Demokracja szlachecka - ustrój Polski funkcjonujący w od XVI wieku, który opierał się na

zdobyciu dominacji przez szlachtę.

Przywileje otrzymane od króla przez szlachtę:

 Obniżenie podatków;
 Nietykalność majątkowa i osobista;
Przywileje szlacheckie ograniczały prawa chłopów i mieszczan;
W 1505 r. uchwalono konstytucje Nihil novi, która mówiła, że nic bez zgody szlachty król nie
może wprowadzić ani zmienić.

Podział szlachty Polskiej:

 Magnaci;
 Szlachta średnia;
 Szlachta zagrodowa;
 Gołota;

Miejsca obrad szlacheckich: sejmy ziemskie, sejm walny (krajowy).

Stany na sejmie walnym:

 Król;
 Senat; (ok. 15o senatorów)
 Izba poselska; (ok. 170 członków)

Zadania sejmu walnego:

 Uchwalanie nowych lub podnoszenie starych podatków;

 Wprowadzenie polityki zagranicznej;
 Zajmowanie się kwestiami wojskowymi;
 Zajmowanie się sądami sejmowymi i stanem skarbu królestwa;

Sejm zwyczajny zgodnie z prawem miał odbywać się co 2 lata przez 6 tygodni (jesienią lub
zimą), sejm nadzwyczajny zwoływano w razie potrzeby, np. Wybuchu wojny.
===
Polskę w XVI w. oprócz katolików zamieszkiwali:

 Luteranie;
 Kalwini;
 Prawosławni;
 Wyznawcy judaizmu;
 Muzułmanie (wyznawcy islamu);

Polska w XVI w. była krajem tolerancji religijnej, co znalazło swoje odzwierciedlenie w

konfederacji Warszawskiej uchwalonej w 1573 r. (aby nie było wojen religijnych, innowiercy
mają takie same prawa co chrześcijanie).

Wyznania i ich świątynie:

 Meczet – islam; (Tatarzy)

 Synagoga – judaizm; (Żydzi)
 Zbór - protestanci;

Unia brzeska – 1596 r., powstanie kościoła greckokatolickiego (prawosławni i katolicy),

zwolenników unii nazywano mianem unitów: uznali władzę papieża, liturgię odprawiali w
języku staro-cerkiewno-słowiańskim, zachowali tradycyjną formę mszy, używali starego
kalendarza juliańskiego; Większość wiernych oraz zakonników prawosławnych w
Rzeczypospolitej nie uznało unii, nazywano ich jako dyzunitów, podział ten jest widoczny do
dziś.
===
Podział społeczny w XVI w.:

 Szlachta; (6%)
 Duchowieństwo; (0,5%)
 Mieszczaństwo; (15%)
 Chłopstwo; (78,5%)

Polska gospodarka:

 Oparta głównie na rolnictwie;

 Folwarki (gospodarstwa rolne) należące do szlachty;
 Głównie uprawiano zboże na eksport;
 Praca oparta była na pańszczyźnie (darmowa praca chłopa na rzecz pana);