................................
Մենք ենք մեր կյանքի սցենա րիստ ը............................................................ 21
Ես ձեռք եմ մեկնում ձեզ (առակ) .................................................................23
«Գաղտնիքի» գա ղտ նիքները........................................................................24
Կյանքի մեծագույն գաղտնիքը..................................................................... 25

ԳԼՈՒԽ 2. ՍԵՓԱԿԱՆ ՀԱՋՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆ ՈՒ ԵՐՋԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆԸ ......... 29

Հաջողությունը միայն հարստություն ձեռք բերելը չէ ........................... 30
Ինչպես զա րգա ցնել ձեր մեջ հաջողակ մարդու կերպար...................... 32
Մարդու կյանքը անհրաժեշտ պայքար է ծննդատնից մինչև գերեզման 34
Երջանկության գա ղտ նիքը...................................................................... 35
Ուզո՞ւմ ես երջանիկ լինել, եղիր............................................................. 37
Երջանկության որոնումը (առակ)............................................................ 39
Երջանիկ լինելու համար դիմիր սեփական մտքերիդ............................ 41
Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»...................................................... 45

Գտեք ձեր հաջողության բա ն ա լի ն ......................................................... 46

47
Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»..................................................... .
Հաջողության տասը գաղտնիքները և հոգեկան հանգստությունը....... 49

56
ԳԼՈՒԽ 3. ԿՅԱՆՔԻ ՍՏՈՒԳՄԱՆ ԳՐՔՈՒՅԿԻ ՑՈՒՑԱՆԻՇՆԵՐԸ
56
Տառապանքներն անցողիկ ե ն ...............................................
57
Վերև նայեք կամ մի կենտրոնացեք տհաճությունների վրա
57
ժպտացեք, ժպտացեք, ժպտացեք........................................
58
Խնդիրը լուծեք ոչ թե ուժով, այլ սիՐոլ1*?..............................

3
Ս Տ Ք Ի ІІІч И !

Դարձիր կյանքիդ պատասխանատուն...............................................58

Թույլերը վրեժ են լուծում, ուժեղները ներում,
իսկ երջանիկները' մոռանում.......................................................... 59
Սիրեք: Սիրեք առանց պայմանի........................................................59
Արդյո՞ք դուք սիրում եք ձեզ............................................................. 60
Մենք չենք կարող ուրիշի հետ կիսել այն, ինչ չունենք.......................... 60
Սովորեք սիրել և գնահատել ձե զ ......................................................62
Չարլի Չապլին. «Երբ ես սիրեցի ինձ» (նվիրված 70-ամյակին).............. 63

ԳԼՈՒԽ 4. ԻՆՔՆԱՎՍՏԱՀՈՒԹՅԱՆ ԿԱԽԱՐԴԱԿԱՆ ՈՒԺԸ........................ 65

Ինքնավստահությունն ու համառությունը հաղթանակի գրավականն են ...65
Որտեղ է թաքնված ամենազորության գաղտնիքը (առակ)..................... 68
Ներսդ նայի ր .................................................................................68
Ինչպե՞ս ինքնավստահություն ձեռք բերել..........................................69

ԳԼՈՒԽ 5. ԿՅԱՆՔԸ ՉՈՒՆԻ ՍԵՎԱԳԻՐ ԵՎ ԵՐԿՐՈՐԴ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ ....72

Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»................................................. 72
Ինչպես երազանքը իրական դա րձնել...............................................74
Լավ է գործել և սխալվել, քան անսխալ դանդաղել............................. 75
Ձեր երազանքի բանալին................................................................ 76

ԳԼՈՒԽ 6. ՏԻԵԶԵՐՔԻ ԳԱՂՏՆԻՔՆԵՐԸ............................................... 78

Հավատա և ցանկացի ր ................................................................. 82
Տիեզերքը միշտ ձգտում է կատարելության........................................ 84

ԳԼՈՒԽ 7. ԿՅԱՆՔԻ ՀՐԱՇԱԳՈՐ5 ՕՐԵՆՔՆԵՐԸ.................................... 86

Կյանքի մեծագույն գաղտնիքը Ձգողականության օրենքն է ...................89
Արածդ քեզ է վերադառնալու........................................................... 90
Տիեզերքի Ձգողականության օրենքը և դուք...................................... 91
Տիեզերքի Ձգողականության օրենքի սկզբունքները............................ 93
Միտքը զգացմունք է ծնում, իսկ զգացմունքը' գործողություն................ 94
Տիեզերքի սպասման օրենքը...........................................................95
Տիեզերքի նվիրելու օրենքը............................................................ 97
Հնարավոր սխալներ...................................................................... 97
Դիպակ Չոփրայի խորհուրդները......................................................98

4
Նիլ Դոնալդ Ուոլշի խորհուրդները
«Զրույց Աստծու հետ» գ ր ք ի ց .............................................................................. ..
Նվիրման կա նոնը.................................................................................................-|qq
Ջո Վիտալի խորհուրդները.................................................................................101
Աջ ձեռքի տվածը ձախը չպետք է իմանա....................................................... 102
Տիեզերքի նվազագույն ջանքերի օրենքը ..................................................... 103
Տիեզերքի չկապվելու օրեն քը........................................................................... Ю 5
Երբեք մի անհանգստացիր նրա համար,
ինչը չի անհանգստանում քեզ համար .......................................................... 107
Տիեզերքի բարոյականության նորմերի օրենքը............................................ 108
Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից».............................................................. 110
Սիրեք ձեր գործը և արեք այն, ինչը ձեզ դուր է գա լիս................................111
գտեք աշխարհ գալու ձեր առաքելությունը...................................................112

գԼՈՒԽ 8.ԱՆՑՅԱԼԸ, ՆԵՐԿԱՆ ԵՎ ԱՊԱԳԱՆ..................................... 116

Ապրել «ԱՅՍՏԵՂ ԵՎ ՀԻՄԱ»...................................................................... 118
ճանաչիր ինքդ ք ե զ .................................................................................. 119
Անցյալն արդեն չկա, իսկ ապագան դեռ չկա .......................................... 120
Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»........................................................121
Եթե ուզում եք ձեռք բերել, նախ նվիրեք................................................. 123
Հավատի և ցանկության միասնության դեպքում
հաջողությունն անխուսափելի է ............... 125
Ի՞նչ է աղոթքը ..................................... 127
Հավատացեք ձեզ Լւ ձեր հնարավորություններին................................... 129
Հավատը հրաշքներ է գ ործում ................................................................ 130

ԳԼՈՒԽ 9. ԻՆՉՈ՞Ւ է ԱՆՀՐԱԺԵՇՏ ԵՐԱԽՏԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆԸ...................133

Ինչպե՞ս երախտապարտ լինել............................................................... 135

ԳԼՈՒԽ 10. ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ՈՒՂԵՂԻ ԱՌԵՂօՎԱօԸ.................... 137

Ուղեղում են ստեղծվում ձեզ շրջապատող գործողությունները 138
Ուղեղի ֆունկցիոնալ կառուցվածքը....................................... 140
Գիտակցության առեղծվածը.................................................... 141
Ենթագիտակցության հրաշագործ ուժը................................... 142
144
Գանձերը մեր ներսում են .........................................................
Ր՞նչն է ձեզ շրջապատում ....................................................... 145

5
Մ Տ Ք Ի ІИ ч И )

Ենթագիտակցությունը ձեր լավ բարեկամն է .................................... 146

Ուղեղի սնունդը.......................................................................... 148
Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»...............................................149

ԳԼՈՒԽ 11. ՄՏՔԻ ՈՒԺԻ ՄԵԾԱԳՈՒՅՆ ԳԱՂՏՆԻՔԸ.............................. 151

Արդյո ք մեր մտքերը ազդում են մեր ճակատագրի վրա ..................... 151
Մտքի ուժը կարող է և քանդել, և' կառուցել.....................................153
Չքանդես անարժեք հինը, չես կառուցի նորը................................... 154
Միտքը նյութական է .................................................................. 157
Միտքը էներգիա է ...................................................................... 158
Ձեր կյանքը ձեր ձեռքում է ........................................................... 159
Ինտուիցիա (ներըմբռնում) կամ «վեցերորդ զգայարան»
կամ ներքին ձայն....................................................................... 159
Հավատով թրծված միտքը հզոր ուժ ունի........................................161
Ուժերը մեր ներսում պետք է փ նտ րել............................................ 162
Մեղավորը սեփական մտքերդ են..................................................164
Հետևեք ձեր մտքերին, դրանք ձեր ապագան Ե ն .............................. 164
Վարժություն............................................................................ 166
Սովորեք մտածել...................................................................... 166
Մտքի բանալին բացում է կյանքի բոլոր դռները............................... 167
Աշխղեկը (առակ) ..................................................................... 168
Խոսքի կախարդական ուժը.........................................................169
Խոսքով կարելի է սպանել, խոսքով կարելի է բուժել......................... 171
Մտքի ամենապարզ ուժեղացուցիչը.............................................. 174
Որո՞նք են մեզ ուժ տվող մտքերը................................................. 174
Ի՞նչն է ամենակարևորը (առակ)................................................... 175
Ինչպե՞ս ղեկավարել միտքը........................................................ 176
Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»............................................. 178

ԳԼՈՒԽ 12. ԴՐԱԿԱՆ ՄՏԱԾԵԼԱԿԵՐՊ

Ի՞ՆՉ է ԴՐԱԿԱՆ ՄՏԱԾԵԼԱԿԵՐՊԸ: ԻՆՉՊԵ՞Ս ՄՏԱԾԵԼ ԴՐԱԿԱՆՈՐԵՆ... 180
Վախը և դրա տեսակները ..........................................................181
Վախից պետք է վախենալ.......................................................... 183
Վախեցիր, բայց գործիր, կամ ինչպես հաղթել վախին......................184
Ինչո՞ւ իմ բախտը չի բերում........................................................185
Ինչպե՞ս բացասական էներգիան դարձնել դրական.......................... 187

6
 Ինչպե՞ս և ե՞րբ կ ա րելի է ա զ ա տ վ ել բա ցա սա կա ն էներգիայից
188
Առաջ շա րժվեք և ս կ ս ե ք ս խ ա լվ ե լ.........................................
191
Փոխեք մ տ ա ծ ե լա կ ե ր պ ը , կփ ոխ վի ճ ա կ ա տ ա գ ի ր ք ZZZ”Z\ZZ 192
Մտքի ուժի ներգործությունը կյանքի վ ր ա ........................ ’’**’ ***"*’
193
Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»................................ 196
Հոգով մա քրվելու մ ե թ ո դ ...................................................
200

ԳԼՈՒԽ 13. Ի՞ՆՉ է ԱՖԻՐՄԱ8ԻԱՆ.......................................................... 201

Դրական համոզմունքի մեթոդի հեղինակը.............................................. 202
Ինչպե՞ս ճիշտ կազմել աֆիրմացիաները................................................ 203
Աֆիրմացիաներ ձևակերպելու կանոնները...................... 204
Խորհուրդներ սխալներից խուսաւիելու համար.......................................206
Աֆիրմացիայի կիրառման խորհուրդներ................................................. 207
Աֆիրմացիայի կիրառման կանոնները.................................................... 208
Ինչքա՞ն ժամանակ պետք է օգտագործենք աֆիրմացիան..................... 210
Ինչպե՞ս կրկնել աֆիրմացիան................................................................ 210
Ինչո՞ւ է պետք աֆիրմացիան................................................................... 211
Ինչպե՞ս է գործում աֆիրմացիան ............................................................213
Ե՞րբ չի կարող գործել աֆիրմացիան....................................... 215
Համոզմունք և երախտագիտություն....................................................... 216
Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»....................................................... 219
Աֆիրմացիայի օրինակներ....................................................................... 229

ԳԼՈՒԽ 14. Ի՞ՆՁ է ՍՏԵՂ5ԱԳՈՐՑԱԿԱՆ ՄՏԱՊԱՏԿԵՐՈՒՄԸ

225
(ՎԻԶՈՒԱԼԻԶԱՑԻԱ)...........................................................................
225
Ինչպե՞ս ս տ ե ղ ծ ե լ մ տ ա պ ա տ կերն եր .......................................................
227
Մտա պ ա տ կերմա ն վա րժութ յուններ........................................................
229
Ստ եղծա գործա կա ն մտ ա պ ա տ կերմա ն ա րվ եստ ը.................................
Ինչպե՞ս է գ ործում ստ եղծա գործա կա ն մտ ա պ ա տ կերումը............. .... 229
Ինչպե՞ս զ ա ր գ ա ց ն ե լ մեր մեշ ստ եղծա գործա կա ն մտապատկերումը
231
Գործնական վա րժութ յուներ........................................................
233
Գիզուա լիզա ցիա յի գ ա ղ տ ն իք ն երը ...................................
235
Մտապատկերման գ ի տ ա փ ո ր ձի օրին ա կն եր.......................................-
238
Խորհուրդներ կյա նքի « ա յբ ո ւբ ե ն ի ց » ....................

7
Ս Տ Բ.Ի Ш ч И !

ԳԼՈՒԽ 15. ԻՆՉՊԵ՞Ս ՀՍԿԵԼ ՄՏՔԵՐԸ ............................................... 239

Մտքիդ երիվարը սանձիր բանականության սանձով ........................... 239
Ուսուցիչ Բոկուձյուն միշտ այստեղ է ................................................. 240
Ինչպե՞ս լա վա ցնել ուշադրության կենտրոնացումը ............................ 240
Ես ապրում եմ սովորական կյանքով (առակ)...................................... 242
Ուշադրության կենտրոնացման վարժություններ................................. 242
Ի՞նչ է մեդիտացիան........................................................................244
Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»................................................. 245

ԳԼՈՒԽ 16. Ի՞ՆՉ է ՆՊԱՏԱԿԸ ԵՎ ՊԼԱՆԸ........................................... 247

Ի՞նչ է նպատակը ......................... 247
Ինչպե՞ս տարբերել ցանկությունը նպատակից...................................248
Ցանկությունը ձե՞րն է, թե՞ ուրիշինը..................................................250
Ինչո՞ւ մարդիկ նպատակադրում չեն կատարում.................................253
Նպատակի ալգորիթմը................................................................... 255
Հարստությունը սկսվում է գլխից...................................................... 256
Ապագայի պլանը ձեր մեջ պահեք.................................................... 258
Մի խանգարեք ուղեղի աշխատանքին.............................................. 259
Գլուխգովելու էներգիան հզոր ուժ է' օգտագործեք............................. 260

ԳԼՈՒԽ 17. ՑԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԻՐԱԳՈՐԾՄԱՆ ՏԵԽՆԻԿԱ (ՑԻՏ)

ԱՄՓՈՓՈՒՄ.................................................................................. 262
Գաղտնիքը բացահայտված է' օ գ տ վ ե ք ............................................ 262
Ստանում ենք այն, ինչ սպասում Ենք, ա յլ ոչ թե' ուզում...................... 263
Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից».................................................266
Երջանկության նա մա կ................................................................... 267
Մտքի կախարդական ուժը.............................................................. 269
Նպատակադրման օրինակներ......................................................... 271
Խուսափեք հնարավոր սխալներից.................................................. 272
Ցանկությունը պետք է միայն ձեզ վերաբերի......................................273
Իսկ ե՞րբ կկատարվեն մեր ցանկությունները......................................274
Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»................................................ 275
Ինչպե՞ս պատրաստել ցանկությունների քա րտ եզ.............................. 279
Աֆիրմացիաներ ամեն օրվա համար .......................... 280
Ամփոփիչ խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից» .................................. 283

8
 ՆԱԽԱԲԱՆ

Ողջույն, իմ հարգելի ընթերցող: Գիտեք, կյանքում հարցերն

ավելի շատ են, քան պատասխանները, որովհետև կյանքը, ինքը
զարմանալի, անլուծելի և չկանխատեսված գաղտնիք է: Կյան­
քում շատ «ինչու»-ներ կան, որոնց պատասխանները դեռևս չեն
գտնվել ու դեռ «պեղումները» շարունակվում են: Կարծում եմ,
ինձ նման, ձեզ էլ է հետաքրքրում ոչ միայն կյանքում կատարվող
ցանկացած գործողություն և իրադարձություն, այլև դրանց միջև
գոյություն ունեցող պատճառահետևանքային կապը:
Հարցեր, հարցեր, հարցեր... Բազմաթիվ են հարցերը և ամեն
մի հարց ունի մի քանի տարբերակով պատասխաններ. Օ րի­
նակ. ինչո՞ւ մեկը ապրում է հարուստ ու ճոխ կյանքով, իսկ մյուսը'
աղքատության մեջ տառապում է: Ինչո՛ւ հարուստները գնալով
հարստանում են, իսկ աղքատները' աղքատանում: Ինչո՛ւ մեկի
գործերը գնալով ծաղկում են, իսկ մյուսինը' վատանում: Ինչո՛ւ
հաճախ բարի մարդը, որը հիանալի սիրտ ունի, վատ է ապրում
կամ ողբերգական վախճան է ունենում, իսկ մյուսը, որը չի
փայլում իր բարի գործերով, բարգավաճում և օգտվում է կյանքի
բոլոր բարիքներից: Արդյո՛ք դա ի վերուստ գրված ճակատագիր
է: Միգուցե հարստանալը մարդու քրտնաջան աշխատանքի
արդյո՛ւնքն է: Մտածում ես. եթե այդպես լիներ, ապա բեռնակիր­
ների աշխատանքը ամենածանրն է, հետևաբար, նրանք պետք է
ամենահարուստ մարդիկ լինեին, այնպես չէ , իսկ իրականում...:
Իսկ հիմա թույլ տվեք ձեզ մի քանի հարց տալ. ձեզ դու ր է գա­
փս ձեր այժմյան կյանքը: Դուք գո հ եք ձեր ապրած յուրաքանչ­
յուր օրից: Դուք հավատո ւմ եք, որ կարող եք իրականացնել ձեր
ցանկացած երազանք: Դուք քնո ւմ եք ժպտադեմ ու արթնանո ւմ
հիանալի տրամադրությամբ և այն զգացողությամբ, որ ձեզ ևս մի
հիանալի օր է սպասվում: Մի խոսքով.դուք երջանի կ եք. Ուզում
եմ, որ անկեղծորեն, ինձ չէ, դուք ձեզ պատասխանեք. Իսկ պա-

9
Ս Տ Ք Ի IIIk N !

ւոահե՞լ է, որ ուրիշի մոտ իրականացած տեսնեք ձեր երազանքը:

Չե՞ք մտածել, թե դուք ինչով եք պակաս նրանից: Հնարավոր է, որ
դուք ավելի խելացի, տաղանդավոր ու փորձառու եք, քան նա:
Այդ դեպքում ի՞նչն է պատճառը: Ինչո՞ւ չեք կարող ձեր ուզած
ձև ո վ ապրել: Այս անգամ թույլ տվեք ձեր փոխարեն ես պատճա­
ռաբանեմ. «Որովհետև դրա համար ես ժամանակ, փող և այլ մի­
ջոցներ չունեմ»: Բոլորս ենք այդպես մտածում, այնպես չէ՞: Բայց
եկեք ուղիղ նայենք ճշմարտությանը և անկեղծորեն պատասխա­
նենք. «Չենք կարող, թե՞ չենք ուզում»: Այս հարցի պատասխանը
շատ կարևոր է, որովհետև ցանկություններից է կախված մեր
ներքին հնարավորությունները:
Երբ մարդը նպատակ ունի, նա սկսում է իրագործման համար
հնարքներ փնտրել, իսկ երբ փնտրում է, ապա այդ հնարավորու­
թյունները ավելի մեծ ծավալով են բացվում նրա առաջ: Բայց ափ­
սոս, որ շատերը սիրում են ապրել.« Ավելի լավ է վատը, բայց իմը,
որովհետև դեռ հայտնի չէ, այդ լավը իմը կլինի՞, թե՞ ոչ» սկզբունքով:
Հիշեցի կենդանական աշխարհի երկու կենդանիների' կատվի
ու կապիկի ձագերի վարքագիծը: Վտանգի դեպքում կատվի ձագը
ոչինչ չի անում: Նա մլավելով բողոքում, կանչում է մորը, կուչ է գա­
լիս մի անկյունում, մինչև մայրը գա: Մայրը գալիս, նրան ատամնե­
րով բռնելով, տեղափոխում է ավելի ապահով տեղ: Իսկ կապիկի
ձագը վտանգի դեպքում ինքն է հեռվից թռչում մոր մեջքին, մորթին
պինդ գրկում: Նա իրեն այսպես ավելի ապահով է զգում:
Այս գաղափարը դժվար թե պետք լինի կատվի ձագին, որը նե­
ղությունը տեսնելով, խեղճացած, օգնությունը դրսից է սպասում:
Այն կօգնի կապիկի ձագին, որը ձգտում է ինքնուրույն գործել, իր
մեջ զարգացնելով ստեղծագործական նոր հնարավորություններ.
Այնպես որ, այս սկզբունքներով անգամ շատ ծանր վիճակով
ապրող մարդը կարող է իր կյանքը կտրուկ դեպի լավը փոխել,
եթե, իհարկե, ցանկանա: Այո, եթե ցանկանա: Ես ընդամենը առա­
ջարկում եմ կյանքը բարեփոխելու մեթոդներ, իսկ ուզենալ-չուզե-
նալը ձեր որոշման հարցն է ու ձեր կամքը:

10
 Ընտրված ոլորտում մարդու ստեղծագործական հնարավորու­
թյունները ե. հաջողությունները կախված են կյանքի նկատմամբ ունե­
ցած վերաբերմունքից: Երբեք մի կասկածեք, որ ինչ կատարվում է
ձեր կյանքում, պատասխանատուն դուք եք և ամեն ինչ ձեզանից է
կախված: Իսկ եթե ուզում եք ապրել նոր, ավելի լավ ու արժանավա-
յել կյանքով, ուրեմն թող այս գիրքը դառնա ձեր սեղանի
գիրքը, որը նոր մտածողություն և գործելաոճ կառաջադրի ձեզ, որ­
պեսզի նոր հորիզոններ բացվեն ձեր առաջ: Համոզված եմ, որ այս
գրքի հետ հանդիպումը ձեզ հաջողություն կբերի, որովհետև այն
գրվել է հույսով ու հավատով և ամեն մեկը կգտնի նրա մեջ ֆինան­
սական անկախության և անձնական կյանքի իր անհատական ուղին:
Ես լիովին համաձայն եմ աշխարհահռչակ հարուստ գործարար
Ջիմ Ռոնի այն խոսքերին, որ մարդը ապրելու միջոց վաստակում է
դասական կրթությամբ, իսկ նրան հարուստ է դարձնում ինքնակր­
թությունը: Ասվածին ավելացնեմ, որ ինքնակրթությամբ, ինքնակա-
տարելագործմամբ մենք կարող ենք ոչ միայն հարստանալ, այլև
լինել սիրված, հաջողակ, առողջ և ամենակարևորը' երջանիկ,
որովհետև մենք ծնվել ենք երջանիկ լինելու համար:
Աշխարհում շատ հարուստներ են եղել, կան և կլինեն: Ո՞վ չի
լսել Մորգանի, էնդրյու Կարնեգիի, Ջոն Ռոկֆելլերի, Հենրի Ֆոր­
դի, Սոյիչիրո Հոնդայի, Բիլլ Գեյթսի և աշխարհում հայտնի այլ մի­
լիոնատերերի մասին: Ինչո ւմն է նրանց գաղտնիքը: Միգուցե
նրանք միլիոննե՞ր են ժառանգություն ստացել կամ թե ավելի
տաղանդավոր են եղել, շատ են աշխատել, քան հազարավոր
մարդիկ, կամ Երևի նրանք աշխարհի ամենալավ դպրոցն ու հա­
մալսարա՞նն են ավարտել, քան դուք. Իհարկե, ոչ. Պատմությու­
նը մեզ ճիշտ հակառակն է ասում, որ նրանցից շատերը անգամ
դպրոց ու համալսարան չեն ավարտել. Կա մի այսպիսի անհերքե­
լի ճշմարտություն. «Մենք բոլորս ծնվում ենք միևնույն հնարավո­
րություններով»: Այդ ճշմարտությունը պետք է օգտագործել կյան­
քի բոլոր բնագավառների համար, դա լինի ֆինանսներ, աշխա­
տանք, սեր կամ առողջություն: Այդ դեպքում ի նչն է շատերի ան­
հաջողությունների պատճառը:

11
մ տ ք ի n iu ii:

Գաղտնիքներ, որ դեռ չգիտենք

Այդ ամենի հիմքում կա՞ն արդյոք գաղտնիքներ, որոնք դեռ

չգիտենք: Այո, կան, այլապես այս գիրքը չէր գթվխ Ці^ ԳՐԱԵլ է
հենց այդ նպատակով, այսինքն' օգնել գտնելու հուզող շատ ու
շատ հարցերի պատասխաններ, լուծել կյանքում անլուծելի թվա­
ցող շատ խնդիրներ: Վստահաբար կարող եմ ասել, որ գրքի ըն­
թերցման ընթացքում դուք կգտնեք ձեզ հուզող բազմաթիվ հար­
ցերի պատասխաններ, իսկ ընթերցումից հետո.
• Կսովորեք, ինչպես կարելի է ճիշտ նպ ա տ ա կա դրում կա տ ա րել,
որպեսզի ձեր ցանկությունները իրականանան: Ինչպես խ ուսա ­
փ ել բազմաթիվ սխալներից, որոնց պ ա տ ճա ռով մա րդկա նց 90
տոկոսի մոտ ցանկությունը չի կատարվում:
• Կիմանաք, ինչպես ճիշտ մտածել, որպեսզի ստ ա նա ք այն ամե­
նը, ինչ ուզում եք կյանքում:
• Կծանոթանաք մեթոդների, որոնք կօգնեն ձեզ հա սնելու կյան­
քում ձեր ցանկացած նպատակի:
• Կիմանաք ձեր գիտակցության և Ենթագիտակցության հզորու­
թյան մասին ու կպարզեք, թե ինչպես արդյունավետ և. ճիշտ
օգտ վեք դրանց ընկերակցությունից:
• Կիմանաք գաղտի այն լծակի մասին, որը գտնվում է յուրա քա նչ­
յուրի ներսում և որոշում է, թե կյանքում ինչ է ա նհրա ժեշտ
ստանալ: Կիմանաք, թե ինչ պետք է անել, որ այդ հզոր ուժն ա շ­
խատի ձե զ համար, դառնա ձեզ ընկեր ու բարեկամ:
• Դուք կսովորեք հեշտ ու հանգիստ ստանալ կյանքից այն ամենը,
ինչ ցանկանում եք:
• Կստանաք գիտ ելիքներ, որոնց շնորհիվ կա րող եք ծրա գրա վո­
րել ձեր ապագան և սեփական սցենարով ստ եղծել ձեր կյանքը:
• Կկարողանաք փոխել ձեր կյանքը դեպի լավը, անկախ ձեր տա­
րիքից, ներկա վիճակից ու շրջա պատից, ձեր նախորդ հաջողու­
թյունից Լւ անհաջողությունից:
• Կբացահայտեք ձեր գաղափարների և. նպատակների իրագործ­
ման անսահման հնարավորությունները:

12
 Ձեր ներսի ուժը ձեր համար հրաշքներ կգործի

է խոսքը: Մարդու վրա ազդող տարբեր ուժերի

սասին կխոսենք գրքի հաջորդ էջերում, բայց ձեր համբերությունը
չչարաշա ելու համար միանգամից ասեմ, որ կյանքի կա րևորա -
գույ գաղտ իքն ասում է. «Գտեք այն ներքին ուժը, որը ձեր ներսում
է և սովոր ք այն կառավարել: Այդ դեպքում ձեր կյանքը կդառնա այն-
պիսին, ինչպիսին միշտ երագել եք»: Իսկ ո՞րն է այդ ուժը: Դա Մտքի
րս a J U^ *^յԱ^ Ք ն , այս գիրքը հենց այդ մասին է և այն
կօգ ի զ, որ կարողանաք ինքներդ կառավարել ձեր ներքին ու­
ժերը, որպեսզի հասնեք այն դիրքին, որին երագել ու արժանի եք:
Նա կօգնի հաղթահարելու կյանքի շատ դժվարություններ, կազա­
տի ձեզ ֆիզիկական և հոգեկան լարվածությունից և. ցույց կտա
հաջողության ու երջանկության հասնելու ճիշտ ուղին, այսինքն'
կկարողանաք ձեր կյանքի ընթացքը հեշտությամբ տանել ձեր ու­
զած ուղղությամբ: Կծանոթանաք Կյանքի Ընդհանուր Օրենքներին,
որոնցից կախված են Երկիր մոլորակի վրա ապրող յուրաքանչյուր
բնակչի ապրած կյանքի տեսակը և որոնք բոլոր մարդկանց վրա
նույն կերպ են ազդում, անկախ նրանց սեռից, գույնից, ազգությու­
նից: Բնության մեջ տարերային ոչինչ չկա, նույնիսկ Տիեզերքի
բարձրագույն մակարդակներում բոլորը ենթարկվում են որոշակի
կարգուկանոնի, ամեն ինչ կանոնակարգված է և ենթարկվում է
պատճառ-հետԼւանքային օրենքին: Երբ ծանոթանում ենք այդ
օրենքներին, կյանքը դադարում է առեղծվածային ու հանելուկա­
յին լինելուց, այն դառնում է գիտություն և արվեստ: Մեր կյանքը,
անկախ նրանից ուզո՞ւմ ենք, թե՞ ոչ, ենթարկվում է Տիեզերքի
(բնության) օրենքներին, որը գործել է անցյալում, գործում է հիմա
և կգործի ապագայում: Դրանք գործում են մեր կամքից ու ցանկու­
թյունից անկախ: Դրա համար, եթե ուզում եք հաջողություն ունե-
նալ կյանքի բոլոր ոլորւոներում, խորհուրդ կտամ մշտապես
հետ ևեք Տիեզերքի օրենքներին: Տիեզերական ամեն մի երևույթ
ապրում է մեր մեջ այն պարզ պատճառով, որ մարդը տիեզերական
ծագում ունի, նրա մի մասնիկն է և տիեզերական արժեքների կրո­
ղը:
13
 U ' X -ГЯ І» І І І М І 'Г !

Եթե փ որձեք փնտրել ձեզ հուզող նմանատիպ շատ հարցերի

պատասխաններ, ապա պարզելու համար պետք կլինի երկար
ջանքեր ու ժամանակ ներդնել, նույնիսկ տարիներ' աշխարհահռ­
չակ հարյուրավոր հեղինակների լայնածավալ գրքերն ընթերցե­
լու համար: Ես իմ փորձով գիտեմ ու որդեգրել եմ մի պարզ կա­
նոն, որն ասում է. եթե ուզում եք ինչ-որ բան ստանալ, ապա սկզ­
բում պետք է ինչ-որ բան անեք, տաք: Դա եղավ իմ տարիների
քրտ նա ջա ն ու համառ աշխատանքը: Տարիների ընթացքում ու­
սումնա սիրելով նմանատիպ թեմայով աշխարհում հայտնի բազ­
մաթիվ հեղինակների գործեր, հոդվածներ, սեմինարներ, պարզե-
ցի ու գտա բնության մեջ կատարվող շատ երևույթների և օրինա ­
չափությունների պատճառահետևանքային կապը, որոնցից ան­
միջականորեն կախված է յուրաքանչյուր մարդու ապրելու կեր­
պը' ուրա՞խ է, թե՞ տխուր, երջանի՞կ է, թե՞ ապերջանիկ, հաջո­
ղա՞կ է, թե՞ ձախողակ, որովհետև կյանքում ոչինչ հենց այնպես
չի կատարվում: Իմ ընթերցած գրքերի հեղինակներից են. Բրայան
Տրեյսի, Նապոլեոն Հիլլ, Ռոնդա Բերն, Սան Լայւո, Ջո Վիւոալ,
Ալեքսանդր Սվիյաշ, Նաաալիա Պրավդինա, Լուիզա Հեյ, Լիզ
Բուրբո, Ռոբերւո Կիյոսակի, Լիլիան Տ ո լ , Ռենդի Գեյջ, Մարկ Ֆ ի-
շեր, Լիլիա Դիմիտրևսկայա, Ջոն Կեխո, ժոզեֆ Մերֆի, Վադիմ
Զելանդ, Դիպակ Չոփրա, Վալերի Սինելնիկով, Գլեն Բլենդ, Ռո-
բերտ Շարմ, Վլադիմիր Դովգան, Ջոն Ուիտմոր, էնտոնի Ռոբինս,
Խ ոսե Սիլվա և շատ ու շատ ուրիշներ: Շատ հեղինակներ դիտա­
վորյալ կամ թե չիմանալով, չեն բացատրում, թե այդ ամենը ինչու
և ինչպես է կատարվում: Ըստ շատերի, կարծես ձեռքումդ հեքիա­
թային կախարդական փայտիկ լինի (բայց չգիտես, թե որտեղից),
հենց դիպ չես' ուզա ծդ կունենաս: Բայց, իմ բնավորության համա­
ձայն, իմ «հանքափ որի պեղումները» օգնեցին (նախ ինձ համար)
հնարավորինս բա ցա հա յտ ել այդ հարցերին առնչվող մարդու
ուղեղի և մտքի գործունեության գաղտնիքները, Տիեզերք-մարդ
փոխ կապակցված կենսագործունեությունը և մարդու ցանկու­
թյունների իրագործման տեխնիկան' բոլոր մանրուքներով:
Իմ հարգելի ընթերցող, այս գիրքը, որն այղ ամենի սինթեզն է,
միաժամանակ իմ նախորդ' «Հարուստ և հաջողակ լինելու գաղտնիք-

14
 ները» ե. «Հաղորդակցության հմտություններ կամ մարդճանաչողու-
թյան արվեստ» գրքերի շարունակությունն է, որոնք ընթերցելով ինք­
ներդ կհասկանաք ձեր անհաջողության պատճառները, կիմանաք
ինչը ինչպես անել, որպեսզի հաջողությունը կյանքի բոլոր ուղղու­
թյուններով ձեզ միշտ ուղեկից լինի: Ինչպես արևելյան իմաստու­
թյունն է ասում, մեզ գիտելիքները անհրաժեշտ են, որպեսզի կյան­
քում կարողանանք պաշտպանվել: Արդեն այս գրքի ընթերցումով
դուք կարևոր ու ուրախալի որոշում եք կայացրել.«Վերցնել ձեր
կյանքի պատասխանատվությունը ձեր ձեռքը», իսկ որպեսզի ամեն
ինչ ճիշտ կատարեք և ձեռք բերեք համապատասխան ուժեր, պետք
է քայլենք միասին' քայլ առ քայլ, որպեսզի ձեզ համար «գանձեր»
փնտրելիս սխալներ թույլ չտաք: Ձեզ կտրվի ցանկությունների կա­
տարման բաղադրատոմս, բայց պետք է հիշեք, որ այն ամենը, ինչ
ասվում է, միայն դուք պետք է կատարեք, ուրիշ մեկը ձեր փոխարեն
չի կարող դա անել: Փորձեք ոչինչ բաց չթողնել, որ ճիշտ կատարեք,
որովհետև Տիեզերքն այս մասին էլ է հոգ տարել, ասելով. «Եթե մար­
դը սխալ ցանկանա, ավելի լավ է չցանկանա, որովհետև կպատժվի
սխալ մտքերի համար...», թե ինչո՞ւ, ձեզ լրիվ պարզ կդառնա գրքի
ընթերցումն ավարտելով: Միայն մի փոքր պարզաբանեմ ասվածը,
եթե մարդը ուզում է թխվածք կամ կերակուր պատրաստել, բայց
չգիտի բաղադրատոմսը և պատրաստման տեխնոլոգիան, ապա
պարզ է, չէ՞, թե արդյունքում ինչ կստացվի: Հետևաբար, նույնը
ՑԻՏ-ի դեպքում է: Իմ հարգարժան ընթերցող, մի խորհուրդ ևս.
ճիշտ կլինի, որ ձեր գիրքը միշտ ձեզ մոտ մնա, որովհետև այն իր
մեջ յուրահատուկ էներգետիկա ունի: Ես ուզում եմ, որպեսզի իմ բա­
րեմաղթանքները գործեն ձեր կյանքում ձեզ համար.
Իմ գրքերի նկատմամբ մեծ պահանջարկն ինձ պարտավորեց­
նում է էլ ավելի պարզեցնեմ և պրակտիկորեն ներկայացնեմ ցան­
կությունների կատարման նրբությունները կապված Կյանքի Մեծա­
գույն Օրենքների, մարդու ուղեղի գործունեության ու մտածելա­
կերպի հետ: Փ որձել եմ մտքերս շարադրել պարզ և հասկանալի
հայերենով, առանց բարդ ու ոչինչ չտվող բառակապակցություննե-
րի, որպեսզի այն մատչելի լինի փոքրիդ մեծ բոլորի համար. Ուսում­
նասիրությունների ընթացքում միշտ աչքիս առաջ են եղել իմ երե-
Մ Տ Ք Ի Ш чН!

խաները, հարազատները, ներկայիս և ավարտած ուսանողները,

որոնց ես շատ սիրում և կապվել եմ մայրական սիրով, իսկ սերը
սեր է ծնում: Ուստի, իմ նպատակն է, որպեսզի այս գիտությունը յու­
րացվի և օգուտ բերի իմ յուրաքանչյուր ուսանողին, ընթերցողին,
ինչո՞ւ չէ, նաև բոլոր նրանց, ովքեր ուզում են բարելավել իրենց
կյանքը' հոգեկան, նյութական ու ֆինանսական առումով: Ես սիրով
ձեզ եմ փոխանցում իմ երկարամյա ուսումնասիրությունների արդ­
յունքները, որոնք հիմնավորված են գիտական և կյանքի փորձով:
Իսկ ձեզ, իմ հարգելի ընթերցող, մնում է կիրառել գրքում բեր­
ված պարզ մեթոդներն ու խորհուրդները, որոնց օգնությամբ կա­
րող եք ձեր կյանքը բարելավել: Ուզում եմ, որ կարդալու ընթաց­
քում խորությամբ զգաք ձեզ ներկայացված օրենքները, հիշեք ու
համեմատեք ասվածը ձեր շուրջը կամ ձեզ հետ կատարված դեպ­
քերի և իրադարձությունների հետ: Դա կօգնի ձեզ, որպեսզի ինք­
ներդ գտնեք կյանքում կատարվող ցանկացած իրադարձության
պատճառը և դրանից բխող հետևանքները: Գիրքը կօգնի հասնել
ինքնաճանաչողության, դրա հետ մեկտեղ, պարզ կլինի կյանքում
ձեզ հետ կատարվող շատ երևույթներ, իսկ երբ ավարտեք գրքի
ընթերցումը, ինքներդ էլ կհամոզվեք, թե ինչ հեշտ է կիրառել այս
մեթոդները հաջողության հասնելու համար: Կարծես, ինչ-որ բա՞ն
եք ուզում եք հարցնել, խնդրեմ. « Ձեզ ի՞նչ է տվել այս գաղտնիք­
ների բացահայտումը»: Ամենակարևորը, ինձ համար բացահայ-
տեցի կյանքի այն առեղծվածը, որի մեջ թաքնված էր երկար տա­
րիներ ինձ տանջող հարցի պատասխանը: Հետևաբար, առանց
երկմտելու կարող եմ ասել, որ գոյություն ունեն Կյանքի Ընդհա­
նուր Օրենքներ, որոնք, անկախ մեր կամքից, գործում են մեր
կյանքում, իսկ դրանցից ճիշտ օգտվելիս իրական են դառնում
մեր բոլոր Ցանկությունները: Անկեղծորեն ասեմ, այն ամենը, ինչ
ցանկացել եմ, տեխնիկայի ճիշտ կիրառումով հաջողությունները
ինձ համար ակնառու են եղել: Դրա համար վստահությամբ ասում
եմ, որ առաջադրված տեխնիկան գործում է բոլորի համար, միայն
թե գիրքը պետք է ուշադիր ու դանդաղ կարդալ, իսկ կարդալու
ընթացքում ձեզ համար նշումներ կատարել և կիրառել:
Հիշո՞ւմ եք, «Մոխրոտիկ» հեքիաթ-կինոնկարում ինչ է ասվում.

16
 t Jiukiiunuui

«Ես ինքս հրաշագործ չեմ, ես միայն սովորում եմ...»: Այո, ես էլ ձեզ

հետ միասին ուսումնասիրում Լւ սովորում եմ աշխարհին հայտնի,
բայց մեգ դեռևս անհայտ շատ ու շատ գաղտնիքներ: Դրա համար
ես տասը և ավելի տարիներ պեղել, վերլուծել ու փորձել եմ կյան­
քի այդ հրաշագործ գաղտնիքները, որոնք հաստատվում են գի-
տաբժշկական բացատրություններով և փաստերով, հայտնի ու
անհայտ շատ մարդկանց կյանքի փորձով, աստվածաշնչյան
պատգամներով, իսկ ուսանելի և իմաստուն առակներն ու խոր­
հուրդները կօգնեն մատուցվող նյութի ավելի հեշտ ընկալմանն ու
յուրացմանը: Այդ ամենը շաղախված է մեր Առաքելական Սուրբ
Եկեղեցու սկզբունքներով, որն իր զավակներին հորդորում և քա­
րոզում է Աստվածային Սեր, Հույս, Հավատ, Իմաստնություն ու Հա­
վատարմություն և այլ առաքինություններ, որպեսզի տարերայնո­
րեն չապրենք, այլ մեր ձեռքը վերցնենք ի վերուստ մեզ տրված ան­
հատույց պարգևը' կյանքը, դառնանք մեր կյանքի պատասխանա­
տուն և ապրենք աստվածային պատգամներով, որպեսզի մեր մտ­
քերով ու գործելակերպով կարողանանք սիրով ու իմաստնու­
թյամբ ապրել:
Անդրե Մորուան ասել է. «Կյանքի փորձը մեզ ուրախություն է
պարգևում միայն այն ժամանակ, երբ մենք կարողանում ենք այն
փոխանցել ուրիշներին»:
Այս ամենին ուզում եմ ավելացնել հոգով իմ զգացածը. «Եթե
դրսում ցուրտ է ու ձմեռ և ես ունեմ տաքանալու երկու հնարավորու­
թյուն. կարող եմ' մի դեպքում մուշտակ հագնել, կամ էլ կրակ անե­
լով տաքանալ! Ես առանց երկմտելու ընտրում եմ երկրորդ տարբե­
րակը, որն ինձ ավելի հոգեհարազատ է, որովհետև կրակի մոտ ինձ
հետ կարոդ են տաքանալ շատ-շատերը, այսինքն բոլոր ցանկացող­
ները»: Այսինքն, մարդը մենակ չի կարող երջանիկ լինել, այլ ու­
րիշներին երջանկացնելով կարող է երջանկանալ. Դե ուրեմն
եկեք միասին քայլենք գաղտնիքների խորհրդավոր ճանապար­
հով և բացահայտենք մեզ համար այն ամենը, ինչը մինչ այս
Գաղտնիք էր մեզ համար:
Միաժամանակ ցանկանում եմ, որ իմ բոլոր գրքերը ձեզ հիանալի
ու լուսավոր ապագա պարգևեն: Մաղթում եմ ձկբյաաաության ու
երջանկության անվերջանալի ճանապարհ.
 ԳԼՈԻԽ 1.

Ի՞ՆՉ ԿՏԱ ԱՅՍ ԳՐՔԻ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄԸ ՁԵԶ

Սեր, Երջանկություն, Հաջողություն,

Հարստություն, բայց ինչպե՞ս ստանալ այդ ամենը

Եթե մտադրվել եք առողջ, հարուստ, հաջողակ ու երջանիկ ապ­

րել, ուրեմն այս գրքի ընթերցումով դուք ճիշտ ընտրություն եք կա­
տարել: Այն իր մեջ ներառում է տեսական և գործնական գիտ ելիք­
ներ, նախատեսված բոլոր ցանկացողների համար: Առաջարկում
եմ, նախ, իրագործել ձեր որոշ ցանկությունները, իսկ հետո պար­
զել, թե այս ամենը ինչո՞ւ, ինչպե՞ս Եղավ և խորանալ երևույթների
կատարման հիմքերի վերլուծության ու փիլիսոփայության մեջ:
Չգիտեմ դուք ինչպես, բայց ես հոգնել եմ կյանքը լավացնող տեսա­
կան «փիլիսոփայություններից», ուստի կաշխատեմ ձեզ փոխան­
ցել որոշակի գիտելիքներ, որոնք պետք են ձեր առօրյա կյանքում:
Ուշադիր կարդացեք և հավատալով հնարավորություն տվեք,
որ գրքի խորհուրդները գործեն ձեր կյանքում: Ուզում եմ, որ ինք­
ներդ համոզվեք այս հրաշագործ մեթոդների արդյունավետությա­
նը, իսկ կիրառելու դեպքում, համոզված եմ, որ դրական ու շրջա ­
դարձային փոփոխությունները ձեզանից անպակաս կլինեն: Գիր­
քը ընթերցեք դանդաղ, երբեմն կանգ առեք և վերլուծեք կարդա­
ցածը: Լավ կլինի հետևեք. «10 րոպե կարդալ, 10 ժամ մտածել»
սկզբունքին: Գրքում կան կրկնություններ, որոնց նպատակն է
հեշտացնել որոշ գաղափարների ամրագրումը գիտակցության
մեջ: «Տվեք ինձ հենման կետ, և ես շուռ կտամ աշխարհը»,- ասել
է Արքիմեդը: Ձեր հաջողության հենման կետն ու ուժի լծակը ձեր
ներսում է, իսկ թե ո՞րն է այդ հենման կետը, կիմանաք գրքի ըն-
թերցման ընթացքում:

18
—------------------------------ ------------------^ կտա Ш|Ц HPp|i pfipbpijnLtfp սեզ

Ծա նոթա նա լով և տ իրա պ եւոելով մարդկությանը երկար ժա ­

մանակ անհայտ այս գաղտնիքներին, կարող եք ձեր կյանքում
հրաշքների հա նդիպ ել, այսինքն բուժել ինչպես ձեգ, այնպես էլ
ձեր շրջա պ ա տ ի մարդկանց, կարող եք գրավել ձեր կյանքի կե­
սին, ձեր երա գա ծ աշխատանքն ու բարեկեցությունը, այսինքն,
այն ամենը, ինչ ձե զ այս կյանքում ավելի երջանիկ կդարձնի, քան
կաք, որովհետ և կիմանաք ինչպես հասնել հաջողության կյանքի
բոլոր ոլորտներում: «Եթե մարդը չի հավատում, որ կյանքում կարող
են հրաշքներ լինել, ապա նրա համար կյանքում հրաշքներ չեն լինի,
իսկ եթե հավատում է, ապա նա ամենուր հրաշքների կհանդիպի»,-
ասել է Ալբերտ էյնշտեյնը:
Ալբերտ էյնշտեյնն էլ է տիրապեւոել կյանքի այս գաղտնիքնե­
րին և իր հաջողությունների համար պարտական է հենց դրանց:
Այո, սա միստիկա չէ, այլ իրականություն: Այդ գաղտնիքների գի­
տակները և կիրառողները մնացել են պատմության մեջ որպես
եզակի անհատներ և պատմություն կերտողներ: Բացի էյնշտեյ-
նից, այս գա ղտ նիքների գիտակ են եղել նաև փիլիսոփա Պ լա տ ո­
նը, Արիստոտելը, Սոկրատեսը, ստեղծագործ և գիտնական Լեո-
նարդո դա Վինչին, աստղագետ Բալիլեյը, Նապոլեոնը, էդիսոնը,
Նյուտոնը, Լինքոլնը և մարդկությանը հայտնի մի շարք նշանա­
վոր մարդիկ: Բայց բոլոր գիտակներն էլ չեն ցանկացել, որ այն
հայտնի լինի ամենքին: հսկ հիմա այս գիտելիքները բացվում են
մարդկանց առաջ, կարծես եկել է ժամանակը, որպեսզի դրանք
հայտնի լինեն հանրությանը: Կարող եք ասվածին հավատալ կամ
չհավատալ, դա ձեր կամքն է, և ոչ ոք դա ձեզ չի կարող պարտադ-
րել, իսկ կիրա ռելու դեպքում, թե ով, ինչ չափով կարող է հաջո­
ղության հասնել, կախված է նյութի անհատական յուրացումից,
մոտեցումից, ա ռա ջա դրվա ծ մեթոդների կատարման հետևողա­
կանությունից և համառությունից: «Յուրաքանչյուր ցանկության
հետ մեզ վերևից ուժ ու էներգիա է արվում իրականացման համար»,-
ասել է Ռիչարդ Բախը:

19
 Մ Տ Ք Ի ІІІчИ»

Բացասական փորձը հարյուր

անգամ ավելի լավ է, քան անգործ սպասումը

Հա սկա նա լի է, որ առանց մտածելու ինչ֊որ բանին հետ ևելը

անիմաստ է' պետք է ամեն ինչ նախ կշռա դա տ ել ու փ որձել: Խ ե­
լացի մարդը իրեն ջայլամի պես չի պահում' թաքնվելու համար
գլուխ ը հողի մեջ թաքցնելով կամ նոր գա ղա փ ա րներից ու
երևույթներից երեսը չի թեքում: Խելացի մարդը դյուրա հա վա տ էլ
չի լինում ու գաղափարները կուրորեն չի ընդունում, այլ մանրա­
մասն ուսումնասիրում ու յուրացնում է դրանք, իսկ հետո կիրա ­
ռում և գնահատում է սեփական փորձով:
Եթե այս գիրքը սկզբում ձեզ մի քիչ դժվարամարս ու անհաս­
կանալի թվա, ոչինչ, մի հուսահատվեք: Դա նրանից է, որ այս
ամենը ձեր ընկալման համար նորություն է, թեպետ, ա նգիտ ա կ­
ցաբար, նմանատիպ շատ երևույթների եք հանդիպել ձեր կյան­
քում: Ձ եզ ընդամենը մի քիչ ժամանակ ու համբերություն է պետք,
որպեսզի ամեն ինչ պարզ դառնա: Դա լավ գիտեմ, որովհետ և այդ
ճա նա պ ա րհով ես էլ եմ քա յլ առ քա յլ առաջ շարժվել: Ես բացում
եմ գաղտնիքներ, որոնց մասին Հայաստանում մինչ այս դեռ ոչ ոք
չի գրել (միգուցե հայտնի է եղել անհատների, բայց ոչ հա նրու­
թյանը), որի իմացությունը հնարավորություն կտա յուրա քա նչյու­
րին սեփական կյանքն ապրել իր ուզած ու երագած ձևով:
Եթե ձեզ միաժամանակ թվում է, որ ամեն ինչ հասկանալի է, բայց
նաև' անհասկանալի, ապա մի հուսահատվեք, որովհետև գիտեմ,
շտապում եք, ուզում եք արագ յուրացնել նյութը: Ինձ հետ էլ է այդպես
լինում: Շտապողականությունը մեր ուղեղի հատկություններից է:
ժամանակ տվեք ձեր ուղեղին' նոր նյութի յուրացման համար, որին
կարող է պետք լինել մեկից երեք օր, իսկ երբեմն էլ' ավելի: Երբեմն
ձեզ թվում է, թե ոչինչ չեք կարող փոխել ձեր կյանքում: ճի շտ եք,
որովհետև դուք շարունակում եք նույն ձևով մտածել, ինչ մտածում
էիք մինչ այս: «Ես այն եմ, ինչ կամ,- մտքում հայտարարում եք դուք»:
Ոչ, դա դուք չեք, ձեր այժմյան վիճակը ձեր անցյալի մտածումների
արդյունքն է: Կամ էլ հայտարարում եք, որ կարող եք ձեր կյանքում

20
շւաւ բան փոխել. Դուք դա րձյա լ ճիշտ եք, որովհետև փոխելով ձեր
մտածելակերպը (բա ցա սա կա նից' դրականի), դուք ձեր կյանքում շր­
ջադարձային փոփոխություններ կարող եք մտցնել: Հիշեք.
Մենք չենք կարող փոխել մեր անցյալը, բայց կարող ենք փոխել
նրա ազդեցությունը մեր հեաազա կյանքի վրա:
Մենք չենք կարող փոխել մեր տարիքը, բայց կարող ենք երիտա­
սարդանալ հոգով և մարմնով:
Մենք չենք կարող փոխել ուրիշներին, բայց կարող ենք փոխել մեզ:
Մենք չենք կարող կանգնեցնել ժամանակը կամ հակառակը շրջել,
բայց կարող ենք ընտրել մեր ապագան և դա մեզ ազատություն կտա:

Մենք ենք մեր կյանքի սցենարիստը

«Աշխարհը թատրոն է, իսկ մենք' դերասան»,- ա սել է Վիլյամ
Շեքսպ իրը: Բա յց մենք ոչ միայն դերասան, ա յլև սցենա րիստ ենք:
Մենք ենք գրում մեր կյանքի սցենա րը ու խաղում այդ սցենարով:
Այդ դեպ քում ինչո՛ւ չգրենք ա վելի լա վը' մեր ուզած կյանքի սցե­
նարը: Բա յց նախ քան սցենա ր գրելը պետք է լավ տիրապեւոենք
կյանքի խաղի կա նոններին, որպեսզի սխալներ թույլ չտանք:
Բոլորը կա րող են և իրա վունք ունեն կյանքից ցա նկա ցա ծ
նվեր ստ ա նա լ, կա րող են իրենց ա ռջև ցա նկա ցա ծ նպատակ դնել
ու ձգ տ ե լ իրա գործելու: Բայց, ցա վոք սրտի, ոչ բոլոր նպ ա տ ա կ­
ներն են կա տ ա րվում: Ինչո՛ւ: Ո րովհետ և դա իր հիմնավոր պ ա տ ­
ճառներն ունի, որի մասին կիմա նա ք ընթերցման ընթացքում:
Հա մոզվա ծ եմ, որ շա տ երը միամտությամբ կարծում են, որ եր­
ջանկությունը գա լիս է Վ երև ից կամ տրվում է ի ծնե, ինչպես
ասում են' ճա կա տ ա գ րով : Բայց իրականում այդպես չէ: Երջա ն­
կությունը խ իստ սուբյեկտ իվ է և անհատական, իսկ մարդու կյան-
ՔԸ կարող է փ ոխ ել ու նրան երջա նիկ դա րձնել ա ռա ջա րկվող
Ցանկությունների Իրա գործմա ն Տեխնիկան (ՑԻՏ), որը լիովին
Ըմբռնելու և ճի շտ կիրա ռելու համար ա նհրա ժեշտ է իմանալ.
• ի՛նչ է հաջողությունն և հասնել հաջողության: Դուք
կծա ն ոթ ա ն ա ք հ ա ջ ո ղ ա կ մ ա րդ կա ն ց գ ա ղ տ ն իք ն երին , որը ձ ե զ էլ
է հա ջող ութ յուն խ ո ս տ ա ն ո ւմ ,

21
Մ Տ Ք Ի ШчИ*

• մեր երկիր գալու առաքելության մասին, այսինքն, կյանքի իմաս­

տի, առանց որի մարդն իր կյանքը չի կարող լիարժեք ու երջա­
նիկ ապրել,
9 ի՛նչ է հոգեկան հանգստությունը և որո՛նք են դրա գաղտնիքներ
րը, որովհետև դա մարդու հաջողության և երջանկության գրա­
վականը,
9 որո՛նք են Կյանքի Հրաշագործ Օրենքները, որոնց իմացությունը
օգնում է ձեզ պարզելու Մարդ-Տիեզերք փոխներգործությունը,
իսկ դրանց միջև ներդաշնակությունը օգնում է, որպեսզի ձեր
ցանկություններն ու երազանքները կյանքում դառնան իրական,
9 ո՛րն է մարդկային ուղեղի առեղծվածը, որի իմացությունը օգ­
նում է մարդուն կյանքում ճիշտ օգտվել իր ուղեղի անսահման
հնարավորությունից: Իմանալ թե ինչպես օգտվել սեփական են­
թագիտակցության ընկերակցությունից,
9 ինչո՛ւմս к մարդկային մտքի ուժի առեղծվածային հզորությունը,
այսինքն' ծանոթանալ մարդու ճակատագրի վրա մտքի ու խոս­
քի ուժի ներգործությանը,
9 ի՛նչ է իրենից ներկայացնում ստեղծագործ և դրական մտածելա­
կերպը: Սովորել' ինչպես վանել բացասական մտքերը, փոխա-
րենը մտապատկերել ձեր ուզածը, որպեսզի ցանկությունը դառ­
նա իրական,
9 ինչպե՛ս զգացմունքները ճիշտ դրսևորել, հետևել մտքերին ու
կենտրոնացնել ուշադրությունը, որպեսզի կարողանաք իրա­
կանացնել ձեր երազանքները: Դուք կծանոթանաք, թե ինչպես
ճիշտ ղեկավարել ձեր զգացմունքները, որը ի դեպ, շատ
կարևոր է ցանկությունների կատարման և հաջողության հաս­
նելու համար: Դուք կդառնաք ձեր զգացմունքների տերը,
9 ի՛նչ է աֆիրմացիան և ինչպես այն կազմել: Ինչպե՛ս է աֆիրմա-
ցիան օգնում ՑԻՏ-ին: Դուք կծանոթանաք աֆիրմացիայի
կազմման տեխնիկային և կգտնեք կյանքի տարբեր բնագա­
վառների բարելավման համար աֆիրմացիաներ,

22
 հ» կտա այս qpp|i pbphpijnulp հեզ

• ի նչ է մտապատկերումը (վիգուալիգացիա) և ինչպե՜ս ճիշտ

մտապատկերել նպատակը: Կսովորեք կյանքում ինչպես ճիշտ
օգտվել ստեղծագործական մտապատկերումից, որը ամենա­
կարևոր միջոցն է նպատակը իրական դարձնելու:
• վերջապես, այս ամենը իմանալուց հետո ինչպես ճիշտ կազմել
նպատակը և հասնել դրա իրագործմանը: Ձեզ կտրվի Ցանկու­
թյունների Կատարման Տեխնոլոգիայի բաղադրատոմսը, որով
կարող եք ձեր ցանկացած ցանկություն կյանքի կոչել:
Գիտնականները ապացուցել են, որ գոյություն ունեն Տիեզերքի
հետ հաղորդակցվելու միջոցներ, որոնց կիրառությունը գործուն է և
մեծ արդյունք է տալիս: Դրանք անմիջականորեն կապված են մեր
մտածելակերպի ու ապրելակերպի հետ: Մեզ պետք է ընդամենը
ճանաչել, գործել ու փոփոխություն կատարել մեր կյանքում: Հաջո­
ղություն ձեզ և մեզ բոլոր ձեռնարկումներում: Պետք է ասեմ, որ իմ
գրքերը գրելու ընթացքում սխալ չգործելու համար հաճախ եմ սի­
րով կրկնում Սուրբ Ներսէս Շնորհալու աղոթքը. «Մեր ձեռքի գործերը
ուղղորդիր, Ով Տեր, և մեր ձեռքի գործերը հաջող արա: Ամեն»:
Ձեզ հաճելի ընթերցում:

Ես ձեռք եմ մեկնում ձեզ

(առակ)
Մի անգամ Իմաստունը մարդկանց հարցրեց. «Եթե Աստված
լինեիք, ի՜նչ կանեիք»:
Մեկը պատասխանեց. «Ես ինձ կպատեի հարստությամբ ու
շքեղությամբ: Շատ ծառաներ կունենայի, որոնք կծառայեին ինձ».
Մյուսն ասաց. «Ես կարգ ու կանոնով պետություն կստեղծեի,
որտեղ բոլորը կաշխատեին հասարակության բարօրության հա­
մար»:
Երրորդն ասաց. «Ես երկրի վԸա երկնային արքայություն
կստեղծեի, որպեսզի ոչ-ոք ոչնչի կարիք կամ հոգս չունենար».
Աստված լսեց ու տխուր ժպտալով ասաց.
- Ես իսկա պ ես Ամենա հա ս եմ, Ամենատես և Ամենազոր եմ, ին-

23
 Н Ы Л Ь Ш ч Н і

չի հետ դուք համաձայնվում եք ձեր բոլոր կրոններում: Իսկ ի՛նչ եք

կարծում, արդյո՞ք ինձ համար դժվար է այնպես անել, որ դուք ապ­
րեք հաշտ, խաղաղ ու ուրախ կյանքով և պատժեի նրան, ով չցան­
կանար ենթարկվել: Սակայն դա չէ ձեզ հետ կապված իմ նպատա­
կը: Իմ նպատակը ձեզ աստվածայինին մոտեցնելն է: Բայց, քանի
որ ձեզ մոտ ազատ կամքի առկայությունը Իմ նպատակի իրակա­
նացման համար անհրաժեշտ պայման է հանդիսանում, Ես երբեք
չեմ պարտադրում և չեմ պարտադրի ձեզ Իմ ցանկությունները:
Ձեր կյանքին նայելով դուք, երևի, մտածում եք, որ Աստված լքել
է մեզ: Ոչ, Ես չեմ լքել ձեզ և չեմ ստեղծել կյանքի այն պայմանները,
որոնցում դուք այժմ ապրում եք: Երկրի վրա ձեր կյանքի կառուց­
վածքն այնպիսին է, ինչպիսին դուք եք ընտրել: Դրանք պարզապես
այն Օրենքների գործողություններն են, որոնք Ես եմ ստեղծել:
Դրանք ցույց են տալիս, թե դուք ինչ եք անհատապես և ամբողջու­
թյան մեջ: Ես ոչ ոքի չեմ պատժում և ոչնչի կարիք չունեմ, քանի որ
Ես այն եմ, ինչ կամ: Ես մի քիչ տխրում եմ լոկ այն պատճառով, որ
ինձ լսելու և հասկանալու համար ձեզանից հազարավոր տարիներ
պահանջվեցին և գուցե կպահանջվեն: Ես ուզում եմ, որ ձեր ողջ
կյանքը փոխեք դեպի լավը, թեկուզ հենց այսօր, ընդամենը ցանկա­
նալով: Այո, միայն ցանկանալ և հանաձայնել դա անելու: Իսկ եթե
նույնիսկ այսօր չէ, ապա միևնույն է, չէ՞ որ մենք ժամանակով սահ­
մանափակված չենք: Մեր տարբերությունը նրանում է, որ Ես դա գի­
տեմ, իսկ դուք' ոչ: Բայց այժմ դուք էլ դա կիմանաք, իսկ եթե ցան­
կանում եք ձեր կյանքը դեպի լավը փոխել' փոխեք: Ես կօգնեմ ձեզ:

«Գաղտնիքի» գաղտնիքները

Դուք դիտե՞լ եք ավստրալիական խանդավառ մի խմբի կողմից

նկարահանված «Գաղտնիք» ֆիլմը, եթե' ոչ, ապա խորհուրդ կտա­
յի դիտել: Իսկ ինչի՞ մասին է այդ ֆիլմը, որը այդպես արագ արձա­
գանք գտավ աշխարհի միլիոնավոր մարդկանց կողմից: Աշխար­
հում նրա մասին շատերն են լսել ու խոսում, բայց եզակիներն են

24
 կաա այ» I|pp|i րե|ր>նրւ|ոււ>ր 1ւեւլ

հասկացել նրա էությունը և օգտվել նրանից, իսկ ովքեր հավատա­

ցել և կիրառել են այդ մեթոդները, դարձել են հարուստ ու երջա­
նիկ, բուժվել անհուսալի հիվանդություններից, այսինքն նրանց
իսկ պնդմամբ, բոլոր ցանկությունները կատարվել են: Միլիոնավոր
մարդիկ, յուրացնելով այս գաղտնիքները, դարձել են իրենց կյան­
քի ու ճա կա տ ա գրի տերը և սկսել ապրել նոր կյանքով:
Հետևաբար, այդ հաջողության գաղտնիքների իմացությունը և կի­
րառությունը կարող է ձեզ էլ տալ այն ամենը, ինչ ցանկանում եք:
Հրաշքներ մարդկանց պատահում են ամեն օր, ամեն քայլա­
փոխի, կամա թե ակամա: Բայց մարդու նպատակը պետք է լինի
գիտակցված ձև ով ազդել կյանքի ընթացքի վրա, այսինքն՜ փո­
խել կյանքի տեսակը' ապրել այնպես, ինչպես ցանկանում է: Կին­
ոնկարում ճանաչված գործարարները, գրողները,
փիլիսոփաներն ու կյանքում հաջողության հասած այլ մարդիկ
պատմում են, թե ինչպես յուրաքանչյուրը կարող է իրեն ձգել այն
ամենը, ինչի մասին մտածում է: Ինչ-որ բանի մասին անընդհատ
մտածելով դուք ազդանշան եք ուղարկում Տիեզերք և նա
արձագանքում է ձեզ' ձեր մտքերին համապատասխան: Ֆիլմի
հեղինակները հայտնաբերել են մեր ժամանակի նշանավոր
մարդկանց, ովքեր իմացել և կիրառել են Տիեզերքի Ուժի գաղտ­
նիքները ու սիրով ցանկացել են այդ ամենը կիսել բոլորի հետ:
Կիրառելով այդ գաղտնիքները դուք էլ կարող եք ձեր կյանքի ըն­
թացքը փոխել ձեր ուզած ուղղությամբ:

Կյանքի մեծագույն գաղտնիքը

Կարծում եմ, ձեզ հետ էլ է պատահել, որ եթե մի տեղ ես շտա

պում, ինչքան ուզում ես արագ անել-չուշանալ, ճիշտ հակառակն
է ստացվում' մեկ հոսանքն է անջատվում, չես կարողանում վար­
սահարդարիչով մազերդ հարդարել, մեկ վերելակն է փչանում
կամ դուրս ես գալիս փողոց, մեքենա ես փնտրում մեքենա չկա,

25
 U 8 .p .h n iu H !

նստում ես մեքենա, քեզ թվում է խաչմերուկներում միայն կարմիր

լույսն է վառվում, իսկ դու լարված, մտքում անընդհատ կրկնում
ես.«Ուշացա, միայն թե չուշանամ, ինձ համար այս հանդիպումը
ճակատագրական է»: Այսպիսի խառը դեպքերի ընթացքի դեպ­
քում ժողովուրդն ասում է. «Սատանայի մատը խառն է»: Իսկ ին­
չո՛ւ է չարաբաստիկ մատը հենց այդ պահերին խառնվում: Դա
պատահականությունների շա՛րք է, թե'...: Ո՛վ է մեղավոր: Մեղա­
վորը դուք եք: Իսկ ինչո՛ւ, ո՛րն է իմ մեղքը....
Այո, դուք ու ձեր մտքերը, որովհետև պատրաստվելու ողջ ըն­
թացքում ձեր միտքն անընդհատ սևեռած էր չուշանանալու վրա:
Ահա պատճառը: Լսե՛լ եք. «Կարկուտը ծեծած տեղն է ծեծում»,
«Լացը լաց է բերում», «Քեֆ անողի քեֆը չի պակասի» հայտնի
ասացվածքները: Երևի, զարմացած հարցնում եք. «Դա ի՛նչ կապ
ունի»: Ունի, այն էլ ուղիղ ու անմիջական, որովհետև ամենը մեր
մտածումների արդյունք են:
Իմ հետաքրքրության թեման մարդկային ուղեղի անսահմա­
նափակ հնարավորությունների առեղծվածն է, մարդու Մտքի- ու
Հոգու ներդաշնակության և մարդու կյանքի վրա նրանց հզոր
ներգործության ուժի մասին: Մեզ պետք է ընդամենը ճանաչել և
օգտվել մեր ուղեղի հնարավորություններից:
Եվ այսպես, մի քիչ «գաղտնիքի» պատմությունից: Այդ գաղտ­
նիքները գալիս են դարերից, նույնիսկ եգիպտական բուրգերի
շրջանից էլ վաղ: Այն հասանելի չի եղել սովորական մահկանա­
ցուն: Այո, գաղտնիքները հին են, ինչպես մարդկությունն է հին,
բայց միայն վերջին ժամանակներս' 1900 թվականից սկսած,
սկսեցին գրել այդ մասին և երկու գիրք գրվեց, այսինքն' «ջրի
երես դուրս եկավ» դարերով թաքցրածը: Այդ մասին գրողներն
իրենց փորձով փաստում են այս գիտության իսկությունը: Դրանք
մարդիկ են, ովքեր ոչ տուն, և ոչ էլ օրվա ապրուստի միջոց
ունեին, բայց տիրապետելով այս գաղտնիքներին, դարձել են մի­
լիոնատերեր: Ռոնդա Բեռնը, իր «Գաղտնիք» գրքով ու վավերագ-

26
 1՜* »» Ifuuu այս c|pp|i p b p b p ijn u ip 6Ьі[

րական կինոնկարով, շատերի վկայության միջոցով բացում է

կյանքի գա ղտ նիքները մեր աոջև.: Օրինա կ' Ջո Վիտալը, Բրայան
Տրեյսին, Ջոն Ասսադը, Ջոն Կեխոն և ուրիշներ: Այդ մարդիկ, ունե­
նալով մեծ ձեռքբերումներ, իրենց պարտքն են համարում այդ
մասին իրազեկ դա րձնել նաև մարդկությանը, որովհետև արդեն
եկել է դրա բացահայտման ժամանակը:
Ո րն է այդ գաղտնիքների էությունը: Ինչո՛ւ են իմացողները
այդպես խնամքով այն թաքցրել մարդկությունից: Պատմություն
կերտող անհատները մտքի ուժի զորության և ՑԻՏ-ի գործունեու­
թյան մասին իմանալով, մարդկանցից միշտ գաղտնի են պահել,
որպեսզի կարողանան անսահման իշխանություն ունենալ մարդ­
կանց վրա: Ինչքան էլ որ թաքցնելու լինեին, միևնույն է, այդ
օրենքները Արարիչն ա րա րել էր ողջ մարդկության համար,
հետ ևաբար դրանք վաղ թե ուշ կդառնա յուրաքանչյուրի սեփա­
կանությունը:
Կյանքի մեծագույն գաղտնիքը հասկանալու համար պետք է
ընդամենը հիշել ֆիզիկայի կարևորագույն օրենքը ձգողականու­
թյան ուժի մասին: Կյանքում ամեն ինչ տեղի է ունենում բնության
մեջ գործող այդ կարևորագույն օրենքի համաձայն, և մենք էլ
դրանից դուրս չենք ու ամեն ինչի վրա ազդում ենք մեր մտքի ու­
ժով: Օրենքն ասում է. ինչի մասին մտածում ենք' ստեղծվում է հա­
մապատասխան դաշտ, իսկ յուրաքանչյուր միտք որոշակի հաճա­
խականությամբ էներգիայի ալիք է, եթե այն պարբերաբար կրկն­
վում է, ապա վերջինիս մագնիսական իմպուլսները սկսում են
իրենց գործն անել: Իսկ ի՛նչ սկզբունքով է գործում այդ օրենքը:
Եթե մարդը Տիեզերքի հետ լրիվ ներդաշնակության մեջ է գտն­
վում, ապա նա որևէ դժվարություն չունի ստանալու այն նյութական
բարիքները, որոնք կամենում է, որովհետև Տիեզերքը դաոնում է Օրա
աջակիցն ու բարեկամը,- ասում է օրենքը:
Ձեզ ուզում եմ հարց տալ. «Ոփն է կյանքում ձեր խնդիրը' աշ­
խարհն ու մարդկանց փոխե՛լը, թե շրջապատի հետ ներդաշնա-

27
Ս Տ Ր -Ի H U c M !

կության մեջ մտնելն ու կյանքից հաճույք ստանալը»: Չեմ կաս­

կածում, որ համաձայնվեցիք երկրորդ տարբերակին: Իսկ գիտեք,
որ այդ հարցում Տիեզերքը միշտ պատրաստ է օգնելու մեզ, իսկ
նրա պաշարները անսպառ են բոլորի համար: Պետք չէ հավատալ
մարդկային բանականության կողմից հորինված այն ստին, որ
կյանքի ռեսուրսները սահմանափակ են, պակասում են և բոլորին
այն չի կարող բավարարել: Հենց այդ մտքից է ծնվում ագահու­
թյունը, չարությունը, խանդն ու նախանձը: Հիշեք, որ կյանքը
էներգիայի վրա է հիմնված, որն ամենուր է ու անսպառ: Ի տարբե­
րություն բջիջների ու ատոմների, այն չի տրոհվում, չի ոչնչանում,
այլ պարզապես մի ձևից փոխակերպվում է մեկ այլ ձևի: Այն միշտ
եղել է, կա ու կլինի: Տիեզերքում ամեն ինչ գործում է փոխկա­
պակցված' միևնույն էներգետիկ դաշտում: Քանի որ մենք Տիե­
զերքի մի մասնիկն ենք, մենք էլ մեր էներգետիկ դաշտով փոխազ­
դեցությունների մեջ ենք մտնում նրա հետ: Ահա այն սկզբունքնե­
րը, որոնցով կառուցված է մեր աշխարհը:
Երբ «Գաղտնիքը» մեզ ծանոթացնում է կյանքի գաղտնիքներին'
ցանկության մտապատկերման ունակության և Տիեզերքի հետ
նրա համագործակցության հետ, թվում է, թե մտքում նպատակ ու­
նենալով և նպատակի պատկերը պատկերացնելով, կարելի է գր­
պանը բացած սպասել ցանկության իրականացմանը: Ոչ, դա այդ­
պես չէ: Պետք է ասել, որ ամեն ինչ այդքան պարզ չէ, ինչպես թվում
է: ՑԻՏ-ն ունի իր ալգորիթմը, այսինքն, պահանջում է կատարել
որոշակի հաջորդականությամբ քայլեր, ինչպես նաև հաստատա­
կամ ու համառ գործունեություն, իսկ այս ամենին հասնելու հաջո­
ղության գրավականը Հավատն ու Ցանկությունն է: Բայց միաժամա­
նակ ասեմ, որ այս ամենը ոչ թե ինչ-որ արտասովոր երևույթ է, այլ
մեր մտքի բնական ունակությունն է, որին նոր ենք ծանոթանում:
Օգտվեք ձեր մտքի ուժից և եղեք երջանիկ: Թող հաջողությունը
միշտ ուղեկից լինի ձեզ:

28
 ԳԼՈԻԽ 2.

ՍԵՓԱԿԱՆ
ՀԱՋՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆ ՈՒ ԵՐՋԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆԸ

Հաջողությունը հատուկ նշանակված վայր չէ, որտեղ դուք պի-

տի լինենք ապագայում, այլ միջոց է այս հիանալի երկրում հա­
ճույքով ճա նա պ ա րհորդելու համար: Ով ուզում է հաջողության
հասնել, պետք է սովորի ինչպես դրան հասնել: Մենք ապրում ենք
մի ժամանակաշրջանում, երբ ամեն ինչ արագահոս ընթացք ունի:
Կարծես բոլորը վազում են. մի մասը փախչում է ինչ-որ բանից, մի
մասն էլ վազում է ինչ-որ բանի հետևից: Նա, ով տեսնում ու հաս­
կանում է, որ կյանքը փոխվում է օրեցօր, ձգտում է, որ ինքն էլ
փոխվի, որպեսզի կյանքից հետ չմնա: Մեկը բաց է փոփոխության
համար' ձգտ ում է սովորել, կատարելագործվել, իսկ մյուսը, ընդ­
հակառակը, խուսափում է նորարարությունից: Բայց 21-րդ դա­
րում ա պ րող մարդու համար անհրաժեշտություն է, որ նա տիրա­
պետի մի շա րք կարևոր հմտությունների, ունենա զգացմունքային
կայունություն, տիրապետի միջանձնային հարաբերություններին,
ունենա բա րձր ինքնագնահատական, ինքնամոտիվացիա և այլն:
Եթե ձգտ ում եք ֆինանսական անկախության, պետք է ձեր մեջ
զարգացնեք հաջողակ լինելու սեփական գաղափար: Բայց այդ
գաղափարը հենց այնպես չի լինում: Դա ուղեղի այնպիսի վիճակ է,
երբ մարդն ամենուր հնարավորությունն օգտագործելու կարողու­
թյուն և հաջողություն է տեսնում: Ապացուցված է, որ հաջողակ մար­
դը կյանքին նայում է այլ աչքերով' արկածախնդրորեն և որպես
խաղ: Համարյա բոլոր հաջողակ մարդիկ ամեն օր աշխատում են
իրենց անձնական ու մասնագիտական որակի վրա և դրան համա­
պատասխան ուժեր են ներդնում նպատակին հասնելու համար.
Իհարկե, հաջողության հասնելը իրականում այնքան էլ հեշտ
չէ: Անհրաժեշտ է մեծ նվիրվածություն և համառ աշխատանք: Շա­
տերը, տեսնելով ուրիշների հաջողությունը, սխալմամբ այն հա-

29
Ս Տ ^ Ի Ш нИ»

սարում են հեշտ հասանելի: Բայց, որպես կանոն, կյանքում ան­

հաջողությունների ավելի հաճախ ենք հանդիպում, քան հաջո­
ղությունների, որովհետև հաջողության հասնելն ավելի դժվար է,
պետք է մեծ ջանք ու եռանդ ներդնել: Մարդիկ երբեմն վհատվում
են իրենց անհաջողությունից: Պետ ք չէ հուսահատվել, դրանք
կյանքի փշերն են, չէ" որ վարդն առանց փշի չի լինում:
Մարդիկ կան, որ ամբողջ կյանքում պայքարում են հա ջողու­
թյան հատիկի համար, հուսալով ամպամած երկնքում տեսնել
մաքուր ամպի կտոր: Նրանք պետք է հասկանան իսկական եր­
ջանկության գաղտնիքը, արև և կապույտ երկինք տեսնելու հա­
մար պետք է պարզապես ամպերից վեր բարձրանալ և ոչ թե փոր­
ձե լ ամպերը ցրել: Կարծում եմ, ինձ հետ կհամաձայնեք, եթե
ասեմ, որ մարդն ամեն ինչի կարող է հասնել, եթե նրան ետ չպա­
հի իր ներքին թշնամին' ծուլությունը, վախն ու ցածր ինքնագնա-
հատականը: Շատերի հաջողության հասնելու խնդիրը այն է, որ
կարծում են չեն կարող հասնել հաջողության: Որովհետև նրանք
ճիշտ չեն պատկերացնում հաջողությունը և սխալ պատկերա­
ցում ունեն հաջողակ լինելու մասին:

Հաջողությունը միայն
հարստություն ձեռք բերելը չէ

Ինչպես որոշել, թե ոփն է հաջողությունը: Օրինակ' շատերը ու­

զում են Բիլ Գեյթսի նման հարուստ լինել, Առնոլդ Շվարցենեգերի
կամ Սինդի Կրոուֆորդի արտաքինը ունենալ, Ալբերտ էյնշտեյնի
ինտելեկտը ունենալ, Մայքլ Ջորդանայի սպորտային պարգևին
արժանանալ կամ թե Մայր Թերեզայի միսիոներությունը ունենալ:
Այս ցուցակը կարելի անվերջ շարունակել: Ձեզանից շատերն էլ,
երևի, մտածում են, որ հաջողակ կհամարվեն, եթե նման լինեին
նրանց: Բայց ոչ, չեք կարող հաջողության հասնել, եթե փորձեք
նմանվել թվարկած մարդկանցից թեկուզ մեկին: Դուք կլինեք մի­
այն նրա վատ նմանակը և դրա հետ մեկտեղ ձեզ կզրկեք այն հնա­
րավորությունից, որ պետք է դառնաք այն, ինչ պետք է դառնայիք:

30
 ան հա ջողութ յունն ու եր^ա նկութ յուեր

Շա տ երը սխալվում են հաջողությունը հավասարեցնելով փողի

ձեռքբերման հետ: Ամեն դեպքում հարստությունը ապահովության
միջոց է, բայց, երբեմն, բավարարվածություն և երջանկություն չի
բերում: Աշխարհի ամենահարուստ մարդկանցից մեկին' Ջոն. Դ.
Ռոկֆելերին, ով իր կյանքում բարեգործության վրա ծախսել է 350
միլ. դոլար գումար, երբ մի անգամ հարցրել են, թե ինչ քանակի
գումարը իրեն բավարարվածություն կարող է տալ, նա պատաս­
խանել է. «Ինձ միշտ իմ ունեցածից մի քիչ ավելին է պետք...»:
Աստվածաշնչյան Սողոմոն թագավորը, որը ամենաիմաստուն
և ամենահարուստ մարդն էր մարդկության պատմության մեջ,
հաստատում էր. «Ով արծաթ է սիրում, նա չի կշտանա արծաթով, իսկ
ով հարստություն է սիրում, նրան օգուտ չկա դրանից»: (ժողովող
5:9):
Հա րստ ությունը և այն ամենը, ինչը կապված է նրա հետ,
մշտական չէ և շատերի կյանքը անգամ սնանկությամբ է ավարտ­
վել: Նույնիսկ հույն միլիոնատեր Արիստոտել Օնասիսը, ունենա­
լով միլիոններ, իր կյանքով համոզվեց, որ հաջողությունը չի կա­
րելի հա վա սա րեցնել հարստության ձեռքբերման հետ: Նա ասել
է. «Այն բանից հետո, երբ դուք հասնում եք որոշակի մակարդակի,
փողն իր իմաստը կորցնում է: Միակ բանը, որն անչափ կարևոր է
մարդուն' դա հաջողությունն ու երջանկություն է»:
Շատ մարդիկ սխալմամբ ենթադրում են, որ հաջողության ցու­
ցանիշ է համարվում այն, երբ մարդն իրեն հարուստ ու հաջողակ է
զգում: Այդ մասին ԱՄՆ-ի անշարժ գույքի ոլորտի արքաներից Դո-
նալդ Տրամպն ասել է. «Հաջողության իսկական չափը երջանկու­
թյան զգացողությունն է: Ես շատ ընկերներ ունեմ, որոնք հարուստ
չեն, բայց ինձանից շատ ավելի երջանիկ են: Դրա համար ասում եմ.
հավանաբար նրանք մեծ հաջողության են հասել, քան ես». Տրամ-
պը, Ով համարվում էր հարուստ և հաջողակ մարդ, հավատում էր
նրան, որ հաջողությունը հենց ինքը երջանկությունն է. Իսկ նրա եր
ջանիկ ընկերները հակառակն էին գտնում, որ հենց ինքը Տրամպն

31
1րՏՔԻ Ш чМ '

է հասել հաջողության: Այդ համոզմունքը նրանից է ծագում, որ շա­

տերը հաջողությունը կապում են այն ամենի հետ, ինչին իրենք չեն
հասել: Կարելի է վստահ ասել, որ մարդը անհաջողության մեջ է
մնում, որովհետև «երջանկության հասնելու» նպատակ է ունենում.
Դա ճիշտ չէ, որովհետև մարդը կախված տրամադրությունից կա­
րող է մեկ երջանիկ, մեկ դժբախտ զգալ իրեն, որովհետև զգացում­
ները փոփոխական են: Մարդը դատապարտված է անհաջողության
և աղքատության, եթե նպատակը երջանկության փնտրելն ու հաս­
նելն է:

Ինչպես զարգացնել ձեր մեջ հաջողակ մարդու կերպար

Մարդը միշտ ձգտում է բարեկեցիկ կյանքով ապրել, իսկ դրա

համար անհրաժեշտ են ֆինանսական միջոցներ: Իսկ ինչպե՞ս
մշակել հարուստի հոգեբանություն: Վերլուծությունները ցույց են
տվել, որ հարստության, գեղեցիկ առարկաների և բարեկեցիկ
կյանքի մասին պետք է դրականորեն մտածել' անկախ ներկա
ապրելակերպից: Փորձեք ինքներդ ձեզ համար ճիշտ պատաս­
խանել հետևյալ հարցերին.
* Պահո՞ւմ եք արդյոք հին, ոչ պիտանի իրերը «սև օրվան»:
Ըստ ֆեն-շույի' պետք է ազատվել բոլոր անպիտան իրերից,
դրանք պետք է նվիրել կամ դեն նետել: Տանը երբեք չի կարելի պա­
հել կոտրված իր: Մի ծանոթ ընտանիք կար, որը էլեկտրոնային
սարքավորումների առևտրով էր զբաղվում, բայց գործերը ոչ մի
կերպ առաջ չէին գնում: Պարզվեց պատճառը, որ ամուսինը սովո­
րություն ուներ և սիրում էր հավաքել, տանը պահել փչացած էլեկտ­
րոնային սարքավորումներ, որոնք չէր հաջողվել վաճառել: Դրանք
տարիներով տան մի անկյունում էին դրված: Բայց, քանի որ գործա­
րարության հաջողության էներգիայի տեղը զբաղված էր փչացած
իրերով, ապա բնակվելու տեղ չէր մնում: Այդ էներգիան կնոջ նման
նուրբ է և զգայուն: Նա գնում է այնտեղ, ուր ազատ տեղ կա, մաքուր
է և հարմարավետ: Իսկ Երբ, իմ խորհրդով, նրանք հրաժարվեցին

32
 1 1 նփա |սւ ւ hiu^ngm^jiuMi ու hp»iulil|inp)iu}ip
1 1

իրենց հին, անպիտան իրերից, գործերն անմիջապես ընթացք

ստացան և հաջողությունը միշտ նրանցից անպակաս է:
* Գումարը «նեղ օրվա համար» ե*ք հավաքում:
Պետք է գումար խնայել և հավաքել ոչ թե «նեղ օրվա», այլ ու­
րախ ու լավ կյանքի համար, այլապես, իրոք հավաքած գումարը
կծառայի այդ նպատակի համար: Խելացիները գումարը կուտակում
են որպես գործի կապիտալ, որպեսզի այն աճի' փողը փող բերի:
* Հյուր գնալիս արդյո՜ք դատարկ ձեռքով եք գնում:
Սովորաբար, առավել ևս հայերս, ուրիշի տուն դատարկ ձեռ­
քով չենք գնում: Ձեր ունեցածից բաժին հանելով (դա կարող է լի­
նել ծաղիկ կամ քաղցր ինչ-որ բան), կարծես Տիեզերքին ազդան­
շան եք տալիս, որ ձեզ մոտ առատության էներգիայի ավելցուկ է
և դուք հաճույքով այն կիսում եք շրջապատի հետ: Եվ Ձգողակա- *4

նության Օրենքի համաձայն այդ էներգիան բազմապատկված

ձեզ է վերադառնում: Տեսնո՞ւմ եք, մի հարվածով երկու որս եք ու­
նենում. ավելանում է մտերիմիդ և ձեր բարիքները:
* Օգնո՜ւմ եք աղքատին:
Պետ ք է իմանաք, թե ում եք օգնում, հարբեցող անբանին, թե՞
հիվանդ-անաշխատունակին: Այլապես Տիեզերքը ազդանշան կս­
տանա, որ դուք ձեր գումարները ողջամիտ ձևով չեք տնօրինում,
վատնում եք և դա կպակասեցնի ձեր եկամուտները: Այնպես որ,
ողորմություն տալիս զգույշ եղեք և տվեք, բայց տեղին:
* Ինչպե՜ս եք ընդունում հաճոյախոսությունը:
Հեռացնո՞ւմ եք ձեզանից ձեր հասցեին ասված հաճոյախոսու­
թյունը' պատճառաբանելով, որ ընդհակառակը, հագուստը և
սանրվածքը ձեր սրտով չէ: Եթե այո, ապա այդ ձևով դուք ձեզա­
նից հեռացնում եք դրական էներգիան, որը ձեզ Տիեզերքն է ու­
ղարկել ինչ-որ մեկի միջոցով: Սրտանց ուրախացեք և հոգեպես
շնորհակալ եղեք լավ խոսքերի համար: Դրանով Տիեզերքին
կհայտնեք, որ միշտ պատրաստ եք ուրախությամբ ու հաճույքով
ընդունելու ուղարկված ամեն մի դրականը ձեր կյանքից ներս:

33
 U S P-Ի Ш ч И і

Հետ ևա բա ր, որտեղ ուրախ են դրական ուժերի համար, այնտեղ

ուղարկվում է դրական ուժերի ավելի մեծ հոսք:
Իմ խորհուրդն է. Վերին համակարգեր ուղարկեք միայն դրա­
կան ազդակներ: Թող Տիեզերքը զգա, որ բոլոր դրական բաները
ձեզ ուրախություն և հաճույք են պատճառում: Սովորեք այսպես,
մտածել. «Ես ուրախությամբ եմ ընդունում բոլոր հիանալի իրերն
ու լավ բաները հենց հիմա: Այդ ամենը ինձ համար է: Ինձ դուր են
գալիս: Ես սիրով եմ ընդունում»: Այդ դեպքում Տիեզերքը ձեզ
ավելին կտա, քան ունեք:

Մարդու կյանքը անհրաժեշտ

պայքար է ծննդատնից մինչև գերեզման
Մի անգամ մարդը թիթեռի բոժոժ գտավ: Նա նստած հետ ա քրք­
րությամբ դիտում էր, թե թիթեռն ինչպես էր պայքարում բացված
փոքրիկ անցքից դուրս գալու համար: Մարդը խ ղճա լով որոշեց
օգնել թիթեռին: Նա վերցրեց մկրատը և կտրեց բոժոժի մնացած
մասը: Թիթեռը հեշտությամբ դուրս եկավ անցքից: Մարդը շա րու­
նակում էր հետ ևել թիթեռին և սպասում էր, թե երբ պետք է նա
լայնացնի թևերն ու թռչի: Բայց դա տեղի չունեցավ, որովհետ և
նրա ուռած մարմինը այդպես էլ չփոքրացավ: Թիթեռը մնացած
ողջ կյանքի ընթացքում գետնի վրայով քարշ էր տալիս իր թույլ
մարմինն ու չբացված թևերը: Նա այդպես էլ չկա րողա ցա վ թռչել:
Այնինչ, մարդն իր բարության ու շտապողականության պ ա տ ճա ­
ռով չհասկացավ, որ շարժումները սահմանափակող բոժոժը և
պայքարը պետք էր, որ թիթեռն անցներ այդ փոքրիկ բացվածքով,
որպեսզի հեղուկը նրա մարմնից անցներ թևերի մեջ և թիթեռը
կարողանար թռչել: Կյանքը թիթեռին ստիպում է դժվարությամբ
թողնել բոժոժը, որպեսզի կարողանա ա ճել ու զարգանալ:
Եթե կյանքը մեզ թույլ տար, որ մեր կյանքի ուղին անցնեինք
առանց խոչընդոտների, ապա դա մեզ հաշմանդամ կդարձներ:
Մենք չէինք լինի այնքան ուժեղ, որքան հիմա ենք: Մենք թռիչք ու
ա ճ չէինք ունենա:

34
 Ս ն փ ա ր ա !» 1աէ^ւււ]ուէւյուն1ւ ու նր^ւսն1|ու[>>յոժւր

Բայց կյանքում շա տ կան նա և անհաջողակներ: Անհաջողակ

մարդը հա ջողա կի հա կա պ ա տ կերն է: Նրանք ամեն ինչում անհա­
ջողություն են տեսնում: Այդպիսի մտ ա ծելա կերպ ով մարդը, սովո­
րա բա ր, երբեք ֆ ինա նսա կա ն հաջողության չի կա րող հա ս-
նել:Կա րծում եմ, ա նհա ջողա կի մտ ա ծելա կերպ ը շատերին է ծա ­
նոթ, բա յց չի խ ա նգա րի օ գ տ վ ե լ հետ ևյա լ խորհուրդներից.
Մա րդը չի կա րող միա ժա մա նա կ երկու ճա նա պ ա րհով գնա լ'
ա ղքա տ ությա ն և հարստության: Դրանք հակառակ ուղղություն­
ներ են: Ընտ րեք դրա նցից մեկը և որն էլ ընտրեք, դա էլ կլինի
հենց ձեր « ճա կա տ ա գ իր» կոչվածը:
Անհա ջողությունը օգնում է մարդուն փորձ ձեռք բերելուն, դրա
համա ր պ ետ ք չէ ընկճվել, այլ հա կա ռա կը' սիրեք ձեր ա նհաջո­
ղությունը, ա ռա ջա րկում են աշխարհի շատ հարուստներ:
Անհա ջողությունը հնարավորություն է տալիս ձեռք բերված
ա վելի մեծ փ ո ր ձո վ ու գիտ ելիքներով ամեն ինչ սկսել նորից:
Մա րդիկ, սովորա բա ր, ավելի շուտ հանձնվում են, քան պարտ ­
վում: Իսկ ով ա նհա ջողությունից վախենում է, նա սահմանափ ա­
կում է իր հնա րա վորությունները:
Անհա ջողություն կրելը և անկեղծորեն այն ընդունելը ամոթ չէ,
ա յլ ամոթ է դրա նկա տ մա մբ վախի զգացողությունը:
Թոմա ս էդիսոնն ա սել է. «Մեր ամենամեծ թերությունն այն է, որ
շատ արագ թևաթափ ենք լինում: Հաջողության հասնելու ամենա­
ճիշտ ճանապարհն է' անընդհատ փորձել և չհուսահատվել»: Սիրեք
ձեր անհաջողություններն ու դժվարությունները:

Երջանկության գաղտնիքը

Անվերջ ցանկանալը մարդու հոգու, սրտի, մտքի և զգացմունքնե­

րի բնույթն է և դա բնական է: Սխալվում ենք, կարծելով, որ երջանիկ
չենք, որովհետ և չունենք այն, ինչ ցանկանում ենք: Ոչ, երջանիկ
չենք, որովհետ և չունենք ներքին ուրախություն: Մեր ապերջանիկ
լինելու իսկական պ ա տ ճա ռը գալիս է մեր ներքին ուրախության բա­
ցակայությունից: Դժբախտությունը նման է խավարի, մթի: Խավարը

35
Ա Տ Ք Ի IН м М »

ցրելու և լուսավոր դարձնելու համար պարզապես պետք է լույս վա­

ռել: Նույնը և դժբախտության դեպքում: Երբ մեր ներքին լույսը վա­
ռենք, կցրենք մեզ պատող խավարը, որովհետև խավարն առանց
լույս վառելու չի ցրվի: Երջանկությունը գաղտնիք չունի, պարզա­
պես պետք է վայելես այն, ինչ ունես կամ էլ ստորև նշված պատմու­
թյան նման, երջանկության գաղտնիքն այն է, որ նայես աշխարհի բո­
լոր հրաշքներին' միաժամանակ երբեք չմոռանաս քո փոքրիկ գդա­
լի մեջ եղած երկու կաթիլ յուղի մասին: Ահա այդ պատմությունը.
Մի վաճառական իր որդուն ուղարկում է մարդկանցից ամենա-
իմաստունի մոտ' Երջանկության Գաղտնիքը իմանալու: Պատա­
նին քառասուն օր գնում է անապատով և, վերջապես, մոտենում
է լեռան գագաթին գտնվող դղյակին: Հենց այնտեղ էր ապրում
այն իմաստունը, որին նա փնտրում էր: Բայց մեր հերոսը իմաս­
տունին շատ զբաղված է գտնում և ստիպված է լինում երկու ժամ
սպասել: Վերջապես իմաստունը ընդունում է տղային, լսում գա­
լու նպատակը և ասում, որ շատ զբաղված է և ժամանակ չունի
Երջանկության Գաղտնիքը բացելու համար: Եվ առաջարկում է
նրան զբոսնել դղյակում և երկու ժամ հետո վերադառնալ:
- Բայց ես ուզում եմ քեզ մի բան խնդրել,- ավելացնում է իմաս­
տունը' պատանուն մեկնելով մի փոքրիկ գդալ, որի մեջ երկու կա­
թիլ յուղ է կաթեցնում:- Զբոսանքի ողջ ընթացքում այս գդալը ձեռ­
քումդ այնպես բռնիր, որ յուղը չթափվի:
Պատանին սկսում է բարձրանալ ու իջնել դղյակի աստիճան­
ներով' հայացքը չկտրելով գդալից: Երկու ժամ անց նա նորից վե­
րադառնում է իմաստունի մոտ:
՜Գե ի՞նչ,- հարցնում է վերջինս,- դու տեսա՞ր իմ դղյակի շքե­
ղությունը' պարսկական գորգերը, գեղեցիկ մշակված այգին, իմ
գրադարանի սքանչելի մագաղաթները:
Պատանին ամաչելով ստիպված էր խոստովանել, որ ոչինչ չի
տեսել: Նրա միակ հոգսը յուղը չթափելն էր, որը նրան էր վստա­
հել իմաստունը:
- Վերադարձիր ու ծանոթացիր տիեզերքի հրաշքներին,- ասում
է նրան իմաստունը:- Չի կարելի վստահել մի մարդու' չծանոթա­
նալով այն տանը, որում նա ապրում է:

36
 I l l , і|іш1|тЬ 1սս»ողու^յու1ւ1ւ ու b | i» M iiljiu p jn ւնը

Հա նգստ ա ցա ծ պատանին վերցնում է փոքրիկ գդալն ու նորից

է գնում շրջելու դղյակում: Այս անգամ նա ակնապիշ նայում էր
արվեստի բոլոր ստեղծագործություններին, որոնք կախված էին
դղյակի պատերին ու առաստաղին: Վերադառնալով իմաստունի
մոտ' նա մանրամասնորեն ու հիացմունքով նկարագրում է այն
ամենը, ինչ տ եսել էր:
- Իսկ ու՛ր է այն երկու կաթիլ յուղը, որ վստահել էի քեզ,- հա րց­
նում է իմաստունը:
Պատանին, նայելով գդալին, տեսավ, որ ամբողջ յուղը թափվել է:
- Ահա հենց դա էլ այն միակ խորհուրդն է, որ կարող եմ քեզ
տալ. Երջանկության Գաղտնիքն այն է, որ նայես աշխարհի բոլոր
հրաշքներին' միաժամանակ երթեք չմոռանալով քո փոքրիկ գդալի
մեջ եղած երկու կաթիլ յուղի մասին:

Лւգո՞ւմ ես երջանիկ փնել, եղի ր

«Ա յս աշխարհում յուրաքանձգտում է
ջանկությունը,իսկ գտնելու համար անհրաժեշտ է կատարել
մի կարևոր պայման հսկողություն սահմանել սեփական մտ­
քերի վրա »:
Դեյլ Քարնեգի

Մեր օրգա նիզմի պաշտպանները ոչ միայն հայտնի լեյկոցիտ ­

ներն են, ա յլև մեր օրգա նիզմի կողմից արտադրվող մի ամբողջ
խումբ քիմիա կա ն նյութեր, որոնք պաշտպանիչ դեր ունեն: Դրան-
ցից հայտնի են էնդորֆինները և մեր օրգանիզմը, հատկապես ու­
ղեղը, լի է էնդորֆիններով: Թթվածինը, որը մեր ուղեղի գլխավոր
սնունդն է, ակտիվացնում է օրգանիզմում էնդորֆինների արտադ­
րությունը: Հետ ա քրքիրն այն է, որ դրանք օրգա նիզմի «նարկո­
տիկներն են» և իրենց կա ռուցվա ծքով ու ազդեցությամբ շատ
նման են իսկական մորֆիի: Այստեղից էլ, կենսուրախ լավատես­
ները ավելի ա ռողջ ու երջանիկ են, 10-15 տարով ավելի երկար են
ապրում, քան հոռետեսները:
Իսկ արդյոք չի՞ կարելի ստիպել օրգանիզմին ա րտ ա դրել ավե-

37
 Ш к И '

լի մեծ քանակի էնդորֆիններ: Գիտնականներն այդ հարցին դրա.

կանորեն են պատասխանել: Ամերիկյան հայտնի հոգեբան Ուիլ-
յամ Ջեյմսը հաստատում է, որ արտաքին գործոնների, այսինքն'
իրադարձության և դրա նկատմամբ մեր ռեակցիայի միջև ընկած
է ուղիղ երկկողմանի երթևեկությամբ ճանապարհ: Այսինքն կարե­
լի է իրադարձությունից շարժվել դեպի զգացմունք և հակառակը:
Այլ կերպ ասած, դուք կարող եք ձեր կյանք հաճելի կամ տհաճ
ապրումներ հրավիրել, եթե ունենաք այնպիսի զգացողություն, որ
կարծես այն արդեն կատարվել է կամ հենց նոր պիտի կատարվի:
Եվ մեր ուղեղը, որը ամեն ինչ ուղիղ է հասկանում, հրաման է տա­
լիս արտադրելու համապատասխան քիմիական նյութեր:
Հաճախ է շրջանառվում այս ասացվածքը. «Եթե ցանկանում ես
երջանիկ լինել, ապա դարձիր այդպիսին»: Արդյո՛ք բավական է
ցանկանալը: Իսկ ովքե՛ր են երջանիկ մարդիկ: Արդյո՛ք կան եր­
ջանիկ մարդուն բնորոշ հատկանիշներ: Այո, կան: Ահա նրանց
բնութագրիչ տաս հատկանիշ.
1. Երջանիկ մարդիկ կարծես անսպառ էներգիա ունեն: Ուստի
նրանց արդյունավետությունը ավելի բարձր է լինում:
2. Երջանիկ մարդիկ ավելի արագ են սովորում, նոր գիտելիքներ
ձեռք բերում և արագ յուրացնում:
3. Երջանիկ մարդիկ ավելի ստեղծագործ են, արարող, իսկ դա ար­
դեն հաջողության հիմնական մասն է: Նրանց մեջ ծնվում են բա­
զում նոր գաղափարներ:
4. Երջանիկ մարդիկ ավելի խոհուն ու կշռադատված որոշումներ
են կայացնում, և դա անում են ավելի հաճախ, որովհետև օժտ­
ված են հեռանկարներ տեսնելու կարողությամբ:
5. Երջանիկ մարդիկ լավ են տիրապետում մարդկանց հետ հաղոր-
դակցվելու արվեստին: Նրանք հաղորդակցման հմտությունների
վարպետ են, որն էլ օգնում է նրանց հաջողության հասնելուն:
6. Երջանիկ մարդիկ սեւիւսկւսն բախտից ու աշխարհից բողրէքելու
փոխարեն արագ գտնում են անլուծելի թվացող խնդրի լավագույն
լուծումը, իսկ դժվարությունների հանդիպելիս' արագ հարթում:

38
 ւ հւս^ոցուրյուհհ ու Іір^шіі1|пц.^іиіі|і

7. Ե րջա ն իկ մա րդիկ լա վա տ եսներ Են, ունեն դրական մտ ա ծելա ­

կերպ , իսկ լա վ ա տ եսն երի ճա նա պ ա րհը ա վելի հա ջող է ու ա րդ­
յունա վետ : Ք

8. Ե րջա ն իկ մա րդիկ քիչ են հիվանդանում, հետ ևա բա ր, ա վելի

ա ռող ջ են:
9. Ե ր ջա ն ի կ մա րդիկ չեն մտ ա ծում սխալների մասին, ուստի ավե-
Լի ք ի չ են սխ ա լներ անում:
10. Ե ր ջա ն ի կ մա րդիկ իրենց ուղեղում երբեք անհաջողություն չեն
ծրա գ րա վ որում : Նրա նց ուղեղում միայն հաջողությանը վերա ­
բերող ծ ր ա գ ր ե ր են մուտ քա գրվա ծ, հետ ևա բա ր' հաջողությունը
նրա նցից ա նպ ա կա ս է: Իսկ ի՛նչ անել երջանիկ լինելու համար:
Ք

Երջանկության որոնումը
(առակ)

Հ ա յր ը մ ա հ ա ն ա լո ւց ա ռա ջ կա նչեց որդուն ու ա սա ց.
- Ո ր դ ի ս , ես շ ո ւտ ո վ կմա հա նա մ: Մ ա հվա նից ա ռա ջ ուզում եմ,
որ ք ո կ յա ն ք ը ինչքա ն հնա րա վոր է երջա նիկ լինի:
- Ասա , հա յր իմ, ես ի՛նչ պ իտ ի անեմ իսկա կա ն երջա նկություն
ձ ե ռ ք բ ե ր ե լո ւ հա մ ա ր:
- Դ ու պ ե տ ք է շր ջ ե ս ե ր կ ր ո վ մեկ: Ք ե զ ա նպ ա յմա ն ինչ-որ մեկը
կ հ ա ն դ ի պ ի ու կ ա ս ի , թե ինչպ ես երջա նկություն ձե ռ ք բ ե ր ե ս ,-

ա սա ց հա յրը:
Ո րոշ ժ ա մ ա ն ա կ ա նց հա յր մա հա ցա վ: Տղա ն, հոր խ ոսքի հա ­
մա ձա յն, գ ն ա ց ե ր կ ի ր ը շրջելու: Գ ետ ա փ ին մի նիհա ր, սով ա ծ և
ծեր ձ ի տ եսա վ :
- Ո ՛ւր ես գնում, ե ր ի տ ա ս ա ր դ ,- հ ա ր ց ր ե ց նրան ձին.
- Գ նում եմ երջա ն կութ յուն փ նտ րելու: Կ ա ր ո ՛ղ ես ինձ ա սել,
ինչպ ես գտ նեմ:
- Լսիր ինձ, երիտ ա սա րդ, տես թե ք ե զ ինչ կասեմ,- սկսեց ձին իր
պ ա տ մությունը:- Երբ ես դեռ երիտ ա սա րդ ու ա ռողջ էի, բռլորը ինձ
լվանում, մա քրում, կերա կրում էին: Իսկ ինչ էր ա շխ ա տ ա նքը' չգի-

39
Մ Տ Ք Ի П І к І -Ը

տեի, որովհետև ափսոսում էին ինձ աշխատեցնել: Իսկ հիմա : Հի­

մա ես ծեր եմ ու ոչ ոքի պետք չեմ: Դրա համար ես քեզ խորհուրդ եմ
տալիս ուրախացիր և պահպանիր երիտասարդությունդ: Վայելիր
աճեն ճի պահը: Երբեք մի սպասիր, որ ուրիշները ինչ֊որ բան անեն
քեզ համար: Կարողացիր ուրախանալ ուրիշի երջանկությամբ: Մի
վախեցիր հոգսերից: Միայն այդ դեպքում մինչև քո կյանքի վերջը
կողքիդ կլինեն և' ընկերությունդ, և' սերդ, և' երջանկությունդ:
Երիտասարդը լսեց և շարունակեց ճանապարհը: ճանապար­
հին նա հանդիպեց օձին:
- Ո՞ւր ես գնում,- հարցրեց նրան օձը:
- Ես շրջում եմ երկրով, որպեսզի իմանամ, թե որտեղ կարող եմ
գտնել իմ երջանկությունը:
- Լսիր ինձ, երիտասարդ, ես ուզում եմ քեզ ինչ-որ բան ասել,-
ասաց օձը:- Ես իմ ամբողջ կյանքում հպարտացել եմ իմ թունա­
վոր ատամներով: Ես մտածում էի, որ բոլորը ինձանից իմ ատամ­
ների համար են վախենում, դրանով ես ինձ ամենաուժեղն էի հա­
մարում: Բայց իզուր էի այդպես մտածում: Բոլորը ուզում են ինձ
սպանել: Բոլորը ինձ տանել չեն կարողանում: Ստիպված ես բոլո­
րից թաքնվում եմ ու վախենում: Քո բերանում էլ կա քո թույնը: Դա
քո լեզուն է: Հետևիր, որ խոսքերովդ անտեղի չթունավորես մարդ­
կանց: Այդ դեպքում կյանքդ հանգիստ կլինի և պետք չի լինի քեզ
թաքնվել: Այդպես դու կարող ես գտնել քո երջանկությունը:
Երիտասարդը ասվածը նկատի ունենալով շարունակեց ճանա­
պարհը: Նա մոտեցավ մի մեծ ծառի, որի վրա նստած էր արծիվը:
- Ո՞ւր ես գնում, երիտասարդ,- հարցրեց արծիվը:
- Ես երջանկություն եմ փնտրում: Կարո՞ղ ես այդ հարցով ինձ
ինչ-որ բան ասել,- ասաց տղան:
- Ահա թե ինչ կասեմ քեզ, երիտասարդ,- ասաց արծիվը,-
երևում է երկար ժամանակ է ճամփորդում ես: Քո հագուստը
քրքրված է, իսկ դեմքդ ու մազերդ փոշու մեջ կորած են: Դու շատ
հոգնած տեսք ունես: Դու ինքդ քեզ նման չես: Շրջապատը քեզա-

40
 Սեփ ա կա ն հա^ողուիյունն ու երջանկությունը

նից երես է թեքում: Ք ե զ հետ երջանկությունն էլ չի ուզենա գործ

ունենալ: Հիշիր իմ խ ոսքերը, եթե ճա մփ որդությունը քո ներսում
ավելի գեղեցիկ ու հա ճելի լինի, ապա շուրջ բոլորդ կլինի այն­
պես, ինչպես ներսումդ է: Այդ դեպքում դու կտեսնես քո երջա նկու­
թյունը և կլինես երջանիկ:
Երիտ ա սա րդը վերա դա րձա վ տուն: Նա հասկա ցա վ, որ երջա ն­
կությունը պ ետ ք է ոչ թե դրսում, այլ ներսում փնտրել: Որպ եսզի
գտնենք մեր երջանկությունը, մեզ պետք է ներքին ճա մփ որդու­
թյուն կա տ ա րել, որպ եսզի բացահայտենք, թե ով ենք մենք իրա ­
կանում: Եվ այդ ընթացքում կպարզվի, որ այն գա նձերը' սերը, ու­
ժը, հանգստությունն ու ուրախությունը, որը մենք փնտրում ենք,
մենք դա արդեն ունենք: Արդյունքը մեր անգին էությունն է:

Երջանիկ լինելու համար դիմիր սեփական մտքերիդ

Իսկ ինչպե՛ս լինել երջանիկ: Այս փ իլիսոփ ա յա կա ն և գ լո բ ա լ

հարցն ունի շա տ պ ա րզ ու կա րճ պատասխան, երջանկությունը
գա լիս է ներսից և ոչ' դրսից: Ոչինչ ձեզ չի կա րող երջա նիկ դ ա րձ­
նել, միայն դուք կա րող եք ստ եղծել ձեր ներսում ձեր երջա նկու­
թյունը: Մարդը, լինելով թանկարժեք մեքենայի ղեկին, հա նրա ճա -
նաչ ֆիրմա յին հա գուստ ով հա նդերձա վորվա ծ, ընթրելով բա րձ­
րա կա րգ ռեստ որա նում կամ թե միլիոններ ունենա լով բանկի հա շ­
վեհամարում, շա տ հա վա նա կա ն է, որ լիա րժեք ու երջա նիկ կյանք
չունենա: Իհա րկե, հա րմա րա վետ շքեղ կյանքը բարեկեցության
նշան է, բայց ցա վ ոք ' ընդամենը նյութական: Ինչո՛ւ: Ո րովհետ և
շատ ա րա գ հա րստ ությունը դառնում է սովորա կա ն' ա վելա ցնելով
հետ ա գա անհանգստությունը: Կա րծես ամեն ինչ կա, բացի Հոգու
խաղաղությունից, իսկ երջանկության համար, ա ռա ջին հերթին,
հա րկա վոր է Հոգ ու հանգստություն և խաղաղություն:Հիսուսն
ասում է. «Իմ խաղաղությունն եմ տալիս ձեզ,որ աշխարհը չի կարող
տալ...» (Հովհ.14;27):

41
1 1 '8 Ք Ի |||> (И !

«Մի վազիր երջանկության հետևից, այն միշտ քո ներսում է»,- ա-

սել է Պյութագորասը, իսկ Արևելւան իմաստնությունն ասում է.
«Ուղիներ չկան, որոնք տանեն երջանկության: Երջանկությունը հենց
ինքն ուղի է»: Իրոք այդպես է, որովհետև աշխարհ եկած յուրա­
քանչյուր մարդու կյանքի նպատակը մեկն է. երջանիկ լինել: Մեր
մտքերով և գործողություններով մենք ենք ընտրում մեր ուղին:
Հետ ևեք, որ ընտրության հարցում չսխալվեք: Ընտրության
օրենքն ասում է. միայն մեզանից է կախված, թե մեր կյանքի ու­
ղին ինչպիսին կլինի, երջանիկ, թե՞ ապերջանիկ: Հետևաբար, սո­
վորիր երջանիկ լինել և այս առակը այդ մասին է:
Մի իմաստուն զբոսնում էր այգում՝ հիանալով նրա գեղեցկու­
թյամբ: Հանկարծ նկատում է մի մարդու, որը մեծ բեռը ուսերին
դրած, տանջվելով գնում էր: Մոտենում է նրան ու հարցնում.
- Ինչո՞ւ եք ձեզ նման տանջանքների ենթարկում:
- Ես տանջվում եմ իմ երեխաների ու թոռների երջանկության
համար,- պատասխանում է մարդը,- իմ պապն իր ամբողջ կյան­
քում տանջվել է իր որդու' հորս երջանկության համար, իսկ հայրս
տանջվել է ինձ համար, ես էլ ողջ կյանքս տանջվում եմ, միայն թե
երեխաներս ու թոռներս երջանիկ լինեն:
- Իսկ ձեր ընտանիքում որևէ մեկը երջանիկ եղե՞լ է,- հարցրեց
իմաստունը:
- Ո չ, չի եղել, բայց իմ երեխաներն ու թոռները, անպայման, եր-
ջպնիկ կլինեն,- պատասխանեց դժբախտ մարդը:
£ Անուս մարդը չի կարող ուրիշներին կարդալ սովորեցնել,-
шцшд իմաստունը,- սովորիր սկզբում ինքդ երջանիկ լինել, իսկ
հետո կհասկանաս, թե ինչպես երջանկացնես երեխաներիդ և
թոռներիդ:
Հիշեք, մենք ինքներս ենք այս կյանքում մեզ խանգարող սահ­
մանափակումներ ստեղծում, թույլ չենք տալիս Տիեզերքի օրենք­
ներին և ուժերին օգնել մեզ: Իսկ ի՞նչ է պետք անել: Որպեսզի
կյանքում շատ բաներում հաջողության հասնենք պետք է բացա-

42
 ւ1հւ|ոս1|ան 1ւայւողությու1ւ1ւ ու երջանկությունը

հայտենք մեր մեջ եղած տաղանդը, ստեղծագործականը, որը

ձեռք ենք բերել ծնվելիս: Մենք պետք է արթնանանք և արթնաց­
նենք մեր մեջ այն ամենը, ինչ ուզում ենք' տաղանդ և արժանա­
պատվություն, այսինքն' լինենք մեր երջանկության դարբինը:
Դա անելը շատ պարզ է. ամեն օր արթնանալով, գրեք ձեր 6
ցանկություն^րոնք, ձեր կարծիքով, անիրականալի են մեկ ամս­
վա ընթացքում: Երբ դուք սկսեք գրել ձեր ցանկությունները և
կրկնեք ամեն օր, ապա ձեր մեջ կարթնանա շատ մեծ էներգիա և
այդ ցանկությունները, շնորհիվ այդ էներգիայի, կդառնան իրա­
կան: Մեզ պետք է միայն գործի դնել մեր ներքին պաշարները:
Բայց եկեք սկզբում ընդամենը մեզ հարց տանք.
• Ի՞նչ է կյանքը ինձ համար:
• Ի՞նչ ուժ կա իմ մեջ:
• Ես ի՞նչ կարող եմ նվիրել այս աշխարհին:
• Ընդհանրապես, ես ինչո՞ւ եմ ապրում այս աշխարհում:
Այս հարցերի շուրջ մտածելով դուք սկսում եք հասկանալ, թե ին­
չու եք այստեղ և ինչու է այս ամենը կատարվում: Դուք սկսում եք
կյանքին նայել այլ գույներով: Բայց պետք չէ ձեզ ստիպելով կամ ու­
ժով ինչ-որ տեղ շարժվել: Եթե պատկերավոր ասելու լինենք, պատ­
կերացրեք ծաղիկ եք ցանել: Դուք դնում եք սերմը հողի մեջ, և ինքը
սկսում է աճել: Ձեզ մնում է ժամանակ առ ժամանակ ջրել, հողը փխ­
րեցնել: Դուք չեք կարոդ միջամտել բույսի աճին: Կյանքում էլ է այդ­
պես: Չ պետք է պարտագրել, ստիպել իրադարձություններին, որ­
պեսզի հաջողության տեսքով անպայման հայտնվեն ձեր կյանքում:
Ձեզ պետք է ընդամենը ձեր ներսում ողջունեք նրա գոյությունը,
ջրեք աֆիրմացիաներով, մեդիտացիաներով և դրական մտածելա­
կերպով: Հոգու «հողը» միշտ պետք է պարարտացնել: Ահա թե ինչ է
պետք կյանքի գեղեցիկ ծաղկի լիարժեք աճի համար:
Շատերը նախանձում են հարուստ մարդկանց, չիմանալով, որ
ազդեցիկ ու հարուստ մարդկանց մեջ դժբախտներն ավելի շատ
են: Հետևաբար, երջանկությունը դրսից չի գալիս, դա ներքին վի­
ճակ է: Դուք ինքներդ եք այն ստեղծում ամեն օր, ամեն վայրկյան:

43
Ս Տ -Ա Ի ГІІч И І

Եթե դուք սպ ա սում եք, որ ինչ-որ բան տ եղի կունենա և կերջան-

կա ցնի ձեզ, դա հա մ ա րժ եք է նրան, որ սպ ա սեք, թե երբ պ իտ ի սկ­
սեք ա պ րել: Կ ա ր և ո ր չէ, թե ինչ է տ եղի ունենում ձ ե զ հետ, այլ
կ ա ր և ո ր է, թե ինչպ ես եք դուք վերա բերվում կա տ ա րվա ծին: Աս­
տ իճա ն ա բա ր հեռա ցրեք ձեզ ա ն ից սթրես ա ռ ա ջա ց ն ո ղ մարդ­
կա նց, իրա դա րձութ յուններ, զգա ցմունքներ, որոնք ձ ե զ ա պ երջա ­
նիկ են դա րձնում: Գտ եք ձեզ, բա ցա հա յտ եք ձե ր բոլոր կա րողու­
թյունները և կյանքի կոչեք ձեր երա գա ծ ցա նկությունները: Մեր
գործողութ յուններով և մտ քերով մենք ենք ընտ րում մեր ուղին և
միայն մեզա նից է կախված, թե ինչպիսին կլինի ա յն' երջա նիկ, թե
խ նդիրներով լեցուն: Երջանկություն է ոչ միայն ձ ե ռ ք բերելը, այլ'
ձ ե ռ ք բերա ծը պահելը: Երբ հասնում եք ձեր նպ ա տ ա կին, չպ ետ ք
է կա նգ ա ռնել, այլ ձգտ եք նորանոր նպ ա տ ա կների: Պ ե տ ք է
ա նընդհա տ ա ռա ջ շա րժվել, որովհետ և կյանքը շա րժում է սիրում:
Սովորա բա ր, մարդիկ կենտրոնանում են բա ցա սա կա նի վրա
կամ տեղի ունեցա ծ երևույթի մեջ միայն բա ցա սա կա նն են տ ես­
նում: Դրա հետ
» միասին օրվա ընթացքում հա զա րա վոր լա վ բա-
ներ են տեղի ունենում, որոնք բնական եք համարում, այնինչ դրա
համար կարող էիք կյանքին շնորհա կա լ լինել, բա յց չա րեցիք:
Եթե կյանքին դրականորեն նայեք, ապա այն կվերա ծվի հետ ա քր­
քիր և ա րկա ծներով լի խաղի և դուք կդա դա րեք հենց այնպես'
ապրելու համար ա պրելուց:
Օրինակ, երբ հիվանդանում ենք, սկսում ենք տառապել, տանջ­
վել, իսկ երբ բացարձակ առողջ ենք լինում, կարծես չենք էլ նկա­
տում ու գնահատում այդ հիանալի վիճակը, այսինքն, չենք ուրախա­
նում ու շնորհակալ լինում դրա համար: Կարծես դա այդպես էլ
պետք է լիներ: Պ ետ ք է սովորել շնորհակալ լինել ստ ա ցա ծ ամեն
լավ պարգևի ու հաջողության, ինչու չէ, նաև անհաջողության հա­
մար, որպես օգտակար դաս, որից պետք է սովորել: Ոչ ոք և ոչինչ չի
կարող ձեզ ետ պահել երջանիկ լինելուց, իհարկե, բացի ձեզանից:
Մարդուն դժբախտ են դարձնում իր տխուր մտքերն ու ապ­
րումները: Փ ոխ եք ձեր մոտեցումը հենց այս պահից: Հիշեք, եթե

44
 ln4»J lu ll

կյանքին այլ կերպ վերաբերվեք, ապա ձեր կյանքն էլ այլ կերպ

կդառնա, կփոխվի: Եթե ձեր հայացքը կյանքի գեղեցիկ կողմին է
ուղղված, ապա ձեր կյանքն էլ գեղեցիկ կլինի: Ղեկավարելով
մտքերը կղեկավարեք ձեր երջանկրսթյաունը:
Եղեք երջանիկ և թող ձեր ներքին լույսը մշտապես լուսավորի,
հարստացնի աշխարհը:

Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»

• Յուրա քա նչյուր նոր օր սկսեք որպես ձեր կյանքի նոր սկիզբ: Մո­
ռա ցեք բոլոր այն վատ բաների մասին, որոնք տեղի են ունեցել
երեկ: Անցա ծը ետ չես բերի:
• Մարդն իրենից ներկայացնում է այն, ինչ իր մասին մտածում է:
Որպ եսզի լինեք երջա նիկ, սովորեք գնահատել ինքներդ ձեզ:
• Նպ ա տ ա կները կյանքին իմաստ և բովանդակություն են տալիս:
Ձեր ա ռ ջև նպ ա տ ա կ դրեք և կենտրոնացեք դրանց հասնելու
վրա: Եթե ձեր նպ ա տ ա կները բարի լինեն, ապա դրանք ամբող­
ջությամբ կլցնեն ձեր կյանքը:
• Ցա նկա ցա ծ իրա վիճա կում կարելի է գտնել ծիծաղելի ինչ-որ
բան: Հումորի զգա ցումը թուլացնում է սթրեսը և օգնում է ձեր
ա ռջև ծա գա ծ խնդիրներին ավելի լավ լուծումներ տալ.
• Դուք երջանիկ չեք կա րող լինել, եթե ներսում վրդովմունք և
ատելություն ունեք: Հիշեք, որ ձեր վրդովմունքներից ոչ ոք չի
տառապում, բացի ձեզա նից: Սովորեք ներել ուրիշներին և ինք­
ներդ ձեզ: Ուղղակի սիրեք ձեզ և բոլորին:
• Եթե ուզում եք երջա նիկ լինել երջանկացրեք ուրիշին. Ինչքան
շատ օգնեք և երջանկանացնեք մարդկանց, այնքան դուք եր-
%

ջանիկ կլինեք:
• Եղեք սրտ ա բա ց և անկեղծ: Յուրաքանչյուր մարդուն վերաբեր­
վեք այնպես, կարծես վերջին անգամ եք նրան հանդիպում:

45
Ա Տ Ք Ի ІІІч Н ;

Գտեք ձեր հաջողության բանալին

Ըստ Դիպակ Չոփրայի, իրական հաջողությունը, աոաջին հեր­

թին, ամուր առողջությունն է, էներգիան, կյանքի նկատմամբ ցան­
կությունը, կենսուրախությունը, բավարար և երջանիկ անձնա­
կան հարաբերությունները, ստեղծւսգործելու, արարելու ցանկու­
թյունն ու ազատությունը, մտավոր ե հոգեկան կայունությունը,
բարեկեցության զգացումը և մտքի հանգստությունը: Դրա հետ
միասին, մեր ներսում ոգու զարգացումն ու գիտակցումն է, որը
օգնում է ապրել կյանքի օրենքների հետ հավասարակշռության ե
ներդաշնակության մեջ:
Իսկ ժենեվև Բերենդը իր գրքերից մեկում առաջարկում է հաջո­
ղության հասնելու մի պարզ բանաձև: Ահա այդ.
1. Որոշեք, իրականում ինչո՜վ եք ուզում զբաղվել կյանքում: Դա
կարելի է հասկանալ հուշումով' ծեր տաղանդի, ունակության,
ցանկության տեսքով, որը իրական է: Օրինակ, եթե դուք շատ
Եք սիրում Երաժշտություն, ապա ձեր առաքելությունը կարտա­
հայտվի երգի և Երաժշտական ստեղծագործության միջոցով:
2. Համոզվեք, որ կյանքում ձեր նպատակը ազնիվ միտում ունի:
Պետք չէ խաբել աշխարհին' վերցնել ավելին, քան կարող եք
տալ: Պետք չէ ձեր ցանկություններով վնասել ուրիշներին: Առա­
ջին հերթին անհրաժեշտ է Սեր ունենալ' Աստծու, ձեր և աշխար­
հի նկատմամբ: Պետք է մտածել տալու և ոչ թե վերցնելու մասին:
3. Գտեք կյանք գալու ծեր առաքելության հետ կապված հիանալի
գաղափարներ:
4. Պատկերացրեք, թե ինչպես եք կյանքի կոչում ձեր այդ գաղա­
փարները: Ստեղծագործական մտապատկերումը երկու կարևոր
նրբություն ունի, ինչքան հնարավոր է, պետք են շատ մանրա­
մասներ և շատ զգացմունքներ: Դուք պետք է զգաք այն, ինչ
ցանկանում եք ունենալ:
5. Ստուգեք աստվածային աջակցությունը: Նա ձեզ ուժ և միջոց­
ներ կտա նպատակի իրականացման գործում: Հավատացեք
ձեզ, դուք իրականում ունակ եք ավելին անելու և ունենալու:
6. Մտածեք ձեր հաջողության ոչ միայն նյութական, այլև հոգևոր
կողմի մասին:

46
 11նփակա}ւ 1» ս 0ողու^յոլ}ւն ու եք»ա1ւ1|ու|»յու1ւ(ւ

7. Ասացեք Տերունական աղոթքը ամեն օր («Հայր մեր...»-ը):

8. Առավոտյան և երեկոյան խոստացեք ձեզ, որ ամեն րոպե պետք
է ապրեք Կյանքի Օրենքների համաձայն, այսինքն' ունենալ
դրական զգացմունքներ և բարություն անել: Պահպանեք այդ
խոստումը:
9. Շարունակեք մտապատկերել' ձեր նյութական էկրանի վրա նկա­
րեք հաջողության հասած մարդկանց կերպարներ:
10. Գործեք: Ամեն օր ձգտեք ավելի լավ գործեր անել, քան երեկ
եք արել: Հիշեք, որ միայն ցանկությունը բավական չէ: Կարևորը
ձեր գործողությունն է:
11. Կենտրոնացեք այն բանին, որ դուք ոչ թե հասնելու եք հաջողու­
թյան, այլ արդեն կաք այնպիսին, ինչպիսին հաջողակ մարդն է:
12. Մտապատկերմանը միացրեք աֆիրմացիան: Աֆիրմացիան
դրական կարճ նախադասություններ են, որոնք ասվում են
մտ ա ձևը փոխելու և ձեզ ոգեշնչելու համար:
Հիշեք , կա րև որը այն չէ, թե ինչ կարդացիք հիմա, այլ' կա տ ա ­
րեք, որպ եսզի արդյունք ունենաք: Նա, ով գիտ ելիքներ է ձեռք բ ե - .
րում, բայց դրա նք չի կիրառում, նման է նրան, ով հողը վարում,
բայց չի ցանում: Կյանքը լի է հարստությամբ: Նա ա ռա տ ա ձեռն է
և սպ ա սում է ձեր մտափոխվելուն: Միայն այն դեպքում ձեր երա ­
զա նքը կիրա կա նա նա , երբ կատարեք: Եղեք երջանիկ:

Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»

• Ձեզ շրջապատեք միայն այն մարդկանցով, ովքեր ձեզ վեր են
բարձրացնում: Պարզապես կյանքը արդեն լի է նրանցով, ովքեր
ցանկանում են ձեզ վար (ներքև) ձգել:
• Այսօր արեք այն, ինչ ուրիշները չեն ուզում անել, որովհետև վա-
ղը դուք կապրեք այնպես, ինչպես ուրիշները չեն կարող ապրել:
• Եթե դուք գտել եք մարդու, ում հետ դուք ձեզ զգում եք այնպես, ինչ­
պես միայնակ ժամանակ, ապա գնահատեք նրան, ինչպես օդը:
• Եթե ձեզ ասում են, որ ձեր գնացքը գնացել է, ապա հիշեք, որ դեռ
կան ինքնաթիռներ ու նավեր:

47
Ս Տ Ք Ի I lh c H !
■▼
— ■ ~■

• Ուրիշի հոգու մեջ մեխ մեխելով, հիշեք, որ եթե նույնիսկ ձեր նե­
րողությունով դուք այն հանեք, միևնույն է, դուք այնտեղ անցք
եք թողել, որ դեռ երկար կմնա և կտանջի իր տիրոջը: Մի ցա­
վացրեք ոչ ոքի, և հատկապես նրանց, ովքեր ամբողջ սրտով
սիրում են ձեզ:
• Ոչ մի անգամ մի արդարացեք: Ոչ նրանց առաջ, ովքեր ձեզ սի­
րում են, առավել ևս նրանց մոտ, ովքեր ձեզ չեն սիրում: Նա, ով
չի սիրում, միևնույն է, ձեզ չի հավատա, իսկ ով սիրում է' նա ին­
քը պատճառներ կփնտրի ձեզ արդարացնելու:
• Եթե ձեր մասին խոսակցություններ են գնում, նշանակում է դուք
անհատականություն եք: Հիշեք, որ ոչ մի անգամ չեն քննար­
կում և դատապարտում վատին: Նախանձում են լավին, քննար­
կում են լավագույնին:
• Կարողացեք ներել, որովհետև դա ուժեղ անհատի հատկություն
է: Թույլերը երբեք չեն ներում:
• Մարդիկ սիրում են ուժեղներին, համարձակներին ու համառներին,
այլ ոչ թե նրանց, ովքեր մի փոքր վեճից ձեռքերը թափ են տալիս
ու հուսալքված հեռանում: Պայքարեք:
• Երբեք մի վիճեք հիմարների հետ: Դուք կարող եք իջնել այն մա­
կարդակի, որտեղ իրենք են գտնվում:
• Միշտ հիշեք, որ մարդիկ հարազատ են դառնում աստիճանա­
բար, իսկ օտար են դառնում' ակնթարթորեն:
• Սովորեք ուրախանալ առանց ալկոհոլի, երազեք առանց թմրա­
դեղի, հաղորդակցվեք առանց ինտերնետի և զայրացեք առանց
ծխախոտի:
• Հետևեք ձեր արտաքինին: Մարդու մասին առաջին տպավորությու­
նը ձևավորվում է նրա հագուստի և արտաքին տեսքի հիման վրա:
• Այս աշխարհում չափից ավելի մի ապավինեք ոչ ոքի, որովհետև
անգամ ձեր սեփական ստվերն է լքում ձեզ, երբ դուք մթության
մեջ եք լինում:
• Խստորեն մի դատապարտեք ձեր սխալների համար, որովհետև
դրանք չանելով դուք երբեք չէիք իմանա, թե ինչպես է լինում ճիշ­
տը:
• Եթե ուզում եք ունենալ այն, ինչ չեք ունեցել, ուրեմն պետք է
անել այն, ինչ մինչև հիմա չեք արել:

48
• Երբ պարտվում եք, պարզապես ժպտացեք, այդ դեպքում հազ­
րողը կորցնում է հաղթանակի համը:
• Դուք պետք է երազանք ունենաք, անպայման, որպեսզի կարո­
ղանաք առավոտյան վեր կենալ:
• Եթե դուք դժգոհ եք ձեր զբաղեցրած պաշտոնից, ապա փոխեք այն:
• Ձ եզ ոչ ոք չի կարող տանել, եթե դուք ոչ մեկից կախված չեք:
• Եթե դուք հարուստ եք, մի մտածեք այդ մասին, իսկ եթե աղքատ
եք, ապա ձեր աղքատությունը լուրջ մի ընդունեք:
• Եթե դուք ի վիճակի եք ապրել խաղաղության մեջ, հիշեք, որ աշ­
խարհը ներկայացում է: Տառապանքը կյանքի նկատմամբ լուրջ
վերաբերմունքի արդյունք է, իսկ երանությունը' խաղի արդ­
յունք: Ընդունեք կյանքը որպես խաղ, զվարճացեք նրանով:
• Երբեք ՜մի ասեք մարդկանց ձեր խնդիրների մասին, 80 տոկոսին
դա չի հետաքրքրում, իսկ մնացած 20 տոկոսն էլ ուրախանում է,
որ դա դուք ունեք:
Արեք այն, ինչ ուզում եք և այն, ինչը ճիշտ եք գտնում, միևնույն է,
ձե զ դա տ ա պ ա րտ ող մարդիկ կգտնվեն: Գիտակցեք այս ամենը և
դուք ինքներդ ձեր կյանքից դեն կնետեք ձեզ համար ոչ պիտանի բա­
ները, որոնք խանգարում են առաջ շարժվելուն: Սկսեք ազատ ապրել
և համոզվել, որ միշտ ընտրության հնարավորություն ունեք: Վերցրեք
ձեր կյանքի ղեկը ձեր ձեռքը և կտեսնեք, թե ինչ հեշտությամբ ու հա­
ճույքով կհասնեք հաջողության և հոգեկան հանգստության:

Հաջողության աասը գաղտնիքները

և հոգեկան հանգստությունը

«Հավատա քեզ և դու աճմիջապես կհասկաեաս, թե իՈչպհս

պետք է ապրել»:
Յոհան Վոլֆգանգ Գյոթե

Երբ մարդը առաջընթաց է ապրում իր գործերում, ապա ձեռք է

բերում հոգեկան հանգստություն: Նրա մեջ ցանկություն է առա­
ջանում իր հաջողությունները, ուրախությունները, սերը կիսել ու-
Ս Տ 4 4 Ի ІІІч К !

րիշների հետ : Ն ա ե ր ջա ն ի կ է: Բա յց ա փ սոս, որ մեր երկիրը լի է

նա խ ա նձով, չա րութ յա մբ և ա ն բա րյա ցա կա մ վերա բերմունքով:
Մ իշտ չէ, որ հն ա րա վ որ է ուրա խ ությունը կ ի ս ե լ ո ւր ի շն ե ր ի հետ:
Շա տ ա նգա մ մեր հոգեկա ն հա նգստ ութ յա նը ն պ ա ստ ում կամ
խ ա ն գ ա րում է հենց մեր շրջա պ ա տ ը: Նա երբեմն կ ա ր ո ղ է գ ր գ ռ ե լ
մեզ, նույնիսկ հունից հա նել, ա զ դ ե լո վ մեր նյա րդա յին հա մա կա ր-
գի վրա:
Ձ ե զ մոտ կա նգնա ծ յուրաքանչյուր մարդ իր սեփ ա կա ն էներգիան
ունի, որը կա րոդ է ձե զ համար լինել դրական կամ բա ցա սա կա ն: Ձեր
շուրջը էներգոդաշտ է ստեղծվում, իսկ եթե մարդիկ շա տ են, ապա
ստ եղծվում է մի հզոր դաշտ: Գտ նվելով այդ դաշտում' ա նկա խ ձեր
կա մքից որսում եք այդ ազդանշանները: Ուզեք, թե չուզեք դուք գտն­
վում եք այդ դաշտի ազդեցության տակ: Եթե նկատեք, դրա նից ձեր
վիճա կը կա րոդ է կամ լավանալ, կամ վատանալ: Վա տ ի դեպքում
խախտվում է հոգեկան անդորրը: Այդ ժամանակ հոգեկա ն հա վա սա ­
րակշռություն կարելի է ձեռք բերել մաքրվելու միջոցով: Ուզում եմ
ձե զ ներկայացնել Դայերա Ուեյնի հիանալի տասը գաղտնիքները,
որոնք ներկա յա ցվա ծ են նրա «Հաջողության տասը գա ղտ նիքները
և հոգեկան հանգստությունը» գրքում: Եթե դրանք կիրա ռեք ամեն
օր, ապա կա զա տ վեք գրգռվածությունից, զայրույթից, ագրեսիայից,
դեպրեսիայից: Բա ցա սա կա ն ալիքների տ ատ ա նումները ու շրջա ­
պատի վատ տրամադրվածությունը չեն կա րող ա զդել ձեր օրգա -
նիզմի վրա, դրանք կառչելու տ եղ չեն ունենա: Ահա ա յդ գա ղտ նիք­
ները.
Առաջին գաղտնիք. Բաց պահեք ձեր միտքը բոլորի հանդեպ և ոչն-
չին մի կապվեք:
Ձեր մտքերի մեծ մասը ձև ա վ որվ ում է ձեր ծնողներից, դպ րո­
ցից. ա շխ ա տ ա վա յրից, շրջա պ ա տ ից, ա զգությունից ու տ եղա ն­
ք ից, որտ եղ ապրում եք: Առաջին գա ղտ նիքը բա ժա նվում է երկու
մասի: Առաջին մասը վերա բերում է այն մտքին, որն ամեն ինչի
հա նդեպ բաց է, իսկ երկրորդն այն մտքին, որը ոչնչի հետ կա պ ­
վա ծ չէ: Առաջինը նշա նա կում է հա նգիստ վիճա կ, սիրելու շնորհ,
ն երելու կարողություն, լինելու ա ռա տ ա ձեռն, հա րգ ելու կյանքը և

50
 и Ь ф ш Іц ц Іі lung ո դո Լք)յո til հ ու երօսւն1|ու[>?յոժւր

կյանքում իրագործելու այն ամենը, ինչը սրտով կամենաք: Եթե

ձեր միտքը փակ է, ի՞նչ կարող եք ստանալ ըստ Տիեզերքի ընդ­
հանուր օրենքի (ինչ մարդը մտածում, այն էլ լինում է): Իսկ կապ­
վածությունից էլ առաջանում են ողջ խնդիրները: Անհրաժեշտ է
լինում ձեր իրավացիությունն ապացուցելու երբեմն հազար ու մի
միջոցի դիմել, փ որձել ամեն կերպ, ապացույցներով ստիպել ու-
րիշներին հավատալ ձեզ: Դա ընդամենը կախվածություն է: Բաց,
երբ միտքը հեռացնում է իրենից այդ կախվածությունը, ապա փո-
խարենը հասնում է հոգեկան հանգստության և հաջողության:
Երկրորդ գաղտնիք. Մի թույլ տվեք, որ ձեր հոգու երաժշտությու­
նը լռի:
Դուք ընդունել եք ձեր մարմինը ճիշտ նախատեսված ժամին և
կթողնեք այս աշխարհը, երբ նախատեսված կլինի այն թողնել:
Միակ բանը, որ կարող է խանգարել ձեր երգը երգելուն, դա վախն
է: Հենց ինչ-որ բանից վախենում եք, մենակություն եք զգում կամ
հակառակը, ինչ-որ բանից անհանգստացած եք, այդ զգացմունք­
ները կարող են դառնալ իրական: Դրա համար եռանդով զբաղ­
վեք նրանով, ինչը կարող է ձեզ ոգևորել և ոգեշնչել:
Երրորդ գաղտնիք. Դուք չեք կարող տալ այն, ինչ չունեք:
Մեր մտքերը ստեղծում են մեր իրականությունը և մեր ամենօրյա
կյանքում որոշում, թե ինչ պատասխան ռեակցիա պետք է տալ: Այդ
պատասխան ռեակցիաներն էլ հանդիսանում են ձեր ներքին էներ­
գիան, որը դուք տալիս եք: Եթե դուք զայրանում եք, նշանակում է, որ
դուք ձեր ներսում զայրույթ եք կուտակել, իսկ ձեր մտքերը իրենց մեջ
էներգիա են կրում: Այն ամենը, ինչ դուք զգում ու ապրում եք, դա ձեր
էներգետիկ լարվածության արդյունքն է: Դուք աշխարհից ստանում
եք միայն այն, ինչ դուք եք տալիս: Դուք ձեզ եք ձգում նույն էներ­
գիան, ինչը տվել եք: Ցածր էներգիան ցածր էներգիա է ձգում: Ցածր
էներգիային են վերաբերում' զայրույթը, նախանձը, վախը, ամոթն ու
մեղավորության զգացումը և դրանց համապատասխան մտքերը:
Դրանք ոչ միայն թուլացնում են ձեզ, այլև իրենց են ձգում նմանա-

51
Ս Տ -ք ^ -Ի І І І М И І

տ իպ էներգիա: Փ ոխ ելով մտ քերի ցա ծր էներգիան ա վելի բարձր

էներգիա յով' սիրո, ներդաշնակության, խաղաղության և ուրախու­
թյան, սկսում եք դեպի ձե զ ձ գ ե լ ավելի բա րձր էներգիա, տատանում,
որը հետ ո կա րող եք նվիրել ուրիշներին:
Եթե դուք կա րողա նա ք ձ ե զ ա վելի շա տ սիրել, ա պ ա կկա րողա ­
նա ք դեպ ի ձ ե զ ձ գ ե լ ա վելի բա րձր էներգիա, որը կօգ ն ի ձ ե զ ներ­
ք ո ւս տ փ ոխ վելու: Ուստի, նախ սիրեք ձեզ, ունեցեք ներքին մեծ
սեր, որ կա րողա նա ք բաժին հա նել մյուսներին:Հիսուսն ա սում է.
«Ս իրիր ըն կերոջդ ա նձիդ պես» (Մաթ.22;39): Եթե դուք Տ իրոջն եք
ուղա րկում սեր ու հա րգա նք, ապ ա Տերն ա վելի մեծ սիրով ու հար­
գ ա ն ք ո վ կպ ա տ ա սխ ա նի ձեզ: Իրա կա նում դա շա տ պ ա րզ է: Բայց
միայն լա վ հիշեք, դուք չեք կա րող նվիրել այն, ինչ դուք չունեք:
Չորրորդ գաղտնիք. Ընկեք լռության գիրկը:
Մենք ա պ րում ենք ա ղմկոտ մի ա շխ ա րհում, ո ր տ ե ղ անընդ­
հա տ մեզ խ ա նգա րում են բա րձր երա ժշտ ությունը, մեքենա ների
ա ղմուկն ու ա զդա նշա նները: Այդ անբնական ձա յները գ րգ ռում են
մեր զգա յա րա նները և խ ա նգա րում մեր հա նգիստ ը: Մեր հոգեկա ն
ա նդորրը կա խ վա ծ է նրանից, թե մենք ինչքան ժա մա նա կ ենք
ա նցկա ցնում լռության մեջ: Խ որա նա լով լռության մեջ, մենք կա ­
րող ենք ա զա տ վել լա րվա ծությունից և ա նհա նգստ ությունից,
ա վելա ցնել մեր ուժերը, զ գ ա լ Տ ի ր ո ջ հետ մտ երմությունը, վա յելել
ողջ մարդկությունից ա ռա նձնա նա լու զգա ցումը: Լռությունը վե­
րացնում է հոգնածությունը: Խ որհուրդ է տրվում, ինչքա ն հնա րա ­
վոր է, շա տ ժա մա նա կ ա նցկա ցնեք լռության մեջ: Դա հնա րա վոր
է, եթե ամեն օր զբա ղվեք մ ե դ ի տ ա ց ի ա յո վ (ի ն ք ն ա կ ե ն տ ր ո -
նացմամբ):
Հինգերորդ գաղտնիք. Ապրեք «հիմա և այստեղ»:
Ազատվեք ձեր ա նցյալի պ ա տմությունից: Մեր ա ն ցյա լ կյանքի
թողած հետքը շա տ նման է երկնքում ինքնաթիռի թողա ծ հետքին:
Մտ ա ծեք, կարո ղ է հետ քը ձ ե զ ա ռա ջ տանել: Ձ եր ա նցյա լը ոչ մի
դեպ քում չի կա րող պ ա տ ա սխ ա նել այժմյան ձեր ա պ րումների

52
 Иіп|пи1|щ[| հաջողությունն ու երջանկությունը

կամ այն բանի համար, որ ներկայումս ձեզ ինչ-որ բան չի հաջող­

վել. Մարդկանց մեծ մասն ապրում է իր հետքերի մեջ մխրճված:
Նրանք կառչած են իրենց անցյալի պատմությունից' փորձելով
արդարացնել իրենց անզորությունը և ինքնաոչնչացման ցանկու­
թյունը. Նույնիսկ իրենց անցյալի դժբախտությունը, ձախողումնե­
րը շտապում են կիսել րոպեներ առաջ ծանոթացած անծանոթի
հետ. «Ես ծանր մանկություն եմ ունեցել...»,«Իմ ծնողները բա­
ժանվել են»: Ուշքի եկեք: Ձեր անցյալը վաղուց անցել է: Կառչե­
լով անցյալին, դուք ոչ միայն վնասում եք ներկան, այլև խոչընդո­
տում եք անցյալի վիրավորանքից ազատվելուն: Շատերը ասում
են, որ չեն կարողանում իրականացնել իրենց նպատակը և երջա­
նիկ լինել, որովհետև անցյալի բարի ժամանակները գնացել են և
հնարավոր չէ վերադարձնել: Հիշեք, ձեր անցյալը ոչ մի կապ չու-
նի ձեր ներկա իրականության հետ: Ապրեք ներկայով:
Վեցերորդ գաղտնիք. Ուղեղը, որը ստեղծել է խնդիրը, ի վիճակի է
նաև այն լուծել:
«Բոլորը կարող են սխալվել, բայց միայն հիմարը կարող է հա­
մառել իր մոլորության մեջ»,- ասել է Ցիցհրոնը: Փոխելով ձեր վե­
րաբերմունքը իրականության նկատմամբ, դուք դրանով փոխում
եք ձեր մտապատկերները և ազատվում այն ամենից, որը, ձեր
կարծիքով, խնդրահարույց է: Փոխեք կարծիքը ձեր մասին և վս­
տահեք Վերին Ուժերին: Ձեր մտքերն այն ամենի ակունքն են,
որոնք կատարվում են ձեր կյանքում: Ինչպիսին են ձեր մտքերը
մարդկանց մասին, այդպիսին են և նրանք: Եթե նրանց մեջ թերու­
թյուն եք փնտրում և բացասական գծեր, ապա այդ մարդկանց վե­
րաբերմունքը կլինի բացասական: Նույնը կլինի դրականի դեպ­
քում: Նույն մարդու մասին ձեր մտքերը փոխելով, փոխում եք ձեր
ներսում նրա կերպարը' դրական կամ բացասական. Ձեր ամբողջ
վերաբերմունքը մարդկանց նկատմամբ կախված է նրանց մասին
ծեր սեփական մտքերից:
Յոթերորդ գաղտնիք. Երաշխավորված վիրավորանքներ չեն լինում.
Հոգու հանգստության յոթերորդ գաղտնիքը հաջողության մեջ

53
ւր տ Ք Ի ш ч и :

է, իսկ երջանկությունը նրանում է, որ կարողանաք ազատվել рц,.

զասական մտքերից: Ամեն անգամ զայրանալով, դուք կորցնում
եք ձեր իսկ վերահսկողությունը ձեր նկատմամբ և տեղի եք տա­
լիս, որ ուրիշները ղեկավարեն ձեզ: Դրա համար լավ մտածեք, թե
ում վրա եք զայրացել և դա ինչքանով կարող է օգնել ձեզ: Վիրա­
վորանքն այն է, որ մեզ իրավունք է տալիս վերադառնալ հին սո­
վորույթներին: Հիշեք, որ պահելով ձեր վիրավորանքը, նորից ձեզ
փորձանքի մեջ եք գցում: Եթե ինչ-որ մեկը ձեզ ինչ-որ ձևով նե­
ղացրել է, մի ընդունեք դա անձնապես և վիրավորանքին պա­
տասխանեք սիրով, այսինքն, եթե ձեզ հետ վատ են վարվել,
պետք չէ նույն կերպ դուք վարվեք: Ձեր բարությունը ձեզ կազա­
տի ճշմարտացիությունը ապացուցելու անհրաժեշտությունից:
Ձեր նպատակը պետք է լինի հանգստության հասնելը և ոչ թե ձեր
իրավացիությունն ապացուցելը:
Ութերորդ գաղտնիք. Ձեզ վերաբերվեք այնպես, կարծես արդեն
դարձել եք այն, ինչ ուզում էիք դաոնալ:
Ինչքան էլ բարձր և անհասանելի լինի ձեր նպատակը, պատկե­
րացրեք, որ արդեն հասել եք ձեր ուզածին և դարձել եք այն, ինչ
ուզում էիք դառնալ: Ձեր մտքերը կենտրոնացրեք նրան, ինչ ուզում
եք դառնալ' նկարիչ, Երաժիշտ, ծրագրավորող կամ ինչ որ ցանկա­
նում եք և ունեք անհրաժեշտ որակները: Մի թույլ տվեք ձեզ կաս­
կածելու: Ձեզ պետք է ամուր վստահություն և ձեզ պահեք այնպես,
ինչպես կլինեիք ձեր երազանքն իրականանալուց: Մեր մեջ կան
թաքնված ուժեր, որոնք սկսում են աշխատել մեր ներսում:
Իններորդ գաղտնիք. Արժևորեք ձեր աստվածային էությունը:
Դուք Աստծու ստեղծածն եք և չեք կարող ձեր Արարչից առան­
ձին լինել, գոյություն ունենալ: Մենք մեր Արարչի հետ մեկ ամբող­
ջություն ենք կազմում: Պատկերացրեք ու հիշեք, որ Աստված ծով
է, իսկ դուք անոթ: Դա կօգնի ձեզ չերկմտելու, չզայրանալու, իսկ
մենակության պահերին հիշեք, որ դուք մենակ չեք, Աստված միշտ
ձեզ հետ է: Եթե դուք հավատաք ասվածին, ապա երբեք ձեզ Աստ՜

54
 U b ijim ljm li 1սսօոցուլ.ւյու1ւն nt bp»mM|nt|rijniiip

ծուց ա ռա նձին չեք պ ա տ կերա ցնի: Ընդունեք, որ Աստված էություն

է, Ներկայություն և ոչ թե անձ: Աստծու գոյությունը ներկա է ամեն
ինչում, հետ և ա բա ր Ն րա գոյությունը ներկա է և մեր ներսում:
Տասներորդ գաղտնիք. Ձեզ թուլացնող մտքերից ազատվելու
իմաստնությունը:
Մեր մտ քերը կա ր ե լի է բա ժա նել երկու խմբի' մտքեր, որոնք
թուլացնում կամ էլ ուժ են տ ա լիս մեզ: Մարդկանց մեծ մասի հա ­
մար ա մենա կործա նիչը ամոթի զգա ցումն է, որը ստիպում է նվաս­
տանալ: Եթե ձ ե զ տ ա նջում է ա նցյա լում կատ արածի ամոթը, ապա
դա կա րող է հոգ եպ ե ս ու ֆ իզիկա պ ես թուլա ցնել ձեզ: Երբեմն մեզ
ստ իպ ելով ուզում ենք ա յդ զգա ցումը մեր միջից հանել, բայց դա
չի կա րող դուրս գ ա լ, քա նի դեռ ամոթի և նսեմացման մասին մտ­
քերը միշտ հ ե տ և ո ւմ են մեզ: Վախ և զայրույթ պարունակող մտ­
քերը նույնպես թ ուլա ցնում են մարդուն: Սկզբում դուք ինչ-որ բա ­
նից վախ ենում եք, իսկ հետ ո այն դառնում է իրական: Իսկ ինչպես
ա զա տ վել դ րա ն ցից կգտ նեք գրքի ընթերցման ընթացքում:
Որպ եսզի ա վ ելա ցն են ք մեր ուժերը, պետք է մտածենք և մտա­
պահենք միայն այն մտ քերը, որոնք ոգևորում և մեր հոգին լցնում
են էներգիայով: Հ ի շե ք , մտ քերը ղեկավարում են մեր մարմնի բո­
լոր մկաններն ու օրգա նները: Մեր սիրտը ևս մկան է, որը մեր մտ­
քերի պ ա տ ճա ռով կա րող է թուլանալ: Մեր մտքերն ազդում են
նաև մեր կյա նքի հա մա ր կա րև որ կենսական օրգանների վրա,
որոնք նույնպես շր ջա պ ա տ վ ա ծ են մկաններով. Խնայողաբար վե­
րաբերվենք մեր մարմնի մկանների և օրգանների հետ. Հիշեք,
ամեն ինչ կա խ վա ծ է այն մտ քերից, որոնք դուք ունեք ձեր գլխում:

55
 Գ ԼՈ ԻԽ 3 .

ԿՅԱՆՔԻ ՍՏՈՒԳՄԱՆ ԳՐՔՈՒՅԿԻ

ՑՈՒՑԱՆԻՇՆԵՐԸ

Տառապանքներն անցողիկ են
Երբ ձ ե զ մոտ դժվարություններ են առաջանում, ա սա ցեք. «Դա
չի կա րող երկար ձգվել»: Մարդու բնույթը այնպիսին է, որ նա չի
սիրում երկար լսել ուրիշի հոգսերի, դժբախտության և հիվա նդու­
թյունների մասին, որովհետ և այս կյանքում յուրա քա նչյուրն իր
ցավն ու հոգսն ունի: Հենց միայն այն միտքը, որ ամեն ինչ ա նցո­
ղիկ է, ցավն ավելի տանելի է դառնում: Սիրիր կյանքը, և նա էլ
ք ե զ կսիրի: Չէ* որ ամեն ինչ փոխադարձ է: Միայն պ ետ ք է հա մբե­
րել, հուսալ, որ կարողանաք դուրս գա լ այդ իրա վիճա կից: Հիշեք,
հույսը մեծ ուժ է տալիս և մեռնում է վերջում: Ֆ րա ն սիա ցի դրա ­
մատուրգ, քննադատ ժիդ Անդրեն ա սել է. «Կյանքի օրենքներից
մեկն ասում է' երբ մի դուռը փակվում է, ապա ուրիշն է բացվում:
Բայց ամբողջ դժբախտությունը այն է, որ մենք նայում ենք միայն
փակ դռանը, ուշադրություն չդարձնելով բացվածին»: Ձ եր շուրջը
նայեք, միգուցե ձեզ համար դո*ւռ կա բացված: Մի կորցրեք ձեր
հավատը, իսկ հույսը կվառի բոլոր մարած մոմերը:
Չորս մոմ դանդաղ այրվում և զրուցում էին: Առաջինն ասաց.
- Ես Խ ա ղա ղութ յունն եմ և մարդիկ չեն կարողանում ինձ պա­
հել, կհանգչեմ,- ասաց և թուլացրեց կրակն ու մարեց:
Երկրորդն ասաց.
- Ես Հա վա տ ն եմ: Մարդիկ չեն ուզում իմանալ իմ մասին, ավե­
լորդ են համարում: Իմաստ չունի վառված մնալ, երբ ա վա րտ եց
խոսքը, թույլ զեփյուռը փչեց և հանգցրեց նրան:
Երրորդ մոմը տխուր ձա յնով ասաց.
- Ես Սերն եմ և էլ ուժ չունեմ: Մարդիկ չեն հա վա տ ում իմ
կարևորությանը: Մոռանում են իրենց և անգամ իրենց սիրելինե­
րին,- ասաց և անմիջապես հանգեց:

56
 Ատ Պահին ներս մտավ մի երեխա, տեսավ երեք մոմերը հան­
գած, լաց լինելով ասաց.
- Այս ի նչ է, ինչո ւ են մոմերը հանգել: Չէ՞ որ նրանք մինչև
վերջ պետք է վառվեին:
Այգ ժամանակ խոսեց չորրորդ մոմը.
- Ոչինչ, տղաս, ես Հույսն եմ: Քանի դեռ ես կրակ ունեմ, մյուս
մոմերն էլ կարող ենք վառել:
Եվ երեխան փայլող աչքերով Հույսի մոմով վառեց մյուս բոլոր
մոմերը:
Իսկ որտեղ հույսն է մարում, այնտեղ դատարկություն է տիրում:
Հույսն ու հավատը ձեր հոգում ամուր պահեք:

Վ երև նայեք կամ մի

կենտրոնացեք տհաճությունների վրա

Երբ սարդը դժվարություն ունի, նա կենտրոնանում է դրանց

վրա, երկար մտորում իր անհաջողությունների, անհանգստու­
թյունների, տխրությունների մասին: Հայացքը ներքև հառած ապ­
րելը անիմաստ է: Հարկավոր է վեր նայել' դեպի լույսը, իմաստնու­
թյունը, գեղեցկությունը, այսինքն, այն ամենին, որոնք կարող են
արթնացնել, բուժել ձեր հոգին, որպեսզի կարողանալ դժվարու­
թյունից ելք գտնել: Հիշեք, ոչ մի օր մյուսի նման չէ: Եթե այսօր եր­
կինքն ամպամած է, արևը թաքնվել է ամպերի հետևում, ապա վա­
ղը արևը նորից ուրախ կփայլի և կժպտա աշխարհին: Պետք է դի­
մակայել դժվարությանը' պաշտպանվել, ինչպես անձրևանոցով
անձրևի ժամանակ, տաք հագնվելով ցրտին: Հիշեք, նաև ամեն մի
երևույթ երկու կողմ ունի դրական և բացասական: Մի կենտրոնա­
ցեք կյանքի մութ կողմերի վրա, մի ենթակվեք հիասթափությանը,
եթե անգամ ամենադժվար պահեր եք ունենում.

ժպ տ ա ցեք, ժպտացեք, դարձյալ ժպտացեք...

Եթե դուք վատ տրամադրություն ունեք, որովհետև ձեգ նեղաց­
րել են կամ վատ նորությունը ձեգ հիասթափեցրել է, ապա օգտվեք
ժպիտի ուժից: Անգամ եթե ձեգ ոչ ոք չի տեսնում, աշխատեք
ժպտալ, որպեսզի ինքներդ ձեգ ցույց տաք, որ վեր եք կանգնած բո-

57
Ս Տ Ք Ի ПІЧИ»

լոր դժվարություններից: Մտածեք, որ մահկանացու եք, հավերժ

չեք: Ձեզ միշտ ժպիտ պարգԼւեք: Անգամ ներքուստ, առանց ձայնի,
մի քանի րոպե ծիծաղեք: Դա լավացնում է ներքին օրգանների գոր­
ծունեությունը: Աստված օգնում է հատկապես նրանց, ովքեր դժվա­
րությունները անցկացնում են ոչ թե բողոքելով ու տրտմելով, այլ
թեթևությամբ և ուրախությամբ֊ Վատի մեջը լավը տեսնելով, ձեզ
ասացեք. «Կարող էր ավելի վատը լինել», հուսադրեք ձեզ և անցեք
առաջ:

Խնդիրը լուծեք ոչ թե ուժով, ա յլ սիրով

Աշխատեք ձեր խնդիրները հարազատների, աշխատակիցնե­

րի, ընկերների հետ լուծել սիրով: Այդպես վարվելով, նրանք
նույնպես ձեզ կպատասխանեն նույն վարմունքով: Չէ" որ դուք
լավ վերաբերմունք եք ուզում դիմացինից, այնպես չէ": Միայն բա­
րությամբ կարելի է հաղթել չարին: «Թույլ մի տուր, որ չարը
հաղթի քեզ, այլ բարությամբ հաղթիր չարին» (Հռով.12;21):
Չարը կարելի համեմատել ներքևից վերև շպրտած քարի հետ:
Ինչքան վեր է Բարձրանում, նրա ուժն այնքան պակասում է: Իսկ
բարին' աշտարակից ցած նետած քարն է, որի ուժը իջնելով, մե­
ծանում է: Ահա բարության գաղտնիքը, սկզբում նա թույլ է, բայց
վերջում դառնում է ամենազոր: Չարը հակառակն է' սկզբում հզոր
է, իսկ վերջում' թուլանում է: Միշտ ձեզ դրական տրամադրեք
ցանկացած երևույթի լուծման հարցում և հաղթանակը ձեր սր­
տով կլինի:

Դարձիր կյանքիդ պատասխանատուն

4

Նա, ով մտածում է, թե կարելի է փախչել պարտավորությունից ու

պատասխանատվությունից և երազում է թեթև կյանք վարելու մա­
սին սխալվում է: Կան մարդիկ, որ գտնում են իրենց ընտանիքը
վատն է, աշխատանքը ծանր, իսկ շրջապատն էլ անտանելի, երա­
զում են ազատ կյանքի մասին: Կինը թողնում է իր անտանելի ամուս­
նուն և ուրիշի մոտ գնում, ամուսինը, հանուն երիտասարդ ու առողջ
սիրուհու, թողնում է կնոջն ու երեխաներին, մայրը մանկատուն է

58
 ^֊Ijiulip|i mnnu|i>iu?i t|ppnLjl||i і)пи)щіі|^іі1»рр

հանձնում երեխային, երեխաներն էլ, իրենց հերթին, անօգնական

ծնողներին են ծերանոց հանձնում և չեն էլ ուզում այցելել նրանց:
Այսպիսի վարքագիծն անընդունելի է և կոչվում է փախուստ պա­
տասխանատվությունից: Մի մոռացեք, որ մի գեղեցիկ օր ձեզ պետք
կլինի վերադառնալ և կրել այդ ամենի պատասխանատվությունը:

Թույլերը վրեժ են լուծում,

ուժեղները ներում, իսկ երջանիկները' մոռանում

Ձ ե զ ինչ-որ մեկը նեղա ցրե՛լ է: Փակիր աչքերդ դիմացինիդ ան­

վայել վարմունքի դիմաց, ներիր և հիշողությունիցդ հանիր
կատարվածը: Վրեժով հարց չի լուծվում, այն ավելի է բարդացնում
իրավիճակը: Այդպես դուք առաջին հերթին ձեզ եք օգնում' հոգում
աղբ ու չարություն չպահելով: Այս դեպքում գործում է կյանքի Սիրո
օրենքը: ժողովուրդն ասում է.«Քացախն ինչքան ուժեղ լինի իր
ամանին կվնասի»: Ուստի կարողացեք ներել ու առաջ անցնել:

Սիրեք: Սիրեք առանց պայմանի

Երբ ձեզ հուսա լքվա ծ եք զգում, աշխատեք արագ ճանապարհել

այդ զգացողությունը: Մի մոռացեք Մտքի Ուժի զորության մասին:
Փոխեք ձեր մտքերը' ավելացնելով Մեծ Սեր ինքներդ ձեր և ձեզ շր-
ջապատողների' հարազատների, ընկերների, հարևանների նկատ­
մամբ: Արևելքում իմաստուն բժիշկները հիվանդությունը բուժում
էին հոգին բուժելով: Բուժում էին հոգին' բուժվում էր հիվանդությու­
նը: Չէ՛ որ հիվանդությունը առաջանում է հոգու և բնության ներ­
դաշնակության խաթարումից, վիրավորանքից, սիրո պակասից:
Մարդուն սիրել, նշանակում է նրան բարին ցանկանալ: Լսե՛լ եք
.«Աստված սեր է»: Մի վախեցեք սիրել, սիրեք առանց պայմանի:
Սովորեք սիրել: Ինչպես մարզիկը, նկարիչն ու երաժիշտը, դուք էլ
վարժություններով ձեռք բերեք այդ հմտությունը: Իսկական սերը
արվեստ է: Նա ինքն իրեն չի գալիս: Նախ ձեզ սիրեք, որ կարողա­
նաք այդ սիրուց բաժին հանել նաև ուրիշներին: Հիշեք և օգտվեք
կյանքի բումերանգի օրենքից. «Ինչ տալիս եք, այն բազմա­
պատկված ձեզ է վերադառնում»:

59
Ս Տ Ք Ի ІІІч И !

Արդյո՞ք դուք սիրում եք ձեզ

Ով ա պ րե լ է սովետ ա կա ն շրջա նում, լա վ կհիշի մեզ ներա րկա ծ

գա ղա փ ա րա խ ոսութ յունը, որ եսա սիրությունը էգոիզմ է, որը շատ
վա տ է, պ ետ ք է ամեն ինչում ա ռա ջնա յինը հ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն շահը
նկա տ ի ունենա լ, հետ ո' սեփ ա կա նը, պ ետ ք է մ տ ա ծ ե լ ոչ թե ա նձ­
նական շա հի, ա յլ կոլեկտ իվի մասին: Բա յց ա յսօր ա րդեն ա նցել
են այդ «խ ա վա ր» ժա մա նա կները և նոր փ ուլ է սկսվել, ո ր տ ե ղ գո­
յություն ունի «ա ռողջ էգոիզմ» հա սկա ցությունը, ա յս ի ն ք ն ' սիրիր
ք ե զ և ա ռա ջին հերթին հոգա քո մասին, ա յլա պ ես դա ո՞վ պ ետ ք է
անի քո փոխարեն:
Այնուհանդերձ, վստահ կարող եմ ասել, որ մա րդկա նց մեծ մասը
իրեն չի սիրում: Այլապես նրանք չէին տանջի իրենց մարմինը ալկո­
հոլով, ծխախոտով ու նարկոտիկով: Շա տ երն էլ պ ա տ շա ճ խնամք
չեն տածում իրենց անձի նկատմամբ: Եթե ես խնդրեմ ձ ե զ կազմել
ցուցակ, թե ում եք ամենաշատը սիրում, դուք, երևի, կսկսեք մտա­
ծել' ումի՛ց սկսել: Ծնողների՛ց, որոնք ձեզ լույս ա շխ ա րհ են բերել,
ձեր կողակցի՛ց, թե՛ երեխաներից, որոնց աշխարհի չա փ եք սիրում:
Իսկ միգուցե սկսեք ձեզանի՛ց: Այո, այո, հենց ձեզա նից:
- Ի՛նչ, ի՛նչ....Ինչպ ե՛ս կա րող եմ: Ոչ մի դեպ քում,- կմտ ա ծեք
դուք:- Ինչպե՛ս կա րող եմ ինձ ա վելի սիրել, քա ն երեխ ա յիս, ծնո­
ղիս, ամուսնուս: Եթե հա ջողվեց գ ուշա կել ձեր միտ քը, ուրեմն այս
մասին տեղին է խոսել, հետ ևա բա ր շա րունա կենք այս թեմայով
մեր զրույցը: Չմոռա նա նք, որ երկու հա զա րա մյա կ ա ռ ա ջ Ա ստ վա ծ
մեզ հետ ևյա լ պատվիրանն է տ վել. «Սիրիր մտերիմիդ, ինչպես
ինքդ քեզ» (Մաթ. 22: 39): Խ ոսքը այն սիրո մասին է, որը սկսվելով
մեզանից, պետք է տ ա րա ծվի շրջա պ ա տ ի ու մեր մտ երիմների
նկատմամբ: Սիրեք ձե զ և այդ սիրուց բաժին հա նեք ուրիշներին:

Մենք չենք կարող ուրիշի հետ կիսել այն, ինչ չունենք

Լինում են օրեր, երբ ձեզ մոտ ամեն ինչ հիա նա լի է. դուք ձե զ եր­
ջանիկ, հարուստ ու առողջ եք զգում: Արդյո՛ք այդ պահին դուք
IШг^ г հիվանդի և դժբախտի մասին: Մի մոռա ցեք
կյանքի նվիրման օրենքը, որն ասում է. «Պետք է տալ նրանից,

60
 ^ Ijiu iip fr ստ ուցւհսհ ц р p n t jկ|ւ і)іи.і|щ1і|і?ііЬрр

ինչ ունես»: Որպեսզի երջանկությունդ պահպանվի, պետք է կա­

րողանաք ուրիշների հետ կիսել ձեր երջանկությունը: Օ րինա կ'
կարո՛ղ եք ձեր ընկերոջը խնձոր տալ, եթե դուք միայն նարինջ ու­
նեք: Իհարկե ոչ, դուք կարող եք ընդամենը նարինջ տալ, այսինքն'
այն, ինչ ունեք: Մենք կարող ենք ինչ-որ բան տալ ուրիշի, երբ այն
ունենք, իսկ չունենալու դեպքում ի՛նչը կիսենք: Այդպես է նաև սե­
րը: Մենք չենք կա րող մեր սերը կիսել ուրիշների հետ, եթե մենք
չսիրենք ինքներս մեզ: Մենք չենք կարող սեր տալ, քանի դեռ մենք
այն չունենք: Իհարկե, այստեղ խոսքը ինքնասիրահարվածության
մասին չէ: Նա խ ' ձեզ սիրեք այնպես, որ կարողանաք այդ սիրուց
բաժին հանել շրջապատին: Այս առակը հենց այղ մասին է:
Վանականը գա լիս է վանահոր մոտ և ասում.
- Ես ուզում եմ գտնել Աստծու ճանապարհը, Ուսուցիչ, օգնիր ինձ:
Վանահայրը ուշադիր նայում է նրան ու հարցնում.
֊Ն ա խ , երիտ ա սա րդ, ասա ինձ, ղու որևէ մեկին սիրե՛լ ես:
- Ոչ ի՛նչ եք ասում, ես չեմ հետաքրքրվում աշխարհիկ գործե­
րով, սիրով ու մնա ցա ծ բաներով: Ես ուզում եմ միայն ճա նա չել ու
սիրել Աստծուն և գնա լ նրա հետևից: Ինձ ուրիշ ոչինչ չի հե-
ւոաքրքրում: Ես ոչ ոքի չեմ սիրել:- ասաց վանականը:
- Այդ դեպքում անհնար է,- տխուր ասաց Ուսուցիչը,- դրա հա­
մար դու սկզբում պետք է ճանաչես ինչ է Սերը իրապես և իսկա­
պես սիրես մեկին: Հենց դա էլ կլինի դեպի Աստված տանող առա­
ջին աստիճանը, իսկ դու ինձ հարցնում ես վերջին աստիճանի
մասին, մինչդեռ ինքդ առաջին աստիճանին ոտք չես դրել: Գնա և
սիրիր որևէ մեկին:
Այսպիսով,ձեզ սիրեք նրա համար, որ կաք, որ ապրում եք, որ
շրջապատված եք մարդկանցով:
Սիրեք ձեզ նրա համար, որ ձեր շրջապատում մարդիկ կան,
որոնք սիրում են ձեզ:
Սիրեք ձեզ, դա ձեր բնական բնույթն է:
Դրա հետ միասին հիշեք նրանց, ովքեր ձեզ շրջա պ ա տ ել են,
որովհետև առանց այդ սիրո դա կվերածվի կույր եսասիրության:
Ինքներդ ձեզ սիրել նշանակում է սերդ կիսել ուրիշների հետ:

61
Մ Տ Ք Ի Ш чИ І

Եթե ուզում ենք, որ մեր կյանքում փնի երջանկություն, կարգ ու

կանոն, սեր, ապա պետք է իսկապես սիրենք ու հարգենք մեզ: Յու­
րաքանչյուր մարդ արժանի է ինքն իրեն իսկապես սիրելու:
Մի սպասեք, մինչև հանդիպեք ձեր երազների տղամարդուն
կամ կնոջը, ունենաք բարձր վարձատրվող աշխատանք կամ գե­
ղեցիկ ավտոմեքենա, որպեսզի երջանիկ լինեք: Սրանցից և ոչ
մեկը ձեզ երջանկություն չի բերի, մինչև հենց հիմա, ներկա պա­
հից չսկսեք հոգատար, համբերատար ու նուրբ վերաբերվել ձեր
իսկ էությանը: Մի համեմատվեք և մի մրցեք ուրիշների հետ,
ամենքն ունեն իրենց տարբեր կյանքի ճանապարհները: Ձեր
խնդիրն է արժանավայել անցնել կյանքի ձեր ճանապարհը:Դուք
ուրիշներից ոչնչով պակաս չեք: Դուք անհատ եք: Գիտակցեք ձեր
եզակի լինելը և սիրեք ձեզ:

Սովորեք սիրել և գնահատել ձեզ

Պետք է սովորել և նույնը սովորեցնել ձեր երեխաներին այն, որ.
Ես-ը դա ամենագլխավոր և սիրելի մարդն է ձեր կյանքում:
Ես֊ը պատճառն է այն ամենի, ինչ կատարվում է ձեր կյանքում:
Ես-ը միայն կարող է իր վրա վերցնել այն ամենի պատասխանատ­
վությունը, ինչ կատարվում է ձեզ հետ:
Ես-ը միայն կարող է բացահայտել ձեր ունակությունները:
Ես-ը կարող է օգնել ձեզ ապրել այս կյանքում արժանավայել և հե­
տաքրքիր:
Ես-ը միայն կարող է ձեզ օգնել լինելու իսկապես երջանիկ և այդ
երջանկությունից ու սիրուց բաժին հանելու ուրիշներին, որով­
հետև. երջանկություն է, երբ ձեզ հասկանում են, իսկ դա ձեզ
օգնում է ընկերության մեջ, ընտանիքում և ցանկացած բնագա­
վառում: Սովորեք սիրել և գնահատել ձեզ: Յետևառաո
ՃԱՆԱՉԵՔ ՈՒ ՍԻՐԵՔ ՁԵԶ նշանակում է.
• Հարգեք ձեր մտքերը, նպատակներն ու երազանքները:
• Զբաղվեք նրանով, ինչը սիրում եք:
Երբեք ձեզ մի քննադատեք և մի վիրավորեք: Ձեզ դատապարտող­
ներ կգտնվեն ձեր ընկերների մեջ, ուստի ղուք ինքներդ ձեզ գովեք:
• Սովորեք ինքներդ ձեզ դուր գալ:

62
 11ահ ոււ)ա(փ^>քւերր

• Ունեցեք այն ամենը, ինչը ցանկանում եք:

• Ընդունեք ձեզ այնպես, ինչպես կաք:
Շրջապատեք ձեզ մարդկանցով, ովքեր սիրում են ձեզ:
Հիշեք, ամենագլխ ավոր մարդը ձեզ համար կյանքում դուք եք:
Սիրեք այն, ինչ անում եք, արեք այն, ինչ սիրում եք:
Ահա կյանքի իմաստը: Երր մարդը սիրում է իրեն, այդ սերը
արտահայտվում է կյանքով' նա կարողանում է կյանքի լավ ընկեր
ունենալ և փոխ ա դա րձ սիրո հիմքով երջանիկ ընտանիք ստեղ­
ծել: Նա ունենում է սիրելի գործ, որը նրան բերում է բավարարվա-
ծություն:
Այո, պետք է սիրենք ու ընդունենք մեզ այնպես, ինչպես կանք:
Պետ ք չէ առյուծին կապիկի հետ համեմատել, հետևաբար, ձեզ էլ
ոչ մեկի հետ մի համեմատեք: Ստանդարտ գեղեցկությունը մեկի
համար գեղեցիկ է, մյուսի համար' ոչ: Դուք ստեղծեք ձեզ համար
գեղեցկության իդեա լ կամ ունեցեք գեղեցկության ձեր չափա­
նիշը: Մի դժգոհեք ձեզանից, որովհետև դուք այն եք, ինչ կաք:
Փ որձեք ձեզ նայել այլ տեսանկյունից' միակ, անկրկնելի, աստ­
վածային, բարի հոգի ու չքնաղ անձնավորություն: Սիրեք ձեր թե­
րությունը, որպես միակը և եզակին. «Ահա իմ գեղեցկության
ստանդարտը» հպարտությամբ ասեք հայելու առաջ: ճանաչեք
ձեր ներսի մարդուն: ճա նա չեք ձեզ որպես հզոր ու անկրկնելի
անհատ: Դարձէք անհատականություն:

Չարլի Չապլին.
«Երբ ես սիրեցի ինձ» (նվիրված 70-ամյակին)
Երբ ես սկսեցի ինձ սիրել, հասկացա, որ տխրությունն ու տա­
ռապանքը նախազգուշացնող ազդանշան են, որ ես ապրում եմ
իմ սեփական ճշմարտությանը հակառակ: Այսօր ես գիտեմ, որ դա
կոչվում է «Անկեղծություն»:
Երբ ես սկսեցի ինձ սիրել, հասկացա, թե ինչպես կարող ես ու­
ժեղ վիրավորել մեկին, ստիպեԼոՎ նՐան Կատարել ԻՈ Իսկ ցան­
կությունը, թեպետ դրա ժամանակը դեռ չի եկել, մարդը դեռ պատ­
րաստ չէ և այդ մարդը ես ինքս եմ: Այսօր ես այն «Խոստովանու­
թյուն» եմ անվանում:

63
Ս Տ - Բ Ի Ш»сИ»

Երբ ես սկսեցի ինձ սիրել, դադարեցի այլ կյանքի ձգտել և հան­

կարծ նկատեցի, որ այն ամենը, ինչ շրջապատում են ինձ նպաս­
տում են իմ աճին: Ես այսօր այն անվանում եմ. «Հասունություն»:
Երբ ես սկսեցի ինձ սիրել, ես հասկացա, որ ցանկացած դեպ­
քում ես գտնվում եմ ճիշտ տեղում և ճիշտ ժամանակում, ամեն
ինչ կատարվում է բացառապես անհրաժեշտ պահին, դրա համար
ես կարող եմ հանգիստ լինել: Հիմա ես այն անվանում եմ «Ինք­
նավստահություն»:
Երբ սկսեցի ինձ սիրել, դադարեցի գողանալ սեփական ժամա­
նակից և ապագայի համար ահռելի նախագծեր գծելուց: Այսօր
ես անում եմ միայն այն, ինչ ինձ ուրախություն ու երջանկություն
է պատճառում, այն, ինչը սիրում եմ անել, ինչը իմ սրտում ուրախ
տրամադրություն է ստեղծում: Ես դա անում եմ իմ սեփական մի­
ջոցներով և ռիթմով: Ես այսօր դա անվանում եմ «Պարզություն»:
Երբ սկսեցի ինձ սիրել, ինձ ազատեցի այն ամենից, ինչը
վտանգավոր էր իմ առողջությանը' սնունդը, մարդիկ, իրեր, իրա­
վիճակներ, այն ամենը, ինչն ինծ ներքև էր ձգում և հեռացնում ին­
ձանից: Սկզբում ես այն անվանեցի առողջության եսասիրություն:
Այսօր ես այն անվանում եմ «Սեր ինքդ քո նկատմամբ»:
Երբ սկսեցի ինձ սիրել, դադարեցրի իմ մեջ միշտ ճիշտ լինելու
ձգտումը և այդ ժամանակից սկսած, ես ավելի քիչ եմ սխալվում:
Հիմա ես գիտեմ, որ դա «Խոնարհություն է»:
Երբ սկսեցի ինձ սիրել, դադարեցի ապրել անցյալով և ան­
հանգստանալ ապագայի համար: Այսօր ես ապրում եմ միայն
ներկա պահով, այն ամենով, ինչ որ կատարվում է: Հիմա ես ապ­
րում եմ ամեն օր: Այն անվանում եմ «Pшվшրшրվшծnւթյnւն»:
Երբ սկսեցի սիրել ինձ, գիտակցեցի, որ իմ միտքը կարող է խան­
գարել ինձ և դրանից կարող եմ հիվանդանալ: Իսկ երբ այն կապեցի
իմ սրտի հետ, նա դարձավ իմ անգին համագործակիցը: Ես այսօր
այդ փոխկապակցությունը անվանում եմ «Սրտի իմաստություն»:
Մենք չպետք է վախենանք վեճերից, կոնֆլիկտներից: Նույ­
նիսկ աստղերն են իրար բախվում և այդ բախումից մի նոր աշ­
խարհ է առաջանում: Այսօր գիտեմ, որ դա «Կյանքն է»:

64
 Գ ԼՈ ՒԽ 4.

ԻՆՔՆԱՎՍՏԱՀՈՒԹՅԱՆ ԿԱԽԱՐԴԱԿԱՆ ՈՒԺԸ

Ինքնա վստ ա հութ յունը բոլոր ժամանակներում հա մա րվել և

հա մա րվում է հա ջողությա ն և լիդերության ցուցանիշ: Մեր դարը
այդ հա րցում բա ցա ռություն չի կազմում: Ինքնավստահ են ան­
վանում այն մա րդկա նց, ովքեր բա րձր են գնահատում իրենց և
իրենց կա րողություններն, ունակությունները: Նրանք վստահ են
իրենց ուժերի վրա, որ կա րող են իրենց ա ռա ջ դրած ցա նկա ցա ծ
խնդիր լուծել: Գ ա ղտ նիք չէ, որ ամեն ինչում հաղթում են միայն
հոգով ո ւժ ե ղ մա րդիկ, որոնք վստահ են իրենց հնարավորություն­
ների վրա, չեն վա խ ենում իրենց ա ռջև նպատակներ դնելուց և
հետ ա մուտ են լինում դրանց ա րա գ իրագործմանը:
Իսկ որո՞նք են մարդկանց անհաջողության պատճառները, ինքն
իր նկատմամբ վստահության պակասը, իսկ դրանից ծնվում են կաս­
կածն ու վախը: Երբ ինչ-որ բան ենք նախատեսում անել, առաջին
բանը, որը զգում ենք' դա վախն է: Բնական է, դա ուղեղի պաշտպա­
նական ռեա կցիա ն է, երբ փորձում ենք դուրս գա լ մեր հարմարավե­
տության գոտ ուց, սակայն վախն ու կասկածը բերում են լարվածու­
թյան, որը չի թողնում գործել: Ուստի, կամ գործում ենք տարերայնո­
րեն, կամ էլ դառնում անգործունյա: Պ ետ ք է ամեն կերպ հակազդել
վախին, այսինքն գործել, գործել անվախ, գործել վստահ:

Ինքնավստահությունն ու
համառությունը հաղթանակի գրավականն են

Ի ն չո ՞ւ ո չ բ ո լո ր ն են հ ա ր ո ւս տ և ինչո ւ եր կ ր ա գ ն դ ի ա մբողջ կ ա ­
պ ի տ ա լի 9 0 տ ո կ ո ս ը գ տ ն վ ո ւմ է ըն դ ա մե նը հ ա ր յո ւր ա վ ո ր ա մ ե ն ա -
ա պ ա հովվա ծ մա րդկա նց մոտ : Պ ա տ ճ ա ռ ն ե ր ի ց մեկն ա յն է, որ

65
11ՏՔԻ ПІмИ*

մարդը առանց շրջապատի կարծիքը հաշվի առնելու նպատա­

կամղված գնա ցել է իր ճանապարհով: Նրանք մարդիկ են, ովքեր
չնայելով հարազատների, ընկերների ծաղրին ու հեգնանքին, հա­
մառորեն ա ռա ջ են շա րժվել' կրելով բազմաթիվ անհաջողություն­
ներ, մինչև հա սել են հաղթանակի: Այդ մարդկանց թվում են, օրի­
նակ' առանց լարի հեռահաղորդակցության կապի ստ եղծող Նի-
կոլո Տեսլան, Ալբերա էյնշաեյնը, «Կրայսլեր» մեքենայի ստեղծող
Վոլտեր Կրայսլերը, «Մերսեդես» մեքենայի ստ եղծող Բենցը,
էլեկտրոլամպի գյուտարար Թոմաս էդիսոնը և շատ ուրիշներ,
որոնց նպատակն է եղել ոչ թե շատ գումարներ վաստակելը, այլ
գիտական հայտնագործություն անելը: Նրանք, ինչպես նա և աշ­
խարհի շատ ու շատ հարուստներ, իրենց ուղին սկսել են առանց
գումար ունենալու: Կյանքն ապացուցել է, որ որպես կանոն, աշ­
խարհը պատկանում է Հաստատակամին, Հավատ ացողին, Հա­
մառին, Համբերատարին և Հաջողակին (հինգ <<Հ»-երին):
Օրինա կ' ժամանակին շրջապատը ծիծաղում էր Նիկոլ Տեսլա-
յի վրա, բանկերը նրան վարկ չէին տրամադրում, իսկ ներդրողնե­
րը հրաժարվում էին հայտնագործությունը ֆինանսավորելուց:
Նրա սխեմաները և գծագրերը ապացուցում էին, որ տարածու­
թյան վրա, առանց լարի, մարդիկ կարող են իրար հետ խոսել: Այդ
ժամանակ դա անհավանական էր թվում, մարդիկ չէին հավա­
տում: Իսկ այսօր կյանքը առանց բջջային հեռախոսի ու ինտեր-
նետային կապի չենք կարող պատկերացնել: Այդ սարքերի հիմ­
քում Տեսլայի սխեմաներն են:
հսկ առաջին մեքենա ստեղծողի կյանքի պատմությունը ավե­
լի տխուր է: Նա իր նպատակին նվիրեց ողջ կյանքը: Սակայն
սկզբում յուրաքանչյուր նոր ստեղծած մեքենա «առանց ձիաու­
ժի» տեղից չէր շարժվում: Երբ նա ավարտեց իր ստ եղծա ծ վերջին
մոդելի հավաքումը, հուսահատությունը պատեց նրան: Բենցն
արդեն կորցրել էր հավատը իր ուժերի նկատմամբ: Բայց, ինչպես
գիտեք, հայտնի մարդկանց կողքին միշտ ոչ պակաս ուժի տեր,
հզոր կանայք են եղել. Նրանցից էր Բենցի կինը, որն իր երկու երե­
խաների հետ նստեց ամուսնու հավաքած մեքենայի մեջ և հպար-

66
տությամբ շրջեց քաղաքով մեկ' հեգնողներին ապացուցելով
Բենցի մեծությունը: Ահա, թե ինչո՞ւ, մեքենան անվանվեց ոչ թե
գյուտարարի, այլ նրա կնոջ անունով' «Մերսեղես»:
Թոմաս էդիսոնը երազում էր էլեկտրական լամպ ստեղծելու
մասին: Նա անմիջապես սկսեց իր փորձերը և չնահանջեց նույ­
նիսկ տասը հազար անհաջող փորձից հետո, մինչև Երազանքը
ձեռք բերեց իրական ուրվագծեր: «Ես անհաջողություն չեմ ունե­
ցել,- ասել է էդիսոնը,- ես ընդամենը գտել եմ տասը հազար տար­
բերակներ, որոնք չեն աշխատել»: Թոմաս էդիսոնի ինքնավստա­
հությունն ու համառությունը մարդկությանը նվիրեց էլեկտրական
լամպից օգտվելու հնարավորություն:
Ռայտ եղբայրները երազում էին թռչող սարքի մասին: Այսօր
յուրաքանչյուրը կարող է վկայել՜ողջամի՞տ էր նրանց երազանքը,
թե՞' ոչ:
Գուլելմո Մարկոնին երազում էր օդով ազդանշաններ հաղորդե­
լու մասին: Երազանքի իրականացման վառ ապացույց Են ռադիոն
և հեռուստատեսությունը: Հետաքրքիր է, որ Մարկոնիի «ընկերնե­
րը» նրան հոգեբուժարան ուղարկեցին ստուգման, երբ նա հայտա­
րարեց, որ առանց լարերի ու ֆիզիկական սարքերի, ազդանշան­
ները կարող են փոխանցվել օդով: Միշտ հիշեք, որ աշխարհի
ամենահաջողակ մարդիկ, ովքեր առաջինն են հասել եզրա­
գծին, բազմաթիվ անհաջողությունների միջով են անցել:
Հոգեբանության մեջ հետազոտողները եկել են այն եզրակա­
ցության, որ հաջողության հասնելու գլխավոր պայմաններից
մեկն այն է, որ մարդը նախօրոք ակնկալում է իր հաղթանակը: Բո­
լոր մարզիկների հավաստմամբ, ովքեր հասել են զգալի հաջողու­
թյան, մտովի ակնկալել են իրենց հաջողությունը: Օրինակ' բոք­
սի համաշխարհային չեմպիոն Մուհամեդ Ալին իր հաղթանակի
մասին նախօրոք վստահ ասում էր. «Հաղթանակից հետո...» և ոչ
թե' «Եթե հանկարծ մարտը հաղթեմ»: Ինչպիսի ինքնավստահու­
թյուն, այնպես չէ՞: Ուրեմն, բացահայտեք ձեր անհատականու­
թյունը, ինքներդ որոշեք ձեր անելիքը և ինքնավստահ առաջ
շարժվեք:

67
Ս Տ Ք Ի Ш ч І -Ը

Որտեղ է թաքնված ամենազորության գաղտնիքը

(առակ)

Շատ հին ժամանակներում երկրի վրա ապրում էին միայն ամե­

նազոր հրեշտակներ: Նրանք գիտեին ինչպես հասնել ցանկացած
նպատակի և հաճույքով ապրում էին: Բայց մի անգամ երկրի վրա
մարդ հայտնվեց և սկսեց արագ զարգանալ ու այնպիսի արագու­
թյամբ, որ հրեշտակներն սկսեցին անհանգստանալ.«Արդյոք այս
մարդը մի օր չի" դառնա այնքան զորեղ, ինչպես իրենք են»: Եվ որո­
շեցին ամենազորության գաղտնիքը թաքցնել մարդուց: Այն թաքց-
րեցին ամենաբարձր սարի գագաթին, բայց մտածելով, որ մարդու
համար սարի գագաթը հասանելի է, թաքցրեցին ամենախորը ծովի
հատակում: Բայց մարդը իր հետաքրքրասիրությամբ ու համա­
ռությամբ արագ գտավ և յուրացեց այն: Հրեշտակներն ավելի ան­
հանգստացան ու հասկացան, որ մարդը ունակ է գտնելու և ձեռք բե­
րելու այն ամենը, ինչը ցանկանում է: Այդ ժամանակ հրեշտակներից
ամենափոքրն ասաց. «Եկեք ամենազորության գաղտնիքը թաքց­
նենք այնպիսի տեղ, որ մարդու մտքով չանցնի փնտրել: Դա հենց իր
ներսն է»: Բոլորը համաձայնեցին: Եվ նա ճիշտ էր, որովհետև այդ
ժամանակվանից մարդկությունն այդ գաղտնիքը փնտրում ու չի
գտնում: Թեև դա այնքան հեշտ է գտնել, բավական է նայել ներսդ:

Ներսդ նայի ր
«Միայն այնսարդս է ազատ, ով գիտա
մարդկային արժանապատվությունը»:
Բերտոլդ Ավերբախ

Այո, նայիր ներսդ, այնտեղ է քո ուժի աղբյուրը, հետևաբար,

ամենազորության գաղտնիքը քո ձեռքում է: Բայց, ցավոք սրտի,
այն հասանելի է ոչ բոլորին: Մենք միշտ նայում ենք այն ամենին,
ինչը մեզանից դուրս է; Ձգտում ենք կատարյալին, որը մեր փոխա-

68
 1'*հօհւա|սսսսհու»ւան հա

րեն որոշում են մեր ծնողները, հետո մա նկա պ ա րտ եզը, դպրոցն ու

շրջա պ ա տ ը: Մեր հա սա րա կությա ն մեջ շա տ ընդունված է լինել
այնպիսին, ինչպ ես բոլորն են: Մենք սովոր չենք լսելու մեր ներքին
ձա յնը, կ ա տ ա ր ե լ մեր սեփ ա կա ն ցանկությունը: Մենք միշտ մեզ
հա րց ենք տ ա լիս. «Ի նչ պ ետ ք է անի իսկական տղամարդը (կինը),
մայրը, երեխ ա ն և այլն»: Արդյունքում մենք կողմնորոշվում ենք ու-
րիշների վ ա ր ք ա գ ծ ո վ , մոռա նա լով մեր ներքին ուժի աղբյուրի մա­
սին: Մ ոռա նում ու կորցնում ենք մեր ինքնավստահությունը, կորց­
նում մեր ներքին ուրախ ությունը, այսինքն' կորցնում ենք մեզ: Իսկ
այն, ինչը լիովին մեզ մոտ է և մշտապես մեզ հետ ' դառնում է ան­
հա սա նելի: Կյա նքը կա ղա պ ա ր է դառնում, իսկ մենք' տիկնիկ:
Ե րա զա նքները ա յդպ ես էլ մնում են երազանք: Ուրախանալու
առիթները գ ն ա լո վ պ ա կա սում են: Դրա համար անհրաժեշտ է փ ո­
խել իրա վ իճա կը, ձ ե ռ ք բերել ինքնավստահություն:
»

Ինչպե՞ս ինքնավստահություն ձեռք բերել

Գ լխ ա վոր կա նոնը, որից պ ետ ք է սկսել, անձի կա տ ա րելա գոր­

ծումն է' ինքնահարգանքը: Առանց ինքնաճանաչման և ինքնա­
հա րգա նքի մա րդը չի կա րող ինքնա կա տ ա րելա զործվել, որով­
հետ և նա չի ընդունում սեփ ա կա ն «Ես»-ը այնպես, ինչպես կա:
Ձ ե զ թող չթվա, թե ովքեր մեծ հաջողությունների են հասել,
ավելի մեծ հոգու տ եր են, քա ն դուք: Պ ա րզա պ ես նրանք իրենց
մեջ ուժ են զ տ ե լ և կ ա ր ո ղ ա ց ե լ են որոշիչ ք ա յլ կա տ ա րել ա նհրա ­
ժեշտ պահին, իսկ դուք երևի այդ քա յլը դեռ հետ ա ձգում եք:
Ընդունեք ձ ե զ ա յնպ իսին, ինչպիսին կաք: ՉԷ որ դուք չեք կա ­
րող լինել ինչ-որ մեկի ճի շտ նմանակը: Դրւք անհատ եք, եզակի
անձ, որն ունի իր սեփ ա կա ն հնարավորությունները: Դրանով է
պ ա յմա նա վորվա ծ մեր կյանքի զանազանությունը: ճանաչելով
ձեր ունակությունները և հնարավորությունները, դուք կարող
եք այս աշխարհը լզնել ձեր իսկ ստեղծած նորություններով.

69
ւ ր Տ Ք Ի I И м І'І*

Հաջորդ քայլը ինքնածրագրավորումն է: Մեր միտքը շատ բանե­

րի է ունակ, անգամ ցանկացած ինֆորմացիայի ներշնչման: Ինք-
նածրա գրա վորեք ձեզ ինքնավստահություն, ձեզ ասացեք, որ
ձեզ մոտ ամեն ինչ ստացվում է և ամենակարևորը' իսկապես հա­
վատացեք ձեր ասածին: Այդ դեպքում, անկասկած, ձեր ինքնա­
դաստիարակությունը կտա իր արդյունքը ենթագիտակցության
մակարդակով: Անընդհատ կրկնեք «Ես ամեն ինչ կարող եմ»:
Ինքնավստահ մարդը անհատականություն է, որը ստույգ գի­
տի իր անելիքը և հետևում է իր նպատակին: Նա ժամերով չի կշ­
ռադատում իր անելիքի թեր և կողմ գծերը, այլ համարձակ կա­
տարում է ճիշտ որոշում:
Վստահությունը սեփական ուժերի նկատմամբ դառնում է
մարդկային ակտիվության կատալիզատոր, այն դեպքում, երբ
հակառակը' անվստահությունը արգելակում է կյանքի բոլոր պրո­
ցեսները: Խոսքը վերաբերում է ոչ միայն բիզնեսին ու աշխատան­
քին, այլև անձնական կյանքին: Չպետք է շփոթել վստահությու­
նը ինքնավստահության հետ: Չափից ավելի արտահայտված
ինքնավստահությունը կարող է վնասել մարդուն, որովհետև այն
թույլ չի տալիս ռացիոնալ մտածել և գտնում է, որ իր հնարավո­
րություններն ու ուժերը անսահմանափակ են: Նա չի կարող
սթափ գնահատել իրավիճակը: Վստահությունը հատուկ միջոց է,
որը պետք է ողջ կյանքի ընթացքում խելացի ձև ով կիրառել, որ­
պեսզի գերբեռնվածություն չլինի:
Ահա ինքնավստահության զարգացման մի քանի ցուցումներ.
• Եթե շրջապատում ունեք ինքնավստահ անձնավորության օրի­
նակ, ապա փորձեք հետևել նրա շարժումներին, խոսքին, վար­
քին, այսինքն' նմանակեք նրան:
Փորձեք մեծացնել ձեր շփումների սահմանը, այսինքն, լայնաց­
րեք հարմարավետության սահմանները և նոր գործեր սկսեք:
Հրաժարվեք ինքնաքննադատությունից: Սկսեք դրական մտա­
ծել և կառավարել ձեր մտքերը: Օրինակ, եթե դուք սխ ա լվել եք

70
 I 11ір1іші{ціпш1іпцг^ш}і կա խ ա րդա կա ն nufp

էւ ձեր ներքին ձայնը ձեզ ճնշում ու մեղադրում է, թե «Դու ան­

հաջողակ ես, նորից ամեն ինչ փչացրեցիր, քեզ մոտ ոչինչ չի
ստացվում...», ապա փորձեք հիշել, որ սխալների վրա են սովո­
րում և հաջորդ անգամ արդեն նույն սխալը չեք կրկնի:
• Եղեք ազատ ձեր արտահայտությունների մեջ, արտահայտեք
ծեր և դրական, և բացասական հույզերը, չվախենալով, որ
դրանք ինչ-որ մեկին դուր չեն գա:
• Հանգիստ ընդունեք սեփական անկատարությունը, որովհետև
կատարյալ ու իդեալական մարդ չկա: Ընդունեք ձեր սխալները
և անհաջողությունները, քանի որ սխալվում է նա, ով ոչինչ չի
անում:
• Ձեր առջև նոր նպատակներ դրեք և սկսեք իրականացնել
դրանք, քանի որ կյանքը իմաստավորվում է միայն նոր նպա­
տակների ձեռքբերմամբ:
• Ապրեք կյանքի ամեն մի վայրկյանով: Հիշեք, կյանքի ամեն մի
առանձին վայրկյանում է գտնվում կյանքը, որտեղ վախերի,
տագնապների, անհանգստության և ափսոսանքների համար
տեղ չկա: Եղեք ինքնավստահ և երջանիկ:

71
 ԳՍ1ԻԽ 5.

ԿՅԱՆՔԸ ՉՈՒՆԻ ՍԵՎԱԳԻՐ ԵՎ

ԵՐԿՐՈՐԴ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ

«Պ ա հ է լինում, եր բ մեծա գույն,իմա ստ ութ յունը դրսևորվում

է ա յն պ ես ; որ երբեմ ն հիմա րի դեր պ ետ ք է խ ա ղ ա ր Ի մ ա ցի ր թե
ինչպ ես կա րեփ է կիրա ռել հիմա րությունը, որը, երբեմն, ամե-
նա իմա ստ ուն մա րդն է խ ա ղում ա յդ խ ա ղ ը : Չ ա ր ժ ե հիմարների
մեջ իմա ստ ուն լի ն ե լ իսկ լուսնոտ ների մ ե ջ ' նորմա լ: Ո վ որ իրեն,
հիմա րի տ եղ է դնում' հիմա ր չէ : Բ ոլորի հետ լա վ հա րա բերվե­
լու ա մենա լա վ մ իջոցը' երբեմ ն հիմա րի մորթի հ ա գնելն է » :
Բաթազար Գրացիա (1601-1658թթ)

Ափսոս, որ փանքի դպրոցում հրկտարեցություն չկա, որպեսզի կա­

րողանայինք մեր սխալները ուղղել: Իսկ որպեսզի լիարժեք կյանքով
ապրեք, պետք է ձեզ ուրախ ու ներդաշնակ զգաք ձեր և աշխարհի
հետ: Բայց, դրա հետ նաև պահեր են լինում, երբ սթրեսային վիճա­
կի մեջ եք ընկնում և գլուխ է բարձրացնում դեպրեսիան, իսկ
կյանքն էլ թվում է տխուր ու ձանձրալի: Ինչպե՛ս գտնել դուրս գալու
լավագույն ելքը: Ուստի առաջարկում եմ, կյանքում ներդաշնակու­
թյուն ձեռք բերելու համար հետևեք հետևյալ խորհուրդներին:

Խորհուրդներ կյանքի «ա յբուբենից»

1. Դեպ րեսիա յի մեջ ընկնելու պ ա տ ճա ռներից մեկն այն է, որ մար­
դիկ հա ճա խ կենտրոնանում են նրա վրա, ինչը չունեն: Չնայած
պ ետ ք է հա կա ռա կը ա նել' ուրա խ ա նա լ ձեռքբերա ծով: Դրա հա­
մար ա նհրա ժեշտ է գոհունա կություն հա յտ նել Աստ ծուն այն
ամենի հա մա ր, ինչ ունենք' առողջություն, ընտ ա նիք, աշխա­
տ անք և այլն: Կյանքում մի ա յսպ իսի ճշմա րտ ություն կա. «Ինչ

72
 ունենք, չենք պահպանում, իսկ կորցնելիս' լաց ենք լինում»:
Եկեք սովորենք գնա հա տ ել այն ամենը, ինչ կյանքում հենց հի-
մա ունենք:
2. Ասվածին ա վելա ցնենք բոլոր այն դրական հատկությունները,
որոնք դուք ունեք այս պահին: Այլ կերպ ասած, գովաբանեք
ձեզ բա րձրա ցնելով ձեր ինքնագնահատականը: Դրա համար
գոհ եղեք ինքներդ ձեզա նից 1ւ զարգացրեք ինքնահարգանքր
ձեր նկատմամբ:
3. Ձ ե զ ոչ ոք չի կարող դժբսյխտ դարձնել: Ձեր դժբախտության
պ ա տ ճա ռը ձեր շրջապատում կատարված բացասական վերա­
բերմունքի պատասխանն է: Եթե մարդը անհաջողության մեջ
ընկնելով իրենից վանում է ամեն մի օգնություն ու հորդոր, կար­
ծես ուզում է ասել. «Թողեք տառապեմ», նշանակում է, անձին
դուր է գա լիս այդ վիճակը, այսինքն նա մշտական սիրո ու հո­
գատարության կարիք է զգում: Իսկ նման մարդուն Տիեզերքը
կա րձա գա նքի. «Ուզում ես տառապել, խնդրեմ»:
4. Ձեր բացասական զգացողությունների և ուժերի անկման պատճա­
ռը թաքնված է ձեր ուղեղում, որին դուք եք այդպիսի հրաման տվել,
որովհետև ուղեղը նման է համակարգչի և դուք եք փոխում նրա
ծրագրերն ու կարգավորումները: Չե ք հավատում: Փորձեք: Եթե
դուք այս պահին ինչ-որ խնդիր ունեք, որը խաթարում է ձեր կյան­
քը, փորձեք մտովի փոխել ձեր վերաբերմունքը այդ խնդրի նկատ­
մամբ և նա կփոխի իր ձևը: Իսկ ինչպե ս: Ահա մի քանի մեթոդներ.
• Պա տ կերա ցրեք, որ ձեզ ու ձեր խնդրին նայում եք ինչ-որ
բարձրությունից, որտեղից ամեն ինչ շատ փոքր, համարյա
աննշան է դառնում: Այսինքն, փոքրացնում, մանրացնում եք
խնդիրը, ուստի այն դադարում է ձեր հիմնական ուշադրու­
թյան կենտրոնում լինելուց:
• Պ ա տ կերա ցրեք ձեզ մտովի 20-30-50 տարի հետո. Դուք ձեզ
հարց տվեք. արժե՞ արդյոք անդրադառնալ այդ խնդրին, որը
ձեզ հիմա տանջում է: Դուք հանկարծ կհասկանաք, որ ամեն
ինչ անցողիկ է' նույնիսկ ձեր այժմյան շատ կարևոր և հրա­
տապ խնդիրը կորցնում է իր կարևորությունը.

73
Ա Տ Ք Ի МІнИІ

• Պատկերացրեք, որ կյանքիս նայում եք սև ակնոցով, որից

ամեն ինչ սև է երևում: Իսկ հիմա պատկերացրեք, որ ակնո­
ցի ապակին փոխում եք գունավոր, գեղեցիկ ապակիներով.
Ինչպիսիք կտեսնեք աշխարհը: ճիշտ է, աշխարհի երանգնե­
րը վառ գույներով կտեսնեք, և կյանքը ավելի ուրախ կթվա:
• Մտածեք այն վատագույնի մասին, որը կարող էր կյանքում
ձեզ պատահել և դա համեմատեք այն խնդրի հետ, որը ձեզ
հիմա անհանգստացնում է: Դուք հանկարծ կզգաք, թե ինչ
անիմաստ է այդ խնդրի համար այդպես անհանգստանալը:
Հիշեք այն ժամանակները, երբ դուք ձեզ շատ հիանալի ու
լավ էիք զգում: Մտովի այդ պահերը վերապրեք:
5. Ապագայի համար նոր ու հաճելի նպատակներ ունեցեք' ինչպես
նյութական, այնպես էլ հոգևոր բնագավառում: Նպատակը մեր
կյանքին իմաստ ու բովանդակություն է տալիս: Օրինակ' կարելի
է նպատակ դնել մոտ ապագայում ձեռք բերելու այնպիսի նոր իր,
որը դուք վաղուց երագել եք: Կարելի է նպատակ դնել հոգևոր
բնագավառի համար: Օրինակ' լինել ցանկալի համերգին, ներ­
կայացմանը, ցուցահանդեսին, սեմինարին և այլն: Մի խոսքով,
ցանկությունները ձեզ նոր ուժ ու էներգիա կտան, միայն թե երա-
զեք: Երազեք ինչպես մանկության տարիներին էիք երազում,
չկասկածելով, որ դրանք մի օր իրական կդառնան:

Ինչպես երազանքը իրական դարձնել

§

հնչ-որ բան ցանկանալը բնական ու նորմալ երևույթ է: Երա-

զեք հաճախ և գործեք ակտիվ: Հիշեք, որ կյանքի օրենքն ա սում
է, որ չկա որևէ բան, որ ցանկանաք ու չկարողանաք հասնել: Իսկ
հիմա ձեզ հարցրեք, իսկ ի՞նչ չափի ու սահմանի է իմ ցանկությու­
նը: Սա կարևոր հարց է, որը ցույց է տալիս, թե ինչքանով եք դուք
տրամադրված կյանքից ստանալ այն, ինչը ձեր հոգուն հաճելի է:
Ամեն առավոտ ցանկությունն է դրդում մեզ անկողնուց վեր կենալ
և օրվա ընթացքում ապրել, սիրել, աշխատել ու զարգանալ: Ուստի,

74
երազեք հաճախ, ցանկացեք ինչ ուզում եք, ցանկացեք ինչքան կա­
րելի է շատ. Եթե այդ ցանկությունները հոգու խորքից են բխում,
ւսպտ Փ^ւք կտրող եք ունենալ այն ամենը, ինչը ձեզ անհրաժեշտ է!
Դրա համար ձեր առջև որոշակի նպատակ դրեք ու ձեզ հարցրեք.
«Ինչի եմ ուզում հասնել և ե րբ» և. նպատակը թող դաոնա ձեր երա­
զանքի զվարճալի ճամփորդության ստույգ ուղերթը ե. երբեք մի
ասեք. «Ինձ համար արդեն ուշ է»: Մի անձի հետաքրքիր կյանքի
պատմությունն եմ ուզում ներկայացնել, որը օրինակ կհանդիսանա
ձեզ համար այն առումով, որ ցանկացած տարիքում երբեք ուշ չէ
երազանքը իրական դարձնելու համար:

Լավ է գործել և սխալվել, քան անսխալ դանդաղել

Ամերիկացի Ջիլբերթ Կապլան 25 տարեկանում սկսեց հրատա­

րակել իր առաջին ամսագիրը: Նա շատ համառ ու նպատակաս­
լաց էր և ամբողջությամբ նվիրվում էր իր աշխատանքին: Դրա հա­
մար զարմանալի չէր, որ նրա ամսագիրը տասնհինգ տարվա ըն­
թացքում դարձավ ամենաառաջատարներից մեկը, լույս էր տես­
նում հսկայական տպաքանակով, թեպետ նման հաջողության
հասնելու համար հարկ էր լինում աշխատել գիշեր-ցերեկ:
Բայց, 40 տարեկանում, Կապլան որոշեց վաճառել իր հաջող
բիզնեսը: Ի՞նչ էր պատահել: Բանկայն է, որ նա մի անգամ լսել էր
Գուստավ Մալերի Երկրորդ սիմֆոնիան և երաժշտությունը պար­
զապես գերել էր իրեն: Նրա մեջ զգացմունքներ էին արթ աց լ,
որոնց գոյության մասին նա նույնիսկ չգիտեր. _
Բացի այդ, Աաւդւան որոշեց, որ Աաւերի Երկրորդ ս մ ^ ի տ ն
հարկավոր է մի Փոքր այլ ձևով ՕվազԵլ: Նրան թվում եր "Ո
ստեղծագործությունն իրականում էլ ավելի ոյա ա ,
տարում են՞ ԱյնիՕլ լսում եր. իր կ ա ն ^ Փ
մեծ անվանը: Այդ պատճառով Ձիլրերթա ա րս ^ ր фпрйш.
իր ձեռնարկությունը Լւ դիրիժոր դտռ Լ-

75
Ս Տ Բ Ի IllvcHI

գետների պնդումներին, որ այդ տարիքում առանց գիտելիքների

և. կարողությունների դիրիժորի կարիերա սկսելը անհնար է, նա իր
որոշման մեջ մնաց աներեր, իսկ ծանոթները պարզապես ծիծա­
ղում էին նրա անմիտ ձեռնարկման վրա: Չէ՞ որ Կապլան ոչ մի
երաժշտական գործիք չէր կարող նվաղել, ոչ մի նոտա չգիտեր:
Բայց, նրան ոչինչ հետ չպահեց իր այդ որոշումից, ընդհակա­
ռակը' նա ավելի նպատակասլաց դարձավ, որովհետ և ուզում էր
բոլորին ապացուցել, որ ինքը կարող է դիրիժոր դառնալ: Կապ-
լան իր համար նշաձողն ավելի բարձրացրեց, որոշեց, որ ինքը
այնպես պետք է կատարի Մալերի ստեղծագործությունը, ինչպես
դա չի արել ոչ ոք իրենից առաջ:
Եվ նա սկսեց անընդհատ աշխատել: Նա սովորում էր աշխար­
հի լավագույն դիրիժորների մոտ, համառորեն աշխատում իր
երազանքների իրականացման համար: Նպատակին հասնելուն
նրանից ընդամենը երկու տարի պահանջվեց:
1996 թվականին Ջիլբերթ Կապլան ձայնագրեց ԱՄՆ-ում ամե-
նահաջողված դասական ալբոմը: Այդ նույն տարում, որպես
հայտնի դիրիժոր, նա Զալցբուրգ քաղաքում բացեց երաժշտա­
կան փառատոնը:
Նա շատ նպատակասլաց մարդ էր' ցանկացավ, հավատաց իր
ուժերին և հաղթեց:
Ձեր ցանկությունը կկատարվի, եթե դուք ներքուստ հավատաք
ձեզ և ձեր ուժերին: Երբեք մի ասեքփնչպե՞ս կարող եմ իմ այս
տարիքում մասնագիտություն Փոխել կամ ես ինչպե՞ս կարող եմ
ինչ-որ մեկին դուր գա լ և այլն: Չէ՞ որ ամեն ինչ ձեր ձեռքում է:

Ձեր երազանքի բանալին

Շատերը կարող են ասել, որ կյանքում կատարվածները

«համընկնում են կամ էլ պատահականություններ են»֊ Ասմածո
ճիշտ չէ: ժողովուրդն էլ է ասվում, որ «ոչ մի տերև պ ա տ ա հա կա ն
ծառից ցած չի ընկնում»:

76
 *-1 յաևյ1 ը »mh|i иІшщ|ір և. 1ір1|рпрц. հնարավորություն-.

Մարդը բնության մեջ հանդիսանում է ամենաուժեղ մագնիսը:

Ձեր ուղեղը Տիեզերք է ուղարկում և այնտեղից ստանում համա­
պատասխան ալիքներ: Տիեզերքը ձեզանից պետք է որոշակի հա­
ղորդագրություն ստանա, որպեսզի կատարի: Ի դեպ, հաղորդագ­
րությունը վերևում չի խմբագրվում: Տիեզերքի օրենքները օգնել
են շատերին իրականացնելու իրենց երազանքը: Եթե հետևեք այդ
օրենքների պարզ սկզբունքներին, ապա դրանք անպայման կգոր­
ծեն նաև ձեր կյանքում և կպարգևատրվեք նրանով, ինչը խնդրել
եք: Պետք է միայն ձեր ուղեղը բաց պահեք, սիրտը' պատ­
րաստ, իսկ հոգին' ուրախ: Այն, ինչ մտածում և հավատում ենք,
անպայման ձգվում է դեպի մեզ, իսկ ինչ-որ ցանկանում ենք, պետք
է ամբողջովին կենտրոնանանք դրա վրա և այն կկատարվի'
մարդկությանը դեռևս ոչ լրիվ հայտնի Տիեզերքի օրենքների հա­
մաձայն: Բայց այդ ամենը կկատարվի, եթե նպատակադրումը
ճիշտ կատարվի:
Օրինակ, եթե դուք շատ փող խնդրեք, ապա մի զարմացեք, որ
ձեր ցանկությունը կկատարվի աշխատավարձը մի քանի հազար
դրամ բարձրանալով: Կամ եթե խնդրեք հանդիպել ձեր երազանք­
ների ասպետին (կամ թագուհուն), ապա Տիեզերքը ձեր այդ ցան­
կությունը կկատարի, բայց... ձեր իդեալը մի քանի րոպեով կմտնի
ձեր օֆիս, կամ էլ կպարզվի, որ նա ամուսնացած է: Կամ, եթե ասեք,
կաշխատեմ և ինձ համար տուն կգնեմ: Դա ճիշտ նպատակադրում
չի լինի, որովհետև դեռ չգիտեք, միգուցե, դուք տունը նվեր եք ստա­
նում: Այսինքն, ամեն ինչ կախված է պատվերի ճիշտ ձևակեր­
պումից, այսինքն' ոսկերչի աշխատանքի ճշգրտությամբ պետք
է Տիեզերք ուղարկվող պատվերը ճիշտ ձևակերպեք, հնչպե ս.
Պատասխանը կգտնեք գրքի հետագա էջերը մանրամասն ընթեր­
ցելով:

77
 Գ ԼՈ ՒԽ 6.

ՏԻԵԶԵՐՔԻ ԳԱՂՏՆԻՔՆԵՐԸ

Աշխարհն ամբողջական է և բոլորս կա պ վա ծ ենք մեկը մյուսի

հետ, իսկ մենք մեկ Ամբողջության մի մասնիկն ենք: Տ իեզերքը
նման է մարդու մարմնին, որը բա ղկա ցա ծ է ա ռա նձին ա նդա մնե­
րից: Դրանք առանձին են, իսկ միասին կազմում են մեկ ա մբող­
ջություն' դառնում մարմին: Կյանքը կենդանանում է մեր մեջ, երբ
մենք միասնական ենք: Ինչքան շատ է միասնականությունը, այն­
քան լիարժեք է կյանքը: Երբեք մի մոռացեք, որ մենք Տիեզերքի
զավակներն ենք և նրա հետ մեկ ամբողջություն ենք կազմում:
Ես գրքում հաճախ օգտ ա գործում եմ Տիեզերք բառը: Եթե
ուզում եք, կարող եք Տիեզերք բառը փոխարինել այն Բ ա րձրա ­
գույն Ուժերից մեկով, որին հավատում եք (Աստված, Պ ա հա պ ա ն-
Հրեշտակ, Վերին Ուժեր, մի խոսքով, ինչպես դուք կցանկանաք):
Ես համոզված եմ, որ դուք ներքուստ ինչ-որ Վերին ուժերի հա վա ­
տում եք, հակառակը չեմ պատկերացնում: Օ րինա կ' ես հայ քրիս­
տոնյա եմ և. հպարտությամբ ինձ համարում եմ Հայ Առաքելական
Սուրբ եկեղեցու հավատարիմ զավակ, հավատում, երկրպագում
եմ Սուրբ Երրորդությանը, իսկ Տիեզերք ա սելով' նկատի ունեմ
Աստծո ոլորտը: Հետևաբար, գրքում ես առանց երկմտելու հավա­
սարապես օգտագործում եմ Տիեզերք և Աստված անվանումները:
Սովորաբար, երբ մարդը նեղն է ընկնում, վազում է գուշա կնե­
րի մոտ, կամ էլ հետևում հորոսկոպի ցուցումներին' փոխանակ
իր հոգու ներսը նայելու, կատարվածը իր մեջ փնտրելու, որով­
հետ և աստվածային հունդը մեր ներսում է: Երբ ճամփորդում
ենք հոգու ուղիով, այդ հունդն ենք ջրում: ժամանակի ընթացքում
մեր մեջ ու մեր շուրջն Աստծուց շնորհված ծաղիկներ են ծաղ­
կում' լցնելով մեր հոգին աստվածային սիրով: Հոգու ճանապար-

78
 Ьрр|і գ ա ղ տ ն ի ք ն ե ր ը

հով ք ա յլելիս մեզ ա նհրա ժեշտ է հ ե տ և ե լ հոգու կանոններին, որ­

պ եսզի բնության հետ ներդա շնա կ ապրենք: Հա կա ռա կ դեպքում
կյանքը լցվում է լա րվա ծությա մբ, վախով, պայքարով: Հա րստ ու­
թյան հա մա ր պ ա յքա րելով, չպ ետ ք է մոռանանք, որ այն մեզ ներ­
քին բա վա րա րվա ծություն չի տալու, որովհետ և նյութական հա ­
ջողությունը դ եռև ս հոգեկա ն հարստությունը չէ:
Մենք Աստ ծո տ ա ճա ր ենք: Աստված մեր մեջ է ապրում: Միա­
ժա մա նա կ, մենք ենք մեր մտ քերով ստեղծում այն իրականությու­
նը, որի մեջ ա պ րում ենք: Մեր ա յսօրվա կյանքը մեր նախկին մտ­
քերի ու մտ ա ծումների արդյունքն է, իսկ հետո կլինի այն, ինչ հի­
մա ենք մտ ա ծում: Ձ ե ր հետ կա տ ա րվա ծ շատ երևույթներ ու ձեր
ա պ րելա կերպ ը դուք եք ստ եղծել: Այո, այո, դուք ձեր մտածումնե­
րով: Մ տ ա ծեք, վերհիշեք և կհամոզվեք: Աստված կյանք է, իսկ
կյա նքը' էներգիա է: Աստ վա ծ ինքը էներգիա է, Գոյ և էություն: Ու­
րեմն, ձ ե ր մ տ ք երով ու ձեռք երով ճիշտ կերտեք ձեր ուզած կյան­
քը և իզուր ուրիշին էլ մեղավոր մի դարձրեք: Ձեր կյանքի տերը
դուք եք և այն ձե ր ձեռքում է:
Հիշեք , որ մեզ ենք գրավում, ձգում այն ամենը, ինչ կա մեր
ներսում: Այդ ա մենը կա տ ա րվում է Տիեզերական օրենքների հա­
մաձայն: Կան Տիեզերա կա ն օրենքներ, որոնց իմացությունը օ գ ­
նում է մարդուն տ րվա ծ կյանքը լիարժեք ապրելու: Մենք բոլորս
ապրում ենք ոչ միայն մարդու կողմից գրված, ա յլև Տիեզերքի
օրենքներով, որով հետ և մեր ենթագիտակցության օրենքը հեն­
վում է Տ իեզերքի օրենքների վրա և ղեկավարում է մեզ ողջ կյան­
քի ընթացքում: Ըստ ենթագիտակցության օրենքի գործունու­
թյան, ինչը մարդուն մտահոգում է, մագնիսի նման իրեն է ձգում
այդ ամենը, այսինքն, ինչին մարդը կենտրոնաց՛նում է իր ուշադ­
րությունը' գիտ ա կցա բա ր կամ անգիտակցաբար, դառնում է իրա­
կան: Բայց չպետք է մոռանաք, որ կյանքը հիանալի է. Հիշեք մի­
այն, որ Տերը մեզ միշտ սիրում է և շատ բա րի է, տ ա լիս է այն
ամենը, ինչ խնդրում ենք Նրա նից: «Խ նդ րեցեք և կ տ ր վ ի »
(Մաթ.7;7):Մեր կյանքում կա այն ամենը, ինչը մեզ պետք է: Եվ

79
ս տ - Բ Ի и і ч и ; ___________________________ __________ _________________

մենք դեպի մեզ ենք ձգ ում ա մենա լա վ բաները: Մենք ա րժա նի ենք
դրան, իսկ ա մենա կա րևորն այն է, որ այս կյա նքը մեզ հա մա ր է:
Մեզ պ ետ ք է, որ այս բոլորը միշտ լա վ հիշենք:
Հենց որ այս ամենը խորը գիտ ա կցեք, ա պ ա ձե ր կյա նքից դեն
կնետ եք բոլոր ա նպ իտ ա ն բաները, այսինքն' այն ամենը, ինչը
խ ա նգա րում է ա ռա ջ շա րժվելուն: Մեր մտ քերը դրա նք մեր խնդ­
րանքներն են Տիեզերքին, բայց նա չի հա սկա նում մեր մտ քերը
խոսքի ձև ո վ , ա յլ ամեն ինչ ընկալում է պ ա տ կերների ձև ով : Ինչ­
պես նա և նա չգիտի, թե ինչն է մեզ համար լավ, ինչը' վատ, նա
միայն կա տ ա րողի դերում է: Դրա համար ձեր վա տ կյանքի հա ­
մար ոչ ոքի մի մեղա դրեք, այլ փ որձեք հա սկա նա լ, որ դա ընդա ­
մենը ձեր հոգուց բխած ու զգա ցմունքներով լցվ ա ծ մտքի ա րտ ա ­
ցոլա նքն է:
Օ րինա կ, եթե դուք ներքուստ հա մոզվա ծ տ րա մա դրվեք, որ
գումա ր ձեռք բերելը դժվար է, ապա այն ձեռք բերելը, իրոք, կդժ­
վա րա նա և ձեր միտքը հա ստ ա տ ելու համար ձեր ցա նկություննե­
րը կա տ ա րող Տիեզերքը սիրով կկատարի ձեր մտ ա ծա ծը: Ինչքան
շա տ լինեն ձեր նմանատիպ մտ ա ծա ծ փ ա ստ երը, այնքան հա ս­
տատուն կլինի ձեր աղքատությունը: Պ ա հ կգա, երբ ձեր մտ ա ծա ­
ծը կդառնա համոզմունք և դուք կմնաք այդ վիճա կում: Հա ր ց ր ե ք
է հաջողությունը»: Նա ա ռա նց երկմտ ե­
ցա նկա ցա ծ հայի. «Ի՞նչ
լու, կպատասխանի. «Երբ մարդու բախտը բերում է»: Ոչ, հա ջո­
ղությունն ընդամենը նպ ա տ ա կա ուղղվա ծ գործողություն է, իսկ
պատահականությունը' գործողության նա խ ա պ ա տ րա ստ ումը:
Այսպիսով, հարստությունը կամ ա ղքա տ ությունը մեր մտ քերի
արդյունքն են: Մնում է հասկանալ, թե ինչն է խ ա նգա րում մեզ
հասնելու ցանկալի արդյունքին: Եթե մարդը խորությամբ հա սկա ­
նա այս ամենը և կարողանա գործնա կա նորեն կիրա ռել, ապա նա
կարող է օգտ վ ել իրեն տ վա ծ անսահման հնա րա վորություննե-
Hhg. փոխանակ իրեն սա հմա նա փ ա կելու և ա րդա րա ցմա ն հա ­
մար պ ա տ ճա ռներ փնտրելու:

80
 ?>|ікцЬрр|і t[_iuquih|iphbpp

Իհարկե, դա մի փոքր դժվար է մեր ուղեղի ընկալման համար,

որովհետ և մեզ փոքր տարիքից այլ բան են սովորեցրել ու ներար­
կել: Արևմուտքում այս թեզը արդեն վաղուց հեշտությամբ ընդուն­
վել և ակտիվ կիրառություն է ստացել, իսկ Ռուսաստանո՞ւմ: Ռու­
սաստանում նախ երկմտելով ընդունեցին, բայց գործնական
փ որձով հա մոզվելով այժմ լայն կիրառություն է ստացել ողջ երկ­
րռւմ: Ռուսաստանում այս թեմայով շատ թրեյնինգի կենտրոններ
կան, ուր սեմինարներ են անցկացվում ոչ միայն տեղական, այլև
արտասահմանյան հեղինակավոր միլիոնատերերի կողմից:
Իսկ Հայաստանում կարծես քչերն են իրազեկ, հետևաբար,
չեն խոսում այս մասին: Ես ուզում եմ, որ իմ գրքերը լրացնեն այդ
բացը: Չէ՞ որ սա հենց մեզ է պետք, մեր երիտասարդներին, որոնք
իրենց օրը աշխատանք փնտրելով են անցկացնում: Ուզում եմ,
որ կյանքի հաջողության այս գիտությունը հասանելի լինի և օգ ­
նի յուրաքանչյուրին և հատկապես, հայրենի երկիրը լքող այն
երիտասարդին, որը պատրաստվում է հոգու ցավով օտար ու ան­
ծանոթ երկրների պանդխտության ճանապարհը բռնել աշխա­
տանք փնտրելու նպատակով հոգում փայփայելով հայրենի օջա ­
խի կարոտն ու տուն վերադառնալու հույսը:
Այնպես որ, իմ հարգելի ընթերցող, եթե առանց կասկածի ու
երկմտելու, այսինքն' հավատով ու սիրով կատարեք գրքում
ա ռա ջա դրվա ծ մեթոդները, որոնցով հաջողության են հասել և
հա րստ ա ցել աշխարհի շատ ու շատ միլիոնատերեր, ապա այն
հ՛աջողություն և հարստություն է խոստանում նաև ձեզ. Առա­
ջարկվող ցանկությունների իրագործման տեխնիկայի (ՑԻՏ-ի)
օգնությամբ դուք կարող եք իրականացնել ձեր ցանկացած երա­
զանք: Ուզում եմ, որ հիմնովին հասկանաք այն, ինչ առաջադր­
վում է ձեզ:
Դրա համար, եկեք սկզբում ծանոթանանք Տիեզերական
օրենքներին, այսինքն' Կյանքի Ընդհանուր Օրենքներին, որոնք
իրական են այնպես, ինչպես ձեզ հայտնի ֆիզիկայի օրենքները և

81
լիովին կիրառվում են կյանքում, իսկ ձեր կողմից դրանց իմացու­
թյունն ու կյանքում կիրառումը ձեր կյանքը կփոխի հիմնովին:
Օրինակ' այդ օրենքներն ասում են. «Դուք եք ձեր մտքերով
ստեղծում ձեր կյանքը», «Սերը, հավատն ու ցանկությունը հրաշք
են գործում», «Սերը սեր է ծնում», «Նմանը նմանին է ձգում», «Ինչ
որ ցանես, այն կհնձես», «Այն, ինչ տալիս եք ձեզ է վերադառ­
նում, այսինքն, կյանքում գործում է բումերանգի օրենքը» և այլն:

Հավատա և ցա նկա ցիր

Հավատա և ցանկացիր, որպեսզի հաջողությունը ք եզ միշտ

հետամուտ լինի: Հիշեք, երկնքում ամեն ինչ կա նախատեսված
ձեր համար, և ամեն ինչ դուք եք ստեղծում ձեր մտքերով: Որ­
պեսզի ձեր ուզածին հասնեք պետք է Տիեզերք ուղարկվող պատ­
վերը որոշակի և ճիշտ ձևակերպեք: Կարող եք նաև պատին
փակցնել ձեր ցանկությունների բնագավառներին վերաբերող
նկարները, իսկ Արարիչը անպայման կնկատի և կկատարի, չէ՞ որ
Նրա համար անհնարին ոչինչ չկա: Ինչպե՞ս:
Գրեք ձեր ցանկությունները հաղորդագրության տեսքով: Երբ
ցանկությունն իրականանա, չմոռանաք շնորհա կա լ լինել
Տիեզերքին' պատվերի կատարման համար, դա շատ կարևոր
պայման է ՑԻՏ-ի կատարման համար:
Մեր նախահայրերը որսի գնալուց առաջ ավազի վրա նկարում
էին որսի տեսակը և երևակայական հարձակումներ կատարում
նրա վրա ու բացականչություններով հաղթում: Ինչի՞ համար էին
դա անում' պարզապես ուրախանո՞ւմ էին, թե՞ դարերով փո­
խանցված փորձ էր, որ որսի գնալիս պետք է պատկերացնել, թե
ինչպես են կենդանուն որսում: Եվ դա օգնում էր նրանց հատկա­
պես եղջերուների որսում:
Այսինքն, հավատի ուժը նպատակը իրական է դարձնում: Ին­
քը հավատն է գործը տեղից շարժում և շարժվում է այնքան, ինչ-

82
 ?>|і1»цІірр|і t|uiqinb|ipiibpp

քան նրա ուժն է. Երբ կարդում ենք Աստվածաշնչում գրված հոր­

դորը. «Խնդրիր և քեզ կարվի», «Մանանեխի չափ հավատ ունեցեք և
դուք կարող եք սարեր շարժել, հրամայել ծառին արմատով ջուրը
նետվել կնետվի» կարդում ենք, երբեմն, առանց բուն իմաստը ըն­
կալելու.Կամ. «Ով ունի, նրան կտրվի, ով չունի, նրանից կվերցվի
այն, ինչ ունի...». Ասվածը, կարծես, անտրամաբանական է թվում,
բայց դա բարձրագույն ճշմարտություն է: Երբ դուք երջանիկ եք
ձեզ հասանելի է վերին երջանկությունը, իսկ դժբախտության
դեպքում դուք ձեռք եք բերում ավելի մեծ դժբախտություն: Երբ
երջանիկ եք, ձեզ ավելին է տրվում' դռները բաց են, օրհնություն­
ները լցվում են վրադ, որովհետև Աստված կյանք է, իսկ կյանքը
սիրողին է սիրում:
Երբ Հիսուսը քայլում էր ջրերի վրայով, աշակերտներից
մեկը Պետրոսը ևս ցանկացավ նույնը անել: Քայլեց, բայց հենց
գիտակցեց, վախեցավ, երկմտեց և սկսեց խեղդվել: Հնչեց Հիսու-
սի խոսքը. «Ու՞ր մնաց հավատդ...» կամ «Ինչու
երկմտեցիր» (Մաթ.14;24-33):: Այո, հավատով նպատակը սա­
րեր կարող է շուռ տալ: Թեկուզ փոքր, բայց ասվածը հաստատող
շատ օրինակներ դուք էլ կարող եք հիշել ձեր կյանքում: Մի այս­
պիսի պատմություն եմ ուզում ներկայացնել.
Մի անգամ իմաստունն իր աշակերտների հետ ճանապարհոր­
դում էր: Մթնեց: Պետք էր ինչ-որ տեղ գիշերել: Նրանք տեսան գե­
ղեցիկ, մեծ տուն: Թակեցին դուռը: Տանտերը բացեց: Իմաստունը
խնդրեց գիշերել իրենց մոտ: Տանտերը դժկամությամբ համաձայ-
նեց, բայց ասաց, որ նրանք պետք է գիշերեն նկուղում: Նրանց
տվեց ամենավատ ծածկոցները, անկողնու պարագաները և
գնաց: Առավոտյան իմաստունն ասաց իր աշակերտներին, որ հա­
վաքեն իրենց ամբողջ ունեցած դրամը և տան այդ տանտիրոջը
գիշերելու համար:
Նրանք շարունակեցին իրենց ճանապարհը. Եվ նորից երեկո­
յան գիշերելու խնդիր ունեցան, որտե ղ գիշերեն. Նրանք տեսան

83
Ս Տ Ք Ի Ш Ч І -Ը

դաշտի մեջ փոքրիկ խրճիթ և որոշեցին այդտեղ գիշերել, ուրիշ

ճար չունեին: Թակեցին դուռը և գիշերելու տեղ խնդրեցին: Ծեր
մարդը ուրախությամբ համաձայնեց: Նա ոչ միայն ընտիր անկո­
ղիններ տվեց նրանց, այլև կերակրեց իր ունեցած ամենալավ կե­
րակուրներով:
Առավոտյան իմաստունն ասաց աշակերտներին. «Այրեք այս
խրճիթը և գնանք այստեղից»:
Աշակերտները դժկամությամբ կատարեցին իմաստունի ասա­
ծը և շարունակեցին իրենց ճանապարհը: Աշակերտները մի որոշ
ճանապարհ գնալով, չդիմացան, հարցրեցին իմաստունին, թե ին­
չո՞ւ այդպես վարվեցին:
Իմաստունը պատասխանեց.«Տեսնո*ւմ եք, ամեն ինչ չէ, որ մենք
տեսնում ենք մեր աչքերով'ճշմարտություն է»: Այն հարուստին մենք
տվեցինք բոլոր փողերը, որովհետև նրան այդքանը չէր բավարա­
րում, որպեսզի մի քանի գործարք կատարեր և կորցներ ողջ ունե­
ցածը: Իսկ աղքատի տունը այրեցինք, որովհետև նրա տան տա-
կը ոսկու մեծ հանք կա: Երբ նա մաքրի ավերակները և փորի հո­
ղը, կգտնի այդ ոսկին և կդառնա հարուստ ու երջանիկ:
Խնդիրը այն է, որ մարդիկ ճիշտ չեն ընդունում իրավիճակը,
լ/լ/\/4_
ր

որովհետև, երբեմն, երևույթը ինքը չար չէ, բայց չարի ձևով ենք
ընդունում: Պետք է համբերել, համառորեն ձգտել և հասնել: Ես
ձեզ հաջողություն եմ ցանկանում:

Տիեզերքը միշտ ձգտում է կատարելության

Մարդը պետք է միշտ զարգանա, ձգտի կատարելության: Իսկ

գիտե ք, որ Տիեզերքն էլ իր հերթին ձգտում է օգնել մեզ' բոլորիս,
որպեսզի մեր պլանները իրագործվեն: Կարդալով այս միտքը,
երևի ձեզ մոտ հարց առաջացավ, այդ դեպքում ինչո՞ւ է մենք այս­
քան անհաջողություններ, այսքան ձախողումներ ու այսքան
սխալներ ունենք. Ինչո ւ: «Ինչքան էլ ձգտում եմ դեպի վեր բարձ-

84
 ^»|іЬі[Ьрр|і tpuqtnbjipbbpp

րանալ, իմ գործերը, վեր գնալու փոխարեն' վար են իջնում»:

Հարցնում ու չեք սխալվում: Պատասխանը մեկն է. հենց միայն
խնդիրների ու անհաջողությունների հաղթահարման միջոցով
մարդը պետք է անընդհատ զարգանա, որովհետև գործում է
կյանքի կատարելագործման տեսությունը:
Դուք նորից կարող եք հարցնել, եթե Տիեզերքը ձգտում է կա­
տարելության, այդ դեպքում ինչո՞ւ որոշ մարդկանց գործերը
գնալով վատանում են: Ինչո՞ւ է մեկը հարուստ, իսկ մյուսը' աղ­
քատ: Պատասխանը թաքնված է մեր ուղեղում և մեր համոզ­
մունքների մեջ: Եթե մարդը հավատում է աղքատությանը, որ նա
եկել է այստեղ տառապելու և ժամկետը լրացնելու համար,
ուրեմն այդպես էլ կլինի: Ամենատարածված սխալը, որը մենք
թույլ ենք տալիս, այն է, որ մենք դրսում ենք փնտրում այն պատ­
ճառները, ինչը պետք էր ներսում փնտրել: Հաջողությունն էլ բա­
ցառություն չէ, որովհետև հաջողությունը գալիս է մեր ներսից:
Մենք ինքներս ենք մեր հաջողության և անհաջողության կերտո­
ղը: Այո, նախ մեզ պետք է աճել, որպեսզի ավելին ստանանք: Երբ
մեզ մոտ ամեն ինչ լավ է գնում, չենք զարգանում և չենք աճում:
Իսկ երբ մեր գործերը վատանում են, այդ դեպքում մտածում ենք,
վելուծում և ձգտում ենք շտկել իրավիճակը, այսինքն մենք
աճում ենք սխալվելով, համբերելով և հաղթահարելով ան­
հաջողությանը: Չպետք է մոռանալ, որ անհաջողության վերջում
հաջողությունը ձեզ է սպասում:

85
 Գ Լ Ո Ի 1 Ա 7.

ԿՅԱՆՔԻ ՀՐԱՇԱԳՈՐօ ՕՐԵՆՔՆԵՐԸ

«Մ ե ր կյա սքը ճամփորդություն, է, իսկ գա ղա փ ա րները ու­
ղեկցող: Երբ չկա ուղեկցողը ' ամեն ինչ կա նգ է առնում, նպա­
տակը կորչում է, իսկ ուժերը, կարծես, չե ն էլ ե ղ ե լ»:
Վ .Մ . Հյուգո

Անտ ա ռների, գա լա կտ իկա յի, ա ստ ղերի և մա րդու ստ եղծմա ն

հա մա ր բնությունն ունի որոշա կի օրենքներ: Այդ օրենքների իմա­
ցությունը նպ ա ստ ում է մեր ցանկությունների իրա գործմա նը, տ ա ­
լիս է մեր ցա նկա ցա ծ նպատակի կատ ա րմա ն ա մենա պ ա րզ և
ա րդյունա վետ տեխնիկայի հնարավորություն, որպ եսզի մեր կյան-
ք ը լցվի ներդաշնակությամբ, հաջողությամբ և երջանկությամբ:
Այո, Տ իեզերքը օգնում է մեզ, որ հա սնենք կա տ ա րելությա ն,
բայց նա էլ իր հերթին է աշխատում որոշա կի օրենքներով: Այդ
օրենքները կա րող ենք ա նվա նել Բնության, Տ իեզ երք ի կամ Աստ ­
վածա յին օրենքներ: Բայց եկեք անվանենք Կյանքի ընդհանուր
օրենքներ, լա վ իմա նա լով, որ ա նվա նումից օրեն ք ը չի փ ոխ վում
և, անկախ իր ա նվա նումից, նա գործում է մեր կա մքից անկախ,
ուզենք թե չուզենք, հա վա տ ա նք կամ չհա վա տ ա նք: Եթե դեռ չգի­
տենք, թե ինչպես են գործում այդ օրենքները, ապ ա դա չի նշա ­
նակում, որ նա չի գործում: Բոլորս լա վ գիտ ենք, որ ցա ն կա ցա ծ
օրենքի չիմացությունը մեզ չի ա զա տ ում պ ա տ ա սխ ա նա տ վութ յու­
նից: Նույնը վերա բերում է Կյանքի ընդհա նուր օրենքներին:
Դրանք են.
1. Ձգողականության օրենքը:
2. Առատության (հարստության, բարգավաճման) օրենքը:
Յ.Համապատասխանության օրենքը:
4. Սպասման օրենքը:

86
 ^֊IjiuhpJi Ьрш ^ цщ прА u p b h p tib p p

5. Ընտրության օրենքը:
6. Հավատի օրենքը:
7. Նվազագույն ջանքերի (դիմադրության) օրենքը:
8. Չկապվելու օրենքը:
9. Գործողության օրենքը:
10. Պատճառահետեւանքային օրենքը:

Կյանքը' ինքնին կատարյալ է և այդ կատարելության ճանաչողու­

թյունը անսահման երջանկություն է պարգևում:
Ինչքա ն էլ Բ ա րձրա գ ուն Ուժերը ձգտ են նպ ա ստ ել ձեր կյանքի
կա տ ա րելա գ ործմ ա ն ը, այնուամենայնիվ, եթե չգիտ եք բնության
զա րգա ցմա ն հիմնա կա ն օրենքներն ու սկզբունքները, չեք կա րո­
ղանում ղ ե կ ա վ ա ր ե լ ձեր կյանքը, ապա, բնական է, խնդիրներ կլի­
նեն: Կյա նքում պ ա տ ա հա կա նություններ չկան, կան որոշա կի
օրինա չա փ ութ յուններ' պ ա տ ճա ռ-հետ ևա նքա յին կապ և ամեն
ինչ ենթա րկվում է Կյանքի ընդհանուր օրենքներին, որոնցից գ լ­
խ ա վորը Տիեզերքի Ձգողականության օրենքն է, որն ասում է.
«Նմանը իրեն է ձգում է այն ամենը, ինչը նման է իրեն, իսկ ինչին
կենտրոնանում ենք' բազմապատկվում է»:
Այս օ ր ե ն ք ը ա ռա ջին անգամ (1906 թվականին) ձև ա կ ե ր պ ե լ և
հա սա րա կությա ն դատին է ներկա յա ցրել Ուիլյամ Ատկինսոնը իր
«Գրավելու օրենքը և մտքի ուժը» գրքում, որտեղ ասվում է. «Այն, ինչ
վերևում է, նույնը ներքևում է», «Ինչպես ներսում է' նույնը դրսում է»,
«Մենք բոլորս մեկ հոր զավակներ ենք»:
Տ ի ե զ ե ր ք -մ ա ր դ հա րա բերությունը, եթե հա մեմա տ ելու լինենք
ծնող-զա վա կ հա րա բերությա ն հետ, ապա, երբ երեխան իրեն լա վ
է դրսևորում, ծնողը շոյում է երեխայի գլուխը, գովում և կա տ ա ­
րում է նրա ցա նկութ յունը' իր հնարավորության սահմաններում:
Իսկ եթե երեխ ա ն կամակորություն է անում. «Ուզում եմ այս, չէ
այն», իսկ մի քա նի րոպե հետո «Չեմ ուզում ոչ այս, ոչ' էլ այն:
Ինչ-որ բան ուզում եմ, բայց չգիտ եմ ինչ...»: Ծա նոթ տեսարան է,

87
u s Ք Ի І Н к Н ! ______________________________________________ ______

այնպես չէ՞: Այդ դեպքում ինչպես կվարվեք: ճ ի շտ է, նա ոչինչ չի

ստանա, որովհետև ինքն էլ չգիտի, թե ինչ է ուզում:
Մեր շրջապատում բազմաթիվ հնարավորություններ կան և
գոյություն ունեն շատ միջոցներ, որպեսզի իրագործենք մեր երա­
զանքը: Մարդկանց տարբեր տեսակներ կան: Օրինակ, եթե որևէ
մեկին ասենք գդալը որտեղ է գտնվում, նա վեր կկենա, կվերցնի
այն ու կսկսի ուտել, իսկ մեկ ուրիշը, տիրապետելով նույն ինֆոր­
մացիային, կընդունի ի գիտություն և կսկսի տրտնջալ, որ մարդ
չկա, որ գդալը տա կամ կերակրի: Այսինքն, մեկը գործում է' վերց­
նում է գդալը և ուտում, իսկ մյուսն այդ ընթացքում գիտի որտեղ
է խոհանոցը, բայց նստած հեռուստացույցի դիմաց բողոքում է,
որ սոված է, չի կարողանում ուտել: Ինքներդ որոշեք, այդ երկու­
սից որ տեսակին եք պատկանում: Հիշեք միայն, որ գործողու­
թյան օրենքն ասում է. եթե մարդը տեղից շարժվում է, նա սոված
չի մնա, իսկ ժողովուրդն ասում է. «Արհեստավորը մինչև կեսօր է
սոված մնում»: Եթե մարդը ինչ-որ թանի ձգտում է, ինչ-որ բան
է փոխում, ապա անպայման ինչ-որ բան ստացվում է: Հակա­
ռակը, բազմոցին դատարկ փորով պառկած մարդը, եթե ոչինչ չի
անում, բնական է, նա ոչինչ չի ունենա:
Կամ, եթե օսլայած օձիքով, կարդացած երիտասարդին առա­
ջարկենք առևտուր անել, ապա նա, նախօրոք, անհաջողության
հազար ու մի պատճառներ և փաստեր կբերի ապացուցելու, որ
դա հնարավոր չէ իրականացնել: Piujg նրա թերուս հարևանը,
կողքից լսելով այդ ամենը, առևտրի կետ է բացում և հաջողու­
թյամբ աշխատում: Ինչո ւ: Որովհետև նրա ուղեղը և երևակայու­
թյունը ունակ չէին վերլուծել խնդրի դժվարությունները, պակա­
սում էր վախի սինդրոմը: ժողովուրդն ասում է. «Մինչև խելոքը
տածի, անխելքի տղեն կծվի»: Իսկ ի՞նչ կտա մեզ այդ օրենքնե-
րի Իմացությունը և ինչպե՞ս օգտվենք կյանքի այդ օրենքներից:
 ^֊Ijiu h p fi kpiu^tunnpt) О]ոԿԱ

Կյանքի մեծագույն գաղտնիքը

Ձգողականության օրենքն է
«Սովորիր, լինելամհնբի հէսր ամհնբի պես' զ
հհւր գիտնական, սրբի հետ' սուրբ: Այդ արվե
է բերում ամեն ինչում, որովհետև նմանը ձգում է նմա նին...»
Բալթագար Գրացիա (1601 — 1658)

Ուշադիր ընթերցեք Բալթւսզար Գրացիայի հանճարեղ այս

խոսքերը, որտեղ նա մեջբերում է կատարել Ձգողականության
օրենքի մասին դեռ 17-րդ դարում: Այս օրենքը մարդկությանը ծա­
նոթ է եղել դեռ հին դարերից, բայց միայն 20-րդ դարում են խո­
սում այդ մասին: Տիեզերքի այս օրենքները եղել են թագավորնե­
րի և քրմերի մենաշնորհը: Դրա համար բացենք գաղտնիության
վարագույրը, զինվենք գիտելիքներով և շնորհիվ Ձգողականու­
թյան օրենքի, կյանքի կոչենք մեր ցանկություններն ու երազանք­
ները, հիանալով մեր ուղեղի անսպառ հնարավորություններով:
Դեռ դպրոցական տարիներից ֆիզիկայից ձեզ ծանոթ է Տիեզերա­
կան Ձգողականության օրենքը, բայց քչերը գիտեն, որ դա համա­
նուն օրենքի միայն մի մասն է: Տեսնենք, թե ի՞նչ է իրենից ներկա­
յացնում Տիեզերքի Ձգողականության ամբողջական օրենքը, ինչ­
պե՞ս է այն գործում և ազդում մեր կյանքի վրա:
Պետք է ասեմ, որ կյանքի մեծագույն գաղտնիքը Ձգողականու­
թյան օրենքի մեջ է: Շատերին հայտնի չէ, որ այն Տիեզերքի ամե-
նաուժեղ օրենքներից մեկն է, որի շնորհիվ կարող է մարդը ստա­
նալ այն ամենը, ինչը ցանկանա: Այդ օրենքի շնորհիվ դուք ձեր
կյանք եք ձգում այն ամենը, ինչին կենտրոնացնում եք ձեր
ուշադրությունն ու էներգիան, անկախ նրանից, դուք դա ու­
զո՛ւմ եք, թե՞ ոչ: Օրենքն ասում է. մտքերը մագնիսային հատկու­
թյուն Լւ սեփական հաճախականություն ունեն. Տիեզերք գնալով,
նրանք իրենց են ձգում բոլոր իրենց նմաններին և բումերանգի
օրենքով, բազմապատկված, վերադառնում իրենց սկզբնաղբյու-

89
1Г8*Г-У’ Ill^ c W *

րին, այսինքն' ձեզ: Նրա սկզբունքներից է.«Նմանը ձգում է նմա­

նին», «Պտուղը ծառից հեռու չի ընկնում», «Ով ինչ ցանի, այն կհն­
ձի», «Այն, ինչ մտածում եք' դառնում է իրական», այսինքն, երբ
դուք ինչ-որ բան եք մտածում, ապա ձեզ եք ձգում նմանատիպ
մտքեր:
Հիշեք միայն, որ Ձգողականության օրենքը գործում է անա­
ռարկելիորեն և չի շրջանցում ոչ ոքի, այն անվանում ենք նաև բու­
մերանգի օրենք, իսկ այդ օրենքն ասում է, որ ինչի մասին մտածում
եք, այն էլ ձեզ եք ձգում: Եթե ձեզ դուր է գալիս բացասականի մա­
սին կարդալ, հանցագործ աշխարհի մասին ֆիլմեր դիտել, ձեր
գործն է, բայց հիշեք, որ դրանով ձեզ եք ձգում բացասական մտ­
քեր: Ուստի, ինչ կարդում ու լսում եք, մտնում է ձեր կյանքի մեջ:
Նույնն է երգերի ու երաժշտության հարցում: Տխուր, դժբախտ սի­
րո երգ կատարող երգիչը իրեն է ձգում նման իրավիճակ և նույնը
ուղարկում է լսողներին: Նույնը կատարվում է մեր արարքներում:

Արածդ քեգ է վերադառնալու...

Ու. Չերչիփ կյանքի պատմությունից: Մի անգամ մի ֆերմեր

տուն վերադառնալիս, ճահիճների կողմից ճիչեր է լսում: Նա
արագ շտապում է ձայնի ուղղությամբ: ճահճում երեխա էր խեղդ­
վում և արդեն սուզվում էր: Նա արագ փայտը մեկնում և փրկում
է երեխայի կյանքը, տուն է տանում երեխային, լողացնում, կե­
րակրում: Երբ տղան հանգստանում է, խնդրում է ֆերմերին թույլ
տալ, որ ինքը տուն գնա, որովհետև հայրիկը կանհանգստանա:
Տղան գնում է. Մի քանի օր հետո ֆերմերի դռան առաջ մի շքեղ
կառք է կանգնում: Տղայի հայրն էր, որը եկել էր նվերներով' իՈ
երախտագիտությունը հայտնելու երեխային փրկելու համար*
Բայց ֆերմերը ոչ մի կերպ չի համաձայնվում նվերները վերցնել
և հարգալից հրաժարվում է: Երբ սենյակ է մտնում ֆերմերի
տղան, հարուստը առաջարկում է գոնե թույլ տան տղային ուսու-

90
 прД «рЬіфЬЬрр

մը շա րունա կելու նպատակով Լոնդոն տանել: Ֆերմերը հաճույ­

քով հա մա ձա յնվում է: Հետագայում տղան ոչ միայն դպրոցը,
այլև փայլուն առաջադիմությամբ ավարտում է Լոնդոնի բժշկա ­
կան համալսարանը: Այդ ֆերմերի տղան աշխարհահռչակ Ալեք­
սանդր Ֆլեմինգն էր, որը 1929 թ. դարձավ պենիցիլին պրեպարա­
տի հայտ նա գործողը:
%

Տա րիներ հետո, պատերազմից առաջ, հարուստի որդին շատ

ծանր հիվանդանում ու տեղափոխվում է Լոնդոնի ամենալավ հի­
վանդանոցը: Տղային մահից փրկում է պենիցիլին պրեպարատը:
Փ րկվող տղայի հա րուստ հայրը լորդ Ռենդոլֆ Չերչիլն էր, իսկ
տղան' հետ ա գա յում Անգլիայի պրեմիեր մինիստր Ոփնսթոն Չեր-
չիլը: Չերչիլը իր կյանքում ապացուցված հայտնի լոզունգը սի­
րում էր հա ճա խ կրկնել. «Այն, ինչ անում ես, քեզ է վերադառնալու»:
ք

Տիեզերքի Ձգողականության օրենքը և դուք

Արդեն ասացինք, որ ամեն մի միտք, անկախ նրանից' դրական

է, թե բա ցա սա կա ն, իր մեջ էներգիա է կրում: Հիշեք, Բարձրյալը
իրականացնում է մարդու այն մտքերը, որոնք իրենց մեջ մեծ
էներգիա են պարունակում, այլ ոչ թե այն մտքերը, որոնք մենք ու­
զում կամ չենք ուզում: Իսկ ինչո՛ւ չմտածել այն մասին, ինչ ուզում
եք: Չէ՛ որ Ձգողականության օրենքը գործում է բոլոր ժամանակ­
ներում, ամբողջ աշխարհում և կարող եք, ձեր ուժերի սահմաննե­
րում, այն օգ տ ա գ ործել ձեր նպատակների համար: Նպատակ
դրեք և ձեր ուղեղը բառացիորեն լցրեք դրական շարժառիթներով
(մոտիվացիոն մտքերով) ու զգացումներով. Այդպես դուք կարող
եք հաջողության հասնել: Չէ որ ամեն ինչ ձեր ձեռքում է.
Ըստ Ձգողականության օրենքի, որպեսզի իրագործվի ձեր ցան­
կությունը, կարևոր է զգաք, որ դուք որոշակիորեն արդեն ունեք
այն, ինչ ցանկանում եք: Ենթադրենք, դուք ուզում եք վարկ վերց­
նել բանկից: Ղուք ի՞նչ եք անում: Բնական է, բանկից պահանջում

91
Ս Տ Ք Ի П Ім Н І

եք ոչ թե անորոշ, այլ որոշակի գումար: Այդպես է և նպատակադ­

րումը, այն պետք է լինի որոշակի: Օրինա կ 1 000 000 դրամ ամի­
սը և պատկերացրեք, որ դուք այն արդեն ունեք: Դրանք ձերն են:
Դուք ուրախությամբ և երախտագիտությամբ եք լցվա ծ գումարի
ավելացման համար: Թե դա ինչպե՛ս կաշխ ատեք կամ ինչպե՛ս
կլինի, Տիեզերքը այդ ամենը ձեզ կհուշի: Դուք միայն կենտրոնա­
ցեք ունենալու վրա:
Դուք առողջության խնդիրնե՛ր ունեք և ուզում եք Ձգողականու­
թյան օրենքով լավացնե՛լ ձեր առողջությունը: Ուրեմն, մտածեք, որ
դուք արդեն առողջ եք և ձեզ շատ լավ եք զգում: Զգա ցեք առողջու­
թյան բույրը և շնորհակալ եղեք լավ առողջության համար, որն ար­
դեն ունեք: Ձեր' աստվածային ակունքի հետ կապը պահպանում է
ձեր հիանալի զգացողությունը անհրաժեշտ մակարդակով: Ձեզ
մնում է զգաք այստեղ և հիմա լիովին առողջ: Անընդհատ կրկնեք.
«Ես առողջ եմ: Ես հոգով ուրախ ու հանգիստ եմ»:
Դուք ուզում եք լավ հարաբերություն ունենալ ձեր սիրելի մար­
դու հե՛տ: Պատկերացրեք, որ դուք արդեն դա ունեք: Դուք ունեք
հարազատ մարդ ու սեր, երջանկություն և ուրախություն, այդ
ամենը զգացեք հաճույքով: Զգացեք, որ նա ձեր կողքին է: Քայլե­
լով, դուք կարող եք պատկերացնել, թե ինչպես եք ծանոթանում
հետաքրքիր ու հաճելի անձնավորության հետ: Կարող եք նույ­
նիսկ տուն գալով գրի առնել ձեր մտքերը, ապրումները: Իսկ
զգացմունքները ուժեղացնելու համար օգտ ա գործեք նկարներ,
այսինքն ստեղծեք Ցանկությունների քա րտ եզ կամ ալբոմ, որի
կազմման մասին կխոսենք գրքի հետագա էջերում:
Ձգողականության օրենքը միշտ աշխատում է, երբ դուք մտա-
ծում եք: Դուք հիշում եք անցյալը, ներկան կամ ապագան' օրեն-

եաոոո Г է: անննդհատ ԿրկնՎո1^ հ ո ծ ը ն թ ա ց է և գուք շեք

ա? ^ տԻչԻ վրա դնեԼ՝ անջատել, որովհետ և օրեն­
քի ւռուսւան ^ պ ս’ ^նչպես մտքերը: Բոլորիս համար մտ­
քի Լ ության ժամանակը մեր քնած ժամանակն է, բայց նույնիսկ

92
 M juiiip|i hpuipiutpipf) о

այդ ժամանակ էլ Ձգողականության օրենքն աշխատում է: Նա աշ­

խատում է ձեր վերջին մտքերի վրա, որոնք ունեցել եք քնելուց
առաջ. Դրա համար, թող միշտ դրական ու լավ մտքեր ունենաք:
Բարին ընդ ձեզ:

Տիեզերքի Ձգողականության օրենքի սկզբունքները

Տիեզերքի Ձգողականության օրենքի հիմնական սկզբունքնե­

րից է. «Մեր մտքերն են ստեղծում մեր իրականությունը»: Եթե ֆիզի­
կայից մեզ ծանոթ Նյուտոնի օրենքն ասում է, որ իրար են ձգում
մասսա ունեցող իրերը, ապա Տիեզերքի Ձգողականության այս
օրենքը վերաբերում է մարդուն և նրա մտքերին, այսինքն, ըստ
այդ օրենքի, մեր մտքերն իրենց են ձգում մեր պատկերացրած
մարդկանց, իրերն ու իրավիճակները:
Նյուտոնի օրենքն ասում է. «Եթե խնձորը վերև ենք նետում,
ապա այն անպայման կընկնի ներքև, կձգվի գետնից», իսկ Տիե­
զերքի Ձգողականության այս օրենքն ասում է. «Եթե խնձոր շատ
ցանկանաս, ապա կարող ես իրականում ունենալ»: Ահա այդ եր­
կու օրենքների տարբերությունը:
Ինչպե՛ս է դա կատարվում: Պատկերացրեք, մարդը մագնիս
է, բայց ոչ սովորական: Դեպի մարդն են ձգտում ոչ թե մետաղնե-
րը, այլ' իրերն ու իրադարձությունները, մարդիկ, փողեր, հաջո­
ղություններ և նմանատիպ բաներ, կամ թե անհաջողություններ,
դժբախտություններ, այսինքն այն, ինչ կա մարդու մտքում ու
գլխում: Բայց դա չի նշանակում, որ դուք վայրկենապես, կարծես
կախարդական փայտիկով, ձեզ մագնիս կարող եք դարձնել ու
ձգել ձեր ցանկացածը: Ոչ, դա այդպես չէ: Պարզապես մարդը
բնական ճա նա պ ա րհով ստանում է այն, ինչը մտածում է ու ցան­
կանում: Օրինակ.
Եթե ցանկացածը անձ է, ապա նա կարող է իր ճանապարհին
հանդիպել անհրաժեշտ մարդուն, կամ կարող է հնչել երկար

93
 Ս ՜8 Ք Ի М Ім М * ________________ _______________ ____________________
»

սպասված հեռախոսազանգը, կամ հաճելի պայմաններում և իր

ուզած մթնոլորտում հանդիպել ուզած մարդուն:
Եթե դա ւիող է, ապա կարող եք անգամ փողոցում գտնել, աշ­
խատանքի մեջ պաշտոնի բարձրացմամբ ստանալ, կամ թե շա­
հել լոտոյում:
Եթե երկար ժամանակ վատ տրամադրություն ունեիք, վախով
անհաջողությունների մասին էիք անհանգստացած մտածում,
ի՞նչ եղավ: Պարզ է, ունեցաք:
Եթե դուք երկար ժամանակ մտածում էիք մեքենա ունենալու մա­
սին և ունեցաք կամ երկար ժամանակ մտածում էիք կյանքի ուղե­
կից ունենալու մասին և ունեցաք, ի՞նչ է, պատահականությո՛ւն էր
այս ամենը, թե' հեքիաթ, այնպես չէ': Բայց «հեքիաթային» այստեղ
ոչինչ չկա: Դա ես և դուք ենք ու մարդիկ, ում հետ ամեն օր այս ամե­
նը կատարվում է անգիտակցորեն, անկախ մեր կամքից:
Ընթերցողներից շատերը, երևի, սկսեցին խիստ կասկածել այս
ամենի ճշմարտացիությանը, որովհետև շատերը նույնպես ցան­
կացել, բայց այդպես էլ սպասելով են մնացել: Ի՛նչն է պատճառը:
Արդյո՛ք, այստեղ ինչ-որ գաղտնիք կա, թե' պատահականություն
է կամ զուգադիպություն: Այո, ճիշտ եք, գաղտնիք կա և դա ձեր
կասկածն է: Շատերի ցանկությունների չիրականացման գլխա­
վոր պատճառը կասկածն է, որ չեն կարող դա ունենալ կամ այ­
սինչին հասնել և այլն: Հետաքրքիր է ու փաստ, որ ձեր կասկած­
ներն ու մտքերը ավելի մեծ ուժով են ձեզանից հեռացնում ձեր
ցանկությունները, քան ցանկությունների մտքերը, որոնք պետք է
իրենց ձգեին ձեր նպատակը: Այսինքն, ինչպե՛ս:
❁

Միտքը զգացմունք է ծնում,

իսկ զգացմունքը՝ գործողություն

Արդեն ասացինք, որ Ձգողականության օրենքը դա Տիեզերքի

«մագնիսային» ուժն է: Նույնիսկ գրավիտացիոն օրենքը հանդի-

94
 ^֊IjUibpjl Ііриіліш|ппі1 lip ենբեն

սանում է նրա մի մասնիկը: Ըստ այդ օրենքի, իրար են ձգում

իրար նման մարդիկ, գաղափարներ, իրավիճակներ, օրինակ'
մարզական խմբեր, սպորտի սիրահարներ, ընկերություններ և
այլն: Նույն սկզբունքով և անհաջողությունն ու դժբախտությունը,
այսինքն այն, ինչ կա ձեր ուղեղում: Իսկ արդյո՞ք բոլորն են են­
թարկվում այդ օրենքին և կարո՞ղ են արդյոք բոլորը օգտվել այդ
օրենքից: Այո, կարող են: Անցյալում, մինչև մեր օրերը, եղել են
մարդիկ, ովքեր իմացել և կիրառել են այս օրենքը: Նրանք ցան­
կությունը մտքում ամեն օր կրկնելով, միաժամանակ զգացմունք,
հետաքրքրություն և էներգիա ներդնելով, իրենց ցանկությունը
կյանքի են կոչել: Արևմուտքը սա անվանում են «ներդաշնակու­
թյան օրենք», այսինքն երջանիկ ես, եթե ներդաշնակ ես աշխար­
հի հետ և դժբախտ, եթե հակադրվում ես դրան: Այլ խոսքով ասած,
մեր ցանկությունների իրականացման համար մենք օգտվում ենք
մեր ներքին' ուղեղի, մտքի, խոսքի ու պատկերացման ուժերից:
Այն, ինչին ուզում եք հասնելկարող եք ձեր կյանքում ունենալ
մտքում մտապատկերելով և դրան առնչվող դրական պնդումնե­
րը բազմաթիվ անգամ կրկնելով: Ի՞նչ է ստացվում. ես կարող եմ
մտածել ինչ ուզում եմ և այն կարող է կատարվե՞լ: Եվ այո, և ոչ:
Պետք է նախօրոք զգուշացնեմ, որ միայն պարզ մտածելով ու
ցանկանալով չեք կարող հասնել ձեր ուզածին, կամ էլ ավելի լավ
է չցանկանալ, որովհետև կարող է սխալ արդյունք ունենաք: Դրա
համար անհրաժեշտ է հետևել բոլոր այն կանոններին, որոնք կա­
ռաջադրվեն ընթերցման ընթացքում:

Տիեզերքի սպասման օրենքը

Հաջողակ մարդիկ հնարավորություններ են փնտրում, իսկ անհաջո­

ղակները' արդարացումներ և յուրաքանչյուրը գտնում է իր փնտրածը.

Սպասումը իշխում է մեզ վրա, դրա համար էլ կարևոր է նրա

վրա հսկողություն սահմանել: Եթե դուք ակնկալում եք լավագույն

95
Ս 8 Ք Ի І И ч И ! _________________ _____________ ___________________ _____

տ ա րբերա կը, ապա դուք այն, անպայման, կստ ա նա ք: Եվ հակա­

ռակը, երբ ձեր մտ քերը բա ցա սա բա ր են տ րա մա դրվ ա ծ երևույ­
թին, ապա այդպիսի բա ցա սա կա ն ա րդյունք էլ կստ ա նա ք: Ապա­
ցուցվա ծ է, որ մարդկանց 90 տոկոսը ա վելի շա տ հա կվա ծ է բա­
ցա սա կա ն սպասմանը: Երևի չեք հա վա տ ա ա սվա ծին, բայց դա
այդպես է: Օ րին ա կ' ծերանում եք, որովհետ և դրան եք սպասում:
Ինքներդ ձե զ ծրա գրա վորում եք, որ դա ռնա ք ա վելի ու ավելի
մեծ' մինչև որոշակի տարիքի հասնելը: Հա ս ն ե լո վ նշվա ծ տարի­
քին, սկսում եք հագուստի ոճով, պ ա հ վ ա ծ ք ո վ ս ա յլ «նշաններով»
ձ ե զ պ ա հել մեծահասակի նման: Նույնիսկ ա յդպ ես մա րդը գուշա­
կում է իր մահանալու մոտավոր ժամանակը:
Դրական սպասումներ կարելի է ձեռք բերել դրա կա ն մտածե­
լա կերպ զա րգա ցնելու միջոցով: Եթե դուք վճռա կա նորեն որոշել
եք հաջողության հասնել, ապա ձեր բոլոր մտ քերը պ ետ ք է ուղղ­
ված լինեն ապագային, իսկ անցյալի մտ քերը պ ետ ք է թողնեք
անցյալում: Նայեք ապագային հույսով ու հա վա տ ով և գործեք
խանդավառությամբ:
Խանդավառությունը հզոր ոգեշնչող ուժ է, (խանդավառու­
թյուն' էնտուզիազմ - հունարեն նշանակում է Ա ստ ծով ներշնչված,
ոգևորված): Ըստ սպասման օրենքի, եթե դուք ա նկեղծորեն դրա­
կան արդյունք եք ակնկալում, ապա մագնիսի նման նրան ձեզ
մոտ կարող եք ձգել, որովհետ և սպասման օրենքն ասում է. «Ղու
Կստանաս այն, ինչին սպասում ես»: Այսօրվա ձեր սպ ա սումը կիրա­
կանանա վաղը և կստանաք այն, ինչին սպ ա սում եք, ուստի եղեք
ուշադիր ձեր սպասումների մեջ: Վատը միշտ հեռա ցրեք ձեր մւո-
Ք^րից. Ուշադիր հետ ևեք ձեր զգա ցումներին, կա նխ ա զգա ցում­
ներին: «Ինչին մարդը սպասում է, այն էլ ձեռք է բերում,- ասել է Արիս*
 Ji հոաջագոոք) о

Տիեզերքի նվիրելու օրենքը

Մենք արդեն ծանոթացանք Ձգողականության օրենքին և իմա­

ցանք, որ. «Այն, ինչ ներսում է, նույնը դրսում է», «Նմանը ձգում է
նմանին» օրենքի շնորհիվ ինչ ցանկանում ենք' կարող ենք մտքի
ուժով մտածածը իրական դարձնել: Բայց, թացի Ձգողական օրեն-
Քհց. գոյություն ունի նաև Տիեզերքի Նվիրելու օրենքը, որի կիրա­
ռումը առատության է պարգևում կատարողին: Օրենքն ասում է.
«Ինչ որ ցանես, այն4 կհնձես: Մեկը ցանես' շատը կքաղես»:
Այս օրենքը որոշ հեղինակներ համարում են նաև Տիեզերքի
հիմնական օրենքներից մեկը, որը կոչվում է նաև Ներդրման
օրենք: Այն ասում է. «Ինչ տալիս ես, այն էլ ստանում ես»: Տալ-
ստանալը Տիեզերքի էներգիայի տարբեր հոսքեր են, այսինքն,
տալով նրանից, ինչը մենք արդեն ձեռք ենք բերել, ղրանով ապա­
հովում ենք Տիեզերքի առատությունը, որը տարածվում է մեր
կյանքում: Մեր մարմինն ու ուղեղը Տիեզերքի հետ մշտապես
գտնվում են դինամիկ կապի մեջ և փոխանակման գործընթա­
ցում: Եթե դադարեցվի այդ շարժումը, ապա այդ փոխանակման
ու շրջանառության դադարը կնմանվի արյունատար համակարգի
շրջանառության դադարի: Համակարգը կսկսի խտանալ, կառա­
ջանա պայթյունավտանգ իրավիճակ, կամ էլ ճահճացում, ուստի
կյանքում պետք է գերիշխի շարժումը, փոխանակումը, թարմա­
ցումը: Մարդը պետք է նվիրի, բաժանի, կիսվի սեփական միջոց­
ներով, մտավոր ու ֆիզիկական էներգիայով, որպեսզի նույնը ետ
ստանա բազմապատկված: Հիշեք, որ երջանկության թռչունը
նստում է միայն մարդու բաց ափի մեջ:

Հնարավոր սխալներ

Ուզում եմ կարևոր մի հարց տալ. «հնչո ւ եք տալիս». Երևի

տալիս եք, որպեսզի ձեր տվածը բազմապատկված ձե զ վերա-

97
Ս Տ-ԲԻ ПІчИ*

դառնա: Բայց, եթե դուք նվիրում եք այդ հաշվարկով ու զգացու­

մով, ապա դրանով զրկում եք ձեզ նրա բազմապատկված վերա­
դարձից: Այսինքն, այդպես տալով դուք կարծես Տիեզերքին
հայտնում եք, որ ձեր տվածը ձեզ չէր բավարարում, ուստի կարճ
ժամանակաընթացքում դուք կունենաք տրվածի ավելի մեծ ան­
բավարարություն: Այստեղ գործում է Ձգողականության օրենքը,
ինչ-որ բանի կարիքի էներգիայի տատանումը իրեն է ձգում դրա
ավելի մեծ կարիք: Դրա համար սիրով բաժանեք: Բաժանեք, երբ
ուրախ տրամադրություն ունեք: Այսինքն, սիրով ցանիր, որ սիրով
հնձես: Իսկ եթե մարդը նվիրելուց հետո հաճախ է խոսում իր
տված իրի կամ դրամի նվիրատվության մասին, նշանակում է, նա
անհրաժեշտությունից դրդված է նվիրել կամ թե դժվարությամբ է
բաժանվել տվածից: Խորհուրդ կտայի ձեզ այդ ձևով ստացած
նվերը չօգտագործել: Եթե տալուց զգում եք պարտքի կատարում
կամ զոհաբերում, ապա նշանակում է ձեզ մոտ դրա կարիքը կա:
Իսկ որպեսզի ստիպեք այդ օրենքին գործել ձեր կյանքում,
հետևեք հետևյալ խորհուրդներին.

Դիպակ Չաիրայի խորհուրդները

Ամերիկացի հայտնի էնդոկրինոլոգ բժիշկ, հոգեբան Դիպակ

Չոփրան (ծնվել է Հնդկաստանում) ուսումնասիրել է մարդու մարմ­
նի, մտքի և հոգու ներդաշնակությունը: Նա շատ գրքերի հեղինակ
է, որոնք հայտնի են աշխարհում: Ահա թե ինչ խորհուրդներ է տալիս
Դիպակ Չոփրան իր «Հաջողության 7 հոգևոր օրենքները» գրքում.
1. Ես ուր էլ որ գնամ, ում էլ որ հանդիպեմ, միշտ ինձ հետ նվերներ
եմ վերցնում՜ նվիրելու համար: Նվերը կարող է լինել ծաղիկ,
ժպիտ, քաղցր խոսք ու բարի մաղթանք:
2. Այսօրվանից սիրով կընդունեմ բոլոր այն պարգևները, որը ինձ
կառաջարկի կյանքը: Ես սիրով կընդունեմ այն, ինչ կպարգևի
բնությունը արևի լույս, ծիտիկների երգ, ծառեր, ծաղիկներ, առա-

98
 M l ան Ц Д Ц дД ИрЫ ф ЬЬрр

ջին ձյուն և այլն: Իմ սիրտը բաց է ինձ տրված բոլոր նվերների հա­
մար դա լինի իր, գումար, հաճոյախոսություն, թե բարեմաղթանք:
Յ.Ես պարտավորվում եմ ապահովել իմ կյանքում դրամի շրջապ­
տույտը, ինչպես նաև կյանքում տալ ու առնել ամենաւսրժեքա-
վոր պարգևները հոգատարություն, սեր և ջերմություն: Ամեն
անգամ մարդկանց հանդիպելիս ես մտովի նրանց երջանկու­
թյուն, ուրախություն ու ավելի շատ ծիծաղելու և ուրախանալու
առիթներ կցանկանամ:
4. Որոշում ընդունեք' նվիրել: Ինչքան տալիս եք, վստահ եղեք, որ
նվիրման օրենքի համաձայն, կստանաք ավելին: Իսկ ինչքան
որ ձեզ մոտ ավելանում է, այնքան պետք է ավելին նվիրեք: Ամե­
նալավ միջոցը, որը կստիպի Նվիրման օրենքին գործել, դա ծեր
որոշումն է. «Երբ ամեն անգամ ինչ-որ մեկի հետ գործ ունենամ,
պետք է նրան ինչ-որ բան նվիրեմ»: Կարևոր չէ, որ դա անպայ­
ման լինի նյութական իր, դա կարող է լինել նաև հաճոյախոսու­
թյուն կամ բարեմաղթանք:

Ն իլ Դոնւսլդ Ոալշի
խորհուրդները «Զրույց Աստծու հետ» գրքից I

*
Ինչ-որ ք ե զ համար ես ցանկանում, տուր ուրիշին:
Եթե ցանկանում ես լինել երջանիկ, ապա երջանիկ դարձրու
ուրիշին:Եթե ուզում ես հաջողակ լինել, ապա օգնիր ուրիշին
հասնելու հաջողության: Եթե ուզում ես քո կյանքում սերն ավելա­
նա, ապա այնպես արա, որ ուրիշի մոտ սերն ավելանա.
Ղա արա անկեղծ, ոչ թե նրա համար, որ անձնական շահ ես
փնտրում: Եթե ուզում ես, որ քո տվածը քեզ վերադառնա, ապա
սրտանց ցանկացիր, որ ուրիշի մոտ էլ այս բոլորը լինեն.
Այս օրենքը կարելի է անվանել նաև Տալ-Ստանալու Օրենք,
որովհետև Տիեզերքը ղեկավարում է փոխանակման ընթացքը: Ան­
շարժ ոչինչ չկա, որովհետև ցանկացած փոխազդեցություն դա

99
Ս Տ Ք Ի f llK M i

տալ ու ստանալ է: Գործնականորեն դրա կիրառումը շա տ պարզ

է: Իրականում, ստանալու ամենապարզ միջոցն այն է, որ ինչ ուզում
եք, նախ օգնեք ուրիշին ստանալու այն, ինչը նա է ուզում:
❁

Նվիրման կանոնը

Հետ ևենք նվիրման կանոնին, որն ասում է.

• Եթե ուզում եք ձեռք բերել, նախ' տվեք:
• Եթե ուզում եք երջանիկ լինել, ապա երջանկացրեք ուրիշին:
• Եթե ուզում եք սիրված լինել, ապա սիրեք ու սեր նվիրեք:
• Եթե ուզում եք լինել նկատված ու գնահատված, ապա նկատեք
և գնահատեք ձեր մերձավորներին:
• Եթե ուզում եք նյութական հարստություն, ապա ինքներդ նույն
միջոցներով օգնեք ձեր մերձավորներին: Այսինքն, օրենքն
ասում Է.Ինքներդ օգնեք ապահովել ուրիշներին այն ամենով,
ինչին ձգտում եք հասնել:
Այո, կյանքում գործում է Տիեզերական այս օրենքի. «Եթե ու­
զում եք ձեռք բերել, նախ տվեք» սկզբունքը: Բայց ինչպե՞ս կարող
է այդ սկզբունքը նպաստել հարստացմանն ու բարգավաճմանը:
Բայց չէ որ տալ' նշանակում է ձեզ զրկել ինչ-որ բանից, տալով
ձեզանից ինչ-որ բան կպակասի: Այո, ճիշտ եք, բայց ամեն ինչ
շատ պարզ է: Որովհետև տալու պահը ձեզ ստիպում է զգալ, որ
դուք արդեն դա ունեք և ձեր ունեցածից կարող եք բաժին հանել
ուրիշին, չունեցածից չեք կարող տալ: Իսկ տալու դեպքում դուք
մտածում եք. «Ես շատերից այնքան առաջ եմ, որ կա րող եմ նվի­
րատվություն անել», ձեր ուղեղը ընկալում է, որ դուք դա ունեք:
Ոչ մի միտք, ոչ մի արարք աննկատ չի մնում Տիեզերքի կողմից:
Դրա համար մտածեք այն մարդկանց մասին, ովքեր ձեր կողքին
են: Չմոռանաք. «Ինչ որ ցանես, այն' կհնձես: Մեկը ցա նես' շատը
կքաղես» սկզբունքը: Օգտվեք օրենքի հնարավորություններից:
Դրա համար ուրիշի տուն գնալիս մի ափսոսեք որևէ նվեր տանել'

100
ծաղիկ, որևէ քաղցր բան, գիրք կամ բարի կամեցողություն ու
ժպիտ, միևնույն է դրանք ձեզ հետ են վերադառնալու:

Ջո Վիտալի խորհուրդները

Ջո Վիտալը, ով մի շարք գրքերի հեղինակ է և «Գաղտնիք» կի­

նոյի համահեղինակ, առաջարկում է բառացի բաժանել փողերը
ձեր կյանքի նյութական բարելավման համար: Վիտալն ասում է.
€Դա արա անկեղծ, ոչ թե նրա հաճար, որ անձնական շահ ես փնտ­
րում, այլ որովհետև իրոք, ուզում ես, щ ուրիշի մոտ այս բոլորը լի­
նեն: Բոլորը, ինչ դու տալիս ես4 քեզ է գալու»:
Ջո Վիտալը առաջարկում է պարզել. «Դուք կարո՞ղ եք երբևէ
հարուստ լինել»: Եթե ուզում եք իմանալ հարուստ կլինե՞ք, թե՞
ոչ, պետք է պատասխանեք հետևյալ հարցին.
Դուք հաճա՞խ եք նվիրում ինչ-որ բան անհատույց, առատա­
ձեռնությամբ, առանց պատասխանի ակնկալիքի, սրտանց, լիար­
ժեք ուրախությամբ: Եթե ձեր պատասխանը դրական է, հավանա­
կան է, դուք արդեն հարուստ եք: Եթե բացասական է թեկուզ հար­
ցի որևէ մասով, ապա սկսեք հաճախ տալ սրտանց, անհատույց,
առատորեն, առանց վերադարձի ակնկալիքի, մեծ ուրախու­
թյամբ, իսկ հետո կհամոզվեք արդյունքով: Հետևաբար, ճիշտ կլի­
նի հետևել այս կանոններին.
• Տվեք անվճար, առանց սպասումների: (Ղուկ.14;14):
• Տվեք աննկատ, առանց ձեր անունը նշելու, եթե հնարավոր է:
• Տվեք ուրախությամբ ու ժպիտով: «Աստված սիրում է ուրախ
տվողին» (2 Կորնթ.9; 8):
Եթե դուք տալիս եք գաղտնի մտքով, հետ ստանալու միտու­
մով, ապա ձեր ուղեղը դրան տեղյակ է լինում: Այդ ձևով նրան
նշան եք տալիս, որ չունեք այն, ինչ կուզեիք տալ ուրիշին (թե­
պետ ունեք) և ձեզ մոտ կշարունակի գործել այն գաղափարը, որ
նվիրելու հնարավորություն չունեք: Այդպես, դուք ձեզանից հե­
ռացնում եք այն, ինչին ձգտում եք: Ուստի, երբ դուք ինչ-որ բան

101
եք տալիս մաքուր սրտով, առանց ափսոսանքի, սրտանց, այ­
սինքն' տեսնելով, որ մարդը ուզում է դրանից, դրա կարիքն ունի,
ապա այդ դեպքում ձեր այդ ձևով տվածը, բազմապատկված,
կվերադառնա ձեզ: Փորձեք և կհամոզվեք, որ դա կլինի ձեր ամե­
նամեծ բացահայտումը: Այսպիսով.
Ձեզ տրված նվերից (ժողովրդի ասած' ղսմաթից) պետք չէ
հրաժարվել, վերցնելուց հետո, եթե ուզում եք' բաժանեք:
Երբ տալիս եք' դիմացինին ուրախություն եք պատճառում'
տվեք, իսկ երբ ձեզ են տալիս' վերցրեք սիրով:
• Եթե մեկը ձեզ փող է տալիս վերցրեք:
• Եթե մեկ ձեզ հաճոյախոսություն է անում' ընդունեք:
• Եթե մեկը ձեզ նվեր է տալիս' սրտանց ուրախացեք:
• Իսկ եթե հրաժարվում եք' դուք դրանով բարգավաճման դուռը
շրխկալով փակում եք հաջողության դեմ' չթողնելով ներս մտնի:
Հիշեք, Հիսուսի խոսքը (Մաթ.6;3), որը նաև մեր մեծերը
հաճախ են կրկնում ու կատարում:Դուք էլ վարվեք այդպես. «Աջ
ձեռքը այնպես պետք է տա, որ ձախ ձեռքը չիմանա»: Այս խոսքը սի­
րում էր ասել ու կատարել նաև մեր ազգի մեծահարուստ բարե­
րար Ալեքսանդր Մանթաշյանցը:

Աջ ձեռքի տվածը ձախը չպեւոք է իմանա

Արդեն ասացինք, որ կարևոր է բաժանել, տալ, երբ ուրախ և լավ

տրամադրության մեջ կլինեք: Այդպես են վարվել մեր շատ մեծահա­
րուստներ: Օրինակ' հայկական կոնյակի հիմնադիրներից Նիկոլայ
Շուստովի մասին պատմում են, որ նա հաճախ էր բարեգործություն
անում. Մի անգամ, հերթական բարեգործության ժամանակ, ներս է
մտնում հերթում կանգնած մեկը և փողի փոխարեն խորհուրդ է
խնդրում. Շուստովը ժպտալով գլուխը բարձրացնում է, ասելով.
«Դու հիմա ինձանից շատ ավելին ուզեցիր, քան ես եմ տալիս: Այո, օգ­
նության հարցում խորհուրդն ավելին արժե, քան գումարը»:

102
 Մարդուն ձուկ տալով կերակրում ես մեկ անգամ,
իսկ կարթ տ ա լով նրան կերակրում ես ողջ կյանքում

Այո, այս հին ասացվածքն ասում է, որ ստացած կարթով կա­

րող եք ա պ ա հովել ոչ միայն ձեզ, այլև ուրիշներին: Դուք կարող
եք կյանքում հասնել այն ամենին, ինչ ուզում եք, եթե ուրիշներին
օգնեք ստ ա նա լ այն, ինչ նրանք ուզում են:
Փողը կյանքի էներգիայի սիմվոլն է, փոխանակման միջոց, որը
ապահովում է էներգիայի անընդհատ շարժումը: Այնպես որ, եթե
մենք կանգնեցնենք այդ շարժումը, այսինքն' մեր միակ նպատա­
կը դառնա գումարի կուտակումը, ապա մենք դրանով կկանգնեց-
նենք մեր կյանքի էներգետիկ հոսքը: Դրա համար պետք է ապա­
հովենք փողի շրջապտույտը, որը նրան լիարժեք և կենդանի
էներգիա է տալիս: Փողը նման է գետի' նա պետք է անընդհատ
հոսի, եթե կանգնի' կհոտի ու կկորցնի իր ուժը: Մի վախեցեք խե­
լացի ձ և ո վ շարժման մեջ դնել ձեր գումարները:

Տիեզերքի նվազագույն ջանքերի օրենքը

Նվազագույն ջանքերի օրենքն ասում է. «Մեր էներգիայի մեծ

մասը վատնվում է սեփական կարևորությունը ուռճացնելու և ցու­
ցադրելու համար»: Եթե ուշադիր լինեք, կնկատեք, որ մարդկանց
90 տոկոսը իր էներգիայի և ժամանակի մեծ մասը ծախսում է սե­
փական կարծիքն ու ճշմարտացիությունը ապացուցելու վրա:
Երբ դուք դադարում եք պաշտպանել ձեր մտքի ու վարմունքի
իրավացիությունը, ապա Տիեզերքի^փկող ավելացած էներգիան
օգնում է ձեզ ամեն ինչ հանգամանալից հասկանալու: Դուք սկում
եք հասկանալ և ապրել ներկայով, որն իր հերթին, ինքնին, նվեր
է: Երբ դուք սկսում եք հասկանալ ներկայի հմայքն ու արժեքը,
այդ ժամանակ սկսում եք իսկապես ապրել և կյանքը բացում է իր
բոլոր հնարավորությունները: Դուք վերածնվում եք ներքնապես,

103
Ո ՛Տ Ք Ի П ІЧ М І

ցած եք դնում այն բոլոր պարտք ու պահանջները, որոնք խան­

գարում էին ձեզ երջանիկ ու թեթև կյանքով ապրելուն: Չմոռա­
նանք նաև պարգևը, որոնց ստանալը բնական է թվում մեզ, օրի­
նակ' արևի ծագելը, անձրևը, մաքուր օդը, աստղերի փայլը,
մարդկանց ժպիտը և այլն: Դա գործում է Նվազագույն ջանքերի
օրենքով: Օրենքն ասում է.
* Բնությունը չի փորձում աճել, այն ուղղակի աճում է:
* Ձկները չեն փորձում լողալ, նրանք ուղղակի լողում են:
* Ծաղիկները չեն փորձում ծաղկել, այլ ուղղակի ծաղկում են:
•Թռչունները չեն փորձում ճախրել, նրանք պարզապես ճախ­
րում են և սա նրանց բնական էությունն է, նրանք այնպիսին
են, ինչպիսին կան:
Երբ մենք բնության հետ ներդաշնակության մեջ ենք գտնվում,
կարող ենք օգտ վել բնության այդ օրենքներից: Չպետք է մոռա­
նալ, որ ինչպես Տիեզերքի բոլոր օրենքների, այնպես էլ այս օրեն­
քի գործունեության հիմքը բարեգործությունն ու սերն է, քանի որ
բնությունն ինքնին սեր է ու բարի:
Երբ մեր գործողությունների հիմքը ֆինանսների ձեռքբերումն է
և մեր ուժերը պմբողջովին կենտրոնացնում ենք կյանքի մեկ
առանցքի շուրջ, ապա մենք վատնում ենք մեր թանկարժեք էներ­
գիան, ստեղծում երջանիկ կյանքի պատրանքներ, մոռանալով, որ
իսկական երջաճկությունը կյանքի տվյալ պահի լիարժեք վա-
յելումն է: Երբ մենք դրամի ու շահի հետևից ենք ընկնում, ակամա
փակում ենք իրական էներգիայի շրջանառությունը և բախվում ենք
բնության հետ, խախտվում է բնության և մարդու միջև ներդաշնա­
կությունը: Իսկ երբ մեր գործողությունները առաջնորդվում են սիրո,
նվիրվածության ու բարության հիմքերով, ապա էներգիան գնալով
ավելանում ու կրկնապատկվում է, իսկ այդ ավելացած էներգիան
օգնում է մեզ մեր իղձերի և նպատակների իրագործման հարցում:
Սա շատ կարևոր և նուրբ պահ է հասկանալու համար: Աշխա­
տեք հասկանալ և կիրառել: Կարևոր չէ, թե դուք ինչ միջոցների և
գիտելիքների եք տիրապետում: Դուք նվազագույն հաջողություն

104
 ^֊Ijuiiip|i Іірщ^ЩЦ-прД ОрЬЬрЬЬрр

կունենաք, եթե ճիշտ ուղղությամբ չշարժվեք: Այս օրենքը ասում

է, որ Տիեզերքը գործում է թեթև և առանց ճիգ գործադրելու: Բնու­
թյան մեջ ամեն ինչ միավորվում է Սիրո էներգիայով: Ձեզանից մի­
այն պահանջվում է անկեղծ լինել: Անկեղծության (կամ դիմադ­
րության) օրենքն է ասում է, որ մարդիկ իրենց ժամանակի 99 տո­
կոսը վատնում են իրենց տեսակետը պաշտպանելու վրա: Հիշեք,
դուք երբեք կարիք չունեք արդարանալու կամ բացատրվելու,
ձեզ պետք է ընդամենը որոշել ձեր անելիքը, գործել ուրախ,
առանց վախի ու տագնապի: Եթե կարողանանք նվազեցնել այդ
մարմաջը, ապա մենք կունենանք այն ամբողջ էներգիան, որը
վատնում ենք սեփական կարևորությունը ապացուցելու վրա և
որպես Տիեզերքի մի մասնիկ, նրանից բավականին մեծ քանակի
էներգիա կստանանք: Կարողացեք ճիշտ ուղղորդել այդ էներ­
գիան: Իսկ որպեսզի ձեր կյանքում գործի, «քիչ անել և շատ ստա­
նալ» Տիեզերքի նվազագույն ջանքերի օրենքը, ապա պետք է.
1. Առաջինը' գիտակցել ու ընդունել: Այսինքն, ընդունել մարդ­
կանց, իրադարձությունները և իրավիճակները այնպես, ինչպես
կան:
2. Երկրորդը' դառնալ պատասխանատու: Այսինքն, կատարվածի
համար ոչ ոքի մի մեղադրեք ոչ ձեզ և ոչ էլ ուրիշներին. Այն
ամենը, ինչ կատարվում է ձեր շուրջը, բնական համարեք, որով­
հետև կատարվածի տերը դուք Եք.
3. Երրորդը' լինել անկեղծ: Դա նշանակում է' հրաժարվեք ստիպել
ուրիշներին ընդունելու ձեր տեսակետը և պնդումները. Երբ
դուք սիրով եք գործում, ձեր էներգիան կուտակվում և ավելա­
նում է, իսկ դա կարող եք ուղղորդել այն ամենի ստեղծմանը,
որը ցանկանում եք:

Տիեզերքի չկապվելու օրենքը

Չկապվելու օրենքն ասում է, որ եթե ինչ-որ բան եք ուզում ու­

նենալ, պետք է հրաժարվեք ցանկությանը կապվելուց: Դա չի

105
11'ՏՀձԻ Ш ч Н !

նշանակում, որ դուք պետք է հրաժարվեք ձեր ցանկությունը իրա­

կանացնելու մտադրությունից: Դուք պետք է պարզապես հրա­
ժարվեք արդյունքի հետ կապվելուց: Եթե կապվածություն եք ու­
նենում, ապա դառնում եք երկրային պահանջների ու մանր կա­
րիքների գերի: Պ ետ ք է սովորեք ազատություն տալ ինքներդ ձեզ
և շրջապատին, որպեսզի լինեք այնպիսին, ինչպիսին կաք:
Հե տ և ե լո վ այս օրենքին, դուք ձեր կյանքի օդապարիկի մեջ եք
վերցնում ուրախություն ու անհոգություն և բաց եք թողնում եր­
կինք: Եթե ուզում եք երջանիկ լինել սիրո մեջ, օգտ վեք այս կա­
խարդական օրենքից, մի պահանջեք և մի դատապարտեք ձեր
սիրելիին: Նվիրեք նրան ձեր սրտի ջերմությունն ու սերը: Հիշեք,
սերը փոխանակում չէ.«Դու ինձ, ես՝ քեզ», այլ «Սերը սեր է
ծնում»:4: Սիրեք և ընդունեք սիրելիի թերությունները, եղեք սր-
ѣ

տաբաց, նուրբ ու քնքուշ, միասին երազեք համատեղ ապագայի

մասին, պլաններ ստեղծեք և երևակայեք: Տիեզերքի օրենքներից
ամենադժվարը այս օրենքի կատարումն է: Դուք որևէ մեկին
կապվելով, ձեր մարմնի և հոգու էներգիան տալիս եք ուրիշին,
իսկ երբ այդ անձը ձեզ դավաճանում է, ապա այդ դեպքում կորց­
նում եք ձեր ուժն ու առողջությունը: Բայց բավական է այս օրեն­
քը ճիշտ կիրառել, ապա նման դեպքում ձեր կյանքը նոր ուժ ու
թափ կստանա՝ իր վառ գույներով:
Եվ մի բան էլ ավելացնեմ, չի կարելի Տիեզերքի փոխարեն
որոշել, թե ինչպիսին եք ուզում լինի ձեր նպատակի կատարման
արդյունքը, որովհետև դուք տեսնում եք միայն ընդհանուր նկարի
մի հատվածը և ձեր գիտելիքներով, համոզմունքներով ու պլանի
իրագործման ձեր պատկերացումներով փակում եք Տիեզերքի
«թթվածինը»: Հնարավոր է, Տիեզերքը ձեր մտածածից դուրս ձեզ
համար ավելի լավ լուծման տարբերակ է առաջադրում, որը նույ՜
նիսկ խՔ էլ կարող ենթադրել: Դրա համար եղեք համբերատար ու
սպասեք. Ձեր ցանկությունները անպայման կկատարվեն:

106
 ^ІішЬдІі Ьі ւսւշագորւ) ո phhpbbpp

Երբեք մի անհանգստացիր նրա համար,

Ւնչը ճի անհանգստանում քեզ համար

Մարդկության զարգացումը առաջ է ընթանում, օգտագործե­

լով երկրի ռեսուրսները' պատրաստելով տարբեր իրեր, որոնք
թեթևացնում են մարդու հոգսը և զարդարում նրա կյանքը: Մար­
դը հարստություն է անվանում այն իրերը, որով շրջապատում է
իրեն: Դա վերաբերում է նաև փողին: Մեզ թվում է, որ այդ ամենը
մեզ երջանկություն է պարգևում: Այո, իհարկե, բայց այդ երջան­
կությունը շատ կարճատև է: Գիտենք, որ շատ իրեր, բացի բավա­
կանություն պատճառելուց, նաև մեզ անհանգստություն են
պատճառում: Ինչո՞ւ: Որովհետև, սկզբում կամավոր գերի դառ­
նալով պետք է այդ իրերը աշխատենք, հետո մտածենք դրանց
պահպանման մասին, էլ չեմ ասում, որ ամեն անգամ ձգտում ենք
դրանք նորացնել' մոդեռնացնել:
Մի անգամ իտալացի հանրահայտ դերասանուհի Սոֆի Լորե­
նի բոլոր թանկարժեք զարդերը, որը նա սիրում էր շրջագայու­
թյունների ժամանակ տանել իր հետ, գողանում են հյուրանոցից:
Դերասանուհին շատ մեծ ցնցում է ապրում, հուզվում, նույնիսկ
ջերմությունն է բարձրանում: Նա հրաժարվում է նկարահանվե­
լուց: Այդ մասին իմանալով, նրան այցի է գալիս ռեժիսորը, խո­
նարհվելով Սոֆիի առաջ ասում է. «Սոֆի, ոչ մի անգամ ապրում­
ներ մի ունեցիր նրա համար, ինչը նա չունի քո համար: Չարժե»:
Այս արտահայտությունը սթափեցնում և ուղեկցում է Սոֆի Լորե­
նին ողջ կյանքի ընթացքում: ժողովուրդը իմաստնաբար ասում է.
«Պետք է սովորեցնել սրտին և ոչ թե սովորել նրանից»:
Մենք չենք նկատում, թե ինչպես ենք ժամանակի մեջ կապվում և
գերի դառնում փողերին ու իրերին: Ուզում եմ ներկայացնել, թե այդ
կապվածությունից ազատվելու ինչ լուծում գտավ կյանքի ճշմար­
տությունը լավ հասկացողներից մեկը' Ալեքսանդր Մակեդոնացին:
Նրա մասին պատմում են, որ երբ մի երկրի թագավորից հիանալի

107
ւրՏՔԻ ПІмІ-І*

սպասք է նվեր ստանում, հրամայում է ջարդել: Երր ընկերները զար­

մացած հարցնում են պատճառը, նա պատասխանում է.
- Իրոք, սպասքը ինձ հիացրեց ու շատ դուր եկավ: Ուզում եմ
հենց հիմա միանգամից դրանք ջարդել, որովհետև հնարավոր է
իմ սպասավորները դրանք լվանալիս անփութորեն հատ-հատ
ջարդեն և դա ինձ ամեն անգամ ցավ կպատճառի: Չեմ ուզում
կապվել դրանց հետ: Ուրեմն, ավելի լավ չէ՞ հիմա, մեկ ուժգին
դառնությամբ կանխել ապագա բազմաթիվ դառնությունների
առիթը: Հետևսւբսւր.«Ոչ մի անգամ ապրումներ մի ունեցիր նրա հա­
մար, ինչ ինքը չունի քո նկատմամբ»:

Տիեզերքի բարոյականության նորմերի օրենքը

Բարոյականությունը մեր կյանքի հիմքն է, ուստի, երբ խախտ­

վում է բարոյականության օրենքը, դա բերում է ամբողջ կենդա­
նական աշխարհի կործանման: Բարոյականության նորմերի
օրենքը մեգ տրված է վերևից: Աստվածաշնչում մանրամասն տր­
ված է մարդու' Երկրի վրա ապրելու բոլոր բարոյական նորմերը:
Դարերով դա ապացուցված է մարդկանց կյանքով և քաղաքակր­
թությամբ: «Բնությունը մարդուն հոգեկան ու մտային ուժի զենք է
տվել, բայց նա կարող է այդ զենքը օգտագործել իր դեմ»,- ասել
է Արիստոտելը: Մարդիկ արդեն գիտակցում են, որ ֆիզիկական
աշխարհը մարդկային ուղեղի հայելային արտացոլումն է: Տիե­
զերքում կատարվող ամեն մի երևույթ ազդում է մարդու վրա,
որովհետև մարդը Տիեզերքի մի մասնիկն է, նրանք փոխկապակց-
ված են: Մեր ամեն մի միտք և գործողություն իր հետևանքն ունի:
Այսօր աշխարհում տարբեր աղետներ են լինում' երկրաշարժեր,
ցունամիներ, ջրհեղեղներ: Մարդիկ մեղավորներ են փնտրում քա­
ղաքական, տնտեսական և այլ համակարգերի մեջ, բայց այդ բո­
լորը մոլորություն է, որովհետև այդ դժբախտությունների բուն

108
 Լ|ւահ ЫіцІіЬрр

պատճառը վերևից մեզ տրված օրենքների, հատկապես' Բարո­

յականության օրենքի նորմերի խախտումից է: Վերջապես, մարդը
պետք է լավ հասկանա, որ բարությամբ գործելով նա ներդաշնա­
կության մեջ է գտնվում բնության օրենքների հետ: Դա, առաջին
հերթին, արարման ու ստեղծագործական էներգիա է ստեղծում
հենց իր և շրջապատի շուրջը, իսկ չարն ու նախանձը, ագրեսիան
ու թշնամանքը ավերիչ ներգործություն են ունենում մարդու վրա:
«Ով գիտությամբ է առաջ շարժվում, բայց հետ է մնում բարոյա­
պես, ավելի լավ է հետ գնա, քան առաջ»,- ասել է Արիստոտելը:
Մարդիկ, անընդհատ խախտելով բարոյականության նորմերի
% ♦

օրենքը, նպաստում են մարդկության ոչնչացմանը: Դրա ապա­

ցույցն է' ջրի, օդի, բնության աղտոտումը: Այդ ամենին նպաստում
են մասսայական ծառահատումները, որոնք մեր մոլորակի բնա­
կան պաշտպաններն են: Իսկ ո՞վ է մտածում այդ մասին:
Ուստի, այս ամենի փրկության միակ ելքն է. Երկրի վրա ապրել
Տիեզերքի օրենքների իմացությամբ և առաջնորդվել այդ օրենք­
ներով: Կյանքում ամենավտանգավորն ու ավերիչը բարոյական
արժեքների ճգնաժամն է, նորմերի խախտումը, որը կատարվում է
վերից վար: Այսօր, քան երբեք, բարոյական էթիկետը առաջնային
է մեր հասարակության համար, որը պետք սովորել մանկապար­
տեզից մինչև բարձրագույն ուսումնական հաստատություն: Դառ­
նանք դեպի արարչագործությանը' հոգով հզոր, մտքով անպարտ:
Պետք է միշտ հիշել, որ կյանքը հիանալի է, իսկ Տերը անժխտե­
լիորեն մեզ սիրում է: Նա շատ բարի է, մեր լավ բարեկամն է ու ըն­
կերը: Նա տալիս է այն ամենը, ինչ խնդրում ենք Նրանից. Կարևոր
է, որպեսզի ձեր ենթագիտակցությունը խնդրանքը ճիշտ ձևակեր­
պի և ոչ թե ասի այն, թե կյանքում ինչը չի բավարարում իրեն: Չմո­
ռանանք, որ մենք մեզ ենք գրավում այն ամենը, ինչ կա մեր ներսում.
Ահա Կյանքի Ընդհանուր Օրենքների գործելու մի քանի խորհուրդներ.

109
Ս ՜Տ Ք Ի 111м:М*

Խորհուրդներ կյանքի «ա յբուբենից»

Գոյություն ունեցող Կյանքի ընդհանուր օրենքներին հետևելը

անհրաժեշտություն է, որովհետև դա, առաջին հերթին, մեզ է օգ­
նում Տիեզերքի հետ ավելի ներդաշնակ կապի մեջ լինելու հա­
մար: Այդ ներդաշնակությունը նաև մեր Ցանկությունների Իրա­
գործման գրավականն է, հետևաբար, հիշեք.
1. Այն, ինչ տալիս եք, ձեզ է վերադառնում: Եթե դուք ուզում եք, որ
ուրիշները ձեզ լավ վերաբերվեն, ապա այդպես դուք վերաբեր­
վեք նրանց: Սիրեք մարդկանց, բարին գործեք, նվերներ տվեք: Աշ­
խատեք լինել ավելի առատաձեռն:
2. Դուրսը ձեր ներսի աշխարհի հայելին է: Եթե ձեզ դուր չի գալիս
այն, ինչ կատարվում է արտաքին աշխարհում, ապա նայեք ձեր
ներսը, գտեք պատճառը և փոխեք: Եթե դուք չեք սիրում ձեր
մարմինը, ապա նա դառնում է թույլ ու հիվանդ: Բացի դրանից,
այդ անհարգալից վերաբերմունքը ձեր նկատմամբ արտացոլ­
վում է մարդկանց կոդմից և նրանք ձեզ վերաբերվում են այն­
պես, ինչպես ինքներդ ձեզ:
3. Նմանը ձգում է նմանին: Բարին ձգում է բարի մարդուն, վախե­
րը նյութականանում են, չար մտքերը բումերանգի օրենքով վե­
րադառնում են: Դուք եք ընտրում, թե ինչ եք ուզում, որ Տիեզեր­
քից դեպի ձեզ ձգվի:
4. Տիեզերքի գործողության օրենքս ասում է. Չպետք է նստել,
սպասել, այլ գործել, առաջ շարժվել ձեր ցանկության և նպա­
տակի ուղղությամբ:
5. Սերը հրաշք է գործում: Սերը այն է, ինչից կարելի է սկսել, այն
ամենահզոր բուժիչ ուժն է: Սերը ձեր և ուրիշի նկատմամբ' ձեր
առաջնային նպատակը պետք է լինի:
6. Միտքը նյութական է: Ամեն ինչ սկսվում է ձեր գլխից: Ձեր մտքե­
րը ամեն ինչի բանալին են' առողջության և հիվանդության,
հարստության ու աղքատության, երջանկության և դժբախտու-

110
 bbpbbpp

թյան, մի խոսքով, դուք ինքներդ եք ստեղծում այդ ամենը ձեր

մտքերով:
7. Պատասխանատվություն: Պատասխանատվության օրենքը,
ինչպես մնացած բոլոր օրենքները, շատ կարևոր է: Դրա էու­
թյունն այն է, որ թողնեք զոհի կարգավիճակը և վերցնեք ձեր
ձեռքը ձեր կյանքի պատասխանատվությունը: Դուք ամեն ինչ
կարող եք, միայն թե հավատաք ձեր ուժերին:
Հիշեք և եղեք երջանիկ:

Սիրեք ձեր գործը և արեք այն, ինչը ձեզ դուր է գալիս

Մարդը կյանքում ծնվում է կրկնակի: Առաջին անգամ նա աշ­

խարհ է գալիս ֆիզիկապես, իսկ երկրորդ անգամ, երբ հասկա­
նում է, թե ինչու է աշխարհ եկել, այսինքն' հասկանում է իր առա­
քելությունը: Ձեր իսկական կյանքը կարող է սկսվել հենց հիմա և
ոչ թե այն ժամանակ, երբ ծնվել եք:
Երկրի վրա չկա մարդ, ով երջանկության մասին չերազի:
Մարդիկ կան, անգամ 50-60 տարեկան են, բայց դեռ չեն սկսել
ապրել և չգիտես ինչու, նրանք սպասում են, որ նոր պիտի ապ­
րեն: Կարծես թե մինչև հիմա սևագիր էին անում: Բայց չէ՞որ կյան­
քը անցնում է, այն էլ անվերադարձ և անցնում է նրանց կողքով:
Ինչո՞ւ: Որովհետև նրանք չեն մտածել երկիր գալու իրենց առա­
քելության մասին: Չեն մտածել թե ինչու են իրենք այստեղ, ինչի
համար է այս ամենը և ինչու իրենց երազանքը իրականություն չի
դառնում: Պատճառն այն է, որ մենք ստեղծված ենք որոշակի
առաքելությամբ, բայց չիմանալով երկիր գալու մեր առաքելու­
թյունը, կարծես կյանքը լիարժեք չենք ապրում. Առանց ինքնաի-
րացման, կյանքը իմաստ չունի: Ահա հաջողության և երջանկու­
թյան գաղտնիքներից մեկը. «Եղեք ծեր տեղում. Գնացեք ձեր ճա­
նապարհով: Անեք այն, ինչը ձեզ դուր է գալիս: Սիրեք ձեր գործը»:

111
Ս Տ Ք Ի ІІІЧН*

Գտեք աշխարհ գալու ձեր աոաքեւությունը

■

Երբեմն մարդիկ ապրում և չեն հասկանում, թե որն է իրենց աշ­

խարհ գալու առաքելությունը: Հոգին մի բան է ցանկանում, ուղե­
ղը' մեկ այլ: Ետացվում է, երբ միտքը ինչ-որ բան է ընտրում,
հոգին կարող է նրա ընտրության հետ չհամաձայնվել, որովհետև
նա գիտի կյանք գալու իր նպատակը: Գտնում եմ, որ հոգին ավե­
լի առաջնային է, քան միտքը, բայց մարդկանց համարյա մեծ
մասի մոտ հակառակն է' մտքով են առաջնորդվում: Միտքը ոչինչ
չի կարող անել, եթե հոգին համաձայն չլինի: Մարդու հոգին միշտ
նրան հուշում է, որ նա ճիշտ չի գնում, բայց' լսող չկա: Ի՞նչ է
կատարվում այն մարդու հետ, ով չգիտի կյանքում իր առաքե­
լությունը.
* Ոչինչ չի ցանկանում:
* Վատ տրամադրություն է ունենում:
* Ձանձրույթ և տխրություն է ունենում:
* Բացակայում է կյանքի նկատմամբ հետաքրքրությունը:
* Սթրեսն ու դեպրեսիան, տագնապը, կյանքից հոգնածությունը
ուղեկցում են նրան:
* Անելանելի վիճակ է: ստեղծվում:
* Բացակայում է ոգեշնչումն ու շարժառիթը:
* Բացասական զգացումները նրանից անպակաս են լինում:
Այսինքն, մարդն ինչքան հեռանում է իր առաքելությունից այն­
քան իրեն ավելի վատ է զգում: Իսկ որոնք են կյանքում ամենամեծ
խնդիրները:
•Հիվանդությունները:
* Աղքատությունը:
* Սովը:
* Շրջակա միջավայրի աղտոտումը:
* Երկրի տաքացումը:
* Պատերազմները:

112
 ^Ijutlipjl ЬрЦ|ЛЦЦ|.ПрЛ ирЬЬрЬЬрр

• Ազատության բացակայությունը:
• Ծխախոտը, թմրադեղերը, ալկոհոլը և այլն:
Բայց եթե նկատեցիք, այս ցուցակում մարդկության ամենամեծ
խնդիրը չկա, որը կոչվում է դժբախտություն, չէ" որ մարդկության
մեծ մասը ապերջանիկ են: Դժբախտությունըյսյսօր մարդկության
ամենամեծ չարիքն է' պատերազմի, բռնության, նախանձի ու չա­
րության հետևանք: Դժբախտությունը ընտանիքներ է քանդում,
իսկ դրանից երեխաներն են տուժում: Հետաքրքիր փաստ է. 100
տարի առաջ եզւցկի մարդիկ էին հարուստ և մարդկանց մեծ մասն
ավելի պակաս նյութական բարիքներ ուներ, բայց այդ ժամանակ­
ներում մարդիկ ավելի երջանիկ էին, քան այսօր: Իսկ ո"րն է մար­
դու ապերջանիկ լինելու պատճառը: Հիմնական պատճառը մար­
դու հոգու և մտքի փոխհասկացվածության բացակայությունն է:
Մարդը չի կարող գտնել այն զբաղմունքը, որը դուր գա միաժամա­
նակ և հոգուն, և մտքին: Նրանց միջև միշտ պայքար կա: Վատն
այն է, որ ուղեղն է գերիշխում, իսկ հոգին փակվում է իր ներսում և
լուռ տանջվում: Ինչքան մեծ է հոգու և մտքի պայքարը, այնքան
մարդը ապերջանիկ է: Մարդը չի կարող գտնել այնպիսի աշխա­
տանք, որը միաժամանակ իրեն ուրախություն ու երջանկություն
պարգևի, միաժամանակ լավ եկամտով ապահովի: Իսկ չէ" որ մեր
զգացմունքները, ինչը մենք զգում ենք, հոգուց է գալիս: Մեր հոգին
միշտ պատասխանատու է մեր զգացմունքների մեր ուրախու­
թյան ու տխրության համար:
Տեսնենք, թե ինչ է ուզում միտքը (Եսը, էգոն).
• Բնակարանի և կենցաղի բավարարում:
• Նյութական բարիքներ: Ինչքան շատ, այնքան լավ:
• Բարեկեցիկ կյանք:
• Հասարակական բարձր դիրք գրավել:
• Կատարել շատ կարևոր և անհրաժեշտ աշխատանք.
• Փառք և պատիվ:

113
Մ Տ Ք Ի И1к»-Ц________________________________________________________________

Ի՞նչ է ուզում հոգին:

* Ներդաշնակություն:
* Հոգեկան հանգստություն:
* Սեր:
* Լինել եզակի:
* Լինել ընդունված բոլորի կողմից:
* Լինել երջանիկ:
* Ուրիշներին երջանկացնել:
* Զարգանալ:
Ինչպե՞ս վարվել, որ երկուսը' միտքն ու հոգին իրենց բավա­
րարված զգան: Պարզ է, որ հոգին աշխարհ է գալիս որոշակի
նպատակով, իսկ երբ նա կատարում է իր նպատակը' երջանիկ է
լինում: Ես հավատում եմ, որ բնությունը այնպես է ստեղծվել, որ
գոյություն ունի երկուսի համար որոշակի գործունեություն' միա­
ժամանակյա բավարարում: Բայց իհարկե, դժվար է մեր օրերում
նման գործունեություն գտնելը: Մեծ մասամբ մարդիկ աշխատում
են, բայց դրանից հաճույք չեն ստանում, այսինքն' բավարարում
են միայն մտքին, որովհետև նյութականը առաջնային պլանում է:
Եթե մարդը գտնի այնպիսի աշխատանք, որ բավարարի հոգու և
մտքի ցանկությունները, ապա այդ աշխատանքն էլ հենց կլինի
նրա ԱՌԱՔԵԼՈՒԹՅՈՒՆԸ:
Եթե ձեր առաքելությունն է օգնել մարդկանց կառուցելու
իրենց երազանքների տունը, դժվար թե դուք հաճույք ստանաք
դասավանդմամբ կամ առևտրով զբաղվելով: Առաջարկում եմ մի
պահ մտածեք և պարզեք. արդյոք ապրո՞ւմ եք երկիր գալու ձեր
առաքելությամբ, որովհետև ծեր ճիշտ առաքելությամբ ապրելով.
• Դուք կոգեշնչվեք և կլցվեք խանդավառությամբ:
• Դուք կաշխատեք հետաքրքրությամբ և ուրախությամբ:
• Մշտապես լցվա ծ կլինեք էներգիայով:
• Դուք կլինեք դրականորեն տրամադրված:
• Կդառնաք ավելի կենսուրախ և երջանիկ:
 • Մ շտ ա պ ես կա ճի ձեր ինքնավստահությունը:
• Վ երջա պ ես, կա րող եք ա մբողջովին ձե զ սպառել:
Իմ պարագայում, ես ապրում եմ իմ ճիշտ առաքելությամբ' եր­
կարամյա դասախոս եմ և մեծ սիրով ու հաճույքով եմ կատարում
իմ աշխատանքը: Ինձ այլ աշխատանքում երբեք չեմ էլ պատկե­
րացրել (չնայած' ցածր վարձատրությանը): Թվարկածները լիո­
վին համապատասխանում են իմ կատարած աշխատանքին' ման­
կավարժությանը և դեռ ավելին: Իմ աշխատանքի հետ մեկտեղ, ես
իմ մեջ ևս մի առաքելություն եմ հայտնաբերել, որը ինձ հանգս­
տություն և լիարժեքություն է պարգևում, իմ գրքերով օգնել կյան­
քում երջանկություն փնտրող մարդուն: Ինձ տասը և ավելի տարի­
ներ պահանջվեց, որպեսզի կարողանամ գտնել, ստանալ այն, ինչ
ուզում եմ: Ընթերցեցի բազմաթիվ «խելացի» գրքեր, որոնցից յու­
րաքանչյուրի էջերի քանակը 300-ից անցնում էր, մասնակցեցի
բազմաթիվ սեմինարների ու թրեյնինգների: Այդ ամենից ես գտա
ինձ հուզող իմ հարցի պատասխանը: Բայց պետք է ասեմ, որ այդ
«խելացի գրքերում» հիմնականում տեսական բացատրություն­
ներ են տալիս, խորքերում գաղտնիքը գաղտնիք թողնելով: Այդ
հեղինակների մեծ մասը հաճույքով «ջուր է ծեծում» և կարծես
գիրք են գրել գրելու համար: Այնինչ, պետք է Կյանքի Գաղտնիքնե­
րի բացահայտմամբ օգնել մարդուն գտնելու իր առաքելությունն
ու երջանկությունը: Հիշեք, միակ բանը, որը կյանքում իմաստ ու­
նի, դա հոգու և մտքի ներդաշնակու՛թյուն ունենալն է: Դա է իսկա­
կան երջանկությունը, իսկ ձեր երջանկությունը ձեր ձեռքում է:
Բարին ընդ ձեզ:

115
 ԳԼՈՒԽ 8.

ԱՆՑՅԱԼԸ, ՆԵՐԿԱՆ ԵՎ ԱՊԱԳԱՆ

Անհրաժեշտ է ընդունել ներկան այնպիսին, ինչպիսին որ կա:

Ապրեք այս պահով' ներկայով, որովհետև, եթե չեք ընկալում
իրական ներկան, ապա չեք կարող ճիշտ նպատակադրում կա­
տարել ապագայի համար: Ընդհանրապես, անցյալը, ներկան և
ապագան պետք է դիտել որպես գիտակցության սեփականու­
թյուն: Անցյալը մեր հիշողությունն է, ապագան' կյանքից միայն
մեր սպասումներն են, իսկ ներկան' իրականությունն է: Միայն
ներկան է իրական ու շոշափելի:
Պետք է ազատվել անցյալի բեռից, որպեսզի ներկայի կատա­
րած գործողությունները պայմաններ ստեղծեն ապագայի հա­
մար: Չէ* որ բոլորս գիտենք, որ եթե հնից չազատվենք, չենք կա­
րող նորը ձեռք բերել: Դա նման է համակարգչի կոշտ սկավառա­
կին: Երբ այն լրիվ զբաղված է, նոր ինֆորմացիայի գրանցման
համար պետք է ջնջենք հինը, որպեսզի տեղ լինի նորի գրանցման
համար: Դա կյանքի օրենքն է և պետք է դա լավ հասկանալ ու կի­
րառել: Այսինքն, արդյունավետ ապագա կերտելու համար անհ­
րաժեշտ է ձերբազատվել անցյալի' դեպի իրեն քաշող, ծանրաց­
նող ազդեցությունից: Անցյալի բոլոր անհաջողությունները թողեք
անցյալում, իսկ բացասականը' վիրավորանքները, նեղություննե­
րը, հիվանդությունները աղբի նման դեն նետեք, դրանք ձեզ
պետք չեն: Բայց անցյալն իր մեջ լավ բաներ էլ ունի: Չմոռանաք
ձեզ հետ վերցնել անցյալի միայն լավ բաները' փորձը, հետաքր-
քիր հիշողությունները: Հուսով ու հավատով նայիր լուսավոր
ապագային, ինքդ քեզ ասելով. «Ի՞նչ ես դարդ անում, ի՞նչ կարող
ես անել, անցածն անցած է, իսկ կյանքը կարճ: Առաջ նայիր, մտա-
ծիր կատարվելիք լավ բաների մասին»: Երբ մարդը անցյալով է

116
 ներկան և ապագան

ապրում, նշանակում է, նա սկսում է ծերանալ.՛ Դա ծերության

ախտանիշ է. Հետ ևա բա ր, ապրիր այստեղ և հիմա ու թույլ տուր
քեզ փոխվելու. Անհրաժեշտ է նաև ներկայի ամենակարող ու ան­
կախ ուժի կիրառումը ներկայի գնահատումը և վայելումը: Այս
թեմայով մի հետաքրքիր առակ հիշեցի:
Մարդը հեռավոր ճամփորդության էր պատրաստվում: Նա կա­
խովի կողպեքներ է կախում իր տան դռանը, իսկ լուսամուտնե­
րին մեծ ու ծանր տախտակներ մեխում, ապա փաթաթվում տաք
վերարկուի մեջ և նստում ճամփեզրին' ծխելու: Մարդը խուրջին
ուներ, որի մեջ պետք է դներ իր ամենաթանկագին բանը ու տա­
ներ, որը իրեն պետք էր: Նա չգիտեր ուր է գնում և արդյո՛ք կվե­
րադառնար, թե՛ ոչ, բայց պիտի գնար: Ծխելը ավարտում է և
նկատում կողքին կանգնած երեք մարդուկների:
- Ինձ տար քեզ հետ,- ասում է առաջին մարդուկը:- Ես քո Անց­
յալն եմ: Ինձ կրելը ծանր է, բայց դրա փոխարեն ես գիշերները քո
մանկությունից տեսարաններ պատկերելով, օրորելով կքնեցնեմ
քեզ: Ինձ հետ պարտադիր կգան անցյալի վիրավորանքների
Դառնությունը, անցյալի պարտությունների Հուսահատությունը և
Կասկածները' սեփական ուժերի նկատմամբ: Բայց այդ ամենի
հետ ես քեզ Փորձառություն կտամ ճանապարհի վերջում:
- Ինձ վերցրու հետդ,- ասում է երկրորդ մարդուկը:- Ես քո Ներ­
կան եմ: Ինձ կրելը հեշտ չէ, բայց փոխարենը ես քեզ կաջակցեմ
ճանապարհին: Ինձ հետ կգան Հոգնածությունը, Չհավատալը,
Ցավն ու Ձանձրույթը, բայց փոխարենը ես քեզ Ուժ կտամ ճանա­
պարհի վերջում:
- Ինձ ընտրիր,- ասում է երրորդը:- Ես քո Ապագան եմ: Ես քեզ
ոչինչ չեմ խոստանում, և հայտնի չէ, թե ճանապարհի վերջում
ինչ-որ բան կտա՞մ քեզ, թե՞ ոչ: Բայց դրա փոխարեն ինձ կրելը
հեշտ է:
Մարդը լռում է ու երկար մտածում: Խուրջինի մեջ մի բոքոն
հաց ու խմելու ջուր է վերցնում, ճանապարհ ընկնում.

117
 У

Ս Տ Ք Ի MNMI 1

- Ախր այդպես չի լինի, դու մեզանից մեկին պետք է ընտրես ու

հետդ վերցնես,- բացականչում են մարդուկները և նետվում նրա
հետևից:
- Ես ոչ մեկին պարտք չեմ,- ասում է մ ա ր դ ը :- Ես սնունդ ու ջուր
ունեմ, դա է իմ ներկան: Վաղը նոր օր կլինի' դա կլինի իմ ապա­
գան: Իսկ եթե անցյալը ինձ պետք լիներ, ապա ես կողպեքներ չէի
կախի իմ դռանը ու պատուհաններն էլ չէի մեխի տախտակներով:
Մարդը ձեռքը թափ է տալիս ու շարունակում ճանապարհը:
«
Ապրել «Ա ՑՍ ՏԵ Ղ Ե Վ ՀԻՄ Ա »
\ » » ✓

«Նա, ով գոհ չէ նրանից, ինչ ունի, ապա չի կարոդ գոհ լինել նրա­
նից, ինչ ուզում է ունենալ»: Սոկրատես
Երջանկությունը մեծ մասամբ կախված է ձեր մտքերից, քան
իրավիճակից: Ուզում եմ ձեզ հարցնել. «Գտե՞լ եք դուք ձեզ կյան­
քում: Սովորե՞լ եք ապրել «այստեղ և հիմա», թե՞ շատերի նման
դուք էլ ապրում եք կա՜մ անցյալով, կա մ էլ ապագայի սպասում­
ներով»: Ինչպես մեծ Բուդդան է ասել. «Բացի այստեղից ուրիշ ոչ
մի տեղ երջանկություն չկա ու չի լինելու...»:
Մենք բոլորս ծնվում ենք անսահման հնարավորություններով և
մեզանից յուրաքանչյուրը օժտված է որոշակի տաղանդով: Բայց
դպրոցից, նույնիսկ քոլեջից ու ինստիտուտից ստացած կրթությու­
նը միշտ չէ, որ օգնում է հասնել մեր նպատակին, այսինքն' ապրել
մեր երագած բարեկեցիկ կյանքով: Քի՞չ են արդյոք մեր շրջապա­
տում «ավարտած» անհաջողակ մարդիկ: Ի՞նչն է պատճառը:
Մենք ապրում ենք այնպիսի բացասական սահմանափակումնե­
րի աշխարհում, որոնք կարող են ոչ միայն հետ պահել, այլև կարող
են կործանել մեր կյանքը: Մարդը ունակ է կյանքից ուրախություն
և բավականություն ստանալու, բայց նա պետք է սովորի զգալ այդ
պահերը, ապրելով «այստեղ և հիմա», բացահայտելով իր անհա­
տական հնարավորությունները: Դրա համար պետք է մի պահ

118
 la h ij, |Щ[р« libpl|iuii և ապւա^ան

կանգ առնեք, մտածեք Լ 100 տոկոսով ձեր. վրա վերցնեք կյանքի

պատասխանատվությունը, որովհետև գոլք եք ձեր կյանքի դար­
բինն ու ճարտարապետը: Ամեն ինչ ձեր ձեռքում է:

ճանաչիր ինքդ քեզ

Հին հունական Դելֆյան տաճարի պատին գրված է. «ճանաչիր

ինքդ քեզ»: Հնարավոր է, որ այս գաղափարը շատ հին է և գալիս
է դարերից: Հենց հարցն էլ այն է, թե ինչպես գտնվենք այնտեղ,
որտեղ պետք է գտնվենք և այնտեղ, ուր ձգտում ենք հասնել, այ­
սինքն' «ճանաչենք ինքներս մեզ և կայանանք», դառնանք արա­
րող' նկարիչ, գրող, երաժիշտ, ճարտարապետ, գործարար:
Երբեմն, կենցաղային ունայնության մեջ հաճախ չենք նկա­
տում, որ ապրում ենք զարմանալի ու հրաշքներով լի աշխար­
հում: Դա հեշտ է նկատել, միայն թե պետք է կանգ առնել և շուր­
ջը նայել: Զգացեք ձեզ որպես կատարյալ աշխարհի կատարյալ
մի մասնիկ: Երբեմն, շատ ենք սուզվում կենցաղային մանրուքնե­
րի, ունայնության ու առօրյա հոգսերի մեջ ու բաց թողնում գլխա­
վորը, ինչի համար աշխարհ ենք եկել: Իհարկե, մենք բոլորս ու­
զում ենք լավ կյանքով ապրել մեծ եկամուտներ, մեծ արդյունք­
ներ և շատ ազատ ժամանակ ունենալ:
Հենց սկսում ենք կյանքին մեր պահանջները ներկայացնել,
դադարում ենք ապրելուց: Սկսում ենք մտածել, որ շուտով մի
առանձնահատուկ կյանք է լինելու և դրանից հետո կսկսենք ապ­
րել: Դա ճիշտ չէ: Այն, ինչ մենք պատկերացնում ենք, դա կեղծ ու
հորինված կյանք է: Իրականն ու ճշմարիտը «այստեղ և հիմա»
կյանքն է:
Ուզածին հաջողությամբ հասնելու ամենամեծ գաղտնիքն այն
է» որ կարողանանք արժանավայել ձևով գնահատել ներկա պա­
հը: Ընդունենք ներկան երախտագիտությամբ, իսկ դա կոգեշնչի
մեզ ավելի հեռուն գնալուն: Ձեր երախտագիտության համար Տի-

119
Irs-P .l * І1ІЧІ-С

եզերքը անպայման կթացի դռները' ձեր երազանքներին հասնելու

համար: Ապրել«այստեղ ևհիմա»' դա ակունքն է բոլոր հրաշքների,
որը մարդիկ այդքան ձգտում են գտնել:

Անցյալն արդեն չկա, իսկ ապագան դեռ չկա

Չնայած կյանքի դժվարություններին, կան թաներ, որոնց հա­

մար մեզանից յուրաքանչյուրն իր կյանքում պետք է շնորհակալ
լինի: Օրինակ' երեխաների, ընտանիքի, հագուստի, արևի ու
երկնքի համար: Սովորենք սրտանց շնորհակալ լինել այն ամենի
համար, ինչ ունենք, այսինքն' փոխենք մեր ներքին համոզմունքը,
որպեսզի ունենանք այն, ինչը ցանկանում ենք: Նայեք ձեր շուրջը:
Ուշադրություն դարձրե՞լ եք, թե ի՞նչ գեղեցիկ ծառեր ու ի՞նչ գեղե­
ցիկ թնություն է ձեզ շրջապատում և ընդհանրապես, ի՞նչ գեղեցիկ
է ձեզ շրջապատող աշխարհը: Զարմանո՞ւմ եք, թե ինչ եմ ասում,
չէ՞ որ այնքան խնդիրներ ու հոգսեր ունեք, որ անգամ սիրտ չունեք
այդ ամենը նկատելու, հիանալու համար: Ձեր խառը մտքերը ձեզ
հանգիստ չեն տալիս, այնպես չ է : Խոստովանեք, որ հաճախ
մտածում ու կենտրոնանում ենք այն ամենի վրա, ինչը չունենք,
մոռանալով, որ կարելի է թավականություն ստանալ կյանքի ամեն
մի պահից: Միայն թե պետք է կարողանալ ու կենտրոնանալ:
Մարդկանց մեծ մասը իրեն երջանիկ չի զգում միայն այն
պատճառով, որ չի գիտակցում, թե ինչքան կարևոր է ապրել
«այստեղ ևհիմա»:. Նրանք մտածում են, որ երջանիկ կլինեն, երթ
որոշակի արդյունքի կհասնեն կամ այսինչի ձեռք թերելը իրենց
երջանկություն կպարգևի:
Օրինակ' մենք համոզում ենք մեզ, որ «եթե ամուսնանամ, երե­
խաներ ունենամ, երջանիկ կլինեմ»: Հետո հիասթափություն ենք
ապրում, որովհետև երեխաները փոքր են, իսկ հոգսերը' մեծ:
Մտածում ենք «կմեծանան, հոգսերս կթեթևանա, կսկսեմ երջա­
նիկ ապրել»: Նորից հիասթափություն: Հոգսերը մեծանալով, հե-

120
 ւսնւյյալր» ներկան ն. ապւււցա?ւ

ւոը մեծանում են հակասությունները: Մտածում ենք. «մեքենա ու­

նենամ թե չէ, կսկսեմ ազատ ու երջանիկ ապրել»: Եվ այսպես,
մինչև թոշակի անցնելը և կյանքը թողնելը: Բայց, միևնույն է, երբ
մարդը ձեռք է բերում իր ցանկացածը, իրեն երջանիկ չի զգում և
նորից շարունակվում է երջանկության փնտրտուքը: Եվ այսպես
անվերջ: Մեզ միշտ թվում է, որ կյանքը նոր-նոր պետք է սկսվի:
Սպասում ենք, սպասում և այդպես էլ սպասելով ենք մնում: Ուս­
տի այս կյանքում ապրելու ավելի հարմար ժամանակ չկա, քան
ապրել €սւյստեղ և հիմա»: Ապրիր և վայելիր պահը:
Այո, գնահատեք ձեր կյանքի ամեն պահը, որովհետև նա գնում
է անվերադարձ: Միլիոնավոր մարդիկ ապրել ու ապրում են երկրի
վրա, մենք նույնիսկ նրանց անունները չգիտենք: Ընդունեք այն
փաստը, որ դուք այստեղ եք մի քանի օրով, հետո էլ չեք լինի: Եվ
այդ մի քանի օրը չարժե վատնել կեղծավորության, նախանձի, վա­
խի վրա: Այդ մի քանի օրը պետք է ուրախ անցկացնել: Լավ իմա­
ցեք. անցյալն արդեն չկա, իսկ ապագան դեռ չկա: Մի լցրեք ձեր
գլուխը անցյալի և ապագայի մտքերով, ապրեք այստեղ և հիմա:
Ոչ ոք ապագայի մասին ոչինչ չգիտխԳիտակցեք, թե ինչ չքնաղ աշ­
խարհում եք ապրում: Պարզապես եղեք երջանիկ, դա է կյանքի
իմաստը: Շնորհակալ եղեք ձեր ունեցածի համար և ձգտեք առա­
վելագույնին: Երբ ԼԱ Տոլստոյին ասել են.«Դուք երջանիկ եք,
որովհետև ունեք այն, ինչ սիրել եք »: Նա ժպտալով պատաս­
խանել է. «Ոչ, սխալվում եք: Ես երջանիկ եմ, որովհետև սիրել
եմ այն, ինչ ունեցել եմ»:
Հաջողություն ձեզ:

Խորհուրդներ կյանքի «ա յբուբենից»

Ամփոփելով ասենք, որ կյանքի այս բոլոր օրենքները Տիեզեր­

քի ստեղծագործ ուժի դրսևորումներն են: Շնորհիվ այս օրենքնե­
րի, կյանքում ստեղծվել ու արարվել են այն ամենը, ինչը կա այս
աշխարհում: Այդ օրենքների սկզբունքներն են.

121
Մ Տ Ք Ի

• Նմանը ձգում է նմանին:

• Մտքերը դեպի իրենց Են ձգում համապատասխան իրավիճակ-
ներ և պայմաններ:
• Դուք ստանում եք այն, ինչ մտածել եք:
• Դուք ձգում եք ձեզ այն ամենը, ինչին կենտրոնացրել Եք ձեր
ուշադրությունը:
• Դրական մտքերը ձգում են դրական, բացասական մտքերը' բա­
ցասական իրադարձություններ:
• Եթե ձեր ուշադրությունը կենտրոնացած է դժվարություններին և
սիրտը լցված է այդ զգացումներով ու մտքերով, դա էլ կստա­
նաք: Ուստի ուշադիր եղեք ձեր մտքերին:
• Եթե դուք մտածում եք հաջողության մասին և սրտատրոփ սպա­
սում եք նրան, ձեր ներսում տեդ չթողնելով կասկածին, ապա,
անպայման, կհասնեք հաջողության:
• Ինչ որ ցանես, այն' կհնձես: Մեկը ցանես' շատը կքաղես:
• Տվեք անհատույց, առանց ակնկալիքի:
• Տվեք աննկատ, առանց ձեր անունը նշելու, եթե հնարավոր է: Աջ
ձեռքը չպետք է իմանա ձախի տվածը:
• Տվեք ուրախությամբ ու ժպիտով:
• Բավարար չէ միայն ասել. «Ես այսինչ բանն եմ ուզում...», անհ­
րաժեշտ է ուժեղ ցանկություն և հավատ, որ ձեր ցանկությունը
իրականանա:
• Որպեսզի ձեր ուզածը կատարվի, պետք է հաճախ կրկնեք ձեր
աֆիրմացիաները, ավելացնելով էներգիա, զգացմունք Լւ բուռն
ցանկություն:
• Միտքը գործում է մագնիսի նման:
• Ձեր մտքերը որոշում են ձեր կյանքն ու ապագան:
Սովորեք շնորհակալ լինել այն ամեն լավի համար, որ ձեզ հետ
կատարվում է:
• Եթե ձեզ հետ ինչ-որ վատ բան է եղել, ապա վերլուծեք, թե ինչո՞ւ դտ
տեղի ունեցավ: Հետևություն արեք Լւ որպես փորձ, այն պահեք
հիշողության մեջ ու մոռացեք իրավիճակը:

122
 ІШ п ц ц ц р , iihpl|iuh ն. ապագահ

• Հեռացրեք ձեզանից բացասական ինֆորմացիան, որը կամավոր

ձեզ մոտ է եկել Լւ հնարավորության սահմաններում, հեռացեք
այդ ինֆորմացիայի աղբյուրից:
• Փոխեք խոսակցության թեման, եթե հնարավոր է:
• Ձեր մտքերը տեղափոխեք այլ ոլորտ:
• Դիտավորյալ դրական ինֆորմացիա ներարկեք ձեր ուղեղին,
այս կերպ դուք կազատվեք բացասական ինֆորմացիայից:

Եթե ուզում եք ձեռք բերել, նախ նվիրեք

«
Այս օրենքները գործում են բոլորի համար և, երբեմն, ղրանց
իրագործումը մեխանիկական ու անգիտակից բնույթ է կրում:
Ուշադրությունը կենտրոնացնելով հոգսերի և անհանգստություն­
ների վրա, ձեր կյանքի ուղեկիցն են դառնում սթրեսներն ու
դժբախտությունները և հակառակը' ձեր ուշադրությունը կենտրո­
նացնելով հաջողության վրա ձեր կյանքի մեջ եք ձգում հաջողու­
թյունների մի ամբողջ շղթա: Ընտրությունը ձերն է ևամեն ինչ ձեր
ձեռքում է: Հիշեք այս օրենքները ևեղեք երջանիկ:

Բուռն ցանկությունն այն վառելիքն է, որը նպաստում к ձեր նպա­

տակին հասնելուն: Նա մեծ հզորությամբ ազդում է ձեր մտքերի և
գործողությունների վրա:
Ցանկությունը, զգացմունքն ու հավատը հաջողության գրավա­
կանն են: Ցանկությունը բոլոր արտաքին հաջողությունների հիմքն
է: Ցանկությունը մարդու էներգիայի ոսկե երակն է. հնչքան ցանկու­
թյունը մեծ է Լւ ուժեղ, այնքան մարդու էներգիան մեծ է ու հզոր.
Դրա համար պետք է իմանաք, թե ինչ եք ուզում, խորությամբ զգաք
Լւ չկորցնեք հավատը: Եթե ձեր ձգտումը ուժեղ է Լւ դուք ամեն ինչ
նախաձեռնում եք դրա իրականացման համար, ապա Տիեզերքը
արձագանքում է ձեր ցանկությանը: Հիշեք, Մոսկվան միանգամից

123
IJ’S P h ПІ^сМ* ________________________________________________________

չի կառուցվել: Որպեսզի ստանաք այն, ինչ ցանկանում եք, անհրա­

ժեշտ է ժամանակ և ամենակարևորը' ձգտում: Բոլոր տեսակի ար­
տաքին հաջողությունների հասնելու գաղտնիքը ղա ցանկությունը,
զգացմունքն ու հավատն են' միասին: Աշխարհը ձեզ չի հավատա
այնքան ժամանակ, մինչև դուք ինքներդ ձեզ չհավատաք:
Ցանկությունների Իրագործման Տեխնիկան (ՑԻՏ-ը) հիմնված է
անցյալի գիտելիքների վրա: Նրա մեթոդները ընդունում է նույնիսկ
ժամանակակից հոգեբանությունը: Դա փոխանցվել է դարեդար'
մարդկանց միջոցով: Իսկ ո՞ւմ համար է այս մեթոդը: Բոլոր նրանց,
ովքեր հոգու խորքում բաղձալի ցանկություններ են պահպանում:
Գործողության ուժը կախված է ձեր հավատից: Շատ կարևոր է
այդ ամենին միացնել սիրո-էներգիան, որը կա յուրաքանչյուրիս
մեջ, մեզ մնում է այն ակտիվացնել: Մեր մեջ կան ներքին ուժեր,
որոնք մեզ տրված են վերևից: Դրանք շատ հզոր են, միայն պետք
է կարողանանք օգտվել դրանցից:
Իսկ ի՞նչ անել: Ընդամենը վերցնել թուղթ ու գրիչ: Հավատա­
ցեք, գրելը դա հզոր զենք է: Այդ զենքին պետք է ավելացնել
կամք, բարի մտադրություն և համբերություն: Այսպես դուք կա­
րող եք մտովի ղեկավարել ձեր ճակատագիրը:
ՔԱՅԼ 1. Վերհիշեք ցանկացած օր, դեպք, երբ ձեզ մոտ ամեն ինչ
ստացվել է:
ՔԱՅԼ 2. Խոսքի միջոցով ամրացրեք հաջողությունը թղթի վրա:
Նկարագրեք այդ իրադարձությունը զգացմունքներով, էներ­
գիայով:
ՔԱՅԼ 3. Հաջողությունը ամրացրեք թղթի վրա հայացքով: Ձեր հա­
ջողության նկարը փորձեք նկարել թղթի վրա: Ցանկալի է, որ
ձեր նկարի գծերը փակված լինեն:
ՔԱՅԼ 4. Ձեր հաջողությունը ամրացրեք թղթին' գույների միջոցով:
Դույնը մեզ համար շատ կարևոր է, որովհետև յուրաքանչյուր
գույն կախարդական ուժ ունի:
ՔԱՅԼ 5. Ցանկությունը լցնում ենք էներգիայով, սիրով: Նկարեք
թղթի վրա ձեր սերը, ինչքան մեծ, այնքան լավ:
 , պետք է գործեՔ' ոոովհետև
այն ինչ գնում է Տիեզերք, վերադառնում է ձեզ բումերանգի օրեն­
քով: Բնական է, դուք ձեր վատը չեք կամենա:

Հա վա տ ի և ցանկության միասնության
դեպքում հաջողությունն անխուսափելի է

«Հեսցքեզ հավատաս կհասկասաս իսչպես ապրել»:

Գյոթհ

Հիշեք, կյանքում հաջողության հասնելու ձեր ուղեկիցը պետք

է լինի ոչ միայն ցանկությունը, այլև զգացմունքը, հավատն ու
գործողությունը: Միայն պարզեք, թե ինչ եք ուզում: Թվում է, թե
հեշտ հարց է, բայց դա այդպես չէ, որովհետև ցանկությանը միշտ
ուղեկցում են վախն ու տարակուսանքը: Այո, այո: Եթե որևէ բան
եք նախատեսում, ապա այդ զգացումները կանգնում են ձեր
առաջ: Շատերը նախանձում են հաջողակին: Նախանձը փակում
է ձեր հաջողության ճանապարհը: Դրա փոխարեն պետք է մտովի
ասել. «Ինչ լավ է, ես էլ եմ ուզում նրա նման ունենալ...», իսկ Նա-
պոլեոն Հիլլը ասել է. «Եթե հավատաս, որ կարող ես' կհասնես»:
Եթե ձեր ունենալու ցանկությունը ուժեղ է, ապա կստանաք
այն, ինչը ցանկանում եք: Պետք է միայն հավատալ ձեր ուժերին
և ունակություններին, այդ դեպքում ցանկության կատարումը
ձեզ սպասեցնել չի տա, որովհետև ձեր ուժերի նկատմամբ ամուր
հավատը ձեզ ինքնավստահություն, որոշակիություն, հաստա­
տակամություն և հզոր ձգտում կտա: Բայց, ցանկալին ստանալու
համար պարտադիր չէ խորն հավատալ ունենալ կամ զգալ Աստ-
«ու ներկայությունը: Շատերը միլիոՕՕեո և նեարդներ IM ոհզեւ
առանց հավատի: Որովհետև Օրանք իրենց հոլ|սը ^ " ^ վԻ
իրենց վրա են դրել, իսկ Երբ հույսն Ասս*՞1 ЧЛ“1 ° *
միշտ աջակից է լինում օսզ. J9 * նԱտԱյծ թախտին>
սպասում են Տիրոջ աջակցությ Ը>
125
ԱՏ-Բ.Ի Шчи;

սպասում են բախտին: Բնական է, նրանք այդպես էլ սպասելով

կմնան: Այսինքն, իրենց մասով նրանք պարտականությունները
չեն կատարում, որպեսզի Տերն էլ կարողանա աջակցել: Չէ՞ որ
Աստված անբանների դայակը չէ և սիրում է աշխատող, արարող
մարդուն: Նա միշտ աջակից է աշխատողի բոլոր ձեռնարկում­
ներին: Բայց իմացեք, որ չափից ավելի Աստծուն ապավինելով,
դուք թուլացնում Լւ անգործության եք մատնում ձեզ: Աստված, որ­
պես իմաստուն ծնող, միայն անում է այն, ինչը դուք չեք կարող
անել: Երբ երեխան փոքր է, ծնողը նրան հոգատարությամբ խնա­
մում է, իսկ երբ դառնում է չափահաս, նա թույլ է տալիս զավակին
ինքնուրույն ինչ-որ բան անել, որպեսզի զգա անկախություն և վս­
տահություն իր ուժերի նկատմամբ: Աստված օգնում է այն դեպ­
քում, երբ դուք, ձեր ուժերի ներածին չափով, անում եք ամեն ինչ:
Հրաշքը հաճախ լինում է այն ժամանակ, երբ ակնհայտ է, որ արել
եք այն ամենը, ինչը կարողացել եք և զգում եք, որ ձեր խնդրածը
ստացել եք: Աստված մեզ միշտ հնարավորություն է տալիս անել
այն ամենը, ինչ կարող ենք: Դրանով ավելանում է մեր վստահու­
թյունն ու հավատը:
Ցանկանալով և հավատալով ձեզ և ձեր անսահման հնարա­
վորություններին, դուք կարող եք հրաշքներ գործել, ձեզանից
պահանջվում է միայն ձեր ուժերի նկատմամբ հավատ և ձեր
կյանքի տերը դառնալու ցանկություն ունենալ: Այո, նախ պետք է
Հավատ ու Ցանկություն ունենալ: Ֆ. Նիցշեն ասել է. «Որպես կա­
նոն, որտեղ հավատն է' այնտեղ ճշմարտությունն է»:
Ո վ չգիտի, որ վտանգի, հիվանդության ու փորձանքի դեպ­
քում անկախ մեր կամքից, աղոթքը մեր շուրթերից անպակաս է
լինում (անգամ անհավատն է Աստծուն օգնության կանչում, խնդ­
րում), իսկ մարդիկ էլ կան, որ երբեմն բողոքում են. «Աղոթում,
աղոթում եմ, բայց իմ աղոթքը տեղ չի հասնում ու խնդրածս էլ չի կա-
տարվում, հնչո ւ»: Ահա այդ մասին ինչ է ասում Շնորհք պատ­
րիարքը.» Աստված երբեմն ուշացնում է աղոթքների պատւսսխան-

126
 }і!ір |ЩІІ Լ ЩЩІЩЩ ІІ
1 1

ները, որպեսզի մեր առողջ ու բարի փափագները ավելի զորա­

նան և արմատ բռնեն մեր մեջ, իսկ անօգուտ ու վատառողջները
անհետանան մշուշում». Դրա համար պետք է ճիշտ նպատակադ-
րում կատարել կամ ճիշտ աղոթել:

Ի՞նչ է աղոթքը

«Աղոթք» բառը հրեական ծագում ունի, որը նշանակում է խնդ­

րել, աղաչել. Ինչպես սնունդն ու հանգիստն են անհրաժեշտ մար­
դու ֆիզիկական վերարտադրության համար, այնպես էլ աղոթքը
բացահայտում ու սնում է մարդու հոգեկանը, այսինքն' նրա գո­
յության բա րձրա գույն կողմը: Գիտնականներն ապացուցել են, որ
աղոթքը շատ մեծ դրական ներգործություն ունի մարդու վրա:
Մարդն աղոթքով կա րող է ինքն իրեն սնել էներգիայով և բուժել
իր հիվանդությունները: Աղոթքով մենք խոսում ենք Աստծո հետ,
իսկ մեր ինտուիցիայի միջոցով Աստված է խոսում մեզ հետ:
Հավատն առանց աղոթքի չի լինում: Աղոթքը մեր գիտակցու­
թյան և ենթագիտակցության ներդաշնակ համագործակցությունն
է Տիեզերքի հետ: Մարդը աղոթքով սրտանց իր ցանկություններն
է հաղորդում Բա րձրյա լին և հավատով սպասում, որ կկատար­
վեն: Կատարումը չի ուշանում, որովհետև, նա իր ցանկության մեջ
մեծ էներգիա դնելով, վստահությամբ ու հավատով սպասում է, ոբ
իր ցանկությունը Բա րձրյա լը անպայման կկատարի իր խոստմա­
նը համաձայն.«Ով խնդրում է' նրան կտրվի, ով փնտրում էկգտնի,ով
բախում էնրա համար կբացվի» (Մաթ.7;7):
Աստված սիրում է իր ստեղծածին, այսինքն անխտիր մեգ բո­
լորիս: Նա մեր երկնային Հայրն է: Ինչպես խոսում և զրուցում ենք
մեր երկրային ծնողների հետ, առավել Լւս նույնը պետք է կատա­
րենք մեզ Արարողի հետ: Հենց զրույցը, խոսքը մեր Աստծու հետ
կոչվում է Աղոթք: Հոգին աղոթքով միանում է Աստծուն. Աղոթքը
կարող է ուղեկցվել խաչակնքվելով, երկրպագության ընթացքում
խոնարհումով և այլ նշաններով: Կարող ենք նաև աղոթել առանց
խոսքի ու նշանների, ամենուր: Մեր աղոթքը, երբ և որտեղ էլ ասե

127
ՍՏՔԻ ПІЧИ:

լու լինենք, միշտ լսելի է մեր երկնային Հորը ու նա անպայման

կօգնի մեր Ցանկությունների Իրագործմանը. Աստվածաշունչն
ասում է.«Այնամենը, ինչը խնդրում եք ձեր աղոթքով, հավատացեք,
որ ստացել եք ևկունենաք» (Մարկ.11;22-25): Ընդգծում եմ. «հավա­
տացեք. որ ստաօե| Ьр Ь կունենաք» ե. ոչ թե կստանաք. Այս արտա­
հայտության ըմբռնում շատ կարևոր է հետագայում ասվածները
հասկանալու համար:
Մարդկային մտքի, հոգու և սրտի Օրենքը Հավատի օրենքն է:
Ինչ էլ որ անելու լինեք, ձեր կյանքի բոլոր իրադարձությունները
ձեր մտքերի ու ենթագիտակցության անմիջական միջամտության
արդյունք են: Դրա համար ազատագրեք ձեր միտքը անհիմն վա­
խերից և կույր նախապաշարումներից, որը տանջում է ձեզ: Դրա
փոխարեն սկսեք հավատալ իրական ճշմարտությանը: Մարդ կա
ասում է. «Ես ինչ խնդրում եմ ինձ համար վատ է լինում» և ճիշտ է,
որովհետև խնդրելու ընթացքում դուք ՛ձեր ներսում այդ համոզ­
մունքն եք ունեցել:
Իրականության մեջ յուրաքանչյուր կատարվածի պատճառը
միտքն է, իսկ արդյունքը' հետևանքները: Մի մոռացեք, որ ձեր
մտքերն ու զգացմունքներն են ստեղծել և ստեղծում այս աշխար­
հը: Մեր հոգու և ենթագիտակցության միջև անմիջական կապ
կա, երբ նրանք հանգիստ ու խաղաղ են, ապա մեր խնդրածների
պատասխանը չի ուշանում: Այժմ, երբ դուք գիտեք, որ ցանկու­
թյունները և երազանքները վաղ թե ուշ կատարվելու են, ուստի էլ
ավելի զգույշ եղեք, հսկեք ու կարգավորեք ձեր մտքերը, որպես­
զի դրանք ի չարս չօգտագործվեն ձեր դեմ: Մի այսպիսի առակ
կա.

128
 1Мііцщ |р, ներկան ն. шщцц^ч?;

եք անելու հետո: Այո, դա պետք է շարունակական լինի, որով­

հետև մարդիկ կան, որոնք ընդունելով Տիեզերքից իրենց մի քա­
նի ցանկությունների արդյունքները, որոշ ժամանակ հետո մոռա­
նում են ու նորից տարակուսանքների մեջ ընկնում. «Ես ի՞նչ պի­
տի անեմ, փող չունեմ. Այսինչը ինձ աչքով տվեց, ամեն ինչ վա­
տացավ...» և այլն: Այսպես, իրար հակասող մտքերը խանզարում
են հենց ձեզ ձեր ցանկությունների իրականացմանը:

Հավատացեք ձեգ և ձեր հնարավորություններին

Սովետական աթեիստական ժամանակաշրջանում «հավատ»

բառը կապում էին միայն Աստծու և նրան պաշտողների հետ ու
ասոցացնում եկեղեցի, աղանդ հասկացությունների հետ: Բայց
իրականում «հավատ» բառը ավելի ընդգրկուն է և վերաբերում է
բոլորին, անգամ Աստծուն չհավատացող մարդկանց, որովհետև
հավատալ կամ հավատով ինչ-որ բան ընդունել, նշանակում է
ինչ-որ ճշմարտության անառարկելիորեն ընդունում: Անկախ մեր
ցանկությունից, հավատը միշտ մեր մեջ կա: Մենք բոլորս, գի­
տակցաբար կամ անգիտակցաբար, ինչ-որ բանի հավատում ենք'
մեկը իր պահապան հրեշտակին, մյուսը' մահից հետո կյանքին,
երրորդը' դրամի ուժին և այլն:
Մի անգամ մի իմաստունի մոտ երկու մարդ են գալիս և խնդ­
րում են դատել, թե իրենցից ո՞վ է ճիշտ: Իմաստունը լսում է նրան­
ցից մեկին և ասում. «Ղու ճիշտ ես»: Հետո նա լսում է մյուսին, որը
հակառակ տեսակետն էր հայտնում և լսելուց հետո ասում. «Ղու
ճիշտ ես»: Ներկա գտնվող երրորդը վրդովված հարցնում է. «Չի
կարող երկու հակառակ կարծիքի դեպքում երկուսն էլ ճիշտ լի­
նել, այնպես չէ՜»: «Դու էլ ես ճիշտ»,- պատասխանում է իմաստու­
նը: Այնպես որ, հավատի հարցում կամքը միայն ձերն է, ոչ ոք
չպետք է միջամտի:
Իսկ ի՞նչ է Հավատը, ինչպե՞ս է գործում և ի՞նչ արդյունք ունի
նրա գործունեությունը: Կարծում եմ, հաճախ եք մտածել Աստծո և
նրա գոյության մասին, մտորել «Աստված կա , թե չկա», չ պա

129
ir S fA h lH u H !

տասխան էլ, որ տաք այս հարցին, դուք միանշանակ ճշմարիտ եք:

Եվ ընդհանրապես չեմ սիրում հավատը չափել: Հավատը բոլոր
մարդկանց համար անչափելի է: Ես հիշում եմ, երբ մասնակցում էի
Արարատյան Հայրապետական թեմում Գարեգին Առաջինի կողմից
կազմակերպված ուսուցիչների վերապատրաստման դասընթաց­
ներին, կուրսերի ավարտին, բնական է, որակավորման հանձնաժո­
ղովով քննություն կազմակերպվեց: Ես հրաժարվեցի վկայական
ստանալուց, որպեսզի քննությանը չմասնակցեմ, քանի որ գտնում
եմ հավատը քննության ենթակա չէ: Մարդը չէ, որ պետք է մարդու
հավատը չափի, քննության առնի: Չէ՞ որ Դատավորը մեկն է'
Բարձրյալը: Ըստ ինձ, հնարավոր է մի անուս մարդ ավելի մեծ հա­
վատ ունենա, քան ես' ավելի կարդացածս: Հավատը խոսք չէ, այլ'
գործ, իսկ իմ կյանքում հավատով արված գործերը իմ սիրո
արդյունքն են առ Աստված (իմ շրջապատը դա սիրով կհաստատի):
Ապրիր միայն բարին գործելով: Բարին ընդ ձեզ:

Հավատը հրաշքներ է գործում

« ,,,ո վ ա ս ի .,,և իր սրտում չերկմտի, բ ա յց հավա
իսչ որ ասում է, կ[իսխ կԱւսի' ինչ որ ա սի»:
Մարկոս 11.23

Մտածե՞լ եք, թե ինչու աշխարհում հրեաները ամենահարուստ

ազգն են: Կարծում եմ պատճառը նրանց հավատն է, որովհետև
նրանց կրոնով ասվում է. «Աստված մեզ կտա աշխարհի բոլոր
հարստությունները...», նրանք իրենց հոգու խորքում ամրագրելու
ապրում են այս պատգամով: Դա նրանց մոտ փոխանցվել է սերն-
դից սերունդ և ապացուցվել դարերով: Ըստ հավատի մարդը
կարող է հարուստ լինել, կամ աղքատ: Արդյո՞ք հրեա ազգը աս­
վածի ապացույցը չէ:
Իսկ մեր Աստվածաշնչում ասվում է. «Ըստ ձեր հավատի կտրվի
ձեզ», թող աստվածաշնչյան այս պատգամը դառնա ձեր կյանքի
ոսկե կանոնը:

130
 iCUnjJIU|pf llbpljUlil ն ЩІЦІШ[ЩІІ

Արժե հիշեցնել, երբ դուք ինքնաներշնչման ժամանակ ասում

եք. «Ես հարուստ եմ, հաջողակ, հաջողությունը և բարգավաճու­
մը ուղեկցում են ինձ», իսկ հոգու խորքում նստած է կասկածը և
ձեզ ասում է. «Անիմաստ է ասվածը: Եթե այդպես լիներ, բոլորը
կհարստանային», ապա հաջողության մի սպասեք, որովհետև
այդ կասկածն ավելի հզոր է, քան ամեն առավոտ ասված աֆիր-
մացիաները' դրական խոսքերը: Ինչո՛ւ: Որովհետև ձեր ենթագի­
տակցությունն ընդունում և կատարում է այն ամենը, ինչը տվյալ
պահին դոմինանտ է, իսկ այդ պահին գերիշխողը կասկածն է: Եթե
դուք չեք հավատում ձեր երազանքի իրականացմանը, ապա նա
այդպես էլ կմնա երազանք: Շատերը երազանքին չեն հասնում
ուժերի նկատմամբ հավատի պակասի պատճառով, այսինքն' չեն
հավատում, որ իրենց նպատակին կարող են հասնել, իսկ հա­
վատը հզոր ուժ է: Չկա աշխարհում այնպիսի հզոր ուժ, որը կա­
րողանա մարդուն այնպես առաջ մղել, ինչպես դա անում է հավա­
տը: Տիեզերքում գործող կարևոր օրենքներից մեկը Հավատի
Օրենքն է:
Շատերն առաջին իսկ անհաջողությունից հուսահատվում և
կորցնում են հավատը: Բայց չէ՛ որ առաջին քայլերը ճիշտ էին
արված և պետք էր պարզապես համբերել ու հավատալ ուժերին
ու չկասկածել: Միշտ հիշեք. «Միտքն առանց հավատի մեռած է»:
Միայն հավատն է ունակ հակազդել անհաջողությանը, որովհետև
հաջողությունը մանրամասն պլանավորած և հավատով համա­
ռորեն իրականացրած գործողություն է.
Կ ա ս կ ա ծ ն ե ր ը հ ի ա ս թ ա փ ո ւթ յո ւն են ծնում. Ղ րա նք փ ոխ ա րին եք
հ ա վ ա տ ո վ : Մ ե կ ը ն դ մ ի շտ հ ի շե ք , որ ոչ ոք պ ա րտ ա վ ո ր չէ ձե ր հա ­
մա ր ին չ-որ բա ն ա նել: Ձ ե ր խ նդիրն է ոչ թե ա շխ ա րհն ու մ ա րդ­
կա ն ց փ ո խ ե լ, ա յլ ի ն ք ն ե ր դ ներդա շնա կութ յա ն մեջ մտ եք բնու­
թյան ու շ ր ջ ա պ ա տ ի հետ և կյա ն ք ից հ ա ճո ւյք ս տ ա ց ե ք .
Ոչ մի թալիսման ու հմայիլ չի կարող պաշտպանել կամ երջան­
կություն պարգևել ձեզ, այդ ամենը դուք կարող եք ձեռք բերել

131
 Մ Տ Ք Ի Ш чИ*

միայն ձեր մտածելակերպի և հավատքի միջոցով, որովհետև ուժը

ոչ թե առարկայի, այլ հավատի մեջ է: Հավատը ձեզ ինքնավստա­
հություն, որոշակիություն, հաստատակամություն և հզոր ձգտում է
տալիս: Չմոռանաք ներելու մասին: Ներելը դա ուժ է: Առանց ներ­
ման և բացասականից մաքրման, որևէ տեխնիկա չի գործի ձեր
համար: Բացասական էներգիայից ազատվելու համար կարող եք
ասել. «Աստված իմ, իմ սիրտը բաց է քո առաջ, մտիր սրտիս մեջ և
խնդրում եմ հեռացրու ինձանից բոլոր բացասական բաները»: Իսկ
օրինակ, ֆիզիկական առողջության համար հաճախ կարող եք
ասել.«Իմ մարմինը Սուրբ Հոգու կացարանն է: Աստված ինձ էներ­
գիա է ուղարկում, որպեսզի անցնելով իմ մարմնով, ինձ պարգևի
առողջություն, մարմնիս նորմալ կենսագործունեություն և ինձ
ապահովի կյանքի անսահման էներգիայով: Ես սիրում եմ ինձ,
մարդկանց, հարազատներիս, իսկ նրանք էլ' ինձ: Ես շնորհակալ եմ
իմ ստացած պարգևների համար»: Չմոռանաք շնորհակալ լինելու
մասին: Այդ մասին մի այսպիսի առակ կա.
Հրեշտակը դիմում է մարդուն.
- Ուզո՛ւմ ես, ցույց տամ քեզ քո կյանքը:
- Ուզում եմ,- ասում է մարդը:
Հրեշտակը նրան գետնից վեր է բարձրացնում, և մարդը տես­
նում է իր կյանքը և կողքից գնացող երկու զույգ ոտնահետք:
- Սա ո՛վ է ինձ հետ:
- Դա ես եմ,- ասում է հրեշտակը,- ես ուղեկցում եմ քեզ քո ողջ
կյանքի ընթացքում:
- Իսկ ինչո՛ւ է երբեմն մեկ հետք մնում:
- Դա քո կյանքի ամենադժվար պահերն են,- ասում է հրեշտակը:
- Ի՛նչ է, դու ինձ լքե՛լ ես իմ ամենադժվար պահին: Ինչո՛ւ ես
այդպես վարվել,- նեղացած հարցնում է մարդը:
- Ոչ, ի նչ ես ասում: Այդ ժամանակ ես քեզ ձեռքերիս վրա եմ
տարել,- հանգիստ ասում է հրեշտակը:

132
 Գ ԼՈ ՒԽ 9.

ԻՆՉՈ՞Ւ է ԱՆՀՐԱԺԵՇՏ
ԵՐԱԽՏԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆԸ

Հա ջողա կ մա րդկա նց գա ղտ նիքներից մեկը երա խ տ ա գիտ ու­

թյունն է բոլոր այն լա վ բա ների համար, որը եղել է, կա ու նոր սյի-
տի լինի, իր ամեն մի մեծ ու փոքր հաղթանակի համար: Ո՞րն է
երա խ տ ա գիտ ությա ն ուժը: Փ ո րձե ն ք բացատրել:
Երախ տագիտությունը Տիեզերքի Ձգողականության օրենքի օգ ­
նությամբ ազդում է մեր կյանքի վրա: Երբ դուք դժգոհում եք ձեր ու­
նեցածից, դրա նով կենտրոնանում եք ձեր կենցաղի բացասական
կողմի վրա և ա վելի վատ պայմաններ եք ձգում դեպի ձեզ: Այդ ձև ով
փակում եք ձեր հաջողության և երջանկության ճանապարհը:
Օ րին ա կ' եթե հիվա նդ եք և նախանձում եք աոողջ մարդուն,
ապա դուք ձ ե զ եք ձգ ում ավելի ուժեղ տհաճություններ, իսկ
առողջության մա սին խ ոսք լինել չի կարող: Նախանձը կործանա­
րար է: Իսկ երա խ տ ա գիտ ությունը հակառակ ազդեցությունն ու­
նի: Եթե ուրա խ ա նում եք ձեր առողջությամբ, եթե շնորհակալ եք,
որ ուրիշների հա մեմա տ ա ռողջ եք, ձեռք ու ոտք ունեք, կարող եք
շարժվել և ա րա րել, ունեք աչք, ականջ և այլ զգայարաններ,
որոնց օգնությա մբ ընկա լում եք այս հիանալի աշխարհը, ապա
Տիեզերք եք ուղա րկում դրական ալիքներ և դրանք ձեզ են վերա­
դառնում էլ ա վելի լա վա ցա ծ, ա ռողջ և հիանալի զգացողությամբ:
Կյանքում շա տ երը հա սել են մեծ հաջողության աղքատ ու որբ
լինելով: Նրա նք քիչը ունենալով, անցնելով կյանքի դաժան ու
խիստ դպրոցով, խ նդրել ու ձգ տ ե լ են ունենալ ավելին, գնահատե­
լով ու ուրա խ ա նա լով ամեն մի ձեռք բերածով. Ձգտեք ունենալ
ավելին, բայց գնա հա տ եք այն ամենը, ինչը ունեք. Երբեմն, մարդիկ
հասնելով հաջողության, կորցրել են ձեռք բերածը, բայց հետո կա-
րողւսցել են նորից ձեռք բերել, որովհետ և կորցնելուց են գնահա-
տել կորցրածը և ձգ տ ե լ են էլ ավելին ունենալ: Բայց դուք արդեն

133
մ տ ք ի п іч іі ;

այս ամենը գիտեք և առանց կորցնելու գնահատեք ձեր ունեցածը

և ձգտեք ավելիին: Սա է հաջողության գաղտնիքներից մեկը:
Երախտագիտությունը վերաբերում է կյանքի է բոլոր բնագա­
վառներին: Շնորհակալ եղեք Տիեզերքից ձեր ունեցած բոլոր
նյութական, ֆիզիկական, հոգեկան միջոցների համար և այդպի-
սով դուք ձեր եղածը կբազմապատկեք: Հաջողության համար
երախտապարտ լինելով, կավելացնեք ձեր հաջողությունը: Սա
Տիեզերքի մեծագույն օրենքներից է և բոլորի համար գործում է
նույն ձևով: Օրինակ' իմ հաճախ եմ սիրում ասել. «Ես շնորհակալ
եմ այն ամեն լավի համար, որ ունեմ և ուզում եմ ունենալ ավելին»:
Իսկ ի՞նչ վերաբերմունք ունեք դուք ձեր նկատմամբ:
Առաջին հերթին, սիրեք և հարգեք ձեզ: Կյանքում ֆինանսա­
կան միջոցները անմիջականորեն կապված են նրա հետ, թե դուք
ինչպես եք գնահատում և սիրում ձեզ: Հիշում Եմ, մի անգամ բան­
կում կոմունալ վճարումների համար հերթ էի կանգնել, ակամա
լսեցի թոշակառու կանանց զրույցը.
- Սա թոշա՞կ է, որ տալիս են,- ասաց մեկը:
- Սա չի էլ հերիքում կոմունալ ծախսերին, ուր մնաց' ապրե­
լուն,- ասաց մյուսը:
- Իսկ իրենք միլիոններ են ստանում: Ի՞նչ վիճակի հասցրեցին
ժողովրդին, գողանում են ու չեն կշտանում, երբ կշտանան, նոր
մեր մասին կհիշեն,- նեղսրտված ավելացրեց երրորդը ու դիմեց
ինձ,- ճի՞շտ չեմ ասում:
- Այո, շատ իրավացի եք, բայց մեղավորը դուք եք,- ասացի ես:
- Ինչպե՞ս թե,- զարմացած ու զայրացած ասաց հարց տվողը:
- Շատ պարզ,- ասացի ես,- մենք արժանի ենք նրան, ինչ
ունենք: Նայեք այս գրքին: Սա 2000 դրամ արժե, իսկ դուք: Դուք
գիտեք ձեր իսկական արժեքը:
- Ա՜: Եթե այդպես նայենք, ես գրոշ չարժեմ, ու՞մ եմ պետք: Մարդն
այսօր ընդհանրապես արժեք չունի: Ես դա հաստատ գիտեմ:
- Մի նեղացեք ասածիցս, դրա համար էլ այսօր փող չունենք:
Նախ, դատապարտելու փոխարեն շնորհակալ լինենք այն քչի
համար, որ պետությունը մեզ տալիս է և հոգով ակնկալենք' էլ
ավելին, այնքան, ինչքան ցանկանում ենք:

134
___________________1 I I, luMipimlb^m lipuijumumlunnipjiniip

Սխեման այսպիսին է.Երբ ասում եք. «Ես ինչ-որ մեկից վատն

եմ, Ես վատն եմ, հետևաբար Ես այս կյանքին արժանի չեմ» սկս­
վում է գործել ինքնաոչնչացման ծրագիրը: Այս դեպքում ձեր էներ­
գիան ուղղորդվում է նրան, ով գտնում է, որ ինքը արժանի ու
լավն է: Իսկ «Ես լավն եմ, Ես հրաշք եմ, հետևաբար' Ես արժանի
եմ այս կյանքին» ասվածի մեջ գործում է զարգացման ծրագիրը:
Հաճախ ենք սիրում ազգովի կրկնել.մենք քարքարոտ երկրում
ենք ապրում, հող չունենք, նավթ չունենք...մեր հարևանները մեր
թշնամիներն են: Բայց լավ կլինի հիշել, որ ձեզ համար ամենա­
կարևորն այն է, որ դուք կաք: Զարգացրեք ձեր մեջ ձեր արժեքը
հասկանալու, գնահատելու և բարձրացնելու իմաստնություն:
Անհրաժեշտ է, որպեսզի հարգեք և սիրեք ձեզ, հենց այդպես,
ինչպես որ կաք: Թերարժեքության ոչ մի զգացում: Սովորեք
գնահատել ձեզ: Բարձրացրեք ձեր ինքնագնահատականը շրջա­
պատի մարդկանց գնահատման միջոցով: Պարզապես արեք այն,
ինչը ձեզ մոտ լավ է ստացվում և անպայման մարդկանցից լավ
խոսքեր կլսեք դրա համար:

Ինչպե՞ս երախտապարտ փնել

Շնորհակալ կարելի է լինել ցանկացած ժամանակ և ցանկա­
ցած ձևով: Կարևորը դա անել ԱՆԿԵՂօ: Պետք է երախտագիտու­
թյունը բխի հոգու խորքից: Դուք կարող եք ամեն օր աղոթքի ձևով
երախտապարտ լինել այն ամենի համար, ինչ ունեք. Կարող եք
նաև թղթի վրա երկար երախտագիտության ցուցակ գրել և հա­
ճախ կարդալ, կամ վարել երախտագիտության օրագիր ու գրան­
ցել նոր-նոր իրադարձություններ, որոնց համար դուք կուզեք սր­
տանց շնորհակալ լինել: Դուք շնորհակալ պետք է լինեք ոչ միայն
նրա համար, որ ունեք, այլ նաև նրա համար, որ դեռ չունեք. Դա
դրական մտաձև է և հզոր ներգործություն ունի. Օրինակ եթե ու­
զում եք գնել նոր Նոթբուկ, պետք է շնորհակալ լինեք, ասելով.
«Ես ուրախ ու շնորհակալ եմ իմ Նոթբուկի համար», անընդհատ
կրկնեք էներգիայով, զգացմունքով և այն որոշ ժամանակ հետո
կհայտնվի ձեզ մոտ, թե ինչպես կիմանաք գրքի ընթերցման ըն­
թացքում:
135
 1 ր Տ Ք 1 ' n iM J -Ը

Այսպիսի սի փորձ է արվել, սովորական ջրով լի անոթի վրա

փակցրել են.«Ես սիրում եմ քեզ» կամ «Շնորհակալ եմ քեզանից»
արտահայտություններով գրություններ: Փորձի արդյունքում ջրի
կառուցվածքը փոխվել, է, վերածվել մի հրաշալի գեղեցկության:
Նույնը կարող եք դուք էլ փորձել, երբ տխուր, վախեցած, անհան­
գիստ կամ անվստահ լինեք, ինքներդ ձեզ հաճախ արտասանեք.
«Ես սիրում եմ քեզ» խոսքերը: Իսկ Աստվածաշունչը մեզ հորդորում է.

«Միշտ միմյանց հանդեպ բարին գործելու հետամուտ եղեք: Միշտ

ուրախ եղեք, անդադար աղոթեք, ամեն ինչում գոհություն մատու­
ցեք...»:
Ա. թ. Թեսաղ. 5. 15-18
Բայց մարդիկ շատ հաճախ են մոռանում երախտագիտության
մասին, իսկ չմոռանալու համար կարդալ Աստվածաշնչի Մաղա-
քիա 3 գլխի 10-12 խոսքերը:
Ահա այսպիսի մի առակ կա: Դրախտում երկու
« հրեշտակ կա-
յին: Մեկը միշտ հանգստանում էր ամպերի վրա, իսկ մյուսը
անընդհատ Երկրից Աստծու մոտ էր թռչում: Մի անգամ հանգս­
տացող հրեշտակը մյուսին զարմացած հարցրեց.
- Դու ինչո՞ւ ես անընդհատ այստեղ-այնտեղ թռչում: Ես քեզ
հանգիստ վիճակում չեմ տեսնում:
- ճիշտ է, որովհետև անընդհատ Երկրից Աստծուն հաղոր­
դագրություն եմ տանում, որոնք սկսվում Են այսպես. «Օգնիր
ինձ, Տեր Աստված...»: Իսկ դու ինչո՞ւ ես անընդհատ տեղդ նս­
տած ու չես շարժվում,- իր հերթին հարցրեց երկրորդ հրեշտակը:
- Իմ գործն էլ է մարդկանցից Աստծուն հաղորդագրություններ
հասցնելը, որոնք այսպես են սկսվում. «Շնորհակալ եմ, Տեր իմ
Աստված, շնորհակալ եմ...», բայց մարդիկ ձայն չեն հանում ու
ինձ գործ չի լինում. Դրա համար էլ ես պարապ եմ,- ասաց առա­
ջին հրեշտակը:
Ցանկանում Եմ, որ աոաջին հրեշտակը Երթեք անգործ չմնա և ձեր
Երախտամտությունները վերջ չունենան: Ցանկանում եմ ձեզ հաջո­
ղություն, խանդավառություն և լավագույնի ձգտումներ:

136
 Գ ԼՈ Ի Խ 10.

ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ՈՒՂԵՂԻ ԱՌԵԴ5ՎԱ5Ը

Մարդու ուղեղը բնության ամենաբարդ ու կատարյալ ստեղծա­

գործությունն է, մեր հոգեկան գործունեության նյութական հիմքը և
մեր օրգանիզմի կաոավարման կենտրոնական վահանակը: Որ­
պեսզի ավելի պատկերավոր և տպավորիչ լինի ուղեղի կարևորու­
թյունն ըմբռնելը, բավական է նայել չորս կողմը և հասկանալ, որ
այն, ինչ տեսնում եք' շքեղ մեքենաներ, հսկա շինություններ, օղում
սավառնող ինքնաթիռներ, համակարգիչներ, ձեր ձեռքի բջջային
հեռախոսը և բազմաթիվ տեսանելի, շոշափելի իրողություններ,
գիտության, տեխնիկայի, մշակույթի նվաճումները, այղ բոլորը
մարդու ուղեղի գործունեության ու աշխատանքի արդյունք են:
Բազմաթիվ գիտնականներ ընդգծում են այն ապշեցուցիչ ան­
համապատասխանությունը, որը կա արտաքինից պարզ, հասա­
րակ զանգվածի և նրա գործունեության անսահման հնարավո­
րությունների ու բարդությունների միջև: Գիտությունն ապացու­
ցել է, որ մարդու ուղեղը բաղկացած է երկու' աջ և ձախ կիսագն­
դերից, այսինքն' գիտակցությունից և ենթագիտակցությունից:
Այղ ուղղությամբ հետազոտություններում մեծ ձեռքբերումներ ու­
նեն Զիգմունղ Ֆրեյդը, Կառլ Գուստավ Յունգը, Դենիել Ուինկո-
տտը, Ջոն Գրինդերը, Ռիչարդ Բենդլերը, Միլթոն էրիկսոնը և ու­
րիշներ: Ըստ նրանց տեսության, մեր ուղեղի ձախ մասը տրամա­
բանական կիսագունդն է, իսկ աջը ստեղծագործական: Մարդու
մոտ առավել զարգացած է ձախ կիսագունդը, սակայն վարժու­
թյունների օգնությամբ կարելի է զարգացնել նաև աջ կիսագնդի
աշխատանքը, որը հավասարակշռություն կստեղծի երկու կի­
սագնդերի գործունեության միջև, այսինքն' տրամաբանականի
հետ միասին կզարգանա նաև մարդու ստեղծագործական միտ-

137
ւրտՔԻ іііп и ;

քը: Երկրի վրա մարդկանց միայն 10 տոկոսն է հավասարապես

օգտագործում ուղեղի երկու կիսագնդերը: Ապացուցված է, որ
տղամարդու ուղեղն ավելի մեծ է, քան կնոջը, բայց դա ոչինչ չի
կարող ասել նրանցից յուրաքանչյուրի մտային ընդունակություն­
ների մասին, բացի ղրանից, յուրաքանչյուր մարդու մեջ ի սկզբա­
նն կա տղամարդը և կինը, իսկ երկուսը միասին մեկ ամբողջու­
թյուն են կազմում: Պարզել են նաև, որ մարդու ոչ միայն մարմնի,
այլև ուղեղի 80 տոկոսը ջուր է, իսկ մարդու կյանքը ամբողջու­
թյամբ կախված է ուղեղի աշխատանքից: Ուստի հաճախակի ջուր
խմիր:

Ուղեղում են ստեղծվում ձեզ

շրջապաւոող գործողությունները

Որպեսզի օգտվենք ուղեղի ուժից, պարտադիր չէ իմանալ ֆի­

զիկայի օրենքները կամ դրանց ճշմարտության էությունը, այն­
պես, ինչպես մեքենա վարելու համար ձեզ պետք չէ իմանալ շար­
ժիչի աշխատելու սկզբունքը: Այդպես է և ուղեղի աշխատանքը:
Թողնենք ասվածի գիտական հիմնավորումները ուղեղի անսպառ
հնարավորությունները և գաղտնիքները բացահայտող գիտնա­
կաններին, մենք միայն պարզ, մարդկային լեզվով վարձենք հաս­
կանալ ուղեղի գաղտնիքների ֆենոմենը, այսինքն' սովորենք ղե­
կավարել մեր ուղեղը: Այսօր գիտնականները հաստատում են, որ
մենք առանձին տարրեր չենք, այլ Տիեզերքի մի մասնիկ ենք և
նրա հետ գտնվում ենք մեկ ամբողջության մեջ: Միայն պետք է ըն­
դունեք, որ Տիեզերքը կենդանի է և զարգացող, ինչպես նաև
մենք, որպես նրա մասնիկ, կենդանի ենք և զարգացող: Աշխարհի
գիտնականների միջոցով ապացուցված իրողություն է, որ ուղեղը
անմիջականորեն ազդում է նյութական ոլորտի գործունեության
վրա: Այժմ ուղեղի, նյութական աշխարհի և Տիեզերքի Փոխա­
դարձ համագործակցությունը չի դիտվում որպես ֆանտաստիկ

138
 I յ՜ա

ինչ-որ բան, այլ գիտական հիմնավորումներով դարձել է իրողու­

թյուն: Դա օգնում է հասկանալու, թե ինչու և ինչպես են մեր
երևակայությունը, մտապատկերները, ցանկությունները և վա­
խերը ազդում մեր իրական գործողությունների վրա և ինչպես է
ուղեղի ստեղծած կերպարը նյութականանում: Դուք կարող եք
համաձայնվել կամ չհամաձայնվել ասվածին, կամքը ձերն է:
Բայց այն իրականությունը, որի մեջ ապրում եք, միշտ կստեղծվի
նախ ձեր ուղեղում:
Սարդն այղ ամենն իմանալով, կարող է իր ապրած կյանքի
նկատմամբ ունենալ ավելի ակտիվ և ստեղծագործական մոտե­
ցում: Մեր ուղեղում ամեն օր ծնվում են հազարավոր մտքեր և այդ
մտքերից ոչ մեկը Տիեզերքի կողմից անուշադրության չի մատն­
վում: Պարզապես իրագործումը կախված է դրանց վրա ներդրած
էներգիայի ուժից: Միայն ցանկանալով, գործին չես կարող օգնել:
Որպեսզի ձեր ուզածին հասնեք, պետք է վտխեք ձեր մտածելակեր­
պը: «Ունեցողին պետք տրվի, չունեցողից' վերցվի»: Դուկաս 19.26
Այս գաղափարը ինձ միշտ անհավանական է թվացել ինչպե ս
կարելի է ունեցողին տալ, չունեցողից էլ Եղածը վերցնել: Առաջին
հայացքից թվում է անտրամաբանական: Բայց Երկար մտածելուց
հետո Եկա եզրակացության, որ իրականում յուրաքանչյուր մարդ
ինքն է ընտրում սեփական մտքերը, որով ստեղծվում է շրջապա­
տը: Ամեն մեկն ինքն է որոշում իր կյանքի որակը: Դուք ուզո՞ւմ եք
փոխել իրավիճակը: Դրա համար զարգացրեք ձեր մեջ անհրա­
ժեշտ տեսակի գիտակցություն: Հաջողակ մարդու ուղեղը միշտ
հաջողություն, հարստություն ձեռք բերելուն և նյութական բարե­
կեցության են տրամադրված: Դա նրա մտածելակերպն է. Իսկ նե­
ղության մեջ գտնվողը մտածում է. «Իհարկե, հարուստին հեշւո է
հարստության մասին մտածելը, իսկ ես որ ոչինչ չունեմ, ինչպե ս
կարող եմ հարստության մասին մտածել. Ես անհաջողակ եմ, ինձ
մոտ ոչինչ չի ստացվում: Իմ բախտը չի բերում...»: ճիշտ չէ, ձեզ
ոչինչ չի խանգարում հաջողության հասնել: Ձեր բոլոր անհաջո-

139
ІГ544АИ Ш ч І -Ը
■* ■I - —

ղությունների մեղավորը ձեր մտքերն են, որ թույլ չեն տալիս հա­

ջողության հասնել: Բայց ոչինչ: Մի քիչ ուժեր, համառություն ու
վարժություններ և դուք կարող եք ղեկավարել ձեր ուղեղը, այ­
սինքն' ձեր կյանքը: Դրա համար պետք չէ շատ փող կամ տա­
ղանդ ունենալ: Ձեզանից պահանջվում է միայն որոշ ժամանակ և
որոշ ուժեր ներդնել, որպեսզի ձեր մեջ զարգացնեք համապա­
տասխան գիտակցություն, որովհետև դուք եք ձեր կյանքի ճար­
տարապետն ու դարբինը: Ամեն ինչ ձեր ձեռքում է:

Ուղեղի ֆունկցիոնալ կառուցվածքը

Ռուս հոգեբան Վլադիմիր Լևինն ասել է. «Աշխարհի գույները

առաջանում են ուղեղի գույներից»: Ուստի ծանոթանալով ուղեղի
զարմանահրաշ գաղտնիքներին' ձեր կյանքի մեջ կմտնեն սերը,
հաջողությունը, հարստությունը, առողջությունը, մի խոսքով, այն
ամենը, ինչը անհրաժեշտ է մարդուն երջանիկ լինելու համար:
Պետք չէ դրա համար առանձնակի ուժեր ներդնել, դրանք ձեր
ներսում կան անսահման քանակով: Ընդամենը պետք է վեր հա­
նել այդ ամենը և գործի դնել ձեր բարօրության համար, որպեսզի
կարողանաք լուծել ձեր կյանքի բոլոր անլուծելի խնդիրները:
Անհրաժեշտ գիտելիքներ և կարողություններ կստանաք կարդա­
լով ու կիրառելով գրքում բերված պարզ մեթոդները: Ձեր ուղեղի
ներքին ուժերից կստանաք այն ամենը, ինչն անհրաժեշտ է ձեր
նպատակների ու երազանքների իրականացման համար: Ձեզ
մնում է որոշում կայացնել. «Ուզո՞ւմ եք կյանքում ունենալ այն
ամենը, ինչը ցանկանում եք», եթե այո, ապա շարունակեք գրքի
ընթերցումը:
Ուղեղը մարդու մարմնի ամենահանելուկային օրգանն է: Կա­
րող ենք ասել, որ ուղեղը հենց այն պրիզման է, որի միջով անց­
նում է լույսը (ինֆորմացիան): Ինչպիսին բեկման ցուցիչն է(ըն-
I *

140
կալումը), այդպիսին կլինի նրանից դուրս եկող
լույսը (կատար-
վող գործողությունը):
Մեր ուղ ղ ունի այնքան նյարդային բջիջներ, որքան աստղեր
ու մոլորակներ կան Տիեզերքում, բայց դեռևս լրիվ բացահայտված
չեն նրա անսահման հնարավորություններն ու կարողությունները:
Հարյուրավոր տարիներ գիտնականները ջանք չեն խնայում
բացահայտելու ուղեղի գործունեության գաղտնիքները: Չնայած
այդ ուղղությամբ կան բավականին առաջընթացներ, բայց
միևնույն է, այն շարունակում է մնալ խորհրդավոր ու գաղտնի:

Գիտակցության առեղծվածը
% ^

Մենք պետք է սովորենք ինչքան հնարավոր է նպատակային

օգտագործել մեր ուղեղի հնարավորությունները: Արդեն նշեցինք,
որ ուղեղը բաղկացած է երկու կիսագնդից' մեկը գիտակցու­
թյունն է, որը գործում է մտածված, տրամաբանորեն, իսկ երկրոր­
դը' ենթագիտակցությունն է, որին անհասկանալի է տրամաբա­
նության օրենքները: Ենթագիտակցությունը ձեր զգացմունքների
աշխարհն է և ներկայացնում է ստեղծագործական ոլորտի ամ­
բողջությունը: Դուք մտածում եք գիտակցական ուղեղով, իսկ սո­
վորույթների մտածումը ներշնչվում է ենթագիտակցությունից,
որը հետո որոշակի բովանդակության մտքերին համապատաս­
խան ձև է տալիս: Ուղեղի ձախ կիսագունդը ղեկավարում է գոր-
ծնությունները թվերի հետ, լեզուները, տրամաբանությունը,
վերլուծական գործողությունները, գրավոր խոսքը: Մտային պրո­
ցեսը իրականանում է գիտակցության մեջ. Պարզ է, եթե դուք
ուզում եք կարդալու համար գիրք ընտրել կամ բնակության վայր,
ապա ձեզ այդ հարցում կօգնի գիտակցությունը: Բոլոր ձեր
որոշումները իրականացվում են գիտակցությա կող ից.

141
Ս Տ Ք Ի ГІІЧИ!

Ենթագիտակցության հրաշագործ ուժը

Կյանքում բաներ են կատարվում, որոնք կախված

ինտելեկտից, կրթության մակարդակից, ֆինանսական
այլ մարդու ուղեղի գործունեությունից' գիտակցությաէ
գիտակցության համագործակցությունից: Բոլոր ժամս
պատմությանը հայտնի մարդիկ ծանոթ են եղել ենթագ|
թյան գաղտնիքներին և կարողացել են ճիշտ օգտվել ն|
Ենթագիտակցությունը ղեկավարում է մարդու ստեղծ
կան միտքը' երևակայությունը, գույների ընկալումը, ե|
թյունը: Գիտնականները երկար ժամանակ ուսումնասի
թագիտակցության առեղծվածը, կատարել են հետևյս
հայտումները. պարզվում է, ամեն մի միտք, ինչպես ւ
իրեն է ձգում նմանատիպ
# մտքեր և վերափոխվում արտւ
խարհում: Սա շատ ուրախալի հայտնագործություն է:
դուն հզոր ուժ է տալիս, ստեղծագործական էներգիա
քանչյուրի համար ցանկությունները դարձնում իրական
պեսզի այդ ուժի տերը դառնաք, պետք է ամեն օր մւս|
ուղեղը: Բոլոր ժամանակներում նշանավոր մարդկանց !
եղել ենթագիտակցության շատ գաղտնիքներ և նրանք
ցել են ճիշտ օգտվել նրա ուժից: Բայց, ափսոս, քչերը գի
այդ մեծ հնարավորությունների և ուժի մասին: Այսինքն,
կարողանում լիարժեք ձևով օգտվել մտքի ուժից: Ենթւ
ցությունը հսկում է մարդկային ողջ օրգանիզմը և նրս
ռույթները' շնչառությունից մինչև արյան շրջանառությո
Շատերը փորձում են փոխել արտաքին պայմաննե
իզուր, որպեսզի փոփոխությունը զգալի լինի արտա.
դրա համար նախ փոխեք ձեր ներքինը: Եթե ուզում եք փ
կյանքը' փոխեք, բայց փոփոխությունը կախված է ձեր մւ
կերպից և մտապատկերից: Այո, այո: Եթե ձեր համոզմր

142
և մտքերը չփ ոխ եք, ա պ ա ոչինչ չի ստ ա ցվի կամ ընդամենը, կու­
նենաք կա րճա ժա մ կետ արդյունք:
Հայտնի է նա և, որ ենթա գիտ ա կցա կան ուղեղը հիշում է այն
ամենը, ինչ կա տ ա րվում է մարդու հետ: Այնտեղ կարգավորվում են
մեր կյանքի րոլոր իրադա րձությունները, ինչպես նաև բոլոր
զգացմունքներն ու մտքերը: Նա իր հնարավորություններով հա­
սանելի է լինում որոշ պահերի, դրա համար պետք է համոզեք ու
ճիշտ հա մա գործա կցեք ձեր ենթագիտակցության հետ, որպեսզի
նա, իր օրենքի հա մա ձա յն, զբաղվի ձեր առողջությամբ ու ձեր
գործերով: Կամա թե ակամա, դուք հրաման եք տալիս ենթագի­
տակցությանը, իսկ նա հնազանդորեն կատարում է ձեր հրամանը:
Գիտ ա կցությունը ենթագիտակցության պահակն է և պաշտ­
պանում է նրան վտ ա նգա վոր տպավորություններից ու անցան-
կալի «վիրուսներից»: Կա րծես ենթագիտակցությունը հողն է, իսկ
գիտակցությունը' ա յգեպ ա նը և նրա խնդիրն է խնամել ու ա ճեց­
նել, հա վա քել այն բերքը, որի սերմն ընկել է իր այգու մեջ: Այգե­
պանը պետք է հետ և ի իր այգուն, որպեսզի այնտեղ ավելորդ բույ­
սեր, մոլա խ ոտ եր չաճեն: Կյանքում հաջողակ եք, թե ոչ, կախված
է ձեր ներքին ա շխ ա րհից ձեր այգուց: Եթե դուք գարնանը սերմ
զանեք, ամռանը ոչինչ չանեք և աշնանն ուզենաք հավաքել, ըստ
ձեզ' ի՞նչ բերք կունենաք: Մի մոռացեք, որ ձեր մտքերն ու զգաց­
մունքներն են ստ եղծում այս աշխարհը:
Ենթագիտակցությունն ի վիճակի չէ կշռադատել դեմ և կողմ
արտահայտությունները: Եթե ձեզ ասում են մի մտածիր հացի
մասին, ճիշտ հակառակն է ստացվում, անընդհատ հացի մասին
եք մտածում: Որովհետ և մեր ենթագիտակցությունը մեխանիկո
րեն զտում է «մի», «չէ» «չ» ժխտական բառը կամ մասնիկը:
Ձեր ենթագիտակցությունը հանգիստ ու դադար չունի: ա2*
խատում է գիշեր-ցերեկ: Նա ձեր կյանքի գիրքն է: Ռալֆ էմերսոնն
ասել է. «Մարդը այն է, ինչ ամբողջ օրը մտածում է»:

143
1րՏ44Ի MImJ4!

Գանձերը մեր ներսում են

Եթե ասեմ, որ ձեր հոգում կա ոսկու հանքի երակ' գանձեր, և

ձեզ մնում է կարողանալ մտնել ներս ու դուրս Բերել ձեր ուզածը,
որպեսզի կարողանաք երջանիկ ու ապահով ապրել ձեզ տրված
եզակի կյանքում, ապա մի զարմացեք, որովհետև ղա աքսիոմա
է' անհերքելի փաստ: Յուրաքանչյուրը կարող է այդ գանձարա­
նից վերցնել այն, ինչ սիրտը կամենա: Դիմեք ձեզ, այսինքն ձեր
գանձարանին և ձեր ցանկությունները կկատարվեն: Ինչպե՞ս: Մի
շտապեք, կիմանաք ընթերցման ընթացքում:
Երբ ես ծանոթ չէի այս օրենքներին, չգիտեի այս ամենի մասին,
ինձ համար կյանքը լի էր հանելուկներով, բայց, ծանոթանալով իմ
հոգու' ենթագիտակցության գանձարանին, հասկացա, որը նրա
հնարավորություններն անսպառ են: Ինձ մնում է միայն մտնել գան­
ձարան և վերցնել այն ամենը, ինչ ցանկանում եմ:
Այո, ենթագիտակցությունը մարդու օգնականն ու բարեկամն է:
Նա միշտ պատրաստ է անընդհատ օգնելու մեգ: Նա միշտ հուշում­
ներ է տալիս մեզ մի շարք միջոցներով' երազներով, ներքին ձայ­
նի, կամ ինչպես ասում ենք' ինտուիցիայի միջոցով: Նա հուշում է
մեզ նաև անլուծելի թվացող խնդրի լուծման անհրաժեշտ գործո­
ղություններ, որոնք միշտ իրենց դրական պտուղներն են տալիս:
Հիշեք Մաշտոցին, ՄԵնդելեևին, Նյուտոնին և շատ-շատերին:
Մի պարզ օրինակ, եթե դուք երեկոյան սուրճ եք ուզում խմել, ձեր
ենթագիտակցությունը հուշում է ձեզ, որ պետք չէ խմել, չեք կարող
շուտ քնել, որովհետև պետք է առավոտյան 6-ին արթնանաք օդա­
կայան գնալու համար: Այսինքն, ձեր ենթագիտակցությունը միշտ
գիշեր-ցերեկ աշխատում է ձեր օգտին, նույնիսկ, երբ դուք քնած եք:
Բայց այդ հուշումները ոչ բոլորն են ընկալում: Ընկալում են մի­
այն մտամարզված կամ բնությունից օժտված մարդիկ: Ասեմ, որ
ցանկության դեպքում այդպիսի հատկություն կարող է ձեռք բերել
յուրաքանչյուրը, որովհետև դա այնքան էլ դժվար չէ: Միայն

144
щ Ы л։ է ինքնակենտրո0ացմա0 .մտասԱեղւ1ան օգՕուքւսւվո մա
ԾԵՔ » Ո նԵՈՔԻն աշխաոհը և կարողանաք լսել սեփական «Ես,-հ
ձա|Տօ: Իսկ հետո, ա ոօրյա կյանքում, օգտ վել այդ Օոտբ Օեոքհն
հուշումներից:
մեր ենթագիտակցությունը պահպանում է կյանքի ընթացքում
կուտակված ողջ տեղեկատվությունը: Դա վախն է, կասկածը,
բարդույթներն ու այլ կործանիչ սովորույթներ, որոնք գալիս են
մանկությունից, հսկ այդ դեպքում ի նչ պետք է անել, որպեսզի
կարողանաք ա պ րել նոր կյանքով:

Ի՞նչն է ձեզ շրջապատում

Մի աշակերտ միշտ խոժոռ ու տխուր էր լինում: Ուսուցիչը կան­

չում է նրան ու ասում.
- Խնդրում եմ գտիր այս սենյակի բոլոր շագանակագույն իրերը:
Աշակերտը շուրջն է նայում և նկատում այդ գույնի վարագույր­
ներ, կահույք, պատուհան և այլ իրեր:
- Իսկ հիմա աչքերդ փակիր և թվարկիր սենյակի բոլոր երկնա­
գույն իրերը,- ասում է ուսուցիչը:
- Ինչպե՞ս, ես ոչ մի երկնագույն իր չեմ տեսել, որովհետև դուք
ինձ պատվիրել էիք փնտրել շագանակագույն իրերը,- ասում է
աշակերտը:
- Իսկ հիմա ա չքերդ բաց և տես, թե ինչքան երկնագույն իրեր
կան սենյակում:
Իրոք, կարծես սենյակը ողողված լիներ ծաղկամանի երկնա­
գույն ծաղիկներով, նույնիսկ լուսամփոփն ու հատակի գորգը և
շատ ուրիշ իրեր: Աշակերտը շփոթված էր: Սենյակում շատ երկ­
նագույն իրեր կային, ինչպե՞ս կարող էր ինքը դրանք չնկատել:
- Դա ձեր պ ա տ ճա ռով էր, որ ես միանգամից չնկատեցի երկնա
Դույնը: Դուք ինձ ստիպեցիք շագանակագույնը հիշել,- զայրա­
ցած ասում է աշակերտը:

145
Մ ՏՔԻ Ш ѵИ'

Ուսուցիչը ժպտում է.
- Հենց դա էլ ես ուզում էի քեզ ցույց տալ: Այս օրինակով ես ու­
զում եմ կյանքի ճշմարտությունը ցույց տալ քեզ: Դու քո կյանքում
սևեռվում ես վատի վրա և չես նկատում, թե որքան հիանալի բա­
ներ կան կյանքում' քո շրջապատում:
֊ Բայց ես միշտ կարծում էի,թե պետք է կյանքից վատագույնը
սպասել, այդ դեպքում հիասթափություններ չեն լինի, իսկ եթե
ինչ-որ հաճելի բան էլ կատարվի, ապա դա լավ անակնկալ կլինի:
֊ Եթե սևեռվես միայն վատի վրա, ապա միայն վատն էլ կկա­
տարվի: Լավատեսական դիրք բռնելը ավելի ձեռնտու է: Պետք է
միշտ և ամեն ինչում միայն լավը փնտրել: Այդ դեպքում քո ամ­
բողջ կյանքը կպայծառանա և կլցվի շատ սքանչելի բաներով:
Եթե ինչ-որ ապրում էլ լինի, ապա այն ևս դրական նշանակություն
կունենա:
Համարձակ քայլիր կյանքում և ուշադրություն դարձրու բոլոր
այն սքանչելի բաներին, որոնք քո շրջապատում են: Այդ դեպքում
քո կյանքում հիասթափություններ չեն լինի:
Դրա համար, եթե ամբողջ կյանքում սպասեք և նախապատ­
րաստվեք վատագույնին, ապա ձեր մտավախությունները ձեզ
երբեք չեն հիասթափեցնի, անպայման կկատարվեն, այսինքն,
դեպի ձեզ կձգեք վատ բաները: Վատագույնի մասին խորհելով ու
սպասելով, կյանքից բաց եք թողնում այն ամեն լավ բաները,
որոնք դուք արդեն ունեք:

Ենթագիտակցությունը ձեր լավ բարեկամն է

Մենք ենք կյանքում մեզ գրավում այն ամենը, ինչի շուրջ ամբող­
ջովին պտտվում են մեր մտքերն ու զգացմունքները: Ենթագիտակ­
ցությունը ձեզ խոստանում է տալ ձեր ցանկալին, եթե ամեն օր
մտածեք ձեր ցանկության մասին այնպես, որ կարծես արդեն ձեր
կյանքում այն կա և ուրախ եք նոր փոփոխությունների կամ ձեռք

146
բերածի համար. Երր ձեր մեջ հաջողության գաղափար եք ներար­
կում, ապա ենթագիտակցությունը Տիեզերքից մեծ էներգիա է
ձգում ծեր նպատակի, այսինքն գործի հաջողության իրագործ­
ման համար: Եթե ձեր մտքում միշտ մտապատկերեք ձեր ուզածը,
ապա ենթագիտակցությունը միշտ համապատասխան արձա­
գանք կտա, այսինքն ղեպի ձեզ կձգի մարդկանց կամ իրադար­
ձություններ, որոնք առնչվում են ձեր նպատակի իրագործման
հետ: Պետք է հիշել, որ մենք ենք կյանքում մեզ գրավում այն ամե­
նը, որի շուրջ ամբողջովին պտտվում են մեր մտքերն ու զգաց­
մունքները: Եթե դուք հույսով ու հավատով սպասեք լավին, ապա
արդյունքին երկար չեք սպասի: Հիշեք, եթե վատն եք փնտրում,
անպայման վատը կգտնեք և դրանից ոչ մի լավ բան մի սպասեք:
Վախեցեք, որ հենց ձեր վախը իրական չդառնա: Ուստի բոլոր տե­
սակի վախերը վանեք ձեզանից:
Հետևեք, որ ձեր սովորական մտքերը զբաղված լինեն այն
դրական ցանկություններով, ինչը ուզում եք ստանալ: Մի ան­
հանգստացեք, հետագայում ձեր գործն ավելի հեշտացնելու հա­
մար ձեզ օգնության կգա սովորության օրենքը: Միշտ հիշեք, որ
ձեր կյանքը ձեր ձեռքում է, հետևաբար արեք այնպես, ինչպես
ցանկանում եք:
Ամերիկյան հոգեբանության հայր Ուիլյամ Ջեյմսը ասել է.«Են­
թագիտակցությունը իր մեջ մի այնպիսի ուժ է կրում, որը շարժում է
աշխարհը»: Տեսնենք, թե ինչ օրենքներով է շարժվում մեր ենթա­
գիտակցությունը: Միանգամից ասեմ, որ ենթագիտակցության
օրենքները, ինչպես քիմիայի, ֆիզիկայի, մաթեմատիկայի օրենք­
ները, ունեն իրենց առանձնահատկություններն ու օրինաչափու­
թյունները: Ենթագիտակցությունը գործում է Հավատի Օրենքով.
Ձեր ենթագիտակցությունը լի է իմաստնություններով և հնա­
րավորություններով: Այդ ուժերը գալիս են Կյանքի Օրենքներից.
«Ինչպես երկնքում է (ձեր սեփական հոգում), այնպես էլ երկրում
է (այսինքն, ձեր մարմնում և ձեր շրջապատում): Ինչպես դրսում

147
U S - P .h ( H u ll!

Է, նույնը ներսում է, ինչպես ներքևում է, նույնը վերևում է»: Բոլոր

ժամանակներում մեզ նույն ճշմարտությունն են ասել Աստծո բո­
լոր մարգարեները: Ձեր ամենակարող ենթագիտակցությունը միշտ
սպասում է ձեր հրամանին:

Ուղեղի սնունդը
ա

Մենք ուտում ենք, որպեսզի ապահովենք մեր մարմինը էներ­

գիայով և ուժով, որպեսզի նա կատարի ամենօրյա գործերը: Այդ­
պես էլ պետք է էներգիայով սնենք մեր ուղեղը: Ինչպե՛ս:
Սովորեք պահպանել ձեր շարժառիթները: Եթե դուք գոհ չեք ձեր
արդյունքից, եթե դուք ձեզ հարց եք տալիս, ինչպես պահել շար­
ժառիթը, նշանակում է, արդեն առաջին քայլն արել եք: Կարևոր է
որոշել և ընդունել ձեր թերությունները: Այդ դեպքում դուք կարող
եք փոխել այն: Շարունակենք մեր ճամփորդությունը դեպի ձեր
նպատակը:
Պլանավորեք ձեր օրը: Նրանք, ովքեր հասել են հաջողության,
կասեն ձեզ, թե ինչ նշանակություն ունի կյանքում պլանավորու­
մը: Դա կօգնի կարգավորել օրը և տնօրինել ժամանակը:
Մարդկանց պահեք ուշադրության կենտրոնում: Որպեսզի շար­
ժառիթը պահպանեք, փորձեք ձեզ շրջապատել հաջողակ մարդ­
կանցով: Պարտադիր չէ, որ նրանք հարուստ լինեն, այլ լավ կլի­
նի, որ նպատակասլաց ու կյանքի նկատմամբ դրական մտածե­
լակերպ ունենան: Չկա ավելի գործնական բան, քան դրական
շարժառիթի օրինակը:
Չխախտել բարոյականության օրենքը: Չար մտքերը, բամբա­
սանքը, սուտը և անհաջող գործողությունների համար արդարա­
ցումը ձեր հաջողության ճանապարհի խոչընդոտներն են:
Ուշադրություն դարձրեք ձեզ վրա: Մենք շատ էներգիա ենք
ծախսում այլ մարդկանց մասին մտածելով: Ինչպե՛ս են նրանք
ապրում, ի՛նչ են անում և ինչպե՛ս են մեզ վերաբերվում: Եթե այդ

148
.----- ----------------------------- -------------------------- U m p q V u jI iii ոլցհղՒ umitqililiuilp

էներգիան ծախսենք մեզ վրա, ապա մեր կյանքը բավականին

կթեթևանա:
Սովորեք ձեզ ներել. Անհաջողությունը և մարդկանց կողմից
ստացած վիրավորանքը ծանր բեռի պես ծանրանում է մեր հո­
գում,որը մեր գիտակցության մեջ բավականին տեղ է զբաղեց­
նում ե. մեզ հանգիստ չի տալիս: Ոչինչ, եթե ինչ-որ բան այնպես չի
ստացվում, փորձեք նորից ու նորից: Կարողացեք ներել ձեզ ե. ու­
րիշներին: Դա շատ կարևոր հատկություն է, որը պահպանում և
ուղղորդում է մեր ուժերն ու էներգիան' մեր նպատակին հասնելու
համար:
Կարողացեք «ոչ» ասել այն մարդկանց, ովքեր խլում են ձեր ժա­
մանակը: Մի վատնեք ուժերը անպտուղ երազանքների վրա: Ձեր
առջև նպատակ դրեք, չնայելով հնարավոր անհաջողությանը:
Հիշեք, որ չկա անհնար ոչինչ, եթե դուք աներեր ձգտում եք նրա
կատարմանը:

Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»

• Մտածեք միայն լավ բաների մասին, այսինքն' մտածեք դրակա­

նորեն: Ձեր մտքերը դա դուք եք, այսինքն' դուք այն եք և այնպ­
իսին եք, ինչի մասին մտածում եք:
• Ձեր ենթագիտակցությունը չի առարկում այն, ինչ հրամցնում է
գիտակցությունը: Նա կատարում է այն, ինչ լսում է, ուստի մտա­
ծեք դրականորեն:
• Արդեն ասացինք, որ գիտակցությունը ուղեղի այգու պահակն է.
Նրա գլխավոր խնդիրն է, որպեսզի ներս չթողնի վտանգա որ
մոլա խ ոտ եր (տ պ ա վորություններ, վիրուսներ).
• Երբեք մի ասեք. «Սա վատ կվերջանա», «Ես կկորցնե ա
ինչ»: Ձ ե ր Ենթա գիտ ա կցությունը կա տ ա կել չգիտի: Նա կատա-

րում է ձեր ամեն մի միտքը:

• Օգտագործեք ձեր Ներքին ուժերը, որպեսզի hPW Ք բարիք P ՜
րեն ձեզ և շրջա պ ա տ ին:
149
Մ Տ Ք Ի Ш чМ І

• Դուք եք ձեր ճակատագրի տերն ու դարբինը: Դուք եք ընտրում

կյանքում ինչ ուզում եք: Դրա համար ընտրեք Սերը: Ընտրեք
կյանքը: Ընտրեք առողջությունը: Որոշեք հիմա և ընտրեք:
• Մինչև քնելը ձեր ենթագիտակցությանը որոշակի հրաման տվեք
և դուք կարող եք համոզվել նրա հրաշագործ ուժի մեծությանը:
• Ձեր ենթագիտակցությունը գիտի բոլոր խնդիրների լուծումը:
Եթե դուք քնելուց առաջ նրան ասեք. «Ինձ առավոտյան 6-ին
արթնացրու, ես օդակայան պետք է գնամ», նա անպայման ձեզ
կարթնացնի: Դուք ճիշտ ժամին կարթնանաք' նույնիսկ, առանց
զարթուցչի:
• Ձեր ենթագիտակցությունը ձեր բժիշկն է: Ամեն օր քնելուց առաջ
կրկնեք, որ դուք բացարձակ առողջ եք և ձեր ծառան' ձեր են­
թագիտակցությունը, կկատարի ձեր ներշնչումը:
• Երբեք մի ասեք. «Ես դա չեմ կարող ինձ թույլ տալ: Ես դա չեմ կա­
րող...», փոխարենը ասեք. «Շնորհիվ իմ ենթագիտակցության
անսպառ ուժի, ինձ համար անհնարին ոչինչ չկա»: Ձեր ենթա­
գիտակցությունը բառացի է հասկանում ասվածը կամ մտածա­
ծը, հետևաբար, նա կատարում է այն, ինչ լսում է:
• Ուղեղը նման է մարդու մկաններին, սկզբում նրան պետք է մար­
զել, իսկ հետո առաջ մղել, որպեսզի ավելի ուժեղ դառնա: Սկզ­
բում դժվար կլինի, բայց հետո կդառնա բնավորություն: Մեծ ֆի-
զիկոս Իսահակ Նյուտոնը ասել է. «Եթե ես մարդկանց ինչ-որ
օգուտ եմ տվել, ապա արել եմ իմ համբերատար մտածելակեր­
պի շնորհիվ». Նյուտոնը ուներ զարմանալի հատկություն, կա՞
րող էր հանգիստ նստել և երկար ժամանակ անընդհատ մտա­
ծել: Իսկ դուք նույնը չե՛ք կարող անել:
• Ձեր ներսում կա անսպառ գանձարան: Դիմեք ձեզ և ձեր ցանկու­
թյունները կկատարվեն:
Կյանքի օրենքը նախ Հավատի օրենքն է: Հավատացեք ձեր են­
թագիտակցությանը: Այն, ինչին հավատում եք' իրականանում
է' ձեզ հետ և ձեզ համար:

150
 ԳԱ1ԻԽ 11.

ՄՏՔԻ ՈՒԺԻ ՄԵօԱԳՈՒՅՆ ԳԱՂՏՆԻՔԸ

Արւլյո ք մեր մտքերը ազդում են մեր ճակատագրի վրա

Ի նչ է ճակատագիրը: Մեր ճակատագիրը մեր կյանքում կա­

տարված իրադարձություններն են մանկությունից մինչև մահ:
Բոլորն էլ ուզում են, որ այդ իրադարձությունները լինեն բարեհա­
ջող, այսինքն ունենան լավ ընտանիք, սեր, հաջող երեխաներ,
հետաքրքիր մասնագիտություն, լավ Փոխհարաբերություններ
աշխատավայրում, ընկերների հետ, բավարար քանակով միջոց­
ներ և այլն: Ամեն օր, ամեն րոպե մեր ուղեղի շնորհիվ մենք ենք
ստեղծում մեր սեփական աշխարհը, մեր շուրջը տիրող իրակա­
նությունը: Ուղեղում ծնված գաղափարը, սնվելով էներգիայով ու
զգացմունքներով, դառնում է իրականություն: Այն, ինչ մտածել եք
մեկ կամ տասը տարի առաջ, իրագործվել է ձեր կյանքում, դար­
ձել ձեր «ճակատագիրը»: Եթե հիշեիք, թե ինչ եք մտածել այդ ժա­
մանակահատվածում, ապա ձեզ համար ամեն ինչ պարզ կլիներ:
Ինչքան սերտ է ներքին-արտաքին կապը, այսինքն' պատճաո-
հհտևանքային կապը, այնտեղ իշխում է իմաստնությունը:
Անժխտելի է, որ արտաքին պայմանները, սոցիալական միջա-
Վայրը, շրջապատը ինչ-որ չափով ազդեցություն ունեն մեր ճա­
կատագրի վրա: Բայց հիմնականում մենք ենք մեղավորը այն
ամենի, ինչ կատարվում է մեգ հետ այս կյանքում: Իսկ մենք սի­
րում ենք մեղավորներ փնտրել այլ տեղերում, չգտնելու դեպքում
այդ ամենը վերագրում բախտին:
Մ ի ն չև մարդը չհ ա ս կ ա ն ա , որ մտքերը գործող ծրագրեր են,
որոնք որոշում են իր ա պ ա գ ա ն ու ճակատագիրը, նա կյանքում չի
հասնի հ ա ջ ո ղ ո ւթ յա ն : Փոխեք ձեր մտածելակերպը և դուք կփո­
խեք ձեր ճակատագիրը:

151
ir S Wh ІИчМЛ

Փորձենք օրինակով բացատրել, թե ինչպես է կատարվում

մարդու ինքնածրագրավորումը: Պատկերացրեք ձեզ այսպիսի
իրավիճակում, դուք պլանավորել եք որևէ միջոցառում, օրինակ'
այսինչ օրը գնալ բնության գիրկ: Բայց հենց այդ օրվա համար
դուք հետաքրքիր միջոցառման հրավեր եք ստացել: Դուք կանգ­
նած եք երկընտրանքի առջև' որտե՛ղ գնալ: Չնայած հրավերը
ձեզ համար անչափ հետաքրքիր էր լինելու, բայց դուք ընտրում
եք առաջինը: Մեծ մասամբ մարդիկ այդպես են վարվում: Ինչո՛ւ:
Բանն այն է, երբ դուք մտովի պլանավորել էիք քաղաքից դուրս
հանգիստ' մաքուր օդ, անտառ, ձկնորսություն և այլն, այդ հաճե­
լի պատկերները գրանցվել էին ձեր ենթագիտակցության մեջ,
տրամադրել ձեր օրգանիզմը ճամփորդության և դժվար էր արդեն
այն փոխել, իսկ Եթե փոխեք, ապա կհանդիպեք ձեր մարմնի կող­
մից մեծ լարվածության:
Մեր ցանկացած միտք, հատկապես զգացմունքային, ազդում է
մեր հետագա վարքագծի և վարմունքի վրա: Օրինակ' ընկերնե­
րով հանդիպելիս սկսում եք քննարկել, թե ինչքան դժվար է կյան­
քը դարձել, քիչ է փողը' չի հերիքում ապրելուն և այլն: Ինչքան
շատ եք մասնակցում այդ քննարկումներին, այնքան ձեր մտա­
պատկերում գրանցվում է «կյանքը դժվար է», «ինձ չի բավարա­
րում փողը» և այլն: Այս մտքերը մտնելով ենթագիտակցության
մեջ, ժամանակի ընթացքում դառնում են ձեր իրական կյանքը:
Դուք ինքնածրագրավորում եք կատարել:
Կյանքի բոլոր անհաջողությունները թաքնված են ինքնւսծ-
րագրավորման ե. հոռետեսության մեջ: Աղջիկը, որը ուզում է
ամուսնանալ 1ւ իրեն տգեղ է համարում, ապա շատ երկար կփնտ­
րի կյանքի ընկեր: Նա իրենից արձակում է այնպիսի «ծրագիր»,
որը թույլ չի տալիս շրջապատի տղամարդկանց հետաքրքրու­
թյուն առաջացնել իր նկատմամբ:
Եթե գործարարը գործը սկսելու հետ միասին անընդհատ ան­
հաջողությունից է վախենում, մտածում է, որ փողեր կկորցնի, կա­

՜ւ52
րող է չհաջողվել և նմանատիպ բացասական մտքեր: Նորից նե­
գատիվ մտածելակերպ և ինքնածրագրավորում' անտարակույս,
դատապարտված է ձախողման: Ոչ մի լավ բան մի սպասեք այդ
գործարարից:
Հետևաբար, մենք մեզ ինքնածրագրավորելով, կերտում ենք
մեր ապագան ու ճակատագիրը: Իսկ ինչպե՞ս վարվենք, որպես­
զի մեր ապագան լինի այնպիսին, ինչպիսին մենք ենք ցանկա­
նում: Օրա համար խորհուրդ կտամ ուշադիր կարդալ գրքի մնա­
ցած գլուխները, որտեղ կգտնեք ձեր հարցերի պատասխանները:

Մաքի աժը կարող է և' քանդել, և' կառուցել

Լինում է ժամանակ, երբ ձեզ մոտ ամեն ինչ լավ է, գործերը լավ
են գնում: Լինում է և հակառակը' կարծես ամեն ինչ թարսված է,
չի ստացվում: Պա տ ճա ռը մարդու նեյրոֆիգիոլոգիական վիճակն
է, որում նա գտնվում է: Այսինքն, մենք միշտ գտնվում ենք կամ
լավ կամ վատ վիճակում: Իհարկե, բոլորս էլ ձգտում ենք գտնվել
մեր ցանկալի վիճակի մեջ: Բայց...
Եթե մարդը մտածում է խնդիրների, դժվարությունների, անհա­
ջողությունների, հիվանդությունների մասին, նա իրեն է ձգում այդ
ամենը բազմապատկված: Եվ հակառակը, մտածելով ու պատկե­
րացնելով կյանքի հաճելի երևույթներ, դրանք ևս, բազմապատկ­
վում և ետ են վերադառնում ձեզ: Օրական մտքերն իրենց են
ձգում անհրաժեշտ պայմաններ ու հաջողություններ: Իսկ եթե
դրան էլ միացնենք համապատասխան գործողություն, ապա
մենք կհասնենք մեր նպատակին: Օրական մտածելու դեպքում
կուտակվում են դրական զգացումներ, հետևաբար դրական էներ­
գիա, որը մեզ ինքնավստահություն է տալիս, ոգեշնչում, ստեղ­
ծում է առույգ տրամադրություն և հաղթանակի հասնելու ձգտում.
Մեր մտքերի որակից են կախված մեր առողջությունը, տրա­
մադրությունը, արտաքին տեսքը, զգացմունքները և այլն. Եթե

153
Ս*8ՔԻ ПІЧИ‘

ուզում եք լինեք առողջ, հաջողակ, ձեր կյանքը լցրեք ուրախու­

թյամբ և երջանկությամբ: Սովորեք դրականորեն մտածել: Իսկ
եթե ուզում եք դրականորեն մտածել, նախ պետք է սովորեք ՂԵ­
ԿԱՎԱՐԵԼ ՁԵՐ ՄՏՔԵՐԸ: Դա, իհարկե, հեշտ չէ, որովհետև բոլո­
րիս հետ էլ պատահում են տխրության, զայրույթի, հիասթափու­
թյան պահեր: Եթե դուք կառչեք այդ զգացումներից, ապա դրանք
ձեզանից չեն հեռանա և ընդհակառակը' այդ ամենը էլ ավելի մեծ
քանակով կվերադառնա ձեզ: Ռուս ժողովուրդն ասում է. «Աղետը
եկել է' դռները բացեք»: Այ, հենց դրա համար էլ զգույշ եղեք:
Առողջության, հաջողության, բարգավաճման համար անհրա­
ժեշտ к ֆիզիկական և էներգետիկ համակարգի համաձայնեցված
աշխատանք: Հիվանդությունը կամ անհաջողությունը ֆիզիկական
պլանում գալիս են այն ժամանակ, երբ սխալ է կատարված ավելի
նուրբ էներգետիկ դաշտում:

Չքանդես անարժեք հինը, չես կառուցի նորը

Ոսկյա կանոնը պարզ ասում է. «Չքանդես հինը, չես կառուցի

նորը», այսինքն, պետք է տեղ ազատել նորի համար: Պետք է ու­
նենալ ցանկություն, որը լի է զգացմունքներով: Շատ է պատա­
հում, որ մենք ինչ-որ բան ցանկանանք ու չկատարվի: Ինչո՞ւ:
Որովհետև հոգու խորքում, այսինքն' ենթագիտակցական մա­
կարդակով դուք դա չեք ցանկանում: Մարդը շատ անգամ չգիտի,
թե ինչքան խորն է այդ ամենը իր ներսում թաքնված:
Օրինակ որոշ մարդիկ երկար ժամանակ աշխատանք են
փնտրում և չեն գտնում, որովհետև ենթագիտակցորեն նրանք բո­
լորովին էլ չեն ուզում աշխատել կամ նոր աշխատանքի ընդուն­
վելու ներքին անհանգստություն ունեն: Նույնը կարոդ ենք ասել
առողջության համար. Շատ հիվանդներ ենթագիտակցորեն չեն
ուզում առողջանալ: Պատճառն այն է, որ նրանք իրենց հիվան­
դությամբ գրավում են հարազատների ուշադրությունը, նյութա­
կան օգնությունը և այլն: Իսկ դուք բարի ցանկություններ ունե՞ք:

154
------- --------------------------------------- ----------J mpfi nnl|i էՈ»ք)սպույ1ւ qmqmhfipp

Այո .Հիանալի է. Դա նշանակում է, որ դուք զբաղվում եք բավա­

րար ակտիվ կյանքով և հաջողությունը ձեզ հետ կլինի: Մարդու
բիողաշտը առողջության զրավականն է: Նա ակտիվացնում է օր­
գան համակարգերը և. ոչ մի հիվանդություն չի կարոդ ներթա­
փանցել օրգանիզմ: Եվ հակառակը, կյանքից դժգոհությունը,
ցանկությունների և ձգտումների բացակայությունը թուլացնում
են օրգանիզմը: Այդպիսի մարդիկ հաճախ հիվանդանում են,
նրանք շուտ հոգնում են աշխատանքից, որովհետև աշխատում
են դժկամությամբ:
Մեր երջանկությունը, առողջությունը և սերը մեր ձեռքերում է,
իսկ կյանքն էլ իր հերթին հրաշալի է: Ամեն ինչ կախված է նրանից,
թե ինչ աչքերով եք նայում աշխարհին: Ամենագլխավորն է' հավա­
տալ նրան, ինչ ուզում եք, պատկերացնելով, որ դա արդեն ունեք'
զգացեք և շոշափեք: Այդ ամենը լիցքավորեք ձեր հավատով և տվեք
Աստծուն կատարելու: Շատ օրինակներ կարելի է բերել, որոնք
ապացուցում են մտքերի ներգործությունը ճակատագրի վրա:
Այդպիսի մի առակ կա.
Մի կին ավտոբուսով տուն էր գնում ու մտածում. «Ինչ կոպիտ
ու բռի են ավտոբուսի մարդիկ, ինձ տեղ չեն էլ տալիս նստելու:
Իսկ ամուսինս հիմա հաստատ հարբած տուն է եկել. Երեխաների
մասին էլ չեմ ասում, դրանք միայն հոգս են, անբան ու պահանջ­
կոտ: Ինձ պես անբախտ ու դժբախտ երևի կյանքում չկա, ինչ
անեմ»: Նրա թիկունքում նոթատետրը ձեռքին կանգնած պահա­
պան հրեշտակը գրանցեց այդ ամենը կետ առ կետ.
Ուղևորները կոպիտ են ու բռի:
Ամուսինս հարբեցողի մեկն է:
Երեխաներս անբան են ու պահանջկոտ...
Հրեշտակը կարդաց գրածն ու մտածեց. «Աստված իմ, այս
ամենը նրա ինչի՛ն է պետք: Դե, քանի որ պատվիրում է, ուրեմն
պետք է իրականացնեմ...»:
Շատ օրինակներ կարելի է բերել ցույց տալու, որ մարդիկ

155
Ս Տ Ք Ի Ш мИ!

նույն երևույթին տարբեր կերպ են նայում: Միգուցե, ժամանակն է

մեր աշխարհընկալումը փոխենք: Մտածեք և փոխեք:
Դուք ծնվել եք, որպեսզի ձեր ուժերի ներածի չափով առավե­
լագույնն անեք այս աշխարհում և ստանաք առավելագույնը: Իսկ
այն ամենը, ինչի միջով արդեն անցել եք, հենց դրան պատրաստ
լինելու համար էր: Ոչ ոք ձեր փոխարեն չի կարող ձեր կյանքի
պատմությունը գրել այս երկրի վրա: Հիշեք, Աստված ուրիշ ձեռ­
քեր չունի, բացի ձեր ձեռքերից:
Մեր օրերում Գերմանիայի քաղաքներից մեկի հրապարակում
(Զելանդեր Մոսել) կանգնած է Քրիստոսի արձանը: Երկրորդ հա­
մաշխարհային պատերազմի ժամանակ քաղաքի ռմբակոծությու­
նից տուժեց նաև արձանը' կտրվեցին արձանի ձեռքերը: Քաղա­
քի բնակիչները թեպետ կարող էին արձանը վերանորոգել, բայց
նախընտրեցին թողնել այդպես, որպեսզի մարդկությանը դաս լի­
նի: Արձանի պատվանդանի վրա փակցրել են հետևյալ գրությու­
նը. « Քրիստոսը այլ ձեռքեր չունի, թացի ձեր ձեռքերից»: Այսինքն
Աստված ձեր ձեռքերի կարիքն ունի, որպեսզի իրագործի երկրի
վրա ձեզ հետ կապված իր աստվածային պլանները: Բայց իրա­
գործման համար մենք պետք է պատրաստ լինեք հաղթահարել
վախն ու արգելքները:
Հիշեք, երկնքում գրատախտակ չկա, որի վրա ծնվելուց գր­
ված լինի, թե դուք ինչ մարդ պիտի դառնաք' հարո՞ւստ, թե՞ աղ­
քատ, երջանի կ, թե դժբախտ: Անիմաստ է այսպիսի գրառումներ
փնտրել: Չկա, որովհետև չկա «ճակատագիր» կոչվածը: Անճար
մարդու արդարանալու միջոց է. «ճակատագրիցդ հեռու չես
փախչի» ասվածը: Հիշեք, ձեզ իրավունք է տրված ձեր կյանքի
դարբինն ու ճարտարապետը լինելու:
Օրինակ' անտառ են մտնում երկու մարդ: Մեկը հիանում է ան­
տառի գեղեցկությամբ, ծիտիկների ծլվլոցով, անտառի բույրով ու
անտառից դուրս է գալիս լցված ուժերով և երջանիկ: Իսկ մյուսն
ծառերին նայելով մտածում է, որպես հումք, թե որ ծառից ինչ կա-

156
________________________________________ Ч >прЬ ու<1|\ է?ե»1ազոլյն զաղսւե|ւրր

րելի ԷՈ պատրաստել: Պարզ է, թի նա անտառից ինչ ճն?Սած ու

ձանձրույթով դուրս կգա: 4
Ուրեմն, ապրեք այնպիսի կյանքով, որը ձեզ հաճույք, ուրա­
խություն, սեր, ազատություն ու անկախություն կպարգևի: Վայե­
լեք կյանքի յուրաքանչյուր վայրկյանի հաճույքը, քանի որ հաջո­
ղության աղբյուրը ներքին երջանկության զգացողությունն է:
Գտեք այն, ինչը ձեզ հաճելի է և. միշտ ձեր հոգու դռները բաց պա­
հեք դրական էներգիայի համար:
Հիշո՞ւմ եք Ալադինի ու Ջինի պատմությունը: Ալադինը վերցնում
է լամպը, փոշին սրբում ու հայտնում իր ցանկությունը: Եվ Ջինը սա­
փորի միջից դուրս գալով, միշտ նույնն է կրկնում. «Լսում ու հնա­
զանդվում եմ»: Բայց այս ամբողջ ասածը, իհարկե, չի նշանակում,
որ պետք է պառկել բազմոցին, միտքը կենտրոնացնել որոշակի
ցանկությունների վրա և սպասել, թե երբ է երազանքն իրագործվե­
լու: Այդ մասին մի լավ անեկդոտ կա: Լսե՞լ եք: Մարդն Աստծուն խնդ­
րում է, որ վիճակախաղում մեքենա շահի, իսկ Աստված ասում է. «Ես
հաճույքով քեզ կօգնեմ, եթե դու գոնե վիճակախաղի տոմս գնես»:
Այսինքն, երագելու հետ մեկտեղ, պետք է գործել և. ոչ թե ձեռքերը
ծալած նստել: Հիշեք, դուք Ալադին եք, իսկ Ջինը Տիեզերքը, նա ան­
համբեր ձեր հրամանին է սպասում: Մի հապաղեք, գործեք:

Միտքը նյութական է

Մեր մտքերը ամենաանմիջականորեն ստեղծում են մեր կյան

քը: Այդպիսի հետևության են եկել ոչ միայն հոգեբանները, այլև
կենսաբանները, ֆիզիկոսները և այլ մասնագիտությունների ներ­
կայացուցիչներ: որպեսզի լինենք առողջ և հաջողությամբ կա­
ռուցենք մեր կյանքը, պետք է հետևենք ոչ միայն մեր մարմնի վի­
ճակին, մեր արարքներին և արտաբերած խոսքերին, այլև, ամե­
նակարևորը' պետք է հետևենք մեր մտքերին, որոնք ծագում են
մեր գլխում և ստիպում են մեզ մտածել: Մենք կարող ենք կերպա-

157
Ս Տ Ք Ի Ш чИ !

րի օգնությամբ ազդել մեր օրգանիզմի ռեակցիայի վրա: Այսինքն,

ամեն ինչ կարելի է փոխել:
Ցանկացած միտք ունակ է ընդունելու նյութական ձև: Բայց մի
պայմանով, որ նա կարիք ունի մարդկային էներգիայի: Դուք պետք
է էներգիա ներդնեք, որպեսզի ձեր ցանկությունը նյութական ձև
ստանա, այսինքն' կատարվի: Այն իրական կդառնա ենթագիտակ­
ցության շնորհիվ, իսկ նրա համար միևնույն է ձեր մտապատկե­
րածը իրականում կա՞, թե՞ ոչ: Նա միայն ինչ մտովի տեսնում, այն
էլ կատարում է: Բայց այն անմիջապես չի իրականանում, դրա հա­
մար ժամանակ է պետք, որպեսզի կարողանա նյութականացնել
ձեր ցանկացածը: Դուք միայն ձեր ամենօրյա վարժություններով
կարող եք օգնել ու նպաստել դրա իրագործմանը:
Այն ամենը, ինչը օգտագործում ենք, ունենք և ընդհանրապես
ամեն մի առաջընթաց սկզբում եղել է մտապատկերի' պլանի ձևով:
Մարդը սկզբում մտքում նկարում է այն, ինչը ուզում է անել և շա­
րունակում է մտովի պատկերացնել իր ուզածը: Նա պատկերաց­
նում է ուզածի ավարտուն տեսքը: Այնպես, ինչպես շենք կառուցող
ճարտարապետի առաջին քայլն է մտքում շենքի պլանի կազմումը,
այնպես էլ պետք է սկզբում ստեղծենք մեր մտքում նպատակի
պլանը կամ նկարը: Պլանը ստեղծվում է անտեսանելիից: Այդպես
են և մեր բոլոր ցանկությունները, որոնք ծնվում են մեր մտքում:

Էներգիա է

Շնչառության ընթացքում, երբ մենք օդ ենք ներշնչում, արևից

ու բույսերից էներգիա ենք ստանում: Երբ ինչ-որ բանի մասին
մտածում ենք, ապա որոշակի քանակի էներգիա և տեղեկատվու­
թյուն մեր մտապատկերման մեջ է կուտակվում: Պահ է լինում, որ
կուտակվում է ահռելի քանակի էներգիա և այն սկսում են դեպի
իրենց ձգել այդ մտապատկերված իրադարձությունները, դեպքե­
րը, որը դուք մտածել ու երագել էիք կամ թե մտովի «զգուշացել»

158
-- i------------------------------------------------ nu)|i librluiqiujii дщ^піфрр

էսնցանկալի դեպքերից: Մտապատկերներն իրականացնում են

ծրագրեր, որոնք տեղադրվում են մեր մտքերում և այդ ծրագրերով
էլ առաջնորդվում ենք. Ինչքան շատ էներգիա ներդրվի մտապատ­
կերի մեջ, այնքան արագ ու ճշգրիտ կիրագործվի մեր նպատակը:

Ձեր կյանքը ձեր ձեռքում է

Անկախ նրանից, թե ձեզ հետ ինչ դեպքեր են տեղի ունեցել այս

կյանքում, դուք կարող եք փոխել ձեր մտքերը և դրանով կփոխեք
կատարվելիք դեպքերի ընթացքը: Այո, այո, դեպքերի ընթացքը:
Երբեք չկա անելանելի վիճակ: Դուք կարող եք փոխել ձեր կյան­
քում ցանկացած իրավիճակ: Այն, ինչ հիմա դուք մտածում եք
ձևավորում է ձեր հետագան' ապագա կյանքը: Դուք եք ձեր մտ­
քերով կերտում ձեր կյանքի ցանկացած իրողություն: Այն, ինչ
մտածում եք, կոչվում է մտապատկերում (միտք պատկերներով):
Քանի որ դուք անընդհատ մտածում եք, հետևաբար ձեր կյան­
քում անընդհատ ինչ-որ բան եք ստեղծում մտովի: Կյանքում
հայտնվում են իրեր, դեպքեր ու իրադարձություններ, որոնց մա­
սին դուք անընդհատ մտածել և կենտրոնացրել եք ձեր միտքն ու
ուշադրությունը, թեկուզ ակամա:

Ինտուիցիա (ներըմբռնում) կամ

«վեցերորդ զգա յա րա ն», կամ ներքին ձայն

«INTUICIA» (լատիներենից intuitio - intueor, թարգմանաբար

նշանակում է' ուշադիր նայում եմ) բառը մեկնաբանվում է, որպես
ներքուստ որևէ բան ըմբռնելու կարողություն առանց ապացույց­
ների և հիմնավորումների, ընդ որում, սուբյեկտիվ ունակությունը
զերծ է տրամաբանական որևէ գործոնից. Դիտեք, ժամանակա­
կից կյանքի ռիթմը չափազանց արագ է: Առօրյա կյանքում տեղի
ունեցած երևույթները թույլ չեն տալիս կատարել ինֆորմացիայի

159
ՄՏՔԻ ШчН 1

ամբողջական մշակում և. երկարատև, մտածումներ. Հանգա­

մանքները մարդկանց ստիպում են սեղմ ժամկետում որոշումներ
ընդունել' «այստեղ և հիմա»: Այս հարցում օգնության է գալիս ոչ
թե կրթությունը կամ հարուստ գիտելիքները, այլ ինտուիցիան
կամ ինչպես ասում ենք ներքին ձայնը: Պարզ է, որ ոչ բոլորը ու­
նեն ներքին սուր զգացողություն:
Հայտնի դերասանուհի Դեմի Մուրը հարցազրույցներից մեկում
ասել է. «...Ինտուիցիան լոկ ներքին մեխանիզմ է, որը օգնում է
որոշումներ կայացնելու: Դա այն է, ինչ որոշ մարդիկ անվանում են
ներքին զգացողություն, բնազդ, ներքին ձայն, որը մեզ ստիպում է
շարժվել այս կամ այն ուղղությամբ»: Շրջապատող աշխարհը ժամ
առ ժամ փոխվում է և. կյանքից ետ չմնալու համար մենք պետք է
հաշվի առնենք այդ փոփոխությունները: Ուստի պետք է զարգաց­
նենք մեր ինտուիտիվ մտածողությունը: Սակայն ինչն է ամենահե-
տաքրքիրը. ուսումնասիրված է, որ ինչքան մենք քիչ գիտենք ինչ-
որ բանի մասին, այնքան մեր ինտուիցիան ավելի արդյունավետ է
գործում: Հիշեք միայն, ուղեղում ծագած հարցի առաջին պատաս­
խանը, որպես կանոն, միշտ ճիշտ է լինում: Սակայն մեզ շփոթեց­
նում է որոշման արագությունն ու հեշտությունը, ինչպես նաև. գլ­
խում պտտվող ճիշտ պատասխանի ճշտության տրամաբանական
ապացույցների բացակայությունը: Ուստի, ամբողջովին կենտրո­
նանում և սկսում ենք փնտրել հնարավոր ճիշտ պատասխանը:
Օգնության ենք կանչում տրամաբանությանը, փնտրում հիշողու­
թյան մեջ կամ խորհուրդ հարցնում մասնագետից, սակայն, արդ­
յունքում խճճվում ենք տեղեկությունների քաոսի մեջ և սխալվում:
Իսկ հետո բողոքում. «Չէ՞ որ ես դա մտածել էի, գիտեի...»:
Իսկ արդյո ք արժե վստահել «վեցերորդ զգայարանին»: Այո:
Հիշեք, օրինակ, անծանոթ մարդկանց հանդեպ ձեր մոտ առաջա­
ցած արձագանքը, երբ մեկի նկատմամբ համակրանք կամ հակակ­
րանք եք զգում. Եթե դուք ձեզ հանգիստ եք զգում, ապա դա «ձեր
մարդն է», հակառակ դեպքում ձեր ինտուիցիան ազդանշաններ է
տալիս վտանգի մասին, առաջանում է ուժերի անկում, հոգնածու-

160
________________________________ LJuiPl* "»>Ի чТ»Дим|іи|Ь <|աղ.ոյփ րր

թյուն, գրգռվածություն, նվազում է ուշադրությունը, ցանկություն է

ա ռ ա ջ ա ն ո ւ մ լքել միջավայրը: Կամ մեկ այլ օրինակ, եթե համաձայ­
նում Եք ժամադրության գնալ, իրավիճակի գնահատմանը միա­
նում է ինտուիցիան. Եթե առաջիկա հանդիպումը ցանկալի չէ,
«ներքին ձայնը» սկսում է ձեզ «հակառակը համոզել», իսկ եթե
նրան չեք լսում, ապա անսպասելի այնպիսի իրադարձություններ
են տեղի ունենում, որոնք կտրուկ փոիյում են բոլոր ծրագրերը Լւ
խոչընդոտում այդ հանդիպմանը: Անգամ առավոտից վատ տրա­
մադրությունը հուշում է սպասվելիք որևէ տհաճ իրադարձության
մասին: Ստացվում է, որ դուք պետք է «լսեք ինքներդ ձեզ», քանի
որ դա բազմաթիվ սխալներից, խնդիրներից և փորձանքներից
խուսափելու ա մենա ճիշտ միջոցն է ոչ միայն հիմա, այլև ապագա­
յում:
Կան բա զմա թիվ հայտնի դեպքեր, երբ ինտուիցիայի շնորհիվ
կանխվել է աղետը կամ ծանր հիվանդները հրաշքով առողջացել
են, կամ երբ բժիշկները հետ ևել են իրենց ինտուիցիային: Այս
ամենը դասվում է պարահոգեբանության շարքին, որը ուսումնա­
սիրման ընթացքի մեջ է: Գիտնականները վերլուծելով նմանատիպ
շատ դեպքեր, եկել են այն եզրակացության, որ ինտուիցիան դա
նախկին փ որձի վրա հենված ուղեղի մտապահվածն է: Շատերը
պնդում են, որ հա նկա րծա հա ս վտանգից իրենց փրկել է ինտուի­
ցիան, այսինքն' հա նկա րծա կի ներսից բխող որոշման իրականա­
ցումը, որը կա տ ա րվել է ներքին հուշումների շնորհիվ. Եթե գործո­
ւմ է բանականության ֆիլտ րը, ապա ինտուիցիան երբեք չի խաբի.

Հա վա տով թրծված միտքը հզոր ուժ ունի

Ենթագիտակցությունը հանդիսանում է նոր մտքերի և գաղա

փարների ակունք: Նա կա րող է ձեզ ճիշտ հուշել կյանքում ձեր
առաքելությունը, այսինքն ինչ հնարավորություններ ու տաղա դ
ունեք, թե ինչպես կա րող եք դրանք կատարելագոր Լ °Գա
Գործել, որպ եսզի այս կյանքում կարողանաք գտ Լ П
աեղը, որին ա րժա նի եք: Հետ և ելով ենթագիտակցությա ուշու -

161
ՍՏ-ԲԻ Ո1ս1*Ը

ներին, կա րող եք գտ նել հա մա պ ա տ ա սխ ա ն ա շխ ա տ ա ն ք ս ^

հա մա գործա կցի, որի ա ջա կցությա մբ կ ա ր ո ղ եք աշխատել է
ձեռք բերել ֆինա նսա կա ն անկա խ ություն, ա յսինքն այն, ինչը
դուք երազում էիք: Չնա յա ծ Ն երքին Ուժերը տ եսա նելի չեն, բայց
նրանք ունեն բա ցա ռիկ հզորություն, նրա նք են (սեփ ակա ն ենթա­
գիտակցությունը) տ ա լիս ձեր ցա ն կա ցա ծ խ նդրի լուծումը, նրան­
ցով է անցնում ցա նկա ցա ծ գործողություն: Այնքանով, որ դուք
ցանկություն հա յտ նեցիք սովորել ու բա ցա հա յւոել ձեզ համար
այդ գա ղտ նի ուժերը, ապա շուտ ով դուք կդա ռնա ք ձեր ճակա­
տագրի տերը և կապրեք առատության, ա պ ա հովությա ն և ուրա­
խության մեջ: Մեր ենթագիտակցությունը ունի ն ա և հրաշալի բու­
ժիչ ուժեր, որոնք օգնում են հոգին և մա րմինը առողջանալու:

Ուժերը մեր ներսում պետք է փնտրել

Մեր մտածելակերպը շատ ավելի զորեղ է, քա ն մենք կարծում

ենք: Մեր մտքերը ազդում են մեր ողջ գոյության վրա ' թե դրական,
և թե բացասական առումներով: Դրանք ա զդում են մեր փոխհա­
րաբերությունների, սեփական անձի ընկա լմա ն, առողջության,
ֆինանսների, աշխատանքում և ընտ ա նիքում մեր արդյունավե­
տության, մեր ժամանակն ու նախ ա պ ատ վությունները տնօրինե­
լու եղանակների և կյանքը վայելելու կա րողությա ն վրա: Իսկա՜
պես, շատ քիչ մարդիկ են գիտ ա կցում, որ իրենք իրենց մտքերն
ընտրելու կարողություն ունեն: Այլ կերպ ա սա ծ մենք կարող ենք
ընտրել, թե ինչ մտածենք: Մեզանից շա տ երը չեն հսկում իրենց
մտքերը և մտածում են, ինչ մտ քներով ա նցնում է- Շա տ անգս»մ
ենք լսել հետ ևյա լ արտահայտությունները
«Իմ աշխատանքխինձ բնավ դուր չի գա լիս: Ղ եկա վարս չափից
դուրս պահանջկոտ է, հետը ա շխ ա տ ել չի լինում»:
«Ոչ ոք ինձ այստեղ չի գնահատում: Ընկերությունը ինձ ավելԻ
շատ պետք է վճարի»:
«Սև գործը միշտ ինձ են տալիս անելու»:

162
 «Ես ստիպված եմ ա շխ ա տ ել ինձ շրջապատող մարդկանց
հետ, pwjg պարտադիր չէ, որ ես նրանց նկատմամբ բարեհամ­
բույր լինեմ» և այլն:
բոլոր այս մտքերը միասին վերցրած, անվանում ենք մարդու
բացասական մտ ա ծելա կերպ , Իսկ ինչպե ս կարող է ամբողջ օրը
այս մտքերով ա շխ ա տ ող մարդը հաճույք ստանալ իր աշխատան­
քից և- դառնալ տ վյա լ ընկերության համար լավ աշխատող: Դրա
համար շատ կա րևոր է, որ մարդը հասկանա, թե ինչ կարևոր է հս­
կել, ընտրել ու ուղղորդել իր մտքերը:
Իսկ ո՞րն է մտքի ուժն ու էներգիան, որով նա գործում է: Այն ավե­
լանում է, երբ մենք կենտրոնանում ենք մեր մտքերի վրա և ինչքան
կենտրոնանում ենք, այնքան այդ ուժը մեծանում է: Դրա համար
պետք է միտքը լինի որոշակի (ունենա տեղ, ժամանակ, մանրա­
մասներ) և կենտրոնա ցված, որպեսզի ուժը մեծ լինի ցանկության
արագ իրագործման համար: Հիշեք, բնության մեջ գործում է.
«Նմանը նմանին է ձգում» Ձգողականության օրենքը: Ձեր ստեղ­
ծած վառ և ուժեղ մտ ապ ա տ կերը, որը գիտակցաբար Տիեզերք եք
ուղարկում, իրեն է ձգում նմանատիպ մտքեր և ավելի ուժեղացած
վերադառնում է ձեզ: Հետ ևա բա ր, միշտ հետևեք ձեր մտքերին:
Յուրաքանչյուր մարդ կա րող է մտքի ուժի շնորհիվ իր կյանքը եր
ջանիկ կամ դժբախտ դարձնել: Ամեն մարդ իր կյանքի արարիչ է.
Տիշտ օգտ ա գործելով ենթագիտակցության հնարավորություննե­
րը, կարող եք փ ոխ ել ձեր կյանքի ընթացքը- Դուք ր
վարելով ձեր մտքերը, մեծ ու փոքր հրաշքներ գործել ձհր ;
քում, որովհետև, այն, ինչ կա տ ա րվում է մեր կյանքու , ղ Ո
թագիտակցության ա շխ ա տ ա նքի արտւսցոլաւ ք • 1֊Մհ
'՛Սկզբում լր բանը բ ա Օ ա կ ա Օ ո ւթ յո ւՕ ը -Ս ի տ Տ Օ -^ Ջ * 1;
սպունգի նման իր մեջ ներծծելովաՕհոածեշտքա ^^ տԵ
էափոխվում է նյութական վ ի ճ ա կ ի ու ձևի. Ի կ ի І
ղի ունենում:

163
Մ Տ Ք Ի im rl-t*_________________ ___ ___________________________

Մեղավորը սեփական մտ քերդ են

Մտքի ուժի մասին 20-րդ դարի բրիտանացի փիլիսոփա Ջեյմս

Ալենն ասել է. «Այն ամենը, ինչին մարդը հասնում է կյանքում և
ինչին այդպես էլ չի կարողանում հասնել, նրա սեփական մտքերի
ուղղակի արդյունքն է»: Օրինակ' մարդը ուզում է կայք ստեղծել:
Սկզբում հայտնվում է միտքը: Մարդը սկսում է այդ գաղափարի
մասին մտածել, ոգևորվել, ներդնում է դրական զգացմունքներ,
խանդավառվում է... Դրանով նա իր գաղափարն է ուժեղացնում:
Մտքերը իրենց մեջ էներգիա են կրում և մարդուն առաջ են մղում
իր գաղափարի ակտիվ իրականացմանը: Մարդը փնտրում-գտ-
նում է կայքի ստեղծման վերաբերյալ անհրաժեշտ ինֆորմացիա
և սկսում է որոշակի գործողություններ կատարել այդ ուղղու­
թյամբ: Կայքը պատրաստ է: Մարդու միտքը իրագործվեց' շնոր­
հիվ մտքի էներգիայի:
Այդպես է միշտ կատարվում, կապ չունի ինչին է վերաբերում
ցանկությունը' մեքենային, բնակարանին, փողին, սիրուն: Դուք
ունեք ահռելի պոտենցիալ և անսահմանափակ հնարավորու­
թյուն: Օրինակ' երբ մենք մտածում ենք, որ մեզ շրջապատել են
չար մարդիկ, այդպես էլ լինում է և հակառակը նույնպես: Կամ եթե
վախենում եք հիվանդանալուդ, կամ թե սահել- ընկնելուց, վաղ
թե ուշ այդպես էլ լինում է, անգամ հարթ տեղում: Միտքը եզակի
գործիք է, օգտագործեք այն միայն ձեր օգտին:

Հ ե տ և ե ք ձեր մտքերին, դրանք ձեր ա պ ա գա ն են

Միտքը նյութական է, հզոր ու ստեղծարար: Նա պատրաստ է

իրականություն դարձնել այն ամենը, ինչ մենք ցանկանում ենք:
Հին իմաստնությունն ասում է. «Ինչպես այսօր ես մտածում, վաղը
այդպես էլ կապրես»:
Մեր միտքը կանխորոշում և վերահսկում է մեզ հետ կատար­
վածը: Ձեզ հետ պատահե՞լ է, որ մտքերը թույլ չտան գիշերը հան­
գիստ քնեք: Իսկ գիտե ք, որ նրանք կարող են ձեզ նյութական աշ-

164
խարհում ղա րձնել հա ջողա կ կամ ձա խ „ոդ. հս1րո, Ստ կ
վոո. հերոս կամ վախկոտ: մեր մտՏերր կ օրա0ց Հ
Օհրօ «ոոշոէմ ե մեր ողջ կ,աՕտԸ, այսինք0՛ մԵր կյա5Ո ի ղՀ ^ “
մենաւսնմիջականորեն կապված է մեր մտքերի հետ
, г г . — - ««и սսւյյսրր ոնտ:
Ինչո Լ են դրական մտքերը իրենց ձգում դրականը, իսկ բացա­
սականը վատը. Դա կատարվում է էներգոփոխակերպմամբ: Եթե
մեր մտքերը, խ ոսքերը կամ վարմունքը բացասական էներգիա են
պարունակում, ապա նորին մեծություն Կյանքը կպատասխանի
մեգ նմանապես, իսկ բարի մտքերի դրական մտածելակերպի,
վարմունքի և֊ խոսքի դեպքում ?արին կնվիրի մեգ; Նույնիսկ մեր
մարմնի բջիջները «գիտեն» մեր մտքերը, հետևաբար, ինչքան
մենք բարի, դրական և շնորհակալ ձևով մտածենք ու արտա-
հայտվենք մեր մարմնի անդամների մասին, այնքան մարմնի
բջիջները ավելի ա կտ իվ կգործեն, մեր մարմինն էլ ավելի դրակա­
նորեն կա րձա գա նքի մեր դրական մտքերին, իսկ մենք դրանից
ավելի առողջ ու ա ռույգ կլինենք: Եվ հակառակը:
Պետք չէ ասել. «Դրանից սիրտս խառնում է», «Դրանից սիրտս
կտոր-կտոր է լինում», որովհետ և սիրտը դրանից ոչ մի օգուտ չի
ստանում: Ընդհակառակը, պետք է սիրով խոսենք այն օրգանի
մասին և նրա հետ, որի աշխատանքը ինչ-որ ձևով խախտվել է:
Օրինակ՝ ԱՄՆ-ի կլինիկայում փորձ է արվել ոտքը ջարդած հի­
վանդների հետ: Հիվանդների մի մասը իր ջարդած ոտքին սիրա­
լիորեն է վերա բերվել մտովի ներողություն խնդրել, նրբորեն սի­
րել շոյել Այդ ընթացքում հետ ևել են, թե ինչ արագությամբ է
ջարդվածքը կպել: Այդ հիվանդների մոտ 35 տոկոսով առողջա­
ցումը ավելի ա րա գ է կատարվել, քան մյուս խմբի մոտ. Այդպիսի
մոտեցում կարելի է ունենալ մարմնի ցանկացած անդամի նկատ­
մամբ և մեր դրական մտքերով կարող ենք օգնել բուժող բ շ
Նմանատիպ այսպիսի փորձ էլ են կատարել. Երկու ա ա
տիպ ամանում ցորեն են ցանել: Մի ամանը դրել ե աղոթատ ,
որտեղ մշտապես աղոթք է հնչել, իսկ մյուսը սովորա ա
վայրում: Ի՞նչ եք կարծում, ինչպիսիք է եր1ԵԼ հնոն'
վայրում, որտեղ ամեն օր դրա կա ն մտքեր են հնչել, այսինքն

165
LJ’S -P -I' І І І ч И !

աղոթք է հնչել, այնտեղ սերմը փարթամ ու լավ հասկ է տվել, ц

սովորական միջավայրում ղրված ամանի սերմը աճել, դարձել լր
անշուք մի բույս, թեպետ երկուսին էլ նույն ձևով էին խնամել
Հետևությունը պարզ է:

Վարժություն

Եթե որևէ առողջական խնդիր ունեք, ապա թուլացեք և մտովի

պատկերացրեք ձեր հիվանդ օրգանը: Նրա մասին սիրով մտա­
ծեք: Ներողություն խնդրեք նրանից, որովհետև հնարավոր է, որ
ձեր անփութության պատճառով է նա հիվանդացել: Պատկերաց­
րեք նրա շատ լավ ու հստակ աշխատանքը: Անկեղծորեն սիրեք
նրան և ձեր երախտագիտությունը հայտնեք նրա լավ աշխա­
տանքի համար: Դուք «կտեսնեք», թե ինչպես է ձեր հիվանդ օր­
գանը դրականորեն արձագանքում ձեր մտքերին, մտապատկեր­
մանը և արագ ապաքինվում: Փորձեք' կհամոզվեք: Ցանկանում
եմ ձեզ դրական մտքեր և առողջություն:

Սովորեք մտածել

Մարդը կյանքի ընթացքում կարող է և պետք է ղեկավարի իր

մտքերը, իսկ դրա համար պետք է սովորի մտածել: Այո, պետք է
սովորի ճիշտ մտածել, որովհետև մենք ենք մեր մտքերով կեր­
տում մեր ապագան: Գաղտնիք չէ, որ այսօր աշխարհը ղեկավար­
վում է անհատների կողմից, իսկ եթե բոլորը սկսեն միասնական
դրականորեն մտածել, ապա աշխարհի շարժիչ ուժ^֊ անհատնե­
րից կտեղափոխվի համընդհանուր ղեկավարման:
Երեխային պետք է մտածելու կուլտուրա սովորեցնել մանկա­
պարտեզում և դպրոցում: Սկզբում պետք է սովորեցնել ճիշտ մտա­
ծելու արվեստը, իսկ հետո անընդհատ գարգացնել: Մտքի դաստի­
արակումը կամքի ուժի դաստիարակում է, որի համար շատ ժամա-

166
 Պատճառ-հետևանքային կապում պատճառը գաղափարն ու
միտքն է, իսկ հետևանքը ձեր կյանքի փոփոխությունը: Իսկ ին­
չի Q պետք է սկսել մտքի նյութականացումը: Նախ, չպետք է վա­
խենալ փոփոխությունից և պատրաստ լինել ղրան: Երկրորդը,
պետք է երեք քա յլ կա տարել վախից ազատագրվելու համար:
Աոաջին քայլ, կատարել անցյալի վերլուծություն:
Ետ նայիր դեպի անցյալ: Հենց սա է այն ամենի հետևանքը, ին­
չը հիմա դուք ունեք: Եթե ձեզ ուղեկցել է անհաջողությունը, ապա
նշանակում է, որ ինչ-որ մասով դուք դա ուզել եք: Հոգեբանու­
թյան մեջ դա անվանում են կյանքի նկատմամբ համոզմունքներ:
Իսկ հետո պետք է այնպես անել, որ այդ համոզմունքները դառ­
նան ձեր նպատակները և ցանկությունները:
Քայլ երկրորդ, նկարեք ապագայի նկարը:
Մտածեք այն մասին, թե ինչպիսի՞ն կլինի ձեր ապագան: Ինչ
կլինի ձեզ հետ մեկ տարի հետո: Ինչի՞ց է կազմված ձեր նկարը:
Իսկ հիմա, մի պահ կտրվեք իրական կյանքից և երազեք: Փակեք
աչքերը և պատկերացրեք ձեզ այն նկարում, որտեղ դուք ձեզ եր­
ջանիկ կզգաք, անգամ ամենագաղտնի երազանքի նկարը ու այ -
պես, որ կարծես այն իրականում եղել է ու կա. Այդ մտապատ
րումը ավարտելով, Տիեզերքին, Աստծուն շնոր ակալու
հայտնեք նրա համար, որ դուք արդեն դա ունեք,

վոր են միշտ բողոքելու: Մտածելակերպը փոխելու

167
ՍՏՔ Ի Mhcl l!

ուշադրությունը կենտրոնացնեք միայն դրական պահերի վրա վա­

նելով բացասականը: Որպեսզի այն ձեզ մոտ լավ ստացվի, պատկե­
րացրեք ներքուստ ունեք դրախտային գեղեցիկ ծաղիկ, երբ դուք
մտածում կամ խոսում եք դրականորեն, մտովի ջրում եք ծաղիկը,
որը դրանից ավելի է փարթամանում ու աճում: Հիշեք, ամեն մի բա­
ցասական միտք փոխելով դրականի' կփոխեք նաև իրավիճակը:

Աշխղեկը
(առակ)
Ես ուզում եմ մի առակ պատմել, հնարավոր է դուք ձեզ տեսնեք
այս առակում, չէ՞ որ ինչ մտածում ենք, հետո այն դառնում է իրա­
կան մեր կյանքում: Ահա առակը.
Մի աշխղեկ կար: Իր կյանքում նա շատ տներ էր կառուցել և
որոշեց գնա լ թոշակի:
- Ես ազատվում եմ աշխատանքից,- ասաց նա գործատուին,-
անցնում եմ թոշակի: Ուզում եմ թոռնիկիս խնամել:
Գործատուին դժվար էր ազատել այդ լավ աշխատողին և նա
խնդրեց նրան.
- Արի այսպես անենք, կառուցիր վերջին տունը և մենք քեզ
լավ պ ա րգևա վճա րով կուղարկենք թոշակի:
Աշխղեկը համաձայնվեց: Նախագծի համաձայն, նա պետք է
տուն կառուցեր փոքր ընտանիքի համար: Սկսեց աշխատել:
Աշխղեկը շտապում էր, որովհետ և տրամադրվել էր թոշակի
անցնելու: Նա տունը կառուցում էր նրանով, ինչը ընկնում էր ձեռ­
քի տակ, մեծ մասամբ էժան նյութերից, որը ավելի հեշտ էր ճար­
վում: Նա զգում էր, որ լավ գործ չի անում, բայց իրեն արդարաց­
նում էր նրանով, որ սա իր աշխատանքի վերջն է: Կառուցելուց
հետո կանչեց գործատուին:
Սա նայեց տանն ու ասաց.
- Գիտես, սա քո տունն է: Ահա վերցրու բանալին և ուրախա­
ցիր: Բոլոր փաստաթղթերը ձևա կերպ վա ծ են: Սա մեր ընկերու­
թյան կողմից նվեր է քեզ քո երկարամյա աշխատանքի համար:

168
 Թե ներքուստ ինչ զգաց աշխղեկը հայտնի է միայն իրեն: Նա
ամոթից կարմրեց, իսկ կողքից բոլորը ծափահարում ու շնորհա­
վորում էին նոր բնակարանամուտը: Բոլորը մտածում էին, որ նա
կարմրել էր համեստությունից, իսկ նա կարմրել էր իր անփութու­
թյունից. Նա գիտակցեց, որ կառույցի բոլոր սխալներն ու թերու­
թյունները դարձան իր համար մեծ խնդիրներ: Նա հիմա պետք է
ապրեր այն տանը, որը իր միակ վատ կառույցն էր:
Մենք բոլորս աշխղեկներ ենք: Մենք կառուցում ենք մեր կյանքը
այնպես, ինչպես աշխղեկը թոշակի անցնելուց առաջ կառուցեց:
Մենք մեծ ուժեր չենք ներդնում, համարելով, որ այդ կառույցը այն­
քան էլ կարևոր չէ: Ինչու ավելորդ ուժեր վատնել: Բայց հետո ենք գի­
տակցում, որ ապրում ենք այն տանը, որը մենք ինքներս ենք կառու­
ցել: Չէ° որ մենք այսօր ինչ անում ենք, կարևոր նշանակություն ունի
և ազդում է մեր հետագա կյանքի վրա: Արդեն այսօր մենք կառու­
ցում ենք այն տունը, որի մեջ վաղը պետք է ապրենք: Հզոր և ուժեղ
է ինչպես մեր միտքը, այնպես էլ մեր արտաբերած ամեն մի խոսքը:

Խոսքի կախարդական ուժը

«Սկզբում էր Բանը (Խոսքը, Բանականությունը, Միտքը) և
Բա նը Աստծու մոտ էր, և Բա նն Աստված էր»:
Հովհ.1.1

Աստվածաշնչի' արարման պատմությունից տեսնում ենք, որ

Աստված խոսքով ստեղծեց աշխարհը. Միայն մարդուն Իր պատ
կերով ու նմանությամբ ստեղծեց և տվեց խոսելու ունակություն.
Այսինքն, Աստված խոսքով ստեղծեց աշխարհը, խոսքը տվեց
մարդուն և վերջում Աստծու խոսքը մարմին առավ Քրիստոսով.
Խոսքին տիրապետում է միայն մարդը: Մարդիկ, լինելով բա ա
կան էակներ, միմյանց հետ շփվում և հաղորդակցվում խոսք -
րով: Խոսքի միջոցով մարդը դարձել է ամենակարող ա • րա
պետելով խոսքի վարպետությանը, նա ձեռքն է վ րցր Լ ա ա

169
Ս Տ Ք Ի ПІмН!_______________________________ ______________________

դական բանալին, որով կարող է բացել կյանքի բոլոր դռները:

Խոսքը հրաշքներ է գործում: Եթե մայրերը իմանային խոսքի հզոր
ուժի մասին, նրանք որոշակի մեթոդներ կկիրառեին, որպեսզի
իրենց երեխաների մեջ զարգացնեին ամենալավ հատկություն­
ներն ու ունակությունները:
Խոսքը կյանք է: Խոսքը մահ է: Մարդը օրեկան միջին հաշվով
արտաբերում է մոտավորապես 16 000 բառ: Խոսքը բաղկացած է
երկու մասից' միտք և ձայն: «Կյանքն ու մահը լեզվի ձեռքին են...»
Առակաց 18.21
Իսկ ռուս գիտնականները գտնում են, որ կա ևս երրորդ մասը'
էներգիան, որ յուրաքանչյուր խոսք ուղեկցվում է որոշակի քանակի
էներգիայով, որն էլ ազդում է մարդու վրա:
Շատերի իրենց խոսքը վառած լուցկու նման նետում են աջ ու
ձախ' հրդեհ առաջացնելով իրենց ընտանիքում, ընկերների մեջ, աշ­
խատանքի վայրում:
Ինչքան բաժանություններ, ինչքան ողբերգություններ են առա­
ջացել ոչ տեղին ասված մի քանի վատաբանող բառերից: Խոսքով
կարելի է ստեղծել բարեկամություն և խոսքով կարելի է այն վե­
րացնել ու վերածել թշնամության: Արդյոք դժվա՞ր է հսկել խոսքը:
Մարդիկ, որոնք գիտեն խոսքի ուժը, ուշադրությամբ հետևում են,
որ վատը չխոսեն, որ չար ուժերը այդ խոսքերը ի չարս չօգտագոր­
ծեն, այսինքն' ասվածները չիրագործվեն: Հնարավոր է, որ դուք
զայրույթի պահին հենց այնպես վատ խոսքեր եք արտաբերել,
բայց արդեն ուշ է, չար ուժերը անմիջապես վերցնում և ի կատար
են ածում ասվածը:«Քո խոսքից կարդարանաս և քո խոսքի9
կդատապարտվես», «ամեն դատարկ խոսքի համար հաշիվ պիտի
տանք..»Մաթ.12. 36-37:
Մարդիկ սովորություն ունեն ամեն չնչին բանի համար վատա­
բանել իրենց ծնողներին, երեխաներին, հարևաններին, ընկերն ե­
րին. Դա շատ վատ սովորույթ է, որովհետև դժբախտության պատ­
ճառ է դառնում ինչպես իրենց, այնպես էլ նրանց համար, որով-

170
__________________________________________________________ П П І[| 11’1)(Նաj ո լ j fI >|щщпЬ[ірр

հետև կյանքում գործում է բումերանգի օրենքը: Դրա համար

պետք է ուշադիր լինել, որպեսզի բացասական խոսք չասեք
որևէ մեկի հասցեին. Հիշեք, ուրիշին դատելով, քննադատելով
դուք ձեր վրա եք վերցնում նրա ճակատագիրը: Նույնիսկ, եթե
ստիպված եք որևէ մեկին քննադատել, ապա ավարտեք ձեր խոս­
քը դրական նոտայով. «Նրա մոտ կան նաև այս լավ հատկություն­
ները...»: Թվարկեք և վերջացրեք խոսակցությունը:
Մեզանից շատերը բառերը անփութորեն են արտաբերում:
Մենք թույլ ենք տալիս մտքերին, կարծիքներին, քննադատու­
թյուններին լեզվից թռչել չմտածելով, թե ինչ արդյունք կունենա
ասվածը' դրակա՞ն, թե՞ բացասական: Մեր խոսքերը թևեր ունեն և
նրանք, երբեմն, թռչում են մեր նշած ուղղությանը հակառակ: Դուք
կարող եք մարդուց ներողություն խնդրել, բայց ասված խոսքն ու
միտքը տիեզերական օրենքներով անվերադարձ են և անուղղելի:

Խոսքով կարելի է սպանել, խոսքով կարելի է բուժել...

Եվ մի բան էլ. եթե ինչ-որ բան եք խոստանում, պետք է կատա­

րեք: Իհարկե, պարզ է, ասելն ավելի հեշտ է, քան կատարելը. Դրա
համար խոստանալուդ առաջ պետք է լավ մտածել, արդյոք կարո ղ
եք խոստացածը կատարել, եթե ոչ մի խոստացեք, որովհետև չկա­
տարելը վնասում է ձեզ' ձեր առողջությանը, ֆինանսներին: Դրա
համար, մինչև խոսելը, ձեզ հարց տվեք.«Ինչո՞ւ եմ բերանս բա­
ցում' բարին գործելո՞ւ, թե՞ չարախոսելու համար»: Եթե երկրոդն է'
ավելի լավ է լռեք: Հիշեք, խոսքը սերմ է, որը դուք ցանում եք. Այն
կարող է ծաղիկ ու պտուղ տալ, որը կարող է լսողին բալասան
դառնալ' բուժել, և հակառակը' թունավորել: Աստվածաշնչում աս­
վում է. «Իմաստունի լեզուն բժշկություն է». Առակաց 12.18.
Ինչո՞ւ խոսքը մի մարդու մոտ ուժ ու կշիռ ունի ^ Ո ն ^ ն ց
գործողության է ոգեշնչում, իսկ նույն խոսքը, հնչած մեկ ուրիշի
բ ե ր ա ն ի ց , ոչ մի ո ւշ ա դ ր ո ւթ յա ն չեն ա ր ժ ա ն ա ն ո ւմ . Ե ր և ի գ ո ւշ ա կ է -
Հ . ոո դա կապված է |տպյՕ արաաբէոոդ աՕծի №ոպաՈից,

171
Ս Տ -Р Л 1 П І м І І !

որովհետև մենք բոլորս մտածում ենք կերպարներով, պատկեր­

ներով: Գլխավորն այն է, որ մեր բառերում և գործողություննե­
րում լինեն պատկերներ ու զգացմունքներ: Սա է խոսքի ուժի
գաղտնիությունը: Չէ՞որ մարդը կարող է հազար անգամ ասել, որ
սիրում է, բայց դրա հետ մեկտեղ ոչինչ չանի ասվածն ապացուցե­
լու համար:
Երբ ասում եք «Բարև», «Բարի օր», ապա բարին եք ցանկա­
նում ներկաներին: Իսկ երբ ժպիտով ասում եք «Բարև ձեզ», ապա
տաք ու վառ արևի կերպար եք ստեղծում, այնպես որ, ձեր ողջույ­
նից մարդիկ իրենց լավ են զգում: Գնալուց, երբ ասում եք «Ցտե-
սություն», կարծես ուզում եք ասել, որ ներող կլինեք, եթե ձեզ ինչ
որ բանում նեղացրել եմ և ինքս էլ ներում եմ ձեզ: Խոսքը ուժ ունի,
եթե կա հոգու և մտքի միասնություն, ամեն ինչ կախված է ընկա­
լումից: Այո, խոսքը մեծ զենք է, նայած ինչպիսի էներգիա եք դուք
դնում նրա մեջ: Պարզապես հետևեք ձեր խոսքին, բայց մի դար-
ձեք կանոնի գերի, այլապես կկորցնեք լեզվի հարստությունը:
Ինչպես քամին է ուժեղացնում կրակը, այնպես էլ մտաձևը (աֆիր-
մացիան) ուժեղացնում է մտքի էներգիան:
Խոսքն ինքնին մեծ ուժ, զորություն և ազդեցություն ունի
մարդկային կյանքի պատմության և զարգացման մեջ: Դա է
պատճառը, երբ մարդիկ միմյանց բարի խոսքեր են ասում' ուրա­
խանում են, իսկ վատաբանվելիս' տխրում, այսինքն, մարդը են­
թագիտակցորեն զգում է խոսքի ուժը: Պատահական չի ասվում.

«Ով զսպի իր բերանն ու լեզուն, իր հոգին նեղությունից կպահի»:

Ա ռա կա ց 21. 23

Ասում են, մի ճգնավոր իր քարոզում մարդկանց սովորեցնում

էր սրտից բխած բարի և ճշմարիտ խոսքեր արտահայտելու մա­
սին, մատնանշելով դրանց զորությունը և ազդեցությունը մարդ՜
կային կյանքի վրա: Հանկարծ ժողովրդի բազմությունից մի մարդ
ասում է. «Դու հիմարություններ ես դուրս տալիս: Այդպիսի բաներ
չկան», ճգնավոր հայրը կոպիտ խոսքերով սաստում ու կշւոամ-

172
բում է ասողին: Մարդը լսելով իր հասցեին ասված կշտամբանքը
չարությամբ է լցվում և բացատրություն պահանջում: ճգնավորը
մեղմում է ձայնը և ասում. «Ներիր ինձ, խնդրում եմ: Ես անազնիվ
գտնվեցի»: Մարդը, լսելով այս խոսքերը ' խաղաղվում է, իսկ ճգ­
նավորը ասում է. «Ահա քո հարցի պատասխանը»:
Սողոմոն Իմաստունն ասել է. «Շատերն են ընկել սրի հարվա­
ծից. բայց բյուրավոր են նրանք, որոնք ընկել են խոսքի հարվածից»:
«Խոսքաբուժությունը» ավանդական բժշկության ճյուղերից
մեկն է: Այն գործնական կիրառություն է ունեցել անհիշելի ժամա­
նակներից, ունեցել է դրսևորման ընդարձակ դաշտ և այսօր էլ
շարունակում է զարգանալ: Մեզ մոտ լայն տարածում է գտել և իր
մեծ արդյունքն է տալիս Նարեկաբուժությունը, այսինքն, Նարե­
կացու (Ավետարանից վերցրած) խոսքերով բուժումը տարբեր հի­
վանդություններից: Իսկ 5-րդ դարում Թաթուլ ճգնավորն ասել է.
«Վարդապետությամբ խրատիր, սիրով' մխիթարիր, հույսով'
դարմանիր»: Ահա կյանքում խոսքի ուժի ապացույց:
Մեր լեզվի մեջ պահպանված բազմաթիվ արտահայտություն­
ներ արտացոլում են վերաբերմունքի դրական ձևեր, որոնք քա­
ջալերող, ապաքինող իմաստ և ուղղվածություն ունեն.«Ցավդ
տանեմ», «Ինչ-որ քեզ պատահելու է, թող ինձ լինի», «Հոգիս»,
«Քաղցրս», «Կյանքս» և այլն: Եվ վերջապես, արտաբերված խոս­
քերդ այնպես պետք է լինեն, որ քեզ վերադառնան ուրիշին
պատճառած երջանկության ուրախությամբ:

«Այն, ինչը բերանն է մտնում, չի պղծում մարդուն, այլ' պղծում է

այն, ինչը դուրս է ելնում բերանից, իսկ բերանից դուրս եկածը սրտից

է դուրս գալիս և պղծում է մարդուն»: Սաթևւա 15. 17-20

Օրինակ' աղոթքը: Որևէ կրոն դժվար է պատկերացնել առանց

աղոթքի: Օ ր ի ն ա կ ' արևելքում, բ ո ւ դ դ ա յ ա կ ա ն կրոնում անվանում
են Մւսնտրա, որը թագմանվում է մտքի զենք: Այն բաղկացած է մի

173
l f S -Բ! ’ IIIh W!

քանի բառերից և արտասանելուց մոգական ուժ ունի: Լավաց­

նում է հիշողությունը, մաքրում բացասական էներգիան, հեռաց­
նում է վախը և այլն: Թե ինչպես է գործում մանարան, նրանք էլ
չեն կարող բացատրել: Բայց որ գործում է, փաստ է: Նույն ազդե­
ցությունն ունի մարդու վրա աղոթքը: Գիտնականներն ապացու­
ցել են, որ աղոթքը օգնում է մարդուն, իսկ անեծքը ավերում է
մարդու կյանքը: Եթե ուշադրություն չդարձնեք ասվածին, չի ազ­
դի: Չմոռանանք Բումերանգի օրենքը: Խոսքի միջոցով կարելի է
ձեզ վերածրագրավորել:

Մտքի ամենապարզ ուժեղացուցիչը

Մենք արդեն ասացինք, որ միտքը էներգիա է, իսկ էներգիան

լիցքավորվում է: Մարդը մտածում է կերպարով, պատկերով կամ
բառերով: Եթե որևէ միտք գրանցենք թղթի վրա, օրինակ, նկա­
րենք կամ տեքստ հավաքենք համակարգչի վրա, ապա թուղթը
կլիցքավորվի այդ մտքի էներգիայով: Իսկ եթե ուժեղացնենք այդ
կերպարը կամ բառը, բազմաթիվ անգամ կրկնօրինակելով և մեծ
շերտով իրար վրա դնելով, ապա այդ մտքի լիցքավորումը ուժե­
ղանում է այնքան անգամ, ինչքան կրկնօրինակված է:
ճապոնացին Նյու Յորքում ապրում էր չջեռուցվող սենյակում:
Նա պատերին կախել էր տաքություն և կրակ պատկերող շատ
նկարներ, որի հետևանքով նա այդ սենյակում տաք ու հանգիստ
ապրում էր: Այդպես կարելի է ստեղծել սառնարան' բազմացնելով
Անտարկտիդայի, ձյան ու սառույցի նկարները և փակցնել
ցանկացած սենյակումս Եվ ինչքան շատ լինեն այդ կրկնօրինակ­
ները, այնքան կապահովվի ներսի սառնությունը: Անհավատալի
է, բայց փաստ:

Прп նք են մեզ ուժ տվող մտքերը

Մտքերը, որոնք ձեզ ուժ են տալիս, վերաբերում են Սիրուն,

ա Գսլոին. Երջանկությանն ու Ուրախությանը: Այդ մտքերը հա­

՜ւ74
կւսռակ գործողութ յուն չեն ստեղծում: Ամենաուժեղ, րարի և ու­
րախ մտ քերը ծնվում են, երբ դուք պ ա տ րա ստ ա կա մ եք աշխարհն
ընդունել ա յնպ ես, ինչպ ես կա: Դա ձե զ բերում է մի վիճակի, երբ
կռիվը փ ոխ ա րկվում է երանության, երբ մտահոգությունը փոխա­
րկվում է կյա նքի նկա տ մա մբ հարգա նքի, իսկ փոխըմբռնումը' ա ր­
համարհանքի: Դրան է հա նգեցնում նա և կյանքը ձեր ձեռքը վերց­
նելու և մտ քերի հա մա ր պ ա տ ա սխ ա նա տ ու լինելու գիտ ա կցա ­
կան որոշումը, ո ր ո վ հ ե տ և ոչ ոք, ձեզա նից բացի չի կարոդ մտքեր
տ եղա դրել ձեր գլխ ում: Դրա համար ձե զ թուլացնող մտքերը փ ո­
խարինեք վսեմ ու վեհ ուժեղա ցնող մտքերով: Լսե՞լ եք, այսպիսի
մի առակ կա.

Ի՞նչն է ամենակարևորը
(առակ)

Մի անգամ մի կին իր բակում երեք ալեհեր ծերունիներ տեսավ

և տուն հրա վիրեց:
- Ամուսինդ տ ա՞նն է,- հա րցրեցին նրանք:
- Ոչ, տանը չէ,- պ ա տ ա սխ ա նեց կինը:
- Այդ դեպ քում մենք չենք կա րող տուն մտնել,- ասացին նրանք.
Երեկոյան, երբ կնոջ ամուսինը տուն եկավ, կինը պատմեց կա­
տարվածի մասին:
- Գնա ասա, որ ես տանն եմ և նրանց հրավիրիր տուն,- ասաց
ամուսինը:
Կինը դուրս եկա վ և հրա վիրեց ծերունիներին.
- Մենք չենք կա րող միասին տուն մտնել,- ասացին նրանք:- Մե­
զանից մեկը Հա ջողությունն է, մյուսը' Հարստությունը, իսկ եր­
րորդը' Սերն է: Հիմ ա գնա տուն և ամուսնուդ հետ որոշիր^թե մե­
զանից ո՞ւմ եք ցա նկա նում ունենալ ձեր տանը.
Կինը ներս մտավ: Պ ա տ մ եց ամուսնուն լսածը, իսկ ամուսինը
ուրախացած բա ցա կա նչեց.
- Ի՞նչ լա վ է, թող Հարստությունը ներս գա և իմ տունը.լցնի
հարստությամբ:

175
ս տ -բ ի ш ч и :

- Իսկ ինչո՞ւ Հաջողությանը չհրավիրենք, սիրելիս, մենք միշտ

հաջողություն կունենանք,- առարկեց կինը:
- Լավ կլինի Սիրուն հրավիրենք,- խնդրեց նրանց աղջիկը, որը
լսում էր ծնողների խոսակցությունը:- Ես ուզում եմ մեր տանը
միշտ Սերը թագավորի:
Կինը դոա եկավ և ծերունիներին հարցրեց.
- Ձեզանից ո՞վ է Սերը, թող տուն մտնի և մեր հյուրը լինի:
Սեր անունով ծերունին քայլեց դեպի տուն: Մյուս երկու ծերու­
նիները հետևեցին նրան: Կինը զարմացած հարցրեց.
- Չէ՞ որ ես միայն Սիրուն հրավիրեցի, դուք ինչո՞ւ Եք գալիս:
Ծերունիները պատասխանեցին.
- Եթե դուք հրավիրեիք Հարստությանը կամ Հաջողությանը,
ապա մեզանից երկուսը կմնային դրսում, բայց քանի որ հրավիրել
եք Սիրուն, ապա նա ուր էլ գնա' մենք միշտ նրա հետևից ենք գնում:
Այնտեղ, ուր Սեր կա, միշտ ներկա են Հաստությունն ու Հաջողու­
թյունը: Թող ձեր ճանապարհին միայն կանաչ լույս լինի:

Ինչպե՞ս ղեկավարել միտքը

Միտք^ամեն ինչ է: Ամեն մի ցանկություն, լինի դա հարստու­

թյուն, երջանկություն, առողջություն, հաճելի հարաբերություն­
ներ, ամեն ինչ սկսվում է մտքից և արտաբերվում է մտքի միջո­
ցով: Բայց բոլո՞րն են իրականում կարողանում ղեկավարել
իրենց մտքերը: Այսպիսի առակ կա:
Մի մարդ,որը մյուսներից չէր տարբերվում իր խելքով ու կրթու­
թյամբ, իր համար ապրում էր, մինչև մի օր իր հեռու բարեկամից մի
նավ ժառանգեց: Մարդը ոչինչ չգիտեր ծովի ու նավարկության մա­
սին, բայց նրան պատել էր այն միտքը, որ հիմա ինքը սեփական
նավ ունի և պետք է մեկնի ճամփորդության: Նա պատրաստվեց
նավարկության և որպես նավապետ հրամայեց նավաստիներին
կատարել իրենց բոլոր պարտականությունները:
Երբ նրանք հաջողությամբ լողում էին ծովում, նոր նավապետը
ժամանակ ուներ շրջելու նավում, տեսնելու, թե ինչ է կատարվում
նավում: Երբ հասավ նավի առաջամասը տեսավ մի մարդու, որը

176
անընդհատ մեծ անիվը տանում էր մեկ մի կողմ, մեկ մյուս! «հ՞նչ է
անում այս մարդը»,- հարցրեց նա նավաստիներից մեկին:
«Դա նավավարն է, որը ղեկավարում է նավը,- եղավ պատաս­
խանը». «Բայց ես չեմ տեսնում նրա կատարածի անհրաժեշտու­
թյունը: Այստեղ ջրից բացի ոչինչ չկա, և առագաստները հիանալի
շարժում են նավը: Առագաստները իջեցրեք և թող նավը լողա: Եթե
հորիզոնում ուրիշ նավ երևա կամ կղզի, այդ ժամանակ մենք
նրան կկանչենք և թող նավը վարի ինչքան ուզում է»: Այդ հրամա­
նը ի կատար ածվեց և նավը ընկավ քամու ազդեցության տակ,
որը անգթորեն նավը տարուբերելով շպրտում էր այս ու այն կողմ:
Շուտով դրանից նավը խորտակվեց և քչերին հաջողվեց փրկվել:
Արդյոք մեզանից յուրաքանչյուրը նույնպես չի վարվում իր ու­
ղեղի հետ, ինչպես այս նավի ղեկավարը: Արդյո՞ք մեր մտքերը,
մեր ուղեղի նավը չենք թողնում քամու ազդեցությանը, այսինքն'
շարժվի, ինչպես քամին կփչի: Արդյո՞ք արգելում Ենք մենք մեր
ժամանակը աննպատակ վատնող «գողերին» կամ թե աշխա­
տանքային ընկերոջը բամբասող ընկերուհուն, որ ժամանակ խլի
դատարկ ու ոչինչ չտվող բաների վրա ծախսելու: Արդյո՞ք այդ
մենք չենք, որ թույլ ենք տալիս ուրիշներին ղեկավարել մեզ, մեր
մտքերը' մինչև որոշ ժամանակ հետո հասկանում ենք դրա անի­
մաստությունը:
Մեզանից յուրաքանչյուրրրզգում է իր մտքի ուժը, բայց ոչ բո­
լորն են այն ճիշտ օգտագործում իրենց բարօրության համար,
կարծելով, որ դա հատուկ տաղանդ է և ոչ բոլորին է տրված: Արդ­
յո՞ք մենք ենք մեր նավի կապիտանը, որպեսզի մեր նավը հասց­
նենք երջանկության կղզին:
Քանդակագործը երբեք, առանց մարմարին նայելու, մուրճով
պատահական հարվածներ չի հասցնում, այլ ճիշտ հարվածը հար­
վածի հետևից կատարելով, նա ստանում է իր գիտակցության մեջ
գծած նկարի քանդակը: Երբ Միքելանջելոն առաջին անգամ
տեսավ ա հ ռ ե լի մ ա ր մ ա ր ա բ ե կ ո ր ը , բ ա ցա կ ա ն չեց.« հն չ Դա վիթ է».
Ահա խորհուրդը' մտքի վրա հսկողությունը դա ինքնահսկումն է.
Եւս, Ով ճիշտ սերտի այս կանոնը, կարող է խուսափել դժբախտու­
թյունից [լշատ ծանր ապրումներիք» այլապես դժբախտությունն ին-
177
Ս Տ Ք Ի ІІІмИ*

քը բռնի կստիպի նրան սերտելու այս մեծագույն կյանքի օրենքը;

Մտքի վրա հսկողությունը թույլ է տալիս, որ ինքներս մեզ
պարգևատրենք, հնարավորություն տանք երկրային բարիքներին'
ոսկե անձրևի ձևով թափվելու մեզ վրա; Դուք պետք է հավատաք ու
շոշափելի զգաք սեփական մտքի ուժ մեծությունը:

Խորհուրդներ կյանքի «ա յբուբենից»

Այսպիսով, օգտվելով մտքի ուժից, խորհուրդ է տրվում պահ­

պանել հետևյալ կանոնները և պնդումները.
• Առաջինը, նախ հիշեք, որ միտ քը, որը մ շտ ա պ ես կրկնվում է ժա­
մ ա նա կի ընթ ա ցքում դա ռնում է մեր հա մոզմունքը: Իսկ համոզ­
մունքը դա հենց այն իրա կա նությունն է, որում ա պ րում է մարդը:
• Երկրորդը, հա մոզմունքը ձև ա վ ո ր ո ւմ է մեր ներքին պատկերը,
1

որը իր հերթին ա ռա ջա ցնում է այս կամ այն զ գա ցումը կամ

զգա ցմունքը: Իսկ զգա ցմունքի և զ գ ա ց ո ւմ ի բնույթը ա նմիջա ­
կա նորեն ա զդում է մա րդու վ ա րք ա գ ծի վրա: ժա մա նա կի ըն­
թա ցքում մշտ ա կա ն ա ռ ա ջա ցա ծ զ գ ա ցում ն ու զգա ցմունքը
դա ռնում է սովորույթ:
• Երրորդը, մա րդու սովորույթը ձև ա վ ո ր վ ո ւմ է կյա նքի փ որձով:

• Շ ա տ մա րդիկ դ եռև ս չեն կա րող տ իրա պ եւոել իրենց խոսքին և

զգա ցմունքներին: Եթե ուզում եք խ ա ղա ղությա մբ ա պ րել ձեր U
շրջա պ ա տ ի հետ, ապ ա մի ա րտ ա սա նեք այն, ինչք" առաջինը
կծա գի ձեր գլխում: Սկզբում մտ ա ծեք:
• Կարող եք ձեր մեջ կամքի ուժ դա ստ իա րա կել սահմանափակելով
ձեր վա րքա գիծը ուրիշների նկատմամբ: Քիչ խոսեք: Օ գտ ա գոր­
ծեք 60/40 սկզբունքը, դա նշանակում է' լսեք ժա մա նա կի 60 տո­
կոսի Լ խոսեք 40 տոկոսի ընթացքում: Դա ձե զ կդա րձնի ոչ միայն
հանրաճանաչ, ա յլև շատ իմաստնություններ կիմանաք: Այսինքն
ում ամեն օր հանդիպեք, ձե զ ինչ-որ նոր բան կսովորեցնի:
• Սա հմա նա փ ա կեք, ա րմա տ ա խ իլ ա րեք բա մբա սելու կամ դա տ ա ­
պ ա րտ ելու սովորությունը նրանց հա սցեին, ովքեր սխալներ են

178
■--------------------------------------------------- -----------^J nufji ւ>նւ)ւա|ույ?ւ t|mqin?i|ipp

թույլ տվել: Դադարեք բողոքողի կեցվածք ընդունելուց, փոխեք

այն կենսուրախ կերպարով: Դարձեք ուժեղ անհատ: Այդպես
դուք ուրիշների վրա ավելի մեծ ազդեցություն կունենաք:
• Ձեր լեզուն օգտագործեք միայն ձեր և շրջապատի բարօրության
համար. Խոսեք այն ժամանակ, երբ ձեր սիրտը լցված կլինի սի-
րով, իսկ երբ հոգում չարություն ու վիրավորանք կա, ավելի լավ
է լռեք:
• Նախքան մարդուն ինչ-որ բան ասելը ինքներդ ձեզ հարցրեք,
ինչի համար եք դուք դա ասում: Դուք ուզո՞ւմ եք ձեր սերն ար­
տահայտել, ինչ-որ կարևոր բան եք ուզում բացատրել, խնդրեմ,
եթե ոչ, ավելի լավ է լռել: Չերչիլն ասել է.«Խոսելն արծաթ է, իսկ
լռությունը' ոսկի»:
• Խոսքը չի տրված ուրիշներին ոչնչացնելու համար: Նրա դերն է
պահել սայթաքողին և բարձրացնել ընկնողին, ճանապարհ ցույց
տալ մոլորյալին: Խոսքը տրված է մարդուն օրհնելու, երախտա­
պարտ լինելու, սերն ու իմաստությունը մեկտեղելու համար:

Հետ ևեք ձեր խոսքին ոչ միայն շրջապատում, այլև տանն ու

ընտանիքում: Ցավոք սրտի, մենք սովոր ենք, որ մեր ամենա­
մտերիմ մարդկանց կարելի է ամեն ինչ ասել, մտածելով, որ նա
մեզանից չի նեղանա: Կանգ առեք. Ձեզ դո ւր է գալիս, երբ նե­
ղացնում եք ձեր մտերիմին:
Սովորեք սիրով և բարությամբ խոսել ոչ միայն մարդկանց,
այլև բնության' ծառերի, ծաղիկների, կենդանիների, ջրի հետ.
Ինչպես սերմնահատիկն է ցրվում քամուց և բողբոջ տալիս ինչ
որ դաշտում, այնպես էլ մեր բարի խոսքն է թռչում և արդեն մեզ­
նից հեռու բարի գործեր անում: Բարին ընդ ձեզ.

179
 Գ ԼՈ Ի Խ 12.

ԴՐԱԿԱՆ ՄՏԱԾԵԼԱԿԵՐՊ

Ի՞ՆՉ է ԴՐԱԿԱՆ ՄՏԱԾԵԼԱԿԵՐՊԸ:

ԻՆՉՊԵ՞Ս ՄՏԱԾԵԼ ԴՐԱԿԱՆՈՐԵՆ

Դ րա կա ն մ տ ա ծ ե լա կ ե ր պ ը դրա կա ն մտ քերի և պ ա տ կերների

վրա կ ե ն տ ր ո ն ա ն ա լո ւ ուղեղի ունա կությունն է: Դ րա կա ն մտ ա ծե­
լա կերպ ը ց ա ն կ ա ց ա ծ իրա վ իճա կ ո ւմ կա ռուցող ա կա ն և լա վա տ ե­
սա կա ն փ որձա ռ ութ յուն է, որն ա րտ ա հա յտ վ ում է մեր մտ ա ծողու­
թյան, հույզ երի, խ ոսքի և գործողութ յունների մեջ: Լա վ ա տ ե ս ու­
թյունը ա նգին հմտ ություն է, որը կյանքն ա վելի թեթև է դարձնում:
Լա վ ա տ ես մա րդը հա վա տ ում է իր ձեռն ա րկում ն երի հա ջողութ յա ­
նը: Նա միշւղ մտ ա ծում է ա ռողջությա ն և ոչ հիվա նդությա ն, ուրա ­
խության և ոչ թե տխրության մասին: Նա երջա նկութ յուն է փնտ­
րում կյա նքի ամեն ակնթարթում: Եվ նա ստ ա նում է այն, ինչին
հա վ ա տ ում է: Չէ՞ որ միտ քը նյութական է:
Կ ա տ ա ր վ ա ծ բա զմա թ իվ նոր գ ի տ ա փ ո ր ձե ր ը հա ստ ա տ ում են,
որ եթե հա վա տ ունեք ձեր ուժերի նկա տ մա մբ և դրա կա նորեն եք
տ րա մա դրվա ծ, ա պ ա դրա կա ն կա ռուցող ա կա ն մտ ա ծելա կերպ ը
կօգնի ձ ե զ հա սնելու հա ջողությա ն: Ըստ Ուինսթոն Չերչիլխ
դրական մտածողություն ունեցող մարդը տեսնում է անտե­
սանելին, զգում է անհասանելին և հասնում է անկարելիին:
^իշեք, որ դրական մտ ա ծելա կերպ ը լա վ է ա նդրա դա ռնում մեր
հույզերի, գործողությունների, հետ ևա բա ր նա և որոշումների վրա:
Ապ ա ցուցվա ծ է, որ այն դրա կա նորեն է ա նդրա դա ռնում նա և մեր
ֆիզիկա կա ն բարեկեցության վրա: Եթե մենք ուզում ենք ունենալ
ա ռողջ կյանք, ապա նախ պ ետ ք է ունենանք ա ռողջ միտք: Իսկ դա
սկսվում է բա ցա սա կա ն մտքերը դրա կա ն մտ քերով փոխելուց:

180
 *рщ1|ш1і іГтщЛЬ[щ1|Ьрщ

Անհրաժեշտ է մեր մեջ զարգացնել դրական մտածելակերպ և

դրական մտածելու սովորություն: Դրական մտածելակերպը այն
հիմնաքարային սովորույթն է, որը ձեզ կօգնի ձևավորել մյուս բո­
լոր կարևոր սովորույթները, Իհարկե, միայն դրական մտածելա-
կերպը շի կարող ձեզ հաջողություն խոստանալ, սակայն այն ձեզ
ներշնչելու (մոտիվացնելու) և առաջ մղելու լավ միջոց է, առանց
որի դուք չեք կարող իրականացնել ձեր առջև դրված նպատակնե­
րը:
Դրական մտածելակերպը երջանկություն պարգևելու գաղտ­
նիքներից մեկն է, քանի որ լավատեսությունն ու ինքնահարգան­
քը երջանիկ կյանք վարող մարդկանց լավագույն հատկանիշնե­
րից են: Չէ° որ երջանիկ մարդիկ կյանքի ամեն երևույթին լավա­
տեսորեն են նայում, իրենց ինքնավստահ են զգում, տնօրինում 0

են իրենց սեփական կյանքը:

Հետևաբար, կյանքում համարձակ քայլեք և ուշադրություն
դարձրեք ձեզ շրջապատող բոլոր սքանչելի բաներին: Այդ դեպ­
քում հիասթափությունները կյանքում ավելի պակաս կլինեն: Իսկ
եթե ամբողջ կյանքում սպասեք և նախապատրաստվեք վատա-
գույնին, ապա ձեր վախերն ու մտավախությունները ձեզ երբեք
«չեն հիասթափեցնի», անպայման կկատարվեն: Վատագույնի
մասին խորհելով ու սպասելով, կյանքից բաց եք թողնում այն
ամենալավ բաները, որոնք արդեն ունեք: Իսկ եթե հուսաք և հույ­
սով ու հավատով սպասեք լավագույնին, ապա այն ձեզ երկար
սպասեցնել չի տա: Հիշեք, եթե վախենում կամ վատն եք փնտրում,
դրանից ոչ մի լավ թան մի սպասեք:

Վախը և դրա տեսակները

Բացասական մտքերից է վախն՛ ПР^ հՐ մեջ շատ ուժեղ էներ

գիա է կրում այսինքն' ամենաուժեղն է բացասական զգացմունք-
ներիցԿՐհետևաբար նրա ձգողականության ուժն էլ է շատ մեծ:

181
ՍՏ-ГЛ• ІИчИ’

Դրան ավելացնելով այն փաստը, որ այն անընդհատ ձեր մտքում

պտտվում է իր պատկերներով, ապա դրանով մեծանում է նրա
էներգիան, հետևաբար իրագործման հավանականությունը: Վւս-
խերը լինում են բազմաբնույթ: Բոլոր տեսակներն ուժեղ են ու
ավերիչ: Դրանք միասին կամ առանձին-առանձին ունակ են կյան­
քը դժոխքի վերածել, ձեզ զրկելով քնից ու հանգստից: Վախն
ավերում է մարդու առողջությունը, թունավորում շրջապատի
կյանքը: Այս թվարկումը կարելի է շարունակել ու շարունակել,
բայց այսքանն էլ բավական է, որպեսզի վախից վախենաք: Կյան­
քում չեք գտնի որևէ մեկի, որ այդ զգացումը ճա շա կա ծ չլինի և
չկարողանա չեզոքացնել նրա բացասական ներգործությունը:
Նապոլեոն Հիլլը իր նշանավոր «Մտածիր և հարստացիր» գրքում
վախերը դասակարգում է'
• Աղքատանալու:
• Քննադատվելու:
• Հիվանդության:
• Սիրո ոլորտի:
• Հիասթափության:
• Ծերության:
• Մահվան:
Վախը, անկախ իր տեսակից, մեր գիտակցության «վիրուսն ու
պարազիտն» է, որից պետք է ազատվել: Որպեսզի մեր ուղեղը լց­
նենք օգտակար, դրական ու պիտանի ինֆորմացիայով, անհրա­
ժեշտ է որ ուղեղում ազատ տեղ լինի: Այնպես, ինչպես բանջարա­
նոցում սերմ ցանելու համար մենք հոդը մաքրում ենք մոլախո-
!?_ !*ց. հետո միայն սերմը ցանում: Չնայած լավ գիտենք, որ սեր-
: ~ եր մՈլախոտԸ նոՈԻց գլուխ կարող է բարձրացնել,
Աւոտես ,.,Ւ Г ? ԿմաՔրենՔ- որպեսզի ցանած սերմը լավ աճի:
Այդպես պետք է վարվենք նաև բացԱյԱլԱկան մտքերՐի

182
 Վախից պետք է վախենալ

«Լրիակ բւսԶը որից մենք պետք է վախենանք, դա հենց ին­

քը վախն է անմիտ ու անարժեք, անհիմն սարսափ, որը կաթ­
վածահար է անում այն ուժերը, որոնք անհրաժեշտ են նահան-
ջը վերածել առաջընթացի»;

Ֆրանկլին Դ. Ռուզվելտ

Եթե դուք ցանկացած մարդու հարցնելու լինեք, թե կյանքում

ինչից է վախենում, նա կպատասխանի. «Ոչնչից»: Դուք, բնական
է, չեք հավատա և ճիշտ կանեք, որովհետև վախը բնական
երևույթ է և կա յուրաքանչյուրի մեջ: Անգամ Աստվածաշունչն է
մեզ աստվածավախություն սովորեցնում: Շատերն իրենց վախն
ու կասկածամտությունը թաքցնում են շրջապատից ամոթի և
հարգանքը կորցնելու վախի պատճառով: Վախը դա լոկ գիտակ­
ցական վիճակ է:
Մարդու կյանքում վախը երկու գլխավոր դեր ունի: Մի կողմից
նա դրական է' մեզ նախազգուշացնում է ռիսկերի մասին և ունի
«պաշտպանիչ» հատկություն: Իհարկե, դա շատ կարևոր է, երբ
վտանգը փաստացի է: Մյուս կողմից, բացասական է, երբ վտանգը
կեղծ է և մենք ենք մտովի այն ստեղծում ու մեծացնում:
Օրինակ' երբ դրսում ու սենյակում մութ է, դուք ոչինչ չեք տես­
նում և հանկարծ աղոտ տեսնում եք ոտքերիդ մոտ մի կծիկ, ապա
անմիջապես մտքովդ անցնում է, որ դա օձի կծիկ է և դուք վախից
անշարժանում եք: Բայց քիչ-քիչ լուսանալով, տեսնում եք, որ դա
Ընդամենը լարի կծիկ է և վախը անմիջապես կորչում է:
Այնպես որ, վախը դա ևս միտք է, որը որոշակի էներգիա ստա
նալով, իրագործվում է' նայած ինչ չափի էներգիա եք Րև ու
(վախի չափը): Վատի մասին մտածելով, մենք կարոդ ք դ Щ
նեզ ձգել վատը, այսինքն' այն, ինչը ամենաշատը չե ք ո^ ո
«Քանզի ինչ բանի երկյուղ ունեի' հասավ ինձ վրա, ի չից Ո
Վախ կար՝ հենց ինձ պատահեց»: (Հոբ 3.25):
Դուք էլ երևի կհաստատեք, որ ձեր կյանքում կատարվել
183
Ս ՚Տ Ք Ի І1 ІЧ ІІ’

բաներ, որոնք չեք ուզել կամ ինչից վախեցել եք, հենց դա էլ կա­
տարվել է: ժողովուրդն ասում է. «Ինչից վախեցել եմ գլխիս է եկել»:
Այո, ճիշտ է, բայց ինչո՞ւ, ինչպե՞ս: Պատասխանը մեկն է. որով­
հետ և մշտապես մտածել եք, թե ինչպես խուսափեք դրանից, վա­
խեցել, որ կկատարվի: Եվ ի՞նչ: Այո, կատարվել է, այսինքն, ան­
հանգստությունդ ու վախդ դարձել են իրողություն: Անընդհատ
փ

անհանգստացած մտածելով, ակամա, էներգիա եք ներդրել հենց

այն մտքին, որից վախեցել եք, որ կկատարվի և կատարվել է: Տո­
ղերիս հեղինակն իր դառը ճշմարտությամբ ճա շա կել է վախի
ավերիչ ու կործանարար ազդեցությունը:
Գիշերը ուշ տուն եկող տան տղամարդու մասին ժողովուրդն
այսպիսի բան է ասում. Մայրն ու կինը անհանգստացած նայում
են պատուհանից: Կինը փնչացնելով, նայում է սկեսուրին, իսկ նա
տագնապած ասում է. «Հարս ջան, երանի տղայիս ուշանալը քո
մտքով անցածի պատճառով լինի և ոչ թե' իմ»: Այո, մայրական
սիրուց ծնված բնական վախն ու անհանգստությունը իմ հոգում և
կյանքում երկրա շա րժ ու ավերածություններ առաջացրեց:
Հետ ևա բա ր վստահությամբ ձեզ ասում եմ. վախից պետք է վա­
խենալ, որպեսզի ձեզանից հեռու վանեք տագնապն ու անհիմն
անհանգստությունները:
Ուստի, հորդորում եմ ձեզ. թող ձեր ուղեղը միշտ դրական
սպասումներ ունենա: Ուղեղում վախին երբեք տեղ մի տվեք:
Նախ, սովորեք հավատալ ձեր հաջողությանը, երջանկությանը,
առողջությանը, բարգավաճմանը և դրա հետ մեկտեղ կարողա­
ցեք առանց երկմտելու ձեզանից հեռու վանել ձեզ սահմանափա­
կող անհանգստությունները, վախերն ու կասկածները:

Վա խ եցիր, բա յց գործիր, կամ' ինչպես հաղթել վախին

*

Վախը կարող է խանգարել կարևոր դրական մտքերի և գոր­

ծունեության իրագործմանը: Նման դեպքում ներքին ձայնն ասում
է. «Թող այդ ամենը, քո ինչի՞ն է պետք: Միևնույն է դու չես կարող

184
_______ __________________ _—------ -------------------- * 1*рщ||ш1і і>\пихі)Ь[ші|Ьріц

ոչինչ անել: Դու կզղջաս անելուց հետո...»: օւսնոթ է, չէ՞: Ասա­

ցինք, որ վախն իր մեջ շատ ուժեղ էներգիա է կրում: էներգիա
ստացած բացասական մտքերը բարձրանում են վեր և իրենց
ձգում նմանատիպ ուժերի ու բոլորը միասին նպաստում են ձեր
«ցանկության» կատարմանը: Ուստի, ձեզանից պետք է հեռաց­
նեք ու չմտածեք այն մասին, ինչը չեք ուզում, որ ձեր կյանքում
կատարվի: Ստացվում է այսպիսի փակ շղթա' օբյեկտը կանչում է
համապատասխան միտք, միտքը ակտիվացնում է զգացմունքնե­
րը, զգացմունքները ստեղծում են նոր իրականություն:
Ինչո՜ւ է դրականը միշտ դժվար ստացվում, իսկ բացասականը'
արագ ու հեշտ: Որովհետև կյանքում ավելի շատ է բացասականը
և երկրորդը, մեզ այդպես են դաստիարակել: Մենք սովոր ենք բո­
լոր լավ բաները ընդունել որպես անհրաժեշտություն, հետևանք,
որ այդպես էլ պետք է լիներ, հետևաբար, այդտեղ մենք էներգիա
չենք դնում, իսկ առանց էներգիայի Ձգողականության օրենքը չի
գործում: Բացասականի մասին մենք անընդհատ մտածում, ան­
հանգստանում, զայրանում, վերլուծում ենք, այսինքն, կենտրո­
նանում ենք դրա վրա և սնում էներգիայով: Այս դեպքում Ձգողա­
կանության օրենքը հանգիստ իր գործն անում է. Իսկ ի նչ է պետք
անել:
Կանոնը շատ պարզ է' հեռացրեք ձեզանից բացասական մտքե­
րը և մի մտածեք այն մասին, ինչը չեք ուզում, փոխարենը միայն լավ
բաների մասին մտածեք: Բայց մարդուն դժվար է իրենից բացասա­
կան ինֆորմացիան հեռացնել, ավելի լավ կլինի աշխատեք մաքուր
պահել ուղեղը նեգատիվ ինֆորմացիայից, այսինքն խուսափեք ու
դեղի վիրուսից: Իսկ ինչպե՞ս բացասական մտքերը փոխենք դրա­
կանի, կիմանաք, երբ ընթերցեք գրքի համապատասխան էջերը.
4

Ինչո՞ւ իմ բախտը չի բերում

Ամենակարևոր հարցը, որը հուզում է բոլորին. «Ինչո ւ, երբ ես

ինչ-որ բան շատ եմ ուզում՜ չի ստացվում», «Ինչո ւ իմ բախտը չի բե-

185
ՄՏՔԻ ПІмН!

րում...»: Ինչո՛ւ է մարդու կյանքը հասնում այն աստիճանի, որ մար­

դը արդեն հայտարարում է, որ իր բախտը չի բերում, որ ինքը բախտ
չունի: Ինչո՛ւ է այդպես ստացվել, ո՛վ է մեղավոր: Ասեմ, որ հակառա-
կը' «բախտը բերելը» ցանկության պատահական կատարում է:
Օրինակ' դուք տնից դուրս գալիս մտածում եք, որ ինչ լավ կլի­
նի, որ իմ 22 համարի ավտոբուսը շուտ հանդիպի: Չնայած ուշա­
նում եք, բայց հարևանուհիդ հանդիպեց, մի քանի խոսք փոխա­
նակեցիք: Շտապ հրաժեշտ տալով, արագ կանգառ եք շտապում'
մտածելով 22 համարի մասին: Չանցած մի քանի վայրկյան, մո­
տենում է 22 համարի ավտոբուսը: Դուք ուրախ նստում եք, մտա­
ծելով. ինչ լավ հաջողվեց, բախտս բերեց: Դա հենց ցանկության
կատարման տիպիկ օրինակ է: «Հաջողվել»-ը ստացվեց, որով­
հետև դուք ամեն ինչ ճիշտ էիք արել: Բայց կյանքում բոլորիս հետ
էլ պատահել է, երբ մեր ուզածը չի ստացվել և հարց է, թե այդ «սև
գիծը» երբ կվերջանա: Դա կարող է ձգվել ժամեր, օրեր, ամիսներ,
վատագույն դեպքում' տարիներ: Ինչո՛ւ է այդպես, ո՛վ է մեղավոր,
դա կապ ունի՛ ինչ-որ բանի հետ: Ես եմ ուզում ձեզ հարց տալ.
դուք հաճա՛խ եք ասում.
- ճակատագիրը երես է թեքել ինձանից, այն բանից հետո, երբ...
- այս ամեն&այլ կերպ կլիներ, եթե...
- դա եղավ, որովհետև....
- այս ամենում մեղավորը...
Սպասեք: Այդ ամենում ո՛վ է մեղավոր' դո՛ւք, թե՛ կյանքը: Մի
շտապեք հետևություն անել: Իհարկե, դա վիճելի հարց է, համա­
ձայն եմ ձեզ հետ, բայց եթե դուք խորությամբ նայեք վերը տրված
հարցերին, կհամոզվեք, որ հարցերի պատասխանի մեջ պակա­
սում է մոտեցման ձևը: Այսի՞նքն: Այսինքն, ձեր կյանքը պետք է
վստահությամբ ձեր ձեռքը վերցնեք, դառնաք ձեր կյանքի
տ ա սխ ա ն ա տ ուն , բոլոր անհաջողությունների, ձա խ ողումների
տերը, որպեսզի հնարքներ և մոտեցումներ գտնեք դրությունք
շտկելու, խնդրի լուծման նոր ելքեր փնտրելու համար: Պետք

186
--- ------------------------------------------------------------- * 1*ршІ|шЬ ւ>տւա)ն|»ւ1|ն՜րպ

հույսը որևէ մեկի վրա դնել: Ձեր կյանքի պատասխանատվությու­

նը ձեր ձեռքում է: Հ ե տ և ե ք ձեր մտքերին: Ամեն ինչ կախված է
նրանից, թե ինչ եք անում այսօր, ինչ պետք է անեք վարլը, իսկ
պատասխա նը, պ ա տ ա սխ ա նը կլինի մոտակա օրերի, ամիսների,
տարվա ընթացքում, կա խ վա ծ տեխնոլոգիայի ճիշտ կատարու­
մից, իհարկե, եթե խ ա նգա րող զգացումները չխոչընդոտեն ձեզ:
Օրինակ վախը: Վախը այն ամենավատ զգացումն է, որը փոր­
ձում է սողոսկել մեր կյանքի բոլոր ոլորտները:
ч

Ինչպե ս բացասական էներգիան դարձնել դրական

էներգիան ոչ մի տ եղ չի կորչում, այլ մի ձևից փոխակերպվում
է մեկ այլ ձևի: Եթե ձե զ մոտ 100 տոկոսով բացասական էներգիա
է կուտա կվա ծ, ապա այն կարելի է փոխել 100 տոկոսանոց դրա­
կան էներգիայի: Ինչպե՛ս: Եթե դուք տխուր եք, ապա բարձր միաց­
րեք ու լսեք ձեր սիրա ծ երգչին, սկսեք թռչկոտել, պարել կրկնելով
դրական մտքեր (աֆիրմացիաներ): Համոզված եղեք, որ մարմնով
էներգիա ներդնելուց ներքին էներգիան փոխակերպվում է: Նույնը
կարելի է փ ոխ ել սիրո ուժի և երախտագիտության շնորհիվ: Բա­
ցասականի դեպքում մարմինը լարվում է, իսկ դրականի դեպքում,
ընդհա կա ռա կը' հա նգիստ է: Օրինա կ սթրեսի ժամանակ շնչում
ենք մակերեսային և արագ, որը մտովի ավելի մեծ խնդիրներ է
առաջ բերում, դրա համար պետք է շնչել հանգիստ և խորը:
Լա վա տ եսությունը մարդու հաջողության գրավականն է. Լա ­
վատեսությունը դա ներքին ժպ իտ է, որն ուղեկցվում է հումորի
զգացումով, վաղվա օրվա նկատմամբ վստահությամբ, դրական
մտ ա ծելա կերպ ով, խանդավառությամբ և գործելու վճռա կա նու­
թյամբ: Հա ջողա կ մարդիկ մեծ մասամբ լավատես մարդիկ են.
Բայց ափսոս, որ տ ա րիքի աճման հետ, լավատեսությունը նվա­
զում է, իսկ խ նդիրներն' ավելանում:
Լավատեսությունը դա հա ստ ա տ ելու ցանկություն է, որ ամեն
ինչ լավ է, երբ իրականում ամեն ինչ վատ է:

187
Ս Տ ^Ի Ш чИ :

Եթե դու կարողանում ես տեսնել գեղեցիկը, դա միայն այն

պատճառով է, որ այդ գեղեցիկը դու կրում ես քո ներսում: Աշխար­
հը նման է հայելու, որտեղ յուրաքանչյուրը տեսնում է իր սեփա­
կան արտապատկերումը:
Լավատեսությունը' նուրբ հավատն է մարդկանց մեջ:
Լավատեսությունը, երբ մարդը պատրաստ է վատին և հույս
ունի լավին:Գիտակցում է վատի փաստը, բայց լիահույս է:
Չպետք է մոռանալ, որ մեկ մոմը կարող է հազարավոր մոմեր
վառել և դրանից նրա կյանքը չի կարճանա: Երջանկությունն էլ չի
պակասում, երբ կիսվում ես ուրիշի հետ:

«Վատատեսը ամեն մի հնարավորության մեջ դժվարություն է

տեսնում, իսկ լավատեսը' հնարավորություն»:
Ուինսթոն Չերչիլ

Այսպիսի անեկդոտ կա: Մի կոշիկի ֆիրմա որոշում է առևտրա-

յին շուկա ունենալ Աֆրիկայում: Ուղարկում են երկու մասնագե­
տի տեղանքը հետազոտելու: Շուտով առաջինից հաղորդագրու­
թյուն է ստացվում. «Ոչ մի հեռանկար: Այստեղ ոչ ոք կոշիկ չի հագ­
նում»: Երկրորդից նույնպես հաղորդագրություն են ստանում.
«Հնարավորությունը ցնցող է: Այստեղ դեռ ոչ ոք կոշիկ չունի: Մեզ
մեծ հաջողություն է սպասում»: Մի իրավիճակը մեկի համար կա­
րող է թվալ անհաղթահարելի խոչընդոտ, իսկ մյուսի համար' հիանա­
լի հնարավորություն: Բաց մի թողեք ձեզ հնարավորությունը:

Ինչպե՞ս և ե՞րբ կարելի է

ազատվել բացասական էներգիայից
«
Բարձր զգայունությամբ մարդկանց զգալի մասը, անկախ
իրենց կամքից, իրենց վրա են վերցնում շրջապատի բ ա ց ա ս ա ­
կան էներգիան: Դա է պատճառը, որ երբեմն, բարի ու մեր սիրելի
մա րդիկ հա ճա խ են հիվա նդա նում այս կամ այն հիվանդությամբ:

188
 »հոււս1ելւսկնրպ

Պետք է կարողանալ ազատվել բացասական էներգիայից: Ինչ­

պե՞ս:
Բացասական էներգիայի ամենալավ կլանողներն են' բույ­
սերը, ծաղիկները, թփերն ու ծառերը: Շատերին լավ օգնում են
ծաղիկները: Օրինակ դերասաններին շատ դուր է գալիս, երբ
իրենց ծաղիկներ են նվիրում: Ինչո՞ւ, որովհետև ծաղիկներն
իրենց վրա են վերցնում եղած բացասական էներգիան, այսինքն'
օգնում են մարդուն ազատվել բացասական էներգիայից: Պատա­
հական չէ, որ կանայք ավելի շատ են սիրում ծաղիկներ ստանալ,
որովհետև, որպես կանոն, նրանք ավելի զգայական են, քան
տղամարդիկ:
Հասկանալի է, չէ՞, թե ինչու տղամարդը սիրելի կնոջը ծաղիկ­
ներ է նվիրում: Երբ տղամարդը ծաղիկներ է բերում կնոջը, դա
կարծես մեխանիկորեն օգնում է նրան ազատվելու բացասական
զգացումից, լարվածությունից: Նույնը թաղման ժամանակ, ծա­
ղիկներով կարծես թեթևացնում են վիշտը, բացասական ցգա-
ցումները: Լիցքավորվելու համար պետք է ձեռքերը վեր պար­
զել, իսկ լիցքաթափվելու համար' ներքև: Եթե ձեռքերը ներքև
պահած, մատները հեռացրած պահեք բացասական էներգի­
ան կիջնի ներքև: Իսկ երբ ձեռքերը վեր եք բարձրացնում
էներգիայի հոսքը մատնեքով մտնում է մարմնի մեջ, դուք կա­
րող եք դա զգալ մատերի ծայրի ծակծկոցից:
Բացասական էներգիայից ազատվելու մեկ այլ միջոց է ջուրը:
Բացասական էներգիան կարելի է ուղղորդել ջրով լցված լվացա­
րանը, լողավազանը, գետը, լիճը, ծովը կամ օվկիանոսը: Ինչքան
ջուրը շատ է, այնքան այն իրեն է ձգում բացասական էներգիան,
իսկ մենք լավ ենք մաքրվում: Բացասական էներգիան լուծվում է
ջրում, դա է պատճառը, որ պետք է շատ ջուր խմել, անգամ ան­
կախ ցանկությունից (առնվազն' 8-10 բաժակ):
Բնական մյուս միջոցը, որը կարող եք օգտագործել լիցքա­
թափման համար, դա կրակն է: Հիշեք, պիոներական ճամբարնե-

189
U‘S4AhІНчИ!

րը, որտեղ խարույկ եք վառել և նստել խարույկի շուրջ: Որով­

հետև կրակը իրեն է քաշում բացասական էներգիան, իսկ հիշո­
ղության մեջ երկար է մնում, որովհետև մենք էլ մեր հերթին նրա­
նից մեծ էներգիա ենք վերցնում: Նույն իմաստն ունի նաև Նոր
տարվա կանաչ, թարմ տոնածառի ներկայությունը:
Հաճախ ընդունեք տաք ցնցուղ, որը շատ լավ ազատում է սթ­
րեսից և բացասական լիցքերից: Շատ օգտակար է նաև աշխա­
տավայրում և տանը ձեզ շրջապատել կենդանի բույսերով և
ջրով: Դուք կարող եք ցանկացած ժամանակ ազատվել բացասա­
կան էներգիայից, դրան չափ ու սահման չկա: է
Շատ ժողովուրդների մոտ բացասական էներգիայից ազատ­
վելու մեթոդները տարբեր են: Օրինակ' բացասական էներգիայից
ազատվելու համար շատերը ոտաբոբիկ, հողի, խոտի վրայով,
գետափով քայլում են' մտքում կրկնելով. «Աստված իմ, իմ սիրտը
բաց է Քո առաջ, խնդրում եմ, մտիր սրտիս մեջ և հեռացրու ինձա­
նից բացասականը, հեռացրու ինձանից բոլոր բացասական հույ-
զերը»: Անտառում քայլելիս մատները ներքև պահել (հողակցել)
և կամ ուղղել ծառին, որպեսզի բացասականից ազատվեք և փո-
խարենը' դրական ստանաք: Այգում աշխատելը շատ է օգնում
լիցքաթափվելուն: Երբ մատներով դիպչում եք հողին ու բույսին,
մեխանիկորեն ազատվում եք բացասական լիցքերից:
Կարելի մատների ծայրով բռնել ծաղիկ կամ տերև և փակ աչ­
քերով էներգիան ուղղել դեպի դրանք: Դա նման է մեդիտացիայի,
ի տարբերություն, որ ձեռքում ծաղիկ կամ տերև ունեք: Զարգաց­
նելով ձեր մեջ դրական էներգիայով լիցքավորվելու և բացասա­
կանից լիցքաթափվելու կարողություն, դուք ներդաշնակության
մեջ եք մտնում ձեր և շրջապատի հետ:
Մի վախեցեք բացասական էներգիայից: Բնությունը միշտ ձգ­
տում է հավասարակշռության: Եթե ձեզ մոտ միայն դրական էներ­
գիա լինի, դուք, անպայման, ձեզ կձգեք բացասական էներգիա:
Անձնական հաջողության հասնելու գաղտնիքը հենց այն է, որ

190
-------------------------------------------------------------------- в Ь рш 1|щ[| ійпшДЬ|ЩІ|ЬпШ

կարողանաք լիցքա վորվել դրական էներգիայով, իսկ հետո

ազատվեք բացասականից, որն ունեիք դրանից առաջ: Փորձեք
ազատագրվել բացասական լիցքերից այն ժամանակ, երբ ձեզ
հոգնած ու հիվանդ եք զգում: Երբ ազատվեք բացասական մտքե­
րիդ զզացումներից և. կարողանաք բարձրացնել ձեր էներգետի­
կան, ապա ցանկացած ձեր ցանկություն կարող եք կյանքի կոչել:
Հիշեք, մենք չենք կարող կանգնեցնել քամին կամ անձրևի ու
ձյան գալը, բայց կարող ենք պաշտպանվել դրանցից տաք հագ­
նելով և անձրևանոցով:

Առաջ շարժվեք և սկսեք սխալվել

Ջոն Մաքսվելն իր «Ինչպես բերել անհաջողությունը հաջողու­

թյան աստիճաններով» գրքում հետաքրքիր օրինակ է բերում, որը
վերաբերում է գործարարությանը, արվեստին, սպորտին, անձնա­
կան կյանքին ու մարդկային բոլոր հարաբերություններին: Առաջ
շարժվելու մի միջոց կա. «Առաջ շարժվեք և սկսեք սխալվել»:
Թեկուզ շատ անգամ սխալվել և սովորել սեփական սխալների
վրա: Օրինա կ' հետաքրքիր մի այսպիսի փորձարկում է արվել, մի
գեղարվեստի դպրոցում ուսանողներին բաժանել են երկու խմբի.
Նրանց հանձնարարվել էր հախճապակուց ծաղկաման պատրաս­
տել: Առաջին խումբը գնահատվելու էր քանակի, իսկ երկրորդը
որակի համար: Ի՞նչ եք կարծում, ո ր խումբը կարող էր հաղթել.
Հետաքրքիր է ու զարմանալի է, բայց հաղթում է առաջին խումբը.
Մինչ երկրորդ խումբն աշխատում էր մեկ արտադրանքի որակի
վրա (որը, ի դեպ, գոհացուցիչ չէր ստացվել), ապա առաջին խում­
բը աշխատելով քանակի վրա ձգտել էր անընդհատ կատարելա­
գործել նրա պատրաստումը և բնականաբար, վարժվել էր իրի
պատրաստման գործում: Նրանք իրենց սխալների վրա սովորե­
լով, արտադրանքի թողարկումը հասցրել էին կատարելության,
իսկ մյուս խումբը, սխալվելու դեպքում, սխալն ուղղելու հնարա­

191
U 'S - P -Ի І1ІЧІ І*

վորություն ավելի քիչ ուներ, հետևաբար որակը գոհացուցիչ չէր:

Հիշեք, որ սխալվելով և սխալների վրա սովորելով, կհասնեք հաջո­
ղության: Փորձեք:

Փ ոխ եք մտածելակերպը, կփոխվի ճակատագիրը

Պետք է սկսել սեփական կյանքի նոր սցենար գրելուց: Ձեր

ճակատագիրը՝ դա ձեր մտածելակերպն է և ձեր երևակայության
(ֆանտազիայի) աշխարհը: Մարդու սոցիալական վիճակը, նրա
շրջապատն ու ֆինանսական վիճակը նրա մտածելակերպի ճիշտ
արտացոլումն է: Ինչպիսի՞ն եք ուզում լինել' հարո՞ւստ, թե՞ աղ­
քատ, երջանի՞կ, թե՞ դժբախտ որոշում եք միայն ինքներդ, ամեն
ինչ ձեր ձեռքում է: Ձեր ներսի անսահմանափակ ուժերը թույլ են
տալիս կյանքից ստանալ այն, ինչ ուզում եք: Այդ ուժերից օգտվել
կարող է յուրաքանչյուրը: Դրա համար գոյություն ունեն պարզ և
որոշակի միջոցներ, որոնք ազդում են ենթագիտակցության վրա:
Այդ մեթոդները մարդկությանը տարբեր ձևերով հայտնի են եղել
շատ ու շատ վաղուց, բայց միայն մի քանի տարիներ է, որ հաջո­
ղությամբ կիրառվում են մարդկության կողմից: Դրանք կիրառու­
թյունն են գտել Ամերիկայում, Եվրոպայում, Ռուսաստանում, իսկ
ինչու չկիրառվեն նաև մեզ մոտ' Հայաստանում, որոնց կարիքը
մեր ազգը ամենաշատն է զգում: Կիրառեք այս մեթոդները առօր­
յա կյանքում և դուք կստանաք այն, ինչը երագել եք:
Ուժերը, որոնք թաքնված են ձեր ենթագիտակցության մեջ,
շատ զարմանալի են: Երբ դուք սովորեք հարաբերվել ձեր սեփա­
կան ենթագիտակցության հետ, նրա իմաստնությունը ձեզ կտանի
անհրաժեշտ ուղիով: Ձեզ մոտ գաղափարներ կծնվեն, որոնք ձեզ
թույլ կտան կյանքում դրական շրջադարձեր կատարեք կամ
ցանկության դեպքում, ձեր կյանքում որակական թռիչքներ կլի՜
նեն և կհայտնվեք բարգավաճման ու հաջողության խաչմերու­
կում. Դրա համար շատ կարևոր է ոչ թե պարզապես իմանալ ներ-

192
 г 1»рш1|щ{| llinuu)b[uit|bpll|

քին ուժերի գոյության մասին, այլև, ճանաչել ու կիրառել դրանք,

իսկ եթե իրոք ուզում եք դառնալ հաջողակ և հարուստ մարդ,
ապա սկսեք աշխատել ձեր մտածելակերպի վրա, որպեսզի բար­
գավաճումը դառնա ձեր ներքին իրական վիճակ:
Ամեն ինչ պետք է սկսել գիտակցության վերափոխումից, որը
երկար պրոցես է ու ձեզանից պահանջում է մեծ հավատ, համբե­
րություն, համառություն, մինչև որոշակի դրական արդյունքներ
ստանալը: Պետ ք է վստահենք մեր ենթագիտակցությանը, նրա
Աստվածային բնույթին: Մեր ենթագիտակցությունը մեզ համար
աշխատում է օրը 24 ժամ: Հենց որ որևէ միտք եք տալիս նրան,
նա սկսում է աշխատել, բայց նա չի տարբերում ձեր գաղափարի
լավն ու վատը, նրա խնդիրն է' իրագործել: Գիտակցությունը և
ենթագիտակցությունը մեկ ուղեղի գործունեության երկնոլորտն
են: Հենց որ ձեր ուղեղը ինչ-որ գաղափար է ընդունում, ապա են­
թագիտակցությունն սկսում է իր աշխատանքը: Նա կատակ չի
հասկանում: Հիշեք, ենթագիտակցությունը աճեցնում է ձեր կող­
մից ուղեղում ցանված ցանկացած սերմ: Ենթագիտակցության
աշխատանքի արդյունավետությունը մի քանի անգամ բարձրա­
նում է ներշնչման և ինքնաներշնչման միջոցով, որն էլ ընկած է
հաջողության և բարգավաճման ցանկացած ծրագրի հիմքում:

Մտքի ուժի ներգործությունը կյանքի վրա

Արդեն գիտեք, որ բոլոր ոլորտների հիմքում Ձգողականության

օրենքի սկզբունքն է, որն ասում է. այն, ինչ կատարվում էծեր կյան­
քում, դուք եք ձեր մտքերով այդ ամենը դեպի ձեզ ձգում:
Հետևաբար, եթե օրինակ, խոսքը վերաբերում է առողջությանը,
ապա այն ոչ թե պետք է փնտրել դեղատանը, այլ փնտրեք ձեր
ուղեղում, որովհետև, ըստ այդ օրենքի, ձեր մարմնի վիճակը ձեր
մտքերի արդյունքն է: Մարդկանց շատ հիվանդությունների
սկզբնապատճառը բացասական լարվածությունն է. Երբեմն, երբ

193
ՍՏ ԲԻ Ш нН!

մարդը չի կարողանում որևէ հարցի լուծումը գտնել, այդ լարվա­

ծությանը մարմինը արձագանքում է հիվանդության միջոցով:
Օրինակ' ձեզ հետ չի՞ պատահել, երբ սրտանց չեք ուզել դպրոց
գնալ' ջերմությունը բարձրացել է: Մեծերի մոտ էլ է նույնը լինում'
միայն այլ կերպ: Կամ էլ մարդուն ձեռնտու է պահպանել հիվանդ
վիճակը, այսինքն' սրտանց չի ուզում լավանալ, որպեսզի չզրկվի
հարազատների ուշադրությունից ու խնամքից և այլն:
Ուստի, Առողջության հարցում, ծանոթանալով հիվանդության
գաղտնիքներին, պարզելով դրանց հոգեբանական պատճառնե­
րը, կարող եք մտքի ուժի ու դրական մտածելակերպի շնորհիվ
դրանք լիովին բուժել: Միայն մի քանի խորհուրդ.
Որպեսզի առողջ լինեք, մի կենտրոնացեք բացասական մտքերի
վրա, այլ թույլ տվեք դրական էներգիան հոսի ձեր մարմնի միջով:
Բոլոր հիվանդությունները առաջանում են լարվածությունից'
սթրեսից: Մարմինը հիվանդության միջոցով ձեզ ասում է, որ իրեն
չի բավարարում ձեր' իր նկատմամբ սերն ու ուշադրությունը: Ձեր
մարմնի նկատմամբ փոխելով ձեր վերաբերմունքը, դուք կարող
եք բուժել ձեր հիվանդությունները:
Ապացուցված է, որ դրական մտածելակերպ ձեռք բերելով, շա­
տերը, առանց դեղորայքի, իրենց հավատով բուժել են իրենց մեջ
եղած քաղցկեղ հիվանդությունը: Ինչպե՞ս: Շատ պարզ: Դրական
մտածելակերպով, համապատասխան աֆիրմացիաներով ու
առողջ վիճակի վիզուալիզացիայով, մարմինը վերածնվում և բու­
ժում է իրեն:
Մարդը ծնվել է առողջ ապրելու համար: Բայց նա ինչպե՞ս է
վարվում իր հետ. վատ սնվելով, օրգանիզմը թմրադեղերով, ծխա­
խոտով ու ալկոհոլով լցնելով: Արդյունքում մարմինը հիվանդու­
թյան միջոցով «ցույց» է անում, ըմբոստանում է, իր նկատմամբ
տածած այդ վերաբերմունյօի համար:
Աշխատանքի և հարստության հարցում. Եթհ ուզում եք հարուստ
լինել, ապա ըստ այդ օրենքի, հարուստ եղեք ներքուստ: Դ ա րերով

194
--------- - *1֊|աւկւսն ilinm O h|iul|bpui

Ժողովրդական իմա ստ նությունը ասում է. որպեսզի դրամը ինքը

ձեզ մոտ գա, պ ետ ք է նրան հա րգել և սիրել, իսկ նա էլ իր հերթին
փ ոխ ա դա րձա բա ր «կպ ա տ ա սխ ա նի» նրան, ում զգացմունքները
ավելի ուժեղ են: Մ ա րդիկ հաճախ , պակասի դեպքում են զայրույ­
թով նրան հիշում, քա ն աոկայության դեպքում Լւ միշտ ակամա
կրկնում են. «Ես դա չեմ կա րող ունենալ...», «Ես դրա հնարավո­
րությունը չունեմ» և նմանատիպ արտահայտություններ: Եթե
դուք ներքուստ տ րա մա դրվա ծ եք, որ դրամ չունեք և ձեռք բերե­
լը դժվար է, ա պ ա այն ձեռք բերելը իրոք կդժվարանա: Ձեր ասա­
ծը հա ստ ա տ ելու հա մա ր ձեր հրամանները կատարող Տիեզերքը
սիրով կկա տ ա րի ձեր ասածը: Ինչքան շատ լինեն ձեր նշած փաս­
տերը, այնքան կայուն կլինի ձեր աղքատությունը: Պահ կգա, երբ
այդ ամենը կդա ռնա համոզմունք և դուք կմնաք այդ վիճակում:
Դրա հա մա ր երբեք մի կենտ րոնա ցեք դրամի պակասի վրա:
Հա րցրեք ցա ն կա ցա ծ հայի. «Ի՞ նչ է հաջողությունը»: Նա կպա­
տասխանի. «Երբ մա րդու բախտը բերում է»: Ոչ, բախտը այստեղ
կապ չունի, հա ջողությունը նպատակաուղղված գործողություն է,
իսկ պ ա տ ա հա կա նությունը այդ գործողության նախապատրաս­
տումն է: Նոր հոգեբա նությունը առաջարկում է. «փոխիր մտածե­
լակերպդ' դրան համապատասխան կկախվի կյանքդ».
Սեր և մարդկային հարաբերություններ հարցում Ձգողականու­
թյան օրենքն ասում է. սիրեք ձեզ, որպեսզի մարդիկ էլ ձեզ սի­
րեն: Դուք կա րող եք Տ իեզերքի այդ օրենքի շնորհիվ ունենալ մեծ
սեր ու լա վ հա րա բերություններ ձեր շրջապատի հետ. Ուսումնա­
սիրելով և յուրա ցն ելով այս ամենը, դուք կարող եք ներդաշնակ
հարաբերություններ ստ եղծել ձեր և ձեր շրջապատի մարդկանց
հետ: Մի ա յսպ իսի հետ ա քրքիր Փ ոՐձ է արվել.
Մի անգամ Չ ա ր լզ Դարվինի եղբայրը' հոգեբան Ռոբերտ Դար-
վինը, որոշում է յուրօրինա կ փ որձ կատարել. Նա ամենօրյա զբո
սանքի դուրս գա լուց ա ռա ջ իրեն ներշնչում է. «Ես զզվ լի արդ
եմ, ինձ բոլորը Անգլիայում ատում են»: Նա մի քանի րոպե մտա-

195
Մ ՏՔ Ի MluH*

ծեց իր ա յդ հա մոզմունքի վրա և սովորա կա նի պես դուրս եկավ

զբոսնելու: Դա միայն թվում էր, որ զբոսա նքը սովորա կա նի նման
էր: Ի րա կա ն ում ա հա թե ինչ տ եղի ունեցա վ: Նա ամեն քա յլա փ ոխ ի
զգում էր իրեն ուղղվա ծ ա տ ելությա մբ լցվ ա ծ հա յա ցքներ: Անցորդ­
ները զ զ վ ա ն ք ո վ էին շրջվում նրա կողմը, նա նույնիսկ իր հասցեին
մի ք ա ն ի ա նգա մ կոպ իտ հա յհոյա նքներ լսեց: Իսկ նա վա հա նգս-
ւրծւվ ա նցնելիս բեռնա կիրներից մեկը այնպես կոպ տ որեն հրեց, որ
Դ ա րվինը շրմ փ ա ց ցեխ ա ջրի մեջ: Թվում էր, թե թշնա մա կա ն վերա­
բերմունքը փ ոխ ա նցվել էր անգամ կենդանիներին: Երբ նա լծված
ա վա նա կի մոտ ով էր անցնում, վերջինս նրա ոտ քին այնպիսի
ա ք ա ցի տ վեց, որ նա նորից գետ ին փռվեց: Դա րվինը փ որձեց
ա կա նա տ եսների կա րեկցա նքը հա րուցել, բայց, ի զա րմա նս իրեն,
լսեց, որ մա րդիկ ավելի շատ կենդանուն էին ա րդա րա ցնում ու
իրեն մեղադրում: Ողջա միտ Դարվինը շտ ա պ եց տուն, քա նի դեռ
իր փ որձա րկումը ավելի լուրջ հետ ևա նքներ չէր ունեցել: Եթե դուք
ձեզ չհաբգհք, շրջապատն էլ ձեզ չի հարգի: Եթե լավ մտածեք, կտես­
նեք, որ մենք հաճախ այդպես ենք վարվում ինքներս մեգ հետ:

Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»

• Որոշ գիտնականներ եկել են զարմանալի հետևության: Պարզ­
վում է, որ տարբեր բացասական զգացումներ, մարդու մեջ եր­
կար մնալով, ունակ են առաջացնելու որոշակի հիվանդություն­
ներ: Ի՞նչ պետք է անել:
• Ցանկացած տհաճ իրավիճակ անհրաժեշտ է սկզբում վերլուծել,
հետո մոռանալ:
• Եթե որևէ մեկին դժբախտություն է պատահել, ապա դա ձեր վրա
մի վերցրեք և դժբախտության պատահած մարդու կեցվածք մի
ընդունեք: Չէ՞ որ դա ձեր և ձեր մտերիմների հետ կապված չէ:
Աշխատեք դրանով քիչ հետաքրքրվել և այդ մտքերը հեռու վա-
նեք ձեզանից:

196
 1»pinl|in?i il’mmi)b|uil|lipiij

• Չի կարելի բացասականը ներսում պահել: Եթե պետք է' զայրա­

ցեք, լաց եղեք: Գիտնականները գտել են, որ արցունքաբեր գեղ­
ձերը զուրս են հանում ցավազրկող մորֆիի նման նյութ' պեպ-
ւոիղ Լւ ղրանով բացասական լիցքերը մարում են: Աշխատեք մո­
ռանալ. Իսկ երբ ուղեղում բացասական մտքեր երևան անմիջա­
պես փոխեք դրականով: Հիշեք ձեր կյանքի ամենաուրախ պա­
հերը և մտածեք, որ առջևում դեռ շատ լավ բաներ կան:
• Երբեմն, ինչ-որ մեկը կարող է ձեր վրա զայրանալ իր իրավիճա­
կից ելնելով: Սրտին մոտ մի ընդունեք: Ասվածից ընդունեք ձեզ
համար օգտակարը, իսկ մնացածը դեն նետեք:
• Երբեք մի ասեք. «Սա վատ կվերջանա», «Ես կկորցնեմ ամեն
ինչ»: Ձեր ենթագիտակցությունը կատակել չգիտի: Նա կատա­
րում է ձեր ուղեղում եղած ամեն մի միտք:
• Երբեք մի ասեք. «Ես չեմ կարոդ», փոխարենը ասեք. «Շնորհիվ
իմ ենթագիտակցության անսպառ ուժի ինձ համար անհնարին
ու անկարելի ոչինչ չկա»:
• Չի կարելի մշտապես ինչ-որ վատ բանի սպասել: Մտածեք և վա­
յելեք այն ամենը, ինչ կատարվում է «հիմա և այստեղ»:
• Չպետք է վատ տրամադրությամբ պառկել բազմոցին ու ասել.
«Ինձ ոչինչ պետք չէ, ես ոչինչ չեմ ուզում, ինձ համար ամեն ինչ
միևնույն է»: Ընդհակառակը, ձեզանից հեռացրեք չարաբաս­
տիկ մտքերը տանը ինչ-որ բան անելով, հյուր կամ թատրոն
գնալով: Հաճախ գտնվեք ուրախ մարդկանց շրջապատում:
• Առավոտյան 5 րոպե ծիծաղեք հայելու առաջ. Օիծաղը մեր օր­
գանիզմում շատ կարևոր էլեմենտներ է ակտիվացնում և հավա­
սարակշռություն է ստեղծում: օիծաղաթերապիան լանորեն օգ­
տագործվում է խնդիրներ ունեցող մարդկանց բուժման համար.
4 տարեկան երեխան օրեկան միջին հաշվով ծիծաղում է 500
անգամ, իսկ մեծահասակը 15 անգամ այն էլ դժվարությամբ.
Թարմացրեք ձեր մեջ ծիծաղելու սովորությունը և կենդանու­
թյուն կմտնի կյանքի մեջ:

197
մ տ ք ի И ім И І

• Չպ ետ ք է սա հմա նա փ ա կեք ձեր սնունդը կամ հա կա ռա կը' շատ ու­

տեք: Պ ե տ ք է սնվեք ա ռողջ սննդով և լիա րժեք վիտամիններով:
Բա ցա սա կա նը չեզոքա ցնող մթերքներն են' մրգերը, բանջա­
րեղենը, ընդեղենը (հա տ կա պ ես բանանը, չամիչը, պնդուկը, ըն­
կույզը և այլն): Բա ցա սա կա ն զգա ցմունքներից պ ա շտ պ ա նվելու
համար պ ետ ք է լա վ քնել, բուժվել խրոնիկ հիվանդություններից,
զ բա ղվ ել սիրելի զբա ղմունքով, մի խ ոսքով' լինել բարեհամբույր
անձնավորություն:
• Փ ո ր ձ ե ք պ ա հպ ա նել հումորի զգա ցողությունը ողջ օրվ ա ընթաց­
քում: Դա օգ տ ա կա ր է ոչ միայն ֆ իզիկա կա ն ա ռումով, այլև
ցրում է ներքին լա րվա ծությունը, ստ եղծում է հոգեկա ն հանգս­
տ ություն ու լա վ մթնոլորտ որտ եղ էլ գտ նվելու լինեք:

Քանի որ կյանքը երկակի է, ուստի պետք չէ և չեք էլ կարող լրիվ

ազատվել բացասական էներգիայից: Ուստի.
• Պ ե տ ք է ա ստ իճա նա բա ր մտ քերը փ ոխ ել բա ցա սա կա ն ից դրա­
կանի:
• Պ ե տ ք է ուղեղում գերիշխ ողը լինեն դրա կա ն մտ քերը:
• Որպ եսզի մտքերը դրա կա ն լինեն, պ ետ ք է ձ ե զ շրջա պ ա տ եք
դրական տեղեկություններով:
• Կարդացեք հա ճելի թեմաներով գրականություն ու հոդվածներ:
• Ձ ե զ շրջա պ ա տ եք դրա կա ն մա րդկա նցով:
• Ինչքան հնա րա վոր է, շա տ ծիծա ղ եք և ժպ տ ա ցեք:
• Միշտ եղեք բարի և երջանիկ, սիրեք ու սիրվեք շրջա պ ա տ ի կողմից:
• Ոչ մի անգամ մի լսեք մա րդկա նց, ովքեր փ ո րձո ւմ են ձ ե զ փո­
խ ա նցել իրենց հոռետ եսությունն ու վատ տ րա մա դրությունը:
• Մի մոռա ցեք խոսքի ուժի մասին: Հ ա վ ա տ ա ց ե ք Լ վստ ա հեք ձեր
ուժերին:
Իսկ որպ եսզի դրական մտ ա ծելա կերպ ը իր ա րդյունքը տա, պետք
է ձեր մեջ ձև ա վ որեք կյանքի նկա տ մա մբ դրա կա ն մոտեցում:

198
 հա դրական մտածելակերպ զարգացնելու Օի £անի խորհոէրդՕեր.
մարդկանց ետ հաոաքհբկհԱա ազատեր հատկապես ՞
,որ6ել դրական կա րեր: Աարդկա0ց օգ№ք 4
նից հաճույք ստւսնաք: r
• Աշխատեք ձեզանից հեռացնել բացասական մտքերը փոխելով
դրանք ուրախ մտքերով:
Խոսակցության մեջ օգտագործեք հատկապես այն բառերը,
որոնք ձեր մեջ լավ զգացողություն են առաջացնում:
• Օրվա ընթացքում բարձրաձայն կամ մտքում կրկնեք դրական
համոզմունքներ (աֆիրմացիաներ) ձեզ քաջալերելու և ոչ թե
ինքնախաբեության համար:
• Երբ որևէ գործ եք սկսել կատարել, աշխատեք պատկերացնել
դրա դրական ավարտը:
• Անպայման, գոնե օրը մի քանի էջ, ձեզ ոգեշնչող գրքեր կարդա­
ցեք:
• Լավ ու հաճելի ֆիլմեր դիտեք:
• Ձեզ համեմատեք դրական անձնավորությունների հետ:
• Մեջքը ուղիղ պահեք նստելիս կամ քայլելիս. Դա ձեզ ինքնավս­
տահություն կներշնչի:
• Ամեն առավոտ շնորհակալ եղեք այն ամենի համար, ինչ ունեք:
Դա կօգնի ձեզ օրը լավ սկսելու և անցկացնելու համար:
* Ամեն օր քնելուց առաջ ձեզ ասացեք. «Այսօր լավ օր էր ինձ հա­
մար: Ես հիմա կա րող եմ հանգիստ քնել. Համոզված եմ, որ
վաղն ա վելի ուրախ ու երջանիկ օր կլինի ինձ համար •
Գոյություն ունեն դրական մտածելակերպը , մ
շարք միջոցներ: Դրանցից են աֆիրմացիա ( աա ’ ատ.
համոզմունք) և վիզուալիզացիան (մտապատկ Ո •
« « ), п Д Д о ц » ы » — Հ "
Փոխ ելով մ տ ա ծ ե լա կ ե ր պ ը . ՚ ®' J գՕալով փոփոխու-
թային անակնկալներ կմատուցի, իսԿ . նաք ձեր ցանկու­
թյուններն ավելի զգալի կլինեն և դ Ք Կ
199
IIS p-l^ПІчН*_
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___

թյունների իրականացման տերը, որովհետև այն, ինչը ներսում է,

նույնը' դրսում է: Հաջողություն եմ ցանկանում:

Հոգով մաքրվելու մեթոդ

Այս մեթոդը մշակել է Հավայանի հոգեբուժարանի բժիշկ, դոկ­

տոր Խյու Լենը: Այս մեթոդով նա բուժել է համարյա իր բոլոր հի­
վանդներին: Նա դեղ չէր օգտագործում: Այդ մեթոդը կիրառելիս
մարդը ճանաչում է իրեն, ազատագրվում ներքին բոլոր սահմա­
նափակումներից, հոգեպես մաքրվում է ու փոխակերպվում:
Իսկ ի՞նչպես է նա բուժել իր հիվանդներին: Նա ուսումնասիրել
է բոլորի հիվանդության պատմությունները և կիրառել հոգին
մաքրող հետևյալ բանաձևը.
1. Ես շատ եմ ափսոսում, որ կամա թե ակամա նեղացրել եմ քեզ:
Ես զղջում եմ դրա համար:
2. Խնդրում եմ, ներիր ինձ:
3. Ես շնորհակալ եմ քեզանից, որ ներում ես ինձ:
4. Ես սիրում եմ քեզ:
Նա այս ամենը կրկնել էր տալիս իր հիվանդներին, ամեն օր,
բազմաթիվ անգամ և այնքան ժամանակ, մինչև հոգեպես
թեթևանալը և մաքրվելը: Դոկտոր Լենի կարծիքով դա կատարե­
լիս փոխվում է մարդու զգացողությունը իր և շրջապատի նկատ­
մամբ, իսկ որպեսզի կյանքը հիանալի լինի, պետք է կյանքի պա­
տասխանատվությունը ամբողջովին վերցնել մեզ վրա, այսինքն'
գիտակցել, որ ամեն ինչ ներքին արտացոլանքի արդյունք է,
պետք է մաքրվել և հասնել մաքուր գիտակցության:
Այո, պետք է հոգով մաքրվել, անընդհատ կրկնելով այս քառա­
տողը: Այսպես կմաքրվես Աստծու, ինքդ քո և ում դեմ մեղք ես
գոր լ նրա առւսջ:Դա արեք գիտակցաբար: Որոշ ժամանակ հե-
Г г ^ յ^շ^անդող և սահմանափակող բլոկները կլուծվեն,
ոՐռ ^ Г I ա/ ? ՈԼ^ իր գույները: Այս քառատողը օրվա
Ընթացքում կրկնելը, կարծում եմ, այնքան էլ դժվար չէ:
200
 գ լբ իխ 1յ.

Ի ՞Ն Չ է ԱՖԻՐՄԱՑԻԱՆ

Ի՞նչ է նշանակում աֆիրմացիա: Աֆիրմացիան (Lium affirmatio -

մտաձև, պնդում, համոզմունք, ինքնաներշնչում) պարզ, կարճ
դրական արտահայտություն է այն մասին, որը մարդը ցանկանում
է ունենալ: Երևի ձեզ կթվա, թե «աֆիրմացիա» բառը նոր է և մո-
դայիկ, բայց մարդկությանը այն ծանոթ է եղել դեռ 19-րդ դարում:
Բառարաններում տրված է այսպիսի ձևակերպում. «Աֆիրմացի-
ան դրական կարճ պնդումներ են, որոնք բազմաթիվ անգամ
կրկնելով, պահանջված պատկերը ամրագրվում է մարդու
ենթագիտակցության մեջ, փոխում մտքերի դրական ուղղվա­
ծությունը' նպաստելով հոգեգգացմունքային վիճակի լա­
վացմանը, որն էլ իր հերթին ձևավորում է այն, ինչին ձգտում
ենք»: Տպավորիչ հնչեղություն և լայն կիրառություն ունենալու
նպատակով գրքում օգտագործում եմ «աֆիրմացիա» բառը, որի
հոմանիշներն են և նույն իմաստը ունեն հայերեն «մտափոխում»,
«պնդում», «մտաձև», «մտքի բարեփոխություն», «համոզմունք»
բառերը:
Ինքնաներշնչումը դա զգայական օրգանների միջոցով գի­
տակցաբար կամ անգիտակցաբար ենթագիտակցության վրա
ազդելու գործընթաց է: Մեր կյանքը իրենից ներկայացնում է մեր
հավատալիքի և հավատամքի արտացոլումը: Համագործակցե­
լով ենթագիտակցության հետ մեր կազմած դրական համոզ­
մունքների միջոցով կարող ենք փոխել մեր ապրելակերպը. Դրա
համար պետք է մտովի կամ բարձրաձայն կրկնել ճիշտ կազմված
դրական համոզմունքները համոզված լինելով, որ կփոխվի մեր
մտքերի պատկերը մեր ուզած ուղղությամբ, այսինքն հենց այդ
դրական համոզմունքն էլ կոչվում է աֆիրմացիա.

201
 ИХГМЧІІчІГ

Դուք կա րող եք հա րցնել. «Արդյոք բա վա կա ն է ա րտ ա բերել,

կ ր կ ն ե լ այդ կա խ ա րդա կա ն բա ռերը և իմ կյա նքում ամեն ինչ
հ ր ա շք ո վ կփ ոխ վի՞»: Բնական է, եթե ամեն ինչ ա յդքա ն պարզ լի­
ներ, ա պ ա կյանքում չէր լինի այսքան հիվանդություն ու տ ա ռ ա ­
պանք: Ա ֆիրմա ցիա ն էլ ունի իր գա ղտ նիքները, որոնց ծա նոթա ­
նա լով և կիրա ռելով, կարող եք հեշտությամբ հա սնել ձեր ուզա ­
ծին: ճ ի շ տ կա զմվա ծ և հա ճա խ ա կի ա րտ ա բերա ծ դրա կա ն հա ­
մոզմունքները երջանկության, սիրո, ներքին ներդա շնա կությա ն,
առողջության և բարգավաճման ա րդյունա վետ միջոցներ են.
Դրանք կազմում ենք կյանքի առանձին ոլորտ ների հա մա ր

Դրական համոզմունքի մեթոդի հեղինակը

«Աֆիրմացիա» բառի կիրառումը կապված է ֆ րա նսիա ցի բժիշկ

դեղագործ էմիլ Կուկի (1857-1926) հետ, երբ նա սկսեց մարդկանց
բուժել ինքնաներշնչումով: Մեծ գիտնականը բա զմա մյա պ րա կտ ի­
կայով ապացուցեց, որ շատ հիվանդություններ մարդկային հոգու
և երևակայության ուժի ա ռջև նահանջում են: Նրա նշա նա վոր ու
հայտնի աֆիրմացիան. «Ամեն օր ես ավելի ու ավելի եմ լավանում
բոլոր հարաբերություններում» դա րձա վ ողջ Եվրոպ ա յի բա զմա հա ­
զար մարդկանց փրկության լույսը, իսկ 20-րդ դարի ամերիկացի
հոգեբան Խոսե Սիլվան, ստ եղծա գործա բա ր մշա կեց էմիլ ԿուԷյի
մեթոդը և ստեղծեց մտածելակերպի ինքնահսկման իր «Սիլվա մե­
թոդը»: Այդ մեթոդի էությունն նույնն է, որ մարդը կա րող է իր կյան­
քի բնույթը փոխել' փոխելով իր մտքերը և ինքն իրեն, այսինքն՜
մարդը կարող է երջանիկ դառնալ ինքն իր հետ ներդաշնակության
մեջ գտնվելու միջոցով: Շա տ հայտնի դերասաններ և մարզիկներ
հաջողության են հասել այդ մեթոդի կիրառմամբ:
Էմիլ Կուէն իր ա ֆիրմա ցիա ներով օգ ն եց շա տ մարդկա նց
առողջանալու և կյանքը դրականորեն փոխ ելու: Նա վստ ա հ էր.
որ. «Նույն բառի կրկնումը ստեղծում է պ ա տ կերա ցում նրա մա­
սին, իսկ այդ պ ա տ կերա ցումը դառնում է իրա կա ն և վերածվում

202
 iu«|)|ipiUm)fiimi

կ ե ն դ ա ն ի գ ո ր ծ ո ղ ո ւթ յա ն » : Այս մեթոդի հիմնա կա ն գ ա ղ ա փ ա ր ն է.

« Մ ե զ ղ ե կ ա վ ա ր ո ւմ է ոչ թե կ ա մ ք ը , ա յլ պ ա տ կ ե ր ա ց ո ւմ ը : Ամեն մի
մ ի տ ք , ա ն կ ա խ ն րա դ ր ա կ ա ն կա մ բ ա ց ա ս ա կ ա ն լին ե լուց, մ տ ն ե­
լո վ մեր ե ն թ ա գ ի տ ա կ ց ո ւթ յա ն մեջ, դա ռնում է կենդա նի ի ր ա կ ա ­
նութ յուն: Եթե մ ա ր դ ը ինչ-որ բա ն է ուզում, ա պ ա նա վա ղ թե ուշ
կ ո ւն ե ն ա , եթե կ ա ր ո ղ ա ն ա հ ա ճ ա խ կ ր կ ն ե լ այն, ինչ ուզում է»: Այս­
պ ես օ ր ի ն ա կ , եթե ա րյա ն ճ ն շո ւմ ը բ ա ր ձր է, պ ետ ք է ա ն ըն դ հա տ
«Իմ արյան ճնշումը օրեցօր նորմալանում է, ես ինձ հիանա­
կ ր կ ն ե լ.
լի եմ զգում»: Դ ր ա կ ա ն հ ա մ ո զ մ ո ւն ք ն ե ր ի օ ր ի ն ա կ ն ե ր են.
• Ես տ ա ղ ա ն դ ա վ որ եմ:
• Ես ա րժա նի եմ կյա նքում ամենալավին:
• Ես ա րժա նի եմ հիա նա լի կյանքի:
• Իմ եկա մ ուտ ները ամեն ամիս գնա լով ա ճում են և այլն:
Վ ի լյա մ Ջ ե յմ ս ը , որին ա ն վ ա ն ում էին ժ ա մ ա ն ա կ ա կ ի ց հ ո գ ե բ ա ­
նությա ն հա յր, էմ իլ Կուէյի ա շխ ա տ ա ն ք ի ց տ պ ա վ ո ր վ ա ծ , հ ա յտ ա ­
«Մեծագույն հայտնագործությունը իմ սերնդի համար այն
ր ա ր ե լ է.
փաստն է, որ ցանկացած մարդ, փոխելով իր մտածելակերպը, կա­
րող է հիմնովին փոխել իր կյանքը»:

Ինչպե՞ս ճիշտ կազմել աֆիրմացիաները

Մ եր կ յա ն ք ը ա մ բ ո ղ ջ ո վ ի ն կ ա խ վ ա ծ է մեր մ տ ք ե ր ի ց , ո րո ն ցո վ
սնվ ում է մեր ե ն թ ա գ ի տ ա կ ց ո ւթ յո ւն ը : Մ տ քերն են բնորոշում մեր
հ ա ր ա բ ե ր ո ւթ յո ւն ը մ եզ շ ր ջ ա պ ա տ ո ղ իրա կա նութ յա ն հետ , ձ և ա վ ո ­
րում մեր վ ա ր ք ա գ ի ծ ը և վ ե ր ա բ ե ր մ ո ւն ք ը կյա նքի նկա տ մա մբ. Եթե
ուզ ում եք ձ ե ր կ յա ն ք ո ւմ ինչ-որ բան փ ոխ ել, ս կս եք ձե ր մտ քերը
փ ո խ ե լո ւց ' բա ցա սա կա ն մտ քերը փ ոխ եք դ րա կա ն ի. Ինչքա ն
կ ե ն տ ր ո ն ա ն ո ւմ , ս և ե ռ վ ո ւմ ենք մեր մտ քի վրա , ա յնքա ն նրա ուժը
մ եծ ա ն ո ւմ է, հ ե տ և ա բ ա ր փ ոփ ոխ ութ յուն ը ա ր ա գ է կա տ ա րվում .
Մ ի տ ք ը հ ր ա շ ք ն ե ր է գ ո ր ծ ո ւմ , իսկ եթե ինչ-որ բան այն չէ, ա պ ա
մ տ ա ծ ե ք , թե ո ր տ ե ղ եք ս խ ա լվ ե լ:
Ա ֆ ի ր մ ա ց ի ա ն պ ա ր զ և մ իա ժ ա մ ա ն ա կ ենթ ա գիտ ա կցութ յա ն

203
 іігчілі чмчн1

վրա ա զդող շա տ հզոր միջոց է: Դրա հա մա ր պ ետ ք է ճի շտ կազմէ

ձեր ցա նկութ յուն ը ա րտ ա հ ա յտ ող դրա կա ն հ ա մ ո զ մ ո ւն ք ն ե ր .
Կ ա զ մ ե լո ւց հետ ո կա րող եք դրանք կրկնել ամեն տ եղ, որտ եղ հար>
նար է, դրա հա մա ր տ եղ ու ժա մա նա կ չկա: Օ ր ա կ ա ն գոնե ւոասր
րոպ ե ա նընդհա տ , բա րձրա ձա յն կամ ինքներդ ձե զ , արտաբերեք
ձե ր կա զմա ծ ա ֆ իրմա ցիա ները 1ւ ա րդյունքը կզ ա րմ ա ցն ի ձեզ:

Աֆիրմացիաներ ձևակերպելու կանոնները

Հնա րա վոր է, դուք կա րողա նա ք ըն տ րել ա րդեն կազմված

ա ֆ իրմա ցիա ներից ձեր ուզա ծը, իսկ եթե ոչ ի ն ք ն ե ր դ կա րող եք
կա զմել: Աֆիրմա ցիա ները կա զմելու հա մա ր կա ն որոշա կի կա­
նոններ, որոնց հետ ևելը շա տ կա րև որ է, ո ր պ ե ս զ ի ճ ի շտ կազմեք
ձե ր դրական մտ ա ձևը: Կանոնները հետ և յա լն են.
Աֆիըմացիան պ ետ ք է ձև ա կ ե ր պ վ ա ծ լինի որպ ես ներկա ժա­
մա նա կով կա տ ա րվա ծ փաստ: Միշտ կրկնեք ն պ ա տ ա կի համոզ­
մունքը այնպես, կա րծես դա արդեն ունեք: Օ ր ի ն ա կ ' եթե ասում
եք. «Ես մեքենա կունենամ», ապա հա յտ նի չէ, երբ կունենա ք, դրա
հա մա ր հնա րա վոր է տ ա րիներ պ ետ ք լինի: Կամ. «Ես ուզում եմ
ե ր ջ ա ն ի կ ու հա րուստ լինել» ա րտ ա հա յտ ութ յունը ճ ի շտ չէ: Այդ­
պ ես դուք կմնաք «ուզելու» մեջ և միշտ « կ լի ն ե ք ուզող», առանց
ոչինչ ստ ա նա լու: Իսկ «Ես հա րուստ եմ և հ ա ջո ղ ա կ » հա մոզմուն­
ք ը ա րդեն կա տ ա րվ ա ծ փ ա ստ է: Եթե դուք հ ա մ ո զ վ ա ծ եք, որ հա­
րուստ ու հա ջող ա կ եք, Տ իեզերքը ամեն ինչ կա նի, որպ եսզի դա
ինքն էլ ձ ե զ հա մա ր հա ստ ա տ ի:
Աֆիըմացիան պ ետ ք է որոշա կի լինի: Մ ա ն րա մ ա սն նկա րա գրեք
այն, ինչ ուզում եք: Օ րինա կ. «Ես բնա կա րա ն եմ գնել» պնդումը
ա րդյունա վետ չէ, իսկ եթե ա սեք.«Ես գ ն ե լ եմ երեք սենյականոց
բնա կա րա ն, Աբովյա ն փ ողոցի 7 հա րկա նի շե ն ք ի 4 -ր դ հարկում»
կլինի որոշա կի և ա րդյունք կունենա:
Աֆիըմացիան պ ետ ք է կ ա ր ճ լինի և վ ե ր ա բ ե ր ի միայն ձեզ: Այո,
կա րև որ է, որ պ նդումը միայն ձ ե զ հա մա ր կա զ մ եք , բա յց նա և այն-

204
պես, որ ձեր ցանկությունը ոչ մեկին չվնասի: Օրինակ, եթե ուզում
եք օգնել ամուսնուն վարկը մարելու հարցում, ապա համոզմուն­
քը պետք է կազմել այսպես. «Ամեն օր մեծ հաջողությամբ և հա­
ճույքով օգնում եմ ամուսնուս վարկը մարելու գործում»:
Աֆիրմացիան չպետք է ուղղված լինի ուրիշներին վնասելուն,
որովհետև այն, ինչ ասում եք, ձեզ է վերադառնալու, իսկ դուք
կուզենայի ք, որ ձեր ասածը ձեզ համար կատարվեր:
Հետևաբար, համոզմունքը միայն դրական պետք է լինի:
Աֆիրմացիան պետք է լինի դրական, երբեք չի կարելի օգտա­
գործել «չ», «ան» ժխտական մասնիկները, որովհետև մեր ենթա­
գիտակցությունը չի ընդունում այդ ժխտական մասնիկները և հա­
կառակն է կատարում: Օրինակ, «Ես միշտ չեմ պարտվում» ար­
տահայտությունը ենթագիտակցությունը ընդունում և կատարում
է. «Ես միշտ պարտվում եմ»: Բայց արդյո՞ք դուք դա էիք ուզում:
Իհարկե, ոչ: Դրա համար պետք է գրել. «Ես միշտ հաղթում եմ»:
Աֆիրմացիան պետք է դրական զգացումներ և զգացմունք
առաջացնի: Օգտագործեք' «հիանալի», «չքնաղ», «գեղեցիկ»,
«արևային», «լուսավոր» և նմանատիպ բառեր: Օրինակ' «Իմ մե­
քենան հիանալի տեսք ունի, երբ ես նրանով շրջում եմ»: Դրա հետ
մեկտեղ, ընտրեք ձեզ համար կարևոր հարցի աֆիրմացիան:
Աֆիրմացիայի մեջ չի կարելի ասել. «Ես չեմ ուզում վաղ արթ­
նանալ», «Ես չեմ ուզում ...» և այլն, ճիշտ կլինի ասել.«Ես քնում
եմ օրը 8 ժամը, լավ քնում և առույգ արթնանում եմ», «Ես աշխա­
տում եմ այնքան գումար, ինչքան ինձ պետք է. Ես միշտ շատ փող
ունեմ» և այլն:
Աֆիրմացիայի մեջ չպետք է օգտագործել. «Ես կարող եմ ունե­
նալ...»: Եթե դուք ասում եք. «Ես հիանալի մարմին կունենամ».
Դրանից ոչինչ չի փոխվում: Ձեր ենթագիտակցությունը հիանալի
գիտի, որ դուք դա տեսականորեն կարող եք և դրանով նրան ոչ
մի նորություն չեք հայտնում, իսկ ասելուց բացի, գոնե մի օր ֆի­
զիկական վարժություն կատարեք:

205
 ІІ ^
ЧІАІ»МІПІ Г

Աֆիրմացիայի մեջ չի կա րելի օ գ տ ա գ ո ր ծ ե լ «Ես ուզում եմ...,>

կամ «Ես երա զում եմ...» նա խ ա դա սությունները: Կ ա րող եք ան­
սա հմա ն ուզ ել կամ երա գել, ինչքան սրտ երդ կա մենա , խնդիր
չկա, Տ ի ե զ ե ր ք ը ձե զ չի խանգարի: Բա յց օգն ել, որ երա զ եք , դա չի
կա րող, ո ր ո վ հ ե տ և դուք լա վ էլ երա զում եք, օ գ ն ե լո ւ կա րիք չկա:
Աֆիրմացիան պ ետ ք է ուղղվա ծ լինի միայն ձեզ: Անիմա ստ է
ա սել.«Տ ղ ա ս թող լա վ սովորի»: Ձեր ենթ ա գիտ ա կցութ յունը կապ
չունի ձեր տ ղա յի հետ, թեպետ նա ձեր տղան է: ճ ի շ տ կլինի ասել.
«Ես հպ ա րտ ա նում եմ իմ տղայի լա վ սովորելով»:
Որպեսզի աֆիրմացիայի կրկնումը լինի առավելագույնս արդյու­
նավետ, այդ կանոնների պահպանումը անհրաժեշտ է:

Խորհուրդներ սխալներից խուսափելու համար

1. «Ուզում եմ», « Կարող եմ» բառերը ոչինչ իրենց մեջ չեն պարու­
նակում, եթե օգտ ա գործել եք այդ բառերը, ապա արդյունքի մի
Щ

սպասեք:
2. Համոզմունքը պետք է կրկնել աղոթքի պես' մշտապես: Անգամ,
եթե գիշերը մի պահ արթնացել եք, կրկնեք մեխանիկորեն «Ես
հարուստ եմ, հաջողակ ու երջանիկ»: Արդյունքը երաշխավոր­
ված է: Պ ետ ք է համբերությամբ զինվեք, ինչպես սերմ ցանելիս.
պետք է ջրեք, փխրեցնեք հողը մինչև լավ աճի:
_+

3. Ենթագիտակցությունը աշխատում է միայն կերպարով: Հիշեք,

որ պետք է պատկերացնեք, որ ձեր ուզածը արդեն ունեք: Կար­
ծում եմ, մի փոքր դժվար է, բայց ոչինչ, կվարժվեք:
4. Հիշեք, եթե դուք աֆիրմացիան կրկնում եք մի քանի րոպեի ըն­
թացքում և օրվա մնացած ժամանակը բացասաբար եք մտա­
ծում, ապա այդ դեպքում աֆիրմացիայի գործունեությունը կչե­
զոքանա. Եթե ուզում եք դրական արդյունքի հասնել, հրաժար­
վեք բացասական մտածումներից:

206
_________________ —------------------------------ ^ Ь» Ւ tu«|)|ipiliui||uufi
1

Աֆիրմացիայի կիրառման խորհուրդներ

ԽՈՐՀՈՒՈՂ 1. Հ ի շ ե ք , որ նպ ա տ ա կա դրումը (ցանկության
ձև ա կ ե ր պ ո ւմ ը ) և հա մոզմունքը տ արրեր բաներ են: Աֆիրմացիան
դրա կա ն հ ա մ ո զ մ ուն ք է, ա յլ ոչ թե նպատակ:
• Հա մոզմունքի օրինակ. «Փողերը ինձ սիրում են և միշտ ինձ մոտ
են գա լիս ա նհրա ժեշտ ու մեծ քանակով»:
• Նպ ա տ ա կա դրմա ն օրինակ. «Ես աշխատում եմ ամիսը 1000 000
դրամ »:
• Հա մոզմունքի օրինակ. «Իմ օրգանիզմը ազատագրված է բոլոր
հիվանդություններից և հոգնածությունից: Նա լցված է լիառատ
լույսով և առողջությամբ»:
• Նպ ա տ ա կա դրմա ն օրինակ. «Իմ արյան ճնշումը 120/80 է»:
• Հա մոզմունքի օրինակ. «Ես գիտեմ ինչ եմ ուզում և հեշտությամբ
հասնում եմ իմ նպատակին»:
• Նպատակադրման օրինակ. «Ես հաջողությամբ հանձնեցի նա­
խագիծս, դրանից հետո ինձ նշանակում են բաժնի վարիչ».
Կա րծում եմ, զգա ցիք նպատակադրման և աֆիրմացիայի
տ արբերությունը: Ն պ ա տ ա կը որոշա կի է, իսկ աֆիրմացիան ա վե­
լի անորոշ է ու խորը, նա ազդում է մեկ որոշակի նպատակի վրա.
Հա մա ձա յնվեք, որ «Ինձ միշտ ամեն ինչ հաջողվում է» ա ֆ իր­
մացիան ա վելի ա րժեքա վոր է, քան «Ես լոտոյով շահել եմ մեկ
միլիոն դրամ» ցա նկությունը, որովհետ և աֆիրմացիան պետք է
կազմել այնպես, որ նա գործի երկար ժամանակի համար.
ԽՈՐՀՈՒՐԴ 2. Օ գտ ա գործեք աֆիրմացիաներ, որոնք ձեր մեջ հա­
մապատասխան կերպարներ կստեղծեն, այլ ոչ թե կդառնան դա-
աարկ բառերի խումբ: Օրինակ. «Ես բացարձակապես առողջ եմ և
«Առողջության էներգիայի հզոր հոսքը լցնում է իմ մարմինը բուժու
ն- թարմացնում իմ օրգա նիզմի յուրաքանչյուր բջի?»- ԱԱտ Գ ^Ր
Այվելի մեծ ազդեցություն կունենա: ճի շտ է, երկրորդը: Որովհետ և
ստեղծվում է ա ռողջ մարմնի և բջիջների մտապատկեր, որոնք ր
^ Ք ի առաջ առողջանում են, դառնում կյանքով լեցուն, թարմացա .

207
 Ս Տ Ք Ի (» 1 < | | '

Յուրաքանչյուր մարդու ընկալումը տարրեր է՜, ուստի ինքներդ

ստեղծեք ձեր աֆիրմացիայի տեքստը, որը մոտ կլինի ձեր հոգուն:
ԽՈՐՀՈՒՐԴ 3. Կիրառեք այն աֆիրմացիաները, որոնք արտաբե­
րելիս չեն ստեղծում ներքին անհարմարություն: Ենթադրենք,
դուք շատ անինքնավստահ մարդ եք: Երր ասում եք. «Ես շատ
ինքնավստահ եմ» արտահայտությունը, ներքուստ անհարմարու­
թյուն է ստեղծվում, որովհետև դա այդպես չէ և աֆիրմացիան
աննպատակ է լինում: Իսկ երբ ասում եք. «Իմ ինքնավստահու­
թյունը մշտապես աճում է», ոչ մի խնդիր չի առաջացնում: Եթե ձեր
աշխատավարձը կազմում է 500 դոլար, ապա. «Ես աշխատում եմ
500 դոլար ամիսը» աֆիրմացիան կարող է բացարձակապես չըն­
կալվել և նույնիսկ ներքուստ արձագանք չստանալ: Իսկ երբ
ասում եք. «Փողերը միշտ ինձ մոտ են գալիս անհրաժեշտ և նույ­
նիսկ ավելի մեծ քանակով» կամ «Իմ եկամուտները օրեցօր ավե­
լանում են», աֆիրմացիաների արձագանքը մեծ է լինում:
ԽՈՐՀՈՒՐԴ 4. Մի փորձեք սահմանաւիակել Տիեզերքին ձեր
ցանկության կատարման լավագույն տարբերակը ընտրելու հար­
ցում: Դրա համար աֆիրմացիան կազմելիս խուսափեք ավելորդ
կոնկրետությունից. «Իմ զգացմունքները այսինչի մոտ մեծ սեր է
առաջացնում»: Սա սահմանափակում է, որովհետև հնարավոր է,
որ «այսինչը» ձեզ հարմար թեկնածու չէ և Տիեզերքը ձեզանից
լավ գիտի, թե որն է ձեզ երջանիկ դարձնելու լավագույն տարբե­
րակը: Այդ դեպքում ճիշտ կլինի. «Ես դեպի ինձ եմ ձգում իմ Միա­
կին, որի հետ ես շատ երջանիկ կլինեմ»: Չէ՞ որ Տիեզերքին ավե­
լի տեսանելի է, թե ով կարող է ձեզ համար «անկրկնելի» ու «եզա­
կի» դառնալ ու երջանկացնել ձեզ:

Աֆիրմացիայի կիրառման կանոնները

Մի կողմից աֆիրմացիայի կիրառման կանոնները շատ պարզ

են. պետք է կրկնել մշտական և ինչքան հաճախ, այնքան լավ: Դրա
հետ մեկտեղ, ճիշտ կլինի նաև հետևել հետևյալ խորհուրդներին.

208
 լ * ^ I. m«|>|ipiUmj|mib

Աֆիրմացիան ա րդյունա վետ է գործում, երբ ասվում է քնելուց

ա ռա ջ և ա ռա վոտ յա ն արթնանալիս: Այդ ժամանակ մարդու գի֊
տ ա կցությունը, ա յսինքն տ րա մա բա նա կա ն մտ ա ծելա կերպ ը թու­
լա ցա ծ է լինում և չի խ ա նգա րում ենթագիտակցության աշխա­
տ անքին: Ա ռա վոտ յա ն ա սվա ծ ա ֆիրմա ցիա ն էներգիայով է լց­
նում մեզ, իսկ երեկոյա նը ենթագիտակցությանը գիշերը մշակե­
լու հնա րա վորութ յուն է տրվում: Ցանկալի է նույնը ա սել նաև օ ր ­
վա տ ա րբեր ժա մերին մի քա նի անգամ:
Աֆիրմացիան քա ն ի՞ անգամ պետ ք է կրկնել: Գտնում եմ, որ
որոշա կի ցուցում չի կա րելի տալ, դա կախ ված է մարդու ցա նկու­
թյունից: Միայն ասեմ, որ ա ֆիրմա ցիա յի հա ճա խ ա կի կրկնելը
նպ ա ստ ում է նպ ա տ ա կի ա րա գ իրականացմանը:
Աֆիրմացիան պ ետ ք է կրկնել ոչ թե գրա ֆիկով, այլ ձեզ հար­
մար ցա նկա ցա ծ պահի: Օ րինա կ, երբ մեքենայով գնում եք
կա րև որ հա նդիպ մա ն և հնա րա վոր է ճանապարհին խցանումներ
լինեն: Այդ ընթա ցքում հա րմա ր է կրկնել, օրինա կ.«Տիեզերքը ինձ
միշտ ձե ռ ք է մեկնում ու պ ա շտ պ ա նում է: Ինձ միշտ ամեն ինչ հա­
ջողվում է: Հա նդիպ մա ն մա սնա կիցները հիա ցա ծ են ինձանով» և
այլն: Այսինքն, պ ա րտ ա դիր չէ, որ ձեր կազմած աֆիրմացիաների
ողջ փաթեթը կրկնեք: Ասեք այն, ինչը տվյալ պահին ցանկանում
եք, որը պ ա հի հա մա ր ա նհրա ժեշտ և հոգեհա րա զա տ է ձեզ.
Աֆիրմացիան ա սեք այնպես, որ այն ձեր մեջ ա րձա գա նք ա ռա ­
ջացնի և թվա, որ ա սելով կա տ ա րվում է. Անհրաժեշտ է ասվածին
միա ցնել նա և նրա մտ ա պ ա տ կերը վիզուա լիզա ցիա ն. Չէ որ ձեր
նպատակն է զ գ ա լ այն, ինչը ցանկանում եք, այլ ոչ թե ասեք, ա սե­
լու համար:
Աֆիրմացիայի հետ ա նհրա ժեշտ է ա շխ ա տ ել մշտական, երկար
ժամանակով: Լսել եք. «Կա թիլը ժայռ է քանդում» ա սա ցվա ծքը,
այնպես չէ՞: Ուստ ի պետ ք է ա շխ ա տ ել այդ սկզբունքու[ անընդ­
հատ, կա րող եք ունենա լ նա և բջջային հեռախոսում. Հնա րա վոր
է մեկ օրը կամ մեկ շաբաթը քիչ փնի, օրինա կ' ինքնա վստ ա հու-

209
 и?і> (Л |»і и . «и*

թյուն ձեռք բերելը պ ա հա ն ջում է ե ր կ ա ր ա տ և և համառ աշխա­

տանք: «Աֆիրմացիան ամեն օ ր վ ա հա մ ա ր » օ գ ն ո ւմ է ա մ րա ցն ելու
մարդու դրական հարաբերությունը Տիեզերքի հետ.

մէ
Ինչքա՞ն ա
Ժ
օգտագործենք աֆիրմացիան

Դրա համար որոշակի ժամկետ Դա կ ա խ վ ա ծ է մարդուց,

ինքն է որոշում, թե որ ա ֆ ի ր մ ա ց ի ա ն ին չք ա ն պ ե տ ք կ ր կ ն ի կա խ ­
վա ծ նպատակի իրագործումից, իսկ չէ՞ որ ձ ե ր ն պ ա տ ա կ ն էլ հենց
դա է: Օրինակ. «Ես ա մ ե ն ա գ ե ղ ե ց ի կ ն եմ» ա ֆ իրմա ցիա ն իմաստը
կկորցնի, եթե դուք ա րդեն հաղթել եք «Միսս Ե վ ր ո պ ա » մրցույ­
թում: Իսկ «Աստված միշտ օգնում և պ ա շտ պ ա նում է » ա ֆ իր­
մացիան անժամկետ է:
Մեծ տարիքով մարդուն երբեմն կարող է անհարմար թվալ աֆիր-
մացիայի հետ ա շխ ա տ ելը, կա րծես առաջարկում են նրան երեխայի
նման ավազի վրա խաղալ: Պետ ք չէ այդպես մտածել: Դուք ոչ թե խա­
ղում, այլ աշխատում եք ձեր ենթագիտակցության հետ ' ձեր կյանքը
ձեր ուզած ձևով կարգավորելու համար: Դժվար թե, հիմա, որևէ մե­
կը վախենա խոստովանել, որ աղոթում է Աստծուն: Հետ ևա բա ր, սա
էլ աղոթքի մի տեսակ է, որը այնքան պ ետ ք է հենց մեծահասակին'
ա ռողջա նա լու և ա ռողջությունը պահպանելու համար:

Ինչպե՞ս կրկնել աֆիրմացիան

Արդեն ա ս ա ց ի ն ք , որ ա ֆիրմա ցիա ն ա րդյունա վետ է կրկնել

ա նկողնում քնելուց ա ռա ջ և ա րթնա նա լիս: Բա յց ա րդյո՞ք հւււր-
մար է կարդալը, թուղթը ձեոքը բռնելը կամ թե ճ ի ՞ շ տ է անգիր
անելը: Խ որհուրդ եմ տ ալիս հետ ևյա լը, գ րեք Ա 4 ֆ ո ր մ ա տ ի թղթի
վրա ձեր սիրա ծ ա ֆիրմա ցիա ն մեծ շրիֆ տ ով , փ ա կցրեք ձեր նն­
ջասենյակի պատին (որտեղ օտ ա ր մա րդ չի մտնում) այնպես, որ

210
պ ս ա կ ա ծ վիճակում կարողանաք հեշտ կարդալ: Դա շատ հեշտ ու
էսրդյունավետ միջոց է:

Ինչո I է պետք աֆիրմսւցիան

Դրական Մտածելակերպի Համակարգը խոսում է այն մասին,

որ ամեն մի մարդ իրականում հրաշագործ է և ունակ կյանքը փո­
խելու դեպի լավը, որ Տիեզերքը րարի է և միշտ պատրաստ է օգ­
նել յուրաքանչյուրին իր ցանկությունների կատարման հարցում:
Ասվածը կարծես նման է հեքիաթի, իսկ հեքիաթին դժվար է հավա­
տալ, այնպես չէ՞:
Օրինակ, եթե երեխային մանկության տարիներին հաճախ են
ասել, որ անհաջողակ է կամ չի կարող հարուստ լինել, որովհետև
ծնողները և բարեկամները աղքատ են, ապա նրա ենթագիտակ­
ցությունը (այդ արտահայտությունները բազմաթիվ անգամ լսե­
լով) հավատացել է այդ հիմարությանը, որովհետև ենթագիտակ­
ցությունը չի տարբերում մտքի լավն ու վատը: Նա իրականաց-
նում֊է այն, ինչ տալիս են: Դրա համար, որպեսզի այդ մարդը հե­
տագայում հասնի հաջողության, անհրաժեշտ է գիտակցաբար
նրա մեջ մտցնել հակառակ պնդումը, որ նա կարող է հարուստ և
հաջողակ մարդ լինել, իսկ հետագա կառուցողական
մտածելակերպը կախված կլինի իրենից, ինքը պիտի թելադրի իր
ենթագիտակցոությանը: Այդ գործընթացն էլ հենց կոչվում է ինք­
նաներշնչում: Ուզում եմ ևս մի օրինակ բերել: Պատկերացրեք,
մարդը մանկությունից անընդհատ լսում է.«Դու հիմար ու դեբիլ
ես: Քո ձեռքից ոչինչ չի գալիս: Դու ոչնչի ունակ չես...». Նմանա­
տիպ արտահայտություններ նա լսում է նաև դպրոցում, ինստի
տուտում, աշխատանքի վայրում, նույնիսկ ընտանիքում. Արդ
յունքում, մարդու մեջ ակամա կարծիք է ձևավորվում իր մասին,
որ ինքը, իրոք, ոչնչի ունակ չէ: Ինչպես նախորդ օրինակում, այն
պես էլ այս ինֆորմացիան ծրագրավորվում է նրա ուղեղում:

211
1 1 Տ Ք Ի ІІІм И *

Եվ հակառակը, հանկարծ իրավիճակը փոխվում է և նրան

ասում են, որ «Դու հրաշագործ ես և որ ամեն ինչ կարող ես...»:
Իհարկե, մարդը ուզում է հավատալ այդ բառերին, բայց նա ի վի­
ճակի չէ դա անել: Տասնյակ տարիներ նրան համոզել են, որ նա
անհաջողակ է և այն էլ անհուսալի: Ամենացավալին այն է, որ այդ
դեպքում Տիեզերքը չի կարող նրան օգնել, որովհետև այդպիսի
մարդը չի կարող դրականորեն նայել շրջապատին, չի կարող
իրապես հավատալ իր կարողություններին: Նրա գիտակցության
մեջ ամուր նստած է տարիների արգելքը. «Ես չեմ կարող ոչնչի
հասնել, ես անբախտ եմ...»: Այդ արգելքը թաքնվում է մարդու են­
թագիտակցության խորքեում, խանգարում դեպի լավը փոխվե­
լուն և թույլ չի տալիս նմանատիպ որևէ դրական միտք ներս թա­
փանցի ենթագիտակցություն: Մարդը կարող է ինչքան հնարավոր
է ձև տալ, որ ինքը հավատում է հաջողությանը, բայց Տիեզերքին
չես խաբի, նա հիանալի գիտի, որ դա ընդամենը արտաքուստ է:
Բայց այստեղ օգնության է գալիս աֆիրմացիան իր հզոր ուժով:
Այդպիսի դեպքերում համառ աշխատանքն իր արդյունքը տալիս
է: Լավ է, որ կա արդյունավետ և պարզ միջոց վերղ^սսված իրա­
վիճակը փոփոխելու համար և դա աֆիրմացիան է:
Մեզ շրջապատող աշխարհը մեր ներքին աշխարհի արտացո­
լանքն է: Ինքնաներշնչումը օգնում է մեր ներքին աշխարհի
ձևավորմանը և դրան համապատասխանաբար փոխվում է մեր ար­
տաքին աշխարհը: Հակառակը լինել չի կարող, որովհետև արտա­
քին աշխարհը ներքին աշխարհի հայելին է: Հայելին միայն ար­
տացոլում է իսկությունը: Ինքնաներշնչումը կարող է փոխել իսկու­
թյունը, էությունը, որը արտացոլվում է արտաքնապես: Ի՞նչ է անում
ինքնաներշնչմանը անտեղյակ մարդը: Օրինակ' մարդը զայրացած
է ինչ-որ տհաճ միջադեպից և նա սկսում է. «Ինչ վատն է աշխարհը,
ամեն ինչ բարդ է, փող չկա, ինչ պիտի անեմ և այլն»: Այս գաղա­
փարները արագ ընդունվում են ենթագիտակցության կողմից, որով­
հետև նա 100 տոկոսով հավատում է ասվածին և նա դրանք իրա­
կանացնում է: Արդյունքում' ամեն ինչ ավելի վատ է ստացվում:

212
 Ինչպե՞ս է գործում աֆիրմացիան

Ենթագիտակցության մեջ բացասական համոգմունքը աֆիրմա-

ցիայի միջոցով դրականի փոխելով աստիճանաբար փոխվում ու
ձևավորվում են այս կամ այն խնդրի լուծման համար պահանջվող
նոր հարաբերություններ. Piujg դա արագ կատարվող գործընթաց
չէ և դրա համար ժամանակ է հարկավոր: Նույնիսկ ոչ թե մեկ կամ
մի քանի օր ու շաբաթ, այլ նույնիսկ շաբաթներ: Դա պահանջում է
մշտական աշխատանք, որպեսզի ողջ բացասական մտածումները
դուրս հանվեն և տեղը դրականը գրանցեն, այն կախված չէ մեր
ցանկությունից: Ինչո՞ւ: Որովհետև, այլ կերպ ասած, դա ենթագի­
տակցության մեջ տարիների ընթացքում շերտավորված մտքերի
փոխում է: Օրինակ. «Ես ոչինչ չեմ կարողանում անել» արտահայ­
տությունը, երբ փոխում ենք «Ինձ մոտ ամեն ինչ հաջող է ստաց-
վում» համոզմունքով, դժվար թե որևէ մեկը կարողանա ասել, թե
դա ինչ մեխանիզմով է տեղի ունենում: Ելնելով Դրական Մտածե­
լակերպի Համակարգից փորձենք տալ հետևյալ բացատրությունը:
Այսպես, մեր Տիեզերքը անսահման առատ է և պատրաստ է օգ­
նելու յուրաքանչյուրին իր դրական ձգտումների հարցում: Ցան­
կացած մարդ ունակ է կերտել իր կյանքը: Իրավիճակը, որում գտն­
վում է մեզանից յուրաքանչյուրը, հանդիսանում է հենց այն, ինչը
մենք կարողացել ենք ստեղծել անցյալում: Բայց ինչո ւ մարդուն
հաճախ չի հաջողվում օգտվել Տիեզերքի առատությունից: Գի­
տակցությունը ոչ միայն արգելափակում է Տիեզերքի հետ մարդու
նուրբ դաշտի կապը, այլև պնդում է. «Ինձ մոտ չի ստացվի, ես չեմ
կարող անել, դա անհասանելի է, ես ձախորդ եմ, ես տգեղ եմ, ինձ
չեն սիրում...»: Որտեղից են գալիս այդ բացասական պնդումները.
Ինչպես արդեն ասացինք ծնողից, դպրոցից, շրջապատից, ըն­
տանիքից: Քչերն են հավատում երազանքի կատարմանը և ճիշտ
է, որովհետև երազանքը չի կատարվում հենց իրենց մեղքով.
Օրինակ' ինչ-որ մեկը խնդրում է Տիեզերքին օգնել իրեն իր
երկրորդ կեսի փնտրման հարցում և չի ստանում դրական արդ-

213
trSP.M 1l4H!

յունք, որովհետև.մարդու մտքերը մշտական խառնաշփոթ վիճա­

կում են. «Ես ուզում եմ նրան գտնել, ամենալավին և սիրողին -
Չմոռանամ, զանգել Իրային և բամբասել երեկվա երեկոյի մասին
֊Չեմ հասցնի ժամանակին հաշվետվությունը տալ ֊ Ուզում եմ, որ
նա բարի ու քնքուշ լինի: Չմոռանամ կաթ գնել: Երեկ գեղեցիկ
հարսի շոր տեսա: Ո՞ւր է կորել իմ ստեպլերը...»: Տիեզերքը
ուրախ կլինի օգնել, բայց հնարավո՞ր է այս խառնաշփոթի միջից
գտնել գլխավոր միտքը և իրագործել: Չէ՞որ, հնարավոր է, որ
մարդու գլխավոր միտքը լինի ընդամենը ստեպլեր գտնելը:
Պետք է մեր ցանկությունները ճշմարտացի, իրական, լիարժեք
լինեն: Իսկ ի՞նչ է տեղի ունենում իրականում: Մարդն ասում է.«Ես
ուզում եմ Նրան, ամենալավին և ինձ սիրողին»: Իսկ ներքին ձայ­
նը ասում է. «Դա անհնար է, որովհետև ես գեղեցիկ չեմ, ինձ մոտ
ոչինչ չի ստացվում, ես հրապուրիչ չեմ, ինձ ինչի համար պետք է
սիրեն, ես անհաջողակ եմ ու բախտ չունեմ»: Արդյունքում, Տիե­
զերք է ուղարկվում ոչ թե խնդրանքը, այլ մարդու անհաջողու­
թյան մասին խորը համոզմունքի կատարումը:
Իրավիճակը հիմնովին փոխվում է, երբ գործին միանում է հա­
մոզմունքի բանաձևը: Եթե աղջիկը հաճախակի կրկնում է, օրինակ,
հետևյալ արտահայտությունները^ Տիեզերքը միշտ մտածում է իմ
մասին: Ես հիանալի եմ: Ես սիրում եմ ինձ հենց նրա համար, ինչ
կամ: Ես ծնվել եմ սիրո և երջանկության համար»: Այղ դեպքում ի՞նչ
կկատարվի: Տիեզերքը խառը և քաոսային մտքերի փոխարեն լսում
է որոշակի և պարզ ցանկություն, լինել երջանիկ: Բացի դա, մշտա­
կան դրական համոզմունքը կրկնելով դուրս են մղվում շատ տարի­
ների կուտակված բացասական պնդումները: Վերջապես, անհե­
տանում է իր հաջողության և երջանկության մասին կասկածը, իսկ
Տիեզերքը հոգատարությամբ լսում, գրանցում և կատարում է այն,
ինչ լսում է: Այս դեպքում Տիեզերքը միշտ պատրաստ է օգնել:
Պետք է սիրով, բարությամբ և հարգանքով վերաբերել Տիե­
զերքին, չնայած շատերը նրա մասին հակառակն են մտածում,
որպես չար, դաժան, կասկածելի ու վտանգավոր անորոշություն:

214
Եթե մարդու կարծիքն այդպիսին է, ապա Տիեզերքը կարո՛ղ է օգ­
նել նման մարդուն: Իհարկե, ոչ:
Կարևոր չէ պարզել, թե համոզմունքը ինչպես է ազդում ենթա-
գիտակցության վրա. Ղա նման է նրան, որ փորձենք բացահայ-
աել, թե գլխացավի դեղը խմելուց հետո ինչպես է ազդում գլխի
վրա. Բնական է, չենք կարող: Կարևորը, որ դեղը խմելուց գլխա­
ցավը անցնի ու անցնում է: Պատկերացրեք բաժակի մեջ պղտոր
ջուր ունեք: հնչպե ս կարող եք առանց ջուրը դատարկելու բաժա­
կի 2ՈՓԸ պարզեցնել: Միայն պղտոր ջրով լի բաժակը ծորակի հո­
սող ջրի տակ պահելով: Նույնը և կատարվում է ուղեղի հետ
աֆիրմացիան կրկնելով:
Հնարավոր է, այս մեկնաբանությունները ձեզ այնքան էլ համո-
զիչ չթվացին, բայց այս ամենը իմանալը պարտադիր է, որով­
հետև եթե անընդհատ կարճ արտահայտություններ ու բառեր եք
արտասանում, որոնց ինքներդ էլ չեք հավատում, որոշ ժամանակ
հետո ձեր ենթագիտակցությունը սկսում է «սթրեսի» մեջ ընկնել:
Չէ՞ որ նա գիտի, որ դա ճիշտ չէ, բայց դուք շարունակում եք ասել'
ուժեղ էներգիա ներդնելով ասվածի մեջ: Արդյունքում' նրան
մնում է ձեր խոսքերը կամ իրական դարձնել, կամ հրաժարվել
կատարելուց: Սկզբում ենթագիտակցությունը որոշում է գնալ
պարզ ճանապարհով չհավատալ, հետևաբար չկատարել, իսկ
երբ դուք շարունակում եք կրկնել համոզմունքները, նա ընկնում
է սթրեսային վիճակի մեջ: Վերջապես, սթրեսը այնքան մեծ է լի­
նում, որ ուրիշ ճար չի ունենում նրանից ազատվելու, բացի ան-
հավատալին հավատալի ու իրական դարձնելուց.

Ե՞րբ չի կարող գործել աֆիրմացիան

Գաղտնիք չէ, որ շատ մարդիկ դեո այս տեխնիկայով լուրջ չաշ

խատած, հայտարարում են, որ չի օգնում, զգում են, թե ամեն օր
խաբում են իրենք իրենց և թողնում են պարապմունքը: Այդպես էլ

215
U S P h fllM li:

է պատահում, որովհետև ընտրում են այնպիսի համոզմունք, որն

իրենց ներաշխարհի և բնույթի հետ չի համապատասխանում Ա
նման դեպքում առաջանում է ներքին կոնֆլիկտ: Նման համոզ­
մունքները բազմաթիվ անգամ կրկնելով, թվում է, թե մարդը ինքն
իրեն է խաբում:
Մյուս կոպիտ սխալը, որ մարդիկ թույլ են տալիս գործնակա­
նում դա ուրիշի համոզմունքի բանաձևի կրկնելն է, որն իր մեջ
էներգետիկա չունի և իր համար չէ, որովհետև համոզմունքը
պետք է լինի «կենդանի» ու զգացմունքային, ինչպես նաևպետք է
կարողանալ այն գործնականորեն պատկերացնել:
Համոզմունքը կորցնում է իր ուժը, եթե անդադար չենք ասում,
միաժամանակ կորցնելով նրա նկատմամբ հավատը: Համոզմուն­
քը պետք է դրական զգացումներ առաջացնի, նրանով պետք է
ապրել: Հետևաբար, ինքնավստահ և հանգիստ վիճակում կարող
եք ունենալ ձեր ցանկացածը:
Անկախ նրանից, մարդը հավատո՞ւմ է, թե՞ ոչ, համոզմունքը
մարդու կյանքում գործում է մտքերի և զգացմունքների ձևով,
բայց ի տարբերություն համոզմունքների արդեն գիտենք, որ հա­
մոզմունքները դրական պնդումներ են, իսկ մտքերը կարոդ են բա­
ցասական լինել: Դրա համար պետք է մտքերը հսկողության տակ
վերցնել և դրական պնդումները կրկնելով, կարող եք մեծ հաջո­
ղությունների հասնել բացասական մտքերը փոխելով դրականի:

Համոզմունք և երախտագիտություն

Երախտագիտությունը սովորական համոզմունք է, որը ներկա-

յացվում է այլ տեսքով. Երախտագիտությունը փոխում է ձեր
կենտրոնացումը և էներգիայի հոսքը: Երախտագիտության ժա­
մանակ, փոխանակ կենտրոնանաք, թե այս կամ այն չունենք, սկ՜
սում եք կենտրոնանալ նրա վրա, ինչը լավ է ու դուք արդեն ունեք:
Դա ստեղծում է դրական զգացումների հոսք, որը ձգում է նոր
դրական իրեր ու իրադարձություններ ձեր կյանքում:

216
 երախտագիտությունը միջոց է ձեր կ ն ն ք ո ւմ ավե
ավելի լավն- Երբ շնորհա կա լ եք լինում այն ամենից, ինչ ունեո
դաք դրանով ձե զ եք ձգում ավելի լավ բաներ, որի համար էւ անե­
լի շնորհակալ եք լինում: լ 4
Երախտագիտությունը համոզմունքի բանաձևի ձևակերպման
լավ միջոց է: Դուք կա րող եք շնորհա կա լ լինել այն ամենի համար,
ինչ ունեք ու նրա համար, որը դեռ չունեք և ուզում եք ունենալ:
Երախտագիտությունն իր մեջ դրական մեծ էներգիայի հոսք ունի,
քան սովորական համոզմունքը: Համեմատեք այս երկու համոզ­
մունքները և կզգա ք էներգիայի տարբերությունը. «Ես աշխա­
տում եմ տարեկսւն 100000 դոլար» և «Շնորհակալ եմ նրանից, որ
տարեկան ա շխ ատում եմ 100000 դոլար»:
մի ամաչեք շնորհա կա լ լինել դեռ չունեցածի համար: Հիշեք,
որ ձեր ցանկությունը սկզբում ձևակերպում եք ուղեղում, իսկ հե­
տո նա վերափոխվում և ֆիզիկական ձ և է ստանում: Շատերը
հակված են տ եսնելու միայն իրենց անհաջողությունները և թե­
րությունները, փոխանակ գիտակցորեն պատկերացնելու իրենց
հաջողություններն ու ձեռք բերումները: Մենք ինչ-որ բանի հաս­
նելով, մի քանի օր ուրախանում ենք, իսկ հետո լրիվ մոռանում
4

այդ ձեռքբերումների մասին: Մեզ շատ արագ է լքում այդ ուրա­

խության զգա ցումը և դա շատ բնական է: Դրա համար մենք նո­
րից նոր նպատակներ պետք է ունենանք, որ առաջ շարժվենք:
Հիշեք, որ հաջողությունը իր հետևից նոր հաջողություններ էբերում:
Մենք ամբողջովին կենտրոնանալով նրան, ինչին ուզում ենք
հասնել, լրիվ մոռանում ենք մեր նախորդ ձեռքբերումները, զայց
այդ ձեռք բերածի ուրախության զգացողությունը ձեզ շատ է
պետք: Վերհիշեք պահեր, երբ դուք հաղթել եք, հիացած եք եղել
ձեզանով, եիբ դուք բարձրության վրա եք եղել. Հիշեք, ինչպես եք
հաղթահարել դժվարությունները: Հպարտացեք դրանով: Նայեք
ձեզ որպես հաղթողի: Դա ձեզ չի խանգարի նոր բարձունքների
հասնելու, ընդհակառակը, ձեզ նոր ուժեր և էներգիա կտա: Հաջո-

217
Ս Տ Ք Ի IИми*___________________________________
_________________________

ղությունն իր հետևից նոր հաջողություն է բերում: Ինչքան շատ

զգաք և վայելեք ձեր նախորդ ձեռնարկումների հաջողությունը,
այնքան նորից ու նորից հաջողությունը կմտնի ձեր կյանքի մեջ:
Դուք կարող եք վայելել ձեր նոր ձեռքբերումները, որին նպաս­
տում է մեզ ծանոթ Ձգողականության օրենքը:
Կարևոր է հիշել.
Դուք կարող եք շնորհակալ լինել ոչ միայն նրա համար, որ
ունեք, այլ այն բանի համար, որ դեռ չունեք:
Երբ շնորհակալ եք լինում, իրոք, երախտագիտության զգա­
ցում ունեցեք:
Մշտական կրկնեք երախտագիտության նույն համոզմունքը:
Կարևորը մշտական կրկնվող երախտագիտության համոզմունքն
է, այսինքն, միշտ շնորհակալ լինելը:
Կանոնը այսպիսին է' շնորհակալ հղեք այն ամենի համար, ինչ
ունեք ևչունեք հիմա, չդադարելով հասնելու նոր բարձունքների:
Իսկ ի՞նչ է կատարվում այն մարդու հետ, որը միշտ բողոքում է,
թե այս չունի, չի կարողանում դրան հասնել, ինչո՞ւ է դա այսպես
ձգվում: Բարձրյալը միշտ լսում է. «Ես սա չունեմ», «Ես չեմ կարո­
ղանում սա ստանալ»: Արդյունքում Նա տալիս է դեպքեր, որոնք
նպաստում են այդ նպատակին հասնելու անկարողությանը: Միշտ
ձգտեք նորանոր նպատակների, չմոռանալով շնորհակալ լինել
եղածի համար, որովհետև Աստվածաշնչում ասված է. ունեցողին
կտրվի, չունեցողից կվերցվի այն, ինչ ունի: Ուրեմն ինչից սկսել՜
Ցուցակ գրեք, թե այս պահին ինչից եք շնորհակալ: Դա կարող
է լինել սիրելի կին կամ ամուսին, երեխաներ, մեքենա, տուն, որ­
տեղ ապրում եք, աշխատանք: Մի խոսքով այն, ինչը հիշեք' գրեք:
Ամեն օր նայեք ձեր գրածին և ներքին զգացողություն ապրեք:
Սովորություն դարձրեք շնորհակալ լինել ամեն ինչի համար:
Ամեն օր քնելուց առաջ հիշեք օրվա լավ բաները և շնորհակալ
եղեք Բարձրյալից այդ ամենի համար: Նա ձեզ ավելին կտա, ին­
չի համար շնորհակալ եք լինում:

218
 Չէ՞ որ դրական տրամադրությունն իրեն է ձգում դրական
մարդկանց, դրական դեպքեր և լավ իրադարձություններ:

Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»

Այսպիսով, աֆիրմացիան պետք է կազմել ինքնուրույն' հիմք

ընդունելով որոշակի կանոններ.
Պետք է կազմել ներկա ժամանակով: Օրինակ. «Ես կգնեմ ըն­
դարձակ բնակարան» գրելու փոխարեն պետք է գրել. «Ես գնել եմ
ընդարձակ բնակարան...»:
Պետք է այնպես կազմել, կարծես թե ցանկացածդ արդեն կա­
տարվել է:
Որոշակիություն: Համոզմունքը տարողունակ բանաձև, է, իսկ
նրա որոշակիությունը' ողջունելի: Օրինակ. «Ես լավ եմ աշխա­
տում» ասելու փոխարեն, պետք է ասել. «Իմ աշխատավարձը
ամիսը 1000 եվրո է»:
Ավելի կյանք դրեք: Համոզմունքը կազմելիս օգտագործեք այն­
պիսի բառեր, որոնք էներգիա են կրում իրենց մեջ: Օրինակ. «Ես
հաջողությամբ եմ ստեղծել իմ բիզնեսը» ասելու փոխարեն պետք
է ասել. «Ես մեծ բավականությամբ, հեշտությամբ ու հաջողու­
թյամբ եմ ստեղծել իմ բիզնեսը»: Լավ կլինի համոզմունքի հետ
միասին պատկերացնեք այն, ինչ ասում եք: Օրինակ, երբ ասում
եք. «Ես գնել եմ շքեղ բնակարան» լավ կլինի պատկերացնեք ձեզ
որպես այդ տան տեր, որը այդ բնակարանի բազմոցին նստած
սուրճ է վայելում: Նույնիսկ, պետք է որոշ ժամանակ զգալ բնակա­
րանի հոտն ու շունչը:
Երբեք մի ասեք երբեք: Հա մոզմունք կազմելիս երբեք մի օգտ ա ­
գործեք «չէ», «չունեմ», «չկա» և այլն: Մի խոսքով «չ», «ան», «ոչ
մի անգամ», « ե ր բ ե ք » մասնիկները: Փոխարենը օգտագործեք
«կարող եմ», «ունեմ» և. այլն:
Մի գնդակով երկու նապաստակ: Համոզմունք ստեղծելիս պետք

219
Ս Տ Ք Ի f lh d i i

չէ բոլոր ձեր ցանկությունները ձևակերպեք մի բանաձևով: Մեկ

ցանկության համար պետք է կազմեք մեկ համոզմունք: Ավելի հեշտ
է կենտրոնանալ ցանկության մեկ պատկերի վրա, քան մի քանի:
Պարզեք պատճառը ոչ թե հետևանքը: Պետք չէ ամբողջովին ձեր
ուժերը վատնեք հետևանքի պարզաբանման վրա, եթե պատճառը
ոչ մի տեղ չի անհետացել: Օրինակ' պետք չէ ասել. «Ես ոչնչից չեմ
վախենում», մինչդեռ վախը դեռ մնում է, չի անհետացել: Նախ'
պետք է վերացնել պատճառը, իսկ հետևանքը ինքը կանհետանա:
Ինձ համար սիրելի: Համոզմունքը ուրիշի վրա ազդելու միջոց
չէ, նույնիսկ, դրական իմաստով: Օրինակ. «Պապան սթափ կյանք
է վարում» կամ «Տատիկը առողջ է և երջանիկ» համոզմունքները
չեն գործի, որովհետև դրանք պետք է նախատեսված լինեն միայն
սեփական անձի համար և ոչ թե շրջապատի: Աֆիրմացիան ասե­
լիս պետք չէ ավելորդ ճիգեր գործադրել, չէ՞ որ այն, ինչ ասում եք,
դուք արդեն ունեք: Ձեզ մ(յում է վստահություն ցուցաբերել ասե-
1« *

լիս, որ այն ինչ ասում եք'"ունեք և շատ ուրախ եք դրա համար:

Աֆիրմացիայի օրինակներ

Ինչպե՞ս աֆիրմացիայի օգնությամբ փոխել կյանքը դեպի լավը:

Աֆիրմացիան բացասական մտածելակերպից ազատվելու լա­
վագույն միջոց է: Դուք կարող եք ինքներդ կազմել ձեր նպատակի
աֆիրմացիան ձևակերպման կանոններին հետևելով: Ձևակեր­
պեք ձեզ համար որոշակի և կարճ մաղթանք' աֆիրմացիա, մտո­
վի պարզ պատկերացրեք վերջնական նկարը, որին ձգտում եք
հասնել և սպասեք ցանկալի արդյունքի' չմոռանալով ձեռնար­
կումները: Օրինակ, եթե ուզում եք հաջողության հասնել աշխա­
տանքում, դրա համար ձեզ անհրաժեշտ է նմանատիպ աֆիրմա­
ցիա.
Կարիերայի համար.
• Ես հասնում եմ այն ամենին, ինչին ձգտում եմ և նույնիսկ ա վելիին:

220
• N գործը I»» ուրախություն և րավարարվածոլթյոմ է պատճւաուճ-
. Ես անում եմ այն, ինչը իՕմ դուր է գաւիս և դրա համար [ավ
մարներ եմ ստանում:
Հաջողության համար.
• Ես ամեն օր լավացնում եմ իմ կյանքը:
• Այսօր ինձ համար իմ կյանքի ամենաերջանիկ օրն է:
• Այսօր ինձ համար հաջողության ու երջանկության օր է:
• Իմ կյանքը գնալով ավելի ու ավելի է լավանում:
• Ես հաջողության ու երջանկության մագնիս եմ և այլն:
Սիրո համար.
• Ես ստեղծում եմ հիանալի հարաբերություններ սիրո, հասկացո­
ղության և վստահության հիման վրա: Ես սիրում եմ ինձ:
• Այսօր ես հիանալի եմ ու սիրելի:
• Սերը և հիանալի հարաբերությունները ինձ մոտ են գալիս ուրա­
խությամբ և թեթևությամբ:
• Ես սիրում եմ և իմ սերը փոխադարձ է:
• Ամեն օր իմ հարաբերությունները մարդկանց հետ գնալով ավե­
լի ու ավելի են լավանում և այլն:
Ինքնագնահսաաւկանի բարձրացման համար.
• Ես Տիեզերքի հրաշքն եմ: Ես Աստծո պարգևն եմ:
• Այն ամենը, ինչ կատարվում է իմ շուրջը, իմ բարօրության հա­
մար է:
• Իմ անցյալը, ներկան և ապագան հիանալի են.
• Ես արժանի եմ և ստանում եմ այն ամենալավը, որը աոաջար
կում է ինձ կյանքը:
• Ես ամեն օր հիանում եմ իմ կյանքով: Ինձ միշտ հաջողվում է
ամեն ինչում:
• Հաջողությունը միշտ իմ կողքին է և այլն.
Հարստանալու համար.
• Ես փող սիրում եմ և նա էլ ինձ է սիրում.
• Ես փողը հեշտությամբ եմ ստանում և տեղին եմ ծախսու
• Իմ եկամուտները գնալով ավելանում են և այլն.

221
 Ս Տ Ք Ի ПГчН*

Առողջության համար.
• Ես հիանալի առողջություն ունեմ.
•Ես արժանի եմ սիրո, ա ռողջութ յա ն, ուրա խ ութ յա ն և երջա նկա ց
• Ամեն օր ես ավելի առողջ եմ .
• Ես հիանալի առողջություն ունեմ և գնալով ավելի եմ լավանդ
և այլն:
Ապագայի համար.
• Իմ երազանքները կատարվում են:
• Տիեզերքը գիտի, ինձ ինչ է պետք և միշտ տալիս է այն, ինլ
ուզում եմ:
• Անցյալը գնացել է ընդմիշտ, ինձ սպասվում է միայն հաջալու-
թյուն ու երջա նկութ յուն:
• Ես վստահ եմ, որ կյանքի ցանկացած շրջադարձին ինձ միայն
լավ բաներ են սպասվում:
• Ես բացարձակապես հանգիստ ու վստահ եմ իմ ապագայի հա­
մար և այլն:
Ց ա ն կ ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ի կատարման համար.
• Ես ուժեղ ու հզոր մարդ եմ:
• Ես վստահ եմ ինձ վրա:
• Ես ամեն ինչ կարող եմ:
• Ես հավատում եմ իմ անսահմանափակ հնարավորություններին:
• Ամեն օր ես ավելի հաջողակ ու երջանիկ եմ դառնում:
• Ամեն օր իմ հնարավորությունները էլ ավելի են ավելանում և այլն:
Աֆիրմացիա ներելու համար
Ներելը կարևոր զգացում է բոլոր մարդկանց համար: Ներելը
օգնում է փոխել մեր ճակատագիրը ուզած ուղղությամբ: Ներելը
առողջության և այլ բարիքների բանալին է: Ահա աֆիրմացիաներ
ներելու համար:
Ես ուզում եմ ներել և իմ մեջ ներելու մեծ զգացում կա:
Ես ներում եմ ինձ և ինձ սեր եմ նվիրում առանց պայմանի:
• Իմ սիրտը րաց է իսկական ներման համար:
------------------------------------------------ ---------------------------------------1 * Ь» I; iUi|>|ipUunj|ituj|

Ներումով մաքրվում և ազատվում եմ բացասականից*

• Ես բաց եմ թողնում անցյալի ցավը:
• Ես իրավունք ունեմ սխալվելու և ներում եմ ինձ:
• Ներումը օգնում է ինձ բուժվելու:
• Ներելով ինձ ամենալավ նվերն եմ ինձ անում:
• Ես ներում եմ ինձ ցավ պատճառած մարդկանց:
• Ես դադարում եմ քննադատել մարդկանց:
• Ներման շնորհիվ ես սեր եմ շահում:
• Մեղավորության զգացումը այլևս չի իշխում ինձ վրա:
• Ես ազատագրվել եմ անցյալից:
• Ես ինձ համար ընտրում եմ սերը և հասկացվածությունը:
/
Աֆիրմացիա ինքնավստահություն և ինքնագնահատական ձեռք
բերելու համար.
• Ես ընտրում եմ սերը իմ նկատմամբ:
• Ես զարգացնում եմ իմ մեջ վստահություն:
• Ես գիտեմ, որ արժանի եմ բոլոր բարիքների:
• Ես ամբողջովին լցվա ծ եմ ուժով և վստահությամբ:
• Ես բավականին վստահ եմ իմ և իմ ուժերի վրա:
• Ես վճռական և վստահ մարդ եմ:
• Ես գիտեմ, որ ամեն ինչ իմ ուժի սահմաններում է:
Щ

• Ես շատ բան եմ կարողանում և անում:

• Բոլորը իմ ուժերի ներածի չափով է:
• Իմ չարչարանքը պ ա րգևատ րվում է:
• Ես հավատում եմ ինձ և իմ տաղանդին:
• Իմ վստահությունը և ինքնագնահատականը բարձր մակարդակի է.
• Ես խելացի եմ և ճիշտ որոշումներ եմ կայացնում.
• Ես մեծ հաճույք եմ ստանում իմ նպատակին հասնելու ընթացքից.
• Ես դառնում եմ այն, ինչ ուզում եմ դառնալ:
• Ես արդյունավետ եմ օգտ ա գործում ժամանակը և իմ միջոցները.
Ես հնքնաբավարարված մարդ եմ:

223
 U N - f ’l W I l u i r

• Ես ինձ ավելի վստահ եմ զգում:

• Իմ ինքնւսգնւսհատականը բարձրանում է:
• Ես ամեն օր ինձ վստահ եմ զգում:

Աֆիրմացիա եղիների համար

Հղիության ընթացքում կրկնեք աֆիրմացիաները:
Պարզվում է դրանք դրական ներգործություն են ունենում ոչ միայն
մոր, այլև երեխայի վրա: Գիտնականները վաղուց արդեն ապա­
ցուցել են, որ ներարգանդային զարգացման շրջանում պտուղը
ներծծում է իր մեջ մոր մտքերը և զգացմունքները: Դրա համար
լավ կլինի ամեն օր կրկնել հետևյալ արտահայտությունները.
•Ես շնորհակալ եմ իմ հղիության և իմ բալիկի համար:
• Իմ հղիությունը հիանալի է զարգանում:
• Ես բալիկի ծնունդին սիրով եմ պատրաստվում:
• Ես գիտեմ, որ իմ փոքրիկը լրիվ առողջ կծնվի:
• Իմ երեխան սպասում է լույս աշխարհ գալուն:
• Ես շատ հեշտ կծննդաբերեմ:
• Ծնունդը շատթեթև ու հեշտ կլինի:
• Ծնունդը ճիշտ իր ժամանակին կլինի:
• Ես պատրաստ եմ մայր լինելու:
• Ես հիանալի մայր եմ:
• Ես առողջ եմ:
• Իմ փոքրիկը կծնվի առողջ ու ուժեղ:
• Իմ փոքրիկը արդեն գիտի, թե ես իրեն ինչքան շատ եմ սիրում:
Աֆիրմացիա կարդալու ընթացքում պետք է ձեր տրամադրու­
թյունը բարձր լինի: Ինչ-որ ասում եք պատկերացնելով ասեք,
այսինքն' վիզուալիզացիայի հետ: Ասելիս նաև սիրով շոյեք փո­
րը. Դուք կարող եք կազմել նմանատիպ ձեր ցանկացած աֆիր-
մացիաները և կրկնել: Ցանկանում եմ ձեզ և ձեր փոքրիկին առող­
ջություն: Եղեք երջանիկ:

224
 Գ ԼՈԻԽ 14.

Ի՞ՆՉ է ՍՏԵՂօԱԳՈՐօԱԿԱՆ
ՄՏԱՊԱՏԿԵՐՈՒՄԸ (ՎԻԶՈՒԱԼԻԶԱՑԻԱ)

Ինչպե՞ս ստեղծել մտապատկերներ

«Մտապատկերման ուժը կարևոր է (փտելիքներից»,- ասել է Ալ-

բերտ Էյնշաեյնը.- Մենք լա վ հիշում ենք միայն այն, ինչը սովորել
ենք ինքներս. Մա րդու գիտ ելիքները սահմանափակում են նրան,
երբ նա սկսում է մ տ ա ծել դրանց շրջանակներում, իսկ
երևա կա յությա ն սահմա նը անսպառ է: Երբ հասկանում ենք, թե ինչ
առաջընթաց է ունեցել մարդկությունը քարանձավային ժամանակ­
ներից մինչև հիմա, երևակայության ուժը երևում է ողջ մասշտա­
բով: Այն, ինչ ա յսօր ունենք մեր երևակայության շնորհիվ է: Ի՞նչ է
իրենից ներկա յա ցնում ստեղծա գործա կա ն մտապատկերումը կամ
ինչպես ասում ենք' վիզուա լիզա ցիա ն: Այն, ինչ մտքում մտածում
ենք պ ա տ կերներով կոչվում է մտապատկերում, այսինքն' մտա­
ծում պ ա տ կերներով կամ ընդունված է ասել վիզուալիզացիա:
Ս տ եղ ծա գ ործա կա ն մտ ա պ ա տ կերումը (վիզուալիզացիան) նո­
րություն չէ և ոչ էլ ա րտ ա սովոր ինչ-որ բան: Անցյալում շատերը
ստ եղծա գործա կա ն մտ ա պ ա տ կերումը օգտ ագործում էին անգի­
տ ա կցա բա ր, իսկ դուք այն կիրա ռում եք ամեն օր, ամեն րոպե գի­
տ ա կցա բա ր կամ ա նգիտ ա կցա բա ր: Վիզուալիզացիան միշտ եղել
է այն մ իջոց ն եր ի ց մեկը, որի օգնությամբ շատ Փիլիսոփաներ և
մտածողներ ձ գ տ ե լ են հա սն ել հանգստության: Նրանք մւոովի
ստ եղծել են ի դ ե ա լա կա ն պ ա տ կերներ, որոնք նրանց հանգստու­
թյուն էին բերում: Երբ նրա նք ուշադրությունը կենտրոնւսցնում
էին այդ պ ա տ կերի վրա, նրա նց մոտ ա րա գ երևում էր հանգստու­
թյան և ներդա շնա կութ յա ն զգա ցողություն:

225
 ՍՏ-ՐԻ filmi c*

Ստ եղծա գործա կա ն մտ ա պ ա տ կերումը ձեր ց ա ն կ ո ւթ յա ն մտովի

պ ա տ կերա ցում ն է: Ո ւղեղում ս տ ե ղ ծ վ ո ւմ է ա յն իրա դա րձութ յա ն
կամ իրի պ ա տ կերը, որը դուք ց ա ն կ ա ն ո ւմ եք ու ե ր ա զ ո ւմ , որը ղեռ
տ եղի չի ունեցել: Այսինքն, ա ռ ա ր կ ա յի կա մ ե ր և ո ւյթ ի բ ա ց ա կ ա յո ւ­
թյան պ ա յմա ններում ա յդ երև ույթ ի կա մ իրի պ ա տ կ ե ր ա ց ո ւմ ն է:
Մ տ ա պ ա տ կերումը նպ ա տ ա կին հ ա ս ն ե լո ւ ա մ ե ն ա կ ա ր և ո ր միջոցն
է: Այդ մասին ա վելի մա նրա մա սն շ ա ր ա դ ր վ ա ծ է իմ «Հա րուստ և
հաջողակ լինելու գաղտնիքները» գ ր ք ո ւմ , ո ր տ ե ղ ն կ ա ր ա գ ր վ ա ծ է,
թե ինչպես գ ի տ ա կ ց ա բ ա ր օ գ տ ա գ ո ր ծ ե ն ք մեր ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ա կ ա ն
մտ ա պ ա տ կերումը, որպ եսզ ի ուն են ա ն ք այն, ինչը ց ա ն կ ա ն ո ւմ ենք
ունենալ, ո ր ո վ հ ե տ և ուղեղը իր ն երսում ուն ա կ է ս տ ե ղ ծ ե լո ւ գ ա ղ ա ­
փարների, ի րա վ ի ճա կ ն ե ր ի կամ իրերի մ տ ա պ ա տ կ ե ր :
Այսպիսով, վ ի զ ո ւա լի զ ա ց ի ա ն այն ի ր ա դ ա ր ձ ո ւթ յա ն մ տ ա պ ա տ ­
կերումն է, որը դեռ տ եղի չի ո ւն ե ց ե լ, բ ա յց մ ա ր դ ը պ ա տ կ ե ր ա ց ­
նում է, որ ինքն ա րդեն դա ունի կա մ ա ն ում է ա յն, ինչ երա զ ում է
ունենալ, ա յսինքն, պ ա տ կ ե ր ա ց ն ո ւմ է նպ ա տ ա կը կա տ ա րվ ա ծ:
Ինչպե՞ս: Շ ա տ պ ա րզ: Ենթ ա դրենք, դ ո ւք ո ւզ ո ւմ եք ի ն ք ն ա վ ս տ ա ­
հություն զ ա ր գ ա ց ն ե լ ձե ր մեջ: Այդ դ ե պ ք ո ւմ ձ ե զ ե ր և ա կ ա յե ք այդ­
պիսին: Պ ա տ կ ե ր ա ց ր ե ք այն ի ր ա վ ի ճ ա կ ը , ո ր ո ւմ դ ո ւք վա տ եք
զ գ ա ցել և հա ղթեք մտովի: Ն ույն իսկ կ ա ր ո ղ եք պ ա տ կ ե ր ա ց ն ե լ, թե
ինչպես են ձեր ընկերները, ա շ խ ա տ ա կ ի ց ն ե ր ը ս ի ր ա լի ր խոսում
ձ ե զ հետ և հա ճոյա խ ոսութ յուն ն եր ա նում: Պ ա տ կ ե ր ա գ ր ե ք ձեր
ձե ռ ք բերա ծը- և հպIա րտ կ ե ց վ ա ծ ք լւսւ
ը նլ.I
դ ո ւն ե ք -
ІІппкГ. ....................................г, Г
Արդեն ա սա ցինք, որ մենք մտովի ս տ ե ղ ծ ե լ ե ն ք ա յն, ինչ հիմա
ունենք: Այդ հա րցում շատ կ ա ր և ո ր դեր ուն ի ստ եղծա գործա կա ն
տ ա պ ա տ կ րում ը, ա յս ի ն ք ն , մենք օ գ տ ա գ ո ր ծ ո ւմ հՈ ո մեր
ենք մհո
-■ ■ и--- ւր ««ւսւլսս ց ա ծ ի որոշւս-
№ 2 3 ո ? է ն Ո^ եձ զԻ, " աեղ.ձեն' * * բանկացս
ևենտ ո^ ա ոՈո ^ տո ^ ն ք մեր ո ւշ ա դ ր ո ւթ յո ւն ը մշտ ա պ ես

օՋ;Ջ “Լր)Տրրժփք°,կա
մ 1 7

նա: Մենք կ ա ր ո ղ ենք մեօ J f ա ք ժ ա մ ա ն ա Կ. մ ի ն չ և ի ր ա կ ա ն ղառ-

ն կ ա բ Ի ն ՝ տ ա լ ո ւ 1

խատանքում, ոաենաւ Հ ձ հտԿերա.9նել նոՈ տ ա ն Ը Կամ նոր աշ-

.и
226
s is “ Г ь - г աւ4ս,տո՛
 1 - 0 .; Է ииіЦЛцц[прЛц,1,ші,
Pn»l^l (mijll| ՈԱԱյ|]էյա1յԱШ

Մտապատկերման վարժություններ

Օրինակ, ենթադրենք, դուք որևէ անձի հետ լավ հարաբերե­

լու խնՈԻՈ ունեՔ. դուք ուզում եք, որ նրա ու ձեր հարաբերություն­
ները լինեն մեղմ, նորմալ ու հարմոնիկ: Թուլանալով և հանգիստ
վիճակում գտնվելով, դուք կարող եք պատկերացնել ձեր սրտա­
մոտ փոխհարաբերությունը տվյալ անձի հետ ջերմ մթնոլորտում:
Փորձեք պատկերացնել, որ դա արդեն կատարվել է ու իրական է,
դա արեք հատկապես, երբ այդ մասին եք սկսում մտածել: Այդ
վարժությունը կրկնեք օրը 2-3 անգամից ոչ պակաս: Եթե դուք սր­
տանց եք դա ուզում և անկեղծ եք ձեր մտադրության մեջ, ապա
դուք շուտով կնկատեք, որ տվյալ անձի հետ ձեր հարաբերու­
թյունները այնպիսին են, ինչպես դուք ցանկացել և պատկերաց­
րել եք' պատշաճ, հարմոնիկ և ջերմ: Բայց դա չի նշանակում, որ
դուք կարող եք ղեկավարել ուրիշներին, ազդել նրանց վրա իրենց
կամքին հակառակ, ընդհակառակը, դրական արդյունքի հասնե­
լու համար դուք ձեզ պետք է դրականորեն տրամադրեք:
Մարդկանց մի մասը «տեսնում է» պարզ և վառ պատկերներ,
իսկ մյուսներն էլ բողոքում են, որ երբ փակում են աչքերը, ոչ մի
պատկեր կամ կերպար «չեն տեսնում»: Ոչինչ, դա ձեզ թվում է.
Որովհետև, եթե փորձեք մտովի լիմոն ուտել, ապա կզգաք, որ բե
բանում թքարտադրությունը շատացել է.՜ Ոա հենց վիզուալիզա

227
U S I M • Ш ч І І*

Ա յսպ իսով, պ ա տ կ ե ր ա ց ր ե ք , որ ձեր ուղեղը մի մեծ էկրան է, որի

վրւս կա րող եք պ ա տ կ ե ր ե լ ծեր բոլոր մտ քերն ու ֆ ա ն տ ա զ ի ա ն ե ­
րը, հրււյպ ուրվեք ա յդ պ ւստ կերներով, ո ր պ ե ս զ ի կ ա ր ո ղ ա ն ա ք մե­
խ ա նիկորեն հ ա ր ս տ ա ց ն ե լ ձեր ա ռօրյա կյա նքը ձ ե ր ո ւզ ա ծ ձև ո վ .
Մ տ ա պ ա տ կերն երը կա րող են փ ոխ ել ձե ր տ րա մ ա դ րութ յուն ը.
Կ ա խ վա ծ ձեր մտ ա պ ա տ կերում նկա րա ծ նկա րի բնույթ ից, կա րող
եք կամ թուլա նա լ, կամ էլ ա կտ իվ ա ն ա լ լց վ ե լ ո ւժ ե ր ո վ . Մ տ ա ­
պ ա տ կերմա ն հա մա ր պ ետ ք է.
Հա րմ ա րա վ ետ նստ եք աթոռին:
Փ ա կ ե ք ա չքերը և պ ա տ կերա ցրեք նկա ր, որը կ ա ր ո ղ է ձե զ
հա ն գ ստ ա ցն ել' ա րև, ծով, կանաչ դա շտ և այլն:
Ուղեղում փ որձեք պ ա րզ պ ա տ կ ե ր ա ց ն ե լ ա յդ տ ե ս ա ր ա ն ը :
Հիա ցեք, հրա պ ուրվեք այդ տ եսա րա նով:
Ուշա դրություն դա րձրեք, թե ինչպես է ձե ր շն չա ռութ յուն ը դա ն­
դաղում, դառնում աննկատ: Այսինքն, դուք ն երդ ա շն ա կութ յա ն
մեջ եք մտնում ձեր և բնության հետ:
Հա ճա խ կա տ ա րեք այդ վարժությունը, ն կ ա ր ե լո վ ուղեղում
տ ա րբեր նկարներ: Օ ր ի ն ա կ ' երկինքը կա պ ույտ է և ա ր և ը վառ
փ ա յլում է երկնքում: Հիշեք, որ ս տ ե ղ ծա գ որ ծա կ ա ն մ տ ա պ ա տ կ ե ­
րումը միայն բա րիք է գործում, հա կա ռա կ դեպ քում, եթե վատ ը
ցա նկա նա ք ուրիշներին, պ ա տ կերա ցրեք, որ այն բումերա նգի
օրեն ք ով ձե զ ետ կվերա դա ռնա : Դրա հա մա ր միայն բա րին կա մե­
ցեք ձե զ և ձեր շրջա պ ա տ ին: Հ ի շե ք ' «Ինչ որ ցանես, այն կհնձես»
օրենքը: Օ ր ի ն ա կ ' եթե դուք ուզում եք, որ ձե ր պ ա շտ ո ն ը բ ա ր ձ ­
րացվի, մի պ ա տ կերա ցրեք, որ ձեր ուզա ծ պ ա շտ ոն ի ա շխ ա տ ողին
գործից ա զ ա տ ելով ձե զ ընդունեն նրա տ եղը, ա յլ պ ա տ կ ե ր ա ց ր ե ք ,
որ նրան ավելի լա վ ա շխ ա տ ա նքի են տ եղ ա ւիոխ ել ու տ եղը ձեզ
նշանակել: Դրա կա ն ա րդյունքի հա սնելու հա մա ր դուք ձ ե զ ււյեւոք
է դրա կա նորեն տ րա մա դրեք: Շ ա տ կ ա ր և ո ր է մեր ծնողների, դա ս­
տ իա րա կների և ուսուցիչների դերը երեխ ա յի ստեղծագործւսԼ|ւսն
ունակությունների բա ցա հա յտ մա ն և զ ա ր գ ա ց մ ա ն հա րցում, որ­
պեսզի երեխան կա րողա նա իր ուզ ա ծ ձ և ո վ կ ե ր տ ե լ իր ա պ ա գա ն:

228
 Ստեղծագործական մտապատկերման ա րվեստ ը

Աշխ ա րհա հռչա կ Գավեյն Շտկտին իր «Ստեղծագործական վի-

զուա լիզա ցիա » գրքում գրում է. «Ստեղծագործական մտապատ­
կերումը դա մտային պ ա տ կերների և. մտածների օգտագործման
մի այնպիսի ա րվեստ է, որը օգնում է կյանքում գրական Փոփոխու­
թյան կա տ ա րմա նը: Շ ա տ կա րևոր է ստեղծագործական մտապատ­
կերման հա մա ր սովորել խորը թուլանալ: Երբ ձեր մարմինը ու
միտքը գտ նվում են խորը թուլացման վիճակում, ապա ձեր ուղեղի
ալիքային պ ա տ կերը փոխվում է և դանդաղում»: Ստեդծագործա-
կան կամ ցա նկությունների մտապատկերումը հիմնված է մեզ ար­
դեն ծանոթ Ձգողա կա նությա ն օրենքի վրա. «Նմանը նմանին է
ձգում», «Դրա կա նը դրականին է ձգում, բացասականը' բացասա­
կանին», «Ինչ որ ցանես, այն ' կհնձես»: Այո, երբ օգտվեք այդ
օրենքից, ապ ա գիտ ա կցա բա ր ձեր կյանքը կփոխի դեպի լավը:

Ինչպե՞ս է գործում
ստեղծագործական մտապատկերումը

Որպեսզի հա սկա նա նք, թե ինչպես է գործում մտապատկերու

մը, պետք է իմա նա նք ուղեղի կա ռուցվա ծքը (գիտակցության և
ենթագիտակցության մասին), որին արդեն ծանոթ ենք համապա
ւոասխան գլխ ից: Մենք իմա ցա նք, որ միտքը հաճախակի կրկնե­
լով, հնտտհււ ոհո.Խ հ ո ո ո ւմ ' ա ճում է: Մեր ենթագիտակցությունը

խտյմաններ է ստ եղծում, որպ եսզի Ա|յ

^ եըական: Հիշո՞ւմ եք, ա սել ենք, որ ԵնթւոԳհտս,կցՈԼԲյՈւ^

229
 ւրՏ ԲԻ ГІІиИ»

հա սկա նում է միայն պ ա տ կերի լեզուն, չնա յա ծ նա հասկանում է

նա և խ ոսքի լեզուն, բայց ավելի հեշտ է ընկա լում պատկերները.
Իսկ դա շա տ կա րևոր է մտ ա պ ա տ կերմա ն գործընթա ցը հասկա­
նա լու համար, որովհետ և դա այն ա րդյունա վետ միջոցն է, որը
նպ ա տ ա կը դա րձնում է իրական: Իսկ ինչպե՞ս է գործում վիզուա-
լիզա ցիա ն (մտապատկերումը):
Որպեսզի հասկանաք, թե ինչպես է գործում ստեղծագործական
վիզուա լիզա ցիա ն լավ կլինի ծանոթանանք «ֆիզիկական տիե­
զերք», «միտք» և «նյութ» փ ոխ կա պ ա կցվա ծ էլեմենտների հետ:
Ֆիզիկական Տիեզերքը էներգիա է: Այն ամենը, ինչը շրջապա­
տում է մեզ, էներգիա է, իսկ մենք այդ մեծ էներգիայի դաշտի մի
մասնիկը: Իրերը, որոնք մենք' նյութական և իրա րից անկախ ենք
համա րում իրականում, միասնական էներգիայի տարբեր ձևեր
են: Մենք բոլորս միասնական ենք, նույնիսկ ֆիզիկա կա ն իմաս­
տով: Էներգիան ա ռա ջ է բերում տատանում, որն ունի տարբեր
հաճախականություններ, դրա համար ձեռք է բերում տարբեր
որա կ' նրբից մինչև կոպիտ:
Միտքը համեմատաբար թեթև, նուրբ ձև ի էներգիա է, դրա հա­
մար այն արագ և հեշտ փոխվում է: Երբ մենք ինչ-որ բան ենք
ստեղծում, նախ դա ծնվում է մտովի, մեր գլխում, հետո նոր դառ­
նում իրականում: Օ րինա կ' նկարը: Նախ, պատկերը ստեղծվում է
նկարչի ուղեղում, հետո վերա րտ ա դրվում է կտավի վրա ' դառնում
նկար: Այսինքն, հենց ինքը, մտ ա ծելու պրոցեսը էներգիա է, որը
աշխ ատում է նյութի ձև ո վ ստ եղծել և իրեն ձգ ել պատկերացրածը:
Օ րի ն ա կ ' եթե դուք անընդհատ մտածում եք հիվանդության
մասին, ապա, վերջին հա շվով կհիվա նդա նա ք, իսկ եթե մտածեք,
որ ձեզ հիա նա լի եք զգում' այդպես էլ կզգաք: Ձևը հետևում է գա­
ղափարին:
Նյութը ավելի կոպիտ էներգիա է, դրա համար այն դանդաղ է
շարժվում ու փոխվում, իսկ կենդանի նյութը նուրբ է, արագ փոխ­
վում է և կրում շրջա պ ա տ ի ազդեցությունը: Քա րը պինդ մարմին

230
 ІШ [П р ()|Ц І|щ і| ІІІП Ш ІЦ Ш ІП ІІІ] nul ІІІІНШІ ш

է, նրա վրա դժվա ր է ա զդել, բայց ի վերջո, քարն էլ է փոխում իր

ձև ը ա վելի նուրբ ու թեթև էներգիայի ազդեցությունից' ջրից: բ ո ­
լոր տ եսա կի էներգիա ները փ ոխ կա պ ա կցվա ծ են և կարոդ են ազ­
դել մեկը մյուսի վրա: էներգիա ն ձգողականություն ունի: էներգի­
այի օրեն ք ն երից մեկն ա սում է, որ որոշակի որակի և տատանման
էներգիան իրեն է ձգ ում նմա նա տ իպ որակի և տատանման էներ­
գիայի, ա յսին քն ' նմանը ձգում է նմանին:
Մտքերը և զգա ցմունքները ունեն իրենց սեփական էներգիան,
որոնք իրենց են ձգում նմանատիպ, նույն բնույթի էներգիա: Մենք
այդ օրենքին հանդիպում ենք մեր առօրյայում, օրինակ «պատահա­
կան» ինչ-որ մեկն է զանգահարում կամ հանդիպում, որի մասին
հենց նոր մտ ա ծում էինք, կամ թե «պատահականորեն» գտնվում է
%

այն գիրքը, որ մեջ կա ձեր կողմից փնտրվող ինֆորմացիան: Բնա­

կան է, այս կարգի դեպքերի, երևի, ձեր կյանքում շատ եք հանդիպել:
Այո, որովհետ և միտքը նյութական է, իսկ մարդը Տիեզերքի մասնիկ,
որը տարածության մեջ էներգիա է ընդունում և փոխանցում:

Ինչպե՞ս զարգացնել մեր մեջ ստեղծագործական

մտապատկերումը
Գործնական վարժություներ

«Ստ եղծա գործա կա ն մ տ ա ծ ե լա կ ե ր պ » հա սկա ցությունն

Ընդգրկում է մտ ա յին պ րոցես: Մ եզա նից շա տ երի ստ եղծա գործա ­
կան հնա րա վորությունները մեր ողջ կյանքի ընթացքում այդպես
էէ մնում են ա ռա նց զ ա րգ ա ն ա լո ւ: Մենք բոլորս, մեր ծնվա ծ օրից,
ոլնենք ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ա կ ա ն մեծ հնարավորություններ, բայց...
Այստեղ են ասել. «Երբեք չգիտես, թե ղու ինչի ես ունակ, մինչև
կփորձես»: Ահա այսպիսի գործնա կա ն վարժությունների օգնությա բ
ԸՈլք կարող եք զա րգա ցնել ձեր մտապատկերումը. Օրանք են.
Անւորեք լուռ ու հա նգիստ տեղ, որտեղ ձեզ ոչ ոք չի խա QWP •
Ասւոեք կւսւ5 պ ա ռկեք ձեզ համար հարմարավետ ղիրքու
Բսդշապես թուլա ցրեք ձեր մարմինը: Պա տ կերա ցրեք, ոտքի

231
 USP.MHuH»

մա տ ից սկսած մինչև գլուխ, ձեր մարմնի յուրա քա նչյուր մկանի

թուլացումը, պ ա տ կերա ցրեք, թե ինչպ ես է ձեր լարվածությունը
հեռանում ձեզանից: Շնչեք որովա յնով խորը և դանդաղ, հաչ­
վեք 10 -1 և հա շվելիս ձեզ զգա ցեք ա վելի թուլացած: Երթ կզ­
գաք, որ լրիվ թուլացել եք, սկսեք որոշա կի պ ա տ կերա ցնել այն,
ինչ ուզում եք:
• Սկզբում մտածեք այն մասին ինչին ուզում եք հասնել: Դրա հա­
մար վերցրեք պարզ օրինակ, որ կա րողա նա ք պատկերացնել:
Դա կարող է լի նե լ առարկա, որը դուք կուզենայիք ունենալ,
իրադարձություն, որում կուզեիք լի ն ե լ կամ ձեր կյանքում ինչ-
որ բան, որը կուզենայիք բա րելա վել:
• Եթե դա առարկա է, ապա պ ա տ կերա ցրեք, որ այն արդեն ձեզ
մոտ է, որ դուք այն օգտագործում, հիանում եք նրանով, ցույց
եք տ ա լիս ձեր ընկերներին:
• Եթե դա իրադարձություն է կամ իրավիճակ, ապա ձեզ պատկե­
րացրեք գլխ ա վոր դերում: Դուք միայն կարող եք ազդել այն
իրավիճակի վրա և փ ոխ ել դրականը, որտ եղ դուք գլխավոր դե­
րում եք կամ ա ռնվա զն' մասնակից: Դուք այդ ամենը կարող եք
պ ա տ կերա ցնել ընդամենը մի քա նի րոպե: Հաճույք ստւսցեք,
վա յելեք ձեր ձեռք բերածը: Ձեր ա յդ վիճակը պետք է նման լինի
ծննդյա ն օրը նվերների սպ ա սող երեխայի վիճակին:
• Այժմ, այս բոլորը մտ ա պ ա հելով, սկսեք բա րձրա ձա յն կամ մտո­
վի ա սել ձեր ցանկությանը վերա բերող աֆիրմացիաներ: Օրի­
նակ, «Ես հիա նա լի հարաբերության մեջ եմ ...-ի հետ»: «Մենք
իրար շա տ լա վ ենք հասկանում» և ա յլն:
• Այսպիսի դրական և ներկա ժա մա նա կով ա րտ ա սա նա ծ աֆիր*
մացիաները ստեդծագործակւսն վիզուա լիզա ցիա յի կարևոր
մասն են կազմում: Եվ վերջում ա վելա ցրեք. «Շնորհա կա լ եմ:
Այն, ինչ ուզում էի, ինձ տրվեց, դեռ ա վելին»:
Եթե ձեզ մոտ կառա ջա նա ն հակառակ մտքեր, ապւս մի լարվեք
և մի փորձեք ք շել, թողեք թող նրւսնք հանգիստ հեռւսնան,
ո2ինչ, դրանց առկայությունը ա վելի է ուժեղւսցնում ձեր ցան­
կությունների ուժը: Դուք շա րունա կեք կրկնել դրական աֆիՐ՜

232
 І О ,; լ .»ո1».լ.)uujnp^ ,,,}, ..\„l„„jimil|||1|lllllf|1 (-lJ,,JnilU|jMJ, |1Іи)

մացիաները այնքան ժամանակ, մինչև այդ պրոցեսը ձեր մեջ

հաճույք և հետւսքրքրություն կառւսջացնի: Դա կարող է տևել 5
րոպե կամ կես ժամ, ինչքան կամենաք:
Այս սկզբունքը սույորևլու համար ւիորձեք առաջաղրված կար-
ժությունները կա տ ա րել էներգիայով, հոգով ու սրտով, իսկ նրա
տված օգուտը' ինքներդ կտեսնեք:
Պատկերացրեք, որ մեկը մի երևույթի կամ մի հիասքանչ ծաղ­
կի տեսքի և հոտի մասին ձեզ նկարագրի ու պատմի: Ձեզ այն
ֆանտաստիկ կթվա, այնպես չէ°. մինչև այն չտեսնեք ու շոշափե­
լի չզգաք: Նույնը և ստեղծագործական վիզուալիզացիան է,
մինչև ինքներդ չփորձեք, չեք համոզվի: Ծառը ճանաչում են իր
պտղով, իսկ պտղի համը' փորձելով: Իհարկե, վարժությունների
կատարումը սկզբում կարող է այն չլինել, ինչ ուզում եք, իսկ հե­
տո, պրակտիկան կօգնի ձեզ հասնելու այն ամենին, ինչը ցանկա­
նում եք: Մեզանից յուրաքանչյուրն ունի տեսողական հիշողու­
թյուն: Մեկի մոտ այն լավ է զարգացած, իսկ մյուսի մոտ' թույլ:
Քանի որ տարբեր մարդկանց մտապատկերումը, ունակություն­
ներից ելնելով, տարբեր է լինում, ուստի կարելի է համառորեն
վարժվելով հասնել արդյունքի: Վարժությունները կրկնեք ամեն
օր, օրը մի քանի անգամ: Մի ծուլացեք, կատարեք, եթե, իհարկե,
ուզում եք ձեր ուզածին հասնել: Բայց պետք է լավ հիշել, որ մի­
այն մտաձևով ու մտապատկերմամբ, նպատակը, առանց գործո­
ղության չի կարող իրականանալ: Երազանքներն իրականանում են
այն ժամանակ, երր անհազ ցանկությունը վերածվում է գործողու­
թյան: Դե ուրեմն, ի գործ: Հաջողություն ձեզ:

Վիզուալյւզացիայի բաղանիքները
Աստվածաշնչում ասվում է, երբ Յիսուսին աշակերտները խնղ-
րեցին աղոթք սովորեցնել, Նա ասաց. «Այն ամենը, ինչ որ կուզեք
աղոթքով , հավատացեք, ոը արդեն ստացել եք, ունեք և այն կտրվի
ձհՓ> (Մարկ. 11.24): Դրա համար որոշակի եղեք ձեր ցանկության

233
 ս տ Ք Ի imci'U

1. Որոշեք, ինչի" եք ուզում հասնել: Ուզու՞մ եք քննություն հանձ­

նել, ստանալ պաշտոնի բարձրացո՞ւմ, ինչ-որ մեկի հետ ծանո­
թանա՞լ, շատ փո՞ղ աշխատել: Պետք է միայն հիշենք, որ յուրա­
քանչյուր միտք, որը ծնվում և ամրանում է մեր ուղեղում, ազ­
դում է մեր կյանքի վրա:
2. Մի քանի րոպե կտրվեք գործերից, հարմար նստեք բազկաթո­
ռին և մտեք ձեր հոգու մեջ, հանգստացեք հոգով ու մարմնով:
Թուլացեք: Ինչքան խորը լինի թուլացումը, այնքան արդյունքը
մեծ կլինի: Հիշեք, երբեք մտապատկերում մի կատարեք ուրիշի
ներկայությամբ, երբ սենյակում երեխաների աղմուկ կա կամ
հեռուստացույցը միացված է:
3.5-10 րոպեի ընթացքում մտովի պատկերացրեք ձեզ ձեր ցանկա­
լի իրականության մեջ: Ձեր նպատակը պատկերացրեք այնպես,
կարծես թե այդ բոլորը կատարվում է ձեզ հետ հենց հիմա: Ձեր
գիտակցության մեջ այդ բոլորը արեք իրական ձևով:
4. Ամեն օր, գոնե օրը երեք անգամ, մտովի պատկերացրեք ձեր
նպատակը: Հաճախ մտովի կենտրոնացեք և պատկերացրեք
ձեր ցանկացածը օրվա ցանկացած ժամի, մի քանի անգամ: Դա
արեք թեթև և առանց պարտադրանքի, իսկ եթե պայքարում եք
նրան հասնելու համար, ապա ավելորդ էներգիա եք ներդնում,
որը օգնելու փոխարեն կարող է միայն խանգարել:
5. Պատկերացումից հետո «բաց թողեք», այսինքն, տվեք Տիրոջը,
մոռացության մատնեք, դուք զբաղվեք ձեր գործերով: Պիտի
ասեմ , որ դժվար է թուլանալ, բաց թողնել ցանկությունը և պահ­
պանել հանգստությունը, չխանգարելով դեպքերի ընթացքին:
Չվարվեք այս աղոթողի պես. «Տեր իմ, տուր ինձ համբերու­
թյուն, միայն թե խնդրում եմ, շուտ տուր», այլապես ոչինչ չեք
ստանա:
6. Դրանից հետո հետևեք ձեր ներքին ձայնին, ինտուիցիային:
Օրինակ' եթե հանկարծ ուզում եք խանութ գնալ, փողոց զուրս
գալ,գնացեք: Գուցե պատահականորեն հանդիպեք այն մւսր՜
դուն, որը ձեր նպատակի իրագործման համար դեր ունի:

234
 1^#ն%է ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ա կ ա ն ւԱ ոա սրա ոկերուԱ ր ( Վ խ ւ ո ւ ւ պ ի փ ա փ ա)

Ամերիկայի հարուստ ու հայտնի ֆինանսիստներից մեկը ուներ

հետևյալ սովորությունը նա միշտ երկու* երեք րոպե փակում էր
աչքերը, երբ պետք էր որևէ որոշում կայացնել: Այն հարցին, թե
ինչու է այդպես անում, պատասխանել է. «Միայն փակ աչքերով
եմ կարողանում մերձենալ Բարձրագույն Բանականության
ակունքին և գտնել հարցի ճիշտ լուծումը»:
Այս ամենը, թվում է, նման է միստիկայի: Բայց սա միստիկա չէ,
այլ ավելի շուտ իր բնույթով բարդ հոգեբանական ֆենոմեն է, որը
դեռ ուսումնասիրվում է: Միստիկա է անվանվում այն ամենը, որը
մենք դեռ մինչև վերջ չգիտենք: Այս ամենում ոչինչ չկա խորհրդա­
վոր, պարզապես, այն հիմնված է ուղեղի աշխատանքի ներքին
մեխանիզմի, էներգիայի, ինչպես նաև ներքին ռեսուրսների
ստեղծագործական ուղղորդման վրա:

Մտապատկերման գիտափորձի օրինակներ

Վիզուալիզացիան նոր իրականության ստ եղծմա ն ծրագիր է,
որն իրենից մի ամբողջ համակարգ է ներկայացնող . րա 2
է սովորել աշխատել կերպարներով, զարգաց I ^ ^
մտածելու կարողությունը (աջ կիսագնդի), մտա Լ 9^
մասին: Եթե ծեզ մոտ ցանկություն է առաջացել դա Օ շ^ ա կ ո մ ւ
տիեզերական ի ն ֆ ո ր մ ա ց ի ո ն բանկում ձեր ցա նկւսթյ
9իան արդեն երևացել է, իսկ մեր ուղեղը կսկսԻ ^2 ձեր
Ցանկության կատարման համար: Շատ " 'l . ևար րլ իա-
մտքերի որակին: Սկզբում դժվար կլինի, 7 hJ9sh պետերով այդ
մլսռ վարժությամբ, անպայման, կստացՎԻ- դրական
տեխնիկային, ձեր մտքում կհոսի hut^ J J ; Չցանկացածի վրա,
էներգիա: Կենտրոնացրեք ձեր ուշադրությ դ ա ՈԼշադ-
խաւոկերով և այն ամրագրեք մտային ԷԿՈ^ ^ միջոց է. դՈլք
սության կենտրոնացման զարգացման Լա^ , Այս ձևով դուք
աՈող եք մշտապես դիտել ձեր երազանքի №֊ Շ J ան
յ^ ո ղ եք փ ոխ ել ձեր մտածելակերպը: ՀայաԱի ч ^
Իձարդսոըը այրւ ամեըը հաստատել է ԻՈ 9Իտ
235
 11ՏՔ141Ի«1|*

Ուսանողական բասկետբոլային թիմը նա բաժանեց երեք խմբի.

Առաջին թիմը իր պարապմունքները ամենօր կարգ ու կանոնով
անցկացնում էր մարզադահլիճում:
Երկրորդ թիմը ոչինչ չէր անում:
Իսկ երրորդ թիմի մարզիկները պարապմունքները տանն էին
անցկացնում: Նրանք օրը կես ժամ մտովի մրցում էին հակառա­
կորդ թիմի հետ և մեծ հաշվով հաղթում: Նույնիսկ նրանք տեսնում
և զգում էին հանդիսատեսի ուրախ ողջույնները:
Մեկ ամիս հետո երեք թիմերին էլ ստուգեցին մրցապայքարում:
Առաջին խումբը ավելացրել էր իր արդյունքը 24%-ով, երկրորդ
խմբի արդյունքը ոչնչով չէր փոխվել, իսկ երրորդ խմբինը, որոնք
մտովի էին խաղացել և հաղթել, նրանք նույն արդյունքը ունե­
ցան, ինչ առաջին խումբը, որոնք իրական մարզվել էին մարզա­
դահլիճում: Հետևությունը թողնում եմ ձեզ:
Եթե կարողանանք հսկել մեր հարաբերությունները հենց
ինքներս մեզ հետ և ընկալենք լսողական, տեսողական և կինե­
տիկ ազդանշաններ, ապա կարող ենք հասնել նշանակալի դրա­
կան արդյունքների, նույնիսկ այն վիճակում, Երբ հաջողության
հնարավորությունը սահմանափակ է կամ անհասանելի:
Կամ, օրինակ, լսե՞լ եք Մէլ Ֆիշերի մասին, որը 17 տարիների
ընթացքում փնտրել է ծովի հատակում սուզված նավի գանձերը,
որոնք 400 մլն. դոլար արժողության արծաթի և ոսկու ձուլակ­
տորներ էին: Նրա մասին գրված հողվածում հարցրել էին նրա
անձնակազմի անդամներից մեկին, թե ինչո՞ւ էր նա այդքան եր­
կար ժամանակ աշխատում Մէլի հետ: Նա պատասխանել է. որով­
հետև Մէլը մարդկանց դրականորեն ներշնչելու զարմանալի
հատկություն ուներ: Ամեն օր Ֆիշերն ինքն իրեն և անձնակազմին
ասում էր. «Այսօր շատ հաջող օր է», իսկ օրվա վերջում ոգևոր­
ված կրկնում էր. «Վաղը ավելի հաջողության օր է լինելու»: Բայց
միայն ասելը բավական չէր: Նա դա ասում էր մեծ համոզմունքով:
Ապրելով ու կանխազգալով այդ ամենը, նա իր և ուրիշների մեջ

236
 Դ|* I МЦ1І|ші) Itшսա
(*^ուայխ|ա,փ,„լ
ստեղծում էր հաղթանակի.պատրանք: Ամեն օր նա իրեն այնպես
էր տրամադրում և այն վիճակի էր բերոլմ որը նրաը
րություն էր տափ ս նոր թափով շարունակել որոնումները' մինյև
պսակվեց հաջողությամբ: Ահա Բացարձակ Հաջողության Բա­
նաձևի օրինակ: Նա գիտեր ինչ է իրեն պետք, գործողության
պլան էր մշակում, նկատի էր առնում այն, որը գործում էր, իսկ
երբ Փորձը չէր աշխատում, ապա նա փորձում էր մեկ այլ տար-
բերակ, որը կտաներ հաջողության:
Նմանատիպ օրինակ է նաև. ճավայան համալսարանի ֆուտբո­
լային թիմի ավագ մարզչի' Դիք Թոմի օրինակը: Նա լավ գիտեր,
թե ինչպես է մարղու ներքին պատկերացումը ազդում նրա աշխա­
տունակության և արդյունքի վրա: Մրցումներից մեկի ժամանակ,
թիմը առաջին խաղակեսի ավարտին 0: 22 հաշվով պարտվում էր
մրցակից թիմին: Տպավորությունն այնպիսին էր, որ կարծես թի­
մերը տարբեր խաղեր էին խաղում: Երբ նրանք ընդմիջմանը հան­
դերձարան եկան, Թոմը նրանց դիմավորեց գլխահակ, խոժոռ
դեմքով: Նա համոզված էր, որ եթե չփոխի իրավիճակը, երկրորդ
խաղակեսի հաղթանակի մասին մտածելն անիմաստ կլինի. Այն
ֆիզիոլոգիական վիճակը, որում գտնվում էին խաղացողները,
ասում էր, որ նրանք չեն կարող օգտագործել իրենց ռեզերվները.
Դրա համար Դիքը այլ հնարքի դիմեց: Նա բերեց մի թղթապանակ,
որի մեջ կային թերթերից կտրված հոդվածներ և ֆոտոնկարներ,
որոնք պատմում էին թիմի հաղթանակների մասին, անգամ նմա­
նատիպ ուժերի տեր թիմի հետ: Նա դրանք հավաքել էր տարինե­
րի ընթացքում: Թոմը ստիպեց խաղացողներին բար րաւ այ
կարդալ կարճ հոդվածները և վերապրել այդ հաղթա ա ПО՛
խորությամբ հավա տա լ ու հավատով պատկերաց է՛ Р
Կարող են հաղթել և այս անգամ: Կարծես հրաշք տեղի ու 9 J-
Այդ պահը փոխեց խաղացողների մեջ նեյրոֆիզիոլոգի
ճակը: Թոմի թիմը դուրս եկավ խաղադաշտ այՀ ակառակորդը
կարծես դա թիմի կյանքում վերջին խաղն ԼՒ՚ն П

237
 11*54-1 » | » f l l u J I !

ողջ խաղակեսի ընթացքում չկարողացավ ոչ մի գոլ խփել և ք՜ԱԱյ.

ղը ավարտվեց 27: 22 հաշվով: Թոմի խաղացողները հաջողու­
թյան հասան, որովհետև կարողացան իրենց հնարավորության
մասին ներքին կարծիքը փոխել:

Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»

1. Խնդիրը ձևակերպեք: Որոշեք, ի նչ եք ուզում. Դա կարող է վերա­

բերել աշխատանքին, ուսմանը, առողջության բարելավմանը,
հարստության ձեռքբերմանը և այլն: Սկզբում ընտրեք նպատակը,
իսկ կատարման միջոցը' կլինի: Սկզբնական շրջանում, քանի դեռ
վարժված չեք, ավելի թեթև նպատակներ դրեք, իսկ երբ փորձ կու­
նենաք, կարող եք ավելի մեծ նպատակադրումներ կատարել:
2. Մտովի ստեղծեք ցանկության (նպատակի) մտային ճշգրիտ
պատկերը, այսինքն' ստեղծեք ձեր ուզած առարկայի կամ իրա­
վիճակի մտային պատկերը: Մտածեք ձեր նպատակի մասին
ներկա ժամանակով, այնպես, կարծես կատարվել է:
3. Հաճախ կենտրոնացեք նպատակի վրա: Մտովի պատկերացրեք
ձեր նպատակը օրվա ցանկացած ժամի և մի քանի անգամ: Դա
արեք հանգիստ, առանց ստիպելու, որովհետև պայքարելով,
օգնելու փոխարեն կարող եք խանգարել:
4. Նպատակին դրական էներգիա փոխանցեք: Երբ դուք կենտրո­
նանում Եք ձեր ուզածին, ապա ուղեղում պետք է լինեն միայն
դրական մտքեր կամ ինչպես ասում ենք, դրական աֆիրմացիա-
ներ կամ պնդումներ: Շարունակեք այնքան ժամանակ, մինչև
հասնեք ձեր նպատակին: Իսկ երբ հասնեք, հաստատեք, տետ­
րում նշումներ արեք, որ ցանկությունը ամբողջությամբ կատար­
վել է, ձեզ գովեք, շնորհակալ եղեք ցանկության կատարման հա­
մար, շարունակեք մյուս ցանկությունների հետ աշխատել:

238
 Գ Լ Ո հ հ ւ 15.

ԻՆՉՊԵ՞Ս ՀՍԿԵԼ ՄՏՔԵՐԸ

Մտքիդ երիվարը սանձիր բանականության սանձով

Երբ սկսում եք վիզուա լիզա ցիա յով զբաղվել և դրական աֆիր-

մացիաներ կրկնել, դրական մտքերը, կարծես, ոչ մի կերպ չեն ու­
զում ձեզ ենթարկվել, չեք կարողանում կենտրոնանալ: Ուշադրու­
թյունն անընդհատ շեղվում է: Երևի շատերն են այդ վիճակում
հայտնվել: Եթե դուք չկարողանաք հսկել ձեր ուղեղին, ապա կն­
կատեք, թե ինչքան անկառավարելի են դաոնում ձեր մտքերը.
Նրանք արագ մի տեղից մյուսն են թռչում, որովհետև մարդու ու­
ղեղը շատ հեղհեղուկ է: Դրա համար պետք է կարողանալ մտքի
երիվարը բանականության սանձով սանձել, այսինքն կարողա
նալ զսպել և հա նգստ ա ցնել թափառող մտքերի հոսքը.
Յուրաքանչյուրի համար, ով ցա նկա նում է հաջողության հաս
նել, շատ կարևոր է ուշադրության կենտրոնացումը. Կյա քու ն
էլ կատարելու լինեք, կենտրոնացում է պահանջու . ղւս Լ
սում, զրույց, խաղ, ինչ կուզեք, անգամ լվացք ա Լ ու ա2
լը: Ամեն արարք կարիք ունի կենտրոնացած . ՜
պեսզի արդյունքը լավագույնը լինի: Մարդիկ չեն ծնվում կե Ո
«“ 9 M « ^ n n ' U i P . ШИаь«»ЬОрьпл.
Ո ւշա դ րութ յա ն կ ե ն տ ր ո ն ա ց մ ա ն ձ ե ո ք բ ե ր ո ւ 0 Գ ցք(Ամ;
Վում է դեռ վ ա դ տ ա ր ի ք ի ց ու շ ա ր ո ւ ն ա ր ու վելու հա մ ա ր
Նորածին երեխ ա յի ուշա դ րութ յունը մեր I'՚п .°. կ ծ ա ն ո ւ մ է, նրա
մենք տ ա ր բ ե ր ձ ա յն ե ր ե ն ք հ ա ն ո ւմ , եր բ մի թԻ է մեծԱ|ն|Ամ ա ր .

ամար հեքիաթներ ենք կարդում, իսկ եՈԲ իրեն այսինքն՝

Դեն նրեխան կարողանում է ինքնուրույ սովորԵլուն և
Կարողանում է ուշադրությունը կենտրո ա ւ ց ՚ հն>-որ չափով
առաջադիմությանը: Այս բոլոր միջոցառումները ինչ որ
239
ՍՏՔ ԻՈ հէհ»

նպաստում են երեխայի ուշադրության կենտ րոնա ցմա ն զարգւսց.

մանը: Օ րինա կ' հայտնի մարդկա նցից Իսա հա կ Նյուտոնը, Ալ.
բերտ էյնշտեյնը, Թոմաս էդիսոնը, Սոյիչիրո Հոնդան և շատերը
պնդել են, որ իրենց հաջողության համար պ ա րտ ա կա ն են իրենց
մտքի կենտրոնացմանը և բնավորության համառությանը:
Այո, որտեղ էլ գտնվելու լինեք, ինչ խնդիր էլ լուծելու լինեք, ձեզ
անհրաժեշտ է ուշադրությունը կենտրոնացնել խնդրին և նրա լուծ­
մանը: Միայն կենտրոնանալով կարող եք հա կա ռա կվել ու կառա­
վարել ձեր անհանգիստ ուղեղին, որտեղ ստեղծվում են բազմատե­
սակ և, երբեմն, ձեզ ոչ պիտանի մտքեր: Դրանց ասում ենք թւսփւս-
ռող, ցրված մտքեր: Քանի որ ուշադրության կենտրոնացումը շատ
կարևոր հմտություն է, ապա անհրաժեշտ է այն ձեռքբերել, այ­
սինքն' պետք է կարողանաք ձեր օգնությամբ մտքից դուրս նետել
անցանկալի մտքերը: Կարող եք ինքնաներշնչման (աուտոտրենին-
գի) և առաջադրված վարժությունների օգնությամբ մարզել ձեր
ուղեղը, սակայն, հնարավոր է, որ սկզբում չստացվի, ոչինչ, համառ
աշխատանքը ժամանակի ընթացքում իր արդյունքը կտա:

Ուսուցիչ Բոկուձյուն միշտ այստեղ է

Բոկուձյուն ապրում էր քարանձավում: Հա ճա խ օրվա մեջ կամ
գիշերը նա իրեն ձայն էր տալիս. «Բոկուձյու» և ինքն էլ պատաս­
խանում էր. «Ես այստեղ եմ»: Աշակերտները լսելով թաքուն ծի­
ծաղում էին. Բայց իր վերջին տարիներին նա իրեն անունով չէր
կանչում. Աշակերտները ա նհա նգստ ա ցա ծ այդ մասին հարցրե­
ցին նրան: Նա պատասխանեց.
֊Առաջ ես կորցնում էի ինձ, դրա համար փնտրում էի ինձ, իսկ
հիմա դրա անհրաժեշտությունը չկա: Բոկուձյուն միշտ տեղում է:

Ինչպե՞ս լավացնել ուշադրության կենտրոնացումը

Բավարար քուն
Անքնությունը ուշադրության կենտ րոնա ցմա ն թշնամին է: ժա­
մանակակից աշխարհն իր արագընթաց կյանքով, երբեմն, ստի-
240
 I

պում l մեզ քիչ քնել, որը տզզում է ո « մհտւո ,ո „

վբա. Ш ІІМ Р "‘СI ու զեղում է аь„ щ щ т т ^ ^ Յ ՚ Ջ

ՋՋ^ՏՋՏՀ
Առողջ սնունդ
4 ե տ ' 1 ■ *"-՛ -
Ուշա դրությա ն կենտ րոնա ցմա նը կարող է նպաստել առողջ և
օգտ ա կա ր սննդի օգտ ա գործումը: Սննդակարգի մեջ շատ կանա­
չեղենի, բա նջա րեղենի, ձկան, մրգի օգտագործումը (ցանկալի է
հում վիճա կում) դրա կա նորեն է ազդում մեր գլխուղեղի գործու­
նեության վրա, որով հետ և այդ մթերքները հարուստ են վիտամին-
ներով և հա նքա յին աղերով:
Խաղեր
Խաղեր խաղում են ոչ միայն երեխաները, այլև մեծերը: Բայց
ոչ բոլոր խաղերն են օգտ ա կա ր մեր առողջությանը: Խաղերը
պետք է այնպիսին լինեն, որ նպաստեն մեր մեջ որոշ հմտություն­
ների զա րգա ցմա նը և ուշադրության կենտրոնացմանը: Ուղեղի
զարգացման, ուշադրության կենտրոնացման համար լավագույն
խաղերից են՝ շախմատը, խաչբառերը, գլուխկոտրուկները և այլն:
Ֆիզիկական վարժություն
Ֆ ի զ ի կ ա կ ա ն վ ա ր ժ ո ւ թ յո ւ ն ը ոչ միա յն ն պ ա ս տ ո ւմ է մա րմնի կ ո ­
փ ե լո ւն , ա յ լ և լա վ ա ց ն ո ւ մ է ո ւղ ե ղ ի ա շխ ա տ ա ն ք ը : Եթե ֆ ի զ ի կ ա ­
պես կոփ վա ծ եք, ապա ձեր կենտ րոնա ցմա ն մա կա րդա կն էլ
բ ա ր ձ ր կ լի ն ի : Ա մ ե ն ա չ ն չ ի ն հ ի վ ա ն դ ո ւթ յո ւն ը (ա նգա մ ս տ ա մ ո ք ս ի
ա շ խ ա տ ա ն ք ի խ ա ն գ ա ր ո ւ մ ը ) , կ ա ր ո ղ է վ ա տ ւս ց ն ե լ ձ ե ր կ ե ն ր ո ն ա -
ցումը: Հիշեք, «Առողջ հոգում' առողջ մարմին» ա ս ա ց վ ա ծ ք ը . Մ իշտ
կա տ ա րեք ֆիզիկա կա ն վ ա ր ժ ո ւթ յո ւն ն ե ր և մեդիտ ա ցիա (ին ք ­
ն ա կ ե ն տ ր ո ն ա ց ո ւմ , մ տ ա ս և ե ռ ո ւմ ): Մ ե ղ ի տ ա ց ի ա ն , ին չպ ես ն ա և
խ որը շ ն չ ա ռ ա կ ա ն տ ե խ ն ի կ ա ն , շ ա տ օ գ տ ա կ ւս ր են ա ն հ ա ն գ ի ս տ
ուղեղը հ ա ն գ ս տ ա ց ն ե լո ւ հ ա մ ա ր : Հ ե տ ա զ ո տ ո ւթ յո ւն ն ե ր ը ց ո ւյց են
տ վել, որ մ շ տ ա կ ա ն մ ե դ ի տ ա ց ի ա ա ն ո ղ մ ա ր դ ո ւ մոտ բ ա ր ձ ր
ո ւշա դ ր ո ւթ յա ն կ ե ն տ ր ո ն ա ց մ ա ն ո ւն ա կ ո ւթ յո ւն ն ե ր ը .

241
 Ես ապրում հմ սովորական կյա նքով
(առակ)

Ինչ֊որ սեկը հարցնում է Բոկուձյուին, թե ո րն է նրա կրոնական

կարգ ու կանոնը: Նա պատասխանում է.
- Ես ապրում եմ սովորական կյանքով: Այսինքն, երբ ես սոված
եմ' ուտում եմ, երբ քնել եմ ուզում' քնում եմ և այսպես շարունակ:
Հարց տվողը շփոթվում է.
- Բայց ես դրա մեջ յուրահատուկ բան չեմ տեսնում. Մենք բո­
լորս էլ այդպես ենք վարվում:
- Այո,- պատասխանում է Բոկուձյուն,- դու ճիշտ ես: Բայց ոչ բո­
լորն են ինձ պես վարվում: Երբ ուտում եք, դուք հազար ու մի բան
եք անում: Դուք ոչ միայն ուտում, այլև մտածում, երազում,
երևակայում եք ու հիշում: Իսկ երբ ես ուտում եմ' պարզապես ու­
տում եմ և միայն կերակուրի մասին եմ մտածում, ուրիշ ոչինչ:
Երբ դուք քնում եք, երազներ եք տեսնում' երազում կռվում, պայ­
քարում, մղձավանջներ ունենում, իսկ ես ընդամենը քնում եմ: Երբ
ես զբոսնում եմ' ես պարզապես զբոսնում եմ:

Ուշադրության կենտրոնացման վարժություններ

Կենտրոնացված ուշադրություն ունենալը կարևոր (բանալի)

հմտություն է հանդիսանում կյանքի շա տ ոլորտների համար: Ձեր
ուղեղը միշտ «ռմբակոծության» է ենթարկվում դրսից ներթա­
փանցած ու ներսում ստեղծված տարբեր մտքերով: Գտնվելով
աշխատանքի վայրում դուք կարող եք մտ ա ծել տան ու ընտւսնի-
քի անդամների մասին: Իսկ շատ երն էլ մտովի կամ անցյալում են,
կամ ապագայում չմտածելով, թե իրենք ինչ են անում այսօր ու
այս պահին: Երբեմն էլ, նույնիսկ մեծ ցանկության դեպքում, չեն
կարողանում կենտ րոնա նա լ կարևոր հարցերի վրա, որովհետև
միշտ խանգարում են ուղեղը զբա ղեցնող տարբեր ավելորդ ու
թափառող մտքերը: Ի՞նչն է պատճառը:

242
 I *?м щ ||*ц Im lj[(|

Պատճառը թաքնված է թույլ զարգացած կենտրոնացման

«մկանների» մեջ: Ինչպես ամեն մի հմտություն, այնպես էլ կենտ­
րոնացումը, պահանջում է մշտական զարգացում էւ ամրապն­
դում. Հետ ևաբար, ծեզ առաջարկում եմ չորս կարևոր վարժու­
թյուն, որը կամրացնի կենտրոնացման «մկանները»:
Այսպես, գտեք լուռ տեղ: Անջատեք հեռախոսը, ձեզ ոչ ոք
չպետք է խանգարի: Նստեք ձեզ հարմար դիրքով: Թուլացեք:
1. Ուշադրությունը կենտրոնացրեք կետին: Նայեք միագույն պա­
տի մի կետի: Նայեք այնքան, մինչև տեսադաշտում մնա միայն
կետը, այսինքն, այսպիսով մաքրում եք միտքը, իսկ եթե միտքը
խանգարում է կետի վրա կենտրոնանալուն, ուրեմն դադարեցրեք
և նորից սկսեք:
2. Կենտրոնացեք բառերին: Ուշադրության կենտրոնացման մեկ
այլ վարժություն: Վերցրեք ցանկացած գիրք, ամսագիր կամ
թերթ: Մի հատված վերցրեք և սկսեք հաշվել այդ հատվածի բա­
ռերը: Կարևոր է, որպեսզի հաշվեք միայն աչքերով, անգամ մատ-
ները չօգտագործեք, միայն հայացքով: Հաշվեք մի քանի անգամ,
համոզվելու համար, որ ճիշտ եք հաշվել: Վարժությանը տրամադ­
րել 5 րոպե և ավելի ժամանակ: ճի շտ հաշվարկից հետո անցնել
հաջորդ հատվածին:
3. Հետհաշվարկ: Այս վարժությունը կարող եք կատարել ցան­
կացած վայրում' տանը, ղրսում, մեքենայում: Վերցրեք մի թիվ և
սկսեք հակառակը հաշվել: Օրինակ 100 թիվը• Հաշվեք 100-0.
Աշխատեք այլ մտքեր չունենալ, միայն մտածեք հւսշվարկվող թվի
հերթականության մասին: Եթե սխալվեք, նորից հաշվեք, մինչև
հաջողություն ունենաք: Հաջողության դեպքում ավելի մեծ թիվ
Վերցրեք: Օրինա կ' 214 կամ այլ եռանիշ թիվ կամ էլ 100 թիվը
հաշվարկել՝ 100, 98, 96, 94... կամ 100, 97, 94 և այլն: Այդպես
կցարգլսնլս Ոչ միայը կենտրոնանալու ունակությունը, այլև մա-
րեմւսւոիկսյկան հիշողությունը, այսինքն երկուսը մեկտեղ.
4. Կենտրոնացեք թվի վրա: Վ ա րժ ութ յա ն հւսմւսր ձեզ պեւոք է
թՈԱ1թ ու գրիչ, ինչպ ես նաև ժ ա մ ա ց ո ւյց վա յրկյա նա չա ւիով: Օրի-

243
D S IM 4 II4 M !

նա կ' գրեք թղթի վրա 1 թիվը: Կ ենտ րոնա ցեք 1 թվի վրա: Մտա­
պ ա տ կերեք 1 թվի տեսքը, կա րծես այն ձեր ա չքի ա ռա ջ է. Պ ա տ ­
կերեք նրան երկար, կարճ, գունավոր: Ձ եզա նից հեռա ցրեք բոլոր
ա յլ մտքերը, միա յն պ ա տ կերա ցրեք 1 թիվը՜ Ձեր նպատակը
պ ետ ք է լինի միայն 1 թվի մա նրուքների վրա կենտ րոնա նա լը: Նա ­
յե ք ժա մա նա կին, սկզբում 1 կամ 2 րոպեն բա վա կա ն է, իսկ հետո
կա մա ց-կա մա ց ժամանակը կա րող եք ա վ ե լա ցն ե լ:
Այս բոլոր վարժությունները նպ ա ստ ում են ուշադրության
կենտ րոնա ցմա նը, իսկ ձեր ցանկությունների իրա գործմա ն հա­
մար դա շա տ կարևոր հմտություն է:

Ի՞նչ է մեդիացիան

Մեդիտացիան ուշադրության կենտ րոնա ցմա ն լա վա գույն մի­

ջոց է: Օ րվա ընթացքում մեր ուղեղում կարծես միշտ քա ոս է: Ու­
ղեղ են ներթափանցում տարաբնույթ, բա զմա թիվ մտքեր, իսկ մե­
դիտացիան մաքրում է միտքը, կենտ րոնա ցնում ուշադրությունը,
ներսի և ղրսի միջև ստեղծում է ներդաշնակություն: Մեդիտա-
ցիայի համար պարտադիր չէ լոտ ոսի դիրք ընդունել, ա յլ ւդետք է
լի ն ե լ հարմար դիրքում: Օ րի ն ա կ ' մեդիտ ա ցիա է, երբ դուք ւսչ-
քերը փակ հետևում եք ձեր շնչա ռութ յա նը' ներշնչելուն և ւսր-
տ ա շնչելուն, որը գ նա լով ա վելի հա նգիստ ու խորն է դառնում:
Կամ կա րող եք հետ և ել ժ ա մ ա ց ո ւյց ի վ ա յր կ յա ն ա չա փ ի ն :
Կարևորը, որ չպ ետ ք է թողնել միտ քը թռչի, ետ բերեք ու շա րու­
նակեք կենտ րոնա նա լ: Չպ ետ ք է թռչել ամպերով, ա յլ այս պահին
լի ն ե լ ա յստ եղ, որպեսզի լս ե լի լինի ձեր սրտի ձա յնը (ինտուիցի­
ան, ներքին ձայնը): Մեդիտ ա ցիա ն մեզ տ ա լիս է հոգու հանգստու­
թյուն, իմաստություն, խաղաղություն: Մ ե դ իտ ա ցիա յով ա նցյա լի
համարյա բոլոր իմա ստ ունները կ ա ր ո ղ ա ց ե լ են հա նգստ ա ցնել
մտքերը և ներդա շնա կությա ն մեջ մ տ ե լ բնության հետ:

244
 I ■^м||| " Imljlij լі'щphp|

Խորհուրդներ կ յա ն ք ի « ա յբուբենից»

Նա խ պ ե տ ք է պ ա ր զ ե լ' որտ ե՞ղ, ե՞րբ և ինչի՞ վրա պետք լ

կ ե ն տ ր ո ն ա ցն ե լ ուշա դրութ յունը: Այսինքն, այն պետք լ լինի Լ
հսկողությա ն տ ա կ: Իսկ ի՞նչ անել:

• Կենտ րոնա ցրեք միտքը նրա վրա, ինչ անում եք և մի շեղվեք: Սա

է զա րգա ցմա ն հիմքը: Դուք դա կարող եք կատարել նույնիսկ
ա մբողջ օրվա ընթացքում: Այսինքն, ինչ-որ անում եք, կատա­
րեք կենտ րոնա ցվա ծ ուշադրությամբ:
• Դիրք կա րդա լուց կենտրոնացրեք ձեր աչքերն ու ուղեղը բառե­
րին և ոչ մի բանի մասին մի մտածեք, անգամ կարդացածի:
• Հա գնվելիս կենտ րոնա ցեք ձեր բոլոր շարժումներին:
• Աշխ ա տ ելիս կենտ րոնա ցեք կատարածի վրա, այնպես, կարծես
ձեր ա րա ծը ա շխ ա րհի համար շատ կարևոր գործ է, անգամ եթե
այդ գործը աննշան է և ձեզ դուր չի գալիս:
• Ֆ իզիկա կա ն վարժության, քայլքի կամ ինչ-որ ֆիզիկական գործ
անելիս, մի երա զեք կամ մտածեք, այլ կենտրոնացեք նրա վրա,
ինչ անում եք:
• Մի թույլ տ վեք, որ ձեր միտքը ճոճվի, ինչպես թուղթը քամուց:
Հետ ևեք, որ նա միշտ կենտրոնացած լինի. Եթե դուք որևէ բան
եք անում, ա յլ բա ների մասին մի մտածեք: Լավ կլինի
աշխ ատանքի գնա լուց հաշվեք քայլերը տանից մինչև գործա
Ոա С А р ш ю ib n m a t ™ կհասկանա, яр իր
ղեկավարը դուք եք, ոչ թե հակառակը. Ձեր ուղեղը, P2 P
ջո, կհանգստանա: , .,г мГ։։в|_
• «Երկրոպեանոց ուղեղ»-ը հիանալի վարժություն Կենտրոնաց­
ման համար: Պ ա րզա պ ես նայեք ձեր ձեռքի ա
Ոորղ սլաքին 2 րոպե և ոչնչի մասին մի մտածեք: Էպբոս1 ձե
ուղեղը կշեղվի, բայց 21 օրվա վարժանքից Ա|մեքԱԱ.
Կսովորի կենտրոնանալ: ^աջողությ j| ո0անԱ|լ կարո-
կարևոր պայմանը երկար ժամանակ I
245
 ԱՀէ-ր>|’ ք11 «
< )՝ք’

ղանալու ունակությունն է: Սովորիր կենտրոնանալ և ցանկա­

ցած խնդիր կդաոնա քեզ համար հեշտ լուծելի:
• Զրուցելիս ուշադիր լսեք այն ամենը, ինչ ասում են մարդիկ:
Հետևեք ասված ամեն մի մտքի:
• Սնվելիս կենտրոնացեք ձեր ուտելուն և ճաշակեք ձեր ուտելիքը:
• Սովորեք ղեկավարել ձեր շնչառությունը: Ուղեղը սերտորեն
կապված է շնչառության հետ: Օրինակ երր ուղեղը բորբոքված
է, շնչառությունը արագանում է և դառնում մակերեսային: Իսկ
հանգիստ ժամանակ շնչառությունը խորն է ու հանգիստ:
Արևելքի իմաստուններն ասում են. «ճիշտ շնչել' նշանակում է,
ճիշտ ապրել»:
• Միշտ մի գործը մեկ անգամ արեք:
• Սովորեք հանգիստ լինել: Ձեր մեջ սովորություն մշակեք օրը գո­
նե 10 րոպե անցկացնել լռության մեջ: Պարզապես մտածեք ւսյն
մասին, ինչը կարևոր է ձեր կյանքում: Լռությունը իրոք ոսկի է:
• Սովորեք մեղիտացիա անել: Ուղեղը իր բնույթով աղմկոտ մեքե­
նա է, որը կապիկի նման մի թեմայից մյուսին է թռչում: Եթե ինչ
որ բանի եք ուզում հասնել, պետք է սովորեք սահմանափակել
և կարգավորել ուղեղի այղ թռիչքները: Արևելքի իմաստունները
շուրջ 5.000 տարի վկայում են, որ առավոտյան և երեկոյան 20
րոպեանոց մեղիտացիաները մեծ արդյունք կտան, եթե 6 ամիս
անեք անընդմեջ:
Այս ամենը կատարեք մշտապես, եղեք համառ և կունենաք
այնպիսի հնարավորություններ, որոնք շա տ անգամներ կօգնեն
ձ ե զ կյանքում: Արդյունքը ինքներդ կզգաք:

246
 Գ Լ Ո Ի Խ 16.

Ի՞ՆՉ է ՆՊԱՏԱԿԸ ԵՎ ՊԼԱՆԸ

Հարգելի ընթերցող, թույլ տվեք ձեզ մի քանի հարց տալ.

1. Ձեր առջև նպատակ դնո՞ւմ եք:
2. Հաճա՞խ եք նստում ձեր գրասեղանի մոտ և մտածում, թե ինչ
համառությամբ պետք է հասնեք ձեր նպատակին առաջիկա շա­
բաթվա, ամսվա կամ տարվա ընթացքում:
3. Գրե՞լ եք ձեր նպատակները թղթի վրա, եթե այո, ապա համա­
րեք, որ հաջողության հասնելու գործի կեսը արել եք:
4. Իսկ հաճա՞խ եք նայում ձեր գրածներին:
Եթե դուք այս հարցերին բացասական պատասխաններ տվե­
ցիք, ապա ափսոսում եմ, որ դուք չեք օգտվում այն մեծ և հզոր
միջոցներից, որոնք կիրառում են համարյա բոլոր հաջողակ մար­
դիկ, որոնք առանց այղ գործիքների կիրառման հաջողության
չէին կարող հասնել: Այդ գործիքն այն է, երբ մարդը իր առջև
նպատակ է դնում, այսինքն' նպատակադրում է կատարում և ձգ­
տում է համառորեն ու համբերությամբ հասնել իր նպատակին:
Հենց նպատակադրմամբ են տարբերվում հաջողակ մարդիկ
անհաջողակներից, որովհետև, ցավոք սրտի, անհաջողակները
նպատակադրում չեն կատարում: Նպատակադրումը այնքան
հեշտ, նույնիսկ գրավիչ միջոց է, որ նրանից չօգտվելը անընդու­
նելի է: Կփորձեմ ամենամատչելի ձևով ծւսնոթացնել ձեզ նււյա-
տակադրման նրբությունների հետ, որոնց ճիշտ կիրառումը ձեզ
կուղեկցի հաջողության ճանապարհով:

Ի՞նչ է նպատակը
9

Կարծում եմ, աննպ ատա կ մարդ չկա: Յուրաքանչյուրն իր

նպատակներն ունի' տարատեսակ և բազմւսբնույթ: Առանց նւդւս-
աակի' կյանքը դատարկ է; Նպատակները, ինչպես օդը, մարդու

247
игч-і»і * п і ч і -і :

համար կենսականորեն անհրաժեշտ են: Դա կարող է լինել նոր

բնակարան, աշխատանք, կյանքի ընկեր, նոր մեքենա և այլն:
Նպատակն ավելի մեծ է, քան ցանկությունն ու երազանքը. Նպա­
տակը երազանքն է գործողության հեւո համակցված: Նպատակ­
ներին հասնելու և երազանքն իրականացնելու համար անհրա­
ժեշտ է ունենալ շատ մեծ, բուռն ցանկություն: Սակայն երազանք­
ներն իրականանում են միայն այն ժամանակ, երբ ցանկությունը
վերածվում է գործողության: Ցանկանալ նշանակում է ընտրել
հստակ նպատակ ու ողջ էներգիւսն, ուժերը ներդնել նպատակին
հասնելու համար և չպետք է լինի նահանջի ճանապարհ: Հաղթել
ցանկացողը պետք է այրի իր հետևից բոլոր կամուրջները: Պետք
է փակի նահանջի բոլոր ճանապարհները: Միայն այդպես կարելի
է պահպանել հաղթանակի հասնելու անհագ ցանկությունը, որն
այնքան կարևոր է հաջողության հասնելու համար:
Գիտնականները պնդում են, որ ուղեղը մի «սարք» է, որը նա­
խատեսված է նպատակաուղղված որոնումների համար: Այնպես
որ, ինչ նպատակ էլ տալու լինեք ձեր ենթագիտակցությանը, նա
գիշեր ու ցերեկ ջանք չի խնայի դրա իրագործման համար: ճշմւսր-
տությունը այսպիսին է. եթե մարդու ուժը աճում է, իսկ գիտելիքնե­
րը' շատանում, ապա միաժամանակ նեղանում է նրւս համար բաց
ճանապարհը, որովհետև նա այլևս չի ընտրում, այլ անում է ւււյն,
ինչ պետք է աներ: Հնդիկ իմաստուններն իզուր չեն ասել, որ
միտքը տերն է, իսկ մարմինը մտքի կողմից ղեկավարվող
կառք:

Ինչպե ս տարբերել ցանկությունը (աքսսոսկից

Եթե ձեր նպատակը չունի որոշակի չափելի հատկանիշներ,

ապա դա ոչ թե նպատակ, այլ ցանկություն է կամ գաղւսւիւսր:
Նպատակը ղա որոշակի և ամբողջական ձևակերպված ցանկու­
թյունն է, որը պահանջում է գործողության պլան: Որպեսզի ձեր ցան­
կությունը դառնա նպատակ և իրագործելի լինի, այսինքն' կւսրп-
ղանաք հրապուրել ձեր ենթագիտակցությւսնը համագործւսկցի

248
 I _և
<1« յլպ ւա ուս1|ր ІІ іщ ш П р

Г ար՚ պետՔէնլ^ փ-
Նպատակը = երազանք (ցանկություն) + գործողություն

Ո՞վ մանկության տարիներին չի երագել կախարդական փայ­

տիկի մասին, որպեսզի մի հարվածով երազանքը իրական դաո­
նա: Երեխաները գիտեն, թե ինչ են ուզում: Օրինակ՝ մի արկդ
պաղպաղակ կամ համակարգչային շատ խաղեր: Իսկ մեծե՞րը,
մեծերին ավելի դժվար է, որովհետև չգիտեն, թե որոշակի ինչ են
ուզում: Մինչ կախարդական փայտիկը շարժելը պետք է նախ
պարզել, թե ինչ եք ուզում: Գաղափարը օգուտ չի տա մինչև գոր­
ծողությամբ չհաստատվեն: Նշանակություն չունի ձեր գիտելիք­
ների չափը, քանի դեռ չեք գործում: Առաջխաղացումը հիմնված է
աշխատանքի վրա: Կյանքում ոչինչ քեզ համար չի աշխատի, քա­
նի չես ստիպում նրան աշխատել: Իսկ ստիպել կարելի է համառ
աշխատանքով: Դրա համար վերցրեք թուղթ ու գրիչ և գրեք ինչ
եք ցանկանում: Օրինակ՝
• Նոր մուշտակ:
• Նոր բջջային հեռախոս:
• Հանգիստ Իտալիայում կամ Մալդիվյան կղզիներում:
• Աշխատանքում պաշտոնի բարձրացում:
• Կյանքի կեսին հանդիպում, ամուսնություն և այլն:
Երբ մենք մեր երազանքի իրականացման համար ժամկետ ենք
նախատեսում, երազանքը դառնում է նպատակ, իսկ երբ լոտո ենք
առնում՝ հույս ունենալով, որ մի օր ինչ-որ գումար կշահենք, դա ըն­
դամենը ցանկություն է: Իսկական երազանքը դառնում է նպատակ,
իսկ նպատակն էլ' իրականություն, երբ մենք գործում ենք. Առանց
շարժման ու գործողության ոչ մի նպատակ ինքն իրեն չի իրագործ
վում: Օրինակ' ես հավատում եմ, որ այս գիՐՔԸ կօգնի իմ ընթերցո
ղին կյանքը դեպի լավը փոխելուն: Եվ այղ միտքն ինձ ուժ է տալիս
Գիրքս ավարտին հասցնելու: Հենց որոշեցի գործել' իմ այդ նպա­
տակի իրագործման համար որոշումը դարձւսվ գործի կեսը.

249
U S - P - M lIu H !

Եթե ձե զ ա ռա ջա րկվում է ինչ֊որ տեսություն, որը կա րող է ձեր

կ յա ն ք ը փ ո խ ե լ դեպի լա վը, հետ ա քրքիր է, ինչպ ե՞ս կ ա րձա գ ա ն­
ք ե ք ա յդ ա ռա ջա րկին: Երևի նա, ով իրականում մեծ ցանկություն
ունի իր կյա նքում փոփոխություն կա տ ա րել դեպի լա վը, ա նմիջա ­
պ ես կնկա տ ի հնարավորությունը, կփորձի իրա գործել, իսկ նա,
ով չի ուզում ոչինչ փոխ ել, անգամ, եթե իր կյա նքը իր սրտ ով չէ,
ա պ ա նա չի հա վա տ ա փոփոխությանը և կշա րունա կի ա պ ր ե լ իր
կ յա ն ք ո վ : Հենրի Ֆորդը սիրում էր կրկնել. «Գոյություն ունեն երկու
տեսակի մարդիկ: Նրանք, ովքեր գտնում են, որ չեն կարող և մար­
դիկ, ովքեր գտնում են, որ կարող են: Երկուսն էլ իրավացի են»:

Ցանկությունը ձե՞րն է, թե՞ ուրիշինը

Մենք շա տ անգամ ենք նպ ա տ ա կ ունենում, որը մեզ չի

ոգևորում և ոգեշնչում: Նշա նա կում է, դրանք ուրիշի նպ ա տ ա կներ
ու ցանկություններ են: Դրանք ձևավորվում են հա սա րա կա կա ն
կա րծիքից, ծնողներից, շրջա պ ա տ ից: Այդ նպ ա տ ա կները մեր
ցանկությունների 90 տոկոսն են կազմում: Չ ե ՞ք հա վա տ ում,
ստուգենք: Մենք մեր կյանքը մեծ մասամբ ա նցկա ցնում ենք ուրիշ
մա րդկա նց հետ ' ա շխ ա տ ա նքի վայրում, տ ա նեցիների հետ, հե­
ռուստ ա ցույցի դիմաց, փողոցում, ճա մփ որդելիս և ա յլն: Մենք
հա զվա դեպ ենք ինքներս մեզ հետ լինում: Ստ ա ցվում է, որ մ շտ ա ­
պես ուրիշների կա րծիքի ազդեցության տակ ենք, որոնք երբեմն
դառնում են մեր ուղեղի համար ոչ պիտանի:
Պ ետ ք է կա րողա նա ք ա ռա նձնա ցնել ձեր ցանկությունները ու­
րիշների ցանկություններից: Ձեր նպ ա տ ա կները կամ ցա նկու­
թյունները ուրիշներից ա ռա նձնա նում են իրենց հզոր էներգիայով:
Դուք չեք կա րող ձեր նպ ա տ ա կին հասնել, եթե ձեր հոգին չհ ա ս կ ա ­
նա, թե ինչ է իրենից ներկա յա ցնում այդ նպ ա տ ա կը և ինչու է այն
ձեզ համար ա յդքա ն կարևոր: Հա սկա նա նք ա սվա ծը օրինա կի մի­
ջոցով: Այսպես, դուք ուզում եք աշխւսւոել մեկ միլիոն դոլւսր: Իսկ
այդ մեկ միլիոն դոլա րը ի՞նչ կտա ձեր հոգուն,որը նրւս համար ըն­
դամենը մի քա նի հա զա ր կա նա չ թղթի կւոորներ են: Նրւս ինչի՞ն է

250
 I _
V I. jinjiumiuljp li
«
ւ .

պ ետ ք դա: Փ ո ղ ը վ ե ր ա ց ա կ ա ն է, իսկ հոգին դա չի ընդունում, նա

ընդունում է միա յն իրա կա ն ը: Ն րա ն պ ետ ք է որոշա կի նպ ա տ ա կ,
որը իրեն օ գ ո ւտ բերի, կա մ դուք ուզում եք ճա ն ա պ ա ր հ ո ր դ ե լ ա շ­
խ ա րհով մեկ: Ի սկ ձ ե ր հոգ ին ի՛նչ կստ ա նա դրա նից, դա նրա ին­
չի ն է պ ետ ք . Եթե ա յդ շր ջա գ ա յո ւթ յո ւն ը նրան չուրախսսցրեց, նա
ձ ե գ ա յդ հ ա ր ց ո ւմ չի օ գ ն ի . Իսկ ա ռա նց նրա օգնությա ն դժվա ր թե
կ ա ր ո ղ ա ն ա ք ի ր ա գ ո ր ծ ե լ ձ ե ր նպ ա տ ա կները: Դրա հա մա ր դուք
պ ետ ք է ձ ե ր ն եր ք ի ն « Ե ս » -ին շա հ ա գ ր գ ռ ե ք այն ուրախ ությամբ, որ
նա կստ ա նա նպ ա տ ա կին հ ա ս ն ե լո ւց : Այսինքն, ն պ ա տ ա կը
ձևա կերպ եք ա յն պ ես, որպ եսզի հոգին ուրա խ ա նա նպ ա տ ա կի
ի ր ա գ ո ր ծ մ ա մ բ և ո գ և ո ր վ ա ծ ' ինքն էլ ձգ տ ի դրա իրա գործմա նը:
Եթե ձ ե զ հ ա ջ ո ղ վ ե ց ո գ և ո ր ե լ նրան, ապա նա ամեն ինչ կանի իր
պ ա ր գ և ա տ ր ո ւմ ը ս տ ա ն ա լո ւ հա մա ր: Նրա համա ր փողի, գ ի տ ե լի ք ­
ների կա մ ո րև է ա ր գ ե լք չկա , նրա հա մա ր ամեն ինչ իրա գործելի է:
Կա մ, եթե ա ս ո ւմ եք հ ո ւլի ս ի 15-ին ծ ո վ ե մ գնա լու: Գ ն ա լը' կ գ ­
նաք, բ ա յց ք ա ն ի որ չեք ն շե լ նպ ա տ ա կը (հա նգստ ա նա լու, լո ղ ա ­
նա լու), ա պ ա հ ն ա ր ա վ ո ր է ա յն տ եղ ա նընդհա տ վատ եղա նա կ լի­
նի և դ ուք չկ ա ր ո ղ ա ն ա ք լա վ հա նգստ ա նա լ, լողա նա լ: Դրա հա ­
մար ն պ ա տ ա կ ը ս ի ր ո ւմ է մ ա ն ր ուք ն ե րո վ նկա րա գրում: Տ եսութ յու­
նից ա ն ց ն ե ն ք պ ր ա կ տ ի կ ա յի : Փ ո ր ձ ե մ այդ ամենը բ ա ց ա տ ր ե լ որևէ
օ ր ի ն ա կ ո վ , ո ր պ ե ս զ ի ա վ ե լի հա սկա ն ա լի լինի:
Ե ն թ ա դ ր ե ն ք , դ ո ւք շա տ եք ուզում ա վտ ոմեքենա ձե ռ ք բերել:
Ո ւզ ե լը ' ո ւզ ո ւմ եք, բ ա յց ն պ ա տ ա կին հա սնելու հա մա ր ոչ մի ք ա յլ
չեք կ ա տ ա ր ո ւմ : Ի ՞նչ ա նել: Պ ե տ ք է երեք կ ա րև որ ու պ ա րզ գ ո ր ­
ծողութ յուն կ ա տ ա ր ե լ, որը ձ ե զ ա ն ի ց ընդա մենը 10 րոպ ե կխլի.
Առաջին գործողություն: Փ ն տ ր ե ք կա տ ա լոգում, ինտ երնետ ում
կամ հ իշո ղ ութ յա ն մ եջ ձ ե ր ո ւզ ա ծ մեքենա յի մոդելը. Այդ մեքենայի
տ եսքը, մ ոդ ելը, ս ր ա հ ը ձ ե զ պ ետ ք է ուրա խ ությունից «հունից հա ­
նեն», ա յսինքն, ցա ն կութ յա ն մտ քից պ ետ ք է հուզվեք, ուրա խ ա ­
նաք: Մ տ ով ի հ ա ճ ո ւյք ո վ վ ա ր ե ք ձեր սիրա ծ մեքենա ն, իսկ եթե չեք
կա րողա նում, ուրեմն փ ն տ ր ե ք ա յլ մոդել, հնա րա վոր է դա ձերը չի.
Երկրորդ գործողություն: Թ վ ա ր կ ե ք և գ րեք ձե զ հա մա ր բոլոր

251
 ігм -і >.i «i i i u M !

ձեռնտու օգուտները, որոնք դուք կունենաք մեքենան ձեռք բերե­

լիս: Օրինա կ' այդ մեքենայով դուք կարող Եք ընտանիքով ամա­
ռանոց, բնության գիրկ, ամռանը ծով գնալ: Մեքենա յով կարող եք
ա շխ ա տ ա նքի գնա լ ճանապարհին երաժշտություն լսելով: Մնա­
ցածը դուք ընտրեք: Այսինքն, գրեք այն լա վ բաները, որոնք դուք,
ա յսինքն' ձեր հոգին, կարոդ է ստ ա նա լ մեքենայի ձեռք բերմամբ:
Երրորդ' ամենակարևոր գործողությունը: Պատկերացրեք, որ
դուք արդեն ձեռք եք բերել այդ մեքենան, այն արդեն ձերն է: Պ ա տ ­
կերացրեք, ինչպես եք վարում, ղեկը պտտեցնում, ձեզ հարմար ու
հարմարավետ եք զգում: Այսինքն, մտապատկերում, վիզուալի-
զացնում եք, թե ինչպես կվարեիք մեքենան և ինչքանով է այն ձեզ
հաճելի: Իսկ հիմա ամենակարևոր պահը, վիզուալիզացիայի ժա­
մանակ ի՞նչ զգացողություն ունեցաք: Իսկ հիմա, պատկերացրեք,
որ ձեր սրտում հրաբխանման ուրախություն ունեք, որովհետև
ձեռք եք բերել այդ իրը: Դա զգացեք այնքան, մինչև հոգեկան խո­
րը բավարարվածություն զգաք, վայելեք: Եթե դա ձեզ մոտ ստաց-
վել է, կարող եք հանգիստ քնել, դուք արդեն գրգռել, հրապուրել եք
ձեր ներքին «Ես»-ին' ենթագիտակցությանը:
Հիշեք, որ ցանկությունն ընդամենը միտք ու գաղափար է և վե­
րացական, քանի դեռ չի ստացել իրական ուրվագիծ: Նա դառնում է
իրական մեր երևակայության շնորհիվ, ինչւգես դա լինում է ֆինան­
սական գործիչների, երաժիշտների, գրողների և արվեստագետնե­
րի մոտ: Ուստի մի թողեք թուլանա ձեր երևակւսյությունը: Նրան
կյանք տվեք ձեր գործունեությամբ: Համոզված եղեք, նւս ունի այն
հնարավորությունը, որ ձեր չսպասված տեղից է[ կբերի ձեր ուզածը:
Ձեր հոգու համար անհնարին ոչինչ չկա: Բայց մի խորհուրդ էլ, նպա­
տակադրումը անօգուտ է փողի ձեռք բերման հարցում, որովհեւոև
նա չի պատկերացնում, թե ինչի համար է այղ չաւիի գումարը, ավե­
լի լավ է նպատակ գրեք իրի հւսմար: Օրինա կ' տուն, մեքենա, ամւս-
ռանոց ձեռք բերելու, ճամփորղության գնալու համար և այլն: Երբ
նպատակադրում եք կատարում, ուշադիր լսեք ձեզ, ձեր ներքին
ձայնին, որը ձեզ կհուշի, թե ինչպես պետք է գործել կամ նպւսւուսկի

252
իրագործումը որտ եղից կգա դեպի ձեզ' առանց ձեր ջանքերի: Նպա­
տակին հա սնելու համար պեւոք է օգտվեք Կյանքի ընդհանուր
օրենքներից. Այստ եղ գործում է Ձգողականությւսն օրենքը: Դուք
միւսյն հ ե տ և ե ք ձեր սրտի թելադրանքին, ինտուիցիային և հետևեք
նրա հուշումներին: Ամենալավը հուշւսրարին լսելն է: Իսկ եթե դուք
կարողացա ք ոգեշնչել ձեր ներքին «Ես»-ին ձեր նպւսւուսկի իրա­
գործման հա րցում, աւղա դուք կարող եք անվճար կամ չնչին գումւս-
րով ստ ա նա լ այն, ինչ ուզում եք: Միշտ լսեք ձեր հոգու կանչին և ձեր
կյանքը միշտ թեթև և երջանիկ կլինի:

Ինչո՞ւ մարդիկ նպատակադրում չեն կատարում

%

Լավ հա րց է: Եթե ընդամենը ցանկությունը թղթի վրա գրելով կա­

րելի է հա սնել նպատակին, ինչո ւ չգրել, չաշխատել գրած նպւս-
տակի հետ և հա սնել ուզածին: Մի թե դա այդքան դժվար է. Մարդ­
կանց մեծ մասը չեն ստանում այն, ինչ ուզում են, քանի որ իրենք էլ
չգիտեն, թե ի°նչ են ուզում: Կարող եմ թվարկել չորս պատճառ:
1. Նպատակը կարևոր չէ նրանց համար: Ուղղակի մարդիկ լուրջ
չեն մոտ ենում այս հա րցին և չեն զգում նպատակադրման
կարևորությունը: Նրա նք նախընտրում են խոսել, քա զոր լ.
Նրանք ուզում են հաջողության և հարստության հաս լ առա ց
որևէ ջանք գործա դրելու: Մարդկանց մեծ մասի հա ար յար որ
նպատակադրումը, նրանք չեն գիտակցում նպատա յի կար Г ՜
թյունը: Ապ րելով մի ընտանիքում, որտեղ այդ մասի զազա Ի
ունեցել, բնա կա նա բա ր, այդ գա ղա փ արը հեռու լի ու
նցից; .
2. Նրանք իրենց կյանքի պատասխանատվությունը
Վերցնել իրենց ձեռքը: Դրա նք այն մարդք I 1 ՚ .

bo. pt bn” ԵՏ Ա սելու г r l Z n iU s b -

3- Պատճառը ցա ծր ինքնագնահատական ու ո .
զգա ցումն * Ս ա րգուն № К Ш ’ f ՛է,
թուրող ա 0 ե , ^ % կա|, „ ղ հասնԵ,. ՈՈ նա ա ննա րւզա կ ղս
Դսյրձել է նրա համւսր ներքին համոզմունք-
 USP.M11h M»

4. Մարդիկ նպատակ չեն դնում պարզապես գիտելիքների պակա-

սից, չգիտեն ինչպես է դա արվում, որովհետև այդքան տարիներ
դպրոցում և բուհ՜ում սովորելու ընթացքում դա նրանց չեն սովո­
րեցրել: Ցավալի է, բայց փաստ:
5. Անգամ չգիտեն, թե դա ինչպես պետք է անել: Այո, նրանք չգի­
տեն ճիշտ նպատակադրման մասին: Շատերին թվում է, որ իրենք
նպատակ ունեն, բայց դա ընդամենը երազանք է և երջանիկ լինե­
լու ցանկություն' շատ գումար վաստակել կամ ձեոքբերել բարե­
կեցիկ ընտանեկան կյանք: Դա երբեք նպատակ չէ, այլ մշուշոտ
ֆանտազիա, որովհետև նպատակը պետք է լինի որոշակի և
գրավոր արտահայտված: Կամ էլ մարդն ի՞նչ անի, երբ երիտա­
սարդ տարիքում չի լսել նպատակադրման մասին, իսկ մեծ տա­
րիքում դա նրան արդեն քիչ է հետաքրքրում, նրա համար ամեն
ինչ միևնույնն է:
6. Անհաջողության վախը: Սկզբում վախենում եք ա նհա ջողու­
թյունից, ոչինչ չեք անում, իսկ հետո զղջում, որ կարող էիք ինչ-որ
բան անել, բայց չարեցիք: Անհաջողությունը դա այն գինն է, որը
պետք է վճա րել' հաջողության հասնելու համար: Մի մոռացեք,
անհաջողությունը հաջողության գրավականն է: Վախը ազդում է
ոչ միայն մեր զգացմունքների, այլև մեր դրամապանակի վրա:
Մենք երբեմն սխալվում ենք: Ամեն անգամ խոստանալով մեզ, որ
«այսուհետ զգույշ կլինեմ և նման սխալներ թույլ չեմ տա», չիմա­
նալով, թե դրանով ինչ մեծ սխալ ենք գործում մեր ենթագիտակ­
ցության մեջ գրանցելով, որ ռիսկի դիմել պետք չէ, պետք է այս
նպատակից հրաժարվել: Ահա սխալը: Հիշեք, չի սխալվում նա, ով
ոչինչ չի անում: Արդյունքում' մարդը մնում է ստորին ա ստ իճա ­
նին, վախենալով վերևի աստիճանին ձգտ ել ու բարձրանալ: Այ­
սօր մենք փոշմանում ենք երեկվա բաց թողած հնարավորության,
իսկ վաղը' այսօրվա բաց թողածի համար:
7. Արձագանքի վախը: Մարդը վախենում է, որ չի կարողանա
հասնել նպատակին և կարժանանա շրջապատի ծաղրին ու քննա ­
դատությանը: Հենց դրա համար ձեր նպատակը գաղտնի պահեք
շրջապատից, ոչ մեկին մի ասեք այդ մասին: Թող մարդիկ դատեն

254
 Ufl tufip
ձեր արդյունքից և ձեռքբերումից: Այն, ինչ նրանց հայտնի չէ, չի
կարող ձեզ տհաճություն և ցավ պատճառել: Ոչինչ չպետք է ազդի
ձեր երա զա նքների վրա: Կարևոր չէ, թե ինչ կասեն ուրիշները:

Ն պ ա տ ա կ ի ալգորիթմը

Արդեն ա սա ցինք, որ նպատակը մեր ձգտումները, ցանկու­

թյուններն ու երա զա նքներն են: Որպեսզի մեր նպատակադրումը
կարողանա իրա գ ործվել այն պետք է լինի որոշակի և չափելի:
Օ րինա կ' «Ես պ ետ ք է 10 կգ նիհարեմ»: Այս նպատակը ոչ որոշա­
կի է, և ոչ էլ չա փ ելի: Այդ նպատակը կարելի է ձևակերպել օրի­
նակ, այսպես. «2013թ. մայիսի 20-ին իմ քաշը 65 կգ է»: Սա ավե­
լի որոշակի նպ ա տ ա կ է, կամ ցանկություն, եթե ասում ենք. «Ես
ուզում եմ 4 սենյա կա նոց բնակարան քաղաքում»: Այս նպատակը
անորոշ է և ա նիրա գործելի: ճ ի շտ կլինի նպատակը ձևակերպել.
«Ես 2013թ. նոյեմբերին 4 սենյականոց բնակարան ունեմ Երևան
քաղաքի Աբովյա ն փողոցում»: Որպեսզի նպատակը իրագործելի
լինի և կա րողա նա ք հեշտությամբ հասնեք հաջողության, անհրա­
ժեշտ է օ գ տ վ ե լ ՈՉՎԻՈ (« S M A R T » - խելացի նպատակ) բա­
նաձևից: Նպ ա տ ա կա դրմա ն բանաձևը սւոեղծել է Պիտեր Դրուկե-
րը 1954 թվականին: Այղ բանաձևը այնքան պարզ ու արդյունա­
վետ էր, որ արագ լա յն կիրառություն ստացավ բոլոր բնագավառ­
ներում: ՈՉՎԻՈ նշա նա կում է.
• Որոշակի
• Չափելի
• Վերահսկելի
• Իրագործելի
• Որոշակի' ժամանակի տեսակետից
Որոշակի նպատակ, այսինքն նպատակը պեւոք ակ
պարզ ու հա սկա նա լի: Եթե մեքենա է, ապա նկարագր -P է ՜
յի հա տ կա նիշները' մոդելը, գույնը, թողարկմա
տւ^Ո
այլն: Եթե արդյունքը ա նորոշ ձևակերպեք, ապա ր

Չափելի1նպատակ, ա յսինքն' պետք է կարողանաք պարզել.

255
 U 'J S - I » | » III M i l ‘

hiuub լ եք ձեր նպատակին, թե" ոչ: Պետք է նաև կարողանաք

նպատակը չափել չափի միավորներով՝ եվրո, դոլար, կգ և այլ.
Վերահսկելի նպատակ, այսինքն' ձեր նպատակը ձեր կողմից
պետք է վերահսկելի լինի: Ենթադրենք, դուք ֆուտբոլի սիրահար
եք և նպատակ եք դնում, որ սիրած թիմը հաղթի առաջիկա խա­
ղում: Դա չի իրագործվի, որովհետև դուք չեք կարող վերահսկել
թիմի գործունեությաունը: Այսինքն, նպատակը ձեր կողմից կլինի
անվերահսկելի, հետևաբար' անիրագործելի: Այլ հարց է, եթե
դուք լինեիք այդ թիմի մարզիչը:
Իրագործելի նպատակ, այսինքն' դուք ձեզ պետք է հաշիվ
տաք, թե որքանով է նպատակը հասանելի, իրագործելի: Օ րի­
նակ' եթե նպատակ եք դնում դառնալ միլիարդատեր այն դեպ­
քում, երբ օրվա ծախսի փող չունեք: Կարող եք նման նպատա­
կադրում կատարել, եթե ունեք որոշակի ծրագիր հիմնավորված
քայլերի հաջորդականությամբ, որը կօգնի իրագործել ձեր նպա­
տակը: Բայց լավ կլինի սկզբում բավարարվել որոշակի գումարի
ձեռքբերմամբ, իսկ հետո միայն մեծ նպատակ դնել: ՜Հետևաբար,
նպատակը իրագործելիս հաշվի առեք նպատակին հասնելու ձեր
միջոցները, որպեսզի նպատակը աննպաւոակ չդառնա:
Որոշակի'ժամանակի տեսակետից, այսինքն, պետք է նշվի նպա­
տակի կատարման մոտավոր ժամանակը, որի ընթացքում ցան­
կանում եք իրականանա ձեր երազանքը: Օրինակ' «պաշտոնի
բարձրանալու» նպատակը անորոշ է և ենթագիտակցությունը չի
կարող հասկանալ: Նրան պետք է որոշակի ժամանակ: Նա չի հաս­
կանում ոչ վաղը, ոչ շուտով, ոչ ընդհանրապես: Դրա համար պետք
է որոշակի ժ ա մ կ ե տ նշել, օրինակ' «6 ամսվա ընթացքում» կամ
«ա յսինչ տարում, այսինչ ամսին ու օրը»: Այսօրվա պայմաններում
շատերին ավելի շատ հետաքրքրում է գումարներ ունենալու
խնդիրը: Բայց պետք է հիշել, որ հարստությունը ծնվում է գլխում:

Հարստությունը սկսվում է գլխից

Ո վ չի ցանկանում հարուստ լինել: Վստահաբար կարելի է
ասել, որ փողի նկատմամբ անտարբեր մարդ չկա: Եվ դա բնական

256
 է. այնքանով, որ մենք ապրո.մ ենք նյո, թական աշխարհամ Իսկ
փոՈլ,,ւր հիանալի միջոց ևն լավ կրթություն ստանսդ ո., քարեկե-
ցիկ կյանքով ապրելու, ճամփորդելու , մարդկանց օգնելու և ֆի-
նանսապես անկախ ե ազատ զգալու համար, այսինքն՜ անեյու
այն, ինչը իրոք ուզում եք ձեզ ոչ մի քանում չսահմանափակե|ով:
Բայց յուրաքանչյուրն ունի նման հնարավորություն, այսինքն
ունի այնքան գումար, ինչքան ուզում է; Իհարկե, ոչ.՜ Շասւևրր չու­
նեն գեղեցիկ ն լիարժեք ասլրևլու հնարավորություն; Շատերն են
երագում բարեկեցիկ կյանքով ապրելու մասին, նշանակում է ժա­
մանակն է մտածել սեփական կյանքը դեպի լավը փոխելու մա­
սին: Իսկ դա հնարավոր է սեփական ձգտումների և ցանկություն­
ների շնորհիվ:
Մտածեք փողի և հարստության մասին և ձեր շուրջը կսկսեն
երևալ այղ գումարները ստանալու հնարավորությունները Կար­
դացեք ֆինանսական ամսագրեր, ուսումնասիրեք բանկային և
ներդրում այ ի0 ծառայությունները, ամեն օր մտածեք, թե ինչպես
ավելացնեք ձեր եկամուտները և գտնեք եկամտի [րագուցիչ
աղբյուրներ: Միայն այղ դեպքում հնարավորություններր կսկսեն
իրենք իրենց հանդես գալ: «Եթե այդ ամենր աշխատում Լ ապա
այսքան աղքատ մարդիկ կան շրջապատում»*- կհարցնեք դուք:
Կա նրանից է, որ միլիոնավոր մարդկանցից միայն եզակիները
կարող են նպատակմղված աշխատել իրենց զարգացման վրա.
Հարստանալու հոգեբանությունը ոչ հրաշագործություն Լ ոչ էլ
հեքիաթ: Հրաշքներ ևն գործում ձեր ուշադրության կենտրոնա­
ցումը, նպատակ ա մղ վ ա ծ ո ւթյ ո ւնր, սեփական մտքերի վրա հսկո­
ղությունը և ինքներդ ձեզ հետ ամենօրյա համառ աշխատանքը:
Մենք միշտ մտածում ենք գումարի մասին, մոռանալով, որ դա
Ընդամենը նպատակին հասնելու միջոց է: Կենտրոնացրել» ձեր
հայացքը որոշակի իրերի Ա օբյեկտների վրտ ու դա կ|իե|> տմե1ւա
նիշտ միջոցը ձեր բոլոր ցանկությունների իրականացման համար
հսկ եթե դուք ուզում եք միլիոնատեր դառնաք ապա ույդ դեպքում
ԸՈ1ՈԸ վերցրեք ե գրեք մեծ տառևրոփօրինակ. «ես ունեմ M) մի
1հոն դրամ»: Իսկ գրածի տակք թվարկեք, թե ինչի 11ւա1 hp ծաիւսե
 U S P JM U U M *

լու ա յդ գ ում ա րը : Չէ՞ որ փ ողը միջոց է, որով ուզում եք ձե ր ցա ն ­

կ ա ց ա ծ ն ունենա լ: Լ ա վ մ տ ա ծեք այդ հա րցի շուրջ: Դուք նույնը կա ­
ր ո ղ եք ա ն ե լ հ ա ջ ո ր դ օրը, մի շա բա թ, մի ա միս հետ ո, մշտ ա կա ն:
Ի սկ երբ գ ր ո ւմ եք, թե ինչ եք ուզում գնել, ա պ ա յո ւր ա ք ա ն չյո ւ­
րի դ ի մ ա ց մ ա ն րա մ ա սն ն կա րա գ րեք ինչպ իսին է այդ ցա ն կա լի
իրի գույնը, տ ե ս ք ը , չա փ ը, մի խ ոսքով, ն կ ա ր ա գ ր ե ք իրը ա մ բո ղ ­
ջութ յա մբ: Օ ր ի ն ա կ , եթե ցա նկությունն է մեծ տուն ունենա լ, ա պ ա
ն կ ա ր ա գ ր ե ք ինչ տ եսք ունի այն, որտ եղ է գտ նվում, նույնիսկ կա ­
ր ո ղ եք ն կ ա ր ա գ ր ե լ ներքին հա րդա րումը:
Ի՜նչ է տալիս այս վարժությունը:
Ն ա խ , դուք սկսում եք փ ոխ վել: Ձ ե ր գ ի տ ա կ ց ո ւթ յո ւն ը տ ր ա ն ս ­
ֆ ո ր մ ա ց ի ա յի է ենթ ա րկվում և շո ւտ ո վ ձե ր ուղեղն իր ա ռա ն ձին
հ ա տ վ ա ծ ն ե ր ո ւմ նմա նվում է մ ի լի ո ն ա տ ի ր ո ջ մ տ ա ծե լա կե րպ ին :
Իսկ գ իտ ե ՞ք , որ մ ի լի ո ն ա տ ի ր ո ջ մ տ ա ծ ե լա կ ե ր պ ը միշտ իրեն է
ձ գ ո ւմ հ ա ճ ե լի ֆ ի ն ա ն ս ա կ ա ն բոնուսներ:
Ե րկ ր ո ր դ ը , դուք շո ւտ ո վ ա յդպ իսի իրեր կգնեք: Չ ե ՞ք հ ա վ ա ­
տում: Ի զուր: Այն, որ մա րդու միտ քը տ ի ր ա պ ե տ ո ւմ է ա հ ռ ե լի ուժի,
որն ունա կ է ա զ դ ե լ իրա կա ն կյա նքի վրա և ն յութ ա կա ն ա ցն ել
ցա ն կութ յուն ն երը, դա փ ա ս տ ա ց ի իրողություն է: Ձ ե ր գ լխ ա վ ո ր
նպ ա տ ա կը մի դ ա ր ձ ր ե ք միլիոնի ձե ռ ք բ ե ր ո ւմ ը , խ որա մ ա ն կեք,
շ ր ջ ա ն ց ե ք ձ ե ր գ ի տ ա կ ց ո ւթ յա ն ը և խ ա ն գ ա ր ո ղ բոլոր Ն ո ւր ա ն կ­
յուն ն երը: Դ րա հա մ ա ր մա նրա մա սն ն կ ա ր ա գ ր ե ք , թե ինչի վրա եք
ձ ե ռ ք բ ե ր ա ծ գ ո ւմ ա ր ը ծա խ սելու: Հիմա , ձ ե ր ձ ե ռ ք ո ւմ է մ իլիոն ա -
տ ի ր ո ջ գ լխ ա վ ո ր գ ա ղ տ ն ի ք ը : Կ ի ր ա ռ ե ք և հ ա ր ս տ ա ց ե ք :

Ապագայի պլանը ձեր մեջ պահեք

Գլուխ մի գովեք, երբ դեռ ոչինչ չեք արել: Ոչ մեկին մի ա սեք

գնումների մասին, որ որոշում եք կա տ ա րել: Պ ա ր տ ի զ ա ն ի պես
գա ղտ նի պ ա հեք ձե ր ա պ ա գա յի պ լա նները, այլւսպես ք ա րտ երը նւս-
խ օրոք բա ցելով, ա ր գ ելք եք դնում պ լա նի կա տ ա րմա ն վրա, այ­
սինքն' սպ ա սվում է պ լա նի լրիվ խաթարում: Յուրա քա նչյուրի, նա և

258
 1 04 щ
_____ ____ * (,շ ич;щіпіц||р ն іщ іп Ь р

ձեզ հետ պատահում է, որ գլխում հիանալի գաղափարներ են ծնփմ,

որոնք ոգևորում են ձեգ և շտապում եք այն իրականացնել: Գաղա­
փարը այնքան հրապուրիչ է, որ շտապում եք հւսյւոնել շրջապատին,
մտքերդ կիսել ուրիշների հետ. Մանրուքներով պատմում ձեր պլան­
ների մասին մանրամասն: Ձեզ հետաքրքիր է իմանալ նրանց կար-
ծիքը, իսկ խորքերում թաքնված է ձեր փաոամոլությունը:
Փաոամոլությունը կամ սնափառությունը կարող է տարբեր ձև
ունենալ: Նա կարող է հանդես գալ ուրիշի աչքում լավ երևալու
ցանկությամբ, մտածածի մասին կարծիք իմանալու նպատակով:
Փառամոլությունը նույնիսկ թաքնվում է նպատակի իրականաց­
ման համար խորհուրդ հարցնելու տակ: Դուք գլուխ եք գովում
դեռ չսկսած ու չավարտած գործի համար և ղրանով մեծանում է
հավանականությունը, որ նպատակը կմնա անիրագործելի:
Հիշեք, ձեզ հետ էլ է երևի պատահել, երբ պատմել եք ձեր ծանոթ­
ներին ձեր պլանների մասին, իսկ հետո զարմացել, որ դրանք
այդպես էլ պլաններ մնացին: Ինչո՞ւ: Որովհետև, ընթացքում ձեր
հետաքրքրությունը կորչում է, իսկ վերջում հասկացել ու ձեզ
մեղադրել եք, որ իզուր եք խոսել պլանի մասին և ձեզ աչքով են
տվել: Բայց տեսնենք ի՞նչն է այս ամենի իրական պատճառը:

Մի խանգարեք ուղեղի աշխատանքին

Գիտնականները ուսումնասիրելով ուղեղը մի հետաքրքիր եզ­

րահանգման են եկել, ուղեղը ֆիզիկական շարժումը պատկե­
րացրածից գործնականորեն չի տւսրբևրում: Երբ մարդը մտածում
է շարժում կատարելու մանրւսմւսսների մասին, նրա ուղեղի
կեղևը ակտիվանում է այնպես, ինչպես կլիներ իրական շարժման
ժամանակ: Օրինակ՝ եթե որևէ շարժում անենք և նույնը առանց
անելու պատկերացնենք, ապա հատուկ ապարատը ցույց կտւս
նույն գոտում նույն ակտիվությունը: Նույնը կատարվում է երաժշ­
տության դեպքում, երբ լսել ենք բարձրաձայն կամ մտովի, կամ
նույնը լինում է սպորտւսյին մարզումների ժամանակ.

259
 IIJS -IM » I ІІм Г І •

Հետևություն: Ուղեղէ] տ ա ր բ ե ր ո ւթ յո ւն չի դ ն ո ւմ մ ա ր ղ ը գ լո ւխ լ
գ ո վ ո ւ մ ւ ս վ ա ր տ ւ ս ծ , թև ա նա վա րտ գործի հա մա ր: Ո րովհետ և,
ե ր բ մ եգ մուո գ ա ղ ա փ ա ր է ծ ն վ ո ւմ , ո ւղ ե ղ ը ը ն դ ո ւն ո ւմ է ո ր պ ե ս
ա ն ա վ ա ր տ գ ո ր ծ , ո ր ի ն մ ա ր ղ ը ձ գ տ ո ւ մ է հ ա ս ն ե լ, ա վ ա ր տ ե լ: Ո ւղ ե ­
ղը օ գ ն ո ւ մ է ն ր ա ն գ ո ր ծ ը ա վ ա ր տ ի ն հ ա ս ց ն ե լ:
Օ ր ի ն ա կ , եթե ֆ ո տ ո ա պ ա ր ա տ չուն են ք և ո ւզ ո ւմ ե ն ք գ ն ել, ա պ ա
ո ւղ ե ղ ի հ ա մ ա ր դա դ ա ռ ն ո ւմ է փ ա ս տ , մենք ա պ ա ր ա տ չո ւն ե ն ք , չենք
վ ե ր ց ն ո ւմ մեր ձ ե ռ ք ը , չեն ք նկա րում: Մ եզ պ ե տ ք է ա յս ա մ ի ս լա վ ա շ­
խ ա տ ե ն ք , ո ր պ ե ս զ ի կ ա ր ո ղ ա ն ա ն ք գնել: Ինչ է ս տ ա ց վ ո ւմ , երբ մենք
ս կ ս ո ւմ են ք պ ա տ մ ե լ ֆ ո տ ո ա պ ա ր ա տ ի ' ն ո ւյն իսկ ն ր ա ո ր ո շա կ ի մո­
դ ե լի մա սին: Ո ւղ ե ղ ը ա յդ ը ն թ ա ց ք ո ւմ ա վ տ ո մ ա տ ս կ ս ո ւմ է վ ի զ ո ւա -
լա ց ն ե լ, թե ի ն չպ ե ս ենք խ ա ն ութ գնում և ա պ ա ր ա տ գ ն ո ւմ կա մ
պ ա տ կ ե ր ա ց ն ո ւմ , որ ա րդ են ունենք: Մի մ ո ռ ա ց ե ք , որ մ են ք ո գ և ո ր ­
վ ա ծ ու էն ե ր գ ի ա յո վ ենք պ ա տ մ ո ւմ մեր ա յդ ն պ ա տ ա կ ի մա սին:
Մ ե ն ք գ լո ւխ ե ն ք գ ո վ ո ւմ , որ պ ի տ ի ո ւն ե ն ա մ կ ա մ հ ա մ ա ր յա ա ր ­
դ են ո ւն ե ն ք : Ո ւղ ե ղ ը դա ը ն դ ո ւն ո ւմ է բ ա ռ ա ց ի ո ր ե ն : Ե թ ե ո ւր ա խ ա ­
ն ում ե ն ք (գ լո ւխ ե ն ք գ ո վ ո ւմ ) ն շ ա ն ա կ ո ւմ է ո ւն ե ն ք : Ե վ ո ւղ ե ղ ը
զ ա ր մ ա ն ո ւ մ է. եթ ե ֆ ո տ ո ա պ ա ր ա տ ո ւն ե ք , էլ ի ն չո ՞ւ ե ք ձ գ տ ո ւ մ
լա վ ա շ խ ա տ ե լ, որ գ ն ե ք :
Ե թ ե ը ն կ ե ր ն ե ր ի ն պ ա տ մ ո ւմ եք, որ ո ւզ ո ւմ ե ք ս տ ե ղ ծ ե լ հ ա մ ա ­
կ ա ր գ չ ա յի ն խ ա ղ ե ր , հ ա մ ո զ վ ա ծ ե ղ ե ք , որ ո ւղ ե ղ ը ղ ա կ ը ն դ ո ւն ի , որ
խ ա ղերը ա րդեն պ ա տ րա ստ են: Այդ դ ե պ ք ո ւմ ի ն չո ՞ւ լա ր վ ե լ և
ծ ր ա գ ր ա վ ո ր ե լ, եթ ե խ ա ղ ը պ ա տ ր ա ս տ է: Ո ւղ ե ղ ը ի մ ա ս տ չի տ ե ս ­
ն ում ձ ե զ օ գ ն ե լո ւ :

Գլուխգովելու էներգիան
հզոր ուժ է' օգտագործեք

Ե ն թ ա դ ր ե ն ք , ձ ե զ մ ո տ ն ո ր բ ի զ ն ե ս ի գ ա ղ ա փ ա ր է ա ռ ա ջ ա ց ե լ:
Հ ե ն ց որ մ տ ա ծ ո ւ մ ե ք վ ե ր ջ ն ա կ ա ն նպ ա տ ա կի մ ա ս ի ն , հ ա տ ո ւկ
զ գ ա ց մ ո ւ ն ք է ա ռ ա ջ գ ա լի ս ն պ ա տ ա կ ը ի ր ա կ ա ն դ ա ր ձ ն ե լո ւ հ ա ­
մա ր: Դ ա մ ո տ ի վ ա ց ի ո ն է ն ե ր գ ի ա է, ո ր ը ա ռ ա ջ ա ն ո ւ մ է ն պ ա տ ա կ ի
իրա գործմա ն հա մա ր: Երբ մենք ա յն լր ի վ օ գ տ ա գ ո ր ծ ո ւմ ենք,

260
 I •« «
■* I illl|lllinilll||l (l llj|lllfljl
(էք
•

ապա հասնում ենք նպատակին: Դա «վառելիք» լ, որը օրգանիզ­

մը ավելացնում է «բաքին», որպեսզի հասնեք նշանակված վայ­
րը. Վառելիքը պետք է որոշակի ֆիզիկական և մտավոր գործո­
ղության համար: Ինչպ ե՛ս է դա կատարվում:
Երբեմն նպատակին ծզտումը այնքան մեծ է լինում, որ ցանկա­
նում ենք այն կիսել շրջապատի հետ: Մենք ուզում ենք տեսնել
զարմացած և հիացած հայացքներ: Արդյունքում, այդ պահը հա­
ճույք է պատճառում մեզ: Բայց իզուր: Որովհետև մենք սկզբում
ունեինք հարյուր տոկոս անհրաժեշտ էներգիա, իսկ հետո.
• Ընկերոջդ ասացիք' տասը տոկոսը դուրս եկավ:
• Երկրորդ ընկերոջը պատմեցիր մանրամասն նորից տասը կամ
քսան տոկոս կորավ:
• Հետո պատմեցիր կոլեգային' հանիր ևս քսան տոկոս:
• Բարեկամիդ' քսան տոկոս:
Ինչքա ՞ն մնաց' երեսո՞ւն, թե՞ քառասուն տոկոս, բայց չէ՞ որ
մեզ հարյուր էր պետք: Մեր վառելիքը չի բավարարի նշված տեղը
հասնելու համար, կամ պետք է հրաժարվեք նպատակից, կամ
սպասենք վառելիքը նորից հավաքվի: Վատ է, չէ՞որ արդեն ւզատ-
մել եք, որ ուզում եք գործ դնել:
Երկրորդ հետևություն: Գլուխգովելու ցանկությունը օգտագոր­
ծեք նպատակին հասնելուց հետո: Ջուր վերցրեք բերաններդ: Չէ
որ դուք ուզում եք զա րմա ցնել ձեր գաղաւիւսրի վերջնական արդ­
յունքով, դե ուրեմն, ավարտեք և շրջապատը կւոևսնի ձեր գլուխ­
գործոցը: Դրա համար ամեն ինչ արեք, որ մարդիկ դւս շուտ տես­
նեն: Լռեք: Վառելիքը իզուր մի շա ղ տվեք, այն ձեզ պեւոք է նպա­
տակին հասնելու համար: Ընկերների մոտ այնպես պահեք, որ
կարծես դուք ոչինչ չունեք նրանց պատմելու:
Այդպես մենք երկու նա պ ա ստ ա կ միաժամանակ ենք որսում:
Նախ, մեր էներգիան չենք վատնում և եթե կես ճանապւսրհին
կանգնում ենք, այդ մասին ոչ ոք չի իմանում: Եթե հեւոէւեք, աււյւս
կտեսնեք, որ բեղմնավոր աշխաւոանքով զբաղված մւսրդը իր
գործերից չի խոսում: Նա մեզ զարմացնում է իր գործի վերջնւս-
կան արդյունքով, իսկ մենք դրան հարգանքով ենք վերաբերվում:

261
 Գ Լ Ո Ւ Խ 17.

ՑԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ
ԻՐԱԳՈՐԾՄԱՆ ՏԵԽՆԻԿԱ (ՑԻՏ)
ԱՄՓՈՓՈՒՄ

Գաղտնիքը բացահայտված է' օգտվեք

Այս բ ո լո ր ը ի մ ա ն ա լո ւ ց հ ե տ ո կ ա ր ո ՞ղ ե ք ա ս ե լ, թե ո ր տ ե ղ է
թ ա ք ն վ ա ծ մեր բ ո լո ր Ց ա ն կ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի Ի ր ա գ ո ր ծ մ ա ն ո ս կ յա բ ա ­
ն ա լի ն , ո ր պ ե ս զ ի կ ա ր ո ղ ա ն ա ն ք ն ր ա ն ո վ բ ա ց ե լ մ ե ր ե ր ա զ ա ն ք ն ե ­
րի փ ա կ դ ո ն ե ր ը : Այո, ի հ ա ր կ ե , ճ ի շ տ եք: Ո ս կ յա բ ա ն ա լի ն մ ա ր դ ո ւ
հ ե ն ց ն ե ր ս ո ւմ է: Ի ս կ ձ ե զ ե ր բ և է հ ա ր ց տ վ ե ՞լ եք , թե ի ն չո ւ, ե ր բ ե մ ն ,
ձ ե ր ո ր ո շ ց ա ն կ ո ւթ յո ւն ն ե ր չեն կ ա տ ա ր վ ե լ: Ի ն չո ՞ւ մ ի ն չ և հ ի մ ա չ ո ւ­
ն ե ք ա յն, ինչը ե ր կ ա ր ժ ա մ ա ն ա կ ց ա ն կ ա ց ե լ ե ք ո ւն ե ն ա լ: Պ ա տ ճ ա ­
ռը Ց ա ն կ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի Ի ր ա գ ո ր ծ մ ա ն գ ի տ ե լի ք ն ե ր ի պ ա կ ա ս ն է: Ա ր­
դեն գ ի տ ե ն ք , որ ի ն չպ ե ս ա մ ե ն մի գ ո ր ծ ո ղ ո ւթ յո ւ ն , ա յն պ ե ս էլ Ց ա ն ­
կ ո ւթ յա ն Ի ր ա գ ո ր ծ ո ւ մ ն ո ւն ի իր տ ե խ ն ո լո գ ի ա ն : Օ ր ի ն ա կ ' տ ն տ ե ­
ս ո ւհ ի ն ե ր ը լա վ գ ի տ ե ն , որ խ ո հ ա ր ա ր ո ւթ յա ն մ ե ջ ի ն չ ք ա ն կ ա ր և ո ր
է ո ր և է ո ւ տ ե ս տ ի պ ա տ ր ա ս տ մ ա ն բ ա ղ ա դ ր ա տ ո մ ս ն ու տ ե խ ն ո լո ­
գ ի ա ն : Գ ի տ ե ն ք ն ա և , որ Ց ա ն կ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի Ի ր ա գ ո ր ծ մ ա ն Տ ե խ ն ի ­
կ ա ն հ ե ն վ ո ւմ է ա ն ց յա լի գ ի տ ե լի ք ն ե ր ի վ ր ա , ո ր ն ը ն դ ո ւ ն վ ո ւ մ է ժ ա ­
մ ա ն ա կ ա կ ի ց հ ո գ ե բ ա ն ո ւ թ յա ն կ ո ղ մ ի ց : Այս գ ի տ ե լ ի ք ն ե ր ը մ ե զ Փ ո ­
խ ա ն ց վ ե լ են ա պ ո ւ պ ա պ ե ր ի ց , տ ա տ ի կ ն ե ր ի ց : Մ ե զ մ ն ո ւմ է ո ւն ե ն ա լ
ա մ ո ւր հ ա վ ա տ ա յն ա մ ե ն ի ն կ ա տ մ ա մ բ , ին չ ա ն ո ւմ ե ն ք և ս ե ր , որ ը
է ն ե ր գ ի ա է ա ռ ա ջ ա ց ն ո ւ մ , մ ի ա յն ա յն ա ր թ ն ա ց ն ե լ է պ ե տ ք : Դ ր ա
հ ա մ ա ր ձ ե զ ա ն հ ր ա ժ ե շ տ է մ ի ա յն թ ո ւղ թ և գ ր ի չ: Դ ա հ զ ո ր զ ե ն ք է,
ա ռ ա վ ե լ և ս , եթ ե դ ր ա ն ա վ ե լա ց ն ե ն ք կ ա մ ք , հ ա մ բ ե ր ո ւ թ յո ւ ն և մ ի ­
տ ո ւմ : Բ ա յց շ ա տ ե ր ը կ ա ր ծ ե ս չեն ո ւ զ ո ւ մ ո ւ ժ ե ր ու ջ ա ն ք ե ր ն ե ր դ ն ե լ
նպ ա տ ա կա դրմա ն և նպ ա տ ա կի կա տ ա րմա ն հա մա ր: Դա ևս բնա ­
կ ա ն է: Մ ե զ ա ն ի ց յո ւ ր ա ք ա ն չ յո ւ ր ն ո ւ զ ո ւ մ է ա ռ ա վ ե լ ա գ ո ւ յն ը ս տ ա -

262
նալ քիչ ջ ա ն ք ե ր ի շն ո ր հ ի վ : Ի սկ հիմա ուզում եմ հա րցնել, պ ա տ -
րա՜սւո ЬР Ինչ-np րա ն ա նել, ո ր պ ե ս զ ի իրա կա ն ա ցն եք ձեր ե ր ա ­
զանքը: Հ ի շ ե ք , որ կ յա ն ք ո ւմ ա մեն մի պ ա տ ճա ռ իր հետ և ա ն ք ն ու­
նի, իսկ ա մեն մի գ ո ր ծ ո ղ ո ւթ յո ւն ՛ իր ա րդյունքը, ոչինչ պ ա տ ա հա -
կան չի լինում: Եթե ա յո, ա պ ա ա ն ցեք գործի:

Ստանում ենք այն,

ինչ սպասում ենք, այլ ոչ թե' ուզում

Մենք ա րդեն ա ս ա ց ի ն ք Ձգողա կա նութ յա ն օրենքի մասին, որն

ասում է. դուք կենդա նի մա գնիս եք, ա յսինքն' ձեր կյանքում ձե զ եք
ձգում մա րդկա նց, պ լա ններ, իրեր ու իրադարձություններ: Երբ դուք
դրականորեն, լա վ ա տ ե ս ո ր ե ն , սիրով եք մտածում հաջողություննե­
րի մասին, ա պ ա ստ եղ ծվ ում է մա գնիսա կա ն դաշտ, որն իրեն է
ձգում այն ա մ են ա լա վ ը, ա յսին քն ' այն, ինչի մասին մտ ա ծել եք:
Ա սա ցինք, որ Տ ի ե զ ե ր ք ը կ ա տ ա ր ո ւմ է մեր բոլոր ցա նկութ յուն­
ները: Թ ե ինչու և ի ն չպ ե ս ' ա յդ մա սին ա րդեն ա սել ենք: Փ ա ս տ ը
փաստ է, որ կ ա տ ա ր ո ւմ է, միա յն թե նա չգիտ ի մեզ ինչ է պ ետ ք,
մենք ինչ ենք ց ա ն կ ա ն ո ւմ : Մ ենք ամեն ինչ ցա նկա նում ենք, ամեն
ինչ և այն էլ ա ն մ ի ջ ա պ ե ս , չտ ա ր բ ե ր ե լո վ գ լխ ա վ ո ր ը ' ե ր կ ր ո ր դ ա ­
կանից, ա ն հ ր ա ժ ե շ տ ը ' ոչ պ ի տ ա ն ի ի ց : Մ ա րդիկ մեծ մա սա մբ չգ ի­
տեն, թե իր ե ն ց ինչ է պ ե տ ք , ինչ են ուզում: Այո, ո ր ո վ հ ե տ և գ ո յո ւ­
թյուն ունեն ց ա ն կ ո ւթ յո ւն ն ե ր , որոն ք մեզ իրա կա նում պ ետ ք չեն.
Հա րցրեք մ ա ր դ կ ա ն ց և կ հ ա մ ո զ վ ե ք :
Ն ա խ ' պ ե տ ք է ի մ ա ն ա ք , ո ր ո շե ք ինչ եք ուզում, ա յսինքն ունե­
նանք ո ր ո շա կ ի ն պ ա տ ա կ : Ո ր ի ց հետ ո կ ա րող ա ն ա ք մեծ վա րպ ե-
տությամբ վ ս տ ա հ ե ց ն ե լ Տ ի ե զ ե ր ք ի ն , որ դուք հիմա, ունեք այն
ամենը, ինչը խ ն դ ր ո ւմ եք նրա նից: Այդ դեպ քում նւս ստ ի պ վ ա ծ
կլինի ձե ր խ ն դ ր ա ծ ը ի ր ա կ ա ն ա ց ն ե լ: Միա յն թե զ գ ւսցմ ուն ք ն երով
կենտ րոն ա ցեք նրա ն, ինչը ց ա ն կ ա ն ո ւմ եք. Աչքերը փ ա կեք և
պ ա տ կերա ցր եք , որ ձ ե ր ց ա ն կ ա ց ա ծ ը ա րդեն ս տ ա ց ե լ եք. Դուք
այսպես կ ա ր ո ղ եք տ ուն, գ ո ւմ ա ր , մ եք են ա ունենա լ, ին ս տ ի տ ո ւտ
ընդունվել, ե ր ջ ա ն ի կ ա մ ո ւս ն ո ւթ յո ւն ունենա լ, ա ռ ո ղ ջա ն ա լ, փ ա

263
 U S - P h n in M 1
.

ր ե լ և ա յլն: Ի ն չպ ե ս ֆ ա յլն եք պ ա հ ո ւմ հ ա մ ա կ ա ր գ չ ո ւմ , ա յն պ ե ս էլ
ա մ ո ւր պ ւս հ ե ք ձ ե ր մ եջ այն զ գ ա ց ո ղ ո ւթ յո ւն ը , որ ո ւն ե ք ձ ե ր ց ա ն ­
կ ա ց ա ծ ը ա ռ ա ն ց ս տ ա ն ա լո ւ: Դա ա ր ե ք շ ա տ բ ն ա կ ա ն . Եթե կ ա ր ո ­
ղ ա ն ա ք բ ն ա կ ա ն ու ա ն կ ե ղ ծ ո ւր ա խ ա ն ա լ ց ա ն կ ո ւթ յո ւն ը հ ա յտ ն ե ­
լիս, ա պ ա վ ս տ ա հ եղ ե ք , որ ձ ե ր ց ա ն կ ո ւթ յո ւն ը կ ա տ ա ր վ ե լո ւ է.
Ի հ ա ր կ ե , ա յդ պ ի ս ի ա շխ ա տ ա ն ք ը պ ա հ ա ն ջ ո ւմ է լո ւ ր ջ ն ա խ ա ­
պ ա տ ր ա ս տ ո ւմ և կ ե ն տ ր ո ն ա ց ո ւմ : Ոչ բ ո լո ր ը կ ա ր ո ղ են ա շ խ ա տ ե լ
ի ր ե ն ց հ ե տ ա յն պ ես, որ ունենա ն դ ե ռ և ս չ ի ր ա գ ո ր ծ վ ա ծ ց ա ն կ ո ւ ­
թյան ա ն կ ե ղ ծ ուրա խ ութ յա ն զ գ ա ց ո ւմ ը , ա յս ի ն ք ն , ա պ ր ե լ մի ա յն ­
պ իսի զ գ ա ց ո ւմ , որը կ ո ւն ե ն ա յի ք , երբ ց ա ն կ ո ւթ յո ւն ը կ ա տ ա ր վ ե ր :
Դ րա հ ա մ ա ր էլ ա սում ենք, որ ին չպ ես ա մեն մի լո ւ ր ջ գ ո ր ծ , ա յն ­
պ ես էլ Ցանկությունների Իրագործումն ունի իր տեխնիկան կամ բա­
նաձևը : Ց Ի Տ -ը խ որը ո ւս ո ւմ ն ա ս ի ր մ ա ն կ ա ր ի ք ունի և ա ն կ ա ս կ ա ծ
գ ո ր ծ ո ւմ է ջա ն ք ու ե ռ ա ն դ չխ ն ա յող ի հ ա մ ա ր : Հ ե տ և ա բ ա ր , ձ ե զ
մնում է ն պ ա տ ա կ ը ճ ի շ տ ձ և ա կ ե ր պ ե լ ու ս ո վ ո ր ե լ դ ր ա կ ա ն ո ր ե ն
մ տ ա ծ ե լ: Ա ռա ն ց ե ր կ մ տ ե լո ւ կ ա տ ա ր ե ք և կ հ ա մ ո զ վ ե ք , որ ձ ե ր մ ոտ
ա մեն ինչ լա վ կ ս տ ա ց վ ի : Եթե դուք կ ա ր ո ղ ա ն ա ք ձ ե ր գ ի տ ա կ ց ո ւ ­
թյունը մ ա ք ր ե լ բ ա ց ա ս ա կ ա ն մ տ ք ե ր ի ց և մ ի տ ք ը կ ե ն տ ր ո ն ա ց ն ե ք
նրա ն, ինչը ց ա ն կ ա ն ո ւմ եք, ա պ ա ն պ ա տ ա կ ա դ ր ո ւմ ը կ ա տ ա ր ե ք
հ ե ն ց ա յդ ժ ա մ ա ն ա կ , ա յսին քն , երբ հ ո գ ե պ ե ս պ ա տ ր ա ս տ եք: Ի ս կ
ի ն չպ ե ՞ս կ ա ր ո ղ է Ց Ի Տ -ը ա շ խ ա տ ե լ ձ ե զ հ ա մ ա ր : Խ ո ր հ ո ւ ր դ եմ տ ա ­
լիս հ ե տ և ե լ ս տ ո ր և ն շվ ա ծ յոթ կա ն ոն ն ե ր ի ն :

Ցանկությունների իրագործման յոթ հիմնական կանոնները.

Այժմ տ ե ս ն ե ն ք , թե ինչ դեր ու հ ն ա ր ա վ ո ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ո ւն ի մ ա ր ­
դու ո ւղ ե ղ ը ց ա ն կ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի կ ա տ ա ր մ ա ն հ ա ր ց ո ւմ .
1. Դրական մտածելակերպ: Դ ր ա կ ա ն մ տ ա ծ ե լա կ ե ր պ ը օ գ ն ո ւմ է
ձեր նպ ա տ ա կի իրա գործմա նը: Վ ա նեք ձեր մեջ եդ ա ծ բ ա ց ա ս ա ­
կա ն կա մ ժ խ տ ա կ ա ն մ տ ք ե ր ը , փ ո խ ա ր ե ն ը մ տ ա ծ ե ք լա վ բ ա ն ե ր ի
մա սին: Ն պ ա տ ա կ ի ի ր ա գ ո ր ծ մ ա ն հ ա մ ա ր շ ա տ կ ա ր և ո ր է մ տ ք ո ւմ
ո ւն ե ն ա լ դ ր ա կ ա ն ե ր և ո ւյթ ն ե ր ի մտ ա պ ա տ կերներ: Ենթա դրենք,
կյա նքի ծ ո վ ո ւմ լո ղ ո ւմ եք ն ա վ ա կ ո վ : Դ ո ւք եք ձ ե ր ն ա վ ի կ ա պ ի տ ա ­
նը. Դ ր ա կ ա ն մ տ ա ծ ե լա կ ե ր պ ը ձ ե ր կ ո ղ մ ն ա ց ո ւյց ն է, ի ս կ ն պ ա տ ա ­
կը հ ա ջ ո ղ ո ւթ յո ւն ը , ո ւս տ ի ա մ ե ն ո ւր , ե ր բ ա զ ա տ լի ն ե ք , կ ր կ ն ե ք .

264
 *WM|ni.|,»jnti.M,p|i Itpim inpiUm i, ւոեխյ.|ւ1,ա ( £ M ^ S 4 ) ш ііф піІш иГ

« Ա յն ա մ ե ն ը ի ն չ ե ս փ ո ր ձ ո ւ մ եմ, ա մ ե ն օ ր ի ն ձ մ ո տ գ ն ա լ ո վ լ ա վ ա ­
ն ո ւ մ է», « Ի ն ձ մ ո տ ա մ ե ն ի ն չ լա վ է ս տ ա ց վ ո ւ մ » :
2. Նպատակադրում: Ե թ ե չ գ ի տ ե ք , թե ինչ ե ք ո ւզ ո ւմ , ի ն չ պ ե ՛ս
կ ա ր ո ղ եք դա ս տ ա ն ա լ: Ո գ ե շն չո ւմ ը ն պ ա տ ա կ ի ի ր ա կ ա ն ա ց մ ա ն
հ ի ա ն ա լի մ ի ջ ո ց է: Կ ա ր և ո ր է ն պ ա տ ա կ ա դ ր ո ւ մ ը լի ն ի մ ե ծ , բ ա յց
լի ն ի ի ր ա կ ա ն ա ն ա լի : Ը նտ րվա ծ նպ ա տ ա կը, իսկա պ ես, պ ետ ք է
շ ա տ ա ն հ ր ա ժ ե շ տ ո ւ թ ա ն կ լի ն ի ձ ե զ հ ա մ ա ր : Ե ն թ ա գ ի տ ա կ ց ո ւ թ յո ւ ­
ն ը կ գ ո ր ծ ի ա յն ժ ա մ ա ն ա կ մ ի ա յն , ե ր բ հ ա ս կ ա ն ա ա յդ ն պ ա տ ա կ ի
ի ր ա կ ա ն և կ ա ր և ո ր լի ն ե լը :
3. Երևակայության կամ վիգուալիգացիայի ուժը: Ձ ե ր միտ քը
պ ե տ ք է ո ր ո շ ա կ ի լի ն ի : Մ տ ա պ ա տ կ ե ր մ ա ն հ ա մ ա ր ա ն հ ր ա ժ ե շ տ են
ց ա ն կ ո ւթ յա ն վ ա ռ և գ ո ւն ա վ ո ր պ ա տ կերն եր: Ն ա խ օ ր ո ք պ ետ ք է
մ ա ն ր ա մ ա ս ն ա յդ մ ա ս ի ն մ տ ա ծ ե լ: Դ ա շ ա տ հ ե տ ա ք ր ք ի ր և հ ա ճ ե ­
լի , բ ա յ ց , ե ր բ ե մ ն , դ ժ վ ա ր զ բ ա ղ մ ո ւ ն ք է, ո ր ո վ հ ե տ և մ տ ք ե ր ը թ ռ չո ւմ
ե ն , խ ա ռ ն վ ո ւ մ : Ո ր պ ե ս զ ի մ տ ա պ ա տ կ ե ր մ ա ն պ ր ո ց ե ս ը հ ե շ տ լի ն ի ,
պ ե տ ք է ն ա խ թ ո ւ լ ա ն ա լ և ս կ ս ե լ ե ր ա գ ե լ: Ա յն պ ե ս , կ ա ր ծ ե ս դ ա ա ր ­
դ ե ն կ ա տ ա ր վ ե լ է: Շ ա տ կ ա ր և ո ր է մ ա ն ր ո ւ ք ն ե ր ո վ պ ա տ կ ե ր ա ց ն ե լ
ա յն , ի ն չ ը ց ա ն կ ա ն ո ւմ եք ձե ռ ք բ ե ր ե լ: Ո ւ ժ ե ղ ե ր և ա կ ա յո ւ թ յո ւ ն ը
մ ե ծ ա ր դ յ ո ւ ն ք է տ ա լի ս :
4. Իմացեք ձեր արժեքը: Պ ե տ ք է պ ա ր զ ե ք , ին չն է ձ ե զ հ ա մ ա ր
ա մ են ա կա րև որը: Իսկ ի ն չ պ ե ՛ս դ ա ի մ ա ն ա լ: Շ ա տ պ ա րզ ձևով:
գ ր ե ք թղթի վ ր ա 1 0 ա մ ե ն ա կ ա ր և ո ր բ ա ն ե ր ը ձ ե ր կ յա ն ք ո ւմ : Հենց
որ դ ա հ ե ր թ ա գ ր ե ց ի ք ձ ե ր ո ւղ ե ղ ո ւմ , ա պ ա ձ ե ր հ ա մ ա ր ա մեն ինչ
պ ա ր զ կ դ ա ռ ն ա , ի ս կ ն պ ա տ ա կ ի ն հ ա ս ն ե լն էլ կ հ ե շ տ ա ն ա .
5. Երախտագիտություն: Դ ո ւ ք չ ե ք ս տ ա ն ա ա յն , ի ն չ ց ա ն կ ա ն ո ւ մ
եք, եթե ե ր ա խ տ ա պ ա ր տ չ լ ի ն ե ք ա յն ա մ ե ն ի հ ա մ ա ր , ի ն չ ո ւ ն ե ք .
Շն որհա կա լ եղեք ա մեն օր ա յն ա մ ե ն ի հ ա մ ա ր , ինչ ո ւն ե ք ձ ե ր
կ յ ա ն ք ո ւ մ և խ ն դ ր ե ք ա վ ե լի ն : Կ ա ր ճ ժ ա մ ա ն ա կ հ ե տ ո ձ ե ր կ յա ն

ք ո ւմ ա վ ե լի լա վ բ ա ն ե ր կ ն կ ա տ ե ք :
6. Ինքնաներշնչում կամ աֆիրմացիա (պնդում, համոզմունք): Դա
նպ ա տ ա կի վ ե ր ա բ ե ր յա լ ձե ր կ ա զ մ ա ծ ա յն կ ա ր ճ ա ր տ ա հ ա յ տ ո ւ ­
թ յո ւ ն ն ե ր ն ե ն , ո ր ո ն ք օ ր վ ա ը ն թ ա ց ք ո ւ մ բ ա զ մ ա թ ի վ ա ն գ ա մ կ ր կ ն ե ­
լո վ , ն պ ա ս տ ո ւ մ են ն պ ա տ ա կ ի ի ր ա գ ո ր ծ մ ա ն ը : Գ ր ե ք , կ ա ր դ ա ց ե ք

265
Ս Տ Ք Ի IlU cM *

կամ անգիր արեք դրանք, որպեսզի քնելուց առաջ և առավոտյան

արթնանալիս կարողանաք հեշտությամբ ասել. Կարող եք ունե­
նալ բջջային հեռախոսի մեջ, համակարգչում. Չմոռանաք, որ
որևէ միտք բազմիցս կրկնելով, անկախ նրանից ղա ճիշտ է, թե
սուտ, կրկնվող սուտը ընկալվում է որպես ճշմարտություն, որին
դուք էլ եք սկսում հավատալ: Մի մոռացեք, կրկնությունը գիտու­
թյան մայրն է:
7. Ցանկությունը պետք է բաց թողնել: Դա նշանակում է, որ
պետք է որոշ ժամանակ մոռանալ նրան, մտքում չպահել նրա կա­
տարման միտքը: Մի քանի օր կարելի է նրան չհիշել, մոռանալ,
որպեսզի Տիեզերքին հնարավորություն տաք ցանկությունը իրա­
գործելու: Եթե, ձեր կյանքում կա հոգեբանորեն խանգարող ինչ-
որ բան, ասենք տրտմություն, ապա ժամանակն է նրանից ազա­
տագրվելու և ավելի լավ բաների մասին մտածելու: Վստահու­
թյամբ կիրառեք այս կանոնները և Ձգողականության օրենքը ձեզ
երկար սպասեցնել չի տա: Միաժամանակ չմոռանաք, որ առանց
գործողության, նպատակը ինքն իրեն չի կատարվում:

Խորհուրդներ կյանքի «ա յբուբենից»

• Մանրամասն և որոշա կի ձև ա կ ե ր պ ե ք ձեր ցա նկությունները:
• Հա վա տ ա ցեք և վստահ եղեք հա ջողությա ն հա րցում:
• Ցանկությունները պ ետ ք է սնեք էներգիայով:
• Մ տ ա պ ա տ կերեք ձեր ցա նկա ցա ծը:
• Բաց թողեք ձեր ցանկությունը, մոռա ցեք նրա մասին:
• Ցանկությունը ժամանակի տ եսա կետ ից պ ետ ք է մեկը լինի:
• Հա մբերություն ունեցեք սպասել:
• Սթափ գնա հա տ եք ձեր հնա րա վորությունները:
Հեռու պ ա հեք ձե զ բա ցա սա կա ն ինֆ որմա ցիա յի ա ղբյուրներից:
Ո ւրիշին նա խ օրոք մի պ ա տ մ եք ձեր ց ա ն կ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի և
մտադրությունների մասին:
Ձ եր ցանկությունը պետք է օգուտ բերի մա րդկա նց և աշխ արհին:
Իսկ եթե այն իր մեջ ա վերիչ ու կործա նա րա ր պ լա ններ պ ա րու­
նակի, ապա դուք ոչինչ չեք ստանա:

266
 • Կիրա ռելով Ցանկությունների Իրագործման Տեխնիկան չի նշա­
նակում, որ դուք պետք է պասիվ սպասողի դերում լինեք: Ձեր
ա կտ իվ գործունեությամբ նպաստեք ձեր ցանկության իրակա­
նացմանը:
Եթե դուք լուրջ ցանկություն եք պահել, ապա պետք է վարժու­
թյունների կատարումը ավելացնեք: Ինչքան շատ էներգիա պա­
րունա կի ձեր ցանկությունը, այնքան արագ այն կիրագործվի:
• Հիշեք, զգացմունքով շաղախված միտքը իրեն է ձգում, կանչում
հարազատ մտքերի մի մեծ խումր և դրանց օգնությամբ բազմա­
պատկում իր սեփական ուժը և իրագործում մտքում եղածը:

Երջանկության նամակ

Պ ա տ կ ե ր ա ց ր ե ք , որ նամակ եք գրում և ուղարկում Տիեզերք:

Եթե այն ճ ի շ տ ձև ա կ ե ր պ ե ք , ապա պատասխանը չի ուշանա:
Կ ա րող եք հենց հիմա ու այս պահին ձեր Ցանկությունների
իրա գ ործմ ա ն նա մա կը գ րել և ուղարկել: Իսկ ինչպե՞ս ուղարկել:
Պ ա ր զ ա պ ե ս մ ոռա ցեք նամակի գոյության մասին: Դրեք ապահով
տ եղ և ա ն ցե ք ձե ր գործին: Չմոռա նա ք վերջում գրել. «Իմ և ուրի­
շների օ գ ո ւտ ի համար»: Դա կա րող է վերա բերել կյանքի բոլոր
ո լո ր տ ն ե ր ի ն ' ա ռողջությա ն, ընտանիքի, սիրո, ֆինանսների և
այլն: Իսկ ինչպ ե՞ս պ ա տ վիրել:
Առաջին քայլ, ճիշտ ցանկանալ: Պ ետ ք է պարզ ասել, թե ինչ եք
ցա նկա նում: Իսկ դուք գիտ ե՞ք ինչ եք ուզում, եթե ոչ, ապա Ձ գ ո ­
ղա կա նությա ն օրեն ք ը ինչպե՞ս կա րող տալ ձեր ցանկացածը:
Լա վ մ տ ա ծեք, իսկա պ ես ինչ եք ամենաշատը ցանկանում: Նստ եք
սեղա նի մոտ և գ րեք ձե ր ցանկությունները: Ինչո ւ ենք գրում,
որով հետ և ա ռա վոտ յա ն արթնանալիս կարող է մեկ այլ ոտքի վրա
եք ա րթ նա ցել և ձե ր ցա նկությունը փոխում եք իսկ նախ օրոք թղ­
թի վրա գ ր վ ա ծ ցա նկությունը անփ ոփ ոխ է մնում և կախ ված Է
ձեր ա րթ նա նա լու ձ և ի ց : Գրեք ցանկությունը ներկա ժա մա նա կոփ
Կա րող եք ս կ ս ե լ հ ե տ և յա լ արտահայտությամբ. «Ես երշա նիկ եմ
ու շն ո ր հ ա կ ա լ ...»: Իսկ հետ ո բա ցա տ րեք ինչպիսին եք ուզում

267
Ս Տ Ք Ի ИЬсІ*С

տ ե ս ն ե լ ձ ե ր կյա նքը մ ա ն ր ա մ ա ս ն ո ր ե ն : Եթե գ ի տ ե ք , թե ինչ եք ու­

զում լա վ է, ն շա ն ա կ ո ւմ է ն ա մ ա կն ա ր դ ե ն ո ւղ ա ր կ ե լ եք և խ նդրել:
Երկրորդ քայլ. Հ ա վ ա տ ա լ: Հ ա վ ա տ ա ց ե ք , որ ձ ե ր ց ա ն կ ա լի ն ձ ե զ
է պ ա տ կա նում: Հ ա վ ա տ ա ց ե ք , որ ա ն պ ա յմ ա ն ձ ե ր ց ա ն կութ յուն ը կն­
յութ ա կա նա նա : Պ ե տ ք է միա յն լի ա ր ժ ե ք և ա ն երեր հ ա վ ա տ ա լ: Դ ուք
պ ետ ք է հ ա վ ա տ ա ք , որ ա րդեն ս տ ա ց ե լ եք ձ ե ր ուզ ա ծը: Ա ս տ վ ա ­
ծա շունչն ա սում է. «Այն ամենը, ինչը խնդրում եք ձեր աղոթքով, հա­
վատացեք, որ ստացել եք և կունենաք» (Մարկ.11.24): Ձ ե ր ց ա ն կ ա ­
ց ա ծ ը ձե ր ն է դ ա ր ձ ե լ խ ն դ ր ելո ւ պ ա հից: Մի կ ա ս կ ա ծ ե ք , մի ա ն­
հ ա ն գ ս տ ա ց ե ք ու մի մ տ ա ծ ե ք , որ դա ձ ե զ շա տ ա ն հ ր ա ժ ե շտ է և դրա
պ ա հ ա ն ջը խ իստ զ գ ո ւմ եք: Ը ն դ հ ա կ ա ռ ա կ ը , մ տ ա ծեք , որ ձ ե ր ց ա ն ­
կա ցա ծն ա րդ են ձ ե զ է պ ա տ կա ն ում , նա ա րդեն ձե ր ն է, ո ր ի ց հետ ո
ա ն ցեք ձ ե ր գ որ ծ ի ն : Տ ի ե զ ե ր ք ը կա րծես հա յելի լինի, իսկ Ձ գ ո ղ ա ­
կա նությա ն օ ր ե ն ք ն ա ր տ ա ց ո լո ւմ է նրա մեջ ձե ր գ ե ր ա կ ա յո ղ մ ի տ ­
քը: Դ րա հ ա մ ա ր ա ն հ ր ա ժ ե շտ է պ ա տ կ ե ր ա ց ն ե լ, թե ինչպ ես եք ըն­
դունում ձ ե ր ուզ ա ծը: Ա սվա ծը նման է նրան, երբ մեծ գ ո ւմ ա ր ժ ա ­
ռա նգություն ս տ ա ն ա ք կա մ շա հ ե ք վ իճա կա խ ա ղ ում , ա ռ ա ն ց գ ո ւ­
մա րը կա նխ իկ ձ ե ր ձ ե ռ ք ը ունենա լու ձ ե զ ա րդեն ա յդ գ ո ւմ ա ր ի
տ երն եք զգում, ա յնպ ե՞ս չէ: Այսինքն, հա վ ա տ ում եք, որ ց ա ն կ ա լի ն '
գումա րը, ձե ր ն է: Ուստ ի, հ ա վ ա տ ա ց ե ք և զ գ ա ց ե ք , որ ինչ ց ա ն կ ա ­
ց ե լ ե ք ' ձե րն է: Այդ դեպ քում Ձ գ ող ա կա ն ութ յա ն օ ր ե ն ք ը կ բ ե ր ի ա ն հ­
րա ժ եշտ իրա դա րձութ յուն, մա րդիկ, պ ա յմա ներ, որոնք կ ն պ ա ս տ ե ն
ձե ր ցա նկությա ն իրա գ ործմ ա ն ը: Ի՞նչ է պ ետ ք ա նել: Մ տ ա պ ա տ կ ե ­
ր ե լ ցա նկութ յունը և հա վ ա տ ա լ: Հ ե ն ց հ ա վ ա տ ի ց է սկսվ ում հրա շք ը:
Եթե մեթոդը գ որ ծո ւմ է մեկի հա մա ր, ա պ ա նա կ գ ո ր ծ ի բ ո լո ր ի հ ա ­
մար: Մ եզ ա ն ից շա տ ե ր ը երբեք թույլ չեք տ վ ե լ ց ա ն կ ա ն ա լ այն, ին­
չը հիմա իսկա պ ես ցա նկա նում ենք կա մ թե պ ա րզ ե լ, թե ինչպ ես է
Տ ի ե զ ե ր ք ը ընդունում և կ ա տ ա ր ո ւմ ցա նկութ յունները: Մ ե զ ը ն դ ա մ ե ­
նը մնում է միայն ե ր ա խ տ ա պ ա ր տ լի ն ե լ ցա նկութ յա ն կ ա տ ա ր մ ա ն
հա մա ր:
Երրորդքայլ. Ընդունել: Պ ե տ ք է ն պ ա տ ա կ ի ս տ ա ց մ ա ն ը դ ր ա կ ա ­
նորեն տ ր ա մ ա դ ր վ ե ք , գ ի տ ա կ ց ա բ ա ր , ա ռ ա ն ց զ գ ա ց մ ո ւն ք ի : Պ ե տ ք
է պ ա տ ր ա ս տ լին ե ք ձ ե ր ց ա ն կ ո ւթ յո ւն ը ը ն դ ո ւն ե լո ւ: Ս կ զ բ ո ւմ խ նդ-

268
hh*f ^ Ւո^ ք111 s'hJl^uiU1nL^’ Ո՝1 քՆնդրածԲ աՈդեն ստացել եք, իսկ
հիմա ձեզ մնում է միայն պահպանել այդ լավ տրամադրությունը
Զգաց Ք և ստացեք ձեր ուզածը: Որա համար դրականորեն տրա-
մադրվ Ք, անընդհատ կրկնեք. «Հիմա ես ընդունում եմ: Հիմա ես
ընդունում եմ»: Չէ որ դուք դա չէիք ցանկանա, եթե դա ձեզ հա­
ճույք չպատճառեր, ուրեմն սիրով ընդունեք:
Այսպիսով, եթե զգում եք, որ ձեր ուզածն արդեն ունեք, զգում
եք նրա իրական գոյությունը, ապա ձեր ցանկացածը անպայման
կստանաք. Իսկ երբ սովորեցիք, թե ինչպես կարող եք իրագործել
ձեր ցանկությունները, ապա վստահաբար կդառնաք ձեր սեփա­
կան կյանքի ու ճակատագրի տերը:

Մտքի կախարդական ուժը

• Ինչ ուզում եք, դրա մասին շատ մտածեք, նպատակադրում կա­

տ ա րեք և բա ց թողեք Տիեզերք:
• Ուզում եք հարուստ լինել, մտածեք հարուստ, բարգավաճ կյանքի
ու առատության մասին: Միշտ կենտրոնացեք այն մարդկանց վրա,
ում կուզեիք նմանվել, նույն ճակատագիրն ունենալ: Հնարավոր է
այս ամենը գիտեք, բայց չեք կիրառում, արդյունքը պարզ է:
• Չպ ետ ք է կենտ րոնա նա լ ուրիշի անհաջողության կամ դժբախ­
տության վրա, ա յլա պ ես բախտակից կդառնաք:
• Հա վ ա տ ա ցեք ձեր հաջողությանը, ասելով. «Ես ստանում եմ
կյանքում այն ամենը, ինչը ցանկանում եմ»: Օրինակ եթե
ուզում եք նիհարել, ապա դուք պետք է մտածեք, որ օր օրի
ավելի բա րետ ես եք դառնում, քան անընդհատ մտածեք ավե­
լորդ կիլոգրա մներից ա զա տ վելու մասին: Իսկ գումարներ ունե­
նալու համար պետ ք է ամեն օր ասել. «Իմ ֆինանսական վիճա ­
կը օր-օրի ավելի է լավանում, իմ եկամուտները օր օրի ավելա­
նում են, ես հիանալի գործա րա ր եմ»:
• Հիշեք, հարստությունը այնտեղ է հոսում, որտեղ նրան սիրում,
սպասում, ուրախանում են: Այնպես, ինչպես դուք չէիք գնա ձեզ

269
ստՔԻ ііімі-е

չսիրողների մոտ: Չէ՞ որ դուք շատ հաճելի տեղեր ունեք գնա­

լու, որ կարող եք գնալ, այնպես չէ՞:
• Պ ետ ք է նա և աշխատացնել երևակայությունը: Պ ետ ք է վիզուա-
լա ցնեք այն, ինչը ցանկանում եք: Պետ ք է գոնե 5 րոպե (առա­
վոտյան և գիշերը) պատկերացնեք ձեր հարուստ ա պ րելա կեր­
պը, ուրախանաք, որպեսզի ձեզ ձգեք համապատասխան իրա­
դարձություններ, իսկ առավոտյան արթնանալիս պետք է.
• Ծ րա գրա վորեք ձեզ համար հաջող օր, փոխադարձ սեր, այ­
սինքն' այնպիսի օր, որը ձեզ երջանկություն կբերի: Անընդհատ
կրկնեք. «Ես ամեն ինչ կարող եմ: Ինչ որ ուզեմ անպայման կլի­
նի օրվա ընթացքում»:
• Շնորհակալություն հայտնեք նոր, լավ օր սկսելու համար: Շնոր­
հակալություն հայտնեք այն ամենի համար, որ դուք ունեք:
• Իսկական ու ջերմ սիրո զգացում ունեցեք շրջապատող աշխար­
հի, մարդկանց և հատկապես ձեր նկատմամբ: Սիրեք ձե զ ինչ-
պիսին որ կաք: Պետ ք է զգաք, որ ձեզանից լույս է ճա ռագում և
տարածվում շրջապատում:
• Ցանկալի է աղոթել:
• Վիզուալիզացիա անել 5-10 րոպե: Պա տ կերա ցրեք այն, ինչ
ուզում եք:
• Աֆիրմացիայով փոխեք նախկին համոզմունքը, փոխեք խորքա­
յին և զգացմունքով, այլապես չի գործի: Համոզմունքը փոխ­
վում է, եթե էներգիայով ու զգացմունքով ենք կրկնում:
• Պետ ք չէ աֆիրմացիան ասել, եթե դա ձեզ չի ներշնչում: Օգուտ
տալու համար պետք է ձեր ասածը ձեզ ներշնչի, ոգևորի: Դրա
համար այդ ամենը ասեք մեծ էներգիայով, կարծես վստահ և
ուժեղ կնիք դնելիս լինեք ձեր ասածին: ճիշտ է, դժվար է այս
ամենը ասել, երբ փող չունեք, բայց ոչինչ, սկզբում դժվար կլի­
նի, ուժեր պետք է ներդնեք, հետևեք ձեր մտքերին, իսկ արդ­
յունքը սպասեցնել չի տա: Չմոռանաք շնորհակալ լինել ձեր ու­
նեցած ամեն փոքր բանի համար, որ հետո շնորհակալ լինեք
մեծ բաների համար:

270
--------------- |ipm4 npAtUua ւոն|ւ»նխ|սւ (* * !» « $ ) ասփոփոսւ

Հիշեք նաև, ծառի մասին կարելի է դատել իր պտղից, իսկ պտղի

ա ը կարելի իմանալ միայն փորձելով: Այնպես որ, համտես
անելու ժամանակն է. փորձեք, համոզվեք և գործեք:

Նպատակադրման օրինակներ

Ցանկության օրինակ. «Ուզում եմ 7 միլիոն դոլար, որից 3 մի­

լիոնով բնակարան կգնեմ, 1 միլիոնով' շքեղ մեքենա, 1 միլիոնն էլ
ճա նա պ ա րհորդությա ն և այլ կարիքների համար»: Սպասիր:
ճի շտ չստ ա ցվեց, որովհետ և ձեր ցանկությունից բխեց մի քանի
ցանկություն: Այդպիսի բազմաշերտ կառույցը չի գործի: Որպեսզի
ամեն մի ցանկություն աշխատի, պետք է յուրաքանչյուրի հետ
առանձին աշխատել: Ինչո՛ւ: Պատկերացրեք այսպիսի օրինակ:
Ենթադրենք, դուք ծնող եք և ձեր երեխան ձեզանից 5000 դրամ
գումար է խնդրում: Նախ, անպայման, դուք կհարցնեք գումարն
ուզելու պ ա տճա ռը: Պա րզեցիք, որ երեխան ուզում է ծիտիկի
բույն շինել, դա նրա ցանկությունն է: Դրա համար նա ուզում է
գնել տախտակ, մեխ, մուրճ: Իսկ դուք գումարի փոխարեն երե­
խային ա ռա ջա րկում եք տան եղած տախտակն ու մուրճը, իսկ
մանր մեխ գնելու համար անհրաժեշտ է ընդամենը 100 դրամ:
Երեխայի ցանկությունը կատարվեց: Դրանից ուրախացան ծիտը,
որը բույն ունեցավ, երեխան, որը նպատակին հասավ և ծնողը,
որ 4900 դրամ տնտեսեց: Բոլորը ուրախ էին: Այդպես է նաև մեր ու
Տիեզերքի հա րա բերությունը, ինչպես երեխան և ծնողը.
Հետ ևա բա ր, ձեր բազմաշերտ ցանկությունը տրոհեք մանր մասե­
րի, որպեսզի Տիեզերքի համար պարզ լինի. Լավ կլինի այդ ամե­
նը գրեք գրավոր, թղթի վրա, որ ավելի հստակ լինի:
Իսկ ինչպե՞ս հասկանանք, թե որ ցանկությունն է պարզագույնը.
Շատ պարզ: Ցանկությունը չպետք է պայմանականորեն կախված
լինի ուրիշի ցանկությունից: Անընդհատ պետք է ձեզ հարցեր տաք.
Նորից դիտարկենք մեր օրինակը 7 մլն. դոլարը. Ինչի համար
է ինձ պետք այդ գումարը: Բնակարանի, մեքենայի, ճանապար-

271
ՄՏՔԻ ПІмН»_______________________________________________

հորդելու հասար: Ձեր ցանկությունը համընկնում է մի քանի ցան­

կության հետ:
• Շարունակենք: Իմ ինչի՞ն է պետք բնակարանը:
• Պատասխանը, որպեսզի ազատվեմ ծնողներիս խնամակալու­
թյունից:
• Հարց, ինչո՞ւ պետք է ազատվեմ ծնողական խնամքից:
• Պատասխան. Որպեսզի ունենամ մեծ ազատություն:
• Հարց. Ե՞րբ ձեր ցանկությունը կատարվի, հետո ի՞նչ կլինի:
• Պատասխան. Ես կլինեմ...(ի՞նչ կլինեք...)
Եթե ձեր պատասխանը զգացմունքային եղավ, համարեք, որ
ղա պարզ ցանկություն է: Ցանկությունը պետք է առաջացնի
զգացմունք, այլ ոչ թե նոր ցանկություն, միտք:
Հարց. Ի՞նչ կզգաք, երբ ցանկությունը կատարվի:
Պատասխան. Ես ինձ երջանիկ ու բավարարված կզգամ:

Խուսափեք հնարավոր սխալներից

Նորից վերադառնանք մեր օրինակին: Ձեր ցանկությունը

ձևակերպված է այսպես. «Եթե ես ունենամ Ա, ապա ձեռք կբերեմ Բ,
Գ, Դ»: Ահա որտեղ է սխալը: Իսկ եթե դուք ասեիք, որ մտածում եք
այդ 7 միլ. դոլարը դնել ապակյա բանկայի մեջ և ամեն օր ուրա­
խանաք այդ գումարով, ապա դա ավելի ճիշտ կլիներ, բայց ոչ ոք
նման ցանկություն չի ունենում: Եթե դուք գումար եք ուզում, մի
ամաչեք' ուզեք, միաժամանակ, առանձին ուզեք բնակարան, մե­
քենա և այլն:
Եթե դուք ուզում եք հանդիպել սև «BMW» մակնիշի մեքենա­
յով ասպետին և ուզում եք նրա հետ ամուսնանալ: Այդ դեպքում
ձեր ցանկությունը պետք է լինի ոչ թե հանդիպել, այլ ամուսնա­
նալ, որովհետև կարող եք հանդիպել, բայց խանգարող հանգա­
մանքների պատճառով չկարողանաք ամուսնանալ: Տարբերու­
թյունը մեծ է, այնպես չէ՞:
Ցանկությունը պետք է լինի «էկոլոգիապես մաքուր»: Դա նշա­
նակում է, որ ցանկությունից ոչ ոք չպետք է տուժի: Օրինակ' բնա-

272
--------------- * * |ЦЦ ПЧ Ч П^ Ы > ЬршдпрДи’шЬ ան|ււ}փկա (g||^«Տ) ա,>փոփո.ւ>

կարանի նկատմամբ մեծ ցանկությունը կարող է ուղեկցվել հա­

րազատի անկարծամահ լինելով, որից դուք վատ կզգաք: Դրա
համար զգույշ եղեք բնակարանի հարցում, երբ ասում եք ուզում
եք ծնողի խնամակալությունից ազատվել, ազատվելու մեկ այլ
եղանակ կա մահ. Piujg հիշեք, այս կյանքում ամեն ինչ Տիեզեր­
քի հսկողության տակ է և. նա հսկում կյանքի յուրաքանչյուր ման­
րուք, ավտոմատ արգելափակում է ամեն մի սխալ ու շեղում: Այն­
պես որ, կատարվածը չկապենք ցանկության հետ, որովհետև
ցանկությունները միշտ կատարվում են ոացիոնալ եղանակով:
Հիշեք, դուք Աստված չեք, որ պատժեք որոշ մարդկանց, Աստված
ինքը չի սիրում ինքնակոչերին: Պարզապես, ձեր ապահովության
համար վտանգավոր իրավիճակ մի ստեղծեք ուրիշների համար:
Հիշեք բումերանգի օրենքը: Ցանկանում Եմ դառնաք ձեր կյանքի
տերը և ինչքան հնարավոր է մեծ Երջանկություն ստանաք կյանքից:
Հաջողություն ձեզ:

Ցանկությունը պետք է միայն ձեզ վերաբերի

Շատ անգամ է մարդը այսպիսի ցանկություն ունենում.

«Ուզում եմ, որ երեխաս ...»>, «Ուզում եմ, որ ամուսինս...»: Այսպի­
սի ցանկությունները չեն իրագործվի: Պետք է ձևը վախել, այն
պետք է ձեզ վերաբերի և ոչ թե երեխային, ամուսնուն և ուրիշին:
Գլխավոր դերում դուք պետք է լինեք: Օրինակ պետք է ասել.
«Ուզում եմ, որ իմ երեխան լավ սովորի, որ ես հպարտանամ նրա­
նով»: Մի խոսքով, ցանկության սլաքը ձեզ պետք է ուղղված լինի,
իսկ դուք էլ ցանկացեք առավելագույնը:
Օրինակ' եթե մեքենա եք ցանկանում, ցանկացեք ամենալա­
վը: Այդքան գումար չունե՞ք: Իսկ «ժիգուլիի» համար գումար ու­
նե՞ք: Իհարկե, չունեք: Այդ դեպքում ձեզ համար ինչ տարբերու­
թյուն, ցանկացեք ամենալավը:
Յուրաքանչյուրիս կյանքը մի երկար ճանապարհ է, որը ձգվում
է մանկությունից մինչև ծերություն: Մարդկանց մի մասը այդ ճա­
նապարհը գնում է հարմարավետ մեքենայով, մի մասը' հեծանի-

273
լյ՝ՏՔԻ ПІмИ*

վով, իսկ մի մասն էլ' ոտքով: Սարդն ինքն է ընտրում այդ ուղիով
անցնելու միջոցը, իսկ միջոցը ձեռք բերելու հնարավորություննե­
րը մարդու մոտ անսահմանափակ են, միայն պետք է ցանկանալ և
հավատալ: Պետք է խնդրանքով դիմել Տիեզերքին, իսկ նա ան­
պայման կպատասխանի: Պատրաստ եղեք ընդունել խնդրածը:
Ինչպես ռադիոընդունիչը, այնպես էլ դուք պետք է ձեր ներսի
մարդը, հոգին դնեք ձեր ցանկության հաճախականության վրա,
որ կարողանաք ընդունել ձեր ցանկացածը, խնդրածը: Սովորա­
բար, երբ ինչ-որ բանի մասին ենք մտածում, մտածում ենք նաև
դրա հակառակը, որը սխալ է: Օրինակ. «Ես ուզում եմ առողջ լի­
նել, չհիվանդանալ», կամ. «Ես ուզում եմ ամուր ընտանիք ունե­
նալ, ես չեմ ուզում մենակ մնալ»: Սխալ է, որովհետև չպետք է լի­
նեն ժխտական բառեր:
Ուշադրությունը կենտրոնացրեք ձեր ցանկության վրա, և ոչ թե
չցանկացածի կամ պատճառի վրա:

Իսկ ե րբ կկատարվեն մեր ցանկությունները

Այն ամենը, ինչին մարդը կենտրոնացնում է իր ուշադրությու­

նը, գիտակցաբար կամ անգիտակցաբար դառնում է իրական:
Ըստ ենթագիտակցության օրենքի, գործունեության մագնիսի
նման նա իրեն է ձգում այն ամենը, ինչը մարդուն մտահոգում է:
Բայց ուզում եմ ձեզ նախազգուշացնել, որ արմատական փոփո­
խություններ 1-2 շաբաթից շուտ մի սպասեք: Այդ ընթացքում,
կախված ներդրած էներգիայի մակարդակից, փոփոխություններ
կփնեն, բայց դա հնարավոր է չնկատեք: Այդ փոփոխությունները
կախված են նրանից, թե ինչ իրավիճակում եք դուք հիմա գտնվ-
^հո-ր^հ Г ь V Փոփոխությունները արագ նկատելի
Ջ Ջ Հ * ա,Րահեղվատ՛ ШЦ|Ш“ * || . WW ծամւսմակ .
Դուք տեսե լ եք, թե ինչպես է կառուցվում տունո՛ հՕ^ա՞ն ժա-
ՕաՕակ էծախսվում հԻմքեոը գցելոլ Ա լ ս մ ր ^ Հ , ". 0րի.

274
 'W ill

նակ' երկնաքերները կառուցվում է 6-7 rnmnm.v ո

i* ։® 4աՒխսվո,ճ [ *»»■ М երկու mim iw Z m C ’

i
է կրկՕասեոր առաքինիք մինչև.գհ„քինհարկ SJ J ^ / 4
ք „ վրա ժամանակը շատ է ժա|ակ„,մ: Obq է, ժամակակ 4 է „ ը
կ,ի0ի հզօր էներգետիկ հիմք կաասգկրս հաււար: , № „ J '
ստեղծեցիք, ձեր կյանքը կտրուկ վեր կբարձրանա: Իսկ եթե ուզեք
առանց հիմքի տուն կառուցել, բնական է, չի ստացվի կամ էլ
արագ կքանդվի կարճ ժամանակաընթացքում: Դա էլ հենց պա-
տասխանում է այն հարցին, թե ինչո ւ աղքատ մարդիկ լոտոյով
մեծ գումար շահելիս արագ վատնում են այդ գումարը ու նորից
հայտնվում վատթար վիճակում: Նույն ձևով կարելի է պատաս­
խանել այն հարցին, թե ինչու հարուստ մարդիկ ամեն ինչ կորց­
նելուց հետո նորից կարողանում են ստեղծել իրենց նմանատիպ
ունեցվածքը: Ամեն ինչ, ճիշտ հիմքի մեջ է, իսկ հիմքերը ստեղծ­
վում են միայն զգացմունքներով և զգացումներով: Եթե սովորեք
ղեկավարել և վերահսկել ձեր զգացումները և զգացմունքները,
ապա ձեր կյանքը ամբողջովին ձեր հսկողության տակ կլինի:
Փորձեք և կհամոզվեք:

Խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»

Ամփոփելով ասենք, որ եթե ուզում ենք երազանքը իրականա­

նա անհրաժեշտ է աշխատել սեփական ենթագիտակցության
հետ: Ենթագիտակցությունը իսկական հրաշագործ է: Նա ունակ է
г с и ւ1Ւո ոտնեաօած ֆանտազիան ու երազանքը,

փոփիչ ձև ո վ ներկայացնենք ա կ ործակցված աշխատելու

մար ենթագիտակցության հետ
բոլոր արդյունավետ միջոցները-
1. Աղոթք նի ի տնի լ վաղուց: Շատ
Այն, որ աղոթքը իր մեջ մեծ ուժ ուեր, ո
275
ІГ5Ч.ІЛ1» n i u l l !

հավատացյալներ այն օգտագործում են ենթագիտակցության

վրա ազդելու համար: Դուք էլ կարող եք փորձել այդ մեթոդը, եթե,
իհարկե, աթեիստ չեք: Կարևոր է, որ որոշակի իմանաք, թե ինչ եք
ուզում:
3. Աֆիրմացիա
Ինչպես ասացինք, աֆիրմացիան հզոր տեխնիկա է, որը հա­
ճախ ու ճիշտ կիրառելով, կարելի է հիմնովին փոխել մեր կյանքը:
Ասացինք, որ ինչպես երախտագիտությունը, նույնը և աֆիրմա­
ցիան, կարելի է կատարել ամեն տեղ և ցանկացած ժամանակ:
Կարևորը' կենտրոնանալ ասվածին և ինչքան հնարավոր է շատ
անգամ կրկնել: Եթե դուք ուզում եք ձեր նպատակի իրագործման
արդյունավետությունը բարձրացնել, ապա վիզուալիզացիայի
հետ կրկնեք համապատասխան աֆիրմացիաներ, ինչքան հնա­
րավոր է զգացմունքով և էներգիայով, լսելով ձեր ինտուիցիային:
Ինտուիցիան կամ ներքին ձայնը անվանում են նաև 6-րդ զգայա­
րան, իսկ դրա գոյության իրական լինելը վաղուց արդեն ապա­
ցուցված է: Սակայն մարդկանց մեծ մասը այդպես էլ ողջ կյանքի
ընթացքում երբևէ չի օգտագործում այն, միայն շատ քչերն են
օգտվում նրա ծառայությունից: Իսկ նրանք, ովքեր օգտվել են ի
վերուստ իրենց տրված այդ շնորհից, դարձել են պատմություն
կերտողներ: Այնպես որ, այս մեթոդները միասին կիրառելիս ձեզ
մոտ էլ արդյունքը գերազանց կլինի: Որպեսզի արդյունքը մեծ լի­
նի, ցանկալի է դրական մտքերը մեխանիկորեն չասել, այլ ասել
մտածված:
Չպետք է մոռանալ պահպանել հետևյալ կանոնները.
#

• Աֆիրմացիան կազմեք ներկա ժամանակով:

• Մի օգտագործեք ժխտական մասնիկներ
• Անպայման գլխավոր դերում դուք պետք է լինեք և դերանունը
պետք է լինի «Ես, իմ, ինծ» և այլն:
4. Վիզուալիզացիա' մտապատկերում
Ենթագիտակցությունը պաշտում է այդ տեխնիկան և սպունգի

276
նման ԻՈ մԵ? է ներծծաՕ նոր պատկերներ: ի(յկ հետո
0ում է իրական: Վիզուալհզացիայի էութ,ունր ձեր Եք1Լ Հ Հ _
թյւսն հետ աշխատանքն է. Դուք պատկերացնում եք աւն հնտո
Երազում եք (վայելում եք ձեր երագածը արդեն կատակած վի
ճս1կում): Դա կատարեք ամեն օր և հաճույքով: Որոշ մարդիկ չեն
կարողանում վիզուափզացիա անել, որովհետև անելու ընթաց­
քում քնում են: Դրա համար ընտրեք հարմար դիրք, օրինակ՛ նս-
աեք կամ մտապատկերեք ձեզ մաքուր օդում շրջելիս:
5. Աշխատանք կերպարների հետ:
Ենթագիտակցությունը դա մի ամբողջ գանձարան է: Այնտեղ
պահպանվում են ոչ միայն անհրաժեշտ, այլև ոչ պիտանի կեր­
պարներ, որոնք կարելի է ջնջել և տեղը նորը դնել: Ինչպե՞ս դա
անել:
• Թուլանալ:
• Հիշել ոչ պիտանի կերպարները և ջնջել դրանք: Օրինակ' պատ­
կերացրեք, թե ինչպես է ջուրը մաքրում այդ կերպարները կամ
օդապարիկով վեր են բարձրանում:
• Նկարեք, ամրագրեք ձեր ենթագիտակցության մեջ նոր դրական
կերպարներ, պատկերներ:
6. Աշխատանք զգացողությունների հետ
Ջոն Կեխոն այս մեթոդը անվանում է «մտքի էջանիշ», որի էու­
թյունն այն է, որ պետք է ձեզ զգաք այնպես, կարծես արդեն ստա­
ցել եք ձեր ցանկացածը:
7. Երախտագիտությունը
Երախտագիտությունը ենթագիտակցության վրա ազդելու
հզոր տեխնիկա է: Երբ մարդը շնորհակալ է լինում նրանից, ինչ
ունի, ապա նա Տիեզերք է արձակում դրական տատանումներ.
«Ես գոհ եմ նրանից, ինչ ունեմ», իսկ Տիեզերքը դրան պատասխա­
նում է էլ ավելին տալով: Դա կարող եք կատարել ամենուր. Եվ հա­
կառակը, եթե դուք լաց եք լինում, տրտնջում և բողոքում եք կյան­
քից, ապա կյանքը ձեզանից կվերցնի ձեր վերջին ունեցածը.
8. Ներում
Ներելը դա հզոր ուժ է: Առանց ներման և բւսցասակւսնից

277
Ո Տ Ք Ի ՈԻ(1*Ա

մաքրման որևէ տեխնիկա չի գործի: Ներման տեխնիկան օգտա­

գործելով կարող եք հիմնովին փոխել ձեր կյանքը, որովհետև նե­
րելով դուք ձեզ եք ազատում բացասական մտքերից: Ահա բացա­
սական էներգիայից ազատվելու խոսքեր. «Աստված իմ, իմ սիրտը
բաց է քո առաջ, խնդրում եմ, մտիր սրտիս մեջ և ազատիր ինձ սթ­
րեսից, ազատիր ինձ սթրեսից», «Աստված իմ, իմ սիրտը բաց է քո
աոաջ, խնդրում եմ, մտիր սրտիս մեջ և հեռացրու ինձանից բա­
ցասականը, հեռացրու ինձանից բոլոր բացասական բաները»:
9. Ցանկությունների օրագիր:
Եթե ձեզ հոգեհարազատ է ենթագիտակցության վրա ազդել
գրելու միջոցով, ապա ձեզ առաջարկում եմ վերցնել տետր ու
գունավոր գրիչներ և նկարագրել ձեր ցանկությունները: Գրելիս
ներդրեք ձեր ողջ դրական էներգիան և ամեն օր կարդացեք գր­
վածը, այսինքն' ծրագրավորեք ձեր ենթագիտակցության մեջ ձեր
ցանկացած իրադարձությունը: Ձեր ցանկությունների օրագիրը
պետք է բոլորից թաքուն պահել ցանկությունները
չէներգազրկելու համար:
10. Ցանկությունների քարտեզը
Պետք է ստեղծել ցանկությունների կոլլաժ (առանձին
նկարների սոսնձում մեկ հարթության վրա), որի նպատակն է օգ­
նել ցանկությունների մտապատկերմանը: Պետք է այս մեթոդով
ենթագիտակցության մեջ գրանցել ձեր ուզած դրական կերպար­
ները' դուրս նետել բացասականը: Բայց ոչ բոլորի մոտ է ստաց-
վում մտային էկրանի վրա տեսնել ցանկացածը: Դա զայրացնում,
կասկած է առաջացնում և թուլացնում վիզուալիզացիայի ուժը:
Չնայած շատ գիտնականներ պնդում են, որ կարևոր չէ պատկերի
տեսնելը, ըստ նրանց.կարևորը մտածեք, որ դուք այն տեսնում եք:
Դրա հետ մեկտեղ, յուրաքանչյուրը կարոդ է հատուկ վարժություն­
ների միջոցով զարգացնել իր մեջ երևակայելու և պատկերացնե­
լու ունակությունը: Շատ կարևոր է, որպեսզի կարողանաք կենտ­
րոնանալ ցանկության վրա և ինչքան հնարավոր է, ձեր ուզած
պատկերը երկար պահել աչքի առաջ: Դրա համար դեռ հին ժամա-

278
---------------ЬрциіпрсЫщі, տն1սէփկա ասփոփուս

ն ա կ ն ե ր ի ց հ ա յտ ն ի մի մ իջոց կա, որը կոչվում է ցանկությունների

ք ա ր տ ե զ . Պ ա տ ր ա ս տ ե ք ձե ր ցա նկությունների քա րտ եզը:

Ինչպե ս պատրաստել ցանկությունների քարտեզ

Ի նչ է ի ր ե ն ի ց ն ե ր կ ա յա ց ն ո ւմ «Ցանկությունների քարտեզը» և
ինչպ ե ս պ ա տ ր ա ս տ ե լ: Ցա նկությունների քա րտ եզը դա կո լլա ժ է,
ո ր տ ե ղ պ ա տ կ ե ր վ ա ծ են երա զա նքներն ու ցանկությունները: Այդ
ք ա ր տ ե զ ը օ գ ն ե լ է շա տ հա յտ նի ու նշա նա վոր մա րդկա նց իրենց
երա զա նքը ի ր ա կ ա ն ա ց ն ե լո ւ: Դրա նց թվում են միլիա րդա տ եր'
Դ ո ն ա լդ Տ ր ա մ պ ը , ա մ եր իկյա ն գ ր ո ղ Դենիզ Լին, դերա սա ն Ջիմ Ք ե -
րին և ա յլք: Ց ա ն կութ յա ն ք ա ր տ ե զ ը կա զմելիս պ ետ ք է ունենա լ
ո ր ո շա կ ի ու պ ա ր զ ն պ ա տ ա կն եր:
Վ ե ր ց ր ե ք մ ե ծ թուղթ: Ա մ սա գ ր երից մկրա տ ով կտ րեք գեղեցիկ,
գ ո ւն ա վ ո ր ն կա րն եր: Մ ե ջտ ե ղ ո ւմ սոսն ձով փ ա կցրեք ձեր այն լու­
ս ա ն կ ա ր ը , ո ր տ ե ղ դուք շա տ ուրա խ եք: Այդ նկարի կողքերին
ս ո ս ն ձե ք ձեր ո ւզ ա ծ մեքենա յի, բնա կա րա նի, սիրելի մա րդու
նկա րները, ա յս ի ն ք ն ' ձ ե ր բոլոր նպ ա տ ա կների նկարները: Հետ ո
կա խ եք այն ձ ե զ հ ա մ ա ր ա չքի ընկնող տ եղում ու հա ճա խ հիա ցեք
ա յդ ն կա րն երո վ : Այս մեթ ոդով ձե ր նպ ա տ ա կը գրա նցում եք ձեր
ե ն թ ա գ ի տ ա կ ց ո ւթ յա ն մեջ: Մեթոդը շա տ պ ա րզ է թվում, բա յց, բո­
լոր դ ե պ ք ե ր ո ւմ , շա տ ա ր դ յո ւն ա վ ե տ է գործում: Փ ո ր ձ ե ք կհա մ ոզ­
վեք: Ք ա ր տ ե զ ը կ ա զ մ ե լ ըստ Ֆ ե ն -շո ւյի հ ե տ և յա լ սխ եմայի, թուղթը
բա ժ ա ն եք 9 մա սի և նկա րն երը սոսնձեք.
1. Ձեր նկա րը (ա ռողջ, երջանիկ, ուրախ)-կենտրոնում
2. Փ ա ռք, դիպ լոմ, մեդա լ-հա րա վ
3. Սեր, սիրող զույգ-հա րա վ ֊ա րևմուտ ք
4. Ընտ ա նիք (երջա նիկ ընտանիք, կենդա նխ -ա րևելք
5. Հա րստ ություն (փող, մեքենա, տ ուն)-հա րա վ-ա րևելք
6. Երեխաներ, ստեդծագործություն-արևմուտք
7. Գիտ ելիք (գիրք)֊հյուսիս ֊ա րևմուտ ք
8. Աշխ ա տ ա նք, գործ-հյուսիս
9. ճանապարհորդություն-հյուսիս ֊ա րևելք.

279
Ս Տ Ք Ի іт с и :

Աֆիրմացիաներ ամեն օրվա համար

Ես արժանի եմ բուժման
Իմ ներելուց է սկսվում է իմ բուժումը: Ես թույլ եմ տալիս իմ սր­
տին մաքրի և բուժի իմ մարմնի ամեն մի մասնիկ: Ես գիտեմ, որ
արժանի եմ բուժման: Ես շնորհակալ եմ, որ առողջ եմ:
Ես վստահում եմ իմ ներքին իմաստությանը
Երբ զբա ղվա ծ եմ առօրյա գործերով, միշտ լսում եմ իմ ներքին
ձայնին: Իմ ինտուիցիան միշտ իմ կողմից է: Ես միշտ վստահում
եմ նրան, նա միշտ իմ ներսում է: Ես հանգիստ եմ:
Ես պատրաստ եմ ներել
Ես պատրաստ եմ ներել: Ինձ և ուրիշներին ներելը ազատում է
ինձ անցյալից: Ներելը իսկապես լուծում է բոլոր իմ խնդիրները:
Ներելն ինձ տրված պ ա րգև է: Ես ներում եմ և ինձ ազատագրում
կապանքներից:
Ես գոհ եմ այն ամենից, ինչ անում եմ
Ամեն պահն ինձ համար յուրահատուկ է, որովհետ և ամեն ինչ
իմ ինտուիցիայի և սրտի թելադրանքով եմ անում:Ես հանգիստ
եմ իմ գործերում և իմ աշխարհում:
Ես վստահում եմ կյանքի ընթացքին
Կյանքը ռիթմիկ ու հանդարտ է ընթանում և ես նրա մի մաս­
նիկն եմ: Կյանքն ինձ միշտ ձեռք է մեկնում և լավ ու դրական
վտրձ է տալիս: Ես հավատում եմ, որ կյանքի ընթացքն ինձ մեծ
բարիքներ կբերի:
Իմ կյանքի պայմանները կատարյալ են
Ես տեսնում եմ այն հիանալի տունը, որտեղ ես հաճույքով ապ­
րում եմ: Այն իրականացնում, բավարարում է իմ բոլոր ցանկու­
թյուններն ու պահանջները: Ես հեշտությամբ կարող եմ վճարել
նրա հետ կապված բոլոր ծախսերը:
Ես կարող եմ հեշտությամբ ազատագրվել անցյալի վիրավորանք­
ներից և ներել բոլորին
Ես ազատագրում եմ ինձ և բոլորին անցյալի բոլոր վիրավորանք­
ներից: Նրանք ազատ են արձակված և ես ազատ եմ նոր ու հիանա­

280
------------------ Լ |ա!||1 " 4 4 " լ!>1|4 » Ьрш<|..р.Ы ш і, ,ոն|ս!,|.կս. liH-S) աւ| փ ո փ ո I , I՛

լի փորձով առաջ ընթանալու: Այսօրվա իմ մտքերը ստեղծում Են իմ

ապագան: Ամեն ինչ հսկվում է իմ կողմից: Ես հանգիստ եմ և ագատ:
Ես ուզում եմ փոխվել
Ես ա զա տ վել եմ իմ հին բացասական պնդումներից, որոնք արգե­
լափակում են իմ հետագա ընթացքը: Իմ նոր մտքերը միայն դրական
են և ստ եղծա րա ր, հմ կյանքն էլ ավելի ու ավելի լավն է դառնում:
Այդ ամենը մտքեր են, որոնք կարելի է հեռացնել
Ես ա զա տ եմ անցյալի մտքերից: Ես հսկում եմ իմ մտքերը:Իմ
մեջ ա նընդհա տ նոր գաղափարներ են ծնվում: Ես սովորում եմ նո­
րովի նա յել կյանքին: Ես ուզում եմ փոխվել և զարգանալ:
Իմ յուրաքանչյուր միտքը ստեղծում է իմ ապագան
Տ ի եզ երք ը լրիվ պաշտպանում է ամեն մի միտք, որը ես ընտ­
րում և հա վա տ ում եմ: Ես վերահսկում եմ իմ անսահմանափակ
մտքերը: Ես ընտ րում եմ հավասարակշությունը, ներդաշնակու­
թյունն ու հա նգիստ ը և այդ ամենը կիրառում եմ կյանքում:
Ոչ մի մեղադրանք
Ես ա զա տ ա գրում եմ ինձ որևէ մեկին մեղադրելուց, այդ թվում
նաև ինձ: Մենք բոլորս ձգտ ում ենք հնարավորության սահմաննե­
րում լիա րժ եք օ գ տ վ ե լ մեր գիտելիքներից:
Ես ձերբազատվում եմ բոլոր սպասումներից
Ես կյա նքի հոսքում լողում եմ հեշտ ու հանգիստ. Ես սիրում եմ
ինձ: Ես գիտ եմ, որ կյանքի ամեն մի շրջադարձի ինձ միայն լավ
բաներ են սպասվում:
Ես ինձ հանգիստ եմ զգում, որովհետև Աստված,Կյանքն ու Տիե­
զերքը սիրում են ինձ
Ես ներշնչում եմ կյանքի հարստությունն ու լիարժեքությունը:
Ես ուրախությամբ հետ ևում եմ, թե ինչպես է կյանքը պա շտ պ ա ­
նում ինձ և ա ռա տ որեն տալիս է այնքան բարիքներ, որ ես չէի կա­
րող պ ա տ կերա ցնել:
Իմ կյանքը հայելի է
Իմ շրջա պ ա տ ի մարդիկ ի ր ա կ ա ն ո ւ մ իմ ներքին արտացոլաք
են: Դա ի ն ձ հ ն ա ր ա վ ո ր ո ւ թ յո ւ ն է տալիս ա ճել և փոխվել:

281
ՍՏՔ ԻՈւոՒԸ

Իմ մեջ ես հավասարակշռում եմ տղամարդու և կնոջ սկիզրը

Տղամարդու Լ կնոջ սկիզբը իմ մեջ ներդաշնակ է Լ հավասա­
րակշռված; Ես հանգիստ եմ և ամեն ինչ լավ է.
Ազատությունն իմ աստվածային իրավունքն է
Ես ազատ եմ իմ մտածումներում և կարող եմ ընտրել միայն
դրական մտքեր: Ես վեր եմ կանգնած անցյալի արգելքներից և.
ազատության մեջ եմ: Ես ազատ եմ ու անկախ: Հիմա ես այն եմ,
ինչի համար աշխարհ եմ եկել:
Ես դեն եմ նետել րոլոր վախերն ու կասկածները
Ես ազատագրել եմ ինձ րոլոր ավերիչ վախերից և կասկածնե­
րից: Ես սիրում եմ ինձ և իմ հոգում խաղաղությունն է տիրում: Ես
սիրված եմ և պաշտպանված:
Իմ աստվածային ուղեղը ղեկավարվում է իմ կողմից
Ես ղեկավարում եմ իմ աստվածային ուղեղին նպատակին
հասնելու համար: Ես հանգիստ Եմ:
Ես սիրում եմ կյանքը
Ծնված օրից իմ անքննելի իրավունքն է' ապրել ազատ և
լիարժեք: Ես կյանքին տալիս եմ այն, ինչը ուզում եմ նրանից
ստանալ: Ես երջանիկ եմ ,որ ապրում եմ: Ես սիրում եմ կյանքը:
Ես սիրում եմ իմ մարմինը
Ես իմ հոգում աշխարհ եմ ստեղծել, իսկ իմ մարմինը արտացո­
լում է իմ հոգու խաղաղությունն առողջ մարմնի տեսքով:
Իմ ամեն մի փորձ վերածվում I: հնարավորության
Ամեն մի խնդիր լուծում ունի: Իմ ձեռք բերած փորձը ինձ օգ­
նում է աճել և վեր բարձրանալ: Ես հանգիստ եմ:
Ես հանգիստ եմ
Աստվածային հանգստությունն ու ներդաշնակությունը պատել
է ինձ և ես ինձ շատ հանգիստ եմ զգում: Ես համբերությամբ, կա­
րեկցանքով և սիրով եմ լցված շրջապատի մարղկանօ և հմ
նկատմամբ:
Ես սիրով եմ ընկալում
Ես ընկալունակ եմ ամեն մի նորի համար, որն ամեն ակնթարթ
ներկայանում է նոր ու հրաշալի հնարավորությամբ: Ես լողում եմ
կյանքի հոսքին համընթաց, հեշտ և ագատ:

282
 ИшЦiniuiniidib ЦЩпріІіІщіі տնխհ|է[|ա ц ц іф п ф п п і

Ես հիմա ըմբռնումով եմ մոտենում ուրիշների սահմանափակում­

ներին և վախերին
Իմ որոշումները իմ փորձի հիման վրա եմ կայացնում: Իմ հնարա­
վորությունները բավարար են լավագույնը ստեղծելու իմ կյանքում:
Ես արժանի եմ սիրո
Ես սիրում եմ ինձ և սիրված եմ իմ շրջապատի կողմից: Ամեն
օր իմ հարաբերությունները իմ և շրջապատի հետ գնալով լավա­
նում է: Ես արժանի եմ սիրո, շրջապատը արտացոլում է սերն իմ
նկատմամբ:
Ես հիանալի ընտանիք ունեմ
Իմ ընտանիքը շատ ջերմ է: Բոլորը իրար շատ սիրում են: Ամու­
սիններով իրար շատ սիրում ենք: Մեր երեխաները մեզ համար
աստվածային անգին պարգևներն են:
Իմ մտքերը ստեղծագործ են
Ցանկացած բացասական միտք, որը ծագում է իմ ուղեղում,
ասում եմ. «Չքվիր: Հեռացիր:Հետինս գնա»: Ես ազատ եմ իրերի,
մարդկանց հետ կապվածությունից: Ես եմ իմ մտքերի միակ
ստեղծողը: Ես եմ ստեղծում իմ իրականությունը և այն ամենը,
ինչ կա նրանում:
Անցյալն անցել է անվերադարձ
Այսօր նոր օր է սկսվել, որը ես երբեք չեմ ապրել անցյալում: Ես
ապրում եմ ներկայով և հիանում ամեն մի ակնթարթով:
Նման օրինակով աֆիրմացիաներ կարող եք կազմել ձեզ հա­
մար (չմոռանաք կանոնները), որոնք ձեր կյանքին ձեր ուզած ըն-
թացքը կարող են տալ: Հաջողություն եմ մաղթում ձեր բոլոր ձեռ­
նարկումներում:

Ամփոփիչ խորհուրդներ կյանքի «այբուբենից»

Ամենագլխակորն այն է, որ հավատաք նրան, ինչ ուզում եք,

պատկերացնելով, որ դա արդեն ունեք (զգացեք և շոշափեք): Այղ
ամենը լիցքավորեք ձեր հավատով, բաց թողեք ու տվեք Աստ­
ծուն, իսկ դուք հիշեք.

283
Ս Տ Ք Ի ІІІМ І'С

• Կյանքը շատ կարճ է, որպեսզի առավոտյան ափսոսանքով արթ­

նանաք:
* Շնորհակալություն հայտնեք նոր, լավ օր սկսելու համար: Շնոր­
հակալ եղեք այն ամենի համար, որ ունեք:
* Սիրեք նրանց, ովքեր ձեզ լավ են վերաբերվում:
* Ներեք նրանց, ովքեր ձեզ վատ են վերաբերվել և հավատացեք,
որ ոչինչ հենց այնպես չի անցնում:
• Եթե ձեզ հնարավորություն է տրված՜ օգտվեք: Եթե այն կփոխի
ձեր կյանքը' թույլ տվեք: Ձեզ ոչ ոք չի ասում, որ հեշտ կլինի:
Անհաջողությունն ընդամենը հնարավորություն է ամեն ինչ նո­
րից սկսելու համար, իսկ ուշադրության թուլացումը' անկում:
* Անկեղծ սիրո զգացում ունեցեք շրջապատող աշխարհի, մարդ­
կանց, և հատկապես ձեր նկատմամբ: Սիրեք ձեզ ինչպիսին, որ
կաք: Փորձեք զգալ, որ ձեզանից լույս է ճառագում և տարած­
վում շրջապատում:
* Գործողությունը միշտ չէ, որ երջանկություն է բերում, բայց
վստահ եղեք' երջանկությունը առանց գործողության չի լինում:
* ՄԵդիտացիա արեք, աղոթեք,այսինքն' հաճախ հանգստացեք և
• »

հանգստացրեք ծեր ուղեղը:

• Օրը 5-10 րոպե պտապատկերեք այն, ինչ ուզում եք :
• Աֆիրմացիայով փոխեք նախկին համոզմունքը, բայց փոխեք
հիմնովին և զգացմունքով, այլապես չի գործի: Համոզմունքը
փոխվում է, եթե ասելուց ամբողջովին էներգիա եք դնում:
• Այսօրվա արածի արդյունքը վաղվա գրավականն է: Եթե ուզում
եք վաղը լավ պտուղ ունենաք' սերմեր ցանէք այսօր և ամեն
օր: Այսօր արա այն, ինչ ուրիշները չեն ուզում անել, իսկ վաղը
դու կապրես այնպես, ինչպես ուրիշները չեն կարող ապրել:
• Աշխարհն անընդհատ ու արագ է փոխվում: Եղեք աղավնու պես
միամիտ (մաքուր) և օձի պես խորագետ (խորքը քննող):Եղեք
նաև ադամանդի պես կուռ և ուռենու նման ճկուն: Երբ փոխվում
է իրավիճակը' փոխեք նաև ձեր նպատակը, բայց կյանքի ան­
ծայրածիր ծովում երբեք չկորցնեք նպատակի փարոսը:

284
---------------* 1ш },|1"Ч Ч П|Ь||Ьр 1» bpuuinpiWiui, ,nii|м;,|»іцЦ ( г м »«s) ш.іфпфп..»

Կարևորը ճիշտ ուղղությունն է: Միշտ մտածեք, ինչպես եք ու­

զում, որ մարդիկ ձեզ հիշեն: Ինչպե՛ս կուզեք ապրել ձեր կյան-
քը, որ վերջին վայրկյանին ինքներդ ձեզ ասեք. «Ես իմ կյանքը
լիարժեք ապրեցի...»:

Իսկ իմ մասին կարող եմ ասել, որ իմ ապրած կյանքում ես շատ

բան հասկացա.
• Ես հասկացա, որ ավելի լավ է բարի լինել, քան իրավացի:
• Ես հասկացա, որ վեճում հաղթելու ամենալավ միջոցը վեճից
խուսափելն է:
• Ես հասկացա, որ միշտ կարող եմ աղոթել նրա համար, ում ուրիշ
կերպ չեմ կարող օգնել:
• Ես հասկացա, որ մեր ծնված օրից մեզ շրջապատող մարդիկ
ավելի մեծ իշխանություն ունեն մեզ վրա, քան մենք' ինքներս:
• Ես հասկացա, որ մարդուն երբեմն պետք է ընդամենը աջակցող
ձեռք և հասկացող սիրտ:
• Ես հասկացա, որ երբեմն պետք է ուրախ լինենք, որ Աստված չի
տալիս մեզ այն ամենը, ինչ խնդրում ենք:
• Ես հասկացա, որ Աստված ինձ ստեղծել է իր նմանությամբ,
հետևաբար, այնպես պետք է գործեմ, որ արժանի լինեմ իմ Արարչին:
• Ես հասկացա, որ Աստված մեկ օրում չի արարել աշխարհը, և դա
ինձ մտածելու տեղիք է տալիս, թե ես ի՞նչ կարող եմ արարել:
• Ես հասկացա, որ գիտելիքը ուժ է, իսկ ճիշտ գիտելիքը թույլ է
տալիս հրաշքներ գործել և մոտենալ Աստծուն.
• Ես հասկացա, որ ոչ թե ժամանակը, այլ մարդկային սերն է բու­
ժում վերքը:
• Ես հասկացա, որ ուրիշին կարելի է խրատել երկու դեպքում, երբ
խնդրում են և երբ նրա կյանքին վտանգ է Ապառնում:
• Ես հասկացա, որ ժպիտը արտաքինը գեղեցկացնող ամենաէժան
ու անգին միջոցն է: Նա մարդկանց սիրտը բացող կախարդա­
կան բանալի է:
• Ես հասկացա, որ ժպիտը հարստացնում է դիմացինին միաժա­
մանակ չաղքատացնելով պարգևողին:

285
Ս Տ Ք Ի Ш нИ:

• Ես հասկացա, որ կյանքում կատարյալ մարդ չկա քանի դեռ սի­

րահարված չենք:
• Ես հասկացա, որ սիրել ինքդ քեզ նշանակում է' քեզ իրավունք
տալ լինել այնպիսին, ինչպիսին կաս ներկա պահին:
• Ես հասկացա, որ կյանքը պայքար է և չպետք է ընկրկել:
• Ես հասկացա, որ եթե դու լավ ես զգում և ուզում ես, որ
ընկերներդ էլ լավ զգան, ապա նրանց ասա, որ դու վատ ես:
• Ես հասկացա, որ եթե ուզում ես իմանալ, թե մարդիկ քեզ ինչպես
են վերաբերվում, փորձիր պատմել նպատակիդ ու պլաններիդ
մասին: Նա, ով թաքնված ատելություն ու նախանձ ունի քո
նկատմամբ, կսկսի քննադատել, իսկ ով քո լավն է ցանկանում,
քեզ ցույց կտա, թե ինչպես անել:
• Ես հասկացա, որ երբ հարցնում են. «Ի՞նչ է պատահել», պետք է
պատասխանել. «Ամեն ինչ նորմալ է», որովհետև ոչ ոքի չի
հետաքրքրում, թե քեզ հետ ինչ է պատահել:
• Ես հասկացա, որ կյանքը պատկանում է լավատեսին, իսկ
հոռետեսը լոկ հանդիսատես է:
• Ես հասկացա, որ եթե ես ուրիշին քննադատեմ, ինձ էլ կքննադատեն,
եթե ատեմ' ինձ էլ կատեն, եթե սիրեմ' կսիրվեմ, սերը սեր է ծնում:
• Ես հասկացա, որ աշխարհում ոչ ոքի չափից ավելի պետք չէ
ապավինել, որովհետև անգամ մեր սեփական ստվերն է լքում
մեզ մթության մեջ:
г

• Ես հասկացա, որ ընկերներ ունենալու համար չպետք է գերա­

զանցել նրանց, այլ թողնել, որ նրանք քեզ հաղթեն:
• Ես հասկացա, որ մեկ մոմը կարող է հազարավոր մոմեր վառել, դրա­
նից նրա կյանքը չի կարճանում: Սերն ու երջանկությունը չի պակա­
սում, երբ կիսվում ես ուրիշի հետ, ընդհակառակը' ավելանում է:
• Ես հասկացա, որ ճակատագիրը մեր ձեռքում է: Մենք ենք մեր
մտքով գրում մեր կյանքի սցենարը, իսկ իրականացնում է մտքի
հզոր ուժը, որը մեր ներսում է:

286
 ^սւյւկու^>յուէւ(ւնր|ւ |ipmf|np<Wiuii ւոն[ս(ւ|ւ1|ա ( іш іф п ф п и і

• Ես հասկացա, որ վախով ու զգուշացումով չես կարող զավակից

պ ա շտ պ ա նել քո իսկ մտածած վախի իրագործումից:
• Ես հասկացա, որ կյանքում իմ ունեցած և չունեցած ամեն ինչի
համար անընդհատ շնորհա կա լ պետք է լինեմ: Դա բազմա­
պատկում է իմ երջանկությունը:
• Ես հասկացա, երբ նորածին թոռնիկս առաջին անգամ ձեռքս
ամուր բռնեց, պարտավորեցրեց, որ առողջ լինեմ, որովհետև
դեռ ա նելիք ունեմ: Այդ օրվանից նա կյանքն իր հետ շարունա­
կելու պահանջ առաջադրեց:
• Ես հասկացա, որ ինչքան քիչ ժամանակ է ինձ մնում ապրելու,
ա յնքա ն անելիք գործերը շատանում են:
• Ես հասկացա, որ կյանքը պետք է ապրել առանց սևագրի և նա
չունի երկրորդ հնարավորություն:
• Ես հասկացա, որ անցյա լը ա նցյա լ է' չկա, ճիշտ է ապրել «հիմա
և այստեղ», բայց մայրությունը ինձ թույլ չտվեց...
• Ես մի բան լավ հասկացա, որ այդպես էլ կյանքում շատ բան
չհասկացա ...

Հարգ ելի ընթերցող, ես շնորհակալ եմ գրքի ընթերցումը ավարտին

հա սցնելու համար, դա արդեն խ ոսում է Ձեր հաջողության ճանապար­
հի ա ոա ջընթա ց քայլի մասին: Ես հա մոզվա ծ եմ, որ կարոդ եք հասնել
այն ամենին, ինչը ցանկանաք': Ձեզ մոտ ամեն ինչ կստացվի. Մի կա ս­
կածեք, ա ռա ջ շարժվեք: Իսկ ինձ շատ հա ճելի կլինի, եթե գրքի մասին
ձեր կարծիքը թողնեք tշananyan@ram bler.ru իմ էլեկտրոնային հա սցե­
ում կա մ 0 9 4 3 0 0 151 հեռախոսահամարով:

Կանխավ շնորհակալություն: էմմա Տանանյան

287
 ԷՄՄԱ ՏԱՆԱՆՅԱՆ

ՄՏՔԻ ՈՒԺԸ
ՑԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ
ԻՐԱԳՈՐԾՄԱՆ ՏԵԽՆԻԿԱՆ

Հրատարակչության տնօրեն'
Վահրամ Մնացականյան
Սրբագրիչ
Ձարուհի Մխիկյան
Համակարգչային ձևա վորումը'
Հերմինե Վարդանյանի
Համակարգչային շարվածքը'
էմմա Տանանյանի
Խ մբա գիր'
էմմա Տանանյան

Չափսը 60x84, 1/16: Ծավալը' 18 տպ. մամուլ:

Թուղթը օֆսեթ: Տպաքանակը' 500 օրինակ:
Տպագրվել է «ՎՄՎ-ՊՐԻՆՏ» ՍՊԸ հրատարակչության տպարանում

Հասցեն Ազատության 24/11, հեռ. 28 54 28

E-mail: vmv_print@yahoo.com
www.vmv-print.
 էմմա Տա նա նյա նը ծնվել է 1951թ. Նոր Բայա-
զետում:
1974թ վա կա նին ա վա րտ ել է Երևանի
պետական համալսարանի տնտեսագիտական
ֆակուլտետի «Տնեսագիտական կիբեռնետիկա»
բաժինը: Մասնագիտ ությամբ տնտեսագետ-
մաթեմատիկոս է:
1976 թվականից առայսօր դասախոսում է
Երևանի պետական ֆինանսատնտեսագիտական
քոլեջում: Մասնակցել է կրթական բարեփոխման
գործընթացին:
2009 թ. ղեկավարել է կրթության ազգային
ինստիտուտի կողմից կազմակերպած «Բանկային
գործ» մասնագիտության պետական կրթական
չափորոշիչի ևմողուլային ծրագրերի կազմման աշխատանքները:
Մա սնա կցել է Ամենա յն Հա յոց Գարեգին առաջին կաթողիկոսի
հանձնարարությամբ կազմակերպված «Կրոնի ուսուցիչների պատրաստ­
ման» ղասընթացներին:
Մարդկային հոգեբանությանը, այսինքն մարղճանաչողության արվեստին
տիրապեւոելուն նպաստել են ինչպես նոր հոգեբանությանը նվիրված
աշխարհի լավագույն գրականությունները, այլև ապրած կյանքը: Երկար
տարիներ սովորելով կյանքի դպրոցում միաժամանակ զբաղվել է ինք- |
նակրթությամբ:
Էմմա Տանանյանի հեղինակությամբ տպագրվել են «Հարուստ և հաջողակ
լինե|ու գաղտնիքները», «Հաղորդակցության հմտություններ: Մարդճա-
նաչողության արվեստը» գրքերը, որոնք մեծ արձագանք են գտել ընթեր- I
ցողների լայն շրջանում: I
Խմբագրման ընթացքի մեջ է «Մտքի ուժ» մատենաշարի հաջորդ գիրքը,
որը վերաբերում է մտքի ուժի ներգործությանը սիրո, ամուսնության և ամուր
ընտանիք կազմելու հարցերին:
\